淨Tịnh 土Độ 晨Thần 鐘Chung
Quyển 0004
清Thanh 周Chu 克Khắc 復Phục 纂Toản
淨Tịnh 土Độ 晨Thần 鐘Chung 卷quyển 第đệ 四tứ
淨tịnh 土độ 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn
既ký 信tín 矣hĩ 修tu 矣hĩ 須tu 有hữu 真chân 實thật 修tu 持trì 之chi 法pháp 方phương 得đắc 其kỳ 門môn 而nhi 入nhập 法Pháp 門môn 不bất 一nhất 大đại 約ước 以dĩ 念niệm 佛Phật 為vi 宗tông 以dĩ 行hành 善thiện 為vi 要yếu 今kim 第đệ 四tứ 第đệ 五ngũ 所sở 列liệt 是thị 也dã 念niệm 佛Phật 實thật 三tam 藏tạng 之chi 一nhất 貫quán 法pháp 諸chư 法Pháp 門môn 只chỉ 一nhất 佛Phật 盡tận 之chi 佛Phật 者giả 覺giác 也dã 覺giác 本bổn 自tự 心tâm 佛Phật 只chỉ 一nhất 心tâm 盡tận 之chi 念niệm 佛Phật 而nhi 悟ngộ 則tắc 禪thiền 在tại 其kỳ 中trung 念niệm 佛Phật 而nhi 攝nhiếp 心tâm 返phản 照chiếu 則tắc 止Chỉ 觀Quán 在tại 其kỳ 中trung 能năng 念niệm 者giả 心tâm 所sở 念niệm 者giả 。 佛Phật 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 非phi 心tâm 非phi 佛Phật 非phi 雙song 即tức 非phi 雙song 非phi 能năng 所sở 兩lưỡng 絕tuyệt 三tam 觀quán 三tam 智trí 即tức 此thử 而nhi 具cụ 蓮liên 池trì 曰viết 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 分phần/phân 三tam 種chủng 曰viết 持trì 名danh 念niệm 佛Phật 曰viết 觀quán 想tưởng 念niệm 佛Phật 曰viết 實thật 相tướng 念niệm 佛Phật 雖tuy 有hữu 三tam 種chủng 究cứu 竟cánh 歸quy 乎hồ 實thật 相tướng 而nhi 已dĩ 古cổ 德đức 云vân 觀quán 法pháp 理lý 微vi 眾chúng 生sanh 心tâm 雜tạp 雜tạp 心tâm 修tu 觀quán 觀quán 想tưởng 難nạn/nan 成thành 大đại 聖thánh 悲bi 憐lân 直trực 勸khuyến 專chuyên 持trì 名danh 號hiệu 良lương 由do 持trì 名danh 易dị 故cố 若nhược 其kỳ 持trì 名danh 深thâm 達đạt 實thật 相tướng 。 則tắc 與dữ 妙diệu 觀quán 同đồng 功công 上thượng 上thượng 品phẩm 當đương 不bất 疑nghi 矣hĩ 故cố 疏sớ/sơ 鈔sao 專chuyên 弘hoằng 持trì 名danh 一nhất 門môn 甘cam 露lộ 疏sớ/sơ 亦diệc 言ngôn 念niệm 佛Phật 有hữu 七thất 種chủng 勝thắng 一nhất 詞từ 少thiểu 易dị 行hành 勝thắng 唯duy 稱xưng 一nhất 句cú 南Nam 無mô 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 一nhất 切thiết 人nhân 可khả 念niệm 故cố 觀quán 此thử 知tri 持trì 名danh 為vi 眾chúng 可khả 通thông 行hành 之chi 法pháp 故cố 首thủ 列liệt 之chi 而nhi 以dĩ 觀quán 法pháp 繼kế 焉yên 修tu 者giả 隨tùy 力lực 隨tùy 分phân 。 或hoặc 持trì 名danh 兼kiêm 觀quán 想tưởng 或hoặc 觀quán 想tưởng 兼kiêm 持trì 名danh 總tổng 是thị 一nhất 佛Phật 不bất 必tất 有hữu 提đề 一nhất 放phóng 一nhất 之chi 慮lự 如như 未vị 能năng 修tu 觀quán 可khả 專chuyên 守thủ 持trì 名danh 一nhất 法pháp 所sở 謂vị 歸quy 元nguyên 理lý 無vô 二nhị 方phương 便tiện 有hữu 多đa 門môn 。 及cập 其kỳ 成thành 功công 一nhất 也dã 述thuật 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 第đệ 四tứ 。
十thập 聲thanh 念niệm 佛Phật 誦tụng 偈kệ 法Pháp 門môn
阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 本bổn 願nguyện 云vân 眾chúng 生sanh 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。 欲dục 生sanh 我ngã 國quốc 。 十thập 聲thanh 念niệm 我ngã 名danh 號hiệu 而nhi 不bất 生sanh 者giả 。 我ngã 不bất 作tác 佛Phật 宜nghi 每mỗi 日nhật 早tảo 晨thần 合hợp 掌chưởng 向hướng 西tây 頂đảnh 禮lễ 念niệm 南Nam 無mô 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 南Nam 無mô 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 南Nam 無mô 大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。 南Nam 無mô 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 諸chư 上thượng 善thiện 人nhân 。 各các 十thập 聲thanh 復phục 頂đảnh 禮lễ 念niệm 大đại 慈từ 菩Bồ 薩Tát 。 