Tứ Thập Nhị Chương Kinh Giải –

Chuẩn
Leave a comment

四Tứ 十Thập 二Nhị 章Chương 經Kinh 解Giải

明Minh 智Trí 旭著Trước

佛Phật 說Thuyết 四Tứ 十Thập 二Nhị 章Chương 經Kinh 解Giải

明minh 。古cổ 吳ngô 藕ngẫu 益ích 釋thích 。智trí 旭# 。著trước 。

經kinh 題đề 七thất 字tự 。通thông 別biệt 合hợp 舉cử 。人nhân 法pháp 雙song 彰chương 。經kinh 之chi 一nhất 字tự 是thị 通thông 名danh 。一nhất 切thiết 大đại 小tiểu 。乘thừa 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。同đồng 名danh 經kinh 故cố 。佛Phật 說thuyết 四tứ 十thập 二nhị 章chương 六lục 字tự 。是thị 別biệt 名danh 。異dị 眾chúng 經kinh 故cố 。就tựu 別biệt 名danh 中trung 。佛Phật 為vi 能năng 說thuyết 之chi 人nhân 。四tứ 十thập 二nhị 章chương 為vi 。所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。佛Phật 者giả 。梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 佛Phật 陀Đà 。此thử 翻phiên 覺giác 者giả 。謂vị 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。覺giác 行hành 圓viên 滿mãn 。自tự 覺giác 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 。覺giác 他tha 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。覺giác 滿mãn 不bất 同đồng 菩Bồ 薩Tát 。即tức 是thị 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 如Như 來Lai 。萬vạn 德đức 慈từ 尊tôn 。娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。之chi 教giáo 主chủ 也dã 。說thuyết 者giả 。悅duyệt 所sở 懷hoài 也dã 。佛Phật 以dĩ 度độ 生sanh 為vi 懷hoài 。機cơ 緣duyên 未vị 至chí 。默mặc 然nhiên 待đãi 時thời 。機cơ 緣duyên 既ký 熟thục 。應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 也dã 。四tứ 十thập 二nhị 章chương 者giả 。約ước 數số 標tiêu 名danh 。葢# 從tùng 一nhất 代đại 時thời 教giáo 之chi 中trung 。摘trích 其kỳ 最tối 切thiết 要yếu 最tối 簡giản 明minh 者giả 。集tập 為vi 一nhất 冊sách 。以dĩ 逗đậu 此thử 土thổ/độ 機cơ 宜nghi 。所sở 以dĩ 文văn 略lược 義nghĩa 廣quảng 。該cai 通thông 四tứ 教giáo 。未vị 可khả 輙triếp 判phán 作tác 小Tiểu 乘Thừa 也dã 。

後Hậu 漢Hán 迦Ca 葉Diếp 摩Ma 騰Đằng 竺Trúc 法Pháp 蘭Lan 同đồng 譯dịch

後hậu 漢hán 。即tức 東đông 漢hán 。對đối 前tiền 漢hán 而nhi 言ngôn 之chi 。孝hiếu 明minh 皇hoàng 帝đế 永vĩnh 平bình 三tam 年niên 。歲tuế 次thứ 庚canh 申thân 。帝đế 夢mộng 金kim 人nhân 。項hạng 有hữu 日nhật 光quang 。飛phi 來lai 殿điện 庭đình 。以dĩ 問vấn 羣quần 臣thần 。太thái 史sử 傅phó/phụ 毅nghị 對đối 曰viết 。臣thần 聞văn 西tây 域vực 有hữu 神thần 。號hiệu 之chi 為vi 佛Phật 。陛bệ 下hạ 所sở 夢mộng 。其kỳ 必tất 是thị 乎hồ 。博bác 士sĩ 王vương 遵tuân 亦diệc 奏tấu 曰viết 。按án 周chu 書thư 異dị 記ký 。載tái 佛Phật 誕đản 於ư 周chu 昭chiêu 王vương 二nhị 十thập 六lục 年niên 甲giáp 寅# 。

時thời 江giang 河hà 泛phiếm 溢dật 。大đại 地địa 皆giai 動động 。五ngũ 色sắc 光quang 貫quán 太thái 微vi 。太thái 史sử 蘇tô 由do 卜bốc 之chi 。得đắc 乾can/kiền/càn 之chi 九cửu 五ngũ 。飛phi 龍long 在tại 天thiên 。是thị 西tây 方phương 大đại 聖thánh 人nhân 也dã 。後hậu 一nhất 千thiên 年niên 。聲thanh 教giáo 流lưu 被bị 此thử 土thổ/độ 。王vương 命mệnh 刻khắc 石thạch 為vi 記ký 。埋mai 之chi 南nam 郊giao 。後hậu 於ư 周chu 穆mục 王vương 時thời 。乾can/kiền/càn 坤# 震chấn 動động 。有hữu 白bạch 虹hồng 十thập 二nhị 道đạo 。貫quán 日nhật 經kinh 天thiên 。太thái 史sử 扈hỗ 多đa 占chiêm 之chi 。謂vị 是thị 西tây 方phương 大đại 聖thánh 人nhân 入nhập 滅diệt 之chi 象tượng 。明minh 帝đế 乃nãi 於ư 七thất 年niên 歲tuế 次thứ 甲giáp 子tử 。勅sắc 郎lang 中trung 蔡thái 愔# 。中trung 郎lang 將tương 秦tần 景cảnh 。博bác 士sĩ 王vương 遵tuân 等đẳng 一nhất 十thập 八bát 人nhân 。西tây 尋tầm 佛Phật 法Pháp 。至chí 印ấn 度độ 國quốc 。請thỉnh 迦Ca 葉Diếp 摩ma 騰đằng 及cập 竺trúc 法pháp 蘭lan 。用dụng 白bạch 馬mã 馱đà 經kinh 。并tinh 將tương 舍xá 利lợi 及cập 畫họa 佛Phật 像tượng 。以dĩ 永vĩnh 平bình 十thập 年niên 歲tuế 次thứ 丁đinh 卯mão 。至chí 洛lạc 陽dương 。帝đế 悅duyệt 。造tạo 白bạch 馬mã 寺tự 。譯dịch 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 。至chí 十thập 四tứ 年niên 。正chánh 月nguyệt 一nhất 日nhật 。五ngũ 岳nhạc 道Đạo 士sĩ 褚# 善thiện 信tín 等đẳng 。負phụ 情tình 不bất 悅duyệt 。表biểu 請thỉnh 較giảo 試thí 。乃nãi 於ư 十thập 五ngũ 日nhật 。大đại 集tập 白bạch 馬mã 寺tự 南nam 門môn 。信tín 等đẳng 以dĩ 靈linh 寶bảo 諸chư 經kinh 置trí 道đạo 東đông 壇đàn 上thượng 。帝đế 以dĩ 經Kinh 像tượng 舍xá 利lợi 置trí 道đạo 西tây 七thất 寶bảo 行hành 殿điện 上thượng 。信tín 等đẳng 遶nhiễu 壇đàn 涕thế 泣khấp 。啟khải 請thỉnh 天thiên 尊tôn 。詞từ 情tình 懇khẩn 切thiết 。以dĩ 栴chiên 檀đàn 柴sài 等đẳng 燒thiêu 經kinh 。冀ký 經kinh 無vô 損tổn 。並tịnh 為vi 灰hôi 燼tẫn 。先tiên 時thời 升thăng 天thiên 入nhập 火hỏa 履lý 水thủy 隱ẩn 形hình 等đẳng 術thuật 。皆giai 不bất 復phục 驗nghiệm 。而nhi 佛Phật 舍xá 利lợi 。光quang 明minh 五ngũ 色sắc 直trực 上thượng 空không 中trung 。旋toàn 環hoàn 如như 葢# 。徧biến 覆phú 大đại 眾chúng 。映ánh 蔽tế 日nhật 輪luân 。摩ma 騰đằng 以dĩ 神thần 足túc 通thông 。於ư 虗hư 空không 中trung 飛phi 行hành 坐tọa 臥ngọa 。神thần 化hóa 自tự 在tại 。天thiên 雨vũ 寶bảo 華hoa 。及cập 奏tấu 眾chúng 樂nhạo/nhạc/lạc 。

時thời 眾chúng 咸hàm 喜hỷ 。得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。此thử 即tức 佛Phật 法Pháp 入nhập 震chấn 旦đán 之chi 始thỉ 也dã 。按án 迦Ca 葉Diếp 摩ma 騰đằng 及cập 竺trúc 法pháp 蘭lan 。皆giai 中trung 印ấn 度độ 人nhân 。二nhị 名danh 俱câu 不bất 見kiến 有hữu 翻phiên 。所sở 云vân 譯dịch 者giả 。謂vị 以dĩ 華hoa 言ngôn 易dị 彼bỉ 梵Phạn 語ngữ 。令linh 此thử 方phương 之chi 人nhân 得đắc 解giải 義nghĩa 也dã 。

世Thế 尊Tôn 成thành 道Đạo 已dĩ 。作tác 是thị 思tư 惟duy 。

離ly 欲dục 寂tịch 靜tĩnh 。是thị 最tối 為vi 勝thắng 。住trụ 大đại 禪thiền 定định 。降hàng 諸chư 魔ma 道đạo 。於ư 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 中trung 。轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。度độ 憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 五ngũ 人nhân 。而nhi 證chứng 道Đạo 果Quả 。

復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。所sở 說thuyết 諸chư 疑nghi 。求cầu 佛Phật 進tiến 止chỉ 。世Thế 尊Tôn 教giáo 勅sắc 。一nhất 一nhất 開khai 悟ngộ 。合hợp 掌chưởng 敬kính 諾nặc 。而nhi 順thuận 尊tôn 勅sắc 。

