永Vĩnh 覺Giác 元Nguyên 賢Hiền 禪Thiền 師Sư 廣Quảng 錄Lục
Quyển 0011
( 嗣Tự 法Pháp ) 道Đạo 霈 重Trọng 編Biên
永Vĩnh 覺Giác 和Hòa 尚Thượng 廣Quảng 錄Lục 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất
嗣tự 法pháp 弟đệ 子tử 。 道đạo 霈# 。 重trọng/trùng 編biên 。
書thư 上thượng
答đáp 新tân 城thành 江giang 孝hiếu 廉liêm
承thừa 諭dụ 。 謂vị 本bổn 來lai 無vô 事sự 。 何hà 得đắc 妄vọng 起khởi 疑nghi 情tình 。 忘vong 之chi 則tắc 一nhất 。 疑nghi 之chi 則tắc 二nhị 。 故cố 教giáo 人nhân 起khởi 疑nghi 情tình 者giả 。 是thị 謂vị 將tương 忌kỵ 作tác 藥dược 。 愚ngu 意ý 。 忘vong 之chi 勝thắng 疑nghi 。 誠thành 如Như 來Lai 諭dụ 。 然nhiên 忘vong 之chi 一nhất 字tự 。 亦diệc 不bất 容dung 無vô 辨biện 。 有hữu 迷mê 而nhi 忘vong 者giả 。 有hữu 悟ngộ 而nhi 忘vong 者giả 。 有hữu 自tự 然nhiên 忘vong 者giả 。 有hữu 作tác 意ý 忘vong 者giả 。 若nhược 執chấp 情tình 未vị 破phá 。 而nhi 作tác 意ý 忘vong 之chi 。 果quả 可khả 忘vong 乎hồ 。 縱túng/tung 曰viết 能năng 之chi 。 亦diệc 不bất 過quá 昏hôn 昏hôn 汶# 汶# 而nhi 已dĩ 。 若nhược 疑nghi 之chi 之chi 念niệm 。 固cố 為vi 覺giác 體thể 之chi 障chướng 。 在tại 有hữu 志chí 者giả 。 因nhân 其kỳ 勢thế 而nhi 善thiện 用dụng 之chi 。 則tắc 反phản 可khả 假giả 之chi 。 以dĩ 為vi 破phá 障chướng 之chi 術thuật 。 葢# 以dĩ 疑nghi 之chi 與dữ 悟ngộ 。 其kỳ 機cơ 相tương 待đãi 也dã 。 其kỳ 勢thế 相tương/tướng 因nhân 也dã 。 其kỳ 理lý 一nhất 貫quán 也dã 。 故cố 求cầu 悟ngộ 者giả 必tất 貴quý 疑nghi 。 請thỉnh 為vi 居cư 士sĩ 詳tường 之chi 。 夫phu 人nhân 心tâm 之chi 機cơ 。 不bất 凝ngưng 結kết 必tất 不bất 能năng 開khai 豁hoát 。 如như 隆long 冬đông 閉bế 塞tắc 。 實thật 釀# 泰thái 元nguyên 。 若nhược 氣khí 泄tiết 而nhi 不bất 完hoàn 。 則tắc 其kỳ 發phát 生sanh 也dã 必tất 無vô 力lực 。 故cố 貴quý 疑nghi 者giả 。 貴quý 其kỳ 疑nghi 則tắc 凝ngưng 結kết 也dã 。 法Pháp 界Giới 之chi 源nguyên 不bất 深thâm 研nghiên 。 必tất 不bất 能năng 遠viễn 到đáo 。 如như 雪tuyết 夜dạ 孤cô 軍quân 。 深thâm 抵để 蔡thái 城thành 。 擒cầm 元nguyên 濟tế 於ư 榻tháp 上thượng 。 豈khởi 為vi 分phần/phân 外ngoại 。 若nhược 以dĩ 披phi 靡mĩ 之chi 卒thốt 。 遊du 其kỳ 外ngoại 藩# 。 望vọng 蔡thái 州châu 若nhược 天thiên 上thượng 矣hĩ 。 故cố 貴quý 疑nghi 者giả 。 貴quý 其kỳ 疑nghi 則tắc 深thâm 研nghiên 也dã 。 是thị 知tri 。 疑nghi 為vi 悟ngộ 因nhân 。 悟ngộ 為vi 疑nghi 果quả 。 殆đãi 若nhược 暗ám 之chi 必tất 有hữu 明minh 。 而nhi 吸hấp 之chi 必tất 有hữu 呼hô 矣hĩ 。 可khả 無vô 疑nghi 乎hồ 。 可khả 無vô 疑nghi 乎hồ 。 至chí 於ư 疑nghi 而nhi 悟ngộ 。 則tắc 悟ngộ 且thả 不bất 存tồn 。 疑nghi 於ư 何hà 有hữu 。 正chánh 足túc 下hạ 所sở 謂vị 忘vong 之chi 則tắc 一nhất 者giả 是thị 也dã 。 豈khởi 更cánh 憂ưu 其kỳ 將tương 忌kỵ 作tác 藥dược 哉tai 。 狂cuồng 瞽# 之chi 談đàm 。 有hữu 凟# 玄huyền 鑑giám 。 惟duy 冀ký 採thải 擇trạch 幸hạnh 幸hạnh 。
與dữ 僧Tăng 論luận 不bất 許hứa 參tham 禪thiền
吾ngô 聞văn 。 禪thiền 之chi 與dữ 教giáo 。 非phi 有hữu 二nhị 也dã 。 教giáo 為vi 禪thiền 詮thuyên 。 禪thiền 為vi 教giáo 髓tủy 。 執chấp 文văn 義nghĩa 而nhi 守thủ 詮thuyên 。 禪thiền 亦diệc 為vi 教giáo 。 離ly 文văn 義nghĩa 而nhi 契khế 心tâm 。 教giáo 亦diệc 名danh 禪thiền 。 昔tích 永vĩnh 嘉gia 精tinh 天thiên 台thai 觀quán 法pháp 。 因nhân 閱duyệt 維duy 摩ma 經kinh 有hữu 省tỉnh 。 後hậu 謁yết 曹tào 溪khê 。 遂toại 承thừa 印ấn 可khả 。 乃nãi 曰viết 。 分phân 明minh 佛Phật 勑# 曹tào 溪khê 是thị 。 果quả 有hữu 禪thiền 教giáo 之chi 分phần 乎hồ 。 長trường/trưởng 水thủy 精tinh 鍊luyện 三tam 學học 。 說thuyết 法Pháp 如như 雲vân 。 及cập 見kiến 琅lang 琊gia 。 問vấn 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 琊gia 答đáp 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 水thủy 遂toại 豁hoát 然nhiên 。 歸quy 講giảng 楞lăng 嚴nghiêm 。 天thiên 為vi 雨vũ 華hoa 。 果quả 有hữu 禪thiền 教giáo 之chi 分phần 乎hồ 。 今kim 聞văn 。 師sư 垂thùy 示thị 云vân 。 修tu 行hành 宜nghi 遵tuân 佛Phật 教giáo 。 不bất 宜nghi 參tham 禪thiền 。 禪thiền 宗tông 乃nãi 後hậu 代đại 權quyền 巧xảo 建kiến 立lập 。 依y 之chi 而nhi 修tu 。 多đa 有hữu 錯thác 誤ngộ 。 誠thành 如như 師sư 論luận 。 則tắc 是thị 謂vị 永vĩnh 嘉gia 長trường/trưởng 水thủy 。 為vi 不bất 遵tuân 佛Phật 教giáo 。 而nhi 受thọ 後hậu 代đại 之chi 權quyền 巧xảo 也dã 可khả 乎hồ 。 且thả 佛Phật 云vân 。 始thỉ 從tùng 鹿lộc 苑uyển 。 終chung 至chí 跋bạt 提đề 。 中trung 間gian 未vị 嘗thường 說thuyết 得đắc 一nhất 字tự 。 則tắc 師sư 所sở 遵tuân 。 果quả 何hà 教giáo 乎hồ 。 世Thế 尊Tôn 拈niêm 華hoa 。 迦Ca 葉Diếp 微vi 笑tiếu 。 乃nãi 曰viết 。 吾ngô 有hữu 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 心tâm 。 付phó 與dữ 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 此thử 皆giai 佛Phật 教giáo 明minh 文văn 。 師sư 何hà 獨độc 不bất 遵tuân 之chi 乎hồ 。 大đại 都đô 教giáo 多đa 曲khúc 示thị 。 禪thiền 唯duy 直trực 指chỉ 。 