thắng tông thập cú nghĩa luận
Phật Quang Đại Từ Điển
(勝宗十句義論) Phạm: Vaizewika-daza-padàrthaprakaraịa. Tác phẩm, 1 quyển, do ngài Tuệ nguyệt (Phạm: Maticandra) soạn, ngài Huyền trang dịch ở viện Phiên kinh chùa Hoằng phúc, ngài Linh tuấn biên chép vào năm Trinh quán 22 (648) đời Đường, được thu vào Đại chính tạng tập 54. Sách này trình bày giáo nghĩa của tông Thắng luận trong 6 phái Triết học Ấn độ, chủ trương Thập cú nghĩa(tức 10 nguyên lí: Thực, đức, nghiệp, đồng, dị, hòa hợp, hữu năng, vô năng, câu phân, vô thuyết) bao hàm tất cả pháp. Toàn sách chia làm 2 phần trước và sau, phần trước nói về thể tính của Thập cú nghĩa, phần sau là phân biệt nghĩa tướng và sự quan hệ lẫn nhau của Thập cú nghĩa. Tương truyền, Tổ sáng lập ra tông Thắng luận là Ưu lâu già (Phạm: Ulùka) từng soạn kinh Thắng luận, trở thành Thánh điển căn bản của phái này, trong kinh nêu ra 6 cú nghĩa: Thực, đức, nghiệp, đồng, dị và hòa hợp, đồng thời cho rằng từ chân trí của 6 cú nghĩa sinh ra các pháp, đó là tông nghĩa của phái này. Đến khoảng thế kỉ V, VI, Luận sư Tuệ nguyệt của phái này mới soạn luận và mở rộng 6 cú nghĩa thành 10 cú nghĩa, bàn rộng về yếu chỉ của Thắng luận, gọi là Thắng tông thập cú nghĩa luận. Năm 1927, học giả Vũ tỉnh Bá thọ người Nhật bản dịch sách này sang tiếng Anh và xuất bản dưới tựa đề: The Vaizewìka Philosophy according to the Dazapadàrtha-zàstra. Về các sách chú thích luận này thì có: Thắng luận thập cú nghĩa chương(1 quyển, do ngài Đạo thế, hoặc Khuy cơ soạn), Thắng luận thập cú nghĩa khoa chú(1 quyển, do ngài Nhất quán soạn), Thắng luận thập cú nghĩa thích (2 quyển, do ngài Cơ biện soạn). [X. Thành duy thức luận thuật kí Q.1, phần cuối; Câu xá luận quang kí Q.5; Khai nguyên thích giáo lục Q.8].