自然智 ( 自tự 然nhiên 智trí )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (術語)不借功用,自然而生之佛之一切種智也。法華經譬喻品曰:「自然智,無師智。」同義疏六曰:「自然智者,無功用智也。」大日經疏五曰:「自然智者,是如來自覺自證之智。昔所未聞未知之法,現前無所罣礙,故以為名。」同六曰:「若法依師智得,從於眾因緣而生,即是戲論生滅之相,非法性佛自然之慧。若是自然之慧,則非修學可得,亦不可授人。」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 術thuật 語ngữ ) 不bất 借tá 功công 用dụng 自tự 然nhiên 而nhi 生sanh 。 之chi 佛Phật 之chi 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 也dã 。 法pháp 華hoa 經kinh 譬thí 喻dụ 品phẩm 曰viết 自tự 然nhiên 智trí 無vô 師sư 智trí 。 」 同đồng 義nghĩa 疏sớ 六lục 曰viết 自tự 然nhiên 智trí 。 者giả 無vô 功công 用dụng 智trí 也dã 。 」 大đại 日nhật 經kinh 疏sớ 五ngũ 曰viết 自tự 然nhiên 智trí 。 者giả 是thị 如Như 來Lai 。 自tự 覺giác 自tự 證chứng 之chi 智trí 。 昔tích 所sở 未vị 聞văn 。 未vị 知tri 之chi 法pháp , 現hiện 前tiền 無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。 」 同đồng 六lục 曰viết : 「 若nhược 法pháp 依y 師sư 智trí 得đắc , 從tùng 於ư 眾chúng 因nhân 緣duyên 而nhi 生sanh 。 即tức 是thị 戲hí 論luận 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 非phi 法pháp 性tánh 佛Phật 自tự 然nhiên 之chi 慧tuệ 。 若nhược 是thị 自tự 然nhiên 之chi 慧tuệ 則tắc 非phi 修tu 。 學học 可khả 得đắc 亦diệc 不bất 可khả 授thọ 人nhân 。 」 。