Dược Sư Phật

Từ điển Đạo Uyển

藥師佛; S: bhaiṣajyaguru-buddha; J: yakushi; gọi đầy đủ là Dược Sư Lưu Li Quang Phật (s: bhaiṣajyaguruvaidūrya-prabha-buddha);
Vị Phật đại diện cho sự trọn vẹn của Phật quả. Ngài ngự cõi phía đông (Tịnh độ), tranh tượng hay vẽ tay trái Ngài cầm thuốc chữa bệnh, tay mặt giữ Ấn thí nguyện.

Phật Dược Sư thường được thờ chung với Phật Thích-ca Mâu-ni và A-di-đà, trong đó Ngài đứng bên trái còn Phật A-di-đà đứng bên mặt đức Thích-ca. Trong kinh Dược Sư – hiện nay chỉ còn bản chữ Hán và chữ Tây Tạng – người ta đọc thấy 12 lời nguyện của Ngài, thệ cứu độ chúng sinh, với sự giúp đỡ của chư Phật, Bồ Tát và 12 vị Hộ Pháp và Thiên vương.

Hình Phật Dược Sư

Trong các tranh tượng, Ngài luôn luôn được trình bày với những cây cỏ có vị thuốc (dược thảo). Trong hình này, tay phải Ngài bắt ấn thí nguyện (cho phép, s: varada-mudrā) và cầm một nhánh cây Myrobalan (s: harītakī, tên khoa học là terminalia bellerica, người Việt gọi là cây Bàng biển. Cây này cho hạt màu xám nhung với tinh dầu có tác dụng nhuận trường). Tay trái của Ngài cầm bình bát, cũng có lúc cầm một hộp linh dược.

Tại Trung Quốc, Tây Tạng, Nhật Bản và Việt Nam, Phật Dược Sư được thờ cúng rộng rãi. Các lời nguyện của Phật Dược Sư:

  1. Phát hào quang chiếu sáng mọi chúng sinh;
  2. Cho chúng sinh biết đến Nhất thiết trí của mình;
  3. Cho chúng sinh thực hiện được ước nguyện;
  4. Hướng dẫn chúng sinh đi trên đường Ðại thừa;
  5. Giúp chúng sinh giữ giới hạnh;
  6. Giúp chúng sinh chữa lành các thứ bệnh do sáu giác quan sinh ra;
  7. Chữa bệnh thuộc về thân tâm cho mọi chúng sinh;
  8. Cho phụ nữ tái sinh trở thành nam giới;
  9. Tránh cho chúng sinh khỏi rơi vào tà kiến và giúp trở về chính đạo;
  10. Tránh cho chúng sinh khỏi tái sinh trong thời mạt kiếp;
  11. Ðem thức ăn cho người đói khát;
  12. Ðem áo quần cho người rét mướt.