字輪觀 ( 字tự 輪luân 觀quán )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）觀之五字輪也。此觀亦名法界體性三昧。以五字五大為法界之體性故也。又名淨菩提心觀。以大日經說此五字之實義。云我是本不生等，疏家釋之。判定菩提之實義故也。其法先觀吾心為圓明之月輪，於其心月輪上布此字輪而觀之，是即觀顯自心本有法界法門身之功德也，若別尊時應於部而以此中一字為中心，以彼尊小真言右繞而布之，都法時總布五字。此月輪安於心上尊者出多法，或如仰鏡，於平面觀之，或如竪鏡，於正面觀之，或又如圓珠觀之。然諸軌所明多仰觀之。如法華軌言：秋月光明澄靜，仰在心中。無量壽軌言：猶如淨月仰在心中。五字陀羅尼頌云：右旋布心月，如以水精珠布明鏡之上。建立軌云：諦想心勝間圓明一肘，猶如秋月主澄，明仰在心，是其證也。其五字之色亦有多說，或通觀為黃金色，或通觀如於琉璃盤上並水精珠（此五字陀羅尼頌之意也），或以五字即五方五大等之故隨其部而觀其色，即者地而黃，者水而白，者火而赤，者風而黑，者空而青又雜色也。其詳見於秘藏記四等。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 觀quán 之chi 五ngũ 字tự 輪luân 也dã 。 此thử 觀quán 亦diệc 名danh 法Pháp 界Giới 體thể 性tánh 三tam 昧muội 。 以dĩ 五ngũ 字tự 五ngũ 大đại 為vi 法Pháp 界Giới 之chi 體thể 性tánh 故cố 也dã 。 又hựu 名danh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 心tâm 觀quán 。 以dĩ 大đại 日nhật 經kinh 說thuyết 此thử 五ngũ 字tự 之chi 實thật 義nghĩa 。 云vân 我ngã 是thị 本bổn 不bất 生sanh 等đẳng ， 疏sớ 家gia 釋thích 之chi 。 判phán 定định 菩Bồ 提Đề 之chi 實thật 義nghĩa 故cố 也dã 。 其kỳ 法pháp 先tiên 觀quán 吾ngô 心tâm 為vi 圓viên 明minh 之chi 月nguyệt 輪luân ， 於ư 其kỳ 心tâm 月nguyệt 輪luân 上thượng 布bố 此thử 字tự 輪luân 而nhi 觀quán 之chi ， 是thị 即tức 觀quán 顯hiển 自tự 心tâm 本bổn 有hữu 法Pháp 界Giới 法Pháp 門môn 身thân 之chi 功công 德đức 也dã ， 若nhược 別biệt 尊tôn 時thời 應ưng/ứng 於ư 部bộ 而nhi 以dĩ 此thử 中trung 一nhất 字tự 為vi 中trung 心tâm ， 以dĩ 彼bỉ 尊tôn 小tiểu 真chân 言ngôn 右hữu 繞nhiễu 而nhi 布bố 之chi ， 都đô 法pháp 時thời 總tổng 布bố 五ngũ 字tự 。 此thử 月nguyệt 輪luân 安an 於ư 心tâm 上thượng 尊Tôn 者Giả 出xuất 多đa 法pháp ， 或hoặc 如như 仰ngưỡng 鏡kính ， 於ư 平bình 面diện 觀quán 之chi ， 或hoặc 如như 竪thụ 鏡kính ， 於ư 正chánh 面diện 觀quán 之chi ， 或hoặc 又hựu 如như 圓viên 珠châu 觀quán 之chi 。 然nhiên 諸chư 軌quỹ 所sở 明minh 多đa 仰ngưỡng 觀quan 之chi 。 如như 法Pháp 華hoa 軌quỹ 言ngôn ： 秋thu 月nguyệt 光quang 明minh 澄trừng 靜tĩnh ， 仰ngưỡng 在tại 心tâm 中trung 。 無vô 量lượng 壽thọ 軌quỹ 言ngôn ： 猶do 如như 淨tịnh 月nguyệt 仰ngưỡng 在tại 心tâm 中trung 。 五ngũ 字tự 陀đà 羅la 尼ni 頌tụng 云vân ： 右hữu 旋toàn 布bố 心tâm 月nguyệt ， 如như 以dĩ 水thủy 精tinh 珠châu 布bố 明minh 鏡kính 之chi 上thượng 。 建kiến 立lập 軌quỹ 云vân ： 諦đế 想tưởng 心tâm 勝thắng 間gian 圓viên 明minh 一nhất 肘trửu 猶do 如như 秋thu 月nguyệt 。 主chủ 澄trừng ， 明minh 仰ngưỡng 在tại 心tâm ， 是thị 其kỳ 證chứng 也dã 。 其kỳ 五ngũ 字tự 之chi 色sắc 亦diệc 有hữu 多đa 說thuyết ， 或hoặc 通thông 觀quán 為vi 黃hoàng 金kim 色sắc 。 或hoặc 通thông 觀quán 如như 於ư 琉lưu 璃ly 盤bàn 上thượng 並tịnh 水thủy 精tinh 珠châu （ 此thử 五ngũ 字tự 陀đà 羅la 尼ni 頌tụng 之chi 意ý 也dã ） ， 或hoặc 以dĩ 五ngũ 字tự 即tức 五ngũ 方phương 五ngũ 大đại 等đẳng 之chi 故cố 隨tùy 其kỳ 部bộ 而nhi 觀quán 其kỳ 色sắc ， 即tức 者giả 地địa 而nhi 黃hoàng ， 者giả 水thủy 而nhi 白bạch ， 者giả 火hỏa 而nhi 赤xích ， 者giả 風phong 而nhi 黑hắc ， 者giả 空không 而nhi 青thanh 又hựu 雜tạp 色sắc 也dã 。 其kỳ 詳tường 見kiến 於ư 秘bí 藏tạng 記ký 四tứ 等đẳng 。