諸chư 經kinh 通thông 序tự 。皆giai 有hữu 六lục 種chủng 證chứng 信tín 。一nhất 法pháp 體thể 。二nhị 能năng 聞văn 。三tam 機cơ 感cảm 。四tứ 教giáo 主chủ 。五ngũ 處xứ 所sở 。六lục 同đồng 聞văn 。所sở 謂vị 如như 是thị 我ngã 聞văn 。一nhất 時thời 佛Phật 在tại 某mỗ 處xứ 等đẳng 。今kim 文văn 次thứ 第đệ 。與dữ 通thông 途đồ 稍sảo 異dị 。葢# 繇# 佛Phật 法Pháp 初sơ 來lai 。且thả 順thuận 此thử 方phương 文văn 字tự 之chi 體thể 。貴quý 在tại 簡giản 略lược 。然nhiên 細tế 繹# 之chi 六lục 義nghĩa 俱câu 備bị 。世Thế 尊Tôn 二nhị 字tự 。即tức 標tiêu 教giáo 主chủ 。成thành 道Đạo 已dĩ 三tam 字tự 。即tức 標tiêu 機cơ 感cảm 。鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 中trung 。即tức 標tiêu 處xứ 所sở 。憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 。及cập 復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。即tức 標tiêu 能năng 聞văn 及cập 餘dư 同đồng 聞văn 。法Pháp 輪luân 教giáo 勅sắc 。即tức 標tiêu 法pháp 體thể 。就tựu 此thử 一nhất 文văn 。仍nhưng 分phần/phân 四tứ 節tiết 。初sơ 世Thế 尊Tôn 成thành 道Đạo 已dĩ 一nhất 句cú 。乃nãi 總tổng 敘tự 一nhất 化hóa 之chi 繇# 。次thứ 從tùng 作tác 是thị 思tư 惟duy 。至chí 降hàng 諸chư 魔ma 道đạo 。乃nãi 追truy 敘tự 成thành 道Đạo 之chi 法pháp 。三tam 從tùng 於ư 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 至chí 證chứng 道Đạo 果Quả 三tam 句cú 。乃nãi 別biệt 敘tự 法Pháp 輪luân 之chi 始thỉ 。四tứ 從tùng 復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。至chí 順thuận 尊tôn 勅sắc 。乃nãi 正chánh 敘tự 此thử 經Kinh 發phát 起khởi 也dã 。初sơ 文văn 世Thế 尊Tôn 者giả 。即tức 我ngã 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 如Như 來Lai 。乃nãi 天Thiên 中Trung 之chi 天Thiên 。聖thánh 中trung 之chi 聖thánh 。於ư 一nhất 切thiết 器khí 世thế 間gian 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。一nhất 切thiết 正chánh 覺giác 世thế 間gian 。獨độc 稱xưng 尊tôn 也dã 。成thành 道Đạo 者giả 。若nhược 論luận 世Thế 尊Tôn 實thật 成thành 佛Phật 道đạo 以dĩ 來lai 。已dĩ 經kinh 不bất 可khả 說thuyết 。微vi 塵trần 數số 劫kiếp 。如như 法Pháp 華hoa 經kinh 壽thọ 量lượng 品phẩm 中trung 所sở 明minh 。今kim 為vi 此thử 土thổ/độ 。有hữu 緣duyên 眾chúng 生sanh 。故cố 於ư 過quá 去khứ 。人nhân 壽thọ 二nhị 萬vạn 歲tuế 時thời 。迦Ca 葉Diếp 佛Phật 會hội 。示thị 居cư 補bổ 處xứ 位vị 中trung 。上thượng 生sanh 兜Đâu 率Suất 內nội 院viện 。以dĩ 淨tịnh 天thiên 眼nhãn 。觀quán 可khả 化hóa 機cơ 。直trực 至chí 人nhân 壽thọ 百bách 歲tuế 時thời 。機cơ 緣duyên 方phương 熟thục 。廼# 示thị 降giáng 神thần 於ư 中trung 印ấn 度độ 。迦Ca 維Duy 衛Vệ 國Quốc 。父phụ 名danh 淨tịnh 飯phạn 。母mẫu 名danh 摩Ma 耶Da 。處xử 胎thai 十thập 月nguyệt 。從tùng 左tả 脇hiếp 生sanh 。一nhất 手thủ 指chỉ 天thiên 。一nhất 手thủ 指chỉ 地địa 。目mục 顧cố 四tứ 方phương 。周chu 行hành 七thất 步bộ 。自tự 言ngôn 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。惟duy 吾ngô 獨độc 尊tôn 。次thứ 復phục 示thị 為vi 童đồng 子tử 。徧biến 學học 眾chúng 藝nghệ 。無vô 不bất 超siêu 倫luân 。至chí 年niên 二nhị 十thập 九cửu 歲tuế 。遊du 城thành 四tứ 門môn 。覩đổ 老lão 病bệnh 死tử 及cập 沙Sa 門Môn 相tương/tướng 。決quyết 志chí 出xuất 家gia 。子tử 夜dạ 踰du 城thành 。金kim 刀đao 剃thế 髮phát 。盡tận 棄khí 珍trân 飾sức 。披phi 樹thụ 神thần 所sở 獻hiến 麻ma 衣y 。遊du 學học 諸chư 國quốc 。先tiên 從tùng 阿a 藍lam 迦ca 藍lam 習tập 。無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 定Định 。不bất 久cửu 得đắc 證chứng 。知tri 非phi 究cứu 竟cánh 。捨xả 之chi 而nhi 去khứ 。次thứ 從tùng 鬱uất 頭đầu 藍lam 子tử 習tập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 。亦diệc 不bất 久cửu 得đắc 證chứng 。知tri 非phi 究cứu 竟cánh 。捨xả 之chi 而nhi 去khứ 。見kiến 諸chư 外ngoại 道đạo 。競cạnh 修tu 苦khổ 行hạnh 。希hy 冀ký 得đắc 道Đạo 。各các 以dĩ 三tam 年niên 為vi 期kỳ 。終chung 無vô 尅khắc 獲hoạch 。將tương 欲dục 度độ 之chi 。遂toại 往vãng 雪Tuyết 山Sơn 。示thị 修tu 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。每mỗi 日nhật 止chỉ 食thực 。一nhất 麻ma 一nhất 麥mạch 。皮bì 骨cốt 連liên 立lập 。終chung 不bất 成thành 道Đạo 。乃nãi 捨xả 苦khổ 行hạnh 。受thọ 牧mục 女nữ 十thập 六lục 轉chuyển 乳nhũ 糜mi 之chi 供cung 。精tinh 氣khí 充sung 足túc 。次thứ 往vãng 熈# 連liên 河hà 中trung 。浴dục 身thân 而nhi 出xuất 。取thủ 天thiên 帝Đế 釋Thích 化hóa 現hiện 童đồng 子tử 所sở 施thí 吉cát 祥tường 草thảo 。詣nghệ 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 國Quốc 。金kim 剛cang 場tràng 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。敷phu 草thảo 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。以dĩ 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。降hàng 伏phục 魔ma 軍quân 。深thâm 入nhập 四tứ 禪thiền 。觀quán 察sát 四Tứ 諦Đế 。於ư 臘lạp 月nguyệt 初sơ 八bát 夜dạ 。明minh 星tinh 出xuất 時thời 。豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。證chứng 無vô 漏lậu 道Đạo 。是thị 為vi 佛Phật 寶bảo 。初sơ 現hiện 世thế 間gian 也dã 。次thứ 文văn 作tác 是thị 思tư 惟duy 等đẳng 者giả 。乃nãi 追truy 敘tự 坐tọa 樹thụ 下hạ 時thời 。以dĩ 無vô 師sư 智trí 自tự 然nhiên 智trí 。了liễu 知tri 離ly 欲dục 寂tịch 靜tĩnh 為vi 勝thắng 。故cố 先tiên 訶ha 棄khí 欲dục 界giới 。惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。與dữ 覺giác 觀quán 俱câu 而nhi 入nhập 初sơ 禪thiền 。次thứ 復phục 離ly 於ư 覺giác 觀quán 。內nội 淨tịnh 一nhất 心tâm 而nhi 入nhập 二nhị 禪thiền 。次thứ 又hựu 離ly 喜hỷ 而nhi 證chứng 妙diệu 樂lạc 。入nhập 於ư 三tam 禪thiền 。次thứ 又hựu 雙song 棄khí 苦khổ 樂lạc 。捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 。入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。從tùng 四tứ 禪thiền 中trung 。頓đốn 發phát 三Tam 明Minh 。破phá 魔ma 王vương 之chi 愛ái 網võng 。斷đoạn 外ngoại 道đạo 之chi 見kiến 縛phược 也dã 。或hoặc 初sơ 成thành 道Đạo 句cú 。是thị 根căn 本bổn 智trí 。自tự 證chứng 菩Bồ 提Đề 。次thứ 作tác 是thị 思tư 惟duy 等đẳng 。是thị 後hậu 得đắc 智trí 。重trọng/trùng 觀quán 四Tứ 諦Đế 以dĩ 為vi 說thuyết 法Pháp 之chi 本bổn 。寂tịch 靜tĩnh 最tối 勝thắng 。即tức 觀quán 滅Diệt 諦Đế 。住trụ 大đại 禪thiền 定định 。即tức 觀quán 道Đạo 諦Đế 。諸chư 魔ma 外ngoại 道đạo 。即tức 苦khổ 集tập 二nhị 諦đế 也dã 。第đệ 三tam 文văn 中trung 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 者giả 。亦diệc 名danh 鹿lộc 園viên 。在tại 波Ba 羅La 奈Nại 國Quốc 。即tức 佛Phật 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 之chi 處xứ 。轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 者giả 。苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 名danh 四Tứ 諦Đế 。苦khổ 是thị 世thế 間gian 之chi 果quả 。即tức 指chỉ 三tam 界giới 六lục 道đạo 色sắc 心tâm 五ngũ 蘊uẩn 。集tập 是thị 世thế 間gian 之chi 因nhân 。即tức 指chỉ 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 。及cập 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 不bất 動động 等đẳng 業nghiệp 。滅diệt 是thị 出xuất 世thế 之chi 果quả 。謂vị 因nhân 滅diệt 故cố 果quả 滅diệt 。便tiện 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 無vô 為vi 安an 樂lạc 。道đạo 是thị 出xuất 世thế 之chi 因nhân 。謂vị 略lược 則tắc 戒giới 定định 慧tuệ 。廣quảng 則tắc 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。所sở 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。四tứ 正chánh 勤cần 。四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。五ngũ 根căn 。五Ngũ 力Lực 。七thất 覺giác 支chi 。八bát 正Chánh 道Đạo 也dã 。此thử 四tứ 皆giai 名danh 諦đế 者giả 。審thẩm 實thật 不bất 虗hư 故cố 。復phục 名danh 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 者giả 。惟duy 有hữu 聖thánh 智trí 乃nãi 證chứng 知tri 故cố 。佛Phật 既ký 證chứng 見kiến 此thử 四Tứ 諦Đế 理lý 。轉chuyển 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。咸hàm 使sử 聞văn 知tri 。從tùng 佛Phật 後hậu 得đắc 智trí 中trung 。流lưu 出xuất 法Pháp 音âm 。度độ 入nhập 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。故cố 名danh 為vi 輪luân 。又hựu 輪luân 者giả 。摧tồi 碾niễn 之chi 義nghĩa 。以dĩ 此thử 教giáo 法pháp 。轉chuyển 破phá 眾chúng 生sanh 見kiến 思tư 諸chư 惑hoặc 。故cố 名danh 為vi 輪luân 。說thuyết 此thử 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。凡phàm 有hữu 三tam 轉chuyển 。一nhất 者giả 示thị 轉chuyển 。謂vị 此thử 是thị 苦khổ 。逼bức 迫bách 性tánh 。此thử 是thị 集tập 。招chiêu 感cảm 性tánh 。此thử 是thị 滅diệt 。可khả 證chứng 性tánh 。此thử 是thị 道đạo 。可khả 修tu 性tánh 。二nhị 者giả 勸khuyến 轉chuyển 。謂vị 此thử 是thị 苦khổ 。汝nhữ 應ưng 知tri 。此thử 是thị 集tập 。汝nhữ 應ưng 斷đoạn 。此thử 是thị 滅diệt 。汝nhữ 應ưng 證chứng 。此thử 是thị 道đạo 。汝nhữ 應ưng 修tu 。三tam 者giả 證chứng 轉chuyển 。謂vị 此thử 是thị 苦khổ 。我ngã 已dĩ 知tri 。此thử 是thị 集tập 。我ngã 已dĩ 斷đoạn 。此thử 是thị 滅diệt 。我ngã 已dĩ 證chứng 。此thử 是thị 道đạo 。我ngã 已dĩ 修tu 。是thị 為vi 法Pháp 寶bảo 。初sơ 現hiện 世thế 間gian 也dã 。憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 五ngũ 人nhân 者giả 。一nhất 阿a 濕thấp 婆bà 。此thử 翻phiên 馬mã 勝thắng 。二nhị 跋bạt 提đề 。此thử 翻phiên 小tiểu 賢hiền 。三tam 拘câu 利lợi 。或hoặc 名danh 摩ma 訶ha 男nam 。此thử 三tam 人nhân 皆giai 佛Phật 父phụ 黨đảng 。四tứ 憍kiêu 陳trần 如như 。此thử 翻phiên 火hỏa 器khí 。五ngũ 十thập 迦ca 力lực 葉diệp 。或hoặc 名danh 婆bà 敷phu 。此thử 二nhị 人nhân 皆giai 佛Phật 母mẫu 舅cữu 。初sơ 太thái 子tử 踰du 城thành 出xuất 家gia 。父phụ 王vương 思tư 念niệm 不bất 置trí 。命mạng 此thử 五ngũ 人nhân 尋tầm 之chi 。太thái 子tử 既ký 誓thệ 不bất 肯khẳng 歸quy 。五ngũ 人nhân 不bất 敢cảm 歸quy 國quốc 。遂toại 相tương/tướng 侍thị 從tùng 。太thái 子tử 既ký 修tu 苦khổ 行hạnh 。二nhị 人nhân 不bất 堪kham 苦khổ 行hạnh 者giả 先tiên 自tự 遁độn 去khứ 。太thái 子tử 後hậu 受thọ 美mỹ 食thực 。三tam 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 行hạnh 者giả 亦diệc 復phục 捨xả 去khứ 。於ư 鹿lộc 苑uyển 中trung 各các 修tu 異dị 道đạo 。佛Phật 既ký 成thành 道Đạo 。觀quán 此thử 五ngũ 人nhân 應ưng 先tiên 得đắc 度độ 。遂toại 往vãng 就tựu 之chi 。初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。陳trần 如như 先tiên 悟ngộ 。次thứ 說thuyết 布bố 施thí 持trì 戒giới 。生sanh 天thiên 之chi 法Pháp 。訶ha 欲dục 不bất 淨tịnh 。讚tán 歎thán 出xuất 離ly 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。阿a 濕thấp 跋bạt 提đề 尋tầm 悟ngộ 。第đệ 三tam 說thuyết 法Pháp 。迦Ca 葉Diếp 拘câu 利lợi 亦diệc 悟ngộ 。是thị 為vi 僧Tăng 寶bảo 。初sơ 現hiện 世thế 間gian 也dã 。第đệ 四tứ 文văn 中trung 復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 者giả 。佛Phật 既ký 度độ 此thử 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 已dĩ 。次thứ 復phục 度độ 耶da 舍xá 等đẳng 五ngũ 十thập 五ngũ 人nhân 。三tam 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 一nhất 千thiên 人nhân 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 目Mục 犍Kiền 連Liên 等đẳng 二nhị 百bách 人nhân 。從tùng 是thị 以dĩ 後hậu 。度độ 人nhân 無vô 量lượng 。咸hàm 令linh 成thành 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 。言ngôn 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。此thử 翻phiên 除trừ 饉cận 。謂vị 其kỳ 具cụ 持trì 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 淨tịnh 戒giới 。堪kham 為vi 人nhân 世thế 福phước 田điền 。除trừ 彼bỉ 眾chúng 生sanh 因nhân 中trung 果quả 上thượng 之chi 饑cơ 饉cận 也dã 。又hựu 含hàm 三tam 義nghĩa 。一nhất 破phá 惡ác 。二nhị 乞khất 士sĩ 。三tam 怖bố 魔ma 。所sở 說thuyết 諸chư 疑nghi 。求cầu 佛Phật 進tiến 止chỉ 。猶do 言ngôn 決quyết 擇trạch 可khả 否phủ/bĩ 也dã 。合hợp 掌chưởng 表biểu 於ư 。一nhất 心tâm 聽thính 法Pháp 。不bất 惰nọa 不bất 散tán 。已dĩ 上thượng 序tự 分phần/phân 。下hạ 皆giai 正chánh 說thuyết 。

佛Phật 言ngôn 。

辭từ 親thân 出xuất 家gia 。識thức 心tâm 達đạt 本bổn 。解giải 無vô 為vi 法Pháp 。名danh 曰viết 沙Sa 門Môn 。常thường 行hành 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。進tiến 止chỉ 清thanh 淨tịnh 。為vi 四Tứ 真Chân 道Đạo 行hành 。成thành 阿A 羅La 漢Hán 。阿A 羅La 漢Hán 者giả 。能năng 飛phi 行hành 變biến 化hóa 。曠khoáng 劫kiếp 壽thọ 命mạng 。住trú 動động 天thiên 地địa 。次thứ 為vi 阿A 那Na 含Hàm 。阿A 那Na 含Hàm 者giả 。壽thọ 終chung 靈linh 神thần 。上thượng 十thập 九cửu 天thiên 。證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。次thứ 為vi 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。一nhất 上thượng 一nhất 還hoàn 。即tức 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。次thứ 為vi 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。七thất 死tử 七thất 生sanh 。便tiện 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。愛ái 欲dục 斷đoạn 者giả 。如như 四tứ 肢chi 斷đoạn 。不bất 復phục 用dụng 之chi 。

此thử 第đệ 一nhất 章chương 。總tổng 明minh 沙Sa 門Môn 果quả 證chứng 之chi 差sai 別biệt 也dã 。欲dục 證chứng 沙Sa 門Môn 四Tứ 果Quả 。必tất 須tu 辭từ 親thân 出xuất 家gia 。識thức 心tâm 達đạt 本bổn 。解giải 無vô 為vi 法Pháp 。蓋cái 父phụ 母mẫu 不bất 許hứa 。則tắc 佛Phật 法Pháp 中trung 不bất 聽thính 出xuất 家gia 。出xuất 家gia 而nhi 不phủ 。識thức 心tâm 達đạt 本bổn 。則tắc 身thân 雖tuy 離ly 俗tục 。仍nhưng 縛phược 有hữu 為vi 。不bất 得đắc 名danh 為vi 沙Sa 門Môn 。識thức 心tâm 者giả 。了liễu 知tri 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。即tức 悟ngộ 徧biến 計kế 本bổn 空không 。達đạt 本bổn 者giả 。了liễu 知tri 心tâm 性tánh 無vô 實thật 。即tức 悟ngộ 依y 他tha 如như 幻huyễn 。解giải 無vô 為vi 法Pháp 者giả 。了liễu 知tri 真Chân 如Như 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 一nhất 不bất 異dị 。即tức 證chứng 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。梵Phạn 語ngữ 沙Sa 門Môn 。此thử 翻phiên 勤cần 息tức 。謂vị 勤cần 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。息tức 滅diệt 貪tham 瞋sân 癡si 也dã 。常thường 行hành 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。即tức 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。進tiến 止chỉ 清thanh 淨tịnh 。即tức 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。為vi 四Tứ 真Chân 道Đạo 行hành 。即tức 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。謂vị 觀quán 察sát 四Tứ 諦Đế 而nhi 修tu 道Đạo 行hành 也dã 。阿A 羅La 漢Hán 。具cụ 含hàm 三tam 義nghĩa 。一nhất 殺sát 賊tặc 。二nhị 應Ứng 供Cúng 。三tam 不bất 生sanh 。乃nãi 沙Sa 門Môn 所sở 證chứng 第đệ 四tứ 無Vô 學Học 之chi 果quả 。斷đoạn 盡tận 三tam 界giới 見kiến 思tư 二nhị 惑hoặc 。飛phi 行hành 變biến 化hóa 。聊liêu 舉cử 六lục 神thần 通thông 之chi 一nhất 事sự 。曠khoáng 劫kiếp 壽thọ 命mạng 。謂vị 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。堪kham 能năng 隨tùy 願nguyện 久cửu 住trụ 。住trú 動động 天thiên 地địa 。言ngôn 羅La 漢Hán 所sở 住trú 之chi 處xứ 。天thiên 神thần 地địa 祇kỳ 。皆giai 為vi 感cảm 動động 。或hoặc 可khả 一nhất 行hành 一nhất 住trụ 。皆giai 能năng 震chấn 動động 天thiên 地địa 也dã 。阿A 那Na 含Hàm 。此thử 云vân 不bất 還hoàn 。即tức 第đệ 三tam 果quả 。十thập 九cửu 天thiên 者giả 。從tùng 四tứ 王vương 天thiên 。上thượng 至chí 無vô 煩phiền 。為vi 第đệ 二nhị 十thập 。則tắc 超siêu 過quá 下hạ 十thập 九cửu 天thiên 。繇# 彼bỉ 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 。即tức 於ư 五ngũ 淨tịnh 居cư 天thiên 。中trung 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。不bất 復phục 還hoàn 來lai 欲dục 界giới 也dã 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 。此thử 云vân 一nhất 來lai 。即tức 第đệ 二nhị 果quả 。已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 六lục 品phẩm 思tư 惑hoặc 。餘dư 三tam 品phẩm 在tại 。故cố 一nhất 上thượng 欲dục 天thiên 。一nhất 還hoàn 人nhân 中trung 。即tức 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。此thử 云vân 預dự 流lưu 。即tức 是thị 初sơ 果quả 。已dĩ 斷đoạn 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 。初sơ 預dự 聖thánh 流lưu 。不bất 復phục 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。但đãn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 全toàn 在tại 。故cố 能năng 更cánh 潤nhuận 七thất 生sanh 。謂vị 欲dục 界giới 上thượng 上thượng 品phẩm 任nhậm 運vận 。貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 。能năng 潤nhuận 二nhị 生sanh 。上thượng 中trung 品phẩm 惑hoặc 。能năng 潤nhuận 一nhất 生sanh 。上thượng 下hạ 品phẩm 惑hoặc 。亦diệc 潤nhuận 一nhất 生sanh 。中trung 上thượng 品phẩm 惑hoặc 。亦diệc 潤nhuận 一nhất 生sanh 。中trung 中trung 品phẩm 中trung 下hạ 品phẩm 惑hoặc 。共cộng 潤nhuận 一nhất 生sanh 。下hạ 上thượng 品phẩm 下hạ 中trung 品phẩm 下hạ 下hạ 品phẩm 惑hoặc 。共cộng 潤nhuận 一nhất 生sanh 。七thất 番phiên 生sanh 死tử 之chi 後hậu 。方phương 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。此thử 約ước 任nhậm 運vận 斷đoạn 者giả 。若nhược 加gia 行hành 斷đoạn 。則tắc 復phục 不bất 定định 。然nhiên 三tam 界giới 見kiến 思tư 。雖tuy 有hữu 多đa 品phẩm 多đa 類loại 。總tổng 以dĩ 愛ái 欲dục 為vi 本bổn 。愛ái 欲dục 一nhất 斷đoạn 。便tiện 出xuất 苦khổ 輪luân 。故cố 喻dụ 如như 四tứ 肢chi 一nhất 斷đoạn 。決quyết 不bất 復phục 用dụng 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