讚tán 佛Phật 懺sám 罪tội 迴hồi 向hướng 發phát 願nguyện 。 全toàn 偈kệ 一nhất 遍biến 云vân 十thập 方phương 三tam 世thế 佛Phật 。 阿A 彌Di 陀Đà 第đệ 一nhất 九cửu 品phẩm 度độ 眾chúng 生sanh 威uy 德đức 無vô 窮cùng 極cực 我ngã 今kim 大đại 歸quy 依y 懺sám 悔hối 三tam 業nghiệp 罪tội 凡phàm 有hữu 諸chư 福phước 善thiện 至chí 心tâm 用dụng 迴hồi 向hướng 願nguyện 同đồng 念niệm 佛Phật 人nhân 感cảm 應ứng 隨tùy 時thời 現hiện 臨lâm 終chung 西tây 方phương 境cảnh 分phân 明minh 在tại 目mục 前tiền 見kiến 聞văn 皆giai 精tinh 進tấn 共cộng 生sanh 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 見kiến 佛Phật 了liễu 生sanh 死tử 如như 佛Phật 度độ 一nhất 切thiết 復phục 頂đảnh 禮lễ 而nhi 退thoái 。 此thử 偈kệ 有hữu 大đại 威uy 力lực 。 能năng 滅diệt 一nhất 切thiết 。 罪tội 長trường/trưởng 一nhất 切thiết 福phước 頂đảnh 禮lễ 時thời 燒thiêu 香hương 作tác 拜bái 尤vưu 善thiện 每mỗi 日nhật 誠thành 心tâm 如như 是thị 必tất 中trung 品phẩm 生sanh 如như 不bất 識thức 字tự 人nhân 未vị 能năng 如như 前tiền 禮lễ 誦tụng 每mỗi 早tảo 合hợp 掌chưởng 向hướng 西tây 至chí 誠thành 頂đảnh 禮lễ 。 念niệm 佛Phật 十thập 聲thanh 念niệm 菩Bồ 薩Tát 發phát 願nguyện 偈kệ 四tứ 句cú 云vân 願nguyện 同đồng 念niệm 佛Phật 人nhân 共cộng 生sanh 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 見kiến 佛Phật 了liễu 生sanh 死tử 如như 佛Phật 度độ 一nhất 切thiết 復phục 頂đảnh 禮lễ 而nhi 退thoái 。 如như 此thử 無vô 不bất 往vãng 生sanh (# 龍long 舒thư 文văn )# 。
十thập 氣khí 十thập 念niệm 法Pháp 門môn
在tại 俗tục 人nhân 塵trần 務vụ 忙mang 冗# 每mỗi 日nhật 清thanh 晨thần 服phục 飾sức 已dĩ 面diện 西tây 合hợp 掌chưởng 念niệm 南Nam 無mô 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 盡tận 一nhất 口khẩu 氣khí 為vi 一nhất 念niệm 如như 是thị 十thập 氣khí 名danh 為vi 十thập 念niệm 不bất 限hạn 佛Phật 數số 但đãn 隨tùy 氣khí 短đoản 長trường/trưởng 氣khí 極cực 為vi 度độ 其kỳ 念niệm 佛Phật 聲thanh 不bất 高cao 不bất 低đê 調điều 停đình 得đắc 中trung 如như 此thử 十thập 念niệm 連liên 續tục 不bất 斷đoạn 。 意ý 在tại 令linh 心tâm 不bất 散tán 專chuyên 精tinh 為vi 功công 是thị 藉tạ 氣khí 束thúc 心tâm 也dã 迴hồi 向hướng 願nguyện 以dĩ 此thử 十thập 念niệm 功công 德đức 求cầu 生sanh 西tây 方phương 畢tất 此thử 一nhất 生sanh 不bất 間gian 往vãng 生sanh 無vô 疑nghi (# 慈từ 雲vân 懺sám 主chủ )# 。
六lục 時thời 晨thần 昏hôn 。 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn
遠viễn 師sư 結kết 東đông 林lâm 社xã 六lục 時thời 修tu 禮lễ 淨tịnh 土độ 唐đường 詩thi 云vân 遠viễn 公công 獨độc 刻khắc 蓮liên 花hoa 漏lậu 猶do 向hướng 山sơn 中trung 禮lễ 六lục 時thời 是thị 也dã 凡phàm 修tu 持trì 者giả 先tiên 於ư 淨tịnh 室thất 安an 置trí 佛Phật 像tượng 。 香hương 燈đăng 隨tùy 分phân 供cúng 養dường 。 澡táo 浴dục 塵trần 垢cấu 著trước 潔khiết 淨tịnh 衣y 於ư 日nhật 初sơ 時thời 日nhật 午ngọ 時thời 日nhật 沒một 時thời 夜dạ 初sơ 時thời 夜dạ 半bán 時thời 夜dạ 終chung 時thời 對đối 三Tam 寶Bảo 前tiền 端đoan 身thân 合hợp 掌chưởng 信tín 禮lễ 西tây 方phương 目mục 視thị 慈từ 容dung 念niệm 南Nam 無mô 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 千thiên 聲thanh 禮lễ 佛Phật 四tứ 十thập 八bát 拜bái 誦tụng 西tây 方phương 文văn 發phát 願nguyện 迴hồi 向hướng 。 每mỗi 日nhật 六lục 時thời 行hành 道Đạo 。 精tinh 專chuyên 不bất 倦quyện 淨tịnh 業nghiệp 圓viên 成thành 必tất 得đắc 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 又hựu 雲vân 棲tê 晨thần 昏hôn 儀nghi 式thức 加gia 誦tụng 彌di 陀đà 佛Phật 經Kinh 一nhất 卷quyển 往vãng 生sanh 咒chú 三tam 遍biến 念niệm 佛Phật 千thiên 聲thanh 南Nam 無mô 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 南Nam 無mô 大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。 