Vĩnh Gia Thiền Tông Tập Chú – Quyển 0001

永Vĩnh 嘉Gia 禪Thiền 宗Tông 集Tập 註Chú
Quyển 0001
明Minh 傳Truyền 燈Đăng 重Trọng 編Biên 並Tịnh 註Chú

噫# 。 甚thậm 矣hĩ 哉tai 。 含hàm 生sanh 昏hôn 動động 之chi 為vi 病bệnh 也dã 。 日nhật 則tắc 擾nhiễu 擾nhiễu 以dĩ 勞lao 其kỳ 神thần 。 夜dạ 則tắc 蠢xuẩn 蠢xuẩn 以dĩ 蔽tế 其kỳ 靈linh 。 譬thí 鉛duyên 槧# 以dĩ 割cát 泥nê 。 泥nê 無vô 所sở 成thành 。 而nhi 槧# 就tựu 日nhật 損tổn 。 醇thuần 醪lao 以dĩ 解giải 酲# 。 酲# 無vô 所sở 解giải 。 而nhi 明minh 就tựu 日nhật 蒙mông 。 既ký 以dĩ 生sanh 生sanh 而nhi 漸tiệm 就tựu 其kỳ 死tử 。 亦diệc 以dĩ 死tử 死tử 而nhi 轉chuyển 勞lao 其kỳ 生sanh 。 三tam 界giới 輪luân 迴hồi 。 何hà 時thời 已dĩ 矣hĩ 。 六lục 道đạo 昇thăng 沉trầm 。 無vô 日nhật 暫tạm 停đình 。 言ngôn 之chi 實thật 增tăng 太thái 息tức 。 思tư 之chi 誠thành 可khả 流lưu 涕thế 者giả 矣hĩ 。 將tương 受thọ 形hình 于vu 宇vũ 宙trụ 。 稟bẩm 質chất 于vu 陰âm 陽dương 。 隨tùy 氣khí 運vận 之chi 開khai 闔hạp 。 逐trục 歲tuế 時thời 之chi 迎nghênh 將tương 。 故cố 日nhật 往vãng 暮mộ 來lai 。 天thiên 地địa 之chi 一nhất 大đại 昏hôn 動động 也dã 。 春xuân 生sanh 冬đông 藏tạng 。 陰âm 陽dương 之chi 一nhất 大đại 昏hôn 動động 也dã 。 出xuất 作tác 入nhập 息tức 。 人nhân 身thân 之chi 一nhất 大đại 昏hôn 動động 也dã 。 晝trú 醒tỉnh 夜dạ 眠miên 。 此thử 心tâm 之chi 一nhất 大đại 昏hôn 動động 也dã 。 乍sạ 憶ức 乍sạ 忘vong 。 剎sát 那na 之chi 一nhất 大đại 昏hôn 動động 也dã 。 慨khái 人nhân 生sanh 以dĩ 暮mộ 夜dạ 之chi 小tiểu 死tử 。 博bác 重trọng/trùng 泉tuyền 之chi 大đại 睡thụy 。 以dĩ 晨thần 興hưng 之chi 小tiểu 生sanh 。 致trí 將tương 來lai 之chi 勞lao 生sanh 。 噫# 。 昏hôn 動động 之chi 勞lao 于vu 生sanh 。 不bất 亦diệc 甚thậm 乎hồ 哉tai 。 然nhiên 而nhi 果quả 天thiên 地địa 陰âm 陽dương 之chi 使sử 我ngã 其kỳ 然nhiên 耶da 。 抑ức 吾ngô 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 之chi 使sử 天thiên 地địa 陰âm 陽dương 其kỳ 然nhiên 耶da 。 苟cẩu 先tiên 本bổn 而nhi 後hậu 末mạt 。 則tắc 吾ngô 將tương 宗tông 之chi 楞lăng 嚴nghiêm 矣hĩ 。 經kinh 曰viết 。 性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 則tắc 先tiên 性tánh 靈linh 而nhi 後hậu 天thiên 地địa 矣hĩ 。 苟cẩu 先tiên 末mạt 而nhi 後hậu 本bổn 。 則tắc 吾ngô 又hựu 將tương 宗tông 諸chư 中trung 庸dong 。 中trung 庸dong 曰viết 。 天thiên 命mạng 之chi 謂vị 性tánh 。 率suất 性tánh 之chi 謂vị 道đạo 。 宋tống 儒nho 又hựu 曰viết 。 天thiên 生sanh 萬vạn 物vật 。 唯duy 人nhân 最tối 靈linh 。 則tắc 先tiên 天thiên 地địa 而nhi 後hậu 性tánh 靈linh 矣hĩ 。 苟cẩu 將tương 謀mưu 其kỳ 合hợp 而nhi 同đồng 之chi 。 會hội 而nhi 歸quy 之chi 。 則tắc 必tất 又hựu 有hữu 乎hồ 所sở 指chỉ 。 中trung 庸dong 則tắc 曰viết 。 致trí 中trung 和hòa 。 天thiên 地địa 位vị 焉yên 。 萬vạn 物vật 育dục 焉yên 。 楞lăng 嚴nghiêm 則tắc 曰viết 。 一nhất 人nhân 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。 十thập 方phương 虗hư 空không 悉tất 皆giai 銷tiêu 殞vẫn 。 生sanh 育dục 銷tiêu 殞vẫn 。 旨chỉ 雖tuy 不bất 同đồng 。 先tiên 本bổn 後hậu 末mạt 。 其kỳ 歸quy 一nhất 揆quỹ 。 第đệ 世thế 人nhân 昧muội 之chi 弗phất 覺giác 。 迷mê 而nhi 忘vong 反phản 。 不bất 為vi 之chi 苦khổ 。 而nhi 反phản 為vi 之chi 樂lạc 。 不bất 為vi 之chi 病bệnh 。 而nhi 反phản 為vi 之chi 藥dược 。 且thả 曰viết 。 道đạo 在tại 其kỳ 中trung 。 其kỳ 如như 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 何hà 。 道đạo 不bất 終chung 否phủ/bĩ 。 過quá 億ức 萬vạn 斯tư 年niên 。 而nhi 有hữu 大đại 覺giác 聖thánh 人nhân 者giả 。 出xuất 生sanh 天Thiên 竺Trúc 國quốc 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 脩tu 行hành 曠khoáng 劫kiếp 。 道đạo 成thành 一nhất 生sanh 。 其kỳ 為vi 法Pháp 身thân 也dã 。 含hàm 裹khỏa 十thập 虗hư 。 其kỳ 為vi 智trí 慧tuệ 也dã 。 亘tuyên 通thông 三tam 際tế 。 復phục 明minh 靜tĩnh 以dĩ 為vi 其kỳ 體thể 。 起khởi 醒tỉnh 寂tịch 以dĩ 為vi 其kỳ 用dụng 。 揭yết 慧tuệ 照chiếu 于vu 昏hôn 衢cù 。 長trường 夜dạ 不bất 能năng 翳ế 其kỳ 明minh 。 回hồi 寂tịch 定định 于vu 塵trần 網võng 。 萬vạn 物vật 不bất 能năng 擾nhiễu 其kỳ 清thanh 。 天thiên 地địa 之chi 所sở 不bất 能năng 覆phúc 載tải 。 陰âm 陽dương 之chi 所sở 不bất 能năng 遷thiên 移di 。 住trụ 哲triết 所sở 謂vị 能năng 天thiên 能năng 地địa 。 能năng 陰ấm 能năng 陽dương 。 能năng 為vi 萬vạn 物vật 宰tể 。 不bất 逐trục 四tứ 時thời 凋điêu 。 不bất 徒đồ 空không 譚đàm 其kỳ 理lý 。 實thật 能năng 克khắc 復phục 其kỳ 本bổn 。 亦diệc 唯duy 佛Phật 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 或hoặc 繇# 是thị 以dĩ 放phóng 光quang 動động 地địa 。 由do 是thị 而nhi 絕tuyệt 跡tích 潛tiềm 神thần 。 由do 是thị 而nhi 靈linh 鷲thứu 雷lôi 音âm 。 繇# 是thị 而nhi 摩ma 竭kiệt 掩yểm 室thất 。 以dĩ 說thuyết 以dĩ 默mặc 。 即tức 體thể 即tức 用dụng 。 莫mạc 非phi 弘hoằng 揚dương 定định 慧tuệ 之chi 宗tông 。 闡xiển 明minh 止Chỉ 觀Quán 之chi 法pháp 。 葢# 藥dược 緣duyên 病bệnh 生sanh 。 神thần 因nhân 藥dược 返phản 。 既ký 以dĩ 惺tinh 寂tịch 而nhi 治trị 其kỳ 昏hôn 動động 。 又hựu 以dĩ 定định 慧tuệ 而nhi 復phục 其kỳ 明minh 靜tĩnh 。 雖tuy 千thiên 佛Phật 而nhi 不bất 能năng 異dị 其kỳ 因nhân 。 羣quần 聖thánh 而nhi 不bất 能năng 殊thù 其kỳ 致trí 者giả 矣hĩ 。 自tự 靈linh 山sơn 授thọ 記ký 。 霜sương 樹thụ 潛tiềm 輝huy 。 道đạo 逐trục 緣duyên 興hưng 。 燈đăng 傳truyền 迦Ca 葉Diếp 。 十thập 三tam 傳truyền 而nhi 至chí 龍long 樹thụ 。 二nhị 十thập 三tam 傳truyền 而nhi 至chí 師sư 子tử 。 龍long 樹thụ 者giả 。 法pháp 中trung 香hương 象tượng 。 人nhân 中trung 大đại 龍long 。 既ký 以dĩ 智Trí 度Độ 闡xiển 般Bát 若Nhã 之chi 宗tông 。 復phục 用dụng 中trung 論luận 傳truyền 智Trí 度Độ 之chi 旨chỉ 。 論luận 度độ 淮hoài 河hà 。 慧tuệ 文văn 穎# 悟ngộ 。 遙diêu 宗tông 龍long 樹thụ 。 創sáng/sang 為vi 心tâm 宗tông 。 以dĩ 是thị 而nhi 傳truyền 于vu 南nam 嶽nhạc 。 嶽nhạc 七thất 年niên 方Phương 等Đẳng 。 九cửu 旬tuần 常thường 坐tọa 。 一nhất 時thời 圓viên 證chứng 。 以dĩ 是thị 而nhi 傳truyền 于vu 天thiên 台thai 。 天thiên 台thai 靈linh 山sơn 夙túc 聞văn 。 大đại 蘇tô 妙diệu 悟ngộ 。 以dĩ 無vô 礙ngại 智trí 。 縱túng/tung 辯biện 宣tuyên 揚dương 。 己kỷ 宗tông 法pháp 華hoa 而nhi 為vi 之chi 教giáo 。 更cánh 闡xiển 止Chỉ 觀Quán 以dĩ 為vi 之chi 行hành 。 解giải 行hành 兩lưỡng 善thiện 。 目mục 足túc 兼kiêm 美mỹ 。 讚tán 者giả 曰viết 。 智trí 者giả 具cụ 八bát 相tương/tướng 以dĩ 成thành 道Đạo 。 人nhân 稱xưng 為vi 東đông 土thổ/độ 小tiểu 釋Thích 迦Ca 。 止Chỉ 觀Quán 立lập 十thập 法pháp 以dĩ 為vi 乘thừa 。 義nghĩa 合hợp 乎hồ 西tây 天thiên 大đại 佛Phật 頂đảnh 。 洵# 實thật 德đức 也dã 。 豈khởi 虗hư 語ngữ 哉tai 。 天thiên 台thai 傳truyền 章chương 安an 。 章chương 安an 傳truyền 法pháp 華hoa 。 法pháp 華hoa 傳truyền 天thiên 宮cung 。 天thiên 宮cung 則tắc 真chân 覺giác 大đại 師sư 之chi 所sở 承thừa 嗣tự 者giả 也dã 。 師sư 從tùng 止Chỉ 觀Quán 悟ngộ 入nhập 。 淨tịnh 名danh 旁bàng 通thông 。 南nam 印ấn 曹tào 溪khê 。 師sư 資tư 道đạo 合hợp 。 則tắc 此thử 集tập 者giả 。 乃nãi 大đại 師sư 還hoàn 甌# 江giang 時thời 之chi 所sở 譔# 所sở 述thuật 。 以dĩ 明minh 授thọ 受thọ 之chi 際tế 。 心tâm 宗tông 的đích 旨chỉ 。 是thị 以dĩ 一nhất 言ngôn 三tam 復phục 。 諄# 諄# 止Chỉ 觀Quán 。 其kỳ 所sở 發phát 明minh 。 亦diệc 可khả 謂vị 之chi 詳tường 矣hĩ 。 於ư 戲hí 。 夫phu 性tánh 以dĩ 不bất 二nhị 為vi 宗tông 。 心tâm 以dĩ 無vô 差sai 為vi 旨chỉ 。 此thử 禪thiền 教giáo 之chi 所sở 公công 共cộng 者giả 也dã 。 果quả 離ly 教giáo 而nhi 有hữu 禪thiền 耶da 。 離ly 禪thiền 而nhi 有hữu 教giáo 耶da 。 淨tịnh 名danh 曰viết 。 無vô 離ly 文văn 字tự 。 以dĩ 說thuyết 解giải 脫thoát 。 仁nhân 王vương 曰viết 。 總tổng 持trì 無vô 文văn 字tự 。 文văn 字tự 顯hiển 總tổng 持trì 。 合hợp 是thị 二nhị 說thuyết 。 余dư 將tương 進tiến 之chi 以dĩ 山sơn 河hà 及cập 大đại 地địa 。 一nhất 法pháp 之chi 所sở 印ấn 矣hĩ 。 然nhiên 而nhi 道đạo 猶do 水thủy 也dã 。 傳truyền 猶do 流lưu 也dã 。 始thỉ 則tắc 合hợp 而nhi 未vị 離ly 。 吾ngô 將tương 質chất 之chi 釋Thích 迦Ca 。 同đồng 耶da 異dị 耶da 。 中trung 則tắc 離ly 而nhi 未vị 合hợp 。 吾ngô 將tương 質chất 之chi 諸chư 禪thiền 教giáo 。 得đắc 道Đạo 諸chư 祖tổ 。 同đồng 耶da 異dị 耶da 。 末mạt 則tắc 離ly 而nhi 復phục 合hợp 。 異dị 而nhi 歸quy 同đồng 。 吾ngô 又hựu 將tương 質chất 諸chư 真chân 覺giác 大đại 師sư 之chi 為vi 是thị 集tập 矣hĩ 。 余dư 謂vị 微vi 此thử 集tập 。 則tắc 禪thiền 教giáo 始thỉ 終chung 而nhi 不bất 合hợp 。 微vi 此thử 旨chỉ 。 則tắc 如Như 來Lai 心tâm 宗tông 卒thốt 不bất 明minh 。 然nhiên 則tắc 異dị 之chi 者giả 迹tích 也dã 。 同đồng 之chi 者giả 本bổn 也dã 。 迷mê 之chi 。 則tắc 執chấp 跡tích 以dĩ 忘vong 本bổn 。 悟ngộ 之chi 。 則tắc 得đắc 本bổn 而nhi 略lược 迹tích 。 本bổn 迹tích 兼kiêm 泯mẫn 。 禪thiền 教giáo 兩lưỡng 融dung 。 余dư 又hựu 將tương 質chất 諸chư 永vĩnh 明minh 大đại 師sư 之chi 宗tông 鏡kính 矣hĩ 。 茲tư 因nhân 注chú 次thứ 。 序tự 而nhi 原nguyên 之chi 。 讀đọc 者giả 請thỉnh 去khứ 跡tích 以dĩ 求cầu 本bổn 。 則tắc 止Chỉ 觀Quán 之chi 道Đạo 得đắc 矣hĩ 。 馬mã 僧Tăng 摩ma 正chánh 眼nhãn 居cư 士sĩ 。 永vĩnh 嘉gia 之chi 繼kế 起khởi 者giả 也dã 。 意ý 謂vị 微vi 余dư 天thiên 台thai 雲vân 。 仍nhưng 莫mạc 能năng 盡tận 大đại 師sư 止Chỉ 觀Quán 之chi 旨chỉ 。 故cố 不bất 遠viễn 致trí 書thư 。 索sách 余dư 注chú 出xuất 。 其kỳ 用dụng 意ý 亦diệc 可khả 謂vị 之chi 勤cần 矣hĩ 。 并tinh 志chí 其kỳ 所sở 由do 來lai 。 庶thứ 了liễu 知tri 是thị 注chú 之chi 顛điên 末mạt 云vân 。

皇hoàng 明minh 天thiên 啟khải 二nhị 年niên 歲tuế 次thứ 壬nhâm 戌tuất 孟# 秋thu 哉tai 生sanh 明minh 。 天thiên 台thai 山sơn 幽u 谿khê 沙Sa 門Môn 傳truyền 天thiên 台thai 教giáo 觀quán 遠viễn 孫tôn 傳truyền 燈đăng 。 著trước 于vu 楞lăng 嚴nghiêm 壇đàn 之chi 東đông 方phương 不bất 瞬thuấn 堂đường 。

永Vĩnh 嘉Gia 禪Thiền 宗Tông 集Tập 註Chú 卷quyển 上thượng

明minh 天thiên 台thai 山sơn 幽u 溪khê 沙Sa 門Môn 。 傳truyền 燈đăng 。 重trọng/trùng 編biên 并tinh 註chú 。

永vĩnh 嘉gia 禪thiền 宗tông 集tập 。

題đề 目mục 五ngũ 字tự 。 應ưng 從tùng 正chánh 安an 。 先tiên 人nhân 後hậu 法pháp 。 稱xưng 為vi 永vĩnh 嘉gia 禪thiền 宗tông 集tập 。 如như 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 之chi 類loại 。 舊cựu 集tập 者giả 。 先tiên 法pháp 後hậu 人nhân 。 葢# 倒đảo 置trí 也dã 。 永vĩnh 嘉gia 。 則tắc 大đại 師sư 所sở 生sanh 之chi 地địa 。 乃nãi 以dĩ 處xứ 而nhi 彰chương 人nhân 。 禪thiền 宗tông 。 則tắc 大đại 師sư 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 乃nãi 以dĩ 度Độ 無Vô 極Cực 而nhi 為vi 旨chỉ 。 梵Phạn 語ngữ 禪thiền 那na 。 此thử 翻phiên 靜tĩnh 慮lự 。 亦diệc 云vân 思tư 惟duy 修tu 。 名danh 當đương 六Lục 度Độ 之chi 一nhất 。 體thể 為vi 萬vạn 行hạnh 之chi 都đô 。 葢# 禪thiền 那na 屬thuộc 定định 。 般Bát 若Nhã 屬thuộc 慧tuệ 。 此thử 約ước 法pháp 相tướng 差sai 別biệt 。 而nhi 言ngôn 之chi 也dã 。 即tức 定định 而nhi 未vị 嘗thường 不bất 慧tuệ 。 即tức 慧tuệ 而nhi 未vị 嘗thường 不bất 定định 。 此thử 約ước 體thể 性tánh 無vô 差sai 而nhi 言ngôn 之chi 也dã 。 如như 下hạ 文văn 明minh 奢xa 摩ma 他tha 。 當đương 定định 而nhi 兼kiêm 言ngôn 寂tịch 照chiếu 。 有hữu 曰viết 。 寂tịch 寂tịch 惺tinh 惺tinh 是thị 。 無vô 記ký 寂tịch 寂tịch 非phi 。 非phi 定định 即tức 慧tuệ 乎hồ 。 例lệ 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 當đương 慧tuệ 。 優ưu 畢tất 叉xoa 。 當đương 止Chỉ 觀Quán 等đẳng 。 莫mạc 不bất 寂tịch 照chiếu 雙song 融dung 。 止Chỉ 觀Quán 互hỗ 用dụng 。 正chánh 以dĩ 定định 體thể 融dung 通thông 。 止chỉ 即tức 是thị 觀quán 。 是thị 以dĩ 一nhất 部bộ 言ngôn 詮thuyên 。 及cập 以dĩ 修tu 法pháp 。 莫mạc 不bất 雙song 宗tông 定định 慧tuệ 。 及cập 以dĩ 靜tĩnh 明minh 。 為vi 見kiến 性tánh 之chi 所sở 宗tông 。 成thành 佛Phật 之chi 所sở 主chủ 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 究cứu 竟cánh 指chỉ 歸quy 。 歸quy 乎hồ 此thử 也dã 。 南nam 嶽nhạc 天thiên 台thai 。 祖tổ 祖tổ 相tương/tướng 傳truyền 。 傳truyền 乎hồ 此thử 也dã 。 真chân 覺giác 大đại 師sư 天thiên 宮cung 悟ngộ 入nhập 。 悟ngộ 入nhập 乎hồ 此thử 也dã 。 南nam 往vãng 曹tào 溪khê 以dĩ 求cầu 印ấn 可khả 。 印ấn 可khả 乎hồ 此thử 也dã 。 洎kịp 歸quy 東đông 甌# 。 利lợi 益ích 道đạo 俗tục 。 之chi 所sở 演diễn 說thuyết 。 演diễn 說thuyết 乎hồ 此thử 也dã 。 從tùng 茲tư 悟ngộ 入nhập 。 是thị 為vi 圓viên 頓đốn 上thượng 乘thừa 。 異dị 此thử 修tu 行hành 。 是thị 為vi 小Tiểu 乘Thừa 外ngoại 道đạo 。 末mạt 世thế 行hành 人nhân 。 可khả 不bất 崇sùng 諸chư 。

唐đường 永vĩnh 嘉gia 沙Sa 門Môn 元nguyên 覺giác 撰soạn 。

唐đường 者giả 國quốc 號hiệu 。 高cao 祖tổ 神thần 堯# 皇hoàng 帝đế 名danh 淵uyên 。 字tự 淑thục 德đức 。 姓tánh 李# 氏thị 。 隴# 西tây 成thành 紀kỷ 人nhân 。 西tây 涼lương 武võ 昭chiêu 王vương 暠# 之chi 後hậu 。 祖tổ 虎hổ 。 仕sĩ 西tây 魏ngụy 有hữu 功công 。 封phong 隴# 西tây 公công 。 父phụ 昭chiêu 。 於ư 周chu 世thế 封phong 唐đường 公công 。 淵uyên 。 襲tập 封phong 唐đường 公công 爵tước 。 隋tùy 末mạt 起khởi 兵binh 。 受thọ 恭cung 帝đế 禪thiền 。 以dĩ 土thổ/độ 德đức 王vương 天thiên 下hạ 。 建kiến 都đô 長trường/trưởng 安an 。 國quốc 號hiệu 大đại 唐đường 。 師sư 生sanh 於ư 太thái 宗tông 朝triêu 。 歿một 於ư 睿# 宗tông 朝triêu 。 為vi 天thiên 宮cung 之chi 弟đệ 子tử 。 與dữ 左tả 溪khê 朗lãng 公công 東đông 陽dương 策sách 公công 同đồng 師sư 。 永vĩnh 嘉gia 郡quận 名danh 。 漢hán 稱xưng 東đông 甌# 。 晉tấn 改cải 永vĩnh 嘉gia 。 宋tống 元nguyên 皆giai 稱xưng 溫ôn 州châu 。 以dĩ 其kỳ 地địa 多đa 溫ôn 和hòa 故cố 名danh 。 至chí 今kim 東đông 有hữu 溫ôn 嶺lĩnh 。 西tây 有hữu 溫ôn 溪khê 。 皆giai 永vĩnh 嘉gia 屬thuộc 境cảnh 。 沙Sa 門Môn 梵Phạn 語ngữ 。 具cụ 云vân 娑sa 迦ca 懣# 那na 。 今kim 略lược 云vân 沙Sa 門Môn 。 出xuất 家gia 之chi 士sĩ 。 勤cần 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 息tức 滅diệt 貪tham 嗔sân 癡si 。 所sở 謂vị 息tức 心tâm 達đạt 本bổn 源nguyên 。 故cố 號hiệu 為vi 沙Sa 門Môn 。 師sư 字tự 元nguyên 覺giác 。 諡thụy 真chân 覺giác 大đại 師sư 。 姓tánh 戴đái 氏thị 。 帆phàm 遊du 人nhân 。 出xuất 家gia 徧biến 探thám 三tam 藏tạng 。 精tinh 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 圓viên 妙diệu 法Pháp 門môn 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 常thường 冥minh 禪thiền 觀quán 。 因nhân 左tả 溪khê 朗lãng 公công 激kích 勵lệ 。 遂toại 與dữ 東đông 陽dương 元nguyên 策sách 禪thiền 師sư 。 同đồng 詣nghệ 曹tào 溪khê 見kiến 六lục 祖tổ 。 其kỳ 問vấn 答đáp 機cơ 緣duyên 。 具cụ 楊dương 文văn 公công 億ức 所sở 述thuật 行hành 狀trạng 。 觀quán 其kỳ 逞sính 辯biện 機cơ 警cảnh 。 雖tuy 曰viết 印ấn 可khả 於ư 曹tào 溪khê 。 實thật 悟ngộ 入nhập 於ư 天thiên 宮cung 。 故cố 其kỳ 所sở 述thuật 法Pháp 門môn 。 一nhất 依y 三tam 觀quán 。 池trì 深thâm 花hoa 大đại 。 益ích 可khả 知tri 矣hĩ 。 師sư 有hữu 妹muội 。 名danh 元nguyên 機cơ 。 亦diệc 出xuất 家gia 悟ngộ 道đạo 。 傳truyền 載tái 傳truyền 燈đăng 錄lục 。

○# 釋thích 此thử 集tập 文văn 。 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 總tổng 標tiêu 十thập 章chương 。 二nhị 別biệt 明minh 十thập 義nghĩa 。 先tiên 釋thích 總tổng 標tiêu 十thập 章chương 為vi 二nhị 。 先tiên 正chánh 其kỳ 集tập 者giả 安an 次thứ 訛ngoa 謬mậu 。 次thứ 重trọng/trùng 為vi 編biên 輯# 次thứ 第đệ 解giải 釋thích 。 安an 次thứ 訛ngoa 謬mậu 者giả 。 此thử 書thư 必tất 是thị 大đại 師sư 生sanh 前tiền 散tán 稿# 。 或hoặc 撰soạn 述thuật 未vị 竟cánh 之chi 文văn 。 而nhi 魏ngụy 靜tĩnh 士sĩ 人nhân 。 惜tích 其kỳ 散tán 花hoa 滿mãn 前tiền 。 乃nãi 為vi 貫quán 之chi 集tập 之chi 。 既ký 無vô 隋tùy 宮cung 剪tiễn 裁tài 之chi 巧xảo 手thủ 。 復phục 乏phạp 竇đậu 氏thị 迴hồi 文văn 之chi 奇kỳ 思tư 。 多đa 以dĩ 優ưu 曇đàm 。 雜tạp 彼bỉ 牽khiên 牛ngưu 。 遂toại 使sử 儒nho 童đồng 受thọ 記ký 之chi 因nhân 。 翻phiên 糅nhữu 天thiên 熱nhiệt 報báo 直trực 之chi 筆bút 。 觀quán 者giả 惜tích 之chi 。 今kim 以dĩ 兩lưỡng 書thư 之chi 式thức 。 正chánh 其kỳ 編biên 次thứ 不bất 穩ổn 。 一nhất 乾can/kiền/càn 竺trúc 真chân 丹đan 諸chư 師sư 造tạo 論luận 。 必tất 以dĩ 皈quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 偈kệ 而nhi 為vi 其kỳ 首thủ 。 如như 智trí 論luận 觀quán 心tâm 論luận 。 是thị 其kỳ 例lệ 也dã 。 今kim 反phản 以dĩ 皈quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 偈kệ 居cư 於ư 第đệ 十thập 。 一nhất 不bất 可khả 也dã 。 一nhất 此thử 集tập 所sở 宗tông 。 皆giai 本bổn 止Chỉ 觀Quán 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 略lược 。 以dĩ 發phát 大đại 心tâm 為vi 首thủ 。 次thứ 則tắc 繼kế 之chi 以dĩ 修tu 大đại 行hành 。 感cảm 大đại 果quả 。 裂liệt 大đại 網võng 。 歸quy 大đại 處xứ 。 今kim 以dĩ 發phát 宏hoành 誓thệ 願nguyện 剏# 大đại 心tâm 居cư 於ư 其kỳ 末mạt 。 二nhị 不bất 可khả 也dã 。 一nhất 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 十thập 章chương 勘khám 之chi 。 則tắc 此thử 集tập 慕mộ 道đạo 志chí 儀nghi 。 事sự 師sư 儀nghi 則tắc 。 皆giai 止Chỉ 觀Quán 第đệ 六lục 。 二nhị 十thập 五ngũ 方phương 便tiện 中trung 。 具cụ 五ngũ 緣duyên 中trung 之chi 事sự 。 戒giới 憍kiêu 奢xa 。 當đương 呵ha 五ngũ 欲dục 。 棄khí 五ngũ 葢# 中trung 之chi 事sự 。 淨tịnh 三tam 業nghiệp 。 當đương 行hành 五ngũ 事sự 之chi 一nhất 事sự 。 今kim 皆giai 列liệt 於ư 首thủ 。 而nhi 不bất 明minh 修tu 禪thiền 大đại 意ý 。 三tam 不bất 可khả 也dã 。 又hựu 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 十thập 乘thừa 往vãng 勘khám 。 則tắc 第đệ 一nhất 宜nghi 觀quán 理lý 境cảnh 。 以dĩ 融dung 其kỳ 心tâm 。 然nhiên 後hậu 發phát 心tâm 以dĩ 廓khuếch 其kỳ 懷hoài 。 方phương 可khả 加gia 功công 以dĩ 修tu 止Chỉ 觀Quán 。 今kim 則tắc 置trí 事sự 理lý 不bất 二nhị 於ư 第đệ 八bát 。 四tứ 不bất 可khả 也dã 。 三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 。 則tắc 在tại 止Chỉ 觀Quán 十thập 大đại 章chương 中trung 。 明minh 偏thiên 圓viên 辨biện 權quyền 實thật 之chi 事sự 。 今kim 置trí 之chi 於ư 第đệ 七thất 。 五ngũ 不bất 可khả 也dã 。 況huống 將tương 勸khuyến 友hữu 人nhân 書thư 不bất 急cấp 之chi 文văn 。 冗# 於ư 集tập 中trung 。 以dĩ 貽# 直trực 友hữu 之chi 玷điếm 。 俾tỉ 其kỳ 美mỹ 玉ngọc 終chung 累lũy/lụy/luy 纖tiêm 瑕hà 。 六lục 不bất 可khả 也dã 。 然nhiên 此thử 書thư 自tự 唐đường 至chí 今kim 。 歷lịch 千thiên 餘dư 年niên 。 業nghiệp 已dĩ 刻khắc 入nhập 大đại 藏tạng 。 而nhi 為vi 古cổ 今kim 諸chư 賢hiền 所sở 尚thượng 。 肆tứ 余dư 樗xư 朽hủ 。 區khu 區khu 何hà 人nhân 。 敢cảm 吹xuy 毛mao 以dĩ 求cầu 疵tỳ 。 示thị 瑕hà 奪đoạt 璧bích 。 取thủ 怒nộ 於ư 按án 劒kiếm 而nhi 起khởi 者giả 之chi 所sở 諱húy 。 第đệ 因nhân 註chú 次thứ 。 筆bút 為vi 之chi 留lưu 。 實thật 流lưu 通thông 之chi 一nhất 壅ủng 。 今kim 則tắc 退thoái 勸khuyến 友hữu 人nhân 書thư 而nhi 別biệt 置trí 。 裂liệt 發phát 願nguyện 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 為vi 皈quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 。 二nhị 為vi 發phát 宏hoành 誓thệ 願nguyện 。 其kỳ 餘dư 進tiến 退thoái 。 各các 有hữu 攸du 存tồn 。 不bất 盈doanh 不bất 虗hư 。 無vô 欠khiếm 無vô 餘dư 。 類loại 中trung 天thiên 之chi 滿mãn 月nguyệt 。 大đại 海hải 之chi 摩ma 尼ni 。 何hà 必tất 入nhập 春xuân 池trì 而nhi 競cạnh 執chấp 瓦ngõa 礫lịch 。 入nhập 古cổ 井tỉnh 以dĩ 挽vãn 蟾# 蜍# 。 即tức 以dĩ 此thử 質chất 諸chư 真chân 覺giác 大đại 師sư 。 亦diệc 必tất 於ư 常thường 寂tịch 光quang 中trung 而nhi 為vi 之chi 首thủ 肯khẳng 也dã 。

大đại 章chương 分phân 為vi 十thập 門môn 。 皈quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 第đệ 一nhất 。 發phát 宏hoành 誓thệ 願nguyện 第đệ 二nhị 。 親thân 近cận 師sư 友hữu 第đệ 三tam 。 衣y 食thực 誡giới 警cảnh 第đệ 四tứ 。 淨tịnh 修tu 三tam 業nghiệp 第đệ 五ngũ 。 三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 第đệ 六lục 。 事sự 理lý 不bất 二nhị 第đệ 七thất 。 簡giản 示thị 偏thiên 圓viên 第đệ 八bát 。 正chánh 修tu 止Chỉ 觀Quán 第đệ 九cửu 。 觀quán 心tâm 十thập 門môn 第đệ 十thập 。

