Tử Tôn Giả Toàn Tập – Quyển 0007

Chuẩn
Leave a comment

紫Tử 柏尊Tôn 者Giả 全Toàn 集Tập
Quyển 0007
明Minh 德Đức 清Thanh 閱Duyệt

紫tử 栢# 老lão 人nhân 集tập 卷quyển 之chi 七thất

明minh 。憨# 山sơn 德đức 清thanh 。閱duyệt 。

法pháp 語ngữ

地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 見kiến 識thức 。與dữ 覺giác 聞văn 知tri 。名danh 為vi 十thập 大đại 。究cứu 其kỳ 所sở 自tự 。則tắc 十thập 大đại 。不bất 離ly 阿a 賴lại 耶da 識thức 而nhi 有hữu 也dã 。阿a 賴lại 耶da 。此thử 言ngôn 含hàm 藏tạng 。葢# 此thử 識thức 。能năng 含hàm 藏tạng 覺giác 義nghĩa 不bất 覺giác 義nghĩa 。與dữ 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 。若nhược 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 五ngũ 大đại 。乃nãi 因nhân 此thử 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 而nhi 建kiến 立lập 也dã 。見kiến 識thức 覺giác 聞văn 知tri 五ngũ 大đại 。亦diệc 因nhân 此thử 識thức 見kiến 分phần/phân 而nhi 建kiến 立lập 也dã 。又hựu 此thử 識thức 本bổn 自tự 無vô 體thể 。體thể 本bổn 不bất 動động 智trí 而nhi 有hữu 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。以dĩ 不bất 動động 智trí 。智trí 本bổn 無vô 性tánh 。無vô 性tánh 之chi 義nghĩa 。古cổ 今kim 難nạn/nan 明minh 。此thử 義nghĩa 唯duy 棗táo 栢# 大Đại 士Sĩ 。於ư 華hoa 嚴nghiêm 論luận 。發phát 泄tiết 殆đãi 盡tận 矣hĩ 。然nhiên 學học 者giả 心tâm 識thức 粗thô 浮phù 。論luận 雖tuy 曾tằng 閱duyệt 。了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 者giả 。不bất 殊thù 麟lân 角giác 焉yên 。予# 雖tuy 不bất 敏mẫn 。試thí 且thả 解giải 之chi 。葢# 此thử 智trí 。智trí 外ngoại 無vô 智trí 。了liễu 知tri 此thử 智trí 。有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。又hựu 智trí 不bất 知tri 智trí 。有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。於ư 此thử 不bất 了liễu 。即tức 名danh 無vô 明minh 。無vô 明minh 即tức 屬thuộc 生sanh 滅diệt 。無vô 明minh 無vô 性tánh 。即tức 屬thuộc 不bất 生sanh 滅diệt 。以dĩ 生sanh 滅diệt 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。似tự 一nhất 非phi 一nhất 。似tự 二nhị 非phi 二nhị 。此thử 二nhị 和hòa 合hợp 。而nhi 成thành 阿a 賴lại 耶da 識thức 。此thử 識thức 覺giác 義nghĩa 。即tức 屬thuộc 不bất 生sanh 滅diệt 氣khí 分phần/phân 攝nhiếp 。此thử 識thức 不bất 覺giác 義nghĩa 。即tức 屬thuộc 生sanh 滅diệt 氣khí 分phần/phân 攝nhiếp 。又hựu 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。初sơ 無vô 別biệt 故cố 。以dĩ 本bổn 智trí 無vô 待đãi 無vô 外ngoại 。故cố 要yếu 須tu 本bổn 智trí 隨tùy 緣duyên 。於ư 緣duyên 生sanh 中trung 。樂nhạo/nhạc/lạc 極cực 苦khổ 生sanh 。苦khổ 極cực 思tư 本bổn 。思tư 極cực 心tâm 開khai 。方phương 始thỉ 知tri 我ngã 此thử 極cực 苦khổ 。本bổn 極cực 樂lạc 來lai 。極cực 樂lạc 本bổn 有hữu 待đãi 來lai 。有hữu 待đãi 則tắc 物vật 我ngã 亢kháng 然nhiên 相tương/tướng 搖dao 。而nhi 成thành 苦khổ 樂lạc 。今kim 我ngã 悟ngộ 有hữu 待đãi 。初sơ 本bổn 無vô 待đãi 。於ư 無vô 待đãi 中trung 。求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。安an 得đắc 有hữu 苦khổ 。回hồi 觀quán 物vật 我ngã 相tương/tướng 搖dao 之chi 夢mộng 。譬thí 如như 醒tỉnh 中trung 笑tiếu 夢mộng 顛điên 倒đảo 。雖tuy 夢mộng 熟thục 餘dư 習tập 。未vị 能năng 頓đốn 除trừ 。以dĩ 我ngã 所sở 悟ngộ 無vô 待đãi 無vô 物vật 無vô 我ngã 。廓khuếch 然nhiên 而nhi 靈linh 者giả 。治trị 夢mộng 餘dư 習tập 。譬thí 如như 春xuân 陽dương 之chi 照chiếu 殘tàn 雪tuyết 。雪tuyết 豈khởi 能năng 久cửu 留lưu 哉tai 。即tức 此thử 觀quán 之chi 。八bát 識thức 不bất 覺giác 義nghĩa 。具cụ 於ư 待đãi 先tiên 。故cố 曰viết 。本bổn 淨tịnh 本bổn 不bất 覺giác 。由do 茲tư 妄vọng 念niệm 。起khởi 此thử 識thức 覺giác 義nghĩa 。開khai 於ư 有hữu 待đãi 之chi 中trung 。故cố 曰viết 。能năng 迷mê 非phi 所sở 迷mê 。安an 得đắc 常thường 相tương 似tự 。既ký 不bất 相tương 似tự 。則tắc 不bất 免miễn 樂nhạo/nhạc/lạc 極cực 苦khổ 生sanh 。苦khổ 極cực 方phương 求cầu 出xuất 苦khổ 之chi 智trí 。出xuất 苦khổ 智trí 入nhập 。直trực 下hạ 了liễu 知tri 。有hữu 待đãi 如như 氷băng 。無vô 待đãi 如như 水thủy 。雖tuy 質chất 礙ngại 融dung 通thông 。似tự 不bất 相tương 即tức 。而nhi 離ly 水thủy 無vô 氷băng 。離ly 氷băng 無vô 水thủy 。故cố 氷băng 現hiện 前tiền 時thời 。水thủy 無vô 涓# 滴tích 。水thủy 現hiện 前tiền 時thời 。氷băng 無vô 毫hào 毛mao 。自tự 是thị 以dĩ 此thử 了liễu 知tri 。周chu 旋toàn 五ngũ 位vị 。盤bàn 根căn 錯thác 節tiết 。置trí 身thân 心tâm 於ư 死tử 生sanh 禍họa 福phước 之chi 中trung 。 # 性tánh 命mạng 於ư 逆nghịch 順thuận 境cảnh 風phong 之chi 際tế 。橫hoạnh/hoành 磨ma 豎thụ 煉luyện 。豎thụ 煉luyện 橫hoạnh/hoành 磨ma 。磨ma 煉luyện 既ký 久cửu 。行hành 不bất 負phụ 知tri 。身thân 心tâm 爆bộc 落lạc 。生sanh 死tử 門môn 開khai 。乘thừa 悲bi 智trí 輪luân 。浮phù 沈trầm 於ư 十thập 方phương 三tam 世thế 。展triển 轉chuyển 於ư 三tam 世thế 十thập 方phương 。若nhược 一nhất 闡xiển 提đề 。不bất 乘thừa 此thử 輪luân 者giả 。我ngã 不bất 得đắc 佛Phật 。又hựu 此thử 識thức 見kiến 分phân 第đệ 七thất 識thức 。計kế 而nhi 為vi 內nội 自tự 我ngã 。七thất 識thức 又hựu 為vi 六lục 識thức 後hậu 半bán 細tế 相tương/tướng 分phân 之chi 源nguyên 。故cố 引dẫn 滿mãn 二nhị 業nghiệp 。雖tuy 隔cách 生sanh 不bất 昧muội 也dã 。故cố 六lục 識thức 頌tụng 曰viết 。引dẫn 滿mãn 能năng 招chiêu 業nghiệp 力lực 牽khiên 。葢# 七thất 識thức 為vi 源nguyên 耳nhĩ 。若nhược 動động 身thân 發phát 語ngữ 獨độc 為vi 最tối 。又hựu 此thử 六lục 識thức 粗thô 相tương/tướng 分phần/phân 也dã 。若nhược 前tiền 五ngũ 識thức 。皆giai 八bát 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 。相tương/tướng 分phần/phân 即tức 氣khí 分phần/phân 也dã 。非phi 相tướng 分phân 之chi 相tương/tướng 分phần/phân 也dã 。此thử 種chủng 種chủng 識thức 。妙diệu 達đạt 法Pháp 界Giới 。緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 。俱câu 不bất 動động 智trí 也dã 。雖tuy 然nhiên 。先tiên 起khởi 信tín 發phát 心tâm 難nạn/nan 。證chứng 發phát 心tâm 易dị 。葢# 先tiên 起khởi 信tín 發phát 心tâm 。貴quý 在tại 緣duyên 知tri 。證chứng 發phát 心tâm 。但đãn 在tại 現hiện 知tri 故cố 也dã 。

吾ngô 嘗thường 因nhân 照chiếu 鏡kính 。見kiến 己kỷ 之chi 影ảnh 。吾ngô 作tác 何hà 狀trạng 。影ảnh 亦diệc 作tác 何hà 狀trạng 。既ký 而nhi 究cứu 能năng 作tác 吾ngô 狀trạng 者giả 。畢tất 竟cánh 是thị 何hà 物vật 。吾ngô 瞋sân 狀trạng 即tức 瞋sân 。吾ngô 喜hỷ 狀trạng 即tức 喜hỷ 。始thỉ 求cầu 之chi 於ư 六lục 根căn 。再tái 求cầu 之chi 於ư 九cửu 竅khiếu 。至chí 於ư 五ngũ 臟tạng 六lục 腑phủ 。八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 毛mao 孔khổng 。長trường/trưởng 求cầu 短đoản 求cầu 。內nội 求cầu 外ngoại 求cầu 。精tinh 粗thô 皆giai 狀trạng 。惟duy 能năng 狀trạng 狀trạng 者giả 。具cụ 六lục 根căn 九cửu 竅khiếu 於ư 徧biến 身thân 毛mao 孔khổng 。根căn 有hữu 根căn 虗hư 。竅khiếu 有hữu 竅khiếu 虗hư 。毛mao 孔khổng 有hữu 毛mao 孔khổng 之chi 虗hư 。狀trạng 即tức 是thị 色sắc 。虗hư 即tức 是thị 空không 。若nhược 能năng 狀trạng 狀trạng 者giả 。屬thuộc 於ư 空không 色sắc 。便tiện 與dữ 空không 色sắc 為vi 一nhất 。則tắc 空không 色sắc 不bất 知tri 空không 色sắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。一nhất 不bất 知tri 一nhất 故cố 也dã 。一nhất 若nhược 知tri 一nhất 。一nhất 是thị 所sở 知tri 。知tri 即tức 是thị 能năng 。此thử 成thành 二nhị 矣hĩ 。一nhất 義nghĩa 何hà 在tại 。吾ngô 種chủng 種chủng 求cầu 能năng 狀trạng 狀trạng 者giả 。始thỉ 悟ngộ 其kỳ 初sơ 。不bất 屬thuộc 空không 色sắc 耳nhĩ 。渠cừ 既ký 不bất 屬thuộc 空không 色sắc 。豈khởi 可khả 以dĩ 內nội 外ngoại 古cổ 今kim 遠viễn 近cận 求cầu 之chi 哉tai 。雖tuy 然nhiên 能năng 求cầu 之chi 能năng 。若nhược 不bất 廓khuếch 落lạc 。則tắc 此thử 能năng 雖tuy 精tinh 於ư 空không 色sắc 。而nhi 實thật 粗thô 於ư 能năng 求cầu 之chi 前tiền 者giả 。故cố 曰viết 。若nhược 以dĩ 知tri 知tri 寂tịch 。此thử 非phi 無vô 緣duyên 知tri 。若nhược 以dĩ 自tự 知tri 知tri 。亦diệc 非phi 無vô 緣duyên 知tri 。亦diệc 不bất 知tri 知tri 寂tịch 。亦diệc 不bất 自tự 知tri 知tri 。即tức 此thử 觀quán 之chi 。則tắc 能năng 求cầu 之chi 前tiền 者giả 。斷đoạn 不bất 可khả 以dĩ 智trí 識thức 窮cùng 。功công 力lực 到đáo 。惟duy 契khế 無vô 生sanh 者giả 自tự 知tri 也dã 。

昔tích 有hữu 一nhất 僧Tăng 。平bình 生sanh 為vi 常thường 住trụ 務vụ 。擔đảm 閣các 了liễu 修tu 行hành 。一nhất 日nhật 鬼quỷ 使sứ 催thôi 捕bộ 。僧Tăng 曰viết 。煩phiền 鬼quỷ 使sứ 奏tấu 聞văn 閻diêm 羅la 。乞khất 假giả 七thất 日nhật 修tu 行hành 。雖tuy 死tử 無vô 恨hận 。鬼quỷ 使sứ 曰viết 。奏tấu 淮hoài 則tắc 七thất 日nhật 後hậu 來lai 。不bất 准chuẩn 即tức 至chí 矣hĩ 。僧Tăng 修tu 行hành 七thất 日nhật 。後hậu 鬼quỷ 使sứ 復phục 來lai 勾# 當đương 前tiền 案án 。則tắc 覓mịch 僧Tăng 不bất 可khả 得đắc 矣hĩ 。噫# 。死tử 生sanh 亦diệc 大đại 矣hĩ 。此thử 僧Tăng 七thất 日nhật 精tinh 進tấn 。雖tuy 酷khốc 烈liệt 如như 閻diêm 羅la 王vương 。尚thượng 柰nại 何hà 伊y 不bất 得đắc 。況huống 陰âm 陽dương 造tạo 物vật 能năng 陶đào 鑄chú 耶da 。汝nhữ 等đẳng 既ký 發phát 心tâm 持trì 偈kệ 。若nhược 精tinh 進tấn 之chi 心tâm 。不bất 如như 此thử 僧Tăng 決quyết 斷đoán 。縱túng/tung 持trì 七thất 百bách 日nhật 無vô 益ích 也dã 。

中trung 印ấn 聖thánh 人nhân 其kỳ 名danh 曰viết 佛Phật 。其kỳ 所sở 設thiết 教giáo 。凡phàm 攝nhiếp 眾chúng 人nhân 必tất 先tiên 三Tam 歸Quy 。然nhiên 後hậu 授thọ 與dữ 五Ngũ 戒Giới 。三Tam 歸Quy 者giả 。謂vị 歸quy 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 是thị 也dã 。五Ngũ 戒Giới 者giả 。即tức 不bất 殺sát 不bất 盜đạo 。不bất 邪tà 淫dâm 不bất 妄vọng 語ngữ 不bất 飲ẩm 酒tửu 是thị 也dã 。其kỳ 意ý 以dĩ 為vi 不bất 歸quy 佛Phật 。則tắc 出xuất 世thế 無vô 主chủ 。不bất 歸quy 法pháp 。則tắc 開khai 悟ngộ 無vô 門môn 。不bất 歸quy 僧Tăng 。則tắc 教giáo 授thọ 無vô 師sư 。故cố 三tam 者giả 闕khuyết 一nhất 不bất 可khả 。如như 三Tam 歸Quy 雖tuy 備bị 。若nhược 不bất 嚴nghiêm 持trì 五Ngũ 戒Giới 。則tắc 樹thụ 德đức 無vô 基cơ 。不bất 殺sát 即tức 孔khổng 之chi 仁nhân 。不bất 盜đạo 即tức 孔khổng 之chi 義nghĩa 。不bất 邪tà 婬dâm 即tức 孔khổng 之chi 禮lễ 。不bất 妄vọng 語ngữ 即tức 孔khổng 之chi 信tín 。不bất 飲ẩm 酒tửu 即tức 孔khổng 之chi 智trí 。此thử 五ngũ 者giả 。凡phàm 學học 出xuất 世thế 法Pháp 者giả 。既ký 授thọ 之chi 後hậu 。無vô 有hữu 破phá 犯phạm 。則tắc 謂vị 之chi 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。葢# 有hữu 實thật 然nhiên 後hậu 有hữu 名danh 也dã 。又hựu 歸quy 依y 佛Phật 。佛Phật 者giả 覺giác 也dã 。歸quy 依y 法pháp 。法pháp 者giả 範phạm 也dã 。歸quy 依y 僧Tăng 。僧Tăng 者giả 和hòa 也dã 。覺giác 而nhi 不bất 範phạm 。如như 但đãn 知tri 土thổ/độ 可khả 以dĩ 為vi 器khí 。若nhược 不bất 經kinh 模mô 。則tắc 器khí 終chung 不bất 成thành 。如như 範phạm 而nhi 不bất 和hòa 。如như 有hữu 模mô 而nhi 不bất 解giải 調điều 治trị 。則tắc 器khí 成thành 不bất 美mỹ 。是thị 故cố 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 不bất 同đồng 。然nhiên 三Tam 歸Quy 與dữ 三tam 綱cương 。五Ngũ 戒Giới 與dữ 五ngũ 常thường 。初sơ 無vô 別biệt 也dã 。近cận 世thế 有hữu 等đẳng 妄vọng 庸dong 之chi 徒đồ 。假giả 佛Phật 門môn 為vi 逋# 逃đào 之chi 藪tẩu 。其kỳ 初sơ 入nhập 門môn 。既ký 非phi 真chân 心tâm 。則tắc 既ký 入nhập 之chi 後hậu 。靡mĩ 所sở 不bất 為vi 。一nhất 旦đán 惡ác 滿mãn 事sự 敗bại 。陷hãm 於ư 王vương 難nạn 。波ba 及cập 無vô 過quá 之chi 僧Tăng 。及cập 真chân 心tâm 齋trai 戒giới 者giả 。上thượng 之chi 人nhân 。又hựu 不bất 察sát 其kỳ 真chân 偽ngụy 。凡phàm 見kiến 髠khôn 其kỳ 首thủ 者giả 。即tức 謂vị 之chi 僧Tăng 。殊thù 不bất 知tri 首thủ 髠khôn 而nhi 非phi 僧Tăng 者giả 眾chúng 矣hĩ 。故cố 執chấp 政chánh 者giả 。又hựu 不bất 可khả 不bất 精tinh 辨biện 其kỳ 真chân 偽ngụy 也dã 。倘thảng 一nhất 忽hốt 之chi 。則tắc 銜hàm 冤oan 者giả 。雖tuy 百bách 千thiên 萬vạn 世thế 終chung 不bất 免miễn 。雪tuyết 之chi 然nhiên 後hậu 其kỳ 冤oan 始thỉ 解giải 耳nhĩ 。汝nhữ 既ký 歸quy 依y 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 三Tam 寶Bảo 。又hựu 從tùng 性tánh 天thiên 老lão 師sư 授thọ 持trì 五Ngũ 戒Giới 。若nhược 不bất 知tri 好hảo 惡ác 。少thiểu 有hữu 破phá 犯phạm 。則tắc 韋vi 馱đà 尊tôn 天thiên 現hiện 在tại 戮lục 害hại 汝nhữ 身thân 。死tử 後hậu 復phục 誅tru 汝nhữ 神thần 。此thử 真chân 實thật 語ngữ 。情tình 不bất 敢cảm 私tư 。私tư 則tắc 在tại 上thượng 在tại 下hạ 。罪tội 不bất 容dung 赦xá (# 示thị 禪thiền 人nhân 三tam 皈quy 五Ngũ 戒Giới )# 。