南Nam 無mô 清thanh 淨tịnh 。 大đại 海hải 眾chúng 菩Bồ 薩Tát 各các 十thập 聲thanh 禮lễ 拜bái 量lượng 力lực 多đa 少thiểu 念niệm 大đại 小tiểu 願nguyện 文văn 回hồi 向hướng 此thử 式thức 簡giản 便tiện 的đích 確xác 或hoặc 每mỗi 日nhật 三tam 時thời 。 或hoặc 早tảo 晚vãn 通thông 眾chúng 可khả 行hành 允duẫn 宜nghi 倣# 效hiệu 其kỳ 或hoặc 縈oanh 絆bán 世thế 緣duyên 未vị 能năng 如như 式thức 則tắc 須tu 早tảo 起khởi 焚phần 香hương 禮lễ 佛Phật 念niệm 佛Phật 黃hoàng 昏hôn 亦diệc 爾nhĩ 如như 是thị 禮lễ 念niệm 更cánh 不bất 得đắc 缺khuyết 或hoặc 偶ngẫu 有hữu 公công 事sự 失thất 於ư 禮lễ 念niệm 者giả 次thứ 早tảo 即tức 當đương 對đối 佛Phật 懺sám 悔hối 。 (# 合hợp 纂toản )# 。
懺sám 罪tội 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn
大đại 彌di 陀đà 經kinh 言ngôn 十thập 方phương 諸chư 天thiên 人nhân 民dân 。 聞văn 我ngã 名danh 號hiệu 。 齋trai 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 益ích 作tác 諸chư 善thiện 。 一nhất 心tâm 繫hệ 念niệm 。 於ư 我ngã 雖tuy 止chỉ 一nhất 晝trú 夜dạ 不bất 絕tuyệt 。 必tất 生sanh 我ngã 剎sát 又hựu 云vân 前tiền 世thế 作tác 惡ác 聞văn 我ngã 名danh 號hiệu 。 即tức 懺sám 悔hối 為vi 善thiện 願nguyện 生sanh 我ngã 剎sát 壽thọ 終chung 皆giai 不bất 經kinh 三tam 惡ác 道đạo 徑kính 遂toại 來lai 生sanh 凡phàm 脩tu 持trì 者giả 先tiên 當đương 嚴nghiêm 淨tịnh 壇đàn 場tràng 香hương 燈đăng 設thiết 供cung 延diên 比Bỉ 丘Khâu 及cập 諸chư 上thượng 善thiện 人nhân 。 白bạch 佛Phật 陳trần 意ý 勿vật 預dự 家gia 事sự 勿vật 近cận 內nội 人nhân 齋trai 戒giới 修tu 持trì 繫hệ 念niệm 佛Phật 號hiệu 一nhất 晝trú 一nhất 夜dạ 每mỗi 佛Phật 千thiên 聲thanh 誦tụng 彌di 陀đà 經kinh 一nhất 卷quyển 如như 是thị 三tam 次thứ 志chí 心tâm 懺sám 悔hối 迴hồi 向hướng 。
一nhất 相tương/tướng 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 法Pháp 門môn
大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 能năng 正chánh 脩tu 行hành 一nhất 相tương/tướng 莊Trang 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 疾tật 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 修tu 此thử 行hành 者giả 。 應ưng 離ly 喧huyên 雜tạp 不bất 思tư 眾chúng 相tướng 專chuyên 心tâm 繫hệ 念niệm 。 於ư 一nhất 如Như 來Lai 。 審thẩm 取thủ 名danh 字tự 善thiện 想tưởng 容dung 儀nghi 即tức 為vi 普phổ 觀quán 三tam 世thế 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 即tức 得đắc 諸chư 佛Phật 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 惠huệ 天thiên 台thai 十thập 疑nghi 論luận 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 但đãn 眾chúng 生sanh 根căn 鈍độn 。 濁trược 亂loạn 者giả 多đa 若nhược 不bất 專chuyên 心tâm 繫hệ 念niệm 。 一nhất 佛Phật 則tắc 心tâm 散tán 漫mạn 三tam 昧muội 難nạn/nan 成thành 故cố 專chuyên 令linh 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 即tức 是thị 一nhất 相tương/tướng 三tam 昧muội 修tu 持trì 者giả 當đương 一nhất 心tâm 專chuyên 念niệm 。 夢mộng 覺giác 不bất 忘vong 不bất 以dĩ 餘dư 業nghiệp 間gian 斷đoạn 不bất 以dĩ 貪tham 嗔sân 等đẳng 間gian 隔cách 隨tùy 犯phạm 隨tùy 懺sám 悔hối 不bất 隔cách 念niệm 不bất 隔cách 日nhật 不bất 隔cách 時thời 念niệm 念niệm 常thường 不bất 離ly 佛Phật 。 念niệm 念niệm 清thanh 淨tịnh 圓viên 明minh 即tức 得đắc 一nhất 相tương/tướng 三tam 昧muội 。
