紫Tử 柏 尊Tôn 者Giả 全Toàn 集Tập
Quyển 0001
明Minh 德Đức 清Thanh 閱Duyệt

匡khuông 山sơn 逸dật 叟# 憨# 山sơn 釋thích 。 德đức 清thanh 。 著trước 。

太thái 虗hư 寥liêu 廓khuếch 。 長trường/trưởng 風phong 鼓cổ 而nhi 萬vạn 竅khiếu 怒nộ 號hiệu 。 殊thù 音âm 眾chúng 響hưởng 。 皆giai 一nhất 氣khí 之chi 所sở 宣tuyên 又hựu 奚hề 可khả 。 以dĩ 大đại 小tiểu 精tinh 麤thô 。 謂vị 靈linh 根căn 之chi 有hữu 閒gian/nhàn 哉tai 。 惟duy 吾ngô 。

佛Phật 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 智trí 。 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 。 音âm 聲thanh 陀đà 羅la 尼ni 。 故cố 世thế 諦đế 語ngữ 言ngôn 。 皆giai 悉tất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 若nhược 夫phu 塵trần 說thuyết 。 剎sát 說thuyết 。 熾sí 然nhiên 說thuyết 。 即tức 水thủy 流lưu 風phong 動động 。 皆giai 演diễn 圓viên 音âm 。 況huống 宇vũ 泰thái 定định 而nhi 照chiếu 羣quần 情tình 。 觸xúc 境cảnh 而nhi 發phát 。 無vô 思tư 而nhi 應ưng 若nhược 谷cốc 響hưởng 者giả 乎hồ 。 是thị 以dĩ 從tùng 上thượng 諸chư 祖tổ 。 證chứng 無vô 師sư 自tự 然nhiên 智trí 者giả 。 即tức 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 。 怒nộ 罵mạ 譏cơ 訶ha 。 莫mạc 不bất 直trực 示thị 西tây 來lai 大đại 意ý 。 又hựu 豈khởi 可khả 以dĩ 識thức 情tình 語ngữ 言ngôn 。 而nhi 擬nghĩ 議nghị 其kỳ 形hình 容dung 哉tai 。 故cố 達đạt 磨ma 西tây 來lai 。 不bất 立lập 文văn 字tự 。 而nhi 曹tào 溪khê 則tắc 有hữu 壇đàn 經kinh 。 及cập 二nhị 派phái 五ngũ 宗tông 。 雖tuy 直trực 指chỉ 向hướng 上thượng 。 然nhiên 皆giai 曲khúc 為vi 今kim 時thời 。 或hoặc 上thượng 堂đường 入nhập 室thất 。 示thị 眾chúng 舉cử 揚dương 。 機cơ 如như 雷lôi 電điện 。 凡phàm 垂thùy 一nhất 語ngữ 。 必tất 輯# 為vi 錄lục 。 大đại 槩# 聊liêu 爾nhĩ 門môn 頭đầu 。 若nhược 大đại 慧tuệ 中trung 峯phong 。 至chí 我ngã 。

明minh 楚sở 石thạch 皆giai 其kỳ 類loại 也dã 。 葢# 借tá 語ngữ 傳truyền 心tâm 。 因nhân 言ngôn 見kiến 道đạo 。 言ngôn 其kỳ 所sở 絕tuyệt 言ngôn 耳nhĩ 。 今kim 去khứ 楚sở 石thạch 二nhị 百bách 餘dư 年niên 。 有hữu 達đạt 觀quán 禪thiền 師sư 出xuất 。 當đương 禪thiền 宗tông 已dĩ 墜trụy 之chi 時thời 。 蹶quyết 起khởi 而nhi 力lực 振chấn 之chi 。 得đắc 無vô 師sư 智trí 。 秉bỉnh 金kim 剛cang 心tâm 。 其kỳ 荷hà 負phụ 法Pháp 門môn 之chi 志chí 。 如như 孛bột 陵lăng 之chi 血huyết 戰chiến 。 縱túng/tung 張trương 空không 拳quyền 。 猶do 揮huy 駐trú 日nhật 。 雖tuy 未vị 犁lê 庭đình 掃tảo 穴huyệt 。 而nhi 一nhất 念niệm 孤cô 忠trung 。 與dữ 囓khiết 雪tuyết 吞thôn 氊# 者giả 。 未vị 可khả 以dĩ 死tử 生sanh 優ưu 劣liệt 議nghị 也dã 。 真chân 末Mạt 法Pháp 一nhất 大đại 雄hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 哉tai 。 然nhiên 師sư 賦phú 性tánh 不bất 與dữ 世thế 情tình 和hòa 合hợp 。 至chí 老lão 見kiến 客khách 未vị 效hiệu 一nhất 額ngạch 手thủ 。 雖tuy 未vị 踞cứ 華hoa 座tòa 。 竪thụ 槌chùy 拂phất 。 然nhiên 足túc 跡tích 所sở 至chí 半bán 天thiên 下hạ 。 無vô 論luận 宰tể 官quan 居cư 士sĩ 。 望vọng 影ảnh 歸quy 心tâm 。 見kiến 形hình 折chiết 節tiết 者giả 。 不bất 可khả 億ức 計kế 。 以dĩ 自tự 性tánh 宗tông 通thông 。 故cố 隨tùy 機cơ 之chi 談đàm 。 如như 千thiên 鈞quân 弩nỗ 發phát 。 應ưng 弦huyền 而nhi 倒đảo 。 無vô 非phi 指chỉ 示thị 西tây 來lai 的đích 意ý 。 稱xưng 性tánh 衝xung 口khẩu 。 曾tằng 無vô 刻khắc 意ý 為vi 文văn 也dã 。 一nhất 唾thóa 便tiện 休hưu 。 弟đệ 子tử 輩bối 筆bút 而nhi 藏tạng 之chi 者giả 什thập 一nhất 。 師sư 初sơ 往vãng 來lai 於ư 金kim 沙sa 曲khúc 阿a 之chi 閒gian/nhàn 。 與dữ 于vu 王vương 賀hạ 氏thị 諸chư 君quân 子tử 大đại 有hữu 夙túc 緣duyên 。 所sở 聞văn 最tối 多đa 。 如như 庵am 居cư 士sĩ 于vu 公công 執chấp 侍thị 甚thậm 謹cẩn 。 得đắc 片phiến 言ngôn 如như 寶bảo 隻chỉ 字tự 不bất 遺di 。 凡phàm 隨tùy 師sư 杖trượng 屨lũ 者giả 。 必tất 搜sưu 而nhi 得đắc 之chi 。 師sư 每mỗi 至chí 匡khuông 廬lư 。 必tất 主chủ 於ư 江giang 州châu 孝hiếu 廉liêm 邢# 君quân 來lai 慈từ 長trường/trưởng 松tùng 館quán 。 多đa 有hữu 所sở 說thuyết 。 師sư 化hóa 後hậu 。 併tinh 屬thuộc 弟đệ 子tử 仲trọng 櫜# 。 潤nhuận 甫phủ 。 結kết 集tập 成thành 帙# 。 予# 久cửu 沈trầm 瘴chướng 海hải 。 適thích 為vi 師sư 了liễu 末mạt 後hậu 因nhân 緣duyên 。 之chi 雙song 徑kính 。 先tiên 過quá 金kim 沙sa 之chi 東đông 禪thiền 。 二nhị 公công 以dĩ 予# 與dữ 師sư 為vi 法Pháp 門môn 深thâm 契khế 。 故cố 出xuất 其kỳ 稿# 。 稽khể 首thủ 請thỉnh 校giáo 而nhi 梓# 之chi 。 予# 三tam 讀đọc 其kỳ 言ngôn 。 喟vị 然nhiên 而nhi 歎thán 曰viết 。 嗟ta 乎hồ 。 末Mạt 法Pháp 降hàng 心tâm 。 力lực 拔bạt 生sanh 死tử 之chi 根căn 。 如như 一nhất 人nhân 與dữ 萬vạn 人nhân 敵địch 者giả 。 予# 獨độc 見kiến 師sư 其kỳ 人nhân 也dã 。 覩đổ 其kỳ 發phát 強cường/cưỡng 剛cang 毅nghị 勇dũng 猛mãnh 之chi 氣khí 。 往vãng 往vãng 獨độc 露lộ 於ư 毫hào 端đoan 。 如như 巨cự 靈linh 揮huy 斤cân 。 真chân 所sở 謂vị 與dữ 煩phiền 惱não 魔ma 。 欲dục 魔ma 。 死tử 魔ma 共cộng 戰chiến 。 竟cánh 能năng 超siêu 越việt 死tử 生sanh 。 如như 脫thoát 敝tệ 屣tỉ 。 可khả 謂vị 戰chiến 勝thắng 有hữu 功công 者giả 也dã 。 故cố 其kỳ 所sở 吐thổ 。 豈khởi 可khả 以dĩ 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。 音âm 聲thanh 色sắc 相tướng 求cầu 之chi 者giả 耶da 。 佛Phật 說thuyết 欲dục 為vi 生sanh 死tử 根căn 。 師sư 凡phàm 所sở 舉cử 必tất 三tam 致trí 意ý 。 痛thống 處xứ 劄# 錐trùy 。 直trực 欲dục 勦# 絕tuyệt 命mạng 根căn 。 即tức 此thử 可khả 當đương 金kim 鎞# 矣hĩ 。 又hựu 何hà 庸dong 夫phu 門môn 庭đình 施thi 設thiết 哉tai 。 昔tích 覺giác 範phạm 禪thiền 師sư 。 妙diệu 悟ngộ 超siêu 絕tuyệt 。 語ngữ 工công 典điển 則tắc 。 其kỳ 所sở 著trước 述thuật 。 自tự 自tự 之chi 曰viết 文văn 字tự 禪thiền 。 故cố 予# 題đề 之chi 曰viết 。 紫tử 栢# 老lão 人nhân 集tập 。 葢# 非phi 墮đọa 於ư 俗tục 數số 也dã 。 觀quán 者giả 當đương 具cụ 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 。 視thị 之chi 於ư 言ngôn 外ngoại 。 則tắc 思tư 過quá 半bán 矣hĩ 。

時thời

天thiên 啟khải 元nguyên 年niên 歲tuế 在tại 辛tân 酉dậu 春xuân 王vương 上thượng 元nguyên 日nhật 書thư 於ư 匡khuông 山sơn 五ngũ 乳nhũ 峰phong 下hạ 木mộc 石thạch 庵am 中trung

No.1452-B# 紫tử 栢# 大đại 師sư 集tập 序tự

莊trang 生sanh 曰viết 。 卜bốc 梁lương 倚ỷ 。 有hữu 聖thánh 人nhân 之chi 才tài 。 無vô 其kỳ 道đạo 。 吾ngô 有hữu 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 。 無vô 其kỳ 才tài 。 夫phu 聖thánh 人nhân 矣hĩ 。 又hựu 何hà 才tài 與dữ 道đạo 之chi 別biệt 。 曰viết 苟cẩu 非phi 其kỳ 人nhân 。 道đạo 不bất 虗hư 行hành 。 才tài 者giả 人nhân 也dã 。 予# 嘗thường 披phi 歷lịch 代đại 祖tổ 圖đồ 於ư 少thiểu 室thất 。 其kỳ 人nhân 無vô 不bất 魁khôi 傑kiệt 有hữu 奇kỳ 表biểu 。 心tâm 竊thiết 異dị 之chi 。 既ký 而nhi 遇ngộ 紫tử 栢# 大đại 師sư 。 見kiến 其kỳ 旋toàn 尺xích 之chi 面diện 。 合hợp 圍vi 之chi 腰yêu 。 坐tọa 若nhược 熊hùng 蹲tồn 。 行hành 如như 象tượng 步bộ 。 士sĩ 大đại 夫phu 得đắc 晉tấn 接tiếp 者giả 。 不bất 言ngôn 而nhi 意ý 已dĩ 消tiêu 。 學học 徒đồ 瞻chiêm 依y 者giả 。 未vị 施thí 棒bổng 喝hát 而nhi 魂hồn 慮lự 已dĩ 慴triệp 。 與dữ 向hướng 所sở 見kiến 圖đồ 中trung 諸chư 宿túc 。 若nhược 或hoặc 睹đổ 之chi 。 葢# 真chân 其kỳ 人nhân 哉tai 。

神thần 廟miếu 戊# 子tử 己kỷ 丑sửu 閒gian/nhàn 。 大đại 師sư 駐trú 錫tích 吾ngô 地địa 。 與dữ 先tiên 正chánh 陸lục 莊trang 簡giản 公công 。 先tiên 師sư 馮bằng 具cụ 區khu 先tiên 生sanh 。 深thâm 談đàm 不bất 二nhị 。 因nhân 築trúc 精tinh 舍xá 。 舍xá 於ư 棱# 嚴nghiêm 廢phế 址# 。

時thời 灌quán 莾mãng 極cực 目mục 。 而nhi 大đại 師sư 說thuyết 法Pháp 如như 雲vân 如như 雨vũ 。 東đông 南nam 淨tịnh 信tín 。 聞văn 風phong 趨xu 向hướng 。 施thí 物vật 填điền 委ủy 。 無vô 何hà 杞# 梓# 丹đan 青thanh 。 峩nga 峩nga 暉huy 煥hoán 。 不bất 啻# 還hoàn 舊cựu 觀quán 而nhi 已dĩ 。 大đại 師sư 偕giai 高cao 足túc 開khai 公công 。 創sáng/sang 列liệt 規quy 條điều 。 期kỳ 為vi 百bách 世thế 之chi 守thủ 。 江giang 以dĩ 南nam 。 海hải 以dĩ 北bắc 。 諸chư 剎sát 不bất 啻# 累lũy/lụy/luy 百bách 。 而nhi 稱xưng 清thanh 規quy 楚sở 楚sở 。 遵tuân 蹈đạo 不bất 踰du 尺xích 寸thốn 者giả 。 必tất 首thủ 棱# 嚴nghiêm 也dã 。 大đại 師sư 涉thiệp 濤đào 江giang 。 禮lễ 育dục 王vương 。 躋tễ 雪tuyết 棧sạn 。 瞻chiêm 峨# 嵋# 。 躡niếp 冰băng 壑hác 。 朝triêu 五ngũ 頂đảnh 。 足túc 跡tích 徧biến 天thiên 下hạ 。 而nhi 後hậu 之chi 京kinh 輦liễn 。 以dĩ 弘hoằng 法pháp 故cố 。 示thị 滅diệt 圜viên 扉# 。 所sở 被bị 顯hiển 晦hối 大đại 小tiểu 鈍độn 敏mẫn 。 諸chư 機cơ 益ích 廣quảng 。 而nhi 語ngữ 言ngôn 亦diệc 益ích 散tán 落lạc 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 觸xúc 著trước 信tín 口khẩu 所sở 錄lục 以dĩ 示thị 人nhân 。 拈niêm 著trước 信tín 手thủ 絕tuyệt 組# 。 絍# 蹊# 綫tuyến 之chi 迹tích 。 而nhi 波ba 瀾lan 橫hoạnh/hoành 溢dật 。 起khởi 沒một 自tự 在tại 。 吞thôn 天thiên 沃ốc 日nhật 之chi 勢thế 。 日nhật 澎# 湃# 於ư 方phương 幅# 之chi 楮# 也dã 。 近cận 代đại 未vị 見kiến 其kỳ 儔trù 。 求cầu 之chi 於ư 古cổ 。 妙diệu 喜hỷ 幻huyễn 住trụ 。 庶thứ 或hoặc 近cận 之chi 。 金kim 沙sa 于vu 潤nhuận 甫phủ 大đại 夫phu 。 赤xích 心tâm 自tự 行hành 。 混hỗn 俗tục 而nhi 扶phù 大đại 教giáo 。 宛uyển 古cổ 淨tịnh 名danh 龐# 蘊uẩn 之chi 流lưu 。 其kỳ 於ư 大đại 師sư 參tham 領lãnh 最tối 深thâm 。 契khế 誼# 最tối 篤đốc 。 遇ngộ 所sở 攄# 撝# 。 輒triếp 錄lục 藏tạng 之chi 。 迨đãi 乎hồ 歸quy 寂tịch 。 聞văn 有hữu 手thủ 筆bút 落lạc 人nhân 家gia 者giả 。 不bất 遠viễn 千thiên 里lý 。 必tất 力lực 致trí 之chi 。 二nhị 十thập 年niên 餘dư 。 裒# 然nhiên 成thành 大đại 帙# 矣hĩ 。 近cận 則tắc 謹cẩn 書thư 精tinh 刻khắc 。 以dĩ 寵sủng 同đồng 學học 。 既ký 而nhi 又hựu 幡phan 然nhiên 曰viết 。 大đại 師sư 生sanh 平bình 所sở 棲tê 託thác 注chú 念niệm 。 無vô 如như 棱# 嚴nghiêm 。 所sở 發phát 弘hoằng 願nguyện 。 無vô 如như 方phương 冊sách 法Pháp 藏tạng 為vi 第đệ 一nhất 事sự 。 剞# 劂# 之chi 役dịch 。 近cận 在tại 雙song 徑kính 。 去khứ 棱# 嚴nghiêm 不bất 五ngũ 六lục 舍xá 。 是thị 錄lục 宜nghi 歸quy 棱# 嚴nghiêm 。 俾tỉ 模mô 印ấn 以dĩ 行hành 。 稍sảo 取thủ 其kỳ 直trực 。 以dĩ 資tư 刻khắc 藏tạng 。 於ư 大đại 師sư 寂tịch 光quang 土thổ/độ 中trung 必tất 所sở 欣hân 也dã 。 且thả 弘hoằng 法pháp 維duy 人nhân 。 棱# 嚴nghiêm 主chủ 者giả 。 白bạch 法Pháp 師sư 為vi 大đại 師sư 克khắc 家gia 之chi 子tử 。 興hưng 廢phế 舉cử 墜trụy 。 靡mĩ 不bất 殫đàn 力lực 。 是thị 錄lục 宜nghi 并tinh 入nhập 荷hà 法pháp 擔đảm 中trung 。 乃nãi 以dĩ 。

今kim 上thượng 崇sùng 禎# 辛tân 未vị 嘉gia 平bình 月nguyệt 。 舁dư 板bản 於ư 堂đường 。 白bạch 法Pháp 師sư 受thọ 之chi 。 馳trì 告cáo 於ư 予# 。 予# 曰viết 。 大đại 夫phu 之chi 意ý 良lương 矣hĩ 。 嘗thường 試thí 與dữ 子tử 爇nhiệt 一nhất 片phiến 檀đàn 。 詣nghệ 大đại 師sư 影ảnh 堂đường 相tương 對đối 。 繙# 閱duyệt 告cáo 語ngữ 之chi 意ý 。 必tất 有hữu 浮phù 於ư 紙chỉ 墨mặc 之chi 上thượng 者giả 。 言ngôn 誠thành 可khả 味vị 。 人nhân 誠thành 可khả 追truy 也dã 。 是thị 以dĩ 吾ngô 貴quý 其kỳ 合hợp 。 且thả 也dã 大đại 師sư 之chi 言ngôn 行hạnh 。 則tắc 於ư 法pháp 得đắc 其kỳ 綱cương 骨cốt 。 大đại 師sư 之chi 願nguyện 滿mãn 。 令linh 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 之chi 言ngôn 盡tận 行hành 。 則tắc 於ư 法pháp 徹triệt 其kỳ 源nguyên 底để 。 不bất 可khả 謂vị 非phi 佛Phật 日nhật 崦yêm 嵫tư 時thời 。 弩nỗ 力lực 魯lỗ 陽dương 之chi 戈qua 也dã 。 師sư 與dữ 吾ngô 輩bối 其kỳ 必tất 勉miễn 之chi 。 無vô 負phụ 大đại 夫phu 無vô 負phụ 大đại 夫phu 。 就tựu 李# 竹trúc 嬾lãn 居cư 士sĩ 李# 日nhật 華hoa 沐mộc 手thủ 撰soạn 書thư 。

大đại 師sư 應ứng 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 隨tùy 緣duyên 拈niêm 舉cử 。 不bất 假giả 安an 排bài 。 俱câu 從tùng 第đệ 一nhất 念niệm 中trung 流lưu 出xuất 。 惟duy 期kỳ 與dữ 人nhân 共cộng 明minh 此thử 事sự 。 原nguyên 無vô 意ý 於ư 。 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。 凡phàm 所sở 開khai 示thị 人nhân 者giả 。 即tức 令linh 其kỳ 人nhân 代đại 書thư 。 書thư 畢tất 隨tùy 手thủ 携huề 去khứ 。 大đại 師sư 未vị 嘗thường 再tái 一nhất 寓# 目mục 。 故cố 其kỳ 中trung 意ý 旨chỉ 。 或hoặc 多đa 重trọng/trùng 複phức 。 即tức 累lũy/lụy/luy 字tự 疊điệp 句cú 。 亦diệc 復phục 不bất 少thiểu 。 惜tích 當đương 時thời 未vị 有hữu 專chuyên 掌chưởng 書thư 記ký 者giả 。 微vi 言ngôn 妙diệu 義nghĩa 。 散tán 於ư 四tứ 方phương 多đa 矣hĩ 。 茲tư 集tập 僅cận 得đắc 之chi 吳ngô 江giang 周chu 子tử 介giới 。 九cửu 江giang 邢# 來lai 慈từ 。 同đồng 邑ấp 王vương 仲trọng 弢# 。 三tam 人nhân 所sở 錄lục 。 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 。 不bất 肖tiếu 與dữ 二nhị 三tam 友hữu 人nhân 。 虗hư 心tâm 參tham 訂# 。 疑nghi 者giả 姑cô 闕khuyết 。 方phương 敢cảm 授thọ 梓# 。 其kỳ 他tha 散tán 佚# 。 不bất 能năng 一nhất 一nhất 訪phỏng 致trí 。 凡phàm 我ngã 同đồng 學học 。 思tư 報báo 法pháp 乳nhũ 之chi 恩ân 。 普phổ 慈từ 航# 之chi 濟tế 。 有hữu 藏tạng 片phiến 言ngôn 半bán 偈kệ 。 不bất 憚đạn 遠viễn 頒ban 。 並tịnh 收thu 集tập 中trung 。 以dĩ 續tục 傳truyền 燈đăng 。 實thật 法Pháp 門môn 之chi 一nhất 快khoái 云vân 。

時thời 天thiên 啟khải 丁đinh 卯mão 秋thu 弟đệ 子tử 三tam 炬cự 盥quán 手thủ 謹cẩn 識thức 。

No.1452-D# 紫tử 栢# 大đại 師sư 集tập 跋bạt

自tự 法pháp 席tịch 久cửu 塵trần 。 祖tổ 燈đăng 無vô 燄diệm 。 求cầu 其kỳ 擔đảm 荷hà 大đại 法pháp 。 振chấn 揚dương 宗tông 風phong 。 摧tồi 情tình 魔ma 於ư 百bách 戰chiến 。 枯khô 識thức 海hải 於ư 千thiên 流lưu 者giả 。 有hữu 。

明minh 自tự 楚sở 石thạch 以dĩ 後hậu 。 惟duy 有hữu 。

紫tử 栢# 大đại 師sư 一nhất 人nhân 而nhi 已dĩ 。 大đại 師sư 洞đỗng 徹triệt 自tự 心tâm 。 皎hiệu 皎hiệu 孤cô 映ánh 。 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 從tùng 心tâm 光quang 中trung 自tự 然nhiên 溢dật 出xuất 。 一nhất 經kinh 拈niêm 指chỉ 。 本bổn 妙diệu 見kiến 前tiền 。 至chí 其kỳ 慈từ 悲bi 熱nhiệt 腸tràng 。 淋lâm 漓# 痛thống 切thiết 。 無vô 非phi 欲dục 學học 人nhân 積tích 劫kiếp 無vô 明minh 。 當đương 下hạ 冰băng 銷tiêu 。 究cứu 此thử 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 耳nhĩ 。 噫# 。 初sơ 祖tổ 不bất 立lập 文văn 字tự 。 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 。 大đại 師sư 不bất 離ly 文văn 字tự 亦diệc 指chỉ 人nhân 心tâm 。 其kỳ 揆quỹ 一nhất 也dã 。 烺# 嘗thường 見kiến 侍thị 者giả 握ác 管quản 旁bàng 立lập 。 大đại 師sư 衝xung 口khẩu 而nhi 出xuất 。 侍thị 者giả 奮phấn 腕oản 疾tật 書thư 。 猶do 苦khổ 不bất 給cấp 。 一nhất 紙chỉ 既ký 盈doanh 。 復phục 易dị 一nhất 紙chỉ 。 如như 泉tuyền 噴phún 地địa 。 琅lang 琅lang 不bất 停đình 。 自tự 非phi 見kiến 地địa 圓viên 明minh 。 了liễu 無vô 凝ngưng 滯trệ 。 曷hạt 至chí 此thử 乎hồ 。 噫# 。 有hữu 文văn 字tự 。 有hữu 未vị 始thỉ 有hữu 。 文văn 字tự 學học 者giả 。 繇# 文văn 字tự 悟ngộ 。 未vị 始thỉ 有hữu 文văn 字tự 。 則tắc 妙diệu 膳thiện 上thượng 味vị 。 人nhân 人nhân 充sung 滿mãn 。 如như 但đãn 作tác 文văn 字tự 會hội 也dã 。 何hà 異dị 指chỉ 饌soạn 說thuyết 飽bão 。 豈khởi 療liệu 枵# 虗hư 。 雖tuy 然nhiên 凡phàm 心tâm 未vị 鐍# 。 聖thánh 解giải 難nạn/nan 窺khuy 。 即tức 請thỉnh 於ư 大đại 師sư 日nhật 用dụng 著trước 眼nhãn 。 集tập 中trung 拈niêm 出xuất 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 一nhất 頌tụng 。 謂vị 包bao 括quát 大đại 藏tạng 。 透thấu 徹triệt 禪thiền 源nguyên 。 持trì 此thử 凡phàm 十thập 五ngũ 寒hàn 暑thử 。 而nhi 精tinh 虔kiền 不bất 休hưu 。 自tự 云vân 每mỗi 觸xúc 逆nghịch 順thuận 愛ái 憎tăng 之chi 境cảnh 。 必tất 以dĩ 此thử 頌tụng 為vi 前tiền 茅mao 。 覆phú 軍quân 殺sát 將tương 亦diệc 不bất 知tri 其kỳ 幾kỷ 矣hĩ 。 噫# 。 了liễu 徹triệt 如như 師sư 。 而nhi 猶do 堅kiên 銳duệ 猛mãnh 決quyết 若nhược 此thử 。 此thử 所sở 以dĩ 孤cô 風phong 絕tuyệt 侶lữ 。 佛Phật 意ý 祖tổ 髓tủy 。 在tại 在tại 逢phùng 源nguyên 也dã 。 即tức 晚vãn 寄ký 圜viên 中trung 。 洒sái 然nhiên 夷di 適thích 。 死tử 生sanh 利lợi 害hại 。 如như 撼# 空không 虗hư 。 照chiếu 用dụng 之chi 妙diệu 。 前tiền 齊tề 古cổ 德đức 矣hĩ 。 夫phu 人nhân 人nhân 本bổn 有hữu 心tâm 光quang 。 不bất 知tri 照chiếu 用dụng 。 以dĩ 致trí 墜trụy 失thất 。 而nhi 大đại 師sư 慈từ 憐lân 迫bách 切thiết 。 代đại 為vi 指chỉ 授thọ 。 片phiến 語ngữ 單đơn 詞từ 。 皆giai 拭thức 垢cấu 還hoàn 光quang 之chi 助trợ 。 於ư 此thử 逗đậu 得đắc 消tiêu 息tức 。 方phương 是thị 紫tử 栢# 兒nhi 孫tôn 。 至chí 利lợi 根căn 男nam 子tử 。 略lược 沾triêm 涓# 滴tích 。 立lập 見kiến 風phong 湧dũng 雲vân 蒸chưng 。 騰đằng 驤# 變biến 化hóa 。 超siêu 然nhiên 默mặc 契khế 。 逈huýnh 絕tuyệt 意ý 言ngôn 。 即tức 一nhất 部bộ 語ngữ 錄lục 。 無vô 隻chỉ 字tự 可khả 得đắc 矣hĩ 。 亦diệc 菴am 先tiên 生sanh 。 數số 載tái 討thảo 論luận 。 獨độc 任nhậm 流lưu 布bố 。 使sử 紫tử 栢# 心tâm 光quang 。 如như 日nhật 華hoa 月nguyệt 彩thải 。 注chú 射xạ 千thiên 古cổ 。 先tiên 生sanh 之chi 光quang 。 豈khởi 不bất 交giao 映ánh 互hỗ 攝nhiếp 融dung 成thành 一nhất 片phiến 乎hồ 。

弟đệ 子tử 賀hạ 烺# 熏huân 沐mộc 拜bái 書thư

紫tử 栢# 老lão 人nhân 集tập 目mục 錄lục

-# 卷quyển 之chi 首thủ

-# 像tượng 贊tán

-# 塔tháp 銘minh

-# 附phụ 圜viên 中trung 語ngữ 錄lục

-# 卷quyển 一nhất 之chi 十thập

-# 法pháp 語ngữ

-# 卷quyển 之chi 十thập 一nhất

-# 釋Thích 心Tâm 經Kinh

-# 釋Thích 金Kim 剛Cang 經Kinh

-# 釋Thích 棱# 嚴Nghiêm 經Kinh

-# 卷quyển 之chi 十thập 二nhị

-# 釋thích 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 偈kệ

-# 釋Thích 八Bát 大Đại 人Nhân 覺Giác 經Kinh

-# 釋thích 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên

-# 八bát 識thức 規quy 矩củ

-# 卷quyển 之chi 十thập 三tam

-# 緣duyên 起khởi

-# 疏sớ/sơ

-# 卷quyển 之chi 十thập 四tứ

-# 序tự

-# 記ký

-# 文văn

-# 卷quyển 之chi 十thập 五ngũ

-# 題đề

-# 跋bạt

-# 卷quyển 之chi 十thập 六lục

-# 拈niêm 古cổ

-# 卷quyển 之chi 十thập 七thất

-# 贊tán

-# 卷quyển 之chi 十thập 八bát

-# 頌tụng 古cổ

-# 卷quyển 十thập 九cửu 之chi 二nhị 十thập

-# 偈kệ

-# 卷quyển 之chi 二nhị 十thập 一nhất

-# 襍tập 說thuyết

-# 字tự 說thuyết

-# 卷quyển 之chi 二nhị 十thập 二nhị

-# 襍tập 記ký

-# 解giải 易dị

-# 銘minh

-# 傳truyền

-# 卷quyển 二nhị 十thập 三tam 之chi 二nhị 十thập 四tứ

-# 書thư

-# 卷quyển 二nhị 十thập 五ngũ 之chi 二nhị 十thập 八bát

-# 詩thi

-# 卷quyển 二nhị 十thập 九cửu (# 藏tạng 本bổn 三tam 十thập 卷quyển 即tức 此thử 本bổn 首thủ 卷quyển 圜viên 中trung 語ngữ 也dã )#

-# 歌ca

大đại 師sư 自tự 題đề

這giá 個cá 阿a 師sư 。 心tâm 直trực 口khẩu 快khoái 。 走tẩu 徧biến 天thiên 下hạ 。 圜viên 中trung 自tự 在tại 。

萬vạn 曆lịch 壬nhâm 寅# 夏hạ 日nhật 。 題đề 於ư 赫hách 山sơn 會hội 延diên 慶khánh 寺tự 之chi 慈từ 標tiêu 。 明minh 秊niên 癸quý 卯mão 冬đông 。 果quả 圓viên 寂tịch 圜viên 中trung 。 前tiền 知tri 其kỳ 明minh 驗nghiệm 云vân 。

弟đệ 子tử 三tam 炬cự 盥quán 手thủ 拜bái 書thư

紫tử 栢# 大đại 師sư 像tượng 贊tán

法Pháp 界Giới 網võng 裂liệt 。 其kỳ 維duy 不bất 張trương 。 適thích 生sanh 大đại 師sư 。 力lực 振chấn 其kỳ 綱cương 。 踞cứ 獅sư 子tử 窟quật 。 斫chước 栴chiên 檀đàn 樹thụ 。 奮phấn 迅tấn 未vị 伸thân 。 爪trảo 牙nha 已dĩ 露lộ 。 擊kích 塗đồ 毒độc 鼓cổ 。 釃# 甘cam 露lộ 漿tương 。 飲ẩm 之chi 者giả 醉túy 。 耳nhĩ 之chi 者giả 狂cuồng 。 寂tịch 滅diệt 性tánh 空không 。 轟oanh 霹phích 靂lịch 舌thiệt 。 奔bôn 雷lôi 捲quyển 電điện 。 觸xúc 者giả 褫sỉ 魄phách 。 以dĩ 大đại 地địa 心tâm 。 竪thụ 金kim 剛cang 骨cốt 。 眼nhãn 裏lý 有hữu 筋cân 。 胸hung 中trung 無vô 物vật 。 臨lâm 濟tế 不bất 死tử 。 黃hoàng 蘗bách 猶do 生sanh 。 誰thùy 知tri 大đại 師sư 。 不bất 受thọ 其kỳ 名danh 。 大đại 方phương 闊khoát 步bộ 。 不bất 存tồn 軌quỹ 則tắc 。 翻phiên 身thân 擲trịch 過quá 須Tu 彌Di 峰phong 。 一nhất 拳quyền 槌chùy 碎toái 無vô 生sanh 國quốc 。

憨# 山sơn 德đức 清thanh 贊tán

山sơn 陰ấm 錢tiền 伯bá 子tử 。 持trì 。 達đạt 觀quán 大đại 師sư 小tiểu 影ảnh 。 索sách 予# 為vi 贊tán 。

時thời 予# 正chánh 病bệnh 劇kịch 。 抽trừu 思tư 未vị 能năng 。 信tín 口khẩu 作tác 禪thiền 語ngữ 貽# 之chi 。

呵ha 呵ha 呵ha 。 這giá 就tựu 是thị 達đạt 觀quán 。 昔tích 日nhật 鬚tu 鬢mấn 猶do 存tồn 。 今kim 日nhật 眉mi 毛mao 不bất 換hoán 。 相tương 對đối 依y 然nhiên 。 慈từ 容dung 悲bi 願nguyện 。 人nhân 傳truyền 此thử 老lão 。 示thị 寂tịch 圜viên 中trung 。 卻khước 在tại 這giá 上thượng 頭đầu 。 舒thư 來lai 卷quyển 去khứ 。 一nhất 從tùng 方phương 便tiện 。 欲dục 識thức 師sư 真chân 。 於ư 此thử 窺khuy 他tha 顏nhan 面diện 。 雖tuy 然nhiên 也dã 祇kỳ 得đắc 一nhất 半bán 。 若nhược 欲dục 全toàn 彰chương 。 連liên 這giá 焚phần 卻khước 。 方phương 得đắc 相tương 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 大đại 明minh 國quốc 內nội 。 著trước 不bất 得đắc 這giá 漢hán 。

予# 晤# 師sư 在tại 癸quý 巳tị 歲tuế 。 金kim 陵lăng 賀hạ 氏thị 園viên 中trung 。 為vi 駕giá 部bộ 郎lang 時thời 。 乃nãi 予# 請thỉnh 見kiến 。 固cố 有hữu 年niên 矣hĩ 。 憶ức 先tiên 於ư 比tỉ 部bộ 瞿cù 洞đỗng 觀quán 。 太thái 常thường 傅phó/phụ 太thái 恆hằng 二nhị 君quân 。 共cộng 介giới 其kỳ 徒đồ 以dĩ 往vãng 。 到đáo 而nhi 復phục 卻khước 。 凡phàm 幾kỷ 度độ 筞# 馬mã 空không 歸quy 。 二nhị 君quân 遂toại 不bất 復phục 言ngôn 求cầu 見kiến 。 而nhi 予# 意ý 未vị 已dĩ 。 至chí 是thị 晤# 焉yên 。 師sư 鬚tu 鬢mấn 不bất 剪tiễn 。 頂đảnh 著trước 樵tiều 巾cân 。 體thể 幹cán 豐phong 偉# 。 坐tọa 立lập 如như 山sơn 。 晦hối 翁ông 所sở 謂vị 其kỳ 人nhân 皆giai 魁khôi 岸ngạn 雄hùng 傑kiệt 者giả 是thị 已dĩ 。 相tương 見kiến 慈từ 容dung 滿mãn 面diện 。 權quyền 然nhiên 如như 故cố 。 室thất 中trung 有hữu 數số 輩bối 儒nho 衣y 冠quan 者giả 。 握ác 筆bút 沈trầm 思tư 。 肅túc 如như 試thí 舉cử 。 予# 坐tọa 定định 。 侍thị 者giả 設thiết 席tịch 予# 前tiền 。 具cụ 筆bút 伸thân 紙chỉ 。 予# 問vấn 故cố 。 曰viết 請thỉnh 與dữ 諸chư 子tử 。 同đồng 作tác 棱# 嚴nghiêm 經kinh 中trung 某mỗ 四tứ 句cú 講giảng 義nghĩa 。 或hoặc 偈kệ 亦diệc 可khả 。 予# 唯dụy 然nhiên 受thọ 之chi 不bất 為vi 異dị 。 隨tùy 與dữ 大đại 師sư 論luận 他tha 義nghĩa 。 一nhất 二nhị 轉chuyển 未vị 竟cánh 。 師sư 輒triếp 呼hô 侍thị 者giả 曰viết 。 周chu 老lão 先tiên 生sanh 面diện 前tiền 紙chỉ 筆bút 徹triệt 過quá 。 又hựu 論luận 一nhất 二nhị 轉chuyển 。 師sư 曰viết 。 硬ngạnh 掙# 也dã 硬ngạnh 掙# 。 頃khoảnh 之chi 。 侍thị 者giả 持trì 客khách 刺thứ 來lai 報báo 。 乃nãi 鴻hồng 臚lư 覺giác 齋trai 徐từ 公công 。 一nhất 徒đồ 起khởi 曰viết 。 老lão 師sư 今kim 日nhật 體thể 倦quyện 。 徐từ 公công 見kiến 。 可khả 俟sĩ 他tha 時thời 。 某mỗ 請thỉnh 回hồi 之chi 。 便tiện 欲dục 趨xu 出xuất 。 師sư 曰viết 不bất 可khả 。 到đáo 即tức 請thỉnh 見kiến 。 徐từ 公công 向hướng 日nhật 與dữ 予# 求cầu 見kiến 師sư 。 知tri 不bất 可khả 得đắc 。 每mỗi 偵# 予# 所sở 至chí 。 則tắc 尾vĩ 之chi 。 故cố 今kim 刺thứ 得đắc 入nhập 。 以dĩ 予# 有hữu 人nhân 在tại 門môn 。 刺thứ 得đắc 至chí 師sư 前tiền 。 以dĩ 予# 有hữu 人nhân 在tại 室thất 。 其kỳ 徒đồ 請thỉnh 命mạng 。 以dĩ 予# 在tại 座tòa 。 不bất 然nhiên 。 恐khủng 師sư 皆giai 無vô 由do 知tri 矣hĩ 。 是thị 日nhật 與dữ 徐từ 公công 共cộng 午ngọ 齋trai 而nhi 散tán 。 明minh 日nhật 天thiên 始thỉ 辨biện 色sắc 。 街nhai 鮮tiên 人nhân 行hành 。 乃nãi 余dư 衙# 有hữu 叩khấu 門môn 者giả 。 詢tuân 之chi 為vi 師sư 二nhị 徒đồ 。 余dư 出xuất 迓# 。 言ngôn 大đại 師sư 且thả 來lai 謁yết 。 少thiểu 選tuyển 手thủ 持trì 拄trụ 杖trượng 。 濶# 步bộ 長trường/trưởng 趨xu 。 數số 徒đồ 擁ủng 掖dịch 而nhi 至chí 。 盤bàn 桓hoàn 至chí 暮mộ 始thỉ 別biệt 。

