湛Trạm 然Nhiên 圓Viên 澄Trừng 禪Thiền 師Sư 語Ngữ 錄Lục
Quyển 0007
( 門Môn 人Nhân ) 明Minh 凡Phàm 錄Lục 丁Đinh 元Nguyên 公Công 祁Kỳ 駿Tuấn 隹Chuy 編Biên

會Hội 稽Khể 雲Vân 門Môn 湛Trạm 然Nhiên 澄Trừng 禪Thiền 師Sư 語Ngữ 錄Lục 卷quyển 第đệ 七thất

門môn 人nhân 明minh 凡phàm 。 錄lục 。

吳ngô 興hưng 丁đinh 元nguyên 公công 山sơn 陰ấm 祁kỳ 駿tuấn 佳giai 。 編biên 。

請thỉnh 示thị

僧Tăng 參tham 。 云vân 。 求cầu 和hòa 尚thượng 開khai 示thị 。 師sư 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 心tâm 。 便tiện 登đăng 正chánh 覺giác 。 汝nhữ 發phát 足túc 處xứ 。 早tảo 已dĩ 開khai 示thị 。 更cánh 教giáo 我ngã 說thuyết 個cá 甚thậm 麼ma 。

翰hàn 林lâm 王vương 聚tụ 洲châu 居cư 士sĩ 問vấn 曰viết 。 某mỗ 亦diệc 嘗thường 於ư 楞lăng 嚴nghiêm 留lưu 心tâm 。 頗phả 有hữu 透thấu 處xứ 。 但đãn 於ư 一nhất 人nhân 。 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 悉tất 皆giai 消tiêu 殞vẫn 。 未vị 能năng 痛thống 快khoái 比tỉ 如như 如Như 來Lai 豈khởi 非phi 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 者giả 乎hồ 。 既ký 發phát 真chân 已dĩ 。 世thế 界giới 何hà 不bất 消tiêu 殞vẫn 。 若nhược 消tiêu 殞vẫn 。 則tắc 大đại 地địa 眾chúng 生sanh 無vô 立lập 脚cước 處xứ 。 何hà 更cánh 云vân 如Như 來Lai 與dữ 諸chư 天thiên 人nhân 。 同đồng 在tại 祗chi 桓hoàn 精tinh 舍xá 而nhi 說thuyết 法Pháp 乎hồ 。 若nhược 不bất 消tiêu 殞vẫn 。 則tắc 如Như 來Lai 誠thành 實thật 之chi 語ngữ 。 豈khởi 有hữu 不bất 足túc 信tín 耶da 。 師sư 曰viết 。 如Như 來Lai 且thả 置trí 。 只chỉ 如như 公công 於ư 大đại 明minh 之chi 下hạ 。 驟sậu 然nhiên 走tẩu 入nhập 暗ám 室thất 之chi 中trung 。 還hoàn 能năng 見kiến 有hữu 許hứa 多đa 世thế 界giới 也dã 無vô 。 曰viết 若nhược 驟sậu 然nhiên 走tẩu 入nhập 。 惟duy 見kiến 暗ám 黑hắc 。 別biệt 無vô 可khả 見kiến 。 師sư 曰viết 。 若nhược 諸chư 不bất 入nhập 者giả 。 還hoàn 見kiến 世thế 界giới 否phủ/bĩ 。 曰viết 見kiến 。 師sư 曰viết 。 何hà 以dĩ 彼bỉ 見kiến 而nhi 公công 獨độc 不bất 見kiến 乎hồ 。 曰viết 繇# 明minh 入nhập 暗ám 。 暗ám 生sanh 明minh 滅diệt 。 故cố 惟duy 見kiến 黑hắc 暗ám 。 而nhi 不bất 見kiến 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 彼bỉ 不bất 入nhập 者giả 。 明minh 相tướng 宛uyển 然nhiên 。 故cố 無vô 不bất 見kiến 耳nhĩ 。 師sư 曰viết 。 一nhất 人nhân 發phát 真chân 。 例lệ 如như 一nhất 人nhân 入nhập 暗ám 。 與dữ 相tương/tướng 類loại 否phủ/bĩ 。 曰viết 是thị 正chánh 相tương/tướng 類loại 。 師sư 曰viết 。 如như 此thử 。 則tắc 何hà 疑nghi 一nhất 人nhân 發phát 真chân 。 而nhi 世thế 界giới 不bất 消tiêu 殞vẫn 乎hồ 。 又hựu 如như 十thập 人nhân 同đồng 作tác 一nhất 夢mộng 。 間gian 或hoặc 一nhất 人nhân 獲hoạch 醒tỉnh 。 一nhất 人nhân 世thế 界giới 全toàn 消tiêu 。 彼bỉ 中trung 九cửu 人nhân 受thọ 用dụng 如như 故cố 。 十thập 人nhân 同đồng 醒tỉnh 。 則tắc 十thập 人nhân 世thế 界giới 全toàn 消tiêu 。 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 人nhân 之chi 醒tỉnh 。 而nhi 撥bát 九cửu 人nhân 之chi 有hữu 。 亦diệc 不bất 可khả 以dĩ 。 九cửu 人nhân 之chi 寐mị 。 而nhi 疑nghi 一nhất 人nhân 之chi 無vô 。 惟duy 證chứng 乃nãi 知tri 難nan 可khả 測trắc 也dã 。 曰viết 如như 師sư 所sở 論luận 。 理lý 固cố 頗phả 通thông 。 何hà 以dĩ 世Thế 尊Tôn 亦diệc 倚ỷ 靈linh 山sơn 說thuyết 法Pháp 耶da 。 豈khởi 有hữu 如Như 來Lai 。 未vị 曾tằng 發phát 真chân 者giả 乎hồ 。 師sư 曰viết 。 如Như 來Lai 者giả 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 也dã 。 住trụ 靈linh 山sơn 者giả 。 逗đậu 應ưng 羣quần 機cơ 。 猶do 水thủy 中trung 之chi 月nguyệt 。 豈khởi 實thật 有hữu 耶da 。 狂cuồng 猨viên 無vô 知tri 。 妄vọng 心tâm 欲dục 取thủ 。 而nhi 且thả 不bất 知tri 水thủy 中trung 無vô 月nguyệt 耳nhĩ 。 眾chúng 生sanh 以dĩ 肉nhục 眼nhãn 觀quán 佛Phật 。 以dĩ 為vi 佛Phật 住trụ 靈linh 山sơn 。 若nhược 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 。 則tắc 證chứng 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 不bất 知tri 何hà 者giả 是thị 佛Phật 。 何hà 者giả 非phi 佛Phật 也dã 。 雖tuy 然nhiên 。 又hựu 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 無vô 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 無vô 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 無vô 眼nhãn 界giới 。 乃nãi 至chí 無vô 意ý 識thức 界giới 。 三tam 者giả 既ký 無vô 。 則tắc 自tự 己kỷ 尚thượng 無vô 處xứ 所sở 。 何hà 處xứ 得đắc 有hữu 世thế 界giới 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 故cố 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 猶do 如như 手thủ 中trung 所sở 持trì 一nhất 物vật 。 返phản 觀quán 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 之chi 身thân 。 猶do 彼bỉ 空không 中trung 。 吹xuy 一nhất 微vi 塵trần 。 若nhược 存tồn 若nhược 亡vong 。 以dĩ 此thử 而nhi 觀quán 。 明minh 若nhược 日nhật 星tinh 。 而nhi 公công 於ư 此thử 處xứ 豈khởi 不bất 為vi 痛thống 快khoái 哉tai 。 所sở 以dĩ 不bất 能năng 痛thống 快khoái 者giả 。 但đãn 於ư 文văn 字tự 著trước 脚cước 。 而nhi 不bất 返phản 炤chiếu 自tự 心tâm 。 致trí 使sử 分phân 別biệt 成thành 謬mậu 也dã 。 故cố 肇triệu 法Pháp 師sư 云vân 。 會hội 萬vạn 法pháp 歸quy 於ư 自tự 己kỷ 者giả 。 其kỳ 惟duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 。

僧Tăng 問vấn 。 某mỗ 甲giáp 用dụng 功công 。 似tự 有hữu 箇cá 見kiến 處xứ 。 祇kỳ 是thị 有hữu 疑nghi 。 師sư 曰viết 。 見kiến 箇cá 甚thậm 麼ma 。 僧Tăng 云vân 。 見kiến 自tự 心tâm 包bao 含hàm 世thế 界giới 。 師sư 曰viết 。 自tự 身thân 聻# 。 僧Tăng 云vân 。 亦diệc 在tại 自tự 心tâm 中trung 。 師sư 曰viết 。 若nhược 恁nhẫm 麼ma 。 見kiến 我ngã 顯hiển 聖thánh 寺tự 即tức 今kim 做tố 甚thậm 麼ma 。 僧Tăng 云vân 。 身thân 中trung 總tổng 一nhất 片phiến 無vô 所sở 隔cách 礙ngại 。 師sư 曰viết 。 還hoàn 見kiến 隔cách 壁bích 事sự 麼ma 。

僧Tăng 問vấn 。 見kiến 聞văn 知tri 覺giác 是thị 心tâm 不bất 是thị 心tâm 。 師sư 曰viết 。 若nhược 是thị 心tâm 。 云vân 何hà 呌khiếu 做tố 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 若nhược 不bất 是thị 心tâm 。 應ưng 同đồng 外ngoại 物vật 。 云vân 何hà 知tri 是thị 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 而nhi 終chung 不bất 云vân 他tha 見kiến 他tha 聞văn 。 於ư 此thử 正chánh 好hiếu 著trước 力lực 。 參tham 久cửu 自tự 有hữu 悟ngộ 處xứ 。 師sư 復phục 云vân 。 一nhất 不bất 得đắc 別biệt 求cầu 玄huyền 妙diệu 。 二nhị 不bất 得đắc 希hy 望vọng 證chứng 聖thánh 。 三tam 不bất 得đắc 怕phạ 怖bố 生sanh 死tử 。 四tứ 不bất 得đắc 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。

僧Tăng 問vấn 。 和hòa 尚thượng 教giáo 人nhân 不bất 思tư 善thiện 不bất 思tư 惡ác 只chỉ 恁nhẫm 麼ma 去khứ 。 三tam 十thập 年niên 不bất 出xuất 山sơn 。 我ngã 稱xưng 是thị 人nhân 。 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。 學học 人nhân 一nhất 聞văn 此thử 語ngữ 。 疑nghi 信tín 相tương/tướng 半bán 。 信tín 者giả 。 信tín 今kim 誠thành 實thật 之chi 言ngôn 。 疑nghi 者giả 。 古cổ 云vân 。 草thảo 衣y 木mộc 食thực 。 若nhược 不bất 思tư 玄huyền 。 異dị 於ư 深thâm 山sơn 野dã 人nhân 者giả 幾kỷ 希hy 。 又hựu 云vân 。 大đại 事sự 未vị 明minh 。 如như 喪táng 考khảo 妣# 。 大đại 事sự 已dĩ 明minh 。 如như 喪táng 考khảo 妣# 。 何hà 故cố 和hòa 尚thượng 教giáo 人nhân 不bất 思tư 善thiện 不bất 思tư 惡ác 只chỉ 恁nhẫm 麼ma 參tham 。 不bất 惟duy 不bất 敢cảm 承thừa 當đương 。 亦diệc 難nạn/nan 使sử 人nhân 信tín 受thọ 。 師sư 云vân 。 汝nhữ 信tín 我ngã 言ngôn 。 不bất 能năng 盡tận 記ký 古cổ 語ngữ 。 疑nghi 信tín 不bất 能năng 不bất 半bán 耳nhĩ 。 昔tích 者giả 能năng 大đại 師sư 向hướng 道đạo 明minh 曰viết 。 不bất 思tư 善thiện 不bất 思tư 惡ác 正chánh 恁nhẫm 麼ma 時thời 。 阿a 那na 個cá 是thị 明Minh 上Thượng 座Tọa 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 繇# 是thị 明minh 公công 。 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 汗hãn 流lưu 夾giáp 背bối/bội 。 既ký 悟ngộ 。 便tiện 不bất 同đồng 於ư 深thâm 山sơn 野dã 人nhân 。 吾ngô 言ngôn 非phi 為vi 謬mậu 矣hĩ 。 如như 云vân 大đại 事sự 已dĩ 明minh 未vị 明minh 皆giai 如như 喪táng 考khảo 妣# 者giả 。 良lương 繇# 道Đạo 力lực 未vị 充sung 。 命mạng 根căn 未vị 斷đoạn 。 故cố 於ư 已dĩ 明minh 未vị 明minh 生sanh 疑nghi 。 若nhược 向hướng 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 看khán 破phá 。 則tắc 無vô 此thử 問vấn 矣hĩ 。

僧Tăng 問vấn 。 和hòa 尚thượng 嘗thường 言ngôn 昏hôn 沉trầm 即tức 解giải 脫thoát 。 散tán 亂loạn 即tức 清thanh 淨tịnh 。 但đãn 於ư 學học 人nhân 分phần/phân 上thượng 恰kháp 有hữu 不bất 相tương 應ứng 處xứ 。 昏hôn 則tắc 忘vong 懷hoài 。 散tán 則tắc 浪lãng 蕩đãng 。 既ký 昏hôn 散tán 不bất 妨phương 於ư 道đạo 。 何hà 故cố 經Kinh 云vân 。 除trừ 睡thụy 嘗thường 攝nhiếp 心tâm 。 能năng 生sanh 諸chư 禪thiền 定định 。 師sư 云vân 。 風phong 雲vân 雷lôi 雨vũ 。 天thiên 之chi 妙diệu 用dụng 。 昏hôn 散tán 運vận 用dụng 。 人nhân 之chi 嘗thường 情tình 。 執chấp 風phong 雲vân 而nhi 昧muội 天thiên 體thể 。 執chấp 昏hôn 散tán 以dĩ 迷mê 真chân 心tâm 。 自tự 成thành 顛điên 倒đảo 。 若nhược 悟ngộ 本bổn 心tâm 。 一nhất 切thiết 皆giai 名danh 妙diệu 用dụng 。 教giáo 有hữu 明minh 文văn 。 非phi 吾ngô 臆ức 語ngữ 。 苟cẩu 未vị 見kiến 性tánh 。 妄vọng 認nhận 假giả 名danh 。 自tự 成thành 迷mê 背bối/bội 。 所sở 以dĩ 勞lao 他tha 古cổ 人nhân 多đa 方phương 抑ức 揚dương 。 隨tùy 時thời 破phá 立lập 。 故cố 曰viết 。 無vô 有hữu 定định 名danh 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 真chân 有hữu 意ý 於ư 此thử 。 當đương 力lực 窮cùng 見kiến 性tánh 。 一nhất 念niệm 開khai 明minh 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 俱câu 無vô 實thật 義nghĩa 。 思tư 之chi 勉miễn 之chi 。

問vấn 悟ngộ 道đạo 之chi 人nhân 還hoàn 假giả 修tu 行hành 否phủ/bĩ 。 師sư 云vân 。 正chánh 好hiếu 修tu 行hành 。 何hà 也dã 。 法Pháp 身thân 乃nãi 證chứng 得đắc 。 報báo 身thân 從tùng 修tu 得đắc 。 曰viết 恁nhẫm 麼ma 有hữu 兩lưỡng 個cá 耶da 。 師sư 曰viết 。 我ngã 不bất 說thuyết 有hữu 兩lưỡng 個cá 。 亦diệc 不bất 說thuyết 一nhất 個cá 。 法Pháp 身thân 者giả 即tức 自tự 己kỷ 也dã 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 百bách 骸hài 調điều 適thích 。 忽hốt 忘vong 我ngã 身thân 。 微vi 加gia 針châm 艾ngải 。 即tức 知tri 有hữu 我ngã 。 是thị 知tri 證chứng 義nghĩa 。 報báo 身thân 者giả 。 猶do 如như 衣y 服phục 。 實thật 從tùng 辦biện 得đắc 。 若nhược 說thuyết 是thị 我ngã 身thân 。 如như 何hà 又hựu 脫thoát 得đắc 著trước 得đắc 。 若nhược 非phi 我ngã 者giả 。 被bị 人nhân 盜đạo 去khứ 。 云vân 何hà 又hựu 云vân 被bị 人nhân 盜đạo 去khứ 。

僧Tăng 問vấn 。 某mỗ 甲giáp 即tức 今kim 如như 何hà 用dụng 心tâm 則tắc 是thị 。 師sư 云vân 。 無vô 所sở 用dụng 心tâm 處xứ 。 是thị 汝nhữ 用dụng 心tâm 。 以dĩ 無vô 所sở 用dụng 心tâm 。 是thị 真chân 用dụng 心tâm 義nghĩa 。 又hựu 云vân 。 汝nhữ 是thị 讀đọc 書thư 人nhân 。 豈khởi 不bất 聞văn 有hữu 所sở 好hiếu 樂lạc 。 則tắc 不bất 得đắc 其kỳ 正chánh 。 比tỉ 如như 行hành 路lộ 人nhân 。 有hữu 拄trụ 杖trượng 子tử 。 則tắc 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 若nhược 有hữu 所sở 擔đảm 負phụ 。 則tắc 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 要yếu 自tự 在tại 者giả 。 豈khởi 不bất 是thị 空không 手thủ 行hành 也dã 。 又hựu 云vân 。 無vô 言ngôn 是thị 天thiên 地địa 之chi 至chí 言ngôn 。 故cố 曰viết 。 天thiên 何hà 言ngôn 哉tai 。 春xuân 到đáo 則tắc 普phổ 天thiên 匝táp 地địa 皆giai 春xuân 。 可khả 不bất 信tín 乎hồ 。

僧Tăng 問vấn 。 某mỗ 甲giáp 欲dục 修tu 行hành 。 不bất 知tri 把bả 柄bính 。 求cầu 和hòa 尚thượng 開khai 示thị 。 師sư 云vân 。 汝nhữ 要yếu 把bả 柄bính 做tố 甚thậm 麼ma 。 譬thí 如như 人nhân 之chi 眼nhãn 睛tình 。 可khả 外ngoại 求cầu 得đắc 麼ma 。 縱túng/tung 汝nhữ 外ngoại 求cầu 。 可khả 得đắc 的đích 。 即tức 是thị 可khả 失thất 的đích 。

岳nhạc 石thạch 帆phàm 居cư 士sĩ 云vân 。 雲vân 棲tê 和hòa 尚thượng 賺# 度độ 許hứa 多đa 好hảo/hiếu 和hòa 尚thượng 好hảo/hiếu 秀tú 才tài 在tại 會hội 下hạ 。 我ngã 所sở 以dĩ 不bất 肯khẳng 他tha 。 師sư 曰viết 。 聖thánh 賢hiền 嘗thường 受thọ 屈khuất 。 士sĩ 云vân 。 何hà 謂vị 也dã 。 師sư 曰viết 。 莫mạc 我ngã 知tri 也dã 夫phu 。 予# 欲dục 無vô 言ngôn 。 葢# 因nhân 無vô 當đương 機cơ 之chi 人nhân 。 自tự 摩ma 其kỳ 胸hung 。 發phát 此thử 長trường/trưởng 嘆thán 耳nhĩ 。 士sĩ 曰viết 。 此thử 是thị 方phương 便tiện 遮già 護hộ 語ngữ 。 師sư 曰viết 。 是thị 非phi 相tướng 諍tranh 。 他tha 總tổng 不bất 起khởi 。 須tu 是thị 我ngã 為vi 後hậu 學học 者giả 。 發phát 其kỳ 蘊uẩn 奧áo 。 士sĩ 云vân 。 我ngã 非phi 強cường/cưỡng 抑ức 。 昔tích 時thời 曾tằng 親thân 與dữ 他tha 諍tranh 論luận 。 師sư 曰viết 。 昔tích 時thời 諍tranh 論luận 。 今kim 須tu 讚tán 嘆thán 。 始thỉ 見kiến 居cư 士sĩ 有hữu 天thiên 神thần 不bất 測trắc 之chi 妙diệu 。 士sĩ 云vân 。 你nễ 是thị 雲vân 棲tê 和hòa 尚thượng 那na 。 師sư 曰viết 。 我ngã 是thị 弟đệ 子tử 。 士sĩ 云vân 。 讚tán 嘆thán 你nễ 。 即tức 是thị 讚tán 嘆thán 雲vân 棲tê 也dã 。 師sư 曰viết 。 居cư 士sĩ 莫mạc 塗đồ 糊# 人nhân 好hảo/hiếu 。 士sĩ 又hựu 指chỉ 大đại 眾chúng 云vân 。 你nễ 等đẳng 當đương 看khán 這giá 個cá 和hòa 尚thượng 。 師sư 曰viết 。 他tha 終chung 是thị 不bất 信tín 你nễ 。 祇kỳ 是thị 看khán 自tự 家gia 。 士sĩ 云vân 。 當đương 今kim 佛Phật 法Pháp 寥liêu 落lạc 。 須tu 盡tận 力lực 為vi 之chi 。 師sư 曰viết 。 天thiên 地địa 間gian 自tự 有hữu 時thời 節tiết 因nhân 緣duyên 。 非phi 某mỗ 能năng 為vi 也dã 。 居cư 士sĩ 唯duy 唯duy 。

