Tịnh Tâm Giới Quán Pháp Phát Chân Sao – Quyển 0002

淨Tịnh 心Tâm 誡Giới 觀Quán 法Pháp 發Phát 真Chân 鈔Sao
Quyển 0002
宋Tống 允Duẫn 堪Kham 述Thuật 日Nhật 本Bổn 慧Tuệ 光Quang 合Hợp

淨Tịnh 心Tâm 誡Giới 觀Quán 發Phát 真Chân 鈔Sao 卷quyển 中trung 本bổn

天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 。 允duẫn 堪kham 。 述thuật 。

誡giới 觀quán 女nữ 人nhân 十thập 惡ác 如như 實thật 厭yếm 離ly 解giải 脫thoát 法pháp 第đệ 十thập 一nhất

十thập 一nhất 釋thích 解giải 脫thoát 篇thiên 屏bính 處xứ 造tạo 非phi 猶do 防phòng 於ư 釁hấn [(〦-一+尸)@女]# 女nữ 人nhân 交giao 染nhiễm 詎cự 免miễn 於ư 沈trầm 淪luân 故cố 次thứ 前tiền 篇thiên 以dĩ 立lập 茲tư 位vị 謂vị 報báo 柔nhu 患hoạn 重trọng 曰viết 女nữ 人nhân 十thập 惡ác 真chân 可khả 棄khí 背bội 曰viết 如như 實thật 厭yếm 離ly 因nhân 若nhược 能năng 遠viễn 果quả 亦diệc 非phi 繫hệ 故cố 名danh 解giải 脫thoát 矣hĩ 。

女nữ 人nhân 十thập 惡ác 者giả 具cụ 說thuyết 難nạn/nan 窮cùng 今kim 略lược 言ngôn 之chi 令linh 生sanh 厭yếm 離ly 。

一nhất 者giả 貪tham 婬dâm 無vô 量lượng 無vô 厭yếm 經Kinh 云vân 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 有hữu 女nữ 人nhân 處xứ 即tức 有hữu 地địa 獄ngục 一nhất 切thiết 障chướng 道đạo 此thử 為vi 是thị 苦khổ 女nữ 人nhân 欲dục 男nam 如như 海hải 吞thôn 流lưu 。 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 畢tất 竟cánh 不bất 滿mãn 得đắc 一nhất 望vọng 一nhất 。 心tâm 意ý 狂cuồng 亂loạn 見kiến 可khả 意ý 男nam 悉tất 願nguyện 與dữ 交giao 猶do 火hỏa 納nạp 薪tân 多đa 益ích 多đa 熾sí 晝trú 夜dạ 行hành 坐tọa 無vô 忘vong 欲dục 時thời 受thọ 五ngũ 道đạo 身thân 皆giai 女nữ 形hình 攝nhiếp 先tiên 際tế 已dĩ 來lai 女nữ 根căn 未vị 轉chuyển 徹triệt 窮cùng 劫kiếp 世thế 不bất 免miễn 女nữ 身thân 故cố 名danh 貪tham 欲dục 無vô 厭yếm 。 二nhị 者giả 嫉tật 妬đố 心tâm 如như 毒độc 蛇xà 家gia 有hữu 婦phụ 類loại 悉tất 生sanh 憎tăng 垢cấu 口khẩu 似tự 相tương 親thân 心tâm 如như 冤oan 家gia 若nhược 同đồng 夫phu 壻# 更cánh 相tương 規quy 命mạng 或hoặc 作tác 符phù 厭yếm 解giải 奏tấu 毒độc 藥dược 或hoặc 雇cố 人nhân 殺sát 害hại 或hoặc 截tiệt 支chi 節tiết 或hoặc 毀hủy 面diện 目mục 或hoặc 削tước 衣y 食thực 鞭tiên 打đả 罵mạ 辱nhục 方phương 便tiện 除trừ 他tha 欲dục 得đắc 獨độc 立lập 故cố 名danh 嫉tật 妬đố 三tam 者giả 謟siểm 曲khúc 詐trá 親thân 凡phàm 見kiến 人nhân 時thời 未vị 語ngữ 先tiên 笑tiếu 口khẩu 云vân 憶ức 念niệm 心tâm 懷hoài 嫌hiềm 根căn 對đối 於ư 夫phu 壻# 思tư 他tha 男nam 子tử 願nguyện 夫phu 遠viễn 行hành 或hoặc 願nguyện 早tảo 死tử 或hoặc 與dữ 外ngoại 人nhân 多đa 種chủng 謀mưu 計kế 及cập 見kiến 夫phu 時thời 謟siểm 媚mị 附phụ 近cận 身thân 向hướng 心tâm 背bối/bội 名danh 為vi 詐trá 親thân 四tứ 者giả 放phóng 逸dật 但đãn 念niệm 綵thải 衣y 裝trang 粉phấn 釵thoa 釧xuyến 修tu 治trị 面diện 目mục 望vọng 他tha 愛ái 念niệm 躭đam 著trước 五ngũ 慾dục 不bất 避tị 親thân 疎sơ 。 不bất 畏úy 後hậu 世thế 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 名danh 為vi 放phóng 逸dật 五ngũ 者giả 口khẩu 多đa 惡ác 業nghiệp 出xuất 言ngôn 虗hư 誑cuống 實thật 情tình 難nan 得đắc 凡phàm 所sở 論luận 說thuyết 虗hư 多đa 實thật 少thiểu 喜hỷ 道đạo 鄙bỉ 弊tệ 穢uế 惡ác 之chi 語ngữ 母mẫu 女nữ 姉# 妹muội 不bất 相tương 避tị 忌kỵ 兩lưỡng 舌thiệt 鬪đấu 亂loạn 傳truyền 送tống 消tiêu 息tức 數số 作tác 咒chú 誓thệ 不bất 畏úy 殃ương 報báo 屏bính 罵mạ 尊tôn 長trưởng 窮cùng 逐trục 諍tranh 訟tụng 是thị 名danh 口khẩu 多đa 惡ác 業nghiệp 六lục 者giả 厭yếm 背bối/bội 夫phu 主chủ 若nhược 見kiến 端đoan 正chánh 男nam 子tử 。 無vô 羞tu 追truy 逐trục 或hoặc 遣khiển 信tín 逼bức 或hoặc 自tự 身thân 往vãng 坐tọa 臥ngọa 不bất 安an 。 休hưu 廢phế 生sanh 業nghiệp 或hoặc 結kết 成thành 病bệnh 或hoặc 時thời 託thác 病bệnh 屏bính 處xứ 飲ẩm 噉đạm 人nhân 前tiền 不bất 飡xan 夫phu 壻# 辛tân 苦khổ 勤cần 勞lao 得đắc 財tài 割cát 減giảm 偷thâu 竊thiết 供cung 給cấp 傍bàng 夫phu 共cộng 作tác 謀mưu 計kế 規quy 欲dục 殺sát 害hại 見kiến 夫phu 即tức 瞋sân 冤oan 家gia 無vô 異dị 是thị 名danh 厭yếm 背bối/bội 夫phu 主chủ 七thất 者giả 一nhất 切thiết 女nữ 人nhân 。 多đa 懷hoài 謟siểm 曲khúc 實thật 情tình 難nan 得đắc 所sở 以dĩ 女nữ 人nhân 姦gian 險hiểm 性tánh 器khí 難nan 量lương 雖tuy 與dữ 對đối 面diện 共cộng 言ngôn 心tâm 隔cách 千thiên 里lý 之chi 外ngoại 皆giai 為vi 貪tham 求cầu 世thế 利lợi 性tánh 逐trục 澆kiêu 浮phù 言ngôn 是thị 返phản 引dẫn 為vi 非phi 指chỉ 虗hư 翻phiên 將tương 為vi 實thật 顛điên 倒đảo 常thường 理lý 每mỗi 事sự 多đa 端đoan 向hướng 背bối/bội 有hữu 無vô 情tình 隨tùy 冷lãnh 熱nhiệt 或hoặc 憑bằng 勢thế 要yếu 或hoặc 黨đảng 親thân 知tri 或hoặc 因nhân 財tài 色sắc 相tướng 誣vu 或hoặc 諍tranh 名danh 位vị 而nhi 起khởi 謗báng 是thị 以dĩ 口khẩu 如như 脂chi 膏cao 心tâm 若nhược 錐trùy 刀đao 八bát 者giả 貪tham 財tài 不bất 顧cố 恩ân 義nghĩa 父phụ 母mẫu 養dưỡng 育dục 。 劬cù 勞lao 難nan 報báo 及cập 嫁giá 得đắc 夫phu 弃khí 忘vong 恩ân 德đức 規quy 父phụ 母mẫu 物vật 潤nhuận 益ích 夫phu 家gia 多đa 得đắc 便tiện 喜hỷ 不bất 稱xưng 便tiện 恨hận 父phụ 母mẫu 飢cơ 寒hàn 無vô 心tâm 供cung 給cấp 是thị 名danh 貪tham 財tài 不bất 顧cố 恩ân 義nghĩa 九cửu 者giả 慾dục 火hỏa 燒thiêu 心tâm 不bất 耻sỉ 父phụ 母mẫu 不bất 懼cụ 刀đao 杖trượng 或hoặc 未vị 嫁giá 姙nhâm 身thân 或hoặc 奔bôn 逐trục 他tha 逃đào 或hoặc 拘câu 引dẫn 他tha 人nhân 向hướng 家gia 造tạo 過quá 耻sỉ 辱nhục 父phụ 母mẫu 敗bại 亂loạn 宗tông 親thân 出xuất 嫁giá 已dĩ 後hậu 復phục 叛bạn 夫phu 壻# 夫phu 亡vong 未vị 幾kỷ 更cánh 思tư 後hậu 嫁giá 男nam 女nữ 成thành 人nhân 猶do 弃khí 改cải 出xuất 心tâm 迷mê 欲dục 醉túy 不bất 避tị 羞tu 耻sỉ 女nữ 人nhân 過quá 患hoạn 窮cùng 劫kiếp 難nan 盡tận 故cố 名danh 欲dục 火hỏa 燒thiêu 十thập 者giả 女nữ 身thân 臰# 惡ác 不bất 淨tịnh 常thường 流lưu 春xuân 夏hạ 熱nhiệt 時thời 虫trùng 血huyết 雜tạp 下hạ 經Kinh 云vân 女nữ 根căn 之chi 中trung 二nhị 萬vạn 婬dâm 虫trùng 形hình 如như 臂tý 釧xuyến 細tế 若nhược 秋thu 毫hào 腥tinh 臊tao 臰# 穢uế 私tư 墮đọa 胎thai 孕dựng 懷hoài 妊nhâm 產sản 生sanh 污ô 穢uế 狼lang 藉tạ 善thiện 神thần 見kiến 聞văn 悉tất 皆giai 捨xả 去khứ 。 惡ác 鬼quỷ 魍vọng 魎lượng 。 數sổ 來lai 侵xâm 擾nhiễu 。

女nữ 人nhân 禮lễ 記ký 曰viết 女nữ 如như 也dã 如như 男nam 子tử 之chi 教giáo 也dã 無vô 量lượng 者giả 言ngôn 患hoạn 彌di 多đa 也dã 無vô 厭yếm 者giả 言ngôn 渴khát 心tâm 難nạn/nan 滿mãn 也dã 一nhất 切thiết 下hạ 言ngôn 一nhất 切thiết 障chướng 道đạo 中trung 女nữ 人nhân 為vi 最tối 也dã 是thị 當đương 作tác 最tối 得đắc 一nhất 望vọng 一nhất 。 者giả 得đắc 一nhất 男nam 已dĩ 復phục 望vọng 一nhất 男nam 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 心tâm 終chung 無vô 厭yếm 故cố 涅Niết 槃Bàn 第đệ 十thập 六lục 云vân 譬thí 如như 大đại 地địa 。 一nhất 切thiết 作tác 丸hoàn 如như 亭đình 歷lịch 子tử 。 如như 是thị 等đẳng 男nam 與dữ 一nhất 女nữ 人nhân 。 共cộng 為vi 欲dục 事sự 。 猶do 不bất 能năng 足túc 假giả 使sử 男nam 子tử 數số 如như 恆Hằng 沙sa 與dữ 一nhất 女nữ 人nhân 。 共cộng 為vi 欲dục 事sự 。 猶do 不bất 能năng 足túc 又hựu 如như 大đại 海hải 。 一nhất 切thiết 大đại 雨vũ 百bách 川xuyên 眾chúng 流lưu 。 皆giai 悉tất 投đầu 歸quy 而nhi 彼bỉ 大đại 海hải 。 未vị 曾tằng 滿mãn 足túc 。 女nữ 人nhân 之chi 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 可khả 意ý 者giả 言ngôn 稱xưng 可khả 其kỳ 意ý 。 也dã 五ngũ 道đạo 者giả 地địa 獄ngục 旁bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 人nhân 天thiên 也dã 所sở 以dĩ 不bất 言ngôn 六lục 者giả 有hữu 云vân 合hợp 修tu 羅la 在tại 鬼quỷ 畜súc 趣thú 故cố 若nhược 據cứ 智trí 論luận 問vấn 曰viết 修tu 羅la 非phi 天thiên 非phi 人nhân 。 地địa 獄ngục 苦khổ 多đa 異dị 畜súc 生sanh 形hình 應ưng 鬼quỷ 道đạo 所sở 攝nhiếp 答đáp 曰viết 不bất 然nhiên 阿a 修tu 羅la 力lực 與dữ 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 等đẳng 何hà 以dĩ 故cố 或hoặc 為vi 諸chư 天thiên 所sở 破phá 或hoặc 能năng 破phá 諸chư 天thiên 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 為vi 阿a 修tu 羅la 所sở 破phá 四tứ 種chủng 兵binh 眾chúng 。 入nhập 藕ngẫu 根căn 孔khổng 中trung 以dĩ 自tự 藏tạng 翳ế 受thọ 五ngũ 欲dục 樂lạc 。 與dữ 天thiên 相tương 似tự 如như 是thị 威uy 力lực 。 何hà 得đắc 餓ngạ 鬼quỷ 所sở 攝nhiếp 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 應ưng 有hữu 六lục 道đạo 又hựu 問vấn 曰viết 經kinh 說thuyết 有hữu 五ngũ 云vân 何hà 言ngôn 六lục 答đáp 佛Phật 過quá 久cửu 遠viễn 經Kinh 法Pháp 流lưu 傳truyền 五ngũ 百bách 年niên 後hậu 多đa 有hữu 別biệt 異dị 部bộ 部bộ 不bất 同đồng 或hoặc 言ngôn 五ngũ 道đạo 或hoặc 言ngôn 六lục 道đạo 若nhược 說thuyết 五ngũ 者giả 於ư 佛Phật 經Kinh 回hồi 文văn 說thuyết 五ngũ 若nhược 說thuyết 六lục 者giả 於ư 佛Phật 經Kinh 回hồi 文văn 說thuyết 六lục 又hựu 摩ma 訶ha 衍diễn 中trung 法pháp 華hoa 經kinh 說thuyết 有hữu 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 。 觀quán 諸chư 義nghĩa 意ý 應ưng 有hữu 六lục 道đạo 復phục 次thứ 分phân 別biệt 善thiện 惡ác 。 故cố 有hữu 六lục 道đạo 善thiện 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 故cố 有hữu 三tam 善thiện 道đạo 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 惡ác 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 故cố 有hữu 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 惡ác 有hữu 三tam 果quả 報báo 而nhi 善thiện 有hữu 二nhị 果quả 報báo 是thị 事sự 相tướng 違vi 若nhược 有hữu 六lục 道đạo 於ư 義nghĩa 不bất 違vi 今kim 言ngôn 五ngũ 者giả 亦diệc 順thuận 經kinh 耳nhĩ 若nhược 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 加gia 十thập 種chủng 仙tiên 乃nãi 有hữu 七thất 處xứ 嫉tật 妬đố 楚sở 詞từ 註chú 云vân 害hại 賢hiền 曰viết 嫉tật 害hại 色sắc 曰viết 妬đố 家gia 者giả 爾nhĩ 雅nhã 云vân 宮cung 謂vị 之chi 室thất 室thất 謂vị 之chi 宮cung 其kỳ 內nội 謂vị 之chi 家gia 婦phụ 類loại 言ngôn 似tự 婦phụ 之chi 流lưu 類loại 也dã 即tức 娣# 妾thiếp 等đẳng 也dã 劉lưu 熈# 云vân 長trường/trưởng 婦phụ 謂vị 姒# 少thiểu 婦phụ 曰viết 娣# 娣# 弟đệ 也dã 已dĩ 後hậu 來lai 也dã 妾thiếp 接tiếp 也dã 以dĩ 賤tiện 見kiến 幸hạnh 也dã 憎tăng 亦diệc 嫉tật 也dã 壻# 女nữ 夫phu 也dã 規quy 命mạng 規quy 求cầu 損tổn 他tha 命mạng 也dã 或hoặc 作tác 下hạ 是thị 損tổn 命mạng 之chi 法pháp 符phù 厭yếm (# 於ư 琰diêm 切thiết )# 魅mị 也dã 解giải 奏tấu 解giải 謂vị 解giải 除trừ 奏tấu 謂vị 進tiến 奏tấu 灌quán 頂đảnh 經Kinh 云vân 解giải 奏tấu 神thần 明minh 。 呼hô 諸chư 邪tà 妖yêu 今kim 謂vị 解giải 善thiện 藥dược 而nhi 奏tấu 毒độc 藥dược 等đẳng 或hoặc 截tiệt 下hạ 是thị 損tổn 彼bỉ 好hảo 相tướng 令linh 失thất 夫phu 寵sủng 也dã 或hoặc 削tước 刻khắc 削tước 也dã 除trừ 他tha 反phản 欲dục 進tiến 己kỷ 也dã 謟siểm 曲khúc 非phi 質chất 直trực 也dã 詐trá 親thân 許hứa 偽ngụy 親thân 胒ni 也dã 綵thải 衣y 二nhị 儀nghi 錄lục 云vân 殷ân 周chu 以dĩ 女nữ 人nhân 之chi 服phục 太thái 質chất 稍sảo 加gia 之chi 以dĩ 華hoa 繡tú 也dã 莊trang 粉phấn 亦diệc 殷ân 周chu 以dĩ 降giáng/hàng 即tức 塗đồ 鉛duyên 粉phấn 謂vị 之chi 胡hồ 粉phấn 乃nãi 紂# 所sở 造tạo 釵thoa 女nữ 媧# 氏thị 以dĩ 荊kinh 枝chi 及cập 竹trúc 為vi 笄# 至chí 堯# 用dụng 銅đồng 舜thuấn 雜tạp 以dĩ 牙nha [王*氏]# 今kim 多đa 以dĩ 金kim 銀ngân 為vi 之chi 釧xuyến 續tục 漢hán 書thư 曰viết 孫tôn 程# 十thập 九cửu 人nhân 立lập 順thuận 帝đế 各các 賜tứ 金kim 釧xuyến 指chỉ 環hoàn 今kim 為vi 女nữ 人nhân 。 之chi 飾sức 修tu 治trị 面diện 目mục 者giả 易dị 曰viết 治trị 容dung 誨hối 淫dâm 畜súc 下hạ 文văn 略lược 地địa 獄ngục 指chỉ 二nhị 除trừ 之chi 報báo 喜hỷ 道đạo 上thượng 去khứ 呼hô 好hảo/hiếu 也dã 兩lưỡng 舌thiệt 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 二nhị 邊biên 傳truyền 言ngôn 故cố 為vi 兩lưỡng 舌thiệt 新tân 云vân 離ly 間gian 語ngữ 生sanh 業nghiệp 者giả 即tức 女nữ 工công 及cập 夫phu 家gia 活hoạt 業nghiệp 也dã 澆kiêu 浮phù 澆kiêu 薄bạc 浮phù 沈trầm 也dã 相tương/tướng 誣vu 枉uổng 也dã 脂chi 膏cao 者giả 外ngoại 出xuất 可khả 美mỹ 之chi 語ngữ 也dã 錐trùy 刀đao 者giả 內nội 韜# 害hại 物vật 之chi 心tâm 也dã 劬cù 勞lao 勤cần 劬cù 也dã 詩thi 云vân 父phụ 母mẫu 劬cù 勞lao 妊nhâm 身thân 妊nhâm 本bổn 去khứ 呼hô 又hựu 音âm 壬nhâm 身thân 或hoặc 作tác 娠thần 詩thi 云vân 大đại 妊nhâm 有hữu 娠thần 傳truyền 曰viết 娠thần 傳truyền 也dã 謂vị 懷hoài 胎thai 孕dựng 也dã 未vị 幾kỷ 者giả 言ngôn 未vị 多đa 時thời 也dã 猶do 棄khí 改cải 出xuất 者giả 言ngôn 有hữu 子tử 長trường/trưởng 大đại 尚thượng 拋phao 棄khí 而nhi 出xuất 也dã 毛mao 詩thi 譏cơ 淫dâm 奔bôn 云vân 有hữu 子tử 七thất 人nhân 莫mạc 慰úy 母mẫu 心tâm 言ngôn 猶do 自tự 嫁giá 出xuất 腥tinh 臊tao (# 上thượng 桑tang 經kinh 切thiết 下hạ 蘇tô 遭tao 切thiết )# 皆giai 臰# 氣khí 也dã 通thông 俗tục 文văn 曰viết 魚ngư 臭xú 曰viết 腥tinh [啜-口+魚]# 臭xú 曰viết 臊tao 孕dựng (# 次thứ 證chứng 切thiết )# 身thân 懷hoài 子tử 也dã # 籍tịch 亦diệc 作tác 狼lang 音âm 義nghĩa 指chỉ 歸quy 云vân 狼lang 性tánh 獷quánh 暴bạo 凡phàm 食thực 物vật 即tức 藉tạ 地địa 鄉hương 人nhân 呼hô 狼lang 食thực 處xứ 為vi 狼lang 藉tạ 魍vọng 魎lượng 說thuyết 文văn 云vân 山sơn 川xuyên 之chi 精tinh 也dã 通thông 俗tục 文văn 曰viết 木mộc 石thạch 恠# 謂vị 之chi 魍vọng 魎lượng 淮hoài 南nam 子tử 云vân 狀trạng 如như 三tam 歲tuế 小tiểu 兒nhi 赤xích 黑hắc 色sắc 赤xích 目mục 赤xích 瓜qua 長trường/trưởng 耳nhĩ 美mỹ 髮phát 也dã 。

如như 是thị 鄙bỉ 弊tệ 愚ngu 人nhân 猶do 貪tham 弃khí 捨xả 念niệm 處xứ 破phá 佛Phật 淨tịnh 戒giới 。 死tử 入nhập 獄ngục 中trung 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 長trường/trưởng 劫kiếp 受thọ 苦khổ 無vô 解giải 脫thoát 時thời 。 是thị 名danh 女nữ 人nhân 十thập 種chủng 惡ác 業nghiệp 。 能năng 觀quán 能năng 遠viễn 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

如như 下hạ 指chỉ 上thượng 諸chư 過quá 愚ngu 人nhân 者giả 簡giản 智trí 人nhân 也dã 永vĩnh 嘉gia 云vân 凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 。 為vi 欲dục 所sở 醉túy 躭đam 荒hoang 迷mê 亂loạn 不bất 知tri 其kỳ 過quá 如như 捉tróc 華hoa 莖hành 不bất 悟ngộ 毒độc 蛇xà (# 涅Niết 槃Bàn 云vân 如như 妙diệu 華hoa 莖hành 毒độc 蛇xà 纏triền 之chi 喻dụ 意ý 可khả 見kiến 也dã )# 智trí 人nhân 觀quán 之chi 毒độc 蛇xà 之chi 口khẩu 熊hùng 豿# 之chi 手thủ 猛mãnh 火hỏa 熱nhiệt 鐵thiết 不bất 以dĩ 為ví 喻dụ 。 銅đồng 柱trụ 鐵thiết 床sàng 燋tiều 背bối/bội 爛lạn 膓# 血huyết 肉nhục 糜mi 殨# (# 胡hồ 對đối 切thiết 肉nhục 爛lạn 也dã )# 痛thống 徹triệt 心tâm 髓tủy 作tác 如như 是thị 觀quán 。 唯duy 苦khổ 無vô 樂lạc 。 革cách 囊nang 盛thình 糞phẩn 。 膿nùng 血huyết 之chi 聚tụ 外ngoại 假giả 香hương 塗đồ 內nội 唯duy 臭xú 穢uế 不bất 淨tịnh 。 流lưu 溢dật 蟲trùng 蛆thư 住trú 處xứ 鮑# 肆tứ 廁trắc 孔khổng 亦diệc 所sở 不bất 及cập 。 乃nãi 至chí 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 如như 避tị 怨oán 賊tặc 又hựu 云vân 寧ninh 近cận 毒độc 虵xà 不bất 親thân 女nữ 色sắc 何hà 以dĩ 故cố 毒độc 虵xà 殺sát 人nhân 一nhất 死tử 一nhất 生sanh 。 女nữ 色sắc 繫hệ 縛phược 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 種chủng 種chủng 楚sở 毒độc 。 苦khổ 痛thống 無vô 窮cùng 諦đế 察sát 深thâm 思tư 難nan 可khả 附phụ 近cận 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 汝nhữ 愛ái 我ngã 心tâm 。 我ngã 憐lân 汝nhữ 色sắc 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 常thường 在tại 纏triền 縛phược 。 又hựu 弉# 師sư 為vi 西tây 域vực 女nữ 王vương 說thuyết 偈kệ 云vân 鴆chậm 鳥điểu 入nhập 水thủy 魚ngư 皆giai 死tử 毒độc 龍long 行hành 處xứ 草thảo 不bất 生sanh 野dã 狐hồ 妖yêu 媚mị 不bất 堪kham 親thân 一nhất 切thiết 女nữ 人nhân 。 障chướng 聖thánh 道Đạo 世thế 可khả 悲bi 兮hề 世thế 可khả 悲bi 無vô 常thường 能năng 得đắc 幾kỷ 多đa 時thời 一nhất 旦đán 凡phàm 夫phu 心tâm 不bất 盡tận 千thiên 生sanh 萬vạn 劫kiếp 墮đọa 泥nê 犁lê 白bạch 骨cốt 從tùng 來lai 無vô 錦cẩm 繡tú 髑độc 髏lâu 何hà 處xứ 書thư 娥# 眉mi 念niệm 處xứ 即tức 四tứ 念niệm 處xứ 如như 上thượng 所sở 辨biện 。

偈kệ 曰viết 。

四tứ 百bách 四tứ 種chủng 病bệnh 。 宿túc 食thực 為vi 根căn 本bổn 。 三tam 塗đồ 八bát 難nạn 苦khổ 。

女nữ 人nhân 為vi 根căn 本bổn 。 生sanh 死tử 無vô 數số 劫kiếp 。 貪tham 愛ái 為vi 根căn 本bổn 。

賢hiền 聖thánh 解giải 脫thoát 樂nhạo/nhạc/lạc 。 離ly 欲dục 為vi 根căn 本bổn 。

四tứ 百bách 四tứ 種chủng 病bệnh 。 者giả 僧Tăng 祇kỳ 云vân 水thủy 火hỏa 風phong 雜tạp 各các 有hữu 百bách 一nhất 也dã 是thị 病bệnh 之chi 本bổn 由do 宿túc 食thực 生sanh 故cố 增tăng 一nhất 云vân 多đa 食thực 多đa 患hoạn 食thực 不bất 消tiêu 化hóa 。 故cố 致trí 病bệnh 也dã 貪tham 愛ái 下hạ 妙diệu 經kinh 曰viết 諸chư 苦khổ 所sở 因nhân 。 貪tham 欲dục 為vi 本bổn 。 若nhược 滅diệt 食thực 欲dục 。 無vô 所sở 依y 止chỉ 。

四tứ 虵xà 成thành 身thân 界giới 。 顛điên 倒đảo 想tưởng 為vi 心tâm 。 膿nùng 血huyết 徧biến 九cửu 竅khiếu 。

淨tịnh 想tưởng 起khởi 貪tham 婬dâm 。 順thuận 情tình 稱xưng 快khoái 樂lạc 。 不bất 信tín 墮đọa 刀đao 林lâm 。

報báo 生sanh 猪trư 狗cẩu 道đạo 。 由do 前tiền 貪tham 愛ái 深thâm 。

四tứ 虵xà 即tức 喻dụ 四tứ 大đại 光quang 明minh 曰viết 地địa 水thủy 二nhị 虵xà 其kỳ 性tánh 沈trầm 下hạ 。 風phong 火hỏa 二nhị 虵xà 性tánh 輕khinh 上thượng 昇thăng 涅Niết 槃Bàn 云vân 觀quán 身thân 如như 四tứ 大đại 毒độc 虵xà 小tiểu 遠viễn 疏sớ/sơ 曰viết 譬thí 如như 四tứ 虵xà 性tánh 相tướng 乖quai 反phản 地địa 大đại 堅kiên 重trọng/trùng 風phong 動động 而nhi 輕khinh 水thủy 濕thấp 而nhi 冷lãnh 火hỏa 燥táo 而nhi 熱nhiệt 各các 相tương/tướng 乖quai 反phản 故cố 四tứ 大đại 如như 四tứ 虵xà 九cửu 竅khiếu 兩lưỡng 眼nhãn 兩lưỡng 鼻tị 兩lưỡng 耳nhĩ 口khẩu 并tinh 大đại 小tiểu 便tiện 道đạo 。 亦diệc 名danh 九cửu 孔khổng 九cửu 瘡sang 晝trú 夜dạ 常thường 流lưu 不bất 淨tịnh 。 也dã 如như 眼nhãn 流lưu 眵si (# 叱sất 支chi 切thiết 目mục 汁trấp 凝ngưng 也dã )# 淚lệ 耳nhĩ 出xuất 結kết 嚀# (# 乃nãi 頂đảnh 切thiết 耳nhĩ 垢cấu 也dã )# 鼻tị 出xuất 洟di 涕thế 口khẩu 出xuất 涎tiên 唾thóa 廁trắc 道đạo 常thường 出xuất 屎thỉ 尿niệu 。 也dã 涅Niết 槃Bàn 云vân 是thị 身thân 不bất 淨tịnh 。 九cửu 孔khổng 常thường 流lưu 。 淨tịnh 想tưởng 於ư 上thượng 不bất 淨tịnh 翻phiên 作tác 淨tịnh 想tưởng 即tức 不bất 淨tịnh 許hứa 淨tịnh 是thị 名danh 顛điên 倒đảo 不bất 信tín 下hạ 由do 不bất 信tín 故cố 恣tứ 貪tham 欲dục 境cảnh 故cố 墮đọa 獄ngục 之chi 刀đao 林lâm 畜súc 之chi 猪trư 狗cẩu 也dã 。

一nhất 切thiết 女nữ 人nhân 性tánh 。 少thiểu 實thật 多đa 謟siểm 曲khúc 。 不bất 念niệm 臰# 穢uế 身thân 。

坐tọa 臥ngọa 思tư 念niệm 欲dục 。 邪tà 視thị 他tha 男nam 子tử 。 情tình 喜hỷ 相tương/tướng 逼bức 觸xúc 。

百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 畢tất 竟cánh 不bất 滿mãn 足túc 。 不bất 羞tu 慙tàm 父phụ 母mẫu 。

敗bại 損tổn 諸chư 親thân 族tộc 。 男nam 少thiểu 女nữ 多đa 者giả 。 家gia 衰suy 數số 被bị 辱nhục 。

女nữ 具cụ 十thập 惡ác 業nghiệp 。 死tử 入nhập 鐵thiết 床sàng 獄ngục 。 大đại 鍤# 刺thứ 女nữ 根căn 。

苦khổ 痛thống 大đại 嘷hào 哭khốc 。 地địa 獄ngục 罪tội 畢tất 已dĩ 。 轉chuyển 入nhập 母mẫu 猪trư 腹phúc 。

大đại 鍤# (# 楚sở 洽hiệp 切thiết )# 鍫# (# 七thất 消tiêu 切thiết )# 也dã 劉lưu 熈# 云vân 錘chùy 地địa 起khởi 土thổ/độ 也dã 嘷hào (# 胡hồ 高cao 切thiết )# 說thuyết 文văn 咆# 也dã 又hựu 犬khuyển 吠phệ 鳴minh 也dã 。