毗tỳ 盧lô 遮già 那na 佛Phật 。此thử 言ngôn 光quang 明minh 徧biến 照chiếu 一nhất 切thiết 處xứ 。吾ngô 於ư 此thử 未vị 嘗thường 不bất 痛thống 心tâm 也dã 。何hà 故cố 既ký 言ngôn 光quang 明minh 徧biến 照chiếu 一nhất 切thiết 處xứ 。則tắc 凡phàm 血huyết 氣khí 之chi 屬thuộc 。屙# 屎thỉ 放phóng 尿niệu 。一nhất 動động 一nhất 靜tĩnh 。無vô 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。不bất 在tại 此thử 光quang 之chi 中trung 。如như 何hà 十thập 惡ác 熏huân 之chi 。則tắc 地địa 獄ngục 相tương/tướng 現hiện 。乃nãi 至chí 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 熏huân 之chi 。則tắc 現hiện 如Như 來Lai 之chi 身thân 。且thả 道đạo 現hiện 地địa 獄ngục 相tương/tướng 時thời 。如Như 來Lai 之chi 身thân 。畢tất 竟cánh 在tại 恁nhẫm 麼ma 處xứ 。現hiện 紫tử 金kim 聚tụ 時thời 。地địa 獄ngục 相tương/tướng 何hà 在tại 。於ư 此thử 揀giản 得đắc 出xuất 。見kiến 得đắc 透thấu 。則tắc 雖tuy 蚤tảo 虱sắt 臭xú 蟲trùng 螻lâu 蟻nghĩ 之chi 屬thuộc 。其kỳ 威uy 神thần 光quang 明minh 。不bất 讓nhượng 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 如Như 來Lai 一nhất 毛mao 頭đầu 許hứa 。今kim 若nhược 虗hư 發phát 大đại 誓thệ 。願nguyện 轉chuyển 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。此thử 一nhất 微vi 塵trần 。如như 可khả 剖phẫu 破phá 。塵trần 無vô 頭đầu 腦não 。如như 不bất 可khả 剖phẫu 。則tắc 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 轉chuyển 亦diệc 未vị 易dị 。

大đại 凡phàm 學học 出xuất 世thế 法pháp 。先tiên 要yếu 洞đỗng 明minh 自tự 心tâm 。然nhiên 後hậu 昭chiêu 廓khuếch 心tâm 境cảnh 。窮cùng 內nội 外ngoại 典điển 籍tịch 。而nhi 大đại 其kỳ 波ba 瀾lan 。則tắc 化hóa 風phong 自tự 遠viễn 矣hĩ 。人nhân 天thiên 自tự 嚮hướng 矣hĩ 。然nhiên 欲dục 洞đỗng 明minh 自tự 心tâm 。貴quý 在tại 情tình 死tử 。葢# 情tình 不bất 死tử 。性tánh 不bất 活hoạt 。則tắc 於ư 博bác 地địa 凡phàm 夫phu 。欲dục 其kỳ 直trực 下hạ 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 。心tâm 徑kính 圓viên 通thông 。安an 有hữu 是thị 處xứ 。吾ngô 與dữ 汝nhữ 先tiên 授thọ 五ngũ 根căn 本bổn 戒giới 者giả 。亦diệc 願nguyện 汝nhữ 根căn 門môn 潔khiết 白bạch 。攀phàn 緣duyên 自tự 斷đoạn 。情tình 亦diệc 漸tiệm 死tử 耳nhĩ 。設thiết 情tình 不bất 死tử 。夾giáp 帶đái 修tu 行hành 。謂vị 之chi 野dã 干can 種chủng 。何hà 哉tai 。以dĩ 其kỳ 自tự 生sanh 至chí 死tử 。若nhược 靜tĩnh 若nhược 動động 。若nhược 穢uế 若nhược 潔khiết 。若nhược 精tinh 進tấn 。若nhược 懶lãn 墮đọa 。無vô 非phi 情tình 故cố 。故cố 曰viết 萬vạn 物vật 浮phù 沈trầm 於ư 生sanh 死tử 者giả 。情tình 為vi 其kỳ 累lũy/lụy/luy 焉yên 。且thả 道đạo 情tình 死tử 一nhất 句cú 子tử 。又hựu 作tác 麼ma 生sanh 舉cử 揚dương 。是thị 佛Phật 是thị 魔ma 皆giai 蠱cổ 毒độc 。非phi 魔ma 非phi 佛Phật 總tổng 冤oan 讐thù 。直trực 饒nhiêu 棒bổng 下hạ 番phiên 身thân 漢hán 。未vị 入nhập 黎lê 奴nô 白bạch 牯# 流lưu 。

古cổ 德đức 曰viết 。若nhược 人nhân 識thức 得đắc 心tâm 。大đại 地địa 無vô 寸thốn 土thổ/độ 。我ngã 則tắc 曰viết 。若nhược 人nhân 識thức 得đắc 大đại 地địa 。身thân 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。顧cố 朗lãng 驅khu 烏ô 曰viết 。古cổ 德đức 說thuyết 得đắc 是thị 。我ngã 說thuyết 得đắc 是thị 。汝nhữ 莫mạc 瞞man 心tâm 試thí 說thuyết 看khán 。朗lãng 曰viết 。皆giai 說thuyết 得đắc 是thị 。又hựu 問vấn 朗lãng 曰viết 。汝nhữ 曾tằng 讀đọc 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 不phủ 。曰viết 讀đọc 。曰viết 汝nhữ 讀đọc 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 。記ký 得đắc 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。我ngã 常thường 說thuyết 言ngôn 。汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。云vân 何hà 汝nhữ 等đẳng 。迷mê 失thất 本bổn 妙diệu 。圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。一nhất 迷mê 為vi 心tâm 。決quyết 定định 惑hoặc 為vi 。色sắc 身thân 之chi 內nội 。不bất 知tri 色sắc 身thân 。外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。虗hư 空không 大đại 地địa 。咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。真chân 心tâm 中trung 物vật 。譬thí 如như 澄trừng 清thanh 。百bách 千thiên 大đại 海hải 。棄khí 之chi 唯duy 認nhận 。一nhất 浮phù 漚âu 體thể 。目mục 為vi 全toàn 潮triều 。窮cùng 盡tận 瀛doanh 渤bột 。朗lãng 曰viết 記ký 得đắc 。曰viết 汝nhữ 再tái 試thí 說thuyết 看khán 。我ngã 與dữ 佛Phật 及cập 大đại 德đức 。三tam 樣# 說thuyết 。畢tất 竟cánh 那na 箇cá 說thuyết 得đắc 好hảo/hiếu 。朗lãng 曰viết 。檢kiểm 別biệt 不bất 得đắc 。曰viết 汝nhữ 這giá 儱# 侗# 蠓# 蟲trùng 。作tác 這giá 個cá 解giải 。管quản 取thủ 他tha 生sanh 異dị 世thế 。改cải 頭đầu 換hoán 面diện 。償thường 他tha 信tín 施thí 始thỉ 得đắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。只chỉ 解giải 順thuận 水thủy 推thôi 船thuyền 。不bất 能năng 逆nghịch 風phong 把bả 舵# 故cố 。故cố 曰viết 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。即tức 同đồng 如Như 來Lai 。如như 佛Phật 解giải 祖tổ 解giải 與dữ 極cực 玄huyền 極cực 妙diệu 。古cổ 德đức 謂vị 之chi 閨# 閤các 中trung 物vật 。如như 打đả 疊điệp 不bất 淨tịnh 。早tảo 晚vãn 上thượng 床sàng 下hạ 地địa 。終chung 不bất 免miễn 礙ngại 人nhân 脚cước 手thủ 在tại (# 示thị 正chánh 朗lãng )# 。

稜lăng 稜lăng 鴈nhạn 塔tháp 標tiêu 雲vân 外ngoại 。混hỗn 混hỗn 龍long 泉tuyền 續tục 洞đỗng 宗tông 。二nhị 檜# 芬phân 芳phương 。五ngũ 燈đăng 圓viên 照chiếu 。此thử 等đẳng 家gia 聲thanh 寂tịch 寥liêu 久cửu 矣hĩ 。皮bì 毬cầu 道Đạo 人Nhân 每mỗi 念niệm 及cập 此thử 。未vị 始thỉ 不bất 痛thống 心tâm 扼ách 腕oản 。冀ký 大đại 振chấn 祖tổ 道đạo 。且thả 嘗thường 慕mộ 申thân 包bao 胥# 為vi 人nhân 。彼bỉ 覆phú 我ngã 存tồn 。赤xích 心tâm 耿# 耿# 。無vô 須tu 臾du 斷đoạn 。葢# 疾tật 惡ác 習tập 重trọng 。來lai 自tự 多đa 生sanh 。或hoặc 謂vị 佛Phật 祖tổ 聖thánh 賢hiền 。盡tận 虗hư 空không 為vi 量lượng 。遍biến 法Pháp 界Giới 垂thùy 慈từ 。何hà 示thị 人nhân 不bất 廣quảng 乃nãi 爾nhĩ 。道Đạo 人Nhân 笑tiếu 而nhi 應ưng 之chi 曰viết 。若nhược 豈khởi 不bất 聞văn 生sanh 處xứ 要yếu 熟thục 。熟thục 處xứ 要yếu 生sanh 。夫phu 疾tật 惡ác 不bất 重trọng/trùng 。即tức 向hướng 善thiện 不bất 真chân 。向hướng 善thiện 不bất 真chân 。則tắc 觸xúc 境cảnh 逢phùng 緣duyên 利lợi 害hại 相tương/tướng 關quan 處xứ 。脚cước 跟cân 便tiện 立lập 不bất 定định 。故cố 五ngũ 持trì 與dữ 五ngũ 犯phạm 。當đương 知tri 犯phạm 持trì 之chi 際tế 。申thân 包bao 胥# 哭khốc 秦tần 庭đình 光quang 景cảnh 。若nhược 不bất 現hiện 前tiền 。決quyết 定định 敗bại 績# 矣hĩ 。人nhân 天thiên 小tiểu 善thiện 持trì 志chí 不bất 真chân 。尚thượng 不bất 能năng 成thành 就tựu 。況huống 出xuất 世thế 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 乎hồ 。萬vạn 歷lịch 丙bính 戌tuất 春xuân 。皮bì 毬cầu 道Đạo 人Nhân 由do 路lộ 南nam 達đạt 燕yên 山sơn 。距cự 都đô 城thành 八bát 十thập 里lý 。為vi 古cổ 潭đàm 柘chá 。幽u 勝thắng 絕tuyệt 天thiên 下hạ 。瓶bình 錫tích 因nhân 留lưu 之chi 。隆long 冬đông 未vị 已dĩ 。春xuân 風phong 忽hốt 動động 。千thiên 山sơn 煖noãn 回hồi 。萬vạn 壑hác 氷băng 消tiêu 。則tắc 峨# 嵋# 之chi 興hưng 油du 然nhiên 而nhi 生sanh 。諸chư 檀đàn 越việt 有hữu 相tương/tướng 慕mộ 。而nhi 不bất 捨xả 者giả 。躡niếp 跡tích 重trùng 雲vân 。大đại 開khai 祖tổ 帳trướng 。悲bi 歌ca 薦tiến 茗mính 。感cảm 慨khái 竹trúc 風phong 。皮bì 毬cầu 亦diệc 悵trướng 然nhiên 囑chúc 曰viết 。若nhược 等đẳng 果quả 向hướng 善thiện 心tâm 真chân 。秉bỉnh 持trì 初sơ 志chí 。堅kiên 克khắc 有hữu 終chung 。豈khởi 獨độc 人nhân 天thiên 小tiểu 果quả 。決quyết 定định 成thành 就tựu 。出xuất 世thế 心tâm 燈đăng 。定định 當đương 續tục 焰diễm 。雖tuy 然nhiên 。不bất 談đàm 六lục 經kinh 。安an 知tri 王vương 道đạo 。不bất 讀đọc 佛Phật 書thư 。豈khởi 知tri 佛Phật 心tâm 。柳liễu 宗tông 元nguyên 信tín 不bất 我ngã 欺khi 。或hoặc 者giả 聞văn 言ngôn 進tiến 曰viết 。靈linh 光quang 獨độc 耀diệu 。迥huýnh 脫thoát 根căn 塵trần 。體thể 露lộ 真chân 常thường 。不bất 拘câu 文văn 字tự 。道Đạo 人Nhân 之chi 言ngôn 。甚thậm 哉tai 其kỳ 膠giao 柱trụ 鼓cổ 瑟sắt 也dã 。且thả 言ngôn 說thuyết 害hại 道đạo 。障chướng 蔽tế 自tự 心tâm 。有hữu 不bất 可khả 勝thăng 言ngôn 者giả 。今kim 之chi 緇# 素tố 。不bất 求cầu 之chi 經kinh 而nhi 求cầu 之chi 疏sớ/sơ 。不bất 求cầu 之chi 疏sớ/sơ 而nhi 求cầu 之chi 鈔sao 。不bất 求cầu 之chi 鈔sao 而nhi 求cầu 之chi 音âm 義nghĩa 。少thiểu 林lâm 實thật 宗tông 風phong 所sở 繫hệ 。比tỉ 來lai 委ủy 靡mĩ 更cánh 不bất 堪kham 觀quán 。大đại 都đô 以dĩ 秘bí 要yếu 為vi 直trực 指chỉ 。以dĩ 評bình 唱xướng 為vi 資tư 托thác 。以dĩ 頌tụng 古cổ 為vi 過quá 路lộ 。以dĩ 機cơ 緣duyên 為vi 剩thặng 語ngữ 。是thị 嘈# 嘈# 之chi 徒đồ 。號hiệu 稱xưng 參tham 禪thiền 者giả 。不bất 求cầu 之chi 機cơ 緣duyên 。而nhi 求cầu 之chi 頌tụng 古cổ 。不bất 求cầu 之chi 頌tụng 古cổ 。而nhi 求cầu 之chi 評bình 唱xướng 。不bất 求cầu 之chi 評bình 唱xướng 。而nhi 求cầu 之chi 秘bí 要yếu 。嗚ô 呼hô 。語ngữ 言ngôn 之chi 為vi 害hại 。一nhất 至chí 於ư 此thử 。而nhi 道Đạo 人Nhân 復phục 示thị 人nhân 以dĩ 。語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。豈khởi 非phi 救cứu 火hỏa 而nhi 油du 之chi 也dã 。皮bì 毬cầu 道Đạo 人Nhân 又hựu 笑tiếu 而nhi 應ưng 之chi 曰viết 。豈khởi 語ngữ 言ngôn 之chi 為vi 害hại 哉tai 。特đặc 求cầu 之chi 者giả 不bất 善thiện 耳nhĩ 。三tam 藏tạng 十thập 二nhị 部bộ 。千thiên 七thất 百bách 則tắc 葛cát 藤đằng 。皆giai 佛Phật 祖tổ 深thâm 遠viễn 。廣quảng 大đại 之chi 心tâm 。參tham 禪thiền 者giả 。求cầu 之chi 於ư 機cơ 緣duyên 。習tập 教giáo 者giả 。求cầu 之chi 於ư 佛Phật 語ngữ 。則tắc 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。乃nãi 入nhập 道đạo 之chi 階giai 梯thê 。破phá 暗ám 之chi 燈đăng 燭chúc 。今kim 乃nãi 宗tông 教giáo 陵lăng 遲trì 。祖tổ 道đạo 蕭tiêu 瑟sắt 。咎cữu 在tại 棄khí 本bổn 逐trục 末mạt 。重trọng/trùng 輕khinh 輕khinh 重trọng 。如như 習tập 教giáo 以dĩ 佛Phật 經Kinh 為vi 本bổn 。明minh 宗tông 以dĩ 機cơ 緣duyên 為vi 本bổn 。弘hoằng 闡xiển 宗tông 教giáo 。以dĩ 道Đạo 德đức 為vi 本bổn 。以dĩ 戒giới 行hạnh 輔phụ 之chi 。以dĩ 學học 問vấn 大đại 之chi 。視thị 浮phù 名danh 為vi 游du 塵trần 。視thị 金kim 帛bạch 如như 糞phẩn 土thổ 。秉bỉnh 志chí 堅kiên 貞trinh 。憎tăng 愛ái 關quan 頭đầu 死tử 生sanh 以dĩ 之chi 。管quản 取thủ 宗tông 雷lôi 大đại 震chấn 。教giáo 雨vũ 滂# 沱# 。昏hôn 者giả 醒tỉnh 而nhi 槁cảo 者giả 潤nhuận 。不bất 爾nhĩ 躆# 法Pháp 王Vương 之chi 座tòa 。披phi 如Như 來Lai 之chi 衣y 。傳truyền 我ngã 佛Phật 之chi 言ngôn 者giả 。所sở 謂vị 狐hồ 嘷hào 耳nhĩ 。焉yên 足túc 為vi 法Pháp 門môn 輕khinh 重trọng 。一nhất 時thời 開khai 侍thị 者giả 。暨kỵ 慧tuệ 輪luân 中trung 光quang 覺giác 天thiên 浴dục 慈từ 田điền 湛trạm 鎮trấn 潔khiết 明minh 宗tông 。俱câu 列liệt 祖tổ 帳trướng 之chi 前tiền 。共cộng 獻hiến 此thử 茗mính 。受thọ 者giả 進tiến 者giả 。皆giai 非phi 小tiểu 緣duyên 。人nhân 人nhân 當đương 生sanh 悲bi 感cảm 之chi 心tâm 。誓thệ 期kỳ 出xuất 世thế 。無vô 以dĩ 富phú 貴quý 為vi 懷hoài 。決quyết 以dĩ 道Đạo 德đức 為vi 本bổn 。學học 問vấn 資tư 之chi 。自tự 然nhiên 此thử 別biệt 之chi 後hậu 。有hữu 志chí 者giả 必tất 遂toại 。若nhược 等đẳng 不bất 見kiến 潭đàm 柘chá 之chi 祖tổ 塔tháp 乎hồ 。碑bi 銘minh 琅lang 琅lang 。餘dư 光quang 烈liệt 烈liệt 。使sử 我ngã 讀đọc 之chi 而nhi 殞vẫn 淚lệ 。拜bái 之chi 而nhi 毛mao 骨cốt 寒hàn 。彼bỉ 其kỳ 未vị 得đắc 道Đạo 前tiền 。皆giai 臭xú 凡phàm 夫phu 耳nhĩ 。既ký 得đắc 道Đạo 已dĩ 。師sư 範phạm 人nhân 天thiên 。流lưu 芳phương 千thiên 古cổ 。如như 此thử 之chi 名danh 。名danh 終chung 不bất 朽hủ 。如như 此thử 之chi 功công 。功công 葢# 天thiên 地địa 。上thượng 之chi 人nhân 天thiên 。下hạ 之chi 螻lâu 蟻nghĩ 。皆giai 受thọ 其kỳ 恩ân 澤trạch 。較giảo 淮hoài 陰ấm 夷di 吾ngô 。彼bỉ 皆giai 生sanh 死tử 之chi 因nhân 。此thử 乃nãi 無vô 墜trụy 之chi 本bổn 。奇kỳ 男nam 子tử 。必tất 以dĩ 吾ngô 言ngôn 為vi 不bất 謬mậu 。且thả 道đạo 萬vạn 里lý 長trường/trưởng 途đồ 。臨lâm 行hành 一nhất 句cú 作tác 麼ma 生sanh 。雞kê 園viên 競cạnh 秀tú 春xuân 風phong 暖noãn 。柱trụ 杖trượng 橫hoạnh/hoành 擔đảm 日nhật 月nguyệt 行hành (# 龍long 泉tuyền 別biệt 眾chúng 示thị )# 。

