二種菩提心 ( 二nhị 種chủng 菩Bồ 提Đề 心tâm )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（名數）一緣事菩提心，是以四弘誓願為體，一眾生無邊誓願度，念一切眾生悉有佛性而願求度之，令入大般涅槃也。是饒益有情戒，亦是恩德之心，亦是緣因佛性，亦應身菩提之因也。二煩惱無邊誓願斷，願求自斷無邊之煩惱也，是攝律儀戒，亦是斷德之心，正因佛性，法身菩提之因也。三法門無盡誓願知，是願求覺知無盡之佛門也，是亦攝善法戒，智德之心，了因佛性，報身菩提之因也。四無上菩提誓願證，是願求證得佛果菩提也。由前三行願具足成就而證得三身圓滿之菩提，還亦廣利益一切眾生也。二緣理菩提心，一切諸法，本來寂滅，安住于此中道實相而成上求下化之願行，是為最上之菩提心，謂為緣理之菩提心。見往生要集上末。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 名danh 數số ） 一nhất 緣duyên 事sự 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 以dĩ 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 為vi 體thể ， 一nhất 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 。 念niệm 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 而nhi 願nguyện 求cầu 度độ 之chi ， 令linh 入nhập 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 是thị 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 戒giới ， 亦diệc 是thị 恩ân 德đức 之chi 心tâm ， 亦diệc 是thị 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 亦diệc 應ưng 身thân 菩Bồ 提Đề 之chi 因nhân 也dã 。 二nhị 煩phiền 惱não 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 斷đoạn ， 願nguyện 求cầu 自tự 斷đoạn 無vô 邊biên 之chi 煩phiền 惱não 也dã ， 是thị 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 亦diệc 是thị 斷đoạn 德đức 之chi 心tâm ， 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 法Pháp 身thân 菩Bồ 提Đề 之chi 因nhân 也dã 。 三tam 法Pháp 門môn 無vô 盡tận 誓thệ 願nguyện 知tri ， 是thị 願nguyện 求cầu 覺giác 知tri 無vô 盡tận 之chi 佛Phật 門môn 也dã ， 是thị 亦diệc 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 智trí 德đức 之chi 心tâm ， 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh ， 報báo 身thân 菩Bồ 提Đề 之chi 因nhân 也dã 。 四tứ 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 誓thệ 願nguyện 證chứng ， 是thị 願nguyện 求cầu 證chứng 得đắc 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 也dã 。 由do 前tiền 三tam 行hạnh 願nguyện 具cụ 足túc 成thành 就tựu 。 而nhi 證chứng 得đắc 三Tam 身Thân 圓viên 滿mãn 之chi 菩Bồ 提Đề 還hoàn 亦diệc 廣quảng 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。 二nhị 緣duyên 理lý 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 安an 住trụ 于vu 此thử 中trung 道đạo 實thật 相tướng 而nhi 成thành 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 之chi 願nguyện 行hành ， 是thị 為vi 最tối 上thượng 之chi 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 謂vị 為vi 緣duyên 理lý 之chi 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 見kiến 往vãng 生sanh 要yếu 集tập 上thượng 末mạt 。