無Vô 異Dị 元Nguyên 來Lai 禪Thiền 師Sư 廣Quảng 錄Lục
Quyển 0023
( 法Pháp 孫Tôn ) 弘Hoằng 瀚 彙Vị 編Biên 弘Hoằng 裕 同Đồng 集Tập

無vô 異dị 禪thiền 師sư 廣quảng 錄lục 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ

住trụ 博bác 山sơn 法pháp 孫tôn 。 弘hoằng 瀚# 。 彚# 編biên 。

首thủ 座tòa 法pháp 孫tôn 。 弘hoằng 裕# 。 同đồng 集tập 。

宗tông 教giáo 答đáp 響hưởng 五ngũ 。

六lục 雪tuyết 關quan 主chủ 問vấn 參tham 。 話thoại 頭đầu 真chân 切thiết 不bất 落lạc 。 楞lăng 嚴nghiêm 五ngũ 蘊uẩn 魔ma 外ngoại (# 云vân 云vân )# 。

師sư 云vân 。 細tế 觀quán 楞lăng 嚴nghiêm 。 五ngũ 十thập 種chủng 魔ma 事sự 。 不bất 出xuất 一nhất 箇cá 著trước 字tự 。 如như 色sắc 陰ấm 明minh 白bạch 。 銷tiêu 落lạc 諸chư 念niệm 。 乃nãi 至chí 是thị 人nhân 。 則tắc 能năng 超siêu 越việt 劫kiếp 濁trược 。 觀quán 其kỳ 所sở 由do 。 堅kiên 固cố 妄vọng 想tưởng 。 以dĩ 為vi 其kỳ 本bổn 。 即tức 此thử 堅kiên 固cố 妄vọng 想tưởng 。 便tiện 不bất 能năng 融dung 化hóa 。 於ư 妄vọng 想tưởng 中trung 精tinh 研nghiên 。 見kiến 希hy 奇kỳ 之chi 事sự 。 便tiện 作tác 聖thánh 解giải 。 豈khởi 非phi 著trước 耶da 。 如như 不bất 作tác 聖thánh 解giải 。 名danh 善thiện 境cảnh 界giới 。 不bất 作tác 即tức 不bất 著trước 耳nhĩ 。 又hựu 五ngũ 蘊uẩn 中trung 。 總tổng 以dĩ 妄vọng 想tưởng 二nhị 字tự 結kết 之chi 。 最tối 初sơ 一nhất 著trước 。 便tiện 不bất 能năng 破phá 。 即tức 此thử 妄vọng 想tưởng 。 便tiện 是thị 魔ma 之chi 根căn 蔕# 。 其kỳ 根căn 本bổn 不bất 除trừ 。 挫tỏa 其kỳ 枝chi 葉diệp 。 令linh 其kỳ 不bất 生sanh 可khả 乎hồ 。 甚thậm 乃nãi 利lợi 其kỳ 虗hư 明minh 。 食thực 彼bỉ 精tinh 氣khí 。 悉tất 妄vọng 想tưởng 牽khiên 合hợp 。 非phi 魔ma 從tùng 外ngoại 來lai 。 苟cẩu 涉thiệp 于vu 慎thận 護hộ 。 正chánh 所sở 謂vị 雪tuyết 上thượng 加gia 霜sương 。 火hỏa 上thượng 益ích 油du 耳nhĩ 。 如như 受thọ 陰ấm 中trung 。 虗hư 明minh 妄vọng 想tưởng 。 虗hư 明minh 亦diệc 妄vọng 想tưởng 。 葢# 最tối 初sơ 未vị 到đáo 求cầu 心tâm 不bất 有hữu 之chi 地địa 。 非phi 妄vọng 而nhi 何hà 。 如như 想tưởng 陰ấm 中trung 。 融dung 通thông 妄vọng 想tưởng 。 最tối 初sơ 章chương 云vân 。 心tâm 愛ái 圓viên 明minh 。 即tức 前tiền 妄vọng 。 根căn 與dữ 境cảnh 融dung 通thông 。 便tiện 生sanh 愛ái 著trước 。 十thập 種chủng 悉tất 云vân 心tâm 愛ái 等đẳng 。 葢# 天thiên 魔ma 從tùng 圓viên 境cảnh 中trung 來lai 。 與dữ 愛ái 心tâm 偶ngẫu 合hợp 。 作tác 無vô 邊biên 魔ma 業nghiệp 。 安an 可khả 救cứu 也dã 。 良lương 以dĩ 。 行hành 人nhân 最tối 先tiên 坐tọa 斷đoạn 此thử 一nhất 念niệm 。 無vô 心tâm 即tức 無vô 愛ái 。 無vô 愛ái 則tắc 著trước 之chi 一nhất 字tự 何hà 有hữu 耶da 。 只chỉ 如như 第đệ 九cửu 章chương 云vân 。 心tâm 愛ái 入nhập 滅diệt 。 貪tham 求cầu 深thâm 空không 等đẳng 。 悉tất 是thị 魔ma 業nghiệp 。 亦diệc 最tối 初sơ 妄vọng 心tâm 不bất 破phá 。 正chánh 所sở 謂vị 蒸chưng 沙sa 作tác 飯phạn 。 沙sa 非phi 飯phạn 本bổn 也dã 。 如như 行hành 陰ấm 中trung 。 幽u 隱ẩn 妄vọng 想tưởng 。 葢# 行hành 陰ấm 乃nãi 遷thiên 流lưu 不bất 止chỉ 為vi 性tánh 。 故cố 云vân 生sanh 滅diệt 根căn 元nguyên 。 從tùng 此thử 披phi 露lộ 。 為vi 想tưởng 陰ấm 盡tận 。 徹triệt 見kiến 行hành 陰ấm 中trung 根căn 元nguyên 。 悉tất 是thị 生sanh 滅diệt 。 念niệm 念niệm 不bất 停đình 。 行hành 人nhân 不bất 隨tùy 生sanh 滅diệt 遷thiên 流lưu 故cố 。 得đắc 凝ngưng 明minh 正chánh 心tâm 。