攝nhiếp 心tâm 調điều 息tức 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 法Pháp 門môn
大đại 集tập 經Kinh 云vân 求cầu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 者giả 。 應ưng 修tu 念niệm 佛Phật 禪thiền 三tam 昧muội 偈kệ 云vân 若nhược 人nhân 專chuyên 念niệm 彌di 陀đà 佛Phật 號hiệu 曰viết 無vô 上thượng 深thâm 妙diệu 禪thiền 至chí 心tâm 想tưởng 像tượng 見kiến 佛Phật 時thời 即tức 是thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 法pháp 坐tọa 禪thiền 三tam 昧muội 。 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 禪thiền 不bất 念niệm 一nhất 切thiết 。 惟duy 念niệm 一nhất 佛Phật 即tức 得đắc 三tam 昧muội 。 初sơ 機cơ 修tu 習tập 未vị 免miễn 昏hôn 散tán 二nhị 病bệnh 須tu 假giả 對đối 治trị 人nhân 天thiên 寶bảo 鑑giám 云vân 凡phàm 修tu 禪thiền 定định 即tức 入nhập 靜tĩnh 室thất 。 正chánh 身thân 端đoan 坐tọa 。 數sổ 出xuất 入nhập 息tức 。 從tùng 一nhất 數số 至chí 十thập 從tùng 十thập 數số 至chí 百bách 至chí 千thiên 萬vạn 此thử 息tức 兀ngột 然nhiên 此thử 心tâm 寂tịch 然nhiên 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 不bất 煩phiền 禁cấm 止chỉ 久cửu 之chi 一nhất 息tức 自tự 住trụ 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 時thời 覺giác 此thử 息tức 從tùng 毛mao 孔khổng 中trung 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 雲vân 蒸chưng 霧vụ 起khởi 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 諸chư 病bệnh 自tự 除trừ 諸chư 障chướng 自tự 滅diệt 自tự 然nhiên 明minh 悟ngộ 如như 盲manh 人nhân 忽hốt 然nhiên 有hữu 眼nhãn 爾nhĩ 時thời 見kiến 徹triệt 不bất 用dụng 尋tầm 人nhân 指chỉ 路lộ 也dã 今kim 此thử 攝nhiếp 心tâm 念niệm 佛Phật 欲dục 成thành 三tam 昧muội 。 對đối 治trị 昏hôn 散tán 之chi 法pháp 數sổ 息tức 最tối 要yếu 凡phàm 坐tọa 時thời 先tiên 想tưởng 己kỷ 身thân 在tại 圓viên 光quang 中trung 。 默mặc 觀quán 鼻tị 端đoan 想tưởng 出xuất 入nhập 息tức 每mỗi 一nhất 息tức 默mặc 念niệm 南Nam 無mô 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 一nhất 聲thanh 方phương 便tiện 調điều 息tức 不bất 緩hoãn 不bất 急cấp 。 心tâm 息tức 相tương 依y 隨tùy 其kỳ 出xuất 入nhập 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 皆giai 可khả 行hành 之chi 勿vật 令linh 間gian 斷đoạn 常thường 自tự 密mật 持trì 乃nãi 至chí 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 息tức 念niệm 兩lưỡng 忘vong 即tức 此thử 身thân 心tâm 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 久cửu 久cửu 純thuần 熟thục 心tâm 眼nhãn 開khai 通thông 三tam 昧muội 忽hốt 爾nhĩ 現hiện 前tiền 即tức 是thị 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ (# 已dĩ 上thượng 蓮liên 宗tông 寶bảo 鑑giám )# 。
世thế 人nhân 多đa 以dĩ 寶bảo 玉ngọc 金kim 剛cang 菩Bồ 提Đề 木mộc 槵# 為vi 數sổ 珠châu 吾ngô 則tắc 依y 出xuất 入nhập 息tức 為vi 念niệm 珠châu 焉yên 稱xưng 佛Phật 名danh 號hiệu 。 隨tùy 之chi 於ư 息tức 有hữu 大đại 恃thị 怙hộ 安an 懼cụ 一nhất 息tức 不bất 還hoàn 。 屬thuộc 後hậu 世thế 哉tai 余dư 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 常thường 用dụng 此thử 珠châu 縱túng/tung 令linh 昏hôn 寐mị 舍xá 佛Phật 而nhi 寢tẩm 覺giác 即tức 續tục 之chi 必tất 於ư 夢mộng 中trung 得đắc 見kiến 。 彼bỉ 佛Phật 如như 鑽toàn 燧toại 烟yên 飛phi 火hỏa 之chi 前tiền 相tương/tướng 夢mộng 之chi 不bất 已dĩ 三tam 昧muội 成thành 焉yên 面diện 覩đổ 玉ngọc 毫hào 親thân 蒙mông 授thọ 記ký 萬vạn 無vô 一nhất 失thất 。 也dã (# 草thảo 堂đường 禪thiền 師sư 寶bảo 王vương 論luận )# 。
參tham 禪thiền 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 法Pháp 門môn