噉đạm 糞phẩn 居cư 圊# 廁trắc 。 臰# 泥nê 生sanh 溷hỗn 虫trùng 。 復phục 被bị 屠đồ 割cát 苦khổ 。

累lũy 劫kiếp 罪tội 難nạn/nan 終chung 。 從tùng 畜súc 入nhập 餓ngạ 鬼quỷ 。 穢uế 食thực 恆hằng 不bất 充sung 。

支chi 節tiết 皆giai 火hỏa 然nhiên 。 骸hài 骨cốt 不bất 消tiêu 融dung 。 貪tham 欲dục 暫tạm 時thời 樂nhạo/nhạc/lạc 。

受thọ 報báo 苦khổ 無vô 窮cùng 。

圊# 釋thích 名danh 云vân 至chí 穢uế 之chi 處xứ 宜nghi 常thường 潔khiết 淨tịnh 也dã 廁trắc 人nhân 雜tạp 廁trắc 其kỳ 上thượng 也dã 臰# 泥nê (# 去khứ 呼hô )# 言ngôn 滯trệ 泥nê 也dã 溷hỗn 即tức 圊# 溷hỗn (# 胡hồ 困khốn 也dã )# 劉lưu 熈# 曰viết 溷hỗn 濁trược 也dã 楚sở 詞từ 云vân 世thế 溷hỗn 濁trược 而nhi 不bất 分phân 屠đồ 割cát 苦khổ 此thử 轉chuyển 釋thích 上thượng 母mẫu 豬trư 腹phúc 句cú 為vi 受thọ 此thử 報báo 必tất 受thọ 屠đồ 剝bác 支chi 節tiết 下hạ 釋thích 餓ngạ 鬼quỷ 之chi 別biệt 報báo 也dã 。

誡giới 觀quán 檀đàn 越việt 四tứ 事sự 從tùng 苦khổ 緣duyên 起khởi 出xuất 生sanh 法pháp 第đệ 十thập 二nhị

十thập 二nhị 釋thích 食thực 緣duyên 篇thiên 觸xúc 食thực 無vô 染nhiễm 已dĩ 得đắc 於ư 清thanh 修tu 四tứ 事sự 起khởi 貪tham 何hà 名danh 於ư 上thượng 行hành 故cố 次thứ 前tiền 法pháp 以dĩ 立lập 茲tư 篇thiên 謂vị 能năng 施thí 衣y 食thực 房phòng 藥dược 故cố 曰viết 檀đàn 越việt 四tứ 事sự 成thành 非phi 自tự 然nhiên 損tổn 人nhân 害hại 物vật 故cố 曰viết 從tùng 苦khổ 緣duyên 起khởi 受thọ 者giả 不bất 染nhiễm 為vi 成thành 道Đạo 業nghiệp 故cố 曰viết 出xuất 生sanh 。

損tổn 害hại 生sanh 命mạng 名danh 苦khổ 業nghiệp 筋cân 骨cốt 斯tư 盡tận 名danh 苦khổ 緣duyên 。

苦khổ 業nghiệp 者giả 以dĩ 身thân 口khẩu 所sở 作tác 。 名danh 業nghiệp 此thử 業nghiệp 非phi 出xuất 世thế 之chi 樂lạc 故cố 名danh 苦khổ 筋cân 下hạ 運vận 勞lao 致trí 極cực 故cố 云vân 盡tận 此thử 緣duyên 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 名danh 苦khổ 。

經kinh 曰viết 食thực 者giả 從tùng 耕canh 種chúng 鋤# 刈ngải 収thâu 治trị 颺dương 簸phả 窖# 藏tạng 運vận 輦liễn 舂thung 磨ma 炊xuy 爨thoán 蒸chưng 煑chử 聊liêu 設thiết 供cung 給cấp 奉phụng 送tống 又hựu 種chủng 菜thái 造tạo 牆tường 溉cái 灌quán 田điền 園viên 營doanh 為vi 醬tương 酢tạc 計kế 一nhất 鉢bát 食thực 出xuất 一nhất 鉢bát 汗hãn 汗hãn 在tại 皮bì 肉nhục 即tức 是thị 其kỳ 血huyết 一nhất 食thực 工công 力lực 出xuất 於ư 作tác 者giả 一nhất 鉢bát 之chi 血huyết 況huống 復phục 一nhất 生sanh 凡phàm 受thọ 幾kỷ 食thực 始thỉ 從tùng 耕canh 種chúng 乃nãi 至chí 入nhập 口khẩu 傷thương 殺sát 無vô 數số 雜tạp 類loại 小tiểu 虫trùng 是thị 以dĩ 佛Phật 戒giới 日nhật 受thọ 一nhất 食thực 支chi 持trì 性tánh 命mạng 寄ký 過quá 一nhất 生sanh 。

耕canh 種chúng 耕canh 梨lê 也dã 周chu 書thư 云vân 神thần 農nông 之chi 時thời 天thiên 雨vũ 粟túc 神thần 農nông 耕canh 而nhi 種chủng 之chi 自tự 後hậu 相tương/tướng 仍nhưng 也dã 鋤# (# 士sĩ 居cư 切thiết )# 蒼thương 頡hiệt 作tác 鉏# 田điền 器khí 也dã 釋thích 名danh 云vân 鉏# 者giả 助trợ 也dã 去khứ 穢uế 助trợ 苗miêu 也dã 刈ngải 割cát 也dã 颺dương 風phong 所sở 飛phi 颺dương 也dã 或hoặc 作tác 揚dương 輕khinh 重trọng 儀nghi 云vân 把bả 扠tra 抲# 拂phất 揚dương 簸phả 之chi 屬thuộc 是thị 也dã 簸phả (# 補bổ 遇ngộ 切thiết )# 箕ki 也dã 或hoặc 作tác 播bá 尚thượng 書thư 云vân 播bá 厥quyết 百bách 穀cốc 窖# (# 交giao 効hiệu 切thiết )# 北bắc 人nhân 穿xuyên 地địa 而nhi 作tác 以dĩ 藏tạng 物vật 也dã 運vận 輦liễn 輦liễn 合hợp 作tác 攆# 擔đảm 運vận 物vật 也dã 僧Tăng 祇kỳ 多đa 作tác 輦liễn 彼bỉ 云vân 輦liễn 泥nê 輦liễn 甎chuyên 等đẳng 恐khủng 字tự 通thông 用dụng 舂thung (# 書thư 容dung 切thiết )# 世thế 本bổn 云vân 雍ung 父phụ 作tác 舂thung 呂lữ 氏thị 春xuân 秋thu 云vân 赤xích 冀ký 作tác 春xuân 磨ma 磑ngại (# 五ngũ 對đối 切thiết )# 也dã 字tự 林lâm 作tác 磨ma 即tức 造tạo 麫# 具cụ 山sơn 東đông 曰viết 磨ma 關quan 東đông 曰viết 磑ngại 炊xuy (# 昌xương 垂thùy 切thiết )# 爨thoán (# 七thất 亂loạn 切thiết )# 文văn 選tuyển 注chú 爨thoán 炊xuy 也dã 公công 琰diêm 云vân 推thôi 蘇tô 不bất 爨thoán (# 樵tiều 蘇tô 薪tân 草thảo 也dã )# 釋thích 名danh 云vân 爨thoán 銓thuyên 也dã 銓thuyên 度độ 耳nhĩ 辛tân 調điều 和hòa 之chi 處xứ 也dã 聊liêu 設thiết 聊liêu 音âm 誤ngộ 合hợp 作tác 料liệu 即tức 度độ 量lương 也dã 謂vị 量lượng 料liệu 營doanh 設thiết 也dã 溉cái 亦diệc 灌quán 也dã 此thử 等đẳng 皆giai 苦khổ 緣duyên 也dã 傷thương 殺sát 無vô 數số 等đẳng 者giả 是thị 苦khổ 業nghiệp 也dã 四tứ 分phân 為vi 說thuyết 利lợi 養dưỡng 難nan 消tiêu 六lục 十thập 比Bỉ 丘Khâu 。 得đắc 無Vô 學Học 果quả 六lục 十thập 比Bỉ 丘Khâu 。 熱nhiệt 血huyết 從tùng 面diện 門môn 流lưu 出xuất 六lục 十thập 比Bỉ 丘Khâu 。 畏úy 佛Phật 語ngữ 故cố 便tiện 退thoái 還hoàn 家gia 是thị 以dĩ 下hạ 結kết 示thị 上thượng 行hành 也dã 又hựu 律luật 中trung 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 。 說thuyết 一nhất 食thực 法pháp 於ư 五ngũ 正chánh 中trung 令linh 飽bão 足túc 後hậu 猶do 燋tiều 悴tụy 佛Phật 聽thính 食thực 病bệnh 人nhân 殘tàn 及cập 作tác 餘dư 食thực 法pháp 復phục 因nhân 沙sa 㝹nậu 施thí 食thực 開khai 其kỳ 食thực 粥chúc 此thử 皆giai 被bị 中trung 下hạ 根căn 人nhân 若nhược 上thượng 根căn 者giả 唯duy 遵tuân 一nhất 食thực 經Kinh 云vân 日nhật 中trung 一nhất 食thực 。 是thị 也dã 寄ký 過quá 一nhất 生sanh 者giả 以dĩ 三tam 界giới 之chi 內nội 非phi 久cửu 安an 之chi 地địa 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 寄ký 於ư 殘tàn 世thế 泊bạc 於ư 三tam 界giới 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 林lâm 谷cốc 是thị 託thác 四tứ 海hải 為vi 寄ký 乃nãi 至chí 終chung 喪táng 溝câu 壑hác 也dã 又hựu 超siêu 日nhật 明minh 三tam 昧muội 經kinh 偈kệ 云vân 三tam 界giới 如như 寄ký 。 居cư 四tứ 大đại 非phi 我ngã 所sở 解giải 。 諸chư 法pháp 如như 夢mộng 。 則tắc 無vô 有hữu 取thủ 捨xả 。

衣y 服phục 者giả 養dưỡng 蚕# 殺sát 蠒# 取thủ 桑tang 織chức 絡lạc 染nhiễm 浣hoán 裁tài 縫phùng 眾chúng 緣duyên 調điều 度độ 無vô 量lượng 辛tân 苦khổ 計kế 上thượng 下hạ 衣y 資tư 凡phàm 殺sát 幾kỷ 蚕# 出xuất 幾kỷ 氣khí 力lực 蚕# 繭kiển 入nhập 湯thang 受thọ 幾kỷ 痛thống 苦khổ 是thị 故cố 佛Phật 教giáo 著trước 糞phẩn 掃tảo 衣y 障chướng 弊tệ 陋lậu 質chất 冀ký 得đắc 修tu 道Đạo 。

衣y 服phục 劉lưu 熈# 云vân 凡phàm 服phục 上thượng 曰viết 衣y 下hạ 曰viết 裳thường 衣y 依y 也dã 所sở 以dĩ 依y 此thử 以dĩ 庇tí 寒hàn 暑thử 也dã 蚕# 繭kiển 入nhập 湯thang 者giả 章chương 服phục 儀nghi 云vân 肉nhục 食thực 蚕# 衣y 為vi 方phương 未vị 異dị 害hại 命mạng 夭yểu 生sanh 事sự 均quân 理lý 一nhất 暴bạo 繭kiển 爛lạn 蛾nga 非phi 可khả 忍nhẫn 之chi 痛thống 懸huyền 庖bào 登đăng 爼trở 成thành 惡ác 業nghiệp 之chi 酷khốc 漁ngư 人nhân 獻hiến 鮪# (# 榮vinh 美mỹ 切thiết 崔thôi 豹báo 古cổ 今kim 注chú 云vân 鱧# 之chi 大đại 者giả 曰viết 鮪# )# 桑tang 妾thiếp 登đăng 絲ti 假giả 手thủ 之chi 義nghĩa 不bất 殊thù 分phần/phân 切thiết 之chi 賞thưởng 無vô 別biệt 是thị 以dĩ 至chí 聖thánh 殷ân 鑒giám 審thẩm 惡ác 報báo 之chi 難nạn/nan 亡vong 經kinh 律luật 具cụ 彰chương 兩lưỡng 俱câu 全toàn 斷đoạn 故cố 律luật 云vân 蚕# 家gia 乞khất 綿miên 用dụng 成thành 臥ngọa 具cụ 為vi 俗tục 所sở 訶ha 名danh 殺sát 生sanh 也dã 佛Phật 因nhân 制chế 戒giới 不bất 許hứa 服phục 之chi 縱túng/tung 得đắc 已dĩ 成thành 斬trảm 壞hoại 塗đồ 壁bích 此thử 則tắc 永vĩnh 捨xả 之chi 極cực 誡giới 也dã 糞phẩn 掃tảo 者giả 大đại 師sư 云vân 謂vị 世thế 弃khí 者giả 四tứ 分phần/phân 云vân 捨xả 檀đàn 越việt 施thí 衣y 。 著trước 糞phẩn 掃tảo 衣y 寶bảo 梁lương 經Kinh 云vân 周chu 那na 沙Sa 彌Di 洗tẩy 糞phẩn 掃tảo 衣y 諸chư 天thiên 取thủ 汁trấp 以dĩ 洗tẩy 身thân 則tắc 知tri 此thử 行hành 為vi 十thập 二nhị 頭đầu 陀đà 之chi 首thủ 矣hĩ 。

房phòng 舍xá 者giả 從tùng 起khởi 立lập 牆tường 壁bích 穿xuyên 坑khanh 掘quật 地địa 傷thương 殺sát 土thổ/độ 虫trùng 斫chước 伐phạt 材tài 木mộc 傷thương 林lâm 樹thụ 虫trùng 造tạo 塼chuyên 瓦ngõa 時thời 殺sát 泥nê 水thủy 虫trùng 放phóng 火hỏa 陶đào 冶dã 殺sát 柴sài 草thảo 虫trùng 作tác 人nhân 苦khổ 力lực 施thí 主chủ 費phí 財tài 飲ẩm 食thực 眾chúng 緣duyên 勞lao 損tổn 甚thậm 大đại 始thỉ 成thành 一nhất 房phòng 是thị 故cố 行hành 者giả 。 依y 於ư 塚trủng 樹thụ 草thảo 蓐nhục 自tự 安an 。

房phòng 舍xá 釋thích 名danh 曰viết 房phòng 者giả 旁bàng 也dã 在tại 堂đường 兩lưỡng 旁bàng 也dã 舍xá 於ư 中trung 舍xá 息tức 也dã 牆tường 壁bích 牆tường 障chướng 也dã 所sở 以dĩ 自tự 障chướng 蔽tế 。 也dã 壁bích 辟tịch 也dã 辟tịch 御ngự 風phong 寒hàn 也dã 土thổ/độ 蟲trùng 即tức 螻lâu 蟻nghĩ 等đẳng 林lâm 樹thụ 蟲trùng 即tức 犯phạm 壞hoại (# 音âm 恠# )# 鬼quỷ 神thần 村thôn 戒giới 也dã 四tứ 分phần/phân 云vân 鬼quỷ 者giả 非phi 人nhân 是thị 村thôn 者giả 一nhất 切thiết 草thảo 木mộc 。 是thị 十thập 誦tụng 云vân 材tài 者giả 蚊văn 蟁văn 蛱# 蝶# 蟻nghĩ 子tử 諸chư 蟲trùng 以dĩ 之chi 為vi 舍xá 也dã 泥nê 水thủy 蟲trùng 犯phạm 用dụng 蟲trùng 水thủy 戒giới 也dã 四tứ 分phần/phân 若nhược 以dĩ 草thảo 土thổ/độ 擲trịch 水thủy 中trung 若nhược 澆kiêu 泥nê 草thảo 一nhất 切thiết 皆giai 墮đọa 教giáo 人nhân 亦diệc 同đồng 五ngũ 分phần/phân 隨tùy 用dụng 蟲trùng 水thủy 一nhất 一nhất 墮đọa 陶đào 冶dã 陶đào 即tức 瓦ngõa 窰diêu 作tác 泥nê 也dã 戰chiến 國quốc 策sách 云vân 範phạm 土thổ/độ 曰viết 陶đào (# 字tự 林lâm 大đại 窂lao 切thiết )# 案án 西tây 域vực 無vô 窰diêu 但đãn 露lộ 燒thiêu 之chi 耳nhĩ 史sử 記ký 陶đào 瓦ngõa 器khí 也dã 蒼thương 頡hiệt 篇thiên 陶đào 作tác 瓦ngõa 家gia 也dã 舜thuấn 始thỉ 為vi 陶đào 諸chư 書thư 亦diệc 音âm 為vi 桃đào 冶dã 銷tiêu 也dã 言ngôn 世thế 爐lô 冶dã 以dĩ 銷tiêu 化hóa 物vật 耳nhĩ 尸thi 子tử 曰viết 蚩xi 尤vưu 造tạo 九cửu 冶dã 是thị 塚trủng 樹thụ 収thâu 二nhị 種chủng 頭đầu 陀đà 十thập 住trụ 論luận 云vân 在tại 死tử 人nhân 間gian 住trụ 者giả 隨tùy 順thuận 厭yếm 離ly 心tâm 故cố 又hựu 智trí 論luận 云vân 樹thụ 下hạ 思tư 惟duy 如như 佛Phật 生sanh 時thời 成thành 道Đạo 轉chuyển 法pháp 入nhập 滅diệt 皆giai 在tại 樹thụ 下hạ 。 行hành 者giả 隨tùy 諸chư 佛Phật 法Pháp 常thường 。 處xử 樹thụ 下hạ 論luận 云vân 不bất 樂nhạo 處xứ 覆phú 地địa 有hữu 十thập 利lợi 所sở 謂vị 無vô 有hữu 房phòng 舍xá 臥ngọa 具cụ 。 所sở 愛ái 受thọ 用dụng 疲bì 苦khổ 及cập 隨tùy 四tứ 依y 法pháp 易dị 得đắc 無vô 過quá 復phục 無vô 眾chúng 閙náo 等đẳng 草thảo 蓐nhục 蓐nhục 薦tiến 也dã 此thử 治trị 貪tham 好hảo/hiếu 臥ngọa 具cụ 心tâm 。

念niệm 食thực 是thị 苦khổ 節tiết 身thân 而nhi 食thực 念niệm 衣y 殺sát 命mạng 著trước 糞phẩn 掃tảo 衣y 念niệm 房phòng 舍xá 臥ngọa 具cụ 。 從tùng 苦khổ 緣duyên 生sanh 志chí 樂nhạo 頭đầu 陀đà 三tam 月nguyệt 一nhất 移di 念niệm 四tứ 事sự 難nan 消tiêu 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。 經Kinh 云vân 受thọ 檀đàn 越việt 食thực 如như 飢cơ 饉cận 世thế 食thực 子tử 肉nhục 想tưởng 。 受thọ 施thí 主chủ 衣y 如như 熱nhiệt 鐵thiết 纏triền 身thân 。 入nhập 房phòng 舍xá 時thời 如như 入nhập 鐵thiết 鑵# 受thọ 牀sàng 坐tọa 時thời 如như 熱nhiệt 鐵thiết 牀sàng 寧ninh 破phá 此thử 身thân 猶do 如như 微vi 塵trần 。 不bất 以dĩ 破phá 戒giới 之chi 身thân 受thọ 人nhân 供cung 給cấp 三tam 塗đồ 苦khổ 報báo 。 皆giai 為vi 愛ái 衣y 貪tham 食thực 樂nhạo/nhạc/lạc 好hảo/hiếu 房phòng 舍xá 。

節tiết 身thân 者giả 大đại 師sư 云vân 貪tham 心tâm 出xuất 於ư 情tình 著trước 無vô 染nhiễm 良lương 由do 自tự 節tiết 遺di 教giáo 經Kinh 云vân 節tiết 身thân 而nhi 食thực 清thanh 淨tịnh 自tự 活hoạt 。 馬mã 鳴minh 云vân 節tiết 身thân 者giả 對đối 治trị 他tha 求cầu 放phóng 逸dật 障chướng 而nhi 食thực 者giả 對đối 治trị 內nội 資tư 無vô 厭yếm 足túc 障chướng 今kim 文văn 於ư 食thực 以dĩ 辨biện 節tiết 身thân 則tắc 異dị 馬mã 鳴minh 所sở 分phần/phân 也dã 三tam 月nguyệt 一nhất 移di 者giả 以dĩ 律luật 有hữu 分phần/phân 房phòng 法pháp 許hứa 三tam 月nguyệt 二nhị 住trụ 然nhiên 後hậu 當đương 移di 故cố 自tự 恣tứ 篇thiên 問vấn 云vân 安an 居cư 竟cánh 須tu 離ly 本bổn 處xứ 否phủ/bĩ 答đáp 律luật 云vân 安an 居cư 竟cánh 不bất 去khứ 犯phạm 罪tội 又hựu 增tăng 一nhất 云vân 佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 常thường 一nhất 處xứ 住trụ 有hữu 五ngũ 非phi 法pháp 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 屋ốc 舍xá 器khí 物vật 又hựu 著trước 財tài 產sản 恐khủng 人nhân 奪đoạt 之chi 或hoặc 多đa 集tập 財tài 物vật 。 貪tham 著trước 親thân 眷quyến 常thường 共cộng 白bạch 衣y 往vãng 來lai 反phản 此thử 得đắc 五ngũ 功công 德đức 。 飢cơ 饉cận 爾nhĩ 雅nhã 云vân 穀cốc 不bất 熟thục 為vi 飢cơ 蔬# 不bất 熟thục 為vi 饉cận 果quả 不bất 熟thục 為vi 荒hoang 當đương 此thử 之chi 時thời 。 若nhược 食thực 子tử 肉nhục 豈khởi 有hữu 滋tư 味vị 食thực 信tín 施thí 食thực 。 當đương 作tác 此thử 想tưởng 則tắc 貪tham 著trước 滋tư 味vị 亦diệc 可khả 息tức 矣hĩ 受thọ 施thí 主chủ 衣y 下hạ 此thử 取thủ 苦khổ 具cụ 以dĩ 況huống 令linh 於ư 衣y 等đẳng 無vô 染nhiễm 也dã 寧ninh 破phá 下hạ 言ngôn 寧ninh 可khả 現hiện 受thọ 於ư 苦khổ 不bất 可khả 後hậu 受thọ 地địa 獄ngục 。 報báo 也dã 以dĩ 獄ngục 報báo 苦khổ 深thâm 而nhi 時thời 久cửu 故cố 四tứ 分phần/phân 亦diệc 云vân 寧ninh 以dĩ 熱nhiệt 鐵thiết 。 為vi 衣y 燋tiều 爛lạn 身thân 盡tận 不bất 著trước 信tín 心tâm 男nam 女nữ 衣y 服phục 寧ninh 在tại 鐵thiết 牀sàng 燒thiêu 身thân 燒thiêu 爛lạn 不bất 受thọ 信tín 心tâm 好hảo/hiếu 牀sàng 臥ngọa 具cụ 寧ninh 在tại 鐵thiết 屋ốc 中trung 住trụ 燒thiêu 身thân 不bất 受thọ 房phòng 舍xá 在tại 中trung 止chỉ 宿túc 。 寧ninh 吞thôn 熱nhiệt 鐵thiết 。 鈎câu 燒thiêu 爛lạn 五ngũ 臟tạng 從tùng 下hạ 而nhi 出xuất 。 不bất 受thọ 信tín 心tâm 飲ẩm 食thực 寧ninh 以dĩ 熱nhiệt 鐵thiết 。 戟kích 刺thứ 脚cước 不bất 受thọ 信tín 心tâm 接tiếp 足túc 作tác 禮lễ 。 寧ninh 以dĩ 熱nhiệt 斧phủ 自tự 斬trảm 其kỳ 身thân 不bất 受thọ 信tín 心tâm 捫môn 摸mạc 其kỳ 身thân 何hà 以dĩ 故cố 不bất 以dĩ 此thử 因nhân 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 此thử 言ngôn 極cực 誡giới 吾ngô 從tùng 勉miễn 之chi 僕bộc 報báo 也dã 。

若nhược 破phá 戒giới 因nhân 緣duyên 還hoàn 償thường 施thí 主chủ 或hoặc 作tác 奴nô 婢tỳ 。 鞭tiên 打đả 驅khu 策sách 或hoặc 受thọ 畜súc 生sanh 形hình 。 大đại 毛mao 帶đái 角giác 生sanh 償thường 筋cân 骨cốt 死tử 還hoàn 皮bì 肉nhục 負phụ 重trọng 力lực 盡tận 起khởi 而nhi 復phục 倒đảo 虗hư 受thọ 信tín 施thí 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 足túc 言ngôn 及cập 償thường 施thí 主chủ 苦khổ 過quá 萬vạn 倍bội 。

指chỉ 歸quy 云vân 及cập 填điền 也dã 苦khổ 過quá 萬vạn 倍bội 者giả 言ngôn 受thọ 樂lạc 片phiến 時thời 償thường 苦khổ 長trường/trưởng 世thế 則tắc 萬vạn 萬vạn 不bất 類loại 也dã 南nam 山sơn 嘗thường 有hữu 言ngôn 曰viết 大đại 丈trượng 夫phu 既ký 不bất 能năng 造tạo 大đại 過quá 入nhập 地địa 獄ngục 豈khởi 一nhất 口khẩu 食thực 而nhi 陷hãm 沒một 耶da 又hựu 如như 五ngũ 百bách 問vấn 云vân 昔tích 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 多đa 乞khất 積tích 聚tụ 不bất 肯khẳng 為vi 福phước 又hựu 不bất 行hành 道Đạo 命mạng 終chung 作tác 一nhất 肉nhục 駱lạc 駝đà 山sơn 廣quảng 數sổ 十thập 里lý 時thời 世thế 飢cơ 饉cận 。 一nhất 國quốc 之chi 人nhân 日nhật 日nhật 取thủ 食thực 隨tùy 割cát 隨tùy 生sanh 有hữu 一nhất 國quốc 人nhân 來lai 見kiến 便tiện 斫chước 取thủ 大đại 叫khiếu 動động 地địa 人nhân 問vấn 其kỳ 故cố 。 便tiện 言ngôn 吾ngô 本bổn 是thị 道Đạo 人Nhân 為vi 貪tham 財tài 不bất 施thí 負phụ 此thử 國quốc 人nhân 物vật 以dĩ 肉nhục 償thường 之chi 。 我ngã 不bất 負phụ 卿khanh 物vật 是thị 故cố 叫khiếu 耳nhĩ 佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。 貪tham 為vi 大đại 患hoạn 捨xả 之chi 則tắc 應ưng 比Bỉ 丘Khâu 法pháp 也dã 。

是thị 故cố 教giáo 汝nhữ 知tri 慙tàm 知tri 愧quý 慎thận 護hộ 後hậu 世thế 莫mạc 破phá 戒giới 受thọ 施thí 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

知tri 慚tàm 知tri 愧quý 者giả 謂vị 慚tàm 天thiên 愧quý 人nhân 經Kinh 云vân 有hữu 愧quý 之chi 人nhân 。 則tắc 有hữu 善thiện 法Pháp 。 若nhược 無vô 愧quý 者giả 。 與dữ 諸chư 禽cầm 獸thú 無vô 相tướng 異dị 也dã 。 若nhược 知tri 有hữu 則tắc 此thử 無vô 破phá 戒giới 之chi 惡ác 故cố 屬thuộc 淨tịnh 心tâm 。

偈kệ 曰viết 。

智trí 者giả 不bất 貪tham 食thực 。 貪tham 食thực 者giả 無vô 智trí 。 不bất 念niệm 出xuất 糞phẩn 苦khổ 。

唯duy 取thủ 人nhân 食thực 利lợi 。 自tự 噉đạm 腦não 中trung 涎tiên 。 上thượng 盛thịnh 向hướng 下hạ 弃khí 。

慧tuệ 命mạng 斷đoạn 四tứ 食thực 。 行hành 者giả 不bất 貪tham 嗜thị 。

出xuất 糞phẩn 苦khổ 者giả 十thập 誦tụng 云vân 當đương 觀quán 入nhập 口khẩu 在tại 生sanh 臟tạng 之chi 下hạ 熟thục 臟tạng 之chi 上thượng 若nhược 後hậu 出xuất 時thời 唯duy 是thị 不bất 淨tịnh 又hựu 增tăng 一nhất 云vân 多đa 食thực 五ngũ 苦khổ 一nhất 大đại 便tiện 數số 二nhị 小tiểu 便tiện 數số 等đẳng 今kim 不bất 念niệm 此thử 唯duy 取thủ 食thực 敢cảm 以dĩ 為vi 利lợi 樂lạc 者giả 迷mê 之chi 甚thậm 矣hĩ 自tự 噉đạm 下hạ 智Trí 度Độ 論luận 曰viết 觀quán 是thị 食thực 從tùng 不bất 淨tịnh 因nhân 緣duyên 生sanh 如như 肉nhục 從tùng 精tinh 血huyết 水thủy 道đạo 生sanh 是thị 為vi 膿nùng 蟲trùng 住trú 處xứ 酥tô 酪lạc 血huyết 變biến 所sở 成thành 與dữ 爛lạn 膿nùng 無vô 異dị 厨trù 人nhân 污ô 垢cấu 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 。 若nhược 著trước 口khẩu 中trung 腦não 有hữu 爛lạn 涎tiên 二nhị 道đạo 流lưu 下hạ 與dữ 唾thóa 和hòa 合hợp 然nhiên 後hậu 成thành 味vị 其kỳ 狀trạng 如như 吐thổ 從tùng 腹phúc 門môn 下hạ (# 已dĩ 上thượng 本bổn 文văn )# 故cố 曰viết 目mục 噉đạm 腦não 中trung 涎tiên 上thượng 盛thịnh 向hướng 下hạ 弃khí 文văn 中trung 作tác 腦não 是thị 胡hồ 定định 切thiết 字tự 義nghĩa 非phi 也dã 四tứ 食thực 成thành 論luận 云vân 一nhất 摶đoàn 食thực 弉# 師sư 作tác 段đoạn 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 飯phạn 等đẳng 名danh 麁thô 蘇tô 油du 香hương 氣khí 等đẳng 名danh 細tế 二nhị 觸xúc 食thực 者giả 冷lãnh 腹phúc 風phong 等đẳng 三tam 思tư 食thực 者giả 或hoặc 有hữu 人nhân 以dĩ 思tư 願nguyện 活hoạt 命mạng 四tứ 識thức 食thực 者giả 中trung 陰ấm 地địa 獄ngục 無vô 色sắc 眾chúng 生sanh 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 者giả 雖tuy 無vô 現hiện 識thức 識thức 得đắc 在tại 故cố 亦diệc 名danh 識thức 食thực (# 已dĩ 上thượng 本bổn 文văn )# 而nhi 皆giai 言ngôn 食thực 者giả 以dĩ 資tư 益ích 為vi 義nghĩa 又hựu 言ngôn 斷đoạn 者giả 以dĩ 離ly 著trước 為vi 義nghĩa 。

比Bỉ 丘Khâu 不bất 樂nhạo 靜tĩnh 。 貪tham 利lợi 受thọ 道đạo 具cụ 。 追truy 求cầu 心tâm 散tán 亂loạn 。

忽hốt 忽hốt 緣duyên 諸chư 務vụ 。 得đắc 一nhất 更cánh 望vọng 一nhất 。 心tâm 規quy 恆hằng 不bất 住trụ 。

