二鳥 ( 二nhị 鳥điểu )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (譬喻)迦提或鴛鴦之雌雄二鳥,常同遊而不相離,以喻常與無常。苦與樂,空與不空等事理之二法,常相即而不離也。南本涅槃經鳥喻品曰:「鳥有二種:一名迦鄰提,二名鴛鴦,遊止共俱,不相捨離。是苦無常無我等法亦復如是,不得相離。」章安會疏八曰:「云雙遊者,生死具常無常,涅槃亦爾。在下在高雙飛雙息,即事而理即理而事,二諦即中中即二諦,非二中而二中,是則雙遊義成雌雄亦成。」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 譬thí 喻dụ ) 迦ca 提đề 或hoặc 鴛uyên 鴦ương 之chi 雌thư 雄hùng 二nhị 鳥điểu , 常thường 同đồng 遊du 而nhi 不bất 相tương 離ly , 以dĩ 喻dụ 。 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc , 空không 與dữ 不bất 空không 等đẳng 事sự 理lý 之chi 二nhị 法pháp , 常thường 相tướng 即tức 而nhi 不bất 離ly 也dã 。 南nam 本bổn 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 鳥điểu 喻dụ 品phẩm 曰viết : 「 鳥điểu 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 名danh 迦ca 鄰lân 提đề , 二nhị 名danh 鴛uyên 鴦ương , 遊du 止chỉ 共cộng 俱câu 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 是thị 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 等đẳng 法pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 得đắc 相tương 離ly 。 」 章chương 安an 會hội 疏sớ 八bát 曰viết : 「 云vân 雙song 遊du 者giả , 生sanh 死tử 具cụ 常thường 無vô 常thường 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 爾nhĩ 。 在tại 下hạ 在tại 高cao 雙song 飛phi 雙song 息tức , 即tức 事sự 而nhi 理lý 即tức 理lý 而nhi 事sự , 二nhị 諦đế 即tức 中trung 中trung 即tức 二nhị 諦đế , 非phi 二nhị 中trung 而nhi 二nhị 中trung , 是thị 則tắc 雙song 遊du 義nghĩa 成thành 雌thư 雄hùng 亦diệc 成thành 。 」 。