爾nhĩ 時thời 天thiên 魔ma 。 不bất 得đắc 其kỳ 便tiện 。 但đãn 於ư 圓viên 元nguyên 中trung 。 起khởi 計kế 度độ 故cố 。 窮cùng 其kỳ 始thỉ 末mạt 。 有hữu 因nhân 無vô 因nhân 等đẳng 。 既ký 有hữu 計kế 度độ 。 亡vong 正chánh 徧biến 知tri 。 計kế 之chi 一nhất 字tự 。 從tùng 幽u 隱ẩn 中trung 來lai 。 文văn 云vân 。 觀quán 彼bỉ 幽u 清thanh 。 不bất 能năng 徹triệt 見kiến 源nguyên 底để 也dã 。 如như 識thức 陰ấm 中trung 。 顛điên 倒đảo 妄vọng 想tưởng 。 謂vị 同đồng 分phần 生sanh 機cơ 。 倐thúc 然nhiên 隳huy 裂liệt 。 六lục 根căn 虗hư 靜tĩnh 。 無vô 復phục 馳trì 逸dật 。 虗hư 靜tĩnh 為vi 不bất 馳trì 逸dật 。 不bất 馳trì 逸dật 為vi 行hành 陰ấm 盡tận 耳nhĩ 。 行hành 陰ấm 既ký 盡tận 。 見kiến 聞văn 通thông 鄰lân 。 互hỗ 用dụng 清thanh 淨tịnh 故cố 。 云vân 窮cùng 諸chư 行hành 空không 。 尚thượng 依y 識thức 元nguyên 。 乃nãi 至chí 精tinh 妙diệu 未vị 圓viên 。 便tiện 生sanh 勝thắng 解giải 。 此thử 十thập 種chủng 悉tất 以dĩ 識thức 心tâm 而nhi 生sanh 勝thắng 解giải 。 既ký 作tác 勝thắng 解giải 。 違vi 遠viễn 圓viên 通thông 。 生sanh 諸chư 種chủng 類loại 矣hĩ 。 禪thiền 門môn 中trung 。 善thiện 用dụng 心tâm 者giả 。 俱câu 不bất 相tương 涉thiệp 。 思tư 大đại 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 被bị 我ngã 一nhất 口khẩu 吞thôn 盡tận 。 何hà 處xứ 更cánh 有hữu 。 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 此thử 是thị 佛Phật 祖tổ 位vị 中trung 。 留lưu 渠cừ 不bất 住trụ 。 邪tà 魔ma 外ngoại 種chủng 。 其kỳ 奈nại 爾nhĩ 何hà 。 欲dục 得đắc 不bất 受thọ 其kỳ 蝕thực 。 但đãn 全toàn 身thân 入nhập 理lý 。 不bất 待đãi 遣khiển 不bất 待đãi 護hộ 。 妄vọng 想tưởng 念niệm 盡tận 。 則tắc 魔ma 業nghiệp 自tự 盡tận 矣hĩ 。 古cổ 德đức 云vân 。 便tiện 好hảo/hiếu 和hòa 根căn 下hạ 一nhất 斧phủ 。 免miễn 教giáo 節tiết 外ngoại 又hựu 生sanh 枝chi 。

