thân tâm não

Phật Quang Đại Từ Điển

(身心惱) Cũng gọi Thân khổ tâm khổ. Thân thể thì đau đớn, khổ sở, tâm thần thì lo âu, buồn bực. Theo luận Đại trí độ quyển 22 thì Thân não nghĩa là thân bị trói buộc, giam cầm, tra tấn…; còn tâm não thì chỉ cho sự lo sầu, sợ hãi sinh ra do các nguyên nhân như dâm dục, sân hận, keo tham, ghen ghét… Cũng luận Đại trí độ quyển 19 lại cho rằng thân khổ là chỉ cho 404 thứ bệnh như thân đau, đầu nhức…, còn tâm khổ thì chỉ cho sự lo sầu, giận dữ, sợ hãi, buồn bực, ghen ghét, nghi kị… Luận Tịnh độ, khi nói về sự trang nghiêm ở Tịnh độ Cực lạc, cho rằng (Đại 26, 231 thượng): Vĩnh viễn xa lìa mọi khổ não của thân và tâm(thân tâm não), thường được an vui không gián đoạn. Còn trong Tịnh độ luận chú quyển thượng thì ngài Đàm loan giải thích là: Thân não chỉ cho đói khát, lạnh nóng, sát hại…; tâm não chỉ cho phải trái, được mất, ba độc(tham, sân, si…).