永Vĩnh 覺Giác 元Nguyên 賢Hiền 禪Thiền 師Sư 廣Quảng 錄Lục
Quyển 0013
( 嗣Tự 法Pháp ) 道Đạo 霈 重Trọng 編Biên
永Vĩnh 覺Giác 和Hòa 尚Thượng 廣Quảng 錄Lục 卷quyển 第đệ 十thập 三tam
嗣tự 法pháp 弟đệ 子tử 。 道đạo 霈# 。 重trọng/trùng 編biên 。
序tự 上thượng
建kiến 州châu 弘hoằng 釋thích 錄lục 序tự
弘hoằng 釋thích 錄lục 者giả 。 錄lục 能năng 弘hoằng 釋Thích 氏thị 之chi 道đạo 者giả 也dã 。 斯tư 道đạo 自tự 金kim 人nhân 見kiến 夢mộng 。 白bạch 馬mã 西tây 來lai 。 代đại 有hữu 作tác 者giả 。 大đại 弘hoằng 其kỳ 教giáo 。 以dĩ 故cố 。 千thiên 燈đăng 競cạnh 照chiếu 。 輝huy 映ánh 今kim 古cổ 。 浩hạo 浩hạo 乎hồ 。 莫mạc 可khả 紀kỷ 也dã 。 其kỳ 在tại 我ngã 建kiến 。 則tắc 六lục 朝triêu 以dĩ 前tiền 。 槩# 未vị 有hữu 聞văn 。 唐đường 興hưng 始thỉ 建kiến 梵Phạm 剎sát 。 自tự 馬mã 祖tổ 入nhập 關quan 。 肇triệu 化hóa 於ư 建kiến 陽dương 之chi 佛Phật 蹟# 嶺lĩnh 。 而nhi 禪thiền 學học 始thỉ 大đại 行hành 焉yên 。 厥quyết 後hậu 雖tuy 禪thiền 教giáo 殊thù 宗tông 。 性tánh 相tướng 異dị 旨chỉ 。 共cộng 能năng 使sử 玄huyền 化hóa 風phong 飛phi 。 法pháp 泉tuyền 箭tiễn 湧dũng 。 皆giai 我ngã 釋thích 之chi 津tân 梁lương 也dã 。 迨đãi 。
明minh 興hưng 以dĩ 來lai 二nhị 百bách 餘dư 載tái 。 宗tông 燈đăng 絕tuyệt 燄diệm 。 教giáo 海hải 日nhật 湮nhân 。 間gian 有hữu 二nhị 三tam 。 亦diệc 落lạc 落lạc 如như 晨thần 星tinh 。 則tắc 弘hoằng 道đạo 之chi 責trách 。 將tương 屬thuộc 之chi 何hà 人nhân 乎hồ 。 賢hiền 潭đàm 邑ấp 之chi 鄙bỉ 人nhân 也dã 。 濫lạm 入nhập 緇# 流lưu 。 幸hạnh 投đầu 法pháp 窟quật 。 雖tuy 螢huỳnh 火hỏa 難nạn 照chiếu 。 鼯# 技kỹ 俱câu 窮cùng 。 而nhi 好hảo/hiếu 古cổ 一nhất 念niệm 。 每mỗi 切thiết 愚ngu 悰# 。 諦đế 仰ngưỡng 先tiên 標tiêu 。 輙triếp 至chí 揮huy 涕thế 。 因nhân 思tư 。 古cổ 此thử 溪khê 山sơn 也dã 。 此thử 日nhật 月nguyệt 也dã 。 今kim 亦diệc 此thử 溪khê 山sơn 也dã 。 此thử 日nhật 月nguyệt 也dã 。 今kim 之chi 人nhân 豈khởi 獨độc 異dị 於ư 古cổ 之chi 人nhân 哉tai 。 夫phu 何hà 法Pháp 門môn 寥liêu 寂tịch 。 今kim 古cổ 相tương/tướng 懸huyền 乃nãi 爾nhĩ 。 其kỳ 無vô 乃nãi 前tiền 蹤tung 既ký 沒một 。 則tắc 觀quán 感cảm 之chi 無vô 藉tạ 歟# 。 狃# 於ư 近cận 習tập 。 則tắc 激kích 發phát 之chi 無vô 人nhân 歟# 。 用dụng 是thị 不bất 揣đoàn 顓# 蒙mông 。 博bác 探thám 羣quần 籍tịch 。 取thủ 諸chư 師sư 之chi 產sản 於ư 建kiến 者giả 。 或hoặc 開khai 法pháp 顯hiển 化hóa 於ư 建kiến 者giả 。 悉tất 錄lục 而nhi 傳truyền 之chi 。 俾tỉ 晚vãn 學học 之chi 士sĩ 。 得đắc 見kiến 古cổ 人nhân 如như 是thị 之chi 辛tân 勤cần 。 如như 是thị 之chi 嚴nghiêm 慎thận 。 如như 是thị 之chi 博bác 大đại 。 如như 是thị 之chi 遠viễn 到đáo 。 倘thảng 能năng 翻phiên 然nhiên 易dị 轍triệt 而nhi 趣thú 。 望vọng 標tiêu 而nhi 進tiến 。 則tắc 唐đường 宋tống 之chi 盛thịnh 。 庶thứ 幾kỷ 再tái 見kiến 於ư 今kim 日nhật 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 也dã 。 嗚ô 呼hô 人nhân 皆giai 可khả 為vi 堯# 舜thuấn 。 子tử 輿dư 氏thị 決quyết 非phi 誑cuống 語ngữ 。 在tại 有hữu 志chí 者giả 。 事sự 竟cánh 成thành 耳nhĩ 。 若nhược 苟cẩu 於ư 自tự 安an 。 嚴nghiêm 於ư 自tự 畫họa 。 即tức 使sử 諸chư 祖tổ 儼nghiễm 然nhiên 臨lâm 而nhi 詔chiếu 之chi 。 彼bỉ 將tương 掉trạo 頭đầu 弗phất 顧cố 。 亦diệc 何hà 貴quý 有hữu 斯tư 錄lục 哉tai 。 故cố 斯tư 錄lục 之chi 行hành 。 願nguyện 與dữ 有hữu 志chí 者giả 共cộng 之chi 。
法pháp 華hoa 私tư 記ký 序tự
近cận 世thế 談đàm 經kinh 者giả 夥# 矣hĩ 。 愈dũ 精tinh 而nhi 愈dũ 晦hối 。 愈dũ 巧xảo 而nhi 愈dũ 謬mậu 。 豈khởi 經kinh 之chi 果quả 不bất 可khả 明minh 哉tai 。 蔽tế 在tại 以dĩ 己kỷ 談đàm 經kinh 。 而nhi 不bất 以dĩ 經kinh 談đàm 經kinh 也dã 。 亦diệc 蔽tế 在tại 以dĩ 經kinh 談đàm 經kinh 。 而nhi 不bất 以dĩ 己kỷ 談đàm 經kinh 也dã 。 能năng 以dĩ 己kỷ 談đàm 經kinh 。 而nhi 不bất 蔽tế 於ư 己kỷ 。 能năng 以dĩ 經kinh 談đàm 經kinh 。 而nhi 不bất 蔽tế 於ư 經kinh 。 庶thứ 幾kỷ 可khả 與dữ 談đàm 經kinh 矣hĩ 。 余dư 初sơ 讀đọc 易dị 嶽nhạc 山sơn 。 聞văn 僧Tăng 誦tụng 法pháp 華hoa 偈kệ 。 曰viết 。 我ngã 爾nhĩ 時thời 為vi 現hiện 。 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 身thân 。 忽hốt 喜hỷ 躍dược 不bất 自tự 勝thắng 。 即tức 索sách 經kinh 讀đọc 之chi 。 無vô 所sở 發phát 明minh 。 然nhiên 知tri 周chu 孔khổng 外ngoại 。 別biệt 有hữu 此thử 一nhất 大đại 事sự 也dã 。 嗣tự 是thị 博bác 求cầu 之chi 疏sớ/sơ 鈔sao 。 徧biến 探thám 之chi 羣quần 籍tịch 。 冀ký 欲dục 卒thốt 聞văn 乎hồ 此thử 。 而nhi 困khốn 於ư 葛cát 藤đằng 。 不bất 能năng 自tự 拔bạt 。 越việt 十thập 有hữu 餘dư 載tái 。 因nhân 參tham 壽thọ 昌xương 先tiên 師sư 。 聞văn 舉cử 南nam 泉tuyền 斬trảm 猫miêu 話thoại 。 忽hốt 有hữu 省tỉnh 。 遂toại 棄khí 所sở 習tập 。 從tùng 先tiên 師sư 學học 枯khô 禪thiền 。 復phục 十thập 有hữu 餘dư 載tái 。 一nhất 日nhật 聞văn 僧Tăng 舉cử 法pháp 華hoa 經kinh 。 云vân 。 一nhất 時thời 謦khánh 欬khái 。 俱câu 共cộng 彈đàn 指chỉ 。 是thị 二nhị 音âm 聲thanh 。 徧biến 至chí 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 豁hoát 然nhiên 撲phác 破phá 疑nghi 團đoàn 。 始thỉ 知tri 無vô 己kỷ 非phi 經kinh 。 無vô 經kinh 非phi 己kỷ 。 而nhi 所sở 謂vị 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 。 儼nghiễm 然nhiên 未vị 散tán 者giả 。 特đặc 寱nghệ 語ngữ 耳nhĩ 。 嗚ô 呼hô 。 談đàm 經kinh 詎cự 可khả 容dung 易dị 哉tai 。 遇ngộ 之chi 於ư 二nhị 十thập 餘dư 年niên 之chi 前tiền 。 契khế 之chi 於ư 二nhị 十thập 餘dư 年niên 之chi 後hậu 。 索sách 之chi 於ư 銳duệ 志chí 湛trạm 思tư 之chi 日nhật 。 得đắc 之chi 於ư 精tinh 殫đàn 力lực 竭kiệt 之chi 頃khoảnh 。 談đàm 經kinh 詎cự 可khả 容dung 易dị 哉tai 。 今kim 夏hạ 無vô 事sự 。 因nhân 為vi 諸chư 人nhân 。 旁bàng 通thông 一nhất 線tuyến 。 拈niêm 其kỳ 大đại 旨chỉ 。 錄lục 之chi 成thành 卷quyển 。 夫phu 此thử 經Kinh 。 自tự 天thiên 台thai 樹thụ 幟xí 。 溫ôn 陵lăng 奪đoạt 標tiêu 。 餘dư 子tử 碌# 碌# 。 後hậu 無vô 來lai 者giả 。 而nhi 余dư 於ư 茲tư 輙triếp 有hữu 異dị 談đàm 。 豈khởi 天thiên 台thai 之chi 為vi 弗phất 玄huyền 。 溫ôn 陵lăng 之chi 為vi 未vị 要yếu 乎hồ 。 亦diệc 自tự 記ký 其kỳ 私tư 而nhi 已dĩ 。 亦diệc 私tư 記ký 之chi 以dĩ 示thị 余dư 後hậu 人nhân 而nhi 已dĩ 。 是thị 為vi 序tự 。
楞lăng 嚴nghiêm 翼dực 解giải 序tự
甚thậm 矣hĩ 治trị 經kinh 之chi 難nạn/nan 也dã 。 即tức 疏sớ/sơ 鈔sao 以dĩ 求cầu 之chi 。 失thất 之chi 局cục 。 離ly 疏sớ/sơ 鈔sao 以dĩ 求cầu 之chi 。 失thất 之chi 蕩đãng 。 失thất 之chi 局cục 者giả 。 神thần 機cơ 弗phất 廓khuếch 。 而nhi 我ngã 為vi 經kinh 困khốn 。 失thất 之chi 蕩đãng 者giả 。 正chánh 軌quỹ 罔võng 由do 。 而nhi 經kinh 為vi 我ngã 裂liệt 。 唯duy 有hữu 不bất 局cục 者giả 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 用dụng 疏sớ/sơ 鈔sao 。 亦diệc 唯duy 有hữu 不bất 蕩đãng 者giả 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 廢phế 疏sớ/sơ 鈔sao 。 斯tư 稱xưng 善thiện 治trị 經kinh 者giả 也dã 。 楞lăng 嚴nghiêm 一nhất 經kinh 。 解giải 之chi 行hành 者giả 。 不bất 下hạ 十thập 餘dư 家gia 。 天thiên 如như 會hội 而nhi 集tập 之chi 。 國quốc 朝triêu 治trị 經kinh 之chi 士sĩ 。 率suất 株chu 守thủ 而nhi 弗phất 敢cảm 易dị 。 至chí 萬vạn 曆lịch 間gian 。 雪tuyết 浪lãng 交giao 光quang 二nhị 師sư 。 首thủ 廢phế 舊cựu 解giải 。 而nhi 紫tử 栢# 老lão 人nhân 。 亦diệc 力lực 主chủ 獨độc 玩ngoạn 經kinh 文văn 之chi 說thuyết 。 由do 是thị 後hậu 學học 有hữu 躍dược 然nhiên 自tự 奮phấn 之chi 思tư 。 視thị 會hội 解giải 。 如như 瘴chướng 水thủy 疾tật 馳trì 。 而nhi 不bất 敢cảm 一nhất 顧cố 。 未vị 幾kỷ 英anh 敏mẫn 者giả 。 既ký 藐miệu 視thị 前tiền 修tu 。 則tắc 競cạnh 逞sính 臆ức 栽tài 。 而nhi 全toàn 經kinh 之chi 旨chỉ 。 幾kỷ 至chí 掃tảo 地địa 。 稍sảo 鈍độn 者giả 。 進tiến 無vô 新tân 得đắc 。 退thoái 失thất 故cố 居cư 。 則tắc 有hữu 從tùng 席tịch 下hạ 拾thập 殘tàn 唾thóa 而nhi 已dĩ 。 獨độc 不bất 思tư 前tiền 人nhân 之chi 疏sớ/sơ 鈔sao 。 既ký 不bất 堪kham 為vi 後hậu 人nhân 之chi 几kỉ 杖trượng 。 今kim 人nhân 之chi 口khẩu 吻vẫn 。 獨độc 可khả 為vi 今kim 人nhân 之chi 著trước 蔡thái 耶da 。 又hựu 不bất 思tư 今kim 人nhân 之chi 新tân 得đắc 。 安an 知tri 非phi 前tiền 人nhân 已dĩ 揀giản 之chi 砂sa 。 前tiền 人nhân 之chi 陳trần 解giải 。 獨độc 不bất 能năng 佐tá 今kim 人nhân 牛ngưu 溲# 馬mã 渤bột 之chi 用dụng 耶da 。 故cố 吾ngô 謂vị 。 善thiện 治trị 經kinh 者giả 。 諸chư 疏sớ/sơ 咸hàm 為vi 我ngã 助trợ 。 不bất 善thiện 治trị 經kinh 者giả 。 經kinh 文văn 早tảo 生sanh 支chi 離ly 。 固cố 不bất 在tại 疏sớ/sơ 之chi 存tồn 與dữ 廢phế 也dã 。 今kim 山sơn 中trung 閒gian/nhàn 寂tịch 。 客khách 有hữu 請thỉnh 益ích 楞lăng 嚴nghiêm 者giả 。 仍nhưng 俾tỉ 以dĩ 舊cựu 解giải 為vi 指chỉ 南nam 。 間gian 有hữu 未vị 安an 者giả 。 乃nãi 旁bàng 採thải 眾chúng 說thuyết 。 或hoặc 出xuất 私tư 意ý 。 以dĩ 翼dực 之chi 。 非phi 敢cảm 必tất 為vi 世thế 珍trân 。 葢# 亦diệc 備bị 溲# 渤bột 之chi 用dụng 云vân 。
送tống 洪hồng 禪thiền 人nhân 參tham 方phương 序tự