遠viễn 祖tổ 師sư 云vân 禪thiền 非phi 智trí 無vô 以dĩ 窮cùng 其kỳ 寂tịch 智trí 非phi 禪thiền 無vô 以dĩ 深thâm 其kỳ 照chiếu 禪thiền 智trí 者giả 照chiếu 寂tịch 之chi 謂vị 其kỳ 相tương 濟tế 也dã 照chiếu 不bất 離ly 寂tịch 寂tịch 不bất 離ly 照chiếu 念niệm 佛Phật 人nhân 欲dục 參tham 禪thiền 見kiến 性tánh 但đãn 依y 此thử 法pháp 於ư 靜tĩnh 室thất 端đoan 坐tọa 掃tảo 除trừ 緣duyên 累lũy/lụy/luy 截tiệt 斷đoạn 情tình 塵trần 瞠# 開khai 兩lưỡng 睛tình 外ngoại 不bất 著trước 境cảnh 內nội 不bất 住trụ 定định 回hồi 光quang 一nhất 照chiếu 內nội 外ngoại 俱câu 寂tịch 然nhiên 後hậu 密mật 密mật 舉cử 念niệm 南Nam 無mô 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 三tam 五ngũ 聲thanh 回hồi 光quang 自tự 看khán 云vân 見kiến 性tánh 則tắc 成thành 佛Phật 畢tất 竟cánh 那na 箇cá 是thị 我ngã 本bổn 性tánh 阿A 彌Di 陀Đà 卻khước 又hựu 照chiếu 覷thứ 看khán 只chỉ 今kim 舉cử 底để 這giá 一nhất 念niệm 從tùng 何hà 處xứ 起khởi 覷thứ 破phá 這giá 一nhất 念niệm 復phục 又hựu 覷thứ 破phá 這giá 覷thứ 底để 是thị 誰thùy 參tham 良lương 久cửu 又hựu 舉cử 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 又hựu 如như 是thị 覷thứ 如như 是thị 參tham 急cấp 切thiết 做tố 工công 夫phu 勿vật 令linh 間gian 斷đoạn 惺tinh 惺tinh 不bất 昧muội 如như 雞kê 抱bão 卵noãn 不bất 拘câu 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 亦diệc 如như 是thị 舉cử 如như 是thị 看khán 如như 是thị 參tham 忽hốt 於ư 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 處xứ 。 聞văn 聲thanh 見kiến 色sắc 時thời 豁hoát 然nhiên 明minh 悟ngộ 親thân 見kiến 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 內nội 外ngoại 身thân 心tâm 一nhất 時thời 透thấu 脫thoát 盡tận 大đại 地địa 是thị 箇cá 西tây 方phương 萬vạn 象tượng 森sâm 羅la 無vô 非phi 自tự 己kỷ 靜tĩnh 無vô 遺di 照chiếu 動động 不bất 離ly 寂tịch 然nhiên 後hậu 接tiếp 引dẫn 未vị 悟ngộ 悲bi 智trí 圓viên 融dung 得đắc 生sanh 上thượng 品phẩm 名danh 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 。
兜Đâu 率Suất 悅duyệt 禪thiền 師sư 示thị 眾chúng 三tam 關quan 一nhất 撥bát 草thảo 參tham 玄huyền 只chỉ 圖đồ 見kiến 性tánh 只chỉ 今kim 上thượng 人nhân 性tánh 在tại 甚thậm 處xứ 二nhị 識thức 得đắc 本bổn 性tánh 要yếu 脫thoát 生sanh 死tử 生sanh 死tử 到đáo 來lai 作tác 麼ma 生sanh 脫thoát 三tam 脫thoát 得đắc 生sanh 死tử 要yếu 知tri 去khứ 處xứ 四tứ 大đại 分phân 離ly 向hướng 甚thậm 處xứ 去khứ 。 透thấu 此thử 關quan 則tắc 不bất 拘câu 生sanh 死tử 。 不bất 礙ngại 去khứ 來lai 今kim 念niệm 佛Phật 人nhân 於ư 十thập 二nhị 時thời 。 中trung 持trì 一nhất 句cú 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 思tư 專chuyên 想tưởng 寂tịch 更cánh 能năng 回hồi 光quang 自tự 看khán 如như 何hà 是thị 我ngã 本bổn 性tánh 四tứ 大đại 分phân 離ly 向hướng 甚thậm 處xứ 去khứ 。 常thường 有hữu 此thử 疑nghi 驀# 然nhiên 識thức 得đắc 便tiện 知tri 落lạc 處xứ 即tức 此thử 是thị 直trực 捷tiệp 底để 修tu 行hành 正Chánh 道Đạo 。 (# 已dĩ 上thượng 蓮liên 宗tông 寶bảo 鑑giám )# 。
總tổng 論luận 持trì 名danh 念niệm 佛Phật
諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 有hữu 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 中trung 修tu 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 未vị 能năng 滿mãn 足túc 今kim 人nhân 心tâm 念niệm 佛Phật 萬vạn 緣duyên 自tự 捨xả 即tức 布bố 施thí 波Ba 羅La 蜜Mật 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 諸chư 惡ác 自tự 杜đỗ 即tức 持Trì 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 心tâm 自tự 柔nhu 軟nhuyễn 即tức 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 永vĩnh 不bất 退thoái 墮đọa 即tức 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 餘dư 想tưởng 不bất 生sanh 即tức 禪Thiền 定Định 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 正chánh 念niệm 分phân 明minh 。 即tức 智Trí 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 推thôi 而nhi 極cực 之chi 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 萬vạn 行hạnh 具cụ 足túc 安an 住trụ 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 最tối 勝thắng 。 方phương 便tiện (# 疏sớ/sơ 鈔sao )# 。
持trì 名danh 之chi 法pháp 亦diệc 無vô 定định 則tắc 或hoặc 高cao 聲thanh 念niệm 或hoặc 低đê 聲thanh 念niệm 或hoặc 流lưu 水thủy 念niệm 或hoặc 頂đảnh 禮lễ 念niệm 或hoặc 記ký 數số 念niệm 或hoặc 不bất 記ký 數số 念niệm 或hoặc 行hành 步bộ 念niệm 或hoặc 住trụ 立lập 念niệm 或hoặc 靜tĩnh 坐tọa 念niệm 或hoặc 側trắc 臥ngọa 念niệm 或hoặc 默mặc 念niệm 或hoặc 明minh 念niệm 或hoặc 微vi 動động 唇thần 舌thiệt 念niệm 或hoặc 一nhất 氣khí 數số 聲thanh 念niệm 或hoặc 病bệnh 怯khiếp 隨tùy 氣khí 呼hô 吸hấp 念niệm 或hoặc 獨độc 自tự 念niệm 或hoặc 與dữ 眾chúng 同đồng 念niệm 惟duy 在tại 令linh 心tâm 不bất 亂loạn 。 有hữu 勸khuyến 人nhân 厲lệ 聲thanh 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 易dị 成thành 小tiểu 聲thanh 念niệm 佛Phật 心tâm 多đa 馳trì 散tán 。 以dĩ 故cố 辟tịch 散tán 之chi 要yếu 尤vưu 在tại 於ư 聲thanh 之chi 厲lệ 也dã 。
真chân 切thiết 念niệm 佛Phật 復phục 有hữu 數số 種chủng 一nhất 勇dũng 猛mãnh 念niệm 太thái 文văn 弱nhược 來lai 不bất 得đắc 如như 孝hiếu 子tử 報báo 父phụ 母mẫu 深thâm 讎thù 縱túng/tung 高cao 崖nhai 深thâm 澗giản 燐# 途đồ 虎hổ 窟quật 必tất 往vãng 不bất 怯khiếp 故cố 一nhất 悲bi 傷thương 念niệm 太thái 灑sái 落lạc 來lai 不bất 得đắc 每mỗi 一nhất 想tưởng 佛Phật 身thân 毛mao 皆giai 竪thụ 。 五ngũ 內nội 如như 裂liệt 如như 憶ức 少thiểu 背bối/bội 之chi 慈từ 母mẫu 及cập 多đa 慧tuệ 之chi 亡vong 兒nhi 故cố 一nhất 感cảm 憤phẫn 念niệm 太thái 和hòa 平bình 來lai 不bất 得đắc 如như 落lạc 第đệ 孤cô 寒hàn 負phụ 才tài 寂tịch 寞mịch 每mỗi 一nhất 念niệm 及cập 殆đãi 不bất 欲dục 生sanh 故cố 一nhất 戀luyến 慕mộ 念niệm 太thái 淡đạm 泊bạc 來lai 不bất 得đắc 如như 己kỷ 所sở 深thâm 愛ái 物vật 魂hồn 夢mộng 繾# 綣# 惟duy 恐khủng 或hoặc 失thất 故cố 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 現hiện 前tiền 踊dũng 躍dược 懽# 喜hỷ 念niệm 如như 寒hàn 得đắc 衣y 飢cơ 得đắc 食thực 故cố 一nhất 惡ác 緣duyên 照chiếu 面diện 悔hối 恨hận 激kích 切thiết 念niệm 如như 死tử 裡# 逃đào 生sanh 故cố 總tổng 之chi 心tâm 口khẩu 相tương/tướng 一nhất 字tự 字tự 從tùng 肝can 髓tủy 中trung 流lưu 出xuất 方phương 是thị 念niệm 佛Phật 真chân 境cảnh (# 合hợp 纂toản )# 。
總tổng 論luận 念niệm 佛Phật 事sự 理lý 一nhất 念niệm
一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 。 言ngôn 執chấp 持trì 之chi 極cực 也dã 是thị 為vi 一nhất 經kinh 要yếu 旨chỉ 心tâm 者giả 揀giản 口khẩu 誦tụng 而nhi 心tâm 不bất 念niệm 也dã 一nhất 者giả 揀giản 心tâm 雖tuy 念niệm 而nhi 念niệm 不bất 一nhất 也dã 不bất 亂loạn 者giả 揀giản 念niệm 雖tuy 一nhất 而nhi 有hữu 時thời 乎hồ 不bất 一nhất 也dã 一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 。 淨tịnh 業nghiệp 之chi 能năng 事sự 畢tất 矣hĩ 執chấp 持trì 中trung 以dĩ 憶ức 念niệm 體thể 究cứu 略lược 分phần/phân 二nhị 種chủng 憶ức 念niệm 者giả 聞văn 佛Phật 名danh 號hiệu 。 