皈quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 第đệ 一nhất 者giả 。 西tây 乾can/kiền/càn 震chấn 旦đán 。 古cổ 今kim 耆kỳ 宿túc 。 凡phàm 欲dục 造tạo 論luận 作tác 疏sớ/sơ 。 悉tất 先tiên 皈quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 以dĩ 求cầu 顯hiển 被bị 冥minh 加gia 。 庶thứ 無vô 紕# 繆mâu 。 故cố 居cư 第đệ 一nhất 也dã 。 第đệ 二nhị 發phát 宏hoành 誓thệ 願nguyện 者giả 。 夫phu 行hành 非phi 願nguyện 莫mạc 要yếu 。 願nguyện 非phi 行hành 不bất 導đạo 。 況huống 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 在tại 自tự 他tha 而nhi 兼kiêm 利lợi 。 苟cẩu 無vô 誓thệ 願nguyện 。 不bất 能năng 要yếu 制chế 其kỳ 心tâm 。 故cố 居cư 第đệ 二nhị 也dã 。 第đệ 三tam 親thân 近cận 師sư 友hữu 者giả 。 夫phu 道đạo 非phi 說thuyết 不bất 明minh 。 說thuyết 非phi 師sư 莫mạc 授thọ 。 兼kiêm 之chi 師sư 模mô 。 匠tượng 成thành 法Pháp 器khí 。 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 為vi 得đắc 道Đạo 全toàn □# 緣duyên 。 故cố 居cư 第đệ 三tam 也dã 。 衣y 食thực 誡giới 警cảnh 第đệ 四tứ 者giả 。 夫phu 衣y 以dĩ 蔽tế 形hình 。 食thực 以dĩ 充sung 腹phúc 。 有hữu 待đãi 之chi 軀khu 。 所sở 不bất 能năng 廢phế 。 然nhiên 須tu 遠viễn 離ly 四tứ 邪tà 五ngũ 邪tà 。 明minh 知tri 八bát 穢uế 八bát 淨tịnh 。 然nhiên 後hậu 樊phàn 籠lung 可khả 越việt 。 涅Niết 槃Bàn 可khả 冀ký 。 故cố 居cư 第đệ 四tứ 也dã 。 第đệ 五ngũ 淨tịnh 修tu 三tam 業nghiệp 者giả 。 身thân 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 。 雖tuy 迺nãi 清thanh 昇thăng 之chi 基cơ 址# 。 亦diệc 為vi 沉trầm 墜trụy 之chi 階giai 梯thê 。 苟cẩu 非phi 清thanh 淨tịnh 以dĩ 修tu 持trì 。 何hà 能năng 軌quỹ 邪tà 而nhi 入nhập 正chánh 。 故cố 居cư 第đệ 五ngũ 也dã 。 第đệ 六lục 三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 。 第đệ 七thất 事sự 理lý 不bất 二nhị 。 第đệ 八bát 簡giản 示thị 偏thiên 圓viên 。 第đệ 九cửu 正chánh 修tu 止Chỉ 觀Quán 者giả 。 夫phu 事sự 非phi 理lý 不bất 成thành 。 理lý 非phi 教giáo 不bất 立lập 。 以dĩ 由do 教giáo 有hữu 頓đốn 漸tiệm 。 是thị 故cố 理lý 別biệt 偏thiên 圓viên 。 然nhiên 而nhi 頓đốn 非phi 漸tiệm 不bất 顯hiển 。 漸tiệm 非phi 頓đốn 不bất 融dung 。 始thỉ 明minh 三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 之chi 階giai 。 終chung 悟ngộ 一Nhất 乘Thừa 圓viên 頓đốn 之chi 理lý 。 然nhiên 後hậu 妙diệu 解giải 可khả 成thành 。 妙diệu 行hạnh 可khả 立lập 。 第đệ 觀quán 依y 諦đế 顯hiển 。 諦đế 因nhân 德đức 彰chương 。 迷mê 三tam 德đức 者giả 。 三tam 惑hoặc 以dĩ 之chi 紛phân 紜vân 。 悟ngộ 三tam 諦đế 者giả 。 三tam 觀quán 由do 之chi 法pháp 爾nhĩ 。 其kỳ 體thể 本bổn 自tự 非phi 縱túng/tung 非phi 橫hoạnh/hoành 。 厥quyết 修tu 由do 來lai 不bất 並tịnh 不bất 別biệt 。 苟cẩu 得đắc 一nhất 而nhi 失thất 二nhị 。 則tắc 圓viên 伊y 之chi 體thể 乖quai 。 或hoặc 為vi 彼bỉ 而nhi 執chấp 此thử 。 則tắc 惡ác 叉xoa 之chi 惑hoặc 聚tụ 。 又hựu 烏ô 足túc 以dĩ 稱xưng 圓viên 修tu 哉tai 。 故cố 第đệ 六lục 第đệ 七thất 第đệ 八bát 第đệ 九cửu 。 相tương 繼kế 以dĩ 明minh 教giáo 理lý 行hành 也dã 。 第đệ 十thập 觀quán 心tâm 十thập 門môn 者giả 。 此thử 則tắc 重trọng/trùng 蒐# 理lý 路lộ 。 再tái 闡xiển 修tu 門môn 。 俾tỉ 三tam 德đức 圓viên 融dung 之chi 性tánh 。 究cứu 竟cánh 以dĩ 全toàn 彰chương 。 三tam 觀quán 明minh 妙diệu 之chi 修tu 。 終chung 窮cùng 而nhi 畢tất 顯hiển 。 至chí 於ư 語ngữ 其kỳ 相tương 應ứng 。 皆giai 果quả 地địa 微vi 妙diệu 之chi 證chứng 。 及cập 於ư 妙diệu 契khế 元nguyên 源nguyên 。 乃nãi 大Đại 士Sĩ 寰# 中trung 之chi 秘bí 。 以dĩ 此thử 而nhi 結kết 束thúc 一nhất 書thư 之chi 大đại 旨chỉ 。 斷đoạn 斷đoạn 乎hồ 宜nghi 居cư 乎hồ 後hậu 也dã 。

○# 皈quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 第đệ 一nhất

稽khể 首thủ 圓viên 滿mãn 徧biến 知tri 覺giác 。 寂tịch 靜tĩnh 平bình 等đẳng 本bổn 真chân 源nguyên 。

相tướng 好hảo 嚴nghiêm 特đặc 非phi 有hữu 無vô 。 慧tuệ 明minh 普phổ 照chiếu 微vi 塵trần 剎sát 。

梵Phạn 語ngữ 佛Phật 陀Đà 耶da 。 此thử 云vân 覺giác 者giả 。 此thử 中trung 皈quy 命mạng 。 具cụ 明minh 三Tam 身Thân 。 初sơ 圓viên 滿mãn 徧biến 知tri 覺giác 者giả 。 報báo 身thân 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 盧lô 舍xá 那na 。 此thử 云vân 光quang 明minh 徧biến 照chiếu 。 迺nãi 屬thuộc 般Bát 若Nhã 修tu 成thành 智trí 身thân 。 徧biến 法Pháp 界Giới 中trung 無vô 所sở 不bất 覺giác 。 無vô 所sở 不bất 知tri 。 此thử 身thân 居cư 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 自tự 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 約ước 三tam 諦đế 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 真Chân 諦Đế 。 三tam 觀quán 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 空không 觀quán 。 今kim 欲dục 伸thân 明minh 奢xa 摩ma 他tha 空không 觀quán 之chi 旨chỉ 。 故cố 先tiên 皈quy 命mạng 以dĩ 求cầu 加gia 護hộ 也dã 。 次thứ 寂tịch 靜tĩnh 平bình 等đẳng 本bổn 真chân 源nguyên 者giả 。 法Pháp 身thân 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 此thử 云vân 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 故cố 云vân 寂tịch 靜tĩnh 。 生sanh 佛Phật 無vô 殊thù 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 。 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 為vi 迷mê 悟ngộ 之chi 根căn 本bổn 。 生sanh 佛Phật 之chi 真chân 依y 。 故cố 云vân 本bổn 真chân 源nguyên 。 乃nãi 屬thuộc 法Pháp 身thân 本bổn 有hữu 。 論luận 知tri 覺giác 徧biến 滿mãn 。 與dữ 報báo 身thân 不bất 異dị 。 第đệ 讓nhượng 報báo 智trí 以dĩ 為vi 能năng 成thành 。 此thử 之chi 法Pháp 身thân 乃nãi 是thị 所sở 證chứng 。 故cố 天thiên 台thai 大đại 師sư 明minh 眾chúng 生sanh 理lý 即tức 佛Phật 。 云vân 此thử 是thị 圓viên 智trí 圓viên 覺giác 。 諸chư 法pháp 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 以dĩ 是thị 而nhi 知tri 。 豈khởi 有hữu 別biệt 體thể 。 全toàn 修tu 在tại 性tánh 。 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。 此thử 身thân 居cư 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 三tam 諦đế 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 三tam 觀quán 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 中trung 觀quán 。 今kim 欲dục 伸thân 明minh 優ưu 畢tất 叉xoa 中trung 觀quán 之chi 旨chỉ 。 故cố 先tiên 皈quy 命mạng 以dĩ 求cầu 冥minh 加gia 也dã 。 相tướng 好hảo 嚴nghiêm 特đặc 非phi 有hữu 無vô 者giả 。 應ưng 身thân 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 此thử 云vân 能năng 仁nhân 寂tịch 默mặc 。 所sở 謂vị 千thiên 百bách 億ức 應ưng 身thân 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 是thị 也dã 。 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 勝thắng 應ưng 。 二nhị 劣liệt 應ưng 。 勝thắng 應ưng 如như 華hoa 嚴nghiêm 千thiên 丈trượng 之chi 身thân 。 劣liệt 應ưng 如như 鹿lộc 苑uyển 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 此thử 之chi 二nhị 應ưng 。 皆giai 以dĩ 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 千thiên 丈trượng 則tắc 奇kỳ 特đặc 。 丈trượng 六lục 則tắc 同đồng 常thường 。 然nhiên 有hữu 隱ẩn 劣liệt 而nhi 現hiện 勝thắng 者giả 。 華hoa 嚴nghiêm 是thị 也dã 。 隱ẩn 勝thắng 而nhi 現hiện 劣liệt 者giả 。 鹿lộc 苑uyển 是thị 也dã 。 有hữu 即tức 劣liệt 而nhi 即tức 勝thắng 者giả 。 靈linh 山sơn 會hội 機cơ 。 龍long 女nữ 所sở 見kiến 是thị 也dã 。 即tức 勝thắng 而nhi 即tức 劣liệt 。 華hoa 嚴nghiêm 聲Thanh 聞Văn 所sở 見kiến 是thị 也dã 。 今kim 文văn 所sở 讚tán 。 既ký 非phi 有hữu 無vô 。 又hựu 慧tuệ 明minh 普phổ 照chiếu 。 正chánh 約ước 中trung 道Đạo 法Pháp 身thân 。 與dữ 報báo 智trí 合hợp 而nhi 為vi 其kỳ 本bổn 。 悉tất 類loại 藥dược 師sư 。 巍nguy 巍nguy 堂đường 堂đường 。 淨tịnh 名danh 須Tu 彌Di 山Sơn 王vương 。 顯hiển 於ư 大đại 海hải 。 故cố 曰viết 。 相tướng 好hảo 嚴nghiêm 特đặc 非phi 有hữu 無vô 。 迺nãi 屬thuộc 解giải 脫thoát 。 當đương 有hữu 此thử 身thân 。 下hạ 應ưng 三tam 土thổ/độ 。 應ưng 實thật 報báo 。 屬thuộc 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 亦diệc 稱xưng 勝thắng 應ưng 。 應ưng 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 屬thuộc 勝thắng 應ưng 。 應ưng 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 屬thuộc 劣liệt 應ưng 。 此thử 亦diệc 一nhất 往vãng 。 再tái 往vãng 言ngôn 之chi 。 三tam 土thổ/độ 之chi 應ưng 皆giai 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 但đãn 是thị 一nhất 身thân 隨tùy 機cơ 。 感cảm 見kiến 不bất 同đồng 爾nhĩ 。 三tam 諦đế 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 俗tục 諦đế 。 三tam 觀quán 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 假giả 觀quán 。 今kim 欲dục 伸thân 明minh 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 假giả 觀quán 之chi 旨chỉ 。 故cố 先tiên 皈quy 命mạng 以dĩ 求cầu 冥minh 加gia 也dã 。

稽khể 首thủ 湛trạm 然nhiên 真chân 妙diệu 覺giác 。 甚thậm 深thâm 十thập 二nhị 修tu 多đa 羅la 。

非phi 文văn 非phi 字tự 非phi 言ngôn 詮thuyên 。 一nhất 音âm 隨tùy 類loại 皆giai 明minh 了liễu 。

梵Phạn 語ngữ 達đạt 摩ma 耶da 。 此thử 翻phiên 為vi 法pháp 。 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 所sở 詮thuyên 即tức 湛trạm 然nhiên 真chân 妙diệu 覺giác 。 二nhị 能năng 詮thuyên 即tức 甚thậm 深thâm 十thập 二nhị 修tu 多đa 羅la 。 此thử 之chi 二nhị 種chủng 。 皆giai 有hữu 可khả 軌quỹ 之chi 義nghĩa 。 故cố 俱câu 稱xưng 法pháp 。 所sở 詮thuyên 有hữu 可khả 軌quỹ 之chi 義nghĩa 。 即tức 諸chư 法pháp 之chi 性tánh 。 為vi 法Pháp 身thân 德đức 。 能năng 詮thuyên 有hữu 可khả 軌quỹ 之chi 義nghĩa 。 即tức 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 能năng 詮thuyên 諸chư 法pháp 之chi 性tánh 。 為vi 文văn 身thân 句cú 身thân 。 諸chư 佛Phật 因Nhân 地Địa 。 莫mạc 不bất 軌quỹ 之chi 。 以dĩ 成thành 正chánh 覺giác 。 故cố 曰viết 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 也dã 。 以dĩ 法pháp 常thường 故cố 諸chư 佛Phật 亦diệc 常thường 。 非phi 文văn 非phi 字tự 非phi 言ngôn 詮thuyên 。 此thử 讚tán 能năng 詮thuyên 。 離ly 文văn 字tự 。 即tức 是thị 所sở 詮thuyên 。 法pháp 性tánh 。 即tức 文văn 字tự 而nhi 離ly 文văn 字tự 。 淨tịnh 名danh 謂vị 無vô 離ly 文văn 字tự 。 而nhi 說thuyết 解giải 脫thoát 。 故cố 一nhất 音âm 隨tùy 類loại 皆giai 明minh 了liễu 者giả 。 此thử 讚tán 佛Phật 說thuyết 法Pháp 音âm 聲thanh 微vi 妙diệu 。 稱xưng 適thích 人nhân 心tâm 。 一nhất 音âm 殊thù 解giải 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 淨tịnh 名danh 所sở 謂vị 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 是thị 也dã 。 以dĩ 三tam 德đức 言ngôn 之chi 。 乃nãi 屬thuộc 法Pháp 身thân 德đức 。 上thượng 之chi 佛Phật 寶bảo 屬thuộc 般Bát 若Nhã 德đức 。 雖tuy 是thị 一nhất 德đức 。 一nhất 必tất 具cụ 三tam 。 當đương 體thể 清thanh 淨tịnh 照chiếu 明minh 。 無vô 諸chư 惑hoặc 染nhiễm 。 故cố 如như 是thị 三tam 德đức 是thị 為vi 所sở 照chiếu 。 三tam 諦đế 之chi 境cảnh 上thượng 佛Phật 寶bảo 是thị 為vi 能năng 照chiếu 。 三tam 觀quán 之chi 智trí 。 全toàn 性tánh 起khởi 修tu 。 全toàn 修tu 在tại 性tánh 。 此thử 之chi 謂vị 歟# 。 今kim 欲dục 伸thân 明minh 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 妙diệu 智trí 。 故cố 先tiên 皈quy 命mạng 一nhất 境cảnh 三tam 諦đế 之chi 寶bảo 。 以dĩ 求cầu 冥minh 加gia 也dã 。

稽khể 首thủ 清thanh 淨tịnh 諸chư 賢hiền 聖thánh 。 十thập 方phương 和hòa 合hợp 應Ứng 真Chân 僧Tăng 。

執chấp 持trì 禁cấm 戒giới 無vô 有hữu 違vi 。 振chấn 錫tích 攜huề 瓶bình 利lợi 含hàm 識thức 。

梵Phạn 語ngữ 僧Tăng 伽già 耶da 。 此thử 翻phiên 和hòa 合hợp 眾chúng 。 一nhất 理lý 和hòa 。 謂vị 見kiến 諦Đế 已dĩ 上thượng 。 身thân 雖tuy 各các 異dị 。 所sở 證chứng 理lý 同đồng 。 二nhị 事sự 和hòa 。 謂vị 四tứ 人nhân 已dĩ 上thượng 。 同đồng 一nhất 說thuyết 戒giới 羯yết 磨ma 。 然nhiên 有hữu 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 。 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 。 自tự 等đẳng 覺giác 已dĩ 還hoàn 。 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 也dã 。 四Tứ 果Quả 已dĩ 還hoàn 。 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 也dã 。 此thử 別biệt 相tướng 僧Tăng 寶bảo 也dã 。 若nhược 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 則tắc 佛Phật 名danh 曰viết 覺giác 。 即tức 上thượng 所sở 皈quy 之chi 佛Phật 寶bảo 。 法pháp 名danh 不bất 覺giác 。 即tức 上thượng 所sở 皈quy 之chi 法Pháp 寶bảo 。 僧Tăng 名danh 和hòa 合hợp 。 即tức 今kim 所sở 皈quy 之chi 僧Tăng 寶bảo 。 此thử 之chi 三Tam 寶Bảo 。 約ước 舉cử 一nhất 即tức 三tam 言ngôn 之chi 。 則tắc 前tiền 佛Phật 寶bảo 中trung 。 報báo 身thân 為vi 佛Phật 寶bảo 。 佛Phật 名danh 為vi 覺giác 。 故cố 法Pháp 身thân 為vi 法Pháp 寶bảo 。 法pháp 名danh 不bất 覺giác 。 故cố 應ưng 身thân 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 僧Tăng 名danh 和hòa 合hợp 。 功công 德đức 和hòa 法Pháp 身thân 。 處xứ 處xứ 應ưng 現hiện 往vãng 。 故cố 此thử 佛Phật 寶bảo 中trung 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 也dã 。 第đệ 二nhị 法Pháp 寶bảo 中trung 。 俗tục 諦đế 為vi 法Pháp 寶bảo 。 性tánh 為vi 妙diệu 假giả 。 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 故cố 真Chân 諦Đế 為vi 佛Phật 寶bảo 。 真chân 能năng 泯mẫn 俗tục 。 無vô 有hữu 污ô 染nhiễm 。 故cố 中trung 諦đế 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 中trung 能năng 融dung 通thông 二nhị 邊biên 。 使sử 和hòa 合hợp 故cố 。 此thử 法Pháp 寶bảo 中trung 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 也dã 。 第đệ 三tam 僧Tăng 寶bảo 中trung 。 華hoa 嚴nghiêm 以dĩ 統thống 理lý 大đại 眾chúng 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 是thị 則tắc 統thống 理lý 。 理lý 和hòa 為vi 佛Phật 寶bảo 。 統thống 事sự 。 事sự 和hòa 為vi 法Pháp 寶bảo 。 統thống 事sự 即tức 理lý 。 統thống 理lý 即tức 事sự 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 此thử 僧Tăng 寶bảo 中trung 。 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 也dã 。 今kim 欲dục 伸thân 明minh 一nhất 體thể 之chi 三tam 德đức 。 一nhất 境cảnh 之chi 三tam 諦đế 。 一nhất 觀quán 之chi 三tam 觀quán 。 故cố 先tiên 皈quy 命mạng 以dĩ 求cầu 冥minh 加gia 。 庶thứ 幾kỷ 所sở 說thuyết 契khế 理lý 契khế 機cơ 也dã 。

○# 發phát 宏hoành 誓thệ 願nguyện 第đệ 二nhị

卵noãn 生sanh 胎thai 生sanh 及cập 溼thấp 化hóa 。 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 想tưởng 非phi 想tưởng 。

非phi 有hữu 非phi 無vô 想tưởng 雜tạp 類loại 。 六lục 道đạo 輪luân 迴hồi 不bất 暫tạm 停đình 。

我ngã 今kim 稽khể 首thủ 歸quy 三Tam 寶Bảo 。 普phổ 為vì 眾chúng 生sanh 發phát 道Đạo 心tâm 。

羣quần 生sanh 沉trầm 淪luân 苦khổ 海hải 中trung 。 願nguyện 因nhân 諸chư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 力lực 。

慈từ 悲bi 方phương 便tiện 拔bạt 諸chư 苦khổ 。 不bất 捨xả 宏hoành 誓thệ 濟tế 含hàm 靈linh 。

化hóa 力lực 自tự 在tại 度độ 無vô 窮cùng 。 恆Hằng 沙sa 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 。

此thử 十thập 二nhị 句cú 偈kệ 。 正chánh 發phát 四tứ 宏hoành 誓thệ 願nguyện 。 所sở 謂vị 眾chúng 生sanh 。 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 。 煩phiền 惱não 無vô 數số 誓thệ 願nguyện 斷đoạn 。 法Pháp 門môn 無vô 量lượng 誓thệ 願nguyện 學học 。 佛Phật 道Đạo 無vô 上thượng 誓thệ 願nguyện 成thành 是thị 也dã 。 此thử 四tứ 誓thệ 願nguyện 。 依y 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。 不bất 外ngoại 慈từ 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 悲bi 能năng 拔bạt 苦khổ 。 今kim 文văn 雖tuy 云vân 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 。 輪luân 迴hồi 三tam 界giới 。 不bất 得đắc 暫tạm 停đình 。 為vi 之chi 皈quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 。 仗trượng 慈từ 悲bi 方phương 便tiện 之chi 力lực 。 以dĩ 拔bạt 苦Khổ 諦Đế 之chi 果quả 。 然nhiên 果quả 由do 因nhân 克khắc 。 是thị 故cố 欲dục 拔bạt 苦khổ 果quả 。 先tiên 須tu 為vi 除trừ 苦khổ 因nhân 。 即tức 收thu 得đắc 眾chúng 生sanh 誓thệ 度độ 。 煩phiền 惱não 誓thệ 斷đoạn 兩lưỡng 願nguyện 。 不bất 捨xả 宏hoành 誓thệ 濟tế 含hàm 靈linh 。 化hóa 力lực 自tự 在tại 度độ 無vô 窮cùng 。 恆Hằng 沙sa 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 三tam 句cú 。 即tức 佛Phật 道Đạo 無vô 上thượng 誓thệ 願nguyện 成thành 一nhất 願nguyện 。 然nhiên 欲dục 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。 亦diệc 須tu 教giáo 其kỳ 先tiên 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 。 即tức 收thu 得đắc 法Pháp 門môn 誓thệ 學học 。 佛Phật 道Đạo 誓thệ 成thành 兩lưỡng 願nguyện 。 又hựu 四Tứ 諦Đế 隨tùy 四tứ 教giáo 。 進tiến 否phủ/bĩ 不bất 同đồng 。 下hạ 文văn 既ký 依y 無vô 作tác 道Đạo 諦Đế 。 以dĩ 明minh 三tam 種chủng 止Chỉ 觀Quán 。 是thị 則tắc 此thử 願nguyện 。 迺nãi 依y 圓viên 教giáo 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 境cảnh 而nhi 發phát 也dã 。 既ký 知tri 此thử 已dĩ 。 下hạ 去khứ 所sở 發phát 。 悉tất 以dĩ 四Tứ 諦Đế 四tứ 宏hoành 而nhi 往vãng 判phán 之chi 。 或hoặc 全toàn 或hoặc 闕khuyết 。 莫mạc 不bất 中trung 規quy 中trung 矩củ 。 又hựu 上thượng 之chi 四tứ 宏hoành 。 則tắc 己kỷ 他tha 兼kiêm 盡tận 。 下hạ 去khứ 所sở 發phát 。 則tắc 先tiên 為vì 己kỷ 而nhi 後hậu 為vi 人nhân 。 亦diệc 莫mạc 非phi 四tứ 宏hoành 中trung 之chi 事sự 也dã 。

說thuyết 此thử 偈kệ 已dĩ 。 我ngã 復phục 稽khể 首thủ 。 皈quy 依y 十thập 方phương 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 前tiền 。

前tiền 已dĩ 皈quy 敬kính 。 今kim 復phục 皈quy 依y 。 表biểu 己kỷ 慇ân 懃cần 。 有hữu 所sở 憑bằng 仗trượng 。 葢# 三tam 界giới 苦khổ 海hải 。 惟duy 有hữu 三Tam 寶Bảo 可khả 作tác 舟chu 航# 。 自tự 度độ 度độ 人nhân 。 法Pháp 皆giai 具cụ 足túc 。 故cố 下hạ 所sở 發phát 願nguyện 。 先tiên 自tự 為vi 。 後hậu 為vi 人nhân 。 自tự 為vi 中trung 。 先tiên 誓thệ 勤cần 求cầu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 志chí 無vô 退thoái 轉chuyển 。

承thừa 三Tam 寶Bảo 力lực 。 志chí 心tâm 發phát 願nguyện 。 修tu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 契khế 從tùng 今kim 生sanh 。 至chí 成thành 正chánh 覺giác 。 中trung 間gian 決quyết 定định 。 勤cần 求cầu 不bất 退thoái 。

勤cần 求cầu 不bất 退thoái 。 如như 釋Thích 迦Ca 先tiên 世thế 為vi 慈từ 心tâm 童đồng 女nữ 。 發phát 心tâm 欲dục 往vãng 。 大đại 海hải 採thải 如như 意ý 珠châu 。 以dĩ 濟tế 貧bần 苦khổ 。 其kỳ 母mẫu 愛ái 念niệm 不bất 與dữ 之chi 去khứ 。 臨lâm 行hành 母mẫu 抱bão 女nữ 足túc 。 女nữ 固cố 強cường/cưỡng 去khứ 。 因nhân 傷thương 母mẫu 一nhất 髮phát 。 母mẫu 然nhiên 後hậu 放phóng 之chi 去khứ 。 至chí 大đại 海hải 地địa 獄ngục 相tương/tướng 現hiện 。 有hữu 熱nhiệt 鐵thiết 輪luân 。 從tùng 空không 而nhi 下hạ 。 以dĩ 燒thiêu 其kỳ 頭đầu 。 女nữ 發phát 願nguyện 云vân 。 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 苦khổ 。 皆giai 集tập 我ngã 頂đảnh 。 我ngã 皆giai 代đại 之chi 受thọ 苦khổ 。 發phát 是thị 願nguyện 已dĩ 。 鐵thiết 輪luân 自tự 滅diệt 。 故cố 有hữu 偈kệ 云vân 。 假giả 使sử 熱nhiệt 鐵thiết 輪luân 。 於ư 我ngã 頂đảnh 上thượng 旋toàn 。 終chung 不bất 為vi 此thử 苦khổ 。 退thoái 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 求cầu 道Đạo 之chi 志chí 。 當đương 如như 是thị 也dã 。

未vị 得đắc 道Đạo 前tiền 。 身thân 無vô 橫hoạnh/hoành 病bệnh 。 壽thọ 不bất 中trung 夭yểu 。 正chánh 命mạng 盡tận 時thời 。 不bất 見kiến 惡ác 相tướng 。 無vô 諸chư 恐khủng 怖bố 。 不bất 生sanh 顛điên 倒đảo 。 身thân 無vô 痛thống 苦khổ 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 正chánh 慧tuệ 明minh 了liễu 。 不bất 經kinh 中trung 陰ấm 。 不bất 入nhập 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 幽u 冥minh 神thần 鬼quỷ 。 一nhất 切thiết 雜tạp 形hình 。 皆giai 悉tất 不bất 受thọ 。

未vị 得đắc 道Đạo 前tiền 。 其kỳ 位vị 甚thậm 寬khoan 。 今kim 且thả 以dĩ 未vị 斷đoạn 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 。 未vị 出xuất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 之chi 前tiền 。 不bất 免miễn 有hữu 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 六lục 道đạo 輪luân 迴hồi 。 於ư 六lục 道đạo 中trung 。 惟duy 人nhân 道đạo 中trung 可khả 以dĩ 修tu 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 。 故cố 發phát 願nguyện 生sanh 生sanh 不bất 經kinh 中trung 陰ấm 。 世thế 世thế 不bất 入nhập 三tam 途đồ 。 與dữ 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 幽u 冥minh 鬼quỷ 神thần 。 一nhất 切thiết 雜tạp 形hình 。 皆giai 悉tất 不bất 受thọ 。 裴# 學học 士sĩ 所sở 謂vị 鬼quỷ 神thần 沉trầm 幽u 愁sầu 之chi 苦khổ 。 鳥điểu 獸thú 懷hoài 獝# 狘# 之chi 悲bi 。 修tu 羅la 方phương 瞋sân 。 諸chư 天thiên 正chánh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 可khả 以dĩ 整chỉnh 心tâm 慮lự 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 惟duy 人nhân 道đạo 為vi 能năng 爾nhĩ 。 然nhiên 雖tuy 立lập 志chí 如như 此thử 。 其kỳ 如như 受thọ 生sanh 有hữu 隔cách 陰ấm 之chi 昏hôn 。 是thị 以dĩ 必tất 先tiên 願nguyện 無vô 橫hoạnh/hoành 病bệnh 。 不bất 中trung 夭yểu 。 正chánh 命mạng 盡tận 。 不bất 惡ác 相tướng 。 無vô 恐khủng 怖bố 顛điên 倒đảo 。 無vô 病bệnh 苦khổ 散tán 亂loạn 。 正chánh 慧tuệ 明minh 了liễu 。 庶thứ 陰ấm 境cảnh 不bất 現hiện 前tiền 。 則tắc 無vô 瞥miết 爾nhĩ 隨tùy 他tha 去khứ 事sự 也dã 。

長trường/trưởng 得đắc 人nhân 身thân 。 聰thông 明minh 正chánh 直trực 。 不bất 生sanh 惡ác 國quốc 。 不bất 值trị 惡ác 王vương 。 不bất 生sanh 邊biên 地địa 。 不bất 受thọ 貧bần 苦khổ 。 奴nô 婢tỳ 女nữ 形hình 。 黃hoàng 門môn 二nhị 根căn 。 黃hoàng 髮phát 黑hắc 齒xỉ 。 頑ngoan 愚ngu 暗ám 鈍độn 。 醜xú 陋lậu 殘tàn 缺khuyết 。 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 凡phàm 是thị 可khả 惡ác 。 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。

六lục 道đạo 之chi 中trung 。 人nhân 身thân 最tối 是thị 難nan 得đắc 。 修tu 行hành 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 須tu 三tam 業nghiệp 本bổn 無vô 惡ác 而nhi 惟duy 善thiện 。 常thường 滅diệt 惡ác 而nhi 生sanh 善thiện 。 長trường/trưởng 得đắc 人nhân 身thân 。 聰thông 明minh 正chánh 直trực 。 此thử 本bổn 無vô 惡ác 而nhi 惟duy 善thiện 也dã 。 不bất 生sanh 惡ác 國quốc 。 則tắc 不bất 為vi 惡ác 之chi 所sở 牽khiên 也dã 。 不bất 值trị 惡ác 王vương 。 則tắc 不bất 為vi 惡ác 之chi 所sở 使sử 也dã 。 不bất 生sanh 邊biên 地địa 。 無vô 邪tà 見kiến 之chi 黨đảng 也dã 。 不bất 受thọ 貧bần 苦khổ 。 無vô 造tạo 惡ác 之chi 因nhân 也dã 。 奴nô 婢tỳ 女nữ 形hình 。 乃nãi 至chí 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 凡phàm 是thị 可khả 惡ác 。 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。 無vô 惡ác 業nghiệp 之chi 報báo 。 斷đoạn 出xuất 家gia 之chi 障chướng 也dã 。

出xuất 處xứ 中trung 國quốc 。 正chánh 信tín 家gia 生sanh 。 常thường 得đắc 男nam 身thân 。 六lục 根căn 完hoàn 具cụ 。 端đoan 正chánh 香hương 潔khiết 。 無vô 諸chư 垢cấu 穢uế 。

前tiền 明minh 本bổn 無vô 惡ác 。 此thử 言ngôn 惟duy 有hữu 善thiện 。 經Kinh 云vân 。 人nhân 身thân 難nan 得đắc 。 中trung 國quốc 難nạn/nan 生sanh 。 信tín 心tâm 難nan 發phát 。 六lục 根căn 難nan 具cụ 。 既ký 端đoan 正chánh 而nhi 香hương 潔khiết 。 復phục 無vô 垢cấu 而nhi 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 後hậu 可khả 為vi 出xuất 家gia 之chi 具cụ 。 受thọ 道đạo 之chi 器khí 矣hĩ 。

志chí 意ý 和hòa 雅nhã 。 身thân 心tâm 安an 靜tĩnh 。 不bất 貪tham 瞋sân 癡si 。 三tam 毒độc 永vĩnh 斷đoạn 。 不bất 造tạo 眾chúng 惡ác 。 恆hằng 思tư 諸chư 善thiện 。

此thử 去khứ 皆giai 言ngôn 常thường 滅diệt 惡ác 而nhi 生sanh 善thiện 。 志chí 意ý 和hòa 雅nhã 下hạ 五ngũ 句cú 。 明minh 常thường 滅diệt 惡ác 。 恆hằng 思tư 諸chư 善thiện 一nhất 句cú 。 明minh 常thường 生sanh 善thiện 。

不bất 作tác 王vương 臣thần 。 不bất 為vi 使sử 命mạng 。 不bất 願nguyện 榮vinh 飾sức 。 安an 貧bần 度độ 世thế 。