道đạo 非phi 學học 無vô 由do 致trí 。 非phi 博bác 學học 亦diệc 無vô 由do 致trí 。 然nhiên 阿A 難Nan 以dĩ 歷lịch 劫kiếp 多đa 聞văn 。 乃nãi 曰viết 。 不bất 如như 一nhất 日nhật 。 修tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 則tắc 何hà 以dĩ 說thuyết 也dã 。 葢# 不bất 假giả 多đa 聞văn 。 則tắc 不bất 能năng 修tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 多đa 聞văn 而nhi 不phủ 。 修tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 則tắc 如như 遇ngộ 王vương 膳thiện 。 而nhi 莫mạc 之chi 嘗thường 。 與dữ 未vị 遇ngộ 何hà 異dị 。 茲tư 洪hồng 禪thiền 人nhân 。 夙túc 稟bẩm 靈linh 資tư 。 獨độc 懷hoài 壯tráng 志chí 。 去khứ 秋thu 自tự 鼓cổ 山sơn 。 來lai 金kim 仙tiên 。 聚tụ 首thủ 數sổ 月nguyệt 。 今kim 春xuân 將tương 腰yêu 包bao 出xuất 嶺lĩnh 。 徧biến 參tham 諸chư 大đại 老lão 。 是thị 欲dục 以dĩ 多đa 聞văn 之chi 功công 。 成thành 無vô 漏lậu 之chi 業nghiệp 也dã 。 客khách 難nạn/nan 曰viết 。 昔tích 雪tuyết 峯phong 三tam 登đăng 投đầu 子tử 。 九cửu 上thượng 洞đỗng 山sơn 。 後hậu 乃nãi 契khế 旨chỉ 於ư 德đức 山sơn 棒bổng 下hạ 。 然nhiên 猶do 曰viết 未vị 穩ổn 在tại 。 直trực 至chí 鰲# 山sơn 。 巖nham 頭đầu 示thị 之chi 曰viết 。 向hướng 自tự 己kỷ 心tâm 中trung 。 葢# 天thiên 葢# 地địa 去khứ 。 峯phong 乃nãi 大đại 悟ngộ 。 豈khởi 非phi 到đáo 底để 不bất 從tùng 人nhân 得đắc 耶da 。 余dư 曰viết 。 若nhược 到đáo 鰲# 山sơn 。 即tức 謂vị 從tùng 自tự 心tâm 得đắc 。 亦diệc 成thành 謗báng 語ngữ 。 若nhược 未vị 到đáo 鰲# 山sơn 。 不bất 妨phương 更cánh 買mãi 草thảo 鞋hài 行hành 脚cước 。 因nhân 贈tặng 之chi 數số 語ngữ 。 以dĩ 壯tráng 行hành 色sắc 。 俟sĩ 到đáo 鰲# 山sơn 後hậu 。 再tái 作tác 一nhất 好hảo 相tướng 見kiến 也dã 。
送tống 僧Tăng 出xuất 遊du 序tự
溪khê 山sơn 泉tuyền 石thạch 之chi 勝thắng 。 今kim 古cổ 名danh 賢hiền 。 好hảo/hiếu 而nhi 遊du 者giả 多đa 矣hĩ 。 遊du 而nhi 吟ngâm 咏# 不bất 置trí 者giả 。 亦diệc 多đa 矣hĩ 。 然nhiên 未vị 聞văn 有hữu 真chân 能năng 好hảo/hiếu 者giả 。 葢# 簪# 纓anh 之chi 士sĩ 。 籠lung 於ư 世thế 網võng 。 雖tuy 暫tạm 時thời 翫ngoạn 賞thưởng 。 亦diệc 覺giác 神thần 怡di 然nhiên 。 終chung 非phi 其kỳ 所sở 安an 也dã 。 其kỳ 何hà 能năng 好hảo/hiếu 。 隱ẩn 逸dật 之chi 士sĩ 。 守thủ 寂tịch 空không 山sơn 。 要yếu 亦diệc 厄ách 於ư 時thời 。 窮cùng 於ư 遇ngộ 。 乃nãi 托thác 之chi 而nhi 遊du 焉yên 。 其kỳ 何hà 能năng 好hảo/hiếu 。 孤cô 臣thần 孽nghiệt 子tử 之chi 憂ưu 怨oán 。 英anh 雄hùng 豪hào 傑kiệt 之chi 憤phẫn 發phát 。 登đăng 臨lâm 感cảm 慨khái 。 染nhiễm 翰hàn 淋lâm 漓# 。 乃nãi 借tá 此thử 以dĩ 泄tiết 其kỳ 抑ức 鬱uất 不bất 平bình 之chi 氣khí 。 其kỳ 何hà 能năng 好hảo/hiếu 。 騷# 人nhân 墨mặc 士sĩ 之chi 風phong 流lưu 。 緇# 衣y 羽vũ 客khách 之chi 清thanh 逸dật 。 嘲# 笑tiếu 山sơn 雲vân 。 歌ca 弄lộng 溪khê 月nguyệt 。 自tự 謂vị 此thử 好hảo/hiếu 莫mạc 與dữ 爭tranh 盟minh 。 是thị 亦diệc 外ngoại 適thích 其kỳ 形hình 而nhi 已dĩ 。 其kỳ 何hà 能năng 好hảo/hiếu 。 然nhiên 則tắc 何hà 如như 而nhi 後hậu 。 稱xưng 能năng 好hảo/hiếu 乎hồ 。 吾ngô 聞văn 。 古cổ 之chi 人nhân 有hữu 能năng 好hảo/hiếu 者giả 。 掩yểm 關quan 宴yến 坐tọa 。 視thị 聽thính 俱câu 泯mẫn 。 而nhi 好hảo/hiếu 非phi 澹đạm 。 奇kỳ 觀quán 異dị 境cảnh 。 應ưng 接tiếp 滿mãn 前tiền 。 而nhi 好hảo/hiếu 非phi 濃nồng 。 卷quyển 石thạch 勺chước 水thủy 。 獨độc 對đối 悠du 然nhiên 。 而nhi 好hảo/hiếu 非phi 少thiểu 。 峻tuấn 岳nhạc 巨cự 海hải 。 歷lịch 覽lãm 無vô 垠# 。 而nhi 好hảo/hiếu 非phi 多đa 。 乃nãi 至chí 握ác 大đại 柄bính 於ư 朝triêu 端đoan 。 驅khu 強cường/cưỡng 胡hồ 於ư 塞tắc 外ngoại 。 補bổ 既ký 闕khuyết 之chi 蒼thương 天thiên 。 扶phù 將tương 傾khuynh 之chi 赤xích 日nhật 。 亦diệc 無vô 往vãng 而nhi 非phi 此thử 好hảo/hiếu 之chi 流lưu 通thông 而nhi 發phát 揚dương 者giả 。 夫phu 然nhiên 後hậu 為vi 真chân 能năng 好hảo/hiếu 也dã 。 孔khổng 子tử 不bất 云vân 乎hồ 。 智trí 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 水thủy 。 仁nhân 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 山sơn 。 茲tư 某mỗ 上thượng 人nhân 。 素tố 有hữu 泉tuyền 石thạch 之chi 癖# 。 遇ngộ 勝thắng 絕tuyệt 處xứ 。 輙triếp 徜# 徉dương 終chung 日nhật 。 躍dược 然nhiên 而nhi 喜hỷ 。 灑sái 然nhiên 而nhi 忘vong 。 直trực 不bất 知tri 身thân 之chi 在tại 霄tiêu 壤nhưỡng 間gian 也dã 。 邇nhĩ 來lai 更cánh 欲dục 徧biến 探thám 名danh 區khu 。 增tăng 滿mãn 奚hề 囊nang 。 余dư 不bất 知tri 其kỳ 真chân 能năng 好hảo/hiếu 否phủ/bĩ 。 及cập 岐kỳ 。 諸chư 君quân 咸hàm 有hữu 贈tặng 言ngôn 。 乃nãi 不bất 以dĩ 余dư 為vi 陋lậu 。 俾tỉ 弁# 其kỳ 端đoan 。 余dư 惟duy 。 仁nhân 智trí 之chi 樂lạc 。 自tự 是thị 儒nho 家gia 事sự 。 姑cô 置trí 之chi 。 昔tích 者giả 東đông 坡# 入nhập 東đông 林lâm 。 呈trình 偈kệ 曰viết 。 溪khê 聲thanh 便tiện 是thị 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 山sơn 色sắc 無vô 非phi 清thanh 淨tịnh 身thân 。 夜dạ 來lai 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 偈kệ 。 他tha 日nhật 如như 何hà 舉cử 似tự 人nhân 。 咄đốt 。 好hảo/hiếu 箇cá 蘇tô 學học 士sĩ 。 祇kỳ 在tại 門môn 外ngoại 打đả 之chi 遶nhiễu 。 上thượng 人nhân 於ư 此thử 。 識thức 得đắc 學học 士sĩ 敗bại 闕khuyết 處xứ 。 則tắc 大Đại 千Thiên 一nhất 坐tọa 具cụ 耳nhĩ 。 如như 其kỳ 未vị 然nhiên 。 竊thiết 恐khủng 溪khê 聲thanh 山sơn 色sắc 。 沒một 埋mai 了liễu 英anh 雄hùng 漢hán 也dã 。 知tri 之chi 。
送tống 本bổn 立lập 上thượng 人nhân 歸quy 山sơn 序tự
曹tào 溪khê 一nhất 派phái 。 灌quán 溉cái 域vực 中trung 。 渺# 乎hồ 其kỳ 莫mạc 可khả 窮cùng 也dã 。 其kỳ 在tại 我ngã 閩# 。 則tắc 自tự 百bách 丈trượng 黃hoàng 蘗bách 。 崛quật 起khởi 一nhất 方phương 。 繼kế 而nhi 象tượng 骨cốt 。 分phần/phân 德đức 嶠# 之chi 脉mạch 。 而nhi 諸chư 賢hiền 競cạnh 出xuất 。 已dĩ 若nhược 江giang 河hà 之chi 澎# 湃# 。 大đại 海hải 之chi 浩hạo 蕩đãng 。 故cố 名danh 列liệt 傳truyền 燈đăng 者giả 。 幾kỷ 半bán 天thiên 下hạ 。 至chí 於ư 勝thắng 國quốc 之chi 季quý 。 法pháp 運vận 寢tẩm 衰suy 。 然nhiên 古cổ 梅mai 鐵thiết 關quan 諸chư 老lão 。 猶do 能năng 存tồn 什thập 一nhất 於ư 千thiên 百bách 之chi 間gian 。 入nhập 。 明minh 以dĩ 來lai 。 二nhị 百bách 餘dư 載tái 。 聖thánh 賢hiền 隱ẩn 伏phục 。 法pháp 脉mạch 久cửu 湮nhân 。 問vấn 有hữu 一nhất 二nhị 自tự 稱xưng 得đắc 旨chỉ 者giả 。 亦diệc 優ưu 孟# 之chi 叔thúc 敖# 而nhi 已dĩ 。 自tự 萬vạn 曆lịch 間gian 。 壽thọ 昌xương 先tiên 師sư 。 入nhập 閩# 大đại 布bố 法Pháp 雨vũ 。 人nhân 始thỉ 知tri 有hữu 向hướng 上thượng 之chi 事sự 。 然nhiên 聞văn 則tắc 有hữu 之chi 。 信tín 則tắc 未vị 也dã 。 信tín 則tắc 有hữu 之chi 。 行hành 則tắc 未vị 也dã 。 又hựu 況huống 乎hồ 信tín 之chi 篤đốc 。 行hành 之chi 力lực 。 終chung 其kỳ 身thân 而nhi 弗phất 倦quyện 者giả 乎hồ 。 建kiến 陽dương 本bổn 立lập 上thượng 人nhân 者giả 。 其kỳ 殆đãi 庶thứ 幾kỷ 焉yên 。 上thượng 人nhân 初sơ 受thọ 業nghiệp 於ư 聖thánh 泉tuyền 。 來lai 從tùng 余dư 遊du 。 始thỉ 發phát 大đại 志chí 。 及cập 謁yết 壽thọ 昌xương 老lão 人nhân 。 遂toại 謝tạ 絕tuyệt 外ngoại 緣duyên 。 誓thệ 明minh 己kỷ 事sự 。 次thứ 入nhập 博bác 山sơn 。 陶đào 煉luyện 益ích 久cửu 。 仍nhưng 適thích 越việt 抵để 吳ngô 。 徧biến 參tham 雲vân 棲tê 顯hiển 聖thánh 諸chư 大đại 老lão 。 久cửu 之chi 返phản 錫tích 閩# 中trung 。 將tương 尋tầm 一nhất 蒲bồ 團đoàn 地địa 。 作tác 終chung 焉yên 之chi 計kế 。 予# 觀quán 其kỳ 東đông 西tây 參tham 請thỉnh 。 萬vạn 里lý 間gian 關quan 。 屹# 然nhiên 不bất 休hưu 。 葢# 十thập 餘dư 載tái 於ư 茲tư 矣hĩ 。 非phi 所sở 謂vị 信tín 之chi 篤đốc 。 行hành 之chi 力lực 。 將tương 終chung 身thân 而nhi 弗phất 倦quyện 者giả 乎hồ 。 丁đinh 斯tư 際tế 。 而nhi 有hữu 若nhược 人nhân 。 即tức 未vị 能năng 大đại 有hữu 發phát 明minh 。 其kỳ 品phẩm 固cố 已dĩ 度độ 越việt 流lưu 輩bối 不bất 少thiểu 也dã 。 雖tuy 然nhiên 。 傳truyền 有hữu 之chi 。 掘quật 井tỉnh 九cửu 仞nhận 。 而nhi 不bất 及cập 泉tuyền 。 猶do 為vi 棄khí 井tỉnh 也dã 。 子tử 能năng 一nhất 錐trùy 得đắc 泉tuyền 。 往vãng 來lai 井tỉnh 井tỉnh 。 他tha 日nhật 當đương 為vi 子tử 。 大đại 書thư 特đặc 書thư 。 以dĩ 詔chiếu 來lai 者giả 云vân 。
淨tịnh 慈từ 要yếu 語ngữ 序tự
