大自在宮 ( 大đại 自tự 在tại 宮cung )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（雜名）梵語，摩醯首羅宮。大自在天之宮殿也。在色界之頂。外道所祭祀之大自在天住於此。又第十地之菩薩將成佛時。於此處變現淨土。自十方諸佛施成佛之灌頂。唯識論七曰：「諸異生求佛果者，定色界後引生無漏，後必生在淨居天上大自在宮得自在故。」同述記七末曰：「大自在宮者，淨居上有實淨土，即自受用身初於彼起證，是第十地菩薩宮，舊言摩醯首羅，今應言莫醯伊濕伐羅，即大自在也。」天台觀音義疏下曰：「大自在，即色界，頂摩醯首羅也。樓炭稱為阿迦尼吒，華嚴稱為色究竟，或有人以第六天，而諸經論多稱大自在是色界頂。釋論云：過淨居天有十住菩薩號大自在，大千界主。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 雜tạp 名danh ） 梵Phạn 語ngữ 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 宮cung 。 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 之chi 宮cung 殿điện 也dã 。 在tại 色sắc 界giới 之chi 頂đảnh 。 外ngoại 道đạo 所sở 祭tế 祀tự 之chi 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 住trụ 於ư 此thử 。 又hựu 第đệ 十Thập 地Địa 之chi 菩Bồ 薩Tát 將tương 成thành 佛Phật 時thời 。 於ư 此thử 處xứ 變biến 現hiện 淨tịnh 土độ 。 自tự 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 施thí 成thành 佛Phật 之chi 灌quán 頂đảnh 。 唯duy 識thức 論luận 七thất 曰viết ： 「 諸chư 異dị 生sanh 求cầu 佛Phật 果Quả 者giả ， 定định 色sắc 界giới 後hậu 引dẫn 生sanh 無vô 漏lậu 。 後hậu 必tất 生sanh 在tại 。 淨Tịnh 居Cư 天Thiên 上thượng 大đại 自tự 在tại 宮cung 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 」 同đồng 述thuật 記ký 七thất 末mạt 曰viết ： 「 大đại 自tự 在tại 宮cung 者giả ， 淨tịnh 居cư 上thượng 有hữu 實thật 淨tịnh 土độ 即tức 自tự 受thọ 用dụng 身thân 初sơ 於ư 彼bỉ 起khởi 證chứng ， 是thị 第đệ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 宮cung ， 舊cựu 言ngôn 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 今kim 應ưng/ứng 言ngôn 莫mạc 醯hê 伊y 濕thấp 伐phạt 羅la ， 即tức 大đại 自tự 在tại 也dã 。 」 天thiên 台thai 觀quán 音âm 義nghĩa 疏sớ 下hạ 曰viết ： 「 大đại 自tự 在tại ， 即tức 色sắc 界giới ， 頂đảnh 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 也dã 。 樓lâu 炭thán 稱xưng 為vi 阿a 迦ca 尼ni 吒tra ， 華hoa 嚴nghiêm 稱xưng 為vi 色sắc 究cứu 竟cánh 。 或hoặc 有hữu 人nhân 以dĩ 第đệ 六lục 天thiên ， 而nhi 諸chư 經kinh 論luận 多đa 稱xưng 大đại 自tự 在tại 是thị 色sắc 界giới 頂đảnh 。 釋thích 論luận 云vân ： 過quá 淨Tịnh 居Cư 天Thiên 有hữu 十thập 住trụ 菩Bồ 薩Tát 號hiệu 大đại 自tự 在tại 大Đại 千Thiên 界Giới 主chủ 。 」 。