一行三昧 ( 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）心定於一行而修三昧也。又名真如三昧或一相三昧。三藏法數四曰：「一行三昧者，惟專一行，修習正定也。」此有事理二種。理之一行三昧者。為定心觀真如之一理也。文殊般若經下曰：「法界一相，繫緣法界，是名一行三昧。（中略）入一行三昧者，盡知恆沙諸佛法界無差別相。」起信論曰：「依是三昧故，則知法界一相，謂一切諸佛法身，與眾生身，平等無二，即名一行三昧，當知真如是三昧根本。」六祖壇經曰：「若於一切處，行住坐臥，純一直心，不動道場，直成淨土，此名一行三昧。」次，事之一行三昧，即念佛三昧之異名。一心念佛也。文殊般若經下曰：「若善男子善女人，欲入一行三昧，應處空閑，捨諸亂意，不取相貌，繫心一佛，專稱名字，隨佛方所，端身正向，能於一佛，念念相續，即是念中，能見過去未來現在諸佛。」見起信論義記下末，安樂集下，往生禮讚。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 心tâm 定định 於ư 一nhất 行hành 而nhi 修tu 三tam 昧muội 也dã 。 又hựu 名danh 真Chân 如Như 三tam 昧muội 或hoặc 一nhất 相tướng 三tam 昧muội 。 三Tam 藏Tạng 法pháp 數số 四tứ 曰viết 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。 惟duy 專chuyên 一nhất 行hành ， 修tu 習tập 正chánh 定định 也dã 。 」 此thử 有hữu 事sự 理lý 二nhị 種chủng 。 理lý 之chi 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。 為vi 定định 心tâm 觀quán 真Chân 如Như 之chi 一nhất 理lý 也dã 。 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經kinh 下hạ 曰viết 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 繫hệ 緣duyên 法Pháp 界Giới 。 是thị 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 （ 中trung 略lược ） 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。 盡tận 知tri 恆Hằng 沙sa 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 界Giới 。 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 」 起khởi 信tín 論luận 曰viết ： 「 依y 是thị 三tam 昧muội 故cố ， 則tắc 知tri 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 身thân 與dữ 眾chúng 生sanh 身thân 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 即tức 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 當đương 知tri 真Chân 如Như 是thị 三tam 昧muội 根căn 本bổn 。 」 六lục 祖tổ 壇đàn 經kinh 曰viết 若nhược 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 純thuần 一nhất 直trực 心tâm 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 直trực 成thành 淨tịnh 土độ 此thử 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 」 次thứ ， 事sự 之chi 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 即tức 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 之chi 異dị 名danh 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 也dã 。 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經kinh 下hạ 曰viết 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 欲dục 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 應ưng 處xứ 空không 閑nhàn 。 捨xả 諸chư 亂loạn 意ý 。 不bất 取thủ 相tướng 貌mạo 。 繫hệ 心tâm 一nhất 佛Phật 。 專chuyên 稱xưng 名danh 字tự 。 隨tùy 佛Phật 方phương 所sở 。 端đoan 身thân 正chánh 向hướng 。 能năng 於ư 一nhất 佛Phật 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 即tức 是thị 念niệm 中trung 。 能năng 見kiến 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 」 見kiến 起khởi 信tín 論luận 義nghĩa 記ký 下hạ 末mạt 安an 樂lạc 集tập 下hạ ， 往vãng 生sanh 禮lễ 讚tán 。