問vấn 西tây 方phương 是thị 有hữu 是thị 無vô 。 師sư 曰viết 。 無vô 。 曰viết 經Kinh 云vân 。 從tùng 是thị 西tây 方phương 。 過quá 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 。 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 曰viết 極Cực 樂Lạc 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 那na 得đắc 言ngôn 無vô 。 甚thậm 違vi 經kinh 意ý 。 師sư 曰viết 。 不bất 道đạo 事sự 中trung 無vô 。 祇kỳ 是thị 理lý 上thượng 實thật 無vô 。 經Kinh 文văn 分phân 明minh 。 是thị 你nễ 錯thác 解giải 。 佛Phật 者giả 覺giác 也dã 。 土thổ/độ 者giả 覺giác 知tri 之chi 地địa 也dã 。 十thập 者giả 圓viên 足túc 之chi 數số 也dã 。 今kim 言ngôn 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土thổ/độ 者giả 。 葢# 言ngôn 超siêu 數số 量lượng 覺giác 炤chiếu 之chi 地địa 。 有hữu 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 也dã 。 然nhiên 何hà 以dĩ 要yếu 超siêu 數số 量lượng 覺giác 炤chiếu 耶da 。 葢# 纔tài 有hữu 動động 念niệm 。 便tiện 屬thuộc 數số 量lượng 。 纔tài 有hữu 數số 量lượng 即tức 受thọ 煩phiền 惱não 。 不bất 名danh 極cực 樂lạc 矣hĩ 纔tài 有hữu 覺giác 炤chiếu 。 即tức 屬thuộc 取thủ 捨xả 。 有hữu 取thủ 捨xả 。 即tức 受thọ 生sanh 死tử 。 不bất 名danh 本bổn 性tánh 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 矣hĩ 。 是thị 故cố 禪thiền 門môn 直trực 指chỉ 一nhất 念niệm 未vị 生sanh 前tiền 。 又hựu 云vân 。 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 。 乾can/kiền/càn 坤# 混hỗn 沌# 時thời 。 洪hồng 濛# 未vị 判phán 時thời 。 也dã 只chỉ 說thuyết 得đắc 數số 量lượng 覺giác 炤chiếu 不bất 及cập 之chi 地địa 。 豈khởi 別biệt 有hữu 旨chỉ 也dã 。 法pháp 華hoa 經kinh 曰viết 。 塵trần 點điểm 佛Phật 剎sát 前tiền 有hữu 佛Phật 號hiệu 。 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 如Như 來Lai 。 且thả 塵trần 點điểm 佛Phật 剎sát 。 豈khởi 容dung 思tư 議nghị 哉tai 。 苟cẩu 容dung 思tư 議nghị 。 惡ác 得đắc 名danh 為vi 大đại 通thông 智trí 勝thắng 乎hồ 。 如như 是thị 一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 中trung 。 莫mạc 不bất 指chỉ 歸quy 。 數số 量lượng 覺giác 炤chiếu 不bất 及cập 處xứ 。 是thị 自tự 性tánh 天thiên 真chân 之chi 佛Phật 。 無vô 別biệt 有hữu 佛Phật 待đãi 你nễ 成thành 也dã 。 故cố 或hoặc 曰viết 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 前tiền 。 有hữu 佛Phật 號hiệu 某mỗ 。 或hoặc 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 或hoặc 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 或hoặc 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 前tiền 。 有hữu 佛Phật 號hiệu 某mỗ 。 一nhất 皆giai 以dĩ 超siêu 數số 越việt 量lượng 離ly 覺giác 泯mẫn 炤chiếu 為vi 是thị 也dã 。 汝nhữ 何hà 得đắc 循tuần 文văn 背bối/bội 旨chỉ 。 失thất 佛Phật 本bổn 懷hoài 。 是thị 則tắc 為vi 滅diệt 佛Phật 種chủng 也dã 。 曰viết 然nhiên 則tắc 超siêu 數số 越việt 量lượng 離ly 覺giác 泯mẫn 炤chiếu 。 何hà 者giả 是thị 本bổn 性tánh 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 師sư 曰viết 。 恩ân 大đại 難nạn/nan 酬thù 。 速tốc 禮lễ 三tam 拜bái 。 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 則tắc 古cổ 人nhân 例lệ 有hữu 證chứng 驗nghiệm 。 豈khởi 虗hư 說thuyết 耶da 。 或hoặc 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 迎nghênh 空không 。 或hoặc 異dị 香hương 滿mãn 室thất 。 或hoặc 化hóa 佛Phật 現hiện 前tiền 。 或hoặc 蓮liên 標tiêu 姓tánh 字tự 。 將tương 謂vị 邪tà 魔ma 所sở 作tác 乎hồ 。 師sư 曰viết 。 非phi 謂vị 虗hư 說thuyết 。 亦diệc 非phi 邪tà 魔ma 。 此thử 乃nãi 慈từ 父phụ 勝thắng 方phương 便tiện 門môn 中trung 之chi 事sự 也dã 。 葢# 謂vị 三tam 乘thừa 厭yếm 苦khổ 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 此thử 淨tịnh 土độ 之chi 門môn 。 實thật 為vi 權quyền 誘dụ 。 漸tiệm 漸tiệm 引dẫn 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 有hữu 佛Phật 來lai 迎nghênh 。 有hữu 我ngã 生sanh 去khứ 。 彼bỉ 此thử 歷lịch 然nhiên 。 淨tịnh 穢uế 逈huýnh 異dị 。 是thị 佛Phật 權quyền 門môn 。 豈khởi 為vi 實thật 教giáo 。 故cố 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 是thị 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 更cánh 有hữu 異dị 方phương 便tiện 。 助trợ 顯hiển 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 異dị 方phương 便tiện 者giả 。 即tức 淨tịnh 土độ 三tam 乘thừa 等đẳng 教giáo 是thị 也dã 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 即tức 一Nhất 乘Thừa 實thật 教giáo 是thị 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 世thế 界giới 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。 既ký 云vân 一Nhất 乘Thừa 。 豈khởi 有hữu 去khứ 來lai 淨tịnh 穢uế 之chi 可khả 間gian 耶da 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 始thỉ 終chung 一nhất 際tế 。 因nhân 果quả 同đồng 融dung 。 微vi 塵trần 剎sát 土độ 。 總tổng 一nhất 法Pháp 界Giới 。 會hội 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 同đồng 入nhập 佛Phật 乘thừa 。 故cố 論luận 曰viết 。 十thập 世thế 古cổ 今kim 。 始thỉ 終chung 不bất 離ly 於ư 當đương 念niệm 。 無vô 邊biên 剎sát 海hải 。 自tự 他tha 不bất 隔cách 於ư 毫hào 端đoan 。 信tín 實thật 。 則tắc 善thiện 財tài 一nhất 生sanh 頓đốn 證chứng 。 滯trệ 權quyền 。 則tắc 身thân 子tử 多đa 劫kiếp 難nạn/nan 成thành 故cố 予# 前tiền 所sở 論luận 者giả 。 非phi 為vi 杜đỗ 撰soạn 。 出xuất 是thị 實thật 宗tông 。 子tử 所sở 難nạn/nan 者giả 。 亦diệc 非phi 謬mậu 問vấn 。 依y 佛Phật 權quyền 設thiết 。 然nhiên 予# 非phi 實thật 人nhân 。 但đãn 知tri 教giáo 道đạo 可khả 宗tông 。 與dữ 子tử 稱xưng 性tánh 而nhi 論luận 也dã 。

雲vân 鶴hạc 居cư 士sĩ 問vấn 。 念niệm 佛Phật 得đắc 生sanh 西tây 方phương 否phủ/bĩ 。 師sư 曰viết 得đắc 。 曰viết 何hà 以dĩ 得đắc 生sanh 乎hồ 。 師sư 曰viết 。 予# 亦diệc 不bất 知tri 何hà 以dĩ 得đắc 生sanh 。 汝nhữ 但đãn 念niệm 佛Phật 。 不bất 患hoạn 不bất 生sanh 也dã 。 佛Phật 如như 最tối 上thượng 醫y 王vương 。 撮toát 略lược 羣quần 書thư 。 合hợp 就tựu 靈linh 丹đan 。 誠thành 能năng 服phục 之chi 。 自tự 然nhiên 療liệu 病bệnh 。 不bất 必tất 究cứu 其kỳ 方phương 之chi 是thị 非phi 也dã 。 曰viết 即tức 如như 丹đan 藥dược 修tu 合hợp 。 必tất 有hữu 原nguyên 繇# 。 念niệm 佛Phật 豈khởi 無vô 因nhân 耶da 。 師sư 曰viết 。 譬thí 如như 甘cam 草thảo 解giải 毒độc 。 大đại 黃hoàng 發phát 瀉tả 。 或hoặc 有hữu 人nhân 問vấn 。 大đại 黃hoàng 何hà 以dĩ 發phát 瀉tả 。 雖tuy 醫y 王vương 有hữu 所sở 不bất 知tri 。 而nhi 大đại 黃hoàng 實thật 能năng 發phát 瀉tả 。 故cố 予# 亦diệc 曰viết 。 念niệm 佛Phật 不bất 知tri 何hà 以dĩ 。 得đắc 生sanh 西tây 方phương 。 而nhi 念niệm 佛Phật 實thật 能năng 往vãng 生sanh 西tây 方phương 。 雖tuy 教giáo 中trung 云vân 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 因nhân 中trung 願nguyện 力lực 所sở 致trí 。 亦diệc 三tam 乘thừa 權quyền 誘dụ 之chi 言ngôn 。 要yếu 非phi 大Đại 乘Thừa 稱xưng 性tánh 之chi 語ngữ 。 何hà 也dã 。 譬thí 如như 箭tiễn 穿xuyên 石thạch 虎hổ 。 笋# 發phát 寒hàn 林lâm 。 未vị 審thẩm 誰thùy 假giả 願nguyện 力lực 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 若nhược 無vô 自tự 心tâm 之chi 誠thành 感cảm 。 而nhi 欲dục 究cứu 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 。 吾ngô 不bất 知tri 其kỳ 然nhiên 而nhi 然nhiên 矣hĩ 。 鴈nhạn 田điền 柳liễu 子tử 問vấn 。 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 為vi 是thị 身thân 變biến 耶da 。 為vi 是thị 語ngữ 變biến 耶da 。 若nhược 是thị 身thân 變biến 者giả 。 則tắc 如Như 來Lai 應ưng 默mặc 然nhiên 。 如như 不bất 默mặc 然nhiên 。 何hà 繇# 得đắc 解giải 。 如như 牛ngưu 犬khuyển 之chi 有hữu 聲thanh 。 如Như 來Lai 亦diệc 應ưng 具cụ 嚎# 吠phệ 之chi 聲thanh 。 如như 不bất 嚎# 吠phệ 。 何hà 繇# 得đắc 解giải 。 如như 其kỳ 不bất 然nhiên 。 何hà 以dĩ 稱xưng 隨tùy 類loại 也dã 。 師sư 曰viết 。 如Như 來Lai 非phi 身thân 變biến 。 身thân 相tướng 如như 故cố 。 亦diệc 非phi 語ngữ 變biến 。 語ngữ 相tương/tướng 如như 故cố 。 以dĩ 其kỳ 不bất 變biến 。 故cố 能năng 隨tùy 類loại 各các 解giải 也dã 。 何hà 也dã 。 如như 其kỳ 有hữu 變biến 。 則tắc 在tại 天thiên 非phi 人nhân 。 在tại 人nhân 非phi 天thiên 。 豈khởi 能năng 各các 應ưng 也dã 哉tai 。 譬thí 如như 世thế 之chi 演diễn 戲hí 者giả 。 豈khởi 有hữu 變biến 也dã 。 然nhiên 羣quần 聚tụ 而nhi 觀quán 之chi 。 仁nhân 者giả 見kiến 之chi 。 謂vị 之chi 仁nhân 。 智trí 者giả 見kiến 之chi 。 謂vị 之chi 智trí 。 風phong 流lưu 者giả 見kiến 之chi 。 謂vị 之chi 風phong 流lưu 。 闘# 諍tranh 者giả 見kiến 之chi 。 謂vị 之chi 闘# 諍tranh 。 乃nãi 至chí 禮lễ 義nghĩa 廉liêm 耻sỉ 。 孝hiếu 悌đễ 忠trung 信tín 。 善thiện 善thiện 惡ác 惡ác 。 是thị 是thị 非phi 非phi 。 各các 適thích 其kỳ 適thích 。 莫mạc 不bất 稱xưng 益ích 。 退thoái 謂vị 人nhân 曰viết 。 此thử 戲hí 唯duy 孝hiếu 唯duy 悌đễ 。 乃nãi 至chí 惟duy 風phong 流lưu 惟duy 鬪đấu 諍tranh 。 不bất 仁nhân 不bất 義nghĩa 。 豈khởi 戲hí 者giả 有hữu 異dị 乎hồ 。 實thật 乃nãi 觀quán 者giả 各các 解giải 其kỳ 自tự 心tâm 耳nhĩ 。 雖tuy 然nhiên 。 須tu 知tri 有hữu 不bất 變biến 而nhi 變biến 。 變biến 而nhi 不bất 變biến 。 何hà 也dã 。 即tức 如như 戲hí 之chi 於ư 戲hí 也dã 。 謂vị 其kỳ 有hữu 變biến 。 則tắc 戲hí 者giả 安an 有hữu 二nhị 心tâm 。 謂vị 其kỳ 無vô 變biến 則tắc 觀quán 者giả 何hà 能năng 各các 解giải 。 一nhất 幻huyễn 戲hí 如như 是thị 。 法pháp 法pháp 亦diệc 復phục 然nhiên 。 而nhi 況huống 於ư 佛Phật 乎hồ 。 是thị 以dĩ 耳nhĩ 聰thông 者giả 善thiện 聞văn 琴cầm 瑟sắt 之chi 妙diệu 。 眼nhãn 明minh 者giả 特đặc 辨biện 玄huyền 黃hoàng 之chi 精tinh 。 然nhiên 琴cầm 瑟sắt 不bất 為vi 聾lung 者giả 所sở 移di 。 玄huyền 黃hoàng 不bất 為vi 盲manh 者giả 所sở 惑hoặc 。 而nhi 聾lung 盲manh 自tự 異dị 。 其kỳ 猶do 大đại 海hải 汪uông 洋dương 。 終chung 莫mạc 能năng 窮cùng 。 隨tùy 力lực 大đại 小tiểu 。 取thủ 之chi 有hữu 多đa 寡quả 。 而nhi 海hải 不bất 為vi 之chi 增tăng 減giảm 。 佛Phật 法Pháp 浩hạo 翰hàn 。 終chung 不bất 能năng 測trắc 。 利lợi 鈍độn 解giải 之chi 淺thiển 深thâm 。 而nhi 法pháp 不bất 為vi 之chi 是thị 非phi 。 各các 解giải 繇# 人nhân 。 佛Phật 豈khởi 為vi 親thân 疎sơ 哉tai 。

居cư 士sĩ 又hựu 問vấn 。 真chân 即tức 是thị 妄vọng 。 妄vọng 即tức 是thị 真chân 。 真chân 妄vọng 既ký 不bất 有hữu 二nhị 。 何hà 以dĩ 令linh 人nhân 除trừ 昏hôn 遣khiển 妄vọng 。 而nhi 集tập 於ư 定định 慧tuệ 也dã 。 譬thí 如như 水thủy 不bất 離ly 波ba 。 波ba 不bất 離ly 水thủy 。 寧ninh 有hữu 離ly 波ba 之chi 水thủy 。 不bất 濕thấp 之chi 波ba 乎hồ 。 今kim 云vân 。 斷đoạn 妄vọng 證chứng 真chân 。 便tiện 同đồng 離ly 波ba 求cầu 水thủy 。 非phi 惟duy 不bất 能năng 證chứng 真chân 。 愈dũ 且thả 增tăng 其kỳ 虗hư 妄vọng 。 故cố 曰viết 。 斷đoạn 除trừ 妄vọng 想tưởng 重trọng/trùng 增tăng 病bệnh 也dã 。 若nhược 認nhận 妄vọng 想tưởng 即tức 真chân 。 不bất 必tất 斷đoạn 除trừ 。 經kinh 又hựu 云vân 。 妄vọng 盡tận 覺giác 圓viên 。 又hựu 曰viết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 。 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 德đức 相tương/tướng 。 良lương 繇# 妄vọng 想tưởng 執chấp 著trước 。 不bất 能năng 證chứng 得đắc 。 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 中trung 十thập 因nhân 六lục 交giao 。 莫mạc 不bất 皆giai 繇# 妄vọng 想tưởng 而nhi 受thọ 輪luân 迴hồi 。 斷đoạn 者giả 不bất 是thị 。 縱túng/tung 者giả 亦diệc 非phi 。 如như 是thị 難nạn/nan 明minh 之chi 義nghĩa 。 惟duy 師sư 決quyết 之chi 。 師sư 曰viết 。 真chân 本bổn 不bất 有hữu 。 因nhân 妄vọng 顯hiển 真chân 。 妄vọng 本bổn 不bất 生sanh 。 依y 真chân 而nhi 起khởi 。 故cố 曰viết 。 因nhân 迷mê 迷mê 覺giác 。 覺giác 不bất 生sanh 迷mê 。 凡phàm 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 。 猶do 良lương 醫y 用dụng 藥dược 。 豈khởi 執chấp 其kỳ 方phương 。 先tiên 欲dục 破phá 妄vọng 。 而nhi 真chân 妄vọng 對đối 破phá 。 故cố 曰viết 。 妄vọng 盡tận 覺giác 圓viên 。 次thứ 欲dục 破phá 執chấp 。 真chân 妄vọng 俱câu 即tức 。 而nhi 亦diệc 妄vọng 真chân 俱câu 非phi 。 故cố 曰viết 。 斷đoạn 除trừ 增tăng 病bệnh 也dã 。 葢# 欲dục 自tự 契khế 本bổn 心tâm 耳nhĩ 。 如như 能năng 悟ngộ 旨chỉ 。 則tắc 非phi 是thị 勿vật 經kinh 於ư 口khẩu 。 真chân 妄vọng 空không 自tự 有hữu 名danh 矣hĩ 。 今kim 時thời 儱# 侗# 之chi 師sư 。 強cưỡng 欲dục 以dĩ 名danh 言ngôn 自tự 得đắc 。 執chấp 此thử 即tức 妄vọng 即tức 真chân 而nhi 自tự 負phụ 。 不bất 知tri 舉cử 意ý 即tức 乖quai 其kỳ 宗tông 矣hĩ 。 而nhi 人nhân 或hoặc 詰cật 之chi 。 復phục 引dẫn 即tức 水thủy 即tức 波ba 之chi 句cú 以dĩ 強cường/cưỡng 釋thích 。 是thị 豈khởi 達đạt 方phương 便tiện 之chi 門môn 乎hồ 。 且thả 如như 水thủy 果quả 是thị 波ba 也dã 耶da 。 水thủy 果quả 非phi 波ba 也dã 耶da 。 夫phu 水thủy 本bổn 無vô 波ba 。 繇# 風phong 所sở 作tác 。 狂cuồng 風phong 所sở 吹xuy 曰viết 濤đào 。 大đại 風phong 所sở 吹xuy 曰viết 浪lãng 。 嘗thường 風phong 所sở 吹xuy 曰viết 波ba 。 微vi 風phong 所sở 吹xuy 曰viết 紋văn 。 其kỳ 悠du 悠du 漾dạng 漾dạng 。 千thiên 名danh 萬vạn 狀trạng 。 莫mạc 不bất 皆giai 繇# 風phong 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 水thủy 果quả 是thị 波ba 則tắc 無vô 風phong 之chi 時thời 。 恬điềm 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 波ba 相tương/tướng 不bất 有hữu 。 波ba 相tương/tướng 不bất 有hữu 。 應ưng 非phi 有hữu 水thủy 。 水thủy 果quả 非phi 波ba 。 則tắc 陸lục 地địa 無vô 波ba 之chi 處xứ 。 凝ngưng 然nhiên 不bất 動động 。 不bất 動động 皆giai 應ưng 是thị 水thủy 。 如như 此thử 。 則tắc 水thủy 陸lục 無vô 分phần/phân 。 世thế 界giới 不bất 成thành 安an 立lập 。 夫phu 真chân 本bổn 無vô 妄vọng 繇# 境cảnh 所sở 作tác 。 順thuận 境cảnh 所sở 感cảm 曰viết 喜hỷ 。 逆nghịch 境cảnh 所sở 感cảm 曰viết 怒nộ 。 違vi 境cảnh 所sở 感cảm 曰viết 哀ai 。 美mỹ 境cảnh 所sở 感cảm 曰viết 樂nhạo/nhạc/lạc 。 其kỳ 紛phân 紛phân 紜vân 紜vân 。 莫mạc 不bất 皆giai 繇# 境cảnh 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 真chân 果quả 是thị 妄vọng 。 六lục 根căn 不bất 到đáo 之chi 處xứ 。 泯mẫn 然nhiên 無vô 知tri 。 境cảnh 相tướng 不bất 有hữu 。 境cảnh 相tướng 不bất 有hữu 。 應ưng 非phi 有hữu 真chân 。 真chân 果quả 非phi 妄vọng 。 則tắc 日nhật 用dụng 交giao 錯thác 之chi 際tế 。 杳# 然nhiên 忘vong 返phản 。 念niệm 相tương/tướng 遷thiên 流lưu 。 念niệm 相tương/tướng 遷thiên 流lưu 。 真chân 應ưng 是thị 斷đoạn 。 今kim 推thôi 其kỳ 波ba 。 有hữu 時thời 有hữu 。 繇# 乎hồ 風phong 作tác 。 有hữu 時thời 無vô 。 繇# 乎hồ 風phong 息tức 。 作tác 息tức 既ký 繇# 其kỳ 風phong 。 則tắc 水thủy 體thể 凝ngưng 然nhiên 不bất 動động 矣hĩ 。 如như 其kỳ 有hữu 動động 。 則tắc 水thủy 具cụ 心tâm 識thức 。 如như 其kỳ 有hữu 心tâm 則tắc 水thủy 應ưng 自tự 言ngôn 我ngã 能năng 動động 耶da 。 我ngã 能năng 靜tĩnh 耶da 。 我ngã 能năng 生sanh 波ba 耶da 。 波ba 非phi 我ngã 是thị 耶da 。 波ba 即tức 是thị 我ngã 。 而nhi 我ngã 即tức 是thị 波ba 耶da 。 而nhi 水thủy 不bất 能năng 自tự 言ngôn 者giả 。 以dĩ 其kỳ 無vô 情tình 耳nhĩ 。 無vô 情tình 則tắc 無vô 動động 。 無vô 動động 則tắc 無vô 所sở 不bất 動động 。 故cố 曰viết 。 江giang 河hà 兢căng 注chú 而nhi 不bất 流lưu 也dã 。 吾ngô 心tâm 與dữ 真chân 妄vọng 雜tạp 出xuất 而nhi 不bất 能năng 辨biện 者giả 。 亦diệc 猶do 波ba 之chi 作tác 息tức 。 濫lạm 於ư 水thủy 而nhi 不bất 能năng 分phần/phân 者giả 也dã 。 波ba 既ký 作tác 息tức 繇# 風phong 非phi 關quan 於ư 水thủy 。 則tắc 此thử 真chân 妄vọng 。 亦diệc 皆giai 繇# 境cảnh 。 而nhi 豈khởi 關quan 於ư 心tâm 乎hồ 。 然nhiên 則tắc 波ba 耶da 水thủy 耶da 。 真chân 耶da 妄vọng 耶da 。 不bất 分phân 而nhi 分phần/phân 。 分phần/phân 而nhi 不bất 分phân 。 惟duy 宛uyển 轉chuyển 消tiêu 歸quy 自tự 己kỷ 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 不bất 然nhiên 。 則tắc 不bất 能năng 免miễn 其kỳ 隨tùy 言ngôn 生sanh 執chấp 。 又hựu 安an 能năng 自tự 了liễu 哉tai 。

