二重曼荼羅 ( 二nhị 重trọng 曼mạn 荼đồ 羅la )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）胎金兩部之曼荼羅，各有淺略秘密之兩重。在胎藏界者，大日經具緣品所說，大日住阿彌陀三摩地所現之加持境界也。是於三部中為蓮華部之曼荼羅，淺略曼荼羅也。疏六曰：「青色是無量壽色，既到金剛實際即以加持方便，普現大悲曼荼羅，如淨虛空中具含萬德故。」又秘密品所說者，為毘盧遮那本地之境界，三部中之佛部曼荼羅即是秘密曼荼羅也。在金剛界者，教王經，略出經所說之大日，住阿閦三摩地，誦吽字成阿閦佛為成身會者，是三部中之金剛部曼荼羅，即淺略曼荼羅也。又瑜祇經序品所說之曼荼羅，是三部中之佛部曼荼羅，秘密曼荼羅也。故瑜祇經非十八會之攝，經自說謂為本有金剛界。大日如來住於眾生本有之三摩地，於本有無作之境界所現之自性所成三十七尊，故其種子三形等大與常途之說相相異。即淺略者乃加持修生之曼荼羅，秘密者乃本有本地之曼荼羅，胎藏本地之理佛更住於西方蓮華部加持現曼荼羅，又本有金剛之智佛更住於東方金剛部示修生曼荼羅，故深秘之兩部於佛部中建立之，淺略之兩部於蓮金二部為其體也。見秘藏記本，同鈔一。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 胎thai 金kim 兩lưỡng 部bộ 之chi 曼mạn 荼đồ 羅la ， 各các 有hữu 淺thiển 略lược 秘bí 密mật 之chi 兩lưỡng 重trọng 。 在tại 胎thai 藏tạng 界giới 者giả ， 大đại 日nhật 經kinh 具cụ 緣duyên 品phẩm 所sở 說thuyết ， 大đại 日nhật 住trụ 阿A 彌Di 陀Đà 三tam 摩ma 地địa 所sở 現hiện 之chi 加gia 持trì 境cảnh 界giới 也dã 。 是thị 於ư 三tam 部bộ 中trung 為vi 蓮liên 華hoa 部bộ 之chi 曼mạn 荼đồ 羅la ， 淺thiển 略lược 曼mạn 荼đồ 羅la 也dã 。 疏sớ 六lục 曰viết ： 「 青thanh 色sắc 是thị 無vô 量lượng 壽thọ 色sắc ， 既ký 到đáo 金kim 剛cang 實thật 際tế 即tức 以dĩ 加gia 持trì 方phương 便tiện ， 普phổ 現hiện 大đại 悲bi 曼mạn 荼đồ 羅la ， 如như 淨tịnh 虛hư 空không 中trung 具cụ 含hàm 萬vạn 德đức 故cố 。 」 又hựu 秘bí 密mật 品phẩm 所sở 說thuyết 者giả ， 為vi 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 本bổn 地địa 之chi 境cảnh 界giới ， 三tam 部bộ 中trung 之chi 佛Phật 部bộ 曼mạn 荼đồ 羅la 即tức 是thị 秘bí 密mật 曼mạn 荼đồ 羅la 也dã 。 在tại 金kim 剛cang 界giới 者giả ， 教giáo 王vương 經kinh ， 略lược 出xuất 經kinh 所sở 說thuyết 之chi 大đại 日nhật ， 住trụ 阿a 閦súc 三tam 摩ma 地địa 。 誦tụng 吽hồng 字tự 成thành 阿A 閦Súc 佛Phật 為vi 成thành 身thân 會hội 者giả ， 是thị 三tam 部bộ 中trung 之chi 金kim 剛cang 部bộ 曼mạn 荼đồ 羅la ， 即tức 淺thiển 略lược 曼mạn 荼đồ 羅la 也dã 。 又hựu 瑜du 祇kỳ 經kinh 序tự 品phẩm 所sở 說thuyết 之chi 曼mạn 荼đồ 羅la ， 是thị 三tam 部bộ 中trung 之chi 佛Phật 部bộ 曼mạn 荼đồ 羅la ， 秘bí 密mật 曼mạn 荼đồ 羅la 也dã 。 故cố 瑜du 祇kỳ 經kinh 非phi 十thập 八bát 會hội 之chi 攝nhiếp ， 經kinh 自tự 說thuyết 謂vị 為vi 本bổn 有hữu 金kim 剛cang 界giới 。 大đại 日nhật 如Như 來Lai 住trụ 於ư 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 之chi 三tam 摩ma 地địa 。 於ư 本bổn 有hữu 無vô 作tác 之chi 境cảnh 界giới 所sở 現hiện 之chi 自tự 性tánh 所sở 成thành 三tam 十thập 七thất 尊tôn ， 故cố 其kỳ 種chủng 子tử 三tam 形hình 等đẳng 大đại 與dữ 常thường 途đồ 之chi 說thuyết 相tướng 相tướng 異dị 。 即tức 淺thiển 略lược 者giả 乃nãi 加gia 持trì 修tu 生sanh 之chi 曼mạn 荼đồ 羅la ， 秘bí 密mật 者giả 乃nãi 本bổn 有hữu 本bổn 地địa 之chi 曼mạn 荼đồ 羅la ， 胎thai 藏tạng 本bổn 地địa 之chi 理lý 佛Phật 更cánh 住trụ 於ư 西tây 方phương 蓮liên 華hoa 部bộ 加gia 持trì 現hiện 曼mạn 荼đồ 羅la ， 又hựu 本bổn 有hữu 金kim 剛cang 之chi 智trí 佛Phật 更cánh 住trụ 於ư 東đông 方phương 金kim 剛cang 部bộ 示thị 修tu 生sanh 曼mạn 荼đồ 羅la ， 故cố 深thâm 秘bí 之chi 兩lưỡng 部bộ 於ư 佛Phật 部bộ 中trung 建kiến 立lập 之chi ， 淺thiển 略lược 之chi 兩lưỡng 部bộ 於ư 蓮liên 金kim 二nhị 部bộ 為vi 其kỳ 體thể 也dã 。 見kiến 秘bí 藏tạng 記ký 本bổn ， 同đồng 鈔sao 一nhất 。