淨tịnh 慈từ 者giả 何hà 。 聞văn 谷cốc 大đại 師sư 所sở 命mạng 菴am 名danh 也dã 。 菴am 名danh 之chi 以dĩ 淨tịnh 慈từ 者giả 何hà 。 謂vị 念niệm 佛Phật 放phóng 生sanh 也dã 。 念niệm 佛Phật 放phóng 生sanh 。 其kỳ 所sở 求cầu 者giả 何hà 。 謂vị 還hoàn 其kỳ 心tâm 之chi 本bổn 淨tịnh 本bổn 慈từ 也dã 。 葢# 本bổn 然nhiên 之chi 心tâm 。 廓khuếch 然nhiên 常thường 淨tịnh 。 自tự 眾chúng 生sanh 迷mê 其kỳ 本bổn 然nhiên 。 則tắc 心tâm 外ngoại 見kiến 法pháp 。 故cố 目mục 為vi 色sắc 染nhiễm 。 耳nhĩ 為vi 聲thanh 染nhiễm 。 鼻tị 為vi 香hương 染nhiễm 。 舌thiệt 為vi 味vị 染nhiễm 。 身thân 為vi 觸xúc 染nhiễm 。 意ý 為vi 法pháp 染nhiễm 。 流lưu 逸dật 外ngoại 奔bôn 。 不bất 能năng 自tự 返phản 。 繇# 是thị 起khởi 業nghiệp 造tạo 罪tội 。 永vĩnh 沉trầm 五ngũ 濁trược 之chi 區khu 。 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 我ngã 佛Phật 愍mẫn 之chi 。 乃nãi 為vi 說thuyết 治trị 染nhiễm 還hoàn 淨tịnh 之chi 法pháp 。 機cơ 固cố 靡mĩ 一nhất 。 教giáo 亦diệc 各các 殊thù 。 然nhiên 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。 其kỳ 最tối 要yếu 者giả 也dã 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 用dụng 志chí 不bất 分phân 。 六lục 根căn 都đô 攝nhiếp 。 淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。 則tắc 目mục 不bất 為vi 色sắc 染nhiễm 。 耳nhĩ 不bất 為vi 聲thanh 染nhiễm 。 鼻tị 不bất 為vi 香hương 染nhiễm 。 舌thiệt 不bất 為vi 味vị 染nhiễm 。 身thân 不bất 為vi 觸xúc 染nhiễm 。 意ý 不bất 為vi 法pháp 染nhiễm 。 即tức 現hiện 處xứ 娑sa 婆bà 界giới 內nội 。 渾hồn 身thân 已dĩ 坐tọa 在tại 蓮liên 華hoa 國quốc 裏lý 。 又hựu 何hà 後hậu 報báo 之chi 不bất 清thanh 淨tịnh 乎hồ 。 然nhiên 雖tuy 修tu 念niệm 佛Phật 三tam 昧muội 。 而nhi 福phước 德đức 不bất 具cụ 。 善thiện 果quả 難nạn/nan 成thành 。 故cố 必tất 廣quảng 修tu 眾chúng 善thiện 。 以dĩ 為vi 助trợ 因nhân 。 眾chúng 善thiện 夥# 矣hĩ 。 而nhi 慈từ 行hành 其kỳ 首thủ 也dã 。 慈từ 行hành 亦diệc 夥# 矣hĩ 。 而nhi 戒giới 殺sát 放phóng 生sanh 其kỳ 首thủ 也dã 。 葢# 以dĩ 眾chúng 生sanh 所sở 最tối 愛ái 者giả 。 莫mạc 如như 生sanh 。 所sở 最tối 苦khổ 者giả 。 莫mạc 如như 死tử 。 凡phàm 有hữu 血huyết 氣khí 。 斯tư 情tình 萬vạn 均quân 。 祇kỳ 為vi 相tương/tướng 習tập 於ư 忍nhẫn 。 同đồng 體thể 之chi 仁nhân 。 痿nuy 痺# 不bất 行hành 。 乃nãi 恬điềm 然nhiên 殺sát 戮lục 。 不bất 以dĩ 為vi 怪quái 。 豈khởi 心tâm 之chi 本bổn 然nhiên 哉tai 。 以dĩ 故cố 。 我ngã 佛Phật 苦khổ 口khẩu 叮# 嚀# 。 首thủ 戒giới 殺sát 生sanh 。 廣quảng 勸khuyến 放phóng 生sanh 。 與dữ 其kỳ 所sở 最tối 愛ái 。 而nhi 救cứu 其kỳ 所sở 最tối 苦khổ 。 功công 德đức 之chi 及cập 物vật 。 為vi 何hà 如như 也dã 。 建kiến 州châu 城thành 若nhược 緇# 若nhược 素tố 。 奉phụng 大đại 師sư 之chi 教giáo 。 篤đốc 於ư 念niệm 佛Phật 放phóng 生sanh 之chi 業nghiệp 。 有hữu 年niên 矣hĩ 。 猶do 慮lự 其kỳ 不bất 能năng 廣quảng 且thả 遠viễn 也dã 。 乃nãi 謀mưu 於ư 余dư 。 余dư 為vi 取thủ 淨tịnh 土độ 及cập 戒giới 殺sát 諸chư 書thư 。 集tập 成thành 要yếu 語ngữ 。 付phó 之chi 梓# 行hành 。 庶thứ 幾kỷ 淨tịnh 慈từ 之chi 化hóa 。 益ích 洋dương 溢dật 於ư 不bất 窮cùng 也dã 乎hồ 。 嗚ô 呼hô 淨tịnh 慈từ 之chi 義nghĩa 大đại 矣hĩ 。 豈khởi 止chỉ 於ư 念niệm 佛Phật 放phóng 生sanh 而nhi 已dĩ 哉tai 。 念niệm 佛Phật 放phóng 生sanh 。 可khả 以dĩ 言ngôn 淨tịnh 慈từ 。 而nhi 不bất 可khả 以dĩ 盡tận 淨tịnh 慈từ 。 極cực 而nhi 言ngôn 之chi 。 淨tịnh 極cực 覺giác 圓viên 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 不bất 出xuất 一nhất 淨tịnh 義nghĩa 也dã 。 廣quảng 度độ 有hữu 情tình 。 悲bi 臻trăn 永vĩnh 劫kiếp 。 不bất 出xuất 一nhất 慈từ 義nghĩa 也dã 。 夫phu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 求cầu 佛Phật 果Quả 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 自tự 前tiền 前tiền 。 以dĩ 及cập 後hậu 後hậu 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 明minh 此thử 。 至chí 汗hãn 牛ngưu 充sung 棟đống 。 今kim 以dĩ 二nhị 字tự 括quát 之chi 。 了liễu 無vô 剩thặng 義nghĩa 。 敢cảm 謂vị 大đại 師sư 命mạng 名danh 之chi 意ý 。 止chỉ 於ư 念niệm 佛Phật 放phóng 生sanh 而nhi 已dĩ 哉tai 。 諸chư 君quân 當đương 善thiện 體thể 此thử 意ý 。 擴# 而nhi 充sung 之chi 可khả 也dã 。 雖tuy 然nhiên 。 更cánh 有hữu 一nhất 句cú 子tử 。 淨tịnh 慈từ 二nhị 字tự 括quát 不bất 得đắc 。 余dư 欲dục 總tổng 為vi 諸chư 君quân 說thuyết 破phá 。 怎chẩm 奈nại 舌thiệt 頭đầu 短đoản 也dã 。 諸chư 君quân 其kỳ 質chất 之chi 大đại 師sư 。
重trọng/trùng 梓# 鐵thiết 關quan 禪thiền 師sư 語ngữ 錄lục 序tự
當đương 元nguyên 之chi 季quý 。 建kiến 州châu 稱xưng 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 三tam 人nhân 。 仰ngưỡng 山sơn 友hữu 。 斗đẩu 峯phong 璋# 。 天thiên 寶bảo 樞xu 是thị 也dã 。 樞xu 禪thiền 師sư 。 獨độc 能năng 據cứ 險hiểm 扼ách 要yếu 。 鑄chú 鐵thiết 為vi 關quan 。 令linh 天thiên 下hạ 有hữu 眼nhãn 。 者giả 莫mạc 能năng 窺khuy 。 有hữu 足túc 者giả 莫mạc 能năng 度độ 。 鷄kê 鳴minh 狗cẩu 盜đạo 之chi 客khách 。 祇kỳ 得đắc 懡# 㦬# 而nhi 退thoái 。 其kỳ 功công 詎cự 不bất 偉# 歟# 。 茲tư 錄lục 傳truyền 之chi 三tam 百bách 餘dư 年niên 。 塵trần 封phong 霧vụ 隱ẩn 。 無vô 問vấn 及cập 者giả 。 近cận 又hựu 為vi 水thủy 蟻nghĩ 所sở 壞hoại 。 板bản 且thả 不bất 存tồn 。 余dư 心tâm 甚thậm 痛thống 之chi 。 適thích 見kiến 孟# 滕# 君quân 來lai 鼓cổ 山sơn 設thiết 供cung 。 余dư 乃nãi 以dĩ 茲tư 錄lục 囑chúc 累lụy 之chi 。 噫# 武võ 侯hầu 往vãng 矣hĩ 。 魚ngư 腹phúc 石thạch 蹟# 。 猶do 在tại 江giang 煙yên 蘆lô 月nguyệt 間gian 。 風phong 雲vân 龍long 鳥điểu 之chi 勢thế 。 固cố 隱ẩn 隱ẩn 目mục 中trung 也dã 。 但đãn 今kim 日nhật 而nhi 有hữu 如như 桓hoàn 大đại 將tướng 軍quân 者giả 。 誰thùy 其kỳ 人nhân 乎hồ 。 若nhược 按án 圖đồ 列liệt 陣trận 。 自tự 號hiệu 知tri 兵binh 。 則tắc 趙triệu 括quát 之chi 讀đọc 父phụ 書thư 也dã 。 予# 又hựu 不bất 能năng 無vô 重trọng/trùng 痛thống 云vân 。
壽thọ 昌xương 西tây 竺trúc 禪thiền 師sư 語ngữ 略lược 序tự
四tứ 來lai 直trực 指chỉ 。 翻phiên 盡tận 窠khòa 臼cữu 。 雖tuy 有hữu 神thần 悟ngộ 。 急cấp 宜nghi 吐thổ 卻khước 。 而nhi 況huống 文văn 字tự 乎hồ 。 自tự 垂thùy 手thủ 接tiếp 人nhân 。 機cơ 用dụng 繁phồn 興hưng 。 一nhất 言ngôn 半bán 句cú 。 流lưu 落lạc 人nhân 間gian 。 遂toại 有hữu 語ngữ 錄lục 之chi 傳truyền 。 然nhiên 悟ngộ 心tâm 其kỳ 本bổn 也dã 。 機cơ 用dụng 其kỳ 末mạt 也dã 。 學học 者giả 當đương 求cầu 其kỳ 本bổn 。 本bổn 立lập 則tắc 其kỳ 用dụng 必tất 彰chương 。 若nhược 徒đồ 求cầu 其kỳ 用dụng 。 而nhi 本bổn 弗phất 立lập 。 則tắc 非phi 佛Phật 之chi 徒đồ 矣hĩ 。 濟tế 下hạ 。 自tự 馬mã 駒câu 以dĩ 一nhất 喝hát 開khai 場tràng 。 黃hoàng 蘗bách 以dĩ 三tam 棒bổng 接tiếp 拍phách 。 以dĩ 故cố 。 人nhân 人nhân 如như 獅sư 子tử 哮hao 吼hống 。 動động 地địa 驚kinh 天thiên 。 皆giai 本bổn 深thâm 而nhi 末mạt 自tự 茂mậu 。 體thể 圓viên 而nhi 用dụng 自tự 神thần 者giả 也dã 。 至chí 元nguyên 之chi 季quý 。 其kỳ 道đạo 日nhật 衰suy 。 捨xả 本bổn 趨xu 末mạt 。 相tương 率suất 為vi 偽ngụy 。 唯duy 雪tuyết 巖nham 欽khâm 稱xưng 善thiện 繼kế 者giả 。 欽khâm 傳truyền 之chi 鐵thiết 牛ngưu 定định 。 定định 傳truyền 之chi 般Bát 若Nhã 誠thành 。 誠thành 傳truyền 之chi 古cổ 梅mai 友hữu 。 友hữu 傳truyền 之chi 慈từ 舟chu 濟tế 。 若nhược 壽thọ 昌xương 西tây 竺trúc 來lai 公công 。 則tắc 受thọ 記ký 莂biệt 於ư 濟tế 者giả 也dã 。 西tây 竺trúc 之chi 道đạo 。 大đại 槩# 見kiến 於ư 行hành 業nghiệp 記ký 。 先tiên 和hòa 尚thượng 創sáng/sang 壽thọ 昌xương 時thời 。 已dĩ 為vi 梓# 行hành 。 而nhi 語ngữ 錄lục 則tắc 弗phất 有hữu 傳truyền 者giả 。 及cập 先tiên 和hòa 尚thượng 遷thiên 化hóa 後hậu 。 師sư 兄huynh 閴# 然nhiên 禪thiền 師sư 。 乃nãi 得đắc 草thảo 本bổn 於ư 居cư 士sĩ 篋khiếp 中trung 。 然nhiên 朽hủ 蠧đố 之chi 餘dư 。 可khả 句cú 讀đọc 者giả 無vô 幾kỷ 矣hĩ 。 取thủ 而nhi 訂# 其kỳ 亥hợi 豕thỉ 。 合hợp 行hành 業nghiệp 記ký 而nhi 梓# 之chi 。 乙ất 亥hợi 夏hạ 。 余dư 歸quy 壽thọ 昌xương 掃tảo 塔tháp 。 始thỉ 得đắc 寓# 目mục 焉yên 。 僅cận 嘗thường 一nhất 滴tích 。 未vị 吸hấp 全toàn 潮triều 。 然nhiên 據cứ 一nhất 滴tích 而nhi 收thu 全toàn 潮triều 。 全toàn 潮triều 皆giai 一nhất 滴tích 也dã 。 今kim 觀quán 其kỳ 語ngữ 脉mạch 。 大đại 都đô 從tùng 真chân 參tham 實thật 踐tiễn 中trung 來lai 。 雖tuy 於ư 機cơ 用dụng 未vị 見kiến 其kỳ 長trường/trưởng 。 而nhi 忘vong 言ngôn 親thân 證chứng 者giả 不bất 少thiểu 。 視thị 世thế 之chi 盲manh 拳quyền 瞎hạt 棒bổng 。 誑cuống 嚇# 閭lư 閻diêm 者giả 。 天thiên 淵uyên 不bất 啻# 也dã 。 葢# 有hữu 本bổn 而nhi 嗇# 於ư 用dụng 。 其kỳ 猶do 不bất 失thất 於ư 佛Phật 之chi 徒đồ 也dã 乎hồ 。 昔tích 宋tống 人nhân 有hữu 掘quật 地địa 得đắc 玉ngọc 尺xích 者giả 。 以dĩ 為vi 周chu 尺xích 也dã 。 及cập 太thái 常thường 取thủ 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 則tắc 以dĩ 為vi 漢hán 尺xích 。 或hoặc 曰viết 。 其kỳ 於ư 周chu 也dã 不bất 猶do 近cận 乎hồ 。 予# 于vu 是thị 錄lục 亦diệc 云vân 。
數sổ 珠châu 翼dực 序tự
物vật 無vô 大đại 小tiểu 。 以dĩ 適thích 用dụng 為vi 貴quý 。 至chí 於ư 適thích 用dụng 。 而nhi 通thông 神thần 明minh 。 越việt 變biến 化hóa 。 有hữu 不bất 可khả 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 者giả 。 非phi 物vật 之chi 至chí 貴quý 者giả 乎hồ 。 余dư 觀quán 數sổ 珠châu 之chi 為vi 物vật 。 是thị 矣hĩ 。 此thử 方phương 自tự 白bạch 馬mã 西tây 馳trì 。 東đông 林lâm 倡xướng 化hóa 。 而nhi 數sổ 珠châu 始thỉ 適thích 於ư 用dụng 。 久cửu 之chi 厥quyết 用dụng 愈dũ 神thần 。 至chí 於ư 入nhập 水thủy 不bất 濡nhu 。 入nhập 火hỏa 不bất 焦tiêu 。 閻diêm 老lão 不bất 敢cảm 誰thùy 何hà 。 極cực 樂lạc 藉tạ 為vi 贄# 物vật 。 則tắc 是thị 珠châu 之chi 用dụng 。 世thế 間gian 允duẫn 稱xưng 第đệ 一nhất 。 求cầu 其kỳ 匹thất 休hưu 者giả 。 而nhi 不bất 可khả 得đắc 矣hĩ 。 天thiên 目mục 海hải 公công 。 學học 博bác 詞từ 宏hoành 。 撰soạn 述thuật 甚thậm 富phú 。 間gian 惜tích 此thử 物vật 至chí 貴quý 至chí 神thần 。 而nhi 反phản 不bất 登đăng 於ư 作tác 者giả 。 乃nãi 為vi 纂toản 六lục 翼dực 。 且thả 自tự 比tỉ 於ư 茶trà 經kinh 茘lệ 譜# 焉yên 。 余dư 曰viết 。 不bất 然nhiên 。 茶trà 茘lệ 僅cận 資tư 日nhật 用dụng 之chi 需# 。 難nạn/nan 超siêu 神thần 化hóa 之chi 域vực 。 於ư 是thị 。 而nhi 經kinh 之chi 譜# 之chi 。 雖tuy 為vi 博bác 雅nhã 者giả 所sở 好hiếu 。 以dĩ 吾ngô 道đạo 視thị 之chi 。 皆giai 綺ỷ 語ngữ 耳nhĩ 。 今kim 此thử 翼dực 之chi 行hành 。 俾tỉ 持trì 者giả 崇sùng 正chánh 信tín 。 脫thoát 世thế 氛phân 。 卒thốt 之chi 飄phiêu 然nhiên 遊du 萏# 菡# 之chi 國quốc 。 坐tọa 菩Bồ 提Đề 之chi 樹thụ 。 謂vị 非phi 藉tạ 此thử 膏cao 其kỳ 車xa 。 而nhi 策sách 其kỳ 駿tuấn 乎hồ 。 余dư 故cố 為vi 之chi 合hợp 掌chưởng 。 而nhi 弁# 其kỳ 首thủ 。