曲khúc 直trực 隨tùy 機cơ 。 佛Phật 心tâm 靡mĩ 二nhị 。 師sư 必tất 欲dục 廢phế 禪thiền 而nhi 遵tuân 教giáo 。 則tắc 非phi 獨độc 不bất 知tri 禪thiền 。 且thả 不bất 知tri 教giáo 也dã 。 又hựu 聞văn 。 師sư 謂vị 。 看khán 教giáo 則tắc 今kim 生sanh 現hiện 資tư 妙diệu 解giải 。 當đương 來lai 必tất 獲hoạch 智trí 慧tuệ 之chi 報báo 。 參tham 禪thiền 而nhi 不bất 悟ngộ 。 則tắc 終chung 身thân 面diện 墻tường 。 大đại 失thất 法pháp 利lợi 。 以dĩ 此thử 較giảo 之chi 。 不bất 宜nghi 參tham 禪thiền 。 愚ngu 請thỉnh 以dĩ 喻dụ 明minh 之chi 。 參tham 禪thiền 而nhi 未vị 悟ngộ 。 似tự 讀đọc 書thư 而nhi 不bất 第đệ 者giả 也dã 。 看khán 教giáo 而nhi 獲hoạch 益ích 。 似tự 納nạp 例lệ 而nhi 得đắc 官quan 者giả 也dã 。 今kim 見kiến 納nạp 例lệ 便tiện 可khả 得đắc 官quan 。 讀đọc 書thư 難nan 以dĩ 取thủ 第đệ 。 而nhi 盡tận 勸khuyến 讀đọc 書thư 者giả 之chi 納nạp 例lệ 。 可khả 乎hồ 。 出xuất 家gia 立lập 志chí 。 便tiện 當đương 誓thệ 取thủ 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 安an 意ý 於ư 義nghĩa 解giải 之chi 學học 。 非phi 釋Thích 子tử 之chi 發phát 心tâm 也dã 。 且thả 參tham 禪thiền 之chi 士sĩ 。 雖tuy 未vị 徹triệt 證chứng 。 其kỳ 益ích 必tất 有hữu 大đại 於ư 看khán 教giáo 者giả 。 良lương 以dĩ 。 參tham 禪thiền 一nhất 念niệm 。 葢# 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。 求cầu 無vô 上thượng 慧tuệ 也dã 。 其kỳ 功công 德đức 。 寧ninh 有hữu 量lượng 哉tai 。 念niệm 念niệm 內nội 薰huân 。 冥minh 增tăng 智trí 種chủng 。 現hiện 世thế 必tất 能năng 使sử 惑hoặc 薄bạc 障chướng 消tiêu 。 吉cát 祥tường 來lai 集tập 。 當đương 來lai 必tất 能năng 作tác 菩Bồ 提Đề 因nhân 。 成thành 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 祖tổ 云vân 。 再tái 出xuất 頭đầu 來lai 。 一nhất 聞văn 千thiên 悟ngộ 。 此thử 語ngữ 終chung 不bất 虗hư 也dã 。 若nhược 看khán 教giáo 。 雖tuy 今kim 生sanh 後hậu 世thế 。 竝tịnh 沾triêm 殊thù 益ích 。 而nhi 要yếu 之chi 。 散tán 亂loạn 聰thông 明minh 。 終chung 為vi 道đạo 障chướng 。 古cổ 亦diệc 有hữu 反phản 得đắc 愚ngu 癡si 之chi 報báo 者giả 。 葢# 以dĩ 其kỳ 中trung 無vô 正chánh 觀quán 。 而nhi 馳trì 心tâm 於ư 外ngoại 。 安an 得đắc 不bất 隔cách 世thế 而nhi 茫mang 然nhiên 乎hồ 。 合hợp 而nhi 較giảo 之chi 。 參tham 禪thiền 而nhi 不bất 悟ngộ 。 實thật 為vi 悟ngộ 因nhân 。 看khán 教giáo 而nhi 得đắc 益ích 。 只chỉ 增tăng 解giải 路lộ 。 參tham 禪thiền 則tắc 用dụng 心tâm 於ư 內nội 。 實thật 兼kiêm 治trị 心tâm 之chi 功công 。 看khán 教giáo 則tắc 用dụng 心tâm 於ư 外ngoại 。 全toàn 無vô 返phản 聞văn 之chi 力lực 。 其kỳ 益ích 果quả 孰thục 大đại 乎hồ 。 若nhược 曰viết 吾ngô 念niệm 佛Phật 以dĩ 為vi 正chánh 修tu 。 誦tụng 讀đọc 以dĩ 資tư 正chánh 信tín 。 則tắc 淨tịnh 土độ 法Pháp 門môn 。 千thiên 妥# 萬vạn 當đương 。 誰thùy 敢cảm 議nghị 之chi 。 但đãn 執chấp 一nhất 非phi 他tha 。 則tắc 師sư 之chi 失thất 也dã 。 若nhược 曰viết 參tham 禪thiền 一nhất 法pháp 。 非phi 上thượng 根căn 莫mạc 受thọ 。 中trung 下hạ 之chi 流lưu 。 且thả 從tùng 漸tiệm 入nhập 。 則tắc 應ưng 根căn 施thí 教giáo 。 千thiên 佛Phật 一nhất 轍triệt 也dã 。 誰thùy 敢cảm 議nghị 之chi 。 但đãn 一nhất 槩# 竝tịnh 遮già 。 則tắc 師sư 之chi 失thất 也dã 。 況huống 。 明minh 興hưng 二nhị 百bách 年niên 來lai 。 單đơn 傳truyền 一nhất 脉mạch 。 不bất 絕tuyệt 如như 綫tuyến 。 我ngã 輩bối 丁đinh 此thử 陵lăng 夷di 之chi 運vận 。 不bất 能năng 張trương 大đại 而nhi 廣quảng 傳truyền 之chi 。 可khả 縱túng/tung 心tâm 生sanh 滅diệt 。 令linh 祖tổ 道đạo 之chi 益ích 湮nhân 乎hồ 。 望vọng 師sư 廓khuếch 無vô 外ngoại 之chi 大đại 觀quán 。 納nạp 愚ngu 者giả 之chi 一nhất 得đắc 。 則tắc 斯tư 道đạo 幸hạnh 甚thậm 。 臨lâm 楮# 不bất 勝thắng 竦tủng 栗lật 。 伏phục 惟duy 海hải 容dung 是thị 禱đảo 。
與dữ 沙sa 縣huyện 曹tào 智trí 齋trai 文văn 學học
數số 承thừa 來lai 諭dụ 。 竝tịnh 據cứ 經kinh 文văn 。 佛Phật 旨chỉ 可khả 憑bằng 。 灼chước 然nhiên 非phi 錯thác 。 然nhiên 山sơn 僧Tăng 終chung 不bất 相tương 肯khẳng 。 豈khởi 自tự 生sanh 我ngã 慢mạn 。 強cường/cưỡng 相tương/tướng 委ủy 曲khúc 哉tai 。 葢# 緣duyên 所sở 據cứ 經kinh 文văn 。 竝tịnh 是thị 方phương 便tiện 權quyền 說thuyết 。 若nhược 祇kỳ 依y 語ngữ 生sanh 解giải 。 則tắc 墮đọa 在tại 道Đạo 理lý 障chướng 中trung 。 是thị 非phi 窠khòa 裏lý 。 大đại 丈trượng 夫phu 漢hán 。 決quyết 不bất 如như 此thử 。 須tu 是thị 離ly 窠khòa 出xuất 格cách 。 道đạo 得đắc 一nhất 句cú 。 始thỉ 有hữu 參tham 學học 分phần/phân 。 不bất 然nhiên 。 向hướng 殘tàn 編biên 斷đoạn 簡giản 中trung 。 以dĩ 聰thông 明minh 領lãnh 略lược 。 說thuyết 得đắc 滴tích 水thủy 不bất 漏lậu 。 亦diệc 安an 能năng 敵địch 生sanh 死tử 哉tai 。 達đạt 摩ma 門môn 下hạ 。 提đề 唱xướng 此thử 事sự 。 大đại 都đô 要yếu 絕tuyệt 是thị 非phi 。 泯mẫn 觀quán 智trí 。 忘vong 道Đạo 理lý 。 離ly 心tâm 識thức 。 始thỉ 可khả 以dĩ 出xuất 生sanh 死tử 。 而nhi 續tục 祖tổ 燈đăng 。 故cố 下hạ 一nhất 語ngữ 。 必tất 如như 太thái 阿a 鋒phong 。 