了義 ( 了liễu 義nghĩa )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）對於不了義而言。顯了分明說示究竟之實義，謂之了義。未了未盡之說，謂之不了義。了義不了義者，方便（不了義）、真實（了義）之異名也。圓覺經曰：「得聞如是修多羅教了義法門，永斷疑悔。」又「是諸菩薩最上教誨了義大乘。」同略疏一曰：「了義者，決擇究竟顯了之說非覆相密意含隱之譚。」寶積經五十二曰：「若諸經中，有所宣說：厭背生死，欣樂涅槃，是不了義。若有宣說生死涅槃二無差別，是名了義。」大集經二十九曰：「了義經者，生死涅槃一相無二。」涅槃經曰：「依了義經，不依不了義經。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 對đối 於ư 不bất 了liễu 義nghĩa 而nhi 言ngôn 。 顯hiển 了liễu 分phân 明minh 說thuyết 示thị 究cứu 竟cánh 之chi 實thật 義nghĩa ， 謂vị 之chi 了liễu 義nghĩa 。 未vị 了liễu 未vị 盡tận 之chi 說thuyết ， 謂vị 之chi 不bất 了liễu 義nghĩa 。 了liễu 義nghĩa 不bất 了liễu 義nghĩa 者giả ， 方phương 便tiện （ 不bất 了liễu 義nghĩa ） 、 真chân 實thật （ 了liễu 義nghĩa ） 之chi 異dị 名danh 也dã 。 圓viên 覺giác 經kinh 曰viết 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 修Tu 多Đa 羅La 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 法Pháp 門môn 。 永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。 」 又hựu 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 最tối 上thượng 教giáo 誨hối 。 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 」 同đồng 略lược 疏sớ 一nhất 曰viết ： 「 了liễu 義nghĩa 者giả ， 決quyết 擇trạch 究cứu 竟cánh 顯hiển 了liễu 之chi 說thuyết 非phi 覆phú 相tướng 密mật 意ý 含hàm 隱ẩn 之chi 譚đàm 。 」 寶bảo 積tích 經kinh 五ngũ 十thập 二nhị 曰viết ： 「 若nhược 諸chư 經kinh 中trung 有hữu 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 厭yếm 背bối/bội 生sanh 死tử 欣hân 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 是thị 不bất 了liễu 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 宣tuyên 說thuyết 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 無vô 差sai 別biệt 是thị 名danh 了liễu 義nghĩa 。 」 大đại 集tập 經kinh 二nhị 十thập 九cửu 曰viết ： 「 了liễu 義nghĩa 經kinh 者giả 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 相tướng 無vô 二nhị 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 。 曰viết 依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 不bất 依y 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 」 。