楞lăng 嚴nghiêm 略lược 疏sớ/sơ 序tự
余dư 忝thiểm 學học 禪thiền 。 於ư 講giảng 師sư 之chi 門môn 。 未vị 能năng 一nhất 顧cố 也dã 。 迨đãi 罷bãi 參tham 歸quy 閩# 。 山sơn 中trung 無vô 事sự 。 取thủ 大đại 藏tạng 徧biến 閱duyệt 之chi 。 於ư 楞lăng 嚴nghiêm 一nhất 經kinh 。 自tự 謂vị 獨độc 得đắc 其kỳ 關quan 鍵kiện 。 因nhân 作tác 翼dực 解giải 二nhị 卷quyển 。 稍sảo 抒trữ 鄙bỉ 見kiến 。 以dĩ 佐tá 諸chư 疏sớ/sơ 之chi 所sở 未vị 逮đãi 。
時thời 天thiên 啟khải 甲giáp 子tử 歲tuế 也dã 。 至chí 崇sùng 禎# 丙bính 子tử 。 余dư 開khai 法pháp 於ư 泉tuyền 之chi 開khai 元nguyên 。 適thích 二nhị 雲vân 曾tằng 公công 。 分phần/phân 憲hiến 泉tuyền 南nam 。 公công 政chánh 之chi 餘dư 。 每mỗi 常thường 命mạng 駕giá 。 商thương 略lược 大đại 事sự 。 問vấn 及cập 楞lăng 嚴nghiêm 。 以dĩ 為vi 苦khổ 於ư 諸chư 疏sớ/sơ 之chi 繁phồn 亂loạn 。 囑chúc 余dư 為vi 撰soạn 大đại 旨chỉ 。 余dư 謂vị 。 治trị 禪thiền 者giả 。 多đa 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 大đại 旨chỉ 。 然nhiên 曲khúc 折chiết 有hữu 所sở 未vị 晣# 。 終chung 不bất 能năng 盡tận 掃tảo 餘dư 疑nghi 。 而nhi 遽cự 以dĩ 己kỷ 意ý 通thông 之chi 。 其kỳ 失thất 靡mĩ 細tế 。 乃nãi 為vi 廣quảng 翼dực 解giải 。 而nhi 作tác 略lược 疏sớ/sơ 。 間gian 亦diệc 博bác 採thải 眾chúng 說thuyết 。 融dung 為vi 一nhất 家gia 之chi 言ngôn 。 大đại 旨chỉ 固cố 不bất 憚đạn 闡xiển 揚dương 。 而nhi 曲khúc 折chiết 亦diệc 所sở 必tất 晰tích 。 務vụ 使sử 觀quán 者giả 。 觸xúc 目mục 而nhi 爽sảng 然nhiên 會hội 心tâm 。 不bất 為vi 經kinh 文văn 所sở 蔽tế 。 諸chư 疏sớ/sơ 所sở 亂loạn 而nhi 已dĩ 。 天thiên 台thai 耶da 。 賢hiền 首thủ 耶da 。 固cố 未vị 暇hạ 問vấn 其kỳ 後hậu 塵trần 也dã 。 前tiền 三tam 卷quyển 成thành 於ư 開khai 元nguyên 溽# 暑thử 中trung 。 秋thu 歸quy 福phước 州châu 鼓cổ 山sơn 。 繼kế 成thành 三tam 卷quyển 。 明minh 年niên 春xuân 有hữu 浙chiết 西tây 之chi 行hành 。 諸chư 鄉hương 紳# 留lưu 居cư 苕# 谿khê 之chi 真chân 寂tịch 。 後hậu 四tứ 卷quyển 始thỉ 克khắc 成thành 焉yên 。 戊# 寅# 燈đăng 節tiết 後hậu 。 欈# 李# 曹tào 愚ngu 公công 侍thị 御ngự 過quá 訪phỏng 。 暫tạm 一nhất 寓# 目mục 。 不bất 勝thắng 嘆thán 賞thưởng 。 遂toại 命mạng 工công 災tai 木mộc 。 工công 既ký 竣# 。 乃nãi 謹cẩn 識thức 其kỳ 歲tuế 月nguyệt 於ư 此thử 。 葢# 一nhất 時thời 緣duyên 起khởi 之chi 功công 。 未vị 可khả 忘vong 也dã 。
諸chư 祖tổ 道đạo 影ảnh 傳truyền 贊tán 序tự
癸quý 酉dậu 之chi 春xuân 。 欈# 李# 沈trầm 君quân 敷phu 受thọ 。 遊du 學học 劒kiếm 州châu 。 謁yết 聞văn 谷cốc 大đại 師sư 於ư 寶bảo 善thiện 。 以dĩ 祖tổ 影ảnh 八bát 十thập 八bát 尊tôn 。 請thỉnh 為vi 傳truyền 贊tán 。 大đại 師sư 屬thuộc 不bất 慧tuệ 為vi 之chi 。 甫phủ 及cập 半bán 。 陽dương 羨tiện 曹tào 安an 祖tổ 大đại 參tham 書thư 來lai 。 亦diệc 以dĩ 傳truyền 贊tán 為vi 請thỉnh 。 則tắc 加gia 至chí 一nhất 百bách 三tam 十thập 餘dư 尊tôn 也dã 。 不bất 慧tuệ 自tự 夏hạ 徂# 秋thu 。 凡phàm 五ngũ 閱duyệt 月nguyệt 。 而nhi 後hậu 成thành 。 繕thiện 以dĩ 報báo 命mạng 。 會hội 曹tào 公công 備bị 兵binh 中trung 州châu 。 流lưu 寇khấu 入nhập 境cảnh 。 戎nhung 事sự 孔khổng 棘cức 。 弗phất 克khắc 登đăng 石thạch 。 及cập 寇khấu 退thoái 。 得đắc 告cáo 以dĩ 歸quy 。 歸quy 則tắc 病bệnh 。 病bệnh 且thả 不bất 復phục 起khởi 矣hĩ 。 無vô 何hà 。 聞văn 大đại 師sư 遂toại 亦diệc 遷thiên 化hóa 。 明minh 年niên 春xuân 。 不bất 慧tuệ 出xuất 嶺lĩnh 赴phó 弔điếu 。 浙chiết 西tây 諸chư 老lão 。 留lưu 居cư 真chân 寂tịch 。 今kim 春xuân 因nhân 天thiên 寧ninh 之chi 請thỉnh 。 得đắc 過quá 欈# 李# 。 曹tào 君quân 嘉gia 魚ngư 來lai 見kiến 。 首thủ 以dĩ 是thị 書thư 未vị 行hành 為vi 歉# 。 遂toại 同đồng 厥quyết 弟đệ 。 發phát 願nguyện 流lưu 通thông 。 不bất 慧tuệ 因nhân 為vi 補bổ 訂# 而nhi 授thọ 之chi 。 夫phu 數số 載tái 之chi 間gian 。 二nhị 老lão 既ký 已dĩ 作tác 古cổ 。 而nhi 幻huyễn 朽hủ 之chi 軀khu 。 亦diệc 且thả 奄yểm 奄yểm 待đãi 盡tận 。 今kim 猶do 及cập 見kiến 是thị 書thư 之chi 行hành 。 豈khởi 非phi 一nhất 快khoái 事sự 哉tai 。 雖tuy 然nhiên 。 今kim 之chi 可khả 得đắc 而nhi 傳truyền 者giả 。 影ảnh 也dã 。 有hữu 不bất 可khả 得đắc 而nhi 傳truyền 者giả 。 非phi 影ảnh 也dã 。 觀quán 者giả 倘thảng 能năng 因nhân 影ảnh 而nhi 求cầu 其kỳ 真chân 。 因nhân 可khả 傳truyền 而nhi 得đắc 其kỳ 不bất 可khả 傳truyền 。 則tắc 是thị 書thư 之chi 行hành 。 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 若nhược 徒đồ 瞻chiêm 仰ngưỡng 於ư 形hình 似tự 之chi 間gian 。 探thám 尋tầm 於ư 糟tao 粕# 之chi 末mạt 。 買mãi 櫃# 還hoàn 珠châu 之chi 誚tiếu 。 當đương 知tri 難nạn/nan 免miễn 矣hĩ 。 又hựu 烏ô 用dụng 是thị 哉tai 。
釋thích 門môn 真chân 孝hiếu 錄lục 序tự
甚thậm 矣hĩ 孝hiếu 之chi 為vi 義nghĩa 。 大đại 也dã 。 身thân 非phi 孝hiếu 弗phất 修tu 。 人nhân 非phi 孝hiếu 弗phất 治trị 。 天thiên 地địa 非phi 孝hiếu 弗phất 格cách 。 鬼quỷ 神thần 非phi 孝hiếu 弗phất 通thông 。 即tức 無vô 上thượng 至Chí 真Chân 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 非phi 孝hiếu 亦diệc 無vô 由do 致trí 。 是thị 知tri 世thế 出xuất 世thế 間gian 之chi 福phước 田điền 。 實thật 無vô 有hữu 踰du 於ư 孝hiếu 者giả 。 世thế 俗tục 釋thích 孝hiếu 。 其kỳ 義nghĩa 有hữu 五ngũ 。 即tức 諡thụy 法pháp 稱xưng 孝hiếu 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 有hữu 五ngũ 。 約ước 之chi 為vi 三tam 。 則tắc 順thuận 也dã 。 究cứu 竟cánh 也dã 。 度độ 也dã 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 善thiện 事sự 父phụ 母mẫu 也dã 。 事sự 之chi 而nhi 弗phất 順thuận 。 非phi 善thiện 也dã 。 順thuận 之chi 而nhi 弗phất 協hiệp 於ư 理lý 。 非phi 順thuận 也dã 。 所sở 謂vị 究cứu 竟cánh 。 則tắc 順thuận 之chi 而nhi 始thỉ 終chung 罔võng 間gian 也dã 。 所sở 謂vị 度độ 。 則tắc 順thuận 之chi 而nhi 禮lễ 儀nghi 弗phất 忒thất 也dã 。 充sung 此thử 義nghĩa 之chi 盡tận 。 非phi 無vô 上thượng 至Chí 真Chân 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 何hà 以dĩ 克khắc 當đương 其kỳ 稱xưng 哉tai 。 故cố 知tri 世thế 俗tục 之chi 孝hiếu 。 孝hiếu 之chi 小tiểu 者giả 也dã 。 釋Thích 氏thị 之chi 孝hiếu 。 孝hiếu 之chi 大đại 者giả 也dã 。 奈nại 何hà 世thế 之chi 為vi 僧Tăng 者giả 。 率suất 借tá 我ngã 佛Phật 之chi 門môn 庭đình 。 營doanh 一nhất 身thân 之chi 私tư 殖thực 。 又hựu 何hà 恠# 世thế 俗tục 譏cơ 我ngã 佛Phật 為vi 無vô 父phụ 無vô 君quân 乎hồ 。 錢tiền 塘đường 夢mộng 宅trạch 居cư 士sĩ 。 有hữu 慨khái 於ư 衷# 。 乃nãi 取thủ 諸chư 經kinh 論luận 之chi 言ngôn 孝hiếu 者giả 。 彚# 為vi 一nhất 編biên 。 使sử 為vi 僧Tăng 者giả 。 知tri 我ngã 佛Phật 孝hiếu 順thuận 至chí 道Đạo 之chi 本bổn 意ý 。 以dĩ 免miễn 世thế 俗tục 無vô 父phụ 無vô 君quân 之chi 謗báng 。 其kỳ 用dụng 心tâm 亦diệc 良lương 苦khổ 矣hĩ 。 茲tư 來lai 苕# 上thượng 。 命mạng 余dư 弁# 其kỳ 首thủ 。 此thử 余dư 素tố 所sở 樂lạc 道đạo 者giả 。 故cố 不bất 敢cảm 以dĩ 不bất 文văn 辭từ 。
傳truyền 信tín 錄lục 序tự
粵# 稽khể 古cổ 。 大đại 聖thánh 人nhân 之chi 興hưng 。 必tất 大đại 有hữu 造tạo 於ư 世thế 。 非phi 偶ngẫu 然nhiên 也dã 。 當đương 梁lương 武võ 之chi 際tế 。 義nghĩa 學học 波ba 騰đằng 。 專chuyên 崇sùng 講giảng 說thuyết 。 其kỳ 弊tệ 必tất 至chí 於ư 膠giao 滯trệ 空không 言ngôn 。 弁# 髦mao 實thật 踐tiễn 。 釋thích 尊tôn 之chi 化hóa 。 幾kỷ 何hà 而nhi 不bất 湮nhân 滅diệt 也dã 。 故cố 少thiểu 林lâm 出xuất 。 而nhi 不bất 立lập 文văn 字tự 。 獨độc 傳truyền 心tâm 印ấn 。 雙song 林lâm 出xuất 。 而nhi 不bất 惜tích 軀khu 命mạng 。 廣quảng 弘hoằng 萬vạn 行hạnh 。 二nhị 師sư 所sở 用dụng 。 似tự 若nhược 天thiên 殊thù 。 然nhiên 總tổng 歸quy 於ư 補bổ 偏thiên 救cứu 弊tệ 。 措thố 羣quần 靈linh 於ư 安an 樂lạc 之chi 境cảnh 。 其kỳ 指chỉ 一nhất 也dã 。 至chí 於ư 雙song 林lâm 法Pháp 身thân 諸chư 頌tụng 。 遂toại 為vi 宗tông 門môn 鼻tị 祖tổ 。 反phản 似tự 發phát 少thiểu 林lâm 未vị 發phát 之chi 機cơ 。 謂vị 非phi 慈Từ 氏Thị 後hậu 身thân 。 其kỳ 能năng 然nhiên 乎hồ 。 余dư 來lai 婺# 朞# 月nguyệt 。 即tức 遇ngộ 大Đại 士Sĩ 錄lục 。 如như 獲hoạch 上thượng 珍trân 。 及cập 閱duyệt 之chi 。 覺giác 其kỳ 雜tạp 糅nhữu 相tương/tướng 半bán 。 莫mạc 覩đổ 全toàn 璧bích 。 前tiền 卷quyển 雖tuy 有hữu 增tăng 飾sức 。 而nhi 本bổn 質chất 未vị 亡vong 。 後hậu 二nhị 卷quyển 率suất 多đa 膚phu 學học 應ưng 酬thù 。 村thôn 老lão 傳truyền 布bố 之chi 語ngữ 。 如như 行hành 路lộ 難nan 行hành 路lộ 易dị 諸chư 篇thiên 。 又hựu 俱câu 唐đường 以dĩ 後hậu 體thể 。 其kỳ 為vi 偽ngụy 撰soạn 何hà 疑nghi 。 且thả 其kỳ 間gian 妄vọng 談đàm 般Bát 若Nhã 。 疑nghi 悞ngộ 後hậu 來lai 。 迷mê 謬mậu 相tương/tướng 承thừa 。 為vi 禍họa 烈liệt 矣hĩ 。 所sở 幸hạnh 者giả 。 心tâm 王vương 銘minh 。 法Pháp 身thân 頌tụng 。 諸chư 篇thiên 尚thượng 存tồn 。 如như 披phi 沙sa 見kiến 金kim 。 精tinh 光quang 奪đoạt 目mục 。 大Đại 士Sĩ 之chi 化hóa 。 於ư 是thị 乎hồ 不bất 滅diệt 也dã 。 余dư 不bất 揣đoàn 凡phàm 愚ngu 。 妄vọng 希hy 擇trạch 乳nhũ 。 取thủ 諸chư 本bổn 而nhi 較giảo 之chi 。 置trí 其kỳ 所sở 疑nghi 。 錄lục 其kỳ 所sở 信tín 。 凡phàm 得đắc 十thập 之chi 五ngũ 。 命mạng 名danh 曰viết 傳truyền 信tín 錄lục 。 昔tích 者giả 世Thế 尊Tôn 入nhập 滅diệt 。 而nhi 水thủy 潦lạo 鶴hạc 之chi 徒đồ 。 至chí 不bất 信tín 有hữu 阿A 難Nan 。 今kim 大Đại 士Sĩ 化hóa 去khứ 。 千thiên 有hữu 餘dư 年niên 。 余dư 何hà 人nhân 。 斯tư 乃nãi 欲dục 取thủ 信tín 於ư 天thiên 下hạ 乎hồ 。 雖tuy 然nhiên 。 碎toái 金kim 非phi 全toàn 。 識thức 者giả 亦diệc 珍trân 。 腐hủ 鼠thử 為vi 璞# 。 良lương 賈cổ 知tri 其kỳ 弗phất 顧cố 也dã 。 詎cự 可khả 謂vị 天thiên 下hạ 盡tận 水thủy 潦lạo 鶴hạc 之chi 徒đồ 哉tai 。 若nhược 必tất 欲dục 探thám 其kỳ 全toàn 。 則tắc 有hữu 雙song 林lâm 之chi 舊cựu 刻khắc 在tại 。
