如實知自心 ( 如như 實thật 知tri 自tự 心tâm )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (術語)如來之智見。如實知自己之見也。大日經一曰:「秘密主,云何菩提?謂如實知自心。」同疏一曰:「如實知自心,即是開示如來功德寶所也。如人雖聞寶藏,發意懃求,若不知其所在,無由進趣。(中略)此法從何處得耶?即是行者自心耳。若能如實觀察,了了證知,是名成菩提。其實不由他悟,不從他得。問曰:若即心是道者,何故眾生輪迴生死,不得成佛?答曰:以不如實知故。」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 術thuật 語ngữ ) 如Như 來Lai 之chi 智trí 見kiến 。 如như 實thật 知tri 自tự 己kỷ 之chi 見kiến 也dã 。 大đại 日nhật 經kinh 一nhất 曰viết : 「 秘bí 密mật 主chủ 云vân 何hà 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 如như 實thật 知tri 自tự 心tâm 。 」 同đồng 疏sớ 一nhất 曰viết : 「 如như 實thật 知tri 自tự 心tâm , 即tức 是thị 開khai 示thị 如Như 來Lai 功công 德đức 寶bảo 所sở 也dã 。 如như 人nhân 雖tuy 聞văn 寶bảo 藏tạng , 發phát 意ý 懃cần 求cầu 若nhược 不bất 知tri 其kỳ 。 所sở 在tại , 無vô 由do 進tiến 趣thú 。 ( 中trung 略lược ) 此thử 法pháp 從tùng 何hà 處xứ 得đắc 耶da ? 即tức 是thị 行hành 者giả 自tự 心tâm 耳nhĩ 。 若nhược 能năng 如như 實thật 。 觀quán 察sát , 了liễu 了liễu 證chứng 知tri , 是thị 名danh 成thành 菩Bồ 提Đề 。 其kỳ 實thật 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 不bất 從tùng 他tha 得đắc 。 問vấn 曰viết : 若nhược 即tức 心tâm 是thị 道đạo 者giả , 何hà 故cố 眾chúng 生sanh 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。 答đáp 曰viết : 以dĩ 不bất 如như 實thật 知tri 故cố 。 」 。