王vương 臣thần 雖tuy 貴quý 。 無vô 出xuất 家gia 之chi 志chí 。 故cố 不bất 願nguyện 作tác 。 昔tích 一nhất 士sĩ 夫phu 問vấn 祖tổ 師sư 云vân 。 下hạ 官quan 也dã 好hảo/hiếu 出xuất 家gia 否phủ/bĩ 。 對đối 曰viết 。 出xuất 家gia 乃nãi 大đại 。 丈trượng 夫phu 之chi 事sự 。 非phi 將tương 相tương/tướng 之chi 所sở 能năng 為vi 。 故cố 知tri 出xuất 家gia 非phi 易dị 事sự 也dã 。 使sử 命mạng 能năng 招chiêu 便tiện 佞nịnh 之chi 過quá 。 亦diệc 不bất 願nguyện 作tác 。 榮vinh 飾sức 雖tuy 美mỹ 。 生sanh 貪tham 戀luyến 之chi 心tâm 。 故cố 不bất 願nguyện 求cầu 。 前tiền 言ngôn 不bất 受thọ 貧bần 苦khổ 。 今kim 言ngôn 安an 貧bần 度độ 世thế 者giả 。 夫phu 貧bần 者giả 士sĩ 之chi 常thường 。 君quân 子tử 固cố 窮cùng 。 正chánh 為vi 入nhập 道đạo 之chi 助trợ 。 故cố 能năng 安an 貧bần 而nhi 入nhập 道đạo 。 小tiểu 人nhân 窮cùng 斯tư 濫lạm 矣hĩ 。 反phản 為vi 衣y 食thực 之chi 累lũy/lụy/luy 。 而nhi 無vô 遠viễn 圖đồ 之chi 志chí 。 古cổ 人nhân 云vân 。 克khắc 不bất 克khắc 在tại 乎hồ 己kỷ 。 可khả 不bất 可khả 亦diệc 不bất 在tại 乎hồ 物vật 。 正chánh 此thử 謂vị 也dã 。

少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。 不bất 長trường/trưởng 蓄súc 積tích 。 依y 食thực 供cung 身thân 。 不bất 行hành 偷thâu 盜đạo 。 不bất 殺sát 眾chúng 生sanh 。 不bất 噉đạm 魚ngư 肉nhục 。 敬kính 愛ái 含hàm 識thức 。 如như 我ngã 無vô 異dị 。

經Kinh 云vân 。 知tri 足túc 之chi 人nhân 。 雖tuy 臥ngọa 地địa 上thượng 。 猶do 為vi 安an 樂lạc 。 不bất 知tri 足túc 者giả 。 雖tuy 處xứ 天thiên 堂đường 。 猶do 不bất 稱xưng 意ý 。 學học 道Đạo 之chi 士sĩ 。 衣y 足túc 蔽tế 形hình 。 食thực 足túc 充sung 腹phúc 而nhi 已dĩ 。 葢# 長trường/trưởng 蓄súc 積tích 。 則tắc 多đa 求cầu 無vô 厭yếm 。 多đa 求cầu 無vô 厭yếm 。 則tắc 必tất 行hành 偷thâu 盜đạo 。 至chí 於ư 殺sát 眾chúng 生sanh 。 噉đạm 魚ngư 肉nhục 。 夭yểu 傷thương 物vật 命mạng 。 鮮tiên 弗phất 從tùng 不bất 知tri 足túc 中trung 來lai 。 然nhiên 而nhi 學học 道Đạo 之chi 士sĩ 。 不bất 獨độc 不bất 殺sát 不bất 噉đạm 。 兼kiêm 須tu 視thị 物vật 我ngã 而nhi 無vô 異dị 。 以dĩ 慈từ 悲bi 而nhi 攝nhiếp 受thọ 。 既ký 已dĩ 愛ái 之chi 。 又hựu 當đương 敬kính 之chi 。 愛ái 之chi 則tắc 為vi 我ngã 之chi 悲bi 田điền 。 敬kính 之chi 則tắc 為vi 我ngã 之chi 敬kính 田điền 。 悲bi 田điền 普phổ 則tắc 人nhân 畜súc 同đồng 養dưỡng 。 敬kính 田điền 普phổ 則tắc 生sanh 佛Phật 等đẳng 觀quán 。 斯tư 宏hoành 曠khoáng 濟tế 之chi 懷hoài 。 以dĩ 入nhập 至chí 道đạo 之chi 漸tiệm 。

性tánh 行hành 柔nhu 軟nhuyễn 。 不bất 求cầu 人nhân 過quá 。 不bất 稱xưng 己kỷ 善thiện 。 不bất 與dữ 物vật 諍tranh 。 怨oán 親thân 平bình 等đẳng 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 不bất 生sanh 憎tăng 愛ái 。

性tánh 行hành 柔nhu 軟nhuyễn 。 則tắc 常thường 柔nhu 和hòa 善thiện 順thuận 。 而nhi 不bất 卒thốt 暴bạo 。 此thử 為vi 杜đỗ 過quá 之chi 源nguyên 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 地địa 。 忍nhẫn 辱nhục 得đắc 地địa 。 則tắc 辱nhục 不bất 能năng 入nhập 。 雖tuy 即tức 入nhập 之chi 。 而nhi 我ngã 已dĩ 有hữu 其kỳ 地địa 。 不bất 致trí 於ư 卒thốt 暴bạo 。 所sở 謂vị 造tạo 次thứ 必tất 於ư 是thị 也dã 。 求cầu 人nhân 過quá 者giả 。 非phi 唯duy 不bất 見kiến 己kỷ 過quá 。 而nhi 必tất 掩yểm 人nhân 之chi 善thiện 也dã 。 不bất 見kiến 己kỷ 過quá 。 則tắc 己kỷ 之chi 過quá 日nhật 增tăng 。 掩yểm 人nhân 之chi 善thiện 。 則tắc 己kỷ 之chi 善thiện 日nhật 損tổn 矣hĩ 。 稱xưng 己kỷ 之chi 善thiện 者giả 。 不bất 唯duy 自tự 伐phạt 己kỷ 善thiện 。 而nhi 必tất 覆phú 己kỷ 之chi 惡ác 也dã 。 自tự 伐phạt 己kỷ 善thiện 。 則tắc 己kỷ 之chi 善thiện 日nhật 損tổn 。 掩yểm 己kỷ 之chi 過quá 。 則tắc 己kỷ 之chi 過quá 日nhật 增tăng 矣hĩ 。 此thử 為vi 杜đỗ 惡ác 之chi 源nguyên 。 生sanh 善thiện 之chi 漸tiệm 。 故cố 大đại 師sư 致trí 意ý 言ngôn 之chi 。 必tất 期kỳ 不bất 與dữ 物vật 諍tranh 。 怨oán 親thân 平bình 等đẳng 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 不bất 生sanh 憎tăng 愛ái 。 而nhi 惡ác 斯tư 斷đoạn 。 而nhi 善thiện 斯tư 生sanh 也dã 。

他tha 物vật 不bất 悕hy 。 自tự 財tài 不bất 吝lận 。 不bất 樂nhạo 侵xâm 暴bạo 。 恆hằng 懷hoài 質chất 直trực 。 心tâm 不bất 卒thốt 暴bạo 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 謙khiêm 下hạ 。

不bất 悕hy 他tha 物vật 。 斷đoạn 貪tham 之chi 本bổn 也dã 。 自tự 財tài 不bất 吝lận 。 破phá 慳san 之chi 根căn 也dã 。 不bất 樂nhạo 侵xâm 暴bạo 。 絕tuyệt 欲dục 之chi 由do 也dã 。 恆hằng 懷hoài 質chất 直trực 。 杜đỗ 邪tà 之chi 漸tiệm 也dã 。 心tâm 不bất 卒thốt 暴bạo 。 遠viễn 怒nộ 之chi 因nhân 也dã 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 謙khiêm 下hạ 。 來lai 善thiện 之chi 都đô 也dã 。 果quả 能năng 如như 是thị 。 則tắc 何hà 惡ác 而nhi 不bất 斷đoạn 。 何hà 善thiện 而nhi 不bất 生sanh 乎hồ 。

口khẩu 無vô 惡ác 說thuyết 。 身thân 無vô 惡ác 行hành 。 心tâm 不bất 諂siểm 曲khúc 。 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。

此thử 總tổng 結kết 。 成thành 斷đoạn 惡ác 生sanh 善thiện 之chi 處xứ 。 不bất 出xuất 身thân 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 。 三tam 業nghiệp 淨tịnh 。 則tắc 為vi 十Thập 善Thiện 功công 德đức 叢tùng 林lâm 。 三tam 業nghiệp 染nhiễm 。 則tắc 為vi 十thập 惡ác 罪tội 業nghiệp 淵uyên 藪tẩu 。 順thuận 之chi 逆nghịch 之chi 由do 乎hồ 人nhân 。

在tại 處xứ 安an 隱ẩn 。 無vô 諸chư 障chướng 難nạn 。 竊thiết 盜đạo 劫kiếp 賊tặc 。 王vương 法pháp 牢lao 獄ngục 。 枷già 杖trượng 鈎câu 鎖tỏa 。 刀đao 鎗thương 箭tiễn 槊sóc 。 猛mãnh 獸thú 毒độc 蟲trùng 。 墮đọa 峰phong 溺nịch 水thủy 。 火hỏa 燒thiêu 風phong 飄phiêu 。 雷lôi 驚kinh 霹phích 靂lịch 。 樹thụ 折chiết 巖nham 頹đồi 。 堂đường 崩băng 棟đống 朽hủ 。 撾qua 打đả 怖bố 畏úy 。 趂# 逐trục 圍vi 繞nhiễu 。 執chấp 捉tróc 繫hệ 縛phược 。 加gia 誣vu 毀hủy 謗báng 。 橫hoạnh/hoành 枉uổng 鉤câu 牽khiên 。 凡phàm 諸chư 難nạn 事sự 。 一nhất 切thiết 不bất 受thọ 。

三tam 災tai 八bát 難nạn 。 皆giai 惡ác 業nghiệp 之chi 所sở 招chiêu 。 既ký 無vô 惡ác 業nghiệp 。 則tắc 何hà 難nạn/nan 之chi 有hữu 。 雖tuy 此thử 生sanh 之chi 不bất 造tạo 。 慮lự 宿túc 對đối 之chi 未vị 消tiêu 。 願nguyện 三Tam 寶Bảo 力lực 。 冥minh 加gia 顯hiển 被bị 。 使sử 一nhất 切thiết 不bất 受thọ 。 庶thứ 不bất 為vi 行hành 道Đạo 之chi 障chướng 也dã 。

惡ác 鬼quỷ 飛phi 災tai 。 天thiên 行hành 毒độc 厲lệ 。 邪tà 魔ma 魍vọng 魎lượng 。 若nhược 河hà 若nhược 海hải 。 崇sùng 山sơn 窮cùng 嶽nhạc 。 居cư 上thượng 樹thụ 神thần 。 凡phàm 是thị 靈linh 祇kỳ 。 聞văn 我ngã 名danh 者giả 。 見kiến 我ngã 形hình 者giả 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 悉tất 相tương/tướng 覆phú 護hộ 。 不bất 相tương 侵xâm 惱não 。 晝trú 夜dạ 安an 隱ẩn 。 無vô 諸chư 驚kinh 懼cụ 。

上thượng 願nguyện 一nhất 切thiết 不bất 受thọ 。 直trực 遠viễn 之chi 而nhi 已dĩ 。 今kim 願nguyện 聞văn 名danh 覩đổ 形hình 。 發phát 心tâm 擁ủng 護hộ 。 又hựu 將tương 誘dụ 之chi 以dĩ 善thiện 。 誨hối 之chi 以dĩ 道đạo 。 若nhược 自tự 若nhược 他tha 。 俱câu 登đăng 彼bỉ 岸ngạn 。 斯tư 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 之chi 僧tăng 那na 也dã 。

四tứ 大đại 康khang 健kiện 。 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 不bất 染nhiễm 六lục 塵trần 。 心tâm 無vô 亂loạn 想tưởng 。 不bất 有hữu 昏hôn 滯trệ 。 不bất 生sanh 斷đoạn 見kiến 。 不bất 著trước 空không 有hữu 。 遠viễn 離ly 諸chư 相tướng 。 信tín 奉phụng 能năng 仁nhân 。 不bất 執chấp 己kỷ 見kiến 。 悟ngộ 解giải 明minh 了liễu 。 生sanh 生sanh 修tu 習tập 。 正chánh 慧tuệ 堅kiên 固cố 。 不bất 被bị 魔ma 攝nhiếp 。 大đại 命mạng 終chung 時thời 。 安an 然nhiên 快khoái 樂lạc 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 無vô 有hữu 怨oán 對đối 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 同đồng 為vi 善thiện 友hữu 。

此thử 願nguyện 遠viễn 離ly 邪tà 魔ma 。 常thường 歸quy 正Chánh 道Đạo 。 於ư 人nhân 道đạo 中trung 。 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 生sanh 生sanh 如như 是thị 。 處xứ 處xứ 皆giai 然nhiên 。

所sở 生sanh 之chi 處xứ 。 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 童đồng 真chân 出xuất 家gia 。 為vi 僧Tăng 和hòa 合hợp 。 身thân 身thân 之chi 服phục 。 不bất 離ly 袈ca 裟sa 。 食thực 食thực 之chi 器khí 。 不bất 乖quai 鉢bát 盂vu 。 道Đạo 心tâm 堅kiên 固cố 。 不bất 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 此thử 大đại 師sư 之chi 正chánh 願nguyện 也dã 。 苟cẩu 不bất 修tu 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 則tắc 已dĩ 。 若nhược 欲dục 修tu 之chi 。 非phi 出xuất 家gia 不bất 可khả 。 葢# 出xuất 家gia 為vi 沙Sa 門Môn 。 乃nãi 超siêu 塵trần 之chi 剏# 步bộ 。 入nhập 道đạo 之chi 初sơ 門môn 。 預dự 三Tam 寶Bảo 之chi 正chánh 流lưu 。 登đăng 六Lục 度Độ 之chi 法pháp 艦# 。 第đệ 所sở 生sanh 之chi 處xứ 。 不bất 得đắc 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 則tắc 不bất 知tri 有hữu 出xuất 家gia 之chi 勝thắng 。 苟cẩu 非phi 童đồng 真chân 出xuất 家gia 。 又hựu 不bất 得đắc 為vi 清thanh 淨tịnh 之chi 僧Tăng 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 須tu 為vi 和hòa 合hợp 無vô 諍tranh 之chi 僧Tăng 。 持trì 律luật 清thanh 淨tịnh 之chi 士sĩ 。 故cố 願nguyện 身thân 不bất 離ly 衣y 。 食thực 不bất 離ly 鉢bát 。 則tắc 一nhất 生sanh 戒giới 律luật 無vô 虧khuy 。 定định 慧tuệ 重trọng/trùng 樓lâu 有hữu 址# 。 兼kiêm 之chi 道Đạo 心tâm 堅kiên 固cố 。 不bất 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 堅kiên 如như 金kim 剛cang 。 屈khuất 如như 橋kiều 梁lương 。 剛cang 柔nhu 相tương 濟tế 。 則tắc 無vô 所sở 入nhập 而nhi 不bất 自tự 得đắc 矣hĩ 。

敬kính 重trọng 三Tam 寶Bảo 。 常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 親thân 近cận 明minh 師sư 。 隨tùy 善Thiện 知Tri 識Thức 。 深thâm 信tín 正Chánh 法Pháp 。 勤cần 行hành 六Lục 度Độ 。 讀đọc 誦tụng 大Đại 乘Thừa 。

此thử 及cập 下hạ 文văn 。 皆giai 言ngôn 出xuất 家gia 後hậu 。 所sở 修tu 之chi 行hành 。 第đệ 一nhất 須tu 敬kính 重trọng 三Tam 寶Bảo 。 良lương 祐hựu 福phước 田điền 。 所sở 依y 憑bằng 故cố 。 第đệ 二nhị 須tu 常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 進tiến 趣thú 清thanh 淨tịnh 。 不bất 為vi 塵trần 染nhiễm 故cố 。 第đệ 三tam 須tu 親thân 近cận 明minh 師sư 。 隨tùy 善Thiện 知Tri 識Thức 。 開khai 化hóa 導đạo 達đạt 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 故cố 。 第đệ 四tứ 須tu 深thâm 信tín 正Chánh 法Pháp 。 直trực 道đạo 而nhi 行hành 。 無vô 邪tà 僻tích 故cố 。 第đệ 五ngũ 須tu 勤cần 行hành 六Lục 度Độ 。 於ư 六lục 生sanh 死tử 海hải 。 度độ 六lục 無vô 極cực 故cố 。 第đệ 六lục 須tu 讀đọc 誦tụng 大Đại 乘Thừa 。 通thông 達đạt 圓viên 理lý 。 能năng 運vận 出xuất 三tam 界giới 故cố 。

行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 。 妙diệu 味vị 香hương 花hoa 。 音âm 聲thanh 讚tán 唄bối 。 燈đăng 燭chúc 臺đài 觀quán 。 山sơn 海hải 林lâm 泉tuyền 。 空không 中trung 平bình 地địa 。 世thế 間gian 所sở 有hữu 。 微vi 塵trần 已dĩ 上thượng 。 悉tất 持trì 供cúng 養dường 。 合hợp 集tập 功công 德đức 。 回hồi 助trợ 菩Bồ 提Đề 。

普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 大đại 願nguyện 王vương 。 以dĩ 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 為vi 首thủ 。 次thứ 以dĩ 廣quảng 修tu 供cúng 養dường 。 則tắc 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 。 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 莫mạc 非phi 其kỳ 事sự 。 至chí 以dĩ 回hồi 助trợ 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 第đệ 十thập 普phổ 皆giai 回hồi 向hướng 之chi 事sự 。 舉cử 其kỳ 首thủ 尾vĩ 。 中trung 間gian 諸chư 願nguyện 。 應ưng 亦diệc 該cai 之chi 。

思tư 惟duy 了liễu 義nghĩa 。 志chí 樂nhạo 閒gian/nhàn 靜tĩnh 。 清thanh 素tố 寂tịch 默mặc 。 不bất 愛ái 喧huyên 擾nhiễu 。 不bất 樂nhạo 羣quần 居cư 。 常thường 好hảo/hiếu 獨độc 處xứ 。 一nhất 切thiết 無vô 求cầu 。 專chuyên 心tâm 定định 慧tuệ 。

此thử 為vi 正chánh 修tu 誓thệ 願nguyện 。 思tư 惟duy 了liễu 義nghĩa 。 則tắc 以dĩ 開khai 解giải 為vi 本bổn 。 志chí 樂nhạo 閒gian/nhàn 靜tĩnh 五ngũ 句cú 。 即tức 具cụ 五ngũ 緣duyên 中trung 閒nhàn 居cư 靜tĩnh 處xứ 也dã 。 一nhất 切thiết 無vô 求cầu 。 專chuyên 心tâm 定định 慧tuệ 。 即tức 正chánh 修tu 止Chỉ 觀Quán 法Pháp 門môn 也dã 。

六Lục 通Thông 具cụ 足túc 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 心tâm 所sở 願nguyện 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 萬vạn 行hạnh 成thành 就tựu 。 精tinh 妙diệu 無vô 窮cùng 。 正chánh 直trực 圓viên 明minh 。 志chí 成thành 佛Phật 道đạo 。

上thượng 種chủng 種chủng 願nguyện 。 皆giai 法Pháp 門môn 誓thệ 學học 。 六Lục 通Thông 具cụ 足túc 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 即tức 眾chúng 生sanh 誓thệ 度độ 。 令linh 正chánh 直trực 圓viên 明minh 。 志chí 成thành 佛Phật 道đạo 。 即tức 佛Phật 道Đạo 誓thệ 成thành 。 煩phiền 惱não 誓thệ 斷đoạn 。 亦diệc 在tại 其kỳ 中trung 。 故cố 知tri 誓thệ 願nguyện 雖tuy 多đa 。 舉cử 不bất 外ngoại 乎hồ 四tứ 宏hoành 。 葢# 若nhược 願nguyện 不bất 依y 四tứ 。 其kỳ 願nguyện 則tắc 狂cuồng 。 總tổng 不bất 發phát 願nguyện 。 又hựu 墮đọa 於ư 愚ngu 。 與dữ 其kỳ 愚ngu 也dã 甯ninh 狂cuồng 。 改cải 其kỳ 狂cuồng 也dã 歸quy 正chánh 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 之chi 志chí 成thành 。 六Lục 度Độ 之chi 行hành 修tu 。 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 可khả 希hy 覬kí 矣hĩ 。

願nguyện 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 普phổ 及cập 十thập 方phương 界giới 。 上thượng 窮cùng 有hữu 頂đảnh 。 下hạ 及cập 風phong 輪luân 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 六lục 道đạo 諸chư 身thân 。 一nhất 切thiết 含hàm 識thức 。 我ngã 所sở 有hữu 功công 德đức 。 悉tất 與dữ 眾chúng 生sanh 共cộng 。 盡tận 於ư 微vi 塵trần 劫kiếp 。 不bất 惟duy 一nhất 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 我ngã 有hữu 善thiện 根căn 。 普phổ 皆giai 充sung 熏huân 飾sức 。

此thử 以dĩ 發phát 願nguyện 功công 德đức 。 復phục 發phát 願nguyện 之chi 回hồi 己kỷ 向hướng 他tha 。 與dữ 眾chúng 生sanh 共cộng 。 正chánh 顯hiển 大đại 師sư 之chi 願nguyện 普phổ 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 誓thệ 成thành 。

地địa 獄ngục 中trung 苦khổ 惱não 。 南Nam 無mô 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 稱xưng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 名danh 。 願nguyện 皆giai 蒙mông 解giải 脫thoát 。 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 苦khổ 惱não 。 南Nam 無mô 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 稱xưng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 名danh 。 願nguyện 皆giai 蒙mông 解giải 脫thoát 。 畜súc 生sanh 中trung 苦khổ 惱não 。 南Nam 無mô 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 稱xưng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 名danh 。 願nguyện 皆giai 蒙mông 解giải 脫thoát 。 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 恆Hằng 沙sa 諸chư 含hàm 識thức 。 八bát 苦khổ 相tương/tướng 煎tiễn 迫bách 。 南Nam 無mô 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 因nhân 我ngã 此thử 善thiện 根căn 。 普phổ 免miễn 諸chư 纏triền 縛phược 。 南Nam 無mô 三tam 世thế 佛Phật 。 南Nam 無mô 修tu 多đa 羅la 。 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 。 微vi 塵trần 諸chư 聖thánh 眾chúng 。 不bất 捨xả 本bổn 慈từ 悲bi 。 攝nhiếp 受thọ 羣quần 生sanh 類loại 。

大đại 師sư 之chi 願nguyện 。 本bổn 在tại 度độ 生sanh 。 願nguyện 雖tuy 立lập 。 而nhi 行hành 未vị 填điền 。 行hành 雖tuy 填điền 。 而nhi 惑hoặc 未vị 盡tận 。 惑hoặc 未vị 盡tận 。 而nhi 道đạo 未vị 成thành 。 道đạo 未vị 成thành 。 而nhi 舟chu 未vị 固cố 。 以dĩ 未vị 完hoàn 不bất 固cố 之chi 舟chu 。 濟tế 多đa 人nhân 於ư 惡ác 海hải 。 自tự 他tha 俱câu 溺nịch 。 其kỳ 理lý 必tất 然nhiên 。 此thử 天thiên 台thai 之chi 深thâm 誡giới 。 固cố 大đại 師sư 之chi 深thâm 鑒giám 。 但đãn 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 。

爾nhĩ 時thời 方phương 盛thịnh 。 而nhi 度độ 生sanh 之chi 心tâm 急cấp 。 自tự 力lực 未vị 暇hạ 。 須tu 仰ngưỡng 他tha 力lực 。 惟duy 三Tam 寶Bảo 為vi 世thế 舟chu 航# 。 為vi 病bệnh 良lương 藥dược 。 故cố 亟# 稱xưng 名danh 以dĩ 求cầu 速tốc 救cứu 。

盡tận 空không 諸chư 含hàm 識thức 。 歸quy 依y 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 離ly 苦khổ 出xuất 三tam 塗đồ 。 疾tật 得đắc 超siêu 三tam 界giới 。 各các 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 晝trú 夜dạ 行hành 般Bát 若Nhã 。 生sanh 生sanh 勤cần 精tinh 進tấn 。 常thường 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。 先tiên 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 誓thệ 願nguyện 相tương/tướng 度độ 脫thoát 。

自tự 願nguyện 歸quy 依y 三Tam 寶Bảo 。 以dĩ 求cầu 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 又hựu 不bất 若nhược 願nguyện 彼bỉ 各các 各các 。 自tự 歸quy 三Tam 寶Bảo 。 其kỳ 度độ 脫thoát 者giả 易dị 。 葢# 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 含hàm 生sanh 本bổn 具cụ 。 因nhân 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 迷mê 而nhi 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 自tự 不bất 覺giác 知tri 。 則tắc 迷mê 佛Phật 寶bảo 。 不bất 覺giác 本bổn 有hữu 。 則tắc 迷mê 法Pháp 寶bảo 。 始thỉ 本bổn 離ly 而nhi 不bất 合hợp 。 則tắc 迷mê 僧Tăng 寶bảo 。 迷mê 頭đầu 逐trục 影ảnh 。 捨xả 父phụ 逃đào 逝thệ 。 輪luân 迴hồi 六lục 道đạo 。 無vô 有hữu 已dĩ 時thời 。 故cố 無vô 父phụ 無vô 家gia 。 無vô 依y 無vô 歸quy 。 今kim 願nguyện 盡tận 空không 含hàm 識thức 。 各các 各các 歸quy 依y 三Tam 寶Bảo 。 祇kỳ 欲dục 其kỳ 悟ngộ 本bổn 有hữu 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 為vi 歸quy 為vi 依y 。 為vi 救cứu 為vi 護hộ 。 故cố 曰viết 歸quy 依y 佛Phật 。 不bất 墮đọa 地địa 獄ngục 。 歸quy 依y 法pháp 。 不bất 墮đọa 餓ngạ 鬼quỷ 。 歸quy 依y 僧Tăng 。 不bất 墮đọa 傍bàng 生sanh 。 實thật 自tự 他tha 之chi 力lực 而nhi 等đẳng 持trì 。 始thỉ 本bổn 二nhị 覺giác 而nhi 一nhất 合hợp 。 方phương 為vi 真chân 歸quy 依y 三Tam 寶Bảo 者giả 也dã 。

我ngã 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 。 我ngã 誦tụng 經Kinh 念niệm 佛Phật 。 我ngã 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 南Nam 無mô 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 普phổ 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悉tất 皆giai 成thành 佛Phật 道đạo 。 我ngã 等đẳng 諸chư 含hàm 識thức 。 堅kiên 固cố 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 法pháp 僧Tăng 。 願nguyện 早tảo 成thành 正chánh 覺giác 。

此thử 中trung 發phát 願nguyện 。 寓# 三tam 種chủng 回hồi 向hướng 。 我ngã 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 等đẳng 者giả 。 因nhân 也dã 。 悉tất 皆giai 成thành 佛Phật 道đạo 者giả 。 果quả 也dã 。 即tức 回hồi 因nhân 向hướng 果quả 。 又hựu 我ngã 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 等đẳng 。 自tự 也dã 。 普phổ 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悉tất 皆giai 成thành 佛Phật 道đạo 。 他tha 也dã 。 即tức 回hồi 自tự 向hướng 他tha 。 又hựu 我ngã 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 等đẳng 。 即tức 事sự 也dã 。 悉tất 皆giai 成thành 佛Phật 道đạo 。 即tức 理lý 也dã 。 即tức 回hồi 事sự 向hướng 理lý 。 因nhân 非phi 果quả 不bất 竟cánh 。 自tự 非phi 他tha 不bất 普phổ 。 事sự 非phi 理lý 不bất 融dung 。 三tam 者giả 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 成thành 。 是thị 故cố 發phát 願nguyện 。 畢tất 竟cánh 獲hoạch 之chi 。 又hựu 如như 是thị 之chi 願nguyện 。 願nguyện 中trung 有hữu 行hành 。 行hạnh 願nguyện 相tương 依y 。 不bất 豐phong 不bất 孤cô 。 居cư 正chánh 修tu 之chi 先tiên 。 為vi 發phát 行hạnh 之chi 始thỉ 矣hĩ 。

○# 親thân 近cận 師sư 友hữu 第đệ 三tam

先tiên 觀quán 三tam 界giới 。 生sanh 厭yếm 離ly 故cố 。

凡phàm 欲dục 出xuất 三tam 界giới 之chi 家gia 。 須tu 生sanh 厭yếm 離ly 之chi 心tâm 。 欲dục 生sanh 厭yếm 離ly 之chi 心tâm 。 須tu 觀quán 無vô 安an 之chi 境cảnh 。 如như 火hỏa 宅trạch 喻dụ 。 頭đầu 為vi 殿điện 兮hề 腹phúc 為vi 堂đường 。 背bối/bội 為vi 舍xá 兮hề 皆giai 無vô 常thường 。 高cao 而nhi 且thả 危nguy 兮hề 苦khổ 無vô 央ương 。 柱trụ 根căn 摧tồi 朽hủ 命mạng 不bất 長trường/trưởng 。 意ý 識thức 綱cương 維duy 為vi 棟đống 梁lương 。 諸chư 苦khổ 所sở 壞hoại 亦diệc 堪kham 傷thương 。 過quá 去khứ 行hành 業nghiệp 基cơ 陛bệ 將tương 。 衰suy 老lão 頹đồi 毀hủy 何hà 可khả 當đương 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 如như 壁bích 墻tường 。 圮bĩ 坼sách 崩băng 壞hoại 時thời 分phần/phân 張trương 。 泥nê 塗đồ 阤đà 落lạc 皮bì 膚phu 痬# 。 覆phúc 苫thiêm 亂loạn 墜trụy 毛mao 髮phát 黃hoàng 。 椽chuyên 梠lữ 差sai 脫thoát 支chi 節tiết 僵cương 。 周chu 障chướng 屈khuất 曲khúc 識thức 惆trù 悵trướng 。 雜tạp 穢uế 充sung 徧biến 非phi 潔khiết 香hương 。 鴟si 梟kiêu 鵰điêu 鷲thứu 慢mạn 使sử 長trường/trưởng 。 烏ô 鵲thước 鳩cưu 鴿cáp 憍kiêu 使sử 強cường/cưỡng 。 蚖ngoan 蛇xà 蝮phúc 蝎hạt 瞋sân 揚dương 揚dương 。 蜈ngô 蚣công 蚰du 蜒diên 恚khuể 堂đường 堂đường 。 守thủ 宮cung 百bách 足túc 癡si 不bất 良lương 。 鼬dứu 狸li 鼷hề 鼠thử 無vô 明minh 場tràng 。 諸chư 惡ác 蟲trùng 輩bối 何hà 攘nhương 。 攘nhương 交giao 橫hoành 馳trì 走tẩu 亦diệc 茫mang 茫mang 。 屎thỉ 尿niệu 臭xú 處xứ 四tứ 倒đảo 邦bang 。 不bất 淨tịnh 流lưu 溢dật 喻dụ 多đa 方phương 。 蜣khương 蜋lang 諸chư 蟲trùng 集tập 其kỳ 上thượng 。 不bất 淨tịnh 計kế 淨tịnh 明minh 其kỳ 贓# 。 亦diệc 有hữu 野dã 干can 及cập 狐hồ 狼lang 。 咀trớ 嚼tước 踐tiễn 踏đạp 死tử 屍thi 傍bàng 。 貪tham 心tâm 引dẫn 物vật 向hướng 於ư 己kỷ 。 不bất 以dĩ 道Đạo 理lý 。 同đồng 其kỳ 鄉hương 羣quần 狗cẩu 競cạnh 來lai 相tương/tướng 搏bác 撮toát 。 飢cơ 羸luy 求cầu 食thực 心tâm 慞chương 惶hoàng 。 積tích 聚tụ 五ngũ 塵trần 不bất 知tri 止chỉ 。 有hữu 力lực 之chi 貪tham 胡hồ 強cường 梁lương 。 鬥đấu 諍tranh 攎# 掣xiết 啀nhai 喍sài 吠phệ 。 人nhân 之chi 疑nghi 惑hoặc 亦diệc 非phi 良lương 。 處xứ 處xứ 魑si 魅mị 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 。 利lợi 使sử 如như 此thử 生sanh 著trước 長trường/trưởng 。 夜dạ 叉xoa 惡ác 鬼quỷ 噉đạm 人nhân 肉nhục 。 毒độc 蟲trùng 之chi 屬thuộc 亦diệc 復phục 噇# 。 撥bát 無vô 善thiện 因nhân 并tinh 惡ác 果quả 。 一nhất 齊tề 剗sản 卻khước 胡hồ 桃đào 踉lương 。 諸chư 惡ác 禽cầm 獸thú 孳# 乳nhũ 生sanh 。 各các 自tự 藏tàng 護hộ 深thâm 隄đê 防phòng 。 夜dạ 叉xoa 競cạnh 來lai 爭tranh 取thủ 食thực 。 惡ác 心tâm 轉chuyển 熾sí 聲thanh 洋dương 洋dương 。 邪tà 見kiến 撥bát 無vô 善thiện 與dữ 惡ác 。 因nhân 果quả 并tinh 破phá 同đồng 其kỳ 行hành 。 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 鬼quỷ 蹲tồn 土thổ/độ 埵đóa 。 離ly 地địa 一nhất 二nhị 尺xích 遊du 行hành 。 縱túng 逸dật 嬉hi 戲hí 捉tróc 狗cẩu 足túc 。 撲phác 之chi 取thủ 樂nhạo/nhạc/lạc 令linh 聲thanh 喪táng 。 外ngoại 道đạo 生sanh 天thiên 有hữu 如như 此thử 。 彌di 戾lệ 車xa 見kiến 或hoặc 低đê 昂ngang 。

復phục 有hữu 諸chư 鬼quỷ 身thân 長trường 大đại 。 躶# 形hình 黑hắc 瘦sấu 住trụ 其kỳ 央ương 。 發phát 大đại 惡ác 聲thanh 呼hô 求cầu 食thực 。 眾chúng 生sanh 身thân 見kiến 亦diệc 不bất 祥tường 。 豎thụ 窮cùng 橫hoạnh/hoành 徧biến 喻dụ 大đại 長trường/trưởng 。