金kim 剛cang 凟# 蒙mông 序tự
金kim 剛cang 一nhất 經kinh 。 為vi 般Bát 若Nhã 要yếu 義nghĩa 。 故cố 受thọ 持trì 甚thậm 盛thịnh 。 而nhi 註chú 疏sớ/sơ 亦diệc 甚thậm 夥# 。 古cổ 今kim 不bất 下hạ 數sổ 十thập 家gia 。 然nhiên 彼bỉ 是thị 此thử 非phi 。 玉ngọc 石thạch 爭tranh 鳴minh 。 後hậu 學học 莫mạc 知tri 所sở 從tùng 。 獨độc 無vô 著trước 天thiên 親thân 二nhị 論luận 。 遠viễn 宗tông 內nội 院viện 。 似tự 為vi 可khả 據cứ 。 厥quyết 後hậu 圭# 峰phong 長trường/trưởng 水thủy 。 復phục 從tùng 而nhi 疏sớ/sơ 之chi 記ký 之chi 。 一nhất 以dĩ 二nhị 論luận 為vi 指chỉ 南nam 。 然nhiên 其kỳ 語ngữ 或hoặc 失thất 之chi 晦hối 。 或hoặc 傷thương 於ư 冗# 。 觀quán 者giả 病bệnh 焉yên 。 由do 是thị 寶bảo 善thiện 心tâm 師sư 。 乃nãi 祖tổ 二nhị 師sư 。 為vi 凟# 蒙mông 。 而nhi 晦hối 者giả 顯hiển 之chi 。 冗# 者giả 裁tài 之chi 。 間gian 亦diệc 時thời 出xuất 別biệt 意ý 。 率suất 皆giai 稟bẩm 承thừa 師sư 說thuyết 。 以dĩ 仰ngưỡng 補bổ 二nhị 師sư 之chi 闕khuyết 者giả 也dã 。 是thị 疏sớ/sơ 一nhất 出xuất 。 而nhi 老lão 師sư 宿túc 學học 。 久cửu 懷hoài 疑nghi 悶muộn 者giả 。 可khả 一nhất 見kiến 而nhi 豁hoát 然nhiên 。 詎cự 曰viết 凟# 蒙mông 哉tai 。 憶ức 昔tích 壬nhâm 申thân 之chi 秋thu 。 余dư 訪phỏng 聞văn 谷cốc 大đại 師sư 於ư 寶bảo 善thiện 。 大đại 師sư 為vi 余dư 。 談đàm 金kim 剛cang 奧áo 義nghĩa 甚thậm 快khoái 。 余dư 曰viết 。 盍# 註chú 之chi 。 大đại 師sư 搖dao 首thủ 曰viết 。 大đại 非phi 易dị 事sự 。 昔tích 雲vân 棲tê 先tiên 師sư 。 於ư 諸chư 經kinh 。 或hoặc 講giảng 或hoặc 註chú 。 獨độc 於ư 是thị 經Kinh 。 不bất 敢cảm 講giảng 。 亦diệc 不bất 敢cảm 註chú 。 今kim 不bất 揣đoàn 饒nhiêu 舌thiệt 。 犯phạm 先tiên 師sư 之chi 所sở 禁cấm 。 亦diệc 不bất 過quá 自tự 述thuật 其kỳ 一nhất 得đắc 而nhi 已dĩ 。 後hậu 五ngũ 載tái 。 大đại 師sư 沒một 於ư 真chân 寂tịch 。 余dư 忝thiểm 繼kế 其kỳ 席tịch 。 又hựu 五ngũ 載tái 而nhi 歸quy 。 冬đông 寓# 寶bảo 善thiện 。 心tâm 師sư 乃nãi 出xuất 凟# 蒙mông 示thị 余dư 。 且thả 曰viết 。 先tiên 師sư 講giảng 而nhi 未vị 註chú 。 堅kiên 今kim 不bất 講giảng 而nhi 註chú 。 非phi 敢cảm 曰viết 成thành 先tiên 志chí 。 但đãn 恐khủng 年niên 月nguyệt 駛sử 遷thiên 。 微vi 言ngôn 欲dục 絕tuyệt 。 故cố 筆bút 之chi 。 以dĩ 示thị 後hậu 人nhân 耳nhĩ 。 余dư 受thọ 而nhi 讀đọc 之chi 。 頓đốn 覺giác 大đại 師sư 當đương 日nhật 談đàm 笑tiếu 。 儼nghiễm 然nhiên 如như 在tại 目mục 中trung 。 大đại 師sư 為vi 不bất 沒một 矣hĩ 。 故cố 為vi 之chi 僭# 。 引dẫn 其kỳ 端đoan 。
重trọng/trùng 刻khắc 華hoa 嚴nghiêm 要yếu 解giải 序tự
華hoa 嚴nghiêm 為vi 世Thế 尊Tôn 成thành 道Đạo 。 最tối 初sơ 所sở 說thuyết 。 實thật 稱xưng 性tánh 之chi 直trực 談đàm 。 非phi 逐trục 機cơ 之chi 曲khúc 說thuyết 。 他tha 經kinh 不bất 可khả 得đắc 而nhi 竝tịnh 擬nghĩ 者giả 也dã 。 昔tích 杜đỗ 順thuận 大đại 師sư 。 首thủ 為vi 發phát 端đoan 。 賢hiền 首thủ 繼kế 之chi 。 頗phả 暢sướng 厥quyết 旨chỉ 。 至chí 於ư 清thanh 凉# 。 而nhi 表biểu 裏lý 發phát 揮huy 。 罄khánh 無vô 餘dư 蘊uẩn 矣hĩ 。 然nhiên 其kỳ 旨chỉ 幽u 。 其kỳ 理lý 圓viên 。 其kỳ 文văn 富phú 。 其kỳ 義nghĩa 豐phong 。 非phi 淺thiển 薄bạc 之chi 機cơ 所sở 敢cảm 窺khuy 。 故cố 學học 者giả 多đa 望vọng 洋dương 而nhi 退thoái 。 至chí 方phương 山sơn 李# 長trưởng 者giả 。 則tắc 別biệt 為vi 合hợp 論luận 。 約ước 繁phồn 就tựu 簡giản 。 獨độc 明minh 大đại 旨chỉ 。 葢# 是thị 大đại 聖thánh 方phương 便tiện 。 用dụng 接tiếp 此thử 方phương 好hảo/hiếu 略lược 之chi 機cơ 。 非phi 二nhị 師sư 之chi 有hữu 軒hiên 輊# 也dã 。 溫ôn 陵lăng 環hoàn 禪thiền 師sư 。 既ký 宗tông 合hợp 論luận 。 而nhi 復phục 參tham 合hợp 清thanh 涼lương 。 折chiết 衷# 以dĩ 成thành 此thử 解giải 。 僅cận 一nhất 萬vạn 八bát 千thiên 言ngôn 。 使sử 學học 者giả 得đắc 此thử 解giải 。 而nhi 窮cùng 之chi 。 則tắc 可khả 以dĩ 納nạp 履lý 於ư 方phương 山sơn 。 游du 刃nhận 於ư 清thanh 涼lương 。 而nhi 所sở 謂vị 塵trần 說thuyết 剎sát 說thuyết 。 熾sí 然nhiên 無vô 間gian 。 稱xưng 性tánh 周chu 徧biến 者giả 。 又hựu 豈khởi 有hữu 外ngoại 於ư 是thị 哉tai 。 劉lưu 君quân 仲trọng 龍long 氏thị 。 重trọng/trùng 為vi 殺sát 青thanh 流lưu 布bố 。 葢# 以dĩ 一nhất 念niệm 信tín 心tâm 。 投đầu 入nhập 華hoa 藏tạng 海hải 中trung 。 作tác 斯tư 佛Phật 事sự 。 是thị 亦diệc 華hoa 藏tạng 海hải 中trung 。 一nhất 滴tích 之chi 功công 也dã 。 然nhiên 須tu 知tri 一nhất 滴tích 全toàn 收thu 巨cự 海hải 。 巨cự 海hải 全toàn 歸quy 一nhất 滴tích 。 百bách 城thành 煙yên 水thủy 。 十thập 會hội 深thâm 談đàm 。 端đoan 不bất 出xuất 此thử 一nhất 念niệm 耳nhĩ 。 余dư 來lai 溫ôn 陵lăng 。 幸hạnh 值trị 斯tư 典điển 。 劉lưu 君quân 且thả 以dĩ 弁# 言ngôn 見kiến 命mạng 。 余dư 雖tuy 不bất 敏mẫn 。 聊liêu 題đề 數số 言ngôn 。 用dụng 表biểu 隨tùy 喜hỷ 之chi 忱# 云vân 。
鼓cổ 山sơn 志chí 序tự
鼓cổ 山sơn 之chi 鎮trấn 我ngã 閩# 也dã 。 非phi 獨độc 以dĩ 其kỳ 形hình 勝thắng 奇kỳ 偉# 。 足túc 冒mạo 羣quần 巒# 。 寔thật 以dĩ 諸chư 祖tổ 之chi 碩# 德đức 宏hoành 聲thanh 。 煇huy 映ánh 千thiên 載tái 。 故cố 東đông 南nam 半bán 壁bích 。 咸hàm 式thức 仰ngưỡng 之chi 。 是thị 豈khởi 可khả 令linh 其kỳ 湮nhân 沒một 於ư 涼lương 煙yên 荒hoang 草thảo 。 而nhi 弗phất 之chi 傳truyền 乎hồ 。 若nhược 夫phu 考khảo 古cổ 傳truyền 今kim 。 實thật 惟duy 志chí 之chi 是thị 藉tạ 。 茲tư 山sơn 古cổ 無vô 志chí 。 志chí 之chi 自tự 永vĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 問vấn 釋thích 善thiện 緣duyên 始thỉ 。 然nhiên 序tự 列liệt 無vô 紀kỷ 。 釆biện 錄lục 亦diệc 疎sơ 。 觀quán 者giả 病bệnh 之chi 。 至chí 萬vạn 曆lịch 戊# 申thân 。 郡quận 紳# 謝tạ 在tại 杭# 。 同đồng 布bố 衣y 徐từ 興hưng 公công 。 再tái 為vi 纂toản 輯# 。 則tắc 綱cương 舉cử 目mục 張trương 。 井tỉnh 然nhiên 有hữu 紀kỷ 。 旁bàng 搜sưu 遠viễn 攬lãm 。 纖tiêm 悉tất 靡mĩ 遺di 。 大đại 有hữu 功công 於ư 是thị 山sơn 者giả 也dã 。 迄hất 今kim 四tứ 十thập 六lục 載tái 。 黃hoàng 金kim 重trùng 布bố 。 紺cám 宇vũ 再tái 隆long 。 石thạch 門môn 壁bích 聳tủng 于vu 青thanh 霄tiêu 。 毒độc 鼓cổ 雷lôi 轟oanh 于vu 白bạch 日nhật 。 亦diệc 庶thứ 幾kỷ 讀đọc 獅sư 絃huyền 之chi 絕tuyệt 響hưởng 。 繼kế 喝hát 水thủy 之chi 遺di 聲thanh 。 且thả 遊du 屐kịch 日nhật 眾chúng 。 歌ca 咏# 日nhật 繁phồn 。 興hưng 公công 復phục 采thải 而nhi 集tập 之chi 者giả 二nhị 卷quyển 。 及cập 余dư 自tự 浙chiết 東đông 歸quy 。 興hưng 公công 以dĩ 所sở 集tập 見kiến 付phó 。 曰viết # 老lão 矣hĩ 。 精tinh 力lực 弗phất 逮đãi 。 師sư 其kỳ 卒thốt 成thành 之chi 。 余dư 頂đảnh 受thọ 。 如như 獲hoạch 瑾# 璧bích 。 由do 是thị 乃nãi 因nhân 前tiền 志chí 。 而nhi 更cánh 修tu 之chi 。 詳tường 其kỳ 所sở 未vị 及cập 收thu 。 廣quảng 其kỳ 所sở 未vị 及cập 紀kỷ 。 間gian 有hữu 訛ngoa 誤ngộ 者giả 正chánh 之chi 。 泛phiếm 濫lạm 者giả 刪san 之chi 。 合hợp 之chi 為vi 目mục 者giả 六lục 。 為vi 卷quyển 者giả 十thập 有hữu 二nhị 。 余dư 山sơn 野dã 之chi 鄙bỉ 人nhân 也dã 。 三tam 長trường/trưởng 有hữu 愧quý 。 五ngũ 技kỹ 俱câu 窮cùng 。 何hà 敢cảm 妄vọng 登đăng 作tác 者giả 之chi 壇đàn 。 但đãn 為vi 當đương 今kim 之chi 世thế 抱bão 長trường/trưởng 才tài 者giả 。 方phương 志chí 圖đồ 其kỳ 大đại 。 弗phất 暇hạ 及cập 此thử 。 或hoặc 有hữu 餘dư 力lực 者giả 又hựu 鮮tiên 。 究cứu 心tâm 禪thiền 學học 。 則tắc 以dĩ 茲tư 山sơn 為vi 登đăng 眺# 之chi 區khu 。 吟ngâm 嘯khiếu 之chi 境cảnh 而nhi 已dĩ 。 任nhậm 是thị 者giả 實thật 鮮tiên 其kỳ 人nhân 。 況huống 余dư 今kim 年niên 及cập 衰suy 暮mộ 。 木mộc 末mạt 殘tàn 照chiếu 。 光quang 景cảnh 幾kỷ 何hà 。 釋thích 今kim 弗phất 為vi 。 後hậu 將tương 安an 託thác 。 故cố 不bất 揣đoàn 愚ngu 蒙mông 。 謬mậu 成thành 斯tư 志chí 。 志chí 成thành 。 以dĩ 山sơn 野dã 之chi 筆bút 。 不bất 敢cảm 邀yêu 弁# 首thủ 于vu 名danh 門môn 。 但đãn 自tự 敘tự 其kỳ 顛điên 末mạt 。 以dĩ 告cáo 來lai 者giả 云vân 。
無vô 異dị 大đại 師sư 語ngữ 錄lục 集tập 要yếu 序tự