宜nghi 應ưng 愧quý 施thí 主chủ 。 臰# 身thân 裏lý 破phá 絮# 。

道đạo 具cụ 資tư 道đạo 之chi 具cụ 即tức 三tam 衣y 一nhất 鉢bát 等đẳng 忽hốt 忽hốt 者giả 急cấp 動động 貌mạo 宜nghi 應ưng 下hạ 是thị 觀quán 勉miễn 宜nghi 當đương 懷hoài 愧quý 於ư 施thí 主chủ 顧cố 身thân 之chi 不bất 淨tịnh 但đãn 以dĩ 絮# 衣y 而nhi 遮già 寒hàn 弊tệ 劉lưu 子tử 尚thượng 云vân 食thực 足túc 充sung 虗hư 接tiếp 氣khí 衣y 足túc 蓋cái 形hình 。 禦ngữ 寒hàn 苟cẩu 有hữu 道đạo 者giả 奚hề 足túc 耻sỉ 之chi 又hựu 吾ngô 宗tông 道đạo 整chỉnh 禪thiền 師sư 身thân 服phục 艾ngải 絮# 吾ngô 祖tổ 南nam 山sơn 體thể 被bị 布bố 荦# 荊kinh 溪khê 尊tôn 者giả 大đại 布bố 而nhi 衣y 一nhất 牀sàng 而nhi 居cư 斯tư 皆giai 百bách 世thế 之chi 下hạ 名danh 在tại 方phương 冊sách 苟cẩu 或hoặc 厚hậu 於ư 滋tư 味vị 豐phong 於ư 繒tăng 纊khoáng 而nhi 德đức 無vô 一nhất 稱xưng 始thỉ 為vi 耻sỉ 矣hĩ 經Kinh 云vân 當đương 自tự 摩ma 頭đầu 。 以dĩ 捨xả 飾sức 好hảo/hiếu 此thử 又hựu 如Như 來Lai 最tối 後hậu 之chi 誡giới 得đắc 不bất 思tư 之chi 。

勸khuyến 觀quán 三tam 脫thoát 門môn 。 離ly 相tương/tướng 自tự 調điều 御ngự 。 少thiểu 欲dục 學học 知tri 足túc 。

可khả 依y 釋Thích 子tử 賦phú 。

自tự 調điều 御ngự 者giả 謂vị 善thiện 自tự 調điều 伏phục 。 制chế 禦ngữ 也dã 少thiểu 欲dục 學học 知tri 足túc 經Kinh 云vân 知tri 足túc 之chi 人nhân 。 雖tuy 臥ngọa 地địa 上thượng 。 猶do 為vi 安an 樂lạc 。 不bất 知tri 足túc 者giả 。 雖tuy 處xứ 天thiên 堂đường 。 亦diệc 不bất 稱xưng 意ý 。 可khả 依y 釋Thích 子tử 賦phú 賦phú 斂liểm 也dã 既ký 誡giới 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。 則tắc 宜nghi 情tình 意ý 収thâu 斂liểm 方phương 可khả 依y 豫dự 於ư 釋Thích 氏thị 子tử 也dã 。

誡giới 觀quán 六lục 道đạo 流lưu 轉chuyển 受thọ 報báo 無vô 窮cùng 。 法pháp 第đệ 十thập 三tam

十thập 三tam 釋thích 流lưu 轉chuyển 篇thiên 總tổng 前tiền 破phá 戒giới 咸hàm 為vi 生sanh 死tử 之chi 因nhân 觀quán 後hậu 招chiêu 殃ương 盡tận 是thị 輪luân 迴hồi 之chi 果quả 故cố 次thứ 前tiền 行hành 以dĩ 之chi 立lập 茲tư 篇thiên 謂vị 互hỗ 為vi 高cao 下hạ 。 名danh 六lục 道đạo 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 罔võng 竭kiệt 號hiệu 受thọ 報báo 無vô 窮cùng 。

三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 造tạo 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 皆giai 熏huân 本bổn 識thức 成thành 業nghiệp 種chủng 子tử 淨tịnh 染nhiễm 合hợp 雜tạp 數số 過quá 塵trần 筭# 。

眾chúng 生sanh 者giả 漢hán 書thư 中trung 去khứ 呼hô 今kim 佛Phật 經Kinh 多đa 平bình 呼hô 解giải 脫thoát 道đạo 論luận 曰viết 何hà 名danh 眾chúng 生sanh 答đáp 依y 諸chư 根căn 種chủng 於ư 世thế 假giả 說thuyết 也dã 又hựu 藏tạng 法Pháp 師sư 云vân 諸chư 識thức 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 集tập 而nhi 生sanh 故cố 名danh 眾chúng 生sanh 皆giai 熏huân 下hạ 即tức 無vô 明minh 熏huân 本bổn 藏tạng 識thức 結kết 成thành 生sanh 滅diệt 種chủng 子tử 也dã 弉# 師sư 云vân 梨lê 耶da 心tâm 體thể 不bất 守thủ 自tự 性tánh 是thị 生sanh 滅diệt 因nhân 根căn 成thành 生sanh 明minh 熏huân 動động 心tâm 體thể 是thị 生sanh 滅diệt 緣duyên 淨tịnh 染nhiễm 合hợp 雜tạp 者giả 若nhược 約ước 梨lê 耶da 以dĩ 明minh 如như 稜lăng 伽già 云vân 以dĩ 七thất 識thức 染nhiễm 法pháp 為vi 生sanh 滅diệt 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 識thức 淨tịnh 法pháp 為vi 不bất 生sanh 滅diệt 此thử 二nhị 和hòa 合hợp 為vi 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 至chí 於ư 熏huân 成thành 種chủng 子tử 亦diệc 含hàm 染nhiễm 淨tịnh 如như 熏huân 種chủng 落lạc 六lục 道đạo 受thọ 生sanh 是thị 染nhiễm 於ư 六lục 道đạo 中trung 。 佛Phật 性tánh 平bình 等đẳng 是thị 淨tịnh 今kim 迷mê 者giả 既ký 眾chúng 故cố 喻dụ 塵trần 筭# 。

受thọ 六lục 道đạo 報báo 生sanh 死tử 無vô 邊biên 從tùng 地địa 獄ngục 出xuất 。 生sanh 諸chư 天thiên 中trung 。 人nhân 中trung 鬼quỷ 神thần 畜súc 生sanh 。 中trung 畜súc 生sanh 者giả 先tiên 受thọ 蝎hạt 蠓# 蠕nhuyễn 動động 形hình 類loại 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 百bách 死tử 百bách 生sanh 千thiên 死tử 萬vạn 生sanh 漸tiệm 受thọ 大đại 身thân 乃nãi 至chí 摩ma 竭kiệt 魚ngư 等đẳng 長trường 十thập 千thiên 由do 旬tuần 。 脫thoát 畜súc 生sanh 身thân 受thọ 修tu 羅la 身thân 天thiên 上thượng 福phước 盡tận 。 復phục 生sanh 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 。 中trung 經Kinh 云vân 鬼quỷ 有hữu 百bách 千thiên 萬vạn 。 種chủng 果quả 報báo 各các 別biệt 六lục 道Đạo 人Nhân 畜súc 各các 千thiên 萬vạn 種chủng 色sắc 命mạng 苦khổ 樂lạc 質chất 像tượng 好hảo 醜xú 千thiên 差sai 萬vạn 品phẩm 說thuyết 難nạn/nan 窮cùng 盡tận 。

蝎hạt 蠓# (# 上thượng 胡hồ 葛cát 切thiết 下hạ 莫mạc 孔khổng 切thiết )# 爾nhĩ 雅nhã 云vân 蝎hạt 蜉# [虫*游]# 樊phàn 光quang 云vân 糞phẩn 中trung 蝎hạt 蟲trùng 隨tùy 陰ấm 雨vũ 時thời 朝triêu 生sanh 夕tịch 死tử 蠓# 爾nhĩ 雅nhã 疏sớ/sơ 云vân 小tiểu 蟲trùng 似tự 蜹# 亂loạn 飛phi 者giả 也dã 又hựu 名danh 蠛# (# 莫mạc 結kết 切thiết )# 蠓# 列liệt 子tử 云vân 生sanh 朽hủ 壤nhưỡng 之chi 上thượng 陰ấm 雨vũ 而nhi 生sanh 得đắc 陽dương 而nhi 死tử 一nhất 名danh 醯hê 雞kê 郭quách 象tượng 云vân 蠛# 蠓# 是thị 也dã 蠕nhuyễn (# 而nhi 宣tuyên 切thiết )# 動động 即tức 濕thấp 生sanh 小tiểu 蟲trùng 也dã 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 由do 因nhân 世thế 界giới 。 執chấp 著trước 輪luân 迴hồi 。 趣thú 顛điên 倒đảo 故cố 。 和hòa 合hợp 煖noãn 成thành 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 翻phiên 覆phú 亂loạn 想tưởng 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 濕thấp 相tướng 蔽tế 尸thi 。 (# 此thử 云vân 肉nhục 團đoàn )# 流lưu 轉chuyển 國quốc 土thổ 。 含hàm 蠢xuẩn 蠕nhuyễn 動động 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。 摩ma 竭kiệt 如như 下hạ 所sở 明minh 由do 旬tuần 智trí 論luận 有hữu 三tam 別biệt 大đại 者giả 八bát 十thập 里lý 中trung 者giả 六lục 十thập 里lý 小tiểu 者giả 四tứ 十thập 里lý 修tu 羅la 者giả 楞lăng 嚴nghiêm 有hữu 四tứ 若nhược 於ư 鬼quỷ 道đạo 。 以dĩ 護hộ 法pháp 力lực 。 垂thùy 通thông 入nhập 空không 此thử 阿a 修tu 羅la 。 從tùng 卯mão 而nhi 生sanh 鬼quỷ 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 若nhược 於ư 天thiên 中trung 。 降giáng 德đức 貶biếm 墜trụy 。 其kỳ 所sở 卜bốc 居cư 。 隣lân 於ư 日nhật 月nguyệt 此thử 阿a 修tu 羅la 。 從tùng 胎thai 而nhi 出xuất 。 人nhân 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 修tu 羅la 王vương 。 執chấp 持trì 世thế 界giới 。 力lực 洞đỗng 無vô 畏úy 。 能năng 與dữ 梵Phạm 王Vương 。 及cập 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 四Tứ 天Thiên 爭tranh 權quyền 。 此thử 阿a 修tu 羅la 。 因nhân 變biến 化hóa 有hữu 。 天thiên 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 阿A 難Nan 別biệt 有hữu 一nhất 分phần 。 下hạ 劣liệt 修tu 羅la 。 生sanh 大đại 海hải 心tâm 。 沉trầm 水thủy 穴huyệt 口khẩu 。 旦đán 遊du 虗hư 空không 暮mộ 歸quy 水thủy 宿túc 。 此thử 阿a 修tu 羅la 。 因nhân 濕thấp 氣khí 有hữu 畜súc 生sanh 趣thú 攝nhiếp 。 今kim 雖tuy 不bất 分phân 理lý 在tại 前tiền 二nhị 也dã 。

今kim 言ngôn 人nhân 道đạo 本bổn 業nghiệp 來lai 處xứ 經Kinh 云vân 受thọ 形hình 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 為vi 性tánh 淨tịnh 潔khiết 諸chư 天thiên 中trung 來lai 皮bì 膚phu 麤thô 弊tệ 不bất 喜hỷ 修tu 施thí 畜súc 生sanh 中trung 來lai 形hình 色sắc 醜xú 惡ác 瞪trừng 矒# 少thiểu 智trí 地địa 獄ngục 中trung 來lai 舉cử 動động 輕khinh 躁táo 獼mi 猴hầu 中trung 來lai 。 機cơ 捷tiệp 調điều 戲hí 妓kỹ 兒nhi 中trung 來lai 性tánh 多đa 謟siểm 媚mị 鬼quỷ 神thần 中trung 來lai 略lược 而nhi 言ngôn 之chi 。 廣quảng 即tức 難nan 盡tận 一nhất 道đạo 之chi 中trung 有hữu 恆Hằng 河Hà 沙sa 因nhân 果quả 。

色sắc 命mạng 者giả 色sắc 即tức 稟bẩm 諸chư 形hình 體thể 命mạng 則tắc 未vị 捨xả 執chấp 持trì 是thị 也dã 瞪trừng 矒# (# 上thượng 犬khuyển 證chứng 切thiết 下hạ 武võ 亘tuyên 切thiết )# 瞪trừng 直trực 視thị 貌mạo 經Kinh 云vân 瞪trừng 矒# 瞻chiêm 佛Phật 目mục 睛tình 不bất 瞬thuấn 。 是thị 也dã 矒# 悶muộn 也dã 亦diệc 作tác 懵mộng 音âm 同đồng 。

受thọ 一nhất 螘# 身thân 猶do 經kinh 多đa 劫kiếp 況huống 受thọ 餘dư 形hình 及cập 餘dư 道đạo 中trung 是thị 故cố 生sanh 死tử 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 汝nhữ 可khả 諦đế 觀quán 捨xả 身thân 命mạng 時thời 受thọ 大đại 苦khổ 痛thống 。 受thọ 身thân 生sanh 時thời 復phục 大đại 苦khổ 痛thống 如như 是thị 。 苦khổ 痛thống 已dĩ 經kinh 塵trần 劫kiếp 已dĩ 捨xả 無vô 數số 身thân 已dĩ 受thọ 無vô 邊biên 苦khổ 愚ngu 者giả 於ư 中trung 猶do 行hành 放phóng 逸dật 。

螘# 身thân 或hoặc 作tác 蟻nghĩ 同đồng 用dụng 猶do 經kinh 多đa 劫kiếp 者giả 靈linh 感cảm 傳truyền 云vân 須tu 達đạt 共cộng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 往vãng 。 圖đồ 精tinh 舍xá (# 即tức 祗chi 桓hoàn 也dã )# 須tu 達đạt 自tự 捉tróc 繩thằng 一nhất 頭đầu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 自tự 捉tróc 一nhất 頭đầu 共cộng 經kinh 精tinh 舍xá 乃nãi 至chí 舍Xá 利Lợi 弗Phất 慘thảm 然nhiên 憂ưu 色sắc 即tức 問vấn 尊tôn 者giả 何hà 故cố 憂ưu 色sắc 。 答đáp 曰viết 汝nhữ 今kim 見kiến 此thử 。 地địa 中trung 蟻nghĩ 子tử 不bất 答đáp 曰viết 見kiến 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 語ngữ 須tu 達đạt 言ngôn 汝nhữ 於ư 過quá 去khứ 。 毗Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 。 亦diệc 於ư 此thử 地địa 為vi 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 起khởi 立lập 精tinh 舍xá 而nhi 此thử 蟻nghĩ 子tử 在tại 此thử 中trung 生sanh 乃nãi 至chí 七thất 佛Phật 以dĩ 來lai 汝nhữ 皆giai 為vi 佛Phật 起khởi 立lập 精tinh 舍xá 而nhi 此thử 蟻nghĩ 子tử 亦diệc 在tại 此thử 中trung 。 至chí 今kim 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 受thọ 一nhất 種chủng 身thân 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 又hựu 智trí 論luận 云vân 佛Phật 令linh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 觀quán 鴿cáp 過quá 未vị 前tiền 後hậu 各các 八bát 萬vạn 劫kiếp 猶do 不bất 捨xả 鴿cáp 身thân 故cố 知tri 畜súc 生sanh 受thọ 報báo 長trường 久cửu 捨xả 身thân 命mạng 下hạ 俱câu 舍xá 云vân 人nhân 身thân 有hữu 百bách 處xứ 異dị 支chi 節tiết 臨lâm 欲dục 終chung 時thời 。 三tam 大đại 解giải 此thử 死tử 節tiết 火hỏa 大đại 解giải 時thời 令linh 心tâm 燥táo 悶muộn 翻phiên 睛tình 吐thổ 沫mạt 等đẳng 水thủy 大đại 解giải 時thời 形hình 體thể 洪hồng 腫thũng 筋cân 脉mạch 爛lạn 壞hoại 此thử 二nhị 必tất 受thọ 惡ác 報báo 風phong 大đại 解giải 時thời 瞥miết 爾nhĩ 命mạng 終chung 不bất 知tri 不bất 覺giác 。 正Chánh 法Pháp 念niệm 經Kinh 云vân 若nhược 風phong 大đại 不bất 調điều 。 一nhất 切thiết 身thân 分phần 。 相tương/tướng 互hỗ 割cát 裂liệt 從tùng 足túc 至chí 頂đảnh 分phân 散tán 如như 塵trần 苦khổ 痛thống 難nan 忍nhẫn 。 受thọ 身thân 下hạ 寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 處xứ 胎thai 不bất 樂nhạo 猶do 居cư 牢lao 獄ngục 又hựu 五ngũ 王vương 經Kinh 云vân 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 生sanh 臟tạng 之chi 下hạ 熟thục 臟tạng 之chi 上thượng 母mẫu 噉đạm 一nhất 柸# 熱nhiệt 食thực 如như 入nhập 鑊hoạch 湯thang 。 母mẫu 飲ẩm 冷lãnh 水thủy 如như 寒hàn 氷băng 切thiết 身thân 母mẫu 飽bão 之chi 時thời 。 迫bách 迮trách 身thân 體thể 。 母mẫu 飢cơ 之chi 時thời 猶do 如như 倒đảo 懸huyền 乃nãi 至chí 生sanh 墮đọa 草thảo 上thượng 。 身thân 體thể 細tế 軟nhuyễn 。 草thảo 觸xúc 其kỳ 身thân 。 如như 履lý 刀đao 釰kiếm 失thất 聲thanh 大đại 叫khiếu 等đẳng 愚ngu 者giả 下hạ 三tam 界giới 六lục 道đạo 生sanh 死tử 極cực 苦khổ 。 而nhi 以dĩ 苦khổ 為vi 樂lạc 。 故cố 行hành 放phóng 逸dật 法pháp 華hoa 云vân 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 其kỳ 中trung 。 歡hoan 喜hỷ 遊du 戲hí 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 。 亦diệc 不bất 生sanh 厭yếm 。 不bất 求cầu 解giải 脫thoát 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。

汝nhữ 可khả 思tư 之chi 勤cần 求cầu 出xuất 離ly 。 專chuyên 精tinh 策sách 勵lệ 成thành 無Vô 學Học 果quả 證chứng 真chân 解giải 脫thoát 快khoái 樂lạc 安an 隱ẩn 。 能năng 如như 是thị 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

汝nhữ 可khả 下hạ 結kết 勸khuyến 淨tịnh 心tâm 矣hĩ 。

偈kệ 曰viết 。

一nhất 切thiết 世thế 人nhân 欲dục 受thọ 樂lạc 。 遣khiển 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 不bất 肯khẳng 作tác 。

愚ngu 人nhân 得đắc 樂lạc 謂vị 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 覺giác 命mạng 終chung 被bị 減giảm 削tước 。

十thập 五ngũ 姿tư 容dung 言ngôn 可khả 愛ái 。 四tứ 十thập 已dĩ 去khứ 自tự 疎sơ 索sách 。

縱túng/tung 使sử 生sanh 天thiên 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 不bất 免miễn 無vô 常thường 墮đọa 溝câu 壑hác 。

凡phàm 夫phu 暫tạm 樂nhạo/nhạc/lạc 忘vong 大đại 苦khổ 。 受thọ 大đại 苦khổ 時thời 復phục 忘vong 樂nhạo/nhạc/lạc 。

所sở 受thọ 苦khổ 樂lạc 皆giai 空không 華hoa 。 本bổn 來lai 祗chi 是thị 情tình 迷mê 錯thác 。

迷mê 解giải 悟ngộ 道đạo 獲hoạch 神thần 通thông 。 永vĩnh 斷đoạn 生sanh 死tử 名danh 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 。

遣khiển 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 者giả 謂vị 佛Phật 有hữu 無vô 數số 方phương 便tiện 。 令linh 修tu 出xuất 世thế 因nhân 趣thú 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 眾chúng 生sanh 業nghiệp 重trọng 不bất 肯khẳng 修tu 耳nhĩ 愚ngu 人nhân 下hạ 將tương 世thế 間gian 五ngũ 欲dục 。 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 不bất 覺giác 下hạ 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 久cửu 保bảo 終chung 至chí 衰suy 盡tận 況huống 至chí 老lão 死tử 豈khởi 復phục 在tại 哉tai 十thập 五ngũ 者giả 成thành 童đồng 歲tuế 容dung 顏nhan 殊thù 好hảo/hiếu 人nhân 之chi 所sở 愛ái 四tứ 十thập 者giả 不bất 惑hoặc 之chi 年niên 也dã 以dĩ 顏nhan 容dung 凋điêu 落lạc 齒xỉ 髮phát 漸tiệm 衰suy 朋bằng 友hữu 稀# 疎sơ 世thế 相tương 將tương 盡tận 故cố 致trí 疎sơ 索sách 索sách 盡tận 也dã 又hựu 蕭tiêu 索sách 也dã 八bát 萬vạn 劫kiếp 者giả 按án 俱câu 舍xá 中trung 是thị 非Phi 非Phi 想Tưởng 天Thiên 。 壽thọ 量lượng 也dã 不bất 免miễn 無vô 常thường 。 者giả 如như 出xuất 曜diệu 經kinh 佛Phật 說thuyết 偈kệ 言ngôn 命mạng 果quả 果quả 待đãi 熟thục 常thường 恐khủng 會hội 零linh 落lạc 。 已dĩ 生sanh 皆giai 有hữu 苦khổ 。 孰thục 能năng 致trí 不bất 死tử 。 又hựu 云vân 昔tích 有hữu 梵Phạm 志Chí 。 兄huynh 弟đệ 四tứ 人nhân 。 皆giai 得đắc 五ngũ 通thông 。 自tự 知tri 命mạng 促xúc 。 七thất 日nhật 必tất 死tử 議nghị 曰viết 我ngã 等đẳng 神thần 通thông 能năng 翻phiên 覆phú 天thiên 地địa 。 捫môn 摸mạc 日nhật 月nguyệt 。 移di 山sơn 住trú 流lưu 。 無vô 所sở 不bất 辨biện 豈khởi 不bất 能năng 避tị 此thử 難nạn 耶da 。 第đệ 一nhất 兄huynh 曰viết 吾ngô 入nhập 大đại 海hải 。 中trung 間gian 第đệ 二nhị 弟đệ 言ngôn 吾ngô 入nhập 須Tu 彌Di 山Sơn 。 腹phúc 中trung 第đệ 三tam 弟đệ 曰viết 吾ngô 處xứ 虛hư 空không 。 隱ẩn 身thân 第đệ 四tứ 弟đệ 曰viết 吾ngô 當đương 隱ẩn 大đại 市thị 中trung 眾chúng 人nhân 閙náo 處xứ 各các 謂vị 無vô 常thường 殺sát 鬼quỷ 。 必tất 不bất 能năng 取thủ 議nghị 畢tất 各các 去khứ 至chí 七thất 日nhật 命mạng 終chung 。 佛Phật 以dĩ 天thiên 眼nhãn 。 見kiến 已dĩ 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 非phi 空không 非phi 海hải 中trung 。 非phi 入nhập 山sơn 石thạch 間gian 。 無vô 有hữu 地địa 方phương 所sở 。 脫thoát 之chi 不bất 受thọ 死tử 。 故cố 知tri 縱túng/tung 生sanh 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。 何hà 可khả 逃đào 之chi 溝câu 壑hác 喻dụ 所sở 墮đọa 處xứ 也dã 問vấn 天thiên 福phước 墜trụy 後hậu 生sanh 人nhân 中trung 。 多đa 墮đọa 三tam 塗đồ 多đa 答đáp 案án 大đại 論luận 云vân 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 佛Phật 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。 甲giáp 頭đầu 土thổ/độ 多đa 地địa 上thượng 土thổ/độ 多đa 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 言ngôn 地địa 土thổ/độ 甚thậm 多đa 不bất 可khả 為ví 喻dụ 。 佛Phật 言ngôn 天thiên 上thượng 命mạng 終chung 還hoàn 生sanh 人nhân 中trung 。 者giả 如như 甲giáp 頭đầu 土thổ/độ 墮đọa 地địa 獄ngục 者giả 。 如như 地địa 下hạ 土thổ/độ 所sở 受thọ 下hạ 以dĩ 達đạt 者giả 觀quán 之chi 則tắc 苦khổ 樂lạc 非phi 有hữu 猶do 空không 中trung 華hoa 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 祇kỳ 由do 迷mê 故cố 見kiến 苦khổ 樂lạc 相tương/tướng 如như 目mục 之chi 有hữu 病bệnh 見kiến 空không 華hoa 耳nhĩ 故cố 曰viết 本bổn 來lai 祇kỳ 是thị 情tình 迷mê 錯thác 也dã 楞lăng 嚴nghiêm 曰viết 如như 是thị 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 人nhân 及cập 神thần 仙tiên 天thiên 阿a 修tu 羅la 。 精tinh 研nghiên 七thất 趣thú 。 皆giai 是thị 昏hôn 沈trầm 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 發phát 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 墮đọa 業nghiệp 於ư 妙diệu 圓viên 明minh 。 無vô 作tác 本bổn 心tâm 。 皆giai 如như 空không 華hoa 。 元nguyên 無vô 所sở 著trước 。 但đãn 一nhất 虗hư 妄vọng 更cánh 無vô 根căn 緒tự 。 迷mê 解giải 下hạ 若nhược 迷mê 情tình 釋thích 解giải 即tức 是thị 悟ngộ 道đạo 由do 悟ngộ 道đạo 故cố 即tức 獲hoạch 神thần 通thông 道Đạo 力lực 。 既ký 全toàn 即tức 斷đoạn 生sanh 死tử 而nhi 得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。

誡giới 觀quán 八bát 風phong 力lực 大đại 智trí 者giả 不bất 動động 法pháp 第đệ 十thập 四tứ

十thập 四tứ 釋thích 不bất 動động 篇thiên 隨tùy 六lục 趣thú 之chi 流lưu 蕩đãng 實thật 謂vị 至chí 愚ngu 靜tĩnh 八bát 事sự 之chi 動động 搖dao 方phương 稱xưng 上thượng 智trí 故cố 立lập 此thử 法pháp 以dĩ 次thứ 前tiền 篇thiên 謂vị 利lợi 衰suy 等đẳng 殊thù 能năng 動động 於ư 物vật 名danh 八bát 風phong 力lực 大đại 明minh 慧tuệ 之chi 人nhân 。 對đối 之chi 能năng 制chế 故cố 曰viết 智trí 者giả 不bất 動động 。

何hà 者giả 為vi 八bát 一nhất 利lợi 二nhị 衰suy 三tam 毀hủy 四tứ 譽dự 五ngũ 稱xưng 六lục 譏cơ 七thất 苦khổ 八bát 樂nhạo/nhạc/lạc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 八bát 所sở 動động 不bất 自tự 安an 心tâm 故cố 名danh 八bát 風phong 。

一nhất 利lợi 下hạ 案án 佛Phật 地địa 論luận 云vân 得đắc 可khả 意ý 事sự 名danh 利lợi 得đắc 不bất 可khả 意ý 事sự 。 名danh 衰suy 不bất 現hiện 前tiền 誹phỉ 撥bát 名danh 毀hủy 不bất 現hiện 前tiền 讚tán 美mỹ 名danh 譽dự 現hiện 前tiền 讚tán 美mỹ 名danh 稱xưng 現hiện 前tiền 誹phỉ 撥bát 名danh 譏cơ 逼bức 惱não 身thân 心tâm 名danh 苦khổ 適thích 悅duyệt 身thân 心tâm 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 通thông 名danh 風phong 者giả 取thủ 扇thiên/phiến 動động 為vi 義nghĩa 。

何hà 者giả 動động 相tương/tướng 得đắc 利lợi 便tiện 悅duyệt 衰suy 惱não 便tiện 憂ưu 毀hủy 辱nhục 即tức 瞋sân 譽dự 談đàm 即tức 喜hỷ 逢phùng 苦khổ 懷hoài 慼thích 遇ngộ 樂nhạo 生sanh 逸dật 稱xưng 讚tán 情tình 歡hoan 譏cơ 刺thứ 抱bão 恨hận 此thử 之chi 八bát 法pháp 能năng 令linh 癡si 凡phàm 動động 搖dao 不bất 安an 。

逢phùng 苦khổ 下hạ 釋thích 文văn 不bất 次thứ 尋tầm 之chi 可khả 見kiến 。

毀hủy 譽dự 聲thanh 一nhất 妄vọng 起khởi 二nhị 業nghiệp 造tạo 三tam 塗đồ 因nhân 報báo 四tứ 趣thú 果quả 波ba 浪lãng 五ngũ 道đạo 成thành 就tựu 十thập 纏triền 永vĩnh 處xứ 樊phàn 籠lung 何hà 時thời 解giải 脫thoát 。

毀hủy 譽dự 聲thanh 一nhất 者giả 謂vị 辱nhục 毀hủy 褒bao 譽dự 語ngữ 雖tuy 有hữu 殊thù 而nhi 聲thanh 是thị 一nhất 由do 著trước 語ngữ 昧muội 聲thanh 故cố 起khởi 瞋sân 喜hỷ 二nhị 業nghiệp 大đại 智trí 之chi 人nhân 。 則tắc 非phi 此thử 縛phược 故cố 智trí 論luận 云vân 如như 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 。 以dĩ 五ngũ 百bách 種chủng 惡ác 口khẩu 眾chúng 中trung 罵mạ 佛Phật 佛Phật 無vô 異dị 色sắc 亦diệc 無vô 異dị 心tâm 此thử 婆Bà 羅La 門Môn 。 心tâm 伏phục 還hoàn 以dĩ 五ngũ 百bách 種chủng 語ngữ 讚tán 佛Phật 佛Phật 無vô 喜hỷ 色sắc 亦diệc 無vô 悅duyệt 心tâm 又hựu 云vân 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 復phục 百bách 千thiên 劫kiếp 罵mạ 詈lị 不bất 生sanh 瞋sân 心tâm 。 若nhược 百bách 千thiên 劫kiếp 。 稱xưng 讚tán 亦diệc 不bất 能năng 歡hoan 喜hỷ 。 了liễu 知tri 音âm 聲thanh 生sanh 滅diệt 如như 夢mộng 如như 響hưởng 。 故cố 四tứ 趣thú 如như 上thượng 解giải 五ngũ 道đạo 者giả 毗tỳ 奈nại 耶da 中trung 大Đại 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 往vãng 五ngũ 道đạo 觀quán 察sát 至chí 捺nại 落lạc 迦ca (# 此thử 云vân 無vô 喜hỷ 樂lạc 即tức 地địa 獄ngục 也dã )# 見kiến 諸chư 有hữu 情tình 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 於ư 四tứ 眾chúng 中trung 。 普phổ 皆giai 宣tuyên 告cáo 乃nãi 至chí 佛Phật 勅sắc 諸chư 苾bật 芻sô 於ư 寺tự 門môn 壁bích 畫họa 生sanh 死tử 輪luân 中trung 安an 穀cốc 次thứ 安an 五ngũ 輪luân 表biểu 五ngũ 趣thú 也dã 當đương 輪luân 糓cốc 下hạ 畫họa 地địa 獄ngục 二nhị 邊biên 畫họa 傍bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 上thượng 畫họa 人nhân 天thiên 等đẳng 其kỳ 輪luân 頂đảnh 畫họa 無vô 常thường 大đại 鬼quỷ 。 鬚tu 髮phát 張trương 口khẩu 舒thư 手thủ 抱bão 輞võng 號hiệu 為vi 五ngũ 趣thú 生sanh 死tử 。 輪luân 以dĩ 警cảnh 於ư 人nhân 也dã 知tri 由do 惑hoặc 業nghiệp 於ư 苦khổ 海hải 中trung 致trí 斯tư 漂phiêu 蕩đãng 故cố 曰viết 波ba 浪lãng 五ngũ 道đạo 十thập 纏triền 者giả 一nhất 無vô 慙tàm 二nhị 無vô 愧quý 三tam 嫉tật 四tứ 惱não 五ngũ 悔hối 六lục 眠miên 七thất 掉trạo 舉cử 八bát 昏hôn 沈trầm 九cửu 忿phẫn 十thập 覆phú 樊phàn 籠lung 一nhất 切thiết 經kinh 音âm 義nghĩa 云vân 樊phàn 即tức 籠lung 也dã 。

然nhiên 十thập 界giới 者giả 緣duyên 和hòa 故cố 生sanh 性tánh 空không 故cố 滅diệt 體thể 解giải 生sanh 滅diệt 即tức 無vô 嫌hiềm 恨hận 恨hận 風phong 不bất 起khởi 罪tội 火hỏa 不bất 然nhiên 火hỏa 不bất 熾sí 然nhiên 心tâm 得đắc 清thanh 凉# 無vô 諸chư 熱nhiệt 惱não 。 以dĩ 無vô 熱nhiệt 惱não 故cố 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