時thời 從tùng 行hành 有hữu 周chu 叔thúc 宗tông 。 賀hạ 知tri 忍nhẫn 。 餘dư 名danh 氏thị 已dĩ 忘vong 。 從tùng 行hành 者giả 曰viết 。 大đại 師sư 從tùng 未vị 謁yết 人nhân 。 以dĩ 是thị 施thí 君quân 。 異dị 數số 也dã 。 余dư 竊thiết 歎thán 是thị 時thời 胸hung 中trung 尚thượng 未vị 盡tận 穩ổn 。 商thương 量lượng 不bất 得đắc 徹triệt 底để 。 嗣tự 後hậu 欲dục 載tái 證chứng 無vô 緣duyên 。 可khả 恨hận 人nhân 言ngôn 師sư 奇kỳ 恠# 。 余dư 具cụ 覩đổ 如như 此thử 。 奇kỳ 耶da 易dị 耶da 。 凡phàm 初sơ 見kiến 作tác 難nạn/nan 意ý 。 皆giai 諸chư 徒đồ 所sở 為vi 。 予# 以dĩ 目mục 擊kích 徐từ 公công 一nhất 節tiết 可khả 推thôi 。 雖tuy 然nhiên 。 即tức 師sư 何hà 病bệnh 。 世thế 界giới 不bất 寬khoan 。

時thời 人nhân 眼nhãn 孔khổng 不bất 大đại 。 竟cánh 莫mạc 容dung 此thử 老lão 。 或hoặc 以dĩ 其kỳ 入nhập 都đô 門môn 為vi 病bệnh 。 而nhi 悲bi 願nguyện 深thâm 遠viễn 。 殆đãi 不bất 可khả 測trắc 。 余dư 為vi 錢tiền 子tử 題đề 贊tán 詞từ 。 更cánh 為vi 敘tự 相tương 見kiến 始thỉ 末mạt 。 且thả 更cánh 噓hư 唏# 及cập 此thử 云vân 。

丙bính 午ngọ 臘lạp 八bát 日nhật 剡# 城thành 周chu 汝nhữ 登đăng 伏phục 塊khối 敬kính 書thư

開khai 脫thoát 空không 口khẩu 。 東đông 語ngữ 西tây 話thoại 。 以dĩ 慈từ 悲bi 法pháp 。 盲manh 拳quyền 瞎hạt 罵mạ 。 冷lãnh 面diện 熱nhiệt 腸tràng 。 蓮liên 花hoa 一nhất 社xã 。 冷lãnh 債trái 熱nhiệt 還hoàn 。 竹trúc 篦bề 廿# 下hạ 。 鳥điểu 去khứ 遺di 音âm 。 香hương 飛phi 落lạc 灺# 。 真chân 箇cá 達đạt 師sư 。 僧Tăng 繇# 難nạn/nan 畫họa 。

余dư 久cửu 向hướng 紫tử 栢# 師sư 。 辛tân 丑sửu 入nhập 都đô 。 而nhi 師sư 住trụ 西tây 山sơn 。 忻hãn 然nhiên 欲dục 以dĩ 瓣# 香hương 見kiến 之chi 。 會hội 同đồng 學học 數số 友hữu 。 皆giai 短đoản 師sư 。 心tâm 疑nghi 而nhi 止chỉ 。 後hậu 讀đọc 其kỳ 遺di 言ngôn 。 審thẩm 其kỳ 生sanh 平bình 真chân 證chứng 密mật 行hành 。 深thâm 慈từ 高cao 節tiết 。 一nhất 時thời 叢tùng 林lâm 踞cứ 師sư 席tịch 者giả 。 誠thành 罕# 其kỳ 比tỉ 。 然nhiên 猶do 惜tích 師sư 不bất 早tảo 去khứ 。 終chung 以dĩ 及cập 禍họa 。 非phi 明minh 明minh 喆# 之chi 道đạo 。 及cập 見kiến 吳ngô 咸hàm 熙hi 氏thị 所sở 寄ký 示thị 遺di 像tượng 。 味vị 其kỳ 自tự 贊tán 語ngữ 。 類loại 讖sấm 者giả 。 豈khởi 師sư 固cố 夙túc 知tri 若nhược 二nhị 祖tổ 。 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 耶da 。 常thường 不Bất 輕Khinh 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 人nhân 禮lễ 拜bái 。 稱xưng 汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 人nhân 乃nãi 相tương/tướng 趂# 打đả 擲trịch 呵ha 詈lị 之chi 。 袁viên 景cảnh 倩thiến 言ngôn 。 一nhất 國quốc 中trung 有hữu 狂cuồng 泉tuyền 。 人nhân 飲ẩm 皆giai 狂cuồng 。 獨độc 國quốc 王vương 汲cấp 井tỉnh 以dĩ 免miễn 。 而nhi 通thông 國quốc 狂cuồng 者giả 。 覆phú 以dĩ 王vương 為vi 狂cuồng 也dã 。 相tương/tướng 與dữ 捽tốt 縛phược 燒thiêu 灼chước 。 不bất 勝thắng 苦khổ 。 趍# 飲ẩm 其kỳ 泉tuyền 。 狂cuồng 作tác 。 國quốc 人nhân 喜hỷ 。 謂vị 王vương 病bệnh 已dĩ 也dã 。 始thỉ 捨xả 之chi 。 紫tử 栢# 視thị 眾chúng 人nhân 為vi 佛Phật 。 不bất 得đắc 不bất 度độ 。 眾chúng 人nhân 視thị 紫tử 栢# 為vi 狂cuồng 。 不bất 得đắc 不bất 死tử 。 於ư 乎hồ 。 何hà 足túc 恨hận 哉tai 。

丁đinh 未vị 正chánh 月nguyệt 上thượng 澣# 日nhật 會hội 稽khể 陶đào 望vọng 齡linh 敬kính 題đề

飛phi 揚dương 鬚tu 眉mi 頭đầu 顱# 禿ngốc 。 豎thụ 眼nhãn 控khống 拳quyền 坦thản 胸hung 腹phúc 。 顛điên 翻phiên 神thần 妙diệu 智trí 具cụ 足túc 。 天thiên 龍long 人nhân 鬼quỷ 俱câu 降hàng 伏phục 。 聲thanh 搖dao 山sơn 嶽nhạc 納nạp 空không 谷cốc 。 拔bạt 劒kiếm 虎hổ 丘khâu 埋mai 天thiên 目mục 。 八bát 面diện 威uy 風phong 畫họa 一nhất 軸trục 。 六lục 六lục 原nguyên 來lai 三tam 十thập 六lục 。

寓# 生sanh 黃hoàng 汝nhữ 亨# 贊tán

高cao 挂quải 兩lưỡng 眸mâu 。 頹đồi 然nhiên 雙song 頰giáp 。 河hà 漢hán 為vi 口khẩu 。 風phong 雷lôi 為vi 舌thiệt 。 汲cấp 汲cấp 波ba 波ba 濟tế 度độ 人nhân 。 大đại 扣khấu 小tiểu 扣khấu 俱câu 不bất 竭kiệt 。 忒thất 慈từ 悲bi 。 忒thất 豪hào 杰# 。 賢hiền 愚ngu 終chung 古cổ 無vô 休hưu 歇hiết 。 那na 辨biện 侯hầu 王vương 與dữ 宰tể 官quan 。 少thiểu 不bất 省tỉnh 時thời 加gia 棒bổng 喝hát 。 恁nhẫm 般bát 熱nhiệt 腸tràng 難nạn/nan 打đả 疊điệp 。 這giá 打đả 疊điệp 。 不bất 可khả 說thuyết 。 休hưu 問vấn 紙chỉ 上thượng 人nhân 。 試thí 看khán 徑kính 山sơn 碣# 。

長trường/trưởng 水thủy 弟đệ 子tử 李# 培bồi 敬kính 題đề

存tồn 日nhật 門môn 庭đình 峻tuấn 厲lệ 。 沒một 時thời 棒bổng 喝hát 交giao 加gia 。 一nhất 念niệm 常thường 觀quán 自tự 在tại 。 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 無vô 差sai 。 人nhân 說thuyết 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 我ngã 說thuyết 本bổn 分phân 作tác 家gia 。 祇kỳ 有hữu 逆nghịch 來lai 順thuận 受thọ 。 從tùng 他tha 幻huyễn 影ảnh 空không 花hoa 。

長trường/trưởng 水thủy 姚diêu 士sĩ 慎thận 敬kính 題đề

昔tích 先tiên 莊trang 簡giản 。 法Pháp 門môn 金kim 湯thang 。 博bác 求cầu 龍long 象tượng 。 為vi 法pháp 津tân 梁lương 。 既ký 遇ngộ 吾ngô 師sư 。 曰viết 真chân 法Pháp 王Vương 。 皈quy 依y 參tham 請thỉnh 。 篤đốc 老lão 皇hoàng 皇hoàng 。 忠trung 得đắc 夤# 緣duyên 。 巾cân 瓶bình 侍thị 旁bàng 。 昏hôn 衢cù 智trí 燈đăng 。 苦khổ 海hải 慈từ 航# 。 世thế 閒gian/nhàn 父phụ 執chấp 。 出xuất 世thế 導đạo 師sư 。 近cận 之chi 則tắc 畏úy 。 遠viễn 之chi 又hựu 思tư 。 創sáng/sang 見kiến 則tắc 詫# 。 即tức 之chi 轉chuyển 慈từ 。 揭yết 示thị 道đạo 要yếu 。 能năng 覺giác 我ngã 迷mê 。 我ngã 於ư 彈đàn 指chỉ 。 悟ngộ 昔tích 之chi 非phi 。 舍xá 海hải 認nhận 漚âu 。 乃nãi 今kim 始thỉ 知tri 。 因nhân 師sư 知tri 佛Phật 。 因nhân 佛Phật 知tri 儒nho 。 靈linh 明minh 廓khuếch 徹triệt 。 乃nãi 有hữu 階giai 梯thê 。 師sư 曰viết 咄đốt 咄đốt 。 階giai 梯thê 非phi 是thị 。 脚cước 下hạ 承thừa 當đương 。 舉cử 足túc 便tiện 至chí 。 每mỗi 惟duy 深thâm 慈từ 。 感cảm 激kích 涕thế 泗# 。 法pháp 乳nhũ 難nạn/nan 酬thù 。 有hữu 死tử 無vô 貳nhị 。 豈khởi 期kỳ 緣duyên 深thâm 。 躬cung 承thừa 師sư 逝thệ 。 嗟ta 乎hồ 哲triết 人nhân 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 戒giới 慧tuệ 之chi 光quang 。 遇ngộ 緣duyên 益ích 熾sí 。 遊du 於ư 福phước 堂đường 。 作tác 大đại 法Pháp 施thí 。 歷lịch 諸chư 苦khổ 惱não 。 意ý 地địa 寂tịch 然nhiên 。 既ký 展triển 王vương 法pháp 。 曰viết 了liễu 夙túc 緣duyên 。 合hợp 掌chưởng 跏già 趺phu 。 隻chỉ 履lý 翩# 翩# 。 六lục 日nhật 牢lao 戶hộ 。 露lộ 地địa 風phong 塵trần 。 屹# 峙trĩ 如như 山sơn 。 光quang 溢dật 於ư 顴# 。 西tây 原nguyên 夏hạ 瘞ế 。 淫dâm 澇lao 成thành 川xuyên 。 傾khuynh 城thành 漂phiêu 舍xá 。 激kích 蕩đãng 靡mĩ 堅kiên 。 意ý 此thử 土thổ/độ 封phong 。 雨vũ 齧niết 風phong 穿xuyên 。 南nam 遷thiên 啟khải 龕khám 。 載tái 覿# 師sư 顏nhan 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 儼nghiễm 若nhược 生sanh 前tiền 。 聞văn 古cổ 賢hiền 聖thánh 。 去khứ 來lai 如như 意ý 。 定định 慧tuệ 力lực 故cố 。 結kết 成thành 舍xá 利lợi 。 入nhập 火hỏa 入nhập 水thủy 。 色sắc 身thân 不bất 壞hoại 。 不bất 圖đồ 愚ngu 蒙mông 。 覩đổ 此thử 奇kỳ 異dị 。 允duẫn 若nhược 師sư 言ngôn 。 驗nghiệm 瞑minh 目mục 地địa 。 非phi 肉nhục 身thân 佛Phật 。 豈khởi 能năng 若nhược 是thị 。

陸lục 基cơ 忠trung 敬kính 贊tán

紫tử 栢# 尊tôn 者giả 達đạt 觀quán 可khả 大đại 師sư 像tượng 贊tán

有hữu 大đại 醫y 王vương 。 治trị 癡si 暗ám 病bệnh 。 入nhập 泥nê 入nhập 水thủy 。 拍phách 拍phách 成thành 令linh 。 喚hoán 醒tỉnh 夢mộng 宅trạch 。 接tiếp 續tục 慧tuệ 命mạng 。 為vi 法pháp 忘vong 身thân 。 高cao 提đề 祖tổ 印ấn 。

香hương 光quang 居cư 士sĩ 董# 其kỳ 昌xương 贊tán

不bất 妄vọng 視thị 。 眼nhãn 不bất 壞hoại 。 不bất 妄vọng 聽thính 。 耳nhĩ 不bất 壞hoại 。 不bất 妄vọng 言ngôn 。 舌thiệt 不bất 壞hoại 。 不bất 妄vọng 動động 。 身thân 不bất 壞hoại 。 不bất 弄lộng 精tinh 魂hồn 不bất 揑niết 怪quái 。 這giá 回hồi 方phương 驗nghiệm 真chân 持trì 戒giới 。 要yếu 與dữ 人nhân 天thiên 插sáp 箇cá 標tiêu 。 何hà 妨phương 地địa 獄ngục 還hoàn 些# 債trái 。 咄đốt 。 債trái 已dĩ 還hoàn 。 有hữu 甚thậm 待đãi 。 端đoan 端đoan 坐tọa 待đãi 老lão 憨# 來lai 。 打đả 破phá 從tùng 前tiền 舊cựu 皮bì 袋đại 。 一nhất 道đạo 神thần 光quang 火hỏa 電điện 飛phi 。 風phong 流lưu 銕# 漢hán 今kim 疎sơ 快khoái 。

聞văn 聞văn 居cư 士sĩ 陳trần 繼kế 儒nho 贊tán

No.1452-F# 達đạt 觀quán 大đại 師sư 塔tháp 銘minh

夫phu 大đại 地địa 死tử 生sanh 。 顛điên 瞑minh 長trường 夜dạ 。 以dĩ 情tình 關quan 固cố 閉bế 。 識thức 鎻# 難nạn/nan 開khai 。 有hữu 能năng 蹶quyết 起khởi 一nhất 擊kích 而nhi 碎toái 之chi 。 掉trạo 臂tý 而nhi 獨độc 往vãng 者giả 。 自tự 非phi 雄hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 。 具cụ 超siêu 世thế 之chi 量lượng 者giả 。 未vị 易dị 及cập 也dã 。 歷lịch 觀quán 傳truyền 燈đăng 諸chư 老lão 。 咸hàm 其kỳ 人nhân 哉tai 。 久cửu 不bất 復phục 作tác 。 頃khoảnh 於ư 達đạt 觀quán 禪thiền 師sư 見kiến 之chi 矣hĩ 。 師sư 諱húy 真chân 可khả 。 字tự 達đạt 觀quán 。 晚vãn 號hiệu 紫tử 栢# 。 門môn 人nhân 種chủng 尊tôn 者giả 。 重trọng/trùng 法pháp 故cố 也dã 。 其kỳ 先tiên 句cú 曲khúc 人nhân 。 父phụ 沈trầm 連liên 季quý 子tử 。 世thế 居cư 吳ngô 江giang 太thái 湖hồ 之chi 攤# 缺khuyết 。 母mẫu 夢mộng 異dị 人nhân 。 授thọ 以dĩ 附phụ 葉diệp 大đại 鮮tiên 桃đào 。 寤ngụ 而nhi 香hương 滿mãn 室thất 。 遂toại 有hữu 娠thần 。 師sư 生sanh 五ngũ 歲tuế 。 不bất 語ngữ 。

時thời 有hữu 異dị 僧Tăng 。 過quá 其kỳ 門môn 。 摩ma 頂đảnh 而nhi 謂vị 其kỳ 父phụ 曰viết 。 此thử 兒nhi 出xuất 家gia 。 當đương 為vì 天thiên 人nhân 師sư 。 言ngôn 訖ngật 。 忽hốt 不bất 見kiến 。 師sư 遂toại 能năng 語ngữ 。 先tiên 時thời 見kiến 巨cự 人nhân 跡tích 。 下hạ 於ư 庭đình 。 自tự 是thị 不bất 復phục 見kiến 。 師sư 髫thiều 年niên 。 性tánh 雄hùng 猛mãnh 。 慷khảng 慨khái 激kích 烈liệt 。 貌mạo 偉# 不bất 羣quần 。 弱nhược 不bất 好hảo/hiếu 弄lộng 。 生sanh 不bất 喜hỷ 見kiến 婦phụ 人nhân 。 浴dục 不bất 許hứa 先tiên 。 一nhất 日nhật 姊tỷ 誤ngộ 前tiền 就tựu 浴dục 。 師sư 大đại 怒nộ 。 自tự 後hậu 至chí 親thân 戚thích 婦phụ 女nữ 。 無vô 敢cảm 近cận 者giả 。 長trường/trưởng 志chí 日nhật 益ích 大đại 。 父phụ 母mẫu 不bất 能năng 拘câu 。 嘗thường 有hữu 詩thi 曰viết 。 屠đồ 狗cẩu 雄hùng 心tâm 未vị 易dị 消tiêu 。 年niên 十thập 七thất 。 方phương 仗trượng 劒kiếm 。 遠viễn 遊du 塞tắc 上thượng 。 行hành 至chí 蘇tô 州châu 閶# 門môn 。 天thiên 大đại 雨vũ 。 不bất 前tiền 。 偶ngẫu 值trị 虎hổ 丘khâu 僧Tăng 明minh 覺giác 。 相tương/tướng 顧cố 盻# 。 覺giác 壯tráng 其kỳ 貌mạo 。 知tri 少thiếu 年niên 不bất 羣quần 。 心tâm 異dị 之chi 。 因nhân 以dĩ 傘tản 蔽tế 之chi 。 遂toại 同đồng 歸quy 寺tự 。 具cụ 晚vãn 飱# 。 驩# 甚thậm 相tương/tướng 得đắc 。 聞văn 僧Tăng 夜dạ 誦tụng 八bát 十thập 八bát 佛Phật 名danh 。 師sư 心tâm 大đại 快khoái 悅duyệt 。 侵xâm 晨thần 。 入nhập 覺giác 室thất 曰viết 。 吾ngô 兩lưỡng 人nhân 有hữu 大đại 寶bảo 。 何hà 以dĩ 污ô 在tại 此thử 中trung 耶da 。 即tức 解giải 腰yêu 纏triền 十thập 餘dư 金kim 授thọ 覺giác 。 令linh 設thiết 齋trai 。 請thỉnh 薙# 髮phát 。 遂toại 禮lễ 覺giác 為vi 師sư 。 是thị 夜dạ 即tức 兀ngột 坐tọa 達đạt 旦đán 。 每mỗi 私tư 語ngữ 。 三tam 歎thán 曰viết 。 視thị 之chi 無vô 肉nhục 。 喫khiết 之chi 有hữu 味vị 。

時thời 覺giác 欲dục 化hóa 鐵thiết 萬vạn 斤cân 。 造tạo 大đại 鐘chung 。 師sư 曰viết 。 吾ngô 助trợ 之chi 。 遂toại 往vãng 平bình 湖hồ 巨cự 室thất 門môn 外ngoại 趺phu 坐tọa 。 主chủ 人nhân 見kiến 。 進tiến 食thực 。 師sư 不bất 食thực 。 主chủ 問vấn 何hà 所sở 須tu 。 師sư 曰viết 。 化hóa 鐵thiết 萬vạn 斤cân 造tạo 大đại 鐘chung 。 有hữu 即tức 受thọ 食thực 。 主chủ 人nhân 立lập 出xuất 鐵thiết 萬vạn 斤cân 於ư 門môn 外ngoại 。 師sư 笑tiếu 。 食thực 畢tất 。 徑kính 載tái 回hồi 虎hổ 丘khâu 。 歸quy 即tức 閉bế 戶hộ 讀đọc 書thư 。 年niên 半bán 不bất 越việt 閫khổn 。 嘗thường 見kiến 僧Tăng 有hữu 飲ẩm 酒tửu 茹như 葷huân 者giả 。 師sư 曰viết 。 出xuất 家gia 兒nhi 如như 此thử 。 可khả 殺sát 也dã 。

時thời 僧Tăng 甚thậm 憚đạn 之chi 。 年niên 二nhị 十thập 。 從tùng 講giảng 師sư 受thọ 具cụ 戒giới 。 嘗thường 至chí 常thường 熟thục 。 遇ngộ 養dưỡng 齋trai 翁ông 。 識thức 為vi 奇kỳ 器khí 。 留lưu 月nguyệt 餘dư 。 之chi 嘉gia 興hưng 東đông 塔tháp 寺tự 。 見kiến 僧Tăng 書thư 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 乃nãi 跪quỵ 看khán 。 良lương 久cửu 歎thán 曰viết 。 吾ngô 輩bối 能năng 此thử 足túc 矣hĩ 。 遂toại 之chi 武võ 塘đường 景cảnh 德đức 寺tự 。 掩yểm 關quan 三tam 年niên 。 復phục 回hồi 吳ngô 門môn 。 一nhất 日nhật 辭từ 覺giác 曰viết 。 吾ngô 當đương 去khứ 行hành 脚cước 諸chư 方phương 。 歷lịch 參tham 知tri 識thức 。 究cứu 明minh 大đại 事sự 也dã 。 遂toại 杖trượng 策sách 去khứ 。 一nhất 日nhật 聞văn 僧Tăng 誦tụng 張trương 拙chuyết 見kiến 道đạo 偈kệ 。 至chí 斷đoạn 除trừ 妄vọng 想tưởng 重trọng/trùng 增tăng 病bệnh 。 趍# 向hướng 真Chân 如Như 亦diệc 是thị 邪tà 。 師sư 曰viết 。 錯thác 也dã 。 當đương 云vân 方phương 無vô 病bệnh 。 不bất 是thị 邪tà 。 僧Tăng 云vân 。 你nễ 錯thác 他tha 不bất 錯thác 。 師sư 大đại 疑nghi 之chi 。 每mỗi 至chí 處xứ 。 書thư 二nhị 語ngữ 於ư 壁bích 間gian 。 疑nghi 至chí 頭đầu 面diện 俱câu 腫thũng 。 一nhất 日nhật 齋trai 次thứ 忽hốt 悟ngộ 。 頭đầu 面diện 立lập 消tiêu 。 自tự 是thị 凌lăng 躒# 諸chư 方phương 。 嘗thường 曰viết 。 使sử 我ngã 在tại 臨lâm 濟tế 德đức 山sơn 座tòa 下hạ 。 一nhất 掌chưởng 便tiện 醒tỉnh 。 安an 用dụng 如như 何hà 如như 何hà 。 過quá 匡khuông 山sơn 。 窮cùng 相tương/tướng 宗tông 奧áo 義nghĩa 。 一nhất 日nhật 行hành 二nhị 十thập 里lý 。 足túc 痛thống 。 師sư 以dĩ 石thạch 砥chỉ 脚cước 底để 。 至chí 日nhật 行hành 二nhị 百bách 里lý 乃nãi 止chỉ 。 師sư 遊du 五ngũ 臺đài 。 至chí 峭# 壁bích 空không 巖nham 。 有hữu 老lão 宿túc 孤cô 坐tọa 。 師sư 作tác 禮lễ 。 因nhân 問vấn 一nhất 念niệm 未vị 生sanh 時thời 如như 何hà 。 宿túc 豎thụ 一nhất 指chỉ 。 又hựu 問vấn 既ký 生sanh 後hậu 如như 何hà 。 宿túc 展triển 兩lưỡng 手thủ 。 師sư 於ư 言ngôn 下hạ 領lãnh 旨chỉ 。 尋tầm 跡tích 之chi 。 失thất 其kỳ 處xứ 。 師sư 至chí 京kinh 師sư 。 參tham 徧biến 融dung 大đại 老lão 。 融dung 問vấn 從tùng 何hà 來lai 。 曰viết 江giang 南nam 來lai 。 又hựu 問vấn 來lai 此thử 作tác 麼ma 。 曰viết 習tập 講giảng 。 又hựu 問vấn 習tập 講giảng 作tác 麼ma 。 曰viết 貫quán 通thông 經kinh 旨chỉ 。 代đại 佛Phật 揚dương 化hóa 。 融dung 曰viết 。 你nễ 須tu 清thanh 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 。 師sư 曰viết 。 只chỉ 今kim 不bất 染nhiễm 一nhất 塵trần 。 融dung 命mạng 褫sỉ 師sư 直trực 裰# 。 施thí 傍bàng 僧Tăng 顧cố 謂vị 師sư 曰viết 。 脫thoát 了liễu 一nhất 層tằng 還hoàn 一nhất 層tằng 。 師sư 笑tiếu 頷hạm 之chi 。 遂toại 留lưu 挂quải 搭# 。

時thời 知tri 識thức 嘯khiếu 巖nham 法pháp 主chủ 。 暹# 理lý 諸chư 大đại 老lão 。 師sư 皆giai 及cập 門môn 。 去khứ 九cửu 年niên 。 復phục 歸quy 虎hổ 丘khâu 省tỉnh 覺giác 。 乃nãi 之chi 淞# 江giang 掩yểm 關quan 百bách 日nhật 。 之chi 吳ngô 縣huyện 。 適thích 聊liêu 城thành 傅phó/phụ 君quân 光quang 宅trạch 為vi 縣huyện 令linh 。 其kỳ 子tử 利lợi 根căn 。 命mạng 禮lễ 師sư 。 子tử 不bất 懌dịch 。 子tử 一nhất 日nhật 搦nạch 二nhị 花hoa 問vấn 師sư 云vân 。 是thị 一nhất 是thị 二nhị 。 師sư 曰viết 。 是thị 一nhất 。 子tử 開khai 手thủ 曰viết 。 此thử 花hoa 是thị 二nhị 。 師sư 何hà 言ngôn 一nhất 。 師sư 曰viết 。 我ngã 言ngôn 其kỳ 本bổn 。 汝nhữ 言ngôn 其kỳ 末mạt 。 子tử 遂toại 作tác 禮lễ 。 之chi 天thiên 池trì 。 遇ngộ 管quản 公công 東đông 溟minh 。 聞văn 其kỳ 語ngữ 。 深thâm 器khí 之chi 。 師sư 因nhân 拈niêm 薔# 薇# 一nhất 蒂# 二nhị 花hoa 。 問vấn 公công 。 公công 曰viết 。 此thử 花hoa 同đồng 本bổn 生sanh 也dã 。 師sư 分phân 為vi 二nhị 。 復phục 問vấn 公công 。 公công 無vô 語ngữ 。 因nhân 罰phạt 齋trai 一nhất 供cung 。 遂toại 相tương/tướng 與dữ 莫mạc 逆nghịch 。

時thời

上thượng 御ngự 極cực 三tam 年niên 。 大Đại 千Thiên 潤nhuận 公công 開khai 堂đường 少thiểu 林lâm 。 師sư 結kết 友hữu 巢sào 林lâm 戒giới 如như 輩bối 。 往vãng 參tham 叩khấu 。 及cập 至chí 。 見kiến 上thượng 堂đường 講giảng 公công 案án 。 以dĩ 口khẩu 耳nhĩ 為vi 心tâm 印ấn 。 以dĩ 帕# 子tử 為vi 真chân 傳truyền 。 師sư 恥sỉ 之chi 。 嘆thán 曰viết 。 西tây 來lai 意ý 固cố 如như 是thị 邪tà 。 遂toại 不bất 入nhập 眾chúng 。 尋tầm 即tức 南nam 還hoàn 。 至chí 嘉gia 禾hòa 。 見kiến 太thái 宰tể 陸lục 五ngũ 臺đài 翁ông 。 心tâm 大đại 相tương/tướng 契khế 。 先tiên 是thị 有hữu 密mật 藏tạng 道đạo 開khai 者giả 。 南nam 昌xương 人nhân 。 棄khí 青thanh 衿# 。 出xuất 家gia 披phi 薙# 於ư 南nam 海hải 。 聞văn 師sư 風phong 。 往vãng 歸quy 之chi 。 師sư 知tri 為vi 法Pháp 器khí 。 留lưu 為vi 侍thị 者giả 。 凡phàm 百bách 悉tất 委ủy 之chi 。 郡quận 城thành 有hữu 棱# 嚴nghiêm 寺tự 。 為vi 長trường/trưởng 水thủy 疏sớ/sơ 經kinh 處xứ 。 久cửu 廢phế 。 有hữu 力lực 者giả 侵xâm 為vi 園viên 亭đình 。 師sư 有hữu 詩thi 吊điếu 之chi 曰viết 。 明minh 月nguyệt 一nhất 輪luân 簾# 外ngoại 冷lãnh 。 夜dạ 深thâm 曾tằng 照chiếu 坐tọa 禪thiền 人nhân 。 志chí 欲dục 恢khôi 復phục 。 乃nãi 屬thuộc 太thái 宰tể 為vi 護hộ 法Pháp 。 開khai 公công 力lực 主chủ 其kỳ 閒gian/nhàn 。 太thái 宰tể 公công 弟đệ 雲vân 臺đài 公công 。 施thí 建kiến 禪thiền 堂đường 五ngũ 楹doanh 。 既ký 成thành 。 請thỉnh 師sư 命mạng 一nhất 聯liên 。 師sư 曰viết 。 若nhược 不bất 究cứu 心tâm 。 坐tọa 禪thiền 徒đồ 增tăng 業nghiệp 苦khổ 。 如như 能năng 護hộ 念niệm 。 罵mạ 佛Phật 猶do 益ích 真chân 修tu 。 謂vị 當đương 以dĩ 血huyết 書thư 之chi 。 遂toại 引dẫn 錐trùy 刺thứ 臂tý 。 流lưu 血huyết 盈doanh 碗oản 書thư 之chi 。 自tự 是thị 接tiếp 納nạp 往vãng 來lai 。 豪hào 者giả 力lực 拒cự 。 未vị 完hoàn 局cục 。 後hậu 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 適thích 太thái 守thủ 槐# 亭đình 蔡thái 公công 。 竟cánh 修tu 復phục 。 蓋cái 師sư 願nguyện 力lực 所sở 持trì 也dã 。 師sư 見kiến 象tượng 季quý 。 法pháp 道đạo 陵lăng 遲trì 。 惟duy 以dĩ 弘hoằng 法pháp 利lợi 生sanh 為vi 家gia 務vụ 。 念niệm 。 大đại 藏tạng 卷quyển 帙# 重trọng/trùng 多đa 。 致trí 遐hà 方phương 僻tích 陬tưu 。 有hữu 終chung 不bất 聞văn 法Pháp 名danh 字tự 者giả 。 欲dục 刻khắc 方phương 冊sách 。 易dị 為vi 流lưu 通thông 。 普phổ 使sử 見kiến 聞văn 。 作tác 金kim 剛cang 種chủng 子tử 。 即tức 有hữu 謗báng 者giả 。 罪tội 當đương 自tự 代đại 。 遂toại 倡xướng 緣duyên 。

時thời 與dữ 太thái 宰tể 光quang 祖tổ 陸lục 公công 。 司ty 成thành 夢mộng 禎# 馮bằng 公công 。 廷đình 尉úy 同đồng 亨# 曾tằng 公công 。 冏# 卿khanh 汝nhữ 稷tắc 瞿cù 公công 等đẳng 議nghị 。 各các 驩# 然nhiên 。 願nguyện 贊tán 佐tá 。 命mạng 弟đệ 子tử 密mật 藏tạng 開khai 公công 董# 其kỳ 事sự 。 以dĩ 萬vạn 曆lịch 己kỷ 丑sửu 。 創sáng/sang 刻khắc 於ư 五ngũ 臺đài 。 屬thuộc 弟đệ 子tử 如như 奇kỳ 綱cương 維duy 之chi 。 居cư 四tứ 年niên 。 以dĩ 冰băng 雪tuyết 苦khổ 寒hàn 。 復phục 移di 於ư 徑kính 山sơn 寂tịch 照chiếu 庵am 。 工công 既ký 行hành 。 開khai 公công 以dĩ 病bệnh 隱ẩn 去khứ 。 其kỳ 事sự 仍nhưng 屬thuộc 奇kỳ 。 恊# 弟đệ 子tử 幻huyễn 予# 本bổn 公công 。 本bổn 尋tầm 化hóa 。 復phục 請thỉnh 澹đạm 居cư 鎧khải 公công 終chung 其kỳ 役dịch 。 始thỉ 司ty 成thành 具cụ 區khu 馮bằng 公công 。 意ý 復phục 化hóa 城thành 為vi 貯trữ 板bản 所sở 。 未vị 克khắc 。 初sơ 桐# 城thành 用dụng 先tiên 吳ngô 公công 。 為vi 儀nghi 曹tào 郎lang 。 參tham 師sư 入nhập 室thất 。 從tùng 容dung 及cập 刻khắc 藏tạng 事sự 。 師sư 遽cự 曰viết 。 君quân 與dữ 此thử 法pháp 。 有hữu 大đại 因nhân 緣duyên 。 師sư 化hóa 後hậu 。 吳ngô 公công 出xuất 參tham 浙chiết 藩# 。 進tiến 至chí 方phương 伯bá 。 竟cánh 復phục 化hóa 城thành 。 且thả 蠲quyên 俸bổng 散tán 刻khắc 藏tạng 數số 百bách 卷quyển 。 固cố 吳ngô 公công 信tín 力lực 。 亦diệc 師sư 預dự 讖sấm 云vân 。 師sư 先tiên 於ư 嘉gia 禾hòa 刻khắc 藏tạng 有hữu 成thành 議nghị 。 乃nãi 返phản 吳ngô 門môn 。 省tỉnh 前tiền 得đắc 度độ 師sư 覺giác 公công 。

時thời 覺giác 已dĩ 還hoàn 俗tục 。 以dĩ 醫y 名danh 。 師sư 聞văn 之chi 。 意ý 行hành 度độ 脫thoát 。

時thời 夜dạ 覺giác 飯phạn 。 盂vu 忽hốt 墮đọa 地địa 裂liệt 。 其kỳ 精tinh 誠thành 所sở 感cảm 如như 此thử 。 乃nãi 詐trá 病bệnh 於ư 小tiểu 舟chu 中trung 。 命mạng 請thỉnh 覺giác 眕# 視thị 。 覺giác 至chí 。 見kiến 師sư 。 大đại 驚kinh 懼cụ 。 師sư 涕thế 泣khấp 曰viết 。 爾nhĩ 何hà 迷mê 至chí 此thử 耶da 。 今kim 且thả 柰nại 何hà 。 覺giác 曰viết 。 唯duy 命mạng 是thị 聽thính 。 師sư 即tức 命mạng 薙# 髮phát 。 竟cánh 載tái 去khứ 。 覺giác 慚tàm 服phục 。 願nguyện 執chấp 弟đệ 子tử 禮lễ 。 親thân 近cận 之chi 。 師sư 初sơ 過quá 吳ngô 江giang 。 沈trầm 周chu 二nhị 氏thị 。 聚tụ 族tộc 而nhi 歸quy 之chi 。

時thời 至chí 曲khúc 阿a 。 賀hạ 孫tôn 二nhị 氏thị 。 率suất 族tộc 而nhi 禮lễ 至chí 敬kính 之chi 。 至chí 金kim 沙sa 。 于vu 王vương 二nhị 氏thị 。 合hợp 族tộc 歸quy 禮lễ 。 愈dũ 益ích 重trọng/trùng 。 師sư 於ư 于vu 園viên 書thư 法pháp 華hoa 經kinh 。 以dĩ 報báo 二nhị 親thân 。 顏nhan 書thư 經kinh 處xứ 。 曰viết 墨mặc 光quang 亭đình 。 今kim 在tại 焉yên 。 師sư 以dĩ 刻khắc 藏tạng 因nhân 緣duyên 議nghị 既ký 成thành 。 聞văn 妙diệu 峰phong 師sư 。 建kiến 鐵thiết 塔tháp 於ư 蘆lô 芽nha 。 乃nãi 送tống 經kinh 安an 。 置trí 於ư 塔tháp 中trung 。 且thả 與dữ 計kế 藏tạng 事sự 未vị 偕giai 。 復phục 之chi 都đô 門môn 。 乃nãi 訪phỏng 予# 於ư 東đông 海hải 。

時thời 萬vạn 曆lịch 丙bính 戌tuất 秋thu 七thất 月nguyệt 也dã 。 是thị 時thời 予# 以dĩ 五ngũ 臺đài 因nhân 緣duyên 。 有hữu 聞văn 於ư 內nội 。 因nhân 避tị 名danh 於ư 東đông 海hải 那Na 羅La 延Diên 窟quật 。 適thích 遇ngộ 。