問vấn 。 不bất 執chấp 修tu 證chứng 。 不bất 廢phế 修tu 證chứng (# 云vân 云vân )# 。

師sư 云vân 。 吾ngô 宗tông 門môn 下hạ 。 毋vô 論luận 利lợi 鈍độn 賢hiền 愚ngu 。 但đãn 以dĩ 信tín 而nhi 入nhập 。 既ký 發phát 起khởi 猛mãnh 利lợi 心tâm 。 如như 坐tọa 在tại 鐵thiết 壁bích 銀ngân 山sơn 。 祇kỳ 求cầu 迸bính 出xuất 。 諸chư 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 悉tất 不bất 能năng 入nhập 。 觀quán 照chiếu 功công 行hành 。 安an 將tương 寄ký 乎hồ 。 果quả 得đắc 一nhất 念niệm 迸bính 開khai 。 如như 披phi 雲vân 見kiến 天thiên 。 如như 獲hoạch 故cố 物vật 。 觀quán 照chiếu 功công 行hành 。 亦diệc 何hà 所sở 施thí 。 祇kỳ 貴quý 參tham 究cứu 之chi 念niệm 甚thậm 切thiết 。 其kỳ 參tham 究cứu 亦diệc 涉thiệp 于vu 功công 行hành 。 但đãn 不bất 以dĩ 功công 行hành 立lập 名danh 。 如như 看khán 破phá 世thế 緣duyên 。 切thiết 究cứu 至chí 道đạo 。 亦diệc 涉thiệp 于vu 觀quán 照chiếu 。 但đãn 不bất 以dĩ 觀quán 照chiếu 立lập 名danh 。 如như 圓viên 覺giác 云vân 。 惟duy 除trừ 頓đốn 覺giác 人nhân 。 并tinh 法Pháp 不bất 隨tùy 順thuận 。 若nhược 以dĩ 觀quán 照chiếu 為vi 事sự 。 則tắc 有hữu 能năng 觀quán 能năng 照chiếu 之chi 心tâm 。 必tất 有hữu 所sở 觀quán 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 。 能năng 所sở 對đối 立lập 。 非phi 妄vọng 而nhi 何hà 。 所sở 以dĩ 禪thiền 宗tông 云vân 。 獨độc 蹈đạo 大đại 方phương 。 心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 。 將tương 十thập 方phương 世thế 界giới 。 洎kịp 父phụ 母mẫu 身thân 心tâm 融dung 成thành 一nhất 箇cá 。 坐tọa 斷đoạn 兩lưỡng 頭đầu 。 始thỉ 得đắc 箇cá 入nhập 門môn 。 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 更cánh 須tu 自tự 看khán 。 不bất 然nhiên 盡tận 是thị 鬼quỷ 家gia 活hoạt 計kế 。 安an 可khả 以dĩ 修tu 證chứng 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 耶da 。 果quả 顢# 頇# 不bất 到đáo 此thử 地địa 。 即tức 名danh 自tự 欺khi 。 此thử 輩bối 名danh 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。 寧ninh 堪kham 齒xỉ 錄lục 。 南nam 嶽nhạc 云vân 。 修tu 證chứng 即tức 不bất 無vô 汙ô 染nhiễm 。 即tức 不bất 得đắc 即tức 此thử 不bất 汙ô 染nhiễm 之chi 修tu 。 可khả 謂vị 。 圓viên 修tu 還hoàn 著trước 得đắc 箇cá 修tu 字tự 麼ma 。 即tức 此thử 不bất 汙ô 染nhiễm 之chi 證chứng 。 可khả 謂vị 。 圓viên 證chứng 還hoàn 著trước 得đắc 箇cá 證chứng 字tự 麼ma 。 如như 此thử 則tắc 終chung 日nhật 修tu 而nhi 無vô 修tu 。 掃tảo 地địa 焚phần 香hương 。 悉tất 無vô 量lượng 之chi 佛Phật 事sự 。 又hựu 安an 可khả 廢phế 。 但đãn 不bất 著trước 修tu 證chứng 耳nhĩ 。 九cửu 地địa 尚thượng 無vô 功công 用dụng 行hành 。 況huống 十Thập 地Địa 乎hồ 。 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 說thuyết 法Pháp 。 如như 雨vũ 如như 雲vân 。 猶do 被bị 南nam 泉tuyền 呵ha 斥xích 。 與dữ 道đạo 全toàn 乖quai 。 況huống 十Thập 地Địa 觀quán 照chiếu 。 與dữ 宗tông 門môn 。 而nhi 較giảo 其kỳ 優ưu 劣liệt 可khả 乎hồ 。

智trí 祖tổ 禪thiền 人nhân 問vấn 。 諸chư 方phương 尊tôn 宿túc 。 每mỗi 教giáo 人nhân 以dĩ 一nhất 則tắc 公công 案án 。 頓đốn 置trí 面diện 前tiền 。 念niệm 念niệm 繫hệ 緣duyên 。 名danh 為vi 參tham 究cứu 。 此thử 於ư 台thai 宗tông 止Chỉ 觀Quán 。 專chuyên 注chú 一nhất 境cảnh 。 同đồng 耶da 異dị 耶da 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 同đồng 。 仍nhưng 是thị 教giáo 下hạ 工công 夫phu 。 非phi 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 異dị 。 彼bỉ 則tắc 專chuyên 注chú 一nhất 境cảnh 。 此thử 則tắc 繫hệ 緣duyên 一nhất 處xứ 。 名danh 雖tuy 異dị 而nhi 實thật 同đồng 。 似tự 是thị 而nhi 非phi 。 乞khất 求cầu 一nhất 決quyết 。

師sư 云vân 。 宗tông 門môn 一nhất 則tắc 。 非phi 與dữ 諸chư 法Pháp 門môn 為vi 比tỉ 。 公công 案án 者giả 。 如như 公công 府phủ 之chi 案án 牘độc 。 一nhất 句cú 子tử 不bất 明minh 處xứ 。 只chỉ 欲dục 發phát 明minh 。 貴quý 在tại 深thâm 追truy 力lực 究cứu 。 非phi 繫hệ 緣duyên 也dã 。 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 。 似tự 不bất 可khả 以dĩ 宗tông 門môn 較giảo 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 止Chỉ 觀Quán 意ý 在tại 與dữ 法Pháp 相tương 應ứng 。 如như 人nhân 行hành 路lộ 。 漸tiệm 入nhập 佳giai 境cảnh 。 參tham 究cứu 意ý 在tại 。 力lực 破phá 重trọng/trùng 圍vi 。 如như 披phi 雲vân 見kiến 天thiên 。 推thôi 門môn 入nhập 臼cữu 。 天thiên 台thai 以dĩ 觀quán 破phá 惑hoặc 。 智trí 德đức 頓đốn 圓viên 。 窮cùng 之chi 則tắc 有hữu 惑hoặc 可khả 破phá 也dã 。 宗tông 門môn 以dĩ 參tham 從tùng 緣duyên 。 心tâm 境cảnh 俱câu 寂tịch 。 釋thích 之chi 則tắc 無vô 緣duyên 可khả 棄khí 也dã 。 若nhược 以dĩ 境cảnh 緣duyên 同đồng 異dị 較giảo 其kỳ 非phi 。 是thị 實thật 霄tiêu 壤nhưỡng 也dã 。