佛Phật 祖tổ 之chi 道đạo 。 如như 金kim 剛cang 王vương 寶bảo 劍kiếm 。 得đắc 之chi 不bất 易dị 。 用dụng 之chi 不bất 易dị 。 付phó 之chi 亦diệc 不bất 易dị 。 以dĩ 其kỳ 皆giai 不bất 易dị 也dã 。 故cố 傳truyền 持trì 斯tư 道đạo 者giả 。 實thật 鮮tiên 其kỳ 人nhân 。 而nhi 魚ngư 目mục 混hỗn 珠châu 。 山sơn 鷄kê 冒mạo 鳳phượng 者giả 。 嘗thường 半bán 天thiên 下hạ 也dã 。 我ngã 曹tào 洞đỗng 一nhất 宗tông 。 盛thịnh 於ư 唐đường 。 衰suy 於ư 宋tống 。 至chí 元nguyên 似tự 復phục 盛thịnh 。 而nhi 實thật 衰suy 。 其kỳ 故cố 葢# 難nạn/nan 言ngôn 之chi 也dã 。 自tự 元nguyên 初sơ 。 雪tuyết 庭đình 裕# 公công 奉phụng 。 詔chiếu 住trụ 少thiểu 林lâm 。 天thiên 下hạ 學học 者giả 。 翕# 然nhiên 宗tông 之chi 。 歷lịch 傳truyền 至chí 萬vạn 曆lịch 改cải 元nguyên 。 小tiểu 山sơn 書thư 遷thiên 化hóa 。 詔chiếu 幻huyễn 休hưu 潤nhuận 補bổ 其kỳ 席tịch 。 四tứ 方phương 之chi 腰yêu 包bao 而nhi 至chí 者giả 。 如như 鳥điểu 投đầu 林lâm 。 如như 魚ngư 赴phó 壑hác 。 而nhi 潤nhuận 公công 乃nãi 講giảng 習tập 評bình 唱xướng 為vi 事sự 。 大đại 失thất 眾chúng 望vọng 。
時thời 有hữu 蘊uẩn 空không 忠trung 和hòa 尚thượng 。 先tiên 事sự 小tiểu 山sơn 老lão 人nhân 有hữu 年niên 。 受thọ 其kỳ 密mật 印ấn 。 歸quy 隱ẩn 旴# 江giang 之chi 廩lẫm 山sơn 。 天thiên 下hạ 不bất 得đắc 而nhi 物vật 色sắc 之chi 。 壽thọ 昌xương 先tiên 師sư 。 從tùng 其kỳ 薙# 落lạc 。 後hậu 蒙mông 記ký 莂biệt 。 始thỉ 為vi 弘hoằng 揚dương 。 既ký 得đắc 博bác 山sơn 來lai 公công 繼kế 之chi 。 其kỳ 道đạo 遂toại 大đại 行hành 於ư 世thế 。 師sư 苦khổ 參tham 日nhật 久cửu 。 備bị 嘗thường 險hiểm 阻trở 。 故cố 其kỳ 言ngôn 功công 夫phu 。 為vi 獨độc 詳tường 。 其kỳ 慧tuệ 光quang 渾hồn 圓viên 。 辨biện 才tài 無vô 礙ngại 。 波ba 瀾lan 浩hạo 蕩đãng 。 莫mạc 窺khuy 涯nhai 際tế 。 故cố 學học 者giả 多đa 望vọng 洋dương 而nhi 退thoái 。 其kỳ 門môn 庭đình 緊khẩn 密mật 。 金kim 鍮thâu 立lập 辨biện 。 高cao 提đề 祖tổ 印ấn 。 不bất 妄vọng 許hứa 可khả 。 故cố 假giả 鷄kê 聲thanh 韵# 者giả 。 不bất 得đắc 冒mạo 渡độ 關quan 津tân 。 而nhi 惑hoặc 亂loạn 羣quần 聽thính 也dã 。 余dư 因nhân 先tiên 師sư 遷thiên 化hóa 後hậu 。 曾tằng 相tương 依y 三tam 載tái 。 雖tuy 無vô 所sở 得đắc 於ư 師sư 。 然nhiên 三tam 載tái 之chi 中trung 。 未vị 見kiến 其kỳ 一nhất 語ngữ 。 滲# 入nhập 情tình 識thức 。 但đãn 勉miễn 以dĩ 向hướng 上thượng 事sự 。 則tắc 師sư 之chi 有hữu 造tạo 於ư 余dư 。 也dã 大đại 矣hĩ 。 及cập 余dư 隱ẩn 荷hà 山sơn 。 師sư 自tự 石thạch 鼓cổ 歸quy 。 道đạo 經kinh 建kiến 州châu 。 晤# 於ư 光quang 孝hiếu 寺tự 。 師sư 曰viết 。 壽thọ 昌xương 塔tháp 掃tảo 也dã 未vị 。 余dư 曰viết 。 掃tảo 即tức 不bất 廢phế 。 只chỉ 是thị 不bất 許hứa 人nhân 知tri 。 師sư 曰viết 。 恁nhẫm 麼ma 則tắc 偷thâu 掃tảo 去khứ 也dã 。 余dư 曰viết 。 某mỗ 只chỉ 如như 此thử 。 和hòa 尚thượng 又hựu 作tác 麼ma 生sanh 。 師sư 曰viết 。 掃tảo 即tức 不bất 廢phế 。 只chỉ 是thị 不bất 曾tằng 動động 著trước 。 余dư 曰viết 。 和hòa 尚thượng 卻khước 似tự 不bất 曾tằng 掃tảo 。 乃nãi 一nhất 笑tiếu 而nhi 別biệt 。 及cập 師sư 入nhập 滅diệt 。 其kỳ 語ngữ 錄lục 浩hạo 繁phồn 。 連liên 編biên 累lũy/lụy/luy 牘độc 。 流lưu 通thông 為vi 難nạn/nan 故cố 。 遐hà 方phương 僻tích 壤nhưỡng 。 聞văn 師sư 之chi 名danh 。 向hướng 師sư 之chi 化hóa 。 而nhi 語ngữ 錄lục 實thật 未vị 嘗thường 觸xúc 於ư 目mục 者giả 有hữu 之chi 。 余dư 自tự 壬nhâm 午ngọ 春xuân 。 歸quy 錫tích 石thạch 鼓cổ 。 乃nãi 因nhân 渾hồn 朴phác 上thượng 人nhân 之chi 請thỉnh 。 僭# 於ư 全toàn 錄lục 中trung 。 擇trạch 其kỳ 精tinh 要yếu 。 類loại 而nhi 合hợp 之chi 。 視thị 全toàn 錄lục 。 僅cận 十thập 之chi 三tam 。 然nhiên 簡giản 而nhi 易dị 行hành 。 約ước 而nhi 易dị 致trí 。 使sử 天thiên 下hạ 學học 者giả 。 即tức 是thị 窮cùng 之chi 。 可khả 以dĩ 見kiến 其kỳ 大đại 全toàn 。 使sử 知tri 博bác 山sơn 之chi 道đạo 。 其kỳ 廣quảng 大đại 深thâm 密mật 。 有hữu 如như 此thử 。 非phi 癡si 守thủ 一nhất 橛quyết 者giả 。 可khả 恍hoảng 惚hốt 其kỳ 萬vạn 一nhất 也dã 。 嗚ô 呼hô 廣quảng 陵lăng 散tán 。 不bất 復phục 作tác 矣hĩ 。 今kim 幸hạnh 其kỳ 譜# 猶do 存tồn 。 安an 得đắc 於ư 凉# 風phong 白bạch 月nguyệt 中trung 。 再tái 聞văn 斯tư 曲khúc 乎hồ 。
金kim 剛cang 貫quán 解giải 序tự
劍kiếm 津tân 之chi 陽dương 。 葢# 有hữu 謝tạ 介giới 菴am 云vân 。 謝tạ 君quân 為vi 諸chư 生sanh 。 夙túc 擅thiện 才tài 名danh 。 屢lũ 見kiến 知tri 於ư 當đương 道đạo 。 而nhi 伯bá 敬kính 先tiên 生sanh 。 猶do 重trọng/trùng 之chi 。 近cận 歲tuế 乃nãi 屏bính 去khứ 括quát 帖# 之chi 習tập 。 留lưu 心tâm 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 得đắc 十thập 七thất 家gia 等đẳng 解giải 。 遂toại 作tác 是thị 註chú 。 踰du 載tái 自tự 知tri 其kỳ 非phi 。 乃nãi 削tước 而nhi 更cánh 註chú 之chi 。 適thích 余dư 在tại 劍kiếm 之chi 寶bảo 善thiện 。 謝tạ 君quân 持trì 此thử 註chú 求cầu 證chứng 。 且thả 請thỉnh 弁# 言ngôn 。 余dư 為vi 卒thốt 業nghiệp 。 見kiến 其kỳ 隨tùy 文văn 引dẫn 義nghĩa 。 貫quán 徹triệt 始thỉ 終chung 。 深thâm 而nhi 顯hiển 出xuất 之chi 。 廣quảng 而nhi 約ước 言ngôn 之chi 。 使sử 天thiên 下hạ 學học 者giả 。 讀đọc 之chi 無vô 不bất 了liễu 然nhiên 於ư 目mục 。 豁hoát 然nhiên 於ư 心tâm 。 亦diệc 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 接tiếp 引dẫn 初sơ 機cơ 之chi 一nhất 法pháp 也dã 。 劍kiếm 州châu 般Bát 若Nhã 之chi 化hóa 。 自tự 謝tạ 君quân 始thỉ 矣hĩ 。 然nhiên 余dư 不bất 重trọng/trùng 。 謝tạ 君quân 之chi 能năng 註chú 是thị 經Kinh 。 而nhi 深thâm 重trọng 謝tạ 。 君quân 之chi 能năng 改cải 是thị 註chú 。 昔tích 橫hoạnh/hoành 渠cừ 張trương 子tử 。 坐tọa 虎hổ 皮bì 講giảng 周chu 易dị 。 學học 者giả 多đa 從tùng 之chi 。 一nhất 日nhật 二nhị 程# 至chí 。 聞văn 其kỳ 所sở 講giảng 。 即tức 撤triệt 去khứ 虎hổ 皮bì 。 謂vị 學học 者giả 曰viết 。 某mỗ 平bình 日nhật 所sở 講giảng 。 皆giai 亂loạn 道đạo 。 近cận 有hữu 二nhị 程# 至chí 。 精tinh 於ư 易dị 理lý 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 從tùng 之chi 。 繇# 是thị 橫hoạnh/hoành 渠cừ 之chi 學học 大đại 進tiến 。 卒thốt 為vi 名danh 儒nho 。 至chí 今kim 學học 者giả 宗tông 之chi 。 今kim 謝tạ 君quân 之chi 學học 。 且thả 三tam 更cánh 矣hĩ 。 其kỳ 年niên 尚thượng 富phú 力lực 尚thượng 強cường/cưỡng 。 靈linh 心tâm 慧tuệ 質chất 。 可khả 以dĩ 坐tọa 進tiến 斯tư 道đạo 。 忽hốt 一nhất 日nhật 能năng 破phá 是thị 註chú 而nhi 焚phần 之chi 。 則tắc 周chu 金kim 剛cang □# 再tái 來lai 矣hĩ 。 又hựu 安an 論luận 橫hoạnh/hoành 渠cừ 。 老lão 僧Tăng 當đương 為vi 之chi 拭thức 目mục 以dĩ 俟sĩ 。
泉tuyền 州châu 開khai 元nguyên 寺tự 志chí 序tự
泉tuyền 南nam 舊cựu 稱xưng 佛Phật 國quốc 。 名danh 山sơn 勝thắng 剎sát 。 碁kì 布bố 星tinh 列liệt 。 然nhiên 開khai 元nguyên 一nhất 剎sát 。 實thật 為vi 之chi 冠quan 。 葢# 創sáng/sang 自tự 唐đường 之chi 垂thùy 拱củng 。 是thị 歷lịch 年niên 所sở 。 為vi 最tối 久cửu 也dã 。 廣quảng 至chí 一nhất 百bách 二nhị 十thập 院viện 。 是thị 聚tụ 毳thuế 流lưu 。 為vi 最tối 繁phồn 也dã 。 其kỳ 禪thiền 教giáo 律luật 三tam 宗tông 之chi 彥ngạn 。 雀tước 起khởi 而nhi 鼎đỉnh 立lập 。 是thị 毓# 賢hiền 哲triết 。 為vi 最tối 盛thịnh 也dã 。 有hữu 剎sát 若nhược 是thị 。 則tắc 往vãng 事sự 之chi 可khả 書thư 者giả 。 宜nghi 不bất 勝thắng 夥# 。 豈khởi 可khả 任nhậm 其kỳ 湮nhân 沒một 。 而nhi 莫mạc 之chi 紀kỷ 乎hồ 。 茲tư 剎sát 自tự 唐đường 以dĩ 前tiền 。 未vị 有hữu 紀kỷ 之chi 者giả 。 紀kỷ 之chi 自tự 宋tống 許hứa 列liệt 始thỉ 。 名danh 曰viết 紫tử 雲vân 高cao 僧Tăng 傳truyền 。 元nguyên 夢mộng 觀quán 氏thị 譏cơ 其kỳ 剽# 竊thiết 。 傳truyền 聞văn 附phụ 會hội 。 穿xuyên 鑿tạc 觕# 陋lậu 。 不bất 足túc 觀quán 也dã 。 乃nãi 作tác 開Khai 士Sĩ 傳truyền 。 其kỳ 學học 博bác 其kỳ 識thức 端đoan 。 其kỳ 命mạng 意ý 奇kỳ 拔bạt 。 其kỳ 鑄chú 辭từ 典điển 雅nhã 。 允duẫn 登đăng 作tác 者giả 之chi 壇đàn 。 稱xưng 善thiện 史sử 矣hĩ 。 過quá 是thị 以dĩ 至chí 今kim 日nhật 。 寥liêu 寥liêu 三tam 百bách 餘dư 載tái 。 禪thiền 風phong 弗phất 競cạnh 。 日nhật 就tựu 陵lăng 夷di 。 似tự 無vô 可khả 紀kỷ 者giả 。 然nhiên 其kỳ 間gian 或hoặc 興hưng 或hoặc 廢phế 。 或hoặc 因nhân 或hoặc 革cách 。 則tắc 亦diệc 不bất 可khả 無vô 考khảo 也dã 。 萬vạn 曆lịch 丙bính 申thân 。 止chỉ 止chỉ 陳trần 公công 始thỉ 為vi 之chi 志chí 。 而nhi 探thám 考khảo 疎sơ 略lược 。 眾chúng 弗phất 以dĩ 為vi 善thiện 。 崇sùng 禎# 乙ất 亥hợi 冬đông 。 溫ôn 陵lăng 諸chư 縉# 紳# 命mạng 余dư 開khai 法pháp 紫tử 雲vân 。 說thuyết 法Pháp 之chi 餘dư 。 追truy 詢tuân 往vãng 事sự 。 首thủ 得đắc 開Khai 士Sĩ 傳truyền 夢mộng 觀quán 集tập 二nhị 書thư 閱duyệt 之chi 。 始thỉ 知tri 紫tử 雲vân 之chi 多đa 賢hiền 。 實thật 不bất 勝thắng 感cảm 慕mộ 之chi 私tư 。