常thường 憶ức 常thường 念niệm 以dĩ 心tâm 緣duyên 歷lịch 字tự 字tự 分phân 明minh 前tiền 句cú 後hậu 句cú 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 唯duy 此thử 一nhất 念niệm 無vô 第đệ 二nhị 念niệm 如như 成Thành 具Cụ 光Quang 明Minh 定Định 意Ý 。 經kinh 所sở 謂vị 空không 間gian 寂tịch 寞mịch 而nhi 一nhất 其kỳ 心tâm 。 在tại 眾chúng 煩phiền 惱não 而nhi 一nhất 其kỳ 心tâm 。 乃nãi 至chí 褒bao 訕san 利lợi 失thất 。 善thiện 惡ác 等đẳng 處xứ 皆giai 一nhất 其kỳ 心tâm 者giả 是thị 也dã 事sự 上thượng 即tức 得đắc 理lý 上thượng 未vị 徹triệt 惟duy 得đắc 信tín 力lực 未vị 見kiến 道đạo 故cố 有hữu 定định 無vô 慧tuệ 名danh 事sự 一nhất 心tâm 也dã 言ngôn 定định 者giả 以dĩ 伏phục 妄vọng 故cố 無vô 慧tuệ 者giả 以dĩ 未vị 能năng 破phá 妄vọng 故cố 體thể 究cứu 者giả 聞văn 佛Phật 名danh 號hiệu 。 不bất 惟duy 憶ức 念niệm 即tức 念niệm 及cập 觀quán 體thể 究cứu 根căn 源nguyên 體thể 究cứu 之chi 極cực 於ư 自tự 本bổn 心tâm 忽hốt 然nhiên 契khế 合hợp 二nhị 義nghĩa 初sơ 即tức 如như 智trí 不bất 二nhị 能năng 念niệm 心tâm 外ngoại 無vô 有hữu 佛Phật 為vi 我ngã 所sở 念niệm 是thị 智trí 外ngoại 無vô 如như 所sở 念niệm 佛Phật 外ngoại 無vô 有hữu 心tâm 能năng 念niệm 於ư 佛Phật 是thị 如như 外ngoại 無vô 智trí 非phi 如như 非phi 智trí 故cố 唯duy 一nhất 心tâm 二nhị 即tức 寂tịch 照chiếu 難nan 思tư 若nhược 言ngôn 其kỳ 有hữu 則tắc 能năng 念niệm 之chi 心tâm 本bổn 體thể 自tự 空không 所sở 念niệm 之chi 佛Phật 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 無vô 則tắc 能năng 念niệm 之chi 心tâm 靈linh 靈linh 不bất 昧muội 所sở 念niệm 之chi 佛Phật 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 若nhược 言ngôn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 則tắc 有hữu 念niệm 無vô 念niệm 。 俱câu 泯mẫn 若nhược 言ngôn 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 則tắc 有hữu 念niệm 無vô 念niệm 。 俱câu 存tồn 非phi 有hữu 則tắc 常thường 寂tịch 非phi 無vô 則tắc 常thường 照chiếu 非phi 雙song 亦diệc 非phi 雙song 非phi 則tắc 不bất 寂tịch 不bất 照chiếu 而nhi 照chiếu 而nhi 寂tịch 言ngôn 思tư 路lộ 絕tuyệt 無vô 可khả 名danh 狀trạng 故cố 唯duy 一nhất 心tâm 斯tư 則tắc 能năng 所sở 情tình 消tiêu 有hữu 無vô 見kiến 盡tận 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 之chi 體thể 更cánh 有hữu 何hà 法Pháp 。 而nhi 為vi 雜tạp 亂loạn 以dĩ 見kiến 諦Đế 故cố 慧tuệ 得đắc 兼kiêm 定định 名danh 理lý 一nhất 心tâm 也dã 言ngôn 慧tuệ 者giả 能năng 照chiếu 妄vọng 故cố 兼kiêm 定định 者giả 照chiếu 妄vọng 本bổn 空không 妄vọng 自tự 伏phục 故cố 又hựu 照chiếu 能năng 破phá 妄vọng 不bất 但đãn 伏phục 故cố 然nhiên 事sự 理lý 雖tuy 分phần/phân 機cơ 亦diệc 互hỗ 通thông 不bất 必tất 疑nghi 阻trở 事sự 念niệm 者giả 自tự 疑nghi 理lý 性tánh 不bất 明minh 所sở 為vi 無vô 益ích 當đương 知tri 事sự 得đắc 通thông 理lý 如như 大đại 勢thế 至chí 圓viên 通thông 章chương 云vân 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 自tự 得đắc 心tâm 開khai 。 空không 谷cốc 云vân 不bất 參tham 念niệm 佛Phật 是thị 誰thùy 直trực 爾nhĩ 純thuần 一nhất 念niệm 去khứ 亦diệc 有hữu 悟ngộ 日nhật 是thị 也dã 理lý 念niệm 者giả 自tự 疑nghi 稱xưng 佛Phật 名danh 少thiểu 或hoặc 致trí 落lạc 空không 當đương 知tri 理lý 得đắc 通thông 事sự 念niệm 念niệm 理lý 一nhất 是thị 念niệm 念niệm 彌di 陀đà 也dã 其kỳ 為vi 稱xưng 名danh 不bất 亦diệc 大đại 乎hồ 是thị 故cố 攝nhiếp 心tâm 體thể 心tâm 兩lưỡng 種chủng 念niệm 佛Phật 事sự 理lý 互hỗ 通thông 本bổn 不bất 二nhị 故cố (# 疏sớ/sơ 鈔sao )# 。
禮lễ 念niệm 時thời 觀quán 想tưởng 法Pháp 門môn
