tam trường trai nguyệt
Phật Quang Đại Từ Điển
(三長齋月) Cũng gọi Tam trường nguyệt, Tam trai nguyệt, Thiên nguyệt, Thần túc nguyệt, Thần thông nguyệt, Thần biến nguyệt. Ba tháng trường trai. Chỉ cho tháng giêng, tháng 5 và tháng 9 âm lịch. Cứ theo Thích thị yếu lãm quyển hạ và kinh Tứ thiên vương… thì tháng giêng, tháng 5 và tháng 9 là các tháng trai, vì vào các tháng này, trời Đế thích và Tứ thiên vương xuống nhân gian xem xét việc thiện ác của loài người, bởi thế, người ta nên ăn chay trì trai để tu phúc thiện, đây cũng là phương tiện khéo léo tùy cơ nhiếp hóa của Như lai. 1. Tháng giêng: Vào tháng này, trời Đế thích dùng gương báu lớn chiếu soi châu Nam thiệm bộ, xem xét các việc thiện ác của con người. Còn Tì sa môn thiên vương ở phương bắc thì đi tuần tra 4 châu, vào tháng giêng đến châu Nam, cũng dùng gương chiếu soi, vì vậy, vào tháng này, người châu Nam nên ăn chay trì trai tu phúc thiện. 2. Tháng 5: Từ tháng giêng, trời Đế thích dùng gương báu lớn chiếu soi châu Nam thiệm bộ, tháng 2 chiếu soi châu Tây cù da ni, tháng 3 chiếu soi châu Bắc uất đơn việt, tháng 4 chiếu soi châu Đông phất vu đãi, đến tháng 5 thì trở lại chiếu soi châu Nam thiệm bộ lần thứ hai. Tì sa môn thiên vương phươngbắc, tháng 5 cũng trở lại tuần tra châu Nam. 3. Tháng 9: Từ tháng 5, trời Đế thích chiếu soi châu Nam thiệm bộ, tháng 6, tháng 7 và tháng 8 lần lượt chiếu soi 3 châu kia, đến tháng 9 lại trở lại chiếu soi châu Nam, Tì sa môn thiên vương phương bắc cũng thế. Cứ theo Thích môn chính thống quyển 4 thì vào đời Đường pháp Tam trường trai nguyệt rất thịnh hành, vào3tháng này, trong nước không thi hành án tử hình, không giết súc vật, gọi là Đoạn đồ nguyệt, Đoạn nguyệt. [X. kinh Phạm võng Q.hạ; điều Thiện nguyệt chương Chúc li Sắc tu Bách trượng thanh qui Q.thượng; Tứ phần luật hành sự sao tư trì kí Q.hạ, phần 3].