問vấn 。 達đạt 磨ma 西tây 來lai 。 頓đốn 翻phiên 窠khòa 臼cữu 。 惟duy 一nhất 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 。 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 嗣tự 後hậu 五ngũ 宗tông 迭điệt 出xuất 。 門môn 庭đình 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 曰viết 五ngũ 位vị 。 三tam 玄huyền 。 四tứ 賓tân 主chủ 。 乃nãi 至chí 四tứ 料liệu 揀giản 。 為vi 復phục 法Pháp 應ưng 如như 是thị 耶da 。 為vi 復phục 羣quần 機cơ 差sai 別biệt 耶da 。 若nhược 謂vị 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 則tắc 教giáo 中trung 云vân 惟duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 皆giai 方phương 便tiện 。 直trực 指chỉ 門môn 中trung 。 不bất 應ưng 有hữu 方phương 便tiện 。 若nhược 謂vị 機cơ 有hữu 千thiên 差sai 逗đậu 機cơ 之chi 法pháp 。 應ưng 爾nhĩ 。 則tắc 楞lăng 嚴nghiêm 二nhị 十thập 五ngũ 圓viên 通thông 逗đậu 機cơ 之chi 法pháp 。 已dĩ 悉tất 何hà 必tất 另# 為vi 贅# 枝chi 駢biền 拇mẫu 之chi 法pháp 。 初sơ 祖tổ 東đông 來lai 。 多đa 此thử 一nhất 番phiên 跋bạt 涉thiệp 。

師sư 云vân 。 達đạt 磨ma 西tây 來lai 頓đốn 翻phiên 窠khòa 臼cữu 。 授thọ 受thọ 之chi 際tế 。 實thật 無vô 二nhị 法pháp 。 何hà 以dĩ 曰viết 五ngũ 。 主chủ 法pháp 者giả 有hữu 五ngũ 。 不bất 得đắc 不bất 曰viết 五ngũ 宗tông 也dã 。 豈khởi 以dĩ 五ngũ 宗tông 者giả 塞tắc 礙ngại 一nhất 心tâm 地địa 之chi 法Pháp 門môn 乎hồ 。 乃nãi 至chí 三tam 玄huyền 五ngũ 位vị 賓tân 主chủ 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 屬thuộc 名danh 言ngôn 。 悉tất 單đơn 傳truyền 之chi 註chú 脚cước 耳nhĩ 。 果quả 得đắc 千thiên 聖thánh 不bất 傳truyền 之chi 道đạo 。 三tam 玄huyền 五ngũ 位vị 。 賓tân 主chủ 君quân 臣thần 。 如như 指chỉ 諸chư 掌chưởng 。 法pháp 如như 是thị 故cố 。 非phi 差sai 別biệt 逗đậu 機cơ 也dã 。 若nhược 在tại 三tam 玄huyền 五ngũ 位vị 上thượng 。 印ấn 證chứng 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 者giả 。 大đại 似tự 就tựu 枝chi 榦# 而nhi 索sách 其kỳ 本bổn 。 非phi 即tức 非phi 離ly 。 即tức 枝chi 榦# 非phi 得đắc 其kỳ 本bổn 也dã 。 離ly 枝chi 榦# 亦diệc 非phi 得đắc 其kỳ 本bổn 也dã 。 若nhược 本bổn 者giả 。 枝chi 榦# 之chi 本bổn 。 枝chi 榦# 者giả 。 本bổn 之chi 枝chi 榦# 。 果quả 是thị 智trí 人nhân 。 思tư 之chi 可khả 見kiến 。 教giáo 中trung 謂vị 惟duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。 非phi 真chân 者giả 權quyền 之chi 謂vị 也dã 。 非phi 權quyền 無vô 以dĩ 導đạo 。 其kỳ 實thật 非phi 實thật 。 無vô 以dĩ 開khai 其kỳ 權quyền 。 雖tuy 是thị 謂vị 權quyền 歸quy 實thật 。 又hựu 何hà 妨phương 權quyền 實thật 並tịnh 彰chương 也dã 。 教giáo 中trung 之chi 權quyền 各các 趨xu 岐kỳ 徑kính 宗tông 中trung 之chi 相tướng 惟duy 據cứ 本bổn 參tham 。 本bổn 參tham 破phá 如như 月nguyệt 印ấn 千thiên 江giang 岐kỳ 徑kính 通thông 若nhược 風phong 號hiệu 萬vạn 竅khiếu 。 似tự 不bất 可khả 以dĩ 圓viên 通thông 差sai 別biệt 之chi 法pháp 與dữ 玄huyền 位vị 。 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 也dã 。 初sơ 祖tổ 之chi 來lai 。 法Pháp 門môn 尚thượng 矣hĩ 。 豈khởi 曰viết 贅# 乎hồ 。