出xuất 家gia 沙Sa 門Môn 者giả 。斷đoạn 欲dục 去khứ 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。達đạt 佛Phật 深thâm 理lý 。悟ngộ 無vô 為vi 法Pháp 。內nội 無vô 所sở 得đắc 。外ngoại 無vô 所sở 求cầu 。心tâm 不bất 繫hệ 道Đạo 。亦diệc 不bất 結kết 業nghiệp 。無vô 念niệm 無vô 作tác 。非phi 修tu 非phi 證chứng 。不bất 歷lịch 諸chư 位vị 。而nhi 自tự 崇sùng 最tối 。名danh 之chi 為vi 道Đạo 。

此thử 第đệ 二nhị 章chương 。明minh 沙Sa 門Môn 果quả 證chứng 。雖tuy 有hữu 差sai 別biệt 。而nhi 所sở 證chứng 之chi 理lý 。無vô 差sai 別biệt 也dã 。斷đoạn 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 欲dục 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。我ngã 執chấp 本bổn 空không 。達đạt 佛Phật 真Chân 諦Đế 深thâm 理lý 。悟ngộ 生sanh 空không 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 無vô 為vi 之chi 法pháp 。斷đoạn 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 欲dục 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。法pháp 執chấp 本bổn 空không 。達đạt 佛Phật 俗tục 諦đế 深thâm 理lý 。悟ngộ 法pháp 空không 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 無vô 為vi 之chi 法pháp 。斷đoạn 實thật 報báo 無vô 障chướng 礙ngại 欲dục 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。俱câu 空không 不bất 生sanh 。達đạt 佛Phật 中trung 諦đế 深thâm 理lý 。悟ngộ 俱câu 空không 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 無vô 為vi 之chi 法pháp 。又hựu 了liễu 知tri 三tam 土thổ/độ 欲dục 愛ái 即tức 空không 。名danh 斷đoạn 欲dục 去khứ 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。徧biến 計kế 本bổn 虗hư 。達đạt 佛Phật 真Chân 諦Đế 深thâm 理lý 。一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。無vô 假giả 無vô 中trung 而nhi 不bất 空không 。悟ngộ 如Như 來Lai 藏tạng 如như 實thật 空không 義nghĩa 。名danh 無vô 為vi 法pháp 。了liễu 知tri 三tam 土thổ/độ 欲dục 愛ái 即tức 假giả 。名danh 斷đoạn 欲dục 去khứ 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。依y 他tha 如như 幻huyễn 。達đạt 佛Phật 俗tục 諦đế 深thâm 理lý 。一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 。無vô 空không 無vô 中trung 而nhi 不bất 假giả 。悟ngộ 如Như 來Lai 藏tạng 如như 實thật 不bất 空không 義nghĩa 。名danh 無vô 為vi 法pháp 。了liễu 知tri 三tam 土thổ/độ 欲dục 愛ái 即tức 中trung 。名danh 斷đoạn 欲dục 去khứ 愛ái 。識thức 自tự 心tâm 源nguyên 。圓viên 成thành 本bổn 具cụ 。達đạt 佛Phật 中trung 諦đế 深thâm 理lý 。一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 。無vô 空không 無vô 假giả 而nhi 不bất 中trung 。悟ngộ 如Như 來Lai 藏tạng 離ly 即tức 離ly 非phi 。是thị 即tức 非phi 即tức 義nghĩa 。名danh 無vô 為vi 法pháp 。此thử 無vô 為vi 法Pháp 。本bổn 自tự 有hữu 之chi 。非phi 屬thuộc 新tân 生sanh 。故cố 內nội 無vô 所sở 得đắc 。惟duy 一nhất 真chân 心tâm 。心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。故cố 外ngoại 無vô 所sở 求cầu 。知tri 法pháp 如như 筏phiệt 。故cố 心tâm 不bất 繫hệ 道Đạo 。已dĩ 斷đoạn 惑hoặc 種chủng 。故cố 亦diệc 不bất 結kết 業nghiệp 。證chứng 無vô 分phân 別biệt 根căn 本bổn 實thật 智trí 故cố 無vô 念niệm 。證chứng 不bất 思tư 議nghị 後hậu 得đắc 權quyền 智trí 。故cố 無vô 作tác 。稱xưng 性tánh 之chi 修tu 。修tu 即tức 無vô 修tu 。故cố 非phi 修tu 。全toàn 性tánh 作tác 證chứng 。證chứng 無vô 別biệt 證chứng 。故cố 非phi 證chứng 。諸chư 位vị 如như 丈trượng 尺xích 顯hiển 虗hư 空không 。而nhi 虗hư 空không 元nguyên 非phi 丈trượng 尺xích 。又hựu 如như 入nhập 海hải 雖tuy 辨biện 淺thiển 深thâm 。而nhi 淺thiển 深thâm 無vô 非phi 大đại 海hải 。故cố 云vân 不bất 歷lịch 諸chư 位vị 。而nhi 自tự 崇sùng 最tối 。名danh 之chi 為vi 道Đạo 也dã 。藏tạng 教giáo 則tắc 因nhân 滅diệt 會hội 真chân 。滅diệt 非phi 真Chân 諦Đế 。故cố 真Chân 諦Đế 不bất 歷lịch 諸chư 位vị 。通thông 教giáo 即tức 事sự 全toàn 真chân 。故cố 真Chân 諦Đế 不bất 歷lịch 諸chư 位vị 。別biệt 教giáo 則tắc 中trung 道đạo 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 。故cố 中trung 道đạo 不bất 歷lịch 諸chư 位vị 。圓viên 教giáo 則tắc 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 。故cố 中trung 道đạo 不bất 歷lịch 諸chư 位vị 。繇# 上thượng 一nhất 章chương 。方phương 知tri 性tánh 不bất 廢phế 修tu 。繇# 今kim 一nhất 章chương 。方phương 知tri 修tu 不bất 礙ngại 性tánh 。繇# 上thượng 一nhất 章chương 。方phương 知tri 即tức 而nhi 常thường 六lục 。繇# 今kim 一nhất 章chương 。方phương 知tri 六lục 而nhi 常thường 即tức 。四tứ 教giáo 皆giai 論luận 性tánh 修tu 。皆giai 論luận 六lục 即tức 。通thông 此thử 旨chỉ 者giả 。則tắc 於ư 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。思tư 過quá 半bán 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

剃thế 除trừ 鬚tu 髮phát 。而nhi 為vi 沙Sa 門Môn 。受thọ 道Đạo 法Pháp 者giả 。去khứ 世thế 資tư 財tài 。乞khất 求cầu 取thủ 足túc 。日nhật 中trung 一nhất 食thực 。樹thụ 下hạ 一nhất 宿túc 。慎thận 勿vật 再tái 矣hĩ 。使sử 人nhân 愚ngu 蔽tế 者giả 。愛ái 與dữ 欲dục 也dã 。

此thử 第đệ 三tam 章chương 。讚tán 歎thán 頭đầu 陀đà 勝thắng 行hành 以dĩ 為vi 證chứng 道đạo 要yếu 術thuật 也dã 。上thượng 文văn 既ký 云vân 。非phi 修tu 非phi 證chứng 。恐khủng 人nhân 錯thác 會hội 。執chấp 性tánh 廢phế 修tu 。故cố 今kim 特đặc 申thân 抖đẩu 擻tẩu 。塵trần 勞lao 之chi 行hành 。以dĩ 為vi 斷đoạn 欲dục 去khứ 愛ái 之chi 方phương 。譬thí 如như 古cổ 鏡kính 。雖tuy 復phục 本bổn 具cụ 光quang 明minh 。理lý 須tu 磨ma 拭thức 。方phương 得đắc 瑩oánh 淨tịnh 耳nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

眾chúng 生sanh 以dĩ 十thập 事sự 為vi 善thiện 。亦diệc 以dĩ 十thập 事sự 為vi 惡ác 。何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

身thân 三tam 。口khẩu 四tứ 。意ý 三tam 。身thân 三tam 者giả 。殺sát 盜đạo 婬dâm 。口khẩu 四tứ 者giả 。兩lưỡng 舌thiệt 惡ác 口khẩu 。妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。意ý 三tam 者giả 。嫉tật 恚khuể 癡si 。如như 是thị 十thập 事sự 。不bất 順thuận 聖thánh 道Đạo 。名danh 十thập 惡ác 行hành 。是thị 惡ác 若nhược 止chỉ 。名danh 十Thập 善Thiện 行Hành 耳nhĩ 。

此thử 第đệ 四tứ 章chương 。明minh 善thiện 惡ác 無vô 性tánh 。猶do 如như 反phản 掌chưởng 。而nhi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。惟duy 此thử 三tam 業nghiệp 。更cánh 非phi 他tha 物vật 也dã 。斷đoạn 他tha 物vật 命mạng 。名danh 之chi 為vi 殺sát 。不bất 與dữ 而nhi 取thủ 。名danh 之chi 為vi 盜đạo 。兩lưỡng 相tương 交giao 會hội 。名danh 之chi 為vi 婬dâm 。鬬đấu 亂loạn 彼bỉ 此thử 。名danh 為vi 兩lưỡng 舌thiệt 。咒chú 咀trớ 罵mạ 詈lị 。名danh 為vi 惡ác 口khẩu 。心tâm 口khẩu 相tương 違vi 。名danh 為vi 妄vọng 言ngôn 。無vô 義nghĩa 浮phù 辭từ 。名danh 為vi 綺ỷ 語ngữ 。慳san 鄙bỉ 貪tham 欲dục 不bất 耐nại 他tha 榮vinh 。名danh 之chi 為vi 嫉tật 。暴bạo 戾lệ 殘tàn 忍nhẫn 。懷hoài 恨hận 結kết 怒nộ 。名danh 之chi 為vi 恚khuể 。於ư 諸chư 事sự 理lý 旨chỉ 無vô 所sở 曉hiểu 。名danh 之chi 為vi 癡si 。身thân 口khẩu 七thất 支chi 。唯duy 是thị 業nghiệp 道đạo 。意ý 地địa 三tam 支chi 。屬thuộc 煩phiền 惱não 道đạo 。繇# 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。必tất 招chiêu 苦khổ 果quả 。長trường/trưởng 繫hệ 三tam 界giới 。故cố 不bất 順thuận 聖thánh 道Đạo 。是thị 惡ác 若nhược 止chỉ 。即tức 名danh 十Thập 善Thiện 。譬thí 如như 破phá 闇ám 即tức 是thị 光quang 明minh 。泮phấn 氷băng 即tức 便tiện 成thành 水thủy 也dã 。然nhiên 惡ác 既ký 有hữu 事sự 惡ác 理lý 惡ác 。故cố 翻phiên 惡ác 為vi 善thiện 。亦diệc 有hữu 事sự 善thiện 理lý 善thiện 。就tựu 事sự 善thiện 中trung 。下hạ 品phẩm 十Thập 善Thiện 為vi 脩tu 羅la 因nhân 。中trung 品phẩm 十Thập 善Thiện 為vi 人nhân 道đạo 因nhân 。上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 為vi 天thiên 道đạo 因nhân 。就tựu 理lý 善thiện 中trung 。真Chân 諦Đế 善thiện 為vi 二Nhị 乘Thừa 因nhân 。俗tục 諦đế 善thiện 為vi 菩Bồ 薩Tát 因nhân 。中trung 諦đế 善thiện 為vi 佛Phật 乘thừa 因nhân 。此thử 三tam 理lý 善thiện 。俱câu 名danh 上thượng 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。以dĩ 行hành 事sự 善thiện 者giả 。未vị 必tất 能năng 達đạt 理lý 善thiện 。而nhi 行hành 理lý 善thiện 者giả 。必tất 兼kiêm 圓viên 滿mãn 事sự 善thiện 故cố 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 有hữu 眾chúng 過quá 。而nhi 不bất 自tự 悔hối 。頓đốn 息tức 其kỳ 心tâm 。罪tội 來lai 赴phó 身thân 。如như 水thủy 歸quy 海hải 。漸tiệm 成thành 深thâm 廣quảng 。若nhược 人nhân 有hữu 過quá 。自tự 解giải 知tri 非phi 。改cải 惡ác 行hành 善thiện 。罪tội 自tự 消tiêu 滅diệt 。如như 病bệnh 得đắc 汗hãn 。漸tiệm 有hữu 痊thuyên 損tổn 耳nhĩ 。

此thử 第đệ 五ngũ 章chương 。承thừa 上thượng 止chỉ 惡ác 行hành 善thiện 之chi 意ý 。而nhi 勸khuyến 勉miễn 改cải 過quá 遷thiên 善thiện 也dã 。有hữu 過quá 不bất 悔hối 。則tắc 如như 水thủy 赴phó 海hải 。日nhật 深thâm 日nhật 廣quảng 。知tri 過quá 必tất 改cải 。則tắc 如như 病bệnh 發phát 汗hãn 。客khách 邪tà 自tự 除trừ 。

佛Phật 言ngôn 。

惡ác 人nhân 聞văn 善thiện 。故cố 來lai 擾nhiễu 亂loạn 者giả 。汝nhữ 自tự 禁cấm 息tức 。當đương 無vô 瞋sân 責trách 。彼bỉ 來lai 惡ác 者giả 。而nhi 自tự 惡ác 之chi 。