復phục 有hữu 諸chư 鬼quỷ 針châm 細tế 吭# 。 腹phúc 大đại 如như 山sơn 餒nỗi 其kỳ 腸tràng 。 無vô 想tưởng 涅Niết 槃Bàn 危nguy 如như 此thử 。 斷đoạn 常thường 二nhị 執chấp 互hỗ 相tương 妨phương 。 頭đầu 髮phát 髼# 亂loạn 殊thù 兇hung 險hiểm 。 飢cơ 餓ngạ 所sở 逼bức 業nghiệp 報báo 償thường 。 諸chư 見kiến 回hồi 轉chuyển 初sơ 不bất 定định 。 彼bỉ 此thử 相tương 破phá 攻công 疆cương 場tràng 。 夜dạ 叉xoa 餓ngạ 鬼quỷ 諸chư 惡ác 獸thú 。 飢cơ 急cấp 四tứ 向hướng 窺khuy 牖dũ 窗song 。 邪tà 慧tuệ 觀quán 察sát 執chấp 四tứ 句cú 。 恐khủng 畏úy 諸chư 難nạn 何hà 可khả 量lượng 。 火hỏa 宅trạch 火hỏa 起khởi 四tứ 面diện 熾sí 。 棟đống 梁lương 椽chuyên 柱trụ 爆bộc 聲thanh 彰chương 。 摧tồi 折chiết 墮đọa 落lạc 可khả 哀ai 傷thương 。 墻tường 壁bích 崩băng 倒đảo 豈khởi 久cửu 常thường 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 如như 是thị 。 諸chư 子tử 不bất 覺giác 喜hỷ 揚dương 揚dương 。 長trưởng 者giả 悲bi 之chi 設thiết 津tân 梁lương 。 誘dụ 以dĩ 三tam 車xa 出xuất 門môn 外ngoại 。 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 真chân 法Pháp 王Vương 。 三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 非phi 究cứu 竟cánh 。 事sự 理lý 不bất 二nhị 法pháp 斯tư 良lương 。 厭yếm 苦khổ 欣hân 樂nhạo 修tu 三tam 觀quán 。 乘thừa 是thị 寶bảo 乘thừa 遊du 四tứ 方phương 。

次thứ 親thân 善thiện 友hữu 。 求cầu 出xuất 路lộ 故cố 。 次thứ 朝triêu 晡bô 問vấn 訊tấn 。 存tồn 禮lễ 數số 故cố 。 次thứ 審thẩm 乖quai 適thích 如như 何hà 。 明minh 侍thị 養dưỡng 故cố 。 次thứ 問vấn 何hà 所sở 作tác 為vi 。 明minh 親thân 承thừa 事sự 故cố 。 次thứ 瞻chiêm 仰ngưỡng 無vô 怠đãi 。 生sanh 殷ân 重trọng 故cố 。 次thứ 數số 決quyết 心tâm 要yếu 。 為vi 正chánh 修tu 故cố 。 次thứ 隨tùy 解giải 呈trình 簡giản 。 為vi 識thức 邪tà 正chánh 故cố 。 次thứ 驗nghiệm 氣khí 力lực 。 知tri 生sanh 熟thục 故cố 。 次thứ 見kiến 病bệnh 生sanh 疑nghi 。 堪kham 進tiến 妙diệu 藥dược 故cố 。 委ủy 的đích 審thẩm 思tư 。 求cầu 諦đế 當đương 故cố 。 日nhật 夜dạ 精tinh 勤cần 。 恐khủng 緣duyên 差sai 故cố 。 專chuyên 心tâm 一nhất 行hành 。 為vi 成thành 業nghiệp 故cố 。 忘vong 身thân 為vi 法pháp 。 為vi 知tri 恩ân 故cố 。

此thử 章chương 不bất 出xuất 兩lưỡng 意ý 。 一nhất 觀quán 三tam 界giới 生sanh 厭yếm 離ly 。 一nhất 親thân 善thiện 友hữu 求cầu 出xuất 路lộ 。 於ư 親thân 善thiện 友hữu 中trung 。 有hữu 顯hiển 是thị 。 有hữu 簡giản 非phi 。 於ư 顯hiển 是thị 中trung 。 故cố 有hữu 十thập 三tam 者giả 。 初sơ 親thân 善thiện 友hữu 一nhất 句cú 為vi 總tổng 。 餘dư 十thập 二nhị 句cú 為vi 別biệt 。 以dĩ 無vô 非phi 親thân 善thiện 友hữu 。 求cầu 出xuất 路lộ 事sự 故cố 也dã 。 朝triêu 晡bô 問vấn 訊tấn 存tồn 禮lễ 數số 者giả 。 且thả 言ngôn 襲tập 以dĩ 人nhân 間gian 。 如như 子tử 事sự 父phụ 之chi 常thường 數số 。 故cố 日nhật 存tồn 禮lễ 數số 故cố 。 次thứ 審thẩm 乖quai 適thích 如như 何hà 明minh 侍thị 養dưỡng 故cố 者giả 。 正chánh 言ngôn 弟đệ 子tử 侍thị 師sư 之chi 實thật 事sự 。 即tức 晨thần 昏hôn 定định 省tỉnh 。 如như 古cổ 人nhân 問vấn 師sư 之chi 儀nghi 云vân 。 少thiểu 病bệnh 少thiểu 惱não 不phủ 。 四tứ 大đại 調điều 和hòa 不phủ 。 種chủng 種chủng 方phương 法pháp 。 沙Sa 彌Di 律luật 儀nghi 。 皆giai 有hữu 成thành 範phạm 。 至chí 於ư 調điều 和hòa 飲ẩm 食thực 。 添# 退thoái 衣y 衾khâm 。 又hựu 皆giai 弟đệ 子tử 所sở 當đương 盡tận 心tâm 者giả 也dã 。 次thứ 問vấn 何hà 所sở 作tác 為vi 。 明minh 親thân 承thừa 事sự 故cố 者giả 。 弟đệ 子tử 事sự 師sư 必tất 有hữu 所sở 作tác 。 奉phụng 命mệnh 而nhi 行hành 。 斯tư 無vô 乖quai 戾lệ 。 如như 釋Thích 迦Ca 之chi 事sự 提đề 婆bà 。 採thải 薪tân 及cập 果quả 蓏lỏa 。 隨tùy 時thời 恭cung 敬kính 與dữ 。 是thị 其kỳ 式thức 也dã 。 次thứ 瞻chiêm 仰ngưỡng 無vô 怠đãi 生sanh 殷ân 重trọng 故cố 者giả 。 前tiền 三tam 皆giai 瞻chiêm 仰ngưỡng 之chi 事sự 。 若nhược 生sanh 懈giải 怠đãi 則tắc 心tâm 不bất 殷ân 重trọng 。 心tâm 不bất 殷ân 重trọng 則tắc 道Đạo 心tâm 不bất 切thiết 。 何hà 能năng 決quyết 心tâm 要yếu 以dĩ 為vi 正chánh 修tu 。 故cố 須tu 守thủ 之chi 不bất 怠đãi 。 次thứ 數số 決quyết 心tâm 要yếu 為vi 正chánh 修tu 故cố 者giả 。 上thượng 明minh 事sự 師sư 。 皆giai 為vi 決quyết 心tâm 要yếu 。 為vi 正chánh 修tu 而nhi 設thiết 故cố 。 明minh 事sự 師sư 畢tất 。 乃nãi 繼kế 之chi 。 此thử 所sở 謂vị 心tâm 存tồn 妙diệu 法Pháp 。 故cố 身thân 心tâm 無vô 懈giải 倦quyện 是thị 也dã 。 失thất 正chánh 修tu 者giả 。 行hành 決quyết 心tâm 要yếu 者giả 解giải 。 解giải 猶do 有hữu 目mục 。 行hành 猶do 有hữu 足túc 。 目mục 足túc 相tướng 假giả 。 能năng 到đáo 涼lương 池trì 故cố 。 數số 決quyết 心tâm 要yếu 為vi 正chánh 修tu 而nhi 設thiết 也dã 。 今kim 人nhân 則tắc 曰viết 行hành 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 解giải 奚hề 以dĩ 為vi 。 何hà 異dị 無vô 目mục 而nhi 行hành 。 曰viết 。 吾ngô 善thiện 知tri 通thông 塞tắc 。 未vị 之chi 許hứa 也dã 。 又hựu 曰viết 。 悟ngộ 解giải 足túc 矣hĩ 。 行hành 奚hề 以dĩ 為vi 。 何hà 異dị 有hữu 目mục 無vô 足túc 。 曰viết 。 吾ngô 已dĩ 登đăng 寶bảo 渚chử 。 未vị 之chi 可khả 也dã 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 有hữu 說thuyết 行hành 之chi 誡giới 。 大đại 論luận 有hữu 目mục 足túc 之chi 譬thí 。 寄ký 語ngữ 圓viên 修tu 。 無vô 墜trụy 單đơn 隻chỉ 。 次thứ 隨tùy 解giải 呈trình 簡giản 。 為vi 識thức 邪tà 正chánh 故cố 者giả 。 夫phu 心tâm 由do 師sư 決quyết 。 解giải 憑bằng 己kỷ 進tiến 。 一nhất 音âm 異dị 解giải 。 得đắc 悟ngộ 隨tùy 機cơ 。 苟cẩu 不bất 將tương 己kỷ 解giải 決quyết 擇trạch 於ư 師sư 家gia 。 何hà 以dĩ 知tri 吾ngô 契khế 合hợp 於ư 佛Phật 旨chỉ 。 故cố 須tu 將tương 解giải 呈trình 師sư 。 以dĩ 請thỉnh 料liệu 揀giản 。 正chánh 則tắc 存tồn 之chi 。 邪tà 則tắc 去khứ 之chi 。 圓viên 宜nghi 修tu 。 而nhi 偏thiên 宜nghi 已dĩ 。 庶thứ 不bất 負phụ 出xuất 家gia 事sự 師sư 之chi 志chí 也dã 。 次thứ 驗nghiệm 圓viên 修tu 。 知tri 生sanh 熟thục 故cố 者giả 。 既ký 識thức 邪tà 正chánh 偏thiên 圓viên 。 又hựu 能năng 依y 解giải 造tạo 行hành 。 行hành 之chi 氣khí 力lực 復phục 須tu 驗nghiệm 之chi 於ư 師sư 。 所sở 言ngôn 氣khí 力lực 者giả 。 有hữu 氣khí 而nhi 後hậu 有hữu 力lực 。 如như 種chủng 子tử 入nhập 地địa 。 得đắc 其kỳ 氣khí 而nhi 能năng 生sanh 力lực 也dã 。 然nhiên 而nhi 未vị 有hữu 枝chi 葉diệp 先tiên 必tất 生sanh 根căn 。 故cố 法Pháp 門môn 有hữu 五ngũ 根căn 之chi 喻dụ 。 有hữu 根căn 而nhi 後hậu 能năng 生sanh 力lực 。 抽trừu 莖hành 破phá 地địa 。 生sanh 枝chi 布bố 葉diệp 。 開khai 花hoa 結kết 實thật 。 其kỳ 間gian 生sanh 耶da 熟thục 耶da 。 問vấn 諸chư 老lão 圃phố 。 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。 學học 道Đạo 亦diệc 然nhiên 。 寂tịch 有hữu 力lực 。 而nhi 為vi 得đắc 地địa 之chi 氣khí 。 照chiếu 有hữu 力lực 。 而nhi 有hữu 出xuất 土thổ/độ 之chi 功công 。 苟cẩu 寂tịch 為vi 昏hôn 奪đoạt 。 照chiếu 被bị 動động 移di 。 善thiện 種chủng 腐hủ 爛lạn 之chi 不bất 暇hạ 。 又hựu 何hà 能năng 生sanh 五ngũ 根căn 。 得đắc 五Ngũ 力Lực 。 開khai 七thất 覺giác 花hoa 。 結kết 八bát 正chánh 果quả 乎hồ 。 故cố 須tu 請thỉnh 師sư 驗nghiệm 其kỳ 氣khí 力lực 之chi 生sanh 熟thục 。 庶thứ 不bất 致trí 於ư 焦tiêu 敗bại 也dã 。 次thứ 見kiến 病bệnh 生sanh 疑nghi 。 堪kham 進tiến 妙diệu 藥dược 故cố 者giả 。 先tiên 已dĩ 請thỉnh 師sư 驗nghiệm 其kỳ 生sanh 熟thục 。 生sanh 則tắc 有hữu 病bệnh 。 或hoặc 因nhân 病bệnh 而nhi 生sanh 疑nghi 。 則tắc 應ưng 治trị 以dĩ 法pháp 藥dược 。 疑nghi 則tắc 破phá 之chi 以dĩ 生sanh 信tín 。 寂tịch 而nhi 致trí 昏hôn 以dĩ 照chiếu 起khởi 之chi 。 照chiếu 而nhi 生sanh 動động 以dĩ 寂tịch 養dưỡng 之chi 。 葢# 止chỉ 為vi 伏phục 結kết 之chi 初sơ 門môn 。 觀quán 為vi 斷đoạn 惑hoặc 之chi 正chánh 要yếu 。 止chỉ 乃nãi 愛ái 養dưỡng 心tâm 識thức 之chi 善thiện 資tư 。 觀quán 為vi 策sách 發phát 神thần 解giải 之chi 妙diệu 術thuật 。 正chánh 以dĩ 心tâm 病bệnh 雖tuy 多đa 。 不bất 出xuất 昏hôn 動động 。 法pháp 藥dược 雖tuy 眾chúng 。 不bất 出xuất 止Chỉ 觀Quán 。 下hạ 文văn 云vân 。 寂tịch 寂tịch 多đa 。 則tắc 易dị 生sanh 昏hôn 睡thụy 。 惺tinh 惺tinh 多đa 。 則tắc 易dị 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 寂tịch 寂tịch 惺tinh 惺tinh 是thị 。 則tắc 不bất 生sanh 昏hôn 睡thụy 。 惺tinh 惺tinh 寂tịch 寂tịch 是thị 。 則tắc 不bất 生sanh 亂loạn 想tưởng 。 正chánh 此thử 謂vị 也dã 。 次thứ 委ủy 的đích 審thẩm 思tư 求cầu 諦đế 當đương 故cố 者giả 。 上thượng 已dĩ 呈trình 解giải 驗nghiệm 力lực 。 請thỉnh 施thí 法pháp 藥dược 。 次thứ 當đương 自tự 己kỷ 委ủy 的đích 審thẩm 思tư 。 必tất 求cầu 所sở 修tu 道Đạo 業nghiệp 。 一nhất 歸quy 於ư 諦đế 當đương 。 非phi 則tắc 照chiếu 而nhi 成thành 是thị 。 是thị 則tắc 寂tịch 以dĩ 成thành 種chủng 種chủng 成thành 。 然nhiên 後hậu 生sanh 五ngũ 根căn 。 成thành 五Ngũ 力Lực 。 破phá 五ngũ 障chướng 。 入nhập 於ư 三tam 解giải 脫thoát 門môn 也dã 。 日nhật 夜dạ 精tinh 勤cần 。 恐khủng 緣duyên 差sai 故cố 者giả 。 上thượng 雖tuy 破phá 非phi 成thành 是thị 。 又hựu 不bất 可khả 雜tạp 而nhi 弗phất 精tinh 。 住trụ 而nhi 弗phất 前tiền 。 入nhập 於ư 塵trần 勞lao 。 異dị 路lộ 差sai 緣duyên 。 使sử 中trung 道đạo 而nhi 行hành 。 半bán 途đồ 而nhi 廢phế 。 專chuyên 心tâm 一nhất 行hành 。 為vi 成thành 業nghiệp 故cố 者giả 。 凡phàm 道đạo 貴quý 一nhất 而nhi 忌kỵ 諸chư 。 心tâm 貴quý 精tinh 而nhi 忌kỵ 雜tạp 。 若nhược 諸chư 若nhược 雜tạp 。 則tắc 止Chỉ 觀Quán 之chi 業nghiệp 不bất 成thành 。 昏hôn 動động 之chi 病bệnh 日nhật 長trường/trưởng 。 塵trần 勞lao 之chi 門môn 何hà 由do 可khả 闢tịch 。 三tam 界giới 之chi 家gia 何hà 由do 可khả 出xuất 耶da 。 忘vong 身thân 為vi 法pháp 。 為vi 知tri 恩ân 故cố 者giả 。 夫phu 塵trần 勞lao 之chi 徒đồ 。 身thân 重trọng/trùng 而nhi 法pháp 輕khinh 。 以dĩ 無vô 出xuất 塵trần 之chi 志chí 故cố 。 學học 道Đạo 之chi 士sĩ 。 道đạo 重trọng/trùng 而nhi 身thân 輕khinh 。 以dĩ 有hữu 為vi 法pháp 之chi 心tâm 故cố 。 知tri 恩ân 者giả 。 必tất 忘vong 身thân 而nhi 為vi 法pháp 。 不bất 知tri 恩ân 者giả 。 必tất 忘vong 法pháp 而nhi 重trọng/trùng 身thân 。 葢# 師sư 所sở 說thuyết 法Pháp 。 乃nãi 佛Phật 祖tổ 之chi 心tâm 宗tông 。 含hàm 生sanh 之chi 妙diệu 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 由do 之chi 以dĩ 生sanh 。 般Bát 若Nhã 慧tuệ 命mạng 因nhân 之chi 以dĩ 長trường/trưởng 。 恩ân 過quá 生sanh 身thân 父phụ 母mẫu 。 德đức 重trọng/trùng 天thiên 命mạng 至chí 親thân 。 故cố 恩ân 宜nghi 知tri 而nhi 法pháp 宜nghi 重trọng/trùng 也dã 。 第đệ 師sư 有hữu 多đa 種chủng 。 解giải 行hành 證chứng 全toàn 者giả 上thượng 也dã 。 有hữu 解giải 行hành 而nhi 無vô 果quả 證chứng 者giả 中trung 也dã 。 有hữu 解giải 而nhi 無vô 行hành 證chứng 者giả 下hạ 也dã 。 苟cẩu 有hữu 行hành 而nhi 無vô 慧tuệ 解giải 。 此thử 下hạ 之chi 又hựu 下hạ 者giả 也dã 。 弟đệ 子tử 之chi 求cầu 師sư 也dã 。 苟cẩu 不bất 獲hoạch 上thượng 中trung 之chi 師sư 。 則tắc 與dữ 其kỳ 行hành 也dã 甯ninh 解giải 。 葢# 行hành 在tại 師sư 而nhi 不bất 預dự 己kỷ 。 解giải 在tại 己kỷ 而nhi 正chánh 在tại 師sư 。 如như 弊tệ 帛bạch 裹khỏa 黃hoàng 金kim 。 不bất 以dĩ 帛bạch 弊tệ 棄khí 金kim 而nhi 不bất 取thủ 。 事sự 師sư 亦diệc 然nhiên 。 不bất 以dĩ 師sư 之chi 涼lương 德đức 而nhi 不bất 取thủ 解giải 也dã 。 正chánh 以dĩ 澆kiêu 漓# 之chi 世thế 。 以dĩ 解giải 求cầu 師sư 可khả 必tất 也dã 。 解giải 行hành 全toàn 而nhi 求cầu 師sư 難nan 可khả 必tất 也dã 。 故cố 雪Tuyết 山Sơn 大Đại 士Sĩ 。 為vi 半bán 偈kệ 捨xả 全toàn 身thân 以dĩ 事sự 羅la 剎sát 。 帝Đế 釋Thích 天Thiên 主Chủ 。 為vi 佛Phật 法Pháp 折chiết 慢mạn 幢tràng 而nhi 禮lễ 野dã 干can 。 古cổ 人nhân 為vi 法pháp 尊tôn 師sư 。 忘vong 身thân 報báo 恩ân 如như 此thử 。 後hậu 世thế 有hữu 志chí 於ư 大Đại 道Đạo 者giả 。 宜nghi 以dĩ 此thử 為vi 龜quy 鑑giám 焉yên 。

如như 其kỳ 信tín 力lực 輕khinh 微vi 。 意ý 無vô 專chuyên 志chí 。 麤thô 行hành 淺thiển 解giải 。 泛phiếm 漾dạng 隨tùy 機cơ 。 觸xúc 事sự 則tắc 因nhân 事sự 生sanh 心tâm 。 緣duyên 無vô 則tắc 依y 無vô 息tức 念niệm 。 既ký 非phi 動động 靜tĩnh 之chi 等đẳng 觀quán 。 則tắc 順thuận 有hữu 無vô 之chi 得đắc 失thất 。 然nhiên 道đạo 不bất 浪lãng 階giai 。 隨tùy 功công 涉thiệp 位vị 耳nhĩ 。

前tiền 文văn 顯hiển 是thị 。 此thử 則tắc 簡giản 非phi 。 如như 其kỳ 信tín 力lực 輕khinh 微vi 。 意ý 無vô 專chuyên 志chí 。 非phi 但đãn 事sự 師sư 無vô 禮lễ 。 亦diệc 乃nãi 學học 道Đạo 不bất 專chuyên 。 是thị 故cố 其kỳ 生sanh 解giải 也dã 淺thiển 。 其kỳ 進tiến 行hành 也dã 麤thô 。 歷lịch 緣duyên 對đối 境cảnh 。 則tắc 泛phiếm 漾dạng 逐trục 流lưu 。 攝nhiếp 念niệm 觀quán 心tâm 。 則tắc 隨tùy 機cơ 起khởi 妄vọng 。 機cơ 者giả 微vi 也dã 。 動động 之chi 初sơ 也dã 。 言ngôn 其kỳ 生sanh 心tâm 動động 念niệm 。 都đô 無vô 制chế 伏phục 之chi 方phương 。 故cố 云vân 泛phiếm 漾dạng 隨tùy 機cơ 。 觸xúc 事sự 則tắc 因nhân 事sự 生sanh 心tâm 。 緣duyên 無vô 則tắc 依y 無vô 息tức 念niệm 者giả 。 正chánh 因nhân 麤thô 行hành 淺thiển 解giải 泛phiếm 漾dạng 隨tùy 機cơ 。 故cố 觸xúc 著trước 眾chúng 事sự 。 則tắc 因nhân 事sự 而nhi 生sanh 心tâm 。 此thử 法pháp 生sanh 。 故cố 種chủng 種chủng 心tâm 生sanh 也dã 。 緣duyên 於ư 空không 無vô 。 則tắc 依y 無vô 而nhi 息tức 念niệm 。 此thử 法pháp 滅diệt 。 故cố 種chủng 種chủng 心tâm 滅diệt 也dã 。 正chánh 以dĩ 心tâm 無vô 主chủ 政chánh 。 逐trục 境cảnh 隨tùy 流lưu 。 生sanh 心tâm 非phi 無vô 住trụ 而nhi 生sanh 。 息tức 念niệm 非phi 知tri 幻huyễn 而nhi 息tức 。 無vô 住trụ 而nhi 生sanh 。 則tắc 先tiên 能năng 達đạt 境cảnh 本bổn 空không 。 然nhiên 後hậu 依y 空không 而nhi 生sanh 心tâm 行hành 度độ 。 知tri 幻huyễn 而nhi 息tức 。 則tắc 先tiên 能năng 知tri 法pháp 如như 幻huyễn 。 然nhiên 後hậu 以dĩ 幻huyễn 而nhi 息tức 滅diệt 諸chư 念niệm 。 所sở 謂vị 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 。 離ly 幻huyễn 即tức 覺giác 。 亦diệc 非phi 漸tiệm 次thứ 。 乃nãi 動động 靜tĩnh 而nhi 等đẳng 觀quán 。 有hữu 無vô 而nhi 兼kiêm 至chí 。 尚thượng 何hà 是thị 非phi 得đắc 失thất 。 能năng 潛tiềm 踪# 於ư 其kỳ 間gian 哉tai 。 末mạt 句cú 結kết 云vân 。 然nhiên 道đạo 不bất 浪lãng 階giai 。 隨tùy 功công 涉thiệp 位vị 者giả 。 此thử 又hựu 誡giới 其kỳ 勿vật 生sanh 上thượng 慢mạn 。 無vô 為vi 退thoái 屈khuất 。 以dĩ 理lý 即tức 事sự 故cố 。 而nhi 階giai 差sai 宛uyển 爾nhĩ 。 事sự 即tức 理lý 故cố 。 而nhi 生sanh 佛Phật 泯mẫn 然nhiên 。 泯mẫn 然nhiên 故cố 。 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 也dã 。 宛uyển 爾nhĩ 故cố 。 非phi 證chứng 莫mạc 階giai 也dã 。 故cố 能năng 了liễu 天thiên 台thai 六lục 即tức 而nhi 修tu 也dã 。 則tắc 圓viên 融dung 即tức 行hành 布bố 。 行hành 布bố 即tức 圓viên 融dung 之chi 道đạo 。 可khả 挈# 而nhi 行hành 之chi 。 無vô 不bất 中trung 規quy 中trung 矩củ 矣hĩ 。

○# 衣y 食thực 誡giới 警cảnh 第đệ 四tứ

衣y 食thực 由do 來lai 。 長trưởng 養dưỡng 栽tài 種chủng 。 墾khẩn 土thổ 掘quật 地địa 。 鹽diêm 煑chử 蠶tằm 蛾nga 。 成thành 熟thục 施thí 為vi 。 損tổn 傷thương 物vật 命mạng 。 令linh 他tha 受thọ 死tử 。 資tư 給cấp 自tự 身thân 。 但đãn 畏úy 飢cơ 寒hàn 。 不bất 觀quán 死tử 苦khổ 。 殺sát 他tha 活hoạt 己kỷ 。 痛thống 哉tai 可khả 傷thương 。 兼kiêm 用dụng 農nông 功công 。 積tích 力lực 深thâm 厚hậu 。 何hà 獨độc 含hàm 靈linh 致trí 命mạng 。 亦diệc 乃nãi 信tín 施thí 難nan 消tiêu 。 雖tuy 復phục 出xuất 家gia 。 何hà 德đức 之chi 有hữu 。

此thử 中trung 先tiên 言ngôn 衣y 食thực 為vi 功công 過quá 之chi 由do 。 若nhược 以dĩ 之chi 資tư 助trợ 色sắc 身thân 而nhi 入nhập 道đạo 。 則tắc 為vi 功công 。 以dĩ 之chi 恣tứ 縱túng/tung 四tứ 大đại 而nhi 造tạo 業nghiệp 。 則tắc 為vi 過quá 。 葢# 衣y 多đa 長trưởng 養dưỡng 而nhi 成thành 。 故cố 鹽diêm 煑chử 蠶tằm 蛾nga 。 食thực 多đa 栽tài 種chủng 而nhi 就tựu 。 故cố 墾khẩn 土thổ 掘quật 地địa 。 墾khẩn 土thổ 掘quật 地địa 。 則tắc 悞ngộ 傷thương 物vật 命mạng 。 鹽diêm 煑chử 蠶tằm 蛾nga 。 則tắc 故cố 殺sát 眾chúng 生sanh 。 故cố 成thành 熟thục 施thí 為vi 。 損tổn 傷thương 物vật 命mạng 。 令linh 他tha 受thọ 死tử 。 資tư 給cấp 自tự 身thân 。 此thử 言ngôn 其kỳ 過quá 處xứ 。 下hạ 則tắc 正chánh 寓# 誡giới 警cảnh 。 故cố 曰viết 但đãn 畏úy 飢cơ 寒hàn 。 不bất 觀quán 死tử 苦khổ 。 殺sát 他tha 活hoạt 己kỷ 。 痛thống 哉tai 可khả 傷thương 。 石thạch 壁bích 云vân 。 自tự 慮lự 飢cơ 寒hàn 。 飽bão 求cầu 衣y 食thực 。 而nhi 無vô 慚tàm 媿quý 。 悲bi 損tổn 含hàm 靈linh 。 教giáo 誡giới 經Kinh 云vân 。 若nhược 無vô 慚tàm 者giả 。 與dữ 諸chư 禽cầm 獸thú 。 而nhi 無vô 有hữu 異dị 。 又hựu 不bất 惟duy 此thử 也dã 。 兼kiêm 用dụng 農nông 功công 。 積tích 力lực 深thâm 厚hậu 。 是thị 則tắc 此thử 衣y 此thử 食thực 。 皆giai 出xuất 於ư 農nông 夫phu 血huyết 汗hãn 。 檀đàn 越việt 脂chi 膏cao 。 苟cẩu 無vô 道Đạo 力lực 。 何hà 以dĩ 克khắc 當đương 。 故cố 曰viết 何hà 獨độc 含hàm 靈linh 致trí 命mạng 。 亦diệc 廼# 信tín 施thí 難nan 消tiêu 。 若nhược 其kỳ 如như 此thử 。 則tắc 雖tuy 復phục 出xuất 家gia 。 何hà 德đức 之chi 有hữu 。 言ngôn 及cập 於ư 此thử 。 豈khởi 不bất 痛thống 心tâm 。 故cố 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 論luận 云vân 。 受thọ 人nhân 信tín 施thí 。 不bất 如như 法Pháp 用dụng 。 放phóng 逸dật 其kỳ 心tâm 。 廢phế 修tu 道Đạo 業nghiệp 。 入nhập 三tam 途đồ 中trung 。 受thọ 重trọng/trùng 苦khổ 報báo 。

噫# 。 夫phu 欲dục 出xuất 超siêu 三tam 界giới 。 未vị 有hữu 絕tuyệt 塵trần 之chi 行hành 。 徒đồ 為vi 男nam 子tử 之chi 身thân 。 而nhi 無vô 丈trượng 夫phu 之chi 志chí 。 但đãn 以dĩ 終chung 朝triêu 擾nhiễu 擾nhiễu 。 竟cánh 夜dạ 昏hôn 昏hôn 。 道Đạo 德đức 未vị 修tu 。 衣y 食thực 斯tư 費phí 。 上thượng 乖quai 宏hoành 道đạo 。 下hạ 闕khuyết 利lợi 生sanh 。 中trung 負phụ 四Tứ 恩Ân 。 誠thành 以dĩ 為vi 恥sỉ 。 故cố 智trí 人nhân 思tư 之chi 。 甯ninh 有hữu 法pháp 死tử 。 不bất 無vô 法pháp 生sanh 。 徒đồ 自tự 癡si 迷mê 。 貴quý 身thân 賤tiện 法pháp 耳nhĩ 。

上thượng 已dĩ 寄ký 事sự 誡giới 警cảnh 。 今kim 則tắc 激kích 勵lệ 其kỳ 志chí 。 故cố 先tiên 歎thán 噫# 。 以dĩ 為vi 發phát 端đoan 。 然nhiên 後hậu 正chánh 以dĩ 其kỳ 辭từ 。 而nhi 激kích 勵lệ 之chi 。 葢# 凡phàm 言ngôn 出xuất 家gia 者giả 。 出xuất 三tam 界giới 家gia 也dã 。 夫phu 三tam 界giới 為vi 果quả 。 塵trần 勞lao 為vi 因nhân 。 此thử 所sở 從tùng 來lai 舊cựu 矣hĩ 。 今kim 欲dục 出xuất 此thử 三tam 界giới 。 非phi 絕tuyệt 塵trần 而nhi 不bất 可khả 。 況huống 出xuất 家gia 乃nãi 。 丈trượng 夫phu 之chi 事sự 。 貴quý 能năng 割cát 恩ân 愛ái 斷đoạn 塵trần 勞lao 也dã 。 若nhược 但đãn 以dĩ 塵trần 勞lao 擾nhiễu 擾nhiễu 而nhi 不bất 息tức 其kỳ 妄vọng 。 竟cánh 夜dạ 昏hôn 昏hôn 而nhi 不bất 節tiết 其kỳ 睡thụy 。 道Đạo 德đức 未vị 成thành 。 衣y 食thực 斯tư 費phí 。 烏ô 足túc 為vi 男nam 子tử 之chi 身thân 。 具cụ 丈trượng 夫phu 之chi 志chí 哉tai 。 況huống 出xuất 家gia 之chi 士sĩ 。 其kỳ 所sở 急cấp 者giả 三tam 。 上thượng 宏hoành 佛Phật 道Đạo 。 下hạ 利lợi 眾chúng 生sanh 。 中trung 報báo 四Tứ 恩Ân 。 苟cẩu 於ư 是thị 而nhi 不bất 務vụ 。 而nhi 惟duy 務vụ 財tài 色sắc 名danh 食thực 睡thụy 。 返phản 而nhi 思tư 之chi 。 誠thành 以dĩ 為vi 恥sỉ 。 能năng 如như 是thị 思tư 。 乃nãi 為vi 智trí 人nhân 。 則tắc 甯ninh 有hữu 法pháp 死tử 。 不bất 無vô 法pháp 生sanh 。 如như 佛Phật 世thế 有hữu 二nhị 沙Sa 彌Di 。 同đồng 詣nghệ 覲cận 佛Phật 。 道đạo 路lộ 遠viễn 涉thiệp 。 既ký 飢cơ 且thả 渴khát 。 遇ngộ 有hữu 蟲trùng 水thủy 。 忘vong 齎tê 漉lộc 囊nang 。 一nhất 沙Sa 彌Di 曰viết 。 甯ninh 守thủ 渴khát 而nhi 死tử 。 不bất 破phá 戒giới 以dĩ 飲ẩm 有hữu 蟲trùng 之chi 水thủy 。 一nhất 沙Sa 彌Di 曰viết 。 甯ninh 破phá 佛Phật 戒giới 。 苟cẩu 全toàn 性tánh 命mạng 而nhi 得đắc 見kiến 佛Phật 。 渴khát 者giả 死tử 於ư 道đạo 路lộ 。 生sanh 者giả 前tiền 往vãng 見kiến 佛Phật 。 佛Phật 呵ha 之chi 曰viết 。 人nhân 以dĩ 戒giới 為vi 佛Phật 。 不bất 以dĩ 見kiến 為vi 佛Phật 。 汝nhữ 破phá 戒giới 而nhi 見kiến 我ngã 。 非phi 真chân 見kiến 我ngã 也dã 。 彼bỉ 守thủ 戒giới 而nhi 見kiến 我ngã 。 真chân 見kiến 我ngã 矣hĩ 。 葢# 佛Phật 以dĩ 五ngũ 分phần/phân 和hòa 合hợp 而nhi 為vi 法Pháp 身thân 。 彼bỉ 守thủ 戒giới 沙Sa 彌Di 。 已dĩ 見kiến 戒giới 身thân 。 況huống 為vi 五ngũ 分phần/phân 重trọng/trùng 樓lâu 之chi 基cơ 址# 。 既ký 已dĩ 堅kiên 固cố 其kỳ 戒giới 基cơ 。 則tắc 定định 身thân 。 慧tuệ 身thân 。 解giải 脫thoát 身thân 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 身thân 。 皆giai 當đương 得đắc 之chi 。 然nhiên 後hậu 可khả 稱xưng 全toàn 見kiến 佛Phật 身thân 也dã 。 末mạt 句cú 結kết 云vân 。 徒đồ 自tự 迷mê 癡si 。 貴quý 身thân 賤tiện 法pháp 者giả 。 葢# 言ngôn 悟ngộ 而nhi 生sanh 慧tuệ 者giả 。 必tất 貴quý 法pháp 賤tiện 身thân 。 迷mê 而nhi 墜trụy 癡si 者giả 。 乃nãi 貴quý 身thân 賤tiện 法pháp 耳nhĩ 。