時thời 季quý 弢# 黃hoàng 公công 屢lũ 以dĩ 寺tự 志chí 為vi 言ngôn 。 而nhi 余dư 適thích 承thừa 二nhị 雲vân 曾tằng 公công 之chi 命mạng 。 方phương 有hữu 事sự 於ư 楞lăng 嚴nghiêm 。 故cố 弗phất 敢cảm 諾nặc 。 迨đãi 壬nhâm 午ngọ 之chi 春xuân 。 余dư 自tự 浙chiết 歸quy 閩# 。 諸chư 公công 復phục 召triệu 結kết 制chế 。 而nhi 幼ấu 心tâm 傅phó/phụ 公công 復phục 以dĩ 志chí 事sự 請thỉnh 。 乃nãi 不bất 揣đoàn 鄙bỉ 劣liệt 。 率suất 爾nhĩ 操thao 觚cô 。 凡phàm 元nguyên 以dĩ 前tiền 。 一nhất 以dĩ 開Khai 士Sĩ 傳truyền 為vi 據cứ 。 後hậu 此thử 則tắc 考khảo 之chi 舊cựu 碑bi 及cập 陳trần 氏thị 志chí 。 且thả 傍bàng 採thải 他tha 集tập 。 而nhi 益ích 以dĩ 耳nhĩ 目mục 所sở 覩đổ 聞văn 者giả 。 錯thác 而nhi 綜tống 之chi 。 類loại 以dĩ 聚tụ 之chi 。 其kỳ 為vi 目mục 凡phàm 四tứ 。 一nhất 曰viết 建kiến 置trí 而nhi 規quy 模mô 著trước 矣hĩ 。 二nhị 曰viết 開Khai 士Sĩ 而nhi 才tài 德đức 章chương 矣hĩ 。 三tam 曰viết 藝nghệ 文văn 而nhi 琬# 琰diêm 重trọng/trùng 矣hĩ 。 四tứ 曰viết 田điền 賦phú 而nhi 供cung 需# 具cụ 矣hĩ 。 四tứ 者giả 既ký 備bị 則tắc 一nhất 寺tự 千thiên 載tái 之chi 陳trần 蹟# 。 庶thứ 幾kỷ 可khả 得đắc 其kỳ 槩# 也dã 。 雖tuy 然nhiên 。 余dư 何hà 能năng 志chí 哉tai 。 余dư 南nam 州châu 之chi 鄙bỉ 人nhân 也dã 。 學học 儒nho 不bất 成thành 。 棄khí 而nhi 學học 佛Phật 。 承thừa 諸chư 公công 之chi 命mạng 。 兩lưỡng 至chí 溫ôn 陵lăng 。 虗hư 弄lộng 口khẩu 鼓cổ 。 深thâm 愧quý 無vô 以dĩ 報báo 德đức 。 諸chư 公công 不bất 以dĩ 為vi 不bất 才tài 。 猶do 以dĩ 志chí 事sự 相tướng 委ủy 。 其kỳ 母mẫu 乃nãi 代đại 大đại 匠tượng 斵# 乎hồ 。 鹵lỗ 莾mãng 塞tắc 責trách 。 聊liêu 以dĩ 補bổ 一nhất 時thời 之chi 闕khuyết 。 他tha 日nhật 有hữu 具cụ 如như 椽chuyên 之chi 筆bút 者giả 出xuất 。 則tắc 此thử 志chí 退thoái 而nhi 覆phú 瓿# 可khả 也dã 。
淨tịnh 慈từ 二nhị 書thư 序tự
昔tích 我ngã 佛Phật 設thiết 教giáo 。 非phi 止chỉ 一nhất 術thuật 。 如như 大đại 醫y 王vương 。 徧biến 療liệu 羣quần 病bệnh 。 而nhi 處xứ 方phương 各các 異dị 。 雖tuy 曰viết 佛Phật 智trí 難nan 量lương 神thần 化hóa 莫mạc 測trắc 。 亦diệc 惟duy 是thị 因nhân 時thời 因nhân 機cơ 。 視thị 其kỳ 所sở 急cấp 者giả 。 而nhi 先tiên 之chi 耳nhĩ 。 茲tư 者giả 法pháp 當đương 末mạt 造tạo 。 教giáo 化hóa 陵lăng 夷di 。 眾chúng 生sanh 之chi 根căn 性tánh 日nhật 劣liệt 。 修tu 諸chư 法Pháp 門môn 鮮tiên 。 克khắc 成thành 就tựu 必tất 藉tạ 我ngã 佛Phật 之chi 深thâm 慈từ 弘hoằng 願nguyện 。 庶thứ 可khả 破phá 魔ma 網võng 而nhi 出xuất 苦khổ 輪luân 。 是thị 念niệm 佛Phật 一nhất 法pháp 。 實thật 為vi 今kim 日nhật 之chi 最tối 急cấp 者giả 也dã 。 世thế 運vận 衰suy 微vi 。 俗tục 尚thượng 殘tàn 忍nhẫn 。 眾chúng 生sanh 之chi 殺sát 機cơ 日nhật 長trường/trưởng 。 惡ác 業nghiệp 日nhật 深thâm 。 故cố 致trí 干can 戈qua 。 滿mãn 地địa 生sanh 靈linh 塗đồ 炭thán 此thử 非phi 挽vãn 之chi 。 以dĩ 仁nhân 慈từ 又hựu 安an 能năng 已dĩ 殺sát 機cơ 而nhi 轉chuyển 殺sát 運vận 乎hồ 。 是thị 放phóng 生sanh 一nhất 法pháp 。 又hựu 為vi 今kim 日nhật 之chi 最tối 急cấp 者giả 也dã 。 吾ngô 人nhân 生sanh 當đương 此thử 時thời 。 目mục 擊kích 世thế 變biến 。 修tu 此thử 二nhị 法pháp 。 固cố 宜nghi 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。 如như 沃ốc 焦tiêu 釜phủ 。 豈khởi 可khả 少thiểu 緩hoãn 然nhiên 。 無vô 奈nại 其kỳ 情tình 關quan 久cửu 閉bế 識thức 鎖tỏa 難nạn/nan 開khai 。 反phản 以dĩ 此thử 為vi 虗hư 誑cuống 而nhi 嗤xuy 之chi 。 即tức 不bất 然nhiên 亦diệc 視thị 為vi 不bất 急cấp 之chi 務vụ 而nhi 已dĩ 。 其kỳ 無vô 乃nãi 警cảnh 策sách 之chi 功công 少thiểu 。 而nhi 發phát 揮huy 之chi 力lực 有hữu 未vị 盡tận 歟# 。 余dư 昔tích 為vi 建kiến 州châu 淨tịnh 慈từ 庵am 。 作tác 淨tịnh 慈từ 要yếu 語ngữ 僅cận 二nhị 卷quyển 。
時thời 為vi 二nhị 者giả 之chi 書thư 。 連liên 編biên 累lũy/lụy/luy 牘độc 。 觀quán 者giả 多đa 苦khổ 其kỳ 難nạn 徧biến 。 於ư 是thị 反phản 博bác 為vi 約ước 而nhi 成thành 要yếu 語ngữ 。 使sử 諸chư 人nhân 不bất 煩phiền 廣quảng 閱duyệt 。 而nhi 深thâm 悉tất 其kỳ 旨chỉ 。 所sở 謂vị 易dị 則tắc 易dị 知tri 。 簡giản 則tắc 易dị 從tùng 也dã 。 梓# 行hành 已dĩ 二nhị 十thập 餘dư 載tái 。 今kim 莆# 田điền 六lục 觀quán 居cư 士sĩ 乃nãi 愽# 採thải 經kinh 論luận 而nhi 彚# 輯# 之chi 。 成thành 淨tịnh 慈từ 二nhị 書thư 。 視thị 余dư 作tác 將tương 十thập 倍bội 之chi 。 余dư 見kiến 其kỳ 文văn 富phú 義nghĩa 豐phong 。 徹triệt 底để 播bá 揚dương 。 使sử 淨tịnh 慈từ 之chi 旨chỉ 。 無vô 不bất 曲khúc 暢sướng 傍bàng 通thông 。 炳bỉnh 然nhiên 昭chiêu 著trước 。 正chánh 如như 春xuân 雷lôi 鼓cổ 蟄chập 。 春xuân 風phong 吹xuy 萬vạn 。 其kỳ 警cảnh 策sách 之chi 功công 。 發phát 揮huy 之chi 力lực 不bất 已dĩ 至chí 乎hồ 。 是thị 知tri 。 辭từ 寡quả 辭từ 多đa 。 諸chư 書thư 之chi 撰soạn 述thuật 弗phất 一nhất 。 好hảo/hiếu 詳tường 好hảo/hiếu 略lược 。 羣quần 生sanh 之chi 根căn 器khí 各các 殊thù 。 故cố 約ước 之chi 為vi 要yếu 語ngữ 不bất 為vi 慳san 。 廣quảng 之chi 為vi 二nhị 書thư 不bất 為vi 侈xỉ 。 亦diệc 竝tịnh 因nhân 其kỳ 所sở 宜nghi 。 而nhi 投đầu 其kỳ 所sở 急cấp 者giả 也dã 。 余dư 深thâm 善thiện 居cư 士sĩ 之chi 有hữu 是thị 書thư 。 故cố 不bất 惜tích 膚phu 言ngôn 。 僭# 辨biện 其kỳ 首thủ 。
淨Tịnh 土Độ 四Tứ 經Kinh 合Hợp 刻Khắc 序Tự
三tam 山sơn 楊dương 逸dật 凡phàm 居cư 士sĩ 。 篤đốc 信tín 淨tịnh 土độ 。 取thủ 寶bảo 積tích 經kinh 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 會hội 佛Phật 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 經kinh 佛Phật 說thuyết 觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經kinh 并tinh 華hoa 嚴nghiêm 行hạnh 願nguyện 品phẩm 合hợp 刻khắc 之chi 。 總tổng 標tiêu 云vân 淨tịnh 土độ 四tứ 經kinh 。 刻khắc 既ký 成thành 。 命mạng 余dư 序tự 之chi 。 余dư 乃nãi 焚phần 香hương 稽khể 首thủ 而nhi 言ngôn 曰viết 。 現hiện 水thủy 月nguyệt 之chi 淨tịnh 剎sát 。 攝nhiếp 幻huyễn 化hóa 之chi 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 佛Phật 皆giai 然nhiên 。 非phi 獨độc 一nhất 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 也dã 。 釋Thích 迦Ca 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 說thuyết 經Kinh 三tam 百bách 餘dư 會hội 。 歷lịch 稱xưng 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 奚hề 啻# 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 亦diệc 非phi 獨độc 一nhất 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 也dã 。 但đãn 其kỳ 間gian 極cực 口khẩu 讚tán 揚dương 。 苦khổ 勸khuyến 往vãng 生sanh 。 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 之chi 大đại 方phương 便tiện 者giả 。 則tắc 唯duy 極cực 樂lạc 是thị 歸quy 。 而nhi 他tha 土thổ/độ 弗phất 與dữ 焉yên 。 諸chư 經kinh 中trung 述thuật 極cực 樂lạc 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 莫mạc 詳tường 于vu 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 會hội 。 其kỳ 示thị 往vãng 生sanh 行hành 相tương/tướng 。 則tắc 以dĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 專chuyên 念niệm 彼bỉ 佛Phật 為vi 本bổn 。 以dĩ 積tích 集tập 諸chư 善thiện 根căn 為vi 助trợ 。 而nhi 又hựu 加gia 之chi 回hồi 向hướng 發phát 願nguyện 。 以dĩ 導đạo 歸quy 極cực 樂lạc 。 語ngữ 意ý 最tối 為vi 周chu 備bị 。 其kỳ 次thứ 為vi 佛Phật 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 經kinh 所sở 讚tán 極cực 樂lạc 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 與dữ 前tiền 經kinh 大đại 意ý 俱câu 同đồng 。 但đãn 有hữu 詳tường 略lược 之chi 異dị 耳nhĩ 。 其kỳ 示thị 往vãng 生sanh 之chi 因nhân 。 則tắc 不bất 言ngôn 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 及cập 積tích 集tập 諸chư 善thiện 根căn 。 但đãn 耑# 勸khuyến 執chấp 持trì 名danh 號hiệu 。 即tức 是thị 多đa 善thiện 根căn 福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。 法pháp 簡giản 而nhi 易dị 。 從tùng 亦diệc 能năng 徹triệt 上thượng 徹triệt 下hạ 。 普phổ 攝nhiếp 三tam 根căn 。 此thử 土thổ/độ 依y 之chi 而nhi 修tu 者giả 。 多đa 獲hoạch 往vãng 生sanh 。 則tắc 其kỳ 益ích 為vi 甚thậm 廣quảng 也dã 。 若nhược 觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 經kinh 者giả 。 乃nãi 以dĩ 彼bỉ 土độ 之chi 主chủ 伴bạn 依y 正chánh 。 俱câu 為vi 繫hệ 念niệm 之chi 境cảnh 。 使sử 行hành 人nhân 身thân 居cư 娑sa 婆bà 。 而nhi 神thần 遊du 淨tịnh 土độ 。 豈khởi 有hữu 沒một 而nhi 不bất 往vãng 生sanh 者giả 哉tai 。 其kỳ 後hậu 三tam 觀quán 。 歷lịch 陳trần 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 之chi 相tướng 。 則tắc 前tiền 二nhị 經kinh 所sở 未vị 及cập 詳tường 者giả 也dã 。 夫phu 一nhất 念niệm 淨tịnh 心tâm 。 即tức 可khả 往vãng 生sanh 。 佛Phật 語ngữ 誠thành 為vi 非phi 妄vọng 。 但đãn 行hạnh 願nguyện 未vị 廣quảng 。 終chung 虧khuy 全toàn 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 法Pháp 身thân 與dữ 淨tịnh 土độ 。 又hựu 安an 得đắc 不bất 遠viễn 待đãi 多đa 劫kiếp 乎hồ 。 昔tích 普phổ 賢hiền 之chi 十thập 大đại 願nguyện 王vương 。 則tắc 廣quảng 大đại 難nan 量lương 。 靡mĩ 所sở 不bất 包bao 。 所sở 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 必tất 于vu 此thử 而nhi 圓viên 滿mãn 。 眾chúng 善thiện 根căn 必tất 于vu 此thử 而nhi 具cụ 足túc 。 法pháp 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 攝nhiếp 二nhị 十thập 一nhất 億ức 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 發phát 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 。 廣quảng 接tiếp 十thập 方phương 。 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 皆giai 不bất 出xuất 此thử 法pháp 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 也dã 。 