二真如 ( 二nhị 真Chân 如Như )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（名數）有種種，一隨緣真如，不變真如也。隨無明之緣而起九界之妄法是為隨緣真如，雖隨緣而為妄法，然其真性不變，謂之不變真如。因隨緣真如故，真如即萬法，不變真如故，萬法即真如。是華嚴之終教，天台之別教已上所談也。二空真如，不空真如也。真如究竟離染法而如明鏡，是云空真如，真如具一切淨法，如明鏡之現萬象，謂之不空真如。是亦起信論等之說。三清淨真如，染淨真如也。是隨緣真如不變真如之異名，出於釋摩訶衍論三。四有垢真如，無垢真如也。眾生所具之真如云有垢真如，諸佛所顯之真如云無垢真如。此為大乘止觀二所說。五在纏真如，出纏真如也。是有垢真如無垢真如之異名。出於起信論疏。六生空真如，法空真如也。空人我而所顯之真如曰生空真如，空法我而所顯之真如曰法空真如。此為唯識論所說。七依言真如，離言真如也。真如之體，本來離言辭之相，離心念之相，是云離言真如，依假名之言說而顯其相，是云依言真如。是亦起信論所說。八安立真如，非安立真如也。是依言真如離言真如之異名。探玄記等所說。九相待真如，絕待真如也，是亦安立真如非安立真如之異名。華嚴大疏鈔所說。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 名danh 數số ） 有hữu 種chủng 種chủng 。 一nhất 隨tùy 緣duyên 真Chân 如Như 不bất 變biến 真Chân 如Như 也dã 。 隨tùy 無vô 明minh 之chi 緣duyên 而nhi 起khởi 九cửu 界giới 之chi 妄vọng 法pháp 是thị 為vi 隨tùy 緣duyên 真Chân 如Như 雖tuy 隨tùy 緣duyên 而nhi 為vi 妄vọng 法pháp ， 然nhiên 其kỳ 真chân 性tánh 不bất 變biến ， 謂vị 之chi 不bất 變biến 真Chân 如Như 。 因nhân 隨tùy 緣duyên 真Chân 如Như 故cố 真Chân 如Như 即tức 萬vạn 法pháp ， 不bất 變biến 真Chân 如Như 故cố ， 萬vạn 法pháp 即tức 真Chân 如Như 。 是thị 華hoa 嚴nghiêm 之chi 終chung 教giáo ， 天thiên 台thai 之chi 別biệt 教giáo 已dĩ 上thượng 所sở 談đàm 也dã 。 二nhị 空không 真Chân 如Như 不bất 空không 真Chân 如Như 也dã 。 真Chân 如Như 究cứu 竟cánh 離ly 染nhiễm 法pháp 而nhi 如như 明minh 鏡kính ， 是thị 云vân 空không 真Chân 如Như 真Chân 如Như 具cụ 一nhất 切thiết 淨tịnh 法pháp ， 如như 明minh 鏡kính 之chi 現hiện 萬vạn 象tượng ， 謂vị 之chi 不bất 空không 真Chân 如Như 。 是thị 亦diệc 起khởi 信tín 論luận 等đẳng 之chi 說thuyết 。 三tam 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 染nhiễm 淨tịnh 真Chân 如Như 也dã 。 是thị 隨tùy 緣duyên 真Chân 如Như 不bất 變biến 真Chân 如Như 之chi 異dị 名danh ， 出xuất 於ư 釋thích 摩Ma 訶Ha 衍Diên 論luận 三tam 。 四tứ 有hữu 垢cấu 真Chân 如Như 無vô 垢cấu 真Chân 如Như 也dã 。 眾chúng 生sanh 所sở 具cụ 之chi 真Chân 如Như 云vân 有hữu 垢cấu 真Chân 如Như 諸chư 佛Phật 所sở 顯hiển 之chi 真Chân 如Như 云vân 無vô 垢cấu 真Chân 如Như 。 此thử 為vi 大Đại 乘Thừa 止Chỉ 觀Quán 二nhị 所sở 說thuyết 。 五ngũ 在tại 纏triền 真Chân 如Như 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 也dã 。 是thị 有hữu 垢cấu 真Chân 如Như 無vô 垢cấu 真Chân 如Như 之chi 異dị 名danh 。 出xuất 於ư 起khởi 信tín 論luận 疏sớ 。 六lục 生sanh 空không 真Chân 如Như 法pháp 空không 真Chân 如Như 也dã 。 空không 人nhân 我ngã 而nhi 所sở 顯hiển 之chi 真Chân 如Như 曰viết 生sanh 空không 真Chân 如Như 空không 法pháp 我ngã 而nhi 所sở 顯hiển 之chi 真Chân 如Như 曰viết 法pháp 空không 真Chân 如Như 。 此thử 為vi 唯duy 識thức 論luận 所sở 說thuyết 。 七thất 依y 言ngôn 真Chân 如Như 離ly 言ngôn 真Chân 如Như 也dã 。 真Chân 如Như 之chi 體thể ， 本bổn 來lai 離ly 言ngôn 辭từ 之chi 相tướng 離ly 心tâm 念niệm 之chi 相tướng 是thị 云vân 離ly 言ngôn 真Chân 如Như 依y 假giả 名danh 之chi 言ngôn 說thuyết 而nhi 顯hiển 其kỳ 相tướng ， 是thị 云vân 依y 言ngôn 真Chân 如Như 。 是thị 亦diệc 起khởi 信tín 論luận 所sở 說thuyết 。 八bát 安an 立lập 真Chân 如Như 。 非phi 安an 立lập 真Chân 如Như 也dã 。 是thị 依y 言ngôn 真Chân 如Như 離ly 言ngôn 真Chân 如Như 之chi 異dị 名danh 。 探thám 玄huyền 記ký 等đẳng 所sở 說thuyết 。 九cửu 相tương 待đãi 真Chân 如Như 絕tuyệt 待đãi 真Chân 如Như 也dã ， 是thị 亦diệc 安an 立lập 真Chân 如Như 。 非phi 安an 立lập 真Chân 如Như 之chi 異dị 名danh 。 華hoa 嚴nghiêm 大đại 疏sớ 鈔sao 所sở 說thuyết 。