○# 淨tịnh 修tu 三tam 業nghiệp 第đệ 五ngũ

貪tham 瞋sân 。 邪tà 見kiến 。 意ý 業nghiệp 。 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 惡ác 口khẩu 。 口khẩu 業nghiệp 。 殺sát 。 盜đạo 。 婬dâm 。 身thân 業nghiệp 。 夫phu 欲dục 志chí 求cầu 大Đại 道Đạo 者giả 。 必tất 先tiên 淨tịnh 修tu 三tam 業nghiệp 。

人nhân 生sanh 日nhật 用dụng 所sở 有hữu 之chi 業nghiệp 惟duy 三tam 。 曰viết 身thân 口khẩu 意ý 。 猶do 如như 大đại 地địa 。 因nhân 倒đảo 因nhân 起khởi 。 若nhược 修tu 三tam 品phẩm 十Thập 善Thiện 。 以dĩ 之chi 為vi 出xuất 世thế 因nhân 。 則tắc 因nhân 起khởi 也dã 。 以dĩ 之chi 為vi 三tam 品phẩm 十thập 惡ác 。 則tắc 因nhân 倒đảo 也dã 。 故cố 出xuất 塵trần 之chi 士sĩ 。 三tam 業nghiệp 不bất 可khả 以dĩ 不bất 修tu 。 不bất 可khả 以dĩ 不bất 淨tịnh 。 不bất 可khả 以dĩ 不bất 階giai 乎hồ 至chí 淨tịnh 也dã 。

然nhiên 後hậu 於ư 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 漸tiệm 次thứ 入nhập 道đạo 。 乃nãi 至chí 六lục 根căn 所sở 對đối 。 隨tùy 緣duyên 了liễu 達đạt 。 境cảnh 智trí 雙song 寂tịch 。 冥minh 乎hồ 妙diệu 旨chỉ 。

前tiền 言ngôn 淨tịnh 修tu 三tam 業nghiệp 為vi 助trợ 行hành 。 此thử 言ngôn 四tứ 儀nghi 入nhập 道đạo 為vi 正chánh 修tu 。 正chánh 修tu 之chi 德đức 不bất 出xuất 境cảnh 智trí 。 智trí 為vi 能năng 觀quán 。 境cảnh 為vi 所sở 觀quán 。 此thử 之chi 境cảnh 智trí 。 又hựu 不bất 外ngoại 乎hồ 日nhật 用dụng 之chi 間gian 。 六lục 根căn 所sở 對đối 。 故cố 止Chỉ 觀Quán 明minh 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 。 楞lăng 嚴nghiêm 備bị 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 。 莫mạc 非phi 其kỳ 事sự 。 然nhiên 正chánh 修tu 之chi 方phương 。 妙diệu 在tại 隨tùy 緣duyên 了liễu 達đạt 。 境cảnh 智trí 雙song 寂tịch 。 此thử 下hạ 文văn 所sở 明minh 事sự 理lý 不bất 二nhị 。 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 之chi 旨chỉ 。 如như 是thị 圓viên 修tu 。 方phương 契khế 妙diệu 旨chỉ 。

云vân 何hà 清thanh 淨tịnh 身thân 業nghiệp 。 深thâm 自tự 思tư 惟duy 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 檢kiểm 攝nhiếp 三tam 愆khiên 。 謂vị 殺sát 盜đạo 婬dâm 。

淨tịnh 身thân 業nghiệp 中trung 。 有hữu 別biệt 明minh 總tổng 明minh 。 別biệt 總tổng 二nhị 文văn 。 皆giai 有hữu 止chỉ 善thiện 行hành 善thiện 。 於ư 別biệt 明minh 中trung 。 先tiên 殺sát 次thứ 盜đạo 三tam 婬dâm 。 下hạ 文văn 先tiên 言ngôn 殺sát 中trung 止chỉ 善thiện 。

慈từ 悲bi 撫phủ 育dục 。 不bất 傷thương 物vật 命mạng 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 一nhất 切thiết 含hàm 識thức 。 命mạng 無vô 大đại 小tiểu 。 等đẳng 心tâm 愛ái 護hộ 。 蠢xuẩn 動động 蜎quyên 飛phi 。 無vô 令linh 毀hủy 損tổn 。

於ư 身thân 殺sát 業nghiệp 。 欲dục 行hành 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 。 要yếu 先tiên 以dĩ 慈từ 悲bi 撫phủ 育dục 為vi 本bổn 。 次thứ 以dĩ 不bất 傷thương 物vật 命mạng 為vi 行hành 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 此thử 明minh 物vật 命mạng 所sở 依y 之chi 處xứ 廣quảng 也dã 。 一nhất 切thiết 含hàm 識thức 。 此thử 言ngôn 能năng 依y 之chi 物vật 命mạng 眾chúng 也dã 。 命mạng 無vô 大đại 小tiểu 。 等đẳng 心tâm 愛ái 護hộ 。 此thử 舉cử 護hộ 生sanh 之chi 念niệm 等đẳng 也dã 。 凡phàm 是thị 蠢xuẩn 動động 蜎quyên 飛phi 。 一nhất 切thiết 無vô 令linh 毀hủy 損tổn 。 乃nãi 止chỉ 善thiện 之chi 大đại 者giả 也dã 。

危nguy 難nạn/nan 之chi 流lưu 。 殷ân 勤cần 拔bạt 濟tế 。 方phương 便tiện 救cứu 度độ 。 皆giai 令linh 解giải 脫thoát 。

此thử 明minh 行hành 善thiện 。 謂vị 不bất 但đãn 不bất 殺sát 。 兼kiêm 能năng 放phóng 生sanh 。 危nguy 難nạn/nan 之chi 流lưu 。 則tắc 所sở 濟tế 之chi 境cảnh 亦diệc 廣quảng 。 凡phàm 是thị 物vật 命mạng 。 不bất 問vấn 人nhân 畜súc 。 但đãn 在tại 危nguy 難nạn/nan 。 莫mạc 不bất 殷ân 勤cần 。 而nhi 拔bạt 濟tế 之chi 。 方phương 便tiện 而nhi 救cứu 度độ 之chi 。 皆giai 令linh 解giải 脫thoát 。 則tắc 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 因nhân 解giải 脫thoát 。 即tức 贖thục 其kỳ 身thân 命mạng 。 卻khước 放phóng 逍tiêu 遙diêu 。 二nhị 果quả 解giải 脫thoát 。 即tức 為vi 稱xưng 唱xướng 佛Phật 名danh 。 歸quy 命mạng 說thuyết 法Pháp 。 植thực 了liễu 因nhân 種chủng 。 命mạng 終chung 生sanh 天thiên 。 獲hoạch 花hoa 報báo 之chi 樂lạc 。 將tương 來lai 授thọ 記ký 。 得đắc 成thành 佛Phật 之chi 因nhân 。 道Đạo 人Nhân 運vận 心tâm 。 志chí 雖tuy 普phổ 廣quảng 。 力lực 有hữu 不bất 及cập 。 量lượng 力lực 而nhi 行hành 。 全toàn 之chi 者giả 上thượng 。 如như 其kỳ 不bất 然nhiên 。 甯ninh 可khả 虧khuy 於ư 前tiền 業nghiệp 。 不bất 可khả 缺khuyết 於ư 後hậu 事sự 。 葢# 生sanh 誰thùy 無vô 死tử 。 徒đồ 贖thục 命mạng 則tắc 才tài 免miễn 於ư 一nhất 生sanh 。 死tử 有hữu 所sở 因nhân 。 獲hoạch 聞văn 名danh 。 則tắc 終chung 超siêu 於ư 永vĩnh 死tử 故cố 也dã 。

於ư 他tha 財tài 物vật 。 不bất 與dữ 不bất 取thủ 。 乃nãi 至chí 鬼quỷ 神thần 有hữu 主chủ 物vật 。 一nhất 針châm 一nhất 草thảo 。 終chung 無vô 故cố 犯phạm 。

此thử 盜đạo 業nghiệp 中trung 。 止chỉ 善thiện 也dã 。 於ư 他tha 財tài 物vật 。 不bất 與dữ 不bất 取thủ 。 則tắc 所sở 制chế 之chi 戒giới 廣quảng 。 乃nãi 至chí 一nhất 針châm 一nhất 草thảo 。 終chung 無vô 故cố 犯phạm 。 則tắc 所sở 限hạn 之chi 物vật 嚴nghiêm 。 十thập 誦tụng 律luật 有hữu 六lục 種chủng 盜đạo 心tâm 。 謂vị 苦khổ 切thiết 取thủ 。 謂vị 乞khất 憐lân 狀trạng 。 輕khinh 慢mạn 取thủ 。 有hữu 現hiện 威uy 狀trạng 。 以dĩ 他tha 名danh 字tự 取thủ 。 謂vị 我ngã 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 觝để 突đột 取thủ 。 謂vị 慢mạn 罵mạ 使sử 伏phục 己kỷ 。 受thọ 寄ký 取thủ 。 謂vị 昏hôn 昧muội 他tha 寄ký 附phụ 。 出xuất 息tức 取thủ 。 謂vị 以dĩ 錢tiền 責trách 人nhân 之chi 息tức 者giả 。 五ngũ 分phần/phân 律luật 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 諂siểm 心tâm 。 曲khúc 心tâm 。 瞋sân 心tâm 。 恐khủng 怖bố 心tâm 。 四tứ 分phần/phân 律luật 有hữu 十thập 種chủng 。 謂vị 黑hắc 暗ám 心tâm 。 謂vị 不bất 知tri 因nhân 果quả 。 邪tà 心tâm 謂vị 不bất 識thức 正chánh 理lý 。 曲khúc 戾lệ 心tâm 。 謂vị 諂siểm 附phụ 。 恐khủng 怖bố 心tâm 。 謂vị 恐khủng 失thất 之chi 。 常thường 有hữu 盜đạo 他tha 物vật 心tâm 。 既ký 言ngôn 常thường 有hữu 。 則tắc 不bất 問vấn 多đa 寡quả 。 必tất 欲dục 盜đạo 耳nhĩ 。 決quyết 定định 取thủ 。 若nhược 以dĩ 力lực 強cường/cưỡng 取thủ 。 不bất 問vấn 可khả 否phủ/bĩ 。 寄ký 物vật 取thủ 。 恐khủng 怖bố 取thủ 。 謂vị 以dĩ 言ngôn 恐khủng 之chi 。 如như 談đàm 他tha 地địa 獄ngục 搖dao 撼# 之chi 事sự 而nhi 取thủ 財tài 。 見kiến 便tiện 取thủ 。 謂vị 伺tứ 其kỳ 可khả 取thủ 之chi 便tiện 而nhi 盜đạo 之chi 。 倚ỷ 託thác 取thủ 。 謂vị 假giả 借tá 權quyền 勢thế 。 摩ma 得đắc 伽già 論luận 有hữu 三tam 。 強cưỡng 奪đoạt 取thủ 。 軟nhuyễn 語ngữ 取thủ 。 施thí 與dữ 還hoàn 取thủ 。 皆giai 犯phạm 盜đạo 戒giới 。

貧bần 窮cùng 乞khất 丐cái 。 隨tùy 己kỷ 所sở 有hữu 。 敬kính 心tâm 施thí 與dữ 。 令linh 彼bỉ 安an 隱ẩn 。 不bất 求cầu 恩ân 報báo 。

此thử 盜đạo 業nghiệp 中trung 。 行hành 善thiện 也dã 。 謂vị 不bất 但đãn 不bất 盜đạo 。 兼kiêm 能năng 布bố 施thí 。 然nhiên 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 其kỳ 所sở 行hành 施thí 同đồng 。 所sở 用dụng 心tâm 異dị 。 貧bần 窮cùng 乞khất 丐cái 。 隨tùy 己kỷ 所sở 有hữu 者giả 與dữ 之chi 。 令linh 彼bỉ 安an 隱ẩn 。 則tắc 因nhân 彼bỉ 悲bi 田điền 。 成thành 我ngã 大đại 悲bi 拔bạt 苦khổ 。 大đại 慈từ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 心tâm 也dã 。 敬kính 心tâm 施thí 與dữ 者giả 。 則tắc 能năng 視thị 彼bỉ 悲bi 田điền 以dĩ 等đẳng 乎hồ 敬kính 田điền 也dã 。 又hựu 不bất 求cầu 恩ân 報báo 。 則tắc 心tâm 無vô 所sở 住trụ 。 不bất 著trước 三tam 有hữu 。 此thử 其kỳ 所sở 以dĩ 為vi 出xuất 世thế 間gian 之chi 施thí 也dã 。

作tác 是thị 思tư 惟duy 。

過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 行hành 檀đàn 布bố 施thí 。 象tượng 馬mã 七thất 珍trân 。 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 乃nãi 至chí 身thân 命mạng 。 捨xả 而nhi 無vô 恡lận 。 我ngã 今kim 亦diệc 爾nhĩ 。 隨tùy 有hữu 施thí 與dữ 。 歡hoan 喜hỷ 供cúng 養dường 。 心tâm 無vô 恡lận 惜tích 。

石thạch 壁bích 云vân 。 思tư 齊tề 上thượng 聖thánh 。 久cửu 而nhi 彌di 堅kiên 。 瑜du 伽già 云vân 。 愚ngu 夫phu 修tu 少thiểu 時thời 。 懈giải 怠đãi 疑nghi 已dĩ 久cửu 。 聖thánh 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 勤cần 苦khổ 為vi 須tu 臾du 。

於ư 諸chư 女nữ 色sắc 。 心tâm 無vô 染nhiễm 著trước 。

於ư 婬dâm 業nghiệp 中trung 。 先tiên 明minh 止chỉ 善thiện 。 於ư 諸chư 女nữ 色sắc 。 先tiên 指chỉ 欲dục 境cảnh 也dã 。 心tâm 無vô 染nhiễm 著trước 。 誡giới 弗phất 生sanh 貪tham 也dã 。

凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 。 為vi 欲dục 所sở 醉túy 。 躭đam 荒hoang 迷mê 亂loạn 。 不bất 知tri 其kỳ 過quá 。 如như 捉tróc 花hoa 莖hành 。 不bất 悟ngộ 毒độc 蛇xà 。

此thử 言ngôn 愚ngu 人nhân 迷mê 欲dục 。 因nhân 之chi 起khởi 過quá 。 顛điên 倒đảo 者giả 。 計kế 不bất 淨tịnh 以dĩ 為vi 淨tịnh 。 如như 以dĩ 首thủ 而nhi 為vi 其kỳ 尾vĩ 也dã 。 為vi 慾dục 所sở 醉túy 者giả 。 以dĩ 色sắc 而nhi 為vi 酒tửu 。 飲ẩm 之chi 不bất 覺giác 其kỳ 醉túy 。 葢# 世thế 間gian 愚ngu 人nhân 。 慾dục 上thượng 又hựu 加gia 之chi 慾dục 。 躭đam 荒hoang 迷mê 亂loạn 。 不bất 知tri 其kỳ 過quá 。 如như 醉túy 又hựu 加gia 之chi 酒tửu 。 顛điên 倒đảo 瞑minh 眩huyễn 。 不bất 覺giác 其kỳ 非phi 。 如như 捉tróc 花hoa 莖hành 。 不bất 悟ngộ 毒độc 蛇xà 者giả 。 喻dụ 上thượng 躭đam 色sắc 不bất 顧cố 惡ác 道đạo 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 如như 妙diệu 花hoa 莖hành 。 毒độc 蛇xà 纏triền 之chi 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 性tánh 愛ái 花hoa 色sắc 。 不bất 見kiến 花hoa 莖hành 毒độc 蛇xà 過quá 患hoạn 。

智trí 人nhân 觀quán 之chi 。 毒độc 蛇xà 之chi 口khẩu 。 熊hùng 豹báo 之chi 手thủ 。 猛mãnh 火hỏa 熱nhiệt 鐵thiết 。 不bất 以dĩ 為ví 喻dụ 。 銅đồng 柱trụ 鐵thiết 床sàng 。 焦tiêu 背bối/bội 爛lạn 腸tràng 。 血huyết 肉nhục 糜mi 潰hội 。 痛thống 徹triệt 心tâm 髓tủy 。 作tác 如như 是thị 觀quán 。 惟duy 苦khổ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。

前tiền 明minh 愚ngu 人nhân 之chi 相tướng 。 今kim 明minh 智trí 者giả 之chi 觀quán 。 即tức 以dĩ 女nữ 人nhân 之chi 口khẩu 。 為vi 毒độc 蛇xà 之chi 口khẩu 而nhi 螫thích 人nhân 。 即tức 以dĩ 女nữ 人nhân 之chi 手thủ 。 為vi 熊hùng 豹báo 之chi 手thủ 而nhi 傷thương 命mạng 。 即tức 以dĩ 女nữ 人nhân 之chi 身thân 。 為vi 猛mãnh 火hỏa 熱nhiệt 鐵thiết 抱bão 之chi 而nhi 燒thiêu 人nhân 。 又hựu 以dĩ 女nữ 人nhân 之chi 身thân 。 冷lãnh 煖noãn 細tế 滑hoạt 之chi 觸xúc 。 以dĩ 為vi 銅đồng 柱trụ 鐵thiết 床sàng 。 焦tiêu 爛lạn 糜mi 潰hội 於ư 其kỳ 身thân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 居cư 因nhân 。 則tắc 能năng 敗bại 國quốc 亡vong 家gia 。 殞vẫn 身thân 喪táng 命mạng 。 致trí 尫# 瘵sái 虗hư 勞lao 等đẳng 病bệnh 。 至chí 果quả 。 則tắc 為vi 地địa 獄ngục 銅đồng 柱trụ 鐵thiết 床sàng 焦tiêu 灼chước 身thân 體thể 等đẳng 報báo 。 能năng 作tác 如như 是thị 觀quán 者giả 。 則tắc 惟duy 苦khổ 而nhi 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。

革cách 囊nang 盛thình 糞phẩn 。 膿nùng 血huyết 之chi 聚tụ 。 外ngoại 假giả 香hương 塗đồ 。 內nội 惟duy 臭xú 穢uế 。 不bất 淨tịnh 流lưu 溢dật 。 蟲trùng 蛆thư 住trú 處xứ 。 鮑# 肆tứ 廁trắc 孔khổng 。 亦diệc 所sở 不bất 及cập 。

前tiền 但đãn 假giả 觀quán 。 此thử 去khứ 實thật 觀quán 。 革cách 囊nang 盛thình 糞phẩn 。 指chỉ 腸tràng 胃vị 中trung 之chi 所sở 有hữu 也dã 。 膿nùng 血huyết 之chi 聚tụ 。 指chỉ 革cách 囊nang 中trung 之chi 所sở 有hữu 也dã 。 外ngoại 假giả 香hương 塗đồ 。 藉tạ 以dĩ 掩yểm 羞tu 也dã 。 內nội 惟duy 臭xú 穢uế 。 穢uế 惡ác 充sung 實thật 也dã 。 不bất 淨tịnh 流lưu 溢dật 。 彌di 藏tạng 彌di 露lộ 也dã 。 蟲trùng 蛆thư 住trú 處xứ 。 與dữ 物vật 同đồng 居cư 也dã 。 鮑# 肆tứ 廁trắc 孔khổng 。 亦diệc 所sở 不bất 及cập 。 極cực 言ngôn 人nhân 身thân 之chi 穢uế 。 雖tuy 鮑# 魚ngư 之chi 肆tứ 。 圊# 廁trắc 之chi 孔khổng 。 亦diệc 比tỉ 之chi 不bất 及cập 。 昔tích 一nhất 初sơ 果quả 人nhân 。 隔cách 生sanh 中trung 忘vong 。 婬dâm 欲dục 熾sí 盛thịnh 。 其kỳ 婦phụ 不bất 堪kham 。 家gia 常thường 供cúng 養dường 一nhất 聖thánh 僧Tăng 。 婦phụ 以dĩ 所sở 苦khổ 訴tố 之chi 。 僧Tăng 教giáo 曰viết 。 彼bỉ 欲dục 汝nhữ 時thời 。 第đệ 告cáo 之chi 曰viết 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 當đương 如như 是thị 耶da 。 婦phụ 依y 言ngôn 道đạo 之chi 。 其kỳ 人nhân 遂toại 識thức 宿túc 命mạng 。 厭yếm 欲dục 心tâm 生sanh 。 永vĩnh 絕tuyệt 女nữ 色sắc 。 婦phụ 見kiến 久cửu 絕tuyệt 。 復phục 欲dục 得đắc 之chi 。 其kỳ 夫phu 以dĩ 一nhất 畫họa 瓶bình 。 滿mãn 中trung 盛thịnh 糞phẩn 。 封phong 固cố 其kỳ 口khẩu 。 命mạng 婦phụ 寶bảo 持trì 。 而nhi 語ngứ 之chi 曰viết 。 汝nhữ 能năng 持trì 此thử 而nhi 弗phất 失thất 。 即tức 與dữ 如như 故cố 。 婦phụ 欣hân 然nhiên 執chấp 之chi 未vị 久cửu 。 失thất 手thủ 迸bính 流lưu 臭xú 穢uế 。 夫phu 問vấn 婦phụ 曰viết 。 此thử 瓶bình 汝nhữ 昔tích 愛ái 否phủ/bĩ 。 對đối 曰viết 實thật 愛ái 。 今kim 能năng 愛ái 否phủ/bĩ 。 對đối 曰viết 昔tích 所sở 不bất 知tri 。 故cố 寶bảo 愛ái 之chi 。 今kim 已dĩ 見kiến 之chi 。 不bất 復phục 愛ái 也dã 。 夫phu 曰viết 。 吾ngô 昔tích 未vị 悟ngộ 。 故cố 與dữ 汝nhữ 情tình 愛ái 彌di 篤đốc 。 今kim 已dĩ 悟ngộ 已dĩ 。 不bất 復phục 愛ái 也dã 。

智trí 者giả 觀quán 之chi 。 但đãn 見kiến 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 薄bạc 皮bì 厚hậu 皮bì 。 血huyết 肉nhục 汗hãn 淚lệ 。 涕thế 唾thóa 膿nùng 脂chi 。 筋cân 脈mạch 腦não 膜mô 。 黃hoàng 痰đàm 白bạch 痰đàm 。 肝can 膽đảm 骨cốt 髓tủy 。 肺phế 脾tì 腎thận 胃vị 。 心tâm 膏cao 牓# 胱# 。 大đại 膓# 小tiểu 腸tràng 。 生sanh 臟tạng 熟thục 臟tạng 。 屎thỉ 尿niệu 臭xú 處xứ 。 如như 是thị 等đẳng 物vật 。 一nhất 一nhất 非phi 人nhân 。

人nhân 之chi 所sở 以dĩ 貪tham 欲dục 者giả 。 執chấp 有hữu 人nhân 我ngã 故cố 也dã 。 今kim 以dĩ 此thử 身thân 摩ma 頂đảnh 至chí 踵chủng 。 觀quán 之chi 中trung 間gian 所sở 有hữu 。 不bất 過quá 三tam 十thập 六lục 物vật 。 質chất 礙ngại 歸quy 地địa 。 潤nhuận 溼thấp 歸quy 水thủy 。 暖noãn 氣khí 歸quy 火hỏa 。 動động 搖dao 歸quy 風phong 。 始thỉ 則tắc 聚tụ 之chi 以dĩ 為vi 身thân 。 終chung 則tắc 散tán 之chi 以dĩ 歸quy 本bổn 。 中trung 間gian 求cầu 之chi 。 一nhất 一nhất 非phi 我ngã 。 今kim 者giả 妄vọng 身thân 。 何hà 者giả 為vi 是thị 。 如như 是thị 觀quán 之chi 。 畢tất 竟cánh 無vô 身thân 。 既ký 無vô 有hữu 身thân 。 則tắc 假giả 名danh 為vi 人nhân 。 與dữ 幻huyễn 化hóa 等đẳng 。 男nam 女nữ 皆giai 幻huyễn 。 能năng 所sở 俱câu 空không 。 婬dâm 與dữ 淫dâm 者giả 。 畢tất 竟cánh 何hà 有hữu 。 胡hồ 乃nãi 於ư 虗hư 空không 而nhi 搆câu 惡ác 業nghiệp 。 致trí 三tam 途đồ 苦khổ 耶da 。

識thức 風phong 鼓cổ 擊kích 。 妄vọng 生sanh 言ngôn 語ngữ 。 詐trá 為vi 親thân 友hữu 。 其kỳ 實thật 怨oán 妬đố 。 敗bại 德đức 障chướng 道đạo 。 為vi 過quá 至chí 重trọng/trùng 。 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 如như 避tị 怨oán 賊tặc 。

此thử 釋thích 上thượng 文văn 。 或hoặc 者giả 之chi 疑nghi 。 疑nghi 者giả 曰viết 。 此thử 身thân 空không 虗hư 。 若nhược 其kỳ 無vô 人nhân 。 何hà 以dĩ 能năng 言ngôn 語ngữ 相tương 親thân 善thiện 耶da 。 故cố 釋thích 之chi 曰viết 。 能năng 言ngôn 語ngữ 者giả 。 不bất 過quá 最tối 初sơ 託thác 一nhất 念niệm 識thức 心tâm 。 妄vọng 有hữu 緣duyên 氣khí 。 於ư 中trung 積tích 聚tụ 。 此thử 識thức 與dữ 父phụ 母mẫu 己kỷ 三tam 之chi 報báo 風phong 居cư 於ư 臍tề 輪luân 之chi 下hạ 。 如như 爐lô 鞲# 槖# 鑰thược 。 鼓cổ 此thử 識thức 風phong 。 以dĩ 擊kích 喉hầu 舌thiệt 齦# 齶ngạc 而nhi 為vi 語ngữ 言ngôn 。 非phi 徒đồ 喉hầu 舌thiệt 齦# 齶ngạc 而nhi 能năng 語ngữ 言ngôn 也dã 。 若nhược 能năng 語ngữ 言ngôn 。 則tắc 諸chư 死tử 者giả 尚thượng 有hữu 舌thiệt 存tồn 。 胡hồ 不bất 言ngôn 耶da 。 相tương 親thân 善thiện 者giả 。 不bất 過quá 四tứ 大đại 詐trá 為vi 親thân 善thiện 。 其kỳ 實thật 與dữ 我ngã 作tác 諸chư 怨oán 妬đố 。 譬thí 若nhược 有hữu 人nhân 。 與dữ 怨oán 家gia 結kết 為vi 親thân 友hữu 。 自tự 雖tuy 不bất 即tức 行hành 殺sát 。 惟duy 教giáo 作tác 諸chư 不bất 善thiện 。 使sử 之chi 敗bại 德đức 障chướng 道đạo 。 以dĩ 為vi 罪tội 魁khôi 為vi 死tử 因nhân 。 四tứ 大đại 亦diệc 然nhiên 。 相tương/tướng 與dữ 百bách 年niên 。 詐trá 為vi 親thân 友hữu 。 婬dâm 殺sát 盜đạo 妄vọng 。 靡mĩ 不bất 由do 之chi 。 為vi 過quá 至chí 重trọng/trùng 。 是thị 故cố 智trí 者giả 。 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 如như 避tị 怨oán 賊tặc 。

是thị 故cố 智trí 者giả 觀quan 之chi 。 如như 毒độc 蛇xà 想tưởng 。 甯ninh 近cận 毒độc 蛇xà 。 不bất 親thân 女nữ 色sắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 毒độc 蛇xà 殺sát 人nhân 。 一nhất 死tử 一nhất 生sanh 。 女nữ 色sắc 繫hệ 縛phược 。 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 種chủng 種chủng 楚sở 毒độc 。 苦khổ 痛thống 無vô 窮cùng 。 諦đế 察sát 深thâm 思tư 。 難nan 可khả 附phụ 近cận 。

前tiền 因nhân 女nữ 色sắc 。 而nhi 通thông 明minh 人nhân 身thân 不bất 淨tịnh 。 苦khổ 空không 無vô 常thường 。 無vô 我ngã 妄vọng 執chấp 成thành 過quá 。 今kim 則tắc 會hội 人nhân 身thân 之chi 過quá 。 而nhi 的đích 歸quy 女nữ 色sắc 。 應ưng 當đương 以dĩ 智trí 慧tuệ 觀quán 之chi 。 猶do 如như 毒độc 蛇xà 。 不bất 可khả 親thân 近cận 。

是thị 故cố 智trí 者giả 。 切thiết 檢kiểm 三tam 愆khiên 。 改cải 往vãng 修tu 來lai 。 背bối/bội 惡ác 從tùng 善thiện 。 不bất 殺sát 不bất 盜đạo 。 放phóng 生sanh 布bố 施thí 。 不bất 行hành 婬dâm 穢uế 。 常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh 。

前tiền 已dĩ 三tam 業nghiệp 別biệt 明minh 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 。 今kim 則tắc 總tổng 明minh 三tam 業nghiệp 。 要yếu 在tại 時thời 時thời 切thiết 檢kiểm 三tam 愆khiên 。 惡ác 則tắc 改cải 之chi 。 善thiện 則tắc 行hành 之chi 。 此thử 亦diệc 總tổng 言ngôn 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 也dã 。 別biệt 明minh 中trung 。 不bất 殺sát 不bất 盜đạo 不bất 婬dâm 。 止chỉ 善thiện 也dã 。 放phóng 生sanh 布bố 施thí 梵Phạm 行hạnh 。 行hành 善thiện 也dã 。 然nhiên 有hữu 即tức 止chỉ 善thiện 而nhi 為vi 行hành 善thiện 。 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 不bất 飲ẩm 酒tửu 肉nhục 。 施thí 與dữ 酒tửu 肉nhục 。 不bất 服phục 花hoa 香hương 。 施thí 與dữ 花hoa 香hương 。 如như 是thị 施thí 者giả 。 無vô 分phần/phân 文văn 之chi 費phí 。 而nhi 得đắc 名danh 為vi 。 大đại 施thí 檀đàn 越việt 。 此thử 佛Phật 為vi 世thế 間gian 。 人nhân 能năng 布bố 施thí 。 而nhi 不bất 能năng 持trì 戒giới 。 故cố 讚tán 戒giới 而nhi 具cụ 大đại 施thí 。 使sử 人nhân 知tri 施thí 之chi 勝thắng 。 而nhi 莫mạc 大đại 於ư 戒giới 。 非phi 謂vị 持trì 戒giới 。 而nhi 不bất 必tất 行hành 施thí 也dã 。

日nhật 夜dạ 精tinh 勤cần 。 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 。 歸quy 憑bằng 三Tam 寶Bảo 。 志chí 求cầu 解giải 脫thoát 。 於ư 身thân 命mạng 財tài 。 修tu 三tam 堅kiên 法Pháp 。

上thượng 明minh 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 。 猶do 是thị 人nhân 天thiên 戒giới 善thiện 。 不bất 堅kiên 牢lao 法pháp 。 不bất 足túc 以dĩ 為vi 。 出xuất 世thế 之chi 因nhân 。 必tất 須tu 日nhật 夜dạ 精tinh 勤cần 。 志chí 求cầu 解giải 脫thoát 。 於ư 身thân 命mạng 財tài 。 修tu 三tam 堅kiên 法Pháp 。 此thử 則tắc 應ưng 依y 止Chỉ 觀Quán 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 備bị 修tu 十thập 大đại 願nguyện 王vương 。 方phương 合hợp 其kỳ 法pháp 。 三tam 堅kiên 之chi 法pháp 。 出xuất 本bổn 事sự 經kinh 。 一nhất 不bất 堅kiên 財tài 。 貿mậu 易dị 堅kiên 財tài 。 謂vị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 財tài 物vật 。 體thể 非phi 堅kiên 固cố 。 聚tụ 散tán 無vô 常thường 。 不bất 可khả 久cửu 保bảo 。 若nhược 能năng 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 之chi 人nhân 。 遠viễn 求cầu 無vô 上thượng 安an 樂lạc 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 求cầu 當đương 來lai 人nhân 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。 即tức 為vi 堅kiên 固cố 之chi 財tài 。 永vĩnh 久cửu 不bất 壞hoại 矣hĩ 。 是thị 為vi 不bất 堅kiên 之chi 財tài 。 貿mậu 易dị 堅kiên 財tài 也dã 。 二nhị 不bất 堅kiên 身thân 。 貿mậu 易dị 堅kiên 身thân 。 謂vị 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 之chi 身thân 。 乃nãi 四tứ 大đại 假giả 合hợp 而nhi 成thành 。 危nguy 脆thúy 不bất 實thật 。 體thể 非phi 堅kiên 固cố 。 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 。 不bất 可khả 久cửu 存tồn 。 若nhược 能năng 持trì 守thủ 五Ngũ 戒Giới 。 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。 修tu 習tập 菩Bồ 提Đề 無vô 上thượng 之chi 道Đạo 。 以dĩ 證chứng 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 之chi 身thân 。 是thị 為vi 以dĩ 不bất 堅kiên 身thân 。 貿mậu 易dị 堅kiên 身thân 也dã 。 四tứ 大đại 者giả 。 地địa 大đại 。 水thủy 大đại 。 火hỏa 大đại 。 風phong 大đại 也dã 。 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 不bất 殺sát 。 不bất 盜đạo 。 不bất 邪tà 婬dâm 。 不bất 妄vọng 語ngữ 。 不bất 飲ẩm 酒tửu 也dã 。 三tam 不bất 堅kiên 命mạng 。 貿mậu 易dị 堅kiên 命mạng 。 謂vị 人nhân 所sở 受thọ 之chi 命mạng 。 雖tuy 壽thọ 夭yểu 不bất 齊tề 。 皆giai 同đồng 夢mộng 幻huyễn 。 體thể 非phi 堅kiên 固cố 。 倐thúc 忽hốt 無vô 常thường 。 不bất 可khả 久cửu 保bảo 。 若nhược 能năng 了liễu 知tri 四Tứ 諦Đế 。 習tập 習tập 正Chánh 法Pháp 。 起khởi 越việt 生sanh 死tử 。 以dĩ 續tục 常thường 住trụ 不bất 朽hủ 慧tuệ 命mạng 。 是thị 為vi 以dĩ 不bất 堅kiên 命mạng 。 貿mậu 易dị 堅kiên 命mạng 也dã 。

