淨Tịnh 土Độ 資Tư 糧Lương 全Toàn 集Tập
Quyển 0003
明Minh 袾 宏Hoành 校Giáo 正Chánh 莊Trang 廣Quảng 還Hoàn 輯
淨tịnh 土độ 資tư 糧lương 全toàn 集tập 卷quyển 之chi 三tam
古cổ 杭# 雲vân 棲tê 寺tự 蓮liên 池trì 禪thiền 師sư 。 袾# 宏hoành 。 校giáo 正chánh 。
[橘-矛+隹]# 李# 桐# 邑ấp 淨tịnh 業nghiệp 弟đệ 子tử 。 莊trang 廣quảng 還hoàn 。 輯# 。
淨tịnh 土độ 誓thệ 願nguyện 章chương
論Luận 修Tu 淨Tịnh 業Nghiệp 人Nhân 宜Nghi 發Phát 願Nguyện (# 梵Phạm 網Võng 經Kinh 有Hữu 不Bất 發Phát 願Nguyện 戒Giới )#
歸quy 元nguyên 直trực 指chỉ 曰viết 。 慈từ 照chiếu 宗tông 主chủ 云vân 。 有hữu 行hành 無vô 願nguyện 。 其kỳ 行hành 必tất 孤cô 。 有hữu 願nguyện 無vô 行hành 。 其kỳ 願nguyện 必tất 虗hư 。 無vô 願nguyện 無vô 行hành 。 空không 住trụ 閻Diêm 浮Phù 。 有hữu 願nguyện 有hữu 行hành 。 直trực 入nhập 無vô 為vi 。 此thử 乃nãi 佛Phật 祖tổ 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。 之chi 根căn 本bổn 也dã 。
何hà 以dĩ 故cố 。 理lý 由do 智trí 導đạo 。 行hành 由do 願nguyện 興hưng 。 行hạnh 願nguyện 得đắc 均quân 。 理lý 智trí 兼kiêm 俻# 。 夫phu 願nguyện 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 欲dục 也dã 。 欲dục 生sanh 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。 樂nhạo 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 必tất 須tu 發phát 願nguyện 。 乃nãi 得đắc 往vãng 生sanh 。 若nhược 無vô 願nguyện 心tâm 。 善thiện 根căn 沉trầm 沒một 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 不bất 發phát 大đại 願nguyện 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 。 一nhất 切thiết 佛Phật 事sự 。 從tùng 大đại 願nguyện 起khởi 。 欲dục 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 故cố 須tu 得đắc 願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 以dĩ 普phổ 賢hiền 廣quảng 無vô 邊biên 願nguyện 海hải 。 彌di 陀đà 有hữu 六lục 八bát 願nguyện 門môn 。 是thị 知tri 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 上thượng 古cổ 先tiên 賢hiền 。 皆giai 因nhân 願nguyện 力lực 。 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。
攷# 證chứng 。 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 須Tu 彌Di 山Sơn 南nam 有hữu 天thiên 下hạ 。 名danh 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 其kỳ 土thổ/độ 有hữu 大đại 樹thụ 。 名danh 閻Diêm 浮Phù 。 此thử 樹thụ 下hạ 有hữu 閻Diêm 浮Phù 那Na 檀Đàn 金kim 聚tụ 。 以dĩ 此thử 勝thắng 金kim 出xuất 樹thụ 下hạ 。 故cố 因nhân 以dĩ 名danh 樹thụ 名danh 洲châu ○# 新tân 娑sa 婆bà 論luận 。 又hựu 名danh 贍thiệm 部bộ 。 其kỳ 土thổ/độ 南nam 狹hiệp 北bắc 廣quảng 。 此thử 土thổ/độ 有hữu 大đại 樹thụ 。 名danh 贍thiệm 部bộ 。 其kỳ 葉diệp 上thượng 廣quảng 下hạ 狹hiệp 。 地địa 形hình 象tượng 之chi 。 故cố 名danh 贍thiệm 部bộ 。
經kinh 曰viết 。 歸quy 依y 佛Phật 。 歸quy 依y 法pháp 。 歸quy 依y 僧Tăng 。 我ngã 今kim 發phát 心tâm 。 不bất 為vi 自tự 求cầu 。 人nhân 天thiên 福phước 報báo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 乃nãi 至chí 權quyền 乘thừa 諸chư 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 惟duy 依y 最Tối 上Thượng 乘Thừa 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 願nguyện 與dữ 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 一nhất 時thời 同đồng 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。
(# 還hoàn )# 謹cẩn 按án 此thử 經Kinh 。 乃nãi 發phát 願nguyện 之chi 大đại 綱cương 。 後hậu 願nguyện 文văn 。 俻# 諸chư 節tiết 目mục 耳nhĩ 。 綱cương 以dĩ 立lập 其kỳ 體thể 。 目mục 以dĩ 達đạt 其kỳ 用dụng 。 發phát 願nguyện 其kỳ 庶thứ 幾kỷ 哉tai 。
考khảo 證chứng
三Tam 歸Quy
初sơ 門môn 曰viết 。 歸quy 依y 佛Phật 者giả 。 歸quy 以dĩ 返phản 還hoàn 為vi 義nghĩa 。 返phản 邪tà 師sư 。 還hoàn 事sự 正chánh 師sư 。 故cố 名danh 歸quy 。 依y 者giả 憑bằng 也dã 。 歸quy 依y 佛Phật 者giả 。 終chung 不bất 更cánh 歸quy 依y 其kỳ 餘dư 諸chư 外ngoại 天thiên 神thần 也dã 。 歸quy 依y 法Pháp 者giả 。 返phản 邪tà 法pháp 。 還hoàn 修tu 正Chánh 法Pháp 。 憑bằng 佛Phật 所sở 說thuyết 。 得đắc 出xuất 三tam 塗đồ 。 及cập 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 歸quy 依y 僧Tăng 者giả 。 返phản 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 邪tà 行hành 之chi 侶lữ 。 歸quy 心tâm 出xuất 家gia 三tam 乘thừa 正chánh 行hạnh 之chi 伴bạn 。 及cập 出xuất 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 ○# 發phát 隱ẩn 曰viết 。 按án 折chiết 伏phục 羅La 漢Hán 經Kinh 云vân 。 忉Đao 利Lợi 天thiên 子tử 。 壽thọ 終chung 當đương 受thọ 猪trư 身thân 。 詣nghệ 佛Phật 求cầu 救cứu 。 佛Phật 教giáo 歸quy 命mạng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 於ư 七thất 日nhật 七thất 夜dạ 。 精tinh 勤cần 三Tam 歸Quy 。 得đắc 免miễn 猪trư 胎thai 。 為vi 長trưởng 者giả 子tử 。 又hựu 木mộc 槵# 子tử 經Kinh 云vân 。
佛Phật 告cáo 琉lưu 璃ly 王vương 。
穿xuyên 木mộc 槵# 子tử 稱xưng 三Tam 寶Bảo 。 當đương 斷đoạn 結kết 業nghiệp 。 得đắc 無vô 上thượng 果quả 。 故cố 知tri 三Tam 寶Bảo 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 歸quy 依y 處xứ 也dã 。
人nhân 天thiên 福phước 報báo
經Kinh 云vân 。 人nhân 天thiên 路lộ 上thượng 。 作tác 福phước 為vi 先tiên 。 廣quảng 修tu 善thiện 事sự 。 是thị 名danh 作tác 福phước 。 必tất 有hữu 福phước 報báo 也dã 。
聲Thanh 聞Văn
四tứ 教giáo 儀nghi 與dữ 發phát 隱ẩn 相tương/tướng 參tham ○# 聲Thanh 聞Văn 位vị 分phần/phân 二nhị 。 曰viết 凡phàm 。 曰viết 聖thánh 。 凡phàm 有hữu 二nhị 。 外ngoại 凡phàm 內nội 凡phàm 。 身thân 居cư 有hữu 漏lậu 。 聖thánh 道Đạo 未vị 生sanh 。 皆giai 號hiệu 曰viết 凡phàm 。 外ngoại 凡phàm 則tắc 未vị 見kiến 法pháp 性tánh 。 尚thượng 在tại 理lý 外ngoại 。 內nội 凡phàm 則tắc 漸tiệm 見kiến 法pháp 性tánh 。 心tâm 遊du 理lý 內nội 故cố 也dã 。 外ngoại 凡phàm 中trung 。 自tự 分phần/phân 三tam 。 初sơ 。 五ngũ 停đình 心tâm 。 多đa 貪tham 不bất 淨tịnh 觀quán 。 多đa 嗔sân 慈từ 悲bi 觀quán 。 多đa 散tán 數sổ 息tức 觀quán 。 愚ngu 癡si 因nhân 緣duyên 觀quán 。 多đa 障chướng 念niệm 佛Phật 觀quán 。 二nhị 。 別biệt 想tưởng 念niệm 處xứ 。 即tức 四tứ 念niệm 處xứ 。 身thân 念niệm 不bất 淨tịnh 。 受thọ 念niệm 是thị 苦khổ 。 心tâm 念niệm 無vô 常thường 。 法pháp 念niệm 無vô 我ngã 也dã 。 三tam 。 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 。 念niệm 身thân 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 念niệm 身thân 是thị 苦khổ 。 身thân 無vô 常thường 。 身thân 無vô 我ngã 。 受thọ 心tâm 法pháp 皆giai 然nhiên 也dã 。 已dĩ 上thượng 三tam 科khoa 名danh 外ngoại 凡phàm 。 內nội 凡phàm 四tứ 者giả 。 謂vị 暖noãn 。 頂đảnh 。 忍nhẫn 。 世thế 第đệ 一nhất 。 煖noãn 者giả 。 從tùng 總tổng 相tương/tướng 念niệm 生sanh 煖noãn 善thiện 根căn 。 具cụ 觀quán 四Tứ 諦Đế 。 修tu 十thập 六lục 行hành 。 發phát 相tương 似tự 解giải 。 伏phục 煩phiền 惱não 惑hoặc 。 得đắc 佛Phật 法Pháp 氣khí 分phần/phân 。 如như 鑽toàn 木mộc 先tiên 熱nhiệt 。 將tương 春xuân 先tiên 和hòa 。 名danh 曰viết 煖noãn 也dã 。 頂đảnh 者giả 。 用dụng 觀quán 同đồng 前tiền 。 轉chuyển 更cánh 明minh 朗lãng 。 如như 登đăng 高cao 遠viễn 視thị 。 名danh 曰viết 頂đảnh 也dã 。 忍nhẫn 者giả 。 堪kham 忍nhẫn 。 又hựu 忍nhẫn 可khả 義nghĩa 。 分phần/phân 下hạ 中trung 上thượng 。 下hạ 忍nhẫn 遍biến 視thị 八bát 諦đế 。 修tu 三tam 十thập 二nhị 行hành 。 中trung 忍nhẫn 漸tiệm 減giảm 。 乃nãi 至chí 上thượng 忍nhẫn 。 惟duy 有hữu 一nhất 行hành 三tam 剎sát 那na 在tại 。 