三生成佛 ( 三tam 生sanh 成thành 佛Phật )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）華嚴宗所立，成佛有二義：一、以此三生配於過現未之三世，於過去生見佛聞法，植佛種子，於今生全十信乃至十地之解行，於來世之生證入果海，即以三生而成佛，故謂之三生成佛，是為通途之義。二、見聞等三生各自其一生成佛也。本經隨好品記地獄天子於前生見聞華嚴大經之正法而毀謗之，故今雖處於地獄，而為佛光所照，由前之見聞力即脫地獄之苦，而生於兜率天，於此一生成就十地解行遂得成佛。是見聞之一生成佛也。又本經入法界品謂善財童子於福城之東始見文殊，自此南詢，最後見普賢菩薩，一切解行於此一生得圓滿成就。是解行之一生成佛也。又本經入法界品謂舍利弗等於逝多林使六千比丘觀察文殊師利。文殊為彼等說大法。使彼等證入法界。是證入之一生成佛也。說見華嚴大疏鈔三。參照三聖條。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 華hoa 嚴nghiêm 宗tông 所sở 立lập 成thành 佛Phật 有hữu 二nhị 義nghĩa ： 一nhất 、 以dĩ 此thử 三tam 生sanh 配phối 於ư 過quá 現hiện 未vị 之chi 三tam 世thế 於ư 過quá 去khứ 。 生sanh 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 植thực 佛Phật 種chủng 子tử ， 於ư 今kim 生sanh 全toàn 十thập 信tín 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 之chi 解giải 行hành ， 於ư 來lai 世thế 之chi 生sanh 證chứng 入nhập 果quả 海hải ， 即tức 以dĩ 三tam 生sanh 而nhi 成thành 佛Phật 故cố 謂vị 之chi 三tam 生sanh 成thành 佛Phật 是thị 為vi 通thông 途đồ 之chi 義nghĩa 。 二nhị 、 見kiến 聞văn 等đẳng 三tam 生sanh 各các 自tự 其kỳ 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 也dã 。 本bổn 經kinh 隨tùy 好hảo 品phẩm 記ký 地địa 獄ngục 天thiên 子tử 於ư 前tiền 生sanh 見kiến 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 大đại 經kinh 之chi 正Chánh 法Pháp 而nhi 毀hủy 謗báng 之chi ， 故cố 今kim 雖tuy 處xứ 於ư 地địa 獄ngục ， 而nhi 為vi 佛Phật 光quang 所sở 照chiếu ， 由do 前tiền 之chi 見kiến 聞văn 力lực 即tức 脫thoát 地địa 獄ngục 之chi 苦khổ ， 而nhi 生sanh 於ư 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 於ư 此thử 一nhất 生sanh 成thành 就tựu 。 十Thập 地Địa 解giải 行hành 遂toại 得đắc 成thành 佛Phật 。 是thị 見kiến 聞văn 之chi 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 也dã 。 又hựu 本bổn 經kinh 入nhập 法Pháp 界Giới 品phẩm 謂vị 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 於ư 福phước 城thành 之chi 東đông 始thỉ 見kiến 文Văn 殊Thù 。 自tự 此thử 南nam 詢tuân ， 最tối 後hậu 見kiến 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 解giải 行hành 於ư 此thử 一nhất 生sanh 得đắc 。 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 是thị 解giải 行hành 之chi 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 也dã 。 又hựu 本bổn 經kinh 入nhập 法Pháp 界Giới 品phẩm 謂vị 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 於ư 逝Thệ 多Đa 林Lâm 使sử 六lục 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 察sát 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 文Văn 殊Thù 為vì 彼bỉ 等đẳng 說thuyết 大đại 法pháp 。 使sử 彼bỉ 等đẳng 證chứng 入nhập 法Pháp 界Giới 。 是thị 證chứng 入nhập 之chi 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 也dã 。 說thuyết 見kiến 華hoa 嚴nghiêm 大đại 疏sớ 鈔sao 三tam 。 參tham 照chiếu 三tam 聖thánh 條điều 。