言ngôn 無vô 廣quảng 略lược 。義nghĩa 無vô 淺thiển 深thâm 。顧cố 其kỳ 人nhân 得đắc 旨chỉ 行hành 持trì 何hà 如như 耳nhĩ 。是thị 以dĩ 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。雖tuy 聰thông 慧tuệ 過quá 人nhân 。不bất 特đặc 博bác 通thông 大đại 藏tạng 。亦diệc 無vô 書thư 不bất 窺khuy 。以dĩ 心tâm 術thuật 不bất 佳giai 。遂toại 招chiêu 生sanh 陷hãm 之chi 報báo 。如như 摩ma 訶ha 比Bỉ 丘Khâu 。蛇xà 奴nô 乞khất 士sĩ 。唯duy 持trì 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 一nhất 句cú 。苕# 箒trửu 二nhị 字tự 。尚thượng 記ký 不bất 全toàn 。皆giai 生sanh 身thân 得đắc 果quả 。以dĩ 其kỳ 天thiên 資tư 湻# 朴phác 。一nhất 念niệm 萬vạn 年niên 。神thần 凝ngưng 方phương 寸thốn 。用dụng 志chí 不bất 分phân 所sở 致trí 也dã 。曇đàm 衡hành 梅mai 禪thiền 人nhân 。一nhất 朝triêu 辭từ 紫tử 栢# 道Đạo 人Nhân 於ư 清thanh 涼lương 山sơn 中trung 。將tương 由do 燕yên 京kinh 而nhi 圖đồ 南nam 。乞khất 一nhất 言ngôn 以dĩ 為vi 資tư 糧lương 。道Đạo 人Nhân 囑chúc 之chi 曰viết 。若nhược 所sở 持trì 誦tụng 禪thiền 宗tông 永vĩnh 嘉gia 集tập 。言ngôn 略lược 義nghĩa 要yếu 。此thử 永vĩnh 嘉gia 大đại 師sư 已dĩ 驗nghiệm 之chi 方phương 。依y 之chi 行hành 持trì 。必tất 然nhiên 出xuất 苦khổ 。道Đạo 人Nhân 何hà 言ngôn 。而nhi 禪thiền 人nhân 猶do 低đê 首thủ 長trường/trưởng 跽kị 不bất 起khởi 。

復phục 次thứ 囑chúc 之chi 曰viết 。眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 。無vô 往vãng 而nhi 非phi 昏hôn 動động 。菩Bồ 薩Tát 日nhật 用dụng 。無vô 往vãng 而nhi 非phi 止Chỉ 觀Quán 。諸chư 佛Phật 日nhật 用dụng 。無vô 往vãng 而nhi 非phi 定định 慧tuệ 。謂vị 之chi 三tam 耶da 。則tắc 外ngoại 昏hôn 動động 本bổn 無vô 止Chỉ 觀Quán 。外ngoại 止Chỉ 觀Quán 本bổn 無vô 定định 慧tuệ 。謂vị 之chi 一nhất 耶da 。則tắc 昏hôn 動động 不bất 即tức 止Chỉ 觀Quán 。止Chỉ 觀Quán 不bất 即tức 定định 慧tuệ 。果quả 一nhất 之chi 耶da 。果quả 三tam 之chi 耶da 。若nhược 於ư 一nhất 三tam 之chi 閒gian/nhàn 。未vị 能năng 判phán 然nhiên 了liễu 徹triệt 。豈khởi 唯duy 永vĩnh 嘉gia 集tập 。不bất 能năng 資tư 汝nhữ 出xuất 苦khổ 。一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 。亦diệc 皆giai 長trường/trưởng 物vật 矣hĩ 。何hà 況huống 非phi 法pháp 。又hựu 巖nham 頭đầu 奯# 老lão 。一nhất 日nhật 有hữu 僧Tăng 問vấn 曰viết 。起khởi 滅diệt 不bất 停đình 時thời 如như 何hà 。奯# 老lão 喝hát 曰viết 。是thị 誰thùy 起khởi 滅diệt 。其kỳ 僧Tăng 得đắc 旨chỉ 而nhi 退thoái 。今kim 時thời 有hữu 一nhất 般ban 野dã 狐hồ 魔ma 屬thuộc 。便tiện 道đạo 我ngã 會hội 也dã 。起khởi 滅diệt 者giả 是thị 某mỗ 甲giáp 本bổn 來lai 佛Phật 性tánh 。嗚ô 呼hô 哀ai 哉tai 。如như 此thử 妄vọng 會hội 。一nhất 人nhân 傳truyền 十thập 。十thập 人nhân 傳truyền 百bách 。百bách 人nhân 傳truyền 萬vạn 。吹xuy 徧biến 世thế 閒gian/nhàn 。滅diệt 佛Phật 種chủng 族tộc 。滿mãn 眼nhãn 皆giai 是thị 。禪thiền 人nhân 來lai 前tiền 。設thiết 於ư 巖nham 頭đầu 句cú 下hạ 未vị 能năng 徹triệt 去khứ 。且thả 依y 永vĩnh 嘉gia 大đại 師sư 此thử 集tập 行hành 持trì 。終chung 不bất 悞ngộ 汝nhữ 。勉miễn 之chi 勉miễn 之chi 。

夫phu 鉢bát 之chi 為vi 器khí 。翼dực 三Tam 寶Bảo 。備bị 六lục 德đức 。何hà 以dĩ 明minh 其kỳ 翼dực 三Tam 寶Bảo 。葢# 微vi 此thử 則tắc 僧Tăng 無vô 所sở 資tư 。僧Tăng 無vô 所sở 資tư 。則tắc 慧tuệ 命mạng 斷đoạn 。慧tuệ 命mạng 斷đoạn 。則tắc 佛Phật 種chủng 滅diệt 矣hĩ 。彼bỉ 其kỳ 能năng 清thanh 。能năng 容dung 。能năng 儉kiệm 能năng 廣quảng 。能năng 尊tôn 。能năng 古cổ 。則tắc 六lục 德đức 之chi 謂vị 也dã 。古cổ 由do 佛Phật 授thọ 。尊tôn 由do 天thiên 獻hiến 。廣quảng 則tắc 普phổ 利lợi 一nhất 切thiết 。儉kiệm 則tắc 過quá 中trung 不bất 食thực 。容dung 則tắc 施thí 受thọ 精tinh 粗thô 而nhi 福phước 利lợi 平bình 等đẳng 。清thanh 則tắc 舉cử 世thế 不bất 忍nhẫn 以dĩ 葷huân 投đầu 之chi 。如như 是thị 而nhi 吾ngô 曹tào 敢cảm 不bất 寶bảo 重trọng/trùng 哉tai 。嗚ô 呼hô 。去khứ 佛Phật 日nhật 遠viễn 。魔ma 外ngoại 充sung 斥xích 。髠khôn 其kỳ 顱# 而nhi 毀hủy 其kỳ 容dung 。偽ngụy 其kỳ 僧Tăng 而nhi 真chân 其kỳ 俗tục 。至chí 於ư 祖tổ 宗tông 標tiêu 格cách 。法pháp 道đạo 綱cương 常thường 。破phá 壞hoại 殆đãi 盡tận 。反phản 以dĩ 操thao 瓢biều 。為vi 便tiện 捷tiệp 而nhi 安an 之chi 。若nhược 鉢bát 則tắc 視thị 為vi 滯trệ 貨hóa 。皆giai 棄khí 而nhi 不bất 持trì 矣hĩ 。既ký 作tác 佛Phật 子tử 。凡phàm 百bách 所sở 行hành 。須tu 遵tuân 佛Phật 勅sắc 。故cố 特đặc 為vi 提đề 三tam 輔phụ 而nhi 申thân 六lục 德đức 。使sử 吾ngô 曹tào 即tức 名danh 制chế 器khí 。即tức 器khí 昭chiêu 義nghĩa 。得đắc 義nghĩa 崇sùng 古cổ 。振chấn 頹đồi 波ba 而nhi 迴hồi 末mạt 俗tục 。斥xích 偽ngụy 眾chúng 而nhi 集tập 真chân 流lưu 。共cộng 扶phù 慈từ 化hóa 。并tinh 報báo 佛Phật 恩ân 。茲tư 囑chúc 萬vạn 佛Phật 菴am 陳trần 寶bảo 林lâm 居cư 士sĩ 。歸quy 而nhi 制chế 之chi 。或hoặc 萬vạn 或hoặc 千thiên 。儘# 自tự 心tâm 力lực 。承thừa 荷hà 無vô 忽hốt 。此thử 風phong 一nhất 扇thiên/phiến 。能năng 克khắc 終chung 始thỉ 。吾ngô 眉mi 山sơn 轉chuyển 麈# 當đương 有hữu 可khả 觀quán 也dã (# 示thị 陳trần 寶bảo 林lâm )# 。

離ly 重trùng 雲vân 而nhi 孤cô 明minh 獨độc 露lộ 。映ánh 湛trạm 水thủy 而nhi 素tố 影ảnh 全toàn 彰chương 。此thử 等đẳng 解giải 會hội 。總tổng 是thị 撥bát 波ba 尋tầm 水thủy 。外ngoại 塵trần 覓mịch 地địa 。是thị 以dĩ 古cổ 人nhân 誚tiếu 之chi 。諸chư 方phương 所sở 示thị 佛Phật 性tánh 。皆giai 半bán 生sanh 半bán 滅diệt 的đích 。老lão 僧Tăng 這giá 裡# 。方phương 是thị 全toàn 不bất 生sanh 滅diệt 。或hoặc 者giả 詰cật 之chi 。則tắc 曰viết 。彼bỉ 皆giai 以dĩ 色sắc 身thân 有hữu 壞hoại 。法Pháp 身thân 常thường 存tồn 。豈khởi 非phi 半bán 生sanh 半bán 滅diệt 乎hồ 。老lão 僧Tăng 這giá 裡# 。即tức 臭xú 肉nhục 團đoàn 。便tiện 是thị 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 之chi 身thân 。故cố 與dữ 諸chư 方phương 不bất 同đồng 。據cứ 皮bì 毬cầu 道Đạo 人Nhân 觀quán 之chi 。則tắc 這giá 老lão 僧Tăng 。也dã 未vị 夢mộng 見kiến 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 身thân 在tại 。且thả 道đạo 如như 何hà 是thị 。金kim 剛cang 不bất 壞hoại 身thân 。咄đốt 。日nhật 月nguyệt 升thăng 沈trầm 施thí 大đại 照chiếu 。舉cử 眸mâu 休hưu 自tự 昧muội 清thanh 暉huy (# 示thị 顯hiển 光quang 居cư 士sĩ )# 。

能năng 急cấp 於ư 收thu 放phóng 心tâm 。而nhi 不bất 能năng 知tri 。心tâm 之chi 所sở 在tại 。心tâm 果quả 能năng 收thu 乎hồ 。於ư 此thử 不bất 能năng 審thẩm 究cứu 下hạ 落lạc 。則tắc 心tâm 終chung 不bất 能năng 知tri 矣hĩ 。不bất 先tiên 知tri 其kỳ 心tâm 。而nhi 欲dục 收thu 之chi 。吾ngô 不bất 知tri 其kỳ 所sở 收thu 者giả 。果quả 有hữu 心tâm 可khả 收thu 耶da 。無vô 心tâm 可khả 收thu 耶da 。吾ngô 以dĩ 是thị 知tri 。不bất 先tiên 知tri 心tâm 所sở 在tại 。而nhi 能năng 收thu 之chi 者giả 。盡tận 世thế 未vị 有hữu 其kỳ 方phương 。如như 雞kê 犬khuyển 既ký 放phóng 之chi 。將tương 欲dục 收thu 之chi 。不bất 先tiên 知tri 雞kê 犬khuyển 所sở 在tại 。雖tuy 千thiên 呼hô 萬vạn 呼hô 。終chung 難nạn/nan 收thu 也dã 。大đại 抵để 役dịch 名danh 昧muội 義nghĩa 之chi 習tập 不bất 破phá 。而nhi 精tinh 義nghĩa 入nhập 神thần 。之chi 路lộ 塞tắc 矣hĩ 。且thả 心tâm 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 無vô 求cầu 。又hựu 豈khởi 可khả 以dĩ 內nội 外ngoại 推thôi 乎hồ 。如như 我ngã 現hiện 前tiền 六lục 尺xích 之chi 軀khu 。刺thứ 頭đầu 則tắc 頭đầu 知tri 。刺thứ 足túc 則tắc 足túc 知tri 。刺thứ 胸hung 背bối 則tắc 胸hung 背bối 知tri 。至chí 於ư 一nhất 身thân 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 毛mao 孔khổng 。設thiết 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 針châm 。一nhất 時thời 刺thứ 之chi 。而nhi 一nhất 時thời 皆giai 知tri 。若nhược 離ly 毛mao 孔khổng 一nhất 紙chỉ 之chi 厚hậu 。雖tuy 有hữu 千thiên 刺thứ 萬vạn 刺thứ 不bất 知tri 矣hĩ 。此thử 知tri 果quả 是thị 我ngã 心tâm 。此thử 心tâm 知tri 周chu 六lục 尺xích 而nhi 已dĩ 。六lục 尺xích 之chi 外ngoại 。都đô 無vô 所sở 知tri 。若nhược 然nhiên 者giả 。離ly 身thân 無vô 知tri 之chi 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。倘thảng 此thử 身thân 一nhất 朝triêu 腐hủ 爛lạn 。則tắc 此thử 知tri 果quả 隨tùy 而nhi 腐hủ 耶da 。果quả 不bất 隨tùy 而nhi 腐hủ 耶da 。如như 隨tùy 而nhi 腐hủ 。則tắc 身thân 有hữu 相tương/tướng 而nhi 可khả 腐hủ 。心tâm 本bổn 無vô 相tướng 。所sở 以dĩ 有hữu 無vô 不bất 能năng 盡tận 之chi 。豈khởi 果quả 隨tùy 身thân 而nhi 腐hủ 耶da 。死tử 既ký 不bất 隨tùy 身thân 而nhi 腐hủ 。豈khởi 未vị 死tử 但đãn 能năng 周chu 六lục 尺xích 。餘dư 無vô 所sở 知tri 者giả 。以dĩ 理lý 折chiết 之chi 。終chung 難nạn/nan 大đại 通thông 。昔tích 人nhân 有hữu 言ngôn 曰viết 。不bất 惟duy 真chân 心tâm 不bất 倚ỷ 形hình 而nhi 立lập 。即tức 妄vọng 心tâm 亦diệc 難nạn/nan 必tất 其kỳ 倚ỷ 形hình 而nhi 立lập 。

何hà 以dĩ 故cố 。求cầu 之chi 內nội 外ngoại 無vô 所sở 故cố 。豈khởi 有hữu 內nội 外ngoại 無vô 所sở 之chi 物vật 。倚ỷ 形hình 而nhi 立lập 哉tai 。吾ngô 以dĩ 此thử 又hựu 知tri 收thu 放phóng 心tâm 之chi 要yếu 。要yếu 在tại 先tiên 悟ngộ 妄vọng 心tâm 無vô 體thể 。則tắc 所sở 誘dụ 我ngã 者giả 。自tự 不bất 能năng 為vi 待đãi 也dã 。噫# 。物vật 我ngã 無vô 歸quy 。誰thùy 為vi 放phóng 者giả 。誰thùy 為vi 收thu 者giả 。收thu 收thu 放phóng 放phóng 。放phóng 放phóng 收thu 收thu 。於ư 此thử 豁hoát 然nhiên 。譬thí 如như 牧mục 牛ngưu 而nhi 得đắc 其kỳ 鼻tị 繩thằng 矣hĩ 。牽khiên 之chi 東đông 臯# 亦diệc 可khả 。牽khiên 之chi 南nam 畆# 亦diệc 可khả 。牽khiên 久cửu 而nhi 純thuần 。則tắc 不bất 收thu 不bất 放phóng 亦diệc 可khả 。放phóng 放phóng 收thu 收thu 亦diệc 可khả 。二nhị 生sanh 既ký 有hữu 志chí 於ư 學học 問vấn 。不bất 能năng 此thử 而nhi 能năng 他tha 。得đắc 非phi 惑hoặc 乎hồ 。又hựu 此thử 既ký 明minh 。儒nho 亦diệc 可khả 。釋thích 亦diệc 可khả 。老lão 亦diệc 可khả 。如như 此thử 不bất 明minh 。儒nho 非phi 真chân 儒nho 。老lão 非phi 真chân 老lão 。佛Phật 豈khởi 真chân 佛Phật 。二nhị 生sanh 勉miễn 之chi (# 示thị 毛mao 吳ngô 二nhị 生sanh )# 。

學học 道Đạo 無vô 他tha 要yếu 。要yếu 在tại 偷thâu 心tâm 不bất 生sanh 。偷thâu 心tâm 不bất 生sanh 。則tắc 古cổ 德đức 機cơ 緣duyên 言ngôn 句cú 中trung 。磕# 著trước 撞chàng 著trước 時thời 。以dĩ 宿túc 善thiện 根căn 力lực 。大đại 都đô 悟ngộ 入nhập 終chung 易dị 。如như 偷thâu 心tâm 不bất 死tử 。又hựu 無vô 痛thống 切thiết 。精tinh 進tấn 之chi 力lực 。復phục 遭tao 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 阻trở 亂loạn 之chi 。是thị 皆giai 多đa 生sanh 惡ác 習tập 所sở 致trí 。所sở 謂vị 偷thâu 心tâm 者giả 。不bất 惟duy 凡phàm 情tình 。即tức 聖thánh 情tình 不bất 盡tận 。亦diệc 謂vị 偷thâu 心tâm 。汝nhữ 忽hốt 觸xúc 病bệnh 緣duyên 。善thiện 用dụng 之chi 。即tức 入nhập 道đạo 緣duyên 。不bất 善thiện 用dụng 。即tức 差sai 別biệt 緣duyên 。哀ai 汝nhữ 道đạo 緣duyên 多đa 障chướng 。附phụ 此thử 勵lệ 汝nhữ (# 示thị 沈trầm 季quý 玉ngọc )# 。

夫phu 寒hàn 往vãng 則tắc 暑thử 來lai 。夜dạ 往vãng 則tắc 晝trú 來lai 。開khai 往vãng 則tắc 合hợp 來lai 。而nhi 寒hàn 往vãng 則tắc 暑thử 來lai 。以dĩ 一nhất 歲tuế 言ngôn 之chi 也dã 。夜dạ 往vãng 則tắc 晝trú 來lai 。即tức 一nhất 日nhật 言ngôn 之chi 也dã 。開khai 往vãng 則tắc 合hợp 來lai 。就tựu 一nhất 瞬thuấn 言ngôn 之chi 也dã 。眾chúng 人nhân 以dĩ 一nhất 歲tuế 為vi 長trường/trưởng 。以dĩ 一nhất 日nhật 為vi 短đoản 。以dĩ 一nhất 瞬thuấn 為vi 短đoản 中trung 之chi 短đoản 也dã 。殊thù 不bất 知tri 由do 瞬thuấn 而nhi 日nhật 。由do 日nhật 而nhi 歲tuế 。由do 歲tuế 而nhi 成thành 古cổ 今kim 。皆giai 念niệm 後hậu 事sự 也dã 。如như 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。長trường 短đoản 路lộ 窮cùng 。則tắc 所sở 謂vị 歲tuế 之chi 與dữ 日nhật 。日nhật 之chi 與dữ 瞬thuấn 。皆giai 睡thụy 中trung 語ngữ 耳nhĩ 。豈khởi 大đại 覺giác 之chi 境cảnh 哉tai 。是thị 哉tai 有hữu 大đại 夢mộng 而nhi 後hậu 有hữu 大đại 覺giác 。夫phu 覺giác 則tắc 不bất 睡thụy 。不bất 睡thụy 則tắc 無vô 夢mộng 。而nhi 眾chúng 人nhân 眼nhãn 睡thụy 於ư 色sắc 。耳nhĩ 睡thụy 於ư 聲thanh 。鼻tị 睡thụy 香hương 臭xú 。舌thiệt 睡thụy 味vị 。身thân 睡thụy 觸xúc 。意ý 睡thụy 法pháp 塵trần 。一nhất 睡thụy 永vĩnh 睡thụy 。長trường/trưởng 劫kiếp 不bất 覺giác 。根căn 塵trần 抗kháng 然nhiên 。識thức 搖dao 其kỳ 中trung 。開khai 眼nhãn 合hợp 眼nhãn 。雖tuy 有hữu 寤ngụ 寐mị 。而nhi 實thật 皆giai 睡thụy 也dã 。惟duy 達đạt 者giả 覺giác 。由do 塵trần 發phát 知tri 。因nhân 根căn 有hữu 相tướng 。知tri 初sơ 無vô 知tri 。相tương/tướng 本bổn 無vô 相tướng 。故cố 抗kháng 然nhiên 之chi 根căn 塵trần 。不bất 待đãi 觀quán 空không 而nhi 自tự 泯mẫn 。故cố 曰viết 狂cuồng 心tâm 頓đốn 歇hiết 。即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。菩Bồ 提Đề 此thử 言ngôn 覺giác 也dã 。嗚ô 呼hô 。本bổn 是thị 一nhất 精tinh 明minh 。分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。積tích 執chấp 成thành 堅kiên 。各các 各các 不bất 化hóa 。以dĩ 睡thụy 為vi 惺tinh 。以dĩ 苦khổ 為vi 樂lạc 。顛điên 倒đảo 夢mộng 想tưởng 。苟cẩu 不bất 鳴minh 以dĩ 大đại 覺giác 之chi 雷lôi 。則tắc 睡thụy 者giả 終chung 不bất 惺tinh 矣hĩ 。且thả 惺tinh 也dã 者giả 。待đãi 睡thụy 而nhi 稱xưng 。未vị 睡thụy 之chi 初sơ 。惺tinh 在tại 何hà 處xứ 。謂vị 惺tinh 在tại 塵trần 。是thị 塵trần 非phi 惺tinh 。謂vị 惺tinh 在tại 根căn 。根căn 既ký 是thị 惺tinh 。孰thục 為vi 其kỳ 根căn 。謂vị 惺tinh 在tại 惺tinh 。惺tinh 不bất 惺tinh 惺tinh 。江giang 生sanh 來lai 前tiền 。吾ngô 語ngứ 汝nhữ 推thôi 惺tinh 於ư 三tam 。知tri 惺tinh 所sở 在tại 。則tắc 寒hàn 來lai 暑thử 往vãng 。暑thử 往vãng 寒hàn 來lai 。皆giai 汝nhữ 眼nhãn 開khai 合hợp 。又hựu 喚hoán 誰thùy 為vi 睡thụy 乎hồ 。誰thùy 為vi 惺tinh 乎hồ 。雖tuy 然nhiên 。轉chuyển 得đắc 睡thụy 者giả 。然nhiên 後hậu 可khả 使sử 惺tinh 耳nhĩ 。倘thảng 轉chuyển 睡thụy 未vị 能năng 。則tắc 惺tinh 使sử 江giang 生sanh 去khứ 也dã 。江giang 生sanh 勉miễn 之chi (# 示thị 江giang 生sanh 睡thụy 惺tinh )# 。

