六眾生 ( 六lục 眾chúng 生sanh )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（名數）眼等六根以譬狗等六畜也。雜阿含經四十三曰：「譬如士夫遊空宅中，得六種眾生：一者得狗，即執其狗繫著一處；次得其鳥；次得毒蛇；次得野干；次得失收摩羅；次得獼猴。得斯眾生悉縛一處，其狗者樂欲入村；其鳥者常欲飛空；其蛇者常欲入穴；其野干者樂向塚間；失收摩羅者常欲入海；獼猴者欲入山林。此六眾生悉繫一處，所樂不同。各各嗜欲到所安處，各各不相樂。於他處而繫縛故，各用其力向所樂方，而不能脫。（中略）六眾生者譬猶六根，堅柱者譬身念處，若善修習身念處有念不念色，見可愛色則不生著，不可愛色則不生厭，耳聲鼻香舌味身觸意法，於可意法則不求欲，不可意法則不生厭是故比丘當勤修習多住身念處。」（身念處，身之不淨觀也）。俱舍論三十引此經，謂之六生喻經。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 名danh 數số ） 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 以dĩ 譬thí 狗cẩu 等đẳng 六lục 畜súc 也dã 。 雜Tạp 阿A 含Hàm 經kinh 四tứ 十thập 三tam 曰viết 譬thí 如như 士sĩ 夫phu 。 遊du 空không 宅trạch 中trung ， 得đắc 六lục 種chủng 眾chúng 生sanh ： 一nhất 者giả 得đắc 狗cẩu ， 即tức 執chấp 其kỳ 狗cẩu 繫hệ 著trước 一nhất 處xứ ； 次thứ 得đắc 其kỳ 鳥điểu ； 次thứ 得đắc 毒độc 蛇xà ； 次thứ 得đắc 野dã 干can ； 次thứ 得đắc 失thất 收thu 摩ma 羅la ； 次thứ 得đắc 獼mi 猴hầu 。 得đắc 斯tư 眾chúng 生sanh 悉tất 縛phược 一nhất 處xứ ， 其kỳ 狗cẩu 者giả 樂nhạo 欲dục 入nhập 村thôn ； 其kỳ 鳥điểu 者giả 常thường 欲dục 飛phi 空không ； 其kỳ 蛇xà 者giả 常thường 欲dục 入nhập 穴huyệt ； 其kỳ 野dã 干can 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 向hướng 塚trủng 間gian 失thất 收thu 摩ma 羅la 者giả 常thường 欲dục 入nhập 海hải ； 獼mi 猴hầu 者giả 欲dục 入nhập 山sơn 林lâm 。 此thử 六lục 眾chúng 生sanh 悉tất 繫hệ 一nhất 處xứ 所sở 樂lạc 不bất 同đồng 。 各các 各các 嗜thị 欲dục 到đáo 所sở 安an 處xứ ， 各các 各các 不bất 相tương 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 他tha 處xứ 而nhi 繫hệ 縛phược 故cố ， 各các 用dụng 其kỳ 力lực 向hướng 所sở 樂lạc 方phương ， 而nhi 不bất 能năng 脫thoát 。 （ 中trung 略lược ） 六lục 眾chúng 生sanh 者giả 譬thí 猶do 六lục 根căn ， 堅kiên 柱trụ 者giả 譬thí 身thân 念niệm 處xứ ， 若nhược 善thiện 修tu 習tập 身thân 念niệm 處xứ 有hữu 念niệm 不bất 念niệm 色sắc ， 見kiến 可khả 愛ái 色sắc 則tắc 不bất 生sanh 著trước ， 不bất 可khả 愛ái 色sắc 則tắc 不bất 生sanh 厭yếm ， 耳nhĩ 聲thanh 鼻tị 香hương 舌thiệt 味vị 身thân 觸xúc 。 意ý 法pháp ， 於ư 可khả 意ý 法pháp 則tắc 不bất 求cầu 欲dục 不bất 可khả 意ý 。 法pháp 則tắc 不bất 生sanh 厭yếm 是thị 故cố 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 勤cần 修tu 習tập 。 多đa 住trụ 身thân 念niệm 處xứ 。 」 （ 身thân 念niệm 處xứ ， 身thân 之chi 不bất 淨tịnh 觀quán 也dã ） 。 俱câu 舍xá 論luận 三tam 十thập 引dẫn 此thử 經Kinh 謂vị 之chi 六lục 生sanh 喻dụ 經kinh 。