知tri 身thân 虗hư 幻huyễn 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 誰thùy 是thị 我ngã 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 但đãn 有hữu 假giả 名danh 。 無vô 有hữu 定định 實thật 。 是thị 我ngã 身thân 者giả 。 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 一nhất 非phi 我ngã 。 和hòa 合hợp 亦diệc 無vô 。 內nội 外ngoại 推thôi 求cầu 。 如như 水thủy 聚tụ 沫mạt 。 浮phù 泡bào 陽dương 燄diệm 。 芭ba 蕉tiêu 幻huyễn 化hóa 。 鏡kính 像tượng 水thủy 月nguyệt 。 畢tất 竟cánh 無vô 人nhân 。 無vô 明minh 不bất 了liễu 。 妄vọng 執chấp 為vi 我ngã 。 於ư 非phi 實thật 中trung 。 橫hoạnh 生sanh 貪tham 著trước 。 殺sát 生sanh 偷thâu 盜đạo 。 婬dâm 穢uế 荒hoang 迷mê 。 竟cánh 夜dạ 終chung 朝triêu 。 矻# 矻# 造tạo 業nghiệp 。 雖tuy 非phi 真chân 實thật 。 善thiện 惡ác 報báo 應ứng 。 如như 影ảnh 隨tùy 形hình 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 不bất 以dĩ 惡ác 求cầu 。 而nhi 養dưỡng 身thân 命mạng 。

此thử 大đại 師sư 誡giới 勸khuyến 行hành 人nhân 。 不bất 可khả 以dĩ 惡ác 求cầu 而nhi 養dưỡng 身thân 命mạng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世thế 人nhân 只chỉ 為vì 不bất 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 以dĩ 身thân 命mạng 而nhi 為vi 實thật 有hữu 。 是thị 故cố 惡ác 求cầu 多đa 求cầu 。 以dĩ 養dưỡng 身thân 命mạng 。 不bất 知tri 身thân 非phi 實thật 有hữu 。 命mạng 不bất 我ngã 延diên 。 何hà 得đắc 以dĩ 人nhân 間gian 虗hư 幻huyễn 之chi 身thân 。 造tạo 地địa 獄ngục 真chân 實thật 之chi 罪tội 。 以dĩ 閻Diêm 浮Phù 須tu 臾du 之chi 命mạng 。 貽# 惡ác 道đạo 長trường 久cửu 之chi 因nhân 。 以dĩ 五ngũ 欲dục 苟cẩu 合hợp 之chi 樂lạc 。 嬰anh 摧tồi 折chiết 色sắc 心tâm 之chi 苦khổ 。 文văn 有hữu 法pháp 喻dụ 。 合hợp 有hữu 結kết 責trách 。 細tế 尋tầm 可khả 知tri 。

應ưng 自tự 觀quán 身thân 。 如như 毒độc 蛇xà 想tưởng 。 為vi 治trị 病bệnh 故cố 。 受thọ 於ư 四tứ 事sự 。 身thân 著trước 衣y 服phục 。 如như 裹khỏa 癰ung 瘡sang 。 口khẩu 䬸# 滋tư 味vị 。 如như 病bệnh 服phục 藥dược 。 節tiết 身thân 儉kiệm 口khẩu 。 不bất 生sanh 奢xa 泰thái 。 聞văn 說thuyết 少thiểu 欲dục 。 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 行hành 。

此thử 及cập 下hạ 文văn 。 乃nãi 勸khuyến 行hành 人nhân 為vi 治trị 病bệnh 故cố 。 應ưng 受thọ 四tứ 事sự 。 葢# 人nhân 身thân 者giả 。 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 之chi 一nhất 大đại 瘡sang 疣vưu 也dã 。 身thân 瘡sang 畏úy 寒hàn 醜xú 。 非phi 衣y 服phục 之chi 藥dược 而nhi 不bất 治trị 。 口khẩu 瘡sang 畏úy 飢cơ 饉cận 。 非phi 飲ẩm 食thực 之chi 藥dược 而nhi 不bất 治trị 。 故cố 曰viết 身thân 著trước 衣y 服phục 。 如như 裹khỏa 癰ung 瘡sang 。 既ký 因nhân 病bệnh 而nhi 設thiết 藥dược 。 弗phất 執chấp 藥dược 以dĩ 成thành 病bệnh 。 宜nghi 節tiết 身thân 而nhi 儉kiệm 口khẩu 。 少thiểu 欲dục 而nhi 知tri 足túc 。 不bất 生sanh 奢xa 泰thái 。 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 行hành 。

故cố 經Kinh 云vân 。 少thiểu 欲dục 頭đầu 陀đà 。 善thiện 知tri 止chỉ 足túc 。 是thị 人nhân 能năng 入nhập 。 賢hiền 聖thánh 之chi 道Đạo 。

引dẫn 證chứng 中trung 意ý 。 言ngôn 欲dục 修tu 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 之chi 行hành 。 須tu 尚thượng 頭đầu 陀đà 抖đẩu 擻tẩu 之chi 教giáo 。 事sự 具cụ 十thập 二nhị 頭đầu 陀đà 經kinh 。 既ký 依y 阿a 蘭lan 若nhã 。 樹thụ 下hạ 塚trủng 間gian 。 露lộ 地địa 常thường 坐tọa 不bất 臥ngọa 。 則tắc 能năng 於ư 住trú 處xứ 臥ngọa 具cụ 而nhi 修tu 止chỉ 足túc 也dã 。 既ký 依y 常thường 乞khất 食thực 一nhất 坐tọa 食thực 次thứ 第đệ 乞khất 。 則tắc 能năng 於ư 飲ẩm 食thực 而nhi 修tu 止chỉ 足túc 也dã 。 既ký 但đãn 三tam 衣y 糞phẩn 掃tảo 衣y 不bất 畜súc 餘dư 長trường/trưởng 。 則tắc 能năng 於ư 衣y 服phục 而nhi 修tu 止chỉ 足túc 也dã 。 既ký 依y 腐hủ 爛lạn 藥dược 而nhi 治trị 病bệnh 。 則tắc 能năng 於ư 醫y 藥dược 而nhi 修tu 止chỉ 足túc 也dã 。 此thử 為vi 比Bỉ 丘Khâu 入nhập 道đạo 之chi 行hành 門môn 。 三tam 乘thừa 聖thánh 賢hiền 之chi 標tiêu 幟xí 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 惡ác 道đạo 眾chúng 生sanh 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 闕khuyết 衣y 乏phạp 食thực 。 呌khiếu 喚hoán 號hiệu 毒độc 。 飢cơ 寒hàn 切thiết 楚sở 。 皮bì 骨cốt 相tương 連liên 。 我ngã 今kim 暫tạm 闕khuyết 。 未vị 足túc 為vi 苦khổ 。

古cổ 德đức 云vân 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 三tam 常thường 不bất 足túc 。 謂vị 衣y 。 食thực 。 睡thụy 眠miên 。 此thử 三tam 不bất 足túc 。 真chân 實thật 為vi 道đạo 。 於ư 是thị 滿mãn 足túc 。 多đa 生sanh 放phóng 逸dật 。 長trường/trưởng 而nhi 說thuyết 淨tịnh 。 不bất 生sanh 放phóng 逸dật 。 亦diệc 有hữu 道đạo 之chi 士sĩ 也dã 。 既ký 頭đầu 陀đà 而nhi 苦khổ 行hạnh 。 必tất 三tam 常thường 之chi 不bất 足túc 。 人nhân 於ư 不bất 足túc 之chi 時thời 。 當đương 念niệm 惡ác 道đạo 之chi 苦khổ 。 雖tuy 不bất 足túc 而nhi 常thường 知tri 足túc 也dã 。

是thị 故cố 智trí 者giả 。 貴quý 法pháp 賤tiện 身thân 。 勤cần 求cầu 至chí 道đạo 。 不bất 顧cố 形hình 命mạng 。 是thị 名danh 淨tịnh 修tu 身thân 業nghiệp 。

愚ngu 人nhân 必tất 貴quý 身thân 而nhi 賤tiện 法pháp 。 則tắc 身thân 先tiên 而nhi 道đạo 後hậu 。 惟duy 形hình 命mạng 是thị 顧cố 智trí 者giả 必tất 貴quý 法pháp 而nhi 賤tiện 身thân 。 則tắc 身thân 後hậu 而nhi 道đạo 先tiên 。 惟duy 大Đại 道Đạo 是thị 求cầu 愚ngu 智trí 不bất 相tương 及cập 者giả 如như 此thử 。 道đạo 不bất 道đạo 。 亦diệc 因nhân 是thị 以dĩ 判phán 矣hĩ 。

云vân 何hà 淨tịnh 修tu 口khẩu 業nghiệp 。 深thâm 自tự 思tư 惟duy 。 口khẩu 之chi 四tứ 過quá 。 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 增tăng 長trưởng 眾chúng 惡ác 。 傾khuynh 覆phú 萬vạn 行hạnh 。 遞đệ 相tương 是thị 非phi 。 是thị 故cố 智trí 者giả 。 欲dục 拔bạt 其kỳ 源nguyên 。 斷đoạn 除trừ 虗hư 妄vọng 。 修tu 四tứ 實thật 語ngữ 。 正chánh 直trực 。 柔nhu 軟nhuyễn 。 和hòa 合hợp 。 如như 實thật 。 此thử 之chi 四tứ 語ngữ 。 智trí 者giả 所sở 行hành 。

凡phàm 淨tịnh 修tu 口khẩu 業nghiệp 。 當đương 自tự 思tư 惟duy 。 口khẩu 之chi 出xuất 言ngôn 。 有hữu 過quá 有hữu 功công 。 過quá 則tắc 口khẩu 四tứ 惡ác 業nghiệp 。 即tức 綺ỷ 語ngữ 。 惡ác 口khẩu 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 妄vọng 語ngữ 。 此thử 之chi 四tứ 語ngữ 能năng 遞đệ 相tương 是thị 非phi 。 增tăng 長trưởng 過quá 惡ác 。 傾khuynh 覆phú 萬vạn 行hạnh 。 成thành 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 是thị 為vi 過quá 也dã 。 愚ngu 人nhân 以dĩ 四tứ 惡ác 培bồi 其kỳ 根căn 。 是thị 故cố 生sanh 死tử 之chi 本bổn 日nhật 以dĩ 增tăng 。 智trí 者giả 以dĩ 四tứ 實thật 拔bạt 其kỳ 源nguyên 。 是thị 故cố 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 性tánh 日nhật 以dĩ 長trường/trưởng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 正chánh 直trực 語ngữ 者giả 。 能năng 除trừ 綺ỷ 語ngữ 。 柔nhu 軟nhuyễn 語ngữ 者giả 。 能năng 除trừ 惡ác 口khẩu 。 和hòa 合hợp 語ngữ 者giả 。 能năng 除trừ 兩lưỡng 舌thiệt 。 如như 實thật 語ngữ 者giả 。 能năng 除trừ 妄vọng 語ngữ 。

行hành 人nhân 既ký 知tri 口khẩu 業nghiệp 功công 過quá 。 是thị 非phi 不bất 同đồng 。 復phục 應ưng 須tu 知tri 功công 能năng 除trừ 過quá 。 如như 藥dược 能năng 治trị 病bệnh 。 必tất 與dữ 病bệnh 相tương 反phản 。 口khẩu 業nghiệp 亦diệc 然nhiên 。 正chánh 直trực 與dữ 綺ỷ 語ngữ 反phản 。 無vô 委ủy 曲khúc 故cố 。 柔nhu 軟nhuyễn 與dữ 惡ác 口khẩu 反phản 。 無vô 麤thô 暴bạo 故cố 。 和hòa 合hợp 與dữ 兩lưỡng 舌thiệt 反phản 。 無vô 鬬đấu 搆câu 故cố 。 實thật 語ngữ 與dữ 妄vọng 語ngữ 反phản 。 無vô 虗hư 偽ngụy 故cố 。 而nhi 此thử 四tứ 語ngữ 。 又hựu 必tất 相tương/tướng 須tu 而nhi 進tiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 葢# 正chánh 直trực 無vô 三tam 。 則tắc 失thất 之chi 於ư 剛cang 。 柔nhu 軟nhuyễn 無vô 三tam 。 則tắc 失thất 之chi 於ư 媚mị 。 和hòa 合hợp 無vô 三tam 。 則tắc 失thất 之chi 於ư 苟cẩu 。 如như 實thật 無vô 三tam 。 則tắc 失thất 之chi 於ư 野dã 。 正chánh 當đương 以dĩ 一nhất 為vi 主chủ 。 以dĩ 三tam 為vi 賓tân 。 主chủ 賓tân 合hợp 行hành 。 既ký 善thiện 且thả 美mỹ 。

正chánh 直trực 語ngữ 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 稱xưng 法pháp 說thuyết 。 命mạng 諸chư 聞văn 者giả 。 信tín 解giải 明minh 了liễu 。

稱xưng 法pháp 。 即tức 依y 本bổn 有hữu 之chi 事sự 法pháp 也dã 。 法pháp 相tướng 差sai 別biệt 。 分phân 明minh 決quyết 擇trạch 。 能năng 令linh 聞văn 者giả 信tín 解giải 明minh 了liễu 。

二nhị 稱xưng 理lý 說thuyết 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 除trừ 疑nghi 遣khiển 惑hoặc 。

理lý 者giả 。 文văn 也dã 。 性tánh 也dã 。 依y 文văn 而nhi 析tích 。 稱xưng 性tánh 而nhi 談đàm 。 能năng 令linh 人nhân 斷đoạn 權quyền 疑nghi 。 生sanh 實thật 信tín 。

柔nhu 軟nhuyễn 語ngữ 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 安an 慰úy 語ngữ 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 歡hoan 喜hỷ 親thân 近cận 。

人nhân 之chi 所sở 以dĩ 遠viễn 己kỷ 而nhi 不bất 喜hỷ 近cận 者giả 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 逆nghịch 語ngữ 而nhi 拒cự 之chi 也dã 。 今kim 既ký 安an 慰úy 。 故cố 能năng 使sử 人nhân 歡hoan 喜hỷ 親thân 近cận 。

二nhị 者giả 宮cung 商thương 清thanh 雅nhã 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 愛ái 樂nhạo 受thọ 習tập 。

宮cung 商thương 舉cử 五ngũ 音âm 之chi 二nhị 。 若nhược 人nhân 語ngữ 言ngôn 既ký 中trung 五ngũ 音âm 。 又hựu 能năng 辭từ 辯biện 清thanh 雅nhã 。 孰thục 有hữu 聞văn 者giả 。 不bất 愛ái 樂nhạo 受thọ 習tập 。 然nhiên 四tứ 語ngữ 中trung 。 有hữu 勉miễn 然nhiên 可khả 學học 者giả 。 有hữu 勉miễn 學học 而nhi 不bất 能năng 成thành 者giả 。 惟duy 宮cung 商thương 清thanh 雅nhã 為vi 難nạn/nan 能năng 也dã 。 以dĩ 其kỳ 人nhân 有hữu 南nam 北bắc 。 音âm 有hữu 清thanh 濁trược 。 口khẩu 有hữu 辯biện 訥nột 。 氣khí 有hữu 通thông 塞tắc 。 求cầu 其kỳ 人nhân 於ư 千thiên 一nhất 。 吾ngô 不bất 能năng 於ư 旦đán 暮mộ 遇ngộ 。 噫# 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 者giả 。 於ư 音âm 聲thanh 之chi 道đạo 亦diệc 難nạn/nan 矣hĩ 哉tai 。

和hòa 合hợp 語ngữ 者giả 亦diệc 二nhị 。 一nhất 事sự 和hòa 合hợp 。 見kiến 鬬đấu 諍tranh 人nhân 。 諫gián 勸khuyến 令linh 捨xả 。 不bất 自tự 稱xưng 譽dự 。 卑ty 遜tốn 敬kính 物vật 。

見kiến 人nhân 鬬đấu 諍tranh 勸khuyến 諫gián 令linh 捨xả 。 固cố 謂vị 之chi 和hòa 合hợp 語ngữ 矣hĩ 。 又hựu 不bất 邀yêu 功công 伐phạt 善thiện 。 而nhi 自tự 稱xưng 譽dự 。 兼kiêm 之chi 卑ty 遜tốn 敬kính 物vật 。 此thử 和hòa 之chi 至chí 和hòa 者giả 也dã 。

二nhị 理lý 和hòa 合hợp 。 見kiến 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 人nhân 。 殷ân 勤cần 勸khuyến 進tấn 。 善thiện 能năng 分phân 別biệt 。 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 。 平bình 等đẳng 一nhất 相tương/tướng 。

退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 以dĩ 其kỳ 與dữ 煩phiền 惱não 性tánh 互hỗ 相tương 乖quai 角giác 。 若nhược 水thủy 火hỏa 之chi 同đồng 器khí 。 由do 是thị 或hoặc 菩Bồ 提Đề 之chi 水thủy 而nhi 不bất 能năng 滅diệt 。 煩phiền 惱não 之chi 火hỏa 。 反phản 為vị 煩phiền 惱não 火hỏa 。 之chi 所sở 煎tiễn 沸phí 。 煩phiền 惱não 勝thắng 而nhi 菩Bồ 提Đề 所sở 以dĩ 退thoái 也dã 。 葢# 他tha 未vị 聞văn 圓viên 頓đốn 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 之chi 教giáo 也dã 。 今kim 則tắc 善thiện 能năng 分phân 別biệt 。 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 。 平bình 等đẳng 一nhất 相tương/tướng 。 相tương/tướng 與dữ 和hòa 合hợp 為vi 一nhất 體thể 。 則tắc 不bất 諍tranh 而nhi 和hòa 合hợp 矣hĩ 。

如như 實thật 語ngữ 者giả 亦diệc 二nhị 。 一nhất 事sự 實thật 者giả 。 有hữu 則tắc 言ngôn 有hữu 。 無vô 則tắc 言ngôn 無vô 。 是thị 則tắc 言ngôn 是thị 。 非phi 則tắc 言ngôn 非phi 。

有hữu 無vô 不bất 逾du 其kỳ 言ngôn 。 固cố 道Đạo 人Nhân 之chi 實thật 語ngữ 。 是thị 非phi 不bất 絕tuyệt 其kỳ 口khẩu 。 豈khởi 出xuất 家gia 之chi 直trực 言ngôn 。 當đương 是thị 於ư 物vật 理lý 之chi 論luận 。 不bất 越việt 其kỳ 是thị 非phi 耳nhĩ 。

二nhị 理lý 實thật 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。

理lý 實thật 語ngữ 者giả 。 乃nãi 稱xưng 性tánh 宣tuyên 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 與dữ 佛Phật 不bất 異dị 。 則tắc 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 與dữ 生sanh 無vô 殊thù 。 則tắc 滅diệt 元nguyên 不bất 滅diệt 。

是thị 以dĩ 智trí 者giả 。 行hành 四tứ 實thật 語ngữ 。 觀quán 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 曠khoáng 劫kiếp 已dĩ 來lai 。 為vi 彼bỉ 四tứ 過quá 。 之chi 所sở 顛điên 倒đảo 。 沉trầm 淪luân 生sanh 死tử 。 難nan 可khả 出xuất 離ly 。

智trí 者giả 欲dục 遷thiên 善thiện 以dĩ 清thanh 修tu 。 須tu 觀quán 惡ác 而nhi 知tri 過quá 。 眾chúng 生sanh 由do 四tứ 顛điên 倒đảo 以dĩ 沉trầm 淪luân 。 我ngã 當đương 循tuần 四tứ 正Chánh 道Đạo 以dĩ 出xuất 離ly 。

我ngã 今kim 欲dục 拔bạt 其kỳ 源nguyên 。 觀quán 彼bỉ 口khẩu 業nghiệp 。 唇thần 舌thiệt 牙nha 齒xỉ 。 咽yết 喉hầu 臍tề 響hưởng 。 識thức 風phong 鼓cổ 擊kích 。 音âm 出xuất 其kỳ 中trung 。

欲dục 遏át 其kỳ 流lưu 。 當đương 拔bạt 其kỳ 源nguyên 。 拔bạt 源nguyên 乃nãi 當đương 遡# 流lưu 以dĩ 尋tầm 源nguyên 。 得đắc 源nguyên 則tắc 可khả 拔bạt 。 其kỳ 流lưu 可khả 遏át 矣hĩ 。 流lưu 者giả 。 四tứ 惡ác 語ngữ 也dã 。 語ngữ 由do 寄ký 聲thanh 。 而nhi 音âm 聲thanh 又hựu 由do 唇thần 舌thiệt 牙nha 齒xỉ 等đẳng 。 自tự 外ngoại 而nhi 遡# 至chí 於ư 臍tề 。 臍tề 出xuất 息tức 風phong 。 故cố 上thượng 擊kích 成thành 聲thanh 。 發phát 為vi 言ngôn 語ngữ 。 然nhiên 而nhi 息tức 又hựu 由do 識thức 之chi 所sở 主chủ 。 故cố 曰viết 識thức 風phong 鼓cổ 擊kích 。 是thị 則tắc 欲dục 息tức 其kỳ 聲thanh 。 當đương 息tức 其kỳ 息tức 。 欲dục 息tức 其kỳ 息tức 。 當đương 息tức 其kỳ 心tâm 。 非phi 曰viết 總tổng 不bất 言ngôn 也dã 。 而nhi 心tâm 君quân 持trì 正chánh 。 以dĩ 司ty 其kỳ 令linh 也dã 。

由do 心tâm 因nhân 緣duyên 。 虗hư 實thật 兩lưỡng 別biệt 。 實thật 則tắc 利lợi 益ích 。 虗hư 則tắc 損tổn 減giảm 。 實thật 是thị 起khởi 善thiện 之chi 根căn 。 虗hư 是thị 生sanh 惡ác 之chi 本bổn 。 善thiện 惡ác 根căn 本bổn 。 由do 口khẩu 言ngôn 詮thuyên 。 詮thuyên 善thiện 之chi 言ngôn 。 名danh 為vi 四tứ 正chánh 。 詮thuyên 惡ác 之chi 語ngữ 。 名danh 為vi 四tứ 邪tà 。 邪tà 則tắc 就tựu 苦khổ 。 正chánh 則tắc 歸quy 樂nhạo/nhạc/lạc 。 善thiện 是thị 助trợ 道đạo 之chi 緣duyên 。 惡ác 是thị 敗bại 德đức 之chi 本bổn 。

上thượng 令linh 遡# 流lưu 尋tầm 源nguyên 。 既ký 得đắc 其kỳ 心tâm 。 苟cẩu 欲dục 拔bạt 之chi 。 先tiên 知tri 功công 過quá 。 改cải 之chi 從tùng 之chi 。 捨xả 四tứ 邪tà 而nhi 歸quy 四tứ 正chánh 。 不bất 徒đồ 為vi 生sanh 善thiện 致trí 樂nhạo/nhạc/lạc 。 亦diệc 可khả 以dĩ 為vi 助trợ 道đạo 證chứng 真chân 。

是thị 故cố 智trí 者giả 。 要yếu 心tâm 扶phù 正chánh 。 實thật 語ngữ 自tự 立lập 。 誦tụng 經Kinh 念niệm 佛Phật 。 觀quán 語ngữ 實thật 相tướng 。 言ngôn 無vô 所sở 存tồn 。 語ngữ 默mặc 平bình 等đẳng 。 是thị 名danh 修tu 口khẩu 業nghiệp 。

前tiền 明minh 口khẩu 業nghiệp 止chỉ 善thiện 。 今kim 又hựu 兼kiêm 明minh 口khẩu 業nghiệp 行hành 善thiện 。 止chỉ 行hành 兼kiêm 進tiến 。 故cố 能năng 滅diệt 惡ác 而nhi 生sanh 善thiện 也dã 。 然nhiên 又hựu 須tu 觀quán 語ngữ 實thật 相tướng 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 語ngữ 默mặc 平bình 等đẳng 。 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。 不bất 以dĩ 夥# 言ngôn 而nhi 致trí 失thất 。 弗phất 事sự 啞á 法pháp 以dĩ 招chiêu 譏cơ 。 方phương 名danh 口khẩu 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 也dã 。

云vân 何hà 淨tịnh 修tu 意ý 業nghiệp 。 深thâm 自tự 思tư 惟duy 。 善thiện 惡ác 之chi 源nguyên 。 皆giai 從tùng 心tâm 起khởi 。 邪tà 念niệm 因nhân 緣duyên 。 能năng 生sanh 萬vạn 惡ác 。 正chánh 觀quán 因nhân 緣duyên 。 能năng 生sanh 萬vạn 善thiện 。

三tam 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 意ý 為vi 根căn 本bổn 。 意ý 苟cẩu 有hữu 念niệm 。 身thân 口khẩu 隨tùy 之chi 。 善thiện 調điều 三tam 業nghiệp 者giả 。 又hựu 當đương 先tiên 慎thận 意ý 業nghiệp 。 以dĩ 為vi 其kỳ 本bổn 。

故cố 經Kinh 云vân 。 三tam 界giới 無vô 別biệt 法pháp 。 惟duy 是thị 一nhất 心tâm 作tác 。 當đương 知tri 心tâm 是thị 萬vạn 法pháp 。 之chi 根căn 本bổn 也dã 。

引dẫn 證chứng 中trung 。 且thả 心tâm 作tác 諸chư 法pháp 。 未vị 言ngôn 萬vạn 法pháp 惟duy 心tâm 。

云vân 何hà 邪tà 念niệm 。 無vô 明minh 不bất 了liễu 。 妄vọng 執chấp 為vi 我ngã 。 我ngã 見kiến 堅kiên 固cố 。 貪tham 瞋sân 邪tà 見kiến 。 橫hoạnh/hoành 計kế 所sở 有hữu 。 生sanh 諸chư 染nhiễm 著trước 。

種chủng 種chủng 邪tà 念niệm 。 莫mạc 不bất 始thỉ 於ư 無vô 明minh 。 不bất 了liễu 五ngũ 陰ấm 無vô 我ngã 。 萬vạn 法pháp 本bổn 空không 。 由do 是thị 我ngã 見kiến 堅kiên 執chấp 。 人nhân 相tương/tướng 角giác 立lập 。 貪tham 瞋sân 邪tà 見kiến 。 橫hoạnh/hoành 計kế 染nhiễm 著trước 。 起khởi 信tín 所sở 謂vị 。 無vô 明minh 不bất 覺giác 生sanh 三tam 細tế 。 境cảnh 界giới 為vi 緣duyên 長trường/trưởng 六lục 麤thô 是thị 也dã 。

故cố 經Kinh 云vân 。 因nhân 有hữu 我ngã 故cố 。 便tiện 有hữu 我ngã 所sở 。 故cố 起khởi 於ư 斷đoạn 常thường 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。

我ngã 者giả 。 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 之chi 神thần 我ngã 也dã 。 我ngã 所sở 者giả 。 謂vị 五ngũ 陰ấm 是thị 神thần 我ngã 所sở 依y 之chi 處xứ 所sở 也dã 。 有hữu 時thời 或hoặc 計kế 。 色sắc 即tức 是thị 我ngã 。 離ly 色sắc 是thị 我ngã 。 我ngã 大đại 色sắc 小tiểu 。 色sắc 住trụ 我ngã 中trung 。 色sắc 大đại 我ngã 小tiểu 。 我ngã 住trụ 色sắc 中trung 。 一nhất 陰ấm 計kế 四tứ 餘dư 四tứ 亦diệc 然nhiên 。 成thành 二nhị 十thập 。 歷lịch 過quá 去khứ 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 成thành 六lục 十thập 。 加gia 根căn 本bổn 斷đoạn 常thường 。 有hữu 六lục 十thập 二nhị 。

見kiến 思tư 相tương 續tục 。 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 輪luân 迴hồi 不bất 息tức 。

上thượng 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 惟duy 得đắc 通thông 定định 外ngoại 道đạo 所sở 發phát 。 今kim 見kiến 惑hoặc 八bát 十thập 八bát 使sử 。 加gia 思tư 惑hoặc 十thập 使sử 。 則tắc 悠du 悠du 凡phàm 夫phu 。 與dữ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 皆giai 共cộng 有hữu 之chi 。

當đương 知tri 邪tà 念niệm 。 眾chúng 惡ác 之chi 本bổn 。 是thị 故cố 智trí 者giả 。 制chế 而nhi 不bất 隨tùy 。

眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 。 莫mạc 不bất 具cụ 於ư 邪tà 念niệm 。 愚ngu 人nhân 隨tùy 而nhi 不bất 制chế 。 所sở 以dĩ 成thành 惑hoặc 。 智trí 者giả 制chế 而nhi 不bất 隨tùy 。 所sở 以dĩ 成thành 智trí 。

云vân 何hà 正chánh 觀quán 。 彼bỉ 我ngã 無vô 差sai 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 。

正chánh 觀quán 之chi 法pháp 。 先tiên 了liễu 三tam 界giới 惟duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 惟duy 識thức 。 惟duy 心tâm 則tắc 人nhân 己kỷ 一nhất 體thể 。 而nhi 誰thùy 彼bỉ 誰thùy 此thử 。 惟duy 識thức 則tắc 依y 正chánh 不bất 二nhị 。 而nhi 何hà 色sắc 何hà 心tâm 。 誰thùy 彼bỉ 誰thùy 此thử 。 則tắc 彼bỉ 我ngã 之chi 分phần 別biệt 忘vong 。 何hà 色sắc 何hà 心tâm 。 則tắc 色sắc 心tâm 之chi 能năng 所sở 絕tuyệt 。 怨oán 親thân 平bình 等đẳng 。 混hỗn 和hòa 於ư 法Pháp 界Giới 之chi 源nguyên 。 境cảnh 智trí 圓viên 融dung 。 寂tịch 滅diệt 於ư 真Chân 如Như 之chi 海hải 。 內nội 惑hoặc 不bất 作tác 。 外ngoại 境cảnh 都đô 捐quyên 。 尚thượng 何hà 惑hoặc 業nghiệp 輪luân 迴hồi 之chi 有hữu 哉tai 。

菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 。 本bổn 性tánh 無vô 殊thù 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 平bình 等đẳng 一nhất 照chiếu 。

生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 出xuất 淨tịnh 名danh 經kinh 。 天thiên 台thai 立lập 圓viên 頓đốn 宗tông 旨chỉ 。 本bổn 依y 乎hồ 此thử 。 即tức 大đại 師sư 從tùng 天thiên 宮cung 悟ngộ 入nhập 。 亦diệc 得đắc 乎hồ 此thử 。 上thượng 言ngôn 彼bỉ 我ngã 無vô 差sai 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 。 苟cẩu 微vi 此thử 。 則tắc 旨chỉ 無vô 所sở 歸quy 矣hĩ 。 是thị 故cố 能năng 於ư 此thử 二nhị 。 達đạt 本bổn 性tánh 無vô 殊thù 。 平bình 等đẳng 一nhất 照chiếu 。 則tắc 心tâm 心tâm 絕tuyệt 待đãi 。 念niệm 念niệm 圓viên 融dung 。 三tam 觀quán 正chánh 修tu 。 思tư 過quá 半bán 矣hĩ 。

故cố 經Kinh 云vân 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 觀quán 於ư 平bình 等đẳng 。 我ngã 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 二nhị 皆giai 空không 。

微vi 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 則tắc 不bất 能năng 觀quán 於ư 平bình 等đẳng 。 微vi 觀quán 於ư 平bình 等đẳng 。 則tắc 不bất 能năng 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 我ngã 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 皆giai 空không 耳nhĩ 。

當đương 知tri 諸chư 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 故cố 經Kinh 云vân 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 又hựu 云vân 。 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 名danh 字tự 亦diệc 空không 。