此thử 第đệ 六lục 章chương 申thân 明minh 善thiện 能năng 勝thắng 惡ác 。而nhi 惡ác 不bất 能năng 破phá 善thiện 也dã 。上thượng 文văn 勸khuyến 人nhân 。止chỉ 惡ác 行hành 善thiện 。改cải 過quá 遷thiên 善thiện 。恐khủng 有hữu 愚ngu 者giả 。畏úy 彼bỉ 惡ác 人nhân 撓nạo 亂loạn 。遂toại 不bất 敢cảm 行hành 。故cố 誡giới 以dĩ 慎thận 勿vật 瞋sân 責trách 惡ác 人nhân 。以dĩ 惡ác 乃nãi 在tại 彼bỉ 。於ư 我ngã 無vô 涉thiệp 故cố 也dã 。如như 明minh 鏡kính 中trung 。現hiện 於ư 醜xú 容dung 。彼bỉ 容dung 自tự 醜xú 。鏡kính 何hà 醜xú 哉tai 。倘thảng 一nhất 生sanh 瞋sân 責trách 。則tắc 反phản 攬lãm 彼bỉ 之chi 惡ác 。成thành 我ngã 之chi 惡ác 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

有hữu 人nhân 聞văn 吾ngô 守thủ 道Đạo 。行hành 大đại 仁nhân 慈từ 。故cố 致trí 罵mạ 佛Phật 。佛Phật 默mặc 不bất 對đối 。罵mạ 止chỉ 問vấn 曰viết 。子tử 以dĩ 禮lễ 從tùng 人nhân 。其kỳ 人nhân 不bất 納nạp 。禮lễ 歸quy 子tử 乎hồ 。對đối 曰viết 。歸quy 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

今kim 子tử 罵mạ 我ngã 。我ngã 今kim 不bất 納nạp 。子tử 自tự 持trì 禍họa 。歸quy 子tử 身thân 矣hĩ 。猶do 響hưởng 應ứng 聲thanh 。影ảnh 之chi 隨tùy 形hình 。終chung 無vô 免miễn 離ly 。慎thận 勿vật 為vi 惡ác 。

此thử 第đệ 七thất 章chương 。即tức 上thượng 章chương 彼bỉ 來lai 惡ác 者giả 。而nhi 自tự 惡ác 之chi 。之chi 明minh 證chứng 也dã 。今kim 人nhân 聞văn 罵mạ 。鮮tiên 不bất 發phát 瞋sân 。大đại 似tự 領lãnh 謝tạ 帖# 子tử 。正chánh 中trung 罵mạ 者giả 之chi 計kế 耳nhĩ 。思tư 之chi 思tư 之chi 。或hoặc 問vấn 。佛Phật 既ký 大đại 慈từ 。何hà 不bất 令linh 罵mạ 者giả 無vô 禍họa 耶da 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 豈khởi 欲dục 令linh 其kỳ 得đắc 禍họa 。無vô 奈nại 彼bỉ 人nhân 。自tự 招chiêu 禍họa 患hoạn 。今kim 誡giới 以dĩ 慎thận 勿vật 為vi 惡ác 。即tức 是thị 除trừ 其kỳ 禍họa 源nguyên 。慈từ 悲bi 甚thậm 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

惡ác 人nhân 害hại 賢hiền 者giả 。猶do 仰ngưỡng 天thiên 而nhi 唾thóa 。唾thóa 不bất 至chí 天thiên 。還hoàn 從tùng 己kỷ 墮đọa 。逆nghịch 風phong 揚dương 塵trần 。塵trần 不bất 至chí 彼bỉ 。還hoàn 坌bộn 己kỷ 身thân 。賢hiền 不bất 可khả 毀hủy 。禍họa 必tất 滅diệt 己kỷ 。

此thử 第đệ 八bát 章chương 。深thâm 誡giới 惡ác 人nhân 令linh 勿vật 害hại 賢hiền 。而nhi 兼kiêm 以dĩ 勗úc 賢hiền 人nhân 也dã 。人nhân 若nhược 果quả 賢hiền 。則tắc 如như 天thiên 亦diệc 如như 上thượng 風phong 。豈khởi 受thọ 唾thóa 塵trần 。倘thảng 可khả 受thọ 毀hủy 。便tiện 非phi 賢hiền 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

博bác 聞văn 愛ái 道Đạo 。道Đạo 必tất 難nan 會hội 。守thủ 志chí 奉phụng 道Đạo 。其kỳ 道Đạo 甚thậm 大đại 。

此thử 第đệ 九cửu 章chương 。誡giới 勸khuyến 稟bẩm 教giáo 行hành 人nhân 。須tu 聞văn 而nhi 思tư 。思tư 而nhi 修tu 。不bất 宜nghi 但đãn 貴quý 口khẩu 耳nhĩ 之chi 學học 也dã 。博bác 聞văn 者giả 。不bất 知tri 隨tùy 文văn 入nhập 觀quán 。惟duy 圖đồ 強cường 記ký 名danh 言ngôn 也dã 。愛ái 道đạo 者giả 。不bất 知tri 道đạo 本bổn 即tức 心tâm 。妄vọng 於ư 心tâm 外ngoại 取thủ 道đạo 也dã 。守thủ 志chí 者giả 。念niệm 念niệm 趨xu 向hướng 菩Bồ 提Đề 。不bất 雜tạp 名danh 利lợi 心tâm 也dã 。奉phụng 道đạo 者giả 。念niệm 念niệm 體thể 會hội 心tâm 源nguyên 。不bất 復phục 向hướng 外ngoại 覓mịch 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

覩đổ 人nhân 施thí 道đạo 。助trợ 之chi 歡hoan 喜hỷ 。得đắc 福phước 甚thậm 大đại 。沙Sa 門Môn 問vấn 曰viết 。此thử 福phước 盡tận 乎hồ 。

佛Phật 言ngôn 。

譬thí 如như 一nhất 炬cự 之chi 火hỏa 。數sổ 千thiên 百bách 人nhân 。各các 以dĩ 炬cự 來lai 分phân 取thủ 。熟thục 食thực 除trừ 冥minh 。此thử 炬cự 如như 故cố 。福phước 亦diệc 如như 之chi 。

此thử 第đệ 十thập 章chương 。明minh 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 。福phước 無vô 窮cùng 盡tận 也dã 。施thí 道đạo 有hữu 三tam 。一nhất 資tư 生sanh 施thí 。謂vị 以dĩ 財tài 濟tế 其kỳ 貧bần 窮cùng 。二nhị 無vô 畏úy 施thí 。謂vị 於ư 難nạn/nan 中trung 拔bạt 其kỳ 憂ưu 苦khổ 。三tam 者giả 法Pháp 施thí 。謂vị 以dĩ 三tam 學học 令linh 得đắc 四tứ 益ích 。不bất 惟duy 自tự 行hành 三tam 種chủng 施thí 道đạo 。得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。即tức 使sử 見kiến 他tha 行hành 施thí 。助trợ 令linh 歡hoan 喜hỷ 。福phước 亦diệc 無vô 盡tận 。沙Sa 門Môn 下hạ 。釋thích 疑nghi 。恐khủng 有hữu 愚ngu 人nhân 正chánh 行hạnh 施thí 時thời 。見kiến 他tha 隨tùy 喜hỷ 。懼cụ 他tha 分phần/phân 我ngã 功công 德đức 。故cố 以dĩ 炬cự 火hỏa 如như 故cố 曉hiểu 之chi 。蓋cái 不bất 惟duy 無vô 減giảm 於ư 我ngã 。而nhi 福phước 報báo 展triển 轉chuyển 殊thù 勝thắng 矣hĩ 。昔tích 有hữu 二nhị 人nhân 採thải 華hoa 。一nhất 自tự 供cung 佛Phật 。一nhất 轉chuyển 施thí 人nhân 供cung 佛Phật 。以dĩ 問vấn 彌Di 勒Lặc 。彌Di 勒Lặc 曰viết 。自tự 供cung 者giả 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 果quả 。施thí 人nhân 者giả 成thành 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。蓋cái 獨độc 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 若nhược 與dữ 人nhân 。與dữ 少thiểu 不bất 若nhược 與dữ 眾chúng 。世thế 出xuất 世thế 道đạo 。無vô 不bất 皆giai 然nhiên 也dã 。熟thục 食thực 。喻dụ 成thành 聖thánh 果Quả 。除trừ 冥minh 。喻dụ 破phá 三tam 障chướng 。

佛Phật 言ngôn 。

飯phạn 惡ác 人nhân 百bách 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 善thiện 人nhân 。飯phạn 善thiện 人nhân 千thiên 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 持trì 五Ngũ 戒Giới 者giả 。飯phạn 五Ngũ 戒Giới 者giả 萬vạn 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。飯phạn 百bách 萬vạn 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。飯phạn 千thiên 萬vạn 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 阿A 那Na 含Hàm 。飯phạn 一nhất 億ức 阿A 那Na 含Hàm 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 阿A 羅La 漢Hán 。飯phạn 十thập 億ức 阿A 羅La 漢Hán 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 辟Bích 支Chi 佛Phật 。飯phạn 百bách 億ức 辟Bích 支Chi 佛Phật 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。飯phạn 千thiên 億ức 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。不bất 如như 飯phạn 一nhất 無vô 念niệm 。無vô 住trụ 無vô 修tu 。無vô 證chứng 之chi 者giả 。

此thử 第đệ 十thập 一nhất 章chương 。較giảo 量lượng 福phước 田điền 勝thắng 劣liệt 不bất 等đẳng 。令linh 人nhân 知tri 所sở 歸quy 向hướng 也dã 。一nhất 善thiện 勝thắng 百bách 惡ác 人nhân 。顯hiển 易dị 可khả 知tri 。一nhất 持trì 五Ngũ 戒Giới 人nhân 勝thắng 千thiên 善thiện 人nhân 者giả 。以dĩ 世thế 間gian 善thiện 人nhân 所sở 奉phụng 十Thập 善Thiện 僅cận 屬thuộc 舊cựu 醫y 之chi 法pháp 。不bất 以dĩ 三Tam 歸Quy 為vi 體thể 。不bất 成thành 出xuất 世thế 津tân 梁lương 。若nhược 能năng 受thọ 三Tam 自Tự 歸Quy 。奉phụng 持trì 五Ngũ 戒Giới 。為vi 佛Phật 弟đệ 子tử 。便tiện 知tri 四Tứ 諦Đế 四tứ 念niệm 處xứ 門môn 。於ư 一nhất 生sanh 中trung 。堪kham 證chứng 三tam 果quả 。故cố 得đắc 千thiên 倍bội 勝thắng 於ư 常thường 流lưu 也dã 。一nhất 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。勝thắng 萬vạn 五Ngũ 戒Giới 者giả 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 已dĩ 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 。已dĩ 預dự 聖thánh 流lưu 。故cố 得đắc 遠viễn 勝thắng 內nội 外ngoại 凡phàm 也dã 。一nhất 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。勝thắng 百bách 萬vạn 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 六lục 品phẩm 思tư 惑hoặc 。煩phiền 惱não 漸tiệm 薄bạc 。正chánh 使sử 百bách 萬vạn 住trụ 果quả 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。未vị 修tu 勝thắng 進tiến 行hành 時thời 。終chung 不bất 能năng 知tri 。二nhị 果quả 境cảnh 界giới 。何hà 況huống 能năng 到đáo 耶da 。一nhất 阿A 那Na 含Hàm 。勝thắng 千thiên 萬vạn 斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。阿A 那Na 含Hàm 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 思tư 惑hoặc 九cửu 品phẩm 皆giai 盡tận 。正chánh 使sử 千thiên 萬vạn 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。終chung 不bất 能năng 知tri 。三tam 果quả 境cảnh 界giới 。況huống 能năng 到đáo 耶da 。一nhất 阿A 羅La 漢Hán 。勝thắng 一nhất 億ức 阿A 那Na 含Hàm 者giả 。萬vạn 萬vạn 曰viết 億ức 。阿A 羅La 漢Hán 斷đoạn 盡tận 見kiến 思tư 。超siêu 出xuất 三tam 界giới 。尤vưu 非phi 住trụ 三tam 果quả 人nhân 能năng 知tri 能năng 到đáo 故cố 也dã 。辟Bích 支Chi 佛Phật 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 者giả 出xuất 有hữu 佛Phật 世thế 。稟bẩm 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 教giáo 。悟ngộ 道đạo 侵xâm 習tập 。名danh 為vi 緣Duyên 覺Giác 。二nhị 者giả 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。觀quán 物vật 幻huyễn 化hóa 。自tự 悟ngộ 無vô 生sanh 。斷đoạn 結kết 侵xâm 習tập 。名danh 為vi 獨Độc 覺Giác 。以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 但đãn 斷đoạn 正chánh 使sử 。辟Bích 支Chi 佛Phật 兼kiêm 侵xâm 餘dư 習tập 。故cố 一nhất 辟Bích 支Chi 。能năng 勝thắng 十thập 億ức 。阿A 羅La 漢Hán 也dã 。三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。約ước 藏tạng 頭đầu 佛Phật 果Quả 言ngôn 之chi 。三tam 大đại 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。修tu 行hành 六Lục 度Độ 。正chánh 習tập 皆giai 悉tất 斷đoạn 盡tận 。利lợi 益ích 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。故cố 一nhất 佛Phật 能năng 勝thắng 百bách 億ức 辟Bích 支Chi 佛Phật 也dã 。無vô 念niệm 無vô 住trụ 。無vô 修tu 無vô 證chứng 之chi 者giả 。指chỉ 圓viên 教giáo 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 。亦diệc 可khả 兼kiêm 攝nhiếp 別biệt 教giáo 初Sơ 地Địa 。通thông 教giáo 佛Phật 地địa 。蓋cái 通thông 教giáo 體thể 色sắc 入nhập 空không 。知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 性tánh 。故cố 念niệm 即tức 無vô 念niệm 。住trụ 即tức 無vô 住trụ 。修tu 即tức 無vô 修tu 。證chứng 即tức 無vô 證chứng 。至chí 成thành 佛Phật 時thời 。能năng 於ư 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。示thị 現hiện 最tối 高cao 大đại 身thân 。統thống 王vương 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。別biệt 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。圓viên 發phát 心tâm 住trụ 。皆giai 已dĩ 分phần/phân 證chứng 法Pháp 身thân 。皆giai 能năng 示thị 現hiện 。百bách 界giới 作tác 佛Phật 。八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。所sở 以dĩ 供cung 此thử 一nhất 人nhân 。勝thắng 於ư 千thiên 億ức 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 也dã 。

