韋[馬*太]天 ( 韋vi [馬*太] 天thiên )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (天名)又作違陀天。婆羅門所事之天神也。慧琳師言是私建陀Skanda天之誤,譯曰陰天。金光明經鬼神品曰:「風水諸神,韋陀天神,及毘紐天。」大方等大雲經三曰:「見事韋駄作韋駄像,見事天母作天母像。」涅槃經七曰:「梵天,大自在天,違陀天,迦旃延天。」慧琳音義二十五曰:「違陀天,譯勘梵音,云私建陀提婆,私建陀,此云陰也。提婆云天也。但建違相濫,故筆家誤耳。」案法華經陀羅尼品有韋陀羅鬼,韋陀羅,一作毘陀羅,起屍鬼也,韋駄天即是(見毘陀羅)。又世以韋駄天為韋天將軍者,訛也。

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 天thiên 名danh ) 又hựu 作tác 違vi 陀đà 天thiên 。 婆Bà 羅La 門Môn 所sở 。 事sự 之chi 天thiên 神thần 也dã 。 慧tuệ 琳 師sư 言ngôn 是thị 私tư 建kiến 陀đà Skanda 天thiên 之chi 誤ngộ , 譯dịch 曰viết 陰ấm 天thiên 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 鬼quỷ 神thần 品phẩm 曰viết 風phong 水thủy 諸chư 神thần 。 韋vi 陀đà 天thiên 神thần 。 及cập 毘Tỳ 紐Nữu 天Thiên 。 」 大đại 方Phương 等Đẳng 大đại 雲vân 經kinh 三tam 曰viết : 「 見kiến 事sự 韋vi 駄đà 作tác 韋vi 駄đà 像tượng , 見kiến 事sự 天thiên 母mẫu 作tác 天thiên 母mẫu 像tượng 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 。 七thất 曰viết 梵Phạm 天Thiên 。 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 違vi 陀đà 天thiên 迦Ca 旃Chiên 延Diên 天thiên 。 」 慧tuệ 琳 音âm 義nghĩa 二nhị 十thập 五ngũ 曰viết : 「 違vi 陀đà 天thiên , 譯dịch 勘khám 梵Phạm 音âm , 云vân 私tư 建kiến 陀đà 提đề 婆bà , 私tư 建kiến 陀đà , 此thử 云vân 陰ấm 也dã 。 提đề 婆bà 云vân 天thiên 也dã 。 但đãn 建kiến 違vi 相tướng 濫lạm , 故cố 筆bút 家gia 誤ngộ 耳nhĩ 。 」 案án 法pháp 華hoa 經kinh 陀đà 羅la 尼ni 品phẩm 有hữu 韋vi 陀đà 羅la 鬼quỷ , 韋vi 陀đà 羅la , 一nhất 作tác 毘tỳ 陀đà 羅la , 起khởi 屍thi 鬼quỷ 也dã , 韋vi 駄đà 天thiên 即tức 是thị ( 見kiến 毘tỳ 陀đà 羅la ) 。 又hựu 世thế 以dĩ 韋vi 駄đà 天thiên 為vi 韋vi 天thiên 將tương 軍quân 者giả , 訛ngoa 也dã 。