諸chư 法pháp 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 則tắc 名danh 無vô 實thật 名danh 。 名danh 無vô 實thật 名danh 。 則tắc 體thể 無vô 實thật 體thể 。 如như 是thị 則tắc 煩phiền 惱não 非phi 煩phiền 惱não 。 菩Bồ 提Đề 非phi 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 誰thùy 有hữu 煩phiền 惱não 。 而nhi 言ngôn 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 然nhiên 則tắc 誰thùy 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 言ngôn 煩phiền 惱não 能năng 障chướng 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 。 二nhị 性tánh 既ký 空không 。 則tắc 諸chư 法pháp 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 又hựu 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 則tắc 名danh 字tự 亦diệc 空không 。 名danh 實thật 俱câu 空không 。 故cố 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 法pháp 不bất 自tự 名danh 。 假giả 名danh 詮thuyên 法pháp 。 法pháp 既ký 非phi 法pháp 。 名danh 亦diệc 非phi 名danh 。 名danh 不bất 當đương 法pháp 。 法pháp 不bất 當đương 名danh 。 名danh 法pháp 無vô 當đương 。 一nhất 切thiết 空không 寂tịch 。

肇triệu 法Pháp 師sư 云vân 。 名danh 無vô 召triệu 體thể 之chi 功công 。 體thể 無vô 應ưng 名danh 之chi 實thật 。 無vô 名danh 無vô 實thật 。 名danh 實thật 安an 在tại 。 葢# 世thế 出xuất 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 計kế 假giả 立lập 名danh 字tự 。 遂toại 執chấp 之chi 以dĩ 為vi 真chân 實thật 。 由do 是thị 緣duyên 名danh 責trách 相tương/tướng 。 逐trục 影ảnh 忘vong 形hình 。 不bất 知tri 法pháp 既ký 非phi 法pháp 。 名danh 亦diệc 非phi 名danh 。 兩lưỡng 皆giai 無vô 當đương 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。

故cố 經Kinh 云vân 。 法pháp 無vô 名danh 字tự 。 言ngôn 語ngữ 斷đoạn 故cố 。

假giả 名danh 不bất 能năng 詮thuyên 實thật 法pháp 。 以dĩ 其kỳ 假giả 實thật 不bất 同đồng 故cố 也dã 。

是thị 以dĩ 妙diệu 相tướng 絕tuyệt 名danh 。 真chân 名danh 非phi 字tự 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 為vi 寂tịch 滅diệt 。 至chí 極cực 微vi 妙diệu 。 絕tuyệt 相tương 離ly 名danh 。 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 。 當đương 知tri 正chánh 觀quán 。 遡# 源nguyên 之chi 要yếu 也dã 。

妙diệu 相tướng 但đãn 絕tuyệt 名danh 。 非phi 無vô 真chân 體thể 。 真chân 名danh 但đãn 非phi 字tự 。 非phi 無vô 真chân 名danh 。 良lương 以dĩ 無vô 為vi 寂tịch 滅diệt 。 至chí 極cực 妙diệu 微vi 。 故cố 絕tuyệt 相tương 離ly 名danh 。 名danh 所sở 不bất 能năng 名danh 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 。 思tư 所sở 不bất 能năng 到đáo 。 如như 是thị 正chánh 觀quán 。 方phương 能năng 遡# 源nguyên 。

是thị 故cố 智trí 者giả 。 正chánh 觀quán 因nhân 緣duyên 。 萬vạn 惑hoặc 斯tư 遣khiển 。 境cảnh 智trí 雙song 忘vong 。 心tâm 源nguyên 淨tịnh 矣hĩ 。 是thị 名danh 淨tịnh 修tu 意ý 業nghiệp 。

因nhân 緣duyên 者giả 。 所sở 觀quán 之chi 事sự 境cảnh 也dã 。 即tức 上thượng 所sở 明minh 彼bỉ 我ngã 色sắc 心tâm 。 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 是thị 也dã 。 正chánh 觀quán 者giả 。 能năng 觀quán 之chi 理lý 。 觀quán 能năng 融dung 事sự 以dĩ 歸quy 理lý 。 即tức 上thượng 所sở 明minh 。 無vô 差sai 不bất 二nhị 。 名danh 實thật 雙song 忘vong 之chi 智trí 慧tuệ 也dã 。 能năng 如như 是thị 觀quán 。 萬vạn 惑hoặc 不bất 遣khiển 而nhi 自tự 遣khiển 。 境cảnh 智trí 不bất 忘vong 而nhi 自tự 忘vong 。 惑hoặc 遣khiển 觀quán 忘vong 。 心tâm 源nguyên 了liễu 然nhiên 清thanh 淨tịnh 矣hĩ 。

○# 三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 第đệ 六lục

夫phu 妙diệu 道đạo 沖# 微vi 。 理lý 絕tuyệt 名danh 相tướng 之chi 表biểu 。 至Chí 真Chân 虗hư 寂tịch 。 量lượng 越việt 羣quần 數số 之chi 外ngoại 。

本bổn 欲dục 明minh 說thuyết 。 先tiên 言ngôn 無vô 說thuyết 以dĩ 標tiêu 本bổn 。 葢# 無vô 說thuyết 為vi 所sở 說thuyết 之chi 理lý 。 有hữu 說thuyết 為vi 能năng 詮thuyên 之chi 教giáo 。 能năng 了liễu 無vô 說thuyết 則tắc 不bất 妨phương 有hữu 說thuyết 。 是thị 則tắc 終chung 日nhật 無vô 言ngôn 而nhi 熾sí 然nhiên 演diễn 說thuyết 。 終chung 日nhật 說thuyết 法Pháp 而nhi 寂tịch 爾nhĩ 無vô 聲thanh 。 所sở 謂vị 說thuyết 時thời 默mặc 。 默mặc 時thời 說thuyết 。 大đại 施thí 門môn 中trung 無vô 壅ủng 塞tắc 。

而nhi 能năng 無vô 緣duyên 之chi 慈từ 。 隨tùy 有hữu 機cơ 而nhi 感cảm 應ứng 。 不bất 二nhị 之chi 旨chỉ 。 逐trục 根căn 性tánh 而nhi 區khu 分phần/phân 。 順thuận 物vật 忘vong 懷hoài 。 施thí 而nhi 不bất 作tác 。 終chung 日nhật 說thuyết 示thị 。 不bất 異dị 無vô 言ngôn 。 設thiết 教giáo 多đa 途đồ 。 無vô 乖quai 一nhất 揆quỹ 。

石thạch 壁bích 云vân 。 不bất 疾tật 而nhi 速tốc 。 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 。 故cố 能năng 朗lãng 然nhiên 元nguyên 照chiếu 。 鑒giám 於ư 未vị 形hình 。 如Như 來Lai 乘thừa 莫mạc 二nhị 之chi 真chân 心tâm 。 吐thổ 不bất 一nhất 之chi 殊thù 教giáo 。 乖quai 而nhi 不bất 可khả 異dị 者giả 。 其kỳ 惟duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 又hựu 曰viết 。 順thuận 物vật 照chiếu 俗tục 。 忘vong 懷hoài 照chiếu 真chân 。 終chung 日nhật 施thí 為vi 。 同đồng 歸quy 無vô 作tác 。

是thị 以dĩ 大Đại 聖Thánh 慈từ 悲bi 。 隨tùy 機cơ 利lợi 物vật 。 統thống 其kỳ 幽u 致trí 。 羣quần 籍tịch 非phi 殊thù 。

慈từ 悲bi 利lợi 物vật 。 乃nãi 從tùng 體thể 以dĩ 起khởi 用dụng 。 自tự 無vô 差sai 而nhi 為vi 差sai 者giả 也dã 。 幽u 致trí 非phi 殊thù 。 乃nãi 即tức 用dụng 而nhi 即tức 體thể 。 即tức 差sai 別biệt 而nhi 為vi 無vô 差sai 者giả 也dã 。

中trung 下hạ 之chi 流lưu 。 觀quán 諦đế 緣duyên 而nhi 自tự 小tiểu 。 高cao 上thượng 之chi 士sĩ 。 御ngự 六Lục 度Độ 而nhi 成thành 大đại 。

三tam 乘thừa 漸tiệm 次thứ 渡độ 河hà 。 天thiên 台thai 判phán 在tại 通thông 教giáo 。 若nhược 約ước 時thời 說thuyết 。 乃nãi 在tại 生sanh 熟thục 二nhị 酥tô 。 約ước 化hóa 儀nghi 說thuyết 。 乃nãi 屬thuộc 於ư 漸tiệm 。 約ước 不bất 定định 。 則tắc 如Như 來Lai 不bất 思tư 議nghị 力lực 。 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 。 得đắc 解giải 隨tùy 機cơ 。 約ước 秘bí 密mật 。 則tắc 如Như 來Lai 或hoặc 為vi 此thử 人nhân 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 或hoặc 為vi 彼bỉ 人nhân 說thuyết 因nhân 緣duyên 說thuyết 六Lục 度Độ 等đẳng 。 彼bỉ 此thử 互hỗ 不bất 相tương 知tri 。 今kim 文văn 正chánh 明minh 不bất 定định 。 故cố 曰viết 中trung 下hạ 自tự 小tiểu 。 高cao 上thượng 成thành 大đại 。 豈khởi 非phi 上thượng 中trung 下hạ 乘thừa 在tại 機cơ 。 而nhi 不bất 在tại 佛Phật 乎hồ 。

由do 是thị 品phẩm 類loại 愚ngu 迷mê 。 無vô 能năng 自tự 曉hiểu 。 或hoặc 因nhân 說thuyết 而nhi 悟ngộ 解giải 。 故cố 號hiệu 聲Thanh 聞Văn 。

此thử 明minh 下hạ 智trí 得đắc 名danh 之chi 所sở 自tự 也dã 。 謂vị 聞văn 四Tứ 諦Đế 聲thanh 而nhi 悟ngộ 道đạo 。 故cố 號hiệu 聲Thanh 聞Văn 。

原nguyên 其kỳ 所sở 修tu 。 四Tứ 諦Đế 而nhi 為vi 本bổn 行hạnh 。

此thử 明minh 下hạ 智trí 修tu 行hành 之chi 所sở 本bổn 也dã 。 謂vị 能năng 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 慕mộ 滅diệt 修tu 道Đạo 故cố 。

觀quán 無vô 常thường 而nhi 生sanh 恐khủng 。 念niệm 空không 寂tịch 以dĩ 求cầu 安an 。 患hoạn 六lục 道đạo 之chi 輪luân 迴hồi 。 惡ác 三tam 界giới 之chi 生sanh 死tử 。

此thử 明minh 下hạ 智trí 趣thú 向hướng 之chi 本bổn 志chí 也dã 。 生sanh 死tử 固cố 無vô 常thường 。 菩Bồ 薩Tát 處xứ 之chi 而nhi 不bất 畏úy 。 涅Niết 槃Bàn 固cố 安an 隱ẩn 。 菩Bồ 薩Tát 慕mộ 之chi 而nhi 未vị 暇hạ 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 慈từ 悲bi 大đại 志chí 故cố 也dã 。 故cố 於ư 六lục 道đạo 三tam 界giới 。 處xử 之chi 怡di 然nhiên 。 聲Thanh 聞Văn 反phản 是thị 故cố 於ư 是thị 。 生sanh 恐khủng 惡ác 患hoạn 。 尋tầm 樂nhạo 求cầu 安an 。

見kiến 苦khổ 常thường 懷hoài 厭yếm 離ly 。 斷đoạn 集tập 恆hằng 畏úy 其kỳ 生sanh 。 證chứng 滅diệt 獨độc 契khế 無vô 為vi 。 修tu 道Đạo 惟duy 論luận 自tự 度độ 。

此thử 明minh 下hạ 智trí 觀quán 四Tứ 諦Đế 所sở 以dĩ 成thành 聲Thanh 聞Văn 之chi 故cố 。 葢# 四Tứ 諦Đế 法Pháp 門môn 。 四tứ 教giáo 通thông 用dụng 。 惟duy 觀quán 其kỳ 根căn 性tánh 進tiến 解giải 何hà 如như 。 圓viên 教giáo 亦diệc 觀quán 四Tứ 諦Đế 。 彼bỉ 何hà 以dĩ 獨độc 稱xưng 無vô 作tác 。 以dĩ 其kỳ 能năng 解giải 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 惟duy 此thử 聲Thanh 聞Văn 則tắc 不bất 然nhiên 。 如như 空không 中trung 本bổn 自tự 無vô 刺thứ 。 彼bỉ 故cố 見kiến 苦khổ 而nhi 常thường 懷hoài 厭yếm 離ly 以dĩ 拔bạt 之chi 。 見kiến 集tập 而nhi 恆hằng 畏úy 其kỳ 生sanh 以dĩ 斷đoạn 之chi 。 虗hư 空không 亦diệc 本bổn 自tự 無vô 得đắc 。 彼bỉ 故cố 慕mộ 滅diệt 而nhi 獨độc 契khế 之chi 。 修tu 道Đạo 而nhi 獨độc 度độ 之chi 。 此thử 其kỳ 所sở 以dĩ 為vi 下hạ 智trí 也dã 。 然nhiên 此thử 但đãn 言ngôn 藏tạng 教giáo 爾nhĩ 。 通thông 教giáo 則tắc 非phi 然nhiên 。 以dĩ 其kỳ 能năng 解giải 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 故cố 也dã 。

大đại 誓thệ 之chi 心tâm 未vị 普phổ 。 攝nhiếp 化hóa 之chi 道đạo 無vô 施thí 。 六lục 和hòa 之chi 敬kính 空không 然nhiên 。 三tam 界giới 之chi 慈từ 靡mĩ 運vận 。 因nhân 乖quai 萬vạn 行hạnh 。 果quả 闕khuyết 圓viên 常thường 。 六Lục 度Độ 未vị 修tu 。 非phi 小tiểu 何hà 類loại 。 如như 是thị 則tắc 聲Thanh 聞Văn 之chi 道Đạo 也dã 。

大đại 誓thệ 未vị 普phổ 。 從tùng 容dung 與dữ 而nhi 言ngôn 之chi 也dã 。 若nhược 峻tuấn 辭từ 奪đoạt 之chi 。 正chánh 當đương 言ngôn 其kỳ 不bất 普phổ 。 誓thệ 既ký 不bất 普phổ 。 攝nhiếp 化hóa 何hà 施thí 。 所sở 謂vị 如như 麞chương 獨độc 跳khiêu 。 不bất 顧cố 後hậu 羣quần 者giả 也dã 。 六Lục 和Hòa 敬Kính 者giả 。 石thạch 壁bích 云vân 。 一nhất 同đồng 戒giới 和hòa 敬kính 。 二nhị 同đồng 見kiến 和hòa 敬kính 。 三tam 同đồng 行hành 和hòa 敬kính 。 四tứ 身thân 慈từ 和hòa 敬kính 。 五ngũ 口khẩu 慈từ 和hòa 敬kính 。 六lục 意ý 慈từ 和hòa 敬kính 。 余dư 曰viết 。 聲Thanh 聞Văn 非phi 無vô 六lục 和hòa 之chi 敬kính 。 第đệ 歸quy 之chi 於ư 空không 。 然nhiên 而nhi 己kỷ 六lục 和hòa 既ký 空không 。 慈từ 悲bi 不bất 運vận 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 欲dục 圓viên 萬vạn 德đức 之chi 果quả 。 須tu 順thuận 萬vạn 行hạnh 之chi 因nhân 。 聲Thanh 聞Văn 因nhân 行hành 有hữu 乖quai 。 果quả 德đức 豈khởi 能năng 不bất 闕khuyết 。 六Lục 度Độ 曠khoáng 然nhiên 不bất 修tu 。 自tự 非phi 小Tiểu 乘Thừa 何hà 類loại 。 所sở 以dĩ 判phán 入nhập 。 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 也dã 。

或hoặc 有hữu 不bất 因nhân 他tha 說thuyết 。 自tự 悟ngộ 非phi 常thường 。 偶ngẫu 緣duyên 散tán 而nhi 體thể 真chân 。 故cố 名danh 緣Duyên 覺Giác 。

梵Phạn 語ngữ 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 此thử 稱xưng 獨Độc 覺Giác 。 亦diệc 稱xưng 緣Duyên 覺Giác 。 不bất 因nhân 他tha 說thuyết 。 自tự 悟ngộ 無vô 常thường 。 單đơn 言ngôn 獨Độc 覺Giác 也dã 。 偶ngẫu 緣duyên 散tán 而nhi 體thể 真chân 。 兼kiêm 言ngôn 緣Duyên 覺Giác 也dã 。

原nguyên 其kỳ 所sở 習tập 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 而nhi 為vi 本bổn 行hạnh 。

十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 有hữu 三tam 種chủng 。 三tam 世thế 。 一nhất 期kỳ 。 一nhất 念niệm 下hạ 且thả 言ngôn 其kỳ 三tam 世thế 。

觀quán 無vô 明minh 而nhi 即tức 空không 。 達đạt 諸chư 行hành 而nhi 無vô 作tác 。 二nhị 因nhân 既ký 非phi 其kỳ 業nghiệp 。 五ngũ 果quả 之chi 報báo 何hà 酬thù 。 愛ái 取thủ 有hữu 以dĩ 無vô 疵tỳ 。 老lão 死tử 亦diệc 何hà 所sở 累lũy/lụy/luy 。

無vô 明minh 與dữ 行hành 。 過quá 去khứ 二nhị 支chi 因nhân 也dã 。 通thông 教giáo 緣Duyên 覺Giác 。 能năng 了liễu 煩phiền 惱não 即tức 空không 。 結kết 業nghiệp 無vô 作tác 。 識thức 。 名danh 色sắc 。 六lục 入nhập 。 觸xúc 。 受thọ 。 現hiện 在tại 五ngũ 支chi 果quả 也dã 。 因nhân 既ký 即tức 空không 。 果quả 亦diệc 何hà 得đắc 。 故cố 曰viết 二nhị 因nhân 非phi 業nghiệp 。 五ngũ 果quả 何hà 酬thù 。 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 。 三tam 支chi 現hiện 在tại 因nhân 也dã 。 由do 有hữu 現hiện 在tại 三tam 支chi 之chi 因nhân 。 故cố 感cảm 未vị 來lai 二nhị 支chi 老lão 死tử 之chi 果quả 。 愛ái 取thủ 既ký 已dĩ 無vô 疵tỳ 。 老lão 死tử 故cố 無vô 所sở 累lũy/lụy/luy 。 此thử 緣Duyên 覺Giác 觀quán 因nhân 緣duyên 滅diệt 相tương/tướng 。 入nhập 道đạo 之chi 法pháp 也dã 。

故cố 能năng 翛# 然nhiên 獨độc 脫thoát 。 淨tịnh 處xứ 幽u 居cư 。 觀quán 物vật 變biến 而nhi 悟ngộ 非phi 常thường 。 覩đổ 秋thu 零linh 而nhi 入nhập 真chân 道đạo 。 四tứ 儀nghi 庠tường 序tự 。 攝nhiếp 心tâm 慮lự 以dĩ 恬điềm 愉# 。 性tánh 好hảo/hiếu 單đơn 棲tê 。 憩khế 閑nhàn 林lâm 而nhi 自tự 適thích 。

此thử 明minh 獨Độc 覺Giác 。 謂vị 獨độc 宿túc 孤cô 峯phong 。 樂nhạo 獨độc 善thiện 寂tịch 。 觀quán 物vật 變biến 易dị 。 自tự 悟ngộ 無vô 生sanh 。 如như 國quốc 王vương 見kiến 落lạc 花hoa 而nhi 悟ngộ 道đạo 。 比Bỉ 丘Khâu 聽thính 釧xuyến 聲thanh 而nhi 證chứng 真chân 。

不bất 欣hân 說thuyết 法Pháp 。 現hiện 神thần 力lực 以dĩ 化hóa 他tha 。 無vô 佛Phật 之chi 世thế 出xuất 興hưng 。 作tác 佛Phật 燈đăng 之chi 後hậu 燄diệm 。

初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 說thuyết 法Pháp 而nhi 未vị 能năng 現hiện 通thông 。 緣Duyên 覺Giác 獨Độc 覺Giác 。 能năng 現hiện 通thông 而nhi 不bất 能năng 說thuyết 法pháp 。 惟duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 兼kiêm 有hữu 之chi 。 然nhiên 而nhi 又hựu 有hữu 現hiện 通thông 不bất 現hiện 通thông 諸chư 緣Duyên 覺Giác 獨Độc 覺Giác 。 說thuyết 法Pháp 不bất 說thuyết 法Pháp 諸chư 緣Duyên 覺Giác 獨Độc 覺Giác 。 亦diệc 不bất 得đắc 一nhất 準chuẩn 。

身thân 惟duy 善thiện 寂tịch 。 意ý 翫ngoạn 清thanh 虗hư 。 獨độc 宿túc 孤cô 峯phong 。 觀quán 物vật 散tán 滅diệt 。 利lợi 他tha 不bất 普phổ 。 自tự 益ích 未vị 圓viên 。 於ư 下hạ 有hữu 勝thắng 。 於ư 上thượng 不bất 足túc 。 兩lưỡng 非phi 其kỳ 類loại 。 位vị 取thủ 中trung 乘thừa 。 如như 此thử 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 也dã 。

辟Bích 支Chi 取thủ 唯duy 如như 鹿lộc 。 亦diệc 能năng 匡khuông 徒đồ 領lãnh 眾chúng 。 第đệ 利lợi 他tha 不bất 普phổ 耳nhĩ 。 自tự 益ích 未vị 圓viên 。 且thả 約ước 通thông 教giáo 言ngôn 之chi 。 辟Bích 支Chi 先tiên 侵xâm 正chánh 使sử 。 少thiểu 侵xâm 習tập 氣khí 菩Bồ 薩Tát 至chí 果quả 時thời 。 正chánh 習tập 俱câu 盡tận 。 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 以dĩ 定định 三tam 人nhân 。 今kim 則tắc 於ư 下hạ 有hữu 勝thắng 。 於ư 上thượng 不bất 足túc 。 在tại 季quý 孟# 之chi 間gian 。 故cố 號hiệu 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。

如như 其kỳ 根căn 性tánh 本bổn 明minh 。 元nguyên 功công 宿túc 著trước 。 學học 非phi 博bác 涉thiệp 。 解giải 自tự 先tiên 知tri 。

此thử 明minh 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 皆giai 由do 宿túc 秉bỉnh 。 積tích 功công 累lũy 德đức 。 不bất 止chỉ 一nhất 生sanh 。 誠thành 非phi 學học 聚tụ 問vấn 辨biện 而nhi 來lai 。

心tâm 無vô 所sở 緣duyên 。 而nhi 能năng 利lợi 物vật 。 慈từ 悲bi 至chí 大đại 。 愛ái 見kiến 之chi 所sở 不bất 拘câu 。

石thạch 壁bích 云vân 。 有hữu 悲bi 無vô 智trí 。 愛ái 見kiến 是thị 生sanh 。 有hữu 智trí 無vô 悲bi 。 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 。 今kim 以dĩ 忘vong 機cơ 之chi 智trí 。 導đạo 無vô 緣duyên 之chi 悲bi 。 所sở 以dĩ 為vi 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 若nhược 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 生sanh 於ư 化hóa 。 不bất 生sanh 無vô 化hóa 。 其kỳ 化hóa 大đại 焉yên 。

終chung 日nhật 度độ 生sanh 。 不bất 見kiến 生sanh 之chi 可khả 度độ 。

金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

一nhất 異dị 齊tề 旨chỉ 。 解giải 惑hoặc 同đồng 源nguyên 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

石thạch 壁bích 云vân 。 一nhất 謂vị 照chiếu 真chân 。 異dị 謂vị 照chiếu 俗tục 。 真chân 俗tục 雖tuy 異dị 。 妙diệu 旨chỉ 不bất 殊thù 。 解giải 惑hoặc 例lệ 然nhiên 。 自tự 利lợi 。 則tắc 大đại 智trí 為vi 首thủ 。 已dĩ 證chứng 二nhị 空không 。 利lợi 他tha 。 則tắc 大đại 悲bi 為vi 先tiên 。 長trường/trưởng 遊du 六lục 趣thú 。 悲bi 智trí 俱câu 運vận 。 故cố 號hiệu 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 焉yên 。

原nguyên 其kỳ 所sở 修tu 。 六Lục 度Độ 而nhi 為vi 正chánh 因nhân 。

藏tạng 通thông 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 修tu 六Lục 度Độ 。 應ưng 以dĩ 事sự 理lý 二nhị 種chủng 別biệt 之chi 。 今kim 正chánh 言ngôn 修tu 理lý 六Lục 度Độ 也dã 。

行hành 施thí 。 則tắc 盡tận 命mạng 傾khuynh 財tài 。

身thân 命mạng 財tài 。 三tam 者giả 俱câu 施thí 。 如như 此thử 行hành 檀đàn 。 修tu 三tam 堅kiên 法Pháp 。

持trì 戒giới 。 則tắc 吉cát 羅la 無vô 犯phạm 。

七thất 聚tụ 淨tịnh 戒giới 。 雖tuy 最tối 小tiểu 者giả 。 為vi 突đột 吉cát 羅la 。 而nhi 亦diệc 無vô 犯phạm 。 況huống 其kỳ 大đại 者giả 乎hồ 。 又hựu 應ưng 云vân 。 性tánh 重trọng/trùng 譏cơ 嫌hiềm 。 二nhị 皆giai 無vô 犯phạm 。

忍nhẫn 辱nhục 。 則tắc 深thâm 明minh 非phi 我ngã 。 割cát 截tiệt 何hà 傷thương 。 安an 耐nại 毀hủy 譽dự 。 八bát 風phong 不bất 動động 。

經Kinh 云vân 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 節tiết 節tiết 支chi 解giải 。 若nhược 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 應ưng 生sanh 瞋sân 恨hận 。 石thạch 壁bích 云vân 。 良lương 由do 四tứ 相tương/tướng 即tức 空không 。 順thuận 違vi 無vô 地địa 。 稱xưng 法pháp 成thành 想tưởng 。 故cố 曰viết 深thâm 明minh 。 八bát 風phong 者giả 。 利lợi 衰suy 毀hủy 譽dự 。 稱xưng 譏cơ 苦khổ 樂lạc 。

精tinh 進tấn 。 則tắc 勤cần 求cầu 至chí 道đạo 。 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 剎sát 那na 之chi 頃khoảnh 無vô 間gian 。

精tinh 則tắc 不bất 雜tạp 。 進tiến 則tắc 不bất 退thoái 。 不bất 雜tạp 不bất 退thoái 。 以dĩ 求cầu 大Đại 道Đạo 。 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 之chi 急cấp 。 如như 喪táng 考khảo 妣# 之chi 哀ai 。 二nhị 利lợi 兼kiêm 行hành 。 雖tuy 剎sát 那na 亦diệc 無vô 少thiểu 間gian 。 如như 是thị 可khả 謂vị 真chân 精tinh 進tấn 也dã 。

禪thiền 那na 。 則tắc 身thân 心tâm 寂tịch 怕phạ 。 安an 般ban 希hy 微vi 。 住trụ 寂tịch 定định 以dĩ 自tự 資tư 。 運vận 四tứ 儀nghi 而nhi 利lợi 物vật 。

入nhập 定định 之chi 法Pháp 。 宜nghi 調điều 身thân 調điều 息tức 調điều 心tâm 。 入nhập 則tắc 調điều 麤thô 而nhi 至chí 細tế 。 出xuất 則tắc 調điều 細tế 以dĩ 出xuất 麤thô 。 住trụ 則tắc 三tam 事sự 以dĩ 均quân 調điều 。 所sở 謂vị 入nhập 出xuất 住trụ 百bách 千thiên 三tam 昧muội 是thị 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 安an 那na 般bát 那na 。 此thử 云vân 遣khiển 來lai 遣khiển 去khứ 。 即tức 調điều 息tức 之chi 方phương 也dã 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 則tắc 修tu 寂tịch 。 定định 以dĩ 自tự 資tư 。 出xuất 則tắc 運vận 四tứ 儀nghi 而nhi 利lợi 物vật 。 莫mạc 非phi 自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 之chi 事sự 也dã 。

智trí 慧tuệ 。 則tắc 了liễu 知tri 緣duyên 起khởi 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 萬vạn 法pháp 皆giai 如như 。 真chân 源nguyên 至chí 寂tịch 。

中trung 論luận 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 豈khởi 非phi 自tự 性tánh 無vô 生sanh 乎hồ 。 以dĩ 此thử 充sung 擴# 一nhất 切thiết 。 則tắc 萬vạn 法pháp 皆giai 如như 。 而nhi 真chân 源nguyên 至chí 寂tịch 矣hĩ 。

雖tuy 知tri 煩phiền 惱não 無vô 可khả 捨xả 。 菩Bồ 提Đề 無vô 可khả 取thủ 。 而nhi 能năng 不bất 證chứng 無vô 為vi 。 度độ 生sanh 長trưởng 劫kiếp 。

前tiền 明minh 菩Bồ 薩Tát 能năng 達đạt 假giả 而nhi 即tức 空không 。 今kim 則tắc 能năng 從tùng 空không 而nhi 出xuất 假giả 。 於ư 無vô 可khả 捨xả 中trung 。 吾ngô 故cố 捨xả 之chi 。 無vô 可khả 求cầu 中trung 。 吾ngô 故cố 求cầu 之chi 。 不bất 證chứng 無vô 為vi 。 度độ 生sanh 長trưởng 劫kiếp 。

廣quảng 修tu 萬vạn 行hạnh 。 等đẳng 觀quán 羣quần 方phương 。 下hạ 及cập 諦đế 緣duyên 。 上thượng 該cai 不bất 共cộng 。

般Bát 若Nhã 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 。 共cộng 則tắc 三tam 人nhân 同đồng 修tu 。 即tức 下hạ 及cập 諦đế 緣duyên 等đẳng 觀quán 。 通thông 理lý 不bất 共cộng 。 則tắc 獨độc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 非phi 但đãn 六Lục 度Độ 有hữu 別biệt 。 亦diệc 乃nãi 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 。

大đại 誓thệ 之chi 心tâm 普phổ 被bị 。 四tứ 攝nhiếp 之chi 道đạo 通thông 收thu 。 總tổng 三tam 界giới 以dĩ 為vi 家gia 。 括quát 四tứ 生sanh 而nhi 為vi 子tử 。 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 福phước 慧tuệ 兩lưỡng 嚴nghiêm 。 超siêu 越việt 二Nhị 乘Thừa 。 獨độc 居cư 其kỳ 上thượng 。 如như 是thị 則tắc 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 也dã 。

此thử 讚tán 菩Bồ 薩Tát 其kỳ 心tâm 普phổ 。 其kỳ 行hành 通thông 。 其kỳ 家gia 大đại 。 其kỳ 子tử 多đa 。 而nhi 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 福phước 慧tuệ 兩lưỡng 嚴nghiêm 。 故cố 能năng 超siêu 越việt 居cư 上thượng 。 以dĩ 成thành 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 也dã 。

是thị 以dĩ 一nhất 真chân 之chi 理lý 。 逐trục 根căn 性tánh 以dĩ 階giai 差sai 。 取thủ 益ích 隨tùy 機cơ 。 三tam 乘thừa 之chi 唱xướng 備bị 矣hĩ 。

理lý 本bổn 無vô 差sai 。 教giáo 隨tùy 機cơ 異dị 。 諦đế 緣duyên 度độ 法pháp 。 唱xướng 為vi 三tam 乘thừa 。

然nhiên 而nhi 至chí 理lý 虗hư 元nguyên 。 窮cùng 微vi 絕tuyệt 妙diệu 。 尚thượng 非phi 其kỳ 一nhất 。 何hà 是thị 於ư 三tam 。

此thử 下hạ 示thị 一nhất 而nhi 為vi 三tam 。 三tam 本bổn 是thị 一nhất 。 先tiên 明minh 一nhất 本bổn 非phi 一nhất 。 令linh 其kỳ 於ư 三tam 忘vong 三tam 。 忘vong 三tam 。 則tắc 會hội 歸quy 於ư 一nhất 。 歸quy 一nhất 。 則tắc 一nhất 與dữ 俱câu 忘vong 。 方phương 契khế 虗hư 元nguyên 絕tuyệt 妙diệu 之chi 旨chỉ 。

不bất 三tam 之chi 三tam 而nhi 言ngôn 三tam 。 不bất 一nhất 之chi 一nhất 而nhi 言ngôn 一nhất 。

欲dục 使sử 忘vong 三tam 。 先tiên 須tu 了liễu 其kỳ 不bất 三tam 。 欲dục 使sử 忘vong 一nhất 。 先tiên 須tu 了liễu 其kỳ 不bất 一nhất 。 是thị 則tắc 不bất 三tam 之chi 三tam 則tắc 可khả 忘vong 。 不bất 一nhất 之chi 一nhất 則tắc 可khả 泯mẫn 也dã 。

一nhất 三tam 非phi 三tam 尚thượng 不bất 三tam 。 三tam 一nhất 之chi 一nhất 亦diệc 何hà 一nhất 。

即tức 一nhất 之chi 三tam 。 則tắc 三tam 即tức 一nhất 。 故cố 三tam 非phi 三tam 。 三tam 非phi 三tam 故cố 。 尚thượng 不bất 三tam 即tức 三tam 之chi 一nhất 。 則tắc 一nhất 即tức 三tam 故cố 。 一nhất 非phi 一nhất 。 一nhất 非phi 一nhất 故cố 。 一nhất 何hà 一nhất 。

一nhất 不bất 一nhất 。 自tự 非phi 三tam 。 三tam 不bất 三tam 。 自tự 非phi 一nhất 。

一nhất 尚thượng 不bất 一nhất 。 則tắc 三tam 本bổn 非phi 三tam 。 故cố 自tự 非phi 三tam 。 三tam 尚thượng 不bất 三tam 。 則tắc 一nhất 本bổn 非phi 一nhất 。 故cố 自tự 非phi 一nhất 。

非phi 一nhất 一nhất 非phi 。 三tam 不bất 留lưu 。 非phi 三tam 三tam 非phi 。 一nhất 不bất 立lập 。 不bất 立lập 之chi 一nhất 。 本bổn 無vô 三tam 。 不bất 留lưu 之chi 三tam 。 本bổn 無vô 一nhất 。