問vấn 無vô 明minh 即tức 佛Phật 性tánh 。 何hà 謂vị 也dã 。 師sư 曰viết 。 無vô 明minh 佛Phật 性tánh 同đồng 出xuất 根căn 本bổn 知tri 中trung 。 各các 無vô 自tự 體thể 。 以dĩ 佛Phật 性tánh 無vô 體thể 。 迷mê 為vi 無vô 明minh 。 無vô 明minh 無vô 體thể 。 悟ngộ 為vi 佛Phật 性tánh 。 非phi 佛Phật 性tánh 外ngoại 有hữu 無vô 明minh 。 亦diệc 非phi 無vô 明minh 。 外ngoại 有hữu 佛Phật 性tánh 。 惟duy 迷mê 悟ngộ 使sử 之chi 然nhiên 耳nhĩ 。 猶do 如như 日nhật 明minh 夜dạ 暗ám 。 同đồng 住trụ 虗hư 空không 。 循tuần 環hoàn 往vãng 復phục 。 各các 無vô 自tự 體thể 。 苟cẩu 知tri 無vô 體thể 。 則tắc 無vô 明minh 即tức 明minh 。 若nhược 執chấp 有hữu 佛Phật 性tánh 。 則tắc 明minh 即tức 無vô 明minh 。 不bất 著trước 不bất 拒cự 。 則tắc 超siêu 然nhiên 自tự 得đắc 也dã 。 故cố 曰viết 。 功công 德đức 天thiên 。 黑hắc 暗ám 女nữ 。 有hữu 智trí 主chủ 人nhân 。 二nhị 俱câu 不bất 取thủ 。 義nghĩa 可khả 泮phấn 然nhiên 矣hĩ 。

又hựu 問vấn 。

煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 何hà 謂vị 也dã 。 師sư 曰viết 。 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 。 此thử 云vân 知tri 覺giác 。 若nhược 煩phiền 惱não 異dị 於ư 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 若nhược 菩Bồ 提Đề 異dị 於ư 煩phiền 惱não 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 各các 住trụ 一nhất 際tế 。 各các 住trụ 一nhất 際tế 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 自tự 菩Bồ 提Đề 。 誰thùy 住trụ 菩Bồ 提Đề 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 則tắc 煩phiền 惱não 自tự 煩phiền 惱não 。 誰thùy 知tri 煩phiền 惱não 。 以dĩ 菩Bồ 提Đề 不bất 異dị 煩phiền 惱não 。 迷mê 菩Bồ 提Đề 為vi 煩phiền 惱não 。 以dĩ 煩phiền 惱não 不bất 異dị 菩Bồ 提Đề 。 知tri 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 葢# 知tri 之chi 為vi 言ngôn 覺giác 也dã 。 故cố 曰viết 。 知tri 則tắc 不bất 為vi 冤oan 。 雖tuy 然nhiên 。 若nhược 將tương 個cá 知tri 即tức 菩Bồ 提Đề 蘊uẩn 在tại 懷hoài 中trung 。 便tiện 名danh 煩phiền 惱não 。 故cố 曰viết 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 即tức 無vô 明minh 本bổn 。 直trực 饒nhiêu 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 斯tư 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 未vị 脫thoát 略lược 。 何hà 也dã 。 葢# 此thử 事sự 直trực 須tu 妙diệu 悟ngộ 自tự 心tâm 。 不bất 在tại 言ngôn 宣tuyên 耳nhĩ 。

陶đào 石thạch 簣quỹ 居cư 士sĩ 問vấn 。 師sư 在tại 此thử 作tác 麼ma 。

答đáp 曰viết 。

看khán 華hoa 嚴nghiêm 合hợp 論luận 。 曰viết 師sư 在tại 室thất 中trung 著trước 此thử 小tiểu 小tiểu 境cảnh 界giới 。 當đương 看khán 是thị 論luận 。 曰viết 不bất 然nhiên 。 卻khước 是thị 室thất 外ngoại 者giả 更cánh 當đương 看khán 也dã 。 曰viết 何hà 謂vị 也dã 。 曰viết 居cư 室thất 者giả 必tất 知tri 室thất 外ngoại 有hữu 空không 。 空không 外ngoại 更cánh 有hữu 空không 可khả 謂vị 小tiểu 不bất 迷mê 小tiểu 。 大đại 不bất 著trước 大đại 。 內nội 外ngoại 該cai 融dung 。 小tiểu 大đại 相tương/tướng 入nhập 。 只chỉ 恐khủng 在tại 室thất 外ngoại 者giả 。 迷mê 此thử 六lục 合hợp 一nhất 總tổng 之chi 空không 。 不bất 復phục 知tri 空không 外ngoại 有hữu 空không 。 界giới 外ngoại 有hữu 界giới 。 豈khởi 知tri 華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 界Giới 中trung 十thập 方phương 各các 具cụ 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 外ngoại 。 更cánh 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 耶da 。 故cố 當đương 看khán 也dã 。 居cư 士sĩ 曰viết 。 多đa 知tri 多đa 知tri 。

太thái 史sử 又hựu 問vấn 曰viết 。 師sư 於ư 禪thiền 門môn 用dụng 力lực 久cửu 矣hĩ 。 而nhi 夢mộng 昧muội 為vi 有hữu 無vô 耶da 。 如như 或hoặc 有hữu 之chi 。 何hà 方phương 以dĩ 制chế 之chi 。 師sư 曰viết 。 世thế 稱xưng 無vô 夢mộng 者giả 有hữu 三tam 焉yên 。 一nhất 者giả 七thất 住trụ 已dĩ 還hoàn 。 想tưởng 陰ấm 已dĩ 盡tận 。 此thử 乃nãi 定định 力lực 所sở 持trì 。 故cố 得đắc 無vô 夢mộng 。 證chứng 者giả 之chi 事sự 。 經Kinh 云vân 。 想tưởng 陰ấm 盡tận 者giả 。 夢mộng 昧muội 俱câu 息tức 。 猶do 如như 晴tình 空không 。 二nhị 者giả 用dụng 功công 真chân 切thiết 。 窹# 寐mị 恆hằng 一nhất 。 信tín 力lực 所sở 持trì 。 故cố 得đắc 無vô 夢mộng 。 初sơ 心tâm 之chi 事sự 。 如như 服phục 丹đan 藥dược 。 壽thọ 千thiên 萬vạn 年niên 。 非phi 是thị 本bổn 有hữu 。 三tam 者giả 倦quyện 勞lao 之chi 極cực 。 或hoặc 無vô 明minh 濃nồng 厚hậu 。 失thất 憶ức 為vi 忘vong 。 妄vọng 謂vị 無vô 夢mộng 。 非phi 實thật 是thị 無vô 。 深thâm 成thành 不bất 覺giác 。 愚ngu 者giả 之chi 事sự 。 予# 於ư 三tam 者giả 未vị 有hữu 取thủ 焉yên 。 何hà 則tắc 世thế 之chi 人nhân 徒đồ 以dĩ 夢mộng 為vi 夢mộng 。 覺giác 為vi 覺giác 。 而nhi 不bất 知tri 覺giác 即tức 夢mộng 。 夢mộng 即tức 覺giác 也dã 。 若nhược 覺giác 是thị 實thật 。 則tắc 無vô 入nhập 夢mộng 。 若nhược 夢mộng 是thị 實thật 。 應ưng 無vô 有hữu 覺giác 。 居cư 覺giác 非phi 夢mộng 。 居cư 夢mộng 非phi 覺giác 。 猶do 明minh 暗ám 相tướng 傾khuynh 。 何hà 有hữu 自tự 性tánh 。 別biệt 有hữu 國quốc 土độ 夢mộng 。 五ngũ 十thập 日nhật 乃nãi 得đắc 一nhất 覺giác 。 彼bỉ 得đắc 不bất 為vi 夢mộng 。 是thị 而nhi 覺giác 非phi 者giả 乎hồ 。 如như 是thị 則tắc 我ngã 世thế 界giới 中trung 曷hạt 嘗thường 非phi 夢mộng 。 而nhi 。 曷hạt 嘗thường 非phi 覺giác 乎hồ 。 以dĩ 此thử 而nhi 推thôi 。 則tắc 彼bỉ 定định 力lực 所sở 持trì 。 是thị 名danh 假giả 惺tinh 惺tinh 。 信tín 力lực 持trì 者giả 。 是thị 名danh 強cường/cưỡng 作tác 主chủ 。 諸chư 佛Phật 成thành 就tựu 。 夢mộng 中trung 佛Phật 事sự 。 所sở 謂vị 說thuyết 夢mộng 法pháp 。 度độ 夢mộng 眾chúng 生sanh 。 開khai 夢mộng 方phương 便tiện 。 坐tọa 夢mộng 道Đạo 場Tràng 。 現hiện 夢mộng 神thần 通thông 。 入nhập 夢mộng 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 夢mộng 萬vạn 行hạnh 。 獻hiến 夢mộng 供cúng 養dường 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 得đắc 夢mộng 解giải 脫thoát 。 入nhập 夢mộng 禪thiền 定định 。 人nhân 天thiên 三tam 途đồ 夢mộng 受thọ 果quả 報báo 。 入nhập 夢mộng 生sanh 死tử 。 爭tranh 夢mộng 人nhân 我ngã 。 說thuyết 夢mộng 是thị 非phi 。 造tạo 夢mộng 惡ác 業nghiệp 。 轉chuyển 夢mộng 輪luân 迴hồi 。 居cư 士sĩ 興hưng 夢mộng 問vấn 。 山sơn 僧Tăng 起khởi 夢mộng 答đáp 。 縱túng/tung 之chi 亦diệc 夢mộng 。 制chế 之chi 亦diệc 夢mộng 。 止chỉ 之chi 亦diệc 夢mộng 。 作tác 之chi 亦diệc 夢mộng 。 說thuyết 到đáo 此thử 間gian 。 忽hốt 見kiến 那na 吒tra 太thái 子tử 執chấp 降hàng 魔ma 杵xử 當đương 頭đầu 一nhất 揮huy 。 雖tuy 覺giác 腦não 門môn 磕# 碎toái 。 猶do 未vị 醒tỉnh 在tại 。

魯lỗ 據cứ 梧# 朱chu 交giao 蘆lô 諸chư 子tử 過quá 訪phỏng 。 問vấn 曰viết 。 經Kinh 云vân 。 世thế 界giới 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 皆giai 因nhân 妄vọng 想tưởng 。 結kết 成thành 是thị 否phủ/bĩ 。 師sư 曰viết 然nhiên 。 曰viết 和hòa 尚thượng 為vi 我ngã 想tưởng 得đắc 一nhất 錠đĩnh 金kim 否phủ/bĩ 。 師sư 曰viết 得đắc 。 曰viết 何hà 不bất 與dữ 我ngã 一nhất 見kiến 。 師sư 曰viết 。 子tử 嘗thường 於ư 閒gian/nhàn 寂tịch 之chi 時thời 也dã 想tưởng 杭# 城thành 否phủ/bĩ 。 曰viết 想tưởng 曰viết 。 正chánh 當đương 想tưởng 時thời 。 彼bỉ 處xứ 樓lâu 臺đài 殿điện 閣các 人nhân 物vật 街nhai 道đạo 皆giai 儼nghiễm 然nhiên 否phủ/bĩ 。 曰viết 然nhiên 。 曰viết 既ký 然nhiên 如như 是thị 。 何hà 不bất 拈niêm 出xuất 來lai 與dữ 山sơn 僧Tăng 一nhất 看khán 。 曰viết 然nhiên 則tắc 然nhiên 矣hĩ 。 只chỉ 是thị 拈niêm 不bất 出xuất 。 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 子tử 尚thượng 拈niêm 不bất 出xuất 。 爭tranh 教giáo 山sơn 僧Tăng 又hựu 能năng 拈niêm 出xuất 與dữ 子tử 看khán 。 子tử 如như 一nhất 想tưởng 。 則tắc 有hữu 一nhất 城thành 景cảnh 致trí 儼nghiễm 然nhiên 在tại 目mục 。 若nhược 千thiên 想tưởng 萬vạn 想tưởng 。 則tắc 有hữu 千thiên 城thành 萬vạn 城thành 景cảnh 致trí 各các 各các 儼nghiễm 然nhiên 在tại 目mục 。 彼bỉ 亦diệc 不bất 來lai 。 此thử 亦diệc 不bất 去khứ 不bất 來lai 。 故cố 彼bỉ 城thành 非phi 無vô 。 不bất 去khứ 故cố 此thử 想tưởng 非phi 有hữu 。 以dĩ 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 各các 住trụ 一nhất 際tế 。 各các 住trụ 一nhất 際tế 。 故cố 一nhất 人nhân 想tưởng 則tắc 城thành 現hiện 一nhất 人nhân 想tưởng 中trung 。 若nhược 千thiên 人nhân 萬vạn 人nhân 想tưởng 則tắc 城thành 現hiện 千thiên 人nhân 萬vạn 人nhân 想tưởng 中trung 。 曾tằng 無vô 定định 體thể 不bất 因nhân 一nhất 人nhân 想tưởng 而nhi 城thành 為vi 之chi 一nhất 。 不bất 因nhân 多đa 人nhân 想tưởng 而nhi 城thành 為vi 之chi 多đa 。 故cố 曰viết 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 非phi 實thật 非phi 虗hư 。 非phi 如như 故cố 非phi 一nhất 。 非phi 異dị 故cố 非phi 多đa 。 非phi 虗hư 故cố 隨tùy 想tưởng 成thành 辦biện 。 非phi 實thật 故cố 想tưởng 處xứ 不bất 真chân 。 子tử 如như 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 當đương 下hạ 泯mẫn 絕tuyệt 。 何hà 處xứ 更cánh 有hữu 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 來lai 。 是thị 知tri 一nhất 切thiết 。 皆giai 隨tùy 想tưởng 念niệm 建kiến 立lập 。 故cố 云vân 三tam 界giới 惟duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 惟duy 識thức 。 豈khởi 虗hư 語ngữ 哉tai 。

有hữu 新tân 戒giới 欲dục 募mộ 緣duyên 造tạo 寺tự 謁yết 師sư 。 師sư 誡giới 之chi 曰viết 。 大đại 抵để 出xuất 家gia 。 人nhân 要yếu 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 本bổn 。 福phước 緣duyên 次thứ 之chi 也dã 。 昔tích 者giả 楊dương 岐kỳ 老lão 人nhân 親thân 總tổng 十thập 年niên 院viện 事sự 。 及cập 住trụ 楊dương 岐kỳ 。 屋ốc 頹đồi 壁bích 敗bại 。 門môn 人nhân 欲dục 修tu 飾sức 之chi 。 老lão 人nhân 誡giới 卻khước 之chi 。 葢# 老lão 人nhân 親thân 從tùng 此thử 中trung 過quá 來lai 。 艱gian 辛tân 備bị 歷lịch 。 乃nãi 有hữu 此thử 語ngữ 。 可khả 謂vị 曾tằng 為vi 浪lãng 子tử 偏thiên 憐lân 客khách 矣hĩ 。 今kim 之chi 人nhân 不bất 聞văn 如như 是thị 之chi 訓huấn 。 纔tài 出xuất 家gia 來lai 。 把bả 個cá 脚cước 跟cân 未vị 穩ổn 話thoại 。 丟# 向hướng 一nhất 邊biên 。 祇kỳ 欲dục 幹cán 辦biện 緣duyên 事sự 。 以dĩ 消tiêu 歲tuế 月nguyệt 。 倘thảng 因nhân 果quả 一nhất 差sai 。 失thất 脚cước 三tam 途đồ 。 經kinh 劫kiếp 罔võng 返phản 。 此thử 事sự 且thả 置trí 。 祇kỳ 如như 因nhân 正chánh 果quả 正chánh 。 福phước 享hưởng 人nhân 天thiên 。 何hà 曾tằng 不bất 云vân 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 何hà 也dã 。 大đại 凡phàm 人nhân 都đô 被bị 善thiện 惡ác 二nhị 種chủng 因nhân 果quả 。 輪luân 迴hồi 六lục 道đạo 。 自tự 己kỷ 佛Phật 性tánh 終chung 成thành 迷mê 背bối/bội 。 故cố 曰viết 。 作tác 善thiện 則tắc 善thiện 現hiện 。 作tác 惡ác 則tắc 惡ác 現hiện 。 真chân 心tâm 則tắc 隱ẩn 沒một 。 豈khởi 不bất 見kiến 梁lương 武võ 帝đế 問vấn 達đạt 磨ma 云vân 。 弟đệ 子tử 造tạo 寺tự 度độ 僧Tăng 。 有hữu 功công 德đức 否phủ/bĩ 。 磨ma 云vân 。 實thật 無vô 功công 德đức 。 功công 德đức 在tại 自tự 性tánh 中trung 求cầu 。 豈khởi 外ngoại 求cầu 耶da 。 如như 此thử 。 則tắc 我ngã 出xuất 家gia 人nhân 不bất 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 念niệm 。 向hướng 自tự 性tánh 中trung 求cầu 。 可khả 乎hồ 。 曰viết 然nhiên 福phước 德đức 亦diệc 不bất 可khả 少thiểu 耳nhĩ 。 如như 某mỗ 某mỗ 修tu 營doanh 寺tự 宇vũ 。 嗔sân 怒nộ 無vô 當đương 。 人nhân 不bất 為vi 過quá 。 豈khởi 非phi 福phước 力lực 所sở 持trì 耶da 。 師sư 曰viết 。 實thật 非phi 福phước 力lực 。 乃nãi 魔ma 持trì 耳nhĩ 。 棗táo 柏# 曰viết 。 一nhất 念niệm 嗔sân 心tâm 起khởi 。 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 開khai 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 慎thận 勿vật 起khởi 嗔sân 。 苟cẩu 有hữu 一nhất 毫hào 嗔sân 念niệm 。 則tắc 有hữu 一nhất 分phần 。 嗔sân 怒nộ 魔ma 增tăng 其kỳ 勢thế 力lực 。 捨xả 命mạng 之chi 後hậu 。 繼kế 有hữu 福phước 德đức 。 報báo 為vi 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 。 并tinh 修tu 羅la 夜dạ 义# 之chi 類loại 。 福phước 消tiêu 報báo 盡tận 。 還hoàn 墮đọa 三tam 途đồ 。 曰viết 起khởi 嗔sân 如như 是thị 。 未vị 審thẩm 修tu 道Đạo 還hoàn 有hữu 加gia 勢thế 力lực 也dã 無vô 。 師sư 曰viết 有hữu 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 向hướng 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 各các 有hữu 如Như 來Lai 。 威uy 力lực 加gia 被bị 。 說thuyết 當đương 位vị 法Pháp 門môn 。 是thị 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 佛Phật 與dữ 魔ma 果quả 何hà 物vật 耶da 。 而nhi 能năng 與dữ 人nhân 勢thế 力lực 若nhược 是thị 。 師sư 曰viết 。 本bổn 非phi 外ngoại 物vật 。 皆giai 自tự 心tâm 之chi 力lực 。 法pháp 爾nhĩ 如như 然nhiên 故cố 也dã 。 譬thí 如như 世thế 人nhân 。 燔phần 燒thiêu 屋ốc 宅trạch 亦diệc 用dụng 火hỏa 。 蒸chưng 煑chử 飯phạn 食thực 亦diệc 用dụng 火hỏa 。 燒thiêu 煉luyện 丹đan 藥dược 亦diệc 用dụng 火hỏa 。 凡phàm 用dụng 火hỏa 之chi 時thời 。 各các 有hữu 一nhất 分phần/phân 自tự 然nhiên 風phong 力lực 。 與dữ 之chi 俱câu 發phát 。 成thành 熟thục 其kỳ 事sự 。 燔phần 屋ốc 邪tà 也dã 。 煑chử 飯phạn 正chánh 也dã 。 煉luyện 丹đan 道đạo 也dã 。 風phong 火hỏa 皆giai 無vô 分phân 別biệt 。 而nhi 能năng 隨tùy 事sự 得đắc 失thất 。 亦diệc 猶do 佛Phật 魔ma 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 而nhi 能năng 隨tùy 心tâm 是thị 非phi 。 藉tạ 風phong 發phát 火hỏa 。 因nhân 心tâm 成thành 事sự 。 皆giai 不bất 得đắc 而nhi 異dị 也dã 。 良lương 繇# 真Chân 如Như 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 緣duyên 成thành 熟thục 。 今kim 人nhân 不bất 了liễu 自tự 心tâm 。 嘗thường 隨tùy 境cảnh 轉chuyển 。 魔ma 得đắc 其kỳ 便tiện 。 牽khiên 入nhập 惡ác 道đạo 。 皆giai 繇# 未vị 明minh 佛Phật 性tánh 。 自tự 無vô 作tác 主chủ 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 豈khởi 魔ma 佛Phật 云vân 乎hồ 哉tai 。 如như 此thử 。 則tắc 子tử 所sở 言ngôn 福phước 德đức 。 亦diệc 不bất 可khả 少thiểu 。 其kỳ 可khả 信tín 諸chư 。 不bất 可khả 信tín 諸chư 。