名danh 曰viết 忍nhẫn 也dã 。 世thế 第đệ 一nhất 者giả 。 從tùng 上thượng 忍nhẫn 二nhị 剎sát 那na 心tâm 。 一nhất 剎sát 那na 盡tận 。 餘dư 一nhất 剎sát 那na 猶do 在tại 忍nhẫn 。 更cánh 一nhất 剎sát 那na 心tâm 盡tận 。 即tức 入nhập 世thế 第đệ 一nhất 。 有hữu 漏lậu 名danh 世thế 。 世thế 間gian 最tối 勝thắng 。 名danh 第đệ 一nhất 也dã 。 此thử 四tứ 位vị 為vi 內nội 凡phàm 。 此thử 七thất 方phương 便tiện 。 入nhập 聖thánh 之chi 階giai 。 過quá 此thử 。 則tắc 聖thánh 位vị 教giáo 義nghĩa 。 聖thánh 位vị 分phần/phân 三tam 。 一nhất 。 見kiến 道đạo 。 初sơ 果quả 。 二nhị 。 修tu 道Đạo 。 二nhị 果quả 三tam 果quả 。 三tam 。 無Vô 學Học 道đạo 。 四Tứ 果Quả 。 一nhất 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 此thử 云vân 預dự 流lưu 。 此thử 位vị 斷đoạn 三tam 界giới 八bát 十thập 八bát 使sử 見kiến 惑hoặc 。 見kiến 真Chân 諦Đế 。 故cố 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 二nhị 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 此thử 云vân 一nhất 來lai 。 此thử 位vị 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 中trung 。 斷đoạn 六lục 品phẩm 思tư 盡tận 。 後hậu 三tam 品phẩm 猶do 在tại 。 故cố 更cánh 一nhất 來lai 。 三tam 。 阿A 那Na 含Hàm 。 此thử 云vân 不bất 來lai 。 此thử 位vị 斷đoạn 欲dục 界giới 殘tàn 思tư 盡tận 。 進tiến 斷đoạn 上thượng 八bát 地địa 思tư 。 此thử 二nhị 位vị 名danh 修tu 道Đạo 。 四tứ 。 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 云vân 無Vô 學Học 。 此thử 位vị 斷đoạn 見kiến 思tư 俱câu 盡tận 。 子tử 縛phược 已dĩ 斷đoạn 。 果quả 縛phược 猶do 在tại 。 名danh 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 名danh 無Vô 學Học 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 如như 此thử ○# 永vĩnh 嘉gia 集tập 曰viết 。 因nhân 聲thanh 教giáo 而nhi 悟ngộ 解giải 。 故cố 號hiệu 聲Thanh 聞Văn 。 原nguyên 其kỳ 所sở 修tu 。 四Tứ 諦Đế 而nhi 為vi 本bổn 行hạnh 。 見kiến 苦khổ 常thường 懷hoài 厭yếm 離ly 。 斷đoạn 集tập 恆hằng 畏úy 其kỳ 生sanh 。 證chứng 滅diệt 獨độc 契khế 無vô 為vi 。 修tu 道Đạo 惟duy 論luận 自tự 度độ 。 大đại 誓thệ 之chi 心tâm 未vị 普phổ 。 設thiết 化hóa 之chi 道đạo 無vô 施thí 。 六lục 和hòa 之chi 敬kính 空không 然nhiên 。 三tam 界giới 之chi 慈từ 靡mĩ 運vận 。 因nhân 乖quai 萬vạn 行hạnh 。 果quả 闕khuyết 圓viên 常thường 。 六Lục 度Độ 未vị 修tu 。 非phi 小tiểu 何hà 類loại 。 如như 是thị 。 則tắc 聲Thanh 聞Văn 之chi 道Đạo 也dã 。
緣Duyên 覺Giác
華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 曰viết 。 辟Bích 支Chi 。 此thử 云vân 緣Duyên 覺Giác 。 又hựu 云vân 獨Độc 覺Giác 。 獨độc 但đãn 自tự 悟ngộ 。 緣duyên 依y 教giáo 悟ngộ 也dã 。 獨Độc 覺Giác 自tự 分phần/phân 二nhị 類loại 。 其kỳ 利lợi 根căn 者giả 曰viết 麟lân 喻dụ 。 喻dụ 麟lân 之chi 獨độc 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 見kiến 物vật 變biến 易dị 。 自tự 覺giác 無vô 生sanh 。 其kỳ 鈍độn 根căn 者giả 曰viết 部bộ 行hành 。 亦diệc 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 部bộ 黨đảng 而nhi 行hành 。 師sư 徒đồ 訓huấn 化hóa 也dã 。 緣Duyên 覺Giác 依y 佛Phật 教giáo 。 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 作tác 流lưu 轉chuyển 還hoàn 滅diệt 。 二nhị 觀quán 法pháp 者giả 也dã ○# 四tứ 教giáo 儀nghi 曰viết 。 緣Duyên 覺Giác 值trị 佛Phật 出xuất 世thế 。 稟bẩm 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 教giáo 。 與dữ 前tiền 四Tứ 諦Đế 開khai 合hợp 之chi 異dị 耳nhĩ 。 謂vị 無vô 明minh 。 行hành 。 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 。 此thử 之chi 五ngũ 支chi 。 合hợp 為vi 集Tập 諦Đế 。 七thất 支chi 為vi 苦Khổ 諦Đế 也dã 。 緣Duyên 覺Giác 先tiên 觀quán 集Tập 諦Đế 。 所sở 謂vị 明minh 緣duyên 行hành 。 行hành 緣duyên 識thức 。 乃nãi 至chí 生sanh 緣duyên 老lão 死tử 。 此thử 則tắc 生sanh 起khởi 。 若nhược 滅diệt 觀quán 者giả 。 無vô 明minh 滅diệt 。 則tắc 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 生sanh 滅diệt 。 則tắc 老lão 死tử 滅diệt 。 因nhân 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 覺giác 真Chân 諦Đế 理lý 。 故cố 言ngôn 緣Duyên 覺Giác 。 又hựu 言ngôn 獨Độc 覺Giác 。 兩lưỡng 名danh 不bất 同đồng 。 行hành 位vị 無vô 別biệt 。 此thử 人nhân 斷đoạn 三tam 界giới 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 同đồng 。 獨Độc 覺Giác 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 功công 德đức 力lực 大đại 。 能năng 侵xâm 除trừ 習tập 氣khí 。 聲Thanh 聞Văn 但đãn 斷đoạn 正chánh 使sử 。 不bất 侵xâm 除trừ 習tập 氣khí 。 故cố 緣Duyên 覺Giác 居cư 聲Thanh 聞Văn 之chi 上thượng 。 ○# 永vĩnh 嘉gia 集tập 曰viết 。 緣duyên 散tán 而nhi 體thể 真chân 。 故cố 名danh 緣Duyên 覺Giác 。 原nguyên 其kỳ 所sở 習tập 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 而nhi 為vi 本bổn 行hạnh 。 觀quán 無vô 明minh 而nhi 即tức 空không 。 達đạt 諸chư 行hành 而nhi 無vô 作tác 。 二nhị 因nhân 既ký 非phi 其kỳ 業nghiệp 。 五ngũ 果quả 之chi 報báo 何hà 醻# 。 愛ái 取thủ 有hữu 以dĩ 無vô 疵tỳ 。 老lão 死tử 亦diệc 何hà 所sở 累lũy/lụy/luy 。 心tâm 唯duy 善thiện 寂tịch 。 意ý 翫ngoạn 清thanh 虗hư 。 獨độc 宿túc 孤cô 峯phong 。 觀quán 緣duyên 散tán 滅diệt 。 利lợi 他tha 不bất 普phổ 。 自tự 益ích 未vị 圓viên 。 於ư 下hạ 有hữu 餘dư 。 於ư 上thượng 不bất 足túc 。 兩lưỡng 非phi 其kỳ 類loại 。 位vị 處xứ 中trung 央ương 。 如như 此thử 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 也dã 。
菩Bồ 薩Tát
四tứ 教giáo 儀nghi 曰viết 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 緣duyên 四Tứ 諦Đế 觀quán 。 發phát 四tứ 弘hoằng 誓thệ ○# 初sơ 門môn 曰viết 。 四tứ 弘hoằng 誓thệ 者giả 。 一nhất 未vị 度độ 者giả 令linh 度độ 。 言ngôn 未vị 度độ 苦Khổ 諦Đế 。 令linh 度độ 苦Khổ 諦Đế 。 苦khổ 者giả 生sanh 死tử 也dã 。 生sanh 死tử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 謂vị 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 有hữu 形hình 質chất 分phân 段đoạn 之chi 成thành 壞hoại 。 二nhị 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 謂vị 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 。 及cập 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 種chủng 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 雖tuy 無vô 分phân 段đoạn 之chi 麤thô 報báo 。 猶do 有hữu 細tế 微vi 因nhân 轉chuyển 果quả 移di 。 變biến 易dị 生sanh 成thành 之chi 所sở 遷thiên 也dã 。 若nhược 一nhất 切thiết 未vị 度độ 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 苦khổ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 願nguyện 令linh 得đắc 度độ 。 即tức 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 也dã 。 二nhị 。 未vị 解giải 者giả 令linh 解giải 。 言ngôn 未vị 解giải 集Tập 諦Đế 。 令linh 解giải 集Tập 諦Đế 。 集tập 者giả 。 即tức 是thị 煩phiền 惱não 潤nhuận 業nghiệp 。 能năng 招chiêu 聚tụ 生sanh 死tử 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 四tứ 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 。 潤nhuận 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 業nghiệp 。 能năng 招chiêu 集tập 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 苦khổ 果quả 也dã 。 二nhị 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 。 潤nhuận 變biến 易dị 生sanh 死tử 業nghiệp 。 能năng 招chiêu 集tập 變biến 易dị 生sanh 死tử 苦khổ 果quả 也dã 。 