觸xúc 著trước 則tắc 傷thương 。 如như 塗đồ 毒độc 鼓cổ 聞văn 之chi 即tức 喪táng 。 豈khởi 可khả 依y 經kinh 解giải 義nghĩa 。 如như 一nhất 老lão 座tòa 主chủ 耶da 。 且thả 尋tầm 常thường 謂vị 。 生sanh 死tử 事sự 大đại 。 急cấp 宜nghi 剿# 絕tuyệt 。 然nhiên 窮cùng 其kỳ 根căn 源nguyên 。 決quyết 非phi 他tha 物vật 。 即tức 今kim 惺tinh 惺tinh 靈linh 靈linh 。 向hướng 經kinh 論luận 中trung 。 探thám 討thảo 道Đạo 理lý 。 分phân 別biệt 是thị 非phi 者giả 是thị 也dã 。 若nhược 今kim 祇kỳ 在tại 經kinh 輪luân 中trung 。 鑽toàn 研nghiên 分phân 別biệt 。 則tắc 是thị 重trọng/trùng 培bồi 其kỳ 根căn 。 而nhi 益ích 浚tuấn 其kỳ 源nguyên 。 豈khởi 有hữu 出xuất 離ly 之chi 日nhật 乎hồ 。 故cố 要yếu 出xuất 離ly 生sanh 死tử 者giả 。 直trực 須tu 除trừ 其kỳ 根căn 源nguyên 。 要yếu 除trừ 其kỳ 根căn 源nguyên 者giả 。 非phi 可khả 靠# 著trước 人nhân 來lai 。 非phi 可khả 靠# 著trước 佛Phật 來lai 。 非phi 可khả 靠# 著trước 一nhất 切thiết 經kinh 論luận 來lai 。 須tu 是thị 將tương 生sanh 平bình 所sở 學học 的đích 所sở 解giải 的đích 。 一nhất 刀đao 兩lưỡng 斷đoạn 。 拈niêm 向hướng 他tha 方phương 世thế 界giới 之chi 外ngoại 。 然nhiên 後hậu 將tương 一nhất 句cú 無vô 義nghĩa 味vị 話thoại 。 一nhất 提đề 提đề 起khởi 。 不bất 管quản 生sanh 。 不bất 管quản 死tử 。 不bất 管quản 久cửu 。 不bất 管quản 近cận 。 至chí 於ư 正chánh 念niệm 純thuần 一nhất 。 情tình 識thức 自tự 然nhiên 消tiêu 滅diệt 。 情tình 識thức 消tiêu 滅diệt 。 則tắc 瞠# 開khai 正chánh 眼nhãn 。 十thập 界giới 平bình 沉trầm 。 而nhi 丈trượng 夫phu 之chi 能năng 事sự 畢tất 矣hĩ 。 若nhược 所sở 謂vị 入nhập 生sanh 死tử 出xuất 生sanh 死tử 。 不bất 竝tịnh 為vi 贅# 語ngữ 哉tai 。 公công 宿túc 有hữu 靈linh 骨cốt 。 似tự 非phi 一nhất 等đẳng 。 故cố 敢cảm 披phi 瀝lịch 。 不bất 覺giác 囉ra 哆đa 。 伏phục 惟duy 垂thùy 察sát 是thị 荷hà 。
與dữ 建kiến 陽dương 蕭tiêu 儆# 韋vi 明minh 府phủ
某mỗ 自tự 落lạc 髮phát 來lai 。 已dĩ 經kinh 七thất 白bạch 。 欲dục 亟# 見kiến 而nhi 無vô 由do 也dã 。 今kim 秋thu 本bổn 立lập 來lai 山sơn 。 忽hốt 接tiếp 華hoa 翰hàn 。 恍hoảng 如như 覿# 面diện 。 欣hân 慰úy 欣hân 慰úy 。 及cập 開khai 緘giam 捧phủng 讀đọc 。 始thỉ 知tri 近cận 以dĩ 太thái 夫phu 人nhân 之chi 故cố 。 旋toàn 旌tinh 梓# 里lý 。 而nhi 不bất 忘vong 故cố 舊cựu 。 遠viễn 承thừa 念niệm 及cập 。 足túc 見kiến 交giao 情tình 矣hĩ 。 第đệ 暌# 違vi 既ký 久cửu 。 未vị 悉tất 起khởi 居cư 。 不bất 識thức 於ư 本bổn 分phần/phân 上thượng 。 曾tằng 留lưu 心tâm 否phủ/bĩ 。 葢# 老lão 丈trượng 生sanh 平bình 。 學học 要yếu 精tinh 。 文văn 要yếu 精tinh 。 又hựu 聞văn 。 如như 今kim 地địa 理lý 也dã 要yếu 精tinh 。 更cánh 有hữu 一nhất 件# 。 還hoàn 精tinh 也dã 未vị 。 某mỗ 見kiến 海hải 內nội 許hứa 多đa 名danh 公công 大đại 老lão 。 才tài 長trường/trưởng 學học 博bác 。 睥# 睨# 千thiên 古cổ 。 將tương 朝triêu 政chánh 之chi 得đắc 失thất 。 人nhân 物vật 之chi 賢hiền 否phủ/bĩ 。 著trước 述thuật 之chi 是thị 非phi 。 一nhất 一nhất 之chi 乎hồ 者giả 也dã 。 說thuyết 得đắc 滴tích 水thủy 不bất 漏lậu 。 又hựu 遠viễn 而nhi 天thiên 文văn 。 潛tiềm 而nhi 地địa 脉mạch 。 微vi 而nhi 氣khí 化hóa 。 竝tịnh 須tu 徹triệt 觀quán 洞đỗng 見kiến 。 如như 示thị 諸chư 掌chưởng 。 及cập 輕khinh 輕khinh 向hướng 渠cừ 。 問vấn 如như 何hà 是thị 你nễ 本bổn 命mạng 元nguyên 辰thần 。 便tiện 茫mang 然nhiên 失thất 措thố 了liễu 也dã 。 宜nghi 急cấp 者giả 偏thiên 緩hoãn 。 宜nghi 緩hoãn 者giả 偏thiên 急cấp 。 至chí 遠viễn 者giả 偏thiên 明minh 。 至chí 近cận 者giả 偏thiên 暗ám 。 其kỳ 故cố 何hà 哉tai 。 只chỉ 為vì 耳nhĩ 目mục 心tâm 思tư 。 為vi 外ngoại 塵trần 所sở 惑hoặc 。 便tiện 忙mang 忙mang 外ngoại 奔bôn 。 逐trục 一nhất 分phân 別biệt 。 所sở 以dĩ 似tự 事sự 事sự 精tinh 明minh 。 若nhược 本bổn 命mạng 元nguyên 辰thần 。 須tu 是thị 不bất 為vi 外ngoại 塵trần 所sở 惑hoặc 。 情tình 忘vong 識thức 絕tuyệt 。 分phân 別biệt 都đô 休hưu 。 始thỉ 堪kham 默mặc 契khế 。 故cố 知tri 之chi 者giả 鮮tiên 矣hĩ 。 又hựu 有hữu 一nhất 等đẳng 。 自tự 謂vị 留lưu 心tâm 斯tư 道đạo 。 卻khước 祇kỳ 在tại 冊sách 子tử 上thượng 作tác 活hoạt 計kế 。 將tương 妄vọng 識thức 。 一nhất 一nhất 揣đoàn 摩ma 將tương 去khứ 。 解giải 說thuyết 將tương 去khứ 。 雖tuy 曰viết 究cứu 心tâm 。 實thật 成thành 大đại 障chướng 。 又hựu 安an 能năng 默mặc 契khế 耶da 。 今kim 老lão 丈trượng 年niên 近cận 知tri 命mạng 。 已dĩ 非phi 少thiếu 壯tráng 之chi 比tỉ 。 況huống 位vị 益ích 高cao 。 政chánh 益ích 繁phồn 。 任nhậm 益ích 重trọng/trùng 。 緣duyên 益ích 廣quảng 。 某mỗ 恐khủng 忙mang 忙mang 外ngoại 逐trục 之chi 病bệnh 。 實thật 甚thậm 於ư 蓬bồng 蒿hao 之chi 下hạ 。 則tắc 此thử 一nhất 段đoạn 大đại 事sự 。 又hựu 將tương 何hà 日nhật 了liễu 乎hồ 。 豈khởi 老lão 丈trượng 事sự 事sự 要yếu 精tinh 。 偏thiên 此thử 不bất 要yếu 精tinh 乎hồ 。 願nguyện 老lão 丈trượng 。 於ư 功công 名danh 鼎đỉnh 盛thịnh 之chi 秋thu 。 切thiết 不bất 可khả 忘vong 卻khước 此thử 念niệm 。 縱túng/tung 不bất 能năng 撥bát 冗# 謝tạ 浮phù 。 