復phục 次thứ 前tiền 之chi 八bát 番phiên 。皆giai 是thị 約ước 田điền 。此thử 第đệ 九cửu 番phiên 即tức 是thị 約ước 心tâm 。蓋cái 未vị 達đạt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。念niệm 本bổn 無vô 念niệm 。住trụ 本bổn 無vô 住trụ 。修tu 本bổn 無vô 修tu 。證chứng 本bổn 無vô 證chứng 。故cố 於ư 平bình 等đẳng 法Pháp 中trung 。分phần/phân 勝thắng 分phần/phân 劣liệt 。若nhược 了liễu 達đạt 無vô 念niệm 無vô 住trụ 。無vô 修tu 無vô 證chứng 妙diệu 理lý 。則tắc 下hạ 自tự 惡ác 人nhân 。上thượng 至chí 諸chư 佛Phật 。罔võng 非phi 無vô 念niệm 無vô 住trụ 。無vô 修tu 無vô 證chứng 之chi 者giả 。所sở 以dĩ 人nhân 上thượng 佛Phật 飯phạn 。佛Phật 施thí 餓ngạ 狗cẩu 。功công 德đức 無vô 異dị 。維duy 摩ma 以dĩ 一nhất 分phần/phân 奉phụng 。難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 。一nhất 分phần/phân 施thí 田điền 最tối 下hạ 乞khất 人nhân 。福phước 亦diệc 平bình 等đẳng 。若nhược 不bất 知tri 福phước 勝thắng 劣liệt 差sai 別biệt 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 修tu 德đức 之chi 足túc 貴quý 。若nhược 不bất 達đạt 生sanh 佛Phật 本bổn 自tự 平bình 等đẳng 。則tắc 無vô 以dĩ 悟ngộ 性tánh 德đức 之chi 淵uyên 源nguyên 。是thị 謂vị 常thường 同đồng 常thường 別biệt 。常thường 別biệt 常thường 同đồng 。法Pháp 界Giới 法pháp 爾nhĩ 微vi 妙diệu 法Pháp 門môn 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 有hữu 二nhị 十thập 難nạn/nan 。貧bần 窮cùng 布bố 施thí 難nan 。豪hào 貴quý 學học 道Đạo 難nan 。棄khí 命mạng 必tất 死tử 難nan 。得đắc 覩đổ 佛Phật 經Kinh 難nạn/nan 。生sanh 值trị 佛Phật 世thế 難nan 。忍nhẫn 色sắc 忍nhẫn 欲dục 難nan 。見kiến 好hảo 不bất 求cầu 難nan 。被bị 辱nhục 不bất 瞋sân 難nan 。有hữu 勢thế 不bất 臨lâm 難nan 。觸xúc 事sự 無vô 心tâm 難nan 。廣quảng 學học 博bác 究cứu 難nan 。除trừ 滅diệt 我ngã 慢mạn 難nan 。不bất 輕khinh 未vị 學học 難nan 。心tâm 行hành 平bình 等đẳng 難nan 。不bất 說thuyết 是thị 非phi 難nan 。會hội 善Thiện 知Tri 識Thức 難nan 。見kiến 性tánh 學học 道Đạo 難nan 。隨tùy 化hóa 度độ 人nhân 難nan 。覩đổ 境cảnh 不bất 動động 難nạn/nan 。善thiện 解giải 方phương 便tiện 難nan 。

此thử 第đệ 十thập 二nhị 章chương 。略lược 舉cử 二nhị 十thập 難nạn/nan 事sự 以dĩ 為vi 勸khuyến 誡giới 也dã 。順thuận 情tình 則tắc 易dị 。逆nghịch 情tình 則tắc 難nạn/nan 。然nhiên 能năng 深thâm 發phát 肯khẳng 心tâm 。則tắc 雖tuy 難nạn/nan 而nhi 易dị 。其kỳ 或hoặc 但đãn 隨tùy 流lưu 俗tục 。則tắc 雖tuy 易dị 亦diệc 難nạn/nan 。夫phu 貧bần 窮cùng 則tắc 布bố 施thí 為vi 難nạn/nan 。故cố 雖tuy 少thiểu 許hứa 之chi 施thí 。得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。不bất 可khả 不bất 勉miễn 力lực 也dã 。然nhiên 現hiện 見kiến 有hữu 貧bần 而nhi 能năng 施thí 者giả 。乃nãi 富phú 人nhân 反phản 不bất 肯khẳng 施thí 。則tắc 慳san 鄙bỉ 為vi 何hà 如như 耶da 。豪hào 貴quý 學học 道Đạo 。例lệ 施thí 可khả 知tri 。人nhân 所sở 最tối 重trọng 者giả 身thân 命mạng 。誠thành 能năng 棄khí 命mạng 。則tắc 何hà 事sự 不bất 可khả 為vi 者giả 。然nhiên 未vị 聞văn 保bảo 命mạng 畏úy 死tử 之chi 人nhân 。果quả 能năng 長trường 生sanh 不bất 死tử 。則tắc 亦diệc 何hà 事sự 貪tham 惜tích 耶da 。佛Phật 經Kinh 難nạn/nan 覩đổ 。今kim 幸hạnh 覩đổ 佛Phật 經Kinh 而nhi 不bất 研nghiên 精tinh 殫đàn 思tư 。則tắc 與dữ 不bất 覩đổ 何hà 異dị 。佛Phật 世thế 難nan 值trị 。今kim 幸hạnh 值trị 佛Phật 世thế 而nhi 不bất 及cập 時thời 進tiến 修tu 。則tắc 與dữ 不bất 值trị 何hà 殊thù 。色sắc 欲dục 雖tuy 恆hằng 情tình 所sở 好hiếu 。然nhiên 或hoặc 察sát 其kỳ 味vị 少thiểu 苦khổ 多đa 。或hoặc 觀quán 其kỳ 如như 幻huyễn 如như 影ảnh 。則tắc 亦diệc 何hà 難nan 忍nhẫn 制chế 。若nhược 見kiến 好hảo/hiếu 時thời 。知tri 其kỳ 未vị 必tất 可khả 求cầu 。則tắc 貪tham 心tâm 自tự 息tức 。若nhược 被bị 辱nhục 時thời 。但đãn 以dĩ 情tình 恕thứ 理lý 遣khiển 。則tắc 瞋sân 意ý 自tự 平bình 。視thị 富phú 貴quý 若nhược 草thảo 頭đầu 露lộ 。何hà 容dung 以dĩ 勢thế 臨lâm 人nhân 。觀quán 事sự 境cảnh 同đồng 夢mộng 所sở 緣duyên 。何hà 必tất 勞lao 心tâm 措thố 置trí 。廣quảng 學học 而nhi 不bất 博bác 究cứu 。如như 入nhập 海hải 無vô 指chỉ 南nam 針châm 。安an 能năng 會hội 理lý 。恃thị 學học 而nhi 生sanh 我ngã 慢mạn 。如như 沃ốc 壤nhưỡng 以dĩ 滋tư 稊đề 稗bại 。反phản 害hại 良lương 禾hòa 。佛Phật 嘗thường 言ngôn 四tứ 種chủng 不bất 可khả 忽hốt 。一nhất 者giả 火hỏa 雖tuy 小tiểu 不bất 可khả 忽hốt 。二nhị 者giả 龍long 雖tuy 小tiểu 不bất 可khả 忽hốt 。三tam 者giả 王vương 子tử 雖tuy 小tiểu 不bất 可khả 忽hốt 。四tứ 者giả 沙Sa 門Môn 雖tuy 小tiểu 不bất 可khả 忽hốt 。今kim 有hữu 輕khinh 未vị 學học 者giả 。未vị 知tri 其kỳ 不bất 可khả 忽hốt 故cố 也dã 。心tâm 平bình 等đẳng 。則tắc 施thí 難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 。與dữ 施thí 最tối 下hạ 乞khất 人nhân 。功công 德đức 無vô 異dị 。泯mẫn 是thị 非phi 。則tắc 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。無vô 非phi 佛Phật 法Pháp 。是thị 非phi 情tình 見kiến 未vị 忘vong 。決quyết 不bất 能năng 見kiến 法Pháp 。界giới 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。不bất 見kiến 現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 心tâm 之chi 實thật 性tánh 。決quyết 不bất 可khả 以dĩ 學học 無vô 上thượng 道Đạo 。不bất 學học 稱xưng 性tánh 權quyền 實thật 之chi 道đạo 。不bất 能năng 隨tùy 化hóa 度độ 人nhân 。未vị 達đạt 隨tùy 化hóa 度độ 人nhân 方phương 便tiện 。安an 能năng 覩đổ 十thập 法Pháp 界Giới 境cảnh 而nhi 。一nhất 心tâm 不bất 動động 。若nhược 不bất 能năng 於ư 一nhất 一nhất 。法Pháp 界Giới 中trung 具cụ 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 界giới 事sự 理lý 。何hà 繇# 善thiện 解giải 同đồng 體thể 方phương 便tiện 。故cố 知tri 此thử 二nhị 十thập 事sự 。後hậu 後hậu 難nạn/nan 於ư 前tiền 前tiền 也dã 。

沙Sa 門Môn 問vấn 佛Phật 。以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。得đắc 知tri 宿túc 命mạng 。會hội 其kỳ 至chí 道Đạo 。

佛Phật 言ngôn 。

淨tịnh 心tâm 守thủ 志chí 。可khả 會hội 至chí 道Đạo 。譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。垢cấu 去khứ 明minh 存tồn 。斷đoạn 欲dục 無vô 求cầu 。當đương 得đắc 宿túc 命mạng 。

此thử 第đệ 十thập 三tam 章chương 。問vấn 意ý 重trọng/trùng 在tại 宿túc 命mạng 。答đáp 意ý 重trọng/trùng 在tại 會hội 道đạo 。葢# 知tri 宿túc 命mạng 者giả 。未vị 必tất 會hội 至chí 道đạo 。而nhi 會hội 至chí 道đạo 者giả 。決quyết 能năng 知tri 宿túc 命mạng 也dã 。

沙Sa 門Môn 問vấn 佛Phật 。何hà 者giả 為vi 善thiện 。何hà 者giả 最tối 大đại 。

佛Phật 言ngôn 。

行hành 道Đạo 守thủ 真chân 者giả 善thiện 。志chí 與dữ 道Đạo 合hợp 者giả 大đại 。

此thử 第đệ 十thập 四tứ 章chương 。明minh 善thiện 莫mạc 善thiện 於ư 真chân 修tu 。大đại 莫mạc 大đại 於ư 實thật 證chứng 也dã 行hành 道Đạo 守thủ 真chân 。則tắc 萬vạn 善thiện 同đồng 會hội 。志chí 與dữ 道đạo 合hợp 。則tắc 法Pháp 界Giới 體thể 圓viên 。

沙Sa 門Môn 問vấn 佛Phật 。何hà 者giả 多đa 力lực 。何hà 者giả 最tối 明minh 。

佛Phật 言ngôn 。

忍nhẫn 辱nhục 多đa 力lực 。不bất 懷hoài 惡ác 故cố 。兼kiêm 加gia 安an 健kiện 。忍nhẫn 者giả 無vô 惡ác 。必tất 為vi 人nhân 尊tôn 。心tâm 垢cấu 滅diệt 盡tận 。淨tịnh 無vô 瑕hà 穢uế 。是thị 為vi 最tối 明minh 。未vị 有hữu 天thiên 地địa 。逮đãi 於ư 今kim 日nhật 。十thập 方phương 所sở 有hữu 。無vô 有hữu 不bất 見kiến 。無vô 有hữu 不bất 知tri 。無vô 有hữu 不bất 聞văn 。得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。可khả 謂vị 明minh 矣hĩ 。

此thử 第đệ 十thập 五ngũ 章chương 。明minh 忍nhẫn 辱nhục 力lực 大đại 。滅diệt 垢cấu 明minh 遠viễn 也dã 。忍nhẫn 有hữu 三tam 種chủng 。一nhất 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。亦diệc 名danh 生sanh 忍nhẫn 。二nhị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。亦diệc 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 。三tam 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。亦diệc 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 忍nhẫn 。今kim 即tức 約ước 耐nại 怨oán 害hại 而nhi 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。餘dư 文văn 易dị 知tri 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 懷hoài 愛ái 欲dục 。不bất 見kiến 道Đạo 者giả 。譬thí 如như 澄trừng 水thủy 。致trí 手thủ 攪giảo 之chi 。眾chúng 人nhân 共cộng 臨lâm 。無vô 有hữu 覩đổ 其kỳ 影ảnh 者giả 。人nhân 以dĩ 愛ái 欲dục 交giao 錯thác 。心tâm 中trung 濁trược 興hưng 。故cố 不bất 見kiến 道Đạo 。汝nhữ 等đẳng 沙Sa 門Môn 。當đương 捨xả 愛ái 欲dục 。愛ái 欲dục 垢cấu 盡tận 。道Đạo 可khả 見kiến 矣hĩ 。

此thử 第đệ 十thập 六lục 章chương 。明minh 吾ngô 人nhân 心tâm 水thủy 本bổn 澄trừng 。即tức 是thị 至chí 道đạo 。但đãn 繇# 愛ái 欲dục 所sở 攪giảo 。故cố 不bất 能năng 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。炳bỉnh 現hiện 十thập 界giới 影ảnh 像tượng 也dã 。捨xả 三tam 界giới 愛ái 欲dục 。見kiến 思tư 垢cấu 盡tận 。則tắc 真Chân 諦Đế 道đạo 可khả 見kiến 。捨xả 偏thiên 真chân 愛ái 欲dục 。塵trần 沙sa 垢cấu 盡tận 。則tắc 俗tục 諦Đế 道Đạo 可khả 見kiến 。捨xả 果quả 報báo 愛ái 欲dục 。無vô 明minh 垢cấu 盡tận 。則tắc 中trung 諦Đế 道Đạo 可khả 見kiến 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

夫phu 見kiến 道Đạo 者giả 。譬thí 如như 持trì 炬cự 。入nhập 冥minh 室thất 中trung 。其kỳ 冥minh 即tức 滅diệt 。而nhi 明minh 獨độc 存tồn 。學học 道Đạo 見kiến 諦Đế 。無vô 明minh 即tức 滅diệt 。而nhi 明minh 常thường 存tồn 矣hĩ 。

此thử 第đệ 十thập 七thất 章chương 。深thâm 顯hiển 無vô 明minh 無vô 性tánh 。故cố 見kiến 道đạo 即tức 可khả 永vĩnh 滅diệt 。亦diệc 顯hiển 無vô 明minh 未vị 滅diệt 。不bất 得đắc 名danh 真chân 見kiến 道đạo 也dã 。知tri 無vô 明minh 之chi 可khả 滅diệt 。不bất 致trí 生sanh 於ư 退thoái 屈khuất 。知tri 真chân 見kiến 之chi 常thường 明minh 。亦diệc 可khả 祛khư 增tăng 上thượng 慢mạn 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

吾ngô 法Pháp 念niệm 無vô 念niệm 念niệm 。行hành 無vô 行hành 行hành 。言ngôn 無vô 言ngôn 言ngôn 。修tu 無vô 修tu 修tu 。會hội 者giả 近cận 爾nhĩ 。迷mê 者giả 遠viễn 乎hồ 。言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。非phi 物vật 所sở 拘câu 。差sai 之chi 毫hào 釐li 。失thất 之chi 須tu 臾du 。

此thử 第đệ 十thập 八bát 章chương 。明minh 念niệm 行hành 言ngôn 修tu 。皆giai 超siêu 有hữu 無vô 兩lưỡng 關quan 。而nhi 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 無vô 情tình 見kiến 湊thấu 泊bạc 也dã 。念niệm 即tức 無vô 念niệm 。故cố 常thường 念niệm 此thử 無vô 念niệm 之chi 念niệm 。豈khởi 以dĩ 不bất 念niệm 為vi 無vô 念niệm 哉tai 。行hành 等đẳng 三tam 句cú 。例lệ 此thử 可khả 知tri 。會hội 得đắc 則tắc 觸xúc 事sự 全toàn 真chân 。迷mê 者giả 則tắc 轉chuyển 趨xu 轉chuyển 遠viễn 。言ngôn 語ngữ 相tương/tướng 即tức 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。故cố 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。一nhất 切thiết 物vật 即tức 真Chân 如Như 性tánh 。故cố 非phi 物vật 所sở 拘câu 。才tài 涉thiệp 有hữu 無vô 。便tiện 隔cách 霄tiêu 壤nhưỡng 。故cố 差sai 之chi 毫hào 釐li 。才tài 涉thiệp 思tư 惟duy 。便tiện 成thành 剩thặng 法pháp 。故cố 失thất 之chi 須tu 臾du 。

