畢陵慢心 ( 畢tất 陵lăng 慢mạn 心tâm )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (故事)智度論二曰:「長老畢陵伽婆蹉,常患眼痛。是人乞食常渡恒水,到恒水邊彈指言:小婢住莫流。水即兩斷。得過乞食。是恒神到佛所白佛,佛弟子畢陵伽婆蹉常罵我言:小婢住莫流。佛告畢陵伽婆蹉,懺謝恒神。畢陵伽婆蹉即時合手語恒神言:小婢莫瞋,今懺謝汝。是時大眾笑之。云何懺謝而復罵耶?佛告恒神:汝見畢陵伽婆蹉合手懺謝不?懺謝無慢,而有此言,當知非惡。此人五百世來常生婆羅門家,常自驕貴,輕賤餘人,本來所習,口言而已,心無憍也。如是諸阿羅漢,雖斷結使,猶有餘習。」止觀二曰:「又道不妨惡,須陀洹人婬欲轉盛,畢陵尚慢身子生瞋,於其無漏有何損益?」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 故cố 事sự ) 智trí 度độ 論luận 二nhị 曰viết 長trưởng 老lão 。 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 常thường 患hoạn 眼nhãn 痛thống 。 是thị 人nhân 乞khất 食thực 常thường 渡độ 恒 水thủy , 到đáo 恒 水thủy 邊biên 彈đàn 指chỉ 言ngôn : 小tiểu 婢tỳ 住trụ 莫mạc 流lưu 。 水thủy 即tức 兩lưỡng 斷đoạn 。 得đắc 過quá 乞khất 食thực 。 是thị 恒 神thần 到đáo 佛Phật 所sở 白bạch 佛Phật , 佛Phật 弟đệ 子tử 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 常thường 罵mạ 我ngã 言ngôn : 小tiểu 婢tỳ 住trụ 莫mạc 流lưu 。 佛Phật 告cáo 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 懺sám 謝tạ 恒 神thần 。 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 即tức 時thời 合hợp 手thủ 語ngữ 恒 神thần 言ngôn : 小tiểu 婢tỳ 莫mạc 瞋sân , 今kim 懺sám 謝tạ 汝nhữ 。 是thị 時thời 大đại 眾chúng 笑tiếu 之chi 。 云vân 何hà 懺sám 謝tạ 而nhi 復phục 罵mạ 耶da ? 佛Phật 告cáo 恒 神thần : 汝nhữ 見kiến 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 合hợp 手thủ 懺sám 謝tạ 不bất ? 懺sám 謝tạ 無vô 慢mạn , 而nhi 有hữu 此thử 言ngôn , 當đương 知tri 非phi 惡ác 。 此thử 人nhân 五ngũ 百bách 世thế 來lai 常thường 生sanh 婆Bà 羅La 門Môn 家gia 。 常thường 自tự 驕kiêu 貴quý , 輕khinh 賤tiện 餘dư 人nhân , 本bổn 來lai 所sở 習tập , 口khẩu 言ngôn 而nhi 已dĩ , 心tâm 無vô 憍kiêu 也dã 。 如như 是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 雖tuy 斷đoạn 結kết 使sử 。 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 止Chỉ 觀Quán 二nhị 曰viết : 「 又hựu 道đạo 不bất 妨phương 惡ác 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 婬dâm 欲dục 轉chuyển 盛thịnh , 畢tất 陵lăng 尚thượng 慢mạn 身thân 子tử 生sanh 瞋sân , 於ư 其kỳ 無vô 漏lậu 有hữu 何hà 損tổn 益ích ? 」 。