專chuyên 心tâm 斯tư 道đạo 。 且thả 向hướng 紛phân 囂hiêu 雜tạp 亂loạn 之chi 中trung 。 常thường 思tư 那na 箇cá 是thị 我ngã 本bổn 命mạng 元nguyên 辰thần 。 不bất 要yếu 說thuyết 道Đạo 理lý 。 不bất 要yếu 作tác 知tri 解giải 。 但đãn 常thường 提đề 此thử 一nhất 念niệm 。 則tắc 他tha 日nhật 超siêu 生sanh 死tử 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 便tiện 是thị 此thử 一nhất 念niệm 。 為vi 之chi 種chủng 也dã 。 若nhược 宿túc 緣duyên 有hữu 在tại 。 靈linh 根căn 頓đốn 發phát 。 逢phùng 聲thanh 遇ngộ 色sắc 。 忽hốt 然nhiên 撞chàng 著trước 。 又hựu 不bất 待đãi 出xuất 紛phân 囂hiêu 雜tạp 亂loạn 之chi 中trung 。 而nhi 豁hoát 然nhiên 徹triệt 證chứng 矣hĩ 。 既ký 到đáo 此thử 地địa 位vị 。 便tiện 解giải 出xuất 大đại 機cơ 。 顯hiển 大đại 用dụng 。 祖tổ 述thuật 三tam 皇hoàng 五ngũ 帝đế 也dã 得đắc 。 呵ha 罵mạ 仲trọng 尼ni 老lão 莊trang 也dã 得đắc 。 談đàm 兵binh 也dã 得đắc 。 治trị 水thủy 也dã 得đắc 。 一nhất 切thiết 坐tọa 斷đoạn 。 向hướng 萬vạn 仞nhận 峰phong 頭đầu 。 目mục 視thị 雲vân 漢hán 也dã 得đắc 。 良lương 以dĩ 。 莫mạc 非phi 妙diệu 體thể 映ánh 現hiện 。 則tắc 莫mạc 非phi 妙diệu 用dụng 難nan 思tư 也dã 。 社xã 中trung 諸chư 友hữu 。 唯duy 老lão 丈trượng 確xác 有hữu 正chánh 信tín 。 但đãn 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 。 無vô 心tâm 擔đảm 荷hà 。 故cố 爾nhĩ 不bất 勝thắng 煩phiền 瑣tỏa 。 緇# 素tố 異dị 途đồ 。 私tư 衷# 頗phả 切thiết 。 伏phục 惟duy 炤chiếu 亮lượng 幸hạnh 甚thậm 。
答đáp 三tam 山sơn 禪thiền 者giả
遠viễn 承thừa 垂thùy 念niệm 瑤dao 札# 寵sủng 頒ban 。 意ý 中trung 必tất 有hữu 新tân 知tri 堪kham 為vi 我ngã 助trợ 。 及cập 啟khải 讀đọc 之chi 。 則tắc 謂vị 法Pháp 門môn 正chánh 脉mạch 。 唯duy 當đương 以dĩ 機cơ 用dụng 接tiếp 人nhân 。 不bất 宜nghi 授thọ 人nhân 以dĩ 死tử 話thoại 頭đầu 死tử 工công 夫phu 。 噫# 是thị 何hà 言ngôn 歟# 。 夫phu 法Pháp 門môn 正chánh 脉mạch 。 非phi 汝nhữ 所sở 知tri 。 且thả 置trí 勿vật 論luận 。 至chí 於ư 話thoại 頭đầu 上thượng 一nhất 步bộ 死tử 工công 夫phu 。 則tắc 實thật 非phi 吾ngô 之chi 臆ức 說thuyết 也dã 。 昔tích 者giả 黃hoàng 蘗bách 肇triệu 端đoan 。 諸chư 師sư 遵tuân 承thừa 。 而nhi 大đại 慧tuệ 尤vưu 主chủ 張trương 之chi 。 夫phu 大đại 慧tuệ 中trung 興hưng 濟tế 北bắc 之chi 道đạo 。 豈khởi 其kỳ 機cơ 用dụng 弗phất 具cụ 。 而nhi 開khai 示thị 來lai 學học 。 一nhất 一nhất 例lệ 以dĩ 一nhất 句cú 話thoại 頭đầu 。 塞tắc 斷đoạn 其kỳ 咽yết 喉hầu 。 消tiêu 磨ma 其kỳ 伎kỹ 倆lưỡng 。 然nhiên 後hậu 顯hiển 大đại 機cơ 大đại 用dụng 。 以dĩ 激kích 發phát 其kỳ 精tinh 光quang 。 故cố 依y 而nhi 獲hoạch 證chứng 者giả 。 四tứ 十thập 餘dư 人nhân 。 葢# 師sư 家gia 之chi 機cơ 用dụng 。 學học 者giả 之chi 功công 夫phu 。 必tất 兩lưỡng 相tương/tướng 宜nghi 。 而nhi 後hậu 可khả 以dĩ 有hữu 成thành 也dã 。 若nhược 不bất 策sách 進tiến 其kỳ 功công 夫phu 。 而nhi 唯duy 以dĩ 機cơ 用dụng 接tiếp 人nhân 。 則tắc 上thượng 根căn 上thượng 器khí 。 當đương 下hạ 知tri 歸quy 者giả 。 能năng 有hữu 幾kỷ 人nhân 。 將tương 見kiến 中trung 下hạ 之chi 流lưu 。 永vĩnh 失thất 法pháp 利lợi 。 而nhi 掠lược 虗hư 之chi 輩bối 。 乘thừa 風phong 接tiếp 響hưởng 。 達đạt 摩ma 一nhất 宗tông 。 掃tảo 地địa 盡tận 矣hĩ 。 夫phu 達đạt 摩ma 西tây 來lai 。 九cửu 年niên 面diện 壁bích 。 可khả 謂vị 壁bích 立lập 萬vạn 仞nhận 。 及cập 其kỳ 接tiếp 引dẫn 神thần 光quang 。 則tắc 亦diệc 不bất 廢phế 方phương 便tiện 。 乃nãi 曰viết 。 汝nhữ 但đãn 外ngoại 息tức 諸chư 緣duyên 。 內nội 心tâm 無vô 喘suyễn 。 心tâm 如như 墻tường 壁bích 。 可khả 以dĩ 入nhập 道đạo 。 此thử 即tức 死tử 工công 夫phu 之chi 說thuyết 也dã 。 夫phu 工công 夫phu 不bất 死tử 。 則tắc 情tình 識thức 橫hoạnh 生sanh 。 非phi 亂loạn 逐trục 於ư 名danh 利lợi 。 即tức 深thâm 膠giao 於ư 知tri 解giải 。 雖tuy 有hữu 機cơ 用dụng 。 將tương 安an 施thi 乎hồ 。 至chí 於ư 法Pháp 門môn 正chánh 脉mạch 。 豈khởi 涉thiệp 機cơ 用dụng 。 非phi 獨độc 看khán 話thoại 頭đầu 者giả 。 為vi 自tự 生sanh 枝chi 節tiết 。 即tức 入nhập 門môn 便tiện 棒bổng 。 入nhập 門môn 便tiện 喝hát 。 早tảo 生sanh 枝chi 節tiết 了liễu 也dã 。 今kim 執chấp 之chi 為vi 正chánh 脉mạch 。 奚hề 啻# 錯thác 千thiên 錯thác 萬vạn 哉tai 。 周chu 道đạo 如như 砥chỉ 。 請thỉnh 速tốc 改cải 玉ngọc 。 儻thảng 執chấp 前tiền 非phi 。 非phi 汝nhữ 益ích 矣hĩ 。 戒giới 之chi 戒giới 之chi 。
答đáp 頴dĩnh 上thượng 人nhân