佛Phật 言ngôn 。

觀quán 天thiên 地địa 。念niệm 非phi 常thường 。觀quán 世thế 界giới 。念niệm 非phi 常thường 。觀quán 靈linh 覺giác 。即tức 菩Bồ 提Đề 。如như 是thị 知tri 識thức 。得đắc 道Đạo 疾tật 矣hĩ 。

此thử 第đệ 十thập 九cửu 章chương 。明minh 唯duy 心tâm 識thức 觀quán 。遣khiển 虗hư 存tồn 實thật 也dã 。天thiên 覆phú 地địa 載tái 。凡phàm 情tình 計kế 為vi 常thường 住trụ 實thật 有hữu 。今kim 觀quán 天thiên 則tắc 寒hàn 暑thử 代đại 謝tạ 。地địa 則tắc 陵lăng 谷cốc 遞đệ 遷thiên 。既ký 爾nhĩ 生sanh 滅diệt 非phi 常thường 。豈khởi 是thị 心tâm 外ngoại 實thật 法pháp 。次thứ 觀quán 一nhất 身thân 之chi 中trung 。世thế 為vi 遷thiên 流lưu 。界giới 為vi 方phương 位vị 。世thế 固cố 念niệm 念niệm 不bất 停đình 。界giới 亦diệc 互hỗ 對đối 無vô 定định 。於ư 中trung 豈khởi 有hữu 實thật 我ngã 實thật 法pháp 。此thử 則tắc 遣khiển 徧biến 計kế 之chi 本bổn 虗hư 也dã 。次thứ 觀quán 現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 。靈linh 覺giác 之chi 性tánh 。既ký 離ly 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。便tiện 成thành 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。此thử 則tắc 存tồn 依y 圓viên 之chi 實thật 性tánh 也dã 。遣khiển 虗hư 則tắc 無vô 增tăng 益ích 謗báng 。存tồn 實thật 則tắc 無vô 損tổn 減giảm 謗báng 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。速tốc 契khế 中trung 道đạo 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

當đương 念niệm 身thân 中trung 四tứ 大đại 。各các 自tự 有hữu 名danh 。都đô 無vô 我ngã 者giả 。我ngã 既ký 都đô 無vô 。其kỳ 如như 幻huyễn 耳nhĩ 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 章chương 。示thị 人nhân 以dĩ 四tứ 大đại 觀quán 身thân 而nhi 入nhập 如như 幻huyễn 法Pháp 門môn 也dã 。身thân 中trung 堅kiên 者giả 名danh 地địa 。潤nhuận 者giả 名danh 水thủy 。煖noãn 者giả 名danh 火hỏa 。動động 者giả 名danh 風phong 。覓mịch 我ngã 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。能năng 成thành 所sở 成thành 。體thể 皆giai 如như 幻huyễn 。能năng 觀quán 所sở 觀quán 。亦diệc 復phục 如như 幻huyễn 。於ư 一nhất 幻huyễn 喻dụ 。便tiện 可khả 通thông 達đạt 空không 假giả 中trung 理lý 。故cố 知tri 四tứ 大đại 觀quán 身thân 。實thật 四tứ 教giáo 之chi 總tổng 戶hộ 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 隨tùy 情tình 欲dục 。求cầu 於ư 聲thanh 名danh 。聲thanh 名danh 顯hiển 著trứ 。身thân 已dĩ 故cố 矣hĩ 。貪tham 世thế 常thường 名danh 。而nhi 不bất 學học 道Đạo 。枉uổng 功công 勞lao 形hình 。譬thí 如như 燒thiêu 香hương 。雖tuy 人nhân 聞văn 香hương 。香hương 之chi 燼tẫn 矣hĩ 。危nguy 身thân 之chi 火hỏa 。而nhi 在tại 其kỳ 後hậu 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 章chương 。甚thậm 明minh 好hảo/hiếu 名danh 之chi 人nhân 。不bất 惟duy 無vô 益ích 而nhi 且thả 深thâm 有hữu 損tổn 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

財tài 色sắc 於ư 人nhân 。人nhân 之chi 不bất 捨xả 。譬thí 如như 刀đao 刃nhận 有hữu 蜜mật 。不bất 足túc 一nhất 餐xan 之chi 美mỹ 。小tiểu 兒nhi 舐thỉ 之chi 。則tắc 有hữu 割cát 舌thiệt 之chi 患hoạn 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 二nhị 章chương 。甚thậm 明minh 財tài 色sắc 之chi 味vị 寡quả 而nhi 傷thương 害hại 甚thậm 多đa 。有hữu 智trí 者giả 不bất 可khả 類loại 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 繫hệ 於ư 妻thê 子tử 舍xá 宅trạch 。甚thậm 於ư 牢lao 獄ngục 。牢lao 獄ngục 有hữu 散tán 釋thích 之chi 期kỳ 。妻thê 子tử 無vô 遠viễn 離ly 之chi 念niệm 。情tình 愛ái 於ư 色sắc 。豈khởi 憚đạn 驅khu 馳trì 。雖tuy 有hữu 虎hổ 口khẩu 之chi 患hoạn 。心tâm 存tồn 甘cam 伏phục 。投đầu 泥nê 自tự 溺nịch 。故cố 曰viết 凡phàm 夫phu 。透thấu 得đắc 此thử 門môn 。出xuất 塵trần 羅La 漢Hán 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 三tam 章chương 。深thâm 明minh 妻thê 子tử 舍xá 宅trạch 。之chi 埋mai 沒một 人nhân 。而nhi 勸khuyến 以dĩ 速tốc 遠viễn 離ly 也dã 。欲dục 界giới 以dĩ 男nam 女nữ 眷quyến 屬thuộc 為vi 妻thê 子tử 。種chủng 種chủng 宮cung 殿điện 為vi 舍xá 宅trạch 。色sắc 界giới 以dĩ 味vị 禪thiền 為vi 妻thê 子tử 。四tứ 禪thiền 天thiên 為vi 舍xá 宅trạch 。無vô 色sắc 界giới 以dĩ 癡si 定định 為vi 妻thê 子tử 。四tứ 空không 天thiên 為vi 舍xá 宅trạch 。愛ái 見kiến 所sở 噬phệ 。患hoạn 同đồng 虎hổ 口khẩu 。充sung 類loại 言ngôn 之chi 。二Nhị 乘Thừa 以dĩ 一nhất 解giải 脫thoát 味vị 為vi 妻thê 子tử 。偏thiên 真chân 涅Niết 槃Bàn 舍xá 為vi 宅trạch 。權quyền 教giáo 以dĩ 遊du 戲hí 神thần 通thông 為vi 妻thê 子tử 。出xuất 真chân 涉thiệp 俗tục 為vi 舍xá 宅trạch 。透thấu 得đắc 空không 有hữu 兩lưỡng 門môn 。方phương 成thành 中trung 道đạo 無vô 生sanh 之chi 果quả 。

佛Phật 言ngôn 。

愛ái 欲dục 莫mạc 甚thậm 於ư 色sắc 。色sắc 之chi 為vi 欲dục 。其kỳ 大đại 無vô 外ngoại 。賴lại 有hữu 一nhất 矣hĩ 。若nhược 使sử 二nhị 同đồng 。普phổ 天thiên 之chi 人nhân 。無vô 能năng 為vi 道Đạo 者giả 矣hĩ 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 章chương 。深thâm 明minh 色sắc 欲dục 為vì 眾chúng 生sanh 重trọng 病bệnh 也dã 。佛Phật 頂đảnh 經Kinh 云vân 。婬dâm 心tâm 不bất 除trừ 。塵trần 不bất 可khả 出xuất 。

佛Phật 言ngôn 。

愛ái 欲dục 之chi 人nhân 。猶do 如như 執chấp 炬cự 。逆nghịch 風phong 而nhi 行hành 。必tất 有hữu 燒thiêu 手thủ 之chi 患hoạn 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 章chương 。甚thậm 明minh 愛ái 欲dục 之chi 不bất 可khả 習tập 近cận 也dã 。逆nghịch 風phong 把bả 炬cự 。未vị 有hữu 不bất 燒thiêu 手thủ 者giả 。習tập 近cận 愛ái 欲dục 。安an 得đắc 不bất 損tổn 淨tịnh 法Pháp 身thân 。害hại 方phương 便tiện 手thủ 耶da 。

天thiên 神thần 獻hiến 玉ngọc 女nữ 於ư 佛Phật 。欲dục 壞hoại 佛Phật 意ý 。

佛Phật 言ngôn 。

革cách 囊nang 眾chúng 穢uế 。爾nhĩ 來lai 何hà 為vi 。去khứ 。吾ngô 不bất 用dụng 。天thiên 神thần 愈dũ 敬kính 。因nhân 問vấn 道Đạo 意ý 。佛Phật 為vi 解giải 說thuyết 。即tức 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 六lục 章chương 。明minh 佛Phật 不bất 被bị 魔ma 嬈nhiễu 。遂toại 能năng 化hóa 魔ma 也dã 。天thiên 神thần 即tức 魔Ma 王vương 波Ba 旬Tuần 。佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。先tiên 興hưng 甲giáp 兵binh 。不bất 能năng 害hại 佛Phật 。次thứ 獻hiến 三tam 女nữ 。又hựu 不bất 能năng 嬈nhiễu 佛Phật 。乃nãi 歸quy 佛Phật 化hóa 而nhi 證chứng 初sơ 果quả 。人nhân 能năng 觀quán 彼bỉ 女nữ 人nhân 。為vi 革cách 囊nang 眾chúng 穢uế 。則tắc 婬dâm 意ý 得đắc 除trừ 。自tự 他tha 俱câu 利lợi 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

夫phu 為vi 道Đạo 者giả 。猶do 木mộc 在tại 水thủy 。尋tầm 流lưu 而nhi 行hành 。不bất 觸xúc 兩lưỡng 岸ngạn 。不bất 為vị 人nhân 取thủ 。不bất 為vị 鬼quỷ 神thần 所sở 遮già 。不bất 為vị 洄hồi 流lưu 所sở 住trụ 。亦diệc 不bất 腐hủ 敗bại 。吾ngô 保bảo 此thử 木mộc 。決quyết 定định 入nhập 海hải 。學học 道Đạo 之chi 人nhân 。不bất 為vị 情tình 欲dục 所sở 惑hoặc 。不bất 為vị 眾chúng 邪tà 所sở 嬈nhiễu 。精tinh 進tấn 無vô 為vi 。吾ngô 保bảo 此thử 人nhân 。必tất 得đắc 道Đạo 矣hĩ 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 七thất 章chương 。喻dụ 明minh 學học 道Đạo 須tu 遠viễn 離ly 諸chư 障chướng 也dã 。兩lưỡng 岸ngạn 以dĩ 喻dụ 情tình 欲dục 。則tắc 有hữu 見kiến 思tư 情tình 欲dục 無vô 明minh 情tình 欲dục 。見kiến 思tư 情tình 欲dục 。耽đam 染nhiễm 生sanh 死tử 。如như 觸xúc 此thử 岸ngạn 。無vô 明minh 情tình 欲dục 。耽đam 染nhiễm 涅Niết 槃Bàn 。如như 觸xúc 彼bỉ 岸ngạn 。人nhân 及cập 鬼quỷ 神thần 。以dĩ 喻dụ 眾chúng 邪tà 。愛ái 網võng 所sở 纏triền 。如như 為vi 人nhân 取thủ 。見kiến 網võng 所sở 覆phú 。如như 為vi 鬼quỷ 神thần 所sở 遮già 。洄hồi 流lưu 所sở 住trụ 。正chánh 與dữ 精tinh 進tấn 相tương 反phản 。腐hủ 敗bại 。正chánh 與dữ 無vô 為vi 相tương 反phản 。蓋cái 不bất 能năng 直trực 心tâm 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 。每mỗi 欲dục 進tiến 而nhi 反phản 退thoái 。如như 流lưu 急cấp 反phản 洄hồi 。不bất 達đạt 無vô 為vi 法pháp 性tánh 。則tắc 著trước 相tương/tướng 所sở 修tu 福phước 慧tuệ 。終chung 成thành 腐hủ 敗bại 。故cố 必tất 不bất 為vi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。情tình 欲dục 所sở 惑hoặc 。不bất 為vị 愛ái 見kiến 。眾chúng 邪tà 所sở 嬈nhiễu 。正chánh 念niệm 真Chân 如Như 而nhi 精tinh 進tấn 。了liễu 達đạt 法pháp 性tánh 本bổn 無vô 為vi 。斯tư 得đắc 道Đạo 可khả 保bảo 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

慎thận 勿vật 信tín 汝nhữ 意ý 。汝nhữ 意ý 不bất 可khả 信tín 。慎thận 勿vật 與dữ 色sắc 會hội 。色sắc 會hội 即tức 禍họa 生sanh 。得đắc 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 。乃nãi 可khả 信tín 汝nhữ 意ý 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 八bát 章chương 。深thâm 誡giới 意ý 馬mã 難nan 調điều 。而nhi 色sắc 禍họa 宜nghi 避tị 也dã 。眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。秖kỳ 因nhân 恣tứ 情tình 率suất 意ý 。久cửu 受thọ 輪luân 迴hồi 。未vị 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。常thường 與dữ 無vô 明minh 愛ái 見kiến 慢mạn 俱câu 。豈khởi 可khả 自tự 信tín 汝nhữ 意ý 而nhi 不bất 事sự 推thôi 簡giản 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

慎thận 勿vật 視thị 女nữ 色sắc 。亦diệc 莫mạc 共cộng 言ngôn 語ngữ 。若nhược 與dữ 語ngữ 者giả 。正chánh 心tâm 思tư 念niệm 。我ngã 為vi 沙Sa 門Môn 。處xử 於ư 濁trược 世thế 。當đương 如như 蓮liên 華hoa 。不bất 為vi 泥nê 汙ô 。想tưởng 其kỳ 老lão 者giả 如như 母mẫu 。長trưởng 者giả 如như 姊tỷ 。少thiếu 者giả 如như 妹muội 。稚trĩ 者giả 如như 子tử 。生sanh 度độ 脫thoát 心tâm 。息tức 滅diệt 惡ác 念niệm 。

此thử 第đệ 二nhị 十thập 九cửu 章chương 。申thân 明minh 遠viễn 女nữ 防phòng 過quá 。生sanh 善thiện 滅diệt 惡ác 之chi 方phương 便tiện 也dã 。先tiên 以dĩ 蓮liên 華hoa 不bất 染nhiễm 而nhi 自tự 期kỳ 待đãi 。則tắc 正chánh 念niệm 自tự 利lợi 。復phục 視thị 如như 母mẫu 如như 姊tỷ 如như 妹muội 。如như 子tử 而nhi 度độ 脫thoát 之chi 。則tắc 慈từ 心tâm 利lợi 他tha 。既ký 與dữ 二nhị 利lợi 相tương 應ứng 。惡ác 念niệm 自tự 然nhiên 息tức 滅diệt 。