有hữu 客khách 游du 禹vũ 陵lăng 過quá 訪phỏng 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 中trung 有hữu 窆biếm 石thạch 甚thậm 異dị 焉yên 。 師sư 曰viết 。 何hà 謂vị 也dã 。 曰viết 始thỉ 吾ngô 於ư 無vô 心tâm 之chi 際tế 。 推thôi 之chi 則tắc 動động 。 其kỳ 後hậu 著trước 意ý 推thôi 之chi 則tắc 不bất 動động 。 其kỳ 故cố 何hà 也dã 。 師sư 曰viết 。 破phá 色sắc 心tâm 論luận 云vân 。 佛Phật 說thuyết 心tâm 力lực 最tối 大đại 。 水thủy 無vô 香hương 故cố 動động 作tác 勝thắng 地địa 。 火hỏa 無vô 香hương 味vị 故cố 動động 作tác 勝thắng 水thủy 。 風phong 無vô 色sắc 香hương 味vị 故cố 動động 作tác 勝thắng 於ư 三tam 大đại 。 心tâm 非phi 四tứ 大đại 。 故cố 動động 作tác 勝thắng 於ư 諸chư 大đại 。 是thị 知tri 無vô 心tâm 之chi 力lực 。 無vô 有hữu 限hạn 量lượng 。 其kỳ 量lượng 能năng 轉chuyển 天thiên 為vi 地địa 。 轉chuyển 地địa 為vi 天thiên 。 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 故cố 淨tịnh 名danh 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 目mục 之chi 。 夫phu 不bất 思tư 議nghị 豈khởi 容dung 有hữu 心tâm 乎hồ 。 心tâm 思tư 一nhất 萌manh 。 則tắc 屬thuộc 分phần/phân 限hạn 矣hĩ 。 昔tích 者giả 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 。 年niên 七thất 歲tuế 時thời 。 隨tùy 母mẫu 往vãng 燒thiêu 香hương 。 寺tự 中trung 有hữu 銕# 鉢bát 。 可khả 受thọ 石thạch 餘dư 。 什thập 即tức 置trí 之chi 於ư 頂đảnh 。 乃nãi 作tác 念niệm 云vân 。 鉢bát 甚thậm 大đại 。 我ngã 年niên 甚thậm 小tiểu 。 得đắc 無vô 重trọng/trùng 耶da 。 不bất 覺giác 失thất 聲thanh 。 鉢bát 尋tầm 墮đọa 地địa 。 母mẫu 問vấn 曰viết 。 何hà 也dã 。 什thập 曰viết 。 我ngã 始thỉ 無vô 心tâm 。 置trí 鉢bát 於ư 頂đảnh 。 不bất 覺giác 其kỳ 為vi 重trọng/trùng 。 無vô 端đoan 分phân 別biệt 。 鉢bát 大đại 我ngã 小tiểu 。 寧ninh 無vô 重trọng/trùng 乎hồ 。 即tức 覺giác 甚thậm 重trọng 。 力lực 不bất 能năng 戴đái 。 故cố 失thất 聲thanh 耳nhĩ 。 是thị 時thời 羅la 什thập 即tức 悟ngộ 萬vạn 法pháp 皆giai 惟duy 自tự 心tâm 。 無vô 有hữu 他tha 物vật 。 以dĩ 此thử 而nhi 推thôi 。 子tử 之chi 始thỉ 也dã 無vô 心tâm 。 故cố 能năng 動động 石thạch 。 次thứ 也dã 有hữu 意ý 。 故cố 不bất 能năng 動động 耳nhĩ 。 是thị 以dĩ 箭tiễn 穿xuyên 石thạch 虎hổ 。 非phi 人nhân 力lực 之chi 能năng 為vi 。 酒tửu 勞lao 三tam 軍quân 。 豈khởi 麯# 糵# 之chi 成thành 就tựu 。 是thị 皆giai 本bổn 乎hồ 無vô 心tâm 。 神thần 而nhi 應ưng 之chi 。 略lược 著trước 思tư 惟duy 。 即tức 已dĩ 不bất 堪kham 也dã 。 吾ngô 知tri 諸chư 佛Phật 凡phàm 夫phu 。 本bổn 不bất 相tương 隔cách 。 但đãn 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 其kỳ 神thần 機cơ 注chú 發phát 。 不bất 能năng 自tự 知tri 耳nhĩ 。

只chỉ 玄huyền 居cư 士sĩ 問vấn 。 格cách 物vật 物vật 格cách 意ý 旨chỉ 如như 何hà 。 師sư 彈đàn 指chỉ 三tam 下hạ 。 曰viết 某mỗ 甲giáp 特đặc 來lai 禮lễ 拜bái 。 求cầu 脫thoát 生sanh 死tử 。 師sư 云vân 。 居cư 士sĩ 未vị 發phát 足túc 之chi 前tiền 會hội 得đắc 。 方phương 脫thoát 得đắc 生sanh 死tử 。 於ư 今kim 開khai 口khẩu 已dĩ 錯thác 了liễu 也dã 。 不bất 見kiến 古cổ 人nhân 道đạo 。 望vọng 州châu 亭đình 與dữ 汝nhữ 相tương 見kiến 了liễu 也dã 。 烏ô 石thạch 嶺lĩnh 與dữ 汝nhữ 相tương 見kiến 了liễu 也dã 。 僧Tăng 堂đường 前tiền 與dữ 汝nhữ 相tương 見kiến 了liễu 也dã 。 一nhất 念niệm 發phát 心tâm 。 是thị 汝nhữ 脫thoát 生sanh 死tử 處xứ 。 一nhất 路lộ 而nhi 來lai 。 是thị 汝nhữ 脫thoát 生sanh 死tử 處xứ 。 士sĩ 禮lễ 拜bái 而nhi 出xuất 。 師sư 喚hoán 云vân 。 來lai 來lai 。 我ngã 再tái 向hướng 汝nhữ 道đạo 。 士sĩ 回hồi 首thủ 。 師sư 云vân 。 我ngã 向hướng 汝nhữ 道đạo 了liễu 也dã 。 士sĩ 擬nghĩ 議nghị 。 師sư 云vân 。 去khứ 。 明minh 日nhật 來lai 。 僧Tăng 問vấn 。 離ly 心tâm 意ý 識thức 參tham 。 絕tuyệt 凡phàm 聖thánh 路lộ 學học 。 某mỗ 甲giáp 無vô 奈nại 心tâm 意ý 識thức 混hỗn 擾nhiễu 。 不bất 能năng 直trực 進tiến 。 乞khất 師sư 方phương 便tiện 。 師sư 云vân 。 還hoàn 識thức 心tâm 意ý 識thức 麼ma 。 曰viết 不bất 識thức 。 師sư 曰viết 。 識thức 尚thượng 不bất 識thức 。 欲dục 離ly 何hà 物vật 。 譬thí 如như 世thế 人nhân 結kết 冤oan 。 而nhi 欲dục 遠viễn 離ly 。 必tất 先tiên 知tri 其kỳ 結kết 冤oan 之chi 繇# 。 然nhiên 後hậu 與dữ 之chi 遠viễn 離ly 。

僧Tăng 問vấn 。 古cổ 人nhân 道đạo 。 離ly 卻khước 心tâm 意ý 識thức 。 絕tuyệt 卻khước 凡phàm 聖thánh 路lộ 。 然nhiên 後hậu 有hữu 參tham 學học 分phần/phân 。 某mỗ 甲giáp 欲dục 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 未vị 能năng 何hà 也dã 。 師sư 曰viết 。 心tâm 意ý 識thức 作tác 何hà 形hình 狀trạng 。 有hữu 甚thậm 冤oan 尤vưu 。 汝nhữ 欲dục 離ly 他tha 。 送tống 至chí 何hà 方phương 。 僧Tăng 曰viết 。 恁nhẫm 麼ma 則tắc 無vô 心tâm 意ý 識thức 耶da 。 師sư 曰viết 。 汝nhữ 適thích 來lai 要yếu 。 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 如như 今kim 又hựu 怕phạ 他tha 無vô 那na 。 汝nhữ 知tri 之chi 乎hồ 。 夫phu 心tâm 意ý 識thức 者giả 。 聿# 起khởi 名danh 心tâm 。 思tư 惟duy 曰viết 意ý 。 分phân 別biệt 曰viết 識thức 。 名danh 雖tuy 有hữu 三tam 。 其kỳ 體thể 惟duy 一nhất 。 惟duy 一nhất 之chi 體thể 。 其kỳ 性tánh 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 之chi 性tánh 。 應ứng 用dụng 有hữu 別biệt 。 故cố 立lập 三tam 名danh 。 能năng 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 尚thượng 不bất 名danh 一nhất 。 何hà 況huống 有hữu 三tam 。 學học 者giả 循tuần 言ngôn 背bối/bội 旨chỉ 。 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 皆giai 歸quy 迷mê 悶muộn 。 若nhược 不bất 妙diệu 悟ngộ 真chân 源nguyên 。 終chung 無vô 自tự 濟tế 之chi 日nhật 。 故cố 古cổ 人nhân 多đa 方phương 提đề 唱xướng 。 無vô 非phi 欲dục 令linh 人nhân 忘vong 心tâm 頓đốn 證chứng 。 誰thùy 知tri 反phản 起khởi 心tâm 識thức 。 牽khiên 動động 前tiền 塵trần 。 致trí 使sử 醍đề 醐hồ 翻phiên 成thành 毒độc 藥dược 。 可khả 悲bi 也dã 夫phu 。

明minh 翮cách 問vấn 。 某mỗ 甲giáp 看khán 個cá 拂phất 子tử 放phóng 下hạ 因nhân 緣duyên 。 只chỉ 是thị 教giáo 人nhân 休hưu 歇hiết 去khứ 。 莫mạc 是thị 化hóa 城thành 事sự 否phủ/bĩ 。 師sư 曰viết 。 不bất 是thị 你nễ 看khán 他tha 古cổ 人nhân 問vấn 如như 何hà 是thị 法Pháp 身thân 。 竪thụ 起khởi 拂phất 子tử 。 如như 何hà 是thị 法Pháp 身thân 向hướng 上thượng 事sự 。 放phóng 下hạ 拂phất 子tử 。 豈khởi 可khả 作tác 放phóng 下hạ 論luận 耶da 。 若nhược 真chân 正chánh 悟ngộ 明minh 。 放phóng 下hạ 不bất 放phóng 下hạ 。 總tổng 是thị 閒gian/nhàn 話thoại 。 所sở 以dĩ 道đạo 末mạt 後hậu 一nhất 著trước 。 始thỉ 到đáo 牢lao 關quan 。 絕tuyệt 後hậu 再tái 甦tô 。 欺khi 君quân 不bất 得đắc 。

僧Tăng 舉cử 趙triệu 州châu 狗cẩu 子tử 還hoàn 有hữu 佛Phật 性tánh 也dã 無vô 。 州châu 云vân 無vô 。 某mỗ 甲giáp 看khán 經kinh 數số 年niên 。 竝tịnh 無vô 入nhập 處xứ 。 未vị 審thẩm 和hòa 尚thượng 。 有hữu 何hà 方phương 便tiện 。 師sư 云vân 。 汝nhữ 疑nghi 向hướng 有hữu 無vô 處xứ 著trước 脚cước 那na 。 曰viết 。 某mỗ 甲giáp 不bất 向hướng 有hữu 無vô 處xứ 著trước 脚cước 。 師sư 曰viết 。 你nễ 豈khởi 不bất 曰viết 蠢xuẩn 動động 含hàm 靈linh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 狗cẩu 子tử 何hà 謂vị 無vô 佛Phật 性tánh 耶da 。 作tác 此thử 疑nghi 否phủ/bĩ 。 曰viết 然nhiên 。 師sư 曰viết 不bất 然nhiên 。 要yếu 會hội 這giá 些# 。 須tu 向hướng 此thử 老lão 未vị 開khai 口khẩu 已dĩ 前tiền 會hội 得đắc 。 始thỉ 獲hoạch 安an 樂lạc 。 若nhược 向hướng 他tha 舌thiệt 頭đầu 下hạ 會hội 取thủ 。 直trực 饒nhiêu 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 竝tịnh 無vô 會hội 時thời 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 事sự 不bất 在tại 語ngữ 言ngôn 上thượng 故cố 也dã 。

僧Tăng 問vấn 。 丹đan 霞hà 劈phách 佛Phật 。 和hòa 尚thượng 鑄chú 佛Phật 。 是thị 同đồng 是thị 別biệt 。 師sư 曰viết 。 丹đan 霞hà 劈phách 佛Phật 。 和hòa 尚thượng 鑄chú 佛Phật 。 僧Tăng 擬nghĩ 再tái 問vấn 。 師sư 曰viết 。 似tự 欠khiếm 伶# 俐# 。 首thủ 座tòa 曰viết 。 是thị 便tiện 是thị 。 只chỉ 是thị 與dữ 古cổ 人nhân 相tương 違vi 。 師sư 曰viết 。 前tiền 人nhân 已dĩ 納nạp 敗bại 闕khuyết 。 你nễ 不bất 可khả 復phục 踏đạp 故cố 穽tỉnh 。 若nhược 要yếu 安an 樂lạc 。 直trực 似tự 嬰anh 兒nhi 相tương 似tự 。 始thỉ 得đắc 恁nhẫm 麼ma 。 所sở 以dĩ 寶bảo 鏡kính 三tam 昧muội 云vân 。 如như 世thế 嬰anh 兒nhi 。 五ngũ 相tương/tướng 完hoàn 具cụ 。 不bất 去khứ 不bất 來lai 。 不bất 起khởi 不bất 住trụ 。 哆đa 哆đa 啝# 啝# 。 有hữu 句cú 無vô 句cú 。 終chung 必tất 得đắc 物vật 。 語ngữ 未vị 正chánh 故cố 。 到đáo 恁nhẫm 麼ma 地địa 。 始thỉ 獲hoạch 大đại 體thể 。 更cánh 得đắc 大đại 用dụng 。 始thỉ 可khả 為vi 人nhân 。

內nội 翰hàn 黃hoàng 慎thận 軒hiên 。 侍thị 御ngự 左tả 心tâm 源nguyên 。 給cấp 諫gián 蕭tiêu 九cửu 生sanh 。 尚thượng 寶bảo 劉lưu 自tự 明minh 。 同đồng 會hội 於ư 白bạch 雲vân 觀quán 。 慎thận 軒hiên 問vấn 。 古cổ 人nhân 云vân 。 學học 道Đạo 之chi 人nhân 不bất 識thức 真chân 。 只chỉ 為vì 從tùng 前tiền 認nhận 識thức 神thần 。 無vô 始thỉ 劫kiếp 來lai 生sanh 死tử 本bổn 。 癡si 人nhân 喚hoán 作tác 本bổn 來lai 人nhân 。 只chỉ 如như 真chân 與dữ 識thức 神thần 作tác 麼ma 生sanh 分phân 別biệt 。 師sư 曰viết 。 此thử 極cực 易dị 耳nhĩ 。 但đãn 未vị 獲hoạch 一nhất 番phiên 妙diệu 悟ngộ 。 似tự 難nạn/nan 辯biện 白bạch 。 且thả 如như 教giáo 中trung 云vân 。 有hữu 分phân 別biệt 是thị 識thức 。 無vô 分phân 別biệt 是thị 智trí 。 即tức 此thử 一nhất 語ngữ 。 得đắc 失thất 相tương/tướng 半bán 。 何hà 則tắc 。 葢# 所sở 謂vị 但đãn 落lạc 言ngôn 思tư 。 早tảo 已dĩ 不bất 是thị 。 實thật 惟duy 親thân 到đáo 一nhất 番phiên 為vi 妙diệu 耳nhĩ 。 只chỉ 如như 山sơn 僧Tăng 在tại 越việt 之chi 時thời 。 有hữu 人nhân 問vấn 予# 上thượng 京kinh 之chi 程# 。 予# 嘗thường 答đáp 之chi 。 所sở 謂vị 北bắc 關quan 而nhi 至chí 於ư 蘇tô 州châu 。 鎮trấn 江giang 。 淮hoài 安an 。 濟tế 寧ninh 。 臨lâm 清thanh 。 以dĩ 及cập 張trương 家gia 灣loan 。 進tiến 海hải 岱# 門môn 。 雖tuy 與dữ 人nhân 說thuyết 。 實thật 未vị 曾tằng 到đáo 。 而nhi 心tâm 中trung 未vị 免miễn 惶hoàng 惑hoặc 。 今kim 也dã 既ký 已dĩ 來lai 此thử 。 始thỉ 知tri 前tiền 之chi 所sở 說thuyết 不bất 謬mậu 。 惶hoàng 惑hoặc 之chi 心tâm 不bất 待đãi 制chế 而nhi 除trừ 之chi 矣hĩ 。 人nhân 或hoặc 問vấn 之chi 。 所sở 答đáp 如như 前tiền 。 祇kỳ 我ngã 一nhất 人nhân 。 名danh 同đồng 境cảnh 同đồng 。 言ngôn 同đồng 句cú 同đồng 。 其kỳ 間gian 一nhất 真chân 一nhất 假giả 。 不bất 待đãi 辯biện 而nhi 明minh 矣hĩ 。 是thị 知tri 前tiền 之chi 所sở 說thuyết 。 似tự 是thị 而nhi 非phi 。 所sở 以dĩ 不bất 能năng 。 自tự 盡tận 其kỳ 疑nghi 也dã 。 今kim 之chi 所sở 說thuyết 。 親thân 到đáo 了liễu 然nhiên 。 所sở 以dĩ 是thị 非phi 不bất 能năng 及cập 也dã 。 故cố 古cổ 人nhân 石thạch 火hỏa 電điện 光quang 之chi 機cơ 接tiếp 於ư 人nhân 者giả 。 葢# 欲dục 其kỳ 親thân 證chứng 之chi 也dã 。 苟cẩu 能năng 親thân 證chứng 。 所sở 謂vị 真chân 耶da 。 識thức 耶da 。 亦diệc 不bất 待đãi 辯biện 而nhi 明minh 矣hĩ 。