夫phu 木mộc 具cụ 火hỏa 性tánh 。然nhiên 不bất 能năng 自tự 焚phần 。必tất 須tu 假giả 鑽toàn 燧toại 而nhi 烟yên 始thỉ 生sanh 。然nhiên 烟yên 雖tuy 非phi 火hỏa 。乃nãi 火hỏa 之chi 前tiền 茅mao 也dã 。如như 鑽toàn 燧toại 不bất 休hưu 。火hỏa 必tất 繼kế 烟yên 而nhi 至chí 矣hĩ 。火hỏa 則tắc 木mộc 盡tận 成thành 灰hôi 。嗟ta 乎hồ 木mộc 始thỉ 由do 土thổ/độ 而nhi 生sanh 。終chung 還hoàn 於ư 土thổ/độ 此thử 理lý 勢thế 然nhiên 也dã 。眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。木mộc 中trung 火hỏa 性tánh 也dã 。諸chư 佛Phật 教giáo 典điển 。鑽toàn 燧toại 之chi 具cụ 也dã 。具cụ 有hữu 而nhi 不bất 得đắc 其kỳ 人nhân 。則tắc 火hỏa 終chung 不bất 發phát 。火hỏa 發phát 而nhi 木mộc 然nhiên 。眾chúng 生sanh 因nhân 佛Phật 教giáo 典điển 。熏huân 發phát 觀quán 照chiếu 之chi 火hỏa 。焚phần 五ngũ 蘊uẩn 木mộc 。終chung 歸quy 性tánh 土thổ/độ 此thử 葢# 即tức 情tình 而nhi 復phục 性tánh 之chi 譬thí 也dã 。

去khứ 佛Phật 世thế 遠viễn 。祖tổ 亦diệc 不bất 出xuất 。

時thời 劫kiếp 轉chuyển 濁trược 。故cố 修tu 行hành 人nhân 最tối 初sơ 立lập 念niệm 。雖tuy 為vi 生sanh 死tử 。到đáo 頭đầu 敗bại 闕khuyết 者giả 多đa 。大đại 抵để 病bệnh 在tại 何hà 處xứ 。不bất 在tại 聲thanh 色sắc 貨hóa 利lợi 。不bất 在tại 七thất 情tình 六lục 欲dục 。只chỉ 在tại 當đương 人nhân 一nhất 箇cá 臭xú 軀khu 殻# 子tử 打đả 不bất 破phá 。一nhất 點điểm 妄vọng 想tưởng 心tâm 覷thứ 不bất 透thấu 。便tiện 被bị 生sanh 死tử 魔ma 所sở 役dịch 。從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。天thiên 身thân 。人nhân 身thân 。畜súc 鬼quỷ 之chi 身thân 。羽vũ 毛mao 鱗lân 甲giáp 之chi 身thân 。於ư 苦khổ 海hải 中trung 改cải 頭đầu 換hoán 面diện 。升thăng 沈trầm 無vô 有hữu 暫tạm 止chỉ 。且thả 道đạo 這giá 生sanh 死tử 魔ma 。及cập 天thiên 畜súc 等đẳng 身thân 。人nhân 與dữ 之chi 耶da 。自tự 招chiêu 之chi 耶da 。總tổng 來lai 不bất 出xuất 一nhất 點điểm 攀phàn 緣duyên 心tâm 。這giá 點điểm 攀phàn 緣duyên 心tâm 。看khán 來lai 無vô 許hứa 大đại 。黃hoàng 面diện 老lão 子tử 。因Nhân 地Địa 中trung 捨xả 金kim 論luận 王vương 頭đầu 。不bất 可khả 勝thắng 數số 。即tức 至chí 將tương 證chứng 果quả 時thời 。更cánh 受thọ 種chủng 種chủng 惡ác 逆nghịch 之chi 境cảnh 。十thập 生sanh 九cửu 死tử 。 # 命mạng 挨ai 排bài 。饑cơ 寒hàn 不bất 顧cố 。利lợi 害hại 不bất 管quản 。但đãn 知tri 此thử 點điểm 攀phàn 緣duyên 心tâm 不bất 了liễu 。禍họa 媒môi 不bất 淺thiển 。務vụ 必tất 覷thứ 透thấu 方phương 了liễu 。不bất 知tri 此thử 點điểm 攀phàn 緣duyên 心tâm 。是thị 何hà 物vật 件# 。非phi 惟duy 黃hoàng 面diện 老lão 子tử 。併tinh 精tinh 著trước 彩thải 不bất 顧cố 危nguy 亡vong 。然nhiên 後hậu 降hàng 伏phục 得đắc 下hạ 。自tự 古cổ 及cập 今kim 豪hào 傑kiệt 不bất 少thiểu 。扶phù 王vương 佐tá 伯bá 。成thành 功công 業nghiệp 於ư 涕thế 涶# 之chi 閒gian/nhàn 。百bách 世thế 芳phương 名danh 血huyết 食thực 。未vị 有hữu 能năng 覷thứ 透thấu 此thử 點điểm 攀phàn 緣duyên 心tâm 者giả 。既ký 覷thứ 不bất 透thấu 。豈khởi 能năng 降hàng 伏phục 得đắc 下hạ 。故cố 般Bát 若Nhã 會hội 中trung 。須Tu 菩Bồ 提Đề 人nhân 天thiên 眾chúng 前tiền 。發phát 個cá 問vấn 端đoan 。云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。云vân 何hà 應ưng 住trụ 為vi 問vấn 。住trụ 則tắc 且thả 止chỉ 。畢tất 竟cánh 此thử 心tâm 如như 何hà 降hàng 伏phục 。這giá 點điểm 機cơ 關quan 。不bất 在tại 於ư 佛Phật 。不bất 在tại 於ư 祖tổ 。不bất 在tại 於ư 知tri 識thức 法Pháp 師sư 。可khả 以dĩ 傳truyền 授thọ 與dữ 你nễ 。佛Phật 祖tổ 知tri 識thức 。只chỉ 好hảo/hiếu 與dữ 你nễ 作tác 箇cá 傍bàng 敲# 助trợ 緣duyên 。若nhược 要yếu 覷thứ 透thấu 此thử 心tâm 。悟ngộ 徹triệt 了liễu 當đương 。譬thí 如như 壯tráng 士sĩ 屈khuất 臂tý 。惟duy 在tại 自tự 己kỷ 。不bất 假giả 他tha 力lực 。縱túng/tung 有hữu 大đại 藏tạng 聖thánh 教giáo 。亦diệc 不bất 過quá 是thị 傍bàng 敲# 說thuyết 話thoại 。孟# 修tu 若nhược 真chân 要yếu 了liễu 此thử 生sanh 死tử 。於ư 此thử 決quyết 當đương 發phát 一nhất 段đoạn # 身thân 捨xả 命mạng 的đích 志chí 氣khí 。此thử 心tâm 不bất 悟ngộ 。穿xuyên 衣y 即tức 是thị 披phi 毛mao 皮bì 。吃cật 飯phạn 即tức 是thị 吃cật 尿niệu 屎thỉ 。要yếu 悟ngộ 此thử 心tâm 。不bất 知tri 自tự 責trách 。便tiện 被bị 懈giải 怠đãi 昏hôn 沈trầm 魔ma 所sở 蔽tế 。終chung 不bất 能năng 到đáo 。古cổ 人nhân 悟ngộ 處xứ 。如như 乾can/kiền/càn 峰phong 示thị 眾chúng 云vân 。法Pháp 身thân 有hữu 三tam 種chủng 病bệnh 。二nhị 種chủng 光quang 。一nhất 一nhất 透thấu 得đắc 。方phương 可khả 說thuyết 修tu 行hành 。雲vân 門môn 出xuất 曰viết 。為vi 什thập 麼ma 菴am 內nội 人nhân 。不bất 知tri 菴am 外ngoại 事sự 。乾can/kiền/càn 峰phong 也dã 只chỉ 得đắc 呵ha 呵ha 大đại 笑tiếu 而nhi 已dĩ 。敢cảm 問vấn 孟# 修tu 。雲vân 門môn 話thoại 頭đầu 是thị 何hà 旨chỉ 意ý 。乾can/kiền/càn 峰phong 笑tiếu 處xứ 有hữu 何hà 利lợi 害hại 。於ư 此thử 二nhị 老lão 口khẩu 角giác 頭đầu 知tri 些# 好hảo 惡ác 。所sở 謂vị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。辟tịch 如như 順thuận 風phong 揚dương 塵trần 。有hữu 何hà 難nạn/nan 哉tai 。於ư 此thử 放phóng 過quá 不bất 求cầu 了liễu 徹triệt 。則tắc 前tiền 所sở 謂vị 苦khổ 海hải 之chi 中trung 。改cải 頭đầu 換hoán 面diện 。升thăng 沈trầm 不bất 止chỉ 。羽vũ 毛mao 鱗lân 甲giáp 。請thỉnh 孟# 修tu 一nhất 一nhất 從tùng 頭đầu 做tố 將tương 去khứ 。石thạch 崖nhai 云vân 。三tam 塗đồ 一nhất 報báo 五ngũ 千thiên 劫kiếp 。出xuất 得đắc 頭đầu 來lai 是thị 幾kỷ 時thời (# 示thị 康khang 孟# 修tu )# 。

楞lăng 嚴nghiêm 會hội 上thượng

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。生sanh 死tử 相tương 續tục 。皆giai 由do 不bất 知tri 。常thường 住trụ 真chân 心tâm 。性tánh 淨tịnh 明minh 體thể 。用dụng 諸chư 妄vọng 想tưởng 。此thử 想tưởng 不bất 真chân 。故cố 有hữu 輪luân 轉chuyển 。諸chư 仁nhân 者giả 。此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 。有hữu 兩lưỡng 種chủng 血huyết 脉mạch 。一nhất 是thị 四tứ 聖thánh 血huyết 脉mạch 。一nhất 是thị 六lục 凡phàm 血huyết 脉mạch 。遮già 箇cá 關quan 頭đầu 辨biện 析tích 不bất 真chân 。管quản 取thủ 十thập 人nhân 舉cử 心tâm 動động 足túc 五ngũ 雙song 錯thác 了liễu 。常thường 住trụ 真chân 心tâm 。性tánh 淨tịnh 明minh 體thể 。此thử 便tiện 是thị 四tứ 聖thánh 血huyết 脉mạch 。此thử 想tưởng 不bất 真chân 。故cố 有hữu 輪luân 轉chuyển 。此thử 便tiện 是thị 六lục 凡phàm 血huyết 脉mạch 。四tứ 聖thánh 者giả 。佛Phật 。菩Bồ 薩Tát 。聲Thanh 聞Văn 。緣Duyên 覺Giác 是thị 也dã 。六lục 凡phàm 者giả 。天thiên 。修tu 羅la 。人nhân 。傍bàng 生sanh 。餓ngạ 鬼quỷ 。地địa 獄ngục 是thị 也dã 。此thử 十thập 者giả 。又hựu 謂vị 之chi 十thập 法Pháp 界Giới 。言ngôn 法Pháp 界Giới 者giả 。法pháp 則tắc 共cộng 合hợp 。界giới 則tắc 各các 別biệt 。此thử 皆giai 總tổng 是thị 眾chúng 生sanh 最tối 初sơ 發phát 心tâm 不bất 等đẳng 。感cảm 果quả 亦diệc 異dị 。若nhược 是thị 箇cá 大đại 闡xiển 提đề 漢hán 子tử 。直trực 下hạ 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。轉chuyển 身thân 就tựu 父phụ 。大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。千thiên 了liễu 萬vạn 當đương 。舉cử 箇cá 佛Phật 字tự 。早tảo 是thị 染nhiễm 污ô 。且thả 道đạo 十thập 法Pháp 界Giới 者giả 。向hướng 恁nhẫm 處xứ 著trước 落lạc 。貧bần 道đạo 此thử 等đẳng 說thuyết 話thoại 。也dã 是thị 鉢bát 盂vu 添# 柄bính 。嚼tước 飯phạn 喂# 人nhân 。噦uyết 心tâm 不bất 少thiểu 。雖tuy 然nhiên 。未vị 是thị 箇cá 闡xiển 提đề 漢hán 子tử 。也dã 須tu 循tuần 規quy 蹈đạo 矩củ 做tố 來lai 。亦diệc 無vô 大đại 錯thác 。故cố 末Mạt 法Pháp 修tu 行hành 者giả 。切thiết 須tu 明minh 此thử 兩lưỡng 種chủng 血huyết 脉mạch 。始thỉ 有hữu 商thương 量lượng 好hảo 惡ác 分phần/phân 。不bất 然nhiên 。盡tận 是thị 說thuyết 鬼quỷ 話thoại 的đích 人nhân 頭đầu 牛ngưu 耳nhĩ 。貧bần 道đạo 與dữ 仁nhân 者giả 。聚tụ 首thủ 此thử 地địa 。莫mạc 非phi 前tiền 劫kiếp 因nhân 緣duyên 。非phi 今kim 情tình 識thức 。諸chư 仁nhân 者giả 。自tự 今kim 而nhi 去khứ 。必tất 當đương 以dĩ 四tứ 聖thánh 為vi 血huyết 脉mạch 。莫mạc 以dĩ 六lục 凡phàm 為vi 眷quyến 屬thuộc 。要yếu 以dĩ 四tứ 聖thánh 為vi 血huyết 脉mạch 。必tất 要yếu 發phát 四tứ 聖thánh 的đích 心tâm 腸tràng 。且thả 道đạo 四tứ 聖thánh 的đích 心tâm 腸tràng 。如như 何hà 發phát 起khởi 。一nhất 念niệm 剖phẫu 析tích 得đắc 空không 。此thử 聲Thanh 聞Văn 血huyết 脉mạch 也dã 。即tức 念niệm 體thể 空không 。此thử 緣Duyên 覺Giác 血huyết 脉mạch 也dã 。即tức 念niệm 即tức 空không 。即tức 空không 即tức 念niệm 。空không 念niệm 歷lịch 落lạc 。此thử 菩Bồ 薩Tát 血huyết 脉mạch 也dã 。且thả 道đạo 佛Phật 之chi 血huyết 脉mạch 如như 何hà 接tiếp 得đắc 。驢lư 胎thai 馬mã 腹phúc 尋tầm 常thường 事sự 。寶bảo 座tòa 蓮liên 花hoa 有hữu 甚thậm 奇kỳ 。諸chư 仁nhân 者giả 。一nhất 念niệm 析tích 空không 。方phương 接tiếp 聲Thanh 聞Văn 血huyết 脉mạch 。不bất 知tri 諸chư 仁nhân 者giả 逢phùng 緣duyên 遇ngộ 境cảnh 。逆nghịch 順thuận 關quan 頭đầu 。一nhất 念niệm 析tích 得đắc 空không 否phủ/bĩ 。一nhất 念niệm 若nhược 空không 。則tắc 心tâm 與dữ 空không 相tướng 應ưng 。心tâm 既ký 與dữ 空không 相tướng 應ưng 。說thuyết 恁nhẫm 麼ma 軀khu 殻# 子tử 。到đáo 此thử 時thời 節tiết 。又hựu 喚hoán 恁nhẫm 麼ma 作tác 愛ái 憎tăng 。諸chư 仁nhân 者giả 。此thử 箇cá 境cảnh 界giới 。不bất 過quá 聲Thanh 聞Văn 血huyết 脉mạch 。尚thượng 愛ái 憎tăng 超siêu 然nhiên 。何hà 況huống 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 耶da 。貧bần 道đạo 也dã 有hữu 幾kỷ 句cú 閒gian/nhàn 淡đạm 話thoại 。聊liêu 與dữ 諸chư 仁nhân 者giả 。解giải 登đăng 山sơn 之chi 勞lao 。眾chúng thọ 生sanh 習tập 氣khí 卑ty 劣liệt 。但đãn 提đề 著trước 六lục 凡phàm 血huyết 脉mạch 分phần/phân 上thượng 事sự 。即tức 如như 膠giao 如như 漆tất 。藹ái 然nhiên 莫mạc 之chi 親thân 而nhi 親thân 之chi 。精tinh 神thần 爽sảng 利lợi 。言ngôn 談đàm 有hữu 味vị 。如như 飲ẩm 醇thuần 醪lao 。每mỗi 提đề 起khởi 四tứ 聖thánh 血huyết 脉mạch 分phần/phân 上thượng 事sự 。不bất 是thị 昏hôn 沈trầm 。便tiện 是thị 散tán 亂loạn 。方phương 便tiện 勉miễn 強cường/cưỡng 。勸khuyến 他tha 多đa 念niệm 一nhất 聲thanh 佛Phật 。多đa 拜bái 一nhất 拜bái 佛Phật 。多đa 看khán 兩lưỡng 行hành 經kinh 。多đa 奉phụng 事sự 兩lưỡng 箇cá 知tri 識thức 善thiện 友hữu 。其kỳ 精tinh 神thần 不bất 期kỳ 倦quyện 怠đãi 而nhi 自tự 倦quyện 怠đãi 。方phương 寸thốn 中trung 又hựu 若nhược 芒mang 刺thứ 。便tiện 身thân 覺giác 不bất 自tự 在tại 。心tâm 覺giác 不bất 悅duyệt 樂lạc 。此thử 無vô 他tha 。不bất 過quá 出xuất 世thế 心tâm 輕khinh 。塵trần 勞lao 業nghiệp 重trọng 耳nhĩ 。今kim 諸chư 仁nhân 者giả 。皆giai 是thị 傑kiệt 然nhiên 漢hán 子tử 。豈khởi 尋tầm 常thường 可khả 比tỉ 。雖tuy 然nhiên 自tự 是thị 而nhi 後hậu 。法pháp 脉mạch 中trung 宜nghi 各các 殷ân 重trọng 。莫mạc 因nhân 六lục 根căn 門môn 頭đầu 憎tăng 愛ái 影ảnh 子tử 。傷thương 了liễu 血huyết 脉mạch 源nguyên 頭đầu 。若nhược 不bất 幸hạnh 有hữu 此thử 。皆giai 是thị 人nhân 頭đầu 牛ngưu 耳nhĩ 。又hựu 何hà 足túc 道đạo 。貧bần 道đạo 說thuyết 此thử 語ngữ 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。併tinh 殿điện 上thượng 釋Thích 迦Ca 佛Phật 國quốc 。山sơn 寺tự 裏lý 護hộ 法Pháp 伽già 藍lam 。及cập 三tam 洲châu 感cảm 應ứng 韋vi 馱đà 菩Bồ 薩Tát 。天thiên 眼nhãn 遙diêu 見kiến 。天thiên 耳nhĩ 遙diêu 聞văn 。他tha 心tâm 證chứng 知tri 。諸chư 仁nhân 者giả 。不bất 是thị 等đẳng 閒gian/nhàn 事sự 。若nhược 忽hốt 略lược 了liễu 。不bất 惟duy 現hiện 在tại 。遭tao 大đại 患hoạn 苦khổ 。向hướng 後hậu 地địa 獄ngục 不bất 免miễn 在tại 。且thả 道đạo 一nhất 念niệm 未vị 生sanh 。地địa 獄ngục 天thiên 堂đường 。是thị 有hữu 是thị 無vô 。有hữu 則tắc 墮đọa 增tăng 益ích 謗báng 。無vô 則tắc 墮đọa 損tổn 減giảm 謗báng 。亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。總tổng 墮đọa 謗báng 數số 。此thử 不bất 管quản 你nễ 張trương 三tam 李# 四tứ 。照chiếu 律luật 問vấn 罪tội 將tương 去khứ 。那na 管quản 你nễ 承thừa 當đương 不bất 承thừa 當đương 。若nhược 要yếu 出xuất 此thử 謗báng 類loại 。須tu 會hội 得đắc 水thủy 急cấp 偏thiên 留lưu 月nguyệt 。山sơn 高cao 不bất 礙ngại 雲vân (# 示thị 丁đinh 南nam 羽vũ 繆mâu 仲trọng 純thuần 吳ngô 康khang 虞ngu 于vu 中trung 甫phủ )# 。

