旃陀羅 ( 旃chiên 陀đà 羅la )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (雜名)Caṇḍāla,又作旃荼羅。譯曰屠者,嚴熾,執暴惡人,下姓等。在四姓之外。以屠殺為業者。男曰旃陀羅。女曰旃陀利。玄贊九曰:「旃陀羅,云屠者不律儀也,正言旃荼羅,此云嚴熾。惡業自嚴,行持標幟,搖鈴持竹為自標故。」玄應音義三曰:「旃陀羅,或云旃荼羅,此云嚴熾,謂屠殺者種類之名也,一云主殺人獄卒也。案西域記云:其人若行則搖鈴自標,或拄破頭之竹,若不然王即與其罪也。」法顯傳曰:「旃荼羅,名為惡人,與人別居,若入城市則擊木以自異,人則識而避之不相搪揬。」同二十三曰:「旃荼羅,此云執暴惡人,亦言惡殺。」阿育王經三曰:「旃陀利女,翻下姓。」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 雜tạp 名danh ) Ca ṇ ḍ āla , 又hựu 作tác 旃chiên 荼đồ 羅la 。 譯dịch 曰viết 屠đồ 者giả , 嚴nghiêm 熾sí , 執chấp 暴bạo 惡ác 人nhân , 下hạ 姓tánh 等đẳng 。 在tại 四tứ 姓tánh 之chi 外ngoại 。 以dĩ 屠đồ 殺sát 為vi 業nghiệp 者giả 。 男nam 曰viết 旃chiên 陀đà 羅la 。 女nữ 曰viết 旃chiên 陀đà 利lợi 。 玄huyền 贊tán 九cửu 曰viết 旃chiên 陀đà 羅la 。 云vân 屠đồ 者giả 不bất 律luật 儀nghi 也dã , 正chánh 言ngôn 旃chiên 荼đồ 羅la , 此thử 云vân 嚴nghiêm 熾sí 。 惡ác 業nghiệp 自tự 嚴nghiêm , 行hành 持trì 標tiêu 幟xí , 搖dao 鈴linh 持trì 竹trúc 為vi 自tự 標tiêu 故cố 。 」 玄huyền 應ưng/ứng 音âm 義nghĩa 三tam 曰viết 旃chiên 陀đà 羅la 。 或hoặc 云vân 旃chiên 荼đồ 羅la , 此thử 云vân 嚴nghiêm 熾sí , 謂vị 屠đồ 殺sát 者giả 種chủng 類loại 之chi 名danh 也dã , 一nhất 云vân 主chủ 殺sát 人nhân 獄ngục 卒tốt 也dã 。 案án 西tây 域vực 記ký 云vân : 其kỳ 人nhân 若nhược 行hành 則tắc 搖dao 鈴linh 自tự 標tiêu , 或hoặc 拄trụ 破phá 頭đầu 之chi 竹trúc , 若nhược 不bất 然nhiên 王vương 即tức 與dữ 其kỳ 罪tội 也dã 。 」 法pháp 顯hiển 傳truyền 曰viết : 「 旃chiên 荼đồ 羅la , 名danh 為vi 惡ác 人nhân , 與dữ 人nhân 別biệt 居cư , 若nhược 入nhập 城thành 市thị 則tắc 擊kích 木mộc 以dĩ 自tự 異dị , 人nhân 則tắc 識thức 而nhi 避tị 之chi 不bất 相tương 搪đường 揬đột 。 」 同đồng 二nhị 十thập 三tam 曰viết : 「 旃chiên 荼đồ 羅la , 此thử 云vân 執chấp 暴bạo 惡ác 人nhân , 亦diệc 言ngôn 惡ác 殺sát 。 」 阿a 育dục 王vương 經kinh 三tam 曰viết 旃chiên 陀đà 利lợi 。 女nữ , 翻phiên 下hạ 姓tánh 。 」 。