慈từ 聖thánh 皇hoàng 太thái 后hậu 。 為vi 保bảo 。

聖thánh 躬cung 。 延diên 國quốc 祚tộ 。 印ấn 施thí 大đại 藏tạng 十thập 五ngũ 部bộ 。

皇hoàng 上thượng 頒ban 降giáng/hàng 海hải 內nội 名danh 山sơn 。

勅sắc 僧Tăng 諷phúng 誦tụng 。 首thủ 及cập 東đông 海hải 。 予# 以dĩ 謝tạ 。

恩ân 入nhập 長trường/trưởng 安an 。 師sư 正chánh 擕# 開khai 公công 走tẩu 海hải 上thượng 。 至chí 膠giao 西tây 。 值trị 秋thu 水thủy 泛phiếm 漲trương 。 眾chúng 度độ 必tất 不bất 能năng 渡độ 。 師sư 解giải 衣y 先tiên 涉thiệp 。 疾tật 呼hô 眾chúng 。 水thủy 已dĩ 及cập 肩kiên 。 師sư 躍dược 然nhiên 而nhi 前tiền 。 既ký 渡độ 。 顧cố 謂vị 弟đệ 子tử 曰viết 。 死tử 生sanh 關quan 頭đầu 。 須tu 直trực 過quá 為vi 得đắc 耳nhĩ 。 眾chúng 心tâm 服phục 師sư 。

時thời 予# 在tại 長trường/trưởng 安an 。 適thích 師sư 弟đệ 子tử 于vu 君quân 玉ngọc 立lập 來lai 訪phỏng 。 言ngôn 師sư 已dĩ 東đông 行hành 。 計kế 其kỳ 程# 。 旦đán 夕tịch 乃nãi 入nhập 山sơn 期kỳ 也dã 。 予# 聞văn 之chi 。 亟# 促xúc 裝trang 歸quy 。 日nhật 夜dạ 兼kiêm 程# 。 亦diệc 犯phạm 橫hoạnh/hoành 流lưu 。 赶# 至chí 即tức 墨mặc 。

時thời 師sư 已dĩ 出xuất 山sơn 。 在tại 脚cước 院viện 。 詰cật 朝triêu 將tương 長trường/trưởng 發phát 。 是thị 夜dạ 一nhất 見kiến 。 大đại 歡hoan 笑tiếu 。 明minh 發phát 。 請thỉnh 還hoàn 山sơn 。 留lưu 旬tuần 日nhật 。 心tâm 相tương/tướng 印ấn 契khế 。 師sư 即tức 以dĩ 予# 為vi 知tri 言ngôn 。 許hứa 生sanh 平bình 矣hĩ 。 師sư 返phản 都đô 門môn 。 復phục 潭đàm 柘chá 古cổ 剎sát 。 乃nãi 決quyết 策sách 西tây 遊du 峨# 嵋# 。 由do 三tam 晉tấn 。 歷lịch 關quan 中trung 。 跨khóa 棧sạn 道đạo 。 至chí 蜀thục 禮lễ 普phổ 賢hiền 大Đại 士Sĩ 。 順thuận 流lưu 下hạ 瞿cù 塘đường 。 過quá 荊kinh 襄tương 。 登đăng 太thái 和hòa 。 至chí 匡khuông 廬lư 。 尋tầm 歸quy 宗tông 故cố 址# 。 唯duy 古cổ 松tùng 一nhất 株chu 。 為vi 寺tự 僧Tăng 售thụ 米mễ 五ngũ 斗đẩu 。 匠tượng 石thạch 將tương 伐phạt 之chi 。 適thích 丐cái 者giả 憐lân 而nhi 乞khất 米mễ 贖thục 之chi 。 以dĩ 存tồn 寺tự 蹟# 。 師sư 聞văn 而nhi 興hưng 感cảm 。 其kỳ 樹thụ 根căn 底để 。 為vi 樵tiều 者giả 剝bác 斵# 過quá 半bán 。 勢thế 將tương 折chiết 。 師sư 砌# 石thạch 填điền 土thổ/độ 。 咒chú 願nguyện 復phục 生sanh 。 以dĩ 卜bốc 寺tự 重trọng/trùng 興hưng 兆triệu 。 後hậu 樹thụ 日nhật 長trường/trưởng 。 寺tự 竟cánh 復phục 。 其kỳ 願nguyện 力lực 固cố 如như 此thử 。

時thời 江giang 州châu 孝hiếu 廉liêm 邢# 懋# 學học 。 禮lễ 師sư 延diên 居cư 長trường/trưởng 松tùng 館quán 。 執chấp 侍thị 最tối 勤cần 。 師sư 為vi 說thuyết 法Pháp 語ngữ 。 集tập 名danh 長trường/trưởng 松tùng 茹như 退thoái 。 先tiên 是thị 鄒# 給cấp 諫gián 爾nhĩ 瞻chiêm 。 丁đinh 大đại 參tham 勺chước 原nguyên 。 素tố 雅nhã 重trọng/trùng 師sư 。 意ý 留lưu 駐trú 錫tích 匡khuông 山sơn 。 未vị 果quả 。 遂toại 行hành 。 過quá 安an 慶khánh 。

時thời 有hữu 江giang 陰ấm 居cư 士sĩ 趙triệu 我ngã 聞văn 謁yết 見kiến 。 不bất 可khả 。 適thích 阮# 君quân 自tự 華hoa 。 歸quy 心tâm 於ư 師sư 。 因nhân 為vi 居cư 士sĩ 先tiên 求cầu 得đắc 度độ 。 未vị 許hứa 。 阮# 君quân 請thỉnh 遊du 皖# 公công 山sơn 馬mã 祖tổ 庵am 。 師sư 喜hỷ 其kỳ 境cảnh 超siêu 絕tuyệt 。 即tức 屬thuộc 阮# 宜nghi 建kiến 梵Phạm 剎sát 。 居cư 士sĩ 懇khẩn 乞khất 出xuất 家gia 。 遂toại 薙# 髮phát 於ư 山sơn 中trung 。 詺# 名danh 曰viết 法pháp 鎧khải 。 是thị 為vi 澹đạm 居cư 。 其kỳ 庵am 今kim 蒙mông 。

勅sắc 賜tứ 佛Phật 光quang 寺tự 。 師sư 復phục 北bắc 遊du 。 至chí 石thạch 經kinh 山sơn 。 晉tấn 琬# 公công 。 慮lự 三tam 災tai 壞hoại 劫kiếp 。 正Chánh 法Pháp 浸tẩm 滅diệt 。 乃nãi 石thạch 刻khắc 藏tạng 經kinh 安an 於ư 巖nham 穴huyệt 。 師sư 見kiến 而nhi 感cảm 之chi 。

時thời 琬# 公công 塔tháp 院viện 。 被bị 力lực 者giả 侵xâm 。 師sư 志chí 復phục 之chi 。 啟khải 石thạch 室thất 。 佛Phật 座tòa 下hạ 。 得đắc 函hàm 貯trữ 佛Phật 舍xá 利lợi 若nhược 干can 。 出xuất 時thời 。 光quang 燭chúc 巖nham 壑hác 。 適thích 。

聖thánh 母mẫu 。 聞văn 師sư 至chí 。 命mạng 近cận 侍thị 陳trần 儒nho 致trí 齋trai 供cung 。 特đặc 賜tứ 紫tử 伽già 黎lê 。 師sư 讓nhượng 之chi 。 謝tạ 曰viết 。 自tự 慚tàm 貧bần 骨cốt 難nạn/nan 披phi 紫tử 。 施thí 與dữ 高cao 人nhân 福phước 更cánh 增tăng 。 因nhân 請thỉnh 佛Phật 舍xá 利lợi 入nhập 內nội 。 供cung 三tam 日nhật 。 出xuất 帑# 金kim 重trọng/trùng 藏tạng 於ư 石thạch 窟quật 。 師sư 重trọng/trùng 二nhị 事sự 。 思tư 得đắc 予# 作tác 記ký 。 適thích 予# 聞văn 師sư 西tây 遊du 回hồi 。 即tức 馳trì 至chí 京kinh 。 候hậu 於ư 上thượng 方phương 兜Đâu 率Suất 院viện 。 師sư 拉lạp 予# 遊du 。 觀quán 石thạch 經kinh 。 遂toại 記ký 之chi 。 予# 回hồi 寓# 慈từ 壽thọ 。 師sư 感cảm 遇ngộ 亦diệc 出xuất 山sơn 見kiến 訪phỏng 。 同đồng 居cư 於ư 西tây 郊giao 園viên 中trung 。 對đối 談đàm 四tứ 十thập 晝trú 夜dạ 。 目mục 不bất 交giao 睫tiệp 。 信tín 為vi 生sanh 平bình 至chí 快khoái 事sự 。

時thời 徧biến 融dung 老lão 已dĩ 入nhập 滅diệt 。 因nhân 吊điếu 之chi 。 有hữu 嗣tự 德đức 不bất 嗣tự 法pháp 之chi 語ngữ 。 師sư 在tại 潭đàm 柘chá 。 居cư 常thường 禮lễ 佛Phật 後hậu 方phương 食thực 。 一nhất 日nhật 客khách 至chí 喜hỷ 甚thậm 。 誤ngộ 先tiên 舉cử 一nhất 食thực 。 乃nãi 對đối 知tri 事sự 曰viết 。 今kim 日nhật 有hữu 犯phạm 戒giới 者giả 。 命mạng 爾nhĩ 痛thống 責trách 三tam 十thập 棒bổng 。 輕khinh 則tắc 倍bội 之chi 。 知tri 事sự 驚kinh 。 不bất 知tri 為vi 誰thùy 。 頃khoảnh 師sư 授thọ 杖trượng 知tri 事sự 。 自tự 伏phục 地địa 於ư 佛Phật 前tiền 。 受thọ 責trách 如như 數số 而nhi 股cổ 如như 墨mặc 。 乃nãi 云vân 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 如như 油du 入nhập 麫# 。 牢lao 不bất 可khả 破phá 。 苟cẩu 折chiết 情tình 不bất 痛thống 。 未vị 易dị 調điều 伏phục 也dã 。 師sư 與dữ 予# 計kế 。 修tu 我ngã 。

朝triêu 傳truyền 燈đăng 錄lục 。 予# 約ước 師sư 。 往vãng 濬# 曹tào 溪khê 。 以dĩ 開khai 法pháp 脉mạch 。 師sư 先tiên 至chí 匡khuông 山sơn 以dĩ 待đãi 。

時thời 癸quý 巳tị 秋thu 七thất 月nguyệt 也dã 。 越việt 三tam 年niên 乙ất 未vị 。 予# 初sơ 以dĩ 供cung 奉phụng 。

聖thánh 母mẫu 賜tứ 大Đại 藏Tạng 經Kinh 。 建kiến 海hải 印ấn 寺tự 成thành 。 適thích 以dĩ 別biệt 緣duyên 觸xúc 。

聖thánh 怒nộ 。 詔chiếu 逮đãi 清thanh 下hạ 獄ngục 。 鞫# 無vô 他tha 辭từ 。 送tống 法pháp 司ty 擬nghĩ 罪tội 。 蒙mông 。

恩ân 免miễn 死tử 。 遣khiển 戍thú 雷lôi 陽dương 。 毀hủy 其kỳ 寺tự 。

時thời 師sư 匡khuông 山sơn 聞văn 報báo 。 為vi 予# 許hứa 誦tụng 法pháp 華hoa 經kinh 百bách 部bộ 。 冀ký 祐hựu 不bất 死tử 。 即tức 往vãng 探thám 曹tào 溪khê 回hồi 。 將tương 赴phó 都đô 不bất 救cứu 予# 。 聞văn 予# 將tương 南nam 放phóng 。 遂toại 待đãi 於ư 江giang 滸# 。 是thị 年niên 十thập 一nhất 月nguyệt 。 方phương 會hội 師sư 於ư 下hạ 關quan 旅lữ 泊bạc 庵am 。 師sư 執chấp 予# 手thủ 嘆thán 曰viết 。 公công 以dĩ 死tử 荷hà 負phụ 大đại 法pháp 。 古cổ 人nhân 為vi 法pháp 。 有hữu 程# 嬰anh 。 公công 孫tôn 杵xử 臼cữu 之chi 心tâm 。 我ngã 何hà 人nhân 哉tai 。 公công 不bất 生sanh 還hoàn 。 吾ngô 不bất 有hữu 生sanh 日nhật 。 予# 慰úy 之chi 再tái 三tam 。 瀕# 行hành 。 師sư 囑chúc 曰viết 。 吾ngô 他tha 日nhật 即tức 先tiên 公công 死tử 。 後hậu 事sự 屬thuộc 公công 。 遂toại 長trường/trưởng 別biệt 。 予# 度độ 嶺lĩnh 之chi 五ngũ 年niên 。 庚canh 子tử 。

上thượng 以dĩ 三tam 殿điện 工công 。 下hạ 礦quáng 稅thuế 令linh 。 中trung 使sứ 者giả 駐trú 湖hồ 口khẩu 。 南nam 康khang 守thủ 吳ngô 寶bảo 秀tú 不bất 奉phụng 令linh 。 劾# 。

奏tấu 被bị 逮đãi 。 其kỳ 夫phu 人nhân 哀ai 憤phẫn 繯# 死tử 。 師sư 時thời 在tại 匡khuông 山sơn 聞văn 之chi 曰viết 。

時thời 事sự 至chí 此thử 。 倘thảng 閹# 人nhân 殺sát 良lương 二nhị 千thiên 石thạch 。 及cập 其kỳ 妻thê 。 其kỳ 如như 世thế 道đạo 何hà 。 遂toại 策sách 杖trượng 越việt 都đô 門môn 。 吳ngô 入nhập 獄ngục 。 師sư 至chí 多đa 方phương 調điều 護hộ 。 授thọ 吳ngô 公công 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 半bán 偈kệ 。 囑chúc 誦tụng 滿mãn 十thập 萬vạn 。 當đương 出xuất 獄ngục 。 吳ngô 持trì 至chí 八bát 萬vạn 。 蒙mông 。

上thượng 意ý 解giải 。 得đắc 末mạt 減giảm 。 吳ngô 歸quy 。 每mỗi 念niệm 師sư 輒triếp 涕thế 下hạ 。 師sư 以dĩ 予# 未vị 歸quy 初sơ 服phục 。 每mỗi 歎thán 曰viết 。 法Pháp 門môn 無vô 人nhân 矣hĩ 。 若nhược 坐tọa 視thị 法Pháp 幢tràng 之chi 摧tồi 。 則tắc 紹thiệu 隆long 三Tam 寶Bảo 者giả 。 當đương 於ư 何hà 處xứ 用dụng 心tâm 耶da 。 老lão 憨# 不bất 歸quy 。 則tắc 我ngã 出xuất 世thế 一nhất 大đại 負phụ 。 礦quáng 稅thuế 不bất 止chỉ 。 則tắc 我ngã 救cứu 世thế 一nhất 大đại 負phụ 。 傳truyền 燈đăng 未vị 續tục 。 則tắc 我ngã 慧tuệ 命mạng 一nhất 大đại 負phụ 。 若nhược 釋thích 此thử 三tam 負phụ 。 當đương 不bất 復phục 走tẩu 王vương 舍xá 城thành 矣hĩ 。 癸quý 卯mão 秋thu 。 予# 在tại 曹tào 溪khê 。 飛phi 書thư 屬thuộc 門môn 人nhân 之chi 計kế 偕giai 者giả 。 招chiêu 師sư 入nhập 山sơn 中trung 。 報báo 書thư 直trực 云vân 。 捨xả 此thử 一nhất 具cụ 貧bần 骨cốt 。 居cư 無vô 何hà 。 忽hốt 妖yêu 書thư 發phát 。 震chấn 動động 中trung 外ngoại 。

時thời 忌kỵ 者giả 乘thừa 白bạch 簡giản 劾# 師sư 。 師sư 竟cánh 以dĩ 是thị 罹li 難nạn/nan 。 先tiên 是thị 。

聖thánh 上thượng 以dĩ 輪Luân 王Vương 乘thừa 願nguyện 力lực 。 敬kính 重trọng 大đại 法pháp 。 書thư 金kim 剛cang 經kinh 。 偶ngẫu 汗hãn 下hạ 漬tí 紙chỉ 。 疑nghi 更cánh 當đương 易dị 。 亟# 遣khiển 近cận 侍thị 曹tào 公công 質chất 於ư 師sư 。 師sư 以dĩ 偈kệ 進tiến 曰viết 。 御ngự 汗hãn 一nhất 滴tích 。 萬vạn 世thế 津tân 梁lương 。 無vô 窮cùng 法Pháp 藏tạng 。 從tùng 此thử 放phóng 光quang 。

上thượng 覽lãm 大đại 悅duyệt 。 由do 是thị 注chú 意ý 。 適thích 見kiến 章chương 奏tấu 甚thậm 憐lân 之chi 。 在tại 法pháp 不bất 能năng 免miễn 。 因nhân 逮đãi 及cập 。

旨chỉ 下hạ 。 云vân 著trước 審thẩm 而nhi 已dĩ 。 及cập 金kim 吾ngô 訊tấn 鞫# 。 以dĩ 三tam 負phụ 事sự 對đối 。 絕tuyệt 無vô 他tha 辭từ 。 送tống 司ty 宼# 。 先tiên 是thị 侍thị 御ngự 曹tào 公công 學học 程# 。 以dĩ 建kiến 言ngôn 逮đãi 。 久cửu 在tại 獄ngục 。 與dữ 師sư 問vấn 道đạo 。 有hữu 圜viên 中trung 語ngữ 錄lục 。

時thời 執chấp 政chánh 欲dục 死tử 師sư 。 師sư 聞văn 之chi 曰viết 。 世thế 法pháp 如như 此thử 。 久cửu 住trụ 何hà 為vi 。 乃nãi 索sách 浴dục 罷bãi 。 囑chúc 侍thị 者giả 小tiểu 道Đạo 人Nhân 性tánh 田điền 曰viết 。 吾ngô 去khứ 矣hĩ 。 幸hạnh 謝tạ 江giang 南nam 諸chư 護hộ 法Pháp 。 道Đạo 人Nhân 哭khốc 。 師sư 叱sất 之chi 曰viết 。 爾nhĩ 侍thị 予# 二nhị 十thập 年niên 。 仍nhưng 作tác 這giá 般bát 去khứ 就tựu 耶da 。 乃nãi 說thuyết 偈kệ 。 語ngữ 在tại 錄lục 中trung 。 言ngôn 訖ngật 端đoan 坐tọa 安an 然nhiên 而nhi 逝thệ 。 曹tào 公công 聞văn 之chi 急cấp 趨xu 至chí 。 撫phủ 之chi 曰viết 。 師sư 去khứ 得đắc 好hảo/hiếu 。 師sư 復phục 開khai 目mục 微vi 笑tiếu 而nhi 別biệt 。

時thời 癸quý 卯mão 十thập 二nhị 月nguyệt 十thập 七thất 日nhật 也dã 。 師sư 生sanh 於ư 癸quý 卯mão 六lục 月nguyệt 十thập 二nhị 日nhật 。 世thế 壽thọ 六lục 十thập 有hữu 一nhất 。 法pháp 臘lạp 四tứ 十thập 有hữu 奇kỳ 。 噫# 。 師sư 生sanh 平bình 行hành 履lý 。 疑nghi 信tín 相tương/tướng 半bán 。 即tức 此thử 末mạt 後hậu 快khoái 便tiện 一nhất 著trước 。 上thượng 下hạ 聞văn 之chi 無vô 不bất 歎thán 服phục 。 於ư 戲hí 。 師sư 於ư 死tử 生sanh 視thị 四tứ 大đại 如như 脫thoát 敝tệ 屣tỉ 。 何hà 法pháp 所sở 致trí 哉tai 。 師sư 常thường 以dĩ 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 偈kệ 示thị 人nhân 。 予# 問vấn 曰viết 。 師sư 亦diệc 持trì 否phủ/bĩ 。 師sư 曰viết 。 吾ngô 持trì 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 已dĩ 熟thục 句cú 半bán 。 若nhược 熟thục 兩lưỡng 句cú 。 吾ngô 於ư 死tử 生sanh 無vô 慮lự 矣hĩ 。 豈khởi 其kỳ 驗nghiệm 耶da 。 師sư 化hóa 後hậu 。 待đãi 命mạng 六lục 日nhật 。 顏nhan 色sắc 不bất 改cải 。 及cập 出xuất 。 徒đồ 身thân 浮phù 葬táng 慈từ 慧tuệ 寺tự 外ngoại 。 次thứ 春xuân 夏hạ 霖lâm 雨vũ 及cập 秋thu 。 陸lục 長trường/trưởng 公công 西tây 源nguyên 。 欲dục 致trí 師sư 肉nhục 身thân 南nam 還hoàn 。 啟khải 之chi 安an 然nhiên 不bất 動động 。 適thích 予# 弟đệ 子tử 大đại 義nghĩa 。 即tức 奉phụng 師sư 龕khám 至chí 。 經kinh 潞# 河hà 。 馬mã 侍thị 御ngự 經kinh 綸luân 。 以dĩ 感cảm 師sư 與dữ 李# 卓trác 吾ngô 事sự 。 心tâm 最tối 慟đỗng 。 因nhân 啟khải 龕khám 拂phất 面diện 。 痛thống 哭khốc 之chi 。 至chí 京kinh 口khẩu 。 金kim 沙sa 曲khúc 阿a 諸chư 弟đệ 子tử 。 乃nãi 奉phụng 歸quy 徑kính 山sơn 。 供cung 寂tịch 照chiếu 庵am 。 以dĩ 刻khắc 藏tạng 因nhân 緣duyên 。 且thả 推thôi 沈trầm 中trung 丞thừa 重trùng 建kiến 大đại 殿điện 。 乃nãi 師sư 遺di 命mạng 。 以dĩ 師sư 臨lâm 終chung 有hữu 偈kệ 云vân 。 恠# 來lai 雙song 徑kính 為vi 雙song 樹thụ 。 貝bối 葉diệp 如như 雲vân 日nhật 自tự 屯truân 。 以dĩ 是thị 故cố 耳nhĩ 。

時thời 甲giáp 辰thần 秋thu 九cửu 月nguyệt 也dã 。 越việt 十thập 一nhất 年niên 乙ất 卯mão 。 弟đệ 子tử 先tiên 葬táng 師sư 全toàn 身thân 於ư 雙song 徑kính 山sơn 後hậu 。 適thích 朱chu 司ty 成thành 文văn 寧ninh 公công 。 禮lễ 師sư 塔tháp 。 知tri 有hữu 水thủy 。 亟# 囑chúc 弟đệ 子tử 法pháp 鎧khải 啟khải 之chi 。 果quả 如như 言ngôn 。 復phục 移di 龕khám 至chí 開khai 山sơn 。 乃nãi 與dữ 俗tục 弟đệ 子tử 繆mâu 希hy 雍ung 。 謀mưu 得đắc 五ngũ 峰phong 內nội 。 大đại 慧tuệ 塔tháp 後hậu 開khai 山sơn 第đệ 二nhị 代đại 之chi 左tả 。 曰viết 文Văn 殊Thù 臺đài 。 卜bốc 於ư 丙bính 辰thần 十thập 一nhất 月nguyệt 十thập 九cửu 日nhật 茶trà 毗tỳ 。 廿# 三tam 日nhật 歸quy 靈linh 骨cốt 塔tháp 於ư 此thử 。 予# 始thỉ 在tại 行hành 閒gian/nhàn 。 聞văn 師sư 訃# 。 即tức 欲dục 親thân 往vãng 吊điếu 。 因nhân 循tuần 一nhất 紀kỷ 。 未vị 遂toại 本bổn 懷hoài 。 頃khoảnh 從tùng 南nam 嶽nhạc 數sổ 千thiên 里lý 來lai 。 無vô 意ý 與dữ 期kỳ 會hội 。 而nhi 預dự 定định 祭tế 日nhật 。 葢# 精tinh 神thần 感cảm 孚phu 亦diệc 奇kỳ 矣hĩ 。 師sư 後hậu 事sự 。 予# 幸hạnh 目mục 擊kích 。 得đắc 以dĩ 少thiểu 盡tận 心tâm 焉yên 。 於ư 戲hí 。 師sư 生sanh 平bình 行hành 履lý 。 豈khởi 易dị 及cập 哉tai 。 始thỉ 自tự 出xuất 家gia 。 即tức 脇hiếp 不bất 至chí 席tịch 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 性tánh 剛cang 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 律luật 身thân 至chí 嚴nghiêm 。 近cận 者giả 不bất 寒hàn 而nhi 慄lật 。 常thường 露lộ 坐tọa 。 不bất 避tị 風phong 霜sương 。 幼ấu 奉phụng 母mẫu 訓huấn 。 不bất 坐tọa 閾quắc 。 則tắc 盡tận 命mạng 。 立lập 不bất 近cận 閫khổn 。 秉bỉnh 金kim 剛cang 心tâm 。 獨độc 以dĩ 荷hà 負phụ 大đại 法pháp 為vi 懷hoài 。 每mỗi 見kiến 古cổ 剎sát 荒hoang 廢phế 。 必tất 志chí 恢khôi 復phục 。 始thỉ 從tùng 棱# 嚴nghiêm 。 終chung 至chí 歸quy 宗tông 。 雲vân 居cư 等đẳng 。 重trọng/trùng 興hưng 梵Phạm 剎sát 一nhất 十thập 五ngũ 所sở 。 除trừ 刻khắc 。 大đại 藏tạng 。 凡phàm 古cổ 名danh 尊tôn 宿túc 語ngữ 錄lục 。 若nhược 寂tịch 音âm 尊tôn 者giả 。 所sở 著trước 諸chư 經kinh 論luận 文văn 集tập 。 皆giai 世thế 所sở 不bất 聞văn 者giả 。 盡tận 搜sưu 出xuất 刻khắc 行hành 於ư 世thế 。 晚vãn 得đắc 蘇tô 長trường/trưởng 公công 易dị 解giải 。 大đại 喜hỷ 之chi 。 室thất 中trung 每mỗi 示thị 弟đệ 子tử 。 必tất 令linh 自tự 參tham 。 以dĩ 發phát 其kỳ 悟ngộ 。 直trực 至chí 疑nghi 根căn 盡tận 拔bạt 而nhi 後hậu 已dĩ 。 然nhiên 義nghĩa 重trọng/trùng 君quân 親thân 忠trung 孝hiếu 之chi 大đại 節tiết 。 入nhập 佛Phật 殿điện 見kiến 。

萬vạn 歲tuế 牌bài 必tất 致trí 敬kính 。 閱duyệt 曆lịch 書thư 。 必tất 加gia 額ngạch 始thỉ 覧# 。 師sư 於ư 陽dương 羨tiện 。 偶ngẫu 讀đọc 長trường/trưởng 沙sa 志chí 。 見kiến 忠trung 臣thần 李# 賁# 。 以dĩ 城thành 垂thùy 陷hãm 。 不bất 欲dục 死tử 於ư 賊tặc 。 授thọ 部bộ 將tương 一nhất 劒kiếm 。 令linh 斬trảm 其kỳ 全toàn 家gia 。 部bộ 將tương 慟đỗng 哭khốc 奉phụng 命mệnh 。 既ký 推thôi 刃nhận 。 因nhân 復phục 自tự 殺sát 。 師sư 至chí 此thử 淚lệ 直trực 迸bính 灑sái 。 弟đệ 子tử 有hữu 傍bàng 侍thị 者giả 不bất 哭khốc 。 師sư 呵ha 曰viết 。 當đương 推thôi 墮đọa 汝nhữ 於ư 崖nhai 下hạ 。 其kỳ 忠trung 義nghĩa 感cảm 激kích 類loại 如như 此thử 。 師sư 氣khí 雄hùng 體thể 豐phong 。 而nhi 面diện 嚴nghiêm 冷lãnh 。 其kỳ 心tâm 最tối 慈từ 。 接tiếp 人nhân 不bất 以dĩ 常thường 情tình 為vi 法pháp 。 求cầu 人nhân 如như 蒼thương 鷹ưng 攫quặc 兔thố 。 一nhất 見kiến 即tức 欲dục 生sanh 擒cầm 。 故cố 凡phàm 入nhập 室thất 不bất 契khế 者giả 。 心tâm 愈dũ 慈từ 而nhi 恨hận 愈dũ 深thâm 。 一nhất 棒bổng 之chi 下hạ 。 只chỉ 欲dục 頓đốn 斷đoạn 命mạng 根căn 。 故cố 親thân 近cận 者giả 希hy 。 淒# 然nhiên 暖noãn 然nhiên 。 師sư 實thật 有hữu 焉yên 。 師sư 性tánh 躭đam 山sơn 水thủy 。 生sanh 平bình 雲vân 行hành 鳥điểu 飛phi 。 一nhất 衲nạp 無vô 餘dư 。 無vô 住trụ 足túc 地địa 。 居cư 常thường 悲bi 禪thiền 宗tông 凋điêu 敝tệ 。 欲dục 求cầu 。

國quốc 初sơ 來lai 諸chư 尊tôn 宿túc 機cơ 緣duyên 。 續tục 為vi 傳truyền 燈đăng 。 未vị 遂toại 本bổn 願nguyện 。 賷# 志chí 而nhi 往vãng 。 於ư 戲hí 。 師sư 豈khởi 常thường 人nhân 哉tai 。 即tức 其kỳ 見kiến 地địa 直trực 捷tiệp 穩ổn 密mật 。 當đương 上thượng 追truy 古cổ 人nhân 。 其kỳ 悲bi 願nguyện 利lợi 生sanh 。 弘hoằng 護hộ 三Tam 寶Bảo 。 是thị 名danh 應ưng 身thân 大Đại 士Sĩ 。 予# 嘗thường 有hữu 書thư 答đáp 故cố 人nhân 。 問vấn 師sư 何hà 如như 人nhân 。 予# 曰viết 。 正Chánh 法Pháp 可khả 無vô 臨lâm 濟tế 德đức 山sơn 。 末Mạt 法Pháp 不bất 可khả 無vô 此thử 老lão 也dã 。 師sư 每mỗi 慨khái 五ngũ 家gia 綱cương 宗tông 不bất 振chấn 。 常thường 提đề 此thử 示thị 人nhân 。 予# 嘗thường 歎thán 曰viết 。 綱cương 宗tông 之chi 不bất 振chấn 。 其kỳ 如như 慧tuệ 命mạng 何hà 。 原nguyên 其kỳ 曹tào 洞đỗng 則tắc 專chuyên 主chủ 少thiểu 林lâm 。 溈# 仰ngưỡng 圓viên 相tương/tướng 久cửu 隱ẩn 。 雲vân 門môn 自tự 韓# 大đại 伯bá 後hậu 。 則tắc 難nan 見kiến 其kỳ 人nhân 。 法Pháp 眼nhãn 大đại 盛thịnh 於ư 永vĩnh 明minh 。 後hậu 則tắc 流lưu 入nhập 高cao 麗lệ 。 獨độc 臨lâm 濟tế 一nhất 派phái 。 流lưu 布bố 寰# 區khu 。 至chí 宋tống 大đại 慧tuệ 中trung 興hưng 其kỳ 道đạo 。 及cập 自tự 。

國quốc 初sơ 楚sở 石thạch 無vô 念niệm 諸chư 老lão 。 後hậu 傳truyền 至chí 弘hoằng 正chánh 末mạt 。 有hữu 濟tế 關quan 主chủ 。 其kỳ 門môn 人nhân 先tiên 師sư 雲vân 谷cốc 和hòa 尚thượng 。 而nhi 典điển 則tắc 尚thượng 存tồn 。 頃khoảnh 五ngũ 十thập 年niên 來lai 。 獅sư 絃huyền 絕tuyệt 響hưởng 。 近cận 則tắc 蒲bồ 團đoàn 未vị 穩ổn 。 正chánh 眼nhãn 未vị 明minh 。 則tắc 妄vọng 自tự 尊tôn 稱xưng 臨lâm 濟tế 幾kỷ 十thập 幾kỷ 代đại 。 於ư 戲hí 。 邪tà 魔ma 亂loạn 法pháp 。 可khả 不bất 悲bi 乎hồ 。 予# 以dĩ 師sư 之chi 見kiến 地địa 。 足túc 可khả 遠viễn 追truy 臨lâm 濟tế 。 上thượng 接tiếp 大đại 慧tuệ 之chi 風phong 。 以dĩ 前tiền 無vô 師sư 派phái 。 未vị 敢cảm 妄vọng 推thôi 。 若nhược 據cứ 堯# 舜thuấn 之chi 道đạo 。 傳truyền 至chí 孔khổng 子tử 孟# 軻kha 。 軻kha 死tử 不bất 得đắc 其kỳ 傳truyền 。 至chí 宋tống 二nhị 程# 直trực 續tục 其kỳ 脉mạch 。 以dĩ 此thử 證chứng 之chi 。 則tắc 師sư 之chi 不bất 忝thiểm 為vi 轉chuyển 輪luân 真chân 子tử 矣hĩ 。 姑cô 錄lục 大đại 略lược 以dĩ 俟sĩ 後hậu 之chi 明minh 眼nhãn 宗tông 匠tượng 。 續tục 傳truyền 燈đăng 者giả 采thải 焉yên 。 以dĩ 師sư 未vị 出xuất 世thế 。 故cố 無vô 上thượng 堂đường 。 普phổ 說thuyết 。 示thị 眾chúng 諸chư 語ngữ 。 但đãn 就tựu 參tham 請thỉnh 機cơ 緣duyên 開khai 示thị 。 門môn 人nhân 緝tập 之chi 。 有hữu 集tập 若nhược 干can 卷quyển 。 梓# 行hành 於ư 世thế 。 入nhập 室thất 緇# 白bạch 弟đệ 子tử 甚thậm 多đa 。 而nhi 宰tể 官quan 居cư 士sĩ 尤vưu 眾chúng 。 師sư 生sanh 平bình 行hành 履lý 。 不bất 能năng 具cụ 載tái 。 別biệt 有hữu 傳truyền 。 乃nãi 為vi 之chi 銘minh 。 銘minh 曰viết 。

佛Phật 未vị 出xuất 世thế 。 祖tổ 未vị 西tây 來lai 。 擊kích 塗đồ 毒độc 鼓cổ 。 誰thùy 其kỳ 人nhân 哉tai 。 鷲thứu 嶺lĩnh 拈niêm 花hoa 。 少thiểu 室thất 面diện 壁bích 。 只chỉ 道đạo 快khoái 便tiện 。 翻phiên 成thành 狼lang 籍tịch 。 黃hoàng 梅mai 夜dạ 半bán 。 老lão 盧lô 竊thiết 逃đào 。 誰thùy 料liệu 嶺lĩnh 南nam 。 有hữu 此thử 獦cát 獠lão 。 南nam 嶽nhạc 青thanh 原nguyên 。 擦sát 膿nùng 涕thế 漢hán 。 多đa 少thiểu 癡si 人nhân 。 被bị 他tha 誆# 賺# 。 五ngũ 家gia 手thủ 快khoái 。 如như 撫phủ 舜thuấn 琴cầm 。 南nam 熏huân 倐thúc 至chí 。 辨biện 者giả 知tri 音âm 。 兒nhi 孫tôn 惡ác 辣lạt 。 觸xúc 者giả 先tiên 亡vong 。 但đãn 放phóng 一nhất 線tuyến 。 其kỳ 家gia 永vĩnh 昌xương 。 門môn 戶hộ 孤cô 單đơn 。 命mạng 存tồn 一nhất 絲ti 。 有hữu 救cứu 之chi 者giả 。 定định 是thị 嫡đích 兒nhi 。 如như 漢hán 張trương 良lương 。 為vi 韓# 報báo 仇cừu 。 縱túng/tung 然nhiên 國quốc 破phá 。 宗tông 祧# 可khả 求cầu 。 是thị 生sanh 吾ngô 師sư 。 如như 石thạch 迸bính 笋# 。 出xuất 則tắc 凌lăng 霄tiêu 。 孰thục 知tri 其kỳ 本bổn 。 為vi 法pháp 力lực 戰chiến 。 通thông 身thân 汗hãn 血huyết 。 大đại 似tự 李# 陵lăng 。 空không 弮# 不bất 怯khiếp 。 身thân 雖tuy 陷hãm 虜lỗ 。 其kỳ 心tâm 不bất 亡vong 。 千thiên 秋thu 之chi 下hạ 。 畢tất 竟cánh 歸quy 王vương 。 師sư 金kim 剛cang 心tâm 。 盡tận 化hóa 為vi 骨cốt 。 逼bức 塞tắc 虗hư 空không 。 豈khởi 在tại 山sơn 麓lộc 。 師sư 不bất 知tri 我ngã 。 誰thùy 當đương 知tri 師sư 。 一nhất 死tử 一nhất 生sanh 。 春xuân 在tại 花hoa 枝chi 。

時thời

萬vạn 曆lịch 四tứ 十thập 四tứ 年niên 嘉gia 月nguyệt 朔sóc 旦đán

前tiền 海hải 印ấn 住trụ 山sơn 沙Sa 門Môn 辱nhục 教giáo 德đức 清thanh 稽khể 首thủ 譔#

祭tế 文văn

維duy

萬vạn 曆lịch 四tứ 十thập 四tứ 年niên 。 歲tuế 次thứ 丙bính 辰thần 。 十thập 一nhất 月nguyệt 庚canh 子tử 朔sóc 。 越việt 十thập 有hữu 九cửu 日nhật 丙bính 戌tuất 。 前tiền 海hải 印ấn 沙Sa 門Môn 辱nhục 教giáo 德đức 清thanh 。 謹cẩn 陳trần 香hương 積tích 之chi 供cung 。 致trí 祭tế 於ư 。