若nhược 一nhất 切thiết 未vị 解giải 此thử 二nhị 種chủng 集tập 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 願nguyện 令linh 得đắc 解giải 。 即tức 煩phiền 惱não 無vô 盡tận 誓thệ 願nguyện 斷đoạn 也dã 。 三tam 。 未vị 安an 者giả 令linh 安an 。 言ngôn 未vị 安an 道Đạo 諦Đế 。 令linh 安an 道Đạo 諦Đế 。 即tức 是thị 能năng 通thông 涅Niết 槃Bàn 之chi 正chánh 助trợ 道đạo 也dã 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 偏thiên 緣duyên 真Chân 諦Đế 。 修tu 正chánh 助trợ 道đạo 。 此thử 道đạo 但đãn 得đắc 至chí 小Tiểu 乘Thừa 盡tận 苦khổ 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 。 正chánh 緣duyên 中trung 道đạo 實thật 相tướng 。 修tu 正chánh 助trợ 道đạo 。 此thử 道đạo 能năng 到đáo 大Đại 乘Thừa 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 一nhất 切thiết 未vị 安an 此thử 二nhị 種chủng 道đạo 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 願nguyện 令linh 得đắc 安an 。 即tức 法Pháp 門môn 無vô 量lượng 誓thệ 願nguyện 學học 也dã 。 四tứ 。 未vị 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 令linh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 言ngôn 未vị 得đắc 滅Diệt 諦Đế 。 令linh 得đắc 滅Diệt 諦Đế 。 滅Diệt 諦Đế 者giả 。 即tức 是thị 業nghiệp 煩phiền 惱não 滅diệt 。 生sanh 死tử 苦khổ 果quả 滅diệt 也dã 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 業nghiệp 。 四tứ 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 滅diệt 。 則tắc 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 苦khổ 果quả 滅diệt 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 所sở 得đắc 滅Diệt 諦Đế 也dã 。 一nhất 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 業nghiệp 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 滅diệt 。 即tức 變biến 易dị 生sanh 死tử 苦khổ 果quả 滅diệt 。 諸chư 佛Phật 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 不bất 共cộng 。 究cứu 竟cánh 滅Diệt 諦Đế 也dã 。 若nhược 一nhất 切thiết 未vị 得đắc 此thử 二nhị 種chủng 滅Diệt 諦Đế 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 願nguyện 令linh 得đắc 滅diệt 。 即tức 佛Phật 道Đạo 無vô 上thượng 誓thệ 願nguyện 成thành 也dã 。 既ký 已dĩ 發phát 心tâm 。 須tu 行hàng 行hàng 填điền 願nguyện 。 於ư 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 修tu 六Lục 度Độ 行hành 。 百bách 劫kiếp 種chủng 相tướng 好hảo ○# 永vĩnh 嘉gia 集tập 曰viết 。 如như 其kỳ 心tâm 無vô 所sở 緣duyên 。 而nhi 能năng 利lợi 物vật 。 慈từ 悲bi 至chí 大đại 。 愛ái 見kiến 不bất 拘câu 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 原nguyên 其kỳ 所sở 修tu 六Lục 度Độ 而nhi 為vi 正chánh 因nhân 。 行hành 施thí 。 則tắc 盡tận 命mạng 傾khuynh 財tài 。 持trì 戒giới 。 則tắc 吉cát 羅la 無vô 犯phạm 。 忍nhẫn 辱nhục 。 則tắc 深thâm 明minh 非phi 我ngã 。 割cát 截tiệt 何hà 傷thương 。 精tinh 進tấn 。 則tắc 勤cần 求cầu 至chí 道đạo 。 剎sát 那na 無vô 間gian 。 禪thiền 那na 。 則tắc 身thân 心tâm 寂tịch 泊bạc 。 安an 般ban 希hy 微vi 。 智trí 慧tuệ 。 則tắc 了liễu 知tri 緣duyên 起khởi 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 廣quảng 修tu 萬vạn 行hạnh 。 等đẳng 觀quán 羣quần 方phương 。 下hạ 及cập 諦đế 緣duyên 。 上thượng 該cai 不bất 共cộng 。 大đại 誓thệ 之chi 心tâm 普phổ 被bị 。 四tứ 攝nhiếp 之chi 道đạo 通thông 收thu 。 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 福phước 慧tuệ 兩lưỡng 嚴nghiêm 。 超siêu 越việt 二Nhị 乘Thừa 。 獨độc 居cư 其kỳ 上thượng 。 如như 是thị 。 則tắc 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 也dã ○# 權quyền 乘thừa 諸chư 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 。 聲Thanh 聞Văn 未vị 得đắc 圓viên 證chứng 者giả 。 非phi 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 也dã 。
最Tối 上Thượng 乘Thừa
黃hoàng 檗# 心tâm 要yếu 曰viết 。 如Như 來Lai 欲dục 說thuyết 。 一Nhất 乘Thừa 真chân 法pháp 。 則tắc 眾chúng 生sanh 不bất 信tín 。 沒một 於ư 苦khổ 海hải 。 若nhược 都đô 不bất 說thuyết 。 則tắc 墮đọa 慳san 貪tham 。 不bất 為vì 眾chúng 生sanh 。 溥phổ 捨xả 妙diệu 道đạo 。 遂toại 設thiết 方phương 便tiện 。 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 。 乘thừa 有hữu 大đại 小tiểu 。 得đắc 有hữu 淺thiển 深thâm 。 皆giai 非phi 本bổn 性tánh 。 故cố 云vân 惟duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。 然nhiên 終chung 不bất 能năng 顯hiển 一nhất 心tâm 法pháp 。 故cố 召triệu 迦Ca 葉Diếp 。 別biệt 付phó 一nhất 心tâm 。 離ly 言ngôn 說thuyết 法Pháp 。 此thử 一nhất 枝chi 令linh 別biệt 行hành 。 若nhược 契khế 悟ngộ 者giả 。 便tiện 至chí 佛Phật 道Đạo 矣hĩ ○# 宗tông 鏡kính 錄lục 曰viết 。 眾chúng 盲manh 觸xúc 象tượng 。 各các 言ngôn 己kỷ 得đắc 見kiến 象tượng 。 其kỳ 觸xúc 牙nha 者giả 。 言ngôn 象tượng 形hình 如như 萊# 菔bặc 。 觸xúc 耳nhĩ 者giả 。 言ngôn 象tượng 形hình 如như 箕ki 。 觸xúc 鼻tị 者giả 。 言ngôn 象tượng 形hình 如như 杵xử 。 觸xúc 蹄đề 者giả 。 言ngôn 象tượng 形hình 如như 臼cữu 。 觸xúc 腹phúc 者giả 。 言ngôn 象tượng 形hình 如như 床sàng 。 眾chúng 相tướng 之chi 外ngoại 。 更cánh 無vô 別biệt 象tượng 。 但đãn 非phi 象tượng 之chi 全toàn 體thể 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 見kiến 象tượng 也dã 。 欲dục 見kiến 象tượng 之chi 全toàn 體thể 者giả 。 其kỳ 唯duy 明minh 眼nhãn 之chi 人nhân 乎hồ 。 今kim 聲Thanh 聞Văn 之chi 四Tứ 諦Đế 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 十thập 二nhị 緣duyên 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 六Lục 度Độ 。 雖tuy 皆giai 佛Phật 法Pháp 。 終chung 非phi 佛Phật 道Đạo 之chi 全toàn 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 。 佛Phật 也dã 欲dục 得đắc 佛Phật 之chi 全toàn 體thể 者giả 。 其kỳ 唯duy 最Tối 上Thượng 乘Thừa 乎hồ 。
發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm
華hoa 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 發phát 大đại 悲bi 心tâm 。 普phổ 救cứu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 發phát 大đại 慈từ 心tâm 。 等đẳng 祐hựu 一nhất 切thiết 世thế 間gian 故cố 。 發phát 安an 樂lạc 心tâm 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 諸chư 苦khổ 故cố 。 發phát 饒nhiêu 益ích 心tâm 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 離ly 惡ác 法pháp 故cố 。 發phát 哀ai 愍mẫn 心tâm 。 有hữu 怖bố 畏úy 者giả 。 咸hàm 守thủ 護hộ 故cố 。 發phát 無vô 碍# 心tâm 。 捨xả 離ly 一nhất 切thiết 。 諸chư 障chướng 碍# 故cố 。 發phát 廣quảng 大đại 心tâm 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 咸hàm 徧biến 滿mãn 故cố 。 發phát 無vô 邊biên 心tâm 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 無vô 不bất 往vãng 故cố 。 發phát 寬khoan 愽# 心tâm 。 悉tất 見kiến 一nhất 切thiết 。 諸chư 如Như 來Lai 故cố 。 發phát 智trí 慧tuệ 心tâm 。 普phổ 入nhập 一nhất 切thiết 。 智trí 慧tuệ 海hải 故cố 。 是thị 名danh 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 ○# 宗tông 鏡kính 錄lục 曰viết 。 海hải 中trung 有hữu 寶bảo 。 名danh 曰viết 寶Bảo 藏Tạng 。 普phổ 現hiện 海hải 中trung 莊trang 嚴nghiêm 事sự 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 寶bảo 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 智trí 海hải 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 事sự 。
阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề
蓮liên 師sư 疏sớ/sơ 云vân 。 阿a 者giả 。 此thử 云vân 無vô 。 耨nậu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 上thượng 。 三tam 藐miệu 。 此thử 云vân 正chánh 等đẳng 。 三tam 菩Bồ 提Đề 。 此thử 云vân 正chánh 覺giác 。 言ngôn 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 也dã 。 鈔sao 云vân 。 究cứu 竟cánh 極cực 果quả 。 對đối 下hạ 而nhi 言ngôn 。 名danh 之chi 曰viết 無vô 上thượng 。 正chánh 觀quán 真Chân 諦Đế 。 對đối 邪tà 而nhi 言ngôn 。 名danh 之chi 曰viết 正chánh 。 等đẳng 觀quán 俗tục 諦đế 。 對đối 偏thiên 而nhi 言ngôn 。 名danh 之chi 曰viết 等đẳng 。 亦diệc 名danh 曰viết 徧biến 。 覺giác 者giả 靈linh 明minh 自tự 心tâm 。 正chánh 覺giác 者giả 。 兼kiêm 上thượng 正chánh 等đẳng 二nhị 義nghĩa 。 言ngôn 此thử 覺giác 者giả 。 是thị 無vô 上thượng 正chánh 等đẳng 之chi 正chánh 覺giác 也dã 。 良lương 以dĩ 蠢xuẩn 動động 含hàm 靈linh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 無vô 二nhị 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 遂toại 成thành 迷mê 妄vọng 。 是thị 則tắc 邪tà 覺giác 。 不bất 名danh 為vi 正chánh 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 。 止chỉ 破phá 見kiến 思tư 。 雖tuy 得đắc 菩Bồ 提Đề 其kỳ 道đạo 未vị 中trung 。 是thị 則tắc 偏thiên 覺giác 。 不bất 名danh 為vi 等đẳng 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 盡tận 塵trần 沙sa 。 未vị 盡tận 無vô 明minh 。 雖tuy 得đắc 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 道Đạo 猶do 遠viễn 。 不bất 名danh 無vô 上thượng 。 惟duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 妄vọng 盡tận 覺giác 滿mãn 。 如như 望vọng 夜dạ 月nguyệt 更cánh 無vô 有hữu 覺giác 。 過quá 於ư 此thử 者giả 。 名danh 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 也dã ○# 維duy 摩ma 經kinh 曰viết 。 菩Bồ 提Đề 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 得đắc 。 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 得đắc 。 寂tịch 滅diệt 是thị 也dã 。 菩Bồ 提Đề 滅diệt 諸chư 相tướng 故cố 。 不bất 觀quán 是thị 菩Bồ 提Đề 。 離ly 諸chư 緣duyên 故cố 。 不bất 行hành 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 憶ức 念niệm 故cố 。 斷đoạn 是thị 菩Bồ 提Đề 。 捨xả 諸chư 見kiến 故cố 。 離ly 是thị 菩Bồ 提Đề 。 離ly 諸chư 妄vọng 想tưởng 故cố 。 障chướng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 障chướng 諸chư 願nguyện 故cố 。 不bất 入nhập 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 貪tham 著trước 故cố 。 順thuận 是thị 菩Bồ 提Đề 。 順thuận 於ư 如Như 來Lai 故cố 。 住trụ 是thị 菩Bồ 提Đề 。 住trụ 法pháp 性tánh 故cố 。 至chí 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí 實thật 際tế 故cố 。 不bất 二nhị 是thị 菩Bồ 提Đề 。 離ly 意ý 法pháp 故cố 。 等đẳng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 等đẳng 虗hư 空không 故cố 。 無vô 為vi 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 生sanh 住trụ 滅diệt 故cố 。 知tri 是thị 菩Bồ 提Đề 。 了liễu 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 故cố 。 不bất 會hội 是thị 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 入nhập 不bất 會hội 故cố 。 不bất 合hợp 是thị 菩Bồ 提Đề 。 離ly 煩phiền 惱não 習tập 故cố 。 無vô 處xứ 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 形hình 色sắc 故cố 。 假giả 名danh 是thị 菩Bồ 提Đề 。 名danh 字tự 空không 故cố 。 如như 化hóa 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 取thủ 捨xả 故cố 。 無vô 是thị 菩Bồ 提Đề 。 常thường 自tự 靜tĩnh 故cố 。 善thiện 寂tịch 是thị 菩Bồ 提Đề 。 性tánh 清thanh 靜tĩnh 故cố 。 無vô 取thủ 是thị 菩Bồ 提Đề 。 離ly 攀phàn 緣duyên 故cố 。 無vô 異dị 是thị 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 法pháp 等đẳng 故cố 。 無vô 比tỉ 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 所sở 諭dụ 故cố 。 微vi 妙diệu 是thị 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 法pháp 難nan 知tri 故cố 。 ○# 僧Tăng 肇triệu 曰viết 。 道đạo 之chi 極cực 者giả 。 稱xưng 曰viết 菩Bồ 提Đề 。 盖# 是thị 正chánh 覺giác 無vô 相tướng 之chi 真chân 智trí 乎hồ 。
○# 附phụ 四Tứ 諦Đế
初sơ 門môn 曰viết 。 諦đế 以dĩ 審thẩm 實thật 為vi 義nghĩa 。 此thử 四Tứ 諦Đế 法Pháp 門môn 。 正chánh 為vì 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 從tùng 聞văn 生sanh 解giải 。 故cố 必tất 藉tạ 教giáo 詮thuyên 理lý 。 今kim 明minh 教giáo 理lý 不bất 虗hư 。 故cố 云vân 審thẩm 實thật 也dã ○# 一nhất 。 苦Khổ 諦Đế 。 苦khổ 以dĩ 逼bức 惱não 為vi 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 心tâm 行hành 。 常thường 為vi 無vô 常thường 患hoạn 累lũy/lụy/luy 。 之chi 所sở 逼bức 惱não 。 故cố 名danh 苦Khổ 諦Đế 。 二nhị 。 集Tập 諦Đế 者giả 。 集tập 以dĩ 招chiêu 聚tụ 為vi 義nghĩa 。 若nhược 心tâm 與dữ 結kết 業nghiệp 相tương 應ứng 。 未vị 來lai 定định 能năng 招chiêu 聚tụ 。 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 故cố 名danh 集Tập 諦Đế 。 三tam 滅Diệt 諦Đế 者giả 。 滅diệt 以dĩ 滅diệt 無vô 為vi 義nghĩa 。 結kết 業nghiệp 既ký 盡tận 。 則tắc 無vô 生sanh 死tử 之chi 患hoạn 累lũy/lụy/luy 。 故cố 名danh 為vi 滅diệt 。 若nhược 發phát 見kiến 思tư 無vô 漏lậu 真chân 明minh 。 而nhi 斷đoạn 結kết 者giả 。 則tắc 三tam 界giới 九cửu 十thập 八bát 使sử 俱câu 滅diệt 。 以dĩ 煩phiền 惱não 結kết 使sử 滅diệt 。 故cố 三tam 界giới 業nghiệp 亦diệc 滅diệt 。 若nhược 三tam 界giới 業nghiệp 煩phiền 惱não 滅diệt 者giả 。 即tức 是thị 滅Diệt 諦Đế 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 因nhân 滅diệt 故cố 果quả 滅diệt 。 捨xả 此thử 報báo 身thân 時thời 。 後hậu 世thế 苦khổ 果quả 。 永vĩnh 不bất 相tương 續tục 。 名danh 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 真chân 滅diệt 度độ 也dã 。 四tứ 。 道Đạo 諦Đế 者giả 。 道đạo 以dĩ 能năng 通thông 為vi 義nghĩa 。 正Chánh 道Đạo 及cập 助trợ 道đạo 。 是thị 二nhị 相tương 扶phù 。 能năng 通thông 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 名danh 為vi 道đạo 正Chánh 道Đạo 實thật 觀quán 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 緣duyên 理lý 慧tuệ 行hành 。 名danh 為vi 正Chánh 道Đạo 。 助trợ 道đạo 者giả 。 得đắc 解giải 觀quán 中trung 。 種chủng 種chủng 諸chư 對đối 治trị 法pháp 。 及cập 諸chư 禪thiền 定định 。 皆giai 為vi 助trợ 道đạo 。 審thẩm 定định 不bất 虗hư 。 即tức 是thị 道Đạo 諦Đế 。 ○# 四tứ 教giáo 儀nghi 云vân 。 四Tứ 諦Đế 之chi 中trung 。 分phần/phân 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 前tiền 二nhị 諦đế 為vi 世thế 間gian 因nhân 果quả 。 苦khổ 因nhân 集tập 果quả 也dã 。 後hậu 二nhị 諦đế 為vi 出xuất 世thế 間gian 因nhân 果quả 。 滅diệt 果quả 道đạo 因nhân 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 世thế 出xuất 世thế 前tiền 果quả 後hậu 因nhân 耶da 。 答đáp 。 聲Thanh 聞Văn 根căn 鈍độn 。 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 慕mộ 果quả 修tu 因nhân 。 是thị 故cố 然nhiên 也dã ○# 合hợp 七thất 法pháp 為vi 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 一nhất 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 二nhị 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 三tam 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 四tứ 。 五ngũ 根căn 。 五ngũ 。 五Ngũ 力Lực 。 六lục 。 七thất 覺giác 分phần/phân 。 七thất 。 八bát 正Chánh 道Đạo 也dã 。 一nhất 。 