司ty 業nghiệp 傳truyền 商thương 槃bàn 問vấn 曰viết 。 某mỗ 於ư 禪thiền 門môn 用dụng 力lực 久cửu 矣hĩ 。 亦diệc 嘗thường 有hữu 悟ngộ 。 對đối 機cơ 問vấn 辨biện 之chi 次thứ 。 未vị 能năng 痛thống 快khoái 。 不bất 知tri 過quá 在tại 何hà 處xứ 。 師sư 曰viết 。 公công 之chi 所sở 難nạn/nan 。 難nạn/nan 在tại 為vi 人nhân 。 而nhi 獨độc 不bất 知tri 難nạn/nan 於ư 自tự 為vi 也dã 。 故cố 吾ngô 嘗thường 以dĩ 二nhị 事sự 驗nghiệm 人nhân 。 而nhi 未vị 見kiến 有hữu 透thấu 之chi 者giả 。 何hà 為vi 二nhị 事sự 。 一nhất 者giả 驗nghiệm 於ư 文văn 字tự 。 夫phu 文văn 字tự 。 即tức 諸chư 佛Phật 言ngôn 說thuyết 法Pháp 身thân 也dã 。 汝nhữ 云vân 曾tằng 悟ngộ 者giả 。 悟ngộ 自tự 心tâm 也dã 。 自tự 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 心tâm 。 既ký 悟ngộ 佛Phật 心tâm 。 當đương 解giải 佛Phật 語ngữ 。 既ký 解giải 佛Phật 語ngữ 。 便tiện 能năng 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 經Kinh 教giáo 。 諸chư 祖tổ 差sai 別biệt 機cơ 緣duyên 。 一nhất 見kiến 了liễu 然nhiên 。 無vô 有hữu 疑nghi 惑hoặc 。 如như 或hoặc 有hữu 疑nghi 。 則tắc 所sở 言ngôn 悟ngộ 者giả 未vị 必tất 然nhiên 矣hĩ 。 二nhị 者giả 驗nghiệm 於ư 自tự 心tâm 。 於ư 日nhật 用dụng 應ưng 酧# 之chi 際tế 。 似tự 有hữu 一nhất 分phân 作tác 主chủ 。 為vi 物vật 所sở 寄ký 。 是thị 誠thành 不bất 覺giác 。 此thử 且thả 置trí 。 只chỉ 如như 離ly 物vật 寂tịch 靜tĩnh 之chi 時thời 。 跏già 趺phu 坐tọa 禪thiền 之chi 際tế 。 中trung 間gian 似tự 有hữu 一nhất 物vật 。 上thượng 下hạ 往vãng 還hoàn 。 所sở 謂vị 是thị 是thị 非phi 非phi 。 得đắc 得đắc 失thất 失thất 。 疑nghi 疑nghi 惑hoặc 惑hoặc 。 取thủ 取thủ 捨xả 捨xả 。 還hoàn 得đắc 安an 帖# 否phủ/bĩ 。 如như 或hoặc 安an 帖# 。 則tắc 盡tận 世thế 間gian 。 所sở 有hữu 草thảo 木mộc 。 盡tận 化hóa 作tác 人nhân 。 一nhất 一nhất 人nhân 具cụ 無vô 量lượng 舌thiệt 。 一nhất 一nhất 舌thiệt 具cụ 無vô 量lượng 問vấn 難nạn/nan 。 一nhất 一nhất 問vấn 難nan 。 具cụ 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 非phi 前tiền 非phi 後hậu 。 一nhất 時thời 問vấn 來lai 。 只chỉ 消tiêu 彈đàn 指chỉ 一nhất 下hạ 。 悉tất 皆giai 答đáp 之chi 矣hĩ 。 可khả 謂vị 得đắc 大đại 無vô 畏úy 。 具cụ 大đại 自tự 在tại 。 間gian 或hoặc 未vị 得đắc 安an 帖# 。 何hà 必tất 云vân 對đối 機cơ 應ưng 酧# 之chi 際tế 未vị 能năng 痛thống 快khoái 。 當đương 寂tịch 然nhiên 無vô 事sự 之chi 時thời 。 早tảo 已dĩ 誵# 訛ngoa 了liễu 也dã 。 故cố 曰viết 。 人nhân 許hứa 我ngã 易dị 。 我ngã 自tự 許hứa 難nạn/nan 。 又hựu 曰viết 。 惟duy 人nhân 自tự 肯khẳng 乃nãi 方phương 親thân 。 公công 宜nghi 勉miễn 諸chư 。

太thái 常thường 趙triệu 石thạch 梁lương 問vấn 曰viết 。 吾ngô 家gia 新tân 喪táng 二nhị 孫tôn 。 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 欲dục 歸quy 一nhất 探thám 。 師sư 曰viết 。 公công 有hữu 靜tĩnh 功công 可khả 持trì 。 云vân 何hà 心tâm 動động 。 曰viết 雖tuy 有hữu 靜tĩnh 功công 。 遇ngộ 境cảnh 不bất 能năng 不bất 動động 。 未vị 知tri 過quá 在tại 何hà 處xứ 。 師sư 曰viết 。 譬thí 如như 琉lưu 璃ly 。 乃nãi 世thế 間gian 之chi 至chí 寶bảo 。 有hữu 人nhân 持trì 之chi 不bất 捨xả 。 孜tư 孜tư 護hộ 惜tích 。 是thị 人nhân 豈khởi 無vô 食thực 時thời 睡thụy 時thời 。 屙# 時thời 倦quyện 時thời 。 當đương 是thị 時thời 也dã 。 釋thích 之chi 不bất 可khả 。 持trì 之chi 不bất 可khả 。 何hà 也dã 。 持trì 之chi 妨phương 事sự 。 釋thích 之chi 防phòng 碎toái 。 於ư 是thị 取thủ 捨xả 惶hoàng 惑hoặc 。 有hữu 不bất 勝thắng 言ngôn 者giả 。 爭tranh 如như 不bất 貴quý 琉lưu 璃ly 。 手thủ 不bất 持trì 物vật 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 縱tung 橫hoành 自tự 在tại 。 任nhậm 運vận 施thí 為vi 。 無vô 往vãng 不bất 可khả 。 較giảo 彼bỉ 寶bảo 琉lưu 璃ly 者giả 。 又hựu 何hà 如như 耶da 。 所sở 以dĩ 諸chư 佛Phật 拔bạt 凡phàm 夫phu 五ngũ 欲dục 亂loạn 心tâm 。 但đãn 以dĩ 方phương 便tiện 。 言ngôn 說thuyết 而nhi 教giáo 導đạo 之chi 。 使sử 之chi 發phát 心tâm 。 拔bạt 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 空không 定định 心tâm 。 必tất 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 神thần 力lực 而nhi 激kích 動động 之chi 。 然nhiên 後hậu 發phát 心tâm 。 故cố 迦Ca 葉Diếp 云vân 。 五ngũ 欲dục 凡phàm 夫phu 於ư 無vô 上thượng 道Đạo 。 而nhi 有hữu 返phản 復phục 。 我ngã 等đẳng 皆giai 無vô 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 聞văn 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 皆giai 應ưng 號hào 泣khấp 。 聲thanh 震chấn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 我ngã 等đẳng 何hà 為vi 。 永vĩnh 絕tuyệt 其kỳ 根căn 。 於ư 此thử 大Đại 乘Thừa 。 已dĩ 如như 敗bại 種chủng 。 以dĩ 此thử 而nhi 觀quán 。 則tắc 知tri 公công 有hữu 靜tĩnh 而nhi 有hữu 不bất 靜tĩnh 。 若nhược 凡phàm 夫phu 者giả 。 無vô 靜tĩnh 則tắc 無vô 不bất 靜tĩnh 。 故cố 曰viết 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 本bổn 來lai 圓viên 覺giác 。 易dị 曰viết 。 百bá 姓tánh 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 。 莫mạc 不bất 皆giai 言ngôn 本bổn 來lai 如như 是thị 。 擬nghĩ 心tâm 趨xu 向hướng 。 則tắc 非phi 是thị 相tương/tướng 乖quai 矣hĩ 。 太thái 常thường 曰viết 。 這giá 個cá 意ý 趣thú 。 畢tất 竟cánh 如như 何hà 。 師sư 曰viết 。 如Như 來Lai 臨lâm 滅diệt 度độ 時thời 。 大đại 眾chúng 不bất 勝thắng 其kỳ 哀ai 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 天thiên 人nhân 國quốc 王vương 後hậu 宮cung 夫phu 人nhân 。 并tinh 婆Bà 羅La 門Môn 。 各các 各các 以dĩ 上thượng 妙diệu 供cung 。 倍bội 倍bội 增tăng 勝thắng 。 持trì 以dĩ 上thượng 佛Phật 。 而nhi 皆giai 不bất 受thọ 。 純thuần 陀đà 者giả 工công 巧xảo 之chi 子tử 。 無vô 一nhất 物vật 將tương 來lai 。 何hà 以dĩ 如Như 來Lai 受thọ 其kỳ 。 最tối 後hậu 供cúng 養dường 。 記ký 彼bỉ 滿mãn 足túc 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 葢# 如Như 來Lai 極cực 唱xướng 最tối 後hậu 之chi 微vi 意ý 耳nhĩ 。 且thả 如Như 來Lai 入nhập 滅diệt 度độ 者giả 。 根căn 身thân 器khí 界giới 。 正chánh 報báo 依y 報báo 。 一nhất 切thiết 盡tận 捨xả 。 乃nãi 名danh 滅diệt 度độ 。 而nhi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 有hữu 以dĩ 持trì 來lai 。 如Như 來Lai 欲dục 何hà 受thọ 乎hồ 。 設thiết 有hữu 受thọ 之chi 。 欲dục 置trí 何hà 所sở 。 故cố 純thuần 陀đà 無vô 物vật 將tương 來lai 。 正chánh 適thích 如Như 來Lai 無vô 受thọ 為vi 正chánh 受thọ 矣hĩ 。 般Bát 若Nhã 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 法Pháp 如Như 來Lai 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 即tức 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 此thử 類loại 彼bỉ 。 如như 合hợp 符phù 節tiết 。 故cố 香hương 巖nham 曰viết 。 去khứ 年niên 貧bần 未vị 是thị 貧bần 。 今kim 年niên 貧bần 始thỉ 是thị 貧bần 。 去khứ 年niên 貧bần 無vô 卓trác 錐trùy 之chi 地địa 。 今kim 年niên 貧bần 連liên 錐trùy 也dã 無vô 。 類loại 而nhi 推thôi 之chi 。 則tắc 知tri 香hương 巖nham 老lão 人nhân 非phi 無vô 原nguyên 矣hĩ 。

嚴nghiêm 印ấn 持trì 居cư 士sĩ 問vấn 曰viết 。 今kim 人nhân 參tham 禪thiền 。 嘗thường 有hữu 錯thác 認nhận 者giả 。 過quá 在tại 何hà 處xứ 。 師sư 云vân 。 如như 人nhân 失thất 卻khước 一nhất 包bao 銀ngân 子tử 。 左tả 尋tầm 右hữu 尋tầm 。 忽hốt 然nhiên 尋tầm 著trước 一nhất 包bao 珠châu 子tử 也dã 不bất 認nhận 。 尋tầm 著trước 一nhất 包bao 金kim 子tử 也dã 不bất 認nhận 。 畢tất 竟cánh 尋tầm 著trước 自tự 己kỷ 這giá 一nhất 包bao 方phương 纔tài 說thuyết 是thị 了liễu 。 士sĩ 云vân 。 倘thảng 渠cừ 尋tầm 著trước 金kim 珠châu 時thời 。 便tiện 認nhận 了liễu 如như 何hà 。 師sư 云vân 。 除trừ 非phi 是thị 渠cừ 欺khi 心tâm 。 要yếu 他tha 的đích 纔tài 認nhận 。

書thư 問vấn

答đáp 德đức 王vương

客khách 歲tuế 重trọng/trùng 蒙mông 頒ban 賜tứ 。 垂thùy 念niệm 山sơn 衲nạp 。 何hà 以dĩ 克khắc 當đương 。 又hựu 承thừa 下hạ 問vấn 。 愧quý 不bất 能năng 深thâm 慰úy 聖thánh 懷hoài 。 聊liêu 裁tài 寸thốn 忱# 。 諒# 大đại 王vương 已dĩ 洞đỗng 鑒giám 之chi 矣hĩ 。 山sơn 僧Tăng 向hướng 欲dục 上thượng 京kinh 請thỉnh 藏tạng 。 特đặc 謁yết 聖thánh 顏nhan 。 面diện 陳trần 衷# 曲khúc 。 余dư 為vi 南nam 北bắc 眾chúng 友hữu 苦khổ 留lưu 。 兼kiêm 聞văn 遼liêu 警cảnh 。 故cố 中trung 止chỉ 耳nhĩ 。 茲tư 者giả 蘊uẩn 真chân 來lai 。 重trọng/trùng 蒙mông 慈từ 賜tứ 。 感cảm 荷hà 無vô 已dĩ 。 惟duy 炷chú 香hương 佛Phật 前tiền 祈kỳ 祝chúc 洪hồng 福phước 萬vạn 安an 。 壽thọ 固cố 天thiên 地địa 。 道Đạo 德đức 彌di 高cao 。 等đẳng 泰thái 山sơn 之chi 聳tủng 耀diệu 。 見kiến 知tri 朗lãng 豁hoát 。 似tự 滄thương 海hải 之chi 淵uyên 深thâm 。 位vị 齊tề 不bất 退thoái 。 心tâm 契khế 真Chân 如Như 。 總tổng 法Pháp 界Giới 以dĩ 為vi 家gia 。 視thị 四tứ 生sanh 若nhược 親thân 子tử 。 此thử 即tức 山sơn 僧Tăng 之chi 所sở 禱đảo 也dã 。 蘊uẩn 真chân 回hồi 。 先tiên 肅túc 此thử 啟khải 。 餘dư 容dung 面diện 報báo 。

承thừa 問vấn 。 生sanh 死tử 到đáo 來lai 。 如như 何hà 預dự 知tri 時thời 至chí 。 此thử 則tắc 不bất 難nan 。 若nhược 能năng 念niệm 念niệm 了liễu 達đạt 目mục 前tiền 生sanh 滅diệt 。 凡phàm 起khởi 一nhất 念niệm 。 凡phàm 滅diệt 一nhất 念niệm 。 俱câu 要yếu 了liễu 知tri 。 則tắc 生sanh 死tử 不bất 待đãi 預dự 期kỳ 。 自tự 然nhiên 瞞man 不bất 得đắc 矣hĩ 。 故cố 古cổ 人nhân 有hữu 言ngôn 。 死tử 時thời 應ưng 盡tận 終chung 須tu 盡tận 。 坐tọa 脫thoát 立lập 亡vong 唬# 小tiểu 兒nhi 。 酪lạc 出xuất 乳nhũ 中trung 無vô 別biệt 法pháp 。 死tử 而nhi 何hà 苦khổ 欲dục 先tiên 知tri 。 但đãn 時thời 中trung 不bất 可khả 差sai 過quá 也dã 。 二nhị 問vấn 。 死tử 後hậu 杳# 無vô 踪# 跡tích 者giả 。 譬thí 如như 大đại 王vương 睡thụy 熟thục 時thời 。 亦diệc 嘗thường 做tố 夢mộng 不phủ 。 四tứ 體thể 調điều 適thích 不bất 動động 。 與dữ 死tử 何hà 異dị 。 然nhiên 則tắc 夢mộng 中trung 所sở 有hữu 。 善thiện 惡ác 是thị 非phi 。 苦khổ 樂lạc 得đắc 失thất 了liễu 了liễu 不bất 昧muội 。 豈khởi 盡tận 無vô 踪# 跡tích 耶da 。 但đãn 他tha 人nhân 不bất 見kiến 。 以dĩ 之chi 為vi 無vô 。 自tự 己kỷ 則tắc 未vị 嘗thường 無vô 也dã 。 三tam 問vấn 。 善Thiện 知Tri 識Thức 臨lâm 終chung 有hữu 病bệnh 者giả 。 此thử 所sở 謂vị 異dị 熟thục 業nghiệp 也dã 。 夫phu 知tri 識thức 秪# 此thử 一nhất 生sanh 。 則tắc 永vĩnh 出xuất 三tam 界giới 。 所sở 有hữu 曠khoáng 劫kiếp 積tích 集tập 業nghiệp 債trái 。 於ư 此thử 畢tất 酧# 。 不bất 待đãi 再tái 來lai 也dã 。 如như 人nhân 遠viễn 去khứ 不bất 返phản 。 所sở 有hữu 陳trần 債trái 俱câu 要yếu 索sách 還hoàn 。 如như 不bất 遠viễn 去khứ 。 債trái 主chủ 不bất 急cấp 索sách 。 此thử 必tất 然nhiên 之chi 理lý 矣hĩ 。 凡phàm 夫phu 無vô 病bệnh 而nhi 有hữu 預dự 知tri 者giả 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 謂vị 多đa 生sanh 所sở 積tích 戒giới 殺sát 功công 成thành 。 二nhị 為vi 報báo 其kỳ 現hiện 生sanh 無vô 事sự 真chân 實thật 。 必tất 非phi 詐trá 謀mưu 多đa 事sự 者giả 能năng 之chi 也dã 。 四tứ 問vấn 。 枯khô 骨cốt 埋mai 塟# 有hữu 吉cát 凶hung 者giả 。 教giáo 中trung 所sở 謂vị 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 也dã 。 諺ngạn 曰viết 。 一nhất 人nhân 傳truyền 虗hư 。 萬vạn 人nhân 傳truyền 實thật 。 況huống 人nhân 身thân 四tứ 大đại 。 共cộng 稟bẩm 五ngũ 行hành 。 順thuận 則tắc 為vi 吉cát 。 逆nghịch 則tắc 為vi 凶hung 。 豈khởi 特đặc 枯khô 骨cốt 為vi 然nhiên 。 架# 屋ốc 造tạo 船thuyền 。 皆giai 有hữu 休hưu 咎cữu 分phần/phân 焉yên 。 五ngũ 問vấn 。 坐tọa 禪thiền 。 開khai 眼nhãn 閉bế 眼nhãn 皆giai 不bất 論luận 。 祇kỳ 要yếu 念niệm 念niệm 不bất 昧muội 。 了liễu 了liễu 嘗thường 知tri 。 自tự 然nhiên 寂tịch 不bất 失thất 炤chiếu 。 作tác 得đắc 主chủ 宰tể 。 故cố 曰viết 。 不bất 論luận 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 祇kỳ 要yếu 見kiến 性tánh 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 六lục 問vấn 。 雜tạp 念niệm 紛phân 飛phi 。 如như 何hà 作tác 觀quán 。 古cổ 人nhân 有hữu 言ngôn 。 以dĩ 紛phân 飛phi 之chi 心tâm 。 窮cùng 彼bỉ 紛phân 飛phi 之chi 念niệm 。 窮cùng 之chi 無vô 處xứ 。 彼bỉ 紛phân 飛phi 之chi 念niệm 自tự 然nhiên 無vô 矣hĩ 。 此thử 乃nãi 還hoàn 源nguyên 之chi 妙diệu 觀quán 。 非phi 彼bỉ 觀quán 動động 觀quán 靜tĩnh 觀quán 彼bỉ 觀quán 此thử 之chi 可khả 比tỉ 也dã 。 七thất 問vấn 。 身thân 中trung 果quả 有hữu 三tam 魂hồn 七thất 魄phách 。 不bất 知tri 有hữu 魂hồn 管quản 尸thi 骨cốt 不phủ 。 此thử 皆giai 聖thánh 賢hiền 指chỉ 凡phàm 夫phu 。 迷mê 一nhất 真chân 性tánh 。 枉uổng 受thọ 輪luân 迴hồi 。 不bất 了liễu 自tự 心tâm 作tác 一nhất 多đa 解giải 。 故cố 曰viết 。 原nguyên 是thị 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。 如như 能năng 獲hoạch 悟ngộ 。 則tắc 一nhất 根căn 若nhược 返phản 源nguyên 。 六lục 用dụng 成thành 解giải 脫thoát 。 又hựu 云vân 。 尚thượng 非phi 其kỳ 一nhất 。 何hà 處xứ 有hữu 六lục 。 一nhất 六lục 既ký 非phi 。 三tam 七thất 何hà 有hữu 。 不bất 可khả 以dĩ 迷mê 為vi 解giải 。 自tự 起khởi 深thâm 疑nghi 也dã 。 八bát 問vấn 。 身thân 中trung 十thập 二nhị 宮cung 辰thần 。 此thử 本bổn 玄huyền 門môn 外ngoại 道đạo 。 執chấp 色sắc 身thân 為vi 自tự 己kỷ 者giả 。 作tác 此thử 說thuyết 也dã 。 不bất 聞văn 老lão 子tử 云vân 。 吾ngô 有hữu 大đại 患hoạn 。 為vi 吾ngô 有hữu 身thân 。 若nhược 能năng 了liễu 悟ngộ 能năng 依y 之chi 色sắc 身thân 不bất 有hữu 。 則tắc 所sở 依y 之chi 十thập 二nhị 宮cung 辰thần 何hà 在tại 。 亦diệc 不bất 可khả 執chấp 無vô 有hữu 身thân 落lạc 於ư 斷đoạn 見kiến 。 何hà 則tắc 。 人nhân 人nhân 有hữu 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 備bị 之chi 在tại 我ngã 。 終chung 不bất 繇# 他tha 。 儒nho 云vân 。 未vị 知tri 生sanh 焉yên 知tri 死tử 。 又hựu 云vân 。 天thiên 開khai 於ư 子tử 。 地địa 闢tịch 於ư 丑sửu 。 人nhân 生sanh 於ư 寅# 。 究cứu 之chi 於ư 未vị 分phần/phân 已dĩ 前tiền 。 混hỗn 沌# 已dĩ 後hậu 。 惟duy 一nhất 虗hư 空không 。 何hà 有hữu 十thập 二nhị 宮cung 辰thần 。 天thiên 地địa 可khả 譬thí 人nhân 身thân 。 虗hư 空không 可khả 譬thí 法Pháp 身thân 。 迷mê 成thành 兩lưỡng 途đồ 。 悟ngộ 惟duy 一nhất 致trí 。 所sở 謂vị 三tam 魂hồn 七thất 魄phách 。 十thập 二nhị 宮cung 辰thần 。 不bất 可khả 執chấp 其kỳ 定định 有hữu 定định 無vô 也dã 。 拙chuyết 衲nạp 管quản 見kiến 如như 此thử 。 惟duy 大đại 王vương 鑒giám 之chi 於ư 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 之chi 前tiền 。 自tự 知tri 曠khoáng 劫kiếp 已dĩ 來lai 。 無vô 有hữu 一nhất 物vật 一nhất 名danh 。 可khả 稱xưng 外ngoại 有hữu 。 直trực 下hạ 孤cô 明minh 獨độc 立lập 。 無vô 物vật 當đương 情tình 。 縱tung 橫hoành 去khứ 住trụ 。 豈khởi 讓nhượng 於ư 佛Phật 。 諒# 大đại 王vương 早tảo 見kiến 及cập 此thử 。 為vi 愍mẫn 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 故cố 作tác 此thử 問vấn 。 發phát 明minh 向hướng 上thượng 大đại 事sự 。 示thị 彼bỉ 苦khổ 海hải 舟chu 航# 。 真chân 菩Bồ 薩Tát 之chi 再tái 來lai 也dã 。 柰nại 貧bần 道đạo 智trí 淺thiển 才tài 疎sơ 。 不bất 能năng 少thiểu 副phó 所sở 問vấn 為vi 慚tàm 爾nhĩ 。