豫dự 章chương 黃hoàng 山sơn 谷cốc 。嘗thường 嘆thán 息tức 學học 者giả 鶩# 流lưu 忽hốt 源nguyên 。故cố 以dĩ 機cơ 緣duyên 。則tắc 驚kinh 奇kỳ 而nhi 趨xu 之chi 。曰viết 諸chư 祖tổ 西tây 來lai 意ý 。舍xá 此thử 無vô 從tùng 入nhập 矣hĩ 。以dĩ 七thất 佛Phật 偈kệ 。則tắc 忽hốt 略lược 而nhi 不bất 究cứu 。殊thù 不bất 知tri 舍xá 七thất 佛Phật 偈kệ 。則tắc 禪thiền 無vô 源nguyên 矣hĩ 。禪thiền 之chi 流lưu 。又hựu 惡ác 自tự 來lai 哉tai 。七thất 佛Phật 偈kệ 似tự 可khả 以dĩ 義nghĩa 解giải 。諸chư 祖tổ 機cơ 緣duyên 似tự 難nạn/nan 乎hồ 義nghĩa 解giải 。以dĩ 為vi 義nghĩa 可khả 解giải 者giả 。終chung 不bất 能năng 超siêu 情tình 識thức 。義nghĩa 不bất 可khả 解giải 者giả 。非phi 情tình 識thức 可khả 入nhập 。參tham 而nhi 悟ngộ 之chi 。則tắc 一nhất 悟ngộ 永vĩnh 悟ngộ 。始thỉ 千thiên 了liễu 百bách 當đương 耳nhĩ 。是thị 不bất 知tri 七thất 佛Phật 偈kệ 。亦diệc 有hữu 義nghĩa 解giải 不bất 得đắc 入nhập 處xứ 。諸chư 祖tổ 機cơ 緣duyên 亦diệc 有hữu 可khả 以dĩ 義nghĩa 解giải 者giả 。大đại 槩# 學học 禪thiền 之chi 法pháp 。法pháp 本bổn 無vô 定định 。譬thí 如như 大đại 將tướng 用dụng 兵binh 。有hữu 時thời 以dĩ 正chánh 勝thắng 敵địch 。有hữu 時thời 以dĩ 奇kỳ 勝thắng 敵địch 。有hữu 時thời 以dĩ 奇kỳ 正chánh 兼kiêm 用dụng 勝thắng 敵địch 。有hữu 時thời 奇kỳ 正chánh 俱câu 不bất 用dụng 勝thắng 敵địch 。而nhi 學học 者giả 。必tất 謂vị 西tây 來lai 意ý 在tại 諸chư 祖tổ 機cơ 緣duyên 。而nhi 不bất 在tại 七thất 佛Phật 偈kệ 。何hà 異dị 用dụng 兵binh 者giả 。必tất 謂vị 奇kỳ 可khả 勝thắng 敵địch 。而nhi 正chánh 不bất 可khả 勝thắng 敵địch 。得đắc 非phi 癡si 乎hồ 。若nhược 七thất 佛Phật 偈kệ 。學học 者giả 果quả 能năng 精tinh 而nhi 究cứu 之chi 。方phương 知tri 禪thiền 不bất 外ngoại 偈kệ 矣hĩ 。於ư 諸chư 祖tổ 機cơ 緣duyên 參tham 而nhi 不bất 悟ngộ 。則tắc 恐khủng 又hựu 不bất 若nhược 持trì 偈kệ 矣hĩ 。千thiên 經kinh 萬vạn 論luận 。別biệt 無vô 一nhất 事sự 。不bất 過quá 說thuyết 離ly 身thân 心tâm 耳nhĩ 。如như 學học 者giả 。身thân 心tâm 執chấp 受thọ 之chi 障chướng 不bất 能năng 離ly 。於ư 七thất 佛Phật 偈kệ 祖tổ 機cơ 緣duyên 。不bất 能năng 悟ngộ 入nhập 。總tổng 謂vị 之chi 葉diệp 公công 畫họa 龍long 。倘thảng 真chân 龍long 現hiện 前tiền 。吾ngô 知tri 其kỳ 必tất 投đầu 筆bút 怖bố 走tẩu 矣hĩ 。故cố 吾ngô 勸khuyến 出xuất 家gia 在tại 家gia 。有hữu 志chí 於ư 斷đoạn 生sanh 死tử 。割cát 煩phiền 惱não 者giả 。於ư 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 偈kệ 。能năng 信tín 持trì 之chi 。持trì 久cửu 熏huân 熟thục 。則tắc 身thân 心tâm 執chấp 受thọ 之chi 障chướng 。終chung 有hữu 消tiêu 釋thích 時thời 在tại 。又hựu 身thân 執chấp 受thọ 消tiêu 時thời 。涅Niết 槃Bàn 現hiện 前tiền 。心tâm 執chấp 受thọ 消tiêu 時thời 。菩Bồ 提Đề 現hiện 前tiền 。此thử 二nhị 者giả 。教giáo 中trung 謂vị 之chi 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。葢# 轉chuyển 生sanh 死tử 而nhi 依y 涅Niết 槃Bàn 。轉chuyển 煩phiền 惱não 而nhi 依y 菩Bồ 提Đề 也dã 。噫# 。生sanh 死tử 既ký 轉chuyển 而nhi 成thành 涅Niết 槃Bàn 。煩phiền 惱não 既ký 轉chuyển 而nhi 成thành 菩Bồ 提Đề 。到đáo 此thử 時thời 節tiết 。則tắc 我ngã 更cánh 有hữu 何hà 事sự 。我ngã 既ký 無vô 事sự 。可khả 乘thừa 悲bi 智trí 輪luân 。運vận 彼bỉ 一nhất 切thiết 有hữu 事sự 者giả 。都đô 還hoàn 無vô 事sự 之chi 鄉hương 。此thử 不bất 惟duy 山sơn 谷cốc 居cư 士sĩ 之chi 願nguyện 。亦diệc 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。之chi 本bổn 願nguyện 也dã 。又hựu 老lão 氏thị 曰viết 。吾ngô 有hữu 大đại 患hoạn 。為vi 吾ngô 有hữu 身thân 。及cập 吾ngô 無vô 身thân 。吾ngô 有hữu 何hà 患hoạn 。又hựu 曰viết 。介giới 然nhiên 有hữu 知tri 。行hành 於ư 大Đại 道Đạo 。唯duy 施thí 是thị 畏úy 。又hựu 顏nhan 子tử 心tâm 齊tề 坐tọa 忘vong 。則tắc 曰viết 墮đọa 肢chi 體thể 。黜truất 聰thông 明minh 。墮đọa 肢chi 體thể 。得đắc 非phi 老lão 氏thị 以dĩ 身thân 為vi 患hoạn 之chi 意ý 。黜truất 聰thông 明minh 。得đắc 非phi 老lão 氏thị 以dĩ 心tâm 為vi 畏úy 之chi 意ý 哉tai 。三tam 教giáo 聖thánh 人nhân 。皆giai 教giáo 眾chúng 生sanh 說thuyết 離ly 身thân 心tâm 。寧ninh 唯duy 釋Thích 氏thị 乎hồ 。毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 。此thử 言ngôn 自tự 在tại 覺giác 。葢# 身thân 心tâm 未vị 離ly 。則tắc 何hà 往vãng 非phi 礙ngại 。身thân 心tâm 一nhất 離ly 。則tắc 何hà 往vãng 非phi 自tự 在tại 歟# (# 七thất 佛Phật 偈kệ 示thị 眾chúng )# 。

恭cung 聞văn 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 。現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 。未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 。皆giai 以dĩ 六lục 種chủng 。攝nhiếp 十thập 方phương 三tam 世thế 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。無vô 有hữu 遺di 漏lậu 。未vị 聞văn 煉luyện 頂đảnh 燒thiêu 臂tý 。拔bạt 髮phát 熏huân 鼻tị 。眠miên 針châm 臥ngọa 棘cức 。而nhi 能năng 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 。如như 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。有hữu 然nhiên 臂tý 焚phần 身thân 之chi 說thuyết 。楞lăng 嚴nghiêm 有hữu 然nhiên 指chỉ 懺sám 罪tội 之chi 條điều 。法pháp 華hoa 則tắc 以dĩ 象tượng 寓# 意ý 。意ý 得đắc 而nhi 象tượng 忘vong 。實thật 不bất 在tại 然nhiên 臂tý 燒thiêu 身thân 也dã 。楞lăng 嚴nghiêm 然nhiên 指chỉ 。實thật 懺sám 己kỷ 罪tội 。非phi 籍tịch 此thử 以dĩ 鼓cổ 惑hoặc 愚ngu 夫phu 愚ngu 婦phụ 者giả 。何hà 名danh 六lục 攝nhiếp 。一nhất 頓đốn 攝nhiếp 。謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。作tác 父phụ 母mẫu 想tưởng 。隨tùy 力lực 所sở 能năng 。直trực 以dĩ 一nhất 切thiết 樂lạc 事sự 。饒nhiêu 益ích 而nhi 攝nhiếp 取thủ 之chi 。是thị 名danh 頓đốn 攝nhiếp 。二nhị 增tăng 上thượng 攝nhiếp 。增tăng 上thượng 。猶do 增tăng 勝thắng 也dã 。謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。既ký 已dĩ 發phát 心tâm 。若nhược 於ư 父phụ 母mẫu 。起khởi 尊tôn 重trọng 心tâm 。種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。勸khuyến 修tu 善thiện 法Pháp 。隨tùy 時thời 供cúng 養dường 。知tri 恩ân 報báo 恩ân 。若nhược 於ư 妻thê 子tử 眷quyến 屬thuộc 。教giáo 修tu 善thiện 法Pháp 。令linh 其kỳ 勝thắng 進tiến 。或hoặc 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。化hóa 身thân 為vi 明minh 王vương 聖thánh 帝đế 。即tức 攝nhiếp 受thọ 人nhân 民dân 。如như 法Pháp 正chánh 化hóa 。不bất 加gia 非phi 罰phạt 。以dĩ 財tài 以dĩ 法pháp 而nhi 為vi 饒nhiêu 益ích 。隨tùy 其kỳ 力lực 能năng 。教giáo 諸chư 人nhân 民dân 。令linh 修tu 善thiện 法Pháp 。是thị 名danh 增tăng 上thượng 攝nhiếp 。三tam 取thủ 攝nhiếp 。謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。常thường 以dĩ 二nhị 種chủng 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。一nhất 者giả 常thường 以dĩ 舍xá 心tâm 。以dĩ 財tài 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。令linh 其kỳ 離ly 於ư 貧bần 窮cùng 。二nhị 者giả 常thường 以dĩ 慈từ 悲bi 心tâm 。以dĩ 法pháp 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。拔bạt 惡ác 邪tà 見kiến 。教giáo 修tu 正Chánh 法Pháp 。是thị 名danh 取thủ 攝nhiếp 。惡ác 。謂vị 十thập 惡ác 。身thân 三tam 口khẩu 四tứ 。意ý 三tam 是thị 名danh 十thập 惡ác 。邪tà 。謂vị 拔bạt 髮phát 熏huân 鼻tị 眠miên 針châm 臥ngọa 棘cức 煉luyện 頂đảnh 燒thiêu 臂tý 牛ngưu 狗cẩu 等đẳng 戒giới 。是thị 名danh 邪tà 見kiến 。四tứ 久cửu 攝nhiếp 。謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。多đa 歷lịch 時thời 數số 。久cửu 久cửu 教giáo 化hóa 。乃nãi 得đắc 成thành 熟thục 。是thị 名danh 久cửu 攝nhiếp 。五ngũ 不bất 久cửu 攝nhiếp 。謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。教giáo 化hóa 不bất 久cửu 即tức 得đắc 成thành 熟thục 。是thị 名danh 不bất 久cửu 攝nhiếp 。如như 善thiện 財tài 龍long 女nữ 廣quảng 額ngạch 屠đồ 兒nhi 是thị 也dã 。六lục 後hậu 攝nhiếp 。謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。於ư 前tiền 五ngũ 攝nhiếp 之chi 後hậu 。攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。於ư 此thử 生sanh 內nội 即tức 能năng 成thành 熟thục 。是thị 名danh 後hậu 攝nhiếp 。又hựu 名danh 最tối 後hậu 攝nhiếp 。無vô 論luận 出xuất 家gia 在tại 家gia 。凡phàm 有hữu 志chí 於ư 出xuất 生sanh 死tử 苦khổ 海hải 者giả 。如như 上thượng 六lục 攝nhiếp 。應ưng 當đương 一nhất 一nhất 查# 考khảo 明minh 白bạch 。依y 而nhi 行hành 之chi 。自tự 然nhiên 佛Phật 知tri 見kiến 藉tạ 此thử 而nhi 開khai 。觀quán 行hành 藉tạ 此thử 而nhi 成thành 。如như 不bất 遵tuân 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。遺di 教giáo 所sở 知tri 所sở 行hành 。直trực 饒nhiêu 你nễ 。舍xá 恆Hằng 河Hà 沙sa 身thân 命mạng 。歷lịch 種chủng 種chủng 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。皆giai 為vi 魔ma 業nghiệp 。

何hà 以dĩ 故cố 。佛Phật 知tri 見kiến 不bất 開khai 故cố 。佛Phật 行hạnh 不bất 成thành 就tựu 故cố 。佛Phật 之chi 與dữ 魔ma 。譬thí 如như 氷băng 水thủy 。不bất 氷băng 即tức 水thủy 。不bất 水thủy 即tức 氷băng 。故cố 曰viết 毫hào 釐li 有hữu 差sai 。天thiên 地địa 懸huyền 隔cách 。又hựu 煉luyện 頂đảnh 燒thiêu 臂tý 博bác 米mễ 飯phạn 僧Tăng 。固cố 是thị 好hảo/hiếu 事sự 。然nhiên 不bất 若nhược 以dĩ 四tứ 大đại 觀quán 身thân 。四tứ 蘊uẩn 觀quán 心tâm 。身thân 心tâm 觀quán 熟thục 。轉chuyển 生sanh 死tử 為vi 涅Niết 槃Bàn 。轉chuyển 煩phiền 惱não 為vi 菩Bồ 提Đề 。較giảo 飯phạn 有hữu 僧Tăng 名danh 而nhi 無vô 僧Tăng 實thật 之chi 僧Tăng 。勝thắng 劣liệt 曉hiểu 如như 黑hắc 白bạch 。佛Phật 言ngôn 為vi 佛Phật 弟đệ 子tử 。不bất 解giải 佛Phật 語ngữ 。不bất 行hành 佛Phật 行hạnh 。謂vị 之chi 髠khôn 頭đầu 俗tục 人nhân 。故cố 飯phạn 髠khôn 頭đầu 俗tục 人nhân 。與dữ 飯phạn 常thường 人nhân 乞khất 兒nhi 等đẳng 。若nhược 然nhiên 者giả 。未vị 知tri 轉chuyển 生sanh 死tử 為vi 涅Niết 槃Bàn 。轉chuyển 煩phiền 惱não 為vi 菩Bồ 提Đề 。妄vọng 以dĩ 苦khổ 身thân 為vi 行hành 。鼓cổ 惑hoặc 愚ngu 癡si 眾chúng 生sanh 。此thử 非phi 魔ma 外ngoại 而nhi 何hà 哉tai 。 (# 六lục 種chủng 攝nhiếp 示thị 出xuất 家gia 在tại 家gia 人nhân )# 。

眾chúng 生sanh 靈linh 知tri 固cố 有hữu 。而nhi 不bất 能năng 用dụng 者giả 。第đệ 未vị 知tri 有hữu 耳nhĩ 。如như 一nhất 知tri 有hữu 。日nhật 用dụng 便tiện 能năng 惟duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 矣hĩ 。大đại 抵để 知tri 有hữu 的đích 人nhân 。知tri 身thân 身thân 化hóa 。知tri 心tâm 心tâm 化hóa 。所sở 以dĩ 處xứ 身thân 心tâm 而nhi 解giải 脫thoát 有hữu 餘dư 也dã 。故cố 曰viết 。知tri 有hữu 有hữu 壞hoại 。知tri 無vô 無vô 敗bại 。有hữu 無vô 既ký 爾nhĩ 。則tắc 罪tội 福phước 吉cát 凶hung 。獨độc 有hữu 性tánh 乎hồ 。