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 一nhất 身thân 念niệm 處xứ 二nhị 受thọ 念niệm 處xứ 。 三tam 心tâm 念niệm 處xứ 。 四tứ 法pháp 念niệm 處xứ 也dã 。 二nhị 。 四Tứ 正Chánh 勤Cần 者giả 。 一nhất 。 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 為vi 除trừ 斷đoạn 。 一nhất 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 。 二nhị 。 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 不bất 令linh 生sanh 。 一nhất 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 。 三tam 。 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 為vi 生sanh 。 一nhất 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 。 四tứ 。 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 增tăng 長trưởng 。 一nhất 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 。 三tam 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 者giả 。 一nhất 。 欲dục 如như 意ý 足túc 。 二nhị 。 精tinh 進tấn 如như 意ý 足túc 。 三tam 。 心tâm 如như 意ý 足túc 。 四tứ 。 思tư 惟duy 如như 意ý 足túc 也dã 。 下hạ 四tứ 五ngũ 六lục 七thất 。 俱câu 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 。 經kinh 考khảo 證chứng 三tam 解giải 脫thoát 門môn 者giả 。 見kiến 修tu 禪thiền 章chương 明minh 宗tông 篇thiên 考khảo 證chứng 。
西tây 方phương 願nguyện 文văn
(# 蓮liên 池trì 禪thiền 師sư 撰soạn )#
稽khể 首thủ 西tây 方phương 安An 樂Lạc 國Quốc 。 接tiếp 引dẫn 眾chúng 生sanh 大đại 導đạo 師sư 。
我ngã 今kim 發phát 願nguyện 願nguyện 往vãng 生sanh 。 惟duy 願nguyện 慈từ 悲bi 哀ai 攝nhiếp 受thọ 。
弟đệ 子tử (# 某mỗ 甲giáp 眾chúng 等đẳng )# 普phổ 為vi 四Tứ 恩Ân 三tam 有hữu 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 求cầu 於ư 諸chư 佛Phật 。 一Nhất 乘Thừa 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 道Đạo 故cố 。 專chuyên 心tâm 持trì 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 萬vạn 德đức 洪hồng 名danh 。 期kỳ 生sanh 淨tịnh 土độ 。 又hựu 以dĩ 業nghiệp 重trọng 福phước 輕khinh 。 障chướng 深thâm 慧tuệ 淺thiển 。 染nhiễm 心tâm 易dị 熾sí 。 淨tịnh 德đức 難nạn/nan 成thành 。 今kim 於ư 佛Phật 前tiền 。 翹kiều 勤cần 五ngũ 體thể 。 披phi 瀝lịch 一nhất 心tâm 。 投đầu 誠thành 懺sám 悔hối 。 我ngã 及cập 眾chúng 生sanh 。 曠khoáng 劫kiếp 至chí 今kim 。 迷mê 本bổn 淨tịnh 心tâm 。 縱túng/tung 貪tham 嗔sân 癡si 。 染nhiễm 穢uế 三tam 業nghiệp 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 所sở 作tác 罪tội 垢cấu 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 所sở 結kết 冤oan 業nghiệp 。 願nguyện 悉tất 消tiêu 滅diệt 。 從tùng 於ư 今kim 日nhật 。 立lập 深thâm 誓thệ 願nguyện 。 遠viễn 離ly 惡ác 法pháp 。 誓thệ 不bất 更cánh 造tạo 。 勤cần 脩tu 聖thánh 道Đạo 。 誓thệ 不bất 退thoái 隋tùy 。 誓thệ 成thành 正chánh 覺giác 。 誓thệ 度độ 眾chúng 生sanh 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 以dĩ 慈từ 悲bi 願nguyện 力lực 。 當đương 證chứng 知tri 我ngã 。 當đương 哀ai 愍mẫn 我ngã 。 當đương 加gia 被bị 我ngã 。 願nguyện 禪thiền 觀quán 之chi 中trung 。 夢mộng 寐mị 之chi 際tế 。 得đắc 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 。 佛Phật 金kim 色sắc 之chi 身thân 。 得đắc 歷lịch 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 寶bảo 嚴nghiêm 之chi 土thổ/độ 。 得đắc 蒙mông 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 甘cam 露lộ 灌quán 頂đảnh 。 光quang 明minh 照chiếu 身thân 。 手thủ 摩ma 我ngã 頭đầu 。 衣y 覆phú 我ngã 體thể 。 使sử 我ngã 宿túc 障chướng 自tự 除trừ 。 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 。 疾tật 空không 煩phiền 惱não 。 頓đốn 破phá 無vô 明minh 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 廓khuếch 然nhiên 開khai 悟ngộ 。 寂tịch 光quang 真chân 境cảnh 。 常thường 得đắc 現hiện 前tiền 。 至chí 於ư 臨lâm 欲dục 命mạng 終chung 。 預dự 知tri 時thời 至chí 。 身thân 無vô 一nhất 切thiết 病bệnh 苦khổ 厄ách 難nạn 。 心tâm 無vô 一nhất 切thiết 貪tham 戀luyến 迷mê 惑hoặc 。 諸chư 根căn 悅duyệt 豫dự 。 正chánh 念niệm 分phân 明minh 。 捨xả 報báo 安an 詳tường 。 如như 入nhập 禪thiền 定định 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 與dữ 觀quán 音âm 勢thế 至chí 諸chư 聖thánh 賢hiền 眾chúng 。 放phóng 光quang 接tiếp 引dẫn 。 垂thùy 手thủ 提đề 携huề 。 樓lâu 閣các 幢tràng 旛phan 。 異dị 香hương 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 西tây 方phương 聖thánh 境cảnh 。 昭chiêu 示thị 目mục 前tiền 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 見kiến 者giả 聞văn 者giả 。 歡hoan 喜hỷ 感cảm 嘆thán 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 乘thừa 金kim 剛cang 臺đài 。 隨tùy 從tùng 佛Phật 後hậu 。 如như 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 生sanh 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 七thất 寶bảo 池trì 內nội 。 勝thắng 蓮liên 華hoa 中trung 。 華hoa 開khai 見kiến 佛Phật 。 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 妙diệu 法Pháp 音âm 。 獲hoạch 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 於ư 須tu 臾du 間gian 。 承thừa 事sự 諸chư 佛Phật 。 親thân 蒙mông 授thọ 記ký 。 得đắc 授thọ 記ký 已dĩ 。 三Tam 身Thân 四Tứ 智Trí 。 五ngũ 眼nhãn 六Lục 通Thông 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 皆giai 悉tất 成thành 就tựu 。 然nhiên 後hậu 不bất 違vi 安an 養dưỡng 。 迴hồi 入nhập 娑sa 婆bà 。 分phân 身thân 無vô 數số 。 徧biến 十thập 方phương 剎sát 。 以dĩ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 自tự 在tại 神thần 力lực 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 咸hàm 令linh 離ly 染nhiễm 。 還hoàn 得đắc 淨tịnh 心tâm 。 同đồng 生sanh 西tây 方phương 。 入nhập 不bất 退thoái 地địa 。 如như 是thị 大đại 願nguyện 。 世thế 界giới 無vô 盡tận 。 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 。 業nghiệp 及cập 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 無vô 盡tận 。 我ngã 願nguyện 無vô 盡tận 。 願nguyện 今kim 禮lễ 佛Phật 發phát 願nguyện 。 修tu 持trì 功công 德đức 。 回hồi 施thí 有hữu 情tình 。 四Tứ 恩Ân 總tổng 報báo 。 三tam 有hữu 齊tề 資tư 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 同đồng 圓viên 種chủng 智trí 。
考khảo 證chứng
四Tứ 恩Ân
父phụ 母mẫu 。 師sư 長trưởng 。 國quốc 王vương 。 施thí 主chủ 。
三tam 有hữu
欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 。 無vô 色sắc 有hữu 。 即tức 三tam 界giới 之chi 因nhân 果quả 不bất 忘vong 。 故cố 名danh 為vi 有hữu 也dã 。
五ngũ 體thể
二nhị 肘trửu 。 二nhị 膝tất 。 及cập 額ngạch 也dã 。
懺sám 悔hối