問vấn 。 從tùng 聞văn 思tư 修tu 。 入nhập 三Tam 摩Ma 提Đề 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 爾nhĩ 如như 然nhiên 。 似tự 不bất 可khả 廢phế 。 即tức 古cổ 德đức 亦diệc 有hữu 云vân 。 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 某mỗ 甲giáp 粗thô 知tri 。 又hựu 云vân 。 先tiên 以dĩ 聞văn 解giải 證chứng 入nhập 。 後hậu 以dĩ 無vô 思tư 契khế 同đồng 。 是thị 知tri 聞văn 教giáo 。 然nhiên 後hậu 參tham 禪thiền 。 千thiên 聖thánh 不bất 易dị 之chi 規quy 。 奈nại 何hà 近cận 時thời 尊tôn 宿túc 。 不bất 觀quán 學học 人nhân 曾tằng 否phủ/bĩ 。 聽thính 教giáo 一nhất 例lệ 。 示thị 以dĩ 無vô 滋tư 味vị 話thoại 。 令linh 彼bỉ 早tảo 晚vãn 穿xuyên 鑿tạc 。 不bất 落lạc 妄vọng 想tưởng 。 便tiện 墮đọa 無vô 記ký 。 又hựu 溈# 山sơn 云vân 。 此thử 之chi 一nhất 學học 。 最tối 妙diệu 最tối 玄huyền 。 又hựu 云vân 。 若nhược 有hữu 中trung 流lưu 之chi 士sĩ 。 未vị 能năng 頓đốn 超siêu 。 且thả 於ư 教giáo 法pháp 留lưu 心tâm 。 當đương 溈# 山sơn 之chi 時thời 。 正chánh 像tượng 法pháp 隆long 盛thịnh 之chi 秋thu 。 猶do 然nhiên 。 若nhược 是thị 分phân 別biệt 。 而nhi 當đương 今kim 之chi 世thế 。 正chánh 值trị 末Mạt 法Pháp 衰suy 殘tàn 。 豈khởi 得đắc 人nhân 皆giai 利lợi 根căn 。 一nhất 槩# 以dĩ 上thượng 乘thừa 法pháp 投đầu 之chi 。 況huống 觀quán 機cơ 逗đậu 教giáo 。 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 。 似tự 不bất 可khả 廢phế 。

師sư 云vân 。 余dư 答đáp 劉lưu 居cư 士sĩ 問vấn 。 謂vị 宗tông 乃nãi 教giáo 之chi 綱cương 。 教giáo 乃nãi 宗tông 之chi 目mục 。 如như 依y 教giáo 修tu 行hành 。 當đương 以dĩ 證chứng 入nhập 契khế 同đồng 。 為vi 克khắc 家gia 也dã 。 聞văn 解giải 似tự 易dị 。 無vô 思tư 誠thành 難nạn/nan 。 惟duy 吾ngô 祖tổ 師sư 門môn 下hạ 。 以dĩ 思tư 無vô 思tư 之chi 妙diệu 。 又hựu 云vân 。 心tâm 如như 墻tường 壁bích 。 乃nãi 可khả 入nhập 道đạo 。 亦diệc 不bất 以dĩ 聞văn 教giáo 不bất 聞văn 教giáo 。 為vi 不bất 易dị 之chi 規quy 也dã 。 如như 教giáo 中trung 誦tụng 。 一nhất 句cú 伽già 陀đà 。 忽hốt 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 又hựu 云vân 。 一nhất 言ngôn 之chi 下hạ 。 心tâm 地địa 開khai 通thông 。 豈khởi 待đãi 遍biến 涉thiệp 名danh 言ngôn 。 方phương 稱xưng 悟ngộ 入nhập 。 參tham 究cứu 者giả 。 非phi 涉thiệp 於ư 穿xuyên 鑿tạc 。 穿xuyên 鑿tạc 二nhị 字tự 。 法Pháp 門môn 大đại 害hại 。 教giáo 中trung 或hoặc 有hữu 之chi 。 而nhi 宗tông 門môn 實thật 無vô 也dã 。 此thử 之chi 一nhất 學học 。 最tối 妙diệu 最tối 玄huyền 。 當đương 人nhân 人nhân 期kỳ 於ư 頓đốn 超siêu 。 豈khởi 可khả 甘cam 心tâm 中trung 下hạ 法pháp 。 不bất 論luận 像tượng 末mạt 人nhân 。 不bất 論luận 智trí 愚ngu 。 惟duy 辦biện 肯khẳng 心tâm 。 是thị 為vi 上thượng 智trí 。 反phản 末Mạt 法Pháp 為vi 正Chánh 法Pháp 。 翻phiên 中trung 下hạ 為vi 上thượng 根căn 。 似tự 亦diệc 不bất 難nan 耳nhĩ 。