紫tử 栢# 尊tôn 者giả 。 達đạt 觀quán 大đại 師sư 之chi 靈linh 曰viết 。 嗚ô 呼hô 。 惟duy 師sư 之chi 生sanh 也dã 不bất 生sanh 。 乘thừa 願nguyện 力lực 而nhi 來lai 。 師sư 之chi 死tử 也dã 不bất 死tử 。 順thuận 解giải 脫thoát 而nhi 去khứ 。 去khứ 來lai 不bất 落lạc 常thường 情tình 。 生sanh 死tử 豈khởi 同đồng 世thế 諦đế 。 以dĩ 師sư 之chi 住trụ 世thế 也dã 。 秉bỉnh 金kim 剛cang 心tâm 。 踞cứ 堅kiên 固cố 地địa 。 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 家gia 常thường 茶trà 飯phạn 。 脊tích 骨cốt 純thuần 鋼cương 。 千thiên 七thất 百bách 則tắc 。 陳trần 爛lạn 葛cát 藤đằng 。 鼻tị 孔khổng 殘tàn 涕thế 。 推thôi 倒đảo 彌Di 勒Lặc 釋Thích 迦Ca 。 不bất 讓nhượng 德đức 山sơn 臨lâm 濟tế 。 為vi 人nhân 極cực 盡tận 慈từ 悲bi 。 臨lâm 機cơ 絕tuyệt 無vô 忌kỵ 諱húy 。 誓thệ 護hộ 法Pháp 若nhược 惜tích 眼nhãn 睛tình 。 求cầu 大đại 事sự 如như 喪táng 考khảo 妣# 。 不bất 與dữ 世thế 情tình 和hòa 合hợp 。 便tiện 是thị 真chân 實thật 行hạnh 履lý 。 晏# 坐tọa 水thủy 月nguyệt 光quang 中trung 。 獨độc 步bộ 空không 華hoa 影ảnh 裏lý 。 初sơ 訪phỏng 予# 於ư 東đông 海hải 也dã 。 頓đốn 脫thoát 形hình 骸hài 。 既ký 再tái 晤# 於ư 西tây 山sơn 也dã 。 搜sưu 窮cùng 骨cốt 髓tủy 。 當đương 予# 禍họa 之chi 未vị 形hình 也dã 。 備bị 告cáo 之chi 以dĩ 隱ẩn 微vi 。 及cập 予# 難nạn/nan 之chi 既ký 發phát 也dã 。 將tương 為vi 我ngã 以dĩ 雪tuyết 洗tẩy 。 且thả 酬thù 夙túc 約ước 於ư 曹tào 溪khê 。 將tương 扣khấu 閽# 於ư 。

帝đế 里lý 。 冐mạo 炎diễm 蒸chưng 於ư 道đạo 路lộ 兮hề 。 望vọng 影ảnh 響hưởng 而nhi 進tiến 止chỉ 。 乃nãi 設thiết 法pháp 以dĩ 多đa 方phương 。 冀ký 出xuất 予# 於ư 九cửu 死tử 。 嗚ô 呼hô 。 師sư 之chi 為vi 法Pháp 門môn 也dã 。 實thật 抱bão 程# 嬰anh 杵xử 臼cữu 之chi 心tâm 。 師sư 之chi 為vi 知tri 己kỷ 也dã 。 殆đãi 非phi 管quản 鮑# 陳trần 雷lôi 之chi 比tỉ 。 予# 荷hà 。

皇hoàng 仁nhân 之chi 薄bạc 罰phạt 兮hề 。 師sư 之chi 心tâm 猶do 未vị 已dĩ 。 予# 被bị 放phóng 嶺lĩnh 表biểu 兮hề 。 師sư 佇trữ 候hậu 於ư 江giang 沚# 。 一nhất 見kiến 歡hoan 若nhược 更cánh 生sanh 兮hề 。 如như 九cửu 原nguyên 之chi 復phục 起khởi 。 予# 與dữ 師sư 作tác 永vĩnh 訣quyết 兮hề 。 甘cam 為vi 炎diễm 方phương 之chi 厲lệ 鬼quỷ 。 師sư 囑chúc 予# 以dĩ 寧ninh 志chí 兮hề 。 冀ký 幽u 扄# 之chi 再tái 啟khải 。 予# 揮huy 涕thế 以dĩ 臨lâm 長trường/trưởng 路lộ 兮hề 。 師sư 執chấp 手thủ 含hàm 悲bi 而nhi 不bất 語ngữ 。 維duy 時thời 關quan 山sơn 一nhất 別biệt 兮hề 。 日nhật 月nguyệt 若nhược 矢thỉ 。 心tâm 知tri 師sư 之chi 不bất 我ngã 忘vong 兮hề 。 每mỗi 叮# 嚀# 其kỳ 無vô 以dĩ 。 師sư 以dĩ 願nguyện 力lực 所sở 持trì 兮hề 。 誓thệ 不bất 負phụ 其kỳ 本bổn 始thỉ 。 乃nãi 斂liểm 太thái 阿a 之chi 光quang 焰diễm 兮hề 。 不bất 顧cố 放phóng 身thân 於ư 塵trần 滓chỉ 。 冀ký 和hòa 璧bích 之chi 必tất 信tín 兮hề 。 不bất 惜tích 隋tùy 珠châu 之chi 輕khinh 抵để 。 將tương 扣khấu 。

君quân 門môn 兮hề 九cửu 重trọng/trùng 。 倐thúc 遇ngộ 飈biểu 風phong 兮hề 四tứ 起khởi 。 陸lục 海hải 波ba 騰đằng 。 龍long 蛇xà 披phi 靡mĩ 。 玉ngọc 石thạch 俱câu 焚phần 。 法Pháp 幢tràng 傾khuynh 圮bĩ 。 師sư 登đăng 八bát 道đạo 之chi 康khang 衢cù 兮hề 。 忽hốt 遇ngộ 長trường/trưởng 蛇xà 與dữ 封phong 豕thỉ 。

皇hoàng 天thiên 實thật 鑒giám 其kỳ 衷# 兮hề 。 唯duy 見kiến 逞sính 於ư 庸dong 鄙bỉ 。 幸hạnh 此thử 心tâm 之chi 白bạch 兮hề 。 聊liêu 以dĩ 發phát 其kỳ 蘊uẩn 底để 。 師sư 實thật 曠khoáng 然nhiên 。 何hà 憂ưu 何hà 喜hỷ 。 逆nghịch 順thuận 隨tùy 宜nghi 。 死tử 生sanh 遊du 戲hí 。 何hà 夙túc 負phụ 之chi 相tướng 尋tầm 兮hề 。 信tín 前tiền 緣duyên 之chi 固cố 爾nhĩ 。 師sư 悲bi 五ngũ 濁trược 之chi 不bất 堪kham 。 直trực 一nhất 行hành 之chi 可khả 恃thị 。 乃nãi 盥quán 潄# 以dĩ 趺phu 坐tọa 兮hề 。 遂toại 寂tịch 然nhiên 而nhi 長trường/trưởng 往vãng 矣hĩ 。 嗚ô 呼hô 痛thống 哉tai 。 師sư 既ký 不bất 以dĩ 禍họa 患hoạn 攖# 寧ninh 。 又hựu 何hà 以dĩ 去khứ 來lai 為vi 事sự 。 故cố 撒tản 手thủ 便tiện 行hành 。 全toàn 無vô 擬nghĩ 議nghị 。 惟duy 師sư 以dĩ 金kim 剛cang 為vi 心tâm 。 故cố 留lưu 不bất 壞hoại 之chi 體thể 。 有hữu 予# 弟đệ 子tử 奉phụng 師sư 以dĩ 南nam 旋toàn 兮hề 。 就tựu 雙song 徑kính 以dĩ 歸quy 止chỉ 。 予# 聞văn 訃# 以dĩ 摧tồi 心tâm 兮hề 。 望vọng 長trường/trưởng 空không 而nhi 殞vẫn 涕thế 。 欲dục 親thân 禮lễ 於ư 龕khám 室thất 兮hề 。 柰nại 業nghiệp 繫hệ 之chi 覊# 縻# 。 擬nghĩ 生sanh 還hoàn 以dĩ 慰úy 師sư 靈linh 兮hề 。 忽hốt 星tinh 霜sương 之chi 踰du 紀kỷ 。 匪phỉ 此thử 心tâm 之chi 暫tạm 安an 兮hề 。 第đệ 因nhân 緣duyên 之chi 不bất 我ngã 與dữ 。 頃khoảnh 幸hạnh 遂toại 其kỳ 本bổn 懷hoài 兮hề 。 始thỉ 得đắc 陳trần 辭từ 而nhi 致trí 誄# 。 嗚ô 呼hô 痛thống 哉tai 。 師sư 何hà 死tử 兮hề 我ngã 何hà 生sanh 。 我ngã 不bất 來lai 兮hề 師sư 不bất 寧ninh 。 形hình 骸hài 異dị 兮hề 共cộng 此thử 心tâm 。 幽u 冥minh 隔cách 兮hề 終chung 合hợp 并tinh 。 誓thệ 同đồng 歸quy 兮hề 踐tiễn 深thâm 盟minh 。 寂tịch 光quang 朗lãng 兮hề 師sư 安an 住trụ 。 我ngã 頂đảnh 禮lễ 兮hề 展triển 哀ai 慕mộ 。 陳trần 香hương 積tích 兮hề 灑sái 甘cam 露lộ 。 師sư 臨lâm 機cơ 兮hề 願nguyện 來lai 赴phó 。 光quang 明minh 兮hề 照chiếu 曜diệu 。 翹kiều 勤cần 兮hề 延diên 佇trữ 。 哀ai 哉tai 。

尚thượng 饗# 。

舉cử 火hỏa

性tánh 火hỏa 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 火hỏa 。 狹hiệp 路lộ 相tương 逢phùng 。 定định 沒một 處xứ 躲# 。 恭cung 唯duy 。

紫tử 栢# 尊tôn 者giả 。 達đạt 觀quán 大đại 和hòa 尚thượng 。 偶ngẫu 來lai 人nhân 世thế 。 誤ngộ 落lạc 塵trần 寰# 。 赤xích 力lực 力lực 。 脫thoát 盡tận 娘nương 生sanh 布bố 衫sam 。 光quang 爍thước 爍thước 。 露lộ 出xuất 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 荷hà 擔đảm 正Chánh 法Pháp 。 純thuần 鋼cương 煉luyện 就tựu 肩kiên 頭đầu 。 徹triệt 底để 為vi 人nhân 。 生sanh 鐵thiết 鑄chú 成thành 肝can 膽đảm 。 死tử 生sanh 路lộ 上thượng 。 直trực 往vãng 直trực 來lai 。 今kim 事sự 門môn 頭đầu 。 半bán 開khai 半bán 掩yểm 。 六lục 十thập 餘dư 年niên 。 松tùng 風phong 水thủy 月nguyệt 襟khâm 懷hoài 。 千thiên 七thất 百bách 則tắc 。 兔thố 角giác 龜quy 毛mao 拄trụ 杖trượng 。 饒nhiêu 他tha 末mạt 後hậu 風phong 流lưu 。 未vị 免miễn 藏tạng 頭đầu 露lộ 尾vĩ 。 撇# 下hạ 贓# 私tư 。 誰thùy 料liệu 落lạc 在tại 憨# 山sơn 道Đạo 人Nhân 手thủ 中trung 。 今kim 日nhật 特đặc 為vi 人nhân 天thiên 眾chúng 前tiền 。 當đương 陽dương 拈niêm 出xuất 。 大đại 眾chúng 還hoàn 見kiến 麼ma 。 (# 以dĩ 火hỏa 把bả 畫họa ○# 相tương/tướng 云vân )# 拄trụ 杖trượng 挑thiêu 開khai 雙song 徑kính 雲vân 。 通thông 身thân 涌dũng 出xuất 光quang 明minh 藏tạng 。 珍trân 重trọng 諸chư 人nhân 著trước 眼nhãn 看khán 。 這giá 回hồi 始thỉ 信tín 無vô 遮già 障chướng 。

No.1452-G# 紫tử 栢# 大đại 師sư 全toàn 身thân 舍xá 利lợi 。 塔tháp 頌tụng 有hữu 序tự

一nhất 切thiết 宗tông 教giáo 。 不bất 離ly 七thất 佛Phật 偈kệ 以dĩ 為vi 根căn 本bổn 最tối 初sơ 。 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 偈kệ 云vân 。 假giả 借tá 四tứ 大đại 以dĩ 為vi 身thân 。 心tâm 本bổn 無vô 生sanh 因nhân 境cảnh 有hữu 。 只chỉ 這giá 半bán 偈kệ 。 已dĩ 將tương 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 部bộ 。 五ngũ 千thiên 四tứ 十thập 八bát 卷quyển 。 千thiên 七thất 百bách 則tắc 葛cát 藤đằng 。 滿mãn 口khẩu 道đạo 出xuất 。 更cánh 無vô 覆phú 藏tàng 。 悟ngộ 之chi 者giả 號hiệu 祖tổ 師sư 禪thiền 。 證chứng 之chi 者giả 即tức 如Như 來Lai 果quả 。 紫tử 栢# 大đại 師sư 。 持trì 此thử 半bán 偈kệ 。 普phổ 印ấn 眾chúng 生sanh 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 四tứ 十thập 年niên 脇hiếp 不bất 至chí 席tịch 。 手thủ 不bất 停đình 揮huy 。 為vi 初sơ 學học 人nhân 。 談đàm 法pháp 相tướng 義nghĩa 。 為vi 久cửu 習tập 輩bối 。 開khai 般Bát 若Nhã 門môn 。 為vi 利lợi 智trí 根căn 。 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 顯hiển 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 有hữu 時thời 雷lôi 轟oanh 電điện 掣xiết 。 截tiệt 斷đoạn 眾chúng 流lưu 。 有hữu 時thời 帶đái 水thủy 拖tha 泥nê 。 四tứ 輪luân 著trước 地địa 。 隨tùy 機cơ 赴phó 感cảm 。 未vị 曾tằng 一nhất 鍼châm 鋒phong 許hứa 。 出xuất 得đắc 半bán 偈kệ 道Đạo 場Tràng 。 謂vị 法pháp 友hữu 憨# 山sơn 師sư 道đạo 。 吾ngô 持trì 此thử 偈kệ 。 已dĩ 得đắc 句cú 半bán 現hiện 前tiền 。 更cánh 得đắc 半bán 句cú 。 了liễu 了liễu 常thường 知tri 。 自tự 許hứa 一nhất 生sanh 。 參tham 學học 事sự 畢tất 。 後hậu 十thập 餘dư 年niên 。 師sư 以dĩ 佛Phật 知tri 見kiến 力lực 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 向hướng 刀đao 山sơn 劒kiếm 嶺lĩnh 。 任nhậm 運vận 遊du 戲hí 。 自tự 在tại 神thần 通thông 。 戒giới 定định 餘dư 熏huân 。 生sanh 身thân 不bất 壞hoại 。 可khả 謂vị 空không 假giả 泯mẫn 合hợp 。 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 。 用dụng 四tứ 大đại 分phân 解giải 之chi 塵trần 根căn 。 演diễn 半bán 偈kệ 重trọng/trùng 玄huyền 之chi 妙diệu 旨chỉ 。 毗tỳ 浮phù 舌thiệt 相tướng 。 徧biến 覆phú 三tam 千thiên 。 持trì 與dữ 持trì 者giả 。 同đồng 時thời 寂tịch 滅diệt 。 誰thùy 謂vị 師sư 非phi 七thất 佛Phật 所sở 遣khiển 化hóa 人nhân 。 廣quảng 瀹# 。 覩đổ 面diện 緣duyên 慳san 。 聞văn 名danh 種chủng 熟thục 。 清thanh 淨tịnh 明minh 誨hối 。 私tư 淑thục 有hữu 年niên 。 甲giáp 寅# 秋thu 仲trọng 。 卒thốt 業nghiệp 遺di 教giáo 。 增tăng 上thượng 聞văn 思tư 。 雖tuy 漩tuyền 澓phục 驚kinh 濤đào 。 目mục 不bất 得đắc 暇hạ 。 而nhi 王vương 印ấn 在tại 手thủ 。 斗đẩu 柄bính 當đương 天thiên 。 行hành 布bố 圓viên 融dung 。 莫mạc 不bất 消tiêu 歸quy 半bán 偈kệ 。 獨độc 恨hận 未vị 能năng 將tương 此thử 半bán 偈kệ 枯khô 禪thiền 。 消tiêu 歸quy 自tự 己kỷ 。 長trường/trưởng 為vi 窮cùng 子tử 。 辜cô 負phụ 婆bà 心tâm 。 聊liêu 作tác 頌tụng 辭từ 。 充sung 窣tốt 堵đổ 波ba 。 最tối 下hạ 劣liệt 供cung 。 七thất 金kim 山sơn 下hạ 。 羽vũ 毛mao 有hữu 同đồng 色sắc 之chi 奇kỳ 。 兩lưỡng 足túc 舌thiệt 端đoan 。 毒độc 藥dược 化hóa 醍đề 醐hồ 之chi 味vị 。 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 自tự 熏huân 成thành 種chủng 。 或hoặc 者giả 他tha 生sanh 後hậu 世thế 。 不bất 煩phiền 半bán 偈kệ 阿a 師sư 。 眉mi 毛mao 墮đọa 地địa 矣hĩ 。 頌tụng 曰viết 。

四tứ 大đại 是thị 假giả 亦diệc 是thị 真chân 。 心tâm 境cảnh 不bất 二nhị 亦diệc 不bất 一nhất 。

兼kiêm 二nhị 為vi 一nhất 一nhất 亦diệc 亡vong 。 即tức 假giả 悟ngộ 真chân 真chân 乃nãi 徧biến 。

髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 及cập 涕thế 唾thóa 。 暖noãn 氣khí 動động 轉chuyển 諸chư 浮phù 根căn 。

我ngã 說thuyết 即tức 是thị 金kim 剛cang 王vương 。 幻huyễn 化hóa 空không 身thân 皆giai 實thật 相tướng 。

地địa 水thủy 火hỏa 風phong 和hòa 合hợp 聚tụ 。 明minh 闇ám 色sắc 空không 相tướng 待đãi 搖dao 。

識thức 心tâm 吸hấp 攬lãm 鏡kính 上thượng 痕ngân 。 若nhược 虧khuy 其kỳ 一nhất 必tất 無vô 兩lưỡng 。

十thập 方phương 三tam 際tế 本bổn 虗hư 玄huyền 。 無vô 相tướng 無vô 名danh 無vô 有hữu 邊biên 。

一nhất 切thiết 時thời 處xứ 入nhập 一nhất 塵trần 。 半bán 偈kệ 重trùng 重trùng 羅la 帝đế 網võng 。

紫tử 栢# 得đắc 此thử 三tam 昧muội 門môn 。 從tùng 大đại 涅Niết 槃Bàn 示thị 生sanh 死tử 。

來lai 以dĩ 口khẩu 光quang 說thuyết 半bán 偈kệ 。 風phong 林lâm 墻tường 壁bích 皆giai 雷lôi 音âm 。

缻# 瀉tả 雲vân 興hưng 文văn 字tự 禪thiền 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 毛mao 孔khổng 吼hống 。

去khứ 以dĩ 身thân 光quang 說thuyết 半bán 偈kệ 。 常thường 與dữ 無vô 常thường 俱câu 戲hí 論luận 。

了liễu 知tri 假giả 合hợp 即tức 堅kiên 固cố 。 皮bì 囊nang 劫kiếp 火hỏa 恆hằng 宴yến 然nhiên 。

於ư 去khứ 來lai 中trung 逆nghịch 順thuận 行hành 。 夢mộng 入nhập 他tha 心tâm 令linh 覺giác 夢mộng 。

悲bi 智trí 交giao 參tham 禪thiền 教giáo 律luật 。 發phát 揮huy 半bán 偈kệ 無vô 有hữu 餘dư 。

巍nguy 巍nguy 雙song 徑kính 窣tốt 堵đổ 波ba 。 師sư 坐tọa 其kỳ 中trung 熾sí 然nhiên 說thuyết 。

佛Phật 偈kệ 即tức 師sư 師sư 即tức 偈kệ 。 徧biến 在tại 眾chúng 生sanh 心tâm 想tưởng 中trung 。

我ngã 從tùng 遺di 編biên 獲hoạch 髻kế 珠châu 。 不bất 歷lịch 百bách 城thành 持trì 供cúng 養dường 。

傳truyền 師sư 半bán 偈kệ 即tức 傳truyền 衣y 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 同đồng 鼻tị 孔khổng 。

萬vạn 曆lịch 丙bính 辰thần 季quý 秋thu 七thất 日nhật 皖# 舒thư 私tư 淑thục 小tiểu 子tử 廣quảng 瀹# 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 吳ngô 應ưng 賓tân 和hòa 南nam 謹cẩn 述thuật

No.1452-H# 紫tử 栢# 老lão 人nhân 圜viên 中trung 語ngữ 錄lục 序tự

圜viên 中trung 語ngữ 錄lục 。 錄lục 紫tử 栢# 道Đạo 人Nhân 居cư 圜viên 語ngữ 也dã 。 錄lục 語ngữ 者giả 。 浙chiết 西tây 吳ngô 生sanh 彥ngạn 先tiên 也dã 。 彥ngạn 先tiên 儒nho 者giả 。 何hà 慕mộ 為vi 此thử 耶da 。 吾ngô 儒nho 宗tông 孔khổng 孟# 。 輒triếp 云vân 闢tịch 佛Phật 老lão 。 非phi 惡ác 其kỳ 道đạo 之chi 盡tận 非phi 也dã 。 惡ác 溺nịch 於ư 非phi 者giả 。 相tương 率suất 而nhi 至chí 於ư 滅diệt 倫luân 畔bạn 道đạo 也dã 。 苟cẩu 可khả 以dĩ 禆# 性tánh 靈linh 。 廓khuếch 聞văn 識thức 。 補bổ 吾ngô 聖thánh 教giáo 。 所sở 不bất 及cập 者giả 。 即tức 伶# 人nhân 嫠# 婦phụ 之chi 辭từ 。 昆côn 蟲trùng 草thảo 木mộc 之chi 變biến 。 無vô 往vãng 而nhi 非phi 道đạo 。 稗bại 官quan 博bác 士sĩ 。 往vãng 往vãng 不bất 棄khí 。 至chí 采thải 之chi 聲thanh 歌ca 。 以dĩ 備bị 覧# 觀quán 。 矧# 吾ngô 儒nho 與dữ 二nhị 氏thị 分phần/phân 馳trì 。 鼎đỉnh 立lập 於ư 當đương 代đại 哉tai 。 昔tích 韓# 昌xương 黎lê 稱xưng 一nhất 世thế 大đại 儒nho 。 力lực 排bài 異dị 說thuyết 。 原nguyên 道đạo 一nhất 篇thiên 。 凜# 凜# 乎hồ 與dữ 日nhật 月nguyệt 爭tranh 烈liệt 。 及cập 居cư 潮triều 時thời 。 貽# 大đại 顛điên 書thư 累lũy/lụy/luy 幅# 。 至chí 留lưu 題đề 留lưu 衣y 。 又hựu 何hà 兩lưỡng 截tiệt 也dã 。 彼bỉ 其kỳ 所sở 以dĩ 非phi 之chi 者giả 。 非phi 其kỳ 流lưu 於ư 邪tà 者giả 也dã 。 所sở 以dĩ 是thị 之chi 者giả 。 是thị 其kỳ 近cận 於ư 正chánh 者giả 也dã 。 故cố 曰viết 通thông 於ư 儒nho 者giả 。 始thỉ 可khả 與dữ 談đàm 佛Phật 老lão 矣hĩ 。 紫tử 栢# 道Đạo 人Nhân 。 字tự 達đạt 觀quán 。 早tảo 失thất 恃thị 怙hộ 。 廿# 歲tuế 出xuất 家gia 。 不bất 識thức 文văn 字tự 。 立lập 禪thiền 三tam 年niên 。 苦khổ 行hạnh 持trì 戒giới 。 一nhất 旦đán 頓đốn 悟ngộ 。 藏tạng 典điển 羣quần 書thư 。 了liễu 然nhiên 領lãnh 會hội 。 雲vân 遊du 遍biến 天thiên 下hạ 。 脇hiếp 不bất 至chí 席tịch 者giả 三tam 十thập 年niên 。 像tượng 若nhược 彌Di 勒Lặc 。 心tâm 若nhược 寒hàn 潭đàm 。 聲thanh 若nhược 洪hồng 鐘chung 。 口khẩu 若nhược 懸huyền 河hà 。 靜tĩnh 慧tuệ 玄huyền 朗lãng 。 名danh 傾khuynh 海hải 內nội 。 薦tiến 紳# 貴quý 倨# 。 每mỗi 折chiết 節tiết 下hạ 之chi 。 道Đạo 人Nhân 內nội 大đại 慈từ 悲bi 。 外ngoại 嚴nghiêm 戒giới 律luật 。 世thế 擬nghĩ 為vi 臨lâm 濟tế 尊tôn 宿túc 復phục 出xuất 云vân 。 於ư 人nhân 無vô 貴quý 賤tiện 大đại 小tiểu 。 持trì 平bình 等đẳng 心tâm 待đãi 之chi 。 故cố 賤tiện 者giả 小tiểu 者giả 喜hỷ 其kỳ 容dung 。 貴quý 者giả 大đại 者giả 目mục 為vi 傲ngạo 。 得đắc 其kỳ 門môn 而nhi 入nhập 者giả 。 靡mĩ 不bất 歸quy 依y 。 不bất 得đắc 其kỳ 門môn 而nhi 入nhập 者giả 。 閒gian/nhàn 為vi 排bài 詆# 。 道Đạo 人Nhân 故cố 以dĩ 此thử 得đắc 名danh 。 亦diệc 以dĩ 此thử 賈cổ 禍họa 。 道Đạo 人Nhân 自tự 謂vị 有hữu 義nghĩa 命mạng 存tồn 焉yên 。 吾ngô 不bất 知tri 有hữu 名danh 實thật 也dã 。 吾ngô 不bất 知tri 有hữu 禍họa 福phước 也dã 。 此thử 可khả 以dĩ 槩# 其kỳ 生sanh 平bình 矣hĩ 。 歲tuế 庚canh 子tử 。 玉ngọc 芝chi 子tử 。 與dữ 南nam 康khang 子tử 同đồng 繫hệ 福phước 堂đường 。 閒gian/nhàn 談đàm 名danh 理lý 。 南nam 康khang 子tử 喜hỷ 誦tụng 佛Phật 經Kinh 。 予# 獨độc 不bất 喜hỷ 誦tụng 佛Phật 經Kinh 。 每mỗi 嘲# 云vân 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 耶da 。 即tức 口khẩu 是thị 佛Phật 耶da 。 南nam 康khang 子tử 未vị 與dữ 道Đạo 人Nhân 面diện 。 而nhi 心tâm 嚴nghiêm 事sự 道Đạo 人Nhân 。 筆bút 札# 相tương/tướng 往vãng 來lai 。 嘗thường 出xuất 其kỳ 觀quán 音âm 贊tán 示thị 予# 兩lưỡng 人nhân 。 相tương/tướng 賡# 和hòa 。 道Đạo 人Nhân 有hữu 當đương 於ư 心tâm 也dã 。 因nhân 了liễu 戒giới 子tử 寄ký 予# 茶trà 。 貽# 予# 半bán 偈kệ 。 予# 酬thù 和hòa 之chi 。 又hựu 為vi 予# 作tác 石thạch 佛Phật 渡độ 海hải 記ký 。 語ngữ 語ngữ 皆giai 明minh 心tâm 見kiến 性tánh 。 又hựu 贈tặng 茶trà 扇thiên/phiến 香hương 花hoa 四tứ 偈kệ 。 各các 有hữu 唱xướng 和hòa 。 恨hận 不bất 一nhất 見kiến 以dĩ 償thường 夙túc 心tâm 。 無vô 何hà 訛ngoa 言ngôn 搆câu 。 大đại 獄ngục 興hưng 。 蔓mạn 延diên 善thiện 類loại 。 中trung 外ngoại 震chấn 悚tủng 。 道Đạo 人Nhân 亦diệc 以dĩ 罣quái 誤ngộ 下hạ 於ư 理lý 。 兩lưỡng 人nhân 幸hạnh 相tương 見kiến 之chi 晚vãn 也dã 。 道Đạo 人Nhân 拷khảo 訊tấn 時thời 神thần 色sắc 自tự 如như 。 持trì 議nghị 甚thậm 正chánh 。 以dĩ 衰suy 老lão 殘tàn 軀khu 。 備bị 嘗thường 笞si 楚sở 。 抵để 死tử 不bất 屈khuất 。 有hữu 烈liệt 士sĩ 風phong 。

時thời 嚴nghiêm 寒hàn 。 道Đạo 人Nhân 且thả 凍đống 餒nỗi 。 予# 施thí 一nhất 盂vu 飯phạn 。 一nhất 蒲bồ 團đoàn 。 一nhất 衲nạp 衣y 。 道Đạo 人Nhân 晝trú 夜dạ 跏già 趺phu 不bất 寐mị 。 環hoàn 匣hạp 纍# 繫hệ 者giả 扣khấu 之chi 。 隨tùy 人nhân 啟khải 迪# 。 無vô 非phi 接tiếp 引dẫn 向hướng 善thiện 。 不bất 勦# 空không 談đàm 幻huyễn 語ngữ 惑hoặc 人nhân 。 宜nghi 當đương 代đại 賢hiền 豪hào 。 樂nhạo/nhạc/lạc 與dữ 之chi 遊du 甚thậm 廣quảng 也dã 。 癸quý 卯mão 十thập 二nhị 月nguyệt 初sơ 五ngũ 日nhật 入nhập 獄ngục 。 十thập 七thất 日nhật 無vô 疾tật 坐tọa 化hóa 。 壽thọ 止chỉ 六lục 十thập 一nhất 。 先tiên 是thị 道Đạo 人Nhân 授thọ 彥ngạn 先tiên 偈kệ 。 若nhược 預dự 知tri 其kỳ 將tương 化hóa 者giả 。 又hựu 與dữ 予# 論luận 朝triêu 聞văn 道đạo 章chương 。 甚thậm 有hữu 解giải 脫thoát 處xứ 。 化hóa 之chi 日nhật 說thuyết 偈kệ 若nhược 干can 首thủ 。 至chí 五ngũ 鼓cổ 語ngữ 人nhân 以dĩ 圓viên 寂tịch 。 人nhân 莫mạc 解giải 。 天thiên 明minh 戶hộ 啟khải 。 呼hô 姜# 湯thang 淨tịnh 口khẩu 。 作tác 念niệm 佛Phật 聲thanh 。 出xuất 門môn 就tựu 地địa 坐tọa 。 眾chúng 驚kinh 扶phù 坐tọa 榻tháp 上thượng 。 閉bế 目mục 不bất 語ngữ 。 眾chúng 走tẩu 報báo 道Đạo 人Nhân 逝thệ 矣hĩ 。 予# 往vãng 視thị 之chi 。 大đại 呼hô 道Đạo 人Nhân 去khứ 得đắc 好hảo/hiếu 。 記ký 著trước 麼ma 。 道Đạo 人Nhân 復phục 張trương 目mục 視thị 予# 。 自tự 啟khải 手thủ 扶phù 兩lưỡng 足túc 。 跏già 坐tọa 而nhi 逝thệ 。 舁dư 出xuất 閒gian/nhàn 地địa 。 經kinh 六lục 晝trú 夜dạ 。 旋toàn 風phong 曝bộc 日nhật 。 陰ấm 翳ế 嚴nghiêm 霜sương 。 飛phi 沙sa 落lạc 垢cấu 。 摧tồi 折chiết 備bị 至chí 。 儼nghiễm 然nhiên 端đoan 坐tọa 。 神thần 采thải 煥hoán 發phát 。 現hiện 光quang 明minh 狀trạng 。 予# 與dữ 圜viên 中trung 人nhân 。 靡mĩ 不bất 目mục 擊kích 歎thán 異dị 。 焚phần 香hương 頂đảnh 禮lễ 。 佛Phật 聲thanh 浩hạo 浩hạo 。 及cập 埋mai 瘞ế 土thổ/độ 穴huyệt 中trung 。 七thất 越việt 月nguyệt 。 啟khải 骸hài 南nam 遷thiên 。 幻huyễn 身thân 如như 生sanh 不bất 毀hủy 。 世thế 未vị 曾tằng 有hữu 。 此thử 平bình 湖hồ 陸lục 西tây 源nguyên 親thân 歷lịch 其kỳ 事sự 者giả 。 吁hu 異dị 哉tai 。 豈khởi 其kỳ 巨cự 靈linh 呵ha 護hộ 。 抑ức 道Đạo 人Nhân 自tự 護hộ 有hữu 神thần 歟# 。 江giang 南nam 士sĩ 人nhân 某mỗ 等đẳng 嘉gia 其kỳ 神thần 異dị 。 治trị 龕khám 藏tạng 魄phách 。 歸quy 葬táng 初sơ 修tu 山sơn 寺tự 中trung 。 道Đạo 人Nhân 逮đãi 繫hệ 。 彥ngạn 先tiên 始thỉ 終chung 周chu 旋toàn 曲khúc 至chí 。 復phục 手thủ 錄lục 圜viên 中trung 問vấn 答đáp 語ngữ 偈kệ 。 以dĩ 授thọ 舊cựu 遊du 者giả 。 自tự 謂vị 於ư 道Đạo 人Nhân 有hữu 夙túc 緣duyên 。 乞khất 予# 一nhất 言ngôn 敘tự 之chi 。 予# 惟duy 佛Phật 氏thị 。 不bất 立lập 文văn 字tự 。 此thử 錄lục 不bất 足túc 為vi 道Đạo 人Nhân 有hữu 無vô 。 生sanh 死tử 一nhất 大đại 事sự 。 乃nãi 前tiền 知tri 其kỳ 故cố 。 至chí 滅diệt 不bất 亂loạn 性tánh 。 留lưu 不bất 壞hoại 身thân 。 蹤tung 跡tích 昭chiêu 然nhiên 。 靈linh 異dị 如như 此thử 。 此thử 非phi 修tu 持trì 於ư 一nhất 世thế 者giả 。 可khả 得đắc 而nhi 驟sậu 至chí 也dã 。 又hựu 豈khởi 末mạt 世thế 緇# 流lưu 。 所sở 能năng 彷phảng 彿phất 其kỳ 萬vạn 一nhất 也dã 哉tai 。

玉ngọc 芝chi 子tử 湘# 源nguyên 曹tào 學học 程# 撰soạn

紫tử 栢# 老lão 人nhân 圜viên 中trung 語ngữ 錄lục

示thị 潭đàm 柘chá 寺tự 僧Tăng 眾chúng

水thủy 緣duyên 濕thấp 燥táo 。 山sơn 以dĩ 高cao 崩băng 。 此thử 有hữu 因nhân 所sở 致trí 。 為vi 福phước 致trí 殃ương 。 為vi 惡ác 致trí 祥tường 。 此thử 何hà 因nhân 耶da 。 因nhân 自tự 多đa 生sanh 。 凡phàm 夫phu 不bất 覺giác 耳nhĩ 。 老lão 朽hủ 出xuất 山sơn 。 山sơn 門môn 無vô 恙dạng 。 欲dục 不bất 待đãi 請thỉnh 。 主chủ 先tiên 往vãng 焉yên 。 彼bỉ 必tất 以dĩ 餘dư 事sự 累lũy/lụy/luy 汝nhữ 等đẳng 。 姑cô 待đãi 之chi 。 汝nhữ 輩bối 遇ngộ 境cảnh 慎thận 勿vật 驚kinh 。 以dĩ 因nhân 不bất 屬thuộc 汝nhữ 輩bối 故cố 也dã 。 雪tuyết 寒hàn 蔀# 屋ốc 亦diệc 不bất 惡ác 。 鑊hoạch 湯thang 爐lô 炭thán 。 苦khổ 痛thống 呻thân 吟ngâm 。 總tổng 是thị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 昧muội 。 不bất 信tín 請thỉnh 於ư 老lão 朽hủ 瞑minh 目mục 地địa 驗nghiệm 之chi 。

被bị 逮đãi 答đáp 檀đàn 越việt

達đạt 朽hủ 既ký 被bị 逮đãi 已dĩ 。 有hữu 世thế 智trí 辨biện 聰thông 輩bối 。 憤phẫn 然nhiên 謂vị 余dư 曰viết 。 和hòa 尚thượng 厭yếm 離ly 塵trần 界giới 。 宜nghi 翛# 然nhiên 無vô 累lũy/lụy/luy 。 何hà 載tái 遭tao 白bạch 簡giản 。 猶do 戀luyến 戀luyến 京kinh 師sư 。 致trí 今kim 日nhật 之chi 苦khổ 耶da 。 曰viết 檀đàn 越việt 以dĩ 何hà 物vật 為vi 塵trần 界giới 。 何hà 物vật 為vi 苦khổ 乎hồ 。 深thâm 山sơn 大đại 澤trạch 。 虎hổ 豹báo 龍long 蛇xà 居cư 焉yên 。 蛇xà 虎hổ 未vị 嘗thường 不bất 苦khổ 人nhân 也dã 。 然nhiên 探thám 淵uyên 者giả 則tắc 得đắc 珠châu 。 鑿tạc 山sơn 者giả 則tắc 獲hoạch 璧bích 。 是thị 見kiến 珠châu 璧bích 之chi 為vi 利lợi 。 未vị 嘗thường 知tri 有hữu 龍long 蛇xà 虎hổ 豹báo 也dã 。 吾ngô 諸chư 大Đại 乘Thừa 沙Sa 門Môn 。 以dĩ 利lợi 濟tế 為vi 事sự 。 方phương 冒mạo 難nan 以dĩ 救cứu 援viện 。 安an 知tri 塵trần 勞lao 之chi 可khả 出xuất 。 無vô 上thượng 大đại 寶bảo 。 失thất 之chi 於ư 窮cùng 子tử 。 方phương 矢thỉ 浩hạo 劫kiếp 以dĩ 追truy 求cầu 。 烏ô 知tri 分phân 段đoạn 之chi 可khả 惜tích 。 特đặc 患hoạn 衣y 珠châu 之chi 喻dụ 未vị 喻dụ 耳nhĩ 。 不bất 患hoạn 衣y 之chi 頻tần 易dị 也dã 。 朽hủ 乘thừa 此thử 解giải 脫thoát 其kỳ 軀khu 殻# 。 豈khởi 但đãn 解giải 脫thoát 鶻cốt 臭xú 弊tệ 衣y 乎hồ 。 內nội 衣y 之chi 珠châu 。 不bất 假giả 外ngoại 得đắc 。 夫phu 何hà 苦khổ 哉tai 。 檀đàn 越việt 言ngôn 苦khổ 。 異dị 乎hồ 朽hủ 之chi 為vi 苦khổ 矣hĩ 。

與dữ 曹tào 直trực 指chỉ 夜dạ 談đàm

曹tào 直trực 指chỉ 。 舉cử 蘇tô 長trường/trưởng 公công 羅La 漢Hán 贊tán 曰viết 。 右hữu 手thủ 持trì 杖trượng 。 左tả 手thủ 拊phụ 石thạch 。 為vi 手thủ 持trì 杖trượng 。 為vi 杖trượng 持trì 手thủ 。 宴yến 坐tọa 石thạch 上thượng 。 安an 用dụng 杖trượng 為vi 。 無vô 用dụng 之chi 用dụng 。 世thế 人nhân 莫mạc 知tri 。 尊tôn 者giả 曰viết 。 入nhập 道đạo 之chi 機cơ 。 機cơ 則tắc 透thấu 微vi 。 微vi 透thấu 則tắc 手thủ 杖trượng 皆giai 離ly 。 故cố 曰viết 離ly 微vi 入nhập 道đạo 之chi 真chân 機cơ 。 直trực 指chỉ 曰viết 。 東đông 坡# 東đông 坡# 。 手thủ 杖trượng 如như 何hà 。 有hữu 時thời 用dụng 。 也dã 有hữu 時thời 捨xả 。 作tác 甚thậm 麼ma 。 尊tôn 者giả 曰viết 。 撑# 天thiên 拄trụ 地địa 。