凡phàm 學học 佛Phật 。性tánh 宗tông 通thông 而nhi 相tương/tướng 宗tông 不bất 通thông 。常thường 迷mê 於ư 相tương 似tự 般Bát 若Nhã 路lộ 頭đầu 。二nhị 宗tông 通thông 而nhi 禪thiền 宗tông 不bất 通thông 。如như 葉diệp 公công 畫họa 龍long 。形hình 容dung 龍long 之chi 態thái 狀trạng 。宛uyển 若nhược 真chân 者giả 。然nhiên 終chung 不bất 能năng 致trí 雷lôi 雨vũ 耳nhĩ 。於ư 相tương 似tự 般Bát 若Nhã 路lộ 頭đầu 。不bất 辨biện 清thanh 楚sở 。不bất 免miễn 牽khiên 諸chư 外ngoại 典điển 。附phụ 會hội 佛Phật 書thư 。且thả 性tánh 宗tông 一nhất 味vị 虗hư 豁hoát 靈linh 徹triệt 。塵trần 勞lao 中trung 人nhân 。少thiểu 挹ấp 波ba 瀾lan 。懷hoài 抱bão 便tiện 覺giác 超siêu 放phóng 。即tức 如như 讀đọc 莊trang 子tử 一nhất 般ban 。令linh 人nhân 心tâm 魂hồn 遊du 揚dương 濁trược 世thế 之chi 表biểu 。於ư 此thử 虗hư 豁hoát 快khoái 活hoạt 處xứ 受thọ 用dụng 了liễu 。若nhược 以dĩ 為vi 極cực 則tắc 。永vĩnh 不bất 求cầu 進tiến 。凡phàm 見kiến 善Thiện 知Tri 識Thức 敲# 打đả 處xứ 。便tiện 以dĩ 為vi 生sanh 事sự 。此thử 病bệnh 不bất 消tiêu 。到đáo 底để 成thành 天thiên 然nhiên 外ngoại 道đạo 去khứ 也dã 。於ư 治trị 習tập 路lộ 頭đầu 罔võng 然nhiên 不bất 辨biện 好hảo 惡ác 者giả 。良lương 以dĩ 相tương/tướng 宗tông 不bất 通thông 。八bát 識thức 混hỗn 淆# 。不bất 知tri 何hà 識thức 是thị 現hiện 量lượng 。何hà 識thức 是thị 比tỉ 量lượng 。何hà 識thức 是thị 非phi 量lượng 。何hà 識thức 兼kiêm 帶đái 三tam 量lượng 。轉chuyển 何hà 識thức 為vi 智trí 。日nhật 用dụng 逆nghịch 順thuận 境cảnh 上thượng 。何hà 識thức 作tác 觀quán 。既ký 不bất 知tri 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 階giai 梯thê 。饒nhiêu 你nễ 於ư 性tánh 宗tông 七thất 通thông 八bát 達đạt 。只chỉ 是thị 畫họa 餅bính 充sung 饑cơ 。安an 能năng 得đắc 飽bão 。於ư 禪thiền 宗tông 未vị 能năng 究cứu 竟cánh 。則tắc 雲vân 門môn 打đả 殺sát 佛Phật 喂# 狗cẩu 子tử 。南nam 泉tuyền 斬trảm 猫miêu 兒nhi 等đẳng 機cơ 緣duyên 。縱túng/tung 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。聞văn 此thử 等đẳng 差sai 事sự 。亦diệc 不bất 免miễn 生sanh 大đại 疑nghi 怖bố 。震chấn 旦đán 國quốc 中trung 。自tự 昔tích 以dĩ 來lai 。每mỗi 有hữu 竊thiết 謂vị 佛Phật 經Kinh 。皆giai 是thị 抽trừu 繹# 莊trang 老lão 六lục 經kinh 。自tự 成thành 一nhất 家gia 。如như 此thử 等đẳng 人nhân 。若nhược 使sử 其kỳ 於ư 相tương/tướng 宗tông 中trung 討thảo 箇cá 分phần/phân 曉hiểu 。何hà 至chí 失thất 言ngôn 如như 此thử 。取thủ 後hậu 人nhân 之chi 笑tiếu 。即tức 如như 義nghĩa 學học 之chi 徒đồ 。或hoặc 於ư 禪thiền 宗tông 生sanh 謗báng 。立lập 言ngôn 排bài 斥xích 。總tổng 是thị 為vi 慮lự 不bất 遠viễn 。執chấp 泥nê 心tâm 重trọng/trùng 。於ư 情tình 識thức 上thượng 通thông 不bất 去khứ 。故cố 墮đọa 此thử 失thất 。且thả 如như 現hiện 前tiền 一nhất 身thân 。於ư 相tương/tướng 宗tông 究cứu 竟cánh 不bất 清thanh 。斷đoạn 不bất 知tri 此thử 身thân 下hạ 落lạc 。便tiện 識thức 他tha 不bất 破phá 。識thức 他tha 不bất 破phá 。便tiện 被bị 他tha 瞞man 。飲ẩm 食thực 男nam 女nữ 境cảnh 上thượng 。自tự 然nhiên 作tác 不bất 得đắc 主chủ 。便tiện 見kiến 可khả 欲dục 。既ký 見kiến 可khả 欲dục 。此thử 心tâm 便tiện 亂loạn 。心tâm 亂loạn 身thân 惑hoặc 。縱túng/tung 使sử 活hoạt 佛Phật 終chung 日nhật 耳nhĩ 提đề 面diện 命mạng 。也dã 化hóa 你nễ 不bất 得đắc 。葢# 此thử 心tâm 此thử 身thân 。都đô 成thành 了liễu 箇cá 欲dục 塊khối 。有hữu 何hà 虗hư 處xứ 。可khả 受thọ 醍đề 醐hồ 。要yếu 識thức 破phá 此thử 身thân 。亦diệc 不bất 甚thậm 難nan 。生sanh 前tiền 眼nhãn 不bất 攬lãm 色sắc 。耳nhĩ 不bất 攬lãm 聲thanh 。鼻tị 不bất 攬lãm 香hương 臭xú 。舌thiệt 不bất 攬lãm 醎hàm 淡đạm 。身thân 不bất 攬lãm 觸xúc 。則tắc 意ý 根căn 上thượng 便tiện 無vô 待đãi 。根căn 既ký 無vô 待đãi 。境cảnh 寧ninh 有hữu 待đãi 。境cảnh 識thức 無vô 待đãi 。當đương 下hạ 寂tịch 滅diệt 。寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。一nhất 切thiết 順thuận 逆nghịch 因nhân 緣duyên 。頓đốn 化hóa 為vi 常thường 光quang 。由do 是thị 推thôi 之chi 。現hiện 前tiền 一nhất 身thân 。不bất 過quá 生sanh 前tiền 五ngũ 塵trần 落lạc 謝tạ 之chi 影ảnh 子tử 。橫hoạnh/hoành 計kế 不bất 消tiêu 。成thành 此thử 肉nhục 塊khối 耳nhĩ 。噫# 。生sanh 前tiền 有hữu 五ngũ 塵trần 影ảnh 子tử 。識thức 不bất 破phá 。乃nãi 結kết 成thành 現hiện 前tiền 肉nhục 塊khối 子tử 。如như 現hiện 前tiền 肉nhục 塊khối 子tử 再tái 識thức 不bất 破phá 。則tắc 肉nhục 塊khối 陸lục 續tục 展triển 轉chuyển 無vô 窮cùng 去khứ 也dã 。故cố 不bất 管quản 你nễ 。利lợi 根căn 鈍độn 根căn 。於ư 三tam 界giới 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 之chi 中trung 。要yếu 求cầu 箇cá 出xuất 頭đầu 分phần/phân 。最tối 初sơ 便tiện 把bả 肉nhục 塊khối 子tử 覷thứ 得đắc 粉phấn 碎toái 始thỉ 得đắc 。肉nhục 塊khối 子tử 既ký 能năng 覷thứ 破phá 。有hữu 生sanh 之chi 患hoạn 。根căn 株chu 拔bạt 矣hĩ 。此thử 根căn 既ký 拔bạt 。一nhất 切thiết 無vô 累lũy/lụy/luy 。既ký 得đắc 無vô 累lũy/lụy/luy 。凡phàm 咳khái 唾thóa 掉trạo 臂tý 。皆giai 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 也dã 。以dĩ 此thử 梵Phạm 行hạnh 之chi 光quang 。照chiếu 彼bỉ 魔ma 外ngoại 。自tự 然nhiên 膽đảm 喪táng 魂hồn 驚kinh 。歸quy 依y 之chi 不bất 暇hạ 矣hĩ 。雖tuy 然nhiên 要yếu 覷thứ 破phá 肉nhục 塊khối 子tử 。也dã 是thị 難nạn/nan 事sự 。苟cẩu 於ư 出xuất 世thế 之chi 心tâm 。見kiến 未vị 定định 而nhi 惑hoặc 不bất 決quyết 。豈khởi 易dị 為vi 哉tai 。又hựu 相tương/tướng 宗tông 之chi 書thư 。無vô 有hữu 通thông 變biến 師sư 承thừa 。學học 一nhất 分phần/phân 加gia 一nhất 分phần/phân 繫hệ 縛phược 。故cố 於ư 性tánh 宗tông 禪thiền 宗tông 上thượng 。和hòa 會hội 不bất 來lai 。若nhược 於ư 相tương/tướng 宗tông 精tinh 了liễu 。即tức 一nhất 切thiết 外ngoại 書thư 。亦diệc 總tổng 是thị 佛Phật 法Pháp 。故cố 古cổ 人nhân 云vân 。若nhược 人nhân 識thức 得đắc 心tâm 。大đại 地địa 無vô 寸thốn 土thổ/độ 。寸thốn 土thổ/độ 尚thượng 無vô 。外ngoại 書thư 非phi 心tâm 而nhi 何hà 。我ngã 每mỗi 常thường 見kiến 此thử 等đẳng 病bệnh 人nhân 多đa 。故cố 不bất 惜tích 勞lao 擾nhiễu 。牽khiên 枝chi 引dẫn 蔓mạn 如như 此thử (# 示thị 門môn 人nhân )# 。

藏tạng 教giáo 利lợi 用dụng 。急cấp 於ư 陶đào 凡phàm 。通thông 教giáo 利lợi 用dụng 。急cấp 於ư 陶đào 滅diệt 色sắc 明minh 空không 之chi 劣liệt 習tập 。別biệt 教giáo 急cấp 於ư 轉chuyển 通thông 人nhân 之chi 狹hiệp 識thức 。圓viên 教giáo 全toàn 始thỉ 全toàn 終chung 吾ngô 如Như 來Lai 初sơ 之chi 本bổn 致trí 也dã 。通thông 人nhân 以dĩ 狹hiệp 言ngôn 者giả 。其kỳ 斷đoạn 惑hoặc 止chỉ 於ư 見kiến 思tư 。惟duy 巧xảo 勝thắng 乎hồ 滅diệt 色sắc 耳nhĩ 。別biệt 教giáo 功công 用dụng 殊thù 特đặc 。非phi 通thông 之chi 例lệ 。葢# 斷đoạn 無vô 明minh 十thập 二nhị 品phẩm 也dã 。圓viên 教giáo 則tắc 圓viên 斷đoạn 之chi 矣hĩ 。凡phàm 內nội 書thư 讀đọc 之chi 。不bất 以dĩ 六lục 即tức 雙song 融dung 。了liễu 了liễu 不bất 昧muội 。其kỳ 濫lạm 魔ma 外ngoại 無vô 疑nghi 也dã 。將tương 此thử 細tế 議nghị 。則tắc 不bất 遷thiên 論luận 旨chỉ 。可khả 過quá 半bán 矣hĩ (# 示thị 聞văn 郎lang )# 。

諸chư 大đại 眾chúng 。今kim 日nhật 是thị 臘lạp 月nguyệt 三tam 十thập 夜dạ 。梅mai 花hoa 色sắc 上thượng 添# 新tân 歲tuế 。爆bộc 竹trúc 聲thanh 中trung 減giảm 舊cựu 年niên 。請thỉnh 各các 屏bính 息tức 緣duyên 心tâm 。諦đế 聽thính 慈từ 雲vân 說thuyết 兩lưỡng 句cú 淡đạm 話thoại 。大đại 凡phàm 人nhân 生sanh 死tử 不bất 切thiết 。只chỉ 被bị 箇cá 富phú 貴quý 貧bần 賤tiện 。忙mang 迫bách 閒gian/nhàn 散tán 障chướng 了liễu 他tha 。富phú 貴quý 最tối 極cực 。人nhân 中trung 不bất 過quá 輪Luân 王Vương 。天thiên 上thượng 不bất 過quá 。摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。及cập 至chí 福phước 盡tận 。五ngũ 衰suy 相tướng 現hiện 。眷quyến 屬thuộc 厭yếm 離ly 。威uy 德đức 不bất 振chấn 。死tử 魔ma 現hiện 前tiền 。他tha 豈khởi 不bất 要yếu 強cường/cưỡng 作tác 箇cá 主chủ 宰tể 。多đa 享hưởng 幾kỷ 日nhật 癡si 福phước 。其kỳ 如như 無vô 常thường 沒một 情tình 。直trực 下hạ 請thỉnh 行hành 。到đáo 此thử 時thời 際tế 。與dữ 庸dong 人nhân 何hà 異dị 。慈từ 雲vân 見kiến 眼nhãn 前tiền 齊tề 頭đầu 整chỉnh 腦não 。伶# 牙nha 利lợi 齒xỉ 。談đàm 吐thổ 便tiện 便tiện 的đích 漢hán 子tử 。專chuyên 心tâm 致trí 志chí 。莫mạc 不bất 以dĩ 功công 名danh 富phú 貴quý 為vi 極cực 則tắc 。眠miên 思tư 夢mộng 想tưởng 。必tất 欲dục 滿mãn 願nguyện 方phương 休hưu 。他tha 輪Luân 王Vương 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。到đáo 頭đầu 也dã 只chỉ 是thị 這giá 等đẳng 榜bảng 樣# 。何hà 苦khổ 并tinh 盡tận 精tinh 神thần 。波ba 波ba 逐trục 逐trục 。斷đoạn 送tống 了liễu 一nhất 生sanh 。又hựu 有hữu 一nhất 等đẳng 。富phú 貴quý 籠lung 罩# 他tha 不bất 得đắc 的đích 。以dĩ 閒gian/nhàn 散tán 為vi 懷hoài 。陶đào 情tình 高cao 尚thượng 。殊thù 不bất 知tri 天thiên 上thượng 人nhân 閒gian/nhàn 。最tối 閒gian/nhàn 散tán 者giả 莫mạc 過quá 神thần 仙tiên 。乘thừa 風phong 往vãng 返phản 。瞬thuấn 息tức 萬vạn 里lý 。意ý 有hữu 所sở 向hướng 。莫mạc 不bất 遂toại 心tâm 。一nhất 旦đán 報báo 謝tạ 淪luân 墜trụy 生sanh 死tử 。從tùng 前tiền 神thần 通thông 變biến 幻huyễn 。種chủng 種chủng 逍tiêu 遙diêu 。一nhất 無vô 所sở 仗trượng 。隨tùy 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。與dữ 猪trư 狗cẩu 同đồng 倫luân 。償thường 也dã 業nghiệp 債trái 。大đại 眾chúng 。上thượng 來lai 富phú 貴quý 閒gian/nhàn 散tán 。撞chàng 了liễu 箇cá 大đại 年niên 三tam 十thập 夜dạ 。也dã 都đô 結kết 梢# 如như 此thử 。貧bần 賤tiện 忙mang 迫bách 。又hựu 何hà 足túc 道đạo 。此thử 是thị 三tam 界giới 裏lý 苦khổ 樂lạc 榜bảng 樣# 。又hựu 不bất 知tri 三tam 界giới 外ngoại 亦diệc 有hữu 苦khổ 樂lạc 。大đại 眾chúng 肯khẳng 信tín 否phủ/bĩ 。若nhược 說thuyết 不bất 信tín 。諸chư 佛Phật 誠thành 言ngôn 安an 敢cảm 不bất 信tín 。聲Thanh 聞Văn 斷đoạn 見kiến 思tư 惑hoặc 盡tận 。永vĩnh 脫thoát 分phân 段đoạn 穢uế 軀khu 。六Lục 通Thông 縱túng/tung 任nhậm 無vô 為vi 。山sơn 壁bích 由do 之chi 直trực 度độ 。改cải 身thân 換hoán 質chất 。稱xưng 念niệm 即tức 成thành 。豈khởi 不bất 樂nhạo 也dã 。然nhiên 還hoàn 有hữu 塵trần 沙sa 無vô 明minh 。及cập 根căn 本bổn 無vô 明minh 在tại 。難nạn/nan 免miễn 變biến 易dị 生sanh 死tử 。於ư 佛Phật 性tánh 上thượng 未vị 得đắc 洞đỗng 然nhiên 徹triệt 了liễu 。酣# 飲ẩm 寂tịch 滅diệt 濁trược 酒tửu 。觸xúc 事sự 面diện 墻tường 。如như 枯khô 樁# 死tử 漢hán 相tương 似tự 。豈khởi 不bất 是thị 苦khổ 。此thử 是thị 三tam 界giới 外ngoại 的đích 苦khổ 樂lạc 。障chướng 蔽tế 了liễu 佛Phật 性tánh 。不bất 得đắc 受thọ 用dụng 真chân 寂tịch 滅diệt 三tam 昧muội 。何hà 況huống 三tam 界giới 裏lý 頭đầu 。腥tinh 臊tao 危nguy 脆thúy 之chi 身thân 。結kết 業nghiệp 顛điên 狂cuồng 之chi 想tưởng 。戀luyến 此thử 涕thế 唾thóa 富phú 貴quý 。果quả 是thị 皮bì 裏lý 有hữu 血huyết 。眼nhãn 裏lý 有hữu 筋cân 的đích 漢hán 子tử 。聞văn 此thử 淡đạm 話thoại 。豈khởi 不bất 面diện 熱nhiệt 痛thống 省tỉnh 。尋tầm 箇cá 出xuất 脫thoát 這giá 圈quyển [袖-由+匱]# 的đích 活hoạt 路lộ 。大đại 眾chúng 有hữu 一nhất 段đoạn 極cực 平bình 常thường 極cực 奇kỳ 特đặc 的đích 事sự 。只chỉ 自tự 不bất 知tri 。如như 何hà 是thị 極cực 平bình 常thường 。人nhân 皆giai 固cố 有hữu 本bổn 自tự 現hiện 成thành 。只chỉ 為vì 情tình 封phong 識thức 鎻# 。不bất 得đắc 受thọ 用dụng 。如như 何hà 是thị 極cực 奇kỳ 特đặc 。不bất 離ly 此thử 臭xú 穢uế 之chi 軀khu 。即tức 就tựu 煩phiền 惱não 業nghiệp 窟quật 裏lý 。發phát 一nhất 段đoạn 堅kiên 固cố 信tín 心tâm 。勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。利lợi 害hại 毀hủy 譽dự 。略lược 不bất 顧cố 著trước 。辦biện 了liễu 此thử 段đoạn 志chí 氣khí 。然nhiên 後hậu 見kiến 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。將tương 此thử 懷hoài 抱bão 直trực 心tâm 告cáo 訴tố 他tha 。必tất 不bất 辜cô 你nễ 此thử 點điểm 真chân 誠thành 。必tất 指chỉ 你nễ 箇cá 尋tầm 活hoạt 路lộ 的đích 方phương 法pháp 。直trực 下hạ 信tín 受thọ 其kỳ 言ngôn 。不bất 得đắc 揣đoàn 摩ma 。不bất 得đắc 賣mại 聰thông 明minh 杜đỗ 撰soạn 。即tức 如như 初sơ 生sanh 嬰anh 兒nhi 。惟duy 乳nhũ 是thị 念niệm 。不bất 知tri 母mẫu 之chi 妍nghiên 醜xú 貴quý 賤tiện 。參tham 禪thiền 的đích 漢hán 子tử 。也dã 要yếu 如như 是thị 。葢# 人nhân 不bất 本bổn 色sắc 。心tâm 不bất 純thuần 粹túy 。決quyết 做tố 此thử 等đẳng 事sự 不bất 得đắc 。果quả 辦biện 了liễu 此thử 等đẳng 肚đỗ 腸tràng 。繫hệ 住trụ 本bổn 參tham 話thoại 頭đầu 。不bất 論luận 日nhật 月nguyệt 。孜tư 孜tư 綿miên 密mật 。迥huýnh 迥huýnh 現hiện 前tiền 。一nhất 片phiến 觸xúc 不bất 碎toái 的đích 境cảnh 界giới 。情tình 關quan 坐tọa 斷đoạn 。意ý 識thức 不bất 行hành 。到đáo 此thử 光quang 景cảnh 。胸hung 中trung 覔# 一nhất 點điểm 憎tăng 愛ái 。了liễu 不bất 可khả 得đắc 。何hà 況huống 軀khu 殻# 上thượng 的đích 死tử 生sanh 。這giá 箇cá 時thời 節tiết 。并tinh 著trước 精tinh 彩thải 。 # 命mạng 直trực 前tiền 。以dĩ 悟ngộ 為vi 期kỳ 。你nễ 真chân 心tâm 不bất 退thoái 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。與dữ 權quyền 位vị 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。必tất 慈từ 憫mẫn 冥minh 加gia 。忽hốt 然nhiên 透thấu 徹triệt 。大đại 事sự 了liễu 當đương 。殺sát 活hoạt 自tự 由do 。不bất 妨phương 就tựu 富phú 貴quý 以dĩ 弘hoằng 化hóa 。示thị 高cao 尚thượng 以dĩ 振chấn 俗tục 。若nhược 必tất 以dĩ 富phú 貴quý 閒gian/nhàn 散tán 為vi 障chướng 道đạo 。此thử 又hựu 無vô 繩thằng 自tự 縛phược 。死tử 結kết 不bất 少thiểu 。果quả 到đáo 此thử 地địa 位vị 。即tức 不bất 離ly 臭xú 皮bì 袋đại 。便tiện 是thị 肉nhục 身thân 菩Bồ 薩Tát 。與dữ 眾chúng 生sanh 抽trừu 釘đinh/đính 拔bạt 楔tiết 。點điểm 凡phàm 成thành 聖thánh 。縱túng/tung 步bộ 於ư 毗tỳ 盧lô 頂đảnh 上thượng 。鼓cổ 化hóa 於ư 今kim 事sự 門môn 頭đầu 。叱sất 咤trá 死tử 參tham 禪thiền 豪hào 傑kiệt 之chi 偷thâu 心tâm 。棒bổng 喝hát 敲# 落lạc 無vô 明minh 漢hán 子tử 的đích 習tập 氣khí 。若nhược 也dã 如như 是thị 。不bất 惟duy 自tự 了liễu 。亦diệc 且thả 為vi 人nhân 。豈khởi 不bất 特đặc 奇kỳ 乎hồ 。大đại 眾chúng 如như 何hà 是thị 本bổn 參tham 話thoại 頭đầu 。趙triệu 州châu 問vấn 投đầu 子tử 。大đại 死tử 的đích 人nhân 。卻khước 活hoạt 如như 何hà 。子tử 云vân 。不bất 許hứa 夜dạ 行hành 。投đầu 明minh 須tu 到đáo 。且thả 道đạo 是thị 何hà 道Đạo 理lý 。有hữu 會hội 得đắc 的đích 出xuất 來lai 吐thổ 露lộ 看khán 。若nhược 都đô 不bất 薦tiến 。各các 各các 自tự 便tiện 。偈kệ 曰viết 。一nhất 念niệm 無vô 明minh 昧muội 己kỷ 靈linh 。昏hôn 昏hôn 埋mai 沒một 幾kỷ 千thiên 生sanh 。臭xú 尸thi 殻# 上thượng 分phần/phân 妍nghiên 醜xú 。虗hư 幻huyễn 門môn 頭đầu 起khởi 愛ái 憎tăng 。深thâm 溺nịch 邪tà 途đồ 誰thùy 解giải 險hiểm 。飄phiêu 流lưu 苦khổ 海hải 不bất 知tri 醒tỉnh 。莫mạc 言ngôn 此thử 是thị 閒gian/nhàn 饒nhiêu 舌thiệt 。大đại 要yếu 諸chư 人nhân 出xuất 火hỏa 坑khanh (# 除trừ 夜dạ 示thị 眾chúng )# 。