再tái 答đáp 德đức 王vương (# 此thử 在tại 初sơ 答đáp )#

丙bính 辰thần 之chi 秋thu 。 蘊uẩn 真chân 過quá 訪phỏng 於ư 嘉gia 禾hòa 之chi 福phước 城thành 。 備bị 道đạo 大đại 王vương 。 歸quy 向hướng 三Tam 寶Bảo 。 廣quảng 修tu 福phước 德đức 。 山sơn 僧Tăng 已dĩ 知tri 非phi 今kim 世thế 之chi 事sự 。 皆giai 繇# 曩nẵng 劫kiếp 修tu 來lai 。 不bất 則tắc 皆giai 為vi 富phú 貴quý 所sở 迷mê 。 五ngũ 欲dục 所sở 戀luyến 。 罔võng 知tri 返phản 本bổn 矣hĩ 。 今kim 即tức 此thử 不bất 忘vong 之chi 心tâm 。 便tiện 是thị 大đại 王vương 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 自tự 己kỷ 主chủ 人nhân 公công 也dã 。 山sơn 僧Tăng 特đặc 以dĩ 拙chuyết 刻khắc 。 并tinh 書thư 數số 語ngữ 呈trình 覧# 。 諒# 大đại 王vương 亦diệc 已dĩ 悉tất 知tri 。 今kim 者giả 復phục 蒙mông 施thí 金kim 顧cố 問vấn 。 意ý 欲dục 辨biện 明minh 真chân 偽ngụy 。 山sơn 僧Tăng 讀đọc 之chi 汗hãn 顏nhan 。 未vị 敢cảm 加gia 答đáp 。 然nhiên 亦diệc 不bất 敢cảm 違vi 背bội 聖thánh 意ý 。 但đãn 以dĩ 平bình 日nhật 所sở 學học 所sở 見kiến 者giả 。 少thiểu 欵khoản 數số 辭từ 。 以dĩ 慰úy 來lai 問vấn 。 念niệm 佛Phật 不bất 能năng 開khai 發phát 聰thông 慧tuệ 者giả 。 第đệ 恐khủng 心tâm 不bất 誠thành 。 誠thành 則tắc 明minh 矣hĩ 。 譬thí 如như 水thủy 濁trược 失thất 鑒giám 。 清thanh 則tắc 毫hào 髮phát 不bất 可khả 昧muội 也dã 。 然nhiên 大đại 王vương 心tâm 志chí 勇dũng 猛mãnh 。 直trực 欲dục 向hướng 洪hồng 波ba 浩hạo 渺# 。 白bạch 浪lãng 滔thao 天thiên 處xứ 。 奪đoạt 驪# 龍long 之chi 珠châu 。 截tiệt 犀# 兕hủy 之chi 角giác 。 故cố 以dĩ 明minh 心tâm 見kiến 性tánh 為vi 問vấn 耳nhĩ 。 所sở 言ngôn 心tâm 性tánh 者giả 。 一nhất 身thân 之chi 主chủ 謂vị 之chi 心tâm 。 心tâm 能năng 變biến 化hóa 謂vị 之chi 性tánh 。 以dĩ 心tâm 能năng 成thành 佛Phật 。 心tâm 能năng 成thành 凡phàm 。 心tâm 能năng 造tạo 善thiện 。 心tâm 能năng 造tạo 惡ác 。 造tạo 善thiện 者giả 則tắc 生sanh 天thiên 堂đường 。 造tạo 惡ác 者giả 則tắc 墮đọa 地địa 獄ngục 。 心tâm 起khởi 邪tà 見kiến 。 則tắc 落lạc 外ngoại 道đạo 天thiên 魔ma 。 心tâm 修tu 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 緣Duyên 。 乃nãi 至chí 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 則tắc 名danh 三tam 乘thừa 。 若nhược 能năng 圓viên 見kiến 自tự 心tâm 。 則tắc 法Pháp 界Giới 皆giai 我ngã 自tự 心tâm 。 曾tằng 非phi 他tha 有hữu 。 故cố 謂vị 之chi 佛Phật 。 以dĩ 覺giác 自tự 心tâm 故cố 也dã 。 昔tích 者giả 異dị 見kiến 王vương 欲dục 滅diệt 佛Phật 法Pháp 。 宗tông 勝thắng 往vãng 勸khuyến 不bất 能năng 。 波ba 羅la 提đề 救cứu 之chi 。 乘thừa 雲vân 而nhi 至chí 。

時thời 王vương 愕ngạc 然nhiên 問vấn 曰viết 。 乘thừa 空không 之chi 者giả 。 是thị 正chánh 是thị 邪tà 。 提đề 曰viết 。 我ngã 非phi 邪tà 正chánh 而nhi 來lai 正chánh 。 邪tà 王vương 心tâm 若nhược 正chánh 。 我ngã 無vô 邪tà 正chánh 。 王vương 又hựu 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 佛Phật 。 提đề 曰viết 。 見kiến 性tánh 是thị 佛Phật 。 王vương 曰viết 。 師sư 見kiến 性tánh 否phủ/bĩ 。 提đề 曰viết 。 我ngã 見kiến 佛Phật 性tánh 。 王vương 曰viết 。 性tánh 在tại 何hà 處xứ 。 提đề 曰viết 。 性tánh 在tại 作tác 用dụng 。 王vương 曰viết 。 是thị 何hà 作tác 用dụng 。 我ngã 今kim 不bất 見kiến 。 提đề 曰viết 。 今kim 現hiện 在tại 用dụng 。 王vương 自tự 不bất 見kiến 。 王vương 曰viết 。 於ư 我ngã 有hữu 否phủ/bĩ 。 提đề 曰viết 。 王vương 若nhược 作tác 用dụng 。 無vô 有hữu 不bất 是thị 。 王vương 若nhược 不bất 用dụng 。 體thể 亦diệc 難nan 見kiến 。 王vương 曰viết 。 若nhược 當đương 用dụng 時thời 。 幾kỷ 處xứ 出xuất 現hiện 。 提đề 曰viết 。 若nhược 出xuất 現hiện 時thời 。 當đương 有hữu 其kỳ 八bát 。 王vương 曰viết 。 其kỳ 八bát 出xuất 現hiện 。 當đương 為vì 我ngã 說thuyết 。 波ba 羅la 提đề 即tức 說thuyết 偈kệ 曰viết 。 在tại 胎thai 為vi 身thân 。 處xử 世thế 為vi 人nhân 。 在tại 眼nhãn 曰viết 見kiến 。 在tại 耳nhĩ 曰viết 聞văn 。 在tại 鼻tị 辨biện 香hương 。 在tại 口khẩu 談đàm 論luận 。 在tại 手thủ 執chấp 捉tróc 。 在tại 足túc 運vận 奔bôn 。 徧biến 現hiện 俱câu 該cai 法Pháp 界Giới 。 收thu 攝nhiếp 在tại 一nhất 微vi 塵trần 。 識thức 者giả 知tri 是thị 佛Phật 性tánh 。 不bất 識thức 喚hoán 作tác 精tinh 魂hồn 。 王vương 聞văn 偈kệ 已dĩ 。 心tâm 即tức 開khai 悟ngộ 。 以dĩ 是thị 而nhi 推thôi 。 則tắc 知tri 大đại 王vương 從tùng 曩nẵng 劫kiếp 來lai 。 出xuất 生sanh 入nhập 死tử 。 不bất 知tri 其kỳ 幾kỷ 千thiên 萬vạn 也dã 。 而nhi 大đại 王vương 之chi 佛Phật 性tánh 。 未vị 嘗thường 有hữu 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 大đại 王vương 之chi 色sắc 身thân 。 又hựu 何hà 嘗thường 有hữu 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 能năng 知tri 於ư 此thử 。 則tắc 是thị 大đại 王vương 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 亦diệc 即tức 大đại 王vương 之chi 佛Phật 性tánh 也dã 。 以dĩ 人nhân 不bất 能năng 直trực 下hạ 自tự 信tín 。 故cố 如Như 來Lai 權quyền 說thuyết 三tam 乘thừa 。 修tu 有hữu 為vi 行hành 。 善thiện 根căn 調điều 熟thục 。 信tín 心tâm 自tự 許hứa 。 然nhiên 後hậu 直trực 下hạ 承thừa 當đương 。 是thị 知tri 三tam 乘thừa 曾tằng 非phi 別biệt 旨chỉ 也dã 。 所sở 言ngôn 有hữu 為vi 虗hư 妄vọng 者giả 。 其kỳ 猶do 渡độ 河hà 用dụng 筏phiệt 。 非phi 筏phiệt 。 則tắc 不bất 能năng 渡độ 。 到đáo 岸ngạn 則tắc 筏phiệt 成thành 棄khí 具cụ 矣hĩ 。 人nhân 之chi 欲dục 渡độ 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 河hà 者giả 。 必tất 假giả 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 之chi 法pháp 。 以dĩ 渡độ 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 非phi 此thử 則tắc 不bất 能năng 渡độ 。 渡độ 至chí 彼bỉ 岸ngạn 。 則tắc 有hữu 為vi 之chi 法pháp 皆giai 虗hư 妄vọng 。 非phi 未vị 渡độ 者giả 可khả 以dĩ 棄khí 之chi 也dã 。 別biệt 有hữu 一nhất 等đẳng 。 不bất 自tự 信tín 自tự 佛Phật 。 自tự 淨tịnh 自tự 土thổ/độ 。 故cố 如Như 來Lai 別biệt 開khai 勝thắng 方phương 便tiện 門môn 。 令linh 人nhân 念niệm 佛Phật 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 見kiến 佛Phật 則tắc 見kiến 自tự 心tâm 自tự 佛Phật 。 曾tằng 無vô 別biệt 佛Phật 。 所sở 以dĩ 教giáo 載tái 佛Phật 語ngữ 。 禪thiền 示thị 佛Phật 心tâm 。 實thật 無vô 別biệt 法pháp 。 不bất 識thức 後hậu 代đại 之chi 徒đồ 。 宗tông 教giáo 相tương/tướng 非phi 。 過quá 於ư 水thủy 火hỏa 。 所sở 以dĩ 古cổ 人nhân 於ư 方phương 便tiện 門môn 中trung 。 更cánh 開khai 方phương 便tiện 。 令linh 人nhân 用dụng 功công 參tham 扣khấu 。 久cửu 久cửu 純thuần 熟thục 。 自tự 信tín 自tự 心tâm 。 自tự 知tri 下hạ 落lạc 處xứ 也dã 。 如như 云vân 。 一nhất 靜tĩnh 之chi 中trung 。 無vô 人nhân 無vô 我ngã 。 而nhi 不bất 知tri 一nhất 靜tĩnh 之chi 中trung 。 無vô 文văn 無vô 字tự 。 無vô 聖thánh 凡phàm 。 無vô 用dụng 工công 。 無vô 參tham 扣khấu 。 無vô 西tây 方phương 。 無vô 東đông 土thổ/độ 。 何hà 處xứ 更cánh 有hữu 。 許hứa 多đa 疑nghi 情tình 也dã 。 故cố 曰viết 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 又hựu 曰viết 。 文văn 言ngôn 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 而nhi 大đại 王vương 之chi 肯khẳng 心tâm 自tự 許hứa 。 則tắc 羣quần 疑nghi 自tự 釋thích 。 不bất 必tất 貧bần 僧Tăng 叨# 呾đát 也dã 。 所sở 問vấn 不bất 知tri 何hà 為vi 性tánh 命mạng 者giả 。 此thử 不bất 知tri 自tự 性tánh 。 本bổn 然nhiên 之chi 理lý 謬mậu 執chấp 色sắc 身thân 妄vọng 心tâm 以dĩ 為vi 自tự 己kỷ 。 故cố 有hữu 此thử 論luận 。 山sơn 僧Tăng 逐trục 一nhất 配phối 明minh 。 心tâm 猶do 大đại 海hải 之chi 水thủy 。 性tánh 猶do 水thủy 之chi 能năng 成thành 泡bào 者giả 也dã 。 色sắc 身thân 如như 水thủy 結kết 之chi 泡bào 。 命mạng 猶do 幻huyễn 泡bào 所sở 住trụ 之chi 時thời 也dã 。 水thủy 因nhân 風phong 擊kích 而nhi 成thành 幻huyễn 泡bào 。 心tâm 隨tùy 境cảnh 轉chuyển 而nhi 就tựu 色sắc 身thân 。 泡bào 之chi 不bất 能năng 久cửu 住trụ 。 猶do 身thân 之chi 不bất 能năng 久cửu 住trụ 也dã 。 而nhi 彼bỉ 外ngoại 道đạo 欲dục 使sử 色sắc 身thân 常thường 住trụ 。 謂vị 之chi 曰viết 修tu 命mạng 。 目mục 曰viết 長trường 生sanh 。 猶do 欲dục 使sử 幻huyễn 泡bào 之chi 不bất 滅diệt 。 烏ô 可khả 得đắc 哉tai 。 如như 或hoặc 可khả 得đắc 。 彼bỉ 修tu 長trường 生sanh 者giả 。 今kim 在tại 何hà 處xứ 。 彼bỉ 既ký 不bất 能năng 長trường 生sanh 。 而nhi 人nhân 之chi 冀ký 長trường 生sanh 。 雙song 修tu 性tánh 命mạng 者giả 。 不bất 亦diệc 謬mậu 乎hồ 。 故cố 我ngã 佛Phật 示thị 人nhân 本bổn 有hữu 之chi 心tâm 。 此thử 心tâm 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 非phi 去khứ 來lai 今kim 。 實thật 不bất 同đồng 於ư 戲hí 論luận 也dã 。 若nhược 悟ngộ 自tự 心tâm 。 則tắc 一nhất 亦diệc 不bất 有hữu 。 故cố 經Kinh 云vân 。 實thật 無vô 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 名danh 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 豈khởi 三tam 魂hồn 七thất 魄phách 十thập 二nhị 元nguyên 辰thần 之chi 有hữu 也dã 。 彼bỉ 等đẳng 亦diệc 依y 無vô 常thường 色sắc 身thân 。 作tác 此thử 邪tà 說thuyết 耳nhĩ 。 如như 不bất 能năng 即tức 信tín 。 惟duy 大đại 王vương 所sở 云vân 。 一nhất 靜tĩnh 之chi 中trung 。 人nhân 我ngã 尚thượng 無vô 。 何hà 處xứ 更cánh 有hữu 。 魂hồn 魄phách 可khả 得đắc 耶da 。 又hựu 有hữu 道đạo 與dữ 無vô 道đạo 異dị 者giả 。 其kỳ 猶do 二nhị 人nhân 同đồng 睡thụy 。 其kỳ 一nhất 人nhân 心tâm 清thanh 昏hôn 薄bạc 。 安an 然nhiên 穩ổn 睡thụy 。 逍tiêu 遙diêu 自tự 適thích 。 其kỳ 一nhất 人nhân 心tâm 亂loạn 昏hôn 重trọng/trùng 。 魂hồn 夢mộng 顛điên 倒đảo 。 呌khiếu 喚hoán 狂cuồng 亂loạn 。 所sở 睡thụy 是thị 同đồng 。 受thọ 用dụng 各các 異dị 。 有hữu 道Đạo 無vô 道Đạo 。 受thọ 用dụng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 要yếu 知tri 身thân 後hậu 模mô 樣# 。 須tu 知tri 見kiến 前tiền 作tác 略lược 。 若nhược 現hiện 前tiền 作tác 得đắc 主chủ 。 則tắc 身thân 後hậu 亦diệc 作tác 得đắc 主chủ 。 無vô 別biệt 模mô 樣# 也dã 。 所sở 言ngôn 老lão 子tử 教giáo 無vô 為vi 。 教giáo 默mặc 養dưỡng 。 冀ký 生sanh 於ư 天thiên 。 而nhi 後hậu 有hữu 陰âm 陽dương 煉luyện 度độ 閨# 房phòng 戰chiến 勝thắng 等đẳng 術thuật 。 七thất 十thập 二nhị 家gia 。 彼bỉ 呼hô 為vi 傍bàng 門môn 皆giai 昧muội 自tự 身thân 。 心tâm 外ngoại 求cầu 道Đạo 。 總tổng 名danh 外ngoại 道đạo 。 圓viên 頓đốn 教giáo 者giả 。 即tức 吾ngô 教giáo 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 是thị 。 達đạt 磨ma 教giáo 。 即tức 禪thiền 門môn 直trực 指chỉ 自tự 心tâm 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 者giả 是thị 。 二nhị 祖tổ 三tam 祖tổ 。 代đại 代đại 相tương 承thừa 。 源nguyên 流lưu 有hữu 據cứ 。 非phi 彼bỉ 外ngoại 道đạo 僭# 稱xưng 者giả 也dã 。 金kim 光quang 教giáo 。 乃nãi 玄huyền 門môn 圖đồ 報báo 禍họa 福phước 。 冀ký 求cầu 衣y 食thực 者giả 也dã 。 淨tịnh 空không 無vô 為vi 。 俱câu 是thị 俗tục 人nhân 。 口khẩu 說thuyết 空không 無vô 。 身thân 染nhiễm 俗tục 累lũy/lụy/luy 。 妻thê 子tử 產sản 業nghiệp 。 與dữ 人nhân 無vô 異dị 。 言ngôn 行hành 相tương 乖quai 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 即tức 如như 羅la 道Đạo 人Nhân 。 現hiện 受thọ 天thiên 牢lao 之chi 報báo 。 甚thậm 非phi 可khả 信tín 。 歸quy 家gia 認nhận 祖tổ 偈kệ 。 都đô 是thị 邪tà 人nhân 謬mậu 造tạo 。 除trừ 明minh 自tự 心tâm 之chi 外ngoại 。 更cánh 有hữu 何hà 加gia 。 以dĩ 不bất 能năng 自tự 明minh 其kỳ 心tâm 。 故cố 勸khuyến 方phương 便tiện 念niệm 佛Phật 。 功công 成thành 見kiến 佛Phật 。 引dẫn 歸quy 西tây 方phương 。 佛Phật 當đương 開khai 示thị 邪tà 正chánh 自tự 知tri 分phân 齊tề 也dã 。 山sơn 僧Tăng 所sở 見kiến 如như 此thử 。 特đặc 以dĩ 進tiến 答đáp 。 惟duy 大đại 王vương 詳tường 鑒giám 之chi 。