今kim 合hợp 四tứ 經kinh 而nhi 徧biến 窮cùng 之chi 。 則tắc 見kiến 其kỳ 文văn 旨chỉ 。 互hỗ 陳trần 高cao 下hạ 畢tất 列liệt 眾chúng 生sanh 。 合hợp 隨tùy 其kỳ 根căn 力lực 。 同đồng 取thủ 淨tịnh 土độ 。 葢# 臨lâm 終chung 十thập 念niệm 。 與dữ 普phổ 賢hiền 十thập 願nguyện 。 惟duy 是thị 一nhất 心tâm 。 極cực 樂lạc 一nhất 剎sát 。 與dữ 二nhị 十thập 一nhất 億ức 諸chư 剎sát 。 决# 非phi 他tha 物vật 。 總tổng 之chi 指chỉ 果quả 。 佛Phật 以dĩ 顯hiển 自tự 性tánh 之chi 佛Phật 。 指chỉ 果quả 土thổ/độ 以dĩ 顯hiển 惟duy 心tâm 之chi 土thổ/độ 。 法Pháp 門môn 之chi 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 誠thành 無vô 出xuất 其kỳ 右hữu 者giả 固cố 宜nghi 。 諸chư 佛Phật 同đồng 讚tán 。 諸chư 祖tổ 同đồng 稱xưng 。 以dĩ 為vi 成thành 佛Phật 之chi 要yếu 道đạo 也dã 。 然nhiên 此thử 法Pháp 門môn 最tối 為vi 平bình 實thật 。 而nhi 功công 利lợi 殊thù 常thường 。 淺thiển 者giả 多đa 弗phất 能năng 信tín 。 一nhất 有hữu 疑nghi 悔hối 。 則tắc 淨tịnh 業nghiệp 難nạn/nan 成thành 。 昔tích 有hữu 難nạn/nan 予# 者giả 曰viết 。 心tâm 量lượng 本bổn 周chu 。 渺# 無vô 邊biên 際tế 。 今kim 耑# 念niệm 一nhất 剎sát 以dĩ 自tự 局cục 。 則tắc 偏thiên 而nhi 弗phất 圓viên 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 今kim 貪tham 影ảnh 響hưởng 之chi 外ngoại 境cảnh 以dĩ 為vi 淨tịnh 。 則tắc 幻huyễn 而nhi 非phi 實thật 。 況huống 厭yếm 穢uế 欣hân 淨tịnh 。 則tắc 分phân 別biệt 之chi 見kiến 不bất 忘vong 。 舍xá 己kỷ 從tùng 他tha 。 則tắc 狂cuồng 走tẩu 之chi 情tình 未vị 歇hiết 。 是thị 知tri 。 念niệm 佛Phật 一nhất 法pháp 。 乃nãi 為vi 中trung 下hạ 之chi 根căn 。 巧xảo 設thiết 方phương 便tiện 。 誘dụ 彼bỉ 進tiến 趨xu 。 正chánh 同đồng 黃hoàng 葉diệp 化hóa 城thành 。 非phi 為vi 真chân 實thật 。 今kim 子tử 極cực 口khẩu 讚tán 揚dương 。 以dĩ 為vi 成thành 佛Phật 之chi 要yếu 道đạo 。 則tắc 是thị 認nhận 黃hoàng 葉diệp 為vi 金kim 錢tiền 。 執chấp 化hóa 城thành 為vi 寶bảo 所sở 。 非phi 獨độc 自tự 悞ngộ 。 兼kiêm 且thả 誤ngộ 人nhân 。 竊thiết 于vu 子tử 不bất 取thủ 也dã 。 予# 曰viết 。 子tử 之chi 所sở 據cứ 。 竝tịnh 是thị 我ngã 佛Phật 誠thành 言ngôn 。 但đãn 子tử 不bất 能năng 深thâm 達đạt 其kỳ 旨chỉ 。 故cố 有hữu 斯tư 難nạn/nan 。 如như 所sở 謂vị 心tâm 量lượng 本bổn 周chu 者giả 本bổn 體thể 也dã 。 耑# 念niệm 一nhất 佛Phật 者giả 工công 夫phu 也dã 。 執chấp 本bổn 體thể 而nhi 疑nghi 工công 夫phu 。 又hựu 奚hề 獨độc 念niệm 佛Phật 者giả 之chi 為vi 偏thiên 而nhi 弗phất 圓viên 哉tai 。 所sở 謂vị 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 者giả 。 空không 宗tông 破phá 相tương/tướng 之chi 談đàm 。 獨độc 不bất 思tư 有hữu 所sở 謂vị 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 者giả 乎hồ 。 又hựu 不bất 思tư 有hữu 所sở 謂vị 一nhất 聲thanh 念niệm 佛Phật 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 皆giai 三tam 觀quán 圓viên 融dung 者giả 乎hồ 。 所sở 謂vị 厭yếm 穢uế 欣hân 淨tịnh 。 分phân 別biệt 未vị 忘vong 者giả 。 固cố 矣hĩ 不bất 知tri 。 淨tịnh 穢uế 雙song 泯mẫn 者giả 。 到đáo 家gia 之chi 事sự 也dã 。 分phân 別biệt 未vị 忘vong 者giả 。 路lộ 途đồ 之chi 事sự 也dã 。 今kim 責trách 窮cùng 途đồ 客khách 子tử 而nhi 曰viết 。 何hà 不bất 享hưởng 在tại 家gia 之chi 樂lạc 。 不bất 亦diệc 悖bội 乎hồ 。 所sở 謂vị 舍xá 己kỷ 從tùng 他tha 者giả 。 謂vị 彼bỉ 我ngã 橫hoạnh/hoành 分phần/phân 。 而nhi 向hướng 外ngoại 馳trì 逐trục 。 則tắc 誠thành 謬mậu 矣hĩ 。 今kim 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。 以dĩ 心tâm 念niệm 佛Phật 。 全toàn 佛Phật 是thị 心tâm 。 以dĩ 佛Phật 攝nhiếp 心tâm 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 原nguyên 無vô 內nội 外ngoại 之chi 分phần 。 烏ô 有hữu 舍xá 從tùng 之chi 異dị 哉tai 。 客khách 於ư 是thị 語ngữ 塞tắc 而nhi 退thoái 。 今kim 因nhân 述thuật 四tứ 經kinh 之chi 旨chỉ 。 竝tịnh 拈niêm 舊cựu 日nhật 葛cát 藤đằng 于vu 此thử 。 非phi 敢cảm 于vu 佛Phật 頭đầu 上thượng 著trước 糞phẩn 。 葢# 以dĩ 釋thích 疑nghi 而nhi 勸khuyến 信tín 也dã 。 是thị 為vi 序tự 。
重trọng/trùng 刻khắc 大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 書thư 問vấn 法pháp 語ngữ 序tự
達đạt 祖tổ 西tây 來lai 。 單đơn 傳truyền 佛Phật 之chi 心tâm 印ấn 。 此thử 印ấn 不bất 落lạc 陰ấm 界giới 。 故cố 非phi 思tư 惟duy 之chi 所sở 能năng 通thông 。 不bất 涉thiệp 名danh 相tướng 。 故cố 非phi 語ngữ 言ngôn 。 之chi 所sở 能năng 解giải 。 惟duy 在tại 捨xả 諸chư 方phương 便tiện 。 以dĩ 神thần 智trí 冥minh 喫khiết 而nhi 已dĩ 。 故cố 世thế 之chi 求cầu 道Đạo 者giả 。 每mỗi 苦khổ 于vu 窺khuy 伺tứ 無vô 門môn 進tiến 趨xu 無vô 路lộ 。 如như 停đình 驂# 頓đốn 轡bí 于vu 懸huyền 岩# 絕tuyệt 壁bích 之chi 下hạ 。 求cầu 其kỳ 能năng 逸dật 駕giá 而nhi 馳trì 者giả 。 不bất 亦diệc 難nạn 乎hồ 。 繇# 是thị 佛Phật 祖tổ 。 廣quảng 設thiết 方phương 便tiện 。 乃nãi 有hữu 參tham 究cứu 之chi 法pháp 。 俾tỉ 其kỳ 從tùng 有hữu 思tư 以dĩ 入nhập 無vô 思tư 。 從tùng 有hữu 言ngôn 以dĩ 入nhập 無vô 言ngôn 。 自tự 唐đường 以dĩ 至chí 宋tống 元nguyên 。 諸chư 祖tổ 竝tịnh 依y 此thử 法pháp 。 得đắc 入nhập 佛Phật 之chi 。 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 其kỳ 有hữu 不bất 善thiện 用dụng 心tâm 者giả 。 則tắc 滯trệ 于vu 思tư 惟duy 。 溺nịch 于vu 言ngôn 語ngữ 。 而nhi 禪thiền 病bệnh 生sanh 焉yên 。 禪thiền 之chi 有hữu 病bệnh 。 其kỳ 症# 非phi 一nhất 。 或hoặc 有hữu 墮đọa 于vu 孤cô 危nguy 者giả 。 則tắc 以dĩ 孤cô 危nguy 為vi 禪thiền 。 或hoặc 有hữu 墮đọa 于vu 平bình 實thật 者giả 。 則tắc 以dĩ 平bình 實thật 為vi 禪thiền 。 或hoặc 有hữu 墮đọa 于vu 險hiểm 怪quái 者giả 。 則tắc 以dĩ 險hiểm 怪quái 為vi 禪thiền 。 或hoặc 有hữu 墮đọa 于vu 廉liêm 纖tiêm 者giả 。 則tắc 以dĩ 廉liêm 纖tiêm 為vi 禪thiền 。 此thử 皆giai 繇# 其kỳ 見kiến 有hữu 偏thiên 枯khô 。 故cố 情tình 存tồn 向hướng 背bối/bội 耳nhĩ 。 至chí 有hữu 一nhất 等đẳng 全toàn 無vô 見kiến 處xứ 。 但đãn 穿xuyên 鑿tạc 文văn 句cú 。 以dĩ 為vi 參tham 究cứu 。 或hoặc 閉bế 目mục 靜tĩnh 坐tọa 。 以dĩ 待đãi 成thành 佛Phật 。 此thử 乃nãi 症# 之chi 最tối 下hạ 者giả 也dã 。 昔tích 當đương 宋tống 南nam 渡độ 後hậu 。 有hữu 妙diệu 喜hỷ 老lão 人nhân 。 出xuất 現hiện 于vu 世thế 。 從tùng 有hữu 句cú 無vô 句cú 下hạ 。 發phát 明minh 大đại 事sự 。 得đắc 甚thậm 奇kỳ 偉# 。 同đồng 輩bối 鮮tiên 有hữu 及cập 者giả 。 見kiến 世thế 之chi 病bệnh 。 卒thốt 莫mạc 能năng 愈dũ 。 乃nãi 以dĩ 無vô 礙ngại 辨biện 才tài 。 直trực 抉# 其kỳ 根căn 。 繇# 深thâm 破phá 其kỳ 巢sào 穴huyệt 。 如như 手thủ 然nhiên 犀# 炬cự 。 魑si 魅mị 難nạn/nan 掩yểm 。 如như 迅tấn 雷lôi 破phá 寂tịch 。 聾lung 者giả 皆giai 聞văn 。 其kỳ 開khai 示thị 痛thống 快khoái 。 真chân 千thiên 載tái 一nhất 人nhân 也dã 。 萬vạn 曆lịch 間gian 吾ngô 閩# 普phổ 門môn 居cư 士sĩ 泰thái 宇vũ 楊dương 公công 取thủ 其kỳ 錄lục 中trung 書thư 問vấn 法pháp 語ngữ 。 別biệt 刻khắc 以dĩ 行hành 。 可khả 謂vị 善thiện 施thí 方phương 者giả 也dã 。 惜tích 其kỳ 板bản 遭tao 兵binh 燹# 。 溫ôn 陵lăng 耑# 刻khắc 書thư 問vấn 。 竟cánh 遺di 與dữ 曾tằng 天thiên 游du 書thư 六Lục 通Thông 。 不bất 無vô 缺khuyết 陷hãm 之chi 嘆thán 。 今kim 楊dương 椒tiêu 斯tư 居cư 士sĩ 。 復phục 承thừa 先tiên 志chí 。 乃nãi 為vi 補bổ 足túc 。 而nhi 重trọng/trùng 刻khắc 之chi 。 刻khắc 既ký 成thành 。 持trì 以dĩ 示thị 予# 。 且thả 徵trưng 序tự 焉yên 。 予# 曰viết 。 善thiện 哉tai 子tử 之chi 能năng 助trợ 我ngã 也dã 。 能năng 起khởi 予# 也dã 。 予# 思tư 。 今kim 禪thiền 家gia 之chi 病bệnh 。 視thị 妙diệu 喜hỷ 時thời 。 不bất 啻# 十thập 倍bội 。 總tổng 之chi 皆giai 最tối 下hạ 之chi 症# 。 多đa 是thị 師sư 友hữu 商thương 量lượng 。 口khẩu 耳nhĩ 傳truyền 授thọ 。 如như 天thiên 奇kỳ 之chi 註chú 頌tụng 古cổ 。 少thiểu 林lâm 之chi 講giảng 評bình 唱xướng 。 非phi 特đặc 不bất 能năng 無vô 思tư 。 皆giai 邪tà 思tư 也dã 。 非phi 特đặc 不bất 能năng 無vô 言ngôn 。 皆giai 妄vọng 言ngôn 也dã 。 非phi 特đặc 不bất 能năng 傳truyền 佛Phật 印ấn 。 且thả 佩bội 魔ma 王vương 之chi 印ấn 也dã 。 是thị 之chi 謂vị 膏cao 肓# 痼# 癖# 。 豈khởi 世thế 醫y 所sở 能năng 愈dũ 哉tai 。 昔tích 虢# 世thế 子tử 有hữu 尸thi 蹷# 之chi 疾tật 。 世thế 醫y 拱củng 手thủ 以dĩ 為vi 死tử 矣hĩ 。 惟duy 秦tần 緩hoãn 知tri 其kỳ 可khả 救cứu 。 為vi 鍼châm 三tam 陽dương 五ngũ 會hội 而nhi 活hoạt 之chi 。 今kim 日nhật 之chi 為vi 尸thi 蹷# 者giả 眾chúng 矣hĩ 。 妙diệu 喜hỷ 之chi 言ngôn 。 正chánh 秦tần 緩hoãn 之chi 金kim 針châm 也dã 。 可khả 不bất 深thâm 思tư 而nhi 服phục 膺ưng 之chi 哉tai 。 雖tuy 然nhiên 。 此thử 書thư 葢# 為vi 有hữu 病bệnh 者giả 言ngôn 之chi 也dã 。 至chí 於ư 上thượng 智trí 之chi 士sĩ 。 若nhược 青thanh 原nguyên 永vĩnh 嘉gia 之chi 見kiến 曹tào 溪khê 。 南nam 泉tuyền 大đại 梅mai 之chi 見kiến 馬mã 祖tổ 。 如như 世thế 良lương 馬mã 見kiến 鞭tiên 影ảnh 而nhi 行hành 。 則tắc 此thử 書thư 翻phiên 成thành 贅# 語ngữ 。 而nhi 吾ngô 道đạo 幸hạnh 甚thậm 矣hĩ 。 吾ngô 安an 得đắc 若nhược 人nhân 而nhi 見kiến 之chi 。 旦đán 夕tịch 且thả 跂# 足túc 焉yên 。
永Vĩnh 覺Giác 和Hòa 尚Thượng 廣Quảng 錄Lục 卷quyển 第đệ 十thập 三tam