AN-BAN THỦ Ý

Từ điển Đạo Uyển


安 般 守 意; P: ānāpānasati; dịch nghĩa là Nhập tức xuất tức niệm (入 息 出 息 念), là sự tỉnh giác trong lúc thở, thở ra, thở vào.

Một trong những phép tu cơ bản quan trọng nhất để đạt Bốn xứ hay Ðịnh (s: samādhi). Phép này tập trung nơi hơi thở, qua đó tâm thức đạt yên tĩnh, là phép tu của hầu hết mọi trường phái Phật giáo. Từ phép niệm hơi thở, hành giả dễ dàng tiến tới phép tập giác tỉnh (念; niệm; s: smṛti; p: sati) trong hơi thở. Sau đó hành giả tập giác tỉnh trong mọi diễn biến về tâm và về thân.

Kinh Bốn niệm xứ (p: satipaṭṭhāna-sutta) viết: “Hành giả hít vào chậm rãi, người đó biết ‘tôi hít vào chậm rãi’; thở ra chậm rãi, người đó biết ‘tôi thở ra chậm rãi’; hít vào ngắn, người đó biết ‘tôi hít vào ngắn’; thở ra ngắn, người đó biết ‘tôi thở ra ngắn’; người đó nghĩ rằng ‘tôi hít vào, cả thân thể tiếp nhận’; người đó nghĩ rằng ‘tôi thở ra, cả thân thể tiếp nhận’; người đó nghĩ rằng ‘mọi bộ phận thân thể đều được trong sạch, tôi hít vào’; người đó nghĩ rằng ‘mọi bộ phận thân thể đều được trong sạch, tôi thở ra’; ‘cảm nhận an lành…’, người đó nghĩ rằng ‘tâm thức an lành’, ‘tâm thức rực sáng’, ‘tâm thức chú ý’; ›quán vô thường’; ‘quán xả bỏ’… tôi hít vào, tôi thở ra.”

Ðây là một trong những bài kinh đầu tiên được truyền bá tại Việt Nam, được Khang Tăng Hội đề tựa.