十thập 界giới 者giả 十thập 法Pháp 界Giới 也dã 皆giai 由do 善thiện 惡ác 因nhân 。 緣duyên 和hòa 合hợp 故cố 。 生sanh 如như 諸chư 佛Phật 即tức 修tu 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 圓viên 滿mãn 所sở 成thành 三tam 塗đồ 即tức 十thập 惡ác 等đẳng 業nghiệp 所sở 成thành 若nhược 了liễu 體thể 性tánh 本bổn 空không 。 則tắc 諸chư 界giới 皆giai 泯mẫn 經Kinh 云vân 觀quán 求cầu 佛Phật 道Đạo 如như 眼nhãn 前tiền 華hoa 。 又hựu 應ưng 體thể 解giải 生sanh 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 無vô 滅diệt 縱túng/tung 遇ngộ 陵lăng 害hại 及cập 處xứ 惡ác 道đạo 其kỳ 心tâm 無vô 恨hận 如như 因nhân 果quả 經Kinh 云vân 釋Thích 迦Ca 因Nhân 地Địa 為vi 忍nhẫn 辱nhục 仙tiên 在tại 一nhất 山sơn 中trung 修tu 道Đạo 時thời 憍kiêu 陳trần 如như 為vi 國quốc 王vương 名danh 歌ca 利lợi 受thọ 性tánh 暴bạo 惡ác 。 一nhất 日nhật 將tương 婇thể 女nữ 入nhập 山sơn 獵liệp 倦quyện 假giả 寐mị 時thời 諸chư 侍thị 女nữ 。 入nhập 林lâm 採thải 華hoa 行hành 至chí 仙tiên 菴am 前tiền 仙tiên 為vi 說thuyết 法Pháp 良lương 久cửu 王vương 窹# 不bất 見kiến 諸chư 女nữ 擕# 釰kiếm 尋tầm 覓mịch 見kiến 在tại 仙tiên 菴am 前tiền 王vương 怒nộ 問vấn 云vân 汝nhữ 何hà 人nhân 也dã 答đáp 忍nhẫn 辱nhục 仙tiên 也dã 又hựu 問vấn 得đắc 上thượng 地địa 定định 耶da 答đáp 未vị 王vương 曰viết 既ký 未vị 得đắc 上thượng 定định 乃nãi 是thị 凡phàm 夫phu 遂toại 拔bạt 釰kiếm 截tiệt 下hạ 仙tiên 人nhân 手thủ 足túc 見kiến 仙tiên 人nhân 神thần 色sắc 不bất 動động 遂toại 問vấn 汝nhữ 恨hận 我ngã 耶da 仙tiên 曰viết 不bất 恨hận 願nguyện 我ngã 成thành 佛Phật 先tiên 度độ 於ư 王vương 後hậu 成thành 佛Phật 先tiên 度độ 陳trần 如như 故cố 曰viết 即tức 無vô 嫌hiềm 等đẳng 又hựu 小tiểu 遠viễn 云vân 菩Bồ 薩Tát 憐lân 生sanh 雖tuy 處xứ 阿A 鼻Tỳ 如như 三tam 禪thiền 者giả 為vi 物vật 甘cam 處xứ 如như 似tự 世thế 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 若nhược 能năng 如như 是thị 。 觀quán 不bất 唯duy 心tâm 得đắc 清thanh 涼lương 三tam 界giới 火hỏa 宅trạch 。 亦diệc 清thanh 涼lương 矣hĩ 。

偈kệ 曰viết 。

愚ngu 人nhân 貪tham 美mỹ 食thực 。 憎tăng 惡ác 腹phúc 內nội 屎thỉ 。 見kiến 生sanh 竟cánh 愛ái 染nhiễm 。

薄bạc 賤tiện 老lão 病bệnh 死tử 。 毀hủy 譽dự 同đồng 響hưởng 聲thanh 。 瞋sân 喜hỷ 更cánh 互hỗ 起khởi 。

取thủ 相tương/tướng 心tâm 高cao 下hạ 。 不bất 識thức 平bình 等đẳng 理lý 。 癡si 惑hoặc 著trước 音âm 聲thanh 。

凡phàm 夫phu 共cộng 如như 是thị 。 死tử 生sanh 糞phẩn 與dữ 食thực 。 經kinh 文văn 遣khiển 相tương/tướng 比tỉ 。

耳nhĩ 被bị 虗hư 聲thanh 誑cuống 。 神thần 仙tiên 墮đọa 崖nhai 死tử 。 智trí 者giả 解giải 真chân 空không 。

視thị 聽thính 不bất 相tương 似tự 。

愚ngu 人nhân 下hạ 以dĩ 無vô 智trí 故cố 。 於ư 食thực 生sanh 貪tham 於ư 屎thỉ 憎tăng 惡ác 蓋cái 不bất 思tư 屎thỉ 因nhân 食thực 化hóa 智trí 者giả 不bất 然nhiên 觀quán 食thực 生sanh 厭yếm 故cố 大đại 集tập 云vân 若nhược 得đắc 食thực 時thời 應ưng 觀quán 是thị 食thực 如như 死tử 屍thi 蟲trùng 乃nãi 至chí 得đắc 乳nhũ 酪lạc 種chủng 種chủng 醬tương 時thời 作tác 膿nùng 血huyết 等đẳng 想tưởng 見kiến 生sanh 下hạ 謂vị 世thế 人nhân 見kiến 生sanh 者giả 則tắc 起khởi 愛ái 見kiến 老lão 病bệnh 死tử 。 者giả 則tắc 起khởi 薄bạc 斯tư 至chí 愚ngu 也dã 中trung 庸dong 子tử 嘗thường 撰soạn 生sanh 死tử 無vô 好hảo 惡ác 論luận 云vân 世thế 人nhân 惟duy 知tri 惡ác 其kỳ 死tử 而nhi 不bất 知tri 惡ác 其kỳ 生sanh 可khả 不bất 大đại 哀ai 乎hồ 何hà 居cư (# 基cơ 音âm 楚sở 語ngữ 也dã )# 夫phu 枝chi 必tất 有hữu 根căn 流lưu 必tất 有hữu 源nguyên 噫# 生sanh 也dã 不bất 曰viết 死tử 之chi 根căn 源nguyên 乎hồ 既ký 有hữu 其kỳ 生sanh 安an 得đắc 無vô 死tử 生sanh 也dã 人nhân 之chi 始thỉ 也dã 死tử 也dã 人nhân 之chi 終chung 也dã 物vật 既ký 有hữu 始thỉ 終chung 人nhân 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 功công 德đức 黑hắc 暗ám 姉# 妹muội 相tương 隨tùy 有hữu 智trí 主chủ 人nhân 二nhị 俱câu 不bất 受thọ 此thử 則tắc 不bất 受thọ 其kỳ 生sanh 故cố 無vô 其kỳ 死tử 矣hĩ 且thả 夫phu 春xuân 必tất 有hữu 冬đông 晝trú 必tất 有hữu 夜dạ 其kỳ 有hữu 好hảo/hiếu 春xuân 而nhi 惡ác 冬đông 好hảo/hiếu 晝trú 而nhi 惡ác 夜dạ 豈khởi 不bất 大đại 愚ngu 乎hồ 生sanh 死tử 亦diệc 猶do 春xuân 冬đông 晝trú 夜dạ 何hà 所sở 好hiếu 惡ác 哉tai 又hựu 佛Phật 說thuyết 八bát 苦khổ 生sanh 居cư 其kỳ 一nhất 何hà 足túc 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 愚ngu 人nhân 不bất 了liễu 。 妄vọng 起khởi 愛ái 染nhiễm 取thủ 相tương/tướng 心tâm 下hạ 若nhược 取thủ 著trước 聲thanh 相tương/tướng 者giả 遭tao 毀hủy 則tắc 瞋sân 心tâm 貢cống 高cao 蒙mông 譽dự 則tắc 喜hỷ 心tâm 謙khiêm 下hạ 又hựu 得đắc 利lợi 則tắc 心tâm 高cao 遇ngộ 衰suy 則tắc 心tâm 下hạ 皆giai 由do 不bất 了liễu 。 相tương/tướng 空không 違vi 平bình 等đẳng 理lý 死tử 生sanh 糞phẩn 與dữ 食thực 者giả 覆phú 括quát 前tiền 偈kệ 四tứ 事sự 也dã 修Tu 多Đa 羅La 等đẳng 。 皆giai 以dĩ 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 比tỉ 對đối 合hợp 辨biện 悉tất 是thị 苦khổ 相tương/tướng 故cố 法pháp 華hoa 云vân 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 為vị 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 又hựu 前tiền 文văn 云vân 捨xả 身thân 命mạng 時thời 受thọ 大đại 苦khổ 惱não 。 受thọ 身thân 生sanh 時thời 復phục 大đại 苦khổ 惱não 糞phẩn 食thực 比tỉ 對đối 者giả 去khứ 貪tham 相tương/tướng 也dã 如như 摩ma 得đắc 伽già 云vân 若nhược 得đắc 食thực 時thời 觀quán 從tùng 倉thương 中trung 出xuất 地địa 中trung 以dĩ 糞phẩn 屎thỉ 和hòa 合hợp 種chủng 子tử 得đắc 生sanh 還hoàn 養dưỡng 糞phẩn 身thân 神thần 仙tiên 墮đọa 崖nhai 者giả 智trí 論luận 云vân 如như 五ngũ 百bách 仙tiên 人nhân 。 飛phi 行hành 時thời 聞văn 緊khẩn 陀đà 羅la 女nữ 歌ca 聲thanh 心tâm 著trước 狂cuồng 醉túy 皆giai 失thất 神thần 足túc 一nhất 時thời 墮đọa 地địa 等đẳng 視thị 聽thính 不bất 相tương 似tự 者giả 。 智trí 者giả 不bất 著trước 色sắc 聲thanh 。 雖tuy 終chung 日nhật 聽thính 而nhi 無vô 著trước 終chung 日nhật 視thị 而nhi 無vô 染nhiễm 又hựu 觀quán 聲thanh 生sanh 滅diệt 前tiền 後hậu 不bất 常thường 五ngũ 欲dục 無vô 實thật 如như 夢mộng 所sở 得đắc 故cố 凡phàm 夫phu 殊thù 不bất 相tương 似tự 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 所sở 見kiến 色sắc 與dữ 盲manh 等đẳng 。 所sở 聞văn 聲thanh 如như 響hưởng 等đẳng 所sở 齅khứu 香hương 與dữ 風phong 等đẳng 所sở 食thực 味vị 不bất 分phân 別biệt 。 受thọ 諸chư 觸xúc 如như 智trí 證chứng 。 知tri 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 相tướng 。 無vô 自tự 性tánh 無vô 他tha 性tánh 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 今kim 則tắc 無vô 滅diệt 。

誡giới 觀quán 身thân 心tâm 相tương/tướng 苦khổ 惱não 過quá 患hoạn 法pháp 第đệ 十thập 五ngũ

十thập 五ngũ 釋thích 過quá 患hoạn 篇thiên 前tiền 遭tao 風phong 動động 已dĩ 息tức 於ư 外ngoại 非phi 今kim 察sát 身thân 心tâm 令linh 知tri 於ư 內nội 患hoạn 故cố 立lập 此thử 位vị 以dĩ 次thứ 前tiền 篇thiên 謂vị 身thân 報báo 心tâm 動động 名danh 之chi 為vi 相tương/tướng 亦diệc 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 招chiêu 咎cữu 故cố 曰viết 苦khổ 惱não 過quá 患hoạn 也dã 。

身thân 相tướng 者giả 。

六lục 道đạo 異dị 類loại 陰ấm 大đại 假giả 成thành 感cảm 現hiện 前tiền 果quả 酬thù 過quá 去khứ 因nhân 故cố 名danh 身thân 相tướng 身thân 相tướng 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 種chủng 形hình 依y 正chánh 二nhị 報báo 各các 各các 差sai 別biệt 。 一nhất 人nhân 遍biến 受thọ 爾nhĩ 許hứa 種chủng 身thân 已dĩ 經kinh 。 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。

陰ấm 大đại 假giả 成thành 者giả 即tức 五ngũ 陰ấm 四tứ 大đại 。 假giả 合hợp 以dĩ 成thành 其kỳ 身thân 。 也dã 現hiện 前tiền 果quả 異dị 熟thục 果quả 也dã 過quá 去khứ 因nhân 即tức 引dẫn 業nghiệp 因nhân 也dã 身thân 有hữu 下hạ 以dĩ 對đối 下hạ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 塵trần 勞lao 故cố 如như 楞lăng 嚴nghiêm 十thập 二nhị 數số 生sanh 中trung 皆giai 約ước 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 為vi 數số 故cố 彼bỉ 云vân 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 飛phi 沈trầm 亂loạn 想tưởng 如như 是thị 故cố 有hữu 。 卵noãn 羯yết 邏la 籃# (# 此thử 云vân 凝ngưng 滑hoạt )# 流lưu 轉chuyển 國quốc 土thổ 。 乃nãi 至chí 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 新tân 故cố 亂loạn 想tưởng 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 化hóa 相tướng 羯yết 南nam 。 (# 此thử 云vân 硬ngạnh 肉nhục )# 流lưu 轉chuyển 國quốc 土thổ 。 此thử 則tắc 隨tùy 想tưởng 以dĩ 分phần/phân 眾chúng 形hình 一nhất 人nhân 下hạ 智trí 論luận 云vân 計kế 一nhất 劫kiếp 中trung 一nhất 人nhân 積tích 骨cốt 過quá 於ư 鞞bệ 浮phù 羅la 山sơn (# 此thử 云vân 天Thiên 竺Trúc 以dĩ 人nhân 常thường 見kiến 易dị 信tín 故cố 說thuyết )# 如như 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp 。 中trung 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 故cố 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 。 是thị 語ngữ 已dĩ 厭yếm 患hoạn 世thế 間gian 即tức 時thời 得đắc 道Đạo 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 具cụ 云vân 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 臘lạp 波ba 此thử 云vân 無vô 數số 時thời 分phần/phân 即tức 數số 中trung 最tối 多đa 者giả 最tối 少thiểu 者giả 號hiệu 一nhất 剎sát 那na 又hựu 云vân 僧Tăng 祇kỳ 是thị 劫kiếp 名danh 非phi 謂vị 無vô 其kỳ 數số 也dã 。

今kim 誡giới 觀quán 身thân 唯duy 及cập 人nhân 道đạo 一nhất 人nhân 有hữu 九cửu 萬vạn 九cửu 千thiên 。 毛mao 孔khổng 八bát 百bách 種chủng 風phong 出xuất 入nhập 其kỳ 中trung 八bát 萬vạn 戶hộ 虫trùng 。 遍biến 身thân 充sung 滿mãn 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 更cánh 互hỗ 發phát 動động 三tam 百bách 六lục 十thập 。 骨cốt 節tiết 迭điệt 相tương 依y 持trì 百bách 一nhất 十thập 苦khổ 無vô 時thời 不bất 受thọ 三tam 十thập 六lục 種chủng 。 不bất 淨tịnh 膿nùng 血huyết 。 合hợp 成thành 陰ấm 身thân 九cửu 孔khổng 漏lậu 瘡sang 穢uế 物vật 流lưu 出xuất 如như 上thượng 苦khổ 業nghiệp 始thỉ 成thành 一nhất 人nhân 賢hiền 聖thánh 捨xả 離ly 如như 除trừ 惡ác 病bệnh 。 故cố 名danh 觀quán 身thân 。

八bát 萬vạn 戶hộ 蟲trùng 如như 依y 髮phát 之chi 蟲trùng 名danh 髮phát 鐵thiết 依y 髑độc 髏lâu 蟲trùng 名danh 耳nhĩ 種chủng 等đẳng 各các 有hữu 其kỳ 名danh 如như 解giải 脫thoát 道đạo 論luận 第đệ 七thất 卷quyển 具cụ 明minh 三tam 百bách 六lục 十thập 。 骨cốt 節tiết 者giả 案án 解giải 脫thoát 道đạo 論luận 細tế 分phần/phân 有hữu 三tam 百bách 骨cốt 八bát 百bách 節tiết 故cố 彼bỉ 云vân 當đương 念niệm 身thân 自tự 性tánh 有hữu 九cửu 頭đầu 骨cốt 兩lưỡng 頰giáp 骨cốt 三tam 十thập 二nhị 齒xỉ 骨cốt 十thập 頂đảnh 骨cốt 十thập 四tứ 胸hung 骨cốt 二nhị 十thập 四tứ 脇hiếp 骨cốt 十thập 八bát 脊tích 骨cốt 兩lưỡng 額ngạch 骨cốt 六lục 十thập 四tứ 手thủ 骨cốt 六lục 十thập 四tứ 足túc 骨cốt 依y 肉nhục 六lục 十thập 四tứ 軟nhuyễn 骨cốt 此thử 三tam 百bách 骨cốt 有hữu 八bát 百bách 節tiết 又hựu 九cửu 百bách 筋cân 纏triền 肉nhục 一nhất 萬vạn 七thất 千thiên 腠thấu 八bát 萬vạn 髮phát 九cửu 萬vạn 九cửu 千thiên 。 毛mao 等đẳng 百bách 一nhất 十thập 苦khổ 者giả 備bị 如như 地địa 持trì 第đệ 七thất 卷quyển 列liệt 所sở 謂vị 集tập 苦khổ 變biến 易dị 生sanh 苦khổ 愚ngu 癡si 報báo 苦khổ 報báo 苦khổ 行hạnh 者giả 等đẳng 至chí 下hạ 更cánh 明minh 三tam 十thập 六lục 種chủng 。 者giả 大đại 論luận 云vân 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 薄bạc 皮bì 厚hậu 皮bì 筋cân 髓tủy 脾tì 腎thận 心tâm 膽đảm 肝can 肺phế 小tiểu 腸tràng 大đại 腸tràng 。 胃vị 胞bào 屎thỉ 尿niệu 垢cấu 汗hãn 淚lệ 洟di 涎tiên 唾thóa 膿nùng 血huyết 黃hoàng 白bạch 痰đàm 癊ấm 肪phương (# 音âm 方phương 腸tràng 中trung 脂chi 也dã )# san (# 薩tát 殘tàn 切thiết 胃vị 中trung 脂chi )# 腦não 膜mô 於ư 三tam 十thập 六lục 中trung 內nội 有hữu 十thập 二nhị 名danh 性tánh 不bất 淨tịnh 外ngoại 有hữu 十thập 二nhị 名danh 相tướng 不bất 淨tịnh 中trung 有hữu 十thập 二nhị 通thông 於ư 性tánh 相tướng 賢hiền 聖thánh 下hạ 遺di 教giáo 云vân 我ngã 今kim 得đắc 滅diệt 。 如như 除trừ 惡ác 病bệnh 。 馬mã 鳴minh 云vân 證chứng 成thành 可khả 疾tật 故cố 。

心tâm 相tương/tướng 者giả 。

一nhất 念niệm 之chi 間gian 。 九cửu 十thập 剎sát 那na 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 猶do 如như 電điện 光quang 。 塵trần 起khởi 識thức 生sanh 貪tham 境cảnh 招chiêu 報báo 經Kinh 云vân 貪tham 欲dục 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 瞋sân 恚khuể 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 愚ngu 癡si 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 等đẳng 分phần/phân 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 合hợp 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 塵trần 勞lao 一nhất 百bách 八bát 種chủng 煩phiền 惱não 五ngũ 百bách 四tứ 十thập 種chủng 受thọ 有hữu 九cửu 十thập 八bát 種chủng 使sử 故cố 名danh 觀quán 心tâm 。

剎sát 那na 者giả 俱câu 舍xá 云vân 對đối 法pháp 諸chư 師sư 說thuyết 如như 壯tráng 士sĩ 一nhất 疾tật 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 六lục 十thập 五ngũ 剎sát 那na 如như 是thị 名danh 為vi 。 一nhất 剎sát 那na 量lượng 又hựu 一nhất 剎sát 那na 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 者giả 此thử 約ước 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 明minh 四tứ 相tương/tướng 也dã 生sanh 相tương/tướng 最tối 細tế 滅diệt 相tương/tướng 最tối 麤thô 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 生sanh 已dĩ 即tức 住trụ 住trụ 久cửu 故cố 異dị 異dị 終chung 則tắc 滅diệt 也dã 如như 電điện 者giả 言ngôn 疾tật 速tốc 也dã 陰âm 陽dương 激kích 曜diệu 曰viết 電điện 釋thích 名danh 云vân 電điện 殄điễn 也dã 乍sạ 見kiến 則tắc 殄điễn 滅diệt 也dã 塵trần 起khởi 下hạ 如như 色sắc 塵trần 起khởi 時thời 牽khiên 眼nhãn 識thức 生sanh 貪tham 著trước 好hảo/hiếu 境cảnh 即tức 招chiêu 惡ác 報báo 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 者giả 真Chân 諦Đế 准chuẩn 十thập 使sử 經Kinh 云vân 以dĩ 貪tham 等đẳng 十thập 為vi 根căn 本bổn 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 。 慢mạn 疑nghi 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 邪tà 見kiến 見kiến 取thủ 戒giới 禁cấm 取thủ 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 九cửu 隨tùy 眠miên 一nhất 即tức 成thành 十thập 十thập 即tức 成thành 百bách 前tiền 後hậu 等đẳng 分phần/phân 各các 一nhất 百bách (# 成thành 三tam 百bách )# 置trí 本bổn 一nhất 百bách 就tựu 前tiền 後hậu 二nhị 百bách 中trung 又hựu 各các 以dĩ 十thập 使sử 為vi 方phương 便tiện 二nhị 百bách 即tức 成thành 二nhị 千thiên (# 并tinh 前tiền 成thành 二nhị 千thiên 一nhất 百bách 。 )# 約ước 五ngũ 類loại 眾chúng 生sanh 謂vị 多đa 貪tham 多đa 瞋sân 多đa 癡si 著trước 我ngã 思tư 覺giác 五ngũ 品phẩm 各các 二nhị 千thiên 一nhất 百bách 。 (# 成thành 一nhất 萬vạn 五ngũ 百bách )# 配phối 已dĩ 起khởi 未vị 起khởi 成thành 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 又hựu 配phối 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 分phần/phân 此thử 四tứ 各các 有hữu 二nhị 萬vạn 。 一nhất 千thiên 成thành 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 也dã 等đẳng 分phần/phân 心tâm 者giả 即tức 其kỳ 貪tham 瞋sân 癡si 均quân 等đẳng 也dã 百bách 八bát 煩phiền 惱não 。 者giả 准chuẩn 智trí 論luận 六lục 根căn 各các 三tam 受thọ (# 苦khổ 樂lạc 捨xả 受thọ 。 三tam 六lục 成thành 十thập 八bát 受thọ )# 三tam 受thọ 對đối 三tam 塵trần (# 好hảo 惡ác 平bình 平bình 亦diệc 計kế 十thập 八bát 塵trần 并tinh 上thượng 十thập 八bát 受thọ 都đô 合hợp 三tam 十thập 六lục 。 煩phiền 惱não )# 復phục 歷lịch 三tam 世thế 共cộng 成thành 百bách 八bát 五ngũ 百bách 四tứ 十thập 種chủng 受thọ 未vị 暇hạ 撿kiểm 配phối 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 有hữu 八bát 十thập 八bát 使sử 三tam 界giới 思tư 惑hoặc 有hữu 十thập 使sử 如như 下hạ 所sở 明minh 此thử 皆giai 由do 不bất 了liễu 。 真chân 心tâm 妄vọng 致trí 紛phân 動động 役dịch 惱não 眾chúng 生sanh 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。

若nhược 入nhập 安an 般ban 觀quán 法pháp 心tâm 所sở 漸tiệm 息tức 乃nãi 至chí 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 還hoàn 歸quy 一nhất 真chân 清thanh 淨tịnh 心tâm 中trung 。 此thử 清thanh 淨tịnh 心tâm 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 名danh 真chân 常thường 法Pháp 身thân 無vô 心tâm 之chi 心tâm 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

安an 般ban 觀quán 即tức 數sổ 息tức 觀quán 如như 下hạ 本bổn 篇thiên 翻phiên 辨biện 九cửu 次thứ 第đệ 者giả 即tức 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 處xứ 并tinh 滅diệt 盡tận 定định 也dã 還hoàn 下hạ 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 也dã 以dĩ 修tu 諸chư 禪thiền 定định 。 發phát 真chân 智trí 慧tuệ 斷đoạn 除trừ 結kết 惑hoặc 則tắc 委ủy 彼bỉ 不bất 起khởi 復phục 性tánh 旋toàn 湛trạm 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 也dã 此thử 心tâm 既ký 覺giác 故cố 曰viết 佛Phật 性tánh 又hựu 非phi 變biến 滅diệt 故cố 曰viết 真chân 常thường 法Pháp 身thân 實thật 無vô 覺giác 之chi 覺giác 不bất 象tượng 之chi 象tượng 故cố 曰viết 無vô 心tâm 之chi 心tâm 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 也dã 起khởi 信tín 云vân 以dĩ 遠viễn 離ly 微vi 細tế 念niệm 故cố 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 心tâm 即tức 常thường 住trụ 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 是thị 故cố 修tu 多đa 羅la 說thuyết 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 能năng 觀quán 無vô 念niệm 則tắc 為vi 向hướng 佛Phật 智trí 故cố 藏tạng 師sư 釋thích 云vân 在tại 因Nhân 地Địa 時thời 雖tuy 未vị 離ly 念niệm 能năng 觀quán 如như 是thị 無vô 念niệm 道Đạo 理lý 說thuyết 此thử 能năng 觀quán 為vi 向hướng 佛Phật 智trí 以dĩ 是thị 證chứng 知tri 佛Phật 地địa 無vô 念niệm 此thử 是thị 舉cử 因nhân 望vọng 果quả 說thuyết 也dã 如như 是thị 下hạ 結kết 歸quy 淨tịnh 心tâm 。

偈kệ 曰viết 。

廢phế 緣duyên 託thác 淨tịnh 境cảnh 。 正chánh 命mạng 自tự 養dưỡng 身thân 。 諦đế 觀quán 虗hư 空không 心tâm 。

隨tùy 分phần/phân 得đắc 解giải 脫thoát 。 貪tham 瞋sân 若nhược 欲dục 起khởi 。 觀quán 空không 以dĩ 止chỉ 遏át 。

河hà 沙sa 煩phiền 惱não 根căn 。 定định 力lực 能năng 斷đoạn 割cát 。

癈phế 緣duyên 下hạ 既ký 觀quán 身thân 心tâm 差sai 變biến 妄vọng 受thọ 輪luân 轉chuyển 當đương 宜nghi 癈phế 滅diệt 塵trần 緣duyên 安an 心tâm 淨tịnh 境cảnh 淨tịnh 境cảnh 者giả 即tức 諸chư 三tam 昧muội 也dã 正chánh 命mạng 者giả 當đương 以dĩ 淨tịnh 智trí 通thông 除trừ 三tam 業nghiệp 中trung 五ngũ 邪tà 四tứ 邪tà 活hoạt 命mạng 住trụ 清thanh 淨tịnh 正chánh 命mạng 以dĩ 養dưỡng 身thân 也dã 身thân 若nhược 恊# 下hạ 韻vận 應ưng 作tác 活hoạt 字tự 諦đế 觀quán 下hạ 以dĩ 空không 滅diệt 有hữu 則tắc 能năng 廢phế 眾chúng 緣duyên 緣duyên 不bất 妄vọng 生sanh 隨tùy 分phần/phân 得đắc 脫thoát 若nhược 又hựu 觀quán 空không 而nhi 不bất 滯trệ 空không 方phương 。 名danh 真chân 解giải 脫thoát 。

專chuyên 定định 不bất 修tu 智trí 。 小Tiểu 乘Thừa 非phi 大đại 慧tuệ 。 雖tuy 復phục 苦khổ 身thân 行hành 。

徒đồ 自tự 歷lịch 年niên 歲tuế 。 定định 慧tuệ 平bình 等đẳng 修tu 。 方phương 知tri 佛Phật 性tánh 體thể 。

直trực 至chí 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 況huống 世thế 間gian 諦đế 。

專chuyên 定định 下hạ 以dĩ 定định 但đãn 伏phục 除trừ 慧tuệ 方phương 真chân 斷đoạn 故cố 勸khuyến 修tu 智trí 也dã 又hựu 三tam 乘thừa 之chi 人nhân 雜tạp 有hữu 智trí 慧tuệ 而nhi 慧tuệ 非phi 大đại 焉yên 徒đồ 自tự 苦khổ 形hình 彌di 歷lịch 年niên 數số 定định 慧tuệ 下hạ 示thị 雙song 修tu 謂vị 若nhược 定định 慧tuệ 雙song 運vận 離ly 於ư 偏thiên 修tu 則tắc 名danh 平bình 等đẳng 。 由do 平bình 等đẳng 故cố 。 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 即tức 名danh 見kiến 佛Phật 。 性tánh 體thể 矣hĩ 直trực 下hạ 舉cử 勝thắng 況huống 劣liệt 也dã 以dĩ 定định 慧tuệ 故cố 能năng 至chí 佛Phật 果Quả 況huống 世thế 間gian 諦đế 乎hồ 。

淨tịnh 心tâm 誡giới 觀quán 發phát 真chân 鈔sao 中trung 本bổn

淨Tịnh 心Tâm 誡Giới 觀Quán 發Phát 真Chân 鈔Sao 卷quyển 中trung 末mạt

誡giới 觀quán 詐trá 善thiện 揚dương 名danh 口khẩu 清thanh 心tâm 濁trược 法pháp 第đệ 十thập 六lục

十thập 六lục 釋thích 心tâm 濁trược 篇thiên 形hình 異dị 心tâm 乖quai 既ký 觀quán 為vi 重trọng/trùng 患hoạn 外ngoại 揚dương 內nội 穢uế 豈khởi 曰viết 於ư 正chánh 修tu 故cố 次thứ 前tiền 篇thiên 以dĩ 立lập 茲tư 位vị 謂vị 不bất 實thật 妄vọng 施thí 稱xưng 詐trá 善thiện 規quy 求cầu 虗hư 響hưởng 號hiệu 揚dương 名danh 說thuyết 己kỷ 功công 德đức 名danh 口khẩu 清thanh 意ý 專chuyên 得đắc 利lợi 曰viết 心tâm 濁trược 也dã 。

聖thánh 賢hiền 密mật 行hành 內nội 智trí 外ngoại 愚ngu 凡phàm 夫phu 狂cuồng 癡si 內nội 愚ngu 外ngoại 智trí 未vị 有hữu 戒giới 定định 現hiện 戒giới 定định 相tương/tướng 彰chương 揚dương 善thiện 名danh 招chiêu 引dẫn 利lợi 養dưỡng 隱ẩn 匿nặc 垢cấu 過quá 外ngoại 顯hiển 清thanh 白bạch 常thường 向hướng 道đạo 俗tục 說thuyết 己kỷ 功công 德đức 。

密mật 行hành 謂vị 薀# 己kỷ 善thiện 行hành 不bất 欲dục 彰chương 外ngoại 也dã 又hựu 內nội 實thật 有hữu 智trí 而nhi 似tự 於ư 愚ngu 老lão 子tử 云vân 明minh 道đạo 若nhược 昧muội 凡phàm 夫phu 反phản 此thử 故cố 曰viết 內nội 愚ngu 外ngoại 智trí 言ngôn 內nội 實thật 愚ngu 暗ám 而nhi 外ngoại 虧khuy 聰thông 智trí 也dã 說thuyết 己kỷ 功công 德đức 者giả 自tự 伐phạt 其kỳ 善thiện 也dã 顏nhan 淵uyên 曰viết 願nguyện 無vô 伐phạt 善thiện 尚thượng 書thư 云vân 汝nhữ 惟duy 不bất 矜căng 天thiên 下hạ 莫mạc 與dữ 汝nhữ 爭tranh 能năng 汝nhữ 惟duy 不bất 伐phạt 天thiên 下hạ 莫mạc 與dữ 汝nhữ 爭tranh 功công 史sử 記ký 老lão 子tử 謂vị 孔khổng 子tử 曰viết 夫phu 良lương 賈cổ 深thâm 藏tạng 若nhược 虗hư 君quân 子tử 盛thịnh 德đức 容dung 貌mạo 若nhược 愚ngu 去khứ 子tử 之chi 驕kiêu 氣khí 與dữ 多đa 欲dục 熊hùng 色sắc 興hưng 淫dâm 志chí 是thị 皆giai 無vô 益ích 於ư 子tử 之chi 身thân 況huống 釋Thích 氏thị 乎hồ 。