來lai 教giáo 。 以dĩ 專chuyên 持trì 名danh 號hiệu 。 兼kiêm 讀đọc 大Đại 乘Thừa 。 為vi 淨tịnh 土độ 良lương 猷# 。 此thử 法Pháp 門môn 千thiên 妥# 萬vạn 當đương 。 何hà 容dung 再tái 贅# 哉tai 。 第đệ 慮lự 守thủ 之chi 弗phất 堅kiên 。 行hành 之chi 弗phất 久cửu 。 他tha 日nhật 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 分phần/phân 於ư 他tha 岐kỳ 。 便tiện 亡vong 了liễu 羊dương 也dã 。 況huống 專chuyên 持trì 名danh 號hiệu 。 誰thùy 不bất 云vân 然nhiên 。 多đa 見kiến 兄huynh 弟đệ 。 只chỉ 將tương 一nhất 句cú 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 向hướng 昏hôn 沉trầm 散tán 亂loạn 中trung 混hỗn 過quá 。 自tự 謂vị 。 我ngã 每mỗi 日nhật 念niệm 幾kỷ 千thiên 幾kỷ 萬vạn 。 逗đậu 到đáo 臘lạp 月nguyệt 三tam 十thập 日nhật 。 手thủ 忙mang 脚cước 亂loạn 。 卻khước 道đạo 佛Phật 法Pháp 無vô 靈linh 驗nghiệm 。 豈khởi 果quả 無vô 靈linh 驗nghiệm 哉tai 。 則tắc 念niệm 之chi 非phi 其kỳ 念niệm 也dã 。 愚ngu 謂vị 。 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。 決quyết 不bất 可khả 悠du 悠du 緩hoãn 緩hoãn 。 借tá 此thử 躲# 跟cân 。 直trực 須tu 奮phấn 起khởi 一nhất 念niệm 。 如như 倚ỷ 天thiên 長trường/trưởng 劍kiếm 。 使sử 昏hôn 散tán 二nhị 魔ma 。 逃đào 竄thoán 無vô 地địa 。 如như 紅hồng 爐lô 猛mãnh 火hỏa 。 使sử 無vô 始thỉ 情tình 識thức 。 銷tiêu 鑠thước 無vô 餘dư 。 則tắc 一nhất 念niệm 佛Phật 。 一nhất 念niệm 西tây 方phương 。 十thập 念niệm 佛Phật 。 十thập 念niệm 西tây 方phương 。 千thiên 念niệm 萬vạn 念niệm 佛Phật 。 千thiên 念niệm 萬vạn 念niệm 西tây 方phương 。 及cập 至chí 打đả 翻phiên 窠khòa 臼cữu 。 再tái 立lập 乾can/kiền/càn 坤# 。 則tắc 呵ha 笑tiếu 怒nộ 罵mạ 。 屙# 屎thỉ 放phóng 尿niệu 。 無vô 不bất 西tây 方phương 。 又hựu 安an 問vấn 往vãng 生sanh 。 若nhược 今kim 日nhật 依y 舊cựu 。 祇kỳ 是thị 娑sa 婆bà 人nhân 物vật 。 七thất 三tam 八bát 四tứ 。 半bán 上thượng 半bán 下hạ 。 要yếu 得đắc 臨lâm 終chung 生sanh 彼bỉ 。 豈khởi 不bất 難nan 哉tai 。 豈khởi 不bất 難nan 哉tai 。 葢# 目mục 今kim 色sắc 身thân 康khang 健kiện 。 志chí 氣khí 精tinh 明minh 。 忽hốt 然nhiên 逢phùng 緣duyên 遇ngộ 境cảnh 。 要yếu 推thôi 推thôi 不bất 開khai 。 要yếu 坐tọa 坐tọa 不bất 斷đoạn 。 乃nãi 俟sĩ 八bát 苦khổ 交giao 煎tiễn 之chi 日nhật 。 冀ký 其kỳ 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 佛Phật 來lai 接tiếp 引dẫn 。 果quả 可khả 得đắc 乎hồ 。 辱nhục 承thừa 諭dụ 及cập 。 不bất 辭từ 逗đậu 漏lậu 。 高cao 明minh 以dĩ 為vi 何hà 如như 。
與dữ 李# 青thanh 郎lang 茂mậu 才tài
前tiền 承thừa 華hoa 翰hàn 。 知tri 丈trượng 能năng 向hướng 此thử 門môn 。 發phát 如như 是thị 志chí 。 嗟ta 嘆thán 再tái 三tam 。 每mỗi 向hướng 人nhân 前tiền 。 亟# 稱xưng 東đông 家gia 李# 矣hĩ 。 及cập 涵# 初sơ 居cư 士sĩ 來lai 山sơn 。 又hựu 聞văn 。 律luật 身thân 端đoan 謹cẩn 。 範phạm 眾chúng 嚴nghiêm 肅túc 。 益ích 見kiến 非phi 空không 騰đằng 口khẩu 說thuyết 者giả 。 嗚ô 呼hô 衰suy 暮mộ 之chi 季quý 。 何hà 得đắc 有hữu 此thử 乎hồ 。 夫phu 臭xú 利lợi 之chi 場tràng 。 見kiến 者giả 馳trì 神thần 。 大Đại 道Đạo 之chi 言ngôn 。 聞văn 者giả 掩yểm 耳nhĩ 。 非phi 獨độc 風phong 澆kiêu 俗tục 靡mĩ 。 弗phất 克khắc 自tự 振chấn 。 亦diệc 其kỳ 智trí 劣liệt 骨cốt 俗tục 。 故cố 甘cam 受thọ 轉chuyển 輪luân 耳nhĩ 。 今kim 丈trượng 乃nãi 能năng 當đương 斯tư 世thế 。 而nhi 奮phấn 然nhiên 自tự 拔bạt 。 直trực 欲dục 窮cùng 到đáo 古cổ 人nhân 見kiến 處xứ 。 不bất 圖đồ 。 今kim 日nhật 復phục 見kiến 漢hán 官quan 威uy 儀nghi 也dã 。 但đãn 斯tư 道đạo 之chi 入nhập 。 未vị 可khả 容dung 易dị 。 不bất 得đắc 向hướng 自tự 己kỷ 思tư 慮lự 上thượng 求cầu 。 又hựu 豈khởi 可khả 向hướng 他tha 人nhân 口khẩu [勿/口]# 上thượng 討thảo 。 直trực 須tu 從tùng 人nhân 法pháp 雙song 忘vong 。 後hậu 突đột 開khai 正chánh 眼nhãn 。 然nhiên 後hậu 見kiến 一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 一nhất 切thiết 知tri 見kiến 。 全toàn 不bất 當đương 情tình 。 始thỉ 稱xưng 丈trượng 夫phu 之chi 事sự 。 若nhược 稍sảo 覺giác 有hữu 可khả 見kiến 處xứ 。 有hữu 可khả 喜hỷ 處xứ 。 有hữu 可khả 擬nghĩ 議nghị 處xứ 。 有hữu 可khả 主chủ 張trương 處xứ 。 並tịnh 是thị 邪tà 魔ma 外ngoại 道đạo 。 非phi 吾ngô 眷quyến 屬thuộc 。 或hoặc 稍sảo 覺giác 無vô 可khả 見kiến 處xứ 。 無vô 可khả 喜hỷ 處xứ 。 無vô 可khả 擬nghĩ 議nghị 處xứ 。 無vô 可khả 主chủ 張trương 處xứ 。 亦diệc 是thị 邪tà 魔ma 外ngoại 道đạo 。 非phi 吾ngô 眷quyến 屬thuộc 。 如như 今kim 日nhật 一nhất 二nhị 士sĩ 夫phu 家gia 。 借tá 儒nho 解giải 釋thích 。 援viện 釋thích 談đàm 儒nho 。 非phi 不bất 自tự 謂vị 新tân 奇kỳ 度độ 越việt 。 其kỳ 於ư 斯tư 道đạo 。 直trực 是thị 如như 醉túy 如như 狂cuồng 。 而nhi 且thả 廣quảng 煽phiến 邪tà 說thuyết 。 誑cuống 誤ngộ 後hậu 學học 。 則tắc 其kỳ 罪tội 通thông 於ư 天thiên 矣hĩ 。 葢# 一nhất 心tâm 境cảnh 界giới 。 決quyết 非phi 一nhất 切thiết 。 若nhược 不bất 從tùng 全toàn 無vô 縫phùng 罅# 處xứ 拶# 入nhập 。 通thông 身thân 脫thoát 落lạc 後hậu 承thừa 當đương 。 縱túng/tung 有hữu 百bách 千thiên 神thần 通thông 。 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 終chung 成thành 下hạ 鬼quỷ 也dã 。 丈trượng 欲dục 從tùng 事sự 於ư 此thử 。 可khả 不bất 擇trạch 門môn 而nhi 趨xu 乎hồ 。 儻thảng 能năng 撥bát 冗# 入nhập 山sơn 。 尚thượng 當đương 別biệt 有hữu 傾khuynh 倒đảo 。
與dữ 朱chu 葵quỳ 心tâm 茂mậu 才tài
