thập vô uý
Phật Quang Đại Từ Điển
(十無畏) Gọi đủ: Thập chủng vô úy. Cũng gọi Thập vô sở úy. Chỉ cho 10 điều không sợ của hàng Bồ tát ở giai vịPháp giới vô lượng hồi hướng trong Thập hồi hướng. Đó là: 1. Văn trì vô úy: Bồ tát nghe và ghi nhớ tất cả vấn đề nghi nan, đồng thời có khả năng giải đáp để đoạn trừ mối ngờ vực, khiến tâm an trụ trong vô úy. 2. Biện tài vô úy: Bồ tát được Như lai quán đính nên có biện tài vô ngại, giải đáp được tất cả các vấn nạn, đoạn trừ mối ngờ vực mà không hề sợ hãi. 3. Nhị không vô úy: Thấu suốt lí ngã không, pháp không, xa lìa các tà kiến, tâm như hư không mà không sợ hãi. 4. Uy nghi vô khuyết vô úy: Nhờ sự gia hộ của Phật nên thành tựu uy nghi của Như lai mà không dời đổi, ở giữa đại chúng nói pháp vi diệu, chẳng hề sợ hãi. 5. Tam nghiệp vô quá vô úy: Ba nghiệp của Bồ tát thanh tịnh, không có gì đáng trách, cho nên tâm không sợ hãi, thường giáo hóa chúng sinh. 6. Ngoại hộ vô úy: Thường được 8 bộ chúng và các thiện thần hộ vệ, vì thế đối với các ma chướng không mảy may sợ hãi. 7. Chính niệm vô úy: Bồ tát lìa si và trụ trong chính niệm, cho nên không sợ quên mất chính pháp đã thụ trì. 8. Phương tiện vô úy: Bồ tát trụ trong bi nguyện, thị hiện sinh tử, nhưng không tham đắm, thường tu thiền định giải thoát và các tam muội biện tài, không bỏ đạo pháp Bồ tát, vì thế không sợ bị phiền não nhiễu loạn. 9. Nhất thiết trí tâm vô úy: Bồ tát trụ nơi Nhất thiết trí, hiển bày uy nghi đồng với Nhị thừa, nhưng khôngsợrơi vào hàng Nhị thừa. 10. Cụ hạnh vô úy: Bồ tát ứng theo căn cơ mà giáo hóa chúng sinh, khéo hiện cảnh giới của Như lai, nhưng không sợ dứt mất hạnh nguyện Bồ tát. Khi bàn về điểm đồng dị giữa Thập vô úy này và Tứ vô úy(Tổng trì thuyết pháp vô úy, Tri pháp dược cập tri chúng sinh căn dục tính tâm thuyết pháp vô úy, Thiện năng vấn đáp thuyết pháp vô úy và Năng đoạn vật nghi thuyết pháp vô úy), Đại thừa nghĩa chương quyển 14 cho rằng Văn trì vô úy là các vô úy thứ nhất, thứ ba trong Tứ vô úy, Biện tài vô úy là vô úy thứ tư trong Tứ vô úy, Nhị không vô úy, Chính niệm vô úy và Nhất thiết trí tâm vô úy tức là vô úy thứ hai trong Tứ vô úy, các vô úy còn lại đều khác nhau. [X. phẩm Li thế gian trong kinh Hoa nghiêm Q.39 (bản dịch cũ); kinh Hoa nghiêm Q.56 (bản dịch mới); Hoa nghiêm kinh thám huyền kí Q.17]. (xt. Tứ Vô Sở Úy).