問vấn 。 三Tam 無Vô 漏Lậu 學Học 。 因nhân 戒giới 生sanh 定định 。 因nhân 定định 發phát 慧tuệ 。 我ngã 佛Phật 誠thành 言ngôn 。 而nhi 妙diệu 喜hỷ 則tắc 云vân 。 他tha 人nhân 先tiên 定định 而nhi 後hậu 慧tuệ 。 老lão 漢hán 先tiên 慧tuệ 而nhi 後hậu 定định 。 大đại 與dữ 佛Phật 經Kinh 相tương 違vi 。 若nhược 以dĩ 時thời 事sự 驗nghiệm 之chi 。 如như 人nhân 酒tửu 迷mê 。 慧tuệ 性tánh 顛điên 狂cuồng 錯thác 亂loạn 。 酒tửu 醒tỉnh 則tắc 狂cuồng 性tánh 自tự 息tức 。 則tắc 慧tuệ 先tiên 定định 後hậu 。 妙diệu 喜hỷ 之chi 言ngôn 。 愈dũ 為vi 有hữu 理lý 。 大đại 師sư 於ư 佛Phật 經Kinh 祖tổ 訓huấn 。 若nhược 為vi 會hội 通thông 。

師sư 云vân 。 先tiên 定định 而nhi 後hậu 慧tuệ 。 佛Phật 之chi 誠thành 言ngôn 。 先tiên 慧tuệ 而nhi 後hậu 定định 。 祖tổ 師sư 慈từ 訓huấn 。 二nhị 俱câu 略lược 之chi 。 非phi 定định 論luận 也dã 。 如như 人nhân 修tu 定định 。 若nhược 無vô 慧tuệ 為vi 先tiên 導đạo 。 則tắc 不bất 能năng 修tu 。 慧tuệ 不bất 妨phương 在tại 先tiên 也dã 。 有hữu 慧tuệ 而nhi 戒giới 立lập 。 戒giới 立lập 而nhi 定định 生sanh 。 定định 生sanh 而nhi 慧tuệ 朗lãng 。 如như 環hoàn 上thượng 尋tầm 輪luân 。 求cầu 其kỳ 始thỉ 末mạt 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 大đại 慧tuệ 亦diệc 為vi 賸# 語ngữ 也dã 。 實thật 佛Phật 祖tổ 符phù 合hợp 。 又hựu 何hà 待đãi 會hội 通thông 。

問vấn 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 了liễu 則tắc 業nghiệp 障chướng 本bổn 來lai 空không 。 見kiến 道đạo 語ngữ 也dã 。 而nhi 西tây 土thổ/độ 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 。 此thử 方phương 可khả 大đại 師sư 。 俱câu 了liễu 了liễu 人nhân 也dã 。 何hà 業nghiệp 障chướng 不bất 空không 。 必tất 待đãi 詶thù 償thường 而nhi 後hậu 已dĩ 。 若nhược 謂vị 償thường 處xứ 正chánh 業nghiệp 障chướng 空không 義nghĩa 。 則tắc 造tạo 十thập 惡ác 人nhân 念niệm 佛Phật 。 帶đái 業nghiệp 往vãng 生sanh 。 亦diệc 必tất 回hồi 娑sa 婆bà 。 償thường 宿túc 業nghiệp 始thỉ 得đắc 。 若nhược 往vãng 生sanh 者giả 。 宿túc 障chướng 不bất 詶thù 。 則tắc 大đại 了liễu 之chi 人nhân 。 反phản 不bất 及cập 念niệm 佛Phật 者giả 多đa 矣hĩ 。 若nhược 謂vị 大đại 了liễu 之chi 人nhân 。 業nghiệp 障chướng 實thật 空không 。 能năng 超siêu 念niệm 佛Phật 十thập 倍bội 。 則tắc 師sư 子tử 可khả 師sư 。 仍nhưng 居cư 未vị 了liễu 之chi 科khoa 。 師sư 何hà 以dĩ 會hội 通thông 之chi 。

師sư 云vân 。 業nghiệp 障chướng 空không 。 是thị 不bất 易dị 知tri 也dã 。 若nhược 謂vị 遭tao 王vương 難nạn 。 是thị 償thường 夙túc 債trái 。 實thật 不bất 達đạt 業nghiệp 障chướng 空không 。 非phi 正chánh 論luận 也dã 。 豈khởi 不bất 識thức 水thủy 月nguyệt 道đạo 塲# 。 空không 花hoa 萬vạn 行hạnh 。 鏡kính 裏lý 魔ma 軍quân 。 夢mộng 中trung 佛Phật 事sự 。 汝nhữ 以dĩ 夢mộng 中trung 為vi 實thật 事sự 。 是thị 不bất 空không 也dã 。 若nhược 達đạt 斯tư 空không 義nghĩa 。 償thường 不bất 償thường 皆giai 夢mộng 語ngữ 耳nhĩ 。 十thập 惡ác 念niệm 佛Phật 。 帶đái 業nghiệp 往vãng 生sanh 。 諸chư 惡ác 頓đốn 釋thích 。 趨xu 果quả 忘vong 因nhân 。 非phi 回hồi 償thường 也dã 。 下hạ 品phẩm 下hạ 生sanh 。 見kiến 佛Phật 尚thượng 遠viễn 。 歷lịch 胎thai 既ký 久cửu 。 始thỉ 得đắc 花hoa 開khai 。 非phi 不bất 償thường 也dã 。 與dữ 宗tông 乘thừa 中trung 。 較giảo 其kỳ 優ưu 劣liệt 不bất 亦diệc 愚ngu 乎hồ 。