某mỗ 謬mậu 墮đọa 僧Tăng 數số 。 鄙bỉ 穢uế 無vô 聞văn 。 辱nhục 荷hà 曲khúc 成thành 。 感cảm 愧quý 感cảm 愧quý 。 然nhiên 壺hồ 山sơn 之chi 事sự 。 終chung 不bất 敢cảm 染nhiễm 指chỉ 者giả 。 非phi 矮ải 節tiết 以dĩ 自tự 高cao 也dã 。 特đặc 以dĩ 某mỗ 非phi 住trụ 庵am 之chi 僧Tăng 耳nhĩ 。 某mỗ 削tước 髮phát 入nhập 山sơn 。 祇kỳ 為vi 生sanh 死tử 二nhị 字tự 。 至chí 於ư 田điền 舍xá 眷quyến 屬thuộc 。 早tảo 已dĩ 唾thóa 涕thế 棄khí 之chi 。 豈khởi 於ư 此thử 而nhi 收thu 其kỳ 已dĩ 棄khí 耶da 。 此thử 不bất 可khả 住trụ 庵am 一nhất 也dã 。 素tố 性tánh 疎sơ 散tán 。 不bất 閑nhàn 世thế 務vụ 。 迂# 拙chuyết 任nhậm 情tình 。 難nạn/nan 投đầu 時thời 好hảo/hiếu 。 此thử 不bất 可khả 住trụ 庵am 二nhị 也dã 。 某mỗ 受thọ 先tiên 師sư 戒giới 約ước 。 不bất 營doanh 世thế 緣duyên 。 不bất 干can 豪hào 貴quý 。 瓶bình 鉢bát 隨tùy 緣duyên 。 分phần/phân 文văn 不bất 畜súc 。 一nhất 旦đán 住trụ 庵am 。 則tắc 油du 鹽diêm 茶trà 米mễ 。 將tương 安an 所sở 取thủ 乎hồ 。 此thử 不bất 可khả 住trụ 庵am 三tam 也dã 。 又hựu 聞văn 。 建kiến 城thành 諸chư 僧Tăng 。 見kiến 士sĩ 大đại 夫phu 之chi 禮lễ 。 反phản 在tại 庶thứ 民dân 之chi 下hạ 。 此thử 法pháp 滅diệt 之chi 兆triệu 也dã 。 可khả 勝thắng 痛thống 哭khốc 哉tai 。 故cố 某mỗ 自tự 來lai 。 未vị 嘗thường 輕khinh 投đầu 一nhất 刺thứ 。 即tức 有hữu 枉uổng 顧cố 。 並tịnh 不bất 報báo 謁yết 。 或hoặc 承thừa 寵sủng 召triệu 。 托thác 故cố 避tị 之chi 。 豈khởi 曰viết 倨# 侮vũ 。 以dĩ 為vi 僧Tăng 之chi 體thể 。 宜nghi 如như 是thị 也dã 。 此thử 不bất 可khả 住trụ 庵am 四tứ 也dã 。 茲tư 袁viên 公công 喬kiều 梓# 。 辱nhục 承thừa 翰hàn 教giáo 。 雅nhã 愛ái 殊thù 深thâm 。 謙khiêm 光quang 可khả 挹ấp 。 令linh 人nhân 心tâm 愧quý 。 然nhiên 奈nại 某mỗ 之chi 不bất 可khả 住trụ 庵am 何hà 哉tai 。 第đệ 興hưng 造tạo 之chi 緣duyên 。 為vi 釋Thích 子tử 者giả 義nghĩa 。 當đương 殫đàn 力lực 贊tán 成thành 。 其kỳ 敢cảm 自tự 愛ái 。 至chí 於ư 庵am 事sự 。 仍nhưng 付phó 舊cựu 僧Tăng 攝nhiếp 理lý 。 餘dư 不bất 盡tận 言ngôn 。 專chuyên 俟sĩ 駕giá 臨lâm 傾khuynh 倒đảo 。
復phục 李# 青thanh 郎lang 茂mậu 才tài
清thanh 脩tu 借tá 榻tháp 。
時thời 領lãnh 玄huyền 音âm 。 兼kiêm 承thừa 高cao 誼# 。 益ích 深thâm 刻khắc 銘minh 。 別biệt 來lai 歸quy 山sơn 。 音âm 信tín 未vị 通thông 。 三tam 月nguyệt 接tiếp 司ty 衡hành 書thư 。 始thỉ 知tri 足túc 下hạ 首thủ 冠quan 多đa 士sĩ 。 固cố 卞# 璞# 不bất 容dung 其kỳ 久cửu 晦hối 。 亦diệc 知tri 學học 道Đạo 不bất 礙ngại 於ư 應ưng 世thế 也dã 。 來lai 書thư 云vân 。 世thế 人nhân 被bị 業nghiệp 風phong 簸phả 弄lộng 。 如như 傀# 儡# 然nhiên 。 真chân 可khả 笑tiếu 愍mẫn 。 誠thành 如Như 來Lai 諭dụ 。 但đãn 請thỉnh 即tức 從tùng 業nghiệp 風phong 簸phả 弄lộng 處xứ 。 推thôi 而nhi 窮cùng 之chi 。 則tắc 傀# 儡# 之chi 義nghĩa 益ích 精tinh 。 傀# 儡# 之chi 義nghĩa 益ích 精tinh 。 則tắc 不bất 見kiến 可khả 笑tiếu 。 亦diệc 不bất 見kiến 可khả 憫mẫn 。 身thân 心tâm 不bất 遣khiển 而nhi 自tự 無vô 。 世thế 界giới 不bất 觀quán 而nhi 元nguyên 寂tịch 。 而nhi 所sở 謂vị 傀# 儡# 者giả 已dĩ 化hóa 為vi 。 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 即tức 三tam 藏tạng 所sở 詮thuyên 。 五ngũ 宗tông 所sở 指chỉ 。 又hựu 豈khởi 有hữu 出xuất 於ư 是thị 哉tai 。 今kim 司ty 衡hành 以dĩ 札# 見kiến 召triệu 。 葢# 欲dục 理lý 九cửu 賢hiền 之chi 舊cựu 業nghiệp 也dã 。 端đoan 陽dương 之chi 後hậu 。 當đương 復phục 聚tụ 首thủ 。 傀# 儡# 之chi 義nghĩa 。 不bất 猶do 信tín 乎hồ 。 到đáo 日nhật 擬nghĩ 為vi 足túc 下hạ 作tác 罷bãi 參tham 齋trai 。 唯duy 足túc 下hạ 留lưu 意ý 。 幸hạnh 甚thậm 。
復phục 蔡thái 司ty 衡hành 茂mậu 才tài
仲trọng 春xuân 之chi 初sơ 。 曾tằng 會hội 陳trần 良lương 老lão 云vân 。 尊tôn 駕giá 尚thượng 未vị 抵để 郡quận 。 及cập 接tiếp 手thủ 書thư 。 始thỉ 知tri 。 到đáo 郡quận 已dĩ 遽cự 歸quy 也dã 。 來lai 書thư 云vân 。 歸quy 日nhật 萬vạn 緣duyên 都đô 澹đạm 。 唯duy 有hữu 一nhất 件# 大đại 事sự 未vị 明minh 。 實thật 增tăng 慚tàm 愧quý 。 終chung 日nhật 忽hốt 忽hốt 。 如như 有hữu 所sở 失thất 。 若nhược 實thật 實thật 有hữu 此thử 意ý 思tư 。 則tắc 入nhập 道đạo 不bất 遠viễn 矣hĩ 。 但đãn 復phục 云vân 。 如như 更cánh 闌lan 戲hí 散tán 。 酒tửu 罷bãi 客khách 歸quy 。 生sanh 出xuất 無vô 聊liêu 景cảnh 況huống 。 則tắc 所sở 謂vị 忽hốt 忽hốt 如như 有hữu 所sở 失thất 者giả 。 已dĩ 分phần/phân 於ư 第đệ 二nhị 念niệm 了liễu 也dã 。 譬thí 如như 世thế 人nhân 。 忽hốt 失thất 重trọng/trùng 寶bảo 。 急cấp 於ư 尋tầm 覓mịch 。 豈khởi 更cánh 暇hạ 顧cố 更cánh 闌lan 戲hí 散tán 等đẳng 。 而nhi 生sanh 無vô 聊liêu 之chi 景cảnh 況huống 乎hồ 。 大đại 都đô 學học 道Đạo 之chi 士sĩ 。 只chỉ 以dĩ 大Đại 道Đạo 未vị 明minh 為vi 憂ưu 。 決quyết 不bất 可khả 妄vọng 生sanh 第đệ 二nhị 念niệm 。 況huống 世thế 緣duyên 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 生sanh 非phi 有hữu 生sanh 。 滅diệt 非phi 有hữu 滅diệt 。 若nhược 見kiến 其kỳ 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 已dĩ 錯thác 了liễu 也dã 。 更cánh 從tùng 而nhi 欣hân 之chi 戚thích 之chi 。 不bất 尤vưu 錯thác 之chi 錯thác 乎hồ 。 九cửu 賢hiền 書thư 。 偽ngụy 妄vọng 實thật 多đa 。 遠viễn 玷điếm 前tiền 哲triết 。 刪san 而nhi 正chánh 之chi 。 實thật 余dư 本bổn 懷hoài 。 茲tư 承thừa 雅nhã 召triệu 。 敢cảm 不bất 趨xu 赴phó 。 擬nghĩ 於ư 端đoan 午ngọ 後hậu 出xuất 山sơn 。 不bất 必tất 遣khiển 人nhân 來lai 接tiếp 。 鐘chung 山sơn 事sự 。 俟sĩ 到đáo 日nhật 商thương 之chi 。
