秘要 ( 秘bí 要yếu )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (術語)不妄示人之切要法門也。法華經方便品曰:「當知是妙法,諸佛之秘要。」同法師品曰:「此經是諸佛秘要之藏,不可分布妄授與人。」維摩經觀眾生品曰:「廣說諸佛秘要法藏。」法華文句五曰:「四十餘年,蘊在佛心,他無知者,為秘。一乘直道,總攝萬途,故言要也。」法華嘉祥疏二曰:「秘者,蓋稱歎之辭也。如世秘方,千金不傳。今亦爾也。所言要者,宗歸一也。」同九曰:「言約理周,故稱為要。昔來隱而不傳,目之為秘。」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 術thuật 語ngữ ) 不bất 妄vọng 示thị 人nhân 之chi 切thiết 要yếu 法Pháp 門môn 也dã 。 法pháp 華hoa 經kinh 方phương 便tiện 品phẩm 曰viết 當đương 知tri 是thị 妙diệu 法Pháp 。 諸chư 佛Phật 之chi 秘bí 要yếu 。 」 同đồng 法Pháp 師sư 品phẩm 曰viết 此thử 經Kinh 是thị 諸chư 佛Phật 。 秘bí 要yếu 之chi 藏tạng 不bất 可khả 分phân 布bố 。 妄vọng 授thọ 與dữ 人nhân 。 」 維duy 摩ma 經kinh 觀quán 眾chúng 生sanh 品phẩm 曰viết 廣quảng 說thuyết 諸chư 佛Phật 。 秘bí 要yếu 法Pháp 藏tạng 。 」 法pháp 華hoa 文văn 句cú 五ngũ 曰viết 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 蘊uẩn 在tại 佛Phật 心tâm , 他tha 無vô 知tri 者giả 為vi 秘bí 。 一Nhất 乘Thừa 直trực 道đạo , 總tổng 攝nhiếp 萬vạn 途đồ , 故cố 言ngôn 要yếu 也dã 。 」 法pháp 華hoa 嘉gia 祥tường 疏sớ 二nhị 曰viết : 「 秘bí 者giả , 蓋cái 稱xưng 歎thán 之chi 辭từ 也dã 。 如như 世thế 秘bí 方phương , 千thiên 金kim 不bất 傳truyền 。 今kim 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 所sở 言ngôn 要yếu 者giả , 宗tông 歸quy 一nhất 也dã 。 」 同đồng 九cửu 曰viết : 「 言ngôn 約ước 理lý 周chu , 故cố 稱xưng 為vi 要yếu 。 昔tích 來lai 隱ẩn 而nhi 不bất 傳truyền , 目mục 之chi 為vi 秘bí 。 」 。