經Kinh 云vân 此thử 是thị 無vô 刀đao 大đại 賊tặc 罪tội 於ư 劫kiếp 掠lược 誑cuống 詐trá 犯phạm 重trọng/trùng 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 詐trá 善thiện 之chi 人nhân 具cụ 足túc 五ngũ 業nghiệp 一nhất 者giả 天thiên 神thần 不bất 護hộ 證chứng 知tri 缺khuyết 戒giới 受thọ 施thí 二nhị 者giả 五ngũ 千thiên 大đại 鬼quỷ 。 常thường 遮già 其kỳ 前tiền 。 唱xướng 言ngôn 大đại 賊tặc 掃tảo 其kỳ 脚cước 迹tích 三tam 者giả 或hoặc 於ư 現hiện 世thế 得đắc 大đại 衰suy 惱não 四tứ 者giả 常thường 不bất 值trị 佛Phật 。 生sanh 邪tà 見kiến 家gia 。 五ngũ 者giả 自tự 欺khi 亦diệc 欺khi 誑cuống 他tha 自tự 受thọ 苦khổ 報báo 施thí 主chủ 無vô 果quả 是thị 為vi 五ngũ 業nghiệp 。

無vô 刀đao 大đại 賊tặc 者giả 雖tuy 無vô 刀đao 杖trượng 。 而nhi 灒tán 掠lược 彼bỉ 利lợi 非phi 賊tặc 是thị 何hà 律luật 中trung 凡phàm 損tổn 五ngũ 錢tiền 即tức 大đại 盜đạo 故cố 言ngôn 大đại 賊tặc 也dã 掠lược (# 力lực 讓nhượng 切thiết )# 奪đoạt 取thủ 也dã 闕khuyết 戒giới 等đẳng 者giả 律luật 云vân 不bất 闕khuyết 不bất 穿xuyên 漏lậu 無vô 染nhiễm 污ô 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 不bất 闕khuyết 不bất 犯phạm 第đệ 二nhị 篇thiên 不bất 穿xuyên 不bất 犯phạm 三tam 四tứ 聚tụ 無vô 染nhiễm 污ô 謂vị 餘dư 篇thiên 聚tụ 受thọ 施thí 梵Phạm 網võng 經Kinh 云vân 若nhược 佛Phật 子tử 信tín 心tâm 出xuất 家gia 。 受thọ 佛Phật 正chánh 戒giới 。 故cố 起khởi 心tâm 毀hủy 犯phạm 聖thánh 戒giới 者giả 。 不bất 得đắc 受thọ 一nhất 切thiết 檀đàn 越việt 供cúng 養dường 。 亦diệc 不bất 得đắc 國quốc 王vương 地địa 上thượng 行hành 。 不bất 得đắc 飲ẩm 國quốc 王vương 水thủy 。 五ngũ 千thiên 大đại 鬼quỷ 。 常thường 遮già 其kỳ 前tiền 。 鬼quỷ 言ngôn 大đại 賊tặc 若nhược 入nhập 房phòng 舍xá 。 城thành 邑ấp 宅trạch 中trung 。 鬼quỷ 復phục 掃tảo 其kỳ 脚cước 跡tích 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 咸hàm 皆giai 罵mạ 言ngôn 佛Phật 法Pháp 中trung 賊tặc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 眼nhãn 。 不bất 欲dục 見kiến 犯phạm 戒giới 之chi 人nhân 。 畜súc 生sanh 無vô 異dị 。 木mộc 頭đầu 無vô 異dị 。 施thí 主chủ 無vô 果quả 者giả 無vô 布bố 施thí 福phước 報báo 也dã 。

是thị 以dĩ 誡giới 汝nhữ 推thôi 直trực 於ư 人nhân 引dẫn 曲khúc 向hướng 己kỷ 祕bí 善thiện 陰ấm 德đức 似tự 不bất 能năng 言ngôn 何hà 以dĩ 故cố 善thiện 如như 金kim 玉ngọc 不bất 用dụng 他tha 知tri 惡ác 如như 糞phẩn 土thổ 不bất 須tu 藏tàng 覆phú 糞phẩn 土thổ 之chi 法pháp 貴quý 在tại 早tảo 除trừ 細tế 貨hóa 寶bảo 物vật 默mặc 然nhiên 牢lao 掌chưởng 。

推thôi 直trực 下hạ 二nhị 句cú 出xuất 沙Sa 彌Di 戒giới 經kinh 今kim 謂vị 彼bỉ 雖tuy 實thật 曲khúc 而nhi 己kỷ 實thật 直trực 常thường 令linh 及cập 己kỷ 於ư 他tha 也dã 老lão 子tử 云vân 大đại 直trực 若nhược 曲khúc 唐đường 玄huyền 宗tông 注chú 云vân 直trực 而nhi 不bất 肆tứ 故cố 若nhược 屈khuất 又hựu 律luật 云vân 應ưng 自tự 卑ty 下hạ 如như 拭thức 塵trần 巾cân (# 謂vị 攬lãm 穢uế 歸quy 己kỷ 也dã )# 祕bí 下hạ 內nội 韞# 其kỳ 善thiện 曰viết 祕bí 闇ám 施thí 其kỳ 德đức 曰viết 陰ấm 淳thuần 淳thuần 然nhiên 似tự 不bất 能năng 言ngôn 者giả 伯bá 陽dương 云vân 大đại 辨biện 若nhược 訥nột 。

知tri 足túc 之chi 性tánh 不bất 求cầu 好hảo/hiếu 名danh 少thiểu 欲dục 寂tịch 靜tĩnh 寧ninh 懼cụ 惡ác 響hưởng 計kế 我ngã 之chi 人nhân 。 欲dục 得đắc 名danh 利lợi 察sát 身thân 無vô 我ngã 名danh 利lợi 安an 在tại 名danh 利lợi 俱câu 空không 離ly 我ngã 即tức 實thật 滅diệt 於ư 空không 實thật 正chánh 入nhập 平bình 等đẳng 能năng 捨xả 名danh 利lợi 是thị 為vi 淨tịnh 心tâm 欲dục 得đắc 淨tịnh 土độ 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 隨tùy 汝nhữ 心tâm 淨tịnh 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

惡ác 響hưởng 響hưởng 即tức 聲thanh 也dã 以dĩ 少thiểu 欲dục 故cố 則tắc 無vô 懼cụ 於ư 馳trì 求cầu 惡ác 聲thanh 察sát 身thân 下hạ 觀quán 察sát 自tự 身thân 既ký 無vô 主chủ 宰tể 自tự 在tại 之chi 我ngã 則tắc 外ngoại 之chi 名danh 利lợi 有hữu 何hà 所sở 屬thuộc 若nhược 了liễu 此thử 空không 即tức 見kiến 實thật 理lý 以dĩ 實thật 遣khiển 空không 實thật 亦diệc 非phi 有hữu 空không 。 實thật 俱câu 蕩đãng 則tắc 無vô 取thủ 捨xả 。 故cố 曰viết 正chánh 入nhập 平bình 等đẳng 能năng 捨xả 下hạ 結kết 歸quy 淨tịnh 心tâm 隨tùy 汝nhữ 下hạ 引dẫn 淨tịnh 名danh 為vi 證chứng 肇triệu 師sư 云vân 淨tịnh 土độ 蓋cái 是thị 心tâm 之chi 影ảnh 響hưởng 耳nhĩ 夫phu 欲dục 響hưởng 順thuận 必tất 和hòa 其kỳ 聲thanh 欲dục 影ảnh 端đoan 必tất 正chánh 其kỳ 形hình 此thử 報báo 應ứng 之chi 定định 數số 。

偈kệ 曰viết 。

出xuất 家gia 行hành 非phi 法pháp 。 感cảm 得đắc 多đa 衰suy 惱não 。 危nguy 苦khổ 隨tùy 念niệm 豐phong 。

安an 樂lạc 稱xưng 情tình 少thiểu 。 天thiên 神thần 不bất 愛ái 護hộ 。 魔ma 事sự 數sác 來lai 擾nhiễu 。

死tử 時thời 懷hoài 恐khủng 懼cụ 。 長trường/trưởng 劫kiếp 墮đọa 惡ác 道đạo 。 善thiện 德đức 深thâm 密mật 藏tạng 。

其kỳ 猶do 摩ma 尼ni 寶bảo 。 過quá 惡ác 悉tất 除trừ 滅diệt 。 理lý 同đồng 苗miêu 邊biên 草thảo 。

真chân 行hành 不bất 求cầu 名danh 。 戒giới 定định 內nội 明minh 了liễu 。 詐trá 善thiện 覆phú 藏tàng 惡ác 。

佛Phật 法Pháp 中trung 非phi 好hảo/hiếu 。 諦đế 觀quán 此thử 誡giới 文văn 。 繫hệ 意ý 開khai 懷hoài 抱bão 。

一nhất 切thiết 障chướng 道đạo 因nhân 。 懺sám 悔hối 更cánh 莫mạc 造tạo 。

出xuất 家gia 下hạ 八bát 句cú 通thông 頌tụng 衰suy 惱não 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 示thị 危nguy 苦khổ 下hạ 四tứ 句cú 出xuất 在tại 世thế 惱não 相tương/tướng 以dĩ 危nguy 險hiểm 苦khổ 厄ách 由do 眾chúng 生sanh 惑hoặc 業nghiệp 所sở 招chiêu 故cố 易dị 豐phong 滿mãn 也dã 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 適thích 意ý 既ký 內nội 無vô 美mỹ 德đức 可khả 當đương 故cố 稱xưng 情tình 者giả 少thiểu 是thị 以dĩ 天thiên 神thần 不bất 護hộ 而nhi 魔ma 徒đồ 致trí 擾nhiễu 也dã 死tử 時thời 下hạ 二nhị 句cú 據cứ 沒một 後hậu 惱não 相tương/tướng 釋thích 名danh 云vân 人nhân 始thỉ 氣khí 絕tuyệt 曰viết 死tử 死tử 澌tư 也dã 就tựu 消tiêu 澌tư 也dã 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 智trí 士sĩ 覺giác 過quá 尋tầm 智trí 厭yếm 蕩đãng 愚ngu 夫phu 縱túng/tung 罪tội 初sơ 無vô 改cải 悔hối 身thân 心tâm 強cường 健kiện 放phóng 逸dật 刑hình 科khoa 要yếu 至chí 死tử 時thời 方phương 生sanh 怖bố 畏úy 以dĩ 色sắc 力lực 廔# 顇# 神thần 慮lự 無vô 歸quy 自tự 知tri 佛Phật 賊tặc 臟tạng 狀trạng 業nghiệp 現hiện 苦khổ 具cụ 將tương 臨lâm 何hà 得đắc 不bất 畏úy 是thị 以dĩ 律luật 主chủ 懸huyền 知tri 濁trược 世thế 非phi 死tử 不bất 憂ưu 故cố 曰viết 死tử 時thời 懷hoài 恐khủng 懼cụ 等đẳng 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 生sanh 死tử 。 相tương 續tục 生sanh 從tùng 順thuận 習tập 。 死tử 從tùng 變biến 流lưu 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 未vị 捨xả 燸nhu 觸xúc 一nhất 生sanh 善thiện 惡ác 。 俱câu 時thời 頓đốn 現hiện 。 善thiện 德đức 下hạ 六lục 句cú 頌tụng 上thượng 內nội 智trí 外ngoại 愚ngu 人nhân 摩ma 尼ni 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 末mạt 尼ni 此thử 云vân 離ly 垢cấu 言ngôn 此thử 珠châu 光quang 淨tịnh 不bất 為vi 垢cấu 穢uế 所sở 染nhiễm 。 也dã 又hựu 云vân 增tăng 長trưởng 謂vị 此thử 寶bảo 必tất 增tăng 長trưởng 威uy 德đức 。 也dã 喻dụ 上thượng 善thiện 德đức 苗miêu 邊biên 草thảo 者giả 嘉gia 苗miêu 之chi 邊biên 既ký 有hữu 野dã 草thảo 不bất 令linh 久cửu 茂mậu 必tất 須tu 速tốc 耘vân 喻dụ 上thượng 過quá 惡ác 早tảo 須tu 除trừ 去khứ 詐trá 善thiện 下hạ 二nhị 句cú 頌tụng 上thượng 內nội 愚ngu 外ngoại 智trí 人nhân 諦đế 觀quán 下hạ 四tứ 句cú 結kết 觀quán 繫hệ 意ý 則tắc 心tâm 常thường 覺giác 察sát 開khai 懷hoài 則tắc 內nội 不bất 覆phú 藏tàng 障chướng 道đạo 則tắc 以dĩ 惡ác 為vi 因nhân 莫mạc 造tạo 則tắc 要yếu 斷đoạn 後hậu 習tập 。

誡giới 觀quán 眾chúng 生sanh 各các 著trước 依y 正chánh 二nhị 報báo 法pháp 第đệ 十thập 七thất

十thập 七thất 釋thích 二nhị 報báo 篇thiên 三tam 業nghiệp 諂siểm 詐trá 是thị 內nội 愚ngu 所sở 造tạo 務vụ 在tại 早tảo 除trừ 六lục 道đạo 依y 正chánh 為vi 羣quần 迷mê 所sở 躭đam 理lý 須tu 速tốc 厭yếm 故cố 次thứ 前tiền 篇thiên 以dĩ 立lập 茲tư 位vị 謂vị 六lục 道đạo 各các 起khởi 迷mê 戀luyến 計kế 於ư 自tự 身thân 及cập 所sở 住trụ 境cảnh 故cố 曰viết 各các 著trước 依y 正chánh 二nhị 報báo 。

三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 住trụ 著trước 堅kiên 牢lao 為vi 貪tham 二nhị 報báo 障chướng 於ư 解giải 脫thoát 。

堅kiên 牢lao 者giả 非phi 解giải 脫thoát 也dã 貪tham 下hạ 即tức 貪tham 於ư 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 等đẳng 所sở 依y 及cập 著trước 己kỷ 身thân 等đẳng 由do 是thị 業nghiệp 故cố 障chướng 修tu 出xuất 離ly 。

非Phi 非Phi 想Tưởng 天Thiên 。 自tự 謂vị 涅Niết 槃Bàn 果quả 報báo 終chung 極cực 懷hoài 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 逸dật 三tam 塗đồ 。

非phi 非phi 想tưởng 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 識thức 性tánh 不bất 動động 。 (# 識thức 性tánh 者giả 標tiêu 有hữu 細tế 想tưởng 不bất 動động 者giả 標tiêu 無vô 麤thô 想tưởng )# 以dĩ 滅diệt 窮cùng 研nghiên 。 (# 釋thích 上thượng 不bất 動động 義nghĩa 前tiền 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 猶do 用dụng 心tâm 窮cùng 研nghiên 令linh 識thức 心tâm 與dữ 無vô 所sở 有hữu 法pháp 。 相tương 應ứng 今kim 此thử 一nhất 天thiên 研nghiên 窮cùng 心tâm 滅diệt 伏phục 令linh 不bất 動động 故cố 云vân 以dĩ 滅diệt 窮cùng 研nghiên 。 也dã )# 於ư 無vô 盡tận 中trung 。 發phát 宣tuyên 盡tận 性tánh 。 如như 存tồn 不bất 存tồn 。 若nhược 盡tận 非phi 盡tận 。 (# 此thử 釋thích 竹trúc 相tương/tướng 是thị 依y 此thử 識thức 不bất 動động 之chi 處xứ 故cố 云vân 於ư 無vô 盡tận 中trung 。 辨biện 為vi 非phi 想tưởng 故cố 云vân 發phát 宣tuyên 盡tận 性tánh 。 雖tuy 見kiến 盡tận 而nhi 識thức 在tại 故cố 云vân 若nhược 盡tận 非phi 盡tận 。 雖tuy 見kiến 在tại 而nhi 不bất 起khởi 故cố 云vân 如như 存tồn 不bất 存tồn 。 也dã )# 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 為vi 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 (# 此thử 則tắc 第đệ 六lục 識thức 麤thô 想tưởng 不bất 起khởi 仍nhưng 有hữu 細tế 分phần/phân 及cập 賴lại 耶da 流lưu 注chú 不bất 息tức 故cố 約ước 此thử 義nghĩa 以dĩ 立lập 其kỳ 名danh 耳nhĩ )# 自tự 謂vị 下hạ 智trí 者giả 云vân 於ư 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。 雖tuy 離ly 麤thô 煩phiền 惱não 而nhi 亦diệc 有hữu 十thập 種chủng 細tế 法pháp 以dĩ 其kỳ 無vô 麤thô 煩phiền 惱não 故cố 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 謂vị 是thị 涅Niết 槃Bàn 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 無vô 漏lậu 正Chánh 道Đạo 出xuất 過quá 相tương/tướng 有hữu 名danh 為vi 增tăng 上thượng 然nhiên 於ư 增tăng 上thượng 之chi 法Pháp 。 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 名danh 之chi 為vi 慢mạn 不bất 免miễn 下hạ 如như 鬱uất 頭đầu 藍lam 子tử 生sanh 彼bỉ 天thiên 已dĩ 。 後hậu 為vi 飛phi 狸li 復phục 墮đọa 地địa 獄ngục 。 (# 婆bà 沙sa 云vân 飛phi 狸li 身thân 廣quảng 五ngũ 千thiên 由do 旬tuần 。 長trường/trưởng 八bát 百bách 由do 旬tuần 。 殺sát 害hại 眾chúng 生sanh 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 無vô 能năng 免miễn 者giả )# 。

色sắc 界giới 眾chúng 生sanh 貪tham 著trước 禪thiền 味vị 。 自tự 謂vị 安an 樂lạc 更cánh 無vô 過quá 者giả 。 復phục 念niệm 身thân 光quang 宮cung 殿điện 明minh 淨tịnh 我ngã 果quả 最tối 勝thắng 。

色sắc 界giới 者giả 通thông 包bao 十thập 八bát 天thiên 即tức 第đệ 四tứ 禪thiền 有hữu 九cửu 天thiên 下hạ 三tam 禪thiền 各các 三tam 天thiên 也dã 禪thiền 味vị 者giả 以dĩ 著trước 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 滋tư 味vị 也dã 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 清thanh 淨tịnh 心tâm 中trung 。 諸chư 漏lậu 不bất 動động 。 名danh 為vi 初Sơ 禪Thiền 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 中trung 。 麤thô 漏lậu 已dĩ 伏phục 。 名danh 為vi 二Nhị 禪Thiền 。 安an 隱ẩn 心tâm 中trung 。 歡hoan 喜hỷ 畢tất 具cụ 。 名danh 為vi 三Tam 禪Thiền 。 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 。 功công 用dụng 純thuần 熟thục 。 名danh 為vi 四Tứ 禪Thiền 。 由do 非phi 正chánh 修tu 真chân 三tam 摩ma 地địa 。 亦diệc 不bất 免miễn 於ư 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 身thân 光quang 著trước 正chánh 報báo 也dã 宮cung 殿điện 著trước 依y 報báo 也dã 。

欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 。 性tánh 多đa 放phóng 逸dật 貪tham 五ngũ 欲dục 樂lạc 。 不bất 覺giác 無vô 常thường 。 天thiên 福phước 盡tận 還hoàn 歸quy 惡ác 道đạo 。

欲dục 界giới 者giả 包bao 六lục 天thiên 也dã 即tức 四Tứ 天Thiên 王Vương 忉Đao 利Lợi 燄diệm 摩ma 兜Đâu 率Suất 變biến 化hóa 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。 也dã 性tánh 多đa 下hạ 謂vị 下hạ 三tam 天thiên 放phóng 逸dật 上thượng 二nhị 天thiên 根căn 鈍độn 唯duy 兜Đâu 率Suất 一nhất 天thiên 於ư 六lục 欲dục 中trung 勝thắng 今kim 約ước 多đa 分phần 而nhi 論luận 也dã 。

薄bạc 地địa 凡phàm 夫phu 臰# 身thân 隔cách 陋lậu 果quả 報báo 卑ty 劣liệt 起khởi 大đại 憍kiêu 慢mạn 。 各các 恃thị 我ngã 見kiến 謂vị 此thử 人nhân 中trung 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 更cánh 無vô 過quá 者giả 。

薄bạc 地địa (# 上thượng 補bổ 各các 切thiết )# 文văn 選tuyển 注chú 云vân 薄bạc 逼bức 也dã 謂vị 逼bức 下hạ 地địa 而nhi 居cư 耳nhĩ 此thử 通thông 收thu 四tứ 洲châu 人nhân 也dã 。

畜súc 生sanh 萬vạn 類loại 巢sào 居cư 穴huyệt 處xứ 各các 愛ái 壽thọ 命mạng 不bất 願nguyện 人nhân 天thiên 不bất 嫌hiềm 己kỷ 身thân 不bất 希hy 淨tịnh 土độ 此thử 雜tạp 類loại 身thân 一nhất 身thân 遍biến 受thọ 乃nãi 至chí 毒độc 蛇xà 屏bính 虫trùng 之chi 類loại 悉tất 愛ái 壽thọ 命mạng 貪tham 著trước 住trú 處xứ 不bất 覺giác 身thân 中trung 同đồng 有hữu 佛Phật 性tánh 。

巢sào 居cư 說thuyết 文văn 云vân 鳥điểu 在tại 木mộc 上thượng 曰viết 巢sào 穴huyệt 處xứ 地địa 窟quật 而nhi 居cư 也dã 說thuyết 文văn 云vân 在tại 穴huyệt 曰viết 窠khòa (# 口khẩu 和hòa 切thiết )# 身thân 遍biến 受thọ 者giả 即tức 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 。 含hàm 蠢xuẩn 蝡nhuyễn 動động 。 無vô 不bất 遍biến 受thọ 久cửu 在tại 癡si 暗ám 都đô 亡vong 所sở 知tri 下hạ 為vi 廁trắc 蟲trùng 尚thượng 躭đam 依y 正chánh 皆giai 欲dục 久cửu 於ư 壽thọ 命mạng 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 類loại 。 無vô 不bất 愛ái 壽thọ 命mạng 。 哀ai 此thử 沈trầm 困khốn 反phản 之chi 尚thượng 遠viễn 豈khởi 覺giác 一nhất 靈linh 佛Phật 性tánh 未vị 嘗thường 有hữu 異dị 。

然nhiên 此thử 諸chư 身thân 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 隨tùy 業nghiệp 轉chuyển 換hoán 。 無vô 暫tạm 停đình 時thời 。

隨tùy 業nghiệp 轉chuyển 換hoán 者giả 如như 有hữu 漏lậu 業nghiệp 若nhược 善thiện 則tắc 轉chuyển 換hoán 惡ác 趣thú 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 有hữu 漏lậu 業nghiệp 如như 惡ác 則tắc 轉chuyển 換hoán 善thiện 趣thú 墜trụy 三tam 塗đồ 內nội 如như 是thị 輪luân 轉chuyển 略lược 未vị 休hưu 止chỉ 故cố 曰viết 無vô 暫tạm 停đình 息tức 也dã 。

汝nhữ 可khả 諦đế 觀quán 當đương 起khởi 厭yếm 離ly 勤cần 求cầu 方phương 便tiện 。 脫thoát 於ư 生sanh 死tử 依y 正chánh 二nhị 報báo 漸tiệm 證chứng 法Pháp 身thân 巍nguy 巍nguy 不bất 動động 至chí 得đắc 如như 是thị 覺giác 悟ngộ 除trừ 諸chư 疑nghi 惑hoặc 。 決quyết 定định 誠thành 信tín 名danh 為vi 淨tịnh 信tín 。

諦đế 觀quán 審thẩm 諦đế 觀quán 上thượng 諸chư 趣thú 俱câu 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 既ký 知tri 之chi 後hậu 當đương 起khởi 厭yếm 惡ác 脫thoát 離ly 之chi 心tâm 精tinh 勤cần 求cầu 慕mộ 出xuất 世thế 要yếu 道đạo 擺bãi 脫thoát 六lục 趣thú 依y 正chánh 然nhiên 後hậu 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 漸tiệm 小tiểu 終chung 大đại 極cực 趣thú 佛Phật 果Quả 究cứu 竟cánh 法Pháp 身thân 無vô 變biến 無vô 遷thiên 故cố 曰viết 巍nguy 巍nguy 不bất 動động 也dã 至chí 得đắc 下hạ 結kết 示thị 淨tịnh 心tâm 。

偈kệ 曰viết 。

三tam 界giới 六lục 趣thú 中trung 。 無vô 數số 種chủng 眾chúng 生sanh 。 形hình 壽thọ 各các 差sai 別biệt 。

依y 正chánh 亦diệc 難nạn/nan 明minh 。 今kim 就tựu 人nhân 道đạo 修tu 。 對đối 治trị 隨tùy 分phần/phân 行hành 。

觀quán 諸chư 眾chúng 生sanh 類loại 。 憎tăng 愛ái 心tâm 不bất 平bình 。 憎tăng 者giả 欲dục 相tương 殺sát 。

愛ái 即tức 長trường/trưởng 癡si 盲manh 。 貪tham 瞋sân 更cánh 互hỗ 起khởi 。 身thân 壞hoại 墮đọa 三tam 坑khanh 。

各các 貪tham 愛ái 危nguy 命mạng 。 處xử 險hiểm 未vị 知tri 驚kinh 。 造tạo 因nhân 不bất 畏úy 果quả 。

寧ninh 知tri 死tử 復phục 生sanh 。

難nạn/nan 明minh 者giả 言ngôn 難nan 盡tận 明minh 示thị 也dã 對đối 治trị 隨tùy 分phần/phân 行hành 者giả 隨tùy 起khởi 對đối 治trị 隨tùy 分phần/phân 修tu 善thiện 行hành 持trì 也dã 癡si 盲manh 劉lưu 熈# 云vân 盲manh 茫mang 也dã 茫mang 茫mang 無vô 所sở 見kiến 也dã 三tam 坑khanh 者giả 即tức 三tam 惡ác 道đạo 是thị 眾chúng 生sanh 陷hãm 墜trụy 之chi 處xứ 故cố 喻dụ 坑khanh 也dã 觀quán 心tâm 論luận 云vân 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 墮đọa 三tam 塗đồ 坑khanh 危nguy 命mạng 者giả 是thị 身thân 非phi 堅kiên 命mạng 亦diệc 危nguy 脆thúy 由do 今kim 不bất 了liễu 妄vọng 起khởi 貪tham 愛ái 處xứ 險hiểm 即tức 生sanh 死tử 險hiểm 道đạo 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 以dĩ 是thị 故cố 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 垢cấu 。

方phương 便tiện 為vi 除trừ 卻khước 。 教giáo 觀quán 十thập 八bát 空không 。 六lục 塵trần 莫mạc 取thủ 著trước 。

四tứ 倒đảo 及cập 五ngũ 欲dục 。 禁cấm 斷đoạn 更cánh 莫mạc 作tác 。

十thập 八bát 空không 者giả 即tức 內nội 空không 外ngoại 空không 內nội 外ngoại 空không 空không 空không 大đại 空không 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 有hữu 為vi 空không 無vô 為vi 空không 畢tất 竟cánh 空không 無vô 始thỉ 空không 散tán 空không 性tánh 空không 自tự 相tương/tướng 空không 諸chư 法pháp 空không 不bất 可khả 得đắc 空không 。 無vô 法pháp 空không 有hữu 法pháp 空không 無vô 法pháp 有hữu 法pháp 空không (# 解giải 義nghĩa 如như 法Pháp 界giới 次thứ 第đệ 中trung )# 若nhược 能năng 修tu 此thử 。 法pháp 則tắc 遣khiển 蕩đãng 諸chư 有hữu 無vô 住trụ 無vô 著trước 。 也dã 四tứ 倒đảo 即tức 無vô 常thường 計kế 常thường 。 乃nãi 至chí 不bất 淨tịnh 計kế 淨tịnh 也dã 。

愚ngu 人nhân 貪tham 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 識thức 當đương 來lai 惡ác 。 當đương 來lai 還hoàn 是thị 我ngã 。

如như 何hà 即tức 疎sơ 薄bạc 。 假giả 使sử 多đa 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 一nhất 填điền 溝câu 壑hác 。

為vi 此thử 求cầu 常thường 住trụ 。 解giải 脫thoát 無vô 明minh 縛phược 。

當đương 來lai 是thị 我ngã 者giả 此thử 斥xích 愚ngu 人nhân 謂vị 後hậu 世thế 之chi 報báo 。 非phi 我ngã 受thọ 也dã 雖tuy 六lục 道đạo 有hữu 變biến 而nhi 一nhất 性tánh 不bất 易dị 當đương 知tri 後hậu 身thân 即tức 是thị 我ngã 也dã 如như 何hà 親thân 此thử 生sanh 之chi 受thọ 樂lạc 疎sơ 後hậu 世thế 之chi 受thọ 苦khổ 耶da 若nhược 儒nho 教giáo 則tắc 謂vị 神thần 靈linh 在tại 滅diệt 釋thích 教giáo 正chánh 談đàm 三tam 世thế 報báo 應ứng 故cố 持trì 誡giới 焉yên 假giả 使sử 下hạ 縱túng/tung 受thọ 多đa 種chủng 富phú 貴quý 身thân 多đa 種chủng 歡hoan 樂lạc 事sự 及cập 乎hồ 身thân 謝tạ 命mạng 終chung 。 不bất 免miễn 一nhất 一nhất 填điền 塞tắc 溝câu 壑hác 為vi 此thử 下hạ 結kết 觀quán 為vi 上thượng 有hữu 此thử 苦khổ 故cố 宜nghi 應ưng 求cầu 慕mộ 解giải 了liễu 證chứng 取thủ 常thường 住trụ 巍nguy 巍nguy 法Pháp 身thân 脫thoát 取thủ 三tam 界giới 無vô 明minh 結kết 縛phược 。

誡giới 觀quán 煩phiền 惱não 結kết 使sử 。 法pháp 第đệ 十thập 八bát

十thập 八bát 釋thích 結kết 使sử 篇thiên 依y 正chánh 高cao 卑ty 已dĩ 審thẩm 妄vọng 躭đam 於ư 三tam 界giới 煩phiền 惑hoặc 麤thô 細tế 無vô 令linh 久cửu 役dịch 於ư 四tứ 生sanh 故cố 次thứ 前tiền 篇thiên 以dĩ 立lập 茲tư 誡giới 謂vị 惑hoặc 性tánh 昏hôn 躁táo 能năng 害hại 於ư 物vật 故cố 曰viết 煩phiền 惱não 也dã 又hựu 繫hệ 滯trệ 眾chúng 生sanh 使sử 受thọ 輪luân 轉chuyển 故cố 名danh 結kết 使sử 。

一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 障chướng 道đạo 苦khổ 業nghiệp 皆giai 因nhân 結kết 使sử 如như 毗tỳ 曇đàm 說thuyết 。

一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 者giả 包bao 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 也dã 古cổ 師sư 曰viết 別biệt 則tắc 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 總tổng 則tắc 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 乃nãi 至chí 聖thánh 人nhân 尚thượng 有hữu 變biến 易dị 況huống 下hạ 凡phàm 乎hồ 毗tỳ 曇đàm 即tức 論luận 也dã 下hạ 既ký 略lược 出xuất 故cố 不bất 曲khúc 疏sớ/sơ 。

今kim 略lược 況huống 言ngôn 令linh 息tức 覺giác 觀quán 結kết 有hữu 十thập 結kết 使sử 通thông 三tam 界giới 九cửu 十thập 八bát 種chủng 今kim 恐khủng 文văn 繁phồn 少thiểu 分phần 喻dụ 說thuyết 。