佛Phật 言ngôn 。

夫phu 為vi 道Đạo 者giả 。如như 被bị 乾can 草thảo 。火hỏa 來lai 須tu 避tị 。道Đạo 人Nhân 見kiến 欲dục 。必tất 當đương 遠viễn 之chi 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 章chương 。申thân 誡giới 遠viễn 離ly 諸chư 欲dục 。勿vật 令linh 為vi 欲dục 火hỏa 所sở 燒thiêu 害hại 也dã 。六lục 情tình 根căn 猶do 如như 乾can 草thảo 。六lục 塵trần 境cảnh 喻dụ 若nhược 烈liệt 火hỏa 。未vị 到đáo 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 空không 。應ưng 修tu 遠viễn 離ly 勝thắng 行hành 。

佛Phật 言ngôn 。

有hữu 人nhân 患hoạn 婬dâm 不bất 止chỉ 。欲dục 自tự 除trừ 陰ấm 。佛Phật 謂vị 之chi 曰viết 。若nhược 斷đoạn 其kỳ 陰âm 。不bất 如như 斷đoạn 心tâm 。心tâm 如như 功công 曹tào 。功công 曹tào 若nhược 止chỉ 。從tùng 者giả 都đô 息tức 。邪tà 心tâm 不bất 止chỉ 。斷đoạn 陰âm 何hà 益ích 。佛Phật 為vi 說thuyết 偈kệ 。欲dục 生sanh 於ư 汝nhữ 意ý 。意ý 以dĩ 思tư 想tưởng 生sanh 。二nhị 心tâm 各các 寂tịch 靜tĩnh 。非phi 色sắc 亦diệc 非phi 行hành 。

佛Phật 言ngôn 。

此thử 偈kệ 是thị 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 說thuyết 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 一nhất 章chương 。申thân 明minh 斷đoạn 欲dục 須tu 從tùng 心tâm 斷đoạn 也dã 。斷đoạn 心tâm 之chi 法pháp 。推thôi 此thử 欲dục 從tùng 意ý 生sanh 。意ý 復phục 從tùng 思tư 想tưởng 生sanh 。只chỉ 此thử 思tư 想tưởng 為vi 自tự 生sanh 耶da 。他tha 生sanh 耶da 。共cộng 生sanh 耶da 。無vô 因nhân 生sanh 耶da 。又hựu 此thử 思tư 想tưởng 。為vi 在tại 內nội 耶da 。在tại 外ngoại 耶da 。在tại 兩lưỡng 中trung 間gian 耶da 。為vi 在tại 過quá 去khứ 耶da 。現hiện 在tại 耶da 。未vị 來lai 耶da 。如như 是thị 推thôi 時thời 。思tư 想tưởng 寂tịch 靜tĩnh 。思tư 想tưởng 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。意ý 即tức 寂tịch 靜tĩnh 。意ý 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。欲dục 即tức 寂tịch 靜tĩnh 。欲dục 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。觀quán 一nhất 切thiết 色sắc 如như 鏡kính 像tượng 等đẳng 。即tức 是thị 非phi 色sắc 。觀quán 一nhất 切thiết 行hành 如như 泡bào 沫mạt 等đẳng 。即tức 是thị 非phi 行hành 。從tùng 上thượng 諸chư 佛Phật 展triển 轉chuyển 傳truyền 受thọ 。不bất 過quá 傳truyền 此thử 調điều 心tâm 方phương 便tiện 而nhi 已dĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 從tùng 愛ái 欲dục 生sanh 憂ưu 。從tùng 憂ưu 生sanh 怖bố 。若nhược 離ly 於ư 愛ái 。何hà 憂ưu 何hà 怖bố 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 二nhị 章chương 。推thôi 憂ưu 怖bố 之chi 繇# 愛ái 欲dục 。而nhi 勸khuyến 人nhân 斷đoạn 欲dục 去khứ 愛ái 也dã 。眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。為vi 自tự 身thân 相tướng 。妄vọng 認nhận 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。為vi 自tự 心tâm 相tướng 。執chấp 著trước 貪tham 戀luyến 不bất 肯khẳng 暫tạm 捨xả 。遂toại 生sanh 種chủng 種chủng 憂ưu 惱não 。種chủng 種chủng 恐khủng 怖bố 。惟duy 以dĩ 四tứ 大đại 觀quán 身thân 。知tri 身thân 無vô 我ngã 。以dĩ 四tứ 運vận 觀quán 心tâm 。知tri 心tâm 無vô 常thường 。愛ái 欲dục 既ký 斷đoạn 。憂ưu 怖bố 自tự 除trừ 。

佛Phật 言ngôn 。

夫phu 為vi 道Đạo 者giả 。譬thí 如như 一nhất 人nhân 。與dữ 萬vạn 人nhân 戰chiến 。挂quải 鎧khải 出xuất 門môn 。意ý 或hoặc 怯khiếp 弱nhược 。或hoặc 半bán 路lộ 而nhi 退thoái 。或hoặc 格cách 鬬đấu 而nhi 死tử 。或hoặc 得đắc 勝thắng 而nhi 還hoàn 。沙Sa 門Môn 學học 道Đạo 。應ưng 當đương 堅kiên 持trì 其kỳ 心tâm 。精tinh 進tấn 勇dũng 銳duệ 。不bất 畏úy 前tiền 境cảnh 。破phá 滅diệt 眾chúng 魔ma 。而nhi 得đắc 道Đạo 果Quả 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 三tam 章chương 。喻dụ 明minh 為vi 道đạo 之chi 人nhân 。須tu 具cụ 戒giới 定định 慧tuệ 也dã 。專chuyên 精tinh 學học 道Đạo 之chi 心tâm 。譬thí 如như 一nhất 人nhân 。無vô 始thỉ 虗hư 妄vọng 諸chư 惑hoặc 習tập 氣khí 。譬thí 如như 萬vạn 人nhân 。受thọ 持trì 淨tịnh 戒giới 。譬thí 如như 挂quải 鎧khải 。惟duy 堅kiên 持trì 其kỳ 心tâm 。則tắc 無vô 怯khiếp 弱nhược 之chi 意ý 。此thử 戒giới 力lực 也dã 。精tinh 進tấn 勇dũng 銳duệ 。則tắc 無vô 半bán 路lộ 之chi 退thoái 。此thử 定định 力lực 也dã 。不bất 畏úy 前tiền 境cảnh 。則tắc 無vô 格cách 鬬đấu 致trí 死tử 。此thử 慧tuệ 力lực 也dã 。合hợp 此thử 三tam 力lực 。破phá 滅diệt 無vô 始thỉ 眾chúng 魔ma 。而nhi 證chứng 道Đạo 果Quả 。是thị 為vi 得đắc 勝thắng 而nhi 還hoàn 矣hĩ 。

沙Sa 門Môn 夜dạ 誦tụng 。迦Ca 葉Diếp 佛Phật 遺Di 教Giáo 經Kinh 。其kỳ 聲thanh 悲bi 緊khẩn 。思tư 悔hối 欲dục 退thoái 。佛Phật 問vấn 之chi 曰viết 。汝nhữ 昔tích 在tại 家gia 。曾tằng 為vi 何hà 業nghiệp 。對đối 曰viết 。愛ái 彈đàn 琴cầm 。

佛Phật 言ngôn 。

絃huyền 緩hoãn 如như 何hà 。對đối 曰viết 不bất 鳴minh 矣hĩ 。絃huyền 急cấp 如như 何hà 。對đối 曰viết 。聲thanh 絕tuyệt 矣hĩ 。急cấp 緩hoãn 得đắc 中trung 如như 何hà 。對đối 曰viết 。諸chư 音âm 普phổ 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

沙Sa 門Môn 學học 道Đạo 亦diệc 然nhiên 。心tâm 若nhược 調điều 適thích 。道Đạo 可khả 得đắc 矣hĩ 。於ư 道Đạo 若nhược 暴bạo 。暴bạo 即tức 身thân 疲bì 。其kỳ 身thân 若nhược 疲bì 。意ý 即tức 生sanh 惱não 。意ý 若nhược 生sanh 惱não 。行hạnh 即tức 退thoái 矣hĩ 。其kỳ 行hạnh 既ký 退thoái 。罪tội 必tất 加gia 矣hĩ 。但đãn 清thanh 淨tịnh 安an 樂lạc 。道Đạo 不bất 失thất 矣hĩ 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 四tứ 章chương 。明minh 學học 道Đạo 之chi 法Pháp 。須tu 善thiện 調điều 身thân 心tâm 。勿vật 令linh 緩hoãn 急cấp 失thất 所sở 也dã 。儒nho 者giả 亦diệc 云vân 。其kỳ 進tiến 銳duệ 者giả 其kỳ 退thoái 速tốc 。又hựu 云vân 勿vật 忘vong 勿vật 助trợ 。蓋cái 三tam 乘thừa 出xuất 要yếu 類loại 如như 此thử 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 人nhân 鍛đoán 鐵thiết 。去khứ 滓chỉ 成thành 器khí 。器khí 即tức 精tinh 好hảo 。學học 道Đạo 之chi 人nhân 。去khứ 心tâm 垢cấu 染nhiễm 。行hạnh 即tức 清thanh 淨tịnh 矣hĩ 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 五ngũ 章chương 。喻dụ 明minh 垢cấu 染nhiễm 不bất 可khả 不bất 除trừ 也dã 。但đãn 除trừ 垢cấu 染nhiễm 即tức 成thành 清thanh 淨tịnh 。所sở 謂vị 但đãn 盡tận 凡phàm 情tình 。別biệt 無vô 聖thánh 解giải 。但đãn 有hữu 去khứ 翳ế 法pháp 。別biệt 無vô 與dữ 明minh 法pháp 也dã 。成thành 佛Phật 作tác 祖tổ 。豈khởi 於ư 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 可khả 得đắc 哉tai 。不bất 過quá 淨tịnh 除trừ 習tập 氣khí 而nhi 已dĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

人nhân 離ly 惡ác 道đạo 。得đắc 為vi 人nhân 難nan 。既ký 得đắc 為vi 人nhân 。去khứ 女nữ 即tức 男nam 難nan 。既ký 得đắc 為vi 男nam 。六lục 根căn 完hoàn 具cụ 難nan 。六lục 根căn 既ký 具cụ 。生sanh 中trung 國quốc 難nan 。既ký 生sanh 中trung 國quốc 。值trị 佛Phật 世thế 難nan 。既ký 值trị 佛Phật 世thế 。遇ngộ 道Đạo 者giả 難nan 。既ký 得đắc 遇ngộ 道Đạo 。興hưng 信tín 心tâm 難nan 。既ký 興hưng 信tín 心tâm 。發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 難nan 。既ký 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。無vô 修tu 無vô 證chứng 難nan 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 六lục 章chương 。展triển 轉chuyển 明minh 難nan 得đắc 之chi 事sự 以dĩ 深thâm 警cảnh 人nhân 。令linh 勿vật 失thất 良lương 緣duyên 也dã 。不bất 達đạt 無vô 修tu 無vô 證chứng 。豈khởi 名danh 真chân 正chánh 。發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。不bất 發phát 真chân 正chánh 菩Bồ 提Đề 。豈khởi 名danh 信tín 心tâm 。不bất 興hưng 信tín 心tâm 。豈khởi 名danh 遇ngộ 道đạo 。既ký 不bất 遇ngộ 道đạo 。值trị 佛Phật 何hà 益ích 。既ký 值trị 猶do 不bất 值trị 。則tắc 中trung 國quốc 猶do 之chi 邊biên 方phương 。既ký 中trung 國quốc 不bất 異dị 邊biên 方phương 。則tắc 六lục 根căn 具cụ 猶do 不bất 具cụ 。既ký 六lục 根căn 具cụ 猶do 不bất 具cụ 。則tắc 男nam 子tử 亦diệc 非phi 男nam 子tử 。既ký 男nam 子tử 不bất 成thành 男nam 子tử 。則tắc 人nhân 身thân 何hà 異dị 惡ác 道đạo 。靜tĩnh 言ngôn 思tư 之chi 。可khả 不bất 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。急cấp 悟ngộ 無vô 修tu 無vô 證chứng 之chi 要yếu 旨chỉ 乎hồ 。

佛Phật 言ngôn 佛Phật 子tử 離ly 吾ngô 數sổ 千thiên 里lý 。憶ức 念niệm 吾ngô 戒giới 。必tất 得đắc 道Đạo 果Quả 。在tại 吾ngô 左tả 右hữu 。雖tuy 常thường 見kiến 吾ngô 。不bất 順thuận 吾ngô 戒giới 。終chung 不bất 得đắc 道Đạo 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 七thất 章chương 。深thâm 明minh 心tâm 近cận 則tắc 近cận 。心tâm 遠viễn 則tắc 遠viễn 。而nhi 不bất 以dĩ 形hình 迹tích 論luận 遠viễn 近cận 也dã 。金kim 口khẩu 誠thành 言ngôn 。重trọng 戒giới 若nhược 此thử 。末mạt 世thế 弟đệ 子tử 。奈nại 何hà 弗phất 思tư 。

僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。波ba 羅la 脂chi 國quốc 。有hữu 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 。共cộng 伴bạn 來lai 詣nghệ 舍Xá 衛Vệ 。問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 。中trung 路lộ 渴khát 乏phạp 無vô 水thủy 。前tiền 到đáo 一nhất 井tỉnh 。一nhất 比Bỉ 丘Khâu 汲cấp 水thủy 便tiện 飲ẩm 。一nhất 比Bỉ 丘Khâu 看khán 水thủy 見kiến 蟲trùng 。不bất 飲ẩm 。飲ẩm 水thủy 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 言ngôn 。汝nhữ 何hà 不bất 飲ẩm 。

答đáp 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 制chế 戒giới 。不bất 得đắc 飲ẩm 蟲trùng 水thủy 故cố 。彼bỉ 復phục 勸khuyến 言ngôn 。長trưởng 老lão 但đãn 飲ẩm 。勿vật 令linh 渴khát 死tử 。不bất 得đắc 見kiến 佛Phật 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 寧ninh 喪táng 身thân 。不bất 毀hủy 佛Phật 戒giới 。遂toại 便tiện 渴khát 死tử 。即tức 生sanh 忉Đao 利Lợi 天Thiên 上thượng 。天thiên 身thân 具cụ 足túc 。是thị 夜dạ 先tiên 到đáo 佛Phật 所sở 。禮lễ 足túc 聞văn 法Pháp 。得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。飲ẩm 水thủy 比Bỉ 丘Khâu 。後hậu 日nhật 乃nãi 到đáo 佛Phật 所sở 。佛Phật 知tri 而nhi 故cố 問vấn 。汝nhữ 從tùng 何hà 來lai 。為vi 有hữu 伴bạn 否phủ/bĩ 。彼bỉ 即tức 以dĩ 上thượng 事sự 答đáp 。

佛Phật 言ngôn 。

癡si 人nhân 。汝nhữ 不bất 見kiến 我ngã 。謂vị 得đắc 見kiến 我ngã 。彼bỉ 死tử 比Bỉ 丘Khâu 。已dĩ 先tiên 見kiến 我ngã 。若nhược 比Bỉ 丘Khâu 。放phóng 逸dật 懈giải 怠đãi 。不bất 攝nhiếp 諸chư 根căn 。雖tuy 共cộng 我ngã 一nhất 處xứ 。彼bỉ 離ly 我ngã 遠viễn 。彼bỉ 雖tuy 見kiến 我ngã 。我ngã 不bất 見kiến 彼bỉ 。若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。於ư 海hải 彼bỉ 岸ngạn 。能năng 不bất 放phóng 逸dật 。精tinh 進tấn 不bất 懈giải 。斂liểm 攝nhiếp 諸chư 根căn 。雖tuy 去khứ 我ngã 遠viễn 。我ngã 常thường 見kiến 彼bỉ 。彼bỉ 常thường 近cận 我ngã 。