夫phu 五ngũ 慾dục 覆phú 盆bồn 。心tâm 光quang 不bất 明minh 。有hữu 能năng 揭yết 之chi 。千thiên 古cổ 長trường/trưởng 旦đán 。不bất 亦diệc 快khoái 哉tai 。故cố 全toàn 生sanh 之chi 德đức 。莫mạc 若nhược 襲tập 明minh 之chi 功công 也dã 。葢# 日nhật 沈trầm 則tắc 月nguyệt 襲tập 其kỳ 明minh 。月nguyệt 沒một 則tắc 燈đăng 襲tập 之chi 。如như 日nhật 月nguyệt 燈đăng 三tam 者giả 照chiếu 不bất 及cập 處xứ 。苟cẩu 微vi 不bất 明minh 自tự 發phát 之chi 光quang 。則tắc 諸chư 暗ám 相tướng 。永vĩnh 昏hôn 我ngã 矣hĩ 。是thị 故cố 宗tông 譜# 之chi 設thiết 。貴quý 在tại 襲tập 明minh 。自tự 飲ẩm 光quang 至chí 於ư 震chấn 旦đán 鼻tị 祖tổ 。皆giai 以dĩ 不bất 傳truyền 之chi 妙diệu 。拋phao 擲trịch 乎hồ 衣y 鉢bát 偈kệ 頌tụng 之chi 閒gian/nhàn 。使sử 天thiên 資tư 高cao 者giả 。即tức 妙diệu 襲tập 明minh 。明minh 明minh 無vô 盡tận 。又hựu 譬thí 諸chư 無vô 盡tận 燈đăng 。然nhiên 唯duy 濟tế 北bắc 一nhất 枝chi 。光quang 茂mậu 特đặc 盛thịnh 。似tự 他tha 宗tông 莫mạc 及cập 也dã 。雖tuy 然nhiên 雲vân 門môn 洞đỗng 山sơn 溈# 仰ngưỡng 法Pháp 眼nhãn 之chi 門môn 。出xuất 人nhân 亦diệc 皆giai 奇kỳ 偉# 。又hựu 非phi 後hậu 世thế 黃hoàng 口khẩu 禪thiền 雛sồ 。得đắc 而nhi 皂tạo 白bạch 者giả 也dã 。

五Ngũ 戒Giới 精tinh 持trì 。須tu 明minh 三tam 聚tụ 。五Ngũ 戒Giới 者giả 。不bất 殺sát 不bất 盜đạo 。不bất 淫dâm 不bất 妄vọng 不bất 酒tửu 是thị 也dã 。三tam 聚tụ 者giả 。一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。律luật 即tức 法pháp 律luật 。是thị 禁cấm 止chỉ 之chi 義nghĩa 。儀nghi 即tức 儀nghi 式thức 。是thị 軌quỹ 範phạm 之chi 義nghĩa 。持trì 此thử 戒giới 者giả 。一nhất 者giả 不bất 得đắc 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。自tự 讚tán 毀hủy 他tha 。二nhị 者giả 不bất 得đắc 故cố 慳san 。不bất 施thí 前tiền 人nhân 。三tam 者giả 不bất 得đắc 瞋sân 心tâm 打đả 罵mạ 眾chúng 生sanh 。四tứ 者giả 不bất 得đắc 毀hủy 謗báng 。大Đại 乘Thừa 經Kinh 典điển 。持trì 此thử 四tứ 法pháp 。無vô 惡ác 不bất 離ly 。故cố 名danh 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 者giả 。謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。所sở 作tác 善thiện 法Pháp 。及cập 聞văn 思tư 修tu 三tam 慧tuệ 。六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。無vô 不bất 聚tụ 攝nhiếp 。故cố 名danh 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 者giả 。謂vị 能năng 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。能năng 攝nhiếp 之chi 行hành 。即tức 是thị 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。慈từ 名danh 愛ái 念niệm 。能năng 與dữ 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。悲bi 名danh 憐lân 愍mẫn 。能năng 拔bạt 眾chúng 生sanh 苦khổ 故cố 。喜hỷ 名danh 喜hỷ 慶khánh 。慶khánh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 故cố 。捨xả 名danh 無vô 憎tăng 無vô 愛ái 。常thường 念niệm 眾chúng 生sanh 。同đồng 得đắc 無vô 憎tăng 無vô 愛ái 故cố 。以dĩ 此thử 等đẳng 法pháp 。攝nhiếp 諸chư 眾chúng 生sanh 。故cố 名danh 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。夫phu 五Ngũ 戒Giới 三tam 聚tụ 。精tinh 博bác 無vô 遺di 。精tinh 則tắc 五ngũ 為vi 諸chư 戒giới 之chi 本bổn 。故cố 名danh 此thử 五ngũ 為vi 根căn 本bổn 戒giới 。博bác 則tắc 無vô 善thiện 不bất 攝nhiếp 。故cố 名danh 此thử 三tam 為vi 三Tam 聚Tụ 戒Giới 。是thị 故cố 持trì 五ngũ 而nhi 不bất 持trì 三tam 。但đãn 紹thiệu 人nhân 天thiên 。難nạn/nan 繼kế 佛Phật 祖tổ 。然nhiên 戒giới 殺sát 而nhi 不bất 能năng 放phóng 生sanh 。戒giới 盜đạo 而nhi 不bất 能năng 布bố 施thí 。戒giới 淫dâm 而nhi 不bất 能năng 教giáo 人nhân 持trì 戒giới 。戒giới 妄vọng 語ngữ 而nhi 不bất 能năng 愛ái 語ngữ 說thuyết 法Pháp 。戒giới 酒tửu 而nhi 不bất 能năng 勸khuyến 人nhân 戒giới 飲ẩm 。此thử 名danh 下hạ 品phẩm 五Ngũ 戒Giới 。反phản 是thị 名danh 中trung 品phẩm 五Ngũ 戒Giới 。如như 能năng 五Ngũ 戒Giới 三tam 聚tụ 。兼kiêm 持trì 無vô 犯phạm 。名danh 上thượng 品phẩm 五Ngũ 戒Giới 。嗚ô 呼hô 。一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。五Ngũ 戒Giới 三tam 聚tụ 。凡phàm 聖thánh 圓viên 滿mãn 。一nhất 念niệm 既ký 生sanh 。五Ngũ 戒Giới 三tam 聚tụ 。在tại 道đạo 前tiền 或hoặc 不bất 聞văn 名danh 字tự 。或hoặc 聞văn 名danh 字tự 。不bất 知tri 義nghĩa 趣thú 。或hoặc 知tri 義nghĩa 趣thú 。以dĩ 染nhiễm 業nghiệp 障chướng 重trọng 。不bất 能năng 持trì 守thủ 。惟duy 道đạo 中trung 道đạo 後hậu 。道đạo 有hữu 淺thiển 深thâm 。或hoặc 滿mãn 持trì 。或hoặc 分phần/phân 持trì 。教giáo 有hữu 明minh 文văn 。茲tư 不bất 煩phiền 舉cử 。又hựu 初sơ 心tâm 之chi 人nhân 。謂vị 之chi 毛mao 道đạo 凡phàm 夫phu 。設thiết 觸xúc 境cảnh 風phong 逆nghịch 順thuận 。心tâm 識thức 飄phiêu 忽hốt 。如như 墮đọa 鴻hồng 毛mao 於ư 康khang 莊trang 。微vi 風phong 歘hốt 起khởi 。飄phiêu 忽hốt 無vô 定định 。故cố 有hữu 志chí 出xuất 苦khổ 。持trì 五ngũ 戒giới 者giả 。若nhược 不bất 發phát 重trọng/trùng 大đại 惡ác 誓thệ 。痛thống 制chế 心tâm 識thức 。偶ngẫu 觸xúc 境cảnh 風phong 。現hiện 行hành 力lực 故cố 。染nhiễm 流lưu 易dị 墮đọa 。淨tịnh 岸ngạn 難nạn/nan 登đăng 。故cố 古cổ 人nhân 自tự 知tri 染nhiễm 習tập 濃nồng 厚hậu 。於ư 戒giới 戒giới 之chi 下hạ 。一nhất 一nhất 發phát 大đại 重trọng 誓thệ 。扶phù 持trì 戒giới 心tâm 。使sử 無vô 飄phiêu 忽hốt 。今kim 可khả 既ký 知tri 浮phù 榮vinh 危nguy 脆thúy 。見kiến 幾kỷ 而nhi 作tác 。掛quải 冠quan 祝chúc 髮phát 。自tự 外ngoại 及cập 庶thứ 。自tự 庶thứ 求cầu 真chân 。生sanh 生sanh 世thế 世thế 。不bất 受thọ 雜tạp 身thân 。常thường 為vi 男nam 子tử 。六lục 根căn 完hoàn 具cụ 。福phước 慧tuệ 隨tùy 願nguyện 。永vĩnh 作tác 比Bỉ 丘Khâu 。斷đoạn 見kiến 思tư 後hậu 。分phân 身thân 散tán 影ảnh 。淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。如như 是thị 戒giới 願nguyện 。豈khởi 可khả 易dị 發phát 。自tự 受thọ 戒giới 後hậu 。苟cẩu 不bất 以dĩ 惡ác 誓thệ 怖bố 心tâm 。願nguyện 繩thằng 束thúc 縛phược 。戒giới 實thật 難nan 持trì 。願nguyện 實thật 難nạn/nan 發phát 故cố 。戒giới 急cấp 願nguyện 緩hoãn 。戒giới 屬thuộc 生sanh 滅diệt 。戒giới 急cấp 願nguyện 急cấp 。戒giới 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。如như 能năng 持trì 無vô 生sanh 滅diệt 戒giới 。則tắc 五Ngũ 戒Giới 三tam 聚tụ 。自tự 然nhiên 於ư 境cảnh 風phong 逆nghịch 順thuận 之chi 中trung 。任nhậm 運vận 無vô 犯phạm 。倘thảng 慮lự 三tam 聚tụ 廣quảng 博bác 難nan 持trì 。五ngũ 須tu 精tinh 持trì 。三tam 聚tụ 漸tiệm 持trì 。如như 五ngũ 不bất 精tinh 持trì 。戒giới 神thần 瞋sân 怒nộ 。一nhất 戒giới 五ngũ 神thần 。五Ngũ 戒Giới 二nhị 十thập 五ngũ 神thần 。如như 影ảnh 隨tùy 形hình 。護hộ 持trì 戒giới 人nhân 。剎sát 那na 不bất 離ly 。如như 持trì 戒giới 不bất 精tinh 。神thần 亦diệc 無vô 時thời 不bất 怒nộ 。

兩lưỡng 順thuận 一nhất 逆nghịch 。迷mê 悟ngộ 綱cương 宗tông 。綱cương 宗tông 不bất 明minh 。解giải 行hành 失thất 凖# 。唐đường 宣tuyên 宗tông 大đại 中trung 五ngũ 年niên 。召triệu 京kinh 兆triệu 薦tiến 福phước 寺tự 弘hoằng 辨biện 入nhập 見kiến 。上thượng 問vấn 曰viết 。何hà 為vi 頓đốn 見kiến 。何hà 名danh 漸tiệm 修tu 。對đối 曰viết 。頓đốn 名danh 自tự 性tánh 。與dữ 佛Phật 同đồng 儔trù 。然nhiên 有hữu 無vô 始thỉ 染nhiễm 習tập 。故cố 假giả 漸tiệm 修tu 對đối 治trị 。令linh 順thuận 性tánh 起khởi 用dụng 。如như 人nhân 吃cật 飯phạn 。不bất 因nhân 一nhất 口khẩu 便tiện 飽bão 。帝đế 悅duyệt 。賜tứ 號hiệu 圓viên 智trí 禪thiền 師sư 。此thử 兩lưỡng 順thuận 一nhất 逆nghịch 綱cương 宗tông 之chi 所sở 劵# 也dã 。大đại 抵để 眾chúng 生sanh 。本bổn 無vô 有hữu 苦khổ 受thọ 。以dĩ 性tánh 變biến 為vi 情tình 。昏hôn 動động 乃nãi 作tác 。萬vạn 法pháp 生sanh 焉yên 。昏hôn 動động 既ký 作tác 。明minh 靜tĩnh 失thất 真chân 。明minh 靜tĩnh 既ký 失thất 。昏hôn 動động 日nhật 深thâm 。昏hôn 動động 既ký 深thâm 。靡mĩ 所sở 不bất 至chí 。故cố 瞥miết 起khởi 一nhất 念niệm 。念niệm 不bất 在tại 上thượng 品phẩm 十thập 惡ác 。則tắc 在tại 中trung 品phẩm 慳san 吝lận 十thập 惡ác 。不bất 在tại 中trung 品phẩm 慳san 吝lận 十thập 惡ác 。則tắc 在tại 下hạ 品phẩm 愚ngu 癡si 十thập 惡ác 。不bất 在tại 下hạ 品phẩm 愚ngu 癡si 十thập 惡ác 。則tắc 在tại 五Ngũ 戒Giới 滿mãn 缺khuyết 之chi 閒gian/nhàn 。不bất 在tại 五Ngũ 戒Giới 滿mãn 缺khuyết 之chi 閒gian/nhàn 。則tắc 在tại 猜# 忌kỵ 修tu 十Thập 善Thiện 之chi 域vực 。不bất 在tại 猜# 忌kỵ 修tu 十Thập 善Thiện 之chi 域vực 。則tắc 在tại 純thuần 修tu 十Thập 善Thiện 之chi 天thiên 。此thử 六lục 者giả 。雖tuy 升thăng 沈trầm 不bất 同đồng 。苦khổ 樂lạc 各các 交giao 。皆giai 性tánh 變biến 為vi 情tình 而nhi 有hữu 也dã 。夫phu 性tánh 初sơ 本bổn 妙diệu 。變biến 而nhi 為vi 粗thô 。故cố 名danh 下hạ 凡phàm 。粗thô 必tất 流lưu 至chí 於ư 濁trược 。濁trược 必tất 受thọ 苦khổ 。苦khổ 極cực 必tất 思tư 本bổn 。如như 人nhân 臨lâm 死tử 生sanh 之chi 際tế 。不bất 號hào 呼hô 父phụ 母mẫu 。必tất 哀ai 天thiên 叩khấu 地địa 。諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。乘thừa 其kỳ 思tư 本bổn 之chi 時thời 。遂toại 以dĩ 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 熏huân 之chi 。熏huân 熟thục 則tắc 解giải 。解giải 則tắc 能năng 了liễu 知tri 根căn 塵trần 無vô 性tánh 。孰thục 為vi 物vật 我ngã 。此thử 無vô 物vật 我ngã 者giả 。在tại 堯# 不bất 加gia 多đa 。在tại 紂# 不bất 加gia 少thiểu 。堯# 能năng 以dĩ 解giải 治trị 染nhiễm 習tập 。所sở 以dĩ 人nhân 欲dục 日nhật 消tiêu 。天thiên 理lý 日nhật 全toàn 。如như 陽dương 回hồi 大đại 地địa 。消tiêu 得đắc 一nhất 分phần/phân 氷băng 。則tắc 一nhất 分phần/phân 水thủy 現hiện 前tiền 。消tiêu 得đắc 十thập 分phần/phân 氷băng 。則tắc 十thập 分phần/phân 水thủy 現hiện 前tiền 。水thủy 既ký 現hiện 前tiền 。氷băng 不bất 可khả 得đắc 。此thử 名danh 一nhất 逆nghịch 。水thủy 性tánh 融dung 通thông 。在tại 方phương 而nhi 方phương 。在tại 圓viên 而nhi 圓viên 。可khả 以dĩ 為vi 六lục 合hợp 之chi 靈linh 潤nhuận 。可khả 以dĩ 為vi 三tam 冬đông 之chi 霜sương 雪tuyết 。在tại 天thiên 為vi 雨vũ 。在tại 地địa 為vi 泉tuyền 。在tại 流lưu 為vi 江giang 。在tại 貯trữ 為vi 湖hồ 。在tại 納nạp 為vi 海hải 。名danh 雖tuy 多đa 種chủng 。實thật 則tắc 惟duy 濕thấp 而nhi 已dĩ 。以dĩ 其kỳ 在tại 方phương 圓viên 之chi 器khí 。而nhi 器khí 不bất 能năng 留lưu 礙ngại 。如như 妙diệu 覺giác 聖thánh 人nhân 。分phân 身thân 散tán 影ảnh 。遍biến 入nhập 諸chư 趣thú 。開khai 迷mê 成thành 覺giác 。鑄chú 苦khổ 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。務vụ 莫mạc 不bất 濟tế 。然nhiên 未vị 嘗thường 有hữu 累lũy/lụy/luy 。此thử 名danh 妙diệu 順thuận 。又hựu 名danh 順thuận 性tánh 起khởi 用dụng 。然nhiên 順thuận 性tánh 起khởi 用dụng 中trung 。有hữu 逆nghịch 而nhi 未vị 全toàn 者giả 。有hữu 逆nghịch 而nhi 將tương 全toàn 者giả 。有hữu 逆nghịch 而nhi 已dĩ 全toàn 者giả 。如như 已dĩ 全toàn 不bất 能năng 忘vong 之chi 。則tắc 順thuận 性tánh 之chi 用dụng 。必tất 不bất 能năng 稱xưng 性tánh 。惟duy 稱xưng 性tánh 之chi 用dụng 。方phương 能năng 妙diệu 物vật 無vô 累lũy/lụy/luy 。往vãng 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。十thập 劫kiếp 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。不bất 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。適thích 坐tọa 此thử 座tòa 。即tức 佛Phật 法Pháp 現hiện 前tiền 。以dĩ 其kỳ 忘vong 。而nhi 能năng 起khởi 稱xưng 性tánh 之chi 用dụng 耳nhĩ 。此thử 一nhất 逆nghịch 之chi 中trung 。有hữu 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 。四tứ 法Pháp 界Giới 不bất 等đẳng 。葢# 聲Thanh 聞Văn 厭yếm 苦khổ 集tập 為vi 染nhiễm 。欣hân 滅diệt 道đạo 為vi 淨tịnh 。緣Duyên 覺Giác 厭yếm 流lưu 轉chuyển 為vi 苦khổ 。欣hân 還hoàn 滅diệt 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。菩Bồ 薩Tát 雖tuy 圓viên 別biệt 殊thù 種chủng 。皆giai 以dĩ 六Lục 度Độ 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。佛Phật 則tắc 不bất 然nhiên 。頓đốn 明minh 自tự 性tánh 。雖tuy 臊tao 臭xú 凡phàm 夫phu 。能năng 於ư 境cảnh 緣duyên 逆nghịch 順thuận 之chi 衝xung 。一nhất 味vị 率suất 性tánh 應ưng 之chi 。如như 龍long 用dụng 水thủy 。如như 虎hổ 用dụng 風phong 。謂vị 之chi 有hữu 心tâm 耶da 。龍long 虎hổ 念niệm 未vị 起khởi 時thời 。而nhi 風phong 雲vân 自tự 生sanh 。謂vị 之chi 無vô 心tâm 耶da 。脫thoát 微vi 龍long 虎hổ 。則tắc 風phong 雲vân 不bất 起khởi 。老lão 龐# 曰viết 。日nhật 用dụng 事sự 無vô 別biệt 。惟duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 。頭đầu 頭đầu 非phi 取thủ 捨xả 。處xứ 處xứ 沒một 張trương 乖quai 。朱chu 紫tử 誰thùy 為vi 號hiệu 。丘khâu 山sơn 絕tuyệt 點điểm 埃ai 。神thần 通thông 并tinh 妙diệu 用dụng 。運vận 水thủy 與dữ 搬# 柴sài 。雲vân 門môn 問vấn 大đại 眾chúng 曰viết 。柴sài 搬# 人nhân 。人nhân 搬# 柴sài 耶da 。小tiểu 壽thọ 禪thiền 師sư 以dĩ 擔đảm 柴sài 出xuất 市thị 。薪tân 忽hốt 墮đọa 地địa 。即tức 大đại 悟ngộ 。偈kệ 曰viết 。撲phác 地địa 非phi 他tha 物vật 。縱tung 橫hoành 不bất 是thị 塵trần 。山sơn 河hà 及cập 大đại 地địa 。全toàn 露lộ 法Pháp 王Vương 身thân 。又hựu 陸lục 亘tuyên 大đại 夫phu 謂vị 南nam 泉tuyền 曰viết 。肇triệu 法Pháp 師sư 甚thậm 奇kỳ 怪quái 。解giải 道đạo 天thiên 地địa 同đồng 根căn 。萬vạn 物vật 一nhất 體thể 。南nam 泉tuyền 指chỉ 庭đình 前tiền 牡# 丹đan 花hoa 云vân 。人nhân 見kiến 此thử 一nhất 株chu 花hoa 如như 夢mộng 相tương 似tự 。嗚ô 呼hô 。葉diệp 公công 畫họa 龍long 非phi 不bất 專chuyên 。真chân 龍long 現hiện 前tiền 即tức 投đầu 筆bút 怖bố 走tẩu 。若nhược 紫tử 栢# 見kiến 南nam 泉tuyền 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。打đả 一nhất 摑quặc 云vân 。和hòa 尚thượng 腦não 後hậu 。數số 行hành 白bạch 髮phát 曾tằng 見kiến 麼ma 。法pháp 樹thụ 來lai 前tiền 。紫tử 栢# 受thọ 性tánh 不bất 耐nại 落lạc 索sách 。為vi 樹thụ 郎lang 略lược 拈niêm 兩lưỡng 順thuận 一nhất 逆nghịch 綱cương 宗tông 。兼kiêm 提đề 古cổ 德đức 機cơ 緣duyên 一nhất 兩lưỡng 則tắc 。又hựu 自tự 弄lộng 家gia 風phong 。代đại 陸lục 亘tuyên 轉chuyển 一nhất 上thượng 語ngữ 者giả 。不bất 過quá 愍mẫn 樹thụ 郎lang 不bất 遠viễn 登đăng 山sơn 。辭từ 別biệt 壽thọ 母mẫu 。若nhược 不bất 以dĩ 本bổn 分phần/phân 事sự 。慰úy 樹thụ 郎lang 母mẫu 子tử 之chi 心tâm 。得đắc 非phi 兒nhi 女nữ 態thái 乎hồ 。雖tuy 然nhiên 本bổn 分phần/phân 事sự 。非phi 徹triệt 骨cốt 英anh 雄hùng 。亦diệc 不bất 易dị 承thừa 當đương 。姑cô 以dĩ 三Tam 歸Quy 培bồi 母mẫu 子tử 。出xuất 世thế 之chi 因nhân 。五Ngũ 戒Giới 資tư 人nhân 天thiên 之chi 種chủng 。三Tam 歸Quy 者giả 。謂vị 歸quy 依y 佛Phật 則tắc 不bất 迷mê 。歸quy 依y 法pháp 則tắc 不bất 饑cơ 。歸quy 依y 僧Tăng 食thực 必tất 正chánh 。故cố 曰viết 。非phi 正chánh 命mạng 食thực 。不bất 足túc 以dĩ 資tư 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 。五Ngũ 戒Giới 者giả 。不bất 殺sát 則tắc 壽thọ 。不bất 盜đạo 則tắc 泰thái 。不bất 淫dâm 則tắc 潔khiết 。不bất 妄vọng 則tắc 信tín 。不bất 酒tửu 則tắc 智trí 。此thử 五ngũ 者giả 。有hữu 上thượng 中trung 下hạ 焉yên 。上thượng 者giả 治trị 心tâm 。中trung 者giả 束thúc 身thân 。下hạ 者giả 戒giới 雖tuy 曾tằng 受thọ 。實thật 或hoặc 負phụ 名danh 。樹thụ 郎lang 當đương 斟châm 酌chước 上thượng 中trung 下hạ 戒giới 。謹cẩn 自tự 擇trạch 之chi (# 示thị 朱chu 虬cầu 菴am )# 。