問vấn 。 雲vân 門môn 請thỉnh 益ích 。 睦mục 州châu 悟ngộ 道đạo 因nhân 緣duyên 。 傳truyền 燈đăng 會hội 元nguyên 載tái 之chi 甚thậm 悉tất 。 其kỳ 見kiến 雪tuyết 峯phong 。 居cư 然nhiên 知tri 識thức 矣hĩ 。 並tịnh 無vô 請thỉnh 益ích 語ngữ 。 盡tận 皆giai 問vấn 答đáp 語ngữ 續tục 。 後hậu 出xuất 世thế 。 何hà 故cố 不bất 嗣tự 睦mục 州châu 。 反phản 嗣tự 雪tuyết 峯phong 為vi 。 復phục 以dĩ 人nhân 盛thịnh 衰suy 。 易dị 其kỳ 心tâm 耶da 。 則tắc 非phi 祖tổ 師sư 所sở 為vi 。 何hà 能năng 取thủ 法pháp 。 後hậu 世thế 且thả 嗣tự 法pháp 。 昧muội 心tâm 韋vi 馱đà 。 明minh 加gia 其kỳ 杵xử 。 若nhược 謂vị 錄lục 語ngữ 有hữu 略lược 。 則tắc 授thọ 受thọ 之chi 際tế 。 千thiên 古cổ 慧tuệ 命mạng 來lai 源nguyên 所sở 繫hệ 。 豈khởi 可khả 妄vọng 自tự 筆bút 削tước 。 諒# 必tất 有hữu 說thuyết 。 乞khất 師sư 補bổ 之chi 。 庶thứ 免miễn 後hậu 世thế 嗣tự 法pháp 之chi 溷hỗn 。

師sư 云vân 。 雲vân 門môn 見kiến 睦mục 州châu 。 夾giáp 斷đoạn 一nhất 足túc 。 即tức 有hữu 悟ngộ 入nhập 。 非phi 大đại 徹triệt 也dã 。 初sơ 見kiến 雪tuyết 峯phong 。 即tức 命mạng 眾chúng 迎nghênh 五ngũ 百bách 人nhân 知tri 識thức 。 是thị 雪tuyết 峯phong 以dĩ 法Pháp 眼nhãn 印ấn 之chi 。 次thứ 日nhật 上thượng 雪tuyết 峯phong 。 峯phong 纔tài 見kiến 便tiện 曰viết 。 因nhân 甚thậm 麼ma 得đắc 到đáo 與dữ 麼ma 地địa 。 門môn 乃nãi 低đê 頭đầu 。 從tùng 茲tư 契khế 合hợp 。 且thả 從tùng 茲tư 二nhị 字tự 。 非phi 借tá 辭từ 也dã 。 況huống 後hậu 溫ôn 研nghiên 積tích 稔# 。 以dĩ 印ấn 心tâm 宗tông 乎hồ 。 非phi 敢cảm 以dĩ 盛thịnh 衰suy 易dị 其kỳ 心tâm 也dã 。 今kim 時thời 人nhân 以dĩ 玉ngọc 彼bỉ 之chi 師sư 為vi 冤oan 家gia 。 以dĩ 印ấn 彼bỉ 之chi 師sư 為vi 恩ân 故cố 。 殊thù 不bất 知tri 。 印ấn 彼bỉ 者giả 未vị 必tất 是thị 。 玉ngọc 彼bỉ 者giả 未vị 必tất 非phi 。 以dĩ 非phi 為vi 非phi 者giả 。 不bất 失thất 法Pháp 會hội 之chi 正chánh 因nhân 。 以dĩ 非phi 為vi 是thị 者giả 。 終chung 陷hãm 泥nê 犁lê 之chi 惡ác 報báo 。 寧ninh 可khả 千thiên 生sanh 不bất 悟ngộ 。 不bất 可khả 一nhất 日nhật 著trước 邪tà 。 滴tích 血huyết 之chi 語ngữ 。 豈khởi 欺khi 我ngã 哉tai 。 當đương 悉tất 審thẩm 詳tường 。 毋vô 容dung 輕khinh 忽hốt 。

剡# 水thủy 禪thiền 人nhân 問vấn 。 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 者giả 禪thiền 也dã 。 淨tịnh 因nhân 禪thiền 師sư 以dĩ 一nhất 喝hát 而nhi 收thu 五ngũ 教giáo 。 然nhiên 則tắc 五ngũ 教giáo 皆giai 禪thiền 教giáo 外ngoại 者giả 。 何hà 謂vị 乎hồ 。

師sư 云vân 。 淨tịnh 因nhân 以dĩ 一nhất 喝hát 。 圓viên 收thu 五ngũ 教giáo 。 以dĩ 解giải 講giảng 華hoa 嚴nghiêm 者giả 之chi 惑hoặc 。 豈khởi 不bất 聞văn 一nhất 喝hát 。 不bất 作tác 一nhất 喝hát 用dụng 。 縱túng/tung 古cổ 佛Phật 與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 到đáo 此thử 。 亦diệc 斂liểm 袵nhẫm 矣hĩ 。 況huống 其kỳ 聰thông 敏mẫn 及cập 機cơ 智trí 者giả 乎hồ 。 所sở 以dĩ 云vân 。 一nhất 喝hát 能năng 收thu 五ngũ 教giáo 。 五ngũ 教giáo 所sở 不bất 能năng 收thu 者giả 。 禪thiền 也dã 。