先tiên 以dĩ 欲dục 鈎câu 牽khiên 。 後hậu 令linh 入nhập 佛Phật 智trí 。 此thử 維Duy 摩Ma 詰Cật 所Sở 說Thuyết 也dã 。 圖đồ 難nạn/nan 於ư 其kỳ 易dị 。 為vi 大đại 於ư 其kỳ 細tế 。 此thử 老lão 氏thị 所sở 說thuyết 也dã 。 皮bì 毬cầu 子tử 以dĩ 二nhị 氏thị 之chi 說thuyết 。 觀quán 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 。 不bất 過quá 至chí 人nhân 照chiếu 圓viên 。 眾chúng 人nhân 照chiếu 偏thiên 。 偏thiên 則tắc 泥nê 。 圓viên 則tắc 通thông 。 既ký 謂vị 之chi 通thông 矣hĩ 。 則tắc 事sự 無vô 大đại 小tiểu 。 理lý 無vô 淺thiển 深thâm 。 聲thanh 入nhập 而nhi 心tâm 通thông 矣hĩ 。 奚hề 疑nghi 之chi 有hữu 哉tai 。 雖tuy 然nhiên 理lý 通thông 始thỉ 於ư 檢kiểm 名danh 。 故cố 名danh 不bất 檢kiểm 。 則tắc 實thật 不bất 得đắc 。 實thật 不bất 得đắc 。 則tắc 義nghĩa 不bất 精tinh 。 義nghĩa 不bất 精tinh 。 則tắc 理lý 不bất 易dị 窮cùng 。 理lý 不bất 窮cùng 。 則tắc 性tánh 命mạng 之chi 學học 。 安an 從tùng 而nhi 入nhập 歟# 。 故cố 有hữu 志chí 於ư 性tánh 命mạng 之chi 學học 者giả 。 倘thảng 不bất 知tri 自tự 重trọng/trùng 。 而nhi 飲ẩm 食thực 男nam 女nữ 之chi 欲dục 亂loạn 其kỳ 真chân 。 即tức 世thế 閒gian/nhàn 功công 名danh 事sự 業nghiệp 。 尚thượng 了liễu 不bất 來lai 。 況huống 大đại 於ư 此thử 者giả 乎hồ 。

(# 萬vạn 曆lịch 庚canh 子tử 師sư 寄ký 圜viên 中trung 南nam 康khang 子tử 。 吳ngô 中trung 石thạch 佛Phật 贊tán 云vân 。 獄ngục 室thất 名danh 福phước 堂đường 。 檢kiểm 名danh 實thật 自tự 詳tường 。 因nhân 苦khổ 生sanh 覺giác 照chiếu 。 覺giác 則tắc 物vật 我ngã 忘vong 。 今kim 所sở 說thuyết 似tự 重trọng/trùng 拈niêm 此thử 義nghĩa 也dã 。 弟đệ 子tử 李# 麟lân 記ký )# 。

示thị 吳ngô 彥ngạn 先tiên

觀quán 夫phu 名danh 利lợi 之chi 來lai 。 非phi 無vô 所sở 本bổn 也dã 。 若nhược 以dĩ 四tứ 大đại 觀quán 身thân 。 前tiền 境cảnh 觀quán 心tâm 。 則tắc 身thân 與dữ 心tâm 何hà 殊thù 焦tiêu 穀cốc 芽nha 。 石thạch 女nữ 兒nhi 哉tai 。 以dĩ 眾chúng 人nhân 不bất 知tri 此thử 觀quán 。 不bất 醉túy 乎hồ 名danh 。 則tắc 醉túy 乎hồ 利lợi 矣hĩ 。 殊thù 不bất 知tri 緣duyên 名danh 利lợi 。 而nhi 逆nghịch 觀quán 乎hồ 身thân 心tâm 。 緣duyên 身thân 心tâm 而nhi 逆nghịch 觀quán 乎hồ 身thân 心tâm 之chi 前tiền 者giả 。 名danh 耶da 。 利lợi 耶da 。 身thân 耶da 。 心tâm 耶da 。 吾ngô 不bất 得đắc 而nhi 知tri 也dã 。

示thị 郢# 中trung 仇cừu 文văn 學học

咄đốt 咄đốt 胡hồ 為vi 睡thụy 。 螺loa 螄# 蚌# 蛤# 類loại 。 一nhất 睡thụy 一nhất 千thiên 年niên 。 不bất 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 。 此thử 偈kệ 釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 。 為vi 弟đệ 子tử 阿A 那Na 律Luật 陀Đà 。 正chánh 聞văn 經Kinh 時thời 。 貪tham 睡thụy 交giao 眼nhãn 。 警cảnh 其kỳ 昏hôn 惰nọa 而nhi 說thuyết 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 五ngũ 欲dục 之chi 重trọng/trùng 。 莫mạc 重trọng/trùng 於ư 睡thụy 。 故cố 睡thụy 重trọng/trùng 者giả 。 雖tuy 西tây 施thí 唼xiệp 其kỳ 唇thần 。 春xuân 雷lôi 奮phấn 乎hồ 地địa 。 不bất 知tri 聲thanh 色sắc 為vi 何hà 物vật 。 夫phu 聲thanh 之chi 與dữ 色sắc 。 此thử 眾chúng 人nhân 之chi 常thường 習tập 也dã 。 及cập 乎hồ 睡thụy 而nhi 聲thanh 色sắc 當đương 其kỳ 前tiền 。 有hữu 眼nhãn 不bất 見kiến 。 有hữu 耳nhĩ 不bất 聞văn 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 睡thụy 酒tửu 之chi 醉túy 人nhân 。 較giảo 其kỳ 餘dư 醉túy 。 其kỳ 芘# 大đại 矣hĩ 。 故cố 曰viết 昏hôn 魔ma 不bất 斬trảm 。 散tán 魔ma 不bất 召triệu 而nhi 集tập 。 葢# 昏hôn 之chi 與dữ 散tán 。 必tất 根căn 乎hồ 念niệm 。 念niệm 必tất 根căn 乎hồ 感cảm 。 知tri 念niệm 根căn 感cảm 。 念niệm 本bổn 無vô 我ngã 。 我ngã 既ký 無vô 我ngã 。 則tắc 受thọ 感cảm 者giả 誰thùy 。 知tri 屬thuộc 觀quán 。 無vô 受thọ 屬thuộc 止chỉ 。 觀quán 足túc 以dĩ 鑄chú 昏hôn 。 止chỉ 足túc 以dĩ 汰# 散tán 。 昏hôn 鑄chú 則tắc 明minh 。 散tán 汰# 則tắc 靜tĩnh 。 明minh 與dữ 靜tĩnh 。 固cố 有hữu 之chi 性tánh 德đức 也dã 。 以dĩ 性tánh 變biến 而nhi 為vi 情tình 。 昏hôn 散tán 生sanh 焉yên 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 明minh 非phi 固cố 有hữu 。 昏hôn 則tắc 無vô 源nguyên 。 靜tĩnh 非phi 固cố 有hữu 。 散tán 亦diệc 無vô 地địa 。 眾chúng 人nhân 不bất 知tri 。 以dĩ 昏hôn 散tán 明minh 靜tĩnh 為vi 兩lưỡng 物vật 。 所sở 以dĩ 情tình 之chi 復phục 性tánh 。 卒thốt 不bất 易dị 也dã 。

警cảnh 大đại 眾chúng

皮bì 毬cầu 子tử 曰viết 。

時thời 不bất 可khả 忽hốt 。 一nhất 忽hốt 時thời 則tắc 昧muội 心tâm 。 心tâm 昧muội 則tắc 何hà 事sự 不bất 昧muội 哉tai 。 由do 忽hốt 生sanh 怠đãi 。 怠đãi 習tập 一nhất 長trường/trưởng 。 則tắc 氣khí 為vi 主chủ 。 心tâm 為vi 奴nô 矣hĩ 。 故cố 臥ngọa 薪tân 嘗thường 膽đảm 。 非phi 虗hư 設thiết 也dã 。 謂vị 勾# 踐tiễn 能năng 之chi 。 我ngã 不bất 能năng 此thử 。 不bất 知tri 自tự 重trọng/trùng 耳nhĩ 。 若nhược 知tri 自tự 重trọng/trùng 。 則tắc 天thiên 地địa 萬vạn 物vật 皆giai 末mạt 也dã 。 我ngã 本bổn 也dã 。 雖tuy 然nhiên 性tánh 既ký 變biến 情tình 。 則tắc 自tự 無vô 待đãi 而nhi 為vi 有hữu 待đãi 。 有hữu 待đãi 則tắc 物vật 我ngã 亢kháng 然nhiên 。 順thuận 習tập 則tắc 喜hỷ 。 逆nghịch 習tập 則tắc 瞋sân 。 此thử 情tình 為vi 政chánh 而nhi 性tánh 隱ẩn 矣hĩ 。 性tánh 則tắc 智trí 周chu 萬vạn 物vật 而nhi 不bất 勞lao 。 形hình 充sung 八bát 極cực 而nhi 無vô 累lũy/lụy/luy 。 故cố 能năng 會hội 萬vạn 物vật 為vi 一nhất 己kỷ 。 一nhất 己kỷ 則tắc 己kỷ 外ngoại 無vô 物vật 。 物vật 外ngoại 無vô 己kỷ 。 以dĩ 物vật 外ngoại 無vô 己kỷ 。 故cố 我ngã 用dụng 即tức 物vật 用dụng 也dã 。 以dĩ 己kỷ 外ngoại 無vô 物vật 。 故cố 物vật 用dụng 即tức 己kỷ 用dụng 也dã 。 知tri 周chu 不bất 勞lao 。 形hình 充sung 無vô 累lũy/lụy/luy 。 復phục 何hà 疑nghi 耶da 。 經kinh 又hựu 曰viết 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 由do 是thị 論luận 之chi 。 我ngã 能năng 轉chuyển 物vật 。 謂vị 之chi 如Như 來Lai 。 則tắc 我ngã 被bị 物vật 轉chuyển 。 謂vị 之chi 如như 去khứ 。 如như 去khứ 即tức 眾chúng 人nhân 也dã 。 如Như 來Lai 即tức 聖thánh 人nhân 也dã 。 聖thánh 則tắc 無vô 我ngã 而nhi 靈linh 。 凡phàm 則tắc 有hữu 我ngã 而nhi 昧muội 。 昧muội 則tắc 忽hốt 時thời 。 忽hốt 時thời 之chi 人nhân 。 憂ưu 不bất 深thâm 。 慮lự 不bất 遠viễn 。 不bất 知tri 自tự 重trọng/trùng 耳nhĩ 。 人nhân 為vi 萬vạn 物vật 之chi 靈linh 。 而nhi 不bất 知tri 自tự 重trọng/trùng 。 皮bì 毬cầu 又hựu 何hà 言ngôn 哉tai (# 師sư 別biệt 號hiệu 皮bì 毬cầu )# 。

十thập 一nhất 月nguyệt 二nhị 十thập 九cửu 日nhật 。 被bị 逮đãi 別biệt 潭đàm 柘chá 寺tự 偈kệ

寒hàn 潭đàm 古cổ 柘chá 映ánh 青thanh 蓮liên 。 野dã 老lão 經kinh 行hành 三tam 十thập 年niên 。 留lưu 偈kệ 別biệt 來lai 衝xung 雪tuyết 去khứ 。 欲dục 乘thừa 爽sảng 氣khí 破phá 重trọng/trùng 玄huyền 。

出xuất 潭đàm 柘chá 示thị 僧Tăng 眾chúng 偈kệ

達đạt 觀quán 老lão 漢hán 出xuất 山sơn 去khứ 。 堂đường 內nội 禪thiền 和hòa 但đãn 放phóng 心tâm 。 頭đầu 上thượng 有hữu 天thiên 開khai 正chánh 眼nhãn 。 當đương 機cơ 禍họa 福phước 總tổng 前tiền 因nhân 。

臘lạp 月nguyệt 初sơ 五ngũ 日nhật 從tùng 錦cẩm 衣y 衛vệ 過quá 邢# 部bộ 偈kệ

大đại 賈cổ 闖# 入nhập 福phước 堂đường 來lai 。 多đa 少thiểu 魚ngư 龍long 換hoán 骨cốt 胎thai 。 恐khủng 怖bố 海hải 中trung 重trọng/trùng 睡thụy 穩ổn 。 翻phiên 身thân 驀# 地địa 一nhất 聲thanh 雷lôi 。

聞văn 柝#

匿nặc 王vương 問vấn 法pháp 忽hốt 齊tề 年niên 。 自tự 謂vị 觀quán 河hà 不bất 見kiến 遷thiên 。 我ngã 有hữu 眼nhãn 根căn 聽thính 夜dạ 柝# 。 卻khước 沈trầm 豐phong 蔀# 更cánh 冷lãnh 然nhiên 。

柝# 聲thanh 未vị 斷đoạn 鈴linh 聲thanh 續tục 。 誰thùy 是thị 聲thanh 兮hề 誰thùy 是thị 聞văn 。 卻khước 憶ức 法pháp 堂đường 鐘chung 鼓cổ 候hậu 。 古cổ 來lai 魂hồn 夢mộng 更cánh 紛phân 紜vân 。

同đồng 曹tào 侍thị 御ngự 諸chư 文văn 學học 集tập 吳ngô 彥ngạn 先tiên 夜dạ 談đàm

白bạch 法Pháp 剖phẫu 微vi 塵trần 。 翠thúy 濤đào 生sanh 嚥# 唾thóa 。 何hà 妨phương 真chân 與dữ 俗tục 。 兩lưỡng 采thải 夜dạ 深thâm 賭# 。

一nhất 見kiến 原nguyên 來lai 是thị 故cố 人nhân 。 同đồng 心tâm 何hà 必tất 在tại 同đồng 身thân 。 者giả 條điều 擔đảm 子tử 誰thùy 輕khinh 重trọng 。 兩lưỡng 道đạo 眉mi 毛mao 綽xước 有hữu 神thần 。

傾khuynh 葢# 白bạch 頭đầu 匪phỉ 兩lưỡng 人nhân 。 祇kỳ 緣duyên 岐kỳ 念niệm 總tổng 同đồng 身thân 。 兩lưỡng 閒gian/nhàn 擔đảm 子tử 誰thùy 堪kham 任nhậm 。 箇cá 有hữu 生sanh 來lai 一nhất 點điểm 神thần (# 曹tào 和hòa )# 。

示thị 吳ngô 彥ngạn 先tiên

江giang 南nam 知tri 識thức 隔cách 風phong 塵trần 。 獨độc 影ảnh 那na 從tùng 暗ám 地địa 親thân 。 長trường/trưởng 嘯khiếu 一nhất 聲thanh 空không 界giới 裂liệt 。 誰thùy 知tri 針châm 芥giới 在tại 覉# 人nhân 。

覉# 人nhân 敢cảm 必tất 全toàn 無vô 罪tội 。 要yếu 識thức 生sanh 機cơ 即tức 死tử 機cơ 。 覷thứ 破phá 死tử 生sanh 原nguyên 一nhất 貫quán 。 羽vũ 還hoàn 走tẩu 也dã 足túc 還hoàn 飛phi 。

相tương 逢phùng 不bất 必tất 問vấn 前tiền 因nhân 。 藻tảo 鏡kính 離ly 塵trần 萬vạn 象tượng 新tân 。 花hoa 菓quả 故cố 園viên 應ưng 自tự 好hảo/hiếu 。 溪khê 聲thanh 山sơn 色sắc 總tổng 宜nghi 人nhân 。

日nhật 高cao 三tam 丈trượng 尚thượng 憨# 眠miên 。 絕tuyệt 勝thắng 雲vân 林lâm 鼻tị 觀quán 禪thiền 。 卻khước 被bị 頭đầu 陀đà 閒gian/nhàn 擾nhiễu 醒tỉnh 。 夢mộng 魂hồn 無vô 地địa 更cánh 留lưu 連liên 。

寄ký 示thị 法pháp 密mật

閻diêm 羅la 可khả 是thị 執chấp 金kim 吾ngô 。 火hỏa 鑊hoạch 冰băng 山sơn 事sự 有hữu 無vô 。 試thí 問vấn 密mật 郎lang 何hà 所sở 解giải 。 區khu 區khu 六lục 尺xích 等đẳng 交giao 蘆lô 。

色sắc 空không 偈kệ 示thị 楊dương 中trung 涓#

閒nhàn 居cư 徒đồ 自tự 伴bạn 花hoa 眠miên 。 誰thùy 謂vị 花hoa 神thần 解giải 說thuyết 禪thiền 。 空không 色sắc 兩lưỡng 關quan 留lưu 不bất 住trụ 。 春xuân 風phong 幽u 鳥điểu 領lãnh 三tam 玄huyền 。

添# 數sổ 珠châu 偈kệ

一nhất 線tuyến 穿xuyên 珠châu 百bách 八bát 。 偶ngẫu 然nhiên 一nhất 珠châu 墮đọa 落lạc 。 何hà 須tu 物vật 外ngoại 追truy 尋tầm 。 即tức 把bả 覺giác 迷mê 添# 著trước 。

臘lạp 月nguyệt 十thập 一nhất 日nhật 司ty 審thẩm 被bị 杖trượng 偈kệ

三tam 十thập 竹trúc 篦bề 償thường 宿túc 債trái 。 罪tội 名danh 輕khinh 重trọng 又hựu 何hà 如như 。 痛thống 為vi 法Pháp 界Giới 誰thùy 能năng 薦tiến 。 一nhất 笑tiếu 相tương/tướng 酬thù 有hữu 太thái 虗hư 。

坐tọa 來lai 嘗thường 苦khổ 虱sắt 侵xâm 膚phu 。 支chi 解giải 當đương 年niên 事sự 有hữu 無vô 。 可khả 道đạo 竹trúc 篦bề 能năng 致trí 痛thống 。 試thí 將tương 殘tàn 髀bễ 送tống 跏già 趺phu 。

十thập 四tứ 日nhật 聞văn 擬nghĩ 罪tội 偈kệ

夙túc 業nghiệp 今kim 緣duyên 信tín 有hữu 機cơ 。 南nam 中trung 蓮liên 社xã 北bắc 圜viên 扉# 。 別biệt 峰phong 倘thảng 有hữu 人nhân 相tương 問vấn 。 師sư 子tử 當đương 年niên 正chánh 解giải 衣y 。

憶ức 介giới 公công

誰thùy 能năng 念niệm 爾nhĩ 衝xung 寒hàn 去khứ 。 傀# 儡# 提đề 撕# 豈khởi 有hữu 神thần 。 長trường/trưởng 別biệt 莫mạc 談đàm 身thân 後hậu 願nguyện 。 好hảo/hiếu 從tùng 當đương 下hạ 剖phẫu 微vi 塵trần 。

憶ức 卓trác 老lão

去khứ 年niên 曾tằng 哭khốc 焚phần 書thư 者giả 。 今kim 日nhật 談đàm 經kinh 一nhất 字tự 空không 。 死tử 去khứ 不bất 須tu 論luận 好hảo 惡ác 。 寂tịch 光quang 三tam 昧muội 許hứa 相tương/tướng 同đồng 。

十thập 五ngũ 日nhật 法pháp 司ty 定định 罪tội 說thuyết 偈kệ

一nhất 笑tiếu 由do 來lai 別biệt 有hữu 因nhân 。 那na 知tri 大đại 塊khối 不bất 容dung 塵trần 。 從tùng 茲tư 收thu 拾thập 娘nương 生sanh 足túc 。 鐵thiết 橛quyết 花hoa 開khai 不bất 待đãi 春xuân 。

十thập 六lục 日nhật 臨lâm 化hóa 說thuyết 偈kệ

事sự 來lai 方phương 見kiến 英anh 雄hùng 骨cốt 。 達đạt 老lão 吳ngô 生sanh 豈khởi 夙túc 緣duyên 。 我ngã 自tự 西tây 歸quy 君quân 自tự 北bắc 。 多đa 生sanh 晤# 語ngữ 更cánh 泠# 然nhiên 。

南nam 北bắc 經kinh 行hành 三tam 十thập 年niên 。 鈍độn 機cơ 仍nhưng 落lạc 箭tiễn 鋒phong 前tiền 。 此thử 行hành 莫mạc 謂vị 無vô 消tiêu 息tức 。 雪tuyết 夜dạ 先tiên 開khai 火hỏa 內nội 蓮liên 。

盡tận 稱xưng 達đạt 老lão 鼓cổ 風phong 波ba 。 今kim 日nhật 風phong 波ba 事sự 若nhược 何hà 。 試thí 向hướng 明minh 年niên 看khán 老lão 達đạt 。 風phong 波ba 滿mãn 地địa 自tự 哆đa 和hòa 。

潭đàm 柘chá 雙song 青thanh 謾man 說thuyết 龍long 。 相tương 依y 狴# 犴ngan 更cánh 從tùng 容dung 。 主chủ 人nhân 歸quy 去khứ 香hương 雲vân 冷lãnh 。 好hảo/hiếu 臥ngọa 千thiên 峰phong 與dữ 萬vạn 峰phong 。

幻huyễn 骨cốt 吾ngô 知tri 無vô 佛Phật 性tánh 。 從tùng 來lai 稱xưng 石thạch 總tổng 虗hư 浮phù 。 夜dạ 深thâm 寒hàn 照chiếu 吳ngô 門môn 月nguyệt 。 翻phiên 笑tiếu 生sanh 公công 暗ám 點điểm 頭đầu 。

幽u 關quan 寂tịch 寂tịch 鎻# 難nạn/nan 開khai 。 那na 道đạo 沙Sa 門Môn 破phá 雪tuyết 來lai 。 饑cơ 鼠thử 何hà 妨phương 霑triêm 法Pháp 喜hỷ 。 凍đống 膿nùng 早tảo 許hứa 委ủy 黃hoàng 埃ai 。

夙túc 願nguyện 平bình 生sanh 未vị 易dị 論luận 。 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 屬thuộc 重trọng/trùng 昏hôn 。 恠# 來lai 雙song 徑kính 為vi 雙song 樹thụ 。 貝bối 葉diệp 如như 雲vân 日nhật 自tự 屯truân 。

啟khải 龕khám 須tu 記ký 合hợp 龕khám 時thời 。 痛thống 癢dạng 存tồn 亡vong 爾nhĩ 即tức 伊y 。 不bất 必tất 燕yên 雲vân 重trọng/trùng 眷quyến 戀luyến 。 此thử 身thân 許hứa 石thạch 肯khẳng 支chi 離ly 。

山sơn 鬼quỷ 不bất 必tất 賽tái 。 水thủy 神thần 胡hồ 可khả 解giải 。 枯khô 木mộc 冷lãnh 重trùng 雲vân 。 獨độc 見kiến 田điền 侍thị 者giả 。 人nhân 生sanh 那na 忽hốt 死tử 。 死tử 者giả 生sanh 之chi 府phủ 。 法Pháp 門môn 何hà 所sở 聞văn 。 付phó 諸chư 塗đồ 毒độc 鼓cổ (# 讖sấm 所sở 知tri )# 。

手thủ 字tự 致trí 江giang 南nam 諸chư 法pháp 屬thuộc 等đẳng 。 各các 各các 自tự 宜nghi 堅kiên 持trì 信tín 心tâm 。 老lão 朽hủ 休hưu 矣hĩ 。 不bất 得đắc 載tái 見kiến 。 特đặc 此thử 為vi 別biệt 。 付phó 與dữ 小tiểu 道Đạo 人Nhân 持trì 執chấp 示thị 覧# 。 護hộ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 棱# 嚴nghiêm 徑kính 山sơn 刻khắc 藏tạng 事sự 。 可khả 行hành 則tắc 行hành 。 不bất 可khả 則tắc 止chỉ 。 癸quý 卯mão 年niên 十thập 。 二nhị 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。

不bất 佞nịnh 少thiểu 事sự 鉛duyên 槧# 。 從tùng 諸chư 名danh 賢hiền 遊du 。 即tức 聞văn 。

紫tử 栢# 尊tôn 者giả 德đức 風phong 籍tịch 籍tịch 。 以dĩ 為vi 肉nhục 身thân 大Đại 士Sĩ 。 竟cánh 媿quý 火hỏa 馳trì 方phương 內nội 。 無vô 從tùng 快khoái 覩đổ 劫kiếp 外ngoại 青thanh 蓮liên 也dã 。 壬nhâm 寅# 歲tuế 。 彥ngạn 罹li 白bạch 簡giản 。 逮đãi 繫hệ 比tỉ 部bộ 獄ngục 。 明minh 年niên 癸quý 卯mão 冬đông 。

聖thánh 上thượng 以dĩ 奸gian 書thư 震chấn 怒nộ 。 大đại 索sách 國quốc 中trung 。 而nhi 尊tôn 者giả 以dĩ 弘hoằng 法pháp 來lai 忌kỵ 。 亦diệc 掛quải 彈đàn 章chương 。 比tỉ 聞văn 難nạn/nan 。 一nhất 眾chúng 股cổ 栗lật 。 而nhi 師sư 從tùng 容dung 笑tiếu 語ngữ 如như 平bình 時thời 。 乃nãi 以dĩ 佛Phật 法Pháp 開khai 譬thí 僧Tăng 眾chúng 。 夷di 然nhiên 出xuất 山sơn 赴phó 詔chiếu 獄ngục 。 無vô 何hà 入nhập 西tây 曹tào 。 彥ngạn 幸hạnh 獲hoạch 歸quy 依y 焉yên 。 初sơ 聞văn 師sư 嚴nghiêm 冷lãnh 不bất 易dị 親thân 。 及cập 見kiến 則tắc 深thâm 慈từ 等đẳng 悲bi 。 沁# 人nhân 心tâm 髓tủy 。 彥ngạn 因nhân 炷chú 香hương 求cầu 心tâm 要yếu 。 師sư 為vi 拈niêm 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 半bán 偈kệ 云vân 。 假giả 借tá 四tứ 大đại 以dĩ 為vi 身thân 。 心tâm 本bổn 無vô 生sanh 因nhân 境cảnh 有hữu 。 令linh 久cửu 久cửu 持trì 誦tụng 。 且thả 為vi 決quyết 了liễu 其kỳ 旨chỉ 曰viết 。 是thị 身thân 無vô 從tùng 。 合hợp 由do 四tứ 大đại 。 是thị 心tâm 無vô 從tùng 。 起khởi 因nhân 前tiền 境cảnh 。 試thí 推thôi 四tứ 大đại 及cập 境cảnh 。 更cánh 何hà 所sở 從tùng 乎hồ 。 凡phàm 夫phu 不bất 知tri 性tánh 變biến 為vi 情tình 之chi 旨chỉ 。 隨tùy 情tình 起khởi 執chấp 。 生sanh 死tử 浩hạo 然nhiên 。 聖thánh 人nhân 以dĩ 理lý 折chiết 情tình 。 性tánh 斯tư 復phục 矣hĩ 。 性tánh 復phục 情tình 空không 。 何hà 生sanh 死tử 之chi 有hữu 哉tai 。 彥ngạn 惟duy 時thời 如như 後hậu 夜dạ 聞văn 雷lôi 。 顧cố 念niệm 古cổ 人nhân 求cầu 法Pháp 。 至chí 於ư 立lập 雪tuyết 斷đoạn 臂tý 。 而nhi 彥ngạn 罪tội 累lũy/lụy/luy 凡phàm 愚ngu 。 沈trầm 迷mê 牢lao 戶hộ 。 乃nãi 忽hốt 聞văn 萬vạn 劫kiếp 出xuất 苦khổ 之chi 因nhân 。 法pháp 乳nhũ 恩ân 深thâm 。 即tức 捐quyên 頂đảnh 踵chủng 不bất 足túc 明minh 報báo 也dã 。 師sư 既ký 居cư 圜viên 久cửu 之chi 。 彥ngạn 時thời 時thời 從tùng 閒gian/nhàn 。 同đồng 曹tào 直trực 指chỉ 。 沈trầm 令linh 尹# 。 郢# 中trung 諸chư 文văn 學học 。 闡xiển 抉# 儒nho 釋thích 性tánh 命mạng 之chi 淵uyên 奧áo 。 如như 河hà 決quyết 川xuyên 委ủy 。 隨tùy 宜nghi 說thuyết 偈kệ 。 衝xung 口khẩu 而nhi 成thành 。 及cập 被bị 訊tấn 。 以dĩ 衰suy 殘tàn 歷lịch 諸chư 刑hình 苦khổ 。 凡phàm 侍thị 者giả 皆giai 心tâm 欲dục 落lạc 。 而nhi 師sư 雲vân 閒gian/nhàn 水thủy 止chỉ 。 了liễu 無vô 一nhất 事sự 。 甫phủ 入nhập 圜viên 。 輒triếp 又hựu 渠cừ 渠cừ 以dĩ 佛Phật 法Pháp 勸khuyến 發phát 一nhất 眾chúng 。 葢# 其kỳ 定định 慧tuệ 精tinh 嚴nghiêm 。 壁bích 立lập 萬vạn 仞nhận 如như 此thử 。 臘lạp 月nguyệt 望vọng 。 合hợp 爪trảo 說thuyết 偈kệ 。 徐từ 語ngữ 彥ngạn 曰viết 。 道Đạo 人Nhân 將tương 去khứ 。 彥ngạn 愕ngạc 然nhiên 曰viết 。 師sư 不bất 念niệm 法pháp 道đạo 。 不bất 念niệm 眾chúng 生sanh 耶da 。 殷ân 勤cần 啟khải 請thỉnh 。 而nhi 師sư 顧cố 笑tiếu 曰viết 。 去khứ 得đắc 快khoái 。 來lai 得đắc 快khoái 。 旋toàn 即tức 為vi 吾ngô 浙chiết 何hà 君quân 說thuyết 轉chuyển 生sanh 歌ca 。 而nhi 彥ngạn 以dĩ 倉thảng 卒thốt 未vị 之chi 錄lục 也dã 。 越việt 二nhị 日nhật 既ký 曙# 。 圜viên 扉# 啟khải 。 師sư 遽cự 出xuất 戶hộ 仰ngưỡng 視thị 曰viết 。 辰thần 刻khắc 矣hĩ 。 因nhân 呼hô 姜# 湯thang 淨tịnh 口khẩu 。 遂toại 地địa 坐tọa 。 連liên 稱xưng 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 佛Phật 數số 聲thanh 。 眾chúng 驚kinh 扶phù 坐tọa 榻tháp 上thượng 。 遂toại 瞑minh 。 直trực 指chỉ 君quân 聞văn 之chi 。 倉thương 茫mang 及cập 榻tháp 前tiền 。 大đại 呼hô 去khứ 得đắc 好hảo/hiếu 。 記ký 著trước 麼ma 。 師sư 乃nãi 更cánh 微vi 睇thê 直trực 指chỉ 君quân 。 啟khải 手thủ 斂liểm 足túc 。 [革*展]# 然nhiên 而nhi 逝thệ 。 即tức 十thập 七thất 日nhật 辰thần 刻khắc 也dã 。 隨tùy 舁dư 坐tọa 露lộ 地địa 。 霜sương 風phong 塵trần 沙sa 。 種chủng 種chủng 摧tồi 蝕thực 。 經kinh 六lục 晝trú 夜dạ 。 而nhi 神thần 采thải 溢dật 發phát 。 如như 未vị 度độ 世thế 。 既ký 出xuất 獄ngục 。 以dĩ 師sư 遺di 言ngôn 毋vô 斂liểm 。 僅cận 周chu 以dĩ 蘽# 梩# 。 而nhi 土thổ/độ 掩yểm 於ư 西tây 郊giao 。 會hội 甲giáp 辰thần 京kinh 師sư 大đại 水thủy 。 城thành 關quan 皆giai 崩băng 。 四tứ 郊giao 如như 海hải 。 諸chư 弟đệ 子tử 念niệm 師sư 在tại 巨cự 浸tẩm 中trung 。 命mạng 田điền 侍thị 者giả 鳴minh 諸chư 當đương 事sự 。 得đắc 歸quy 龕khám 。 陸lục 比tỉ 部bộ 西tây 源nguyên 。 於ư 孟# 秋thu 十thập 三tam 日nhật 。 躬cung 往vãng 視thị 事sự 。 七thất 尺xích 之chi 土thổ/độ 未vị 乾can/kiền/càn 。 疑nghi 師sư 且thả 水thủy 化hóa 。 及cập 破phá 封phong 而nhi 端đoan 坐tọa 如như 生sanh 。 不bất 動động 不bất 變biến 。 一nhất 眾chúng 號hào 呼hô 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 嗟ta 乎hồ 。 此thử 豈khởi 非phi 光quang 明minh 碩# 大đại 。 超siêu 格cách 越việt 量lượng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 之chi 肉nhục 身thân 大Đại 士Sĩ 乎hồ 。 彥ngạn 遇ngộ 師sư 晚vãn 。 即tức 於ư 宗tông 乘thừa 教giáo 理lý 未vị 有hữu 證chứng 入nhập 。 終chung 日nhật 戴đái 天thiên 履lý 地địa 。 而nhi 其kỳ 高cao 厚hậu 非phi 所sở 能năng 知tri 。 然nhiên 其kỳ 甘cam 禍họa 患hoạn 如như 遊du 戲hí 。 等đẳng 生sanh 死tử 於ư 往vãng 來lai 。 其kỳ 滅diệt 度độ 也dã 。 則tắc 併tinh 幻huyễn 身thân 而nhi 不bất 壞hoại 。 其kỳ 一nhất 息tức 之chi 存tồn 也dã 。 則tắc 困khốn 頓đốn 刑hình 楚sở 了liễu 不bất 入nhập 意ý 。 而nhi 勤cần 勤cần 懇khẩn 懇khẩn 。 逢phùng 人nhân 勸khuyến 誘dụ 。 必tất 欲dục 出xuất 之chi 苦khổ 海hải 。 有hữu 如như 拯chửng 溺nịch 救cứu 焚phần 。 目mục 不bất 及cập 瞬thuấn 。 而nhi 手thủ 不bất 及cập 援viện 者giả 。 如như 是thị 而nhi 曰viết 非phi 大đại 修tu 行hành 人nhân 。 非phi 真chân 聖thánh 賢hiền 。 則tắc 凡phàm 古cổ 之chi 聖thánh 賢hiền 。 皆giai 不bất 足túc 信tín 也dã 。 師sư 入nhập 圜viên 中trung 。 隨tùy 地địa 隨tùy 時thời 隨tùy 人nhân 。 橫hoạnh/hoành 口khẩu 法Pháp 施thí 。 若nhược 決quyết 藏tạng 海hải 。 滔thao 滔thao 滾# 滾# 。 香hương 象tượng 鼷hề 鼠thử 。 無vô 不bất 滿mãn 腹phúc 。 隨tùy 人nhân 手thủ 錄lục 。 各các 各các 擕# 去khứ 。 而nhi 彥ngạn 所sở 見kiến 聞văn 者giả 。 則tắc 盡tận 此thử 帙# 中trung 。 先tiên 以dĩ 致trí 江giang 南nam 法pháp 屬thuộc 授thọ 諸chư 梓# 。 而nhi 後hậu 徐từ 致trí 其kỳ 餘dư 。 所sở 恨hận 獨độc 少thiểu 轉chuyển 生sanh 歌ca 耳nhĩ 。 嗚ô 呼hô 。 微vi 言ngôn 未vị 絕tuyệt 。 靈linh 光quang 妙diệu 音âm 。 豈khởi 違vi 咫# 尺xích 哉tai 。

萬vạn 曆lịch 甲giáp 辰thần 中trung 秋thu 朔sóc 竺trúc 靈linh 居cư 士sĩ 吳ngô 中trung 彥ngạn 彥ngạn 先tiên 甫phủ 和hòa 南nam 記ký