壇đàn 經kinh 曰viết 。 懺sám 悔hối 者giả 。 懺sám 其kỳ 前tiền 非phi 。 從tùng 前tiền 所sở 有hữu 惡ác 業nghiệp 。 愚ngu 迷mê 憍kiêu 誑cuống 。 嫉tật 妬đố 等đẳng 罪tội 。 悉tất 皆giai 盡tận 懺sám 。 永vĩnh 不bất 復phục 起khởi 。 是thị 名danh 為vi 懺sám 。 悔hối 者giả 。 悔hối 其kỳ 後hậu 過quá 。 從tùng 今kim 已dĩ 後hậu 。 所sở 有hữu 惡ác 業nghiệp 。 愚ngu 迷mê 憍kiêu 誑cuống 。 嫉tật 妬đố 等đẳng 罪tội 。 今kim 已dĩ 覺giác 悟ngộ 。 悉tất 皆giai 永vĩnh 斷đoạn 。 更cánh 不bất 復phục 作tác 。 是thị 名danh 為vi 悔hối 。 故cố 稱xưng 懺sám 悔hối 。 凡phàm 夫phu 愚ngu 迷mê 。 只chỉ 知tri 懺sám 其kỳ 前tiền 愆khiên 。 不bất 知tri 悔hối 其kỳ 後hậu 過quá 。 以dĩ 不bất 悔hối 故cố 。 前tiền 愆khiên 不bất 滅diệt 。 後hậu 過quá 又hựu 生sanh 。 何hà 名danh 懺sám 悔hối 。 ○# 發phát 隱ẩn 曰viết 。 冥minh 祥tường 記ký 云vân 。 沙Sa 門Môn 慧tuệ 達đạt 。 於ư 地địa 府phủ 見kiến 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 言ngôn 沙Sa 門Môn 白bạch 衣y 。 見kiến 身thân 為vi 過quá 。 及cập 宿túc 世thế 罪tội 。 種chủng 種chủng 惡ác 業nghiệp 。 能năng 於ư 眾chúng 中trung 。 盡tận 自tự 發phát 露lộ 。 勤cần 誠thành 懺sám 悔hối 罪tội 即tức 消tiêu 滅diệt 。 觀quán 此thử 。 則tắc 知tri 懺sám 悔hối 功công 德đức 。 不bất 可khả 勝thắng 量lượng 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 幽u 顯hiển 中trung 。 皆giai 教giáo 人nhân 悔hối 罪tội 也dã ○# 宗tông 鏡kính 錄lục 曰viết 。 若nhược 欲dục 懺sám 悔hối 者giả 。 端đoan 坐tọa 念niệm 實thật 相tướng 。 則tắc 直trực 了liễu 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 當đương 處xứ 解giải 脫thoát 。 此thử 大đại 懺sám 悔hối 也dã 。 故cố 云vân 斷đoạn 惑hoặc 懺sám 罪tội 。 比tỉ 餘dư 漸tiệm 教giáo 。 如như 氎điệp 花hoa 千thiên 斤cân 。 不bất 如như 真chân 金kim 一nhất 兩lưỡng ○# 四tứ 教giáo 儀nghi 論luận 懺sám 悔hối 有hữu 二nhị 。 一nhất 事sự 懺sám 。 二nhị 理lý 懺sám 。 今kim 壇đàn 經kinh 發phát 隱ẩn 所sở 論luận 。 事sự 懺sám 也dã 。 宗tông 鏡kính 所sở 言ngôn 。 理lý 懺sám 也dã 。 未vị 悟ngộ 其kỳ 理lý 者giả 。 事sự 為vi 急cấp 矣hĩ 。
手thủ 摩ma 衣y 覆phú
法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 若nhược 有hữu 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 法Pháp 華Hoa 經Kinh 者giả 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 為vi 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 手thủ 摩ma 其kỳ 頭đầu 。 衣y 之chi 所sở 覆phú 。 ○# 往vãng 生sanh 集tập 云vân 。 晉tấn 劉lưu 遺di 民dân 於ư 定định 中trung 。 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 手thủ 摩ma 其kỳ 頭đầu 。 引dẫn 袈ca 裟sa 覆phú 之chi 。
三Tam 身Thân
法pháp 數số 曰viết 。 法Pháp 身thân 如như 月nguyệt 之chi 體thể 。 報báo 身thân 如như 月nguyệt 之chi 光quang 。 應ưng 身thân 如như 月nguyệt 之chi 影ảnh ○# 如Như 來Lai 三Tam 身Thân 者giả 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 此thử 云vân 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 法Pháp 身thân 也dã 。 盧lô 舍xá 那na 。 此thử 云vân 淨tịnh 滿mãn 。 報báo 身thân 也dã 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 此thử 云vân 能năng 仁nhân 寂tịch 默mặc 。 化hóa 身thân 也dã ○# 黃hoàng 檗# 曰viết 。 佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 。 法Pháp 身thân 說thuyết 自tự 性tánh 虗hư 通thông 法pháp 。 報báo 身thân 說thuyết 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 化hóa 身thân 說thuyết 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 法pháp 。 法Pháp 身thân 說thuyết 法Pháp 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 。 語ngữ 音âm 聲thanh 形hình 相tướng 文văn 字tự 而nhi 求cầu 。 無vô 所sở 說thuyết 。 無vô 所sở 證chứng 。 自tự 性tánh 虗hư 通thông 而nhi 已dĩ 。 故cố 曰viết 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。 報báo 身thân 化hóa 身thân 。 皆giai 隨tùy 機cơ 感cảm 現hiện 。 所sở 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 隨tùy 事sự 應ưng 為vi 攝nhiếp 化hóa 。 皆giai 非phi 真chân 法pháp 。 故cố 曰viết 。 報báo 化hóa 非phi 真chân 佛Phật 也dã 。
四Tứ 智Trí
證chứng 道đạo 歌ca 云vân 。 三Tam 身Thân 四Tứ 智Trí 體thể 中trung 圓viên 。 註chú 云vân 。 四Tứ 智Trí 者giả 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 也dã 。 束thúc 四Tứ 智Trí 為vi 三Tam 身Thân 者giả 。 以dĩ 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 為vi 化hóa 身thân 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 為vi 報báo 身thân 。 圓viên 鏡kính 智trí 為vi 法Pháp 身thân 也dã 。
五ngũ 眼nhãn
金kim 剛cang 經kinh 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 天thiên 眼nhãn 。 慧tuệ 眼nhãn 。 法Pháp 眼nhãn 。 佛Phật 眼nhãn ○# 肉nhục 眼nhãn 者giả 。 照chiếu 見kiến 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 。 色sắc 身thân 起khởi 滅diệt 因nhân 緣duyên 也dã 。 天thiên 眼nhãn 者giả 。 照chiếu 見kiến 諸chư 天thiên 宮cung 殿điện 。 雲vân 雨vũ 明minh 暗ám 。 五ngũ 星tinh 二nhị 曜diệu 旋toàn 復phục 因nhân 緣duyên 也dã 。 慧tuệ 眼nhãn 者giả 。 照chiếu 見kiến 眾chúng 生sanh 慧tuệ 性tánh 深thâm 淺thiển 。 上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 。 輪luân 迴hồi 托thác 蔭ấm 因nhân 緣duyên 也dã 。 法Pháp 眼nhãn 者giả 。 照chiếu 見kiến 法Pháp 身thân 徧biến 充sung 三tam 界giới 。 無vô 形hình 無vô 相tướng 。 盡tận 虗hư 空không 徧biến 法Pháp 界Giới 因nhân 緣duyên 也dã 。 佛Phật 眼nhãn 者giả 。 照chiếu 見kiến 佛Phật 光quang 普phổ 照chiếu 。 無vô 障chướng 無vô 碍# 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 尋tầm 光quang 見kiến 體thể 。 知tri 有hữu 涅Niết 槃Bàn 國quốc 土độ 也dã 。 若nhược 上thượng 根căn 上thượng 智trí 之chi 人nhân 。 能năng 識thức 此thử 五ngũ 者giả 因Nhân 緣Duyên 。 即tức 名danh 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。
六Lục 通Thông
天thiên 眼nhãn 。 天thiên 耳nhĩ 。 他tha 心tâm 。 宿túc 命mạng 。 漏lậu 盡tận 。 身thân 得đắc 如như 意ý 。 詳tường 見kiến 一nhất 卷quyển 往vãng 生sanh 勝thắng 果quả 篇thiên ○# 正chánh 訛ngoa 集tập 曰viết 。 道đạo 與dữ 通thông 自tự 別biệt 。 眼nhãn 徹triệt 視thị 。 耳nhĩ 徹triệt 聽thính 者giả 。 通thông 也dã 。 入nhập 色sắc 界giới 。 眼nhãn 不bất 受thọ 色sắc 惑hoặc 。 入nhập 聲thanh 界giới 。 耳nhĩ 不bất 受thọ 聲thanh 惑hoặc 者giả 。 道đạo 也dã 。 如như 以dĩ 通thông 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 則tắc 神thần 亦diệc 有hữu 通thông 。 鬼quỷ 亦diệc 有hữu 通thông 。 妖yêu 亦diệc 有hữu 通thông 。 與dữ 道đạo 何hà 涉thiệp 。 認nhận 通thông 為vi 道đạo 。 遂toại 至chí 墮đọa 魔ma 羅la 境cảnh 。 生sanh 外ngoại 道đạo 種chủng 。 可khả 勿vật 慎thận 諸chư 。
迴hồi 入nhập 娑sa 婆bà
賾trách 禪thiền 師sư 曰viết 。 若nhược 位vị 居cư 不bất 退thoái 。 果quả 證chứng 無vô 生sanh 。 在tại 欲dục 。 無vô 欲dục 居cư 塵trần 。 出xuất 塵trần 方phương 能năng 興hưng 無vô 緣duyên 慈từ 。 運vận 同đồng 體thể 悲bi 。 迴hồi 入nhập 塵trần 勞lao 。 和hòa 光quang 五ngũ 濁trược 。 其kỳ 有hữu 淺thiển 聞văn 單đơn 慧tuệ 。 或hoặc 與dữ 少thiểu 善thiện 相tương 應ứng 。 便tiện 謂vị 永vĩnh 出xuất 四tứ 流lưu 。 高cao 超siêu 十Thập 地Địa 。 詆# 訶ha 淨tịnh 土độ 。 耽đam 戀luyến 娑sa 婆bà 。 掩yểm 目mục 空không 歸quy 。 宛uyển 然nhiên 流lưu 浪lãng 。 並tịnh 肩kiên 牛ngưu 馬mã 。 接tiếp 武võ 泥nê 犂lê 。 不bất 知tri 自tự 是thị 何hà 人nhân 。 擬nghĩ 此thử 大đại 權quyền 菩Bồ 薩Tát 。 由do 此thử 觀quán 之chi 。 則tắc 迴hồi 入nhập 娑sa 婆bà 。 未vị 可khả 易dị 言ngôn 也dã 。
法Pháp 界Giới
出xuất 三tam 界giới 者giả 。 不bất 受thọ 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 四tứ 種chủng 聖thánh 人nhân 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 緣Duyên 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 是thị 也dã 。 四tứ 聖thánh 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 於ư 三tam 界giới 內nội 外ngoại 。 無vô 住trụ 無vô 不bất 住trụ 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 有hữu 十thập 法Pháp 界Giới 。 在tại 人nhân 用dụng 心tâm 不bất 同đồng 。 各các 循tuần 行hành 業nghiệp 。 諸chư 趣thú 攝nhiếp 之chi 。
