尸毘迦 ( 尸thi 毘tỳ 迦ca )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（本生）王名，釋尊因位為尸毘迦王時，以身施鴿。是檀波羅蜜之滿相也。智度論三十五曰：「爾時毘首羯磨天，白釋提桓因言：尸毘王其行奇特，世所希有，諸智人言：是人不久當得作佛，釋提桓因言：是事難辯，何以知之？如魚子，菴羅樹華，發心菩薩，是三事，因時雖多，成果甚少，今當試之。帝釋自化為鷹，毘首羯磨化作鴿，鴿投王，王自割身肉，乃至舉身上稱，以代鴿命，地為震動。是時釋提桓因心大歡喜，散眾天華，如是決定大心，成佛不久。」四教儀曰：「尸毘王，代鴿檀滿。」西域記三曰：「是如來昔修菩薩行，號尸毘迦王（唐言與舊曰尸毘王，訛），為求佛果，於此割身，從鷹代鴿。」慧琳音義二十六曰：「尸毘王，古音亦云濕鞞，此云安穩也。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 本bổn 生sanh ） 王vương 名danh ， 釋thích 尊tôn 因nhân 位vị 為vi 尸thi 毘tỳ 迦ca 王vương 時thời ， 以dĩ 身thân 施thí 鴿cáp 。 是thị 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 之chi 滿mãn 相tướng 也dã 。 智trí 度độ 論luận 三tam 十thập 五ngũ 曰viết ： 「 爾nhĩ 時thời 毘Tỳ 首Thủ 羯Yết 磨Ma 。 天thiên ， 白bạch 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。 尸thi 毘tỳ 王vương 其kỳ 行hành 奇kỳ 特đặc 世thế 所sở 希hy 有hữu 。 諸chư 智trí 人nhân 言ngôn 是thị 人nhân 不bất 久cửu 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 言ngôn 。 是thị 事sự 難nạn/nan 辯biện 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 如như 魚ngư 子tử ， 菴am 羅la 樹thụ 華hoa 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 三tam 事sự ， 因nhân 時thời 雖tuy 多đa ， 成thành 果quả 甚thậm 少thiểu ， 今kim 當đương 試thí 之chi 。 帝Đế 釋Thích 自tự 化hóa 為vi 鷹ưng 毘Tỳ 首Thủ 羯Yết 磨Ma 。 化hóa 作tác 鴿cáp ， 鴿cáp 投đầu 王vương ， 王vương 自tự 割cát 身thân 肉nhục 。 乃nãi 至chí 舉cử 身thân 上thượng 稱xưng ， 以dĩ 代đại 鴿cáp 命mạng 。 地địa 為vi 震chấn 動động 。 是thị 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 散tán 眾chúng 天thiên 華hoa 。 如như 是thị 決quyết 定định 大đại 心tâm 。 成thành 佛Phật 不bất 久cửu 。 」 四tứ 教giáo 儀nghi 曰viết ： 「 尸thi 毘tỳ 王vương ， 代đại 鴿cáp 檀đàn 滿mãn 。 」 西tây 域vực 記ký 三tam 曰viết 是thị 如Như 來Lai 。 昔tích 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 號hiệu 尸thi 毘tỳ 迦ca 王vương （ 唐đường 言ngôn 與dữ 舊cựu 曰viết 尸thi 毘tỳ 王vương ， 訛ngoa ） 為vì 求cầu 佛Phật 果Quả 於ư 此thử 割cát 身thân ， 從tùng 鷹ưng 代đại 鴿cáp 。 」 慧tuệ 琳 音âm 義nghĩa 二nhị 十thập 六lục 曰viết ： 「 尸thi 毘tỳ 王vương ， 古cổ 音âm 亦diệc 云vân 濕thấp 鞞bệ ， 此thử 云vân 安an 穩ổn 也dã 。 」 。