紫tử 栢# 老lão 人nhân 集tập 卷quyển 之chi 一nhất

明minh 。 憨# 山sơn 德đức 清thanh 。 閱duyệt 。

法pháp 語ngữ

釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 以dĩ 文văn 設thiết 教giáo 。 故cố 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 以dĩ 文văn 字tự 三tam 昧muội 輔phụ 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 而nhi 用dụng 揀giản 擇trạch 之chi 權quyền 。 於ư 楞lăng 嚴nghiêm 會hội 上thượng 。 進tiến 退thoái 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 獨độc 選tuyển 擇trạch 觀quán 音âm 當đương 機cơ 。 無vô 有hữu 敢cảm 議nghị 其kỳ 私tư 者giả 。 觀quán 世thế 音âm 雖tuy 彌di 陀đà 輔phụ 佐tá 。 亦diệc 以dĩ 聞văn 思tư 修tu 入nhập 。 近cận 乎hồ 文văn 字tự 三tam 昧muội 。 故cố 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 亦diệc 退thoái 三tam 十thập 二nhị 億ức 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 菩Bồ 薩Tát 。 獨độc 進tiến 觀quán 世thế 音âm 。 豈khởi 非phi 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 歟# 。 若nhược 文văn 字tự 三tam 昧muội 。 不bất 以dĩ 音âm 聞văn 為vi 體thể 。 是thị 猶do 花hoa 不bất 以dĩ 春xuân 為vi 神thần 。 豈khởi 真chân 花hoa 也dã 哉tai 。 葢# 文văn 字tự 根căn 於ư 音âm 聞văn 。 音âm 聞văn 根căn 於ư 覺giác 觀quán 。 覺giác 觀quán 又hựu 根căn 於ư 無vô 覺giác 無vô 觀quán 者giả 。 佛Phật 意ý 欲dục 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 因nhân 有hữu 分phân 別biệt 心tâm 。 入nhập 文văn 字tự 三tam 昧muội 。 因nhân 文văn 字tự 三tam 昧muội 。 入nhập 音âm 聞văn 之chi 機cơ 。 因nhân 音âm 聞văn 之chi 機cơ 。 入nhập 無vô 覺giác 無vô 觀quán 。 無vô 覺giác 無vô 觀quán 既ký 入nhập 。 則tắc 最tối 初sơ 有hữu 分phân 別biệt 心tâm 。 至chí 此thử 不bất 名danh 有hữu 分phân 別biệt 。 而nhi 名danh 無vô 覺giác 無vô 觀quán 矣hĩ 。 夫phu 無vô 覺giác 無vô 觀quán 者giả 。 所sở 謂vị 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 也dã 。 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 既ký 變biến 而nhi 為vi 情tình 。 苟cẩu 不bất 以dĩ 了liễu 因nhân 契khế 之chi 。 則tắc 正chánh 因nhân 終chung 不bất 能năng 會hội 也dã 。 了liễu 因nhân 雖tuy 能năng 契khế 正chánh 因nhân 。 若nhược 微vi 緣duyên 因nhân 熏huân 發phát 之chi 。 則tắc 了liễu 因nhân 亦diệc 不bất 能năng 終chung 自tự 發phát 也dã 。 緣duyên 因nhân 。 即tức 文văn 字tự 三tam 昧muội 之chi 異dị 名danh 也dã 。 了liễu 因nhân 。 即tức 音âm 聞văn 之chi 機cơ 之chi 異dị 名danh 也dã 。 學học 者giả 苟cẩu 能năng 觸xúc 類loại 而nhi 長trường/trưởng 之chi 。 則tắc 文Văn 殊Thù 文văn 字tự 三tam 昧muội 。 與dữ 觀quán 音âm 音âm 聞văn 三tam 昧muội 。 皆giai 不bất 在tại 文Văn 殊Thù 觀quán 音âm 。 與dữ 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 在tại 我ngã 日nhật 用dụng 而nhi 已dĩ 。 故cố 老lão 龐# 曰viết 。 日nhật 用dụng 事sự 無vô 別biệt 。 惟duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 。 神thần 通thông 并tinh 妙diệu 用dụng 。 運vận 水thủy 及cập 搬# 柴sài 。 柴sài 水thủy 即tức 老lão 龐# 文văn 字tự 三tam 昧muội 也dã 。 神thần 通thông 即tức 老lão 龐# 音âm 聞văn 之chi 機cơ 也dã 。 惟duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 。 即tức 老lão 龐# 了liễu 因nhân 契khế 會hội 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 者giả 也dã 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 凡phàm 佛Phật 弟đệ 子tử 。 不bất 通thông 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 。 即tức 不bất 得đắc 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 。 不bất 通thông 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 。 必tất 不bất 能năng 契khế 會hội 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 即tức 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 也dã 。 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 。 即tức 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 也dã 。 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 。 即tức 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 也dã 。 今kim 天thiên 下hạ 學học 佛Phật 者giả 。 必tất 欲dục 排bài 去khứ 文văn 字tự 。 一nhất 超siêu 直trực 入nhập 如Như 來Lai 地Địa 。 志chí 則tắc 高cao 矣hĩ 。 吾ngô 恐khủng 畵họa 餅bính 不bất 能năng 充sung 饑cơ 也dã 。 且thả 文văn 字tự 佛Phật 語ngữ 也dã 。 觀quán 照chiếu 佛Phật 心tâm 也dã 。 由do 佛Phật 語ngữ 而nhi 達đạt 佛Phật 心tâm 。 此thử 從tùng 凡phàm 而nhi 至chí 聖thánh 者giả 也dã 。 由do 佛Phật 心tâm 而nhi 達đạt 佛Phật 語ngữ 。 則tắc 聖thánh 人nhân 出xuất 無vô 量lượng 義nghĩa 定định 。 放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 光quang 。 而nhi 為vi 文văn 字tự 之chi 海hải 。 使sử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 得đắc 沾triêm 海hải 點điểm 。 皆giai 得đắc 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 以dĩ 至chí 空không 覺giác 極cực 圓viên 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 而nhi 後hậu 已dĩ 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 即tức 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 如như 春xuân 之chi 花hoa 。 或hoặc 者giả 必tất 欲dục 棄khí 花hoa 覔# 春xuân 。 非phi 愚ngu 即tức 狂cuồng 也dã 。 有hữu 志chí 於ư 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 者giả 。 當đương 深thâm 思tư 我ngã 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 以dĩ 文văn 設thiết 教giáo 所sở 以dĩ 然nhiên 之chi 意ý 。 如như 其kỳ 明minh 之chi 。 即tức 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 可khả 也dã 。 離ly 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 可khả 也dã 。 如như 其kỳ 未vị 明minh 。 即tức 文văn 字tự 與dữ 離ly 文văn 字tự 皆giai 不bất 可khả 也dã 。 非phi 即tức 非phi 離ly 亦diệc 不bất 可khả 也dã 。

師sư 曰viết 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 與dữ 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 皆giai 根căn 於ư 空không 。 空không 復phục 根căn 於ư 心tâm 。 故cố 經kinh 曰viết 。 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 發phát 。 有hữu 漏lậu 微vi 塵trần 國quốc 。 皆giai 依y 空không 所sở 生sanh 。 第đệ 眾chúng 生sanh 膠giao 固cố 於ư 根căn 塵trần 之chi 習tập 。 久cửu 積tích 成thành 堅kiên 。 卒thốt 不bất 易dị 破phá 。 故cố 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 以dĩ 空không 藥dược 。 治trị 其kỳ 堅kiên 有hữu 之chi 病bệnh 。 世thế 之chi 不bất 知tri 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 。 於ư 經kinh 論luận 中trung 見kiến 其kỳ 熾sí 然nhiên 談đàm 空không 。 遂toại 謂vị 佛Phật 以dĩ 空không 為vi 道đạo 。 牓# 其kỳ 門môn 曰viết 空không 門môn 。 殊thù 不bất 知tri 眾chúng 生sanh 有hữu 病bệnh 若nhược 愈dũ 。 則tắc 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 之chi 空không 藥dược 。 亦diệc 無vô 所sở 施thí 。 空không 藥dược 既ký 無vô 所sở 施thí 。 又hựu 以dĩ 妙diệu 藥dược 治trị 其kỳ 空không 病bệnh 。 然nhiên 眾chúng 生sanh 膠giao 固cố 根căn 塵trần 之chi 習tập 。 雖tuy 賴lại 空không 藥dược 而nhi 治trị 。 空không 病bệnh 一nhất 生sanh 。 苟cẩu 微vi 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 之chi 妙diệu 藥dược 。 則tắc 空không 病bệnh 之chi 害hại 。 害hại 尤vưu 不bất 細tế 。 世thế 以dĩ 佛Phật 門môn 為vi 空không 門môn 者giả 。 豈khởi 真chân 知tri 佛Phật 心tâm 哉tai 。 或hoặc 以dĩ 曹tào 溪khê 。 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 何hà 處xứ 惹nhạ 塵trần 埃ai 之chi 語ngữ 。 橫hoạnh/hoành 計kế 於ư 心tâm 。 便tiện 謂vị 我ngã 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 又hựu 有hữu 何hà 塵trần 埃ai 可khả 染nhiễm 。 請thỉnh 自tự 審thẩm 察sát 。 我ngã 既ký 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 人nhân 舉cử 手thủ 揖ấp 我ngã 。 我ngã 隨tùy 喜hỷ 。 人nhân 以dĩ 手thủ 戟kích 我ngã 。 我ngã 隨tùy 怒nộ 。 現hiện 前tiền 喜hỷ 怒nộ 又hựu 何hà 物vật 乎hồ 。 如như 此thử 物vật 不bất 能năng 直trực 下hạ 爆bộc 破phá 。 則tắc 礙ngại 膺ưng 長trường/trưởng 劫kiếp 有hữu 在tại 。 敢cảm 謂vị 橫hoạnh/hoành 計kế 者giả 。 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 即tức 曹tào 溪khê 之chi 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 乎hồ 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 。 如như 良lương 醫y 用dụng 藥dược 。 如như 良lương 將tương 用dụng 兵binh 。 藥dược 與dữ 兵binh 豈khởi 有hữu 常thường 哉tai 。 但đãn 察sát 病bệnh 人nhân 與dữ 敵địch 人nhân 。 情tình 之chi 所sở 在tại 何hà 如như 耳nhĩ 。 苟cẩu 得đắc 其kỳ 所sở 在tại 之chi 情tình 。 則tắc 藥dược 與dữ 兵binh 。 如như 庖bào 丁đinh 之chi 解giải 牛ngưu 矣hĩ 。 故cố 世thế 以dĩ 佛Phật 門môn 為vi 空không 門môn 。 及cập 掠lược 曹tào 溪khê 。 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 為vi 自tự 己kỷ 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 者giả 。 皆giai 刀đao 折chiết 而nhi 牛ngưu 未vị 解giải 者giả 也dã 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 知tri 眾chúng 生sanh 迷mê 心tâm 而nhi 有hữu 空không 。 迷mê 空không 而nhi 有hữu 身thân 心tâm 。 迷mê 身thân 心tâm 而nhi 有hữu 前tiền 塵trần 。 前tiền 塵trần 即tức 世thế 界giới 之chi 屬thuộc 。 身thân 心tâm 即tức 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 然nhiên 世thế 界giới 與dữ 眾chúng 生sanh 。 離ly 空không 則tắc 無vô 有hữu 根căn 。 空không 離ly 覺giác 心tâm 則tắc 亦diệc 無vô 根căn 。 故cố 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 教giáo 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 以dĩ 解giải 空không 。 終chung 以dĩ 悟ngộ 心tâm 。 心tâm 悟ngộ 則tắc 空không 與dữ 。 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 所sở 謂vị 大đại 覺giác 心tâm 者giả 。 譬thí 如như 浮phù 雲vân 相tương/tướng 盡tận 。 不bất 待đãi 舉cử 目mục 而nhi 明minh 月nguyệt 在tại 前tiền 矣hĩ 。 浮phù 雲vân 則tắc 空không 有hữu 之chi 譬thí 。 明minh 月nguyệt 乃nãi 喻dụ 固cố 有hữu 之chi 常thường 光quang 耳nhĩ 。 或hoặc 進tiến 曰viết 。 由do 塵trần 而nhi 達đạt 根căn 。 由do 身thân 心tâm 而nhi 達đạt 空không 。 由do 空không 而nhi 達đạt 心tâm 。 乞khất 師sư 指chỉ 某mỗ 甲giáp 。 只chỉ 今kim 心tâm 在tại 何hà 處xứ 。 師sư 笑tiếu 曰viết 。 汝nhữ 若nhược 無vô 心tâm 。 設thiết 此thử 問vấn 端đoan 又hựu 是thị 何hà 物vật 。 進tiến 者giả 罔võng 措thố 。 師sư 曰viết 。 將tương 心tâm 問vấn 心tâm 。 指chỉ 心tâm 不bất 知tri 心tâm 。 是thị 汝nhữ 錯thác 。 是thị 梅mai 西tây 錯thác 。 曰viết 是thị 學học 人nhân 錯thác 。 曰viết 汝nhữ 若nhược 果quả 知tri 自tự 錯thác 。 則tắc 汝nhữ 行hành 裏lý 坐tọa 裏lý 饑cơ 裏lý 寒hàn 裏lý 。 境cảnh 緣duyên 順thuận 逆nghịch 是thị 非phi 裏lý 。 能năng 不bất 忘vong 此thử 錯thác 。 則tắc 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 發phát 。 有hữu 漏lậu 微vi 塵trần 國quốc 。 皆giai 依y 空không 所sở 生sanh 。 汝nhữ 有hữu 日nhật 自tự 知tri 在tại 。 不bất 惟duy 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 與dữ 虗hư 空không 。 皆giai 在tại 汝nhữ 心tâm 。 即tức 大đại 覺giác 心tâm 。 離ly 汝nhữ 心tâm 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 進tiến 者giả 稽khể 首thủ 而nhi 退thoái 。

夫phu 理lý 。 性tánh 之chi 通thông 也dã 。 情tình 。 性tánh 之chi 塞tắc 也dã 。 然nhiên 理lý 與dữ 情tình 而nhi 屬thuộc 心tâm 統thống 之chi 。 故cố 曰viết 心tâm 統thống 性tánh 情tình 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 心tâm 乃nãi 獨độc 處xứ 於ư 性tánh 情tình 之chi 間gian 者giả 也dã 。 故cố 心tâm 悟ngộ 。 則tắc 情tình 可khả 化hóa 而nhi 為vi 理lý 。 心tâm 迷mê 。 則tắc 理lý 變biến 而nhi 為vi 情tình 矣hĩ 。 若nhược 夫phu 心tâm 之chi 前tiền 者giả 。 則tắc 謂vị 之chi 性tánh 。 性tánh 能năng 應ưng 物vật 。 則tắc 謂vị 之chi 心tâm 。 應ưng 物vật 而nhi 無vô 累lũy/lụy/luy 。 則tắc 謂vị 之chi 理lý 。 應ưng 物vật 而nhi 有hữu 累lũy/lụy/luy 者giả 。 始thỉ 謂vị 之chi 情tình 也dã 。 故cố 曰viết 。 無vô 我ngã 而nhi 通thông 者giả 理lý 也dã 。 有hữu 我ngã 而nhi 塞tắc 者giả 情tình 也dã 。 而nhi 通thông 塞tắc 之chi 勢thế 。 自tự 然nhiên 不bất 得đắc 不bất 相tương 反phản 者giả 也dã 。 如như 曰viết 性tánh 相tướng 近cận 也dã 。 習tập 相tương 遠viễn 也dã 。 相tương 近cận 則tắc 不bất 遠viễn 復phục 之chi 謂vị 也dã 。 相tương 遠viễn 。 則tắc 不bất 知tri 復phục 之chi 謂vị 也dã 。 不bất 遠viễn 復phục 。 根căn 於ư 心tâm 之chi 悟ngộ 也dã 。 不bất 知tri 復phục 。 根căn 於ư 心tâm 之chi 迷mê 也dã 。 故cố 通thông 塞tắc 遠viễn 近cận 悟ngộ 迷mê 。 初sơ 皆giai 無vô 常thường 者giả 也dã 。 心tâm 悟ngộ 。 則tắc 無vô 塞tắc 而nhi 不bất 通thông 。 心tâm 迷mê 。 則tắc 無vô 近cận 而nhi 不bất 遠viễn 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 心tâm 果quả 何hà 物vật 乎hồ 。 能năng 使sử 人nhân 為vi 聖thánh 人nhân 。 又hựu 能năng 使sử 人nhân 為vi 眾chúng 人nhân 。 聖thánh 人nhân 與dữ 眾chúng 人nhân 。 亦diệc 皆giai 無vô 常thường 者giả 也dã 。 顧cố 我ngã 善thiện 用dụng 心tâm 。 不bất 善thiện 用dụng 心tâm 何hà 如như 耳nhĩ 。 心tâm 之chi 為vi 物vật 。 不bất 可khả 以dĩ 內nội 外ngoại 求cầu 。 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 無vô 測trắc 。 內nội 求cầu 不bất 免miễn 計kế 心tâm 於ư 身thân 內nội 。 外ngoại 求cầu 則tắc 不bất 免miễn 計kế 心tâm 於ư 身thân 外ngoại 。 有hữu 求cầu 則tắc 不bất 免miễn 計kế 心tâm 於ư 聲thanh 色sắc 形hình 骸hài 。 無vô 求cầu 則tắc 不bất 免miễn 計kế 心tâm 於ư 寂tịch 滅diệt 虗hư 空không 。 如như 是thị 求cầu 悟ngộ 心tâm 者giả 。 皆giai 不bất 善thiện 求cầu 者giả 也dã 。 故cố 曰viết 離ly 心tâm 意ý 識thức 參tham 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 若nhược 攀phàn 緣duyên 心tâm 不bất 歇hiết 。 則tắc 情tình 根căn 終chung 不bất 枯khô 。 情tình 根căn 不bất 枯khô 。 則tắc 心tâm 意ý 識thức 。 終chung 不bất 能năng 離ly 。 心tâm 意ý 識thức 不bất 能năng 離ly 。 則tắc 神thần 不bất 凝ngưng 。 神thần 不bất 凝ngưng 。 則tắc 不bất 一nhất 。 不bất 一nhất 。 則tắc 不bất 能năng 獨độc 立lập 。 不bất 能năng 獨độc 立lập 。 則tắc 有hữu 外ngoại 。 有hữu 外ngoại 則tắc 有hữu 待đãi 。 有hữu 待đãi 。 則tắc 物vật 我ngã 亢kháng 然nhiên 。 故cố 觸xúc 不bất 可khả 意ý 事sự 。 不bất 免miễn 勃bột 然nhiên 而nhi 怒nộ 。 遇ngộ 可khả 意ý 事sự 。 不bất 覺giác 欣hân 然nhiên 而nhi 喜hỷ 。 喜hỷ 怒nộ 交giao 戰chiến 。 寤ngụ 寐mị 無vô 停đình 。 要yếu 而nhi 言ngôn 之chi 。 不bất 過quá 總tổng 為vi 心tâm 意ý 識thức 搬# 弄lộng 壞hoại 了liễu 也dã 。 故cố 真chân 參tham 學học 者giả 。 寒hàn 不bất 知tri 寒hàn 。 饑cơ 不bất 知tri 饑cơ 。 勞lao 逸dật 相tương/tướng 忘vong 。 形hình 如như 枯khô 木mộc 。 心tâm 如như 死tử 灰hôi 。 方phương 此thử 之chi 時thời 。 知tri 得đắc 心tâm 意ý 識thức 無vô 坐tọa 地địa 處xứ 。 如như 是thị 積tích 久cửu 。 一nhất 旦đán 根căn 塵trần 逈huýnh 脫thoát 。 常thường 光quang 現hiện 前tiền 。 至chí 此thử 則tắc 心tâm 之chi 。 內nội 外ngoại 有hữu 無vô 。 非phi 內nội 外ngoại 有hữu 無vô 。 皆giai 憑bằng 我ngã 說thuyết 雌thư 說thuyết 黃hoàng 。 皆giai 自tự 然nhiên 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 。 所sở 謂vị 閉bế 門môn 造tạo 車xa 。 出xuất 門môn 合hợp 轍triệt 是thị 也dã 。 古cổ 德đức 有hữu 云vân 。 不bất 是thị 死tử 中trung 發phát 活hoạt 一nhất 番phiên 。 終chung 是thị 藥dược 汞# 銀ngân 。 觸xúc 火hỏa 必tất 飛phi 去khứ 矣hĩ 。 又hựu 曰viết 不bất 是thị 一nhất 番phiên 寒hàn 徹triệt 骨cốt 。 怎chẩm 得đắc 梅mai 花hoa 撲phác 鼻tị 香hương 。 此thử 皆giai 親thân 證chứng 實thật 悟ngộ 之chi 樣# 子tử 也dã 。 年niên 來lai 禪thiền 學học 與dữ 道đạo 學học 之chi 徒đồ 。 初sơ 不bất 知tri 心tâm 是thị 何hà 物vật 。 便tiện 潑bát 口khẩu 談đàm 禪thiền 。 孟# 浪lãng 講giảng 學học 。 一nhất 涉thiệp 危nguy 疑nghi 。 便tiện 喪táng 膽đảm 亡vong 魂hồn 。 被bị 境cảnh 風phong 吹xuy 壞hoại 了liễu 。 娘nương 生sanh 鼻tị 孔khổng 。 作tác 不bất 得đắc 一nhất 些# 主chủ 宰tể 。 實thật 不bất 如như 三tam 家gia 村thôn 裏lý 。 一nhất 丁đinh 不bất 識thức 不bất 知tri 。 但đãn 種chúng 田điền 博bác 飯phạn 吃cật 人nhân 也dã 。

龍long 樹thụ 乃nãi 九Cửu 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 其kỳ 破phá 四tứ 性tánh 。 則tắc 曰viết 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 。 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 。 如như 嗜thị 欲dục 淺thiển 而nhi 天thiên 機cơ 深thâm 者giả 。 一nhất 聞văn 而nhi 能năng 思tư 。 思tư 而nhi 能năng 精tinh 。 精tinh 而nhi 遺di 聞văn 。 聞văn 遺di 所sở 脫thoát 。 所sở 脫thoát 則tắc 能năng 消tiêu 。 能năng 所sở 既ký 蕩đãng 。 雖tuy 處xứ 於ư 境cảnh 緣duyên 順thuận 逆nghịch 之chi 中trung 。 應ưng 而nhi 無vô 累lũy/lụy/luy 。 則tắc 多đa 生sanh 種chủng 子tử 現hiện 行hành 。 日nhật 損tổn 一nhất 日nhật 。 損tổn 之chi 又hựu 損tổn 。 終chung 至chí 於ư 無vô 損tổn 。 忽hốt 然nhiên 契khế 同đồng 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 前tiền 之chi 所sở 謂vị 根căn 塵trần 既ký 消tiêu 者giả 。 與dữ 夫phu 忽hốt 然nhiên 契khế 同đồng 者giả 。 果quả 一nhất 耶da 二nhị 耶da 。 一nhất 則tắc 前tiền 不bất 是thị 後hậu 。 二nhị 則tắc 舍xá 前tiền 無vô 後hậu 。 而nhi 學học 者giả 不bất 媿quý 推thôi 四tứ 性tánh 之chi 不bất 精tinh 。 反phản 疑nghi 龍long 樹thụ 之chi 偈kệ 無vô 騐# 。 譬thí 病bệnh 重trọng 而nhi 不bất 耐nại 服phục 藥dược 。 見kiến 病bệnh 不bất 去khứ 。 遂toại 大đại 怒nộ 而nhi 罵mạ 藥dược 無vô 騐# 也dã 。 夫phu 治trị 身thân 病bệnh 。 必tất 以dĩ 神thần 農nông 為vi 藥dược 師sư 。 治trị 心tâm 病bệnh 。 亦diệc 必tất 以dĩ 龍long 樹thụ 為vi 藥dược 師sư 。 舍xá 神thần 農nông 本bổn 草thảo 。 雖tuy 華hoa 陀đà 扁# 鵲thước 不bất 能năng 治trị 身thân 病bệnh 。 而nhi 學học 者giả 欲dục 治trị 心tâm 病bệnh 。 不bất 以dĩ 龍long 樹thụ 破phá 四tứ 性tánh 之chi 偈kệ 治trị 之chi 。 欲dục 其kỳ 病bệnh 愈dũ 亦diệc 未vị 之chi 有hữu 焉yên 。 此thử 偈kệ 予# 初sơ 聞văn 而nhi 駭hãi 。 既ký 而nhi 疑nghi 。 因nhân 痛thống 思tư 不bất 已dĩ 。 用dụng 之chi 境cảnh 緣duyên 順thuận 逆nghịch 之chi 際tế 。 多đa 敗bại 績# 。 敗bại 愈dũ 多đa 。 戰chiến 愈dũ 力lực 。 自tự 是thị 敢cảm 戰chiến 而nhi # 死tử 。 予# 始thỉ 勝thắng 。 噫# 。 要yếu 知tri 盤bàn 中trung 飱# 。 粒lạp 粒lạp 皆giai 辛tân 苦khổ 。 若nhược 是thị 種chúng 田điền 人nhân 。 聞văn 此thử 必tất 淚lệ 墮đọa 。 後hậu 生sanh 小tiểu 子tử 。 理lý 惑hoặc 心tâm 浮phù 。 不bất 知tri 慚tàm 媿quý 。 業nghiệp 必tất 不bất 消tiêu 。 病bệnh 難nạn/nan 坐tọa 愈dũ 。 加gia 以dĩ 聞văn 誨hối 生sanh 不bất 受thọ 善thiện 之chi 心tâm 。 甘cam 作tác 護hộ 短đoản 之chi 金kim 湯thang 。 嗚ô 呼hô 哀ai 哉tai 。 我ngã 知tri 龍long 樹thụ 復phục 生sanh 。 耳nhĩ 提đề 面diện 命mạng 。 不bất 遭tao 病bệnh 者giả 之chi 唾thóa 罵mạ 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

夫phu 利lợi 刀đao 出xuất 匣hạp 。 光quang 芒mang 耀diệu 日nhật 。 削tước 鐵thiết 如như 泥nê 。 凡phàm 梓# 楠# 松tùng 栢# 經kinh 其kỳ 斫chước 削tước 。 必tất 皆giai 成thành 器khí 。 此thử 善thiện 用dụng 刀đao 者giả 也dã 。 有hữu 等đẳng 癡si 人nhân 。 刀đao 雖tuy 快khoái 利lợi 。 惟duy 用dụng 割cát 泥nê 。 泥nê 無vô 所sở 成thành 器khí 。 刀đao 刃nhận 日nhật 損tổn 。 此thử 不bất 善thiện 用dụng 刀đao 者giả 也dã 。 譬thí 如như 眾chúng 生sanh 。 心tâm 性tánh 本bổn 妙diệu 。 不bất 以dĩ 定định 慧tuệ 觀quán 照chiếu 。 惟duy 縱túng/tung 攀phàn 緣duyên 。 奔bôn 塵trần 莫mạc 返phản 。 流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。 幻huyễn 苦khổ 愈dũ 深thâm 。 了liễu 無vô 出xuất 期kỳ 。 此thử 豈khởi 善thiện 用dụng 心tâm 者giả 哉tai 。 如như 利lợi 根căn 上thượng 智trí 。 以dĩ 心tâm 性tánh 之chi 光quang 。 照chiếu 破phá 根căn 境cảnh 。 兩lưỡng 俱câu 無vô 性tánh 。 定định 慧tuệ 功công 成thành 。 即tức 塵trần 勞lao 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 即tức 情tình 識thức 而nhi 達đạt 智trí 光quang 。 如như 是thị 用dụng 刀đao 。 得đắc 非phi 剖phẫu 金kim 削tước 玉ngọc 。 凡phàm 所sở 成thành 器khí 堅kiên 完hoàn 不bất 壞hoại 。 滿mãn 盛thịnh 甘cam 露lộ 徧biến 洒sái 一nhất 切thiết 。 凡phàm 沾triêm 滴tích 許hứa 。 熱nhiệt 惱não 清thanh 涼lương 。 得đắc 無vô 量lượng 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 皆giai 非phi 外ngoại 來lai 。 以dĩ 心tâm 性tánh 本bổn 有hữu 故cố 也dã 。 故cố 曰viết 善thiện 用dụng 其kỳ 心tâm 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 煩phiền 惱não 。 即tức 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 三tam 昧muội 。 不bất 善thiện 用dụng 其kỳ 心tâm 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 三tam 昧muội 。 即tức 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 煩phiền 惱não 。 嗟ta 乎hồ 刀đao 本bổn 無vô 二nhị 。 善thiện 用dụng 則tắc 無vô 割cát 不bất 成thành 。 不bất 善thiện 用dụng 者giả 。 刀đao 日nhật 就tựu 損tổn 。

夫phu 光quang 有hữu 真chân 妄vọng 。 真chân 則tắc 照chiếu 萬vạn 古cổ 而nhi 無vô 待đãi 。 妄vọng 則tắc 粘niêm 六lục 塵trần 而nhi 發phát 光quang 。 故cố 曰viết 離ly 暗ám 離ly 明minh 。 無vô 有hữu 見kiến 體thể 。 離ly 動động 離ly 靜tĩnh 。 無vô 有hữu 聽thính 質chất 。 通thông 塞tắc 離ly 而nhi 恬điềm 變biến 喪táng 。 則tắc 嗅khứu 與dữ 嘗thường 。 如như 糞phẩn 中trung 香hương 。 氷băng 中trung 火hỏa 。 合hợp 離ly 離ly 而nhi 生sanh 滅diệt 滅diệt 覺giác 之chi 與dữ 分phân 別biệt 。 則tắc 有hữu 名danh 而nhi 無vô 實thật 矣hĩ 。 然nhiên 塵trần 之chi 與dữ 根căn 。 必tất 相tương/tướng 資tư 而nhi 有hữu 。 相tương/tướng 資tư 而nhi 無vô 。 故cố 因nhân 境cảnh 生sanh 心tâm 。 謂vị 之chi 粘niêm 妄vọng 發phát 光quang 。 不bất 因nhân 境cảnh 生sanh 而nhi 孤cô 明minh 圓viên 照chiếu 。 始thỉ 謂vị 之chi 無vô 待đãi 之chi 光quang 。 無vô 待đãi 則tắc 內nội 外ngoại 之chi 情tình 空không 。 有hữu 待đãi 則tắc 內nội 外ngoại 之chi 情tình 封phong 。 情tình 空không 性tánh 復phục 。 情tình 生sanh 性tánh 迷mê 。 故cố 物vật 能năng 轉chuyển 物vật 者giả 。 物vật 為vi 入nhập 路lộ 之chi 資tư 。 所sở 以dĩ 情tình 不bất 煩phiền 遣khiển 而nhi 空không 也dã 。 老lão 龐# 曰viết 。 我ngã 見kiến 石thạch 頭đầu 。 始thỉ 得đắc 目mục 前tiền 萬vạn 境cảnh 俱câu 融dung 。 又hựu 曰viết 日nhật 用dụng 事sự 無vô 別biệt 。 惟duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 。 葢# 此thử 老lão 以dĩ 了liễu 知tri 為vi 火hỏa 。 燒thiêu 空không 根căn 塵trần 。 有hữu 待đãi 廢phế 而nhi 無vô 待đãi 全toàn 。 全toàn 則tắc 無vô 外ngoại 。 無vô 外ngoại 則tắc 更cánh 無vô 纖tiêm 塵trần 。 為vi 我ngã 障chướng 礙ngại 者giả 也dã 。 曹tào 溪khê 聞văn 客khách 讀đọc 金kim 剛cang 經kinh 。 一nhất 聞văn 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 即tức 根căn 塵trần 解giải 脫thoát 而nhi 靈linh 光quang 圓viên 。 此thử 謂vị 之chi 見kiến 道đạo 未vị 明minh 道đạo 也dã 。 故cố 曰viết 。 尊tôn 其kỳ 所sở 知tri 則tắc 高cao 明minh 。 行hành 其kỳ 所sở 知tri 則tắc 光quang 大đại 。 比tỉ 來lai 學học 道Đạo 失thất 宗tông 。 見kiến 道đạo 與dữ 明minh 道đạo 。 多đa 混hỗn 談đàm 而nhi 不bất 清thanh 。 甚thậm 且thả 不bất 免miễn 認nhận 情tình 為vi 性tánh 。 所sở 以dĩ 長trường/trưởng 沙sa 岑sầm 大đại 悲bi 哀ai 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 曰viết 。 學học 道Đạo 之chi 人nhân 不bất 識thức 真chân 。 只chỉ 為vì 從tùng 前tiền 認nhận 識thức 神thần 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 生sanh 死tử 本bổn 。 癡si 人nhân 喚hoán 作tác 本bổn 來lai 人nhân 。 此thử 實thật 為vi 天thiên 下hạ 認nhận 情tình 為vi 性tánh 者giả 。 頂đảnh 門môn 針châm 也dã 。 夫phu 夫phu 乃nãi 男nam 子tử 之chi 稱xưng 。 有hữu 男nam 子tử 之chi 稱xưng 。 而nhi 無vô 男nam 子tử 之chi 實thật 。 所sở 謂vị 假giả 男nam 子tử 。 而nhi 實thật 婦phụ 人nhân 也dã 。 如như 曹tào 溪khê 初sơ 本bổn 賣mại 柴sài 貧bần 漢hán 。 一nhất 聞văn 金kim 剛cang 經kinh 。 便tiện 直trực 下hạ 無vô 疑nghi 。 此thử 真chân 奇kỳ 男nam 子tử 也dã 。 夾giáp 山sơn 回hồi 頭đầu 。 船thuyền 子tử 命mạng 斷đoạn 。 則tắc 子tử 疑nghi 父phụ 。 而nhi 父phụ 不bất 得đắc 不bất 翻phiên 船thuyền 矣hĩ 。 光quang 甫phủ 汝nhữ 既ký 發phát 心tâm 持trì 金kim 剛cang 經kinh 。 於ư 憎tăng 愛ái 榮vinh 辱nhục 交giao 加gia 之chi 際tế 。 若nhược 不bất 能năng 以dĩ 。 曹tào 溪khê 所sở 悟ngộ 者giả 痛thống 治trị 現hiện 行hành 。 則tắc 有hữu 待đãi 之chi 情tình 。 終chung 難nạn/nan 復phục 性tánh 。 性tánh 不bất 復phục 。 則tắc 三tam 塗đồ 一nhất 報báo 五ngũ 千thiên 劫kiếp 。 乃nãi 光quang 甫phủ 所sở 當đương 憂ưu 者giả 。 光quang 甫phủ 勉miễn 之chi (# 示thị 光quang 甫phủ )# 。