十thập 法Pháp 界Giới 之chi 圖đồ
諸chư 佛Phật (# 修tu 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 三tam 心tâm 圓viên 發phát 得đắc 證chứng 法Pháp 身thân )#
菩Bồ 薩Tát (# 修tu 次thứ 第đệ 觀quán 行hành 六Lục 度Độ 行hành 得đắc 成thành 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát )#
緣Duyên 覺Giác (# 修tu 體thể 法pháp 空không 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 行hành 道Đạo 成thành 緣Duyên 覺Giác )#
聲Thanh 聞Văn (# 修tu 祈kỳ 法pháp 空không 觀quán 依y 四Tứ 諦Đế 行hành 道Đạo 成thành 阿A 羅La 漢Hán )#
諸chư 天thiên (# 修tu 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 兼kiêm 修tu 禪thiền 定định 故cố 得đắc 生sanh 天thiên 道đạo )#
人nhân 倫luân (# 修tu 中trung 品phẩm 十Thập 善Thiện 五Ngũ 戒Giới 五ngũ 常thường 故cố 得đắc 為vi 人nhân 倫luân )#
修tu 羅la (# 修tu 下hạ 品phẩm 十Thập 善Thiện 五ngũ 常thường 欲dục 勝thắng 他tha 故cố 為vi 修tu 羅la )#
餓ngạ 鬼quỷ (# 作tác 下hạ 等đẳng 十thập 惡ác 正chánh 作tác 能năng 悔hối 故cố 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo )#
畜súc 生sanh (# 作tác 中trung 等đẳng 十thập 惡ác 作tác 已dĩ 能năng 悔hối 。 故cố 為vi 之chi 畜súc 生sanh )#
地địa 獄ngục (# 作tác 上thượng 等đẳng 十thập 惡ác 作tác 已dĩ 不bất 能năng 悔hối 故cố 墮đọa 地địa 獄ngục )#
天thiên 如như 祖tổ 師sư 十thập 法Pháp 界Giới 圖đồ 解giải ○# 天thiên 如như 祖tổ 師sư 升thăng 座tòa 云vân 。 若nhược 人nhân 欲dục 了liễu 知tri 。 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 應ưng 觀quán 法Pháp 界Giới 性tánh 。 一nhất 切thiết 惟duy 心tâm 造tạo 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 聖thánh 凡phàm 境cảnh 界giới 。 只chỉ 此thử 一nhất 偈kệ 。 包bao 括quát 無vô 餘dư 。 所sở 言ngôn 法Pháp 界Giới 者giả 。 有hữu 四tứ 聖thánh 六lục 凡phàm 。 合hợp 成thành 為vi 十thập 界giới 。 是thị 十thập 法Pháp 界Giới 。 本bổn 無vô 自tự 體thể 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 亦diệc 無vô 自tự 種chủng 亦diệc 無vô 自tự 根căn 。 皆giai 惟duy 一nhất 心tâm 之chi 所sở 造tạo 也dã 。 所sở 言ngôn 心tâm 者giả 。 如như 大đại 虗hư 空không 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 不bất 知tri 何hà 故cố 。 而nhi 言ngôn 法Pháp 界Giới 惟duy 心tâm 造tạo 哉tai 。 原nguyên 夫phu 此thử 心tâm 。 雖tuy 曰viết 不bất 變biến 。 而nhi 亦diệc 隨tùy 緣duyên 。 以dĩ 其kỳ 隨tùy 緣duyên 。 故cố 曰viết 能năng 造tạo 。 隨tùy 緣duyên 者giả 。 或hoặc 因nhân 一nhất 念niệm 瞥miết 生sanh 。 或hoặc 因nhân 外ngoại 境cảnh 相tướng 觸xúc 。 故cố 曰viết 因nhân 緣duyên 。 纔tài 有hữu 因nhân 緣duyên 。 便tiện 成thành 法Pháp 界Giới 譬thí 如như 水thủy 體thể 本bổn 淨tịnh 。 遭tao 遇ngộ 風phong 觸xúc 。 則tắc 波ba 浪lãng 隨tùy 生sanh 。 故cố 曰viết 水thủy 能năng 造tạo 波ba 。 波ba 因nhân 水thủy 而nhi 有hữu 也dã 。 心tâm 能năng 造tạo 法Pháp 界Giới 法Pháp 界Giới 因nhân 心tâm 而nhi 有hữu 也dã 。 然nhiên 則tắc 一Nhất 乘Thừa 任nhậm 運vận 。 萬vạn 德đức 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 界giới 也dã 。 圓viên 修tu 六Lục 度Độ 。 總tổng 攝nhiếp 萬vạn 行hạnh 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 法Pháp 界giới 也dã 。 見kiến 局cục 因nhân 緣duyên 。 證chứng 偏thiên 空không 理lý 者giả 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 法Pháp 界giới 也dã 。 功công 成thành 四Tứ 諦Đế 。 歸quy 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 法pháp 界giới 也dã 。 廣quảng 修tu 戒giới 善thiện 作tác 有hữu 漏lậu 因nhân 者giả 。 天thiên 道đạo 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 愛ái 染nhiễm 不bất 息tức 。 雜tạp 諸chư 善thiện 緣duyên 者giả 。 人nhân 道đạo 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 鈍độn 執chấp 勝thắng 心tâm 。 常thường 懷hoài 嗔sân 鬪đấu 者giả 。 修tu 羅la 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 愛ái 見kiến 為vi 根căn 。 慳san 貪tham 為vi 業nghiệp 者giả 。 餓ngạ 鬼quỷ 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 欲dục 貪tham 不bất 息tức 。 痴si 想tưởng 橫hoạnh 生sanh 者giả 。 畜súc 生sanh 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 造tạo 十thập 習tập 因nhân 。 受thọ 六lục 交giao 報báo 者giả 。 地địa 獄ngục 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 若nhược 廣quảng 而nhi 論luận 之chi 。 有hữu 種chủng 種chủng 之chi 法Pháp 界Giới 。 皆giai 由do 此thử 心tâm 隨tùy 緣duyên 變biến 造tạo 。 若nhược 能năng 一nhất 心tâm 不bất 生sanh 。 了liễu 悟ngộ 了liễu 證chứng 。 則tắc 種chủng 種chủng 法Pháp 界Giới 。 隨tùy 其kỳ 所sở 了liễu 而nhi 空không 也dã 。 是thị 故cố 十thập 習tập 既ký 斷đoạn 。 六lục 交giao 不bất 生sanh 。 地địa 獄ngục 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 欲dục 貪tham 既ký 斷đoạn 。 痴si 想tưởng 不bất 生sanh 。 畜súc 生sanh 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 愛ái 見kiến 既ký 斷đoạn 。 慳san 貪tham 不bất 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 勝thắng 心tâm 既ký 斷đoạn 。 嗔sân 鬪đấu 不bất 生sanh 。 修tu 羅la 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 愛ái 染nhiễm 既ký 斷đoạn 。 正chánh 念niệm 現hiện 前tiền 。 人nhân 道đạo 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 捨xả 有hữu 漏lậu 因nhân 。 修tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 天thiên 道đạo 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 不bất 執chấp 四Tứ 諦Đế 。 不bất 守thủ 真chân 空không 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 不bất 局cục 因nhân 緣duyên 。 回hồi 心tâm 入nhập 大đại 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 六Lục 度Độ 功công 成thành 。 頓đốn 超siêu 地địa 位vị 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 心tâm 了liễu 也dã 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 歸quy 無vô 所sở 得đắc 。 諸chư 佛Phật 之chi 心tâm 了liễu 也dã 今kim 我ngã 了liễu 心tâm 於ư 六lục 凡phàm 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 必tất 已dĩ 了liễu 悟ngộ 無vô 疑nghi 矣hĩ 。 且thả 道đạo 四tứ 望vọng 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 所sở 了liễu 之chi 心tâm 。 落lạc 在tại 甚thậm 麼ma 界giới 。 喝hát 一nhất 喝hát 。 下hạ 座tòa ○# 纂toản 靈linh 記ký 云vân 。 一nhất 人nhân 死tử 至chí 地địa 獄ngục 門môn 。 遇ngộ 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 授thọ 以dĩ 一nhất 偈kệ 。 若nhược 人nhân 欲dục 了liễu 知tri 三tam 句cú 。 謂vị 之chi 曰viết 。 誦tụng 得đắc 此thử 偈kệ 能năng 破phá 地địa 獄ngục 苦khổ 。 故cố 知tri 若nhược 觀quán 此thử 心tâm 。 不bất 惟duy 破phá 地địa 獄ngục 界giới 乃nãi 至chí 十thập 法Pháp 界Giới 一nhất 時thời 破phá 。
論Luận 發Phát 願Nguyện 人Nhân 宜Nghi 發Phát 誓Thệ (# 梵Phạm 網Võng 經Kinh 有Hữu 不Bất 發Phát 誓Thệ 戒Giới )#
戒giới 疏sớ/sơ 發phát 隱ẩn 曰viết 。 期kỳ 其kỳ 志chí 而nhi 必tất 到đáo 者giả 。 願nguyện 為vi 之chi 先tiên 導đạo 也dã 。 堅kiên 其kỳ 願nguyện 而nhi 不bất 退thoái 者giả 。 誓thệ 為vi 之chi 後hậu 驅khu 也dã 。 故cố 疏sớ/sơ 稱xưng 誓thệ 為vi 願nguyện 中trung 勇dũng 烈liệt 意ý 。 吾ngô 願nguyện 雖tuy 發phát 。 若nhược 無vô 大đại 誓thệ 。 安an 克khắc 有hữu 終chung 。
楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 。 若nhược 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 其kỳ 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 發phát 心tâm 決quyết 定định 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 能năng 於ư 如Như 來Lai 形hình 像tượng 前tiền 。 身thân 然nhiên 一nhất 燈đăng 。 燒thiêu 一nhất 指chỉ 節tiết 。 爇nhiệt 一nhất 香hương 炷chú 。 我ngã 說thuyết 是thị 人nhân 。 雖tuy 未vị 即tức 明minh 。 無vô 上thượng 覺giác 路lộ 。 是thị 人nhân 於ư 法Pháp 。 已dĩ 決quyết 定định 心tâm 。
蓮liên 池trì 禪thiền 師sư 曰viết 。 燒thiêu 身thân 燒thiêu 臂tý 。 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 屢lũ 開khai 。 此thử 得đắc 忍nhẫn 大Đại 士Sĩ 所sở 為vi 。 非phi 初sơ 心tâm 境cảnh 界giới 也dã 。 求cầu 生sanh 西tây 方phương 者giả 。 若nhược 能năng 用dụng 然nhiên 臂tý 之chi 精tinh 虔kiền 勇dũng 猛mãnh 。 以dĩ 治trị 其kỳ 惡ác 習tập 。 則tắc 所sở 然nhiên 亦diệc 多đa 矣hĩ 。 古cổ 云vân 善thiện 學học 柳liễu 下hạ 惠huệ 。 不bất 其kỳ 然nhiên 歟# 。
(# 還hoàn )# 謹cẩn 按án 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 有hữu 誓thệ 願nguyện 以dĩ 為vi 。 究cứu 竟cánh 之chi 地Địa 。 今kim 人nhân 生sanh 於ư 濁trược 世thế 而nhi 求cầu 冣# 上thượng 乘thừa 。 不bất 可khả 無vô 決quyết 定định 心tâm 。 欲dục 發phát 決quyết 定định 心tâm 。 不bất 可khả 無vô 誓thệ 願nguyện 。 予# 故cố 不bất 效hiệu 諸chư 經kinh (# 然nhiên 臂tý )# 之chi 事sự 。 而nhi 學học 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 誓thệ 願nguyện 之chi 規quy 。 其kỳ 以dĩ 學học 柳liễu 下hạ 惠huệ 者giả 。 而nhi 學học 蓮liên 師sư 歟# 。
考khảo 證chứng
宜nghi 發phát 誓thệ
阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 不bất 發phát 誓thệ 者giả 。 終chung 不bất 成thành 佛Phật 道Đạo 。 誓thệ 願nguyện 之chi 福phước 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 得đắc 至chí 甘cam 露lộ 。 滅diệt 盡tận 之chi 處xứ 。 故cố 願nguyện 後hậu 必tất 須tu 發phát 誓thệ 也dã 。 ○# 發phát 隱ẩn 曰viết 。 問vấn 願nguyện 多đa 期kỳ 望vọng 之chi 語ngữ 。 誓thệ 類loại 咒chú 咀trớ 之chi 詞từ 。 修tu 行hành 本bổn 擬nghĩ 出xuất 離ly 。 云vân 何hà 動động 稱xưng 地địa 獄ngục 。 答đáp 。 誓thệ 願nguyện 中trung 之chi 勇dũng 烈liệt 意ý 也dã 。 咒chú 呾đát 。 怨oán 中trung 之chi 毒độc 害hại 意ý 也dã 。 柰nại 何hà 以dĩ 願nguyện 為vi 怨oán 。 以dĩ 勇dũng 烈liệt 為vi 毒độc 害hại 乎hồ 。 世thế 有hữu 魔ma 師sư 。 教giáo 授thọ 魔ma 種chủng 。 閉bế 門môn 塞tắc 竇đậu 。 險hiểm 語ngữ 以dĩ 堅kiên 其kỳ 信tín 根căn 。 惡ác 咀trớ 以dĩ 閉bế 其kỳ 外ngoại 問vấn 。 終chung 身thân 蔽tế 錮# 。 累lũy 劫kiếp 牢lao 籠lung 。 而nhi 莫mạc 之chi 能năng 出xuất 也dã 。 哀ai 哉tai 。
善thiện 學học 柳liễu 下hạ 惠huệ
魯lỗ 男nam 子tử 獨độc 處xứ 一nhất 室thất 鄰lân 婦phụ 之chi 屋ốc 。 夜dạ 為vi 風phong 雨vũ 所sở 敗bại 。 求cầu 寄ký 宿túc 。 男nam 子tử 閉bế 門môn 不bất 納nạp 。 婦phụ 曰viết 。 汝nhữ 獨độc 不bất 聞văn 柳liễu 下hạ 惠huệ 之chi 覆phú 寒hàn 女nữ 乎hồ 。 男nam 子tử 曰viết 。 在tại 柳liễu 下hạ 惠huệ 則tắc 可khả 。 在tại 我ngã 則tắc 不bất 可khả 。 以dĩ 我ngã 之chi 不bất 可khả 。 學học 柳liễu 下hạ 惠huệ 之chi 可khả 。 故cố 曰viết 。 善thiện 學học 柳liễu 下hạ 惠huệ 。
西tây 方phương 誓thệ 文văn
(# 弟đệ 子tử 廣quảng 還hoàn 撰soạn )#
弟đệ 子tử (# 某mỗ )# 謹cẩn 於ư (# 某mỗ )# 年niên (# 某mỗ )# 月nguyệt (# 某mỗ )# 日nhật 。 發phát 願nguyện 修tu 持trì 淨tịnh 業nghiệp 。 立lập 誓thệ 于vu 。
佛Phật 菩Bồ 薩Tát 之chi 前tiền 曰viết 。 弟đệ 子tử (# 某mỗ )# 修tu 持trì 淨tịnh 業nghiệp 。 願nguyện 依y 冣# 上thượng 乘thừa 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 願nguyện 比tỉ 然nhiên 臂tý 事sự 。 發phát 決quyết 定định 心tâm 。 奉phụng 持trì 齋trai 戒giới 。 遵tuân 行hành 日nhật 課khóa 。 圓viên 通thông 宗tông 法pháp 。 必tất 期kỳ 如như 西tây 方phương 願nguyện 文văn 而nhi 後hậu 已dĩ 。 否phủ/bĩ 則tắc 情tình 隨tùy 事sự 遷thiên 。 終chung 致trí 退thoái 轉chuyển 。 空không 過quá 一nhất 生sanh 。 輪luân 迴hồi 永vĩnh 劫kiếp 可khả 不bất 痛thống 哉tai 。 自tự 今kim 已dĩ 後hậu 。 若nhược 違vi 初sơ 願nguyện 。 不bất 加gia 精tinh 進tấn 者giả 。 是thị 則tắc 欺khi 誑cuống 十thập 方phương 。
如Như 來Lai 。 必tất 受thọ 譴khiển 罰phạt 。 若nhược 得đắc 往vãng 生sanh 。 見kiến 。
佛Phật 聞văn 法Pháp 。 了liễu 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 而nhi 自tự 利lợi 自tự 足túc 。 不bất 普phổ 度độ 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 者giả 。 亦diệc 同đồng 前tiền 誓thệ 。 惟duy 。
佛Phật 昭chiêu 明minh 。 尚thượng 其kỳ 鑒giám 之chi 。
又hựu 詣nghệ
三tam 洲châu 感cảm 應ứng 護hộ 法Pháp 韋vi 馱đà 尊tôn 天thiên 之chi 前tiền (# 先tiên 讚tán 後hậu 誓thệ )# 。
讚tán 曰viết 。 韋vi 馱đà 天thiên 將tương 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 身thân 。 永vĩnh 護hộ 法Pháp 佛Phật 誓thệ 弘hoằng 深thâm 。 寶bảo 杵xử 鎮trấn 魔ma 軍quân 。 功công 德đức 難nạn/nan 論luận 。 祈kỳ 禱đảo 赴phó 凡phàm 忱# 。
誓thệ 曰viết (# 誓thệ 與dữ 前tiền 同đồng )# 。
考khảo 證chứng
三tam 洲châu
長trường/trưởng 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 須Tu 彌Di 山Sơn 南nam 。 名danh 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 又hựu 云vân 贍thiệm 部bộ 。 須Tu 彌Di 山Sơn 東đông 。 名danh 弗Phất 于Vu 逮Đãi 。 又hựu 名danh 弗phất 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 名danh 東đông 勝thắng 神thần 。 須Tu 彌Di 山Sơn 西tây 。 名danh 瞿cù 耶da 尼ni 。 又hựu 名danh 瞿Cù 陀Đà 尼Ni 。 又hựu 名danh 西tây 牛ngưu 貨hóa 。 須Tu 彌Di 山Sơn 北bắc 。 名danh 北bắc 俱câu 蘆lô 。 又hựu 名danh 鬱uất 單đơn 越việt 。 四tứ 洲châu 而nhi 曰viết 三tam 洲châu 感cảm 應ứng 。 何hà 也dã 。 佛Phật 祖tổ 統thống 紀kỷ 云vân 。 北bắc 洲châu 佛Phật 不bất 出xuất 生sanh 。 故cố 不bất 聞văn 佛Phật 法Pháp 。 既ký 無vô 佛Phật 法Pháp 。 則tắc 韋vi 馱đà 不bất 往vãng 矣hĩ 。 故cố 止chỉ 言ngôn 三tam 洲châu 也dã 。 考khảo 經kinh 四tứ 方phương 皆giai 有hữu 佛Phật 。 何hà 言ngôn 北bắc 洲châu 無vô 佛Phật 法Pháp 。 曰viết 。 北bắc 洲châu 無vô 佛Phật 。 只chỉ 言ngôn 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 耳nhĩ 。 極cực 言ngôn 四tứ 方phương 。 有hữu 無vô 量lượng 四tứ 天thiên 下hạ 。 故cố 言ngôn 有hữu 佛Phật 。
韋vi 馱đà 尊tôn 天thiên
一nhất 百bách 十thập 七thất 世thế 。 世thế 世thế 為vi 童đồng 真chân 。 其kỳ 所sở 作tác 功công 德đức 浩hạo 大đại 。 不bất 能năng 盡tận 述thuật 。 寶bảo 華hoa 琉lưu 璃ly 光quang 佛Phật 時thời 成thành 道Đạo 。 名danh 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 會hội 上thượng 成thành 道Đạo 。 名danh 童đồng 真chân 菩Bồ 薩Tát 。 手thủ 持trì 金kim 剛cang 寶bảo 杵xử 。 重trọng/trùng 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 斤cân 。 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。 若nhược 金kim 剛cang 寶bảo 杵xử 壞hoại 。 即tức 破phá 童đồng 真chân 身thân 。 佛Phật 佛Phật 出xuất 世thế 。 擁ủng 護hộ 佛Phật 法Pháp 。 不bất 見kiến 僧Tăng 尼ni 之chi 過quá 。 頂đảnh 戴đái 鳳phượng 翅sí 兜đâu 鍪# 。 足túc 穿xuyên 黑hắc 履lý 。 身thân 著trước 黃hoàng 金kim 鎻# 甲giáp ○# 智trí 論luận 云vân 。 護Hộ 世Thế 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 各các 有hữu 八bát 將tướng 軍quân 。 周chu 四tứ 天thiên 下hạ 。 護hộ 助trợ 出xuất 家gia 人nhân 。 韋vi 將tướng 軍quân 於ư 三tam 十thập 二nhị 將tương 中trung 。 最tối 存tồn 弘hoằng 護hộ 。 比Bỉ 丘Khâu 道Đạo 力lực 微vi 者giả 。 為vi 魔ma 所sở 惑hoặc 。 韋vi 將tướng 軍quân 恓# 惶hoàng 奔bôn 赴phó 。 應ứng 機cơ 剪tiễn 除trừ 。
淨tịnh 土độ 資tư 糧lương 全toàn 集tập 卷quyển 之chi 三tam