夫phu 眾chúng 人nhân 為vi 欲dục 噉đạm 。惟duy 聖thánh 人nhân 能năng 噉đạm 欲dục 。為vi 欲dục 噉đạm 。則tắc 迷mê 己kỷ 而nhi 逐trục 物vật 。能năng 噉đạm 欲dục 。則tắc 無vô 物vật 不bất 轉chuyển 。故cố 曰viết 若nhược 能năng 轉chuyển 欲dục 。即tức 同đồng 如Như 來Lai 。眾chúng 人nhân 一nhất 涉thiệp 欲dục 境cảnh 。但đãn 知tri 有hữu 境cảnh 。而nhi 不bất 知tri 有hữu 己kỷ 。惟duy 聖thánh 人nhân 即tức 欲dục 無vô 欲dục 。故cố 能năng 妙diệu 萬vạn 物vật 而nhi 無vô 累lũy/lụy/luy 也dã 。

世thế 閒gian/nhàn 法pháp 精tinh 神thần 不bất 極cực 。我ngã 所sở 不bất 化hóa 。終chung 不bất 能năng 入nhập 其kỳ 閫khổn 域vực 。況huống 出xuất 世thế 閒gian/nhàn 法pháp 乎hồ 。大đại 都đô 世thế 閒gian/nhàn 法pháp 。帶đái 情tình 而nhi 入nhập 。亦diệc 可khả 得đắc 其kỳ 精tinh 。出xuất 世thế 閒gian/nhàn 法pháp 。苟cẩu 不bất 超siêu 情tình 而nhi 入nhập 。直trực 饒nhiêu 你nễ 苦khổ 心tâm 到đáo 驢lư 年niên 。終chung 無vô 有hữu 入nhập 處xứ 。故cố 曰viết 。離ly 心tâm 意ý 識thức 參tham 。若nhược 不bất 離ly 心tâm 意ý 識thức 。凡phàm 所sở 參tham 者giả 皆giai 心tâm 意ý 識thức 也dã 。古cổ 人nhân 謂vị 之chi 用dụng 賊tặc 作tác 家gia 。非phi 但đãn 家gia 破phá 。禍họa 終chung 不bất 免miễn 。

憨# 憨# 子tử 曰viết 。吾ngô 讀đọc 棗táo 栢# 論luận 。乃nãi 知tri 清thanh 涼lương 之chi 疏sớ/sơ 華hoa 嚴nghiêm 也dã 。雖tuy 精tinh 且thả 深thâm 。然nhiên 不bất 若nhược 李# 方phương 山sơn 之chi 發phát 揮huy 。無vô 蹊# 徑kính 可khả 尋tầm 。而nhi 天thiên 機cơ 深thâm 者giả 。以dĩ 不bất 可khả 尋tầm 為vi 前tiền 茅mao 。研nghiên 窮cùng 不bất 已dĩ 。忽hốt 焉yên 而nhi 入nhập 。則tắc 笑tiếu 謌# 於ư 彌Di 勒Lặc 樓lâu 閣các 之chi 中trung 。遨ngao 遊du 於ư 無vô 量lượng 。剎sát 海hải 之chi 上thượng 。得đắc 事sự 事sự 無vô 礙ngại 者giả 。如như 普phổ 菴am 肅túc 。英anh 邵# 武võ 輩bối 。自tự 唐đường 迄hất 明minh 。亦diệc 不bất 乏phạp 人nhân 也dã 。但đãn 於ư 遭tao 際tế 有hữu 通thông 塞tắc 。故cố 其kỳ 所sở 得đắc 者giả 。有hữu 隱ẩn 顯hiển 於ư 時thời 焉yên 。如như 船thuyền 子tử 不bất 得đắc 夾giáp 山sơn 。則tắc 終chung 陸lục 沈trầm 於ư 烟yên 波ba 中trung 已dĩ 。夫phu 華hoa 嚴nghiêm 法pháp 華hoa 。吾ngô 大đại 雄hùng 氏thị 始thỉ 終chung 本bổn 懷hoài 也dã 。彼bỉ 大đại 經kinh 疏sớ/sơ 則tắc 有hữu 清thanh 涼lương 。論luận 則tắc 有hữu 方phương 山sơn 。唯duy 法pháp 華hoa 也dã 。既ký 為vi 華hoa 嚴nghiêm 之chi 終chung 。若nhược 不bất 假giả 手thủ 於ư 天thiên 台thai 。則tắc 玄huyền 義nghĩa 之chi 作tác 。其kỳ 孰thục 能năng 之chi 。有hữu 宋tống 寂tịch 音âm 尊tôn 者giả 。作tác 論luận 論luận 法pháp 華hoa 。則tắc 以dĩ 文văn 字tự 而nhi 拋phao 擲trịch 不bất 傳truyền 之chi 妙diệu 。於ư 三tam 周chu 九cửu 喻dụ 之chi 閒gian/nhàn 。譬thí 如như 夜dạ 光quang 之chi 珠châu 。宛uyển 轉chuyển 橫hoạnh/hoành 斜tà 衝xung 突đột 於ư 金kim 盤bàn 之chi 內nội 。不bất 可khả 得đắc 而nhi 測trắc 其kỳ 方phương 向hướng 也dã 。所sở 可khả 必tất 者giả 。知tri 其kỳ 不bất 出xuất 盤bàn 耳nhĩ 。盤bàn 喻dụ 文văn 字tự 。珠châu 喻dụ 不bất 傳truyền 之chi 妙diệu 也dã 。或hoặc 曰viết 妙diệu 不bất 可khả 傳truyền 。既ký 不bất 可khả 傳truyền 。孰thục 知tri 其kỳ 妙diệu 。既ký 知tri 妙diệu 而nhi 不bất 可khả 以dĩ 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 得đắc 之chi 。則tắc 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。獨độc 外ngoại 乎hồ 妙diệu 哉tai 。如như 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。既ký 在tại 妙diệu 外ngoại 。則tắc 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。不bất 可khả 得đắc 而nhi 傳truyền 。妙diệu 可khả 傳truyền 也dã 。妙diệu 既ký 可khả 傳truyền 。而nhi 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。不bất 可khả 傳truyền 者giả 。則tắc 粗thô 者giả 愈dũ 精tinh 。精tinh 者giả 愈dũ 粗thô 矣hĩ 。子tử 為vi 我ngã 即tức 之chi 。憨# 憨# 子tử 應ưng 曰viết 。精tinh 。謂vị 理lý 也dã 。粗thô 。謂vị 事sự 也dã 。理lý 。猶do 水thủy 也dã 。事sự 。猶do 波ba 也dã 。如như 必tất 以dĩ 為vi 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 非phi 妙diệu 。妙diệu 非phi 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。是thị 離ly 波ba 求cầu 水thủy 也dã 。離ly 水thủy 求cầu 波ba 也dã 。子tử 悟ngộ 波ba 水thủy 之chi 喻dụ 。則tắc 精tinh 粗thô 不bất 待đãi 吾ngô 再tái 告cáo 而nhi 知tri 矣hĩ 。天thiên 台thai 建kiến 六lục 即tức 。六lục 波ba 也dã 。即tức 。水thủy 也dã 。有hữu 迷mê 波ba 者giả 。謂vị 波ba 非phi 水thủy 也dã 。有hữu 迷mê 水thủy 者giả 。謂vị 水thủy 非phi 波ba 也dã 。謂vị 波ba 非phi 水thủy 。則tắc 凡phàm 夫phu 甘cam 陷hãm 無vô 分phân 之chi 阱# 。終chung 迷mê 而nhi 不bất 出xuất 矣hĩ 。謂vị 水thủy 非phi 波ba 。則tắc 淺thiển 悟ngộ 之chi 徒đồ 。不bất 免miễn 坐tọa 於ư 忽hốt 聖thánh 之chi 坑khanh 也dã 。此thử 吾ngô 天thiên 台thai 六lục 即tức 所sở 以dĩ 建kiến 也dã 。六lục 即tức 者giả 。理lý 即tức 。名danh 字tự 即tức 。觀quán 行hành 即tức 。相tương 似tự 即tức 。分phần/phân 證chứng 即tức 。究cứu 竟cánh 即tức 是thị 也dã 。夫phu 理lý 即tức 也dã 者giả 。謂vị 聖thánh 凡phàm 共cộng 有hữu 也dã 。名danh 字tự 即tức 。謂vị 其kỳ 聞văn 名danh 知tri 義nghĩa 也dã 。觀quán 行hành 即tức 。謂vị 其kỳ 能năng 依y 解giải 起khởi 行hành 也dã 。相tương 似tự 即tức 。謂vị 其kỳ 依y 行hành 得đắc 相tương 似tự 理lý 水thủy 也dã 。分phần/phân 證chứng 即tức 。謂vị 其kỳ 能năng 入nhập 初sơ 住trụ 。得đắc 與dữ 真chân 法pháp 流lưu 水thủy 即tức 也dã 。自tự 是thị 由do 等đẳng 覺giác 而nhi 成thành 妙diệu 覺giác 。謂vị 之chi 究cứu 竟cánh 即tức 也dã 。是thị 以dĩ 知tri 即tức 外ngoại 六lục 。則tắc 即tức 無vô 所sở 得đắc 。知tri 六lục 外ngoại 即tức 。則tắc 六lục 亦diệc 無vô 所sở 得đắc 。能năng 如như 是thị 知tri 者giả 。乃nãi 謂vị 之chi 圓viên 解giải 也dã 。依y 圓viên 解giải 起khởi 行hành 。始thỉ 謂vị 之chi 圓viên 行hành 。行hành 既ký 圓viên 。則tắc 所sở 證chứng 獨độc 不bất 圓viên 乎hồ 。嗚ô 呼hô 。藏tạng 通thông 別biệt 皆giai 金kim 口khẩu 所sở 流lưu 出xuất 也dã 。不bất 名danh 之chi 圓viên 教giáo 。惟duy 華hoa 嚴nghiêm 法pháp 華hoa 。諸chư 最Tối 上Thượng 乘Thừa 經kinh 。謂vị 之chi 圓viên 教giáo 。葢# 根căn 器khí 異dị 也dã 。如như 華hoa 嚴nghiêm 時thời 非phi 鹿lộc 苑uyển 時thời 也dã 。乃nãi 至chí 非phi 法pháp 華hoa 時thời 也dã 。豈khởi 如Như 來Lai 聖thánh 人nhân 有hữu 異dị 心tâm 異dị 言ngôn 哉tai 。如như 六lục 即tức 之chi 建kiến 。五ngũ 位vị 之chi 設thiết 。總tổng 謂vị 理lý 可khả 頓đốn 悟ngộ 。事sự 須tu 漸tiệm 除trừ 。故cố 不bất 假giả 五ngũ 位vị 。陶đào 鑄chú 無vô 始thỉ 習tập 染nhiễm 至chí 盡tận 。則tắc 果quả 體thể 終chung 不bất 可khả 證chứng 也dã 。陶đào 鑄chú 習tập 染nhiễm 。若nhược 不bất 先tiên 頓đốn 悟ngộ 圓viên 旨chỉ 。則tắc 行hành 屬thuộc 有hữu 為vi 。非phi 圓viên 行hành 也dã 。唯duy 六lục 即tức 即tức 。波ba 外ngoại 無vô 水thủy 也dã 。唯duy 即tức 即tức 六lục 。水thủy 外ngoại 無vô 波ba 也dã 。然nhiên 華hoa 嚴nghiêm 法pháp 華hoa 。皆giai 以dĩ 象tượng 寓# 意ý 。能năng 得đắc 意ý 而nhi 忘vong 象tượng 者giả 。指chỉ 波ba 為vi 水thủy 可khả 也dã 。指chỉ 理lý 為vi 事sự 可khả 也dã 。指chỉ 精tinh 為vi 粗thô 可khả 也dã 。指chỉ 粗thô 為vi 精tinh 可khả 也dã 。脫thoát 泥nê 象tượng 而nhi 不bất 得đắc 其kỳ 意ý 。雖tuy 清thanh 涼lương 方phương 山sơn 石thạch 門môn 復phục 出xuất 。吾ngô 未vị 如như 之chi 何hà 已dĩ 。

夫phu 繩thằng 之chi 為vi 網võng 。則tắc 水thủy 陸lục 之chi 命mạng 。有hữu 所sở 逸dật 者giả 。未vị 可khả 知tri 也dã 。以dĩ 錢tiền 為vi 網võng 。則tắc 水thủy 陸lục 之chi 味vị 窮cùng 矣hĩ 。夫phu 味vị 離ly 舌thiệt 無vô 有hữu 。舌thiệt 離ly 身thân 無vô 有hữu 。身thân 離ly 心tâm 無vô 有hữu 。故cố 至chí 淫dâm 者giả 化hóa 為vi 婦phụ 人nhân 。至chí 暴bạo 者giả 化hóa 為vi 猛mãnh 虎hổ 。葢# 其kỳ 心tâm 既ký 變biến 。其kỳ 形hình 不bất 得đắc 不bất 變biến 也dã 。此thử 非phi 心tâm 能năng 生sanh 身thân 乎hồ 。人nhân 苟cẩu 能năng 因nhân 味vị 得đắc 舌thiệt 。因nhân 舌thiệt 得đắc 身thân 。因nhân 身thân 得đắc 心tâm 。因nhân 心tâm 得đắc 性tánh 。性tánh 得đắc 則tắc 孰thục 為vi 物vật 。孰thục 為vi 我ngã 。故cố 曰viết 血huyết 氣khí 之chi 屬thuộc 必tất 有hữu 知tri 。凡phàm 有hữu 知tri 者giả 必tất 同đồng 體thể 。又hựu 曰viết 性tánh 相tướng 近cận 也dã 。世thế 儒nho 不bất 知tri 性tánh 。橫hoạnh/hoành 謂vị 我ngã 性tánh 與dữ 物vật 性tánh 不bất 同đồng 。遂toại 因nhân 味vị 失thất 舌thiệt 。因nhân 舌thiệt 失thất 身thân 。因nhân 身thân 失thất 心tâm 。因nhân 心tâm 昧muội 性tánh 。昧muội 性tánh 則tắc 無vô 往vãng 而nhi 非phi 情tình 。所sở 以dĩ 被bị 形hình 用dụng 。而nhi 不bất 能năng 用dụng 形hình 耳nhĩ 。既ký 為vi 形hình 用dụng 。不bất 過quá 窮cùng 口khẩu 腹phúc 之chi 欲dục 。安an 知tri 所sở 謂vị 性tánh 哉tai 。劉lưu 生sanh 倘thảng 薦tiến 此thử 。則tắc 戒giới 殺sát 不bất 難nan 矣hĩ (# 勸khuyến 劉lưu 生sanh 戒giới 殺sát )# 。

紫tử 栢# 老lão 人nhân 集tập 卷quyển 之chi 七thất