答đáp 聞văn 谷cốc 大đại 師sư
某mỗ 前tiền 趨xu 謁yết 。 遽cự 以dĩ 俗tục 緣duyên 促xúc 歸quy 。 未vị 及cập 飽bão 領lãnh 法pháp 誨hối 。 心tâm 殊thù 悵trướng 悵trướng 。 所sở 命mạng 述thuật 諸chư 祖tổ 道đạo 影ảnh 贊tán 。 以dĩ 他tha 緣duyên 羈ki 絆bán 。 未vị 及cập 速tốc 成thành 。 至chí 今kim 月nguyệt 初sơ 方phương 就tựu 。 正chánh 具cụ 書thư 呈trình 上thượng 。 函hàm 未vị 出xuất 門môn 。 而nhi 省tỉnh 衷# 師sư 至chí 。 辱nhục 承thừa 寶bảo 翰hàn 。 兼kiêm 荷hà 寵sủng 錫tích 。 感cảm 愧quý 何hà 極cực 。 祖tổ 影ảnh 下hạ 卷quyển 。 沈trầm 文văn 學học 。 方phương 失thất 之chi 延diên 津tân 。 而nhi 曹tào 大đại 參tham 。 乃nãi 遞đệ 自tự 湖hồ 南nam 二nhị 千thiên 里lý 外ngoại 。 不bất 謀mưu 而nhi 合hợp 。 先tiên 後hậu 不bất 差sai 。 機cơ 會hội 亦diệc 大đại 奇kỳ 矣hĩ 。 但đãn 某mỗ 思tư 。 曹tào 公công 所sở 請thỉnh 。 重trọng/trùng 在tại 大đại 師sư 巨cự 筆bút 。 某mỗ 何hà 人nhân 斯tư 。 敢cảm 代đại 大đại 匠tượng 斵# 乎hồ 。 矧# 憨# 大đại 師sư 鴻hồng 裁tài 。 如như 日nhật 月nguyệt 光quang 。 某mỗ 冐mạo 昧muội 而nhi 續tục 其kỳ 貂# 。 則tắc 爝# 火hỏa 之chi 失thất 照chiếu 久cửu 矣hĩ 。 觀quán 者giả 不bất 以dĩ 為vi 鄙bỉ 。 必tất 以dĩ 為vi 狂cuồng 。 是thị 立lập 謗báng 之chi 招chiêu 。 而nhi 開khai 罪tội 之chi 隙khích 也dã 。 第đệ 尊tôn 長trưởng 有hữu 命mạng 。 弗phất 敢cảm 固cố 方phương 。 故cố 思tư 勉miễn 強cường/cưỡng 撰soạn 就tựu 。 呈trình 以dĩ 報báo 命mạng 。 葢# 冀ký 慈từ 恩ân 之chi 斧phủ 削tước 耳nhĩ 。 若nhược 曰viết 傳truyền 示thị 四tứ 方phương 。 則tắc 某mỗ 豈khởi 敢cảm 。 前tiền 聞văn 。 儀nghi 峯phong 老lão 人nhân 。 高cao 風phong 密mật 證chứng 。 真chân 末mạt 世thế 之chi 標tiêu 表biểu 也dã 。 某mỗ 心tâm 不bất 覺giác 嚮hướng 往vãng 之chi 甚thậm 。 思tư 當đương 斯tư 日nhật 。 而nhi 有hữu 斯tư 人nhân 。 可khả 令linh 其kỳ 湮nhân 沒một 弗phất 傳truyền 乎hồ 。 然nhiên 其kỳ 責trách 實thật 在tại 大đại 師sư 。 乞khất 詳tường 錄lục 出xuất 付phó 梓# 以dĩ 傳truyền 。 亦diệc 今kim 日nhật 一nhất 盛thịnh 事sự 也dã 。 何hà 如như 。
答đáp 翁ông 茂mậu 才tài
前tiền 辱nhục 臨lâm 敝tệ 剎sát 。 未vị 及cập 奉phụng 挹ấp 清thanh 光quang 。 及cập 承thừa 雅nhã 咏# 。 始thỉ 知tri 非phi 塵trần 俗tục 中trung 品phẩm 也dã 。 復phục 蒙mông 翰hàn 教giáo 。 知tri 已dĩ 發phát 大đại 心tâm 。 已dĩ 具cụ 正chánh 信tín 。 良lương 為vi 不bất 易dị 。 昔tích 人nhân 有hữu 望vọng 剎sát 影ảnh 而nhi 知tri 歸quy 者giả 。 有hữu 隔cách 江giang 招chiêu 手thủ 而nhi 悟ngộ 去khứ 者giả 。 相tương 知tri 豈khởi 在tại 形hình 迹tích 哉tai 。 但đãn 足túc 下hạ 既ký 以dĩ 養dưỡng 親thân 為vi 事sự 。 豈khởi 容dung 棄khí 去khứ 。 良lương 以dĩ 。 孝hiếu 為vi 大đại 戒giới 之chi 首thủ 。 孝hiếu 為vi 成thành 佛Phật 之chi 本bổn 。 能năng 善thiện 事sự 二nhị 親thân 。 即tức 仝# 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 也dã 。 抑ức 來lai 教giáo 云vân 。 法pháp 法pháp 元nguyên 無vô 法pháp 。 觀quán 心tâm 何hà 有hữu 心tâm 。 又hựu 云vân 。 受thọ 色sắc 仍nhưng 空không 色sắc 。 聞văn 音âm 不bất 礙ngại 音âm 。 誠thành 如như 是thị 。 又hựu 何hà 出xuất 世thế 入nhập 世thế 之chi 分phần 乎hồ 。 祇kỳ 為vi 從tùng 來lai 依y 文văn 字tự 義nghĩa 理lý 上thượng 領lãnh 解giải 。 所sở 以dĩ 說thuyết 無vô 法pháp 無vô 心tâm 。 而nhi 實thật 有hữu 法pháp 有hữu 心tâm 。 說thuyết 色sắc 空không 音âm 空không 。 而nhi 實thật 有hữu 色sắc 有hữu 音âm 。 則tắc 足túc 下hạ 之chi 所sở 不bất 能năng 自tự 欺khi 者giả 也dã 。 今kim 要yếu 知tri 入nhập 世thế 出xuất 世thế 本bổn 領lãnh 。 須tu 是thị 將tương 此thử 等đẳng 語ngữ 言ngôn 知tri 解giải 。 一nhất 坐tọa 坐tọa 斷đoạn 。 惟duy 向hướng 聖thánh 賢hiền 句cú 中trung 。 實thật 實thật 參tham 去khứ 。 如như 中trung 庸dong 道đạo 鳶diên 飛phi 魚ngư 躍dược 。 即tức 斯tư 道đạo 之chi 著trước 察sát 。 今kim 單đơn 單đơn 看khán 。 鳶diên 飛phi 魚ngư 躍dược 。 如như 何hà 即tức 是thị 道đạo 。 不bất 可khả 將tương 心tâm 思tư 揣đoàn 度độ 。 不bất 可khả 將tương 語ngữ 言ngôn 註chú 解giải 。 不bất 許hứa 向hướng 師sư 友hữu 問vấn 辯biện 。 但đãn 默mặc 默mặc 向hướng 己kỷ 實thật 實thật 參tham 去khứ 。 日nhật 久cửu 月nguyệt 深thâm 。 雲vân 開khai 日nhật 現hiện 。 自tự 然nhiên 悟ngộ 去khứ 。 則tắc 知tri 向hướng 所sở 論luận 有hữu 法pháp 無vô 法pháp 等đẳng 。 皆giai 戲hí 論luận 也dã 。 承thừa 賜tứ 佳giai 咏# 。 足túc 徵trưng 高cao 雅nhã 。 愧quý 枯khô 拙chuyết 無vô 以dĩ 和hòa 。 小tiểu 刻khắc 附phụ 呈trình 。 此thử 復phục 。
答đáp 潘phan 茂mậu 才tài
