七十七智 ( 七thất 十thập 七thất 智trí )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (名數)是亦觀十二支中後十一支之聞思修三慧有漏智也。十一支各有七智,故合為七十七智。七智者,先於未來之老死一支,作順逆之二觀。謂觀由有生而有老死之順觀,與觀不由生而非有老死之逆觀之二智也。如是過現之老死亦爾。故三世合而有六智。此六智緣理如實而知,故是思修慧,名真實智。更聞教而知三世緣起之道,與名法住智又名假智,為第七智。即聞慧也。先於聞慧生一智,次由思修慧生六智,合為七智。見對法論四。

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 名danh 數số ) 是thị 亦diệc 觀quán 十thập 二nhị 支chi 中trung 後hậu 十thập 一nhất 支chi 之chi 聞văn 思tư 修tu 三tam 慧tuệ 有hữu 漏lậu 智trí 也dã 。 十thập 一nhất 支chi 各các 有hữu 七thất 智trí , 故cố 合hợp 為vi 七thất 十thập 七thất 智trí 。 七thất 智trí 者giả , 先tiên 於ư 未vị 來lai 之chi 老lão 死tử 一nhất 支chi , 作tác 順thuận 逆nghịch 之chi 二nhị 觀quán 。 謂vị 觀quán 由do 有hữu 生sanh 而nhi 有hữu 老lão 死tử 。 之chi 順thuận 觀quán , 與dữ 觀quán 不bất 由do 生sanh 而nhi 非phi 有hữu 老lão 死tử 之chi 逆nghịch 觀quán 之chi 二nhị 智trí 也dã 。 如như 是thị 過quá 現hiện 之chi 老lão 死tử 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 三tam 世thế 合hợp 而nhi 有hữu 六lục 智trí 。 此thử 六lục 智trí 緣duyên 理lý 如như 實thật 而nhi 知tri 。 故cố 是thị 思tư 修tu 慧tuệ , 名danh 真chân 實thật 智trí 。 更cánh 聞văn 教giáo 而nhi 知tri 三tam 世thế 緣duyên 起khởi 之chi 道đạo , 與dữ 名danh 法pháp 住trụ 智trí 又hựu 名danh 假giả 智trí , 為vi 第đệ 七thất 智trí 。 即tức 聞văn 慧tuệ 也dã 。 先tiên 於ư 聞văn 慧tuệ 生sanh 一nhất 智trí , 次thứ 由do 思tư 修tu 慧tuệ 生sanh 六lục 智trí , 合hợp 為vi 七thất 智trí 。 見kiến 對đối 法pháp 論luận 四tứ 。