CAM-ĐAN PHÁI

Từ điển Đạo Uyển


甘丹派; T: kadampa [bKa’-gdams-pa]; nguyên nghĩa là »khai thị bằng lời«;
Một tông phái của Phật giáo Tây Tạng do Ðại sư A-đề-sa sáng lập. Tông này chủ trương thiết lập lại kinh điển sau khi thấy Phật giáo suy tàn ở thế kỉ thứ 10 tại Tây Tạng. Giáo pháp quan trọng nhất được gọi là Lo-jong (sám hối). Tông này không còn truyền đến ngày nay, nhưng học thuyết lại được các tông khác hấp thụ, nhất là phái Cách-lỗ (t: gelugpa).

Ðóng góp lớn nhất của tông này vào Phật giáo Tây Tạng là một số phép tu thiền, ngày nay được gọi là »phép sám hối.« Phép này dựa trên quan điểm Bồ Tát đạo và được xem như một cách tu để phát triển Bồ-đề tâm. Trong thời A-đề-sa, phép tu này chỉ được truyền miệng, về sau mới được ghi chép lại. Hai văn bản quan trong nhất là »Tám câu sám hối« của Kadampa Geshe Langri Thangpa và »Bảy ý nghĩa của sám hối.« Câu kệ sau đây là của Lạt-ma Ðông-đốn (t: dromton, 1008-1064), một vị Lạt-ma quan trọng của tông Cam-đan:

Nếu nghe lời không đẹp,
Hãy xem là tiếng dội.
Nếu thân chịu khổ ải,
Xem đó là tiền nghiệp.

Sáu bộ luận căn bản (s: ṣaḍājñādeśa) của phái này: 1. Bồ Tát địa luận (s: bodhisattvabhūmi); 2. Ðại thừa kinh trang nghiêm luận (s: mahāyānasūtra-laṅkara); 3. Tập Bồ Tát học luận (s: śikṣāsamuc-caya); 4. Nhập Bồ Tát hạnh (s: bodhisattvacāryā-vatāra) hoặc Nhập bồ-đề hành luận (s: bodhicaryā-vatāra); 5. Bản sinh kinh (s: jātakamala); 6. Tự thuyết (s: udāna).v