況huống 言ngôn 況huống 即tức 比tỉ 況huống 或hoặc 是thị 可khả 說thuyết 字tự 從tùng 結kết 有hữu 至chí 九cửu 十thập 八bát 種chủng 來lai 是thị 略lược 說thuyết 也dã 今kim 恐khủng 下hạ 是thị 生sanh 喻dụ 說thuyết 所sở 以dĩ 也dã 十thập 結kết 常thường 途đồ 多đa 言ngôn 九cửu 結kết 今kim 恐khủng 取thủ 五ngũ 鈍độn 五ngũ 利lợi 為vi 十thập 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 見kiến 諦Đế 惑hoặc 欲dục 界giới 三tam 十thập 二nhị 使sử (# 苦Khổ 諦Đế 下hạ 具cụ 十thập 使sử 即tức 貪tham 瞋sân 癡si 。 慢mạn 疑nghi 身thân 邊biên 見kiến 邪tà 見kiến 見kiến 取thủ 戒giới 禁cấm 取thủ 集tập 滅Diệt 諦Đế 下hạ 各các 有hữu 七thất 使sử 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。 道Đạo 諦Đế 下hạ 有hữu 八bát 使sử 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 故cố 欲dục 界giới 四tứ 行hành 下hạ 合hợp 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 使sử 也dã )# 色sắc 界giới 二nhị 十thập 八bát 使sử (# 苦Khổ 諦Đế 下hạ 有hữu 九cửu 使sử 除trừ 瞋sân 集tập 滅Diệt 諦Đế 下hạ 各các 有hữu 六lục 使sử 除trừ 瞋sân 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。 道Đạo 諦Đế 下hạ 有hữu 七thất 使sử 亦diệc 除trừ 瞋sân 及cập 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 故cố 色sắc 界giới 四tứ 行hành 下hạ 合hợp 有hữu 二nhị 十thập 八bát 使sử 也dã )# 無vô 色sắc 界giới 二nhị 。 十thập 八bát 使sử (# 若nhược 取thủ 除trừ 並tịnh 如như 上thượng 色sắc 界giới 中trung 分phân 別biệt 成thành 二nhị 十thập 八bát 總tổng 三tam 界giới 四Tứ 諦Đế 下hạ 有hữu 八bát 十thập 八bát 使sử 並tịnh 是thị 能năng 障chướng 見kiến 諦Đế 之chi 惑hoặc 為vi 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 也dã )# 思tư 惟duy 惑hoặc 欲dục 界giới 四tứ 使sử (# 即tức 貪tham 嗔sân 癡si 慢mạn 此thử 從tùng 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 向hướng 入nhập 修tu 道Đạo 斷đoạn 乃nãi 至chí 阿A 那Na 含Hàm 。 果quả 九cửu 品phẩm 方phương 盡tận 也dã )# 色sắc 界giới 三tam 使sử (# 即tức 貪tham 癡si 慢mạn 此thử 三tam 並tịnh 阿A 羅La 漢Hán 向hướng 。 用dụng 修tu 道Đạo 智trí 斷đoạn 也dã )# 無vô 色sắc 界giới 三tam 使sử (# 即tức 貪tham 癡si 慢mạn 也dã 故cố 三tam 界giới 思tư 惟duy 惑hoặc 合hợp 有hữu 十thập 使sử 足túc 前tiền 見kiến 諦Đế 合hợp 為vi 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 但đãn 此thử 三tam 使sử 亦diệc 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 向hướng 斷đoạn 至chí 果quả 方phương 盡tận )# 。

結kết 使sứ 者giả 阿a 梨lê 邪tà 藏tạng 染nhiễm 分phần/phân 種chủng 子tử 名danh 之chi 為vi 結kết 受thọ 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 名danh 之chi 為vi 使sử 使sử 業nghiệp 發phát 生sanh 增tăng 有hữu 漏lậu 種chủng 如như 賊tặc 居cư 險hiểm 潛tiềm 伏phục 聚tụ 集tập 名danh 之chi 為vi 結kết 持trì 仗trượng 劫kiếp 害hại 掠lược 人nhân 財tài 寶bảo 名danh 之chi 為vi 使sử 貪tham 瞋sân 性tánh 習tập 依y 真chân 潛tiềm 伏phục 還hoàn 緣duyên 起khởi 能năng 能năng 劫kiếp 戒giới 財tài 取thủ 著trước 諸chư 塵trần 害hại 於ư 智trí 寶bảo 剎sát 那na 相tương 續tục 。 追truy 求cầu 如như 使sử 無vô 對đối 名danh 結kết 外ngoại 觀quán 名danh 使sử 止chỉ 慮lự 名danh 結kết 攀phàn 緣duyên 名danh 使sử 繫hệ 念niệm 名danh 結kết 役dịch 心tâm 名danh 使sử 。

阿a 梨lê 耶da 或hoặc 云vân 阿a 賴lại 耶da 真Chân 諦Đế 翻phiên 為vi 無vô 沒một 識thức 弉# 師sư 就tựu 義nghĩa 翻phiên 為vi 藏tạng 識thức 藏tạng 是thị 攝nhiếp 藏tạng 義nghĩa 無vô 沒một 是thị 不bất 失thất 義nghĩa 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 起khởi 信tín 云vân 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 所sở 謂vị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 謂vị 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 作tác 生sanh 滅diệt 其kỳ 中trung 取thủ 一nhất 分phần/phân 染nhiễm 法pháp 生sanh 成thành 種chủng 子tử 名danh 為vi 結kết 也dã 皆giai 在tại 第đệ 八bát 識thức 中trung 含hàm 藏tạng 故cố 藏tạng 法Pháp 師sư 以dĩ 四tứ 句cú 辨biện 之chi 一nhất 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 唯duy 不bất 生sanh 滅diệt 如như 水thủy 濕thấp 性tánh 二nhị 七thất 識thức 唯duy 生sanh 滅diệt 如như 水thủy 波ba 浪lãng 三tam 梨lê 耶da 識thức 亦diệc 生sanh 亦diệc 滅diệt 亦diệc 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 如như 海hải 含hàm 動động 靜tĩnh 四tứ 無vô 明minh 倒đảo 執chấp 非phi 生sanh 滅diệt 非phi 不bất 生sanh 滅diệt 如như 起khởi 浪lãng 猛mãnh 風phong 非phi 水thủy 非phi 浪lãng 因nhân 此thử 成thành 結kết 役dịch 於ư 眾chúng 生sanh 受thọ 六lục 道đạo 報báo 使sử 業nghiệp 者giả 業nghiệp 通thông 身thân 口khẩu 所sở 造tạo 也dã 賊tặc 喻dụ 種chủng 子tử 居cư 險hiểm 險hiểm 喻dụ 六lục 道đạo 在tại 此thử 六lục 道đạo 中trung 聚tụ 名danh 結kết 持trì 仗trượng 喻dụ 身thân 口khẩu 作tác 惡ác 財tài 寶bảo 喻dụ 戒giới 智trí 依y 真chân 潛tiềm 伏phục 者giả 依y 託thác 真chân 性tánh 潛tiềm 藏tàng 隱ẩn 伏phục 也dã 潛tiềm 伏phục 下hạ 合hợp 有hữu 名danh 結kết 兩lưỡng 字tự 文văn 脫thoát 也dã 還hoàn 緣duyên 還hoàn 應ưng 是thị 遇ngộ 字tự 謂vị 結kết 雖tuy 潛tiềm 伏phục 若nhược 遇ngộ 因nhân 緣duyên 即tức 隨tùy 發phát 起khởi 其kỳ 猶do 波ba 相tương/tướng 在tại 水thủy 遇ngộ 風phong 即tức 生sanh 無vô 對đối 下hạ 如như 貪tham 性tánh 未vị 對đối 色sắc 起khởi 以dĩ 來lai 名danh 結kết 色sắc 塵trần 若nhược 現hiện 則tắc 役dịch 貪tham 外ngoại 求cầu 觀quan 視thị 名danh 使sử 止chỉ 慮lự 名danh 結kết 者giả 雖tuy 止chỉ 義nghĩa 非phi 過quá 而nhi 慮lự 體thể 是thị 患hoạn 故cố 得đắc 名danh 結kết 此thử 中trung 六lục 義nghĩa 皆giai 釋thích 結kết 使sử 。

為vi 有hữu 結kết 使sử 愛ái 恚khuể 互hỗ 生sanh 由do 愛ái 恚khuể 故cố 成thành 取thủ 捨xả 業nghiệp 妄vọng 取thủ 捨xả 故cố 癡si 翳ế 轉chuyển 厚hậu 故cố 障chướng 其kỳ 慧tuệ 眼nhãn 慧tuệ 眼nhãn 未vị 開khai 名danh 無vô 明minh 闇ám 闇ám 心tâm 緣duyên 事sự 與dữ 顛điên 倒đảo 相tương 應ứng 。 抱bão 真chân 常thường 性tánh 愛ái 生sanh 死tử 苦khổ 生sanh 死tử 流lưu 浪lãng 迷mê 失thất 正Chánh 道Đạo 未vị 見kiến 正Chánh 道Đạo 名danh 為vi 迷mê 惑hoặc 無vô 常thường 常thường 想tưởng 。 無vô 樂nhạo 樂lạc 想tưởng 無vô 我ngã 見kiến 我ngã 。 無vô 淨tịnh 見kiến 淨tịnh 如như 是thị 狂cuồng 錯thác 皆giai 因nhân 結kết 使sử 如như 是thị 結kết 使sử 造tạo 顛điên 倒đảo 業nghiệp 。

愛ái 恚khuể 下hạ 謂vị 一nhất 切thiết 事sự 境cảnh 染nhiễm 著trước 名danh 愛ái 愛ái 不bất 常thường 起khởi 遇ngộ 違vi 則tắc 瞋sân 瞋sân 久cửu 乃nãi 銷tiêu 愛ái 心tâm 還hoàn 起khởi 故cố 曰viết 互hỗ 生sanh 又hựu 愛ái 成thành 取thủ 業nghiệp 瞋sân 成thành 捨xả 業nghiệp 故cố 曰viết 成thành 取thủ 捨xả 業nghiệp 癡si 下hạ 謂vị 癡si 障chướng 慧tuệ 明minh 如như 翳ế 覆phú 眼nhãn 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 真chân 。 故cố 今kim 不bất 能năng 見kiến 謂vị 無vô 明minh 所sở 障chướng 也dã 小tiểu 遠viễn 云vân 即tức 隨tùy 聖thánh 言ngôn 不bất 見kiến 男nam 女nữ 舍xá 宅trạch 車xa 乘thừa 及cập 所sở 施thí 等đẳng 是thị 慧tuệ 眼nhãn 今kim 妄vọng 有hữu 取thủ 捨xả 是thị 則tắc 名danh 障chướng 與dữ 顛điên 倒đảo 下hạ 即tức 無vô 常thường 計kế 常thường 。 乃nãi 至chí 不bất 淨tịnh 計kế 淨tịnh 。 由do 無vô 慧tuệ 眼nhãn 故cố 。 至chí 顛điên 倒đảo 真chân 常thường 性tánh 即tức 佛Phật 性tánh 雖tuy 有hữu 此thử 性tánh 而nhi 被bị 結kết 使sử 所sở 覆phú 故cố 染nhiễm 生sanh 死tử 而nhi 不bất 知tri 脫thoát 無vô 常thường 下hạ 且thả 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 是thị 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 不bất 淨tịnh 今kim 反phản 作tác 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 想tưởng 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 。

欲dục 斷đoạn 結kết 使sử 即tức 修tu 五ngũ 停đình 觀quán 法pháp 以dĩ 對đối 治trị 之chi 。

修tu 五ngũ 停đình 者giả 若nhược 約ước 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 觀quán 為vi 無vô 常thường 等đẳng 即tức 應ưng 修tu 總tổng 別biệt 想tưởng 念niệm 觀quán 今kim 言ngôn 五ngũ 停đình 者giả 且thả 約ước 七thất 方phương 便tiện 中trung 初sơ 位vị 為vi 言ngôn 又hựu 如như 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 屬thuộc 不bất 淨tịnh 觀quán 斯tư 亦diệc 通thông 也dã 。

安an 般ban 守thủ 心tâm 入nhập 三tam 脫thoát 門môn 。 觀quán 空không 離ly 相tương/tướng 結kết 使sử 斷đoạn 除trừ 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 滅diệt 處xứ 名danh 真chân 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 者giả 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 起khởi 染nhiễm 心tâm 當đương 自tự 挫tỏa 辱nhục 挫tỏa 不bất 令linh 散tán 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

安an 般ban 具cụ 云vân 安an 那na 般bát 那na 即tức 數sổ 息tức 也dã 以dĩ 此thử 觀quán 正chánh 為vi 止chỉ 息tức 散tán 亂loạn 。 故cố 而nhi 名danh 守thủ 意ý 故cố 安an 般ban 經Kinh 云vân 念niệm 出xuất 入nhập 息tức 已dĩ 念niệm 息tức 不bất 生sanh 惡ác 故cố 。 為vi 守thủ 意ý 觀quán 空không 離ly 相tương/tướng 此thử 收thu 空không 無vô 相tướng 二nhị 解giải 脫thoát 門môn 由do 空không 無vô 相tướng 故cố 則tắc 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 由do 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 不bất 造tạo 一nhất 切thiết 三tam 有hữu 生sanh 死tử 之chi 業nghiệp 。 故cố 無vô 惡ác 報báo 即tức 屬thuộc 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 故cố 。 名danh 真chân 解giải 脫thoát 。 也dã 挫tỏa 辱nhục 當đương 自tự 折chiết 挫tỏa 陵lăng 辱nhục 令linh 不bất 亂loạn 起khởi 也dã 。

偈kệ 曰viết 。

佛Phật 於ư 波Ba 羅La 奈Nại 。 三tam 轉chuyển 猒# 離ly 行hành 。 授thọ 與dữ 四Tứ 諦Đế 法pháp 。

為vi 治trị 煩phiền 惱não 病bệnh 。 永vĩnh 斷đoạn 生sanh 死tử 根căn 。 成thành 就tựu 智trí 慧tuệ 命mạng 。

修tu 禪thiền 斷đoạn 結kết 使sử 。 照chiếu 理lý 心tâm 懸huyền 鏡kính 。 調điều 心tâm 唯duy 柔nhu 耎nhuyễn 。

持trì 戒giới 須Tu 彌Di 硬ngạnh 。 戒giới 淨tịnh 不bất 悔hối 恨hận 。 布bố 薩tát 心tâm 喜hỷ 慶khánh 。

波Ba 羅La 奈Nại 亦diệc 云vân 婆bà 羅la 奈nại 此thử 云vân 江giang 遶nhiễu 即tức 國quốc 名danh 一nhất 云vân 城thành 名danh 十thập 二nhị 遊du 經kinh 翻phiên 鹿lộc 野dã 即tức 如Như 來Lai 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。 趣thú 波Ba 羅La 奈Nại 施thí 鹿lộc 園viên 中trung 初sơ 為vi 陳trần 如như 等đẳng 五ngũ 人nhân 三tam 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 一nhất 示thị 相tương/tướng 轉chuyển 此thử 是thị 苦khổ 此thử 是thị 集tập 此thử 是thị 道đạo 此thử 是thị 滅diệt 二nhị 勸khuyến 修tu 轉chuyển 此thử 是thị 苦khổ 汝nhữ 應ưng 知tri 此thử 是thị 。 集tập 汝nhữ 應ưng 斷đoạn 此thử 是thị 道đạo 汝nhữ 應ưng 修tu 此thử 是thị 滅diệt 汝nhữ 應ưng 證chứng 三tam 引dẫn 證chứng 轉chuyển 此thử 是thị 苦khổ 我ngã 已dĩ 知tri 此thử 。 是thị 集tập 我ngã 已dĩ 斷đoạn 此thử 是thị 道đạo 我ngã 已dĩ 修tu 此thử 是thị 滅diệt 我ngã 已dĩ 證chứng 故cố 曰viết 三tam 轉chuyển 等đẳng 修tu 禪thiền 屬thuộc 定định 照chiếu 理lý 屬thuộc 慧tuệ 調điều 心tâm 等đẳng 屬thuộc 戒giới 戒giới 淨tịnh 下hạ 以dĩ 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 無vô 罪tội 悔hối 恨hận 由do 無vô 罪tội 故cố 堪kham 應ưng 僧Tăng 法pháp 布bố 薩tát 心tâm 懷hoài 喜hỷ 慶khánh 。

煩phiền 惱não 生sanh 結kết 使sử 。 結kết 使sử 長trường/trưởng 煩phiền 惱não 。 唯duy 有hữu 禪thiền 定định 力lực 。

摧tồi 之chi 如như 腐hủ 草thảo 。 結kết 使sử 妄vọng 取thủ 捨xả 。 瞖ế 厚hậu 障chướng 見kiến 道đạo 。

故cố 修tu 五ngũ 停đình 觀quán 。 淨tịnh 心tâm 內nội 明minh 了liễu 。

煩phiền 惱não 下hạ 以dĩ 十thập 使sử 煩phiền 惱não 對đối 三tam 界giới 細tế 分phần/phân 故cố 生sanh 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 所sở 以dĩ 云vân 煩phiền 惱não 生sanh 結kết 使sử 又hựu 以dĩ 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 能năng 出xuất 一nhất 切thiết 。 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 故cố 曰viết 結kết 使sử 長trường/trưởng 煩phiền 惱não 如như 此thử 總tổng 別biệt 惟duy 定định 發phát 慧tuệ 方phương 能năng 摧tồi 壞hoại 今kim 雖tuy 舉cử 定định 義nghĩa 收thu 戒giới 慧tuệ 以dĩ 戒giới 捉tróc 定định 縛phược 慧tuệ 方phương 殺sát 故cố 。

誡giới 觀quán 十thập 八bát 界giới 。 假giả 緣duyên 生sanh 法pháp 第đệ 十thập 九cửu

十thập 九cửu 釋thích 緣duyên 生sanh 篇thiên 結kết 使sử 煩phiền 勞lao 修tu 安an 般ban 觀quán 空không 而nhi 可khả 免miễn 根căn 塵trần 縛phược 著trước 誡giới 學học 人nhân 不bất 學học 以dĩ 妄vọng 躭đam 故cố 次thứ 前tiền 篇thiên 以dĩ 立lập 斯tư 行hành 謂vị 根căn 境cảnh 識thức 三tam 體thể 別biệt 分phần/phân 六lục 故cố 曰viết 十thập 八bát 界giới 丘khâu 相tương/tướng 表biểu 發phát 全toàn 成thành 妄vọng 有hữu 故cố 曰viết 假giả 緣duyên 生sanh 也dã 界giới 者giả 以dĩ 界giới 別biệt 為vi 義nghĩa 此thử 十thập 八bát 種chủng 各các 有hữu 別biệt 體thể 義nghĩa 非phi 混hỗn 濫lạm 故cố 。

何hà 名danh 十thập 八bát 界giới 身thân 有hữu 六lục 根căn 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 外ngoại 有hữu 六lục 塵trần 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 中trung 間gian 生sanh 六lục 識thức 三tam 六lục 假giả 合hợp 名danh 十thập 八bát 界giới 。

身thân 下hạ 標tiêu 示thị 內nội 六lục 根căn 界giới 謂vị 身thân 分phần/phân 對đối 能năng 見kiến 色sắc 處xứ 名danh 眼nhãn 能năng 聞văn 聲thanh 處xứ 名danh 耳nhĩ 能năng 齅khứu 香hương 處xứ 名danh 鼻tị 能năng 知tri 味vị 處xứ 名danh 舌thiệt 此thử 四tứ 各các 用dụng 十thập 色sắc 共cộng 成thành 謂vị 四tứ 大đại 四tứ 微vi (# 成thành 八bát )# 并tinh 四tứ 身thân 根căn 微vi (# 隨tùy 根căn 各các 一nhất 并tinh 八bát 成thành 九cửu )# 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 根căn 微vi 也dã (# 亦diệc 隨tùy 眼nhãn 等đẳng 名danh 一nhất 并tinh 上thượng 成thành 十thập )# 身thân 者giả 能năng 覺giác 之chi 處xứ 名danh 身thân 此thử 用dụng 九cửu 色sắc 所sở 成thành 謂vị 四tứ 大đại 四tứ 微vi 身thân 根căn 微vi 也dã 而nhi 各các 言ngôn 微vi 者giả 案án 俱câu 舍xá 云vân 眼nhãn 根căn 極cực 微vi 在tại 眼nhãn 星tinh 上thượng 傍bàng 布bố 而nhi 住trụ 如như 香hương 荾# (# 音âm 雖tuy )# 華hoa 清thanh 徹triệt 暎ánh 覆phú 令linh 無vô 分phân 散tán 有hữu 說thuyết 如như 頗phả 胝chi 迦ca 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 耳nhĩ 根căn 極cực 微vi 居cư 耳nhĩ 穴huyệt 內nội 旋toàn 環hoàn 而nhi 住trụ 如như 卷quyển 樺hoa 皮bì 鼻tị 根căn 極cực 微vi 居cư 鼻tị 頞át 內nội 背bội 上thượng 面diện 下hạ 如như 雙song 垂thùy 瓜qua 舌thiệt 根căn 極cực 微vi 布bố 在tại 舌thiệt 上thượng 形hình 如như 半bán 月nguyệt 。 身thân 根căn 極cực 微vi 遍biến 住trụ 身thân 分phần/phân 如như 身thân 形hình 量lượng 意ý 者giả 對đối 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 。 能năng 知tri 之chi 用dụng 名danh 意ý 外ngoại 下hạ 此thử 六lục 法pháp 疎sơ 故cố 屬thuộc 外ngoại 也dã 眼nhãn 所sở 見kiến 之chi 色sắc 曰viết 色sắc 耳nhĩ 所sở 聞văn 之chi 色sắc 曰viết 香hương 舌thiệt 所sở 嗜thị 之chi 色sắc 曰viết 味vị 身thân 所sở 覺giác 之chi 色sắc 曰viết 觸xúc (# 上thượng 一nhất 屬thuộc 可khả 見kiến 有hữu 對đối 色sắc 下hạ 四tứ 屬thuộc 不bất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 色sắc 觸xúc 在tại 夜dạ 闇ám 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 對đối )# 已dĩ 上thượng 五ngũ 塵trần 包bao 依y 正chánh 二nhị 種chủng 又hựu 意ý 所sở 知tri 者giả 曰viết 法pháp 不bất 越việt 心tâm 非phi 心tâm 等đẳng 法pháp 中trung 下hạ 根căn 塵trần 之chi 內nội 故cố 曰viết 中trung 間gian 以dĩ 根căn 塵trần 相tương 對đối 即tức 有hữu 識thức 生sanh 如như 眼nhãn 根căn 若nhược 對đối 色sắc 塵trần 即tức 生sanh 眼nhãn 識thức 等đẳng 。

云vân 何hà 名danh 根căn 能năng 生sanh 諸chư 業nghiệp 長trưởng 養dưỡng 任nhậm 持trì 故cố 名danh 根căn 云vân 何hà 名danh 塵trần 坌bộn 污ô 淨tịnh 心tâm 觸xúc 身thân 成thành 垢cấu 故cố 名danh 塵trần 云vân 何hà 名danh 識thức 能năng 了liễu 前tiền 境cảnh 妄vọng 起khởi 分phân 別biệt 名danh 為vi 識thức 。

然nhiên 此thử 根căn 塵trần 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 名danh 十thập 二nhị 入nhập 假giả 緣duyên 生sanh 起khởi 無vô 真chân 實thật 性tánh 。

根căn 塵trần 下hạ 以dĩ 塵trần 為vi 能năng 入nhập 根căn 為vi 所sở 入nhập 若nhược 將tương 識thức 通thông 望vọng 根căn 塵trần 則tắc 識thức 依y 根căn 塵trần 卻khước 識thức 為vi 能năng 入nhập 根căn 塵trần 為vi 所sở 入nhập 故cố 智trí 者giả 云vân 今kim 此thử 十thập 二nhị (# 六lục 根căn 六lục 塵trần )# 從tùng 所sở 入nhập 受thọ 名danh 是thị 也dã 假giả 緣duyên 謂vị 丘khâu 假giả 為vi 緣duyên 妄vọng 生sanh 搆câu 起khởi 此thử 相tương/tướng 元nguyên 無vô 真chân 實thật 體thể 性tánh 故cố 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 由do 塵trần 發phát 知tri 。 因nhân 根căn 起khởi 相tương/tướng 相tương 見kiến 無vô 性tánh 。 同đồng 於ư 茭# 蘆lô 又hựu 云vân 緣duyên 生sanh 故cố 如như 幻huyễn 。 不bất 實thật 如như 空không 華hoa 。 斯tư 可khả 明minh 矣hĩ 。

眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 。 謂vị 內nội 外ngoại 入nhập 有hữu 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 貪tham 心tâm 熱nhiệt 惱não 堅kiên 著trước 執chấp 取thủ 迷mê 惑hoặc 昏hôn 謬mậu 不bất 信tín 聖thánh 道Đạo 順thuận 情tình 生sanh 貪tham 違vi 意ý 起khởi 瞋sân 以dĩ 此thử 貪tham 瞋sân 增tăng 長trưởng 結kết 使sử 。

內nội 外ngoại 入nhập 者giả 內nội 即tức 根căn 外ngoại 即tức 塵trần 也dã 有hữu 下hạ 即tức 於ư 此thử 上thượng 起khởi 四tứ 倒đảo 執chấp 也dã 涅Niết 槃Bàn 云vân 無vô 常thường 計kế 常thường 。 常thường 計kế 無vô 常thường 乃nãi 至chí 不bất 淨tịnh 計kế 淨tịnh 。 淨tịnh 計kế 不bất 淨tịnh 是thị 顛điên 倒đảo 法pháp 。 如như 是thị 四tứ 倒đảo 皆giai 為vi 煩phiền 惱não 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 生sanh 顛điên 倒đảo 心tâm 若nhược 破phá 此thử 倒đảo 應ưng 修tu 念niệm 處xứ 以dĩ 治trị 之chi 具cụ 如như 前tiền 辨biện 貪tham 心tâm 下hạ 根căn 塵trần 相tương/tướng 著trước 貪tham 則tắc 熾sí 盛thịnh 故cố 曰viết 熱nhiệt 惱não 卒thốt 不bất 能năng 解giải 故cố 曰viết 堅kiên 著trước 執chấp 取thủ 此thử 著trước 全toàn 是thị 無vô 明minh 不bất 了liễu 故cố 曰viết 迷mê 惑hoặc 昏hôn 謬mậu 因nhân 迷mê 故cố 不bất 信tín 出xuất 世thế 之chi 道đạo 故cố 曰viết 不bất 信tín 聖thánh 道Đạo 此thử 又hựu 屬thuộc 癡si 也dã 順thuận 下hạ 示thị 貪tham 瞋sân 則tắc 三tam 毒độc 具cụ 矣hĩ 然nhiên 後hậu 增tăng 長trưởng 九cửu 結kết 十thập 使sử 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 也dã 。

此thử 名danh 凡phàm 夫phu 。 以dĩ 十thập 八bát 界giới 。

學học 人nhân 十thập 八bát 界giới 者giả 。

學học 人nhân 者giả 大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 皆giai 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 。 位vị 今kim 可khả 通thông 收thu 。

著trước 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 名danh 貪tham 色sắc 願nguyện 聞văn 說thuyết 法Pháp 名danh 貪tham 聲thanh 願nguyện 上thượng 香hương 供cúng 養dường 名danh 貪tham 香hương 願nguyện 證chứng 大Đại 乘Thừa 理lý 教giáo 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 名danh 貪tham 味vị 願nguyện 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 法Pháp 身thân 名danh 貪tham 觸xúc 願nguyện 成thành 一Nhất 切Thiết 智Trí 名danh 貪tham 法pháp 。

三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 即tức 足túc 下hạ 平bình 安an 相tương/tướng 乃nãi 至chí 肉nhục 髻kế 頂đảnh 相tướng 也dã 諦đế 論luận 法Pháp 身thân 虗hư 寂tịch 豈khởi 有hữu 形hình 相tướng 有hữu 可khả 見kiến 聞văn 乎hồ 但đãn 由do 佛Phật 慈từ 接tiếp 物vật 使sử 見kiến 懷hoài 欣hân 故cố 示thị 之chi 耳nhĩ 經Kinh 云vân 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 何hà 以dĩ 故cố 如Như 來Lai 。 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 是thị 知tri 相tương 知tri 不bất 可khả 貪tham 著trước 為vi 實thật 貪tham 聲thanh 者giả 著trước 迦ca 陵lăng 仙tiên 梵Phạm 音âm 聲thanh 相tướng 。 也dã 上thượng 香hương 者giả 願nguyện 以dĩ 五ngũ 分phần/phân 及cập 覺giác 意ý 等đẳng 華hoa 香hương 為vi 熏huân 也dã 貪tham 味vị 者giả 即tức 教giáo 理lý 之chi 滋tư 味vị 也dã 以dĩ 一nhất 實thật 相tướng 亦diệc 是thị 假giả 名danh 今kim 妄vọng 躭đam 起khởi 味vị 而nhi 欲dục 趣thú 證chứng 即tức 成thành 法pháp 執chấp 須tu 無vô 證chứng 而nhi 證chứng 無vô 味vị 而nhi 味vị 方phương 契khế 大Đại 道Đạo 願nguyện 得đắc 下hạ 以dĩ 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 何hà 有hữu 所sở 得đắc 若nhược 計kế 有hữu 得đắc 則tắc 妄vọng 為vi 覺giác 觸xúc 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 無vô 法pháp 不bất 知tri 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 以dĩ 佛Phật 湛trạm 然nhiên 性tánh 中trung 隨tùy 緣duyên 起khởi 用dụng 今kim 願nguyện 成thành 者giả 我ngã 所sở 得đắc 中trung 皆giai 成thành 其kỳ 病bệnh 又hựu 今kim 雖tuy 說thuyết 塵trần 影ảnh 取thủ 根căn 識thức 故cố 成thành 十thập 八bát 當đương 知tri 塵trần 既ký 如như 幻huyễn 根căn 識thức 亦diệc 如như 幻huyễn 若nhược 起khởi 偏thiên 著trước 。 則tắc 非phi 解giải 脫thoát 。

於ư 此thử 緣duyên 修tu 之chi 中trung 有hữu 善thiện 貪tham 瞋sân 癡si 進tiến 求cầu 上thượng 地địa 名danh 貪tham 背bối/bội 捨xả 劣liệt 行hành 名danh 瞋sân 情tình 有hữu 向hướng 背bối/bội 名danh 癡si 見kiến 身thân 證chứng 道đạo 名danh 慢mạn 。

善thiện 貪tham 下hạ 雖tuy 有hữu 貪tham 等đẳng 非phi 對đối 惡ác 境cảnh 故cố 俱câu 名danh 善thiện 進tiến 下hạ 歷lịch 配phối 三tam 毒độc 上thượng 地địa 望vọng 無Vô 學Học 已dĩ 上thượng 皆giai 名danh 上thượng 地địa 劣liệt 行hành 者giả 即tức 凡phàm 夫phu 及cập 下hạ 地địa 等đẳng 行hành 向hướng 背bối/bội 欣hân 上thượng 猒# 下hạ 也dã 而nhi 不bất 體thể 大đại 小tiểu 平bình 等đẳng 即tức 權quyền 而nhi 實thật 故cố 有hữu 惡ác 小tiểu 欣hân 大đại 之chi 患hoạn 豈khởi 非phi 與dữ 煩phiền 惱não 合hợp 。 乎hồ 慢mạn 者giả 自tự 恃thị 輕khinh 他tha 之chi 心tâm 也dã 不bất 唯duy 起khởi 慢mạn 抑ức 亦diệc 著trước 見kiến 故cố 曰viết 見kiến 身thân 等đẳng 。

故cố 云vân 學học 人nhân 十thập 八bát 界giới 義nghĩa 名danh 智trí 障chướng 非phi 有hữu 煩phiền 惱não 。 非phi 無vô 煩phiền 惱não 。

義nghĩa 名danh 智trí 障chướng 者giả 言ngôn 上thượng 十thập 八bát 為vi 平bình 等đẳng 真chân 智trí 之chi 障chướng 也dã 約ước 理lý 而nhi 推thôi 故cố 曰viết 義nghĩa 名danh 此thử 障chướng 對đối 前tiền 不bất 屬thuộc 界giới 繫hệ 故cố 曰viết 非phi 有hữu 煩phiền 惱não 。 未vị 契khế 無vô 為vi 還hoàn 成thành 有hữu 過quá 故cố 曰viết 。 非phi 無vô 煩phiền 惱não 。