答đáp 德đức 王vương

承thừa 問vấn 身thân 性tánh 之chi 異dị 者giả 。 雖tuy 則tắc 常thường 所sở 知tri 。 實thật 非phi 常thường 所sở 盡tận 證chứng 。 非phi 不bất 證chứng 也dã 。 葢# 以dĩ 自tự 背bối/bội 。 故cố 謂vị 之chi 迷mê 。 豈khởi 其kỳ 皆giai 無vô 而nhi 修tu 得đắc 之chi 也dã 。 貧bần 道đạo 即tức 以dĩ 現hiện 前tiền 指chỉ 出xuất 。 可khả 使sử 日nhật 用dụng 親thân 證chứng 焉yên 。 身thân 猶do 萬vạn 象tượng 。 性tánh 猶do 虗hư 空không 。 萬vạn 象tượng 去khứ 來lai 。 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 皆giai 為vi 虗hư 空không 之chi 所sở 容dung 受thọ 。 而nhi 虗hư 空không 亘tuyên 古cổ 亘tuyên 今kim 。 凝ngưng 然nhiên 不bất 變biến 也dã 。 身thân 之chi 動động 靜tĩnh 生sanh 滅diệt 。 莫mạc 不bất 皆giai 現hiện 自tự 性tánh 之chi 中trung 。 而nhi 自tự 性tánh 能năng 知tri 去khứ 來lai 。 動động 靜tĩnh 生sanh 滅diệt 。 寧ninh 不bất 如như 虗hư 空không 亘tuyên 古cổ 亘tuyên 今kim 不bất 受thọ 生sanh 死tử 者giả 乎hồ 。 若nhược 能năng 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 身thân 心tâm 當đương 下hạ 。 無vô 有hữu 處xứ 所sở 。 何hà 處xứ 見kiến 有hữu 生sanh 死tử 來lai 。 所sở 以dĩ 貧bần 道đạo 勸khuyến 人nhân 常thường 住trụ 無vô 念niệm 。 自tự 然nhiên 前tiền 後hậu 泯mẫn 淨tịnh 。 即tức 此thử 無vô 念niệm 。 頓đốn 入nhập 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 總tổng 法Pháp 界Giới 都đô 是thị 個cá 自tự 己kỷ 法pháp 性tánh 。 從tùng 上thượng 佛Phật 祖tổ 都đô 向hướng 此thử 中trung 安an 住trụ 。 何hà 必tất 臨lâm 終chung 求cầu 驗nghiệm 也dã 。 昔tích 者giả 有hữu 鬼quỷ 逼bức 禪thiền 師sư 。 橋kiều 上thượng 打đả 坐tọa 。 隱ẩn 聞văn 眾chúng 鬼quỷ 相tương/tướng 語ngữ 云vân 。 今kim 日nhật 有hữu 替thế 代đại 來lai 也dã 。 他tha 鬼quỷ 問vấn 曰viết 。 替thế 代đại 者giả 何hà 人nhân 。 曰viết 戴đái 銕# 帽mạo 者giả 即tức 替thế 身thân 也dã 。 至chí 晚vãn 天thiên 雨vũ 。 岸ngạn 上thượng 人nhân 頂đảnh 銕# 鍋oa 入nhập 河hà 濯trạc 足túc 。 禪thiền 師sư 急cấp 止chỉ 之chi 。 語ngữ 其kỳ 故cố 。 其kỳ 人nhân 即tức 回hồi 。 鬼quỷ 嗔sân 曰viết 。 何hà 等đẳng 禿ngốc 物vật 敗bại 吾ngô 好hảo/hiếu 事sự 。 我ngã 當đương 報báo 之chi 。 繇# 是thị 鬼quỷ 皆giai 圍vi 遶nhiễu 欲dục 害hại 僧Tăng 。 僧Tăng 即tức 斂liểm 念niệm 不bất 動động 。 鬼quỷ 曰viết 。 好hảo/hiếu 一nhất 座tòa 塔tháp 。 人nhân 從tùng 那na 裏lý 去khứ 了liễu 。 少thiểu 時thời 鬼quỷ 散tán 。 僧Tăng 作tác 念niệm 云vân 。 鬼quỷ 去khứ 也dã 。 鬼quỷ 復phục 聚tụ 云vân 。 來lai 也dã 來lai 也dã 。 僧Tăng 復phục 斂liểm 念niệm 。 鬼quỷ 云vân 又hựu 不bất 見kiến 了liễu 。 如như 是thị 者giả 三tam 。 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。

時thời 人nhân 號hiệu 為vi 鬼quỷ 逼bức 禪thiền 師sư 。 當đương 其kỳ 念niệm 動động 。 鬼quỷ 得đắc 以dĩ 見kiến 之chi 。 此thử 即tức 生sanh 死tử 宛uyển 然nhiên 。 念niệm 斂liểm 則tắc 鬼quỷ 尚thượng 不bất 見kiến 。 更cánh 何hà 能năng 害hại 之chi 。 鬼quỷ 所sở 得đắc 見kiến 者giả 。 皆giai 繇# 我ngã 心tâm 生sanh 滅diệt 故cố 。 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。 然nhiên 我ngã 自tự 性tánh 。 若nhược 存tồn 若nhược 滅diệt 。 若nhược 去khứ 若nhược 來lai 。 皆giai 現hiện 知tri 中trung 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 更cánh 求cầu 方phương 所sở 。 似tự 差sai 一nhất 著trước 也dã 。 敢cảm 問vấn 大đại 王vương 此thử 中trung 用dụng 力lực 已dĩ 久cửu 。 亦diệc 有hữu 片phiến 時thời 入nhập 寂tịch 不phủ 。 倘thảng 亦diệc 有hữu 入nhập 寂tịch 時thời 。 還hoàn 見kiến 有hữu 身thân 心tâm 不phủ 。 若nhược 有hữu 身thân 心tâm 。 不bất 名danh 禪thiền 寂tịch 。 若nhược 有hữu 禪thiền 寂tịch 。 畢tất 竟cánh 沒một 有hữu 身thân 心tâm 。 既ký 無vô 身thân 心tâm 。 寧ninh 有hữu 方phương 所sở 歸quy 乎hồ 。 此thử 時thời 無vô 身thân 可khả 得đắc 。 無vô 心tâm 可khả 起khởi 。 臨lâm 終chung 有hữu 何hà 異dị 焉yên 。 若nhược 無vô 異dị 者giả 。 何hà 不bất 當đương 下hạ 使sử 其kỳ 無vô 心tâm 。 而nhi 乃nãi 俟sĩ 臨lâm 終chung 求cầu 驗nghiệm 耶da 。

答đáp 方phương 眉mi 子tử (# 法pháp 名danh 大đại 瀛doanh 。 歙# 縣huyện 人nhân )# 。

足túc 下hạ 所sở 述thuật 。 甚thậm 有hữu 來lai 歷lịch 。 但đãn 學học 道Đạo 之chi 人nhân 。 一nhất 人nhân 所sở 在tại 也dã 要yếu 到đáo 。 半bán 人nhân 所sở 在tại 也dã 要yếu 到đáo 。 此thử 語ngữ 雖tuy 淺thiển 近cận 。 於ư 今kim 時thời 極cực 有hữu 好hảo/hiếu 處xứ 。 何hà 也dã 。 葢# 此thử 事sự 最tối 細tế 。 佛Phật 出xuất 世thế 時thời 。 莫mạc 大đại 聖thánh 流lưu 。 尚thượng 懷hoài 畏úy 怯khiếp 。 而nhi 佛Phật 猶do 秘bí 之chi 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 末mạt 後hậu 拈niêm 花hoa 。 始thỉ 露lộ 消tiêu 息tức 。 是thị 知tri 非phi 易dị 易dị 言ngôn 者giả 矣hĩ 。 故cố 如Như 來Lai 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 而nhi 開khai 作tác 三tam 乘thừa 。 展triển 轉chuyển 調điều 護hộ 。 苟cẩu 得đắc 開khai 悟ngộ 者giả 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 宗tông 乘thừa 教giáo 乘thừa 。 廣quảng 大đại 差sai 別biệt 。 悉tất 皆giai 通thông 達đạt 。 辯biện 才tài 如như 海hải 。 問vấn 一nhất 知tri 十thập 。 承thừa 當đương 此thử 事sự 。 可khả 謂vị 如như 水thủy 注chú 一nhất 瓶bình 水thủy 。 更cánh 無vô 少thiểu 欠khiếm 。 非phi 惟duy 人nhân 信tín 。 抑ức 且thả 自tự 許hứa 者giả 也dã 。 邇nhĩ 來lai 諸chư 方phương 大đại 有hữu 不bất 然nhiên 。 於ư 教giáo 乘thừa 中trung 。 一nhất 無vô 所sở 據cứ 。 但đãn 於ư 古cổ 人nhân 機cơ 緣duyên 暗ám 地địa 凑# 插sáp 。 或hoặc 下hạ 一nhất 轉chuyển 語ngữ 。 或hoặc 作tác 一nhất 偈kệ 頌tụng 。 以dĩ 當đương 平bình 生sanh 。 直trực 恐khủng 爛lạn 泥nê 裏lý 有hữu 刺thứ 。 極cực 須tu 簡giản 點điểm 。 予# 觀quán 足túc 下hạ 偈kệ 頌tụng 。 極cực 有hữu 相tương 應ứng 。 但đãn 不bất 知tri 足túc 下hạ 。 於ư 三tam 乘thừa 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 展triển 卷quyển 釋thích 然nhiên 無vô 惑hoặc 不phủ 。 祖tổ 師sư 機cơ 緣duyên 。 一nhất 一nhất 識thức 其kỳ 來lai 處xứ 意ý 不phủ 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 之chi 間gian 。 得đắc 坦thản 然nhiên 無vô 罣quái 礙ngại 不phủ 。 觸xúc 境cảnh 逢phùng 緣duyên 。 一nhất 一nhất 自tự 在tại 不phủ 。 所sở 謂vị 自tự 在tại 者giả 。 非phi 謂vị 於ư 善thiện 惡ác 不bất 動động 為vi 自tự 在tại 。 要yếu 即tức 惡ác 以dĩ 成thành 利lợi 益ích 。 始thỉ 名danh 自tự 在tại 也dã 。 若nhược 不bất 得đắc 恁nhẫm 麼ma 地địa 。 極cực 須tu 仔tử 細tế 。 不bất 得đắc 草thảo 草thảo 。 若nhược 得đắc 恁nhẫm 麼ma 地địa 。 而nhi 足túc 下hạ 云vân 人nhân 嘉gia 禾hòa 恐khủng 熟thục 識thức 踪# 跡tích 之chi 。 即tức 為vi 有hữu 礙ngại 矣hĩ 。 故cố 古cổ 人nhân 云vân 。 一nhất 切thiết 處xứ 不bất 明minh 。 面diện 前tiền 有hữu 物vật 。 是thị 光quang 不bất 透thấu 脫thoát 。 此thử 亦diệc 是thị 病bệnh 。 大đại 丈trượng 夫phu 漢hán 。 頂đảnh 天thiên 立lập 地địa 。 直trực 須tu 竪thụ 起khởi 金kim 剛cang 脊tích 。 放phóng 下hạ 鐵thiết 面diện 皮bì 。 初sơ 無vô 畏úy 怯khiếp 。 始thỉ 稱xưng 得đắc 無vô 礙ngại 道Đạo 人Nhân 也dã 。 山sơn 僧Tăng 一nhất 無vô 所sở 知tri 。 以dĩ 足túc 下hạ 問vấn 及cập 。 故cố 以dĩ 實thật 語ngữ 相tương/tướng 覆phú 。 惟duy 足túc 下hạ 一nhất 一nhất 自tự 己kỷ 評bình 勘khám 。 是thị 非phi 皎hiệu 然nhiên 。 如như 欲dục 深thâm 造tạo 。 將tương 如Như 來Lai 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 頓đốn 在tại 目mục 前tiền 。 如như 臨lâm 寶bảo 鏡kính 。 妍nghiên 醜xú 自tự 彰chương 。 切thiết 不bất 可khả 以dĩ 古cổ 人nhân 語ngữ 為vi 病bệnh 。 棄khí 置trí 佛Phật 語ngữ 而nhi 一nhất 味vị 弄lộng 無vô 義nghĩa 味vị 話thoại 頭đầu 。 是thị 棄khí 其kỳ 師sư 而nhi 重trọng/trùng 其kỳ 徒đồ 。 諸chư 方phương 病bệnh 患hoạn 皆giai 在tại 於ư 此thử 。 當đương 時thời 藥dược 山sơn 大đại 溈# 百bách 丈trượng 諸chư 大đại 老lão 。 凡phàm 所sở 出xuất 言ngôn 。 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 。 皆giai 繇# 宗tông 教giáo 兼kiêm 暢sướng 。 故cố 得đắc 光quang 垂thùy 萬vạn 古cổ 而nhi 不bất 泯mẫn 也dã 。 今kim 足túc 下hạ 真chân 正chánh 要yếu 擔đảm 當đương 此thử 事sự 。 所sở 謂vị 一nhất 人nhân 所sở 在tại 也dã 要yếu 到đáo 。 半bán 人nhân 所sở 在tại 也dã 要yếu 到đáo 。 當đương 盡tận 心tâm 焉yên 。

答đáp 李# 借tá 假giả 居cư 士sĩ (# 名danh 化hóa 龍long 。 粵# 東đông 南nam 海hải 人nhân )# 。

三tam 復phục 來lai 書thư 。 知tri 老lão 居cư 士sĩ 宿túc 承thừa 願nguyện 力lực 。 來lai 此thử 末mạt 世thế 。 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 求cầu 出xuất 世thế 道đạo 。 為vi 眾chúng 生sanh 作tác 軌quỹ 範phạm 也dã 。 不bất 則tắc 妙diệu 年niên 何hà 能năng 不bất 為vi 富phú 貴quý 所sở 沈trầm 。 而nhi 知tri 有hữu 此thử 事sự 耶da 。 相tương 似tự 知tri 解giải 。 或hoặc 者giả 有hữu 之chi 。 何hà 能năng 決quyết 然nhiên 長trường/trưởng 齋trai 。 若nhược 曰viết 非phi 再tái 來lai 人nhân 。 吾ngô 必tất 不bất 信tín 矣hĩ 。 蒙mông 示thị 依y 疏sớ/sơ 論luận 淨tịnh 土độ 話thoại 頭đầu 等đẳng 語ngữ 。 皆giai 是thị 途đồ 徑kính 之chi 說thuyết 。 可khả 信tín 不bất 可khả 執chấp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 真chân 實thật 立lập 故cố 。 徒đồ 使sử 人nhân 終chung 日nhật 取thủ 捨xả 勞lao 心tâm 費phí 力lực 無vô 益ích 也dã 。 公công 何hà 不bất 體thể 取thủ 六lục 祖tổ 之chi 言ngôn 。 不bất 思tư 善thiện 。 不bất 思tư 惡ác 。 只chỉ 恁nhẫm 麼ma 參tham 。 自tự 然nhiên 心tâm 入nhập 無vô 生sanh 。 湛trạm 然nhiên 常thường 寂tịch 。 此thử 語ngữ 何hà 等đẳng 徑kính 直trực 。 遠viễn 離ly 途đồ 徑kính 。 直trực 下hạ 自tự 信tín 。 所sở 謂vị 成thành 佛Phật 。 無vô 尚thượng 於ư 此thử 矣hĩ 。 貧bần 道đạo 自tự 慚tàm 無vô 德đức 。 空không 為vi 海hải 內nội 所sở 知tri 。 荷hà 蒙mông 玉ngọc 翰hàn 遙diêu 頒ban 。 下hạ 情tình 愧quý 汗hãn 。 不bất 敢cảm 以dĩ 繁phồn 詞từ 穢uế 耳nhĩ 。 僅cận 以dĩ 所sở 知tri 錄lục 呈trình 。 若nhược 能năng 擔đảm 當đương 。 則tắc 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 即tức 一nhất 念niệm 佛Phật 。 百bách 念niệm 千thiên 念niệm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 切thiết 勿vật 墮đọa 隨tùy 言ngôn 執chấp 見kiến 。 說thuyết 有hữu 禪thiền 可khả 參tham 。 便tiện 作tác 禪thiền 解giải 見kiến 。 說thuyết 有hữu 淨tịnh 土độ 。 便tiện 作tác 淨tịnh 土độ 解giải 。 說thuyết 有hữu 經kinh 論luận 。 便tiện 作tác 經kinh 論luận 。 解giải 。 說thuyết 有hữu 戒giới 律luật 。 便tiện 作tác 戒giới 律luật 解giải 。 如như 是thị 等đẳng 皆giai 是thị 。 隨tùy 言ngôn 作tác 計kế 。 被bị 他tha 所sở 轉chuyển 。 迷mê 背bối/bội 自tự 心tâm 。 終chung 無vô 了liễu 日nhật 。 如như 云vân 未vị 悟ngộ 者giả 。 公công 初sơ 不bất 知tri 有hữu 出xuất 世thế 事sự 緣duyên 。 經kinh 論luận 乃nãi 知tri 。 知tri 即tức 悟ngộ 也dã 。 若nhược 云vân 不bất 能năng 修tu 行hành 。 此thử 一nhất 念niệm 長trường/trưởng 齋trai 已dĩ 是thị 修tu 行hành 。 若nhược 推thôi 以dĩ 廣quảng 之chi 。 則tắc 萬vạn 德đức 萬vạn 行hạnh 。 作tác 福phước 方phương 便tiện 。 皆giai 從tùng 此thử 一nhất 念niệm 發phát 起khởi 也dã 。 若nhược 云vân 未vị 明minh 大đại 事sự 。 但đãn 看khán 不bất 思tư 善thiện 。 不bất 思tư 惡ác 。 兩lưỡng 頭đầu 坐tọa 斷đoạn 。 中trung 間gian 自tự 虗hư 。 此thử 祖tổ 師sư 之chi 言ngôn 。 公công 能năng 不bất 信tín 乎hồ 。 若nhược 信tín 則tắc 大đại 事sự 已dĩ 明minh 。 不bất 須tu 更cánh 明minh 。 貧bần 道đạo 所sở 知tri 。 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。

答đáp 推thôi 府phủ 王vương 橋kiều 海hải

來lai 翰hàn 云vân 。 悟ngộ 了liễu 還hoàn 同đồng 未vị 悟ngộ 。 實thật 如như 所sở 論luận 。 但đãn 此thử 事sự 非phi 懸huyền 料liệu 可khả 了liễu 。 必tất 須tu 實thật 到đáo 這giá 個cá 田điền 地địa 始thỉ 得đắc 。 如như 某mỗ 昔tích 讀đọc 茘lệ 枝chi 賦phú 。

時thời 中trung 遙diêu 想tưởng 滋tư 味vị 。 或hoặc 人nhân 問vấn 之chi 。 亦diệc 與dữ 彊cường/cưỡng/cương 說thuyết 。 終chung 不bất 得đắc 無vô 疑nghi 。 前tiền 歲tuế 雖tuy 則tắc 已dĩ 嘗thường 。 猶do 未vị 知tri 其kỳ 深thâm 趣thú 。 茲tư 者giả 備bị 悉tất 種chủng 類loại 。 滋tư 味vị 盡tận 嘗thường 。 較giảo 前tiền 看khán 書thư 與dữ 略lược 得đắc 滋tư 味vị 時thời 。 豈khởi 不bất 天thiên 淵uyên 乎hồ 。 是thị 故cố 若nhược 能năng 真chân 正chánh 向hướng 這giá 裏lý 歇hiết 心tâm 。 自tự 然nhiên 無vô 邊biên 差sai 別biệt 。 一nhất 念niệm 頓đốn 斷đoạn 。 更cánh 要yếu 覓mịch 個cá 疑nghi 處xứ 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 諒# 居cư 士sĩ 已dĩ 到đáo 這giá 個cá 境cảnh 界giới 。 非phi 下hạ 情tình 所sở 知tri 。 今kim 且thả 問vấn 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 。 阿a 那na 個cá 是thị 居cư 士sĩ 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 乞khất 通thông 個cá 消tiêu 息tức 。