問vấn 。 禪thiền 不bất 外ngoại 教giáo 。 教giáo 不bất 外ngoại 禪thiền 。 唯duy 字tự 與dữ 聲thanh 。 實thật 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 別biệt 傳truyền 者giả 。 又hựu 何hà 謂vị 乎hồ 。

師sư 云vân 。 禪thiền 稱xưng 教giáo 外ngoại 者giả 。 非phi 教giáo 中trung 所sở 列liệt 之chi 禪thiền 。 實thật 乃nãi 世Thế 尊Tôn 拈niêm 花hoa 。 非phi 字tự 與dữ 聲thanh 所sở 載tái 者giả 。 彼bỉ 時thời 百bách 萬vạn 人nhân 天thiên 。 悉tất 皆giai 罔võng 措thố 。 若nhược 論luận 聲thanh 教giáo 所sở 詮thuyên 者giả 。 又hựu 何hà 待đãi 迦Ca 葉Diếp 微vi 笑tiếu 。 世Thế 尊Tôn 印ấn 定định 有hữu 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 之chi 旨chỉ 故cố 。 知tri 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 未vị 曾tằng 吐thổ 露lộ 。 者giả 箇cá 消tiêu 息tức 。 實thật 是thị 教giáo 所sở 不bất 能năng 言ngôn 者giả 故cố 。 曰viết 教giáo 外ngoại 實thật 是thị 教giáo 中trung 綱cương 領lãnh 故cố 。 云vân 離ly 文văn 字tự 相tướng 。 及cập 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 貴quý 在tại 悟ngộ 徹triệt 故cố 。 稱xưng 教giáo 外ngoại 。 果quả 教giáo 外ngoại 而nhi 別biệt 有hữu 傳truyền 乎hồ 。

問vấn 。 清thanh 涼lương 大đại 師sư 以dĩ 禪thiền 為vi 頓đốn 。 似tự 依y 六lục 祖tổ 壇đàn 經kinh 判phán 。 若nhược 錯thác 俱câu 錯thác 。 苟cẩu 非phi 頓đốn 是thị 圓viên 也dã 。 亦diệc 教giáo 苟cẩu 非phi 圓viên 亦diệc 頓đốn 。 禪thiền 自tự 禪thiền 。 非phi 但đãn 一nhất 不bất 能năng 收thu 五ngũ 。 即tức 五ngũ 亦diệc 不bất 能năng 入nhập 一nhất 也dã 。 展triển 轉chuyển 合hợp 明minh 。 增tăng 長trưởng 迷mê 悶muộn 。 惟duy 冀ký 慈từ 音âm 宣tuyên 流lưu 開khai 示thị 。

師sư 云vân 。 清thanh 涼lương 以dĩ 禪thiền 為vi 頓đốn 者giả 。 是thị 抑ức 禪thiền 而nhi 揚dương 教giáo 也dã 。 六lục 祖tổ 謂vị 開khai 示thị 。 頓Đốn 教Giáo 大Đại 乘Thừa 。 是thị 借tá 路lộ 經kinh 過quá 。 正chánh 為vi 宗tông 門môn 稱xưng 頓đốn 悟ngộ 者giả 言ngôn 之chi 。 若nhược 云vân 非phi 頓đốn 是thị 圓viên 。 其kỳ 圓viên 之chi 一nhất 字tự 。 吾ngô 宗tông 門môn 中trung 。 亦diệc 不bất 立lập 也dã 。 苟cẩu 立lập 其kỳ 圓viên 。 則tắc 不bất 圓viên 矣hĩ 。 如như 云vân 大đại 方Phương 廣Quảng 亦diệc 是thị 顯hiển 果quả 德đức 之chi 相tướng 。 其kỳ 法Pháp 身thân 之chi 理lý 。 理lý 絕tuyệt 對đối 待đãi 。 何hà 大đại 之chi 可khả 立lập 也dã 。 諸chư 法pháp 緣duyên 起khởi 。 應ưng 變biến 無vô 窮cùng 。 至chí 體thể 無vô 外ngoại 。 卷quyển 舒thư 自tự 在tại 。 其kỳ 方Phương 廣Quảng 二nhị 字tự 。 亦diệc 是thị 借tá 言ngôn 大đại 方phương 。 廣quảng 對đối 世thế 間gian 言ngôn 說thuyết 故cố 。 爾nhĩ 標tiêu 宗tông 頓đốn 入nhập 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 亦diệc 賸# 語ngữ 也dã 。 況huống 五ngũ 教giáo 云vân 乎hồ 哉tai 。 吾ngô 佛Phật 以dĩ 禪thiền 稱xưng 教giáo 外ngoại 。 愈dũ 明minh 也dã 。 如như 人nhân 生sanh 在tại 王vương 家gia 。 不bất 說thuyết 貴quý 相tương/tướng 。 又hựu 如như 九cửu 品phẩm 至chí 一nhất 品phẩm 者giả 。 品phẩm 品phẩm 可khả 收thu 。 惟duy 生sanh 在tại 儲trữ 宮cung 者giả 。 豈khởi 品phẩm 級cấp 可khả 收thu 也dã 。 禪thiền 在tại 教giáo 外ngoại 。 不bất 言ngôn 可khả 喻dụ 也dã 。

無vô 異dị 禪thiền 師sư 廣quảng 錄lục 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