來lai 教giáo 謂vị 。 人nhân 我ngã 相tương/tướng 難nan 盡tận 。 此thử 豈khởi 特đặc 足túc 下hạ 。 三tam 教giáo 聖thánh 凡phàm 。 實thật 判phán 於ư 此thử 。 有hữu 我ngã 謂vị 之chi 凡phàm 。 無vô 我ngã 謂vị 之chi 聖thánh 。 然nhiên 此thử 我ngã 相tương/tướng 根căn 底để 甚thậm 深thâm 。 葢# 在tại 本bổn 命mạng 蒂# 中trung 生sanh 來lai 。 此thử 病bệnh 不bất 是thị 解giải 說thuyết 道Đạo 理lý 者giả 可khả 去khứ 。 亦diệc 不bất 是thị 用dụng 心tâm 克khắc 制chế 者giả 可khả 去khứ 。 亦diệc 不bất 是thị 澄trừng 心tâm 息tức 念niệm 者giả 可khả 去khứ 。 直trực 須tu 向hướng 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 。 開khai 一nhất 隻chỉ 眼nhãn 。 則tắc 又hựu 何hà 人nhân 我ngã 之chi 可khả 得đắc 哉tai 。 然nhiên 所sở 謂vị 父phụ 母mẫu 。 未vị 生sanh 前tiền 者giả 。 非phi 揣đoàn 摩ma 潦lạo 草thảo 而nhi 得đắc 。 要yếu 在tại 當đương 人nhân 深thâm 參tham 實thật 究cứu 。 忽hốt 然nhiên 於ư 不bất 思tư 議nghị 中trung 勘khám 破phá 。 則tắc 能năng 所sở 忘vong 。 是thị 非phi 泯mẫn 。 聖thánh 凡phàm 一nhất 。 仲trọng 尼ni 老lão 子tử 。 是thị 箇cá 甚thậm 麼ma 。 非phi 獨độc 仲trọng 尼ni 老lão 子tử 。 千thiên 賢hiền 萬vạn 聖thánh 。 決quyết 無vô 別biệt 路lộ 了liễu 也dã 。 足túc 下hạ 勉miễn 之chi 。
復phục 一nhất 念niệm 法Pháp 師sư
前tiền 辱nhục 臨lâm 敝tệ 剎sát 。 冀ký 領lãnh 大đại 教giáo 。 不bất 意ý 遽cự 別biệt 。 心tâm 殊thù 悵trướng 悵trướng 也dã 。 繼kế 承thừa 華hoa 音âm 慰úy 問vấn 。 感cảm 謝tạ 何hà 如như 。 所sở 示thị 五ngũ 燈đăng 證chứng 教giáo 。 足túc 見kiến 為vi 法pháp 心tâm 勤cần 。 良lương 為vi 不bất 易dị 。 但đãn 愚ngu 意ý 。 禪thiền 講giảng 相tương/tướng 非phi 。 虗hư 空không 強cường/cưỡng 割cát 。 自tự 古cổ 及cập 今kim 。 弊tệ 非phi 一nhất 日nhật 。 又hựu 何hà 必tất 今kim 日nhật 特đặc 集tập 一nhất 書thư 乎hồ 。 況huống 足túc 下hạ 資tư 稟bẩm 高cao 明minh 。 意ý 氣khí 恬điềm 密mật 。 衛vệ 護hộ 法Pháp 門môn 。 當đương 圖đồ 其kỳ 大đại 。 今kim 日nhật 宗tông 不bất 成thành 宗tông 。 不bất 待đãi 教giáo 家gia 非phi 之chi 也dã 。 教giáo 不bất 成thành 教giáo 。 不bất 待đãi 宗tông 家gia 非phi 之chi 也dã 。 蠱cổ 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 慘thảm 如như 砒# 鴆chậm 。 某mỗ 深thâm 夜dạ 思tư 之chi 。 未vị 嘗thường 不bất 墮đọa 淚lệ 再tái 三tam 。 今kim 足túc 下hạ 儻thảng 能năng 深thâm 加gia 體thể 究cứu 。 廣quảng 為vì 弘hoằng 揚dương 。 其kỳ 衛vệ 道đạo 之chi 功công 。 不bất 尤vưu 遠viễn 且thả 大đại 乎hồ 。 前tiền 覧# 天thiên 主chủ 教giáo 辯biện 數số 條điều 。 理lý 俱câu 無vô 疵tỳ 。 但đãn 文văn 字tự 上thượng 。 頗phả 有hữu 礙ngại 處xứ 。 乞khất 再tái 審thẩm 之chi 。 以dĩ 行hành 何hà 如như 。 餘dư 容dung 面diện 悉tất 。 不bất 一nhất 。
答đáp 如như 是thị 師sư
金kim 仙tiên 一nhất 別biệt 。 屈khuất 指chỉ 十thập 霜sương 矣hĩ 。 忽hốt 辱nhục 華hoa 翰hàn 慰úy 諭dụ 。 知tri 高cao 誼# 不bất 忘vong 念niệm 不bất 慧tuệ 也dã 。 但đãn 過quá 譽dự 種chủng 種chủng 。 令linh 人nhân 增tăng 愧quý 。 兼kiêm 承thừa 珍trân 錫tích 。 頂đảnh 戴đái 曷hạt 寧ninh 。 承thừa 諭dụ 。 邪tà 風phong 流lưu 布bố 。 莫mạc 甚thậm 今kim 日nhật 。 此thử 實thật 法Pháp 門môn 之chi 深thâm 憂ưu 。 奈nại 不bất 慧tuệ 人nhân 微vi 望vọng 輕khinh 。 德đức 涼lương 智trí 淺thiển 。 又hựu 安an 能năng 迴hồi 狂cuồng 瀾lan 於ư 既ký 倒đảo 乎hồ 。 區khu 區khu 之chi 望vọng 。 實thật 願nguyện 諸chư 賢hiền 競cạnh 起khởi 。 共cộng 掃tảo 魔ma 蹤tung 。 庶thứ 幾kỷ 再tái 見kiến 漢hán 官quan 威uy 儀nghi 也dã 。 泉tuyền 城thành 諸chư 友hữu 。 既ký 能năng 共cộng 究cứu 台thai 宗tông 。 扶phù 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。 誠thành 為vi 不bất 易dị 。 此thử 又hựu 法Pháp 門môn 之chi 深thâm 慶khánh 也dã 。 但đãn 台thai 宗tông 最tối 為vi 精tinh 密mật 。 未vị 可khả 草thảo 草thảo 。 亦diệc 必tất 須tu 兼kiêm 善thiện 他tha 宗tông 。 方phương 可khả 獨độc 崇sùng 本bổn 旨chỉ 。 其kỳ 尤vưu 可khả 痛thống 懲# 者giả 。 不bất 可khả 墮đọa 在tại 義nghĩa 學học 社xã 火hỏa 裏lý 。 必tất 當đương 冥minh 修tu 內nội 觀quán 。 以dĩ 求cầu 正chánh 悟ngộ 可khả 也dã 。 若nhược 觀quán 諦đế 未vị 忘vong 。 坐tọa 在tại 玄huyền 妙diệu 窠khòa 臼cữu 中trung 。 則tắc 圓viên 頓đốn 之chi 旨chỉ 。 止chỉ 是thị 路lộ 途đồ 茶trà 飯phạn 。 況huống 內nội 觀quán 全toàn 無vô 。 但đãn 逐trục 語ngữ 言ngôn 生sanh 解giải 。 只chỉ 在tại 爭tranh 競cạnh 是thị 非phi 上thượng 過quá 日nhật 。 豈khởi 是thị 大đại 丈trượng 夫phu 之chi 事sự 哉tai 。 余dư 每mỗi 謂vị 。 天thiên 台thai 一nhất 宗tông 。 自tự 四tứ 明minh 之chi 後hậu 。 變biến 成thành 義nghĩa 學học 。 竟cánh 不bất 知tri 智trí 者giả 親thân 見kiến 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 。 是thị 何hà 境cảnh 界giới 。 可khả 不bất 悲bi 哉tai 。 惺tinh 谷cốc 師sư 剛cang 腸tràng 直trực 履lý 。 固cố 所sở 素tố 聞văn 。 但đãn 當đương 相tương 見kiến 時thời 。 乃nãi 己kỷ 事sự 未vị 明minh 。 而nhi 急cấp 於ư 判phán 論luận 是thị 非phi 。 未vị 免miễn 至chí 明minh 人nhân 前tiền 。 有hữu 三tam 尺xích 暗ám 也dã 。 所sở 遺di 筆bút 記ký 。 或hoặc 此thử 之chi 類loại 。 則tắc 足túc 下hạ 不bất 可khả 不bất 再tái 審thẩm 也dã 。 伏phục 惟duy 慈từ 炤chiếu 。 不bất 宣tuyên 。
永Vĩnh 覺Giác 和Hòa 尚Thượng 廣Quảng 錄Lục 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất