經生聖者 ( 經kinh 生sanh 聖thánh 者giả )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (術語)謂在預流等聖位,經欲界或色界之多生,而後般涅槃者。其中經欲界生之聖者,必不往生於色無色界。證得不還果已,定於現身般涅槃。此以彼聖者,既厭欲界之苦,深恐生於上界,猶有長時之苦,同於欲界故也。經色界生之聖者,於色界無苦,隨而有以厭心劣而上生於無色界之義。大毘婆沙論五十三問答欲界經生之聖者,生於上二界否?評家云:定無復生於上二界者。俱舍論二十四曰:「已經欲界生者,及已從此往上界生諸聖,必無練根並退。」是由凡經生之聖者,不惟習根極為成熟,又得殊勝之所依止也。並見俱舍光記二十四,寶疏二十四等。

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 術thuật 語ngữ ) 謂vị 在tại 預dự 流lưu 等đẳng 聖thánh 位vị , 經kinh 欲dục 界giới 或hoặc 色sắc 界giới 之chi 多đa 生sanh , 而nhi 後hậu 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 其kỳ 中trung 經kinh 欲dục 界giới 生sanh 之chi 聖thánh 者giả , 必tất 不bất 往vãng 生sanh 於ư 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 證chứng 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 已dĩ , 定định 於ư 現hiện 身thân 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 以dĩ 彼bỉ 聖thánh 者giả , 既ký 厭yếm 欲dục 界giới 之chi 苦khổ , 深thâm 恐khủng 生sanh 於ư 上thượng 界giới , 猶do 有hữu 長trường 時thời 之chi 苦khổ , 同đồng 於ư 欲dục 界giới 故cố 也dã 。 經kinh 色sắc 界giới 生sanh 之chi 聖thánh 者giả , 於ư 色sắc 界giới 無vô 苦khổ , 隨tùy 而nhi 有hữu 以dĩ 厭yếm 心tâm 劣liệt 而nhi 上thượng 生sanh 於ư 無vô 色sắc 界giới 之chi 義nghĩa 。 大đại 毘tỳ 婆bà 沙sa 論luận 五ngũ 十thập 三tam 問vấn 答đáp 欲dục 界giới 經kinh 生sanh 之chi 聖thánh 者giả , 生sanh 於ư 上thượng 二nhị 界giới 否phủ ? 評bình 家gia 云vân : 定định 無vô 復phục 生sanh 於ư 上thượng 二nhị 界giới 者giả 。 俱câu 舍xá 論luận 二nhị 十thập 四tứ 曰viết : 「 已dĩ 經kinh 欲dục 界giới 生sanh 者giả , 及cập 已dĩ 從tùng 此thử 往vãng 上thượng 界giới 生sanh 諸chư 聖thánh , 必tất 無vô 練luyện 根căn 並tịnh 退thoái 。 」 是thị 由do 凡phàm 經kinh 生sanh 之chi 聖thánh 者giả , 不bất 惟duy 習tập 根căn 極cực 為vi 成thành 熟thục , 又hựu 得đắc 殊thù 勝thắng 之chi 所sở 依y 止chỉ 也dã 。 並tịnh 見kiến 俱câu 舍xá 光quang 記ký 二nhị 十thập 四tứ 。 寶bảo 疏sớ 二nhị 十thập 四tứ 等đẳng 。