能năng 知tri 二nhị 種chủng 根căn 塵trần 而nhi 熾sí 然nhiên 修tu 入nhập 平bình 等đẳng 大Đại 道Đạo 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 故cố 名danh 淨tịnh 心tâm 。

二nhị 種chủng 即tức 對đối 凡phàm 夫phu 與dữ 學học 人nhân 也dã 皆giai 由do 麤thô 細tế 執chấp 心tâm 而nhi 致trí 猛mãnh 盛thịnh 故cố 曰viết 熾sí 然nhiên 修tu 入nhập 下hạ 遣khiển 過quá 故cố 也dã 不bất 著trước 二nhị 邊biên 。 中trung 亦diệc 不bất 立lập 凡phàm 聖thánh 平bình 等đẳng 無vô 能năng 念niệm 之chi 智trí 無vô 所sở 住trụ 之chi 理lý 無vô 修tu 因nhân 無vô 果quả 證chứng 能năng 所sở 因nhân 果quả 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 妙diệu 果Quả 自tự 然nhiên 成thành 就tựu 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 斯tư 為vi 淨tịnh 心tâm 經kinh 曰viết 飯phạn 千thiên 億ức 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 不bất 如như 飯phạn 一nhất 無vô 念niệm 。 無vô 住trụ 無vô 修tu 無vô 證chứng 之chi 者giả 。 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。

偈kệ 曰viết 。

塵trần 境cảnh 雖tuy 如như 幻huyễn 。 見kiến 色sắc 起khởi 慈từ 悲bi 。 發phát 意ý 離ly 諂siểm 慢mạn 。

不bất 失thất 四tứ 威uy 儀nghi 。 六lục 塵trần 行hành 坌bộn 污ô 。 亦diệc 是thị 行hành 者giả 師sư 。

除trừ 病bệnh 不bất 除trừ 法pháp 。 七thất 覺giác 分phần/phân 修tu 持trì 。

塵trần 境cảnh 下hạ 空không 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 見kiến 色sắc 下hạ 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 也dã 所sở 謂vị 雖tuy 知tri 塵trần 性tánh 本bổn 空không 而nhi 無vô 所sở 著trước 。 當đương 於ư 無vô 所sở 著trước 。 中trung 不bất 妨phương 濟tế 物vật 離ly 過quá 攝nhiếp 儀nghi 也dã 夫phu 如như 是thị 則tắc 不bất 以dĩ 空không 為vi 縛phược 不bất 實thật 取thủ 於ư 空không 矣hĩ 六lục 塵trần 下hạ 以dĩ 不bất 達đạt 故cố 為vi 塵trần 所sở 污ô 悟ngộ 塵trần 解giải 脫thoát 翻phiên 得đắc 名danh 師sư 如như 優ưu 波ba 尼ni 沙sa 悟ngộ 色sắc 得đắc 道Đạo 香Hương 嚴Nghiêm 童Đồng 子Tử 。 由do 香hương 獲hoạch 通thông 斯tư 實thật 師sư 矣hĩ 除trừ 病bệnh 下hạ 所sở 生sanh 法pháp 者giả 貴quý 遣khiển 塵trần 病bệnh 不bất 為vi 除trừ 法pháp 故cố 下hạ 云vân 雖tuy 觀quán 文văn 字tự 空không 要yếu 須tu 遍biến 讀đọc 經kinh 是thị 故cố 於ư 覺giác 分phần/phân 中trung 當đương 起khởi 修tu 奉phụng 又hựu 須tu 修tu 性tánh 不bất 二nhị 方phương 為vi 達đạt 者giả 然nhiên 法Pháp 師sư 云vân 由do 修tu 照chiếu 性tánh 依y 性tánh 發phát 修tu 在tại 性tánh 則tắc 全toàn 修tu 成thành 性tánh 起khởi 修tu 則tắc 全toàn 性tánh 成thành 修tu 性tánh 無vô 所sở 移di 修tu 常thường 苑uyển 爾nhĩ 。

雖tuy 觀quán 文văn 字tự 空không 。 要yếu 須tu 遍biến 讀đọc 經kinh 。 廣quảng 尋tầm 聖thánh 者giả 義nghĩa 。

般Bát 若Nhã 漸tiệm 得đắc 成thành 。 雖tuy 觀quán 根căn 塵trần 空không 。 和hòa 敬kính 護hộ 人nhân 情tình 。

戒giới 儀nghi 須tu 具cụ 足túc 。 修tu 德đức 慎thận 惡ác 名danh 。 雖tuy 觀quán 諸chư 行hành 空không 。

對đối 塵trần 修tu 五ngũ 停đình 。 貪tham 癡si 結kết 使sử 斷đoạn 。 寂tịch 滅diệt 心tâm 安an 寧ninh 。

雖tuy 觀quán 下hạ 賢hiền 首thủ 云vân 尋tầm 教giáo 得đắc 實thật 理lý 理lý 教giáo 無vô 礙ngại 常thường 觀quán 理lý 而nhi 不bất 礙ngại 持trì 教giáo 常thường 持trì 教giáo 而nhi 不bất 礙ngại 觀quán 空không 此thử 則tắc 理lý 教giáo 俱câu 融dung 合hợp 為vi 一nhất 觀quán 方phương 名danh 究cứu 竟cánh 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 云vân 雖tuy 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 造tạo 作tác 而nhi 亦diệc 不bất 捨xả 。 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 雖tuy 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 永vĩnh 離ly 貪tham 欲dục 而nhi 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 瞻chiêm 奉phụng 諸chư 佛Phật 色sắc 身thân 。 雖tuy 知tri 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 入nhập 於ư 法pháp 而nhi 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 雖tuy 知tri 諸chư 國quốc 土độ 皆giai 如như 虗hư 空không 而nhi 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 莊trang 嚴nghiêm 一nhất 切thiết 。 佛Phật 剎sát 雖tuy 恆hằng 觀quán 察sát 無vô 人nhân 無vô 我ngã 。 而nhi 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 疲bì 猒# 雖tuy 於ư 法Pháp 界Giới 本bổn 來lai 不bất 動động 。 而nhi 以dĩ 神thần 通thông 。 智trí 力lực 現hiện 眾chúng 變biến 化hóa 雖tuy 以dĩ 成thành 就tựu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 智trí 而nhi 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 而nhi 轉chuyển 淨tịnh 法Pháp 輪luân 。 令linh 眾chúng 生sanh 喜hỷ 雖tuy 能năng 示thị 現hiện 諸chư 佛Phật 。 神thần 力lực 而nhi 不bất 猒# 捨xả 菩Bồ 薩Tát 之chi 身thân 。 雖tuy 現hiện 入nhập 於ư 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 一nhất 切thiết 處xứ 示thị 現hiện 受thọ 生sanh 。 能năng 作tác 如như 是thị 。 權quyền 實thật 雙song 行hành 法pháp 是thị 佛Phật 業nghiệp 也dã (# 學học 者giả 當đương 思tư 寄ký 意ý )# 般Bát 若Nhã 下hạ 若nhược 明minh 了liễu 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 能năng 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 。 無vô 閡ngại 乃nãi 至chí 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 方phương 曰viết 般Bát 若Nhã 成thành 就tựu 。 至chí 此thử 已dĩ 前tiền 皆giai 屬thuộc 因nhân 也dã 和hòa 敬kính 者giả 即tức 修tu 六Lục 和Hòa 敬Kính 。 也dã 所sở 謂vị 戒giới 和hòa 同đồng 修tu 見kiến 和hòa 同đồng 解giải 利lợi 和hòa 同đồng 均quân 身thân 和hòa 同đồng 事sự 口khẩu 和hòa 同đồng 默mặc 意ý 和hòa 同đồng 忍nhẫn 論luận 語ngữ 云vân 君quân 子tử 和hòa 利lợi 不bất 同đồng 小tiểu 人nhân 同đồng 而nhi 不bất 和hòa 今kim 釋Thích 子tử 比Bỉ 丘Khâu 和hòa 而nhi 同đồng 也dã 又hựu 須tu 善thiện 觀quán 他tha 意ý 無vô 傷thương 物vật 心tâm 故cố 曰viết 護hộ 人nhân 情tình 也dã 華hoa 嚴nghiêm 云vân 調điều 伏phục 己kỷ 情tình 守thủ 護hộ 他tha 意ý 戒giới 儀nghi 者giả 通thông 包bao 篇thiên 聚tụ 也dã 當đương 須tu 大đại 小tiểu 等đẳng 持trì 隨tùy 行hành 無vô 缺khuyết 方phương 曰viết 具cụ 足túc 戒giới 行hạnh 若nhược 具cụ 廣quảng 修tu 眾chúng 德đức 無vô 使sử 惡ác 名danh 流lưu 之chi 他tha 耳nhĩ 諸chư 行hành 即tức 諸chư 善thiện 行hành 也dã 不bất 可khả 言ngôn 空không 故cố 而nhi 頓đốn 不bất 修tu 故cố 誡giới 云vân 對đối 塵trần 修tu 五ngũ 停đình 此thử 喻dụ 藥dược 也dã 因nhân 藥dược 差sai 病bệnh 故cố 曰viết 貪tham 瞋sân 結kết 使sử 斷đoạn 由do 病bệnh 斷đoạn 故cố 身thân 心tâm 調điều 適thích 故cố 曰viết 寂tịch 滅diệt 心tâm 安an 寧ninh 。

雖tuy 觀quán 三tam 界giới 空không 。 擇trạch 惡ác 善thiện 須tu 歸quy 。 修tu 行hành 擇trạch 覺giác 分phần/phân 。

離ly 垢cấu 識thức 是thị 非phi 。 雖tuy 知tri 三tam 諦đế 空không 。 知tri 諦đế 義nghĩa 窮cùng 微vi 。

常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 。 與dữ 理lý 不bất 相tương 違vi 。

擇trạch 惡ác 下hạ 謂vị 惡ác 法pháp 須tu 擇trạch 離ly 善thiện 行hành 宜nghi 擇trạch 歸quy 即tức 七thất 覺giác 分phần/phân 中trung 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 也dã 所sở 謂vị 三tam 界giới 雖tuy 空không 當đương 用dụng 智trí 慧tuệ 觀quán 諸chư 法pháp 時thời 。 善thiện 能năng 簡giản 別biệt 真chân 偽ngụy 不bất 妄vọng 取thủ 諸chư 虗hư 偽ngụy 法pháp 受thọ 於ư 三tam 界giới 流lưu 轉chuyển 也dã 三tam 諦đế 者giả 即tức 空không 假giả 及cập 中trung 諦đế 也dã 以dĩ 中trung 亦diệc 假giả 名danh 對đối 待đãi 而nhi 立lập 雖tuy 曰viết 空không 故cố 當đương 須tu 了liễu 知tri 諦đế 義nghĩa 窮cùng 幽u 討thảo 微vi 何hà 則tắc 以dĩ 如Như 來Lai 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 與dữ 真chân 理lý 不bất 相tương 背bối/bội 故cố 問vấn 上thượng 說thuyết 三tam 諦đế 下hạ 舉cử 二nhị 者giả 答đáp 舉cử 二nhị 收thu 三tam 以dĩ 不bất 著trước 二nhị 即tức 名danh 中trung 諦đế 尚thượng 恐khủng 滯trệ 中trung 故cố 先tiên 遣khiển 物vật 。

十thập 八bát 界giới 雖tuy 妄vọng 。 出xuất 生sanh 於ư 珍trân 寶bảo 。 觀quán 解giải 緣duyên 和hòa 義nghĩa 。

不bất 生sanh 亦diệc 不bất 老lão 。 七thất 地địa 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 名danh 無vô 煩phiền 惱não 。

金kim 剛cang 心tâm 滅diệt 後hậu 。 然nhiên 證chứng 無vô 為vi 道Đạo 。

珍trân 寶bảo 者giả 喻dụ 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 也dã 由do 假giả 此thử 界giới 出xuất 生sanh 眾chúng 善thiện 故cố 觀quán 下hạ 若nhược 能năng 善thiện 觀quán 解giải 了liễu 此thử 十thập 八bát 界giới 但đãn 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 為vi 義nghĩa 則tắc 不bất 妄vọng 計kế 為vi 實thật 由do 非phi 實thật 故cố 達đạt 人nhân 法pháp 空không 不bất 為vi 生sanh 老lão 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 之chi 所sở 遷thiên 也dã 七thất 地địa 者giả 即tức 遠viễn 行hành 地địa 以dĩ 有hữu 無vô 明minh 可khả 斷đoạn 故cố 曰viết 不bất 無vô 煩phiền 惱não 問vấn 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 十Thập 地Địa 皆giai 有hữu 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 可khả 斷đoạn 何hà 獨độc 指chỉ 七thất 耶da 答đáp 經kinh 論luận 有hữu 說thuyết 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 名danh 有hữu 功công 用dụng 道đạo 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 名danh 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 今kim 且thả 指chỉ 有hữu 功công 用dụng 極cực 處xứ 為vi 言ngôn 耳nhĩ 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 後hậu 更cánh 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 入nhập 等đẳng 覺giác 位vị 名danh 金kim 剛cang 心tâm 亦diệc 名danh 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 亦diệc 名danh 有hữu 上thượng 士sĩ 更cánh 破phá 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 入nhập 妙diệu 覺giác 位vị 故cố 曰viết 金kim 剛cang 心tâm 後hậu 證chứng 無vô 為vi 道Đạo 。

誡giới 觀quán 修tu 習tập 安an 那na 般bát 那na 假giả 相tương/tướng 觀quán 法pháp 第đệ 二nhị 十thập

二nhị 十thập 釋thích 安an 般ban 篇thiên 假giả 緣duyên 生sanh 起khởi 既ký 曉hiểu 於ư 根căn 塵trần 止chỉ 亂loạn 有hữu 方phương 令linh 修tu 於ư 數sổ 息tức 故cố 次thứ 前tiền 位vị 以dĩ 立lập 茲tư 篇thiên 謂vị 安an 那na 般bát 那na 者giả 亦diệc 云vân 阿a 那na 波ba 那na 。 阿a 那na 謂vị 入nhập 息tức 波ba 那na 謂vị 出xuất 息tức 安an 般ban 守thủ 意ý 。 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 安an 之chi 言ngôn 生sanh 般bát 之chi 言ngôn 滅diệt 緣duyên 此thử 出xuất 入nhập 生sanh 滅diệt 二nhị 息tức 以dĩ 治trị 散tán 心tâm 之chi 病bệnh 是thị 則tắc 根căn 本bổn 諸chư 定định 從tùng 數sổ 息tức 而nhi 入nhập 此thử 觀quán 非phi 觀quán 實thật 相tướng 故cố 言ngôn 假giả 也dã 。

夫phu 坐tọa 禪thiền 要yếu 法pháp 當đương 有hữu 十thập 種chủng 。

禪thiền 者giả 此thử 云vân 思tư 惟duy 修tu 謂vị 攝nhiếp 心tâm 思tư 惟duy 入nhập 諸chư 三tam 昧muội 。 也dã 於ư 下hạ 種chủng 中trung 前tiền 四tứ 及cập 第đệ 八bát 為vi 助trợ 緣duyên 五ngũ 六lục 七thất 為vi 正chánh 修tu 九cửu 為vi 對đối 治trị 十thập 成thành 功công 益ích 。

一nhất 者giả 先tiên 託thác 靜tĩnh 處xứ 遠viễn 於ư 水thủy 火hỏa 禽cầm 獸thú 音âm 樂nhạc 八bát 難nạn 土thổ/độ 境cảnh 令linh 心tâm 安an 隱ẩn 二nhị 者giả 厚hậu 敷phu 草thảo 蓐nhục 中trung 高cao 邊biên 下hạ 三tam 者giả 緩hoãn 帶đái 衣y 裳thường 節tiết 食thực 少thiểu 飲ẩm 四tứ 者giả 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 左tả 手thủ 壓áp 右hữu 手thủ 閉bế 目mục 合hợp 口khẩu 齒xỉ 不bất 相tương 嚙giảo 端đoan 身thân 平bình 視thị 五ngũ 者giả 年niên 少thiếu 腹phúc 飽bão 當đương 數số 出xuất 息tức 年niên 老lão 腹phúc 飢cơ 當đương 數số 入nhập 息tức 六lục 者giả 當đương 觀quán 出xuất 息tức 去khứ 鼻tị 遠viễn 近cận 入nhập 到đáo 何hà 處xứ 即tức 知tri 氣khí 色sắc 初sơ 麤thô 後hậu 細tế 下hạ 至chí 氣khí 海hải 上thượng 衝xung 於ư 頂đảnh 七thất 者giả 從tùng 第đệ 一nhất 息tức 數số 至chí 第đệ 十thập 若nhược 未vị 至chí 十thập 緣duyên 於ư 異dị 想tưởng 還hoàn 攝nhiếp 取thủ 心tâm 更cánh 從tùng 一nhất 數số 八bát 者giả 手thủ 掌chưởng 之chi 內nội 。 置trí 一nhất 明minh 珠châu 繫hệ 念niệm 觀quán 珠châu 心tâm 心tâm 相tương 續tục 。 光quang 明minh 即tức 現hiện 九cửu 者giả 如như 五ngũ 停đình 觀quán 對đối 治trị 現hiện 行hành 五ngũ 種chủng 煩phiền 惱não 。 隨tùy 起khởi 隨tùy 治trị 隨tùy 分phân 解giải 脫thoát 煩phiền 惱não 不bất 行hành 令linh 戒giới 清thanh 淨tịnh 以dĩ 戒giới 清thanh 淨tịnh 故cố 諸chư 天thiên 歡hoan 喜hỷ 。 善thiện 神thần 衛vệ 護hộ 。 十thập 者giả 以dĩ 修tu 定định 故cố 舉cử 動động 審thẩm 諦đế 心tâm 不bất 卒thốt 暴bạo 謙khiêm 下hạ 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 。 無vô 諍tranh 以dĩ 是thị 功công 德đức 。 增tăng 長trưởng 智trí 慧tuệ 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 他tha 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 來lai 迎nghênh 神thần 識thức 不bất 遭tao 苦khổ 患hoạn 。 諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。 所sở 共cộng 稱xưng 讚tán 。 生sanh 於ư 淨tịnh 土độ 見kiến 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 永vĩnh 離ly 三tam 塗đồ 。 受thọ 解giải 脫thoát 樂lạc 。

靜tĩnh 處xứ 者giả 以dĩ 初sơ 心tâm 修tu 定định 處xứ 必tất 安an 靜tĩnh 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 。 偏thiên 讚tán 靜tĩnh 處xứ 故cố 經Kinh 云vân 當đương 離ly 憒hội 閙náo 獨độc 處xử 閑nhàn 居cư 。 帝Đế 釋Thích 諸chư 天thiên 。 所sở 共cộng 敬kính 重trọng 。 水thủy 火hỏa 等đẳng 即tức 下hạ 八bát 難nạn 數số 音âm 樂nhạc 者giả 音âm 即tức 八bát 音âm 五ngũ 經kinh 通thông 義nghĩa 云vân 金kim 石thạch 絲ti 竹trúc 匏# 土thổ/độ 革cách 木mộc 金kim 為vi 鐘chung 石thạch 為vi 磬khánh 絲ti 為vi 絲ti 竹trúc 為vi 管quản 匏# 為vi 笙sanh 土thổ/độ 為vi 塤# 革cách 為vi 鼓cổ 木mộc 為vi 柷# [音*ㄆ]# (# 上thượng 曷hạt 六lục 切thiết 下hạ 音âm 語ngữ )# 樂nhạo/nhạc/lạc 白bạch 虎hổ 通thông 曰viết 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 君quân 子tử 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 其kỳ 道đạo 小tiểu 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 其kỳ 欲dục 欲dục 過quá 則tắc 成thành 患hoạn 矣hĩ 老lão 子tử 曰viết 五ngũ 音âm 令linh 人nhân 耳nhĩ 聾lung 八bát 難nạn 者giả 四tứ 分phần/phân 曰viết 王vương 賊tặc 水thủy 火hỏa 。 病bệnh 人nhân 非phi 人nhân 惡ác 蟲trùng 人nhân 難nạn/nan (# 明minh 了liễu 論luận 云vân 有hữu 人nhân 欲dục 執chấp 縛phược 比Bỉ 丘Khâu 是thị 也dã )# 草thảo 蓐nhục 說thuyết 文văn 曰viết 蓐nhục 陳trần 草thảo 也dã 或hoặc 作tác 褥nhục 裀# 褥nhục 也dã 理lý 通thông 中trung 高cao 邊biên 下hạ 者giả 令linh 中trung 間gian 高cao 踊dũng 四tứ 邊biên 委ủy 下hạ 欲dục 使sử 坐tọa 時thời 身thân 之chi 後hậu 分phần/phân 當đương 中trung 助trợ 身thân 端đoan 直trực 不bất 容dung 後hậu 倚ỷ 也dã 緩hoãn 帶đái 衣y 裳thường 者giả 上thượng 曰viết 衣y 下hạ 曰viết 裳thường 劉lưu 熈# 云vân 裳thường 障chướng 也dã 所sở 以dĩ 自tự 障chướng 蔽tế 。 也dã 今kim 緩hoãn 帶đái 者giả 使sử 氣khí 脉mạch 之chi 通thông 暢sướng 耳nhĩ 節tiết 食thực 者giả 以dĩ 食thực 飽bão 則tắc 心tâm 昏hôn 氣khí 塞tắc 息tức 道đạo 不bất 利lợi 又hựu 增tăng 一nhất 中trung 多đa 食thực 則tắc 多đa 睡thụy 及cập 以dĩ 身thân 重trọng/trùng 不bất 堪kham 修tu 業nghiệp 。 也dã 結kết 伽già 趺phu 趺phu 或hoặc 作tác 跗# 儀nghi 禮lễ 云vân 棊kì (# 音âm 其kỳ )# 結kết 于vu 跗# 跗# 足túc 上thượng 也dã 謂vị 足túc 跗# 相tương 交giao 加gia 其kỳ 若nhược 結kết 然nhiên 左tả 手thủ 壓áp 右hữu 者giả 小tiểu 遠viễn 云vân 右hữu 多đa 躁táo 動động 故cố 坐tọa 禪thiền 人nhân 右hữu 手thủ 右hữu 足túc 皆giai 令linh 在tại 下hạ 閉bế 目mục 杜đỗ 絕tuyệt 闚khuy 覽lãm 也dã 合hợp 口khẩu 示thị 無vô 外ngoại 納nạp 也dã 使sử 息tức 從tùng 鼻tị 出xuất 入nhập 令linh 清thanh 細tế 也dã 嚙giảo (# 五ngũ 結kết 切thiết )# 噬phệ (# 音âm 誓thệ )# 也dã 平bình 觀quán 雖tuy 上thượng 曰viết 閉bế 目mục 相tương/tướng 若nhược 平bình 視thị 也dã 五ngũ 下hạ 據cứ 此thử 觀quán 意ý 正chánh 為vi 欲dục 界giới 麤thô 散tán 難nạn/nan 攝nhiếp 非phi 數số 不bất 治trị 故cố 須tu 善thiện 調điều 身thân 息tức 則tắc 為vi 入nhập 定định 之chi 要yếu 今kim 約ước 老lão 少thiếu 等đẳng 以dĩ 分phần/phân 者giả 謂vị 觀quán 前tiền 方phương 便tiện 無vô 妨phương 治trị 病bệnh 觀quán 出xuất 息tức 者giả 安an 般ban 守thủ 意ý 。 經kinh 曰viết 息tức 有hữu 四tứ 事sự 一nhất 為vi 風phong 二nhị 為vi 氣khí 三tam 為vi 息tức 四tứ 為vi 喘suyễn 有hữu 聲thanh 為vi 風phong 無vô 聲thanh 為vi 氣khí 出xuất 入nhập 為vi 息tức 出xuất 入nhập 不bất 盡tận 為vi 喘suyễn 今kim 又hựu 先tiên 觀quán 出xuất 者giả 若nhược 據cứ 婆bà 沙sa 論luận 中trung 先tiên 觀quán 入nhập 息tức 順thuận 於ư 生sanh 也dã 以dĩ 從tùng 母mẫu 胎thai 第đệ 五ngũ 鉢bát 羅la 賖# 佉khư (# 此thử 云vân 形hình 位vị 生sanh 諸chư 根căn 形hình )# 方phương 有hữu 諸chư 根căn 相tướng 現hiện 此thử 時thời 業nghiệp 風phong 穿xuyên 臍tề 而nhi 入nhập 百bách 毛mao 穴huyệt 孔khổng 方phương 通thông 於ư 息tức 後hậu 觀quán 於ư 出xuất 者giả 順thuận 死tử 時thời 法pháp 以dĩ 有hữu 情tình 臨lâm 終chung 但đãn 有hữu 出xuất 息tức 無vô 入nhập 息tức 故cố 今kim 約ước 麤thô 細tế 以dĩ 分phần/phân 故cố 出xuất 初sơ 入nhập 後hậu 去khứ 鼻tị 遠viễn 近cận 者giả 謂vị 觀quán 察sát 此thử 息tức 離ly 身thân 一nhất 尺xích 二nhị 尺xích 。 乃nãi 至chí 漸tiệm 遠viễn 散tán 滅diệt 無vô 餘dư 然nhiên 後hậu 了liễu 身thân 非phi 有hữu 入nhập 到đáo 何hà 處xứ 及cập 下hạ 至chí 氣khí 海hải 上thượng 衝xung 於ư 頂đảnh 者giả 此thử 俱câu 約ước 入nhập 息tức 在tại 身thân 內nội 為vi 言ngôn 俱câu 舍xá 云vân 觀quán 息tức 初sơ 入nhập 至chí 唯duy 至chí 胸hung 乃nãi 至chí 足túc 指chỉ 為vi 遍biến 不bất 遍biến 又hựu 觀quán 在tại 內nội 如như 珠châu 中trung 縷lũ 為vi 冷lãnh 為vi 煗noãn 等đẳng 又hựu 出xuất 則tắc 麤thô 濁trược 入nhập 則tắc 輕khinh 細tế 故cố 曰viết 初sơ 麤thô 後hậu 細tế 永vĩnh 作tác 此thử 觀quán 須tu 具cụ 四tứ 緣duyên 一nhất 者giả 息tức 所sở 依y 地địa (# 即tức 欲dục 界giới 及cập 下hạ 三tam 禪thiền 若nhược 第đệ 四tứ 禪thiền 無vô 出xuất 入nhập 息tức 。 也dã )# 二nhị 風phong 道đạo 具cụ 足túc (# 即tức 口khẩu 鼻tị 二nhị 道đạo 須tu 無vô 噫# 塞tắc )# 三tam 毛mao 孔khổng 開khai 張trương (# 即tức 一nhất 毛mao 孔khổng 等đẳng 皆giai 須tu 開khai 通thông 如như 欲dục 界giới 胎thai 前tiền 位vị 毛mao 孔khổng 未vị 開khai 也dã )# 四tứ 麤thô 識thức 現hiện 前tiền (# 謂vị 欲dục 界giới 及cập 下hạ 三tam 禪thiền 即tức 有hữu 麤thô 識thức 現hiện 起khởi 若nhược 欲dục 界giới 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 及cập 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 則tắc 無vô 麤thô 識thức 也dã )# 一nhất 息tức 至chí 十thập 者giả 此thử 有hữu 單đơn 雙song 逆nghịch 順thuận 兩lưỡng 數số 如như 單đơn 則tắc 以dĩ 入nhập 為vi 一nhất 出xuất 為vi 二nhị 雙song 則tắc 以dĩ 出xuất 入nhập 二nhị 息tức 合hợp 為vi 一nhất 又hựu 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 名danh 順thuận 數số 從tùng 十thập 至chí 一nhất 名danh 逆nghịch 數số 作tác 觀quán 熟thục 時thời 任nhậm 時thời 取thủ 捨xả 或hoặc 有hữu 問vấn 云vân 何hà 不bất 增tăng 至chí 十thập 一nhất 減giảm 至chí 八bát 九cửu 耶da 答đáp 若nhược 減giảm 於ư 十thập 則tắc 心tâm 極cực 驟sậu 促xúc 若nhược 過quá 於ư 十thập 則tắc 心tâm 極cực 散tán 緩hoãn 俱câu 令linh 作tác 觀quán 不bất 然nhiên 今kim 欲dục 從tùng 易dị 故cố 數số 至chí 十thập 若nhược 准chuẩn 安an 般ban 經kinh 中trung 應ưng 內nội 十thập 息tức (# 即tức 六lục 情tình 并tinh 痛thống 癢dạng 想tưởng 生sanh 死tử 識thức 成thành 十thập )# 應ưng 外ngoại 十thập 息tức (# 即tức 殺sát 盜đạo 等đẳng 十thập 業nghiệp 止chỉ 不bất 得đắc 行hành 也dã )# 若nhược 未vị 下hạ 此thử 觀quán 本bổn 治trị 異dị 想tưởng 今kim 若nhược 攝nhiếp 心tâm 數số 至chí 八bát 九cửu 而nhi 起khởi 異dị 想tưởng 者giả 當đương 復phục 重trùng 數số 以dĩ 數số 法pháp 不bất 續tục 則tắc 修tu 觀quán 名danh 失thất 矣hĩ 觀quán 珠châu 者giả 既ký 數số 內nội 外ngoại 兩lưỡng 息tức 心tâm 漸tiệm 澄trừng 寂tịch 復phục 觀quán 此thử 珠châu 助trợ 發phát 心tâm 曜diệu 境cảnh 智trí 相tương 照chiếu 得đắc 之chi 又hựu 其kỳ 豈khởi 非phi 要yếu 乎hồ 如như 五ngũ 停đình 者giả 以dĩ 上thượng 所sở 立lập 五ngũ 停đình 為vi 對đối 治trị 五ngũ 種chủng 病bệnh 今kim 既ký 別biệt 立lập 數sổ 息tức 即tức 五ngũ 中trung 之chi 一nhất 也dã 恐khủng 云vân 此thử 無vô 所sở 治trị 故cố 復phục 指chỉ 云vân 如như 五ngũ 停đình 觀quán 治trị 五ngũ 種chủng 煩phiền 惱não 。 也dã 所sở 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 。 我ngã 慢mạn 亂loạn 相tương/tướng 是thị 也dã (# 今kim 則tắc 治trị 亂loạn 相tương/tướng 是thị 也dã )# 隨tùy 起khởi 下hạ 隨tùy 一nhất 煩phiền 惱não 起khởi 隨tùy 修tu 一nhất 觀quán 治trị 而nhi 不bất 行hành 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 以dĩ 修tu 下hạ 謂vị 修tu 定định 是thị 入nhập 細tế 行hành 法pháp 當đương 使sử 內nội 外ngoại 相tương 應ứng 。 故cố 誡giới 於ư 卒thốt 暴bạo 令linh 使sử 柔nhu 和hòa 等đẳng 臨lâm 命mạng 下hạ 指chỉ 當đương 來lai 益ích 上thượng 說thuyết 諸chư 天thiên 歡hoan 喜hỷ 。 等đẳng 指chỉ 現hiện 在tại 益ích 。

自tự 餘dư 諸chư 法pháp 如như 經kinh 所sở 說thuyết 。

自tự 餘dư 者giả 離ly 前tiền 十thập 外ngoại 曰viết 餘dư 謂vị 須tu 知tri 一nhất 數số 二nhị 隨tùy 。 三tam 止chỉ 四tứ 觀quán 。 等đẳng 法pháp 廣quảng 如như 安an 般ban 經kinh 所sở 明minh 。

汝nhữ 當đương 受thọ 行hành 成thành 戒giới 定định 根căn 根căn 性tánh 明minh 利lợi 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