夫phu 三tam 因nhân 一nhất 立lập 。 一nhất 既ký 非phi 一nhất 。 而nhi 三tam 豈khởi 留lưu 。 一nhất 因nhân 三tam 會hội 。 三tam 即tức 非phi 三tam 。 而nhi 一nhất 豈khởi 立lập 。 不bất 立lập 之chi 一nhất 一nhất 既ký 空không 。 又hựu 何hà 有hữu 於ư 三tam 。 故cố 本bổn 無vô 三tam 。 不bất 留lưu 之chi 三tam 三tam 既ký 無vô 。 又hựu 何hà 有hữu 於ư 一nhất 。 故cố 本bổn 無vô 一nhất 。

一nhất 三tam 本bổn 無vô 。 無vô 亦diệc 無vô 。 無vô 無vô 。 無vô 本bổn 。 故cố 絕tuyệt 妙diệu 。

一nhất 三tam 雖tuy 無vô 。 若nhược 存tồn 於ư 無vô 。 無vô 則tắc 非phi 妙diệu 。 故cố 即tức 此thử 無vô 。 而nhi 亦diệc 無vô 之chi 。 苟cẩu 無vô 其kỳ 無vô 。 則tắc 無vô 有hữu 一nhất 三tam 之chi 根căn 本bổn 。 方phương 能năng 臻trăn 於ư 至chí 理lý 虗hư 元nguyên 。 窮cùng 微vi 絕tuyệt 妙diệu 之chi 體thể 。 言ngôn 絕tuyệt 妙diệu 者giả 。 絕tuyệt 一nhất 三tam 有hữu 無vô 形hình 對đối 之chi 麤thô 迹tích 也dã 。

如như 是thị 。 則tắc 一nhất 何hà 所sở 分phần/phân 。 三tam 何hà 所sở 合hợp 。 合hợp 分phần/phân 自tự 於ư 人nhân 耳nhĩ 。 何hà 理lý 異dị 於ư 言ngôn 哉tai 。

能năng 如như 此thử 知tri 。 則tắc 一nhất 自tự 住trụ 一nhất 。 元nguyên 不bất 分phân 三tam 。 三tam 自tự 住trụ 三tam 。 三tam 不bất 合hợp 一nhất 。 今kim 言ngôn 始thỉ 從tùng 一nhất 理lý 。 而nhi 分phân 為vi 三tam 乘thừa 。 未vị 合hợp 三tam 乘thừa 。 而nhi 歸quy 於ư 一nhất 理lý 者giả 。 乃nãi 從tùng 三tam 乘thừa 之chi 機cơ 。 而nhi 自tự 分phần/phân 自tự 合hợp 耳nhĩ 。 三tam 乘thừa 所sở 證chứng 之chi 理lý 。 豈khởi 為vi 人nhân 分phân 之chi 果quả 異dị 。 合hợp 之chi 果quả 同đồng 哉tai 。

譬thí 夫phu 三tam 獸thú 渡độ 河hà 。 河hà 一nhất 甯ninh 從tùng 獸thú 合hợp 。 復phục 何hà 獨độc 河hà 非phi 獸thú 合hợp 。 亦diệc 乃nãi 獸thú 不bất 河hà 分phần/phân 。

涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 明minh 三tam 獸thú 渡độ 河hà 。 謂vị 象tượng 馬mã 兔thố 也dã 。 兔thố 浮phù 水thủy 面diện 。 馬mã 才tài 沒một 身thân 。 象tượng 直trực 到đáo 底để 。 以dĩ 喻dụ 通thông 教giáo 三tam 人nhân 。 破phá 惑hoặc 證chứng 真chân 。 淺thiển 深thâm 有hữu 異dị 。 然nhiên 而nhi 獸thú 不bất 同đồng 。 而nhi 河hà 自tự 合hợp 一nhất 。 河hà 之chi 一nhất 。 甯ninh 從tùng 獸thú 而nhi 方phương 一nhất 哉tai 。 以dĩ 喻dụ 理lý 原nguyên 自tự 一nhất 。 非phi 從tùng 人nhân 合hợp 而nhi 後hậu 一nhất 也dã 。 即tức 獸thú 自tự 異dị 。 而nhi 河hà 元nguyên 不bất 分phân 。 以dĩ 喻dụ 人nhân 雖tuy 三tam 。 而nhi 理lý 不bất 為vi 之chi 三tam 也dã 。

河hà 尚thượng 不bất 成thành 三tam 河hà 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 河hà 而nhi 合hợp 獸thú 。 獸thú 尚thượng 不bất 成thành 一nhất 獸thú 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 獸thú 而nhi 三tam 河hà 。

河hà 祇kỳ 是thị 一nhất 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 一nhất 河hà 而nhi 合hợp 三tam 獸thú 。 喻dụ 理lý 本bổn 不bất 異dị 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 理lý 而nhi 合hợp 三tam 乘thừa 。 獸thú 本bổn 是thị 三tam 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 三tam 獸thú 而nhi 成thành 三tam 河hà 。 喻dụ 機cơ 本bổn 為vi 三tam 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 三tam 乘thừa 而nhi 為vi 三tam 理lý 。

河hà 非phi 獸thú 而nhi 何hà 三tam 。 獸thú 非phi 河hà 而nhi 何hà 一nhất 。

石thạch 壁bích 云vân 。 理lý 不bất 是thị 機cơ 。 自tự 一nhất 。 機cơ 不bất 是thị 理lý 。 恆hằng 三tam 。

一nhất 河hà 獨độc 包bao 三tam 獸thú 。 而nhi 河hà 未vị 曾tằng 三tam 。 三tam 獸thú 共cộng 履lý 一nhất 河hà 。 而nhi 獸thú 未vị 嘗thường 一nhất 。

喻dụ 一nhất 理lý 以dĩ 應ưng 三tam 機cơ 。 而nhi 理lý 不bất 為vi 機cơ 以dĩ 成thành 三tam 。 三tam 機cơ 共cộng 觀quán 一nhất 理lý 。 而nhi 機cơ 不bất 為vi 理lý 以dĩ 為vi 一nhất 。

獸thú 之chi 非phi 一nhất 。 明minh 其kỳ 足túc 有hữu 長trường 短đoản 。 河hà 之chi 不bất 三tam 。 知tri 其kỳ 水thủy 無vô 深thâm 淺thiển 。 水thủy 無vô 深thâm 淺thiển 。 譬thí 法pháp 之chi 無vô 差sai 。 足túc 有hữu 短đoản 長trường/trưởng 。 類loại 智trí 之chi 有hữu 明minh 昧muội 。

以dĩ 法pháp 合hợp 喻dụ 。 可khả 知tri 。

如như 是thị 。 則tắc 法pháp 本bổn 無vô 三tam 。 而nhi 人nhân 自tự 三tam 耳nhĩ 。

結kết 文văn 亦diệc 可khả 知tri 。

今kim 之chi 三tam 乘thừa 之chi 初sơ 。 四Tứ 諦Đế 最tối 標tiêu 其kỳ 首thủ 。 法pháp 之chi 既ký 以dĩ 無vô 差sai 。 四Tứ 諦Đế 亦diệc 何hà 非phi 大đại 。 而nhi 言ngôn 聲Thanh 聞Văn 同đồng 觀quán 之chi 位vị 。 居cư 其kỳ 小tiểu 者giả 哉tai 。

四Tứ 諦Đế 通thông 三tam 乘thừa 。 亦diệc 通thông 四tứ 教giáo 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 則tắc 廣quảng 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 六Lục 度Độ 。 則tắc 舉cử 道đạo 滅diệt 以dĩ 該cai 苦khổ 集tập 。 義nghĩa 通thông 四tứ 教giáo 。 略lược 如như 前tiền 註chú 。

是thị 知tri 諦đế 似tự 於ư 河hà 。 人nhân 之chi 若nhược 獸thú 。 聲Thanh 聞Văn 最tối 劣liệt 。 與dữ 兔thố 為vi 儔trù 。 雖tuy 復phục 奔bôn 波ba 。 甯ninh 窮cùng 浪lãng 底để 。 未vị 能năng 知tri 其kỳ 深thâm 極cực 。 位vị 自tự 居cư 卑ty 。 何hà 必tất 觀quán 諦đế 之chi 流lưu 。 一nhất 槩# 同đồng 其kỳ 成thành 小tiểu 。

石thạch 壁bích 云vân 。 下hạ 智trí 不bất 深thâm 。 觀quán 之chi 自tự 小tiểu 。 上thượng 根căn 所sở 造tạo 。 甯ninh 同đồng 小tiểu 哉tai 。

如như 其kỳ 智trí 照chiếu 高cao 明minh 。 量lượng 齊tề 香hương 象tượng 。 則tắc 可khả 以dĩ 窮cùng 源nguyên 盡tận 際tế 。 煥hoán 然nhiên 成thành 大đại 矣hĩ 。

智trí 照chiếu 高cao 明minh 。 則tắc 能năng 觀quán 之chi 智trí 大đại 。 量lượng 齊tề 香hương 象tượng 。 則tắc 所sở 階giai 之chi 位vị 優ưu 。 窮cùng 源nguyên 極cực 際tế 。 則tắc 所sở 證chứng 之chi 理lý 深thâm 。

故cố 知tri 下hạ 智trí 觀quán 者giả 。 得đắc 聲Thanh 聞Văn 果quả 。 中trung 智trí 觀quán 者giả 。 得đắc 緣Duyên 覺Giác 果quả 。 上thượng 智trí 觀quán 者giả 。 得đắc 菩Bồ 薩Tát 果quả 。 明minh 宗tông 皎hiệu 然nhiên 。 豈khởi 容dung 圖đồ 度độ 者giả 矣hĩ 。

涅Niết 槃Bàn 云vân 。 下hạ 智trí 觀quán 者giả 。 得đắc 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 智trí 觀quán 。 得đắc 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 今kim 論luận 三tam 乘thừa 。 故cố 不bất 言ngôn 上thượng 上thượng 也dã 。

是thị 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 見kiến 苦khổ 而nhi 斷đoạn 集tập 。 緣Duyên 覺Giác 悟ngộ 集tập 散tán 而nhi 觀quán 離ly 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 達đạt 真chân 源nguyên 。 知tri 集tập 本bổn 無vô 和hòa 合hợp 。 三tam 人nhân 同đồng 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 證chứng 果Quả 之chi 所sở 差sai 殊thù 。

只chỉ 一nhất 四Tứ 諦Đế 。 三tam 乘thừa 所sở 觀quán 不bất 同đồng 。 以dĩ 乘thừa 三tam 種chủng 智trí 慧tuệ 。 聲Thanh 聞Văn 以dĩ 苦Khổ 諦Đế 為vi 先tiên 。 知tri 苦khổ 而nhi 斷đoạn 集tập 。 緣Duyên 覺Giác 觀quán 集Tập 諦Đế 為vi 先tiên 。 悟ngộ 集tập 散tán 而nhi 觀quán 空không 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 滅Diệt 諦Đế 為vi 首thủ 。 了liễu 達đạt 真chân 源nguyên 。 集tập 無vô 和hòa 合hợp 。 四Tứ 諦Đế 同đồng 。 而nhi 證chứng 果Quả 異dị 也dã 。

良lương 由do 觀quán 有hữu 淺thiển 深thâm 。 對đối 照chiếu 明minh 其kỳ 高cao 下hạ 耳nhĩ 。

以dĩ 淺thiển 深thâm 之chi 觀quán 。 對đối 照chiếu 四Tứ 諦Đế 以dĩ 明minh 高cao 下hạ 。

是thị 以dĩ 下hạ 乘thừa 行hành 下hạ 。 中trung 上thượng 之chi 所sở 未vị 修tu 。 上thượng 乘thừa 行hành 上thượng 。 而nhi 修tu 中trung 下hạ 。 中trung 行hành 中trung 下hạ 。 不bất 修tu 於ư 上thượng 。 上thượng 中trung 下hạ 之chi 在tại 人nhân 。 非phi 諦đế 令linh 其kỳ 大đại 小tiểu 耳nhĩ 。

明minh 三tam 乘thừa 之chi 修tu 。 有hữu 正chánh 有hữu 兼kiêm 。 上thượng 正chánh 修tu 上thượng 。 兼kiêm 修tu 中trung 下hạ 。 中trung 正chánh 修tu 中trung 。 兼kiêm 修tu 乎hồ 下hạ 。 下hạ 根căn 惟duy 能năng 修tu 下hạ 。 而nhi 不bất 能năng 修tu 中trung 上thượng 也dã 。

然nhiên 三tam 乘thừa 雖tuy 殊thù 。 同đồng 歸quy 出xuất 苦khổ 之chi 要yếu 。

共cộng 破phá 見kiến 思tư 之chi 縛phược 。 皆giai 出xuất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 不bất 以dĩ 觀quán 有hữu 明minh 昧muội 。 而nhi 脫thoát 苦khổ 亦diệc 有hữu 優ưu 劣liệt 也dã 。

聲Thanh 聞Văn 雖tuy 小tiểu 。 見kiến 愛ái 之chi 惑hoặc 已dĩ 祛khư 。 故cố 於ư 三tam 界giới 無vô 憂ưu 。 分phân 段đoạn 之chi 形hình 滅diệt 矣hĩ 。

此thử 去khứ 略lược 明minh 聲Thanh 聞Văn 功công 德đức 。 兼kiêm 判phán 頓đốn 漸tiệm 地địa 位vị 。 以dĩ 寓# 勸khuyến 修tu 之chi 意ý 。 今kim 此thử 先tiên 明minh 聲Thanh 聞Văn 已dĩ 得đắc 斷đoạn 惑hoặc 出xuất 苦khổ 。

三Tam 明Minh 照chiếu 耀diệu 開khai 朗lãng 。 八bát 萬vạn 之chi 劫kiếp 現hiện 前tiền 。 六Lục 通Thông 縱túng/tung 任nhậm 無vô 為vi 。 山sơn 壁bích 遊du 之chi 直trực 渡độ 。

時thời 復phục 空không 中trung 行hành 住trụ 。 或hoặc 坐tọa 臥ngọa 之chi 安an 然nhiên 。 泛phiếm 沼chiểu 則tắc 輕khinh 若nhược 鴻hồng 毛mao 。 涉thiệp 地địa 則tắc 猶do 如như 履lý 水thủy 。 九cửu 定định 之chi 功công 滿mãn 足túc 。 十thập 八bát 之chi 變biến 隨tùy 心tâm 。

此thử 明minh 功công 德đức 圓viên 滿mãn 也dã 。 三Tam 明Minh 照chiếu 耀diệu 等đẳng 。 言ngôn 三Tam 明Minh 六Lục 通Thông 。 悉tất 皆giai 具cụ 足túc 也dã 。 九cửu 定định 等đẳng 。 言ngôn 此thử 神thần 通thông 由do 禪thiền 定định 之chi 所sở 發phát 也dã 。 九cửu 定định 十thập 八bát 變biến 備bị 如như 法Pháp 數số 。

然nhiên 三tam 藏tạng 之chi 佛Phật 。 望vọng 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 位vị 。 有hữu 齊tề 有hữu 劣liệt 。 同đồng 除trừ 四tứ 住trụ 。 此thử 處xứ 為vi 齊tề 。 若nhược 伏phục 無vô 明minh 。 三tam 藏tạng 則tắc 劣liệt 。 佛Phật 尚thượng 為vi 劣liệt 。 二Nhị 乘Thừa 可khả 知tri 。

文văn 出xuất 法pháp 華hoa 元nguyên 義nghĩa 。 彼bỉ 判phán 四tứ 教giáo 。 皆giai 有hữu 果quả 頭đầu 之chi 佛Phật 。 若nhược 論luận 斷đoạn 伏phục 修tu 證chứng 。 階giai 位vị 天thiên 淵uyên 。 所sở 謂vị 邊biên 方phương 未vị 靜tĩnh 。 借tá 職chức 則tắc 高cao 。 論luận 爵tước 定định 勳huân 。 其kỳ 位vị 實thật 下hạ 。 故cố 約ước 三tam 藏tạng 果quả 佛Phật 。 與dữ 圓viên 教giáo 七thất 信tín 位vị 人nhân 。 定định 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 故cố 曰viết 同đồng 除trừ 四tứ 住trụ 。 此thử 處xứ 為vi 齊tề 。 若nhược 伏phục 無vô 明minh 。 三tam 藏tạng 則tắc 劣liệt 。 以dĩ 三tam 藏tạng 人nhân 。 不bất 知tri 有hữu 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 況huống 能năng 伏phục 斷đoạn 。 故cố 此thử 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 人nhân 為vi 劣liệt 也dã 。 昔tích 五ngũ 代đại 錢tiền 忠trung 懿# 王vương 。 讀đọc 至chí 此thử 不bất 知tri 其kỳ 義nghĩa 。 問vấn 天thiên 台thai 韶thiều 國quốc 師sư 。 師sư 曰viết 。 此thử 是thị 天thiên 台thai 教giáo 義nghĩa 。 當đương 問vấn 螺loa 溪khê 羲# 寂tịch 法Pháp 師sư 。 師sư 為vi 之chi 釋thích 疑nghi 竟cánh 。 備bị 言ngôn 天thiên 台thai 教giáo 藏tạng 。 此thử 方phương 兵binh 燹# 毀hủy 滅diệt 。 惟duy 海hải 東đông 諸chư 國quốc 完hoàn 備bị 。 王vương 為vi 遣khiển 使sứ 。 齎tê 幣tệ 往vãng 聘sính 高cao 麗lệ 日nhật 本bổn 。 遺di 文văn 復phục 還hoàn 。 後hậu 世thế 獲hoạch 覩đổ 教giáo 觀quán 全toàn 文văn 。

望vọng 上thượng 斷đoạn 伏phục 雖tuy 殊thù 。 於ư 下hạ 迷mê 悟ngộ 有hữu 隔cách 。 如như 是thị 則tắc 二Nhị 乘Thừa 何hà 咎cữu 。 而nhi 欲dục 不bất 修tu 者giả 乎hồ 。

此thử 寓# 勸khuyến 修tu 。 故cố 以dĩ 望vọng 上thượng 雖tuy 殊thù 於ư 圓viên 。 於ư 下hạ 猶do 勝thắng 於ư 迷mê 。 以dĩ 為vi 發phát 端đoan 。 故cố 曰viết 。 如như 是thị 則tắc 二Nhị 乘Thừa 之chi 法pháp 何hà 咎cữu 。 而nhi 欲dục 不bất 修tu 。

如Như 來Lai 為vi 對đối 大đại 根căn 。 引dẫn 歸quy 寶bảo 所sở 。 令linh 修tu 種chủng 智trí 。 同đồng 契khế 圓viên 伊y 。 或hoặc 毀hủy 或hoặc 譽dự 。 抑ức 揚dương 當đương 時thời 耳nhĩ 。

此thử 釋thích 或hoặc 者giả 之chi 疑nghi 。 疑nghi 者giả 曰viết 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 之chi 行hành 當đương 修tu 。 何hà 故cố 如Như 來Lai 。 於ư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 種chủng 種chủng 呵ha 斥xích 以dĩ 為vi 焦tiêu 敗bại 。 不bất 成thành 法Pháp 器khí 。 故cố 釋thích 之chi 曰viết 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 見kiến 大đại 機cơ 而nhi 為vi 小tiểu 障chướng 。 令linh 大đại 不bất 發phát 故cố 。 或hoặc 抑ức 小tiểu 以dĩ 揚dương 大đại 。 抑ức 偏thiên 以dĩ 譽dự 圓viên 。 而nhi 作tác 此thử 說thuyết 。 然nhiên 而nhi 聞văn 之chi 獲hoạch 益ích 。 事sự 匪phỉ 徒đồ 然nhiên 。

凡phàm 夫phu 不bất 了liễu 。 預dự 畏úy 被bị 呵ha 。 甯ninh 知tri 見kiến 愛ái 尚thượng 存tồn 。 去khứ 二Nhị 乘Thừa 而nhi 甚thậm 遠viễn 。

如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 各các 有hữu 時thời 用dụng 。 見kiến 大đại 機cơ 。 則tắc 呵ha 小tiểu 以dĩ 揚dương 大đại 。 見kiến 小tiểu 機cơ 。 則tắc 讚tán 小tiểu 而nhi 毀hủy 妄vọng 。 凡phàm 夫phu 不bất 了liễu 此thử 意ý 。 未vị 修tu 預dự 畏úy 被bị 呵ha 。 豈khởi 知tri 二Nhị 乘Thừa 之chi 法pháp 。 乃nãi 瀉tả 愛ái 見kiến 之chi 黃hoàng 龍long 湯thang 。 可khả 以dĩ 為vi 圓viên 修tu 助trợ 道đạo 。 其kỳ 若nhược 不bất 服phục 。 守thủ 病bệnh 而nhi 死tử 。 誰thùy 之chi 過quá 歟# 。

雖tuy 復phục 言ngôn 其kỳ 修tu 道Đạo 惑hoặc 使sử 諸chư 所sở 不bất 祛khư 。 非phi 惟duy 身thân 口khẩu 未vị 端đoan 。 亦diệc 乃nãi 心tâm 由do 諂siểm 曲khúc 。

凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 徒đồ 言ngôn 修tu 道Đạo 。 惑hoặc 使sử 不bất 驅khu 。 則tắc 身thân 口khẩu 何hà 由do 而nhi 端đoan 。 心tâm 路lộ 何hà 由do 而nhi 直trực 。

見kiến 生sanh 自tự 意ý 。 解giải 背bội 真chân 詮thuyên 。 聖thánh 教giáo 之chi 所sở 不bất 依y 。 明minh 師sư 未vị 曾tằng 承thừa 受thọ 。

聖thánh 教giáo 不bất 依y 。 所sở 以dĩ 解giải 背bội 真chân 詮thuyên 。 明minh 師sư 未vị 承thừa 。 所sở 以dĩ 見kiến 生sanh 自tự 意ý 。

根căn 緣duyên 非phi 唯duy 宿túc 習tập 。 見kiến 解giải 未vị 預dự 生sanh 知tri 。 而nhi 能năng 世thế 智trí 辨biện 聰thông 。 談đàm 論luận 以dĩ 之chi 終chung 日nhật 。

時thời 復phục 牽khiên 於ư 經kinh 語ngữ 。 曲khúc 會hội 私tư 情tình 。 縱túng/tung 邪tà 說thuyết 以dĩ 誑cuống 愚ngu 人nhân 。 撥bát 因nhân 果quả 而nhi 排bài 罪tội 福phước 。

世thế 有hữu 一nhất 等đẳng 善thiện 無vô 宿túc 植thực 。 解giải 不bất 生sanh 知tri 。 假giả 辨biện 聰thông 而nhi 談đàm 論luận 風phong 生sanh 。 援viện 經kinh 論luận 而nhi 傍bàng 通thông 曲khúc 會hội 。 不bất 過quá 誑cuống 惑hoặc 愚ngu 聾lung 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。

順thuận 情tình 則tắc 嬉hi 怡di 生sanh 愛ái 。 違vi 意ý 則tắc # # 懷hoài 瞋sân 。 三tam 受thọ 之chi 狀trạng 固cố 然nhiên 。 稱xưng 位vị 乃nãi 儔trù 菩Bồ 薩Tát (# # # 中trung 心tâm 不bất 快khoái 貌mạo )# 。

上thượng 既ký 以dĩ 解giải 驗nghiệm 其kỳ 邪tà 正chánh 。 今kim 復phục 以dĩ 行hành 而nhi 測trắc 其kỳ 聖thánh 凡phàm 。 順thuận 之chi 則tắc 喜hỷ 。 逆nghịch 之chi 則tắc 瞋sân 。 居cư 然nhiên 凡phàm 夫phu 三tam 受thọ 。 胡hồ 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 自tự 稱xưng 。

初sơ 篇thiên 之chi 非phi 未vị 免miễn 。 過quá 人nhân 之chi 釁hấn 又hựu 縈oanh 。 大Đại 乘Thừa 之chi 所sở 不bất 修tu 。 而nhi 復phục 譏cơ 於ư 小tiểu 學học 。 恣tứ 一nhất 時thời 之chi 強cường/cưỡng 口khẩu 。 謗báng 說thuyết 之chi 患hoạn 鏗khanh 然nhiên 。 三tam 途đồ 苦khổ 輪luân 報báo 之chi 長trường/trưởng 劫kiếp 。 哀ai 哉tai 。 吁hu 哉tai 。 言ngôn 及cập 愴sảng 然nhiên 悲bi 酸toan 矣hĩ 。

初sơ 篇thiên 。 四tứ 重trọng/trùng 也dã 。 過quá 人nhân 之chi 釁hấn 又hựu 縈oanh 。 言ngôn 此thử 人nhân 之chi 釁hấn 隙khích 繞nhiễu 身thân 而nhi 多đa 也dã 。 大đại 既ký 不bất 修tu 。 又hựu 譏cơ 於ư 小tiểu 。 恣tứ 強cường/cưỡng 口khẩu 而nhi 謗báng 說thuyết 。 嬰anh 長trường/trưởng 劫kiếp 之chi 苦khổ 輪luân 。 誠thành 可khả 哀ai 哉tai 。 興hưng 言ngôn 實thật 愴sảng 。

然nhiên 而nhi 達đạt 性tánh 之chi 人nhân 。 對đối 境cảnh 彌di 加gia 其kỳ 照chiếu 。 忘vong 心tâm 之chi 士sĩ 。 相tương/tướng 善thiện 不bất 涉thiệp 其kỳ 懷hoài 。 況huống 乎hồ 三tam 業nghiệp 之chi 邪tà 非phi 。 甯ninh 有hữu 歷lịch 心tâm 於ư 塵trần 滴tích 。

達đạt 性tánh 而nhi 修tu 。 對đối 境cảnh 無vô 非phi 心tâm 性tánh 。 彌di 照chiếu 性tánh 以dĩ 成thành 修tu 。 忘vong 心tâm 而nhi 見kiến 。 逢phùng 緣duyên 何hà 莫mạc 真Chân 如Như 。 愈dũ 達đạt 如như 而nhi 忘vong 善thiện 。 邪tà 非phi 何hà 有hữu 。 塵trần 滴tích 何hà 沾triêm 。

是thị 以dĩ 鑒giám 元nguyên 之chi 侶lữ 。 淨tịnh 三tam 受thọ 於ư 心tâm 源nguyên 。 滌địch 穢uế 之chi 流lưu 。 掃tảo 七thất 支chi 於ư 身thân 口khẩu 。

三tam 受thọ 不bất 淨tịnh 。 則tắc 元nguyên 無vô 以dĩ 鑒giám 。 七thất 支chi 不bất 掃tảo 。 則tắc 奚hề 以dĩ 滌địch 。 所sở 貴quý 乎hồ 道đạo 者giả 。 惟duy 是thị 以dĩ 為vi 快khoái 也dã 。

無vô 情tình 罔võng 侵xâm 塵trần 業nghiệp 。 有hữu 識thức 無vô 惱não 蜎quyên 螟minh 。 幽u 澗giản 未vị 足túc 比tỉ 其kỳ 清thanh 。 飛phi 雪tuyết 無vô 以dĩ 方phương 其kỳ 素tố 。

能năng 淨tịnh 三tam 受thọ 。 能năng 掃tảo 七thất 支chi 。 無vô 情tình 自tự 不bất 犯phạm 偷thâu 盜đạo 。 有hữu 情tình 自tự 不bất 犯phạm 淫dâm 殺sát 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 心tâm 尚thượng 不bất 緣duyên 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 身thân 三tam 口khẩu 四tứ 。 生sanh 必tất 無vô 因nhân 。 清thanh 素tố 之chi 懷hoài 。 不bất 可khả 雲vân 喻dụ 。

養dưỡng 德đức 若nhược 羽vũ 羣quần 揚dương 翅sí 。 望vọng 星tinh 月nguyệt 以dĩ 窮cùng 高cao 。 棄khí 惡ác 若nhược 鱗lân 眾chúng 驚kinh 鉤câu 。 投đầu 江giang 瀛doanh 而nhi 盡tận 底để 。

石thạch 壁bích 云vân 。 養dưỡng 德đức 似tự 鳥điểu 沖# 虗hư 。 彌di 高cao 智trí 路lộ 。 棄khí 惡ác 如như 魚ngư 避tị 鉤câu 。 謹cẩn 慎thận 行hành 門môn 。

元nguyên 曦# 慚tàm 其kỳ 照chiếu 遠viễn 。 上thượng 界giới 恧# 以dĩ 緣duyên 消tiêu 。

石thạch 壁bích 云vân 。 智trí 照chiếu 高cao 遠viễn 。 量lượng 越việt 元nguyên 曦# 。 三tam 有hữu 緣duyên 消tiêu 。 功công 逾du 上thượng 界giới 。 解giải 行hành 如như 此thử 。 無vô 以dĩ 加gia 焉yên 。

境cảnh 智trí 合hợp 以dĩ 圓viên 虗hư 。 定định 慧tuệ 均quân 而nhi 等đẳng 妙diệu 。 桑tang 田điền 改cải 而nhi 心tâm 無vô 易dị 。 海hải 嶽nhạc 遷thiên 而nhi 志chí 不bất 移di 。

道đạo 如như 在tại 己kỷ 。 世thế 間gian 相tương/tướng 常thường 。 山sơn 海hải 任nhậm 其kỳ 變biến 更cánh 。 心tâm 志chí 豈khởi 隨tùy 物vật 轉chuyển 。

而nhi 能năng 處xứ 憒hội 非phi 喧huyên 。 凝ngưng 神thần 挺đĩnh 照chiếu 。 心tâm 源nguyên 明minh 淨tịnh 。 慧tuệ 解giải 無vô 方phương 。

石thạch 壁bích 云vân 。 極cực 耳nhĩ 目mục 於ư 視thị 聽thính 。 聲thanh 色sắc 所sở 不bất 能năng 制chế 者giả 。 豈khởi 不bất 以dĩ 其kỳ 即tức 萬vạn 物vật 之chi 自tự 虗hư 。 故cố 物vật 不bất 能năng 累lũy/lụy/luy 其kỳ 神thần 明minh 也dã 。

觀quán 法pháp 性tánh 而nhi 達đạt 真Chân 如Như 。 鑒giám 金kim 文văn 而nhi 依y 了liễu 義nghĩa 。 如như 是thị 則tắc 一nhất 念niệm 之chi 中trung 。 何hà 法Pháp 門môn 而nhi 不bất 具cụ 。

圓viên 修tu 之chi 人nhân 。 內nội 自tự 觀quán 性tánh 。 外ngoại 合hợp 了liễu 義nghĩa 。 一nhất 念niệm 性tánh 具cụ 。 何hà 法pháp 不bất 該cai 。 故cố 能năng 達đạt 修tu 善thiện 修tu 惡ác 。 即tức 性tánh 善thiện 性tánh 惡ác 。 心tâm 性tánh 融dung 通thông 。 無vô 法pháp 不bất 具cụ 。 可khả 謂vị 圓viên 頓đốn 了liễu 義nghĩa 之chi 人nhân 也dã 。

如như 其kỳ 妙diệu 慧tuệ 未vị 彰chương 。 心tâm 無vô 準chuẩn 的đích 。 解giải 非phi 契khế 理lý 行hành 闕khuyết 超siêu 塵trần 。 乖quai 法pháp 性tánh 而nhi 順thuận 常thường 情tình 。 背bối/bội 圓viên 詮thuyên 而nhi 執chấp 權quyền 說thuyết 。

凡phàm 事sự 圓viên 修tu 。 先tiên 須tu 開khai 悟ngộ 妙diệu 慧tuệ 。 如như 善thiện 射xạ 者giả 。 筈quát 筈quát 相tương 拄trụ 。 無vô 不bất 中trung 的đích 。 心tâm 心tâm 相tương 照chiếu 。 無vô 不bất 越việt 塵trần 。 葢# 照chiếu 性tánh 而nhi 智trí 自tự 明minh 。 智trí 明minh 而nhi 塵trần 自tự 越việt 。 其kỳ 或hoặc 不bất 然nhiên 。 以dĩ 無vô 法Pháp 身thân 與dữ 般Bát 若Nhã 。 胡hồ 能năng 致trí 解giải 脫thoát 之chi 神thần 效hiệu 哉tai 。

如như 是thị 。 則tắc 次thứ 第đệ 隨tùy 機cơ 。 對đối 根căn 源nguyên 而nhi 設thiết 教giáo 矣hĩ 。

結kết 成thành 佛Phật 說thuyết 。 三tam 乘thừa 漸tiệm 教giáo 之chi 所sở 以dĩ 。 如như 其kỳ 圓viên 解giải 圓viên 行hành 。 則tắc 不bất 須tu 此thử 。 若nhược 解giải 非phi 契khế 理lý 。 行hành 闕khuyết 超siêu 塵trần 。 乖quai 性tánh 順thuận 情tình 。 背bối/bội 圓viên 執chấp 偏thiên 。 如Như 來Lai 不bất 得đắc 不bất 隨tùy 機cơ 對đối 根căn 說thuyết 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 矣hĩ 。

是thị 以dĩ 敘tự 其kỳ 綱cương 紀kỷ 。 委ủy 悉tất 餘dư 所sở 未vị 明minh 。 深thâm 淺thiển 宗tông 途đồ 。 略lược 言ngôn 其kỳ 趣thú 。 三tam 乘thừa 之chi 學học 。 影ảnh 響hưởng 知tri 其kỳ 分phần/phân 位vị 耳nhĩ 。

三tam 乘thừa 法Pháp 門môn 。 關quan 繫hệ 實thật 繁phồn 。 若nhược 欲dục 委ủy 知tri 。 須tu 尋tầm 元nguyên 文văn 。 大đại 部bộ 今kim 且thả 略lược 言ngôn 綱cương 紀kỷ 。 令linh 初sơ 學học 知tri 其kỳ 分phần/phân 位vị 耳nhĩ 。

永Vĩnh 嘉Gia 禪Thiền 宗Tông 集Tập 註Chú 卷quyển 上thượng