又hựu

問vấn 。 儒nho 釋thích 不bất 壞hoại 權quyền 實thật 者giả 。 凡phàm 有hữu 施thí 為vi 。 皆giai 不bất 出xuất 權quyền 。 將tương 謂vị 實thật 者giả 離ly 一nhất 切thiết 施thí 為vi 也dã 。 三tam 乘thừa 人nhân 所sở 見kiến 皆giai 如như 此thử 。 惟duy 大Đại 乘Thừa 人nhân 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 斬trảm 猫miêu 刈ngải 蛇xà 。 皆giai 是thị 滿mãn 盤bàn 托thác 出xuất 。 非phi 常thường 境cảnh 界giới 。 全toàn 體thể 昭chiêu 然nhiên 。 但đãn 人nhân 不bất 能năng 解giải 耳nhĩ 。 雖tuy 然nhiên 。 未vị 到đáo 這giá 箇cá 田điền 地địa 。 切thiết 不bất 可khả 妄vọng 擬nghĩ 。 昔tích 玉ngọc 泉tuyền 皓hạo 禪thiền 師sư 。 嘗thường 製chế 犢độc 鼻tị 裩# 。 書thư 歷lịch 代đại 祖tổ 師sư 名danh 字tự 。 乃nãi 云vân 。 惟duy 有hữu 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 。 略lược 較giảo 些# 子tử 。 且thả 書thư 於ư 帶đái 上thượng 。 故cố 叢tùng 林lâm 目mục 為vi 皓hạo 布bố 裩# 。 有hữu 鄉hương 僧Tăng 亦diệc 效hiệu 之chi 。 師sư 見kiến 而nhi 詬# 曰viết 。 汝nhữ 具cụ 何hà 道Đạo 理lý 。 敢cảm 以dĩ 為vi 戲hí 事sự 。 嘔# 血huyết 無vô 及cập 也dã 。 其kỳ 僧Tăng 竟cánh 如như 所sở 記ký 。 故cố 吾ngô 謂vị 不bất 可khả 妄vọng 擬nghĩ 。 昔tích 者giả 丹đan 霞hà 燒thiêu 木mộc 佛Phật 。 院viện 主chủ 呵ha 之chi 而nhi 鬚tu 眉mi 墮đọa 落lạc 。 所sở 以dĩ 不bất 識thức 此thử 境cảnh 界giới 。 斥xích 之chi 亦diệc 不bất 可khả 。 故cố 曰viết 。 如như 人nhân 飲ẩm 水thủy 。 冷lãnh 暖noãn 自tự 知tri 。 以dĩ 是thị 故cố 知tri 。 南nam 泉tuyền 歸quy 宗tông 之chi 輩bối 。 高cao 提đề 祖tổ 印ấn 。 直trực 示thị 向hướng 上thượng 機cơ 關quan 。 非phi 撥bát 無vô 也dã 。 若nhược 不bất 是thị 他tha 說thuyết 破phá 。 沒một 世thế 之chi 人nhân 。 安an 知tri 有hữu 這giá 箇cá 時thời 節tiết 。 惟duy 居cư 士sĩ 明minh 知tri 此thử 事sự 。 假giả 興hưng 諸chư 問vấn 。 作tác 末mạt 世thế 法Pháp 眼nhãn 。 奈nại 某mỗ 智trí 短đoản 。 不bất 副phó 所sở 問vấn 為vi 慚tàm 耳nhĩ 。

又hựu

居cư 士sĩ 垂thùy 問vấn 二nhị 段đoạn 。 直trực 如như 銀ngân 山sơn 銕# 壁bích 。 山sơn 僧Tăng 不bất 知tri 所sở 措thố 。 苟cẩu 非phi 日nhật 用dụng 真chân 正chánh 留lưu 心tâm 個cá 中trung 。 安an 能năng 造tạo 詣nghệ 如như 是thị 之chi 細tế 也dã 。 然nhiên 欲dục 通thông 其kỳ 難nạn 。 不bất 外ngoại 自tự 己kỷ 。 捨xả 己kỷ 而nhi 別biệt 求cầu 。 是thị 不bất 得đắc 其kỳ 計kế 矣hĩ 。 何hà 則tắc 。 佛Phật 說thuyết 如như 幻huyễn 。 六lục 祖tổ 云vân 。 不bất 思tư 善thiện 惡ác 。 皆giai 所sở 謂vị 撥bát 塵trần 見kiến 佛Phật 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 流lưu 浪lãng 他tha 鄉hương 。 知tri 識thức 教giáo 其kỳ 回hồi 家gia 。 必tất 曰viết 路lộ 中trung 不bất 可khả 游du 蕩đãng 。 莫mạc 管quản 是thị 非phi 。 一nhất 直trực 到đáo 家gia 。 既ký 到đáo 家gia 已dĩ 。 不bất 妨phương 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 。 皆giai 要yếu 用dụng 。 幻huyễn 與dữ 非phi 幻huyễn 。 不bất 必tất 言ngôn 矣hĩ 。 如như 此thử 則tắc 在tại 路lộ 不bất 顧cố 閒gian/nhàn 非phi 。 實thật 為vi 歸quy 家gia 之chi 正Chánh 法Pháp 。 何hà 無vô 記ký 之chi 有hữu 。 到đáo 家gia 自tự 有hữu 分phần/phân 外ngoại 消tiêu 息tức 。 不bất 必tất 預dự 防phòng 無vô 記ký 而nhi 生sanh 疑nghi 也dã 。 又hựu 極cực 樂lạc 人nhân 壽thọ 無vô 量lượng 。 佛Phật 壽thọ 亦diệc 無vô 量lượng 。 云vân 何hà 彌di 陀đà 觀quán 音âm 有hữu 泥Nê 洹Hoàn 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 佛Phật 對đối 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 不bất 對đối 佛Phật 說thuyết 。 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 病bệnh 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 病bệnh 。 若nhược 眾chúng 生sanh 病bệnh 愈dũ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 愈dũ 。 二nhị 者giả 佛Phật 有hữu 二nhị 身thân 。 一nhất 者giả 法Pháp 身thân 不bất 屬thuộc 生sanh 滅diệt 。 二nhị 者giả 報báo 身thân 修tu 因nhân 報báo 得đắc 。 眾chúng 生sanh 之chi 壽thọ 無vô 量lượng 者giả 。 對đối 此thử 方phương 百bách 年niên 之chi 說thuyết 。 如như 玄huyền 門môn 稱xưng 千thiên 萬vạn 年niên 為vi 長trường 生sanh 者giả 。 對đối 短đoản 說thuyết 長trường/trưởng 。 故cố 報báo 身thân 之chi 無vô 量lượng 。 非phi 同đồng 法Pháp 身thân 之chi 無vô 量lượng 也dã 。 要yếu 而nhi 言ngôn 之chi 。 佛Phật 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 示thị 生sanh 三tam 界giới 。 既ký 有hữu 所sở 度độ 之chi 機cơ 。 機cơ 盡tận 則tắc 應ưng 亡vong 。 是thị 為vi 泥Nê 洹Hoàn 。 夫phu 泥Nê 洹Hoàn 者giả 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 之chi 謂vị 。 非phi 永vĩnh 滅diệt 不bất 生sanh 也dã 。 又hựu 娑sa 婆bà 與dữ 極cực 樂lạc 無vô 垢cấu 短đoản 長trường/trưởng 較giảo 量lượng 者giả 。 此thử 皆giai 約ước 報báo 境cảnh 而nhi 言ngôn 。 非phi 真chân 境cảnh 也dã 。 境cảnh 既ký 屬thuộc 報báo 。 其kỳ 長trường 短đoản 自tự 不bất 能năng 同đồng 矣hĩ 。 吾ngô 以dĩ 義nghĩa 推thôi 之chi 。 娑sa 婆bà 之chi 名danh 堪kham 忍nhẫn 。 以dĩ 能năng 忍nhẫn 苦khổ 故cố 。 極cực 樂lạc 反phản 此thử 。 總tổng 名danh 對đối 待đãi 。 而nhi 不bất 若nhược 無vô 垢cấu 者giả 。 以dĩ 其kỳ 苦khổ 樂lạc 兩lưỡng 忘vong 故cố 也dã 。 又hựu 云vân 。 勢thế 至chí 不bất 泥Nê 洹Hoàn 者giả 。 彼bỉ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 願nguyện 力lực 持trì 故cố 。 若nhược 云vân 彌di 陀đà 滅diệt 後hậu 。 觀quán 音âm 勢thế 至chí 相tương 次thứ 紹thiệu 位vị 。 亦diệc 未vị 有hữu 不bất 般Bát 泥Nê 洹Hoàn 之chi 說thuyết 。 但đãn 後hậu 後hậu 耳nhĩ 。 所sở 言ngôn 彌di 陀đà 化hóa 身thân 多đa 者giả 。 亦diệc 眾chúng 生sanh 心tâm 數số 。 念niệm 念niệm 出xuất 生sanh 。 有hữu 何hà 數số 量lượng 。 如như 此thử 。 則tắc 三tam 十thập 六lục 萬vạn 億ức 。 猶do 是thị 對đối 機cơ 之chi 數số 。 況huống 藏tạng 中trung 無vô 文văn 。 故cố 雲vân 棲tê 大đại 師sư 斥xích 之chi 。 吾ngô 謂vị 但đãn 恐khủng 不bất 能năng 實thật 悟ngộ 耳nhĩ 。 如như 能năng 真chân 悟ngộ 。 則tắc 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 大đại 小tiểu 數số 量lượng 。 此thử 界giới 他tha 方phương 。 皆giai 是thị 迷mê 頑ngoan 。 妄vọng 想tưởng 安an 立lập 。 若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 曰viết 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 管quản 見kiến 如như 此thử 。 諒# 居cư 士sĩ 有hữu 格cách 外ngoại 之chi 識thức 。 非phi 下hạ 情tình 所sở 知tri 爾nhĩ 。

答đáp 張trương 少thiểu 尹#

承thừa 示thị 。 未vị 有hữu 佛Phật 時thời 。 先tiên 有hữu 某mỗ 甲giáp 。 此thử 言ngôn 雖tuy 則tắc 近cận 理lý 。 恐khủng 未vị 盡tận 善thiện 。 不bất 見kiến 道đạo 聖thánh 名danh 凡phàm 號hiệu 。 總tổng 是thị 虗hư 聲thanh 。 殊thù 相tương/tướng 劣liệt 形hình 皆giai 為vi 幻huyễn 色sắc 。 又hựu 云vân 。 用dụng 棒bổng 用dụng 喝hát 時thời 。 皆giai 是thị 以dĩ 無vô 情tình 劒kiếm 。 斬trảm 斷đoạn 是thị 非phi 。 似tự 則tắc 也dã 似tự 。 是thị 則tắc 未vị 是thị 。 不bất 可khả 背bối/bội 地địa 裏lý 說thuyết 兵binh 書thư 也dã 。 且thả 如như 現hiện 前tiền 尊tôn 夫phu 人nhân 有hữu 病bệnh 。 而nhi 足túc 下hạ 便tiện 云vân 累lũy/lụy/luy 不bất 能năng 脫thoát 。 此thử 豈khởi 不bất 是thị 德đức 山sơn 棒bổng 。 臨lâm 濟tế 喝hát 耶da 。 正chánh 恁nhẫm 麼ma 時thời 。 不bất 知tri 作tác 麼ma 生sanh 斬trảm 。 況huống 日nhật 用dụng 縱tung 橫hoành 。 是thị 非phi 關quan 鎻# 。 總tổng 是thị 個cá 德đức 山sơn 臨lâm 濟tế 。 大đại 須tu 著trước 眼nhãn 。 不bất 可khả 說thuyết 了liễu 便tiện 休hưu 。 至chí 囑chúc 至chí 囑chúc 。

答đáp 陳trần 麓lộc 亭đình 居cư 士sĩ

接tiếp 手thủ 書thư 。 知tri 足túc 下hạ 用dụng 心tâm 。 非phi 泛phiếm 泛phiếm 者giả 比tỉ 。 但đãn 此thử 事sự 極cực 易dị 。 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 。 舉cử 心tâm 動động 念niệm 。 便tiện 覺giác 雲vân 山sơn 萬vạn 里lý 。 苟cẩu 非phi 真chân 得đắc 一nhất 回hồi 汗hãn 出xuất 。 要yếu 脫thoát 生sanh 死tử 恐khủng 未vị 能năng 耳nhĩ 。 何hà 也dã 。 葢# 此thử 乃nãi 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 略lược 涉thiệp 思tư 惟duy 則tắc 已dĩ 不bất 是thị 了liễu 也dã 。 其kỳ 過quá 在tại 乎hồ 當đương 人nhân 。 不bất 貴quý 妙diệu 悟ngộ 。 祇kỳ 欲dục 將tương 文văn 字tự 凑# 合hợp 。 容dung 易dị 明minh 白bạch 。 不bất 知tri 這giá 個cá 容dung 易dị 。 卻khước 是thị 大đại 病bệnh 。 若nhược 真chân 正chánh 發phát 明minh 。 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 當đương 念niệm 氷băng 消tiêu 。 更cánh 無vô 疑nghi 滯trệ 。 猶do 演diễn 若nhược 之chi 得đắc 頭đầu 。 狂cuồng 怖bố 頓đốn 除trừ 。 何hà 處xứ 更cánh 容dung 疑nghi 惑hoặc 。 如như 欲dục 更cánh 問vấn 于vu 人nhân 是thị 我ngã 頭đầu 耶da 。 非phi 我ngã 頭đầu 耶da 。 其kỳ 狂cuồng 未vị 省tỉnh 耳nhĩ 。 繇# 是thị 而nhi 推thôi 。 敢cảm 問vấn 足túc 下hạ 。 只chỉ 此thử 一nhất 偈kệ 之chi 外ngoại 。 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 公công 案án 。 得đắc 釋thích 然nhiên 無vô 疑nghi 否phủ/bĩ 。 於ư 生sanh 死tử 分phần/phân 上thượng 。 得đắc 脫thoát 然nhiên 否phủ/bĩ 。 如như 或hoặc 未vị 能năng 。 則tắc 此thử 偈kệ 未vị 必tất 然nhiên 矣hĩ 。 愚ngu 末mạt 無vô 知tri 。 敢cảm 爾nhĩ 直trực 言ngôn 。 諒# 居cư 士sĩ 個cá 中trung 人nhân 必tất 不bất 我ngã 罪tội 。

佛Phật 事sự

雪tuyết 夜dạ 為vi 達đạt 觀quán 大đại 師sư 茶trà 毗tỳ

達đạt 大đại 師sư 。 達đạt 大đại 師sư 。 生sanh 前tiền 好hảo 惡ác 相tương/tướng 半bán 。 滅diệt 後hậu 是thị 非phi 兩lưỡng 忘vong 。 天thiên 人nhân 已dĩ 失thất 依y 怙hộ 。 四tứ 眾chúng 永vĩnh 沒một 舟chu 航# 。 大đại 地địa 一nhất 時thời 變biến 白bạch 。 松tùng 濤đào 徹triệt 夜dạ 顛điên 狂cuồng 。 吹xuy 散tán 許hứa 多đa 障chướng 礙ngại 。 竪thụ 起khởi 無vô 上thượng 法Pháp 幢tràng 。 大đại 師sư 來lai 也dã 。 在tại 什thập 麼ma 處xứ 。 卻khước 在tại 山sơn 僧Tăng 筆bút 尖tiêm 頭đầu 上thượng 放phóng 光quang 。 那na 知tri 音âm 的đích 搥trùy 胸hung 呌khiếu 屈khuất 。 那na 不bất 知tri 音âm 的đích 徒đồ 自tự 悲bi 傷thương 。 偈kệ 曰viết 。 石thạch 火hỏa 光quang 中trung 著trước 脚cước 。 電điện 光quang 影ảnh 裏lý 翻phiên 身thân 。 當đương 場tràng 燒thiêu 卻khước 皮bì 袋đại 。 踏đạp 碎toái 毗tỳ 盧lô 頂đảnh nễ 。 露lộ 出xuất 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 千thiên 聖thánh 莫mạc 有hữu 知tri 名danh 。 只chỉ 解giải 自tự 問vấn 自tự 諾nặc 。 休hưu 言ngôn 無vô 臭xú 無vô 聲thanh 。

為vi 瀾lan 日nhật 華hoa 侍thị 者giả 舉cử 火hỏa

祇kỳ 望vọng 曾tằng 參tham 養dưỡng 曾tằng 晢# 。 誰thùy 知tri 顏nhan 路lộ 泣khấp 顏nhan 淵uyên 。 他tha 日nhật 音âm 書thư 報báo 慈từ 母mẫu 。 哭khốc 聲thanh 兒nhi 子tử 呌khiếu 聲thanh 天thiên 。 華hoa 侍thị 者giả 。 聽thính 我ngã 宣tuyên 。 若nhược 欲dục 脚cước 下hạ 承thừa 當đương 。 須tu 悟ngộ 父phụ 母mẫu 生sanh 前tiền 。 大đại 眾chúng 。 父phụ 母mẫu 生sanh 前tiền 即tức 且thả 置trí 。 只chỉ 如như 四tứ 大đại 敗bại 壞hoại 後hậu 。 你nễ 一nhất 靈linh 真chân 性tánh 向hướng 什thập 麼ma 處xứ 安an 身thân 立lập 命mạng 。 還hoàn 會hội 麼ma 。 若nhược 也dã 不bất 會hội 。 須tu 得đắc 山sơn 僧Tăng 痛thống 下hạ 毒độc 手thủ 。 與dữ 汝nhữ 槌chùy 桚# 。 不bất 比tỉ 臨lâm 濟tế 棒bổng 。 德đức 山sơn 喝hát 。 直trực 下hạ 要yếu 與dữ 諸chư 方phương 別biệt 。 提đề 起khởi 一nhất 把bả 無vô 明minh 火hỏa 。 燒thiêu 得đắc 髑độc 髏lâu 頂đảnh 門môn 裂liệt 。 頂đảnh 門môn 裂liệt 。 露lộ 出xuất 當đương 先tiên 那na 一nhất 著trước 。 擲trịch 火hỏa 把bả 云vân 。 猶do 如như 大đại 夢mộng 獲hoạch 醒tỉnh 時thời 。 心tâm 縱túng 精tinh 明minh 向hướng 誰thùy 說thuyết 。

為vi 信tín 侍thị 者giả 封phong 關quan

揭yết 卻khước 拄trụ 杖trượng 頭đầu 。 封phong 卻khước 布bố 袋đại 口khẩu 。 分phân 付phó 主chủ 人nhân 公công 。 心tâm 猿viên 莫mạc 外ngoại 走tẩu 。 信tín 侍thị 者giả 。 還hoàn 肯khẳng 麼ma 。 匙thi 鑰thược 在tại 山sơn 僧Tăng 手thủ 裏lý 。 繇# 不bất 得đắc 汝nhữ 也dã 。 直trực 教giáo 一nhất 千thiên 日nhật 後hậu 。 與dữ 汝nhữ 相tương 見kiến 。 封phong 竟cánh 乃nãi 云vân 。 鎻# 則tắc 鎻# 矣hĩ 。 封phong 則tắc 封phong 矣hĩ 。 未vị 審thẩm 還hoàn 有hữu 人nhân 解giải 得đắc 轉chuyển 身thân 通thông 氣khí 句cú 也dã 無vô 。 若nhược 無vô 。 山sơn 僧Tăng 自tự 道đạo 去khứ 也dã 。 竹trúc 密mật 不bất 妨phương 流lưu 水thủy 過quá 。 山sơn 高cao 豈khởi 礙ngại 白bạch 雲vân 飛phi 。

妙diệu 峰phong 和hòa 尚thượng 舉cử 龕khám

寶bảo 棺quan 說thuyết 法Pháp 。 特đặc 為vi 末mạt 世thế 不bất 孝hiếu 兒nhi 孫tôn 。 金kim 槨# 雙song 趺phu 。 示thị 彼bỉ 將tương 來lai 可khả 信tín 之chi 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 片phiến 婆bà 心tâm 。 現hiện 此thử 未vị 曾tằng 有hữu 事sự 。 爭tranh 似tự 我ngã 今kim 日nhật 先tiên 師sư 大đại 和hòa 尚thượng 。 放phóng 下hạ 身thân 心tâm 。 一nhất 切thiết 不bất 管quản 。 懨# 此thử 大đại 眾chúng 喧huyên 繁phồn 忻hãn 彼bỉ 青thanh 山sơn 空không 寂tịch 。 所sở 謂vị 此thử 處xứ 不bất 安an 身thân 。 自tự 有hữu 安an 身thân 處xứ 。

為vi 松tùng 巢sào 林lâm 上thượng 座tòa 舉cử 火hỏa

萬vạn 里lý 神thần 光quang 頂đảnh 後hậu 相tương/tướng 。 著trước 眼nhãn 看khán 時thời 看khán 不bất 見kiến 。 若nhược 教giáo 火hỏa 內nội 翻phiên 身thân 後hậu 。 打đả 破phá 虗hư 空không 無vô 兩lưỡng 樣# 。 林lâm 上thượng 座tòa 還hoàn 會hội 麼ma 。 須tu 領lãnh 略lược 。 放phóng 四tứ 大đại 莫mạc 把bả 捉tróc 。 你nễ 須tu 證chứng 。 你nễ 須tu 覺giác 。 忽hốt 然nhiên 踏đạp 著trước 來lai 時thời 路lộ 。 始thỉ 信tín 從tùng 前tiền 都đô 是thị 錯thác 。 須tu 知tri 淨tịnh 土độ 有hữu 蓮liên 胎thai 。 不bất 戀luyến 娘nương 生sanh 這giá 軀khu 殻# 。 這giá 軀khu 殻# 。 與dữ 燒thiêu 卻khước 。 若nhược 也dã 會hội 得đắc 。 當đương 下hạ 安an 樂lạc 。 其kỳ 或hoặc 不bất 信tín 。 老lão 僧Tăng 與dữ 你nễ 下hạ 個cá 毒độc 手thủ 毒độc 脚cước 。 全toàn 憑bằng 一nhất 把bả 無vô 明minh 火hỏa 。 燒thiêu 得đắc 大Đại 千Thiên 無vô 好hảo 惡ác 。

會Hội 稽Khể 雲Vân 門Môn 湛Trạm 然Nhiên 澄Trừng 禪Thiền 師Sư 語Ngữ 錄Lục 卷quyển 第đệ 七thất