受thọ 行hành 者giả 觀quán 受thọ 上thượng 觀quán 門môn 勤cần 而nhi 行hành 之chi 。 以dĩ 此thử 數sổ 息tức 能năng 為vi 淨tịnh 戒giới 及cập 諸chư 禪thiền 定định 。 作tác 根căn 本bổn 故cố 又hựu 妄vọng 想tưởng 散tán 心tâm 不bất 起khởi 即tức 根căn 性tánh 明minh 利lợi 以dĩ 明minh 利lợi 故cố 斯tư 名danh 淨tịnh 心tâm 。

偈kệ 曰viết 。

凡phàm 夫phu 學học 道Đạo 法pháp 。 唯duy 可khả 心tâm 自tự 知tri 。 造tạo 次thứ 向hướng 他tha 道đạo 。

他tha 即tức 反phản 生sanh 誹phỉ 。 諦đế 觀quán 少thiểu 言ngôn 說thuyết 。 人nhân 重trọng/trùng 德đức 能năng 成thành 。

遠viễn 眾chúng 近cận 靜tĩnh 處xứ 。 端đoan 坐tọa 正chánh 思tư 惟duy 。

凡phàm 夫phu 下hạ 四tứ 句cú 誡giới 內nội 修tu 不bất 可khả 外ngoại 告cáo 外ngoại 或hoặc 不bất 信tín 則tắc 致trí 誹phỉ 謗báng 且thả 律luật 中trung 實thật 得đắc 道Đạo 尚thượng 不bất 許hứa 向hướng 人nhân 說thuyết 況huống 復phục 未vị 得đắc 則tắc 成thành 大đại 妄vọng 誹phỉ 謗báng 也dã 諦đế 觀quán 下hạ 四tứ 句cú 誡giới 修tu 定định 之chi 人nhân 少thiểu 言ngôn 論luận 也dã 遠viễn 眾chúng 等đẳng 者giả 遺di 教giáo 云vân 當đương 捨xả 己kỷ 眾chúng 他tha 眾chúng 。 空không 閑nhàn 獨độc 處xứ 。 思tư 滅diệt 苦khổ 本bổn 。

但đãn 自tự 觀quan 身thân 行hành 。 口khẩu 勿vật 說thuyết 他tha 短đoản 。 結kết 舌thiệt 少thiểu 論luận 量lượng 。

默mặc 然nhiên 心tâm 柔nhu 耎nhuyễn 。 無vô 知tri 若nhược 聾lung 盲manh 。 內nội 智trí 懷hoài 實thật 貨hóa 。

頭đầu 陀đà 樂nhạo/nhạc/lạc 閑nhàn 靜tĩnh 。 對đối 修tu 離ly 懈giải 惰nọa 。

但đãn 自tự 觀quán 身thân 謂vị 唯duy 觀quán 自tự 己kỷ 之chi 身thân 行hành 正chánh 則tắc 更cánh 加gia 切thiết 不bất 正chánh 則tắc 當đương 從tùng 於ư 正chánh 斯tư 為vi 自tự 行hành 之chi 本bổn 矣hĩ 口khẩu 下hạ 大đại 論luận 云vân 若nhược 見kiến 他tha 有hữu 過quá 尚thượng 不bất 說thuyết 其kỳ 實thật 何hà 況huống 讒sàm 毀hủy 故cố 馬mã 援viện 誡giới 子tử 孫tôn 曰viết 吾ngô 欲dục 汝nhữ 曹tào 聞văn 人nhân 過quá 失thất 如như 聞văn 父phụ 母mẫu 之chi 名danh 耳nhĩ 可khả 得đắc 聞văn 口khẩu 不bất 可khả 言ngôn 也dã 。 當đương 憂ưu 人nhân 之chi 憂ưu 樂nhạo/nhạc/lạc 人nhân 之chi 樂lạc 結kết 舌thiệt 文văn 選tuyển 云vân 鉜# 口khẩu 結kết 舌thiệt 謂vị 少thiểu 其kỳ 言ngôn 也dã 柔nhu 軟nhuyễn 離ly 麤thô 橫hoạnh/hoành 也dã 此thử 誡giới 意ý 業nghiệp 無vô 知tri 下hạ 不bất 起khởi 虗hư 妄vọng 覺giác 智trí 若nhược 聾lung 盲manh 人nhân 也dã 使sử 智trí 淨tịnh 內nội 實thật 如như 懷hoài 寶bảo 貨hóa 也dã 亦diệc 猶do 老lão 子tử 云vân 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 虗hư 其kỳ 心tâm (# 心tâm 不bất 為vi 可khả 欲dục 所sở 乱# 則tắc 虛hư 矣hĩ )# 實thật 其kỳ 腹phúc (# 道Đạo 德đức 內nội 充sung 則tắc 無vô 矜căng 徇# )# 頭đầu 陀đà 善thiện 見kiến 云vân 漢hán 云vân 抖đẩu 擻tẩu 謂vị 抖đẩu 擻tẩu 煩phiền 惱não 離ly 諸chư 滯trệ 著trước 也dã 合hợp 成thành 四tứ 位vị (# 衣y 食thực 處xứ 威uy 儀nghi 也dã )# 開khai 為vi 十thập 二nhị 衣y 中trung 立lập 二nhị (# 衲nạp 衣y 三tam 衣y )# 食thực 中trung 立lập 四tứ (# 乞khất 食thực 不bất 作tác 餘dư 食thực 法pháp 一nhất 坐tọa 食thực 一nhất 揣đoàn 食thực 也dã )# 於ư 處xứ 立lập 五ngũ (# 闌lan 若nhược 塚trủng 間gian 樹thụ 下hạ 。 露lộ 坐tọa 隨tùy 坐tọa )# 威uy 儀nghi 立lập 一nhất (# 常thường 坐tọa )# 今kim 即tức 處xứ 也dã 對đối 下hạ 此thử 句cú 結kết 勸khuyến 勤cần 修tu 也dã 。

誡giới 觀quán 善thiện 惡ác 相tướng 資tư 法pháp 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất

二nhị 十thập 一nhất 釋thích 相tương/tướng 資tư 篇thiên 身thân 心tâm 靜tĩnh 攝nhiếp 尚thượng 屬thuộc 於ư 自tự 修tu 生sanh 佛Phật 相tương/tướng 須tu 宜nghi 行hành 於ư 濟tế 物vật 故cố 立lập 此thử 位vị 以dĩ 次thứ 前tiền 篇thiên 謂vị 凡phàm 聖thánh 不bất 同đồng 曰viết 善thiện 惡ác 互hỗ 為vi 資tư 取thủ 曰viết 相tương/tướng 資tư 唐đường 玄huyền 宗tông 注chú 老lão 子tử 云vân 資tư 取thủ 也dã 。

夫phu 善thiện 者giả 是thị 諸chư 惡ác 之chi 師sư 惡ác 者giả 是thị 萬vạn 善thiện 之chi 資tư 經kinh 曰viết 眾chúng 生sanh 能năng 度độ 佛Phật 佛Phật 復phục 度độ 眾chúng 生sanh 何hà 以dĩ 故cố 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 因nhân 眾chúng 生sanh 而nhi 成thành 佛Phật 道Đạo 。 經kinh 曰viết 高cao 原nguyên 陸lục 地địa 不bất 生sanh 蓮liên 華hoa 。 淤ứ 泥nê 之chi 中trung 出xuất 生sanh 華hoa 耳nhĩ 又hựu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 因nhân 於ư 佛Phật 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。

善thiện 者giả 者giả 字tự 指chỉ 人nhân 也dã 老lão 子tử 云vân 善thiện 人nhân 不bất 善thiện 人nhân 之chi 師sư 不bất 善thiện 人nhân 善thiện 人nhân 之chi 資tư 今kim 借tá 彼bỉ 語ngữ 耳nhĩ 一nhất 切thiết 下hạ 證chứng 眾chúng 生sanh 度độ 佛Phật 義nghĩa 由do 菩Bồ 薩Tát 假giả 眾chúng 生sanh 為vi 因nhân 為vi 緣duyên 而nhi 成thành 佛Phật 故cố 經kinh 曰viết 下hạ 此thử 出xuất 淨tịnh 名danh 彼bỉ 經kinh 佛Phật 道Đạo 品phẩm 云vân 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 何hà 等đẳng 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 文Văn 殊Thù 乃nãi 至chí 答đáp 曰viết 若nhược 見kiến 無vô 為vi 。 入nhập 正chánh 位vị 者giả 。 (# 什thập 師sư 曰viết 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 至chí 羅La 漢Hán 無vô 生sanh 至chí 佛Phật 皆giai 名danh 正chánh 位vị 也dã 言ngôn 無vô 為vi 而nhi 入nhập 者giả 由do 取thủ 相tương 見kiến 故cố 入nhập 正chánh 位vị 而nhi 取thủ 證chứng 等đẳng )# 不bất 能năng 復phục 發phát 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 譬thí 如như 高cao 原nguyên 陸lục 地địa 。 不bất 生sanh 蓮liên 華hoa 。 卑ty 濕thấp 淤ứ 泥nê 。 乃nãi 生sanh 此thử 華hoa 。 如như 是thị 見kiến 無vô 為vi 法Pháp 。 入nhập 正chánh 位vị 者giả 。 終chung 不bất 復phục 能năng 。 生sanh 於ư 佛Phật 法Pháp 。 煩phiền 惱não 泥nê 中trung 。 乃nãi 有hữu 眾chúng 生sanh 。 起khởi 佛Phật 法Pháp 耳nhĩ 。 (# 已dĩ 上thượng 經kinh 文văn )# 彼bỉ 經kinh 高cao 原nguyên 不bất 生sanh 華hoa 者giả 喻dụ 二Nhị 乘Thừa 聲Thanh 聞Văn 不bất 能năng 發phát 無vô 上thượng 。 道Đạo 意ý 於ư 淤ứ 泥nê 生sanh 華hoa 喻dụ 眾chúng 生sanh 能năng 發phát 道Đạo 意ý 故cố 大đại 迦Ca 葉Diếp 言ngôn 塵trần 勞lao 之chi 儔trù 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 不bất 復phục 堪kham 任nhậm 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 乃nãi 至chí 五ngũ 無vô 間gián 罪tội 。 猶do 能năng 發phát 意ý 。 生sanh 於ư 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 今kim 我ngã 等đẳng 。 永vĩnh 不bất 能năng 發phát 。 譬thí 如như 根căn 敗bại 之chi 士sĩ 。 等đẳng 又hựu 一nhất 切thiết 下hạ 明minh 佛Phật 度độ 眾chúng 生sanh 義nghĩa 。

言ngôn 諸chư 惡ác 者giả 謂vị 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 。 犯phạm 四tứ 重trọng/trùng 八bát 重trọng 禁cấm 謗báng 諸chư 賢hiền 聖thánh 。 破phá 正Chánh 法Pháp 輪luân 一nhất 闡xiển 提đề 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 將tương 為vi 福phước 田điền 何hà 以dĩ 故cố 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 故cố 於ư 三tam 塗đồ 四tứ 趣thú 代đại 諸chư 眾chúng 生sanh 。 受thọ 碎toái 身thân 等đẳng 苦khổ 耎nhuyễn 語ngữ 引dẫn 導đạo 教giáo 令linh 懺sám 悔hối 。 慈từ 心tâm 拔bạt 濟tế 救cứu 令linh 得đắc 樂lạc 廣quảng 開khai 甘cam 露lộ 說thuyết 微vi 妙diệu 法Pháp 。 破phá 彼bỉ 惡ác 業nghiệp 善thiện 言ngôn 誘dụ 示thị 令linh 信tín 十Thập 善Thiện 生sanh 人nhân 天thiên 處xứ 復phục 勸khuyến 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 因nhân 是thị 功công 德đức 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 成thành 。 即tức 名danh 眾chúng 生sanh 亦diệc 能năng 度độ 佛Phật 。

諸chư 惡ác 者giả 牒điệp 前tiền 文văn 也dã 五ngũ 逆nghịch 即tức 殺sát 父phụ 母mẫu 阿A 羅La 漢Hán 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 破phá 法Pháp 輪luân 僧Tăng 也dã 十thập 惡ác 身thân 三tam 口khẩu 四tứ 。 意ý 三tam 也dã 四tứ 重trọng/trùng 婬dâm 盜đạo 殺sát 妄vọng 也dã 八bát 重trọng/trùng 尼ni 有hữu 八bát 夷di 前tiền 四tứ 同đồng 僧Tăng 加gia 觸xúc 八bát 覆phú 隨tùy 也dã 賢hiền 聖thánh 七thất 賢hiền 三tam 賢hiền 四tứ 聖thánh 十thập 聖thánh 也dã 破phá 正Chánh 法Pháp 輪luân 即tức 前tiền 五ngũ 逆nghịch 之chi 一nhất 也dã 摩ma 得đắc 伽già 云vân 捨xả 八bát 正chánh 學học 餘dư 道đạo 是thị 輪luân 壞hoại 戒giới 疏sớ/sơ 曰viết 法Pháp 輪luân 者giả 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 就tựu 行hành 者giả 無vô 過quá 八bát 正chánh 用dụng 譬thí 世thế 輪luân 語ngữ 業nghiệp 命mạng 三tam 以dĩ 為vi 戒giới 轂cốc 見kiến 思tư 二nhị 正chánh 為vi 慧tuệ 輻bức 念niệm 定định 二nhị 正chánh 為vi 定định 輞võng 方phương 便tiện 精tinh 進tấn 。 為vi 轉chuyển 輪luân 人nhân 若nhược 依y 此thử 修tu 行hành 。 出xuất 生sanh 死tử 道đạo 。 故cố 名danh 行hành 也dã 二nhị 就tựu 教giáo 者giả 以dĩ 如Như 來Lai 法Pháp 輪luân 。 化hóa 被bị 三tam 千thiên 該cai 通thông 道đạo 俗tục 調Điều 達Đạt 唱xướng 告cáo 五ngũ 法pháp 為vi 是thị 四tứ 依y 為vi 非phi 乃nãi 至chí 天thiên 神thần 地địa 神thần 。 唱xướng 告cáo 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 禪thiền 誦tụng 不bất 行hành 是thị 也dã 將tương 為vi 福phước 田điền 者giả 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 於ư 向hướng 來lai 眾chúng 生sanh 上thượng 種chủng 百bách 福phước 莊trang 嚴nghiêm 。 種chủng 子tử 故cố 命mạng 彼bỉ 為vi 田điền 也dã 何hà 以dĩ 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 嫌hiềm 彼bỉ 惡ác 而nhi 來lai 度độ 之chi 蓋cái 由do 法Pháp 身thân 同đồng 體thể 故cố 又hựu 悲bi 心tâm 之chi 廣quảng 故cố 四tứ 趣thú 以dĩ 六lục 中trung 人nhân 天thiên 容dung 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 偏thiên 舉cử 餘dư 四tứ 方phương 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 之chi 勞lao 耳nhĩ 甘cam 露lộ 喻dụ 法Pháp 門môn 也dã 經Kinh 云vân 。 開khai 甘cam 露lộ 門môn 。

又hựu 身thân 中trung 真chân 性tánh 由do 人nhân 弘hoằng 顯hiển 若nhược 無vô 信tín 力lực 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 具cụ 慈từ 悲bi 。 無vô 如như 之chi 何hà 。

身thân 中trung 真chân 性tánh 者giả 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 具cụ 一nhất 真chân 佛Phật 性tánh 也dã 性tánh 雖tuy 本bổn 具cụ 必tất 假giả 人nhân 顯hiển 顯hiển 之chi 有hữu 方phương 要yếu 藉tạ 信tín 力lực 及cập 以dĩ 三tam 慧tuệ 等đẳng 以dĩ 信tín 為vi 首thủ 故cố 。 先tiên 標tiêu 之chi 儒nho 教giáo 云vân 當đương 民dân 無vô 信tín 不bất 立lập 今kim 若nhược 闕khuyết 者giả 則tắc 聖thánh 賢hiền 無vô 以dĩ 垂thùy 度độ 故cố 曰viết 無vô 如như 之chi 何hà 。 遺di 教giáo 云vân 導đạo 人nhân 善thiện 道đạo 。 聞văn 之chi 不bất 行hành 。 非phi 導đạo 過quá 也dã 。 或hoặc 曰viết 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 權quyền 巧xảo 頗phả 多đa 何hà 不bất 能năng 化hóa 乎hồ 答đáp 眾chúng 生sanh 業nghiệp 厚hậu 惑hoặc 深thâm 善thiện 緣duyên 斯tư 薄bạc 非phi 佛Phật 無vô 方phương 便tiện 矣hĩ 大đại 師sư 嘗thường 云vân 然nhiên 則tắc 聖thánh 人nhân 非phi 不bất 能năng 化hóa 但đãn 此thử 人nhân 不bất 可khả 化hóa 故cố 所sở 以dĩ 拱củng 手thủ 待đãi 機cơ 熟thục 耳nhĩ 如như 嬰anh 兒nhi 造tạo 惡ác 父phụ 母mẫu 所sở 不bất 教giáo 者giả 非phi 父phụ 母mẫu 不bất 解giải 善thiện 教giáo 嬰anh 兒nhi 不bất 可khả 教giáo 耳nhĩ 。

是thị 故cố 誡giới 汝nhữ 凡phàm 是thị 罪tội 惡ác 可khả 賤tiện 眾chúng 生sanh 惟duy 起khởi 哀ai 愍mẫn 不bất 應ưng 瞋sân 罵mạ 生sanh 下hạ 劣liệt 心tâm 。 又hựu 見kiến 上thượng 行hành 清thanh 淨tịnh 好hảo/hiếu 人nhân 不bất 應ưng 偏thiên 重trọng 別biệt 請thỉnh 供cúng 養dường 何hà 以dĩ 故cố 善thiện 惡ác 一nhất 如như 性tánh 俱câu 空không 故cố 於ư 好hảo 醜xú 色sắc 二nhị 見kiến 平bình 等đẳng 常thường 觀quán 空không 寂tịch 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 。 門môn 含hàm 生sanh 之chi 類loại 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 不bất 著trước 諸chư 相tướng 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

可khả 賤tiện 猶do 言ngôn 可khả 惡ác 賤tiện 者giả 亦diệc 須tu 起khởi 哀ai 愍mẫn 救cứu 濟tế 心tâm 不bất 可khả 毀hủy 呰tử 等đẳng 禮lễ 不bất 云vân 乎hồ 毋vô (# 音âm 無vô )# 不bất 敬kính 又hựu 淨tịnh 名danh 云vân 施thí 城thành 中trung 最tối 下hạ 乞khất 人nhân 與dữ 難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 。 等đẳng 又hựu 常thường 不bất 輕khinh 言ngôn 我ngã 不bất 敢cảm 輕khinh 於ư 汝nhữ 等đẳng 。 汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 又hựu 見kiến 下hạ 令linh 離ly 取thủ 相tương/tướng 心tâm 也dã 如như 經Kinh 云vân 亦diệc 不bất 稱xưng 名danh 。 讚tán 歎thán 其kỳ 美mỹ 。 豈khởi 行hành 偏thiên 重trọng 邪tà 智trí 論luận 云vân 自tự 讚tán 讚tán 他tha 自tự 毀hủy 毀hủy 他tha 如như 是thị 四tứ 法Pháp 。 智trí 者giả 不bất 為vi 。 別biệt 請thỉnh 簡giản 僧Tăng 次thứ 也dã 十thập 誦tụng 善thiện 生sanh 雖tuy 別biệt 請thỉnh 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 。 猶do 故cố 不bất 名danh 請thỉnh 僧Tăng 福phước 田điền 。 者giả 能năng 於ư 僧Tăng 中trung 請thỉnh 一nhất 像tượng 似tự 極cực 惡ác 比Bỉ 丘Khâu 猶do 得đắc 無vô 量lượng 果quả 。 報báo 增tăng 一nhất 成thành 論luận 如như 飲ẩm 海hải 水thủy 即tức 飲ẩm 眾chúng 流lưu 僧Tăng 次thứ 請thỉnh 僧Tăng 亦diệc 爾nhĩ 此thử 則tắc 抑ức 取thủ 捨xả 之chi 心tâm 行hành 平bình 等đẳng 。 之chi 慧tuệ 也dã 何hà 下hạ 推thôi 所sở 以dĩ 善thiện 下hạ 是thị 釋thích 謂vị 上thượng 至chí 諸chư 佛Phật 。 下hạ 至chí 眾chúng 生sanh 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 淨tịnh 名danh 云vân 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 又hựu 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 皆giai 如như 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 如như 也dã 。 眾chúng 賢hiền 聖thánh 亦diệc 如như 也dã 至chí 於ư 彌Di 勒Lặc 亦diệc 如như 也dã 。 又hựu 圓viên 覺giác 曰viết 不bất 敬kính 持trì 戒giới 。 不bất 憎tăng 毀hủy 禁cấm 。 不bất 重trọng 久cửu 習tập 。 不bất 輕khinh 初sơ 學học 。 何hà 以dĩ 故cố 一nhất 切thiết 覺giác 故cố 。 譬thí 如như 眼nhãn 光quang 。 曉hiểu 了liễu 前tiền 境cảnh 。 其kỳ 光quang 圓viên 滿mãn 。 得đắc 無vô 憎tăng 愛ái 。 何hà 以dĩ 故cố 光quang 體thể 無vô 二nhị 。 故cố 性tánh 俱câu 下hạ 謂vị 善thiện 惡ác 兩lưỡng 性tánh 本bổn 自tự 空không 故cố 既ký 了liễu 此thử 理lý 則tắc 無vô 好hảo/hiếu 可khả 忻hãn 無vô 醜xú 可khả 惡ác 故cố 曰viết 二nhị 見kiến 平bình 等đẳng 矣hĩ 常thường 觀quán 下hạ 雖tuy 曰viết 二nhị 見kiến 平bình 等đẳng 當đương 於ư 等đẳng 無vô 等đẳng 入nhập 三tam 三tam 昧muội 諸chư 相tướng 泯mẫn 然nhiên 方phương 契khế 淨tịnh 心tâm 之chi 道đạo 也dã 。

偈kệ 曰viết 。

欲dục 得đắc 解giải 脫thoát 樂nhạo/nhạc/lạc 。 踈sơ 己kỷ 常thường 親thân 他tha 。 行hành 慈từ 拔bạt 彼bỉ 苦khổ 。

自tự 度độ 生sanh 死tử 河hà 。 若nhược 聞văn 我ngã 與dữ 彼bỉ 。 便tiện 是thị 分phân 別biệt 魔ma 。

眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 見kiến 。 賢hiền 聖thánh 共cộng 譏cơ 訶ha 。 法Pháp 界Giới 同đồng 一nhất 如như 。

真chân 妄vọng 水thủy 共cộng 波ba 。 波ba 者giả 即tức 是thị 水thủy 。 水thủy 者giả 即tức 是thị 波ba 。

欲dục 得đắc 下hạ 即tức 果quả 中trung 涅Niết 槃Bàn 之chi 樂lạc 。 也dã 疎sơ 下hạ 菩Bồ 薩Tát 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 曰viết 疎sơ 已dĩ 而nhi 常thường 運vận 慈từ 悲bi 濟tế 物vật 故cố 曰viết 親thân 他tha 行hành 下hạ 示thị 親thân 他tha 之chi 行hành 反phản 釋thích 第đệ 二nhị 句cú 自tự 下hạ 因nhân 行hành 利lợi 他tha 則tắc 反phản 功công 歸quy 己kỷ 此thử 應ưng 上thượng 句cú 解giải 脫thoát 義nghĩa 向hướng 云vân 眾chúng 生sanh 能năng 度độ 佛Phật 斯tư 義nghĩa 是thị 也dã 若nhược 聞văn 下hạ 破phá 著trước 聞văn 應ưng 作tác 著trước 若nhược 計kế 著trước 彼bỉ 我ngã 則tắc 分phân 別biệt 妄vọng 生sanh 還hoàn 屬thuộc 魔ma 業nghiệp 此thử 屬thuộc 十thập 六lục 知tri 見kiến 中trung 第đệ 一nhất 我ngã 見kiến 也dã 故cố 下hạ 復phục 舉cử 眾chúng 生sanh 與dữ 壽thọ 者giả 即tức 十thập 六lục 知tri 見kiến 中trung 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 也dã 言ngôn 眾chúng 生sanh 於ư 名danh 色sắc 陰ấm 入nhập 界giới 等đẳng 。 法pháp 和hòa 合hợp 中trung 妄vọng 計kế 有hữu 我ngã 生sanh 故cố 名danh 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 見kiến 謂vị 於ư 名danh 色sắc 陰ấm 入nhập 界giới 等đẳng 。 法pháp 中trung 妄vọng 計kế 有hữu 我ngã 受thọ 一nhất 期kỳ 果quả 報báo 壽thọ 有hữu 長trường 短đoản 。 故cố 名danh 壽thọ 者giả 賢hiền 聖thánh 下hạ 以dĩ 如Như 來Lai 訶ha 此thử 知tri 見kiến 正chánh 破phá 妄vọng 計kế 之chi 流lưu 恐khủng 因nhân 此thử 顛điên 倒đảo 備bị 起khởi 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 輪luân 墜trụy 生sanh 死tử 法Pháp 界Giới 。 下hạ 示thị 同đồng 體thể 義nghĩa 起khởi 信tín 云vân 心tâm 真Chân 如Như 者giả 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 又hựu 云vân 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 水thủy 共cộng 波ba 者giả 水thủy 喻dụ 真chân 波ba 喻dụ 妄vọng 若nhược 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 則tắc 全toàn 水thủy 是thị 波Ba 若Nhã 息tức 妄vọng 歸quy 真chân 則tắc 全toàn 波ba 歸quy 水thủy 水thủy 不bất 離ly 波ba 波ba 不bất 離ly 水thủy 體thể 性tánh 湛trạm 然nhiên 一nhất 體thể 無vô 二nhị 豈khởi 有hữu 自tự 他tha 兩lưỡng 相tương/tướng 乎hồ 若nhược 能năng 了liễu 此thử 則tắc 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 及cập 壽thọ 者giả 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 豈khởi 得đắc 於ư 此thử 而nhi 起khởi 見kiến 也dã 。

善thiện 門môn 有hữu 多đa 途đồ 。 慈từ 悲bi 最tối 是thị 急cấp 。 是thị 故cố 薩tát 陀đà 倫luân 。

世thế 號hiệu 常thường 啼đề 泣khấp 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 捨xả 樂nhạo/nhạc/lạc 懷hoài 憂ưu 悒ấp 。

護hộ 生sanh 成thành 佛Phật 因nhân 。 損tổn 生sanh 佛Phật 道Đạo 澀sáp 。 無vô 財tài 施thí 貧bần 厄ách 。

分phần/phân 食thực 與dữ 減giảm 粒lạp 。 若nhược 能năng 修tu 一nhất 慈từ 。 十thập 六lục 分phần 不bất 及cập 。

善thiện 門môn 下hạ 此thử 說thuyết 法Pháp 施thí 也dã 門môn 以dĩ 通thông 物vật 為vi 義nghĩa 多đa 途đồ 途đồ 路lộ 也dã 慈từ 悲bi 等đẳng 者giả 以dĩ 慈từ 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 悲bi 能năng 拔bạt 苦khổ 菩Bồ 薩Tát 起khởi 行hành 用dụng 此thử 為vi 先tiên 故cố 言ngôn 急cấp 也dã 薩tát 陀đà 輪luân 者giả 具cụ 云vân 薩tát 陀đà 波ba 輪luân 此thử 云vân 常thường 啼đề 哭khốc 大đại 品phẩm 般Bát 若Nhã 云vân 此thử 菩Bồ 薩Tát 求cầu 般Bát 若Nhã 時thời 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 又hựu 念niệm 貧bần 窮cùng 往vãng 彼bỉ 無vô 物vật 供cúng 養dường 般Bát 若Nhã 及cập 說thuyết 法Pháp 師sư 。 法pháp 踊dũng 菩Bồ 薩Tát 遂toại 唱xướng 言ngôn 我ngã 欲dục 賣mại 身thân 以dĩ 賣mại 不bất 售thụ (# 音âm 壽thọ )# 憂ưu 愁sầu 啼đề 哭khốc 。 帝Đế 釋Thích 試thí 之chi 化hóa 波ba 羅la 門môn 言ngôn 我ngã 於ư 今kim 者giả 。 正chánh 欲dục 祠từ 天thiên 須tu 人nhân 血huyết 人nhân 髓tủy 人nhân 心tâm 常thường 啼đề 即tức 取thủ 利lợi 刀đao 。 刺thứ 臂tý 割cát 髀bễ (# 通thông 俾tỉ 陛bệ 二nhị 音âm 股cổ 也dã )# 破phá 骨cốt 出xuất 髓tủy 。 欲dục 出xuất 其kỳ 心tâm 等đẳng 終chung 不bất 退thoái 悔hối 此thử 證chứng 菩Bồ 薩Tát 求cầu 法Pháp 。 利lợi 他tha 施thí 蓋cái 慈từ 悲bi 之chi 行hành 深thâm 耳nhĩ 廣quảng 如như 彼bỉ 經kinh 三tam 百bách 九cửu 十thập 八bát 九cửu 兩lưỡng 卷quyển 中trung 明minh 捨xả 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 不bất 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 樂lạc 懷hoài 憂ưu 者giả 憫mẫn 念niệm 眾chúng 生sanh 之chi 苦khổ 。 也dã 護hộ 生sanh 下hạ 因nhân 悲bi 護hộ 眾chúng 生sanh 故cố 。 入nhập 道đạo 則tắc 易dị 是thị 成thành 佛Phật 之chi 因nhân 下hạ 句cú 反phản 此thử 入nhập 道đạo 遲trì 澀sáp 無vô 財tài 下hạ 此thử 說thuyết 財tài 施thí 有hữu 則tắc 以dĩ 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 財tài 寶bảo 等đẳng 施thí 無vô 則tắc 減giảm 己kỷ 鉢bát 中trung 之chi 施thí 故cố 寶bảo 雲vân 經Kinh 云vân 四tứ 分phần 之chi 一nhất 。 食thực 凡phàm 乞khất 得đắc 食thực 四tứ 分phần 分phần 之chi 一nhất 分phần/phân 與dữ 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 第đệ 二nhị 分phần 與dữ 窮cùng 下hạ 乞khất 丐cái 之chi 者giả 第đệ 三tam 分phần/phân 與dữ 諸chư 鬼quỷ 神thần 第đệ 四tứ 分phần/phân 自tự 供cung 身thân 食thực 故cố 曰viết 分phần/phân 食thực 減giảm 粒lạp 也dã 修tu 一nhất 慈từ 者giả 智trí 論luận 云vân 如như 人nhân 大đại 行hành 布bố 施thí 不bất 及cập 行hành 慈từ 三tam 昧muội 行hành 慈từ 三tam 昧muội 眾chúng 生sanh 無vô 所sở 得đắc 而nhi 自tự 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。 十thập 六lục 分phần 者giả 智trí 論luận 云vân 如như 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 。 常thường 以dĩ 十thập 六lục 不bất 及cập 一nhất 。 為ví 喻dụ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 則tắc 以dĩ 乃nãi 至chí 筭# 數số 譬thí 喻dụ 所sở 不bất 能năng 及cập 。 也dã 若nhược 賢hiền 愚ngu 經kinh 中trung 則tắc 分phần/phân 十thập 六lục 分phần 彼bỉ 云vân 若nhược 檀đàn 越việt 於ư 十thập 六lục 種chủng 具cụ 足túc 別biệt 請thỉnh 雖tuy 獲hoạch 福phước 報báo 亦diệc 未vị 為vi 多đa 。 何hà 為vi 十thập 六lục 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 各các 有hữu 八bát 輩bối 不bất 如như 僧Tăng 中trung 漫mạn 請thỉnh 四tứ 人nhân 所sở 得đắc 功công 德đức 。 福phước 多đa 於ư 彼bỉ 。 十thập 六lục 分phần 中trung 。 未vị 及cập 其kỳ 一nhất (# 已dĩ 上thượng 正chánh 文văn )# 又hựu 小tiểu 遠viễn 云vân 十thập 六lục 亦diệc 是thị 一nhất 數số 之chi 門môn 如như 一nhất 斤cân 物vật 十thập 六lục 兩lưỡng 等đẳng 是thị 也dã 。

淨tịnh 心tâm 誡giới 觀quán 發phát 真chân 鈔sao 中trung 末mạt