漢hán 大đại 傅phó/phụ 疏sớ/sơ 廣quảng 。 上thượng 疏sớ/sơ 乞khất 骸hài 骨cốt 。 帝đế 賜tứ 黃hoàng 金kim 二nhị 十thập 斤cân 。 太thái 子tử 贈tặng 五ngũ 十thập 斤cân 。 廣quảng 歸quy 里lý 中trung 。 日nhật 令linh 家gia 供cúng 具cụ 設thiết 酒tửu 食thực 。 請thỉnh 族tộc 人nhân 故cố 舊cựu 賓tân 客khách 相tương 娛ngu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 歲tuế 餘dư 金kim 將tương 盡tận 。 廣quảng 子tử 孫tôn 勸khuyến 立lập 產sản 業nghiệp 。 廣quảng 曰viết 。 吾ngô 豈khởi 老lão 誖# 。 不bất 念niệm 子tử 孫tôn 哉tai 。 顧cố 自tự 有hữu 舊cựu 田điền 廬lư 。 令linh 子tử 孫tôn 勤cần 力lực 其kỳ 中trung 。 足túc 以dĩ 供cung 衣y 食thực 。 今kim 復phục 增tăng 益ích 之chi 。 以dĩ 為vi 贏# 餘dư 。 但đãn 教giáo 子tử 孫tôn 怠đãi 惰nọa 耳nhĩ 。 況huống 賢hiền 而nhi 多đa 財tài 則tắc 損tổn 其kỳ 志chí 。 愚ngu 而nhi 多đa 財tài 則tắc 益ích 其kỳ 過quá 。 且thả 夫phu 富phú 者giả 眾chúng 之chi 怨oán 也dã 。 吾ngô 既ký 無vô 以dĩ 教giáo 化hóa 子tử 孫tôn 。 不bất 欲dục 益ích 其kỳ 過quá 而nhi 生sanh 怨oán 。 於ư 是thị 族tộc 人nhân 悅duyệt 服phục 。 又hựu 龐# 德đức 公công 釋thích 耕canh 於ư 隴# 上thượng 。 而nhi 妻thê 子tử 耘vân 於ư 前tiền 。 荊kinh 州châu 刺thứ 史sử 劉lưu 表biểu 指chỉ 而nhi 問vấn 曰viết 。 先tiên 生sanh 苦khổ 居cư 畎# 畆# 。 而nhi 不bất 肯khẳng 受thọ 祿lộc 。 後hậu 世thế 何hà 以dĩ 遺di 於ư 子tử 孫tôn 乎hồ 。 德đức 公công 曰viết 。 世thế 人nhân 皆giai 遺di 之chi 以dĩ 危nguy 。 我ngã 獨độc 遺di 之chi 以dĩ 安an 。 雖tuy 所sở 遺di 不bất 同đồng 。 未vị 為vi 無vô 所sở 遺di 也dã 。 表biểu 嘆thán 息tức 而nhi 去khứ 。 二nhị 翁ông 皆giai 世thế 諦đế 之chi 賢hiền 者giả 。 其kỳ 所sở 見kiến 高cao 明minh 如như 此thử 。 吾ngô 曹tào 為vi 出xuất 家gia 兒nhi 。 不bất 乞khất 食thực 自tự 活hoạt 。 而nhi 貪tham 人nhân 供cúng 養dường 。 橫hoạnh/hoành 受thọ 非phi 禮lễ 。 究cứu 其kỳ 咎cữu 之chi 所sở 自tự 。 不bất 過quá 圖đồ 穿xuyên 現hiện 成thành 衣y 。 吃cật 現hiện 成thành 飯phạn 耳nhĩ 。 夫phu 惡ác 勞lao 好hảo/hiếu 逸dật 。 人nhân 之chi 常thường 情tình 。 衣y 不bất 天thiên 降giáng 。 飯phạn 不bất 地địa 涌dũng 。 一nhất 衣y 一nhất 食thực 。 皆giai 必tất 出xuất 自tự 勞lao 勤cần 。 人nhân 勞lao 勤cần 而nhi 我ngã 安an 享hưởng 之chi 。 計kế 欲dục 久cửu 享hưởng 。 而nhi 無vô 患hoạn 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 疏sớ/sơ 仲trọng 翁ông 本bổn 漢hán 廷đình 老lão 臣thần 。 賜tứ 金kim 而nhi 不bất 敢cảm 獨độc 享hưởng 。 與dữ 族tộc 人nhân 共cộng 之chi 。 即tức 其kỳ 子tử 孫tôn 亦diệc 不bất 得đắc 有hữu 。 吾ngô 曹tào 既ký 處xứ 四tứ 民dân 之chi 外ngoại 。 乞khất 食thực 以dĩ 資tư 殘tàn 喘suyễn 。 則tắc 外ngoại 四tứ 民dân 其kỳ 誰thùy 為vi 我ngã 檀đàn 施thí 哉tai 。 檀đàn 施thí 雖tuy 士sĩ 農nông 工công 商thương 之chi 不bất 同đồng 。 然nhiên 寸thốn 絲ti 粒lạp 米mễ 。 皆giai 出xuất 於ư 勞lao 勤cần 也dã 。 其kỳ 勞lao 勤cần 而nhi 得đắc 之chi 。 而nhi 歡hoan 然nhiên 惠huệ 我ngã 者giả 。 為vi 欲dục 求cầu 懺sám 其kỳ 罪tội 。 與dữ 增tăng 其kỳ 利lợi 益ích 耳nhĩ 。 倘thảng 我ngã 有hữu 僧Tăng 之chi 名danh 。 無vô 僧Tăng 之chi 實thật 。 必tất 不bất 能năng 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 他tha 生sanh 異dị 世thế 。 須tu 改cải 頭đầu 換hoán 面diện 為vi 畜súc 生sanh 身thân 。 酬thù 其kỳ 惠huệ 施thí 始thỉ 得đắc 。 如như 閻diêm 羅la 老lão 子tử 。 許hứa 汝nhữ 滑hoạt 稽khể 輭nhuyễn 頑ngoan 。 瞞man 得đắc 他tha 過quá 。 則tắc 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 五ngũ 福phước 六lục 極cực 之chi 說thuyết 。 皆giai 妄vọng 語ngữ 也dã 。 如Như 來Lai 聖thánh 人nhân 。 豈khởi 為vi 此thử 妄vọng 語ngữ 誑cuống 眾chúng 生sanh 耶da 。 且thả 飲ẩm 食thực 男nam 女nữ 。 人nhân 之chi 大đại 欲dục 。 於ư 此thử 四tứ 者giả 之chi 中trung 。 果quả 然nhiên 立lập 得đắc 脚cước 跟cân 定định 。 何hà 必tất 避tị 城thành 市thị 居cư 山sơn 林lâm 乎hồ 。 此thử 就tựu 上thượng 一nhất 等đẳng 僧Tăng 說thuyết 。 葢# 其kỳ 佛Phật 知tri 見kiến 已dĩ 開khai 。 佛Phật 悲bi 願nguyện 已dĩ 發phát 故cố 也dã 。 如như 此thử 種chủng 僧Tăng 。 豈khởi 有hữu 供cúng 養dường 之chi 而nhi 不bất 能năng 雪tuyết 罪tội 與dữ 增tăng 利lợi 益ích 哉tai 。 若nhược 佛Phật 知tri 見kiến 雖tuy 未vị 大đại 開khai 。 悲bi 願nguyện 雖tuy 未vị 大đại 發phát 。 但đãn 能năng 誦tụng 佛Phật 之chi 言ngôn 。 稍sảo 解giải 其kỳ 義nghĩa 。 依y 解giải 修tu 行hành 。 此thử 種chủng 謂vị 之chi 中trung 等đẳng 僧Tăng 。 如như 但đãn 誦tụng 佛Phật 言ngôn 。 不bất 能năng 解giải 義nghĩa 。 惟duy 恐khủng 玷điếm 法Pháp 門môn 。 勉miễn 強cường/cưỡng 守thủ 戒giới 。 此thử 種chủng 謂vị 之chi 下hạ 等đẳng 僧Tăng 。 此thử 三tam 種chủng 僧Tăng 雖tuy 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 。 皆giai 非phi 有hữu 名danh 無vô 實thật 者giả 。 若nhược 人nhân 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 必tất 罪tội 消tiêu 福phước 長trường/trưởng 。 夫phu 復phục 何hà 疑nghi 。 外ngoại 此thử 三tam 者giả 。 皆giai 髠khôn 民dân 。 非phi 僧Tăng 也dã 。 汝nhữ 向hướng 來lai 雖tuy 祝chúc 髮phát 。 而nhi 於ư 僧Tăng 之chi 實thật 。 曾tằng 反phản 思tư 無vô 愧quý 否phủ/bĩ 。 僧Tăng 實thật 有hữu 媿quý 。 則tắc 外ngoại 侮vũ 之chi 來lai 。 實thật 自tự 取thủ 之chi 。 故cố 老lão 人nhân 特đặc 舉cử 西tây 漢hán 疏sớ/sơ 仲trọng 翁ông 。 東đông 漢hán 龐# 德đức 公công 。 兼kiêm 上thượng 中trung 下hạ 三tam 種chủng 僧Tăng 說thuyết 以dĩ 示thị 汝nhữ 。 汝nhữ 當đương 刳khô 其kỳ 心tâm 。 忘vong 其kỳ 形hình 。 痛thống 哭khốc 讀đọc 二nhị 三tam 十thập 過quá 。 則tắc 後hậu 來lai 做tố 好hảo/hiếu 僧Tăng 。 從tùng 今kim 日nhật 始thỉ 。 (# 示thị 隆long 東đông 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 了liễu 凡phàm )# 予# 讀đọc 東đông 坡# 觀quán 音âm 贊tán 。 乃nãi 知tri 東đông 坡# 非phi 迂# 儒nho 所sở 能năng 彷phảng 彿phất 也dã 。 東đông 坡# 以dĩ 為vi 一nhất 身thân 之chi 微vi 。 八bát 難nạn 萃tụy 聚tụ 。 何hà 異dị 一nhất 絲ti 懸huyền 九cửu 鼎đỉnh 乎hồ 。 方phương 此thử 之chi 時thời 。 身thân 不bất 待đãi 忘vong 而nhi 自tự 忘vong 。 身thân 忘vong 而nhi 世thế 獨độc 不bất 忘vong 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 身thân 世thế 忘vong 。 則tắc 根căn 與dữ 塵trần 齊tề 喪táng 而nhi 無vô 偶ngẫu 。 根căn 塵trần 無vô 偶ngẫu 。 識thức 自tự 成thành 智trí 。 智trí 照chiếu 靈linh 源nguyên 所sở 忘vong 流lưu 入nhập 。 向hướng 所sở 謂vị 火hỏa 坑khanh 刀đao 山sơn 猛mãnh 獸thú 毒độc 藥dược 。 一nhất 切thiết 眾chúng 苦khổ 。 至chí 此thử 皆giai 我ngã 入nhập 流lưu 之chi 師sư 也dã 。 故cố 入nhập 流lưu 不bất 難nan 。 了liễu 痛thống 不bất 痛thống 為vi 難nạn/nan 。 果quả 當đương 痛thống 之chi 際tế 。 痛thống 究cứu 此thử 痛thống 。 果quả 生sanh 於ư 根căn 耶da 。 外ngoại 塵trần 則tắc 無vô 根căn 。 果quả 生sanh 於ư 塵trần 耶da 。 外ngoại 根căn 則tắc 無vô 塵trần 。 外ngoại 塵trần 則tắc 無vô 根căn 。 根căn 乃nãi 塵trần 家gia 之chi 根căn 。 根căn 豈khởi 我ngã 有hữu 哉tai 。 外ngoại 根căn 則tắc 無vô 塵trần 。 塵trần 乃nãi 根căn 家gia 之chi 塵trần 。 與dữ 根căn 無vô 二nhị 。 無vô 二nhị 則tắc 一nhất 。 一nhất 則tắc 無vô 外ngoại 。 無vô 外ngoại 則tắc 無vô 待đãi 。 至chí 此thử 喚hoán 甚thậm 麼ma 作tác 痛thống 。 若nhược 了liễu 不bất 徹triệt 。 覺giác 有hữu 絲ti 毫hào 之chi 痛thống 。 豈khởi 真chân 無vô 待đãi 哉tai 。 但đãn 眾chúng 生sanh 於ư 此thử 不bất 徹triệt 了liễu 。 便tiện 與dữ 無vô 待đãi 血huyết 脉mạch 斷đoạn 絕tuyệt 。 無vô 待đãi 血huyết 脉mạch 斷đoạn 絕tuyệt 。 則tắc 有hữu 待đãi 血huyết 脉mạch 自tự 續tục 矣hĩ 。 有hữu 待đãi 血huyết 脉mạch 既ký 續tục 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 此thử 非phi 眾chúng 生sanh 以dĩ 二nhị 故cố 。 一nhất 身thân 受thọ 眾chúng 苦khổ 乎hồ 。 苦khổ 極cực 光quang 回hồi 。 直trực 照chiếu 無vô 待đãi 。 無vô 待đãi 則tắc 無vô 我ngã 。 況huống 有hữu 物vật 耶da 。 物vật 我ngã 忘vong 而nhi 照chiếu 不bất 枯khô 。 則tắc 靈linh 源nguyên 妙diệu 湛trạm 。 徧biến 洒sái 焦tiêu 枯khô 。 枯khô 沾triêm 甘cam 露lộ 槁cảo 而nhi 秀tú 茂mậu 。 此thử 非phi 若nhược 能năng 真chân 不bất 二nhị 。 即tức 是thị 觀Quán 世Thế 音Âm 耶da 。

死tử 生sanh 回hồi 環hoàn 。 愛ái 憎tăng 為vi 根căn 。 故cố 我ngã 無vô 心tâm 。 則tắc 夢mộng 中trung 天thiên 地địa 人nhân 物vật 。 不bất 煩phiền 遣khiển 而nhi 自tự 空không 。 空không 待đãi 天thiên 地địa 人nhân 物vật 而nhi 名danh 。 我ngã 無vô 心tâm 時thời 。 雖tuy 空không 亦diệc 無vô 地địa 也dã 。 人nhân 為vi 萬vạn 物vật 靈linh 。 不bất 知tri 此thử 而nhi 他tha 知tri 。 則tắc 靈linh 者giả 昧muội 焉yên 。 所sở 以dĩ 寒hàn 暑thử 迭điệt 遷thiên 。 古cổ 今kim 代đại 謝tạ 。 榮vinh 榮vinh 辱nhục 辱nhục 。 死tử 死tử 生sanh 生sanh 。 皆giai 能năng 劫kiếp 我ngã 也dã 。 如như 靈linh 不bất 昧muội 則tắc 偽ngụy 心tâm 空không 。 偽ngụy 心tâm 空không 。 則tắc 彼bỉ 劫kiếp 我ngã 者giả 。 豈khởi 待đãi 我ngã 建kiến 旗kỳ 鼓cổ 。 然nhiên 後hậu 逃đào 哉tai 。 人nhân 而nhi 知tri 此thử 。 則tắc 千thiên 窮cùng 萬vạn 變biến 。 我ngã 應ưng 之chi 而nhi 不bất 勞lao 矣hĩ 。

夫phu 饑cơ 而nhi 食thực 。 寒hàn 而nhi 衣y 。 此thử 人nhân 之chi 常thường 情tình 也dã 。 一nhất 旦đán 辟tịch 穀cốc 而nhi 服phục 水thủy 。 苟cẩu 非phi 有hữu 大đại 於ư 生sanh 死tử 者giả 。 吾ngô 欲dục 求cầu 而nhi 得đắc 之chi 。 得đắc 之chi 則tắc 死tử 生sanh 雖tuy 烈liệt 。 而nhi 不bất 能năng 禍họa 福phước 於ư 我ngã 。 如như 是thị 則tắc 水thủy 可khả 服phục 也dã 。 如như 食thực 雖tuy 辟tịch 。 水thủy 雖tuy 服phục 。 而nhi 情tình 根căn 不bất 枯khô 。 忍nhẫn 饑cơ 妄vọng 想tưởng 。 則tắc 服phục 水thủy 不bất 若nhược 吃cật 飯phạn 為vi 愈dũ 耳nhĩ 。 吾ngô 聞văn 服phục 水thủy 之chi 源nguyên 。 源nguyên 於ư 智Trí 積Tích 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 眾chúng 生sanh 不bất 得đắc 道Đạo 者giả 。 昏hôn 散tán 累lũy/lụy/luy 之chi 。 服phục 水thủy 則tắc 饑cơ 。 饑cơ 則tắc 不bất 能năng 睡thụy 。 不bất 能năng 睡thụy 。 則tắc 醒tỉnh 多đa 而nhi 睡thụy 少thiểu 也dã 。 醒tỉnh 多đa 而nhi 睡thụy 少thiểu 。 心tâm 持trì 半bán 偈kệ 。 志chí 專chuyên 神thần 凝ngưng 。 而nhi 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 則tắc 身thân 心tâm 之chi 執chấp 受thọ 。 終chung 將tương 無vô 地địa 矣hĩ 。 故cố 曰viết 月nguyệt 在tại 上thượng 方phương 諸chư 品phẩm 靜tĩnh 。 心tâm 持trì 半bán 偈kệ 萬vạn 緣duyên 空không 。 緣duyên 空không 則tắc 我ngã 無vô 偶ngẫu 。 我ngã 既ký 無vô 偶ngẫu 。 緣duyên 豈khởi 獨độc 有hữu 偶ngẫu 哉tai 。 噫# 。 至chí 此thử 則tắc 固cố 有hữu 常thường 光quang 。 寧ninh 待đãi 生sanh 心tâm 而nhi 現hiện 前tiền 乎hồ 。 溈# 山sơn 曰viết 。 靈linh 光quang 獨độc 耀diệu 。 逈huýnh 脫thoát 根căn 塵trần 。 體thể 露lộ 真chân 常thường 。 不bất 拘câu 文văn 字tự 。 文văn 字tự 根căn 塵trần 也dã 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 辟tịch 食thực 服phục 水thủy 。 初sơ 若nhược 細tế 事sự 。 而nhi 收thu 功công 之chi 大đại 。 如như 未vị 見kiến 獨độc 者giả 。 難nạn/nan 與dữ 言ngôn 也dã (# 示thị 服phục 水thủy 齋trai )# 。

佛Phật 言ngôn 。

凡phàm 三Tam 寶Bảo 之chi 地địa 。 辦biện 造tạo 飲ẩm 食thực 。 供cúng 養dường 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 之chi 所sở 。 謂vị 之chi 香hương 積tích 厨trù 。 故cố 辦biện 造tạo 飲ẩm 食thực 者giả 。 三tam 德đức 不bất 解giải 。 六lục 味vị 不bất 辨biện 。 兼kiêm 自tự 己kỷ 身thân 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 不bất 淨tịnh 。 則tắc 辦biện 食thực 之chi 所sở 。 不bất 名danh 香hương 積tích 厨trù 。 謂vị 之chi 穢uế 積tích 厨trù 矣hĩ 。 何hà 謂vị 三tam 德đức 。 清thanh 淨tịnh 柔nhu 軟nhuyễn 如như 法Pháp 是thị 。 何hà 謂vị 六lục 味vị 。 淡đạm 醎hàm 辛tân 酸toan 甘cam 苦khổ 是thị 。 葢# 奉phụng 佛Phật 供cung 僧Tăng 之chi 食thực 。 若nhược 不bất 精tinh 潔khiết 。 葷huân 穢uế 不bất 揀giản 。 便tiện 失thất 清thanh 淨tịnh 德đức 。 若nhược 不bất 精tinh 細tế 甘cam 和hòa 。 稍sảo 有hữu 粗thô 澁sáp 。 便tiện 失thất 柔nhu 軟nhuyễn 德đức 。 若nhược 不bất 隨tùy 時thời 措thố 辦biện 。 制chế 造tạo 得đắc 宜nghi 。 忽hốt 略lược 縱túng/tung 情tình 。 兼kiêm 未vị 供cung 流lưu 涎tiên 。 便tiện 失thất 如như 法Pháp 德đức 。 又hựu 三tam 德đức 若nhược 無vô 六lục 味vị 調điều 和hòa 。 亦diệc 不bất 成thành 就tựu 。 葢# 淡đạm 味vị 為vi 諸chư 味vị 之chi 體thể 。 醎hàm 味vị 其kỳ 性tánh 潤nhuận 。 能năng 滋tư 於ư 肌cơ 膚phu 。 故cố 味vị 之chi 調điều 者giả 必tất 以dĩ 鹽diêm 為vi 首thủ 。 辛tân 味vị 其kỳ 性tánh 熱nhiệt 。 能năng 暖noãn 臟tạng 腑phủ 之chi 寒hàn 。 故cố 味vị 之chi 辣lạt 者giả 為vi 辛tân 。 酸toan 味vị 其kỳ 性tánh 涼lương 。 能năng 解giải 諸chư 味vị 之chi 毒độc 。 故cố 味vị 之chi 酢tạc 者giả 為vi 酸toan 。 甘cam 味vị 其kỳ 性tánh 和hòa 。 能năng 和hòa 脾tì 胃vị 。 故cố 味vị 甜điềm 者giả 為vi 甘cam 。 苦khổ 味vị 其kỳ 性tánh 冷lãnh 。 能năng 解giải 腑phủ 臟tạng 之chi 熱nhiệt 。 故cố 味vị 嗇# 者giả 為vi 苦khổ 。 汝nhữ 等đẳng 即tức 三tam 德đức 六lục 味vị 。 諦đế 審thẩm 觀quán 察sát 。 了liễu 知tri 德đức 之chi 所sở 以dĩ 然nhiên 。 與dữ 味vị 之chi 所sở 以dĩ 然nhiên 之chi 說thuyết 。 加gia 以dĩ 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 之chi 心tâm 。 率suất 領lãnh 六lục 根căn 四tứ 肢chi 。 勤cần 勇dũng 善thiện 巧xảo 。 辦biện 造tạo 飲ẩm 食thực 。 奉phụng 佛Phật 供cung 僧Tăng 。 此thử 人nhân 功công 德đức 。 假giả 使sử 以dĩ 滿mãn 。 虗hư 空không 七thất 寶bảo 。 布bố 施thí 無vô 量lượng 劫kiếp 。 不bất 生sanh 疲bì 厭yếm 。 慳san 恡lận 之chi 心tâm 。 與dữ 相tương/tướng 較giảo 量lượng 。 其kỳ 功công 德đức 亦diệc 萬vạn 不bất 及cập 一nhất 。

何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 德đức 無vô 闕khuyết 。 六lục 味vị 無vô 失thất 。 此thử 等đẳng 飲ẩm 食thực 。 若nhược 觸xúc 佛Phật 鼻tị 。 若nhược 入nhập 僧Tăng 口khẩu 。 如như 嗅khứu 旃chiên 檀đàn 。 如như 飲ẩm 甘cam 露lộ 。 五ngũ 內nội 調điều 和hòa 。 百bách 毛mao 暢sướng 悅duyệt 。 身thân 適thích 心tâm 安an 。 顯hiển 資tư 色sắc 力lực 。 冥minh 資tư 心tâm 力lực 。 色sắc 力lực 得đắc 資tư 則tắc 身thân 康khang 徤# 。 心tâm 力lực 得đắc 資tư 則tắc 神thần 無vô 擾nhiễu 。 身thân 康khang 徤# 則tắc 進tiến 道đạo 有hữu 資tư 。 神thần 無vô 擾nhiễu 則tắc 觀quán 智trí 易dị 成thành 。 凡phàm 飲ẩm 食thực 不bất 如như 法Pháp 。 則tắc 身thân 多đa 病bệnh 。 心tâm 多đa 擾nhiễu 。 身thân 心tâm 既ký 病bệnh 且thả 擾nhiễu 。 而nhi 能năng 精tinh 進tấn 開khai 悟ngộ 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 修tu 行hành 人nhân 之chi 性tánh 命mạng 。 實thật 繫hệ 於ư 厨trù 中trung 人nhân 之chi 手thủ 。 故cố 厨trù 中trung 人nhân 三tam 德đức 不bất 辨biện 。 六lục 味vị 不bất 精tinh 。 謂vị 之chi 牛ngưu 頭đầu 阿a 旁bàng 。 殺sát 人nhân 無vô 外ngoại 。 如như 三tam 德đức 辨biện 。 六lục 味vị 精tinh 。 更cánh 以dĩ 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 之chi 心tâm 。 率suất 領lãnh 六lục 根căn 四tứ 肢chi 。 如như 法Pháp 辦biện 造tạo 飲ẩm 食thực 。 奉phụng 佛Phật 供cung 僧Tăng 者giả 。 謂vị 之chi 大đại 慈từ 悲bi 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 曰viết 。 三tam 千thiên 諸chư 佛Phật 。 皆giai 出xuất 在tại 厨trù 中trung 。 又hựu 為vi 常thường 住trụ 慳san 恡lận 。 不bất 尊tôn 賢hiền 敬kính 貴quý 。 當đương 來lai 得đắc 餓ngạ 鬼quỷ 報báo 。 為vi 常thường 住trụ 破phá 費phí 。 不bất 察sát 來lai 處xứ 艱gian 難nan 。 當đương 來lai 得đắc 貧bần 乏phạp 報báo 。 又hựu 辦biện 造tạo 飲ẩm 食thực 。 六lục 根căn 不bất 謹cẩn 。 九cửu 竅khiếu 放phóng 肆tứ 。 四tứ 肢chi 不bất 淨tịnh 。 當đương 來lai 得đắc 糞phẩn 蛆thư 臭xú 蟲trùng 報báo 。 如như 上thượng 所sở 述thuật 。 皆giai 如Như 來Lai 所sở 言ngôn 。 若nhược 聞văn 若nhược 見kiến 。 當đương 生sanh 慚tàm 媿quý 。 遵tuân 而nhi 行hành 之chi 。 愚ngu 癡si 必tất 破phá 。 般Bát 若Nhã 必tất 開khai 。 眾chúng 罪tội 必tất 消tiêu 。 萬vạn 福phước 必tất 集tập 。 現hiện 在tại 身thân 心tâm 安an 隱ẩn 。 當đương 來lai 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。 登đăng 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 佛Phật 言ngôn 無vô 誑cuống 。 厨trù 中trung 佛Phật 子tử 。 當đương 體thể 佛Phật 心tâm 。 出xuất 苦khổ 有hữu 分phần/phân 在tại (# 示thị 厨trù )# 。

夫phu 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 則tắc 無vô 方phương 所sở 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 之chi 後hậu 。 山sơn 河hà 世thế 界giới 列liệt 焉yên 。 自tự 是thị 則tắc 有hữu 方phương 所sở 矣hĩ 。 方phương 有hữu 東đông 西tây 南nam 北bắc 之chi 名danh 。 有hữu 名danh 則tắc 必tất 有hữu 實thật 。 故cố 西tây 方phương 屬thuộc 兌# 。 東đông 方phương 屬thuộc 震chấn 。 北bắc 方phương 屬thuộc 坎khảm 。 南nam 方phương 屬thuộc 離ly 。 華hoa 嚴nghiêm 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 遍biến 參tham 知tri 識thức 。 何hà 故cố 略lược 三tam 方phương 而nhi 獨độc 詢tuân 南nam 方phương 。 得đắc 非phi 南nam 方phương 離ly 卦# 在tại 耶da 。 葢# 離ly 中trung 虗hư 。 虗hư 則tắc 明minh 。 明minh 則tắc 文văn 。 故cố 曰viết 離ly 乃nãi 文văn 明minh 之chi 象tượng 也dã 。 夫phu 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。 必tất 本bổn 於ư 音âm 聲thanh 。 音âm 聲thanh 又hựu 本bổn 於ư 自tự 心tâm 之chi 虗hư 靈linh 。 華hoa 嚴nghiêm 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。 字tự 字tự 包bao 含hàm 義nghĩa 理lý 無vô 盡tận 。 誠thành 以dĩ 字tự 本bổn 於ư 聲thanh 。 聲thanh 本bổn 於ư 心tâm 。 心tâm 乃nãi 我ngã 固cố 有hữu 之chi 虗hư 靈linh 也dã 。 且thả 此thử 四tứ 十thập 二nhị 字tự 。 攝nhiếp 四tứ 十thập 二nhị 位vị 。 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。 因nhân 諸chư 大Đại 士Sĩ 。 皆giai 處xứ 南nam 方phương 。 故cố 善thiện 財tài 不bất 憚đạn 百bách 城thành 烟yên 水thủy 。 境cảnh 風phong 逆nghịch 順thuận 。 誓thệ 於ư 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 。 更cánh 進tiến 百bách 步bộ 者giả 。 葢# 欲dục 歷lịch 盡tận 諸chư 大Đại 士Sĩ 門môn 庭đình 故cố 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 門môn 庭đình 豈khởi 易dị 歷lịch 哉tai 。 苟cẩu 不bất 能năng 以dĩ 理lý 折chiết 情tình 。 則tắc 死tử 生sanh 禍họa 福phước 之chi 關quan 。 誠thành 不bất 易dị 破phá 。 即tức 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 真chân 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 自tự 初sơ 信tín 以dĩ 至chí 等đẳng 覺giác 。 金kim 剛cang 道đạo 後hậu 。 於ư 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 。 重trùng 重trùng 歷lịch 煆# 。 無vô 明minh 煆# 盡tận 。 而nhi 妙diệu 覺giác 始thỉ 圓viên 。 亦diệc 不bất 出xuất 以dĩ 理lý 折chiết 情tình 四tứ 字tự 。 良lương 以dĩ 理lý 無vô 我ngã 。 情tình 有hữu 我ngã 。 善thiện 造tạo 道đạo 者giả 。 能năng 以dĩ 無vô 我ngã 折chiết 有hữu 我ngã 。 則tắc 有hữu 我ngã 日nhật 消tiêu 。 而nhi 無vô 我ngã 日nhật 光quang 。 光quang 則tắc 明minh 。 明minh 則tắc 虗hư 。 虗hư 則tắc 靈linh 。 靈linh 則tắc 通thông 。 既ký 通thông 而nhi 靈linh 。 則tắc 我ngã 曹tào 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 之chi 能năng 事sự 畢tất 矣hĩ 。 故cố 善thiện 財tài 餘dư 方phương 不bất 詢tuân 。 而nhi 獨độc 詢tuân 南nam 方phương 者giả 。 葢# 離ly 心tâm 之chi 譬thí 也dã 。 亦diệc 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 故cố 也dã 。 既ký 知tri 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 則tắc 目mục 前tiền 萬vạn 境cảnh 頓đốn 融dung 。 萬vạn 境cảnh 融dung 。 而nhi 謂vị 我ngã 獨độc 存tồn 者giả 。 則tắc 此thử 我ngã 何hà 異dị 龜quy 之chi 毛mao 。 兔thố 之chi 角giác 哉tai 。 藏tạng 子tử 如như 薦tiến 此thử 。 始thỉ 知tri 問vấn 南nam 。 非phi 問vấn 南nam 也dã 。 乃nãi 問vấn 離ly 也dã 。 非phi 問vấn 離ly 也dã 。 實thật 問vấn 心tâm 也dã 。 噫# 。 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 豈khởi 可khả 以dĩ 心tâm 問vấn 心tâm 耶da 。 悟ngộ 則tắc 勿vật 問vấn 。 疑nghi 則tắc 別biệt 參tham ○# 予# 讀đọc 長trường/trưởng 沙sa 岑sầm 禪thiền 師sư 偈kệ 。 始thỉ 知tri 認nhận 識thức 神thần 為vi 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 虗hư 空không 為vi 家gia 鄉hương 者giả 。 不bất 獨độc 近cận 世thế 有hữu 之chi 。 而nhi 季quý 唐đường 時thời 已dĩ 有hữu 之chi 矣hĩ 。 葢# 此thử 輩bối 。 但đãn 知tri 日nhật 用dụng 昭chiêu 昭chiêu 靈linh 靈linh 之chi 識thức 神thần 。 便tiện 為vi 佛Phật 性tánh 。 殊thù 不bất 知tri 唯duy 見kiến 性tánh 者giả 。 識thức 神thần 即tức 佛Phật 性tánh 也dã 。 而nhi 未vị 見kiến 性tánh 者giả 。 佛Phật 性tánh 即tức 識thức 神thần 也dã 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 識thức 神thần 與dữ 佛Phật 性tánh 。 固cố 非phi 兩lưỡng 物vật 。 若nhược 未vị 見kiến 性tánh 。 則tắc 識thức 神thần 是thị 識thức 神thần 。 佛Phật 性tánh 是thị 佛Phật 性tánh 。 斷đoạn 不bất 可khả 儱# 侗# 而nhi 混hỗn 說thuyết 也dã 。 如như 混hỗn 說thuyết 之chi 。 則tắc 聖thánh 凡phàm 不bất 分phân 。 悟ngộ 迷mê 不bất 辨biện 。 聖thánh 凡phàm 不bất 分phân 。 而nhi 白bạch 衣y 有hữu 妄vọng 坐tọa 龍long 牀sàng 之chi 罪tội 。 悟ngộ 迷mê 不bất 辨biện 。 則tắc 眾chúng 生sanh 邪tà 正chánh 不bất 明minh 。 是thị 故cố 佛Phật 祖tổ 門môn 中trung 。 教giáo 有hữu 性tánh 相tướng 。 宗tông 有hữu 照chiếu 用dụng 。 或hoặc 信tín 性tánh 而nhi 不bất 信tín 相tương/tướng 。 終chung 陷hãm 斷đoạn 坑khanh 。 或hoặc 信tín 相tương/tướng 而nhi 不bất 信tín 性tánh 。 必tất 墮đọa 常thường 穽tỉnh 。 或hoặc 信tín 照chiếu 而nhi 不bất 信tín 用dụng 。 則tắc 情tình 根căn 難nạn/nan 拔bạt 。 枉uổng 逞sính 口khẩu 解giải 。 故cố 溈# 山sơn 訶ha 仰ngưỡng 山sơn 曰viết 。 寂tịch 子tử 汝nhữ 莫mạc 口khẩu 解giải 。 脫thoát 或hoặc 信tín 用dụng 而nhi 不bất 信tín 照chiếu 。 則tắc 狂cuồng 魔ma 入nhập 心tâm 。 滅diệt 裂liệt 因nhân 果quả 。 欺khi 視thị 死tử 生sanh 。 以dĩ 為vi 知tri 解giải 。 絕tuyệt 無vô 毫hào 釐li 之chi 用dụng 。 要yếu 在tại 行hành 得đắc 一nhất 分phân 是thị 一nhất 分phần/phân 。 徒đồ 誇khoa 知tri 解giải 。 於ư 死tử 生sanh 關quan 頭đầu 。 終chung 靠# 他tha 一nhất 點điểm 不bất 得đắc 。 殊thù 不bất 知tri 徒đồ 誇khoa 知tri 解giải 而nhi 不bất 能năng 行hành 。 固cố 是thị 病bệnh 。 若nhược 全toàn 無vô 知tri 解giải 。 而nhi 滅diệt 裂liệt 橫hoành 行hành 。 則tắc 其kỳ 病bệnh 更cánh 大đại 。 故cố 長trường/trưởng 沙sa 老lão 漢hán 。 哀ai 愍mẫn 是thị 輩bối 。 而nhi 說thuyết 此thử 偈kệ 。 偈kệ 曰viết 。 學học 道Đạo 之chi 人nhân 不bất 識thức 真chân 。 只chỉ 為vì 從tùng 前tiền 認nhận 識thức 神thần 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 生sanh 死tử 本bổn 。 癡si 人nhân 喚hoán 作tác 本bổn 來lai 人nhân 。

蘇tô 子tử 瞻chiêm 曰viết 。 君quân 子tử 與dữ 小tiểu 人nhân 之chi 心tâm 皆giai 正chánh 。 君quân 子tử 與dữ 小tiểu 人nhân 之chi 腎thận 皆giai 邪tà 。 然nhiên 君quân 子tử 能năng 以dĩ 理lý 養dưỡng 心tâm 。 故cố 心tâm 行hành 而nhi 腎thận 從tùng 之chi 。 小tiểu 人nhân 不bất 能năng 以dĩ 理lý 養dưỡng 心tâm 。 故cố 腎thận 行hành 而nhi 心tâm 從tùng 之chi 。 心tâm 行hành 而nhi 腎thận 從tùng 之chi 。 此thử 邪tà 從tùng 正chánh 也dã 。 腎thận 行hành 而nhi 心tâm 從tùng 之chi 。 此thử 正chánh 從tùng 邪tà 也dã 。 邪tà 從tùng 正chánh 。 則tắc 情tình 消tiêu 而nhi 理lý 漸tiệm 明minh 。 正chánh 從tùng 邪tà 。 則tắc 理lý 昧muội 而nhi 情tình 漸tiệm 流lưu 。 情tình 消tiêu 而nhi 理lý 明minh 。 則tắc 心tâm 將tương 復phục 於ư 性tánh 也dã 。 理lý 昧muội 而nhi 情tình 流lưu 。 則tắc 心tâm 漸tiệm 累lũy/lụy/luy 於ư 物vật 也dã 。 心tâm 將tương 復phục 於ư 性tánh 。 則tắc 坤# 復phục 乾can/kiền/càn 有hữu 日nhật 矣hĩ 。 心tâm 漸tiệm 累lũy/lụy/luy 於ư 物vật 。 則tắc 坤# 終chung 不bất 能năng 復phục 乾can/kiền/càn 矣hĩ 。 葢# 乾can/kiền/càn 即tức 理lý 也dã 。 坤# 即tức 情tình 也dã 。 心tâm 之chi 為vi 物vật 。 以dĩ 理lý 養dưỡng 之chi 則tắc 終chung 復phục 性tánh 。 不bất 以dĩ 理lý 養dưỡng 之chi 。 則tắc 漸tiệm 將tương 流lưu 於ư 情tình 矣hĩ 。 情tình 如như 水thủy 。 故cố 以dĩ 墜trụy 為vi 性tánh 。 理lý 如như 火hỏa 。 故cố 以dĩ 燄diệm 為vi 性tánh 。 墜trụy 則tắc 必tất 墮đọa 於ư 污ô 暗ám 。 燄diệm 則tắc 必tất 升thăng 於ư 高cao 明minh 。 故cố 污ô 暗ám 是thị 腎thận 之chi 氣khí 分phần/phân 。 高cao 明minh 是thị 心tâm 之chi 氣khí 分phần/phân 。 心tâm 常thường 近cận 於ư 理lý 。 腎thận 常thường 近cận 於ư 情tình 。 惟duy 性tánh 也dã 。 處xử 於ư 理lý 情tình 之chi 間gian 。 苟cẩu 以dĩ 正chánh 學học 之chi 水thủy 澆kiêu 灌quán 之chi 。 則tắc 靈linh 苗miêu 日nhật 茂mậu 。 不bất 幸hạnh 以dĩ 邪tà 學học 之chi 水thủy 澆kiêu 灌quán 之chi 。 則tắc 稊đề 稗bại 日nhật 長trường/trưởng 。 靈linh 苗miêu 。 心tâm 之chi 譬thí 也dã 。 稊đề 稗bại 。 腎thận 之chi 喻dụ 也dã 。 昔tích 人nhân 有hữu 言ngôn 曰viết 。 取thủ 將tương 坎khảm 位vị 中trung 心tâm 實thật 。 點điểm 化hóa 離ly 宮cung 腹phúc 內nội 陰ấm 。 從tùng 此thử 變biến 成thành 乾can/kiền/càn 徤# 體thể 。 潛tiềm 藏tạng 飛phi 躍dược 盡tận 由do 心tâm 。 此thử 詩thi 意ý 謂vị 性tánh 變biến 而nhi 為vi 情tình 。 乾can/kiền/càn 變biến 而nhi 為vi 離ly 。 坤# 變biến 而nhi 為vi 坎khảm 矣hĩ 。 則tắc 乾can/kiền/càn 之chi 一nhất 陽dương 。 陷hãm 於ư 坤# 之chi 二nhị 陰ấm 。 坤# 之chi 一nhất 陰ấm 。 處xử 乎hồ 乾can/kiền/càn 之chi 二nhị 陽dương 。 離ly 。 心tâm 之chi 象tượng 也dã 。 坎khảm 。 腎thận 之chi 象tượng 也dã 。 至chí 人nhân 知tri 其kỳ 如như 此thử 。 故cố 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 則tắc 坎khảm 之chi 一nhất 陽dương 。 可khả 得đắc 復phục 而nhi 為vi 乾can/kiền/càn 也dã 。 離ly 之chi 一nhất 陰ấm 。 亦diệc 當đương 還hoàn 其kỳ 坤# 也dã 。 予# 以dĩ 理lý 觀quán 之chi 。 則tắc 坎khảm 離ly 既ký 濟tế 之chi 說thuyết 。 乾can/kiền/càn 坤# 反phản 覆phúc 之chi 機cơ 。 本bổn 自tự 了liễu 然nhiên 。 何hà 必tất 疑nghi 滯trệ 。 而nhi 道đạo 家gia 者giả 流lưu 。 或hoặc 以dĩ 鉛duyên 汞# 名danh 之chi 。 至chí 於ư 龍long 虎hổ 梨lê 棗táo 。 嬰anh 兒nhi 姹# 女nữ 。 種chủng 種chủng 名danh 之chi 者giả 。 不bất 過quá 勸khuyến 人nhân 於ư 此thử 道đạo 。 苟cẩu 有hữu 志chí 者giả 。 自tự 然nhiên 不bất 厭yếm 其kỳ 名danh 相tướng 瑣tỏa 瑣tỏa 。 困khốn 而nhi 求cầu 之chi 。 困khốn 近cận 忘vong 。 忘vong 則tắc 馳trì 求cầu 心tâm 自tự 歇hiết 。 馳trì 求cầu 心tâm 既ký 歇hiết 。 或hoặc 於ư 真Chân 人Nhân 謦khánh 欬khái 之chi 間gian 。 一nhất 聞văn 千thiên 悟ngộ 。 則tắc 知tri 性tánh 既ký 可khả 變biến 而nhi 為vi 情tình 。 情tình 獨độc 不bất 可khả 變biến 而nhi 為vi 性tánh 乎hồ 。 情tình 既ký 可khả 變biến 而nhi 為vi 性tánh 。 則tắc 凡phàm 人nhân 而nhi 求cầu 為vi 真Chân 人Nhân 。 亦diệc 非phi 分phần/phân 外ngoại 事sự 也dã 。 自tự 是thị 情tình 習tập 漸tiệm 除trừ 。 道Đạo 心tâm 愈dũ 固cố 。 情tình 習tập 既ký 除trừ 。 則tắc 離ly 中trung 之chi 一nhất 陰ấm 將tương 還hoàn 坤# 矣hĩ 。 道Đạo 心tâm 愈dũ 固cố 。 則tắc 坎khảm 內nội 之chi 一nhất 陽dương 終chung 復phục 乾can/kiền/càn 也dã 。 純thuần 陰ấm 消tiêu 盡tận 。 純thuần 陽dương 復phục 全toàn 。 則tắc 能năng 入nhập 水thủy 不bất 溺nịch 。 入nhập 火hỏa 不bất 焚phần 。 金kim 石thạch 可khả 以dĩ 直trực 度độ 。 虗hư 空không 可khả 以dĩ 遊du 行hành 。 故cố 曰viết 。 從tùng 此thử 變biến 成thành 乾can/kiền/càn 徤# 體thể 。 潛tiềm 藏tạng 飛phi 躍dược 盡tận 由do 心tâm 。 雖tuy 然nhiên 此thử 雖tuy 易dị 知tri 。 實thật 難nan 行hành 者giả 也dã 。 葢# 眾chúng 生sanh 情tình 習tập 純thuần 熟thục 。 如như 油du 入nhập 麫# 。 苟cẩu 非phi 至chí 明minh 至chí 勇dũng 者giả 。 欲dục 麫# 之chi 出xuất 油du 。 不bất 亦diệc 難nạn/nan 哉tai 。