佛Phật 問vấn 沙Sa 門Môn 。人nhân 命mạng 在tại 幾kỷ 間gian 。對đối 曰viết 。數sổ 日nhật 間gian 。

佛Phật 言ngôn 。

子tử 未vị 知tri 道đạo 。復phục 問vấn 一nhất 沙Sa 門Môn 。人nhân 命mạng 在tại 幾kỷ 間gian 。對đối 曰viết 。飯phạn 食thực 間gian 。

佛Phật 言ngôn 。

子tử 未vị 知tri 道đạo 。復phục 問vấn 一nhất 沙Sa 門Môn 。人nhân 命mạng 在tại 幾kỷ 間gian 。對đối 曰viết 。呼hô 吸hấp 間gian 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 哉tai 。子tử 知tri 道Đạo 矣hĩ 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 八bát 章chương 明minh 。人nhân 命mạng 無vô 常thường 。不bất 可khả 不bất 知tri 也dã 。一nhất 期kỳ 色sắc 心tâm 連liên 持trì 不bất 斷đoạn 。名danh 為vi 命mạng 根căn 。乃nãi 依y 本bổn 識thức 種chủng 子tử 假giả 立lập 。非phi 有hữu 實thật 法pháp 。出xuất 息tức 雖tuy 存tồn 。入nhập 息tức 難nan 保bảo 。況huống 剎sát 那na 剎sát 那na 。念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。非phi 沉trầm 思tư 諦đế 觀quán 。豈khởi 能năng 知tri 之chi 。昔tích 西tây 域vực 有hữu 一nhất 國quốc 王vương 。不bất 信tín 佛Phật 法Pháp 。問vấn 祖tổ 師sư 曰viết 。吾ngô 見kiến 外ngoại 道đạo 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 。尚thượng 不bất 能năng 折chiết 伏phục 婬dâm 心tâm 。而nhi 今kim 沙Sa 門Môn 四tứ 事sự 如như 意ý 。豈khởi 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。祖tổ 師sư 曰viết 。王vương 試thí 取thủ 一nhất 獄ngục 中trung 必tất 死tử 罪tội 人nhân 。滿mãn 器khí 盛thịnh 油du 。令linh 其kỳ 手thủ 捧phủng 。用dụng 四tứ 屠đồ 人nhân 出xuất 刃nhận 隨tùy 後hậu 。若nhược 能năng 一nhất 滴tích 不bất 失thất 。便tiện 赦xá 其kỳ 罪tội 。若nhược 傾khuynh 一nhất 滴tích 。隨tùy 手thủ 斬trảm 之chi 。同đồng 彼bỉ 遊du 於ư 四tứ 衢cù 。王vương 更cánh 盡tận 出xuất 宮cung 女nữ 音âm 樂nhạc 。徧biến 處xứ 歌ca 舞vũ 。試thí 問vấn 罪tội 人nhân 。何hà 所sở 見kiến 聞văn 。王vương 如như 其kỳ 言ngôn 。令linh 一nhất 罪tội 人nhân 手thủ 捧phủng 滿mãn 油du 。徧biến 歷lịch 四tứ 衢cù 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 叢tùng 中trung 。一nhất 滴tích 不bất 墮đọa 。因nhân 赦xá 其kỳ 罪tội 。召triệu 而nhi 問vấn 之chi 。汝nhữ 於ư 四tứ 衢cù 。何hà 所sở 見kiến 聞văn 。罪tội 人nhân 答đáp 曰viết 。我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。唯duy 恐khủng 一nhất 滴tích 油du 墮đọa 。白bạch 刃nhận 加gia 頸cảnh 。故cố 惟duy 見kiến 手thủ 中trung 之chi 油du 。更cánh 無vô 他tha 見kiến 聞văn 也dã 。祖tổ 白bạch 王vương 曰viết 。彼bỉ 惟duy 惜tích 此thử 一nhất 身thân 之chi 死tử 。遂toại 於ư 色sắc 聲thanh 。無vô 所sở 見kiến 聞văn 。何hà 況huống 沙Sa 門Môn 。秉bỉnh 佛Phật 無vô 常thường 無vô 我ngã 至chí 教giáo 。痛thống 念niệm 無vô 量lượng 劫kiếp 數số 。生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。安an 得đắc 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。彼bỉ 外ngoại 道đạo 等đẳng 。不bất 知tri 無vô 常thường 無vô 我ngã 。徒đồ 事sự 苦khổ 行hạnh 。故cố 無vô 益ích 耳nhĩ 。王vương 乃nãi 信tín 服phục 。噫# 。誠thành 知tri 人nhân 命mạng 在tại 呼hô 吸hấp 間gian 。何hà 俟sĩ 屠đồ 人nhân 執chấp 刀đao 隨tùy 後hậu 。而nhi 心tâm 始thỉ 無vô 放phóng 逸dật 哉tai 。

佛Phật 言ngôn 。

學học 佛Phật 道Đạo 者giả 。佛Phật 所sở 言ngôn 說thuyết 。皆giai 應ưng 信tín 順thuận 。譬thí 如như 食thực 蜜mật 。中trung 邊biên 皆giai 甜điềm 。吾ngô 經Kinh 亦diệc 爾nhĩ 。

此thử 第đệ 三tam 十thập 九cửu 章chương 。明minh 佛Phật 經Kinh 皆giai 應ưng 信tín 順thuận 。不bất 應ưng 妄vọng 分phần/phân 大đại 小tiểu 頓đốn 漸tiệm 而nhi 生sanh 輕khinh 重trọng 心tâm 也dã 。佛Phật 之chi 言ngôn 教giáo 。不bất 出xuất 權quyền 實thật 。為vi 實thật 施thí 權quyền 。開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。四tứ 教giáo 各các 有hữu 四tứ 門môn 。門môn 門môn 各các 具cụ 四tứ 悉tất 。今kim 有hữu 執chấp 小tiểu 謗báng 大đại 。執chấp 大đại 謗báng 小tiểu 。執chấp 事sự 撥bát 理lý 。執chấp 理lý 撥bát 事sự 者giả 。皆giai 違vi 佛Phật 旨chỉ 者giả 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

沙Sa 門Môn 行hành 道Đạo 。無vô 如như 磨ma 牛ngưu 。身thân 雖tuy 行hành 道Đạo 。心tâm 道Đạo 不bất 行hành 。心tâm 道Đạo 若nhược 行hành 。何hà 用dụng 行hành 道Đạo 。

此thử 第đệ 四tứ 十thập 章chương 。明minh 行hành 道Đạo 在tại 心tâm 不bất 在tại 形hình 也dã 。心tâm 不bất 入nhập 道Đạo 。徒đồ 事sự 外ngoại 儀nghi 。與dữ 磨ma 牛ngưu 何hà 異dị 哉tai 。

佛Phật 言ngôn 。

夫phu 為vi 道Đạo 者giả 。如như 牛ngưu 負phụ 重trọng 。行hành 深thâm 泥nê 中trung 。疲bì 極cực 不bất 敢cảm 。左tả 右hữu 顧cố 視thị 。出xuất 離ly 淤ứ 泥nê 。乃nãi 可khả 蘇tô 息tức 。沙Sa 門Môn 當đương 觀quán 情tình 欲dục 。甚thậm 於ư 淤ứ 泥nê 。直trực 心tâm 念niệm 道Đạo 。可khả 免miễn 苦khổ 矣hĩ 。

此thử 第đệ 四tứ 十thập 一nhất 章chương 。誡giới 人nhân 直trực 心tâm 念niệm 道Đạo 。當đương 以dĩ 出xuất 離ly 情tình 欲dục 為vi 期kỳ 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

吾ngô 視thị 王vương 候hậu 之chi 位vị 。如như 過quá 隙khích 塵trần 。視thị 金kim 玉ngọc 之chi 寶bảo 。如như 瓦ngõa 礫lịch 。視thị 紈hoàn 素tố 之chi 服phục 。如như 敝tệ 帛bạch 。視thị 大Đại 千Thiên 界Giới 。如như 一nhất 訶ha 子tử 。視thị 阿A 耨Nậu 池Trì 水thủy 。如như 塗đồ 足túc 油du 。視thị 方phương 便tiện 門môn 。如như 化hóa 寶bảo 聚tụ 。視thị 無Vô 上Thượng 乘Thừa 。如như 夢mộng 金kim 帛bạch 。視thị 佛Phật 道Đạo 。如như 眼nhãn 前tiền 華hoa 。視thị 禪thiền 定định 。如như 須Tu 彌Di 柱trụ 。視thị 涅Niết 槃Bàn 。如như 晝trú 夕tịch 寤ngụ 。視thị 倒đảo 正chánh 。如như 六lục 龍long 舞vũ 。視thị 平bình 等đẳng 。如như 一Nhất 真Chân 地Địa 。視thị 興hưng 化hóa 。如như 四tứ 時thời 木mộc 。

此thử 第đệ 四tứ 十thập 二nhị 章chương 。結kết 明minh 佛Phật 眼nhãn 等đẳng 。觀Quán 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。所sở 以dĩ 破phá 眾chúng 生sanh 之chi 法pháp 執chấp 也dã 。人nhân 間gian 一nhất 百bách 年niên 。不bất 過quá 忉Đao 利Lợi 天Thiên 一nhất 晝trú 夜dạ 。娑sa 婆bà 一nhất 大đại 劫kiếp 。不bất 過quá 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 一nhất 晝trú 夜dạ 。則tắc 王vương 候hậu 榮vinh 貴quý 與dữ 過quá 隙khích 塵trần 何hà 異dị 。諸chư 天thiên 器khí 皿mãnh 。純thuần 是thị 七thất 寶bảo 。極Cực 樂Lạc 國Quốc 地địa 。黃hoàng 金kim 所sở 成thành 。彌Di 勒Lặc 成thành 佛Phật 道đạo 時thời 。此thử 地địa 亦diệc 皆giai 瑠lưu 璃ly 。況huống 金kim 玉ngọc 瓦ngõa 礫lịch 。等đẳng 是thị 四tứ 微vi 所sở 成thành 。何hà 足túc 重trọng/trùng 哉tai 。服phục 雖tuy 紈hoàn 素tố 。不bất 過quá 蔽tế 形hình 。苟cẩu 可khả 遮già 羞tu 。敝tệ 帛bạch 何hà 害hại 。大Đại 千Thiên 界Giới 亦diệc 是thị 惟duy 心tâm 。一nhất 訶ha 子tử 亦diệc 是thị 惟duy 心tâm 。觀quán 相tướng 元nguyên 妄vọng 。故cố 於ư 是thị 中trung 。橫hoạnh/hoành 計kế 大đại 小tiểu 。觀quán 性tánh 元nguyên 真chân 。變biến 大Đại 千Thiên 之chi 心tâm 非phi 大đại 非phi 多đa 。變biến 訶ha 子tử 之chi 心tâm 非phi 小tiểu 非phi 少thiểu 也dã 。阿a 耨nậu 池trì 水thủy 與dữ 塗đồ 足túc 油du 。例lệ 此thử 可khả 知tri 。方phương 便tiện 門môn 者giả 。諸chư 佛Phật 所sở 設thiết 三tam 乘thừa 五ngũ 乘thừa 七thất 九cửu 諸chư 方phương 便tiện 也dã 。眾chúng 生sanh 稟bẩm 此thử 法Pháp 寶bảo 。尅khắc 果quả 不bất 虗hư 。然nhiên 在tại 諸chư 佛Phật 。不bất 過quá 為vi 實thật 施thí 權quyền 。豈khởi 有hữu 實thật 法pháp 。故cố 但đãn 如như 化hóa 寶bảo 聚tụ 耳nhĩ 。無vô 上thượng 乘thừa 雖tuy 云vân 是thị 最tối 實thật 事sự 。然nhiên 皆giai 眾chúng 生sanh 性tánh 具cụ 之chi 理lý 。心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。故cố 曰viết 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。歸quy 無vô 所sở 得đắc 。如như 夢mộng 中trung 金kim 帛bạch 。豈khởi 有hữu 實thật 物vật 可khả 得đắc 哉tai 。種chủng 種chủng 佛Phật 道Đạo 。為vi 對đối 凡phàm 情tình 。凡phàm 情tình 不bất 生sanh 。佛Phật 道Đạo 何hà 有hữu 。所sở 謂vị 無vô 為vi 無vô 起khởi 滅diệt 。不bất 實thật 如như 空không 華hoa 也dã 。須Tu 彌Di 出xuất 海hải 。風phong 浪lãng 不bất 能năng 漂phiêu 動động 。禪thiền 定định 持trì 心tâm 。境cảnh 識thức 不bất 能năng 遷thiên 惑hoặc 。然nhiên 須Tu 彌Di 無vô 實thật 法pháp 。不bất 過quá 四tứ 寶bảo 四tứ 微vi 合hợp 成thành 。禪thiền 定định 亦diệc 無vô 實thật 法pháp 。不bất 過quá 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 四tứ 分phần/phân 合hợp 成thành 耳nhĩ 。生sanh 死tử 如như 長trường 夜dạ 。無vô 明minh 所sở 纏triền 。故cố 晝trú 夕tịch 咸hàm 寐mị 。涅Niết 槃Bàn 如như 永vĩnh 日nhật 。智trí 慧tuệ 開khai 朗lãng 。故cố 晝trú 夕tịch 咸hàm 寤ngụ 也dã 。流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。惟duy 是thị 六lục 根căn 。安an 樂lạc 涅Niết 槃Bàn 。亦diệc 惟duy 六lục 根căn 。背bội 覺giác 合hợp 塵trần 名danh 為vi 倒đảo 。而nhi 實thật 無vô 減giảm 。背bối/bội 塵trần 合hợp 覺giác 名danh 為vi 正chánh 。而nhi 實thật 無vô 增tăng 。故cố 但đãn 如như 六lục 龍long 舞vũ 。不bất 過quá 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 而nhi 已dĩ 。諸chư 法pháp 既ký 皆giai 平bình 等đẳng 。則tắc 隨tùy 舉cử 一nhất 微vi 塵trần 法pháp 。即tức 與dữ 一nhất 真Chân 如Như 地địa 平bình 等đẳng 。非phi 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 外ngoại 。別biệt 有hữu 一nhất 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 。直trực 是thị 頭đầu 頭đầu 法pháp 法pháp 。無vô 非phi 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 也dã 。依y 一nhất 真chân 地địa 而nhi 施thí 化hóa 道đạo 。如như 依y 大đại 地địa 而nhi 有hữu 四tứ 時thời 之chi 木mộc 。春xuân 生sanh 夏hạ 榮vinh 。秋thu 實thật 冬đông 落lạc 。番phiên 番phiên 生sanh 。番phiên 番phiên 榮vinh 。番phiên 番phiên 實thật 。番phiên 番phiên 落lạc 。終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。始thỉ 而nhi 復phục 終chung 。徧biến 於ư 十thập 方phương 。亘tuyên 於ư 三tam 世thế 。皆giai 是thị 如Như 來Lai 。自tự 在tại 神thần 力lực 也dã 。

佛Phật 說Thuyết 四Tứ 十Thập 二Nhị 章Chương 經Kinh 解Giải (# 終Chung )#

四Tứ 十Thập 二Nhị 章Chương 經Kinh 指Chỉ 南Nam (# 一Nhất 卷Quyển )#

明minh 。道đạo 霈# 。述thuật 。

卍vạn 云vân 。收thu 于vu 佛Phật 祖tổ 三tam 經kinh 指chỉ 南nam 。故cố 不bất 出xuất 于vu 此thử 。