夫phu 世thế 界giới 實thật 有hữu 。 則tắc 終chung 不bất 可khả 碎toái 。 微vi 塵trần 實thật 有hữu 。 則tắc 終chung 不bất 可khả 合hợp 。 今kim 則tắc 合hợp 微vi 塵trần 而nhi 為vi 世thế 界giới 。 碎toái 世thế 界giới 而nhi 為vi 微vi 塵trần 。 卷quyển 舒thư 無vô 常thường 。 而nhi 合hợp 碎toái 不bất 昧muội 。 無vô 常thường 則tắc 多đa 一nhất 情tình 盡tận 。 不bất 昧muội 則tắc 合hợp 碎toái 機cơ 存tồn 。 情tình 盡tận 則tắc 理lý 有hữu 而nhi 塗đồ 窮cùng 。 機cơ 存tồn 則tắc 情tình 枯khô 而nhi 事sự 顯hiển 。 是thị 故cố 大đại 地địa 雖tuy 堅kiên 。 觀quán 等đẳng 輕khinh 雲vân 。 一nhất 身thân 固cố 愛ái 。 了liễu 如như 聚tụ 沫mạt 。 形hình 遺di 則tắc 神thần 全toàn 。 神thần 全toàn 則tắc 念niệm 息tức 。 念niệm 息tức 則tắc 心tâm 有hữu 而nhi 無vô 生sanh 。 形hình 遺di 則tắc 身thân 虗hư 而nhi 有hữu 用dụng 。 無vô 生sanh 則tắc 靈linh 而nhi 無vô 我ngã 。 有hữu 用dụng 則tắc 無vô 我ngã 而nhi 靈linh 。 夫phu 近cận 取thủ 諸chư 身thân 。 可khả 謂vị 親thân 矣hĩ 。 遠viễn 取thủ 諸chư 物vật 。 可khả 謂vị 疎sơ 矣hĩ 。 故cố 衣y 食thực 親thân 於ư 房phòng 室thất 。 房phòng 室thất 親thân 於ư 田điền 畆# 。 田điền 畆# 親thân 於ư 眾chúng 有hữu 之chi 地địa 。 今kim 迦ca 文văn 老lão 人nhân 。 呼hô 須Tu 菩Bồ 提Đề 而nhi 問vấn 之chi 曰viết 。 碎toái 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 而nhi 為vi 微vi 塵trần 。 可khả 為vi 多đa 乎hồ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 末mạt 知tri 本bổn 。 以dĩ 為vi 塵trần 雖tuy 有hữu 多đa 碎toái 之chi 名danh 。 初sơ 無vô 多đa 碎toái 之chi 實thật 。 葢# 外ngoại 世thế 界giới 則tắc 無vô 微vi 塵trần 。 故cố 以dĩ 世thế 界giới 觀quán 微vi 塵trần 。 塵trần 本bổn 無vô 塵trần 。 以dĩ 微vi 塵trần 觀quán 世thế 界giới 。 世thế 本bổn 無vô 世thế 。 嗚ô 呼hô 。 世thế 界giới 於ư 我ngã 可khả 謂vị 疎sơ 矣hĩ 。 一nhất 身thân 於ư 我ngã 可khả 謂vị 親thân 矣hĩ 。 苟cẩu 能năng 因nhân 疎sơ 而nhi 悟ngộ 親thân 。 則tắc 飲ẩm 食thực 男nam 女nữ 之chi 欲dục 。 豈khởi 待đãi 宰tể 割cát 身thân 心tâm 。 竭kiệt 力lực 排bài 遣khiển 。 然nhiên 後hậu 清thanh 淨tịnh 無vô 累lũy/lụy/luy 耶da 。 雖tuy 然nhiên 眾chúng 生sanh 自tự 。 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 計kế 四tứ 大đại 假giả 合hợp 之chi 軀khu 。 必tất 為vi 我ngã 有hữu 。 計kế 四tứ 蘊uẩn 合hợp 輳# 之chi 心tâm 。 亦diệc 必tất 我ngã 有hữu 。 執chấp 著trước 不bất 化hóa 。 堅kiên 如như 大đại 地địa 。 如như 油du 入nhập 麫# 。 欲dục 其kỳ 視thị 堅kiên 成thành 脆thúy 。 觀quán 有hữu 即tức 無vô 。 而nhi 天thiên 機cơ 淺thiển 者giả 。 固cố 不bất 易dị 也dã 。 如như 徐từ 無vô 鬼quỷ 一nhất 見kiến 武võ 侯hầu 。 便tiện 能năng 轉chuyển 其kỳ 常thường 情tình 。 故cố 使sử 武võ 侯hầu 熾sí 然nhiên 。 五ngũ 欲dục 之chi 中trung 。 無vô 量lượng 熱nhiệt 惱não 頓đốn 化hóa 清thanh 涼lương 。 此thử 非phi 我ngã 忘vong 而nhi 物vật 遺di 。 神thần 合hợp 而nhi 形hình 解giải 者giả 。 孰thục 能năng 至chí 於ư 此thử 。 然nhiên 不bất 若nhược 點điểm 疎sơ 而nhi 悟ngộ 親thân 。 方phương 省tỉnh 傷thương 鋒phong 犯phạm 手thủ 之chi 喘suyễn 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 天thiên 機cơ 深thâm 淺thiển 。 則tắc 悟ngộ 有hữu 先tiên 後hậu 。 故cố 見kiến 過quá 而nhi 訟tụng 。 輸du 於ư 顏nhan 氏thị 。 又hựu 知tri 人nhân 者giả 智trí 。 自tự 知tri 者giả 明minh 。 顏nhan 氏thị 非phi 自tự 知tri 之chi 明minh 。 則tắc 過quá 亦diệc 不bất 易dị 見kiến 。 非phi 力lực 行hành 之chi 勇dũng 。 則tắc 過quá 亦diệc 不bất 易dị 訟tụng 。 吾ngô 與dữ 二nhị 三tam 子tử 。 多đa 生sanh 有hữu 般Bát 若Nhã 之chi 緣duyên 。 適thích 有hữu 此thử 聚tụ 。 秋thu 風phong 既ký 高cao 。 行hành 色sắc 搖dao 搖dao 。 此thử 別biệt 之chi 後hậu 。 志chí 各các 堅kiên 牢lao 。 自tự 度độ 度độ 人nhân 。 泛phiếm 舟chu 驚kinh 濤đào 。 一nhất 呼hô 而nhi 上thượng 。 誰thùy 非phi 傑kiệt 豪hào 。 三tam 呼hô 不bất 應ưng 。 我ngã 涕thế 沾triêm 袍bào 。 念niệm 其kỳ 同đồng 體thể 。 無vô 損tổn 秋thu 毫hào 。 背bối/bội 本bổn 逐trục 末mạt 。 竛linh 竮binh 悴tụy 憔tiều (# 示thị 弟đệ 子tử )# 。

夫phu 知tri 廢phế 則tắc 覺giác 全toàn 。 知tri 立lập 則tắc 覺giác 隱ẩn 。 隱ẩn 則tắc 昧muội 。 昧muội 則tắc 無vô 往vãng 而nhi 非phi 障chướng 也dã 。 至chí 於ư 色sắc 之chi 障chướng 眼nhãn 。 聲thanh 之chi 障chướng 耳nhĩ 。 香hương 臭xú 之chi 障chướng 鼻tị 。 味vị 之chi 障chướng 舌thiệt 。 觸xúc 之chi 障chướng 身thân 。 法pháp 之chi 障chướng 心tâm 。 所sở 以dĩ 根căn 塵trần 汩# 然nhiên 。 常thường 濁trược 而nhi 不bất 清thanh 矣hĩ 。 嗚ô 呼hô 。 我ngã 之chi 靈linh 臺đài 本bổn 來lai 空không 清thanh 。 以dĩ 種chủng 種chủng 障chướng 之chi 。 自tự 是thị 空không 者giả 不bất 空không 。 清thanh 者giả 不bất 清thanh 。 空không 者giả 不bất 空không 。 則tắc 於ư 無vô 色sắc 處xứ 橫hoạnh/hoành 謂vị 有hữu 色sắc 。 無vô 觸xúc 處xứ 橫hoạnh/hoành 謂vị 有hữu 觸xúc 。 無vô 身thân 處xứ 橫hoạnh/hoành 謂vị 有hữu 身thân 。 無vô 心tâm 處xứ 橫hoạnh/hoành 謂vị 有hữu 心tâm 。 身thân 心tâm 備bị 。 則tắc 死tử 生sanh 好hảo 惡ác 不bất 召triệu 而nhi 至chí 焉yên 。 此thử 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 知tri 立lập 覺giác 隱ẩn 故cố 也dã 。 夫phu 知tri 也dã 者giả 。 已dĩ 發phát 而nhi 昧muội 中trung 者giả 也dã 。 覺giác 也dã 者giả 。 發phát 而nhi 中trung 節tiết 。 而nhi 不bất 昧muội 中trung 者giả 也dã 。 昧muội 中trung 則tắc 不bất 和hòa 。 不bất 和hòa 則tắc 何hà 往vãng 而nhi 非phi 率suất 情tình 也dã 。 情tình 有hữu 私tư 而nhi 性tánh 無vô 我ngã 。 故cố 率suất 性tánh 則tắc 何hà 往vãng 而nhi 非phi 靈linh 。 古cổ 德đức 曰viết 。 無vô 我ngã 而nhi 靈linh 者giả 性tánh 也dã 。 既ký 曰viết 無vô 我ngã 而nhi 靈linh 。 所sở 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 此thử 十thập 二nhị 者giả 。 果quả 有hữu 障chướng 乎hồ 。 果quả 無vô 障chướng 乎hồ 。 有hữu 障chướng 則tắc 有hữu 我ngã 。 有hữu 我ngã 則tắc 不bất 靈linh 。 所sở 以dĩ 根căn 根căn 塵trần 塵trần 。 皆giai 成thành 我ngã 障chướng 。 唯duy 見kiến 性tánh 者giả 。 了liễu 知tri 性tánh 外ngoại 無vô 心tâm 。 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 以dĩ 故cố 種chủng 種chủng 。 凡phàm 為vi 我ngã 障chướng 者giả 。 不bất 煩phiền 觀quán 空không 而nhi 後hậu 空không 。 澄trừng 清thanh 而nhi 後hậu 清thanh 。 所sở 謂vị 本bổn 來lai 空không 清thanh 者giả 。 如như 天thiên 廓khuếch 雲vân 布bố 。 未vị 始thỉ 不bất 昭chiêu 然nhiên 者giả 也dã 。 覺giác 慈từ 來lai 前tiền 。 吾ngô 語ngứ 汝nhữ 。 若nhược 果quả 能năng 覺giác 。 則tắc 無vô 往vãng 而nhi 不bất 慈từ 矣hĩ 。 慈từ 則tắc 視thị 物vật 之chi 生sanh 。 即tức 我ngã 之chi 生sanh 。 不bất 覺giác 則tắc 我ngã 生sanh 非phi 物vật 生sanh 。 物vật 生sanh 非phi 我ngã 生sanh 。 抗kháng 然nhiên 兩lưỡng 立lập 。 兩lưỡng 立lập 則tắc 分phân 別biệt 起khởi 。 分phân 別biệt 起khởi 。 則tắc 好hảo 惡ác 不bất 期kỳ 私tư 而nhi 私tư 矣hĩ 。 私tư 則tắc 謂vị 我ngã 生sanh 可khả 貴quý 。 物vật 生sanh 可khả 賤tiện 。 戕# 物vật 之chi 心tâm 。 莫mạc 知tri 其kỳ 然nhiên 而nhi 生sanh 焉yên 。 此thử 心tâm 果quả 慈từ 乎hồ 。 果quả 不bất 慈từ 乎hồ 。 汝nhữ 若nhược 知tri 此thử 。 則tắc 覺giác 自tự 全toàn 。 知tri 自tự 廢phế 。 覺giác 全toàn 則tắc 無vô 不bất 照chiếu 。 知tri 廢phế 則tắc 無vô 不bất 公công 。 公công 則tắc 自tự 然nhiên 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 而nhi 行hành 慈từ 。 此thử 所sở 謂vị 覺giác 慈từ 也dã 。 覺giác 慈từ 勉miễn 之chi (# 示thị 覺giác 慈từ )# 。

夫phu 眾chúng 人nhân 之chi 與dữ 聖thánh 人nhân 。 初sơ 非phi 兩lưỡng 人nhân 也dã 。 聖thánh 人nhân 人nhân 也dã 。 眾chúng 人nhân 亦diệc 人nhân 也dã 。 然nhiên 聖thánh 人nhân 則tắc 無vô 往vãng 而nhi 非phi 率suất 性tánh 。 眾chúng 人nhân 則tắc 無vô 往vãng 而nhi 非phi 率suất 情tình 。 率suất 性tánh 則tắc 惺tinh 寂tịch 雙song 流lưu 。 率suất 情tình 則tắc 昏hôn 散tán 齊tề 騁sính 。 惺tinh 寂tịch 雙song 流lưu 。 則tắc 根căn 塵trần 空không 。 而nhi 不bất 廢phế 能năng 所sở 之chi 用dụng 。 昏hôn 散tán 齊tề 騁sính 。 則tắc 根căn 塵trần 障chướng 而nhi 昧muội 一nhất 真chân 之chi 體thể 。 故cố 我ngã 永vĩnh 嘉gia 大đại 師sư 。 於ư 無vô 門môn 之chi 中trung 。 開khai 此thử 十thập 門môn 。 門môn 雖tuy 次thứ 第đệ 。 理lý 實thật 一nhất 條điều 。 譬thí 之chi 珠châu 雖tuy 有hữu 數số 。 線tuyến 本bổn 一nhất 條điều 。 故cố 心tâm 通thông 理lý 達đạt 者giả 。 門môn 無vô 不bất 歷lịch 。 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 。 然nhiên 其kỳ 究cứu 竟cánh 不bất 越việt 乎hồ 理lý 即tức 也dã 。 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 。 有hữu 六lục 即tức 之chi 科khoa 。 一nhất 理lý 即tức 。 二nhị 名danh 字tự 即tức 。 三tam 觀quán 行hành 即tức 。 四tứ 相tương 似tự 即tức 。 五ngũ 分phần/phân 真chân 即tức 。 六lục 究cứu 竟cánh 即tức 。 此thử 六lục 即tức 精tinh 而nhi 明minh 之chi 。 則tắc 楞lăng 嚴nghiêm 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 真chân 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 不bất 煩phiền 徧biến 探thám 。 而nhi 其kỳ 要yếu 領lãnh 在tại 我ngã 矣hĩ 。 覺giác 皮bì 來lai 前tiền 。 吾ngô 語ngứ 汝nhữ 。 汝nhữ 當đương 諦đế 聽thính 。 此thử 集tập 乃nãi 永vĩnh 嘉gia 祖tổ 師sư 心tâm 髓tủy 也dã 。 始thỉ 由do 讀đọc 讀đọc 而nhi 誦tụng 。 誦tụng 而nhi 持trì 。 持trì 而nhi 精tinh 。 精tinh 則tắc 一nhất 。 一nhất 則tắc 獨độc 立lập 。 獨độc 立lập 則tắc 物vật 我ngã 平bình 等đẳng 。 古cổ 今kim 一nhất 條điều 矣hĩ 。 嘻# 。 人nhân 為vi 萬vạn 物vật 之chi 靈linh 。 不bất 此thử 精tinh 而nhi 他tha 精tinh 。 非phi 愚ngu 則tắc 狂cuồng 也dã 。 覺giác 皮bì 勉miễn 之chi (# 示thị 覺giác 皮bì 持trì 永vĩnh 嘉gia 集tập )# 。

夫phu 般Bát 若Nhã 有hữu 三tam 種chủng 。 所sở 謂vị 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 。 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 。 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 是thị 也dã 。 又hựu 此thử 三tam 般Bát 若Nhã 。 名danh 三tam 佛Phật 性tánh 。 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 。 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 是thị 也dã 。 嗟ta 乎hồ 。 娑sa 婆bà 教giáo 體thể 貴quý 在tại 音âm 聞văn 。 有hữu 音âm 聲thanh 然nhiên 後hậu 有hữu 文văn 字tự 。 有hữu 文văn 字tự 然nhiên 後hậu 有hữu 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。 有hữu 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。 然nhiên 後hậu 能năng 熏huân 發phát 我ngã 固cố 有hữu 之chi 光quang 。 固cố 有hữu 光quang 開khai 。 始thỉ 能năng 了liễu 知tri 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 在tại 諸chư 佛Phật 不bất 加gia 多đa 。 在tại 眾chúng 生sanh 不bất 加gia 少thiểu 。 如như 是thị 了liễu 知tri 。 諦đế 印ấn 於ư 心tâm 。 然nhiên 後hậu 於ư 境cảnh 緣duyên 逆nghịch 順thuận 之chi 衝xung 。 榮vinh 辱nhục 交giao 加gia 之chi 際tế 。 以dĩ 此thử 印ấn 光quang 。 印ấn 破phá 諸chư 境cảnh 。 根căn 塵trần 脫thoát 而nhi 常thường 光quang 現hiện 。 然nhiên 後hậu 持trì 此thử 常thường 光quang 。 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 願nguyện 輪luân 無vô 盡tận 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 能năng 事sự 畢tất 矣hĩ 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 娑Sa 婆Bà 界Giới 中trung 。 苟cẩu 無vô 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 。 則tắc 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 無vô 有hữu 開khai 發phát 。 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 既ký 不bất 開khai 發phát 。 則tắc 將tương 何hà 物vật 了liễu 知tri 正chánh 因nhân 般Bát 若Nhã 。 所sở 以dĩ 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 五ngũ 千thiên 餘dư 言ngôn 。 字tự 字tự 放phóng 光quang 。 句cú 句cú 日nhật 月nguyệt 。 又hựu 若nhược 明minh 燈đăng 。 日nhật 月nguyệt 照chiếu 不bất 及cập 處xứ 。 燈đăng 能năng 繼kế 焉yên 。 是thị 故cố 若nhược 人nhân 。 能năng 持trì 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 者giả 。 終chung 必tất 見kiến 性tánh 。 如như 曹tào 溪khê 六lục 祖tổ 。 本bổn 是thị 賣mại 柴sài 窮cùng 漢hán 。 一nhất 聞văn 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 便tiện 即tức 開khai 悟ngộ 。 又hựu 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 如như 木mộc 中trung 之chi 火hỏa 。 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 。 如như 火hỏa 發phát 而nhi 能năng 燒thiêu 木mộc 者giả 。 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。 如như 鑽toàn 燧toại 木mộc 。 木mộc 雖tuy 有hữu 火hỏa 。 不bất 因nhân 鑽toàn 燧toại 烟yên 終chung 不bất 生sanh 。 烟yên 既ký 不bất 生sanh 。 安an 能năng 發phát 火hỏa 。 火hỏa 既ký 不bất 發phát 。 將tương 何hà 燒thiêu 木mộc 。 木mộc 若nhược 不bất 燒thiêu 。 終chung 難nạn/nan 復phục 土thổ/độ 。 故cố 木mộc 也dã 者giả 。 欲dục 升thăng 而nhi 不bất 能năng 終chung 升thăng 之chi 物vật 也dã 。 然nhiên 微vi 土thổ/độ 則tắc 無vô 木mộc 。 木mộc 因nhân 土thổ/độ 生sanh 。 火hỏa 發phát 而nhi 木mộc 化hóa 。 元nguyên 還hoàn 於ư 土thổ/độ 。 此thử 木mộc 之chi 終chung 也dã 。 噫# 。 性tánh 變biến 而nhi 為vi 情tình 。 猶do 土thổ/độ 生sanh 木mộc 也dã 。 情tình 熏huân 而nhi 復phục 性tánh 。 猶do 木mộc 還hoàn 土thổ/độ 也dã 。 覺giác 聲thanh 知tri 此thử 。 痛thống 持trì 此thử 經Kinh 至chí 千thiên 萬vạn 遍biến 。 持trì 熟thục 情tình 消tiêu 。 情tình 消tiêu 雲vân 盡tận 。 則tắc 性tánh 天thiên 廓khuếch 布bố 。 豈khởi 待đãi 覺giác 聲thanh 瞠# 眼nhãn 。 然nhiên 後hậu 始thỉ 見kiến 者giả 哉tai 。 覺giác 聲thanh 勉miễn 之chi (# 示thị 覺giác 聲thanh 持trì 金kim 剛cang 經kinh )# 。

眼nhãn 前tiền 世thế 界giới 若nhược 果quả 實thật 有hữu 。 則tắc 真Chân 如Như 未vị 隨tùy 緣duyên 時thời 。 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 初sơ 皆giai 本bổn 無vô 。 以dĩ 初sơ 本bổn 無vô 故cố 。 終chung 亦diệc 無vô 有hữu 。 初sơ 始thỉ 與dữ 終chung 。 既ký 皆giai 無vô 有hữu 。 必tất 謂vị 現hiện 前tiền 獨độc 有hữu 。 此thử 情tình 也dã 。 非phi 理lý 也dã 。 譬thí 如như 熱nhiệt 時thời 。 燄diệm 日nhật 未vị 出xuất 與dữ 日nhật 沒một 。 皆giai 無vô 此thử 燄diệm 必tất 謂vị 是thị 水thủy 。 計kế 以dĩ 止chỉ 渴khát 。 此thử 鹿lộc 之chi 癡si 也dã 。 鹿lộc 若nhược 不bất 癡si 。 安an 肯khẳng 奔bôn 逐trục 。 眾chúng 生sanh 不bất 癡si 。 安an 肯khẳng 分phân 別biệt 。 故cố 法pháp 喻dụ 同đồng 觀quán 。 兩lưỡng 頭đầu 既ký 無vô 。 中trung 間gian 豈khởi 有hữu 。 理lý 如như 函hàm 葢# 合hợp 。 現hiện 在tại 何hà 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 既ký 不bất 生sanh 。 光quang 消tiêu 影ảnh 亦diệc 滅diệt 。 逆nghịch 觀quán 分phân 別biệt 時thời 。 能năng 所sở 夢mộng 中trung 雪tuyết 。 開khai 眼nhãn 日nhật 在tại 窻# 。 夢mộng 雪tuyết 不bất 可khả 得đắc 。 量lượng 及cập 所sở 量lượng 空không 。 根căn 塵trần 初sơ 不bất 惡ác 。 此thử 理lý 也dã 。 非phi 情tình 也dã (# 示thị 開khai 先tiên )# 。

師sư 曰viết 。 自tự 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。 則tắc 眼nhãn 等đẳng 與dữ 六lục 塵trần 和hòa 合hợp 。 從tùng 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 我ngã 不bất 能năng 須tu 臾du 離ly 者giả 也dã 葢# 開khai 眼nhãn 與dữ 醒tỉnh 中trung 色sắc 塵trần 和hòa 合hợp 。 合hợp 眼nhãn 與dữ 夢mộng 中trung 色sắc 塵trần 和hòa 合hợp 故cố 也dã 。 即tức 此thử 觀quán 之chi 。 則tắc 六lục 根căn 與dữ 六lục 塵trần 和hòa 合hợp 。 若nhược 醒tỉnh 若nhược 夢mộng 。 塵trần 塵trần 相tương/tướng 受thọ 。 自tự 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 至chí 於ư 今kim 日nhật 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 頃khoảnh 。 而nhi 不bất 和hòa 合hợp 者giả 明minh 矣hĩ 。 又hựu 眼nhãn 根căn 與dữ 色sắc 塵trần 和hòa 合hợp 之chi 見kiến 。 謂vị 之chi 有hữu 待đãi 之chi 見kiến 。 眼nhãn 根căn 不bất 與dữ 色sắc 塵trần 和hòa 合hợp 之chi 見kiến 。 謂vị 之chi 無vô 待đãi 之chi 見kiến 。 有hữu 待đãi 之chi 見kiến 。 必tất 緣duyên 明minh 而nhi 有hữu 。 明minh 滅diệt 則tắc 不bất 能năng 見kiến 。 無vô 待đãi 之chi 見kiến 。 則tắc 不bất 因nhân 明minh 而nhi 有hữu 。 處xử 暗ám 室thất 中trung 。 不bất 異dị 白bạch 日nhật 也dã 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 。 緣duyên 見kiến 因nhân 明minh 。 暗ám 成thành 無vô 見kiến 。 不bất 明minh 自tự 發phát 。 則tắc 諸chư 暗ám 相tướng 。 永vĩnh 不bất 能năng 昏hôn 。 本bổn 朝triêu 楚sở 石thạch 琦kỳ 禪thiền 師sư 。 閱duyệt 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 至chí 此thử 。 遂toại 大đại 悟ngộ 。 根căn 與dữ 塵trần 初sơ 不bất 相tương 到đáo 。 但đãn 眾chúng 生sanh 橫hoạnh/hoành 計kế 未vị 消tiêu 。 於ư 無vô 明minh 暗ám 中trung 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 明minh 暗ám 耳nhĩ 。 教giáo 中trung 謂vị 之chi 非phi 量lượng 。 非phi 比tỉ 量lượng 現hiện 量lượng 也dã 。 此thử 橫hoạnh/hoành 見kiến 以dĩ 非phi 量lượng 用dụng 之chi 者giả 。 以dĩ 第đệ 六lục 識thức 。 不bất 能năng 檢kiểm 名danh 審thẩm 實thật 。 精tinh 義nghĩa 入nhập 神thần 。 從tùng 由do 塵trần 發phát 知tri 之chi 知tri 。 知tri 奔bôn 前tiền 境cảnh 。 故cố 被bị 好hảo 醜xú 所sở 轉chuyển 。 如như 此thử 知tri 。 苟cẩu 能năng 了liễu 好hảo 醜xú 明minh 暗ám 之chi 影ảnh 。 因nhân 根căn 有hữu 相tướng 。 則tắc 明minh 暗ám 之chi 影ảnh 。 亦diệc 初sơ 本bổn 無vô 性tánh 。 既ký 了liễu 明minh 暗ám 之chi 影ảnh 。 初sơ 本bổn 無vô 性tánh 。 則tắc 由do 塵trần 發phát 知tri 之chi 知tri 。 豈khởi 獨độc 有hữu 性tánh 哉tai 。 行hành 者giả 於ư 日nhật 用dụng 中trung 能năng 作tác 是thị 觀quán 察sát 。 以dĩ 理lý 折chiết 情tình 。 此thử 方phương 謂vị 之chi 比tỉ 量lượng 也dã 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 久cửu 漸tiệm 成thành 熟thục 。 熟thục 則tắc 見kiến 思tư 爆bộc 落lạc 。 則tắc 行hành 者giả 始thỉ 入nhập 相tương 似tự 位vị 矣hĩ 。 此thử 相tương 似tự 位vị 。 在tại 藏tạng 通thông 二nhị 教giáo 。 皆giai 是thị 佛Phật 位vị 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 位vị 也dã 。 在tại 圓viên 教giáo 但đãn 名danh 相tướng 似tự 位vị 耳nhĩ 。 別biệt 教giáo 即tức 七thất 住trụ 位vị 。 行hành 者giả 至chí 此thử 位vị 。 則tắc 眼nhãn 可khả 以dĩ 觀quán 聲thanh 。 耳nhĩ 可khả 以dĩ 聞văn 色sắc 。 鼻tị 舌thiệt 與dữ 身thân 。 皆giai 可khả 以dĩ 互hỗ 用dụng 矣hĩ 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 則tắc 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 五ngũ 根căn 照chiếu 境cảnh 時thời 。 若nhược 第đệ 六lục 識thức 未vị 起khởi 。 則tắc 五ngũ 根căn 之chi 精tinh 。 如như 鏡kính 之chi 光quang 。 好hảo 醜xú 雖tuy 明minh 了liễu 。 無vô 分phân 別biệt 也dã 。 此thử 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 謂vị 之chi 現hiện 量lượng 。 故cố 永vĩnh 明minh 曰viết 。 初sơ 居cư 圓viên 成thành 現hiện 量lượng 之chi 中trung 。 浮phù 塵trần 未vị 起khởi 。 後hậu 落lạc 明minh 了liễu 意ý 根căn 之chi 地địa 。 外ngoại 狀trạng 潛tiềm 形hình 。 浮phù 塵trần 與dữ 意ý 根căn 。 皆giai 指chỉ 第đệ 六lục 識thức 而nhi 言ngôn 也dã 。 又hựu 非phi 量lượng 者giả 。 恣tứ 情tình 橫hoạnh/hoành 見kiến 。 不bất 能năng 以dĩ 理lý 折chiết 情tình 之chi 謂vị 。 比tỉ 量lượng 者giả 。 行hành 者giả 能năng 於ư 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 之chi 海hải 。 檢kiểm 名danh 審thẩm 實thật 。 實thật 審thẩm 則tắc 義nghĩa 精tinh 。 義nghĩa 精tinh 則tắc 理lý 通thông 。 理lý 通thông 則tắc 情tình 不bất 能năng 昧muội 。 我ngã 得đắc 比tỉ 擬nghĩ 而nhi 用dụng 之chi 。 至chí 此thử 謂vị 之chi 有hữu 心tâm 觀quán 察sát 。 乘thừa 理lý 折chiết 情tình 故cố 。 以dĩ 比tỉ 量lượng 目mục 之chi 。 比tỉ 量lượng 即tức 無vô 塵trần 智trí 也dã 。 無vô 塵trần 智trí 熟thục 。 方phương 得đắc 相tương 似tự 無vô 心tâm 。 未vị 得đắc 真chân 無vô 心tâm 也dã 。 此thử 理lý 稍sảo 明minh 教giáo 觀quán 者giả 。 皆giai 能năng 了liễu 了liễu 。 不bất 待đãi 老lão 漢hán 雌thư 黃hoàng 饒nhiêu 舌thiệt 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 。 老lão 漢hán 此thử 段đoạn 熱nhiệt 腸tràng 。 自tự 有hữu 大đại 闡xiển 提đề 知tri 在tại 。 又hựu 緣duyên 見kiến 因nhân 明minh 之chi 見kiến 。 雖tuy 謂vị 之chi 有hữu 待đãi 之chi 見kiến 。 能năng 以dĩ 由do 塵trần 發phát 知tri 。 因nhân 根căn 有hữu 相tướng 。 互hỗ 奪đoạt 而nhi 痛thống 觀quán 之chi 。 觀quán 之chi 有hữu 入nhập 。 則tắc 所sở 不bất 待đãi 忘vong 。 而nhi 所sở 未vị 常thường 有hữu 累lũy/lụy/luy 於ư 見kiến 精tinh 也dã 。 但đãn 行hành 者giả 此thử 觀quán 不bất 熟thục 。 情tình 屈khuất 其kỳ 理lý 。 理lý 不bất 能năng 信tín 。 所sở 以dĩ 智trí 通thông 之chi 信tín 不bất 開khai 。 故cố 不bất 能năng 出xuất 依y 通thông 之chi 信tín 。 恆hằng 被bị 情tình 屈khuất 也dã 。 如như 善thiện 觀quán 之chi 。 則tắc 知tri 明minh 暗ám 。 自tự 相tương 陵lăng 奪đoạt 。 本bổn 與dữ 見kiến 精tinh 了liễu 無vô 交giao 涉thiệp 。 故cố 永vĩnh 嘉gia 曰viết 。 一nhất 切thiết 數số 句cú 非phi 數số 句cú 。 與dữ 我ngã 靈linh 覺giác 何hà 交giao 涉thiệp 。 老lão 漢hán 則tắc 曰viết 。 一nhất 切thiết 明minh 暗ám 非phi 明minh 暗ám 。 與dữ 我ngã 見kiến 精tinh 何hà 交giao 涉thiệp 。 於ư 楞lăng 嚴nghiêm 會hội 上thượng 。 佛Phật 勅sắc 羅la 睺hầu 羅la 。 擊kích 鐘chung 騐# 常thường 。 亦diệc 此thử 理lý 也dã 。 葢# 聞văn 精tinh 初sơ 不bất 因nhân 鐘chung 聲thanh 生sanh 而nhi 生sanh 。 亦diệc 不bất 因nhân 鐘chung 聲thanh 滅diệt 而nhi 滅diệt 。 聲thanh 塵trần 動động 靜tĩnh 。 自tự 相tương 陵lăng 奪đoạt 。 亦diệc 與dữ 聞văn 精tinh 初sơ 無vô 交giao 涉thiệp 也dã 。 第đệ 慶khánh 喜hỷ 計kế 現hiện 前tiền 能năng 推thôi 窮cùng 。 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 未vị 破phá 於ư 見kiến 精tinh 。 聞văn 精tinh 卒thốt 不bất 能năng 了liễu 了liễu 故cố 。 佛Phật 特đặc 勅sắc 羅la 睺hầu 羅la 擊kích 鐘chung 。 佛Phật 意ý 欲dục 借tá 聲thanh 塵trần 動động 靜tĩnh 起khởi 滅diệt 。 令linh 阿A 難Nan 即tức 動động 靜tĩnh 起khởi 滅diệt 處xứ 。 會hội 無vô 動động 靜tĩnh 起khởi 滅diệt 者giả 。 如như 香hương 嚴nghiêm 見kiến 溈# 山sơn 時thời 。 溈# 山sơn 曰viết 。 聞văn 汝nhữ 一nhất 問vấn 則tắc 能năng 十thập 答đáp 。 我ngã 問vấn 汝nhữ 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 。 試thí 道đạo 一nhất 句cú 看khán 。 香hương 嚴nghiêm 屢lũ 答đáp 。 皆giai 不bất 能năng 凑# 溈# 山sơn 之chi 機cơ 。 乃nãi 乞khất 溈# 山sơn 代đại 答đáp 一nhất 語ngữ 。 溈# 山sơn 曰viết 。 我ngã 道đạo 得đắc 是thị 。 我ngã 之chi 三tam 昧muội 。 與dữ 汝nhữ 有hữu 何hà 交giao 涉thiệp 。 於ư 是thị 香hương 嚴nghiêm 盡tận 棄khí 所sở 學học 。 涕thế 泣khấp 而nhi 行hành 。 且thả 曰viết 。 我ngã 終chung 身thân 作tác 箇cá 長trường/trưởng 行hành 粥chúc 飯phạn 僧Tăng 罷bãi 了liễu 。 及cập 住trụ 菴am 。 糞phẩn 除trừ 瓦ngõa 礫lịch 。 適thích 聞văn 擊kích 竹trúc 聲thanh 。 則tắc 所sở 知tri 頓đốn 忘vong 。 洞đỗng 契khế 自tự 心tâm 。 於ư 是thị 向hướng 溈# 山sơn 大đại 展triển 而nhi 禮lễ 曰viết 。 當đương 時thời 和hòa 尚thượng 。 若nhược 為vi 我ngã 說thuyết 破phá 。 安an 有hữu 今kim 日nhật 。 嚴nghiêm 有hữu 偈kệ 曰viết 。 一nhất 擊kích 忘vong 所sở 知tri 。 更cánh 不bất 假giả 修tu 持trì 。 動động 容dung 揚dương 古cổ 路lộ 。 不bất 墮đọa 悄# 然nhiên 機cơ 。 噫# 。 如như 香hương 嚴nghiêm 者giả 。 所sở 謂vị 從tùng 緣duyên 薦tiến 得đắc 。 永vĩnh 無vô 退thoái 失thất 者giả 也dã 。 由do 是thị 而nhi 觀quán 。 則tắc 香hương 嚴nghiêm 之chi 所sở 知tri 。 即tức 慶khánh 喜hỷ 能năng 推thôi 窮cùng 尋tầm 逐trục 之chi 心tâm 耳nhĩ 。 此thử 心tâm 即tức 由do 塵trần 發phát 知tri 之chi 知tri 。 此thử 知tri 不bất 忘vong 。 則tắc 智trí 通thông 之chi 信tín 終chung 不bất 能năng 入nhập 。 智trí 通thông 之chi 信tín 既ký 不bất 能năng 入nhập 。 饒nhiêu 汝nhữ 談đàm 玄huyền 說thuyết 妙diệu 。 辯biện 齊tề 佛Phật 祖tổ 。 不bất 過quá 依y 通thông 之chi 信tín 而nhi 已dĩ 。 又hựu 由do 塵trần 發phát 知tri 之chi 知tri 。 乃nãi 香hương 嚴nghiêm 未vị 見kiến 溈# 山sơn 之chi 時thời 。 能năng 所sở 心tâm 也dã 。 此thử 能năng 所sở 心tâm 。 雖tuy 溈# 山sơn 號hiệu 稱xưng 。 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 。 卒thốt 不bất 能năng 使sử 其kỳ 忘vong 之chi 。 須tu 待đãi 嚴nghiêm 聞văn 擊kích 竹trúc 聲thanh 。 自tự 忘vong 始thỉ 得đắc 。 故cố 此thử 事sự 決quyết 不bất 可khả 以dĩ 情tình 求cầu 者giả 也dã 。 葢# 情tình 求cầu 不bất 出xuất 乎hồ 根căn 塵trần 妄vọng 想tưởng 。 如như 能năng 了liễu 達đạt 根căn 塵trần 無vô 性tánh 。 則tắc 由do 塵trần 之chi 知tri 。 亦diệc 自tự 可khả 忘vong 也dã 。 又hựu 香hương 嚴nghiêm 謂vị 之chi 自tự 誠thành 而nhi 明minh 。 若nhược 依y 教giáo 理lý 折chiết 情tình 治trị 習tập 。 而nhi 有hữu 所sở 入nhập 。 謂vị 之chi 自tự 明minh 而nhi 誠thành 。 昔tích 有hữu 祖tổ 師sư 問vấn 僧Tăng 曰viết 。 隔cách 壁bích 聞văn 釵thoa 釧xuyến 聲thanh 。 即tức 是thị 破phá 戒giới 。 汝nhữ 作tác 麼ma 持trì 戒giới 。 僧Tăng 曰viết 。 好hảo/hiếu 箇cá 入nhập 路lộ 。 此thử 僧Tăng 得đắc 入nhập 。 與dữ 香hương 嚴nghiêm 之chi 入nhập 。 果quả 同đồng 耶da 。 果quả 異dị 耶da 。 同đồng 則tắc 釵thoa 釧xuyến 聲thanh 。 不bất 是thị 擊kích 竹trúc 聲thanh 。 異dị 則tắc 釵thoa 釧xuyến 聲thanh 。 固cố 不bất 是thị 擊kích 竹trúc 聲thanh 。 然nhiên 卒tuất 無vô 有hữu 二nhị 也dã 。 行hành 者giả 於ư 此thử 。 辨biện 得đắc 雌thư 雄hùng 。 則tắc 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。 六lục 和hòa 合hợp 。 復phục 成thành 一nhất 精tinh 明minh 。 揑niết 聚tụ 放phóng 開khai 。 任nhậm 汝nhữ 施thí 為vi 。 若nhược 辨biện 不bất 得đắc 。 古cổ 人nhân 有hữu 一nhất 頌tụng 。 汝nhữ 輩bối 再tái 咬giảo 嚼tước 去khứ 。 果quả 然nhiên 咬giảo 嚼tước 得đắc 破phá 。 再tái 來lai 見kiến 老lão 漢hán 未vị 晚vãn 也dã 。 頌tụng 曰viết 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 復phục 是thị 誰thùy 。 殘tàn 紅hồng 留lưu 在tại 釣điếu 魚ngư 磯ki 。 日nhật 斜tà 風phong 定định 無vô 人nhân 掃tảo 。 燕yên 子tử 銜hàm 將tương 水thủy 際tế 飛phi (# 示thị 開khai 先tiên )# 。

紫tử 栢# 老lão 人nhân 集tập 卷quyển 之chi 一nhất