疏sớ/sơ 鈔sao 云vân 當đương 禮lễ 佛Phật 時thời 觀quán 想tưởng 己kỷ 身thân 在tại 蓮liên 華hoa 中trung 恭cung 虔kiền 作tác 禮lễ 佛Phật 坐tọa 蓮liên 華hoa 中trung 受thọ 我ngã 禮lễ 敬kính 當đương 念niệm 佛Phật 時thời 觀quán 想tưởng 己kỷ 身thân 在tại 蓮liên 華hoa 中trung 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 佛Phật 坐tọa 蓮liên 華hoa 中trung 接tiếp 引dẫn 於ư 我ngã 然nhiên 後hậu 一nhất 心tâm 持trì 名danh 昔tích 有hữu 二nhị 僧Tăng 作tác 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 想tưởng 遂toại 得đắc 往vãng 生sanh 況huống 加gia 之chi 持trì 名danh 有hữu 不bất 生sanh 者giả 耶da 龍long 舒thư 文văn 云vân 念niệm 佛Phật 時thời 心tâm 想tưởng 身thân 在tại 淨tịnh 土độ 佛Phật 前tiền 合hợp 掌chưởng 志chí 心tâm 念niệm 佛Phật 念niệm 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 然nhiên 。 念niệm 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 諸chư 上thượng 善thiện 人nhân 。 心tâm 想tưởng 身thân 在tại 淨tịnh 土độ 其kỳ 念niệm 誦tụng 聲thanh 逼bức 於ư 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 人nhân 之chi 前tiền 拜bái 時thời 亦diệc 想tưởng 在tại 淨tịnh 土độ 作tác 拜bái 念niệm 偈kệ 亦diệc 想tưởng 在tại 淨tịnh 土độ 佛Phật 前tiền 恭cung 敬kính 念niệm 偈kệ 唯duy 有hữu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 像tượng 。 不bất 須tu 如như 此thử 亦diệc 須tu 想tưởng 其kỳ 像tượng 如như 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 身thân 在tại 此thử 受thọ 我ngã 禮lễ 拜bái 聽thính 我ngã 念niệm 誦tụng 專chuyên 志chí 如như 是thị 往vãng 生sanh 品phẩm 第đệ 必tất 高cao 此thử 教giáo 觀quán 想tưởng 法pháp 亦diệc 通thông 眾chúng 可khả 行hành 之chi 法pháp (# 合hợp 纂toản )# 。
觀quán 想tưởng 佛Phật 毫hào 法Pháp 門môn
齋trai 戒giới 潔khiết 己kỷ 清thanh 心tâm 。 靜tĩnh 慮lự 面diện 西tây 默mặc 坐tọa 閉bế 目mục 觀quán 想tưởng 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 真chân 金kim 色sắc 身thân 。 在tại 西tây 方phương 七thất 寶bảo 池trì 中trung 。 大đại 蓮liên 華hoa 上thượng 。 坐tọa 其kỳ 身thân 長trường 丈trượng 六lục 兩lưỡng 眉mi 中trung 間gian 向hướng 上thượng 有hữu 白bạch 毫hào 一nhất 條điều 八bát 稜lăng 中trung 空không 右hữu 旋toàn 轉chuyển 五ngũ 遭tao 光quang 明minh 瑩oánh 徹triệt 。 照chiếu 映ánh 金kim 顏nhan 次thứ 停đình 心tâm 注chú 想tưởng 白bạch 毫hào 不bất 得đắc 妄vọng 有hữu 分phần/phân 毫hào 他tha 念niệm 令linh 閉bế 眼nhãn 開khai 眼nhãn 悉tất 皆giai 見kiến 之chi 如như 此thử 。 久cửu 久cửu 念niệm 心tâm 成thành 熟thục 自tự 然nhiên 感cảm 應ứng 見kiến 佛Phật 全toàn 身thân 此thử 法pháp 為vi 最tối 上thượng 謂vị 心tâm 想tưởng 佛Phật 時thời 。 此thử 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 又hựu 過quá 於ư 口khẩu 念niệm 也dã 身thân 後hậu 必tất 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 唐đường 啟khải 芳phương 圓viên 果quả 二nhị 人nhân 作tác 觀quán 想tưởng 法pháp 只chỉ 五ngũ 月nguyệt 自tự 覺giác 身thân 到đáo 淨tịnh 土độ 見kiến 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 餘dư 詳tường 載tái 十thập 六lục 觀quán 經kinh (# 龍long 舒thư 文văn )# 。
竊thiết 見kiến 邇nhĩ 年niên 禪thiền 律luật 講giảng 之chi 期kỳ 所sở 在tại 宣tuyên 揚dương 唯duy 淨tịnh 土độ 觀quán 門môn 廢phế 間gian 不bất 講giảng 夫phu 世thế 間gian 口khẩu 裏lý 誦tụng 佛Phật 之chi 人nhân 不bất 少thiểu 而nhi 生sanh 淨tịnh 土độ 不bất 多đa 者giả 不bất 修tu 觀quán 門môn 故cố 葢# 往vãng 生sanh 者giả 心tâm 能năng 往vãng 口khẩu 不bất 能năng 往vãng 也dã 使sử 修tu 觀quán 之chi 人nhân 源nguyên 源nguyên 不bất 絕tuyệt 著trước 衣y 喫khiết 飯phạn 常thường 在tại 觀quán 中trung 或hoặc 神thần 遊du 蓮liên 華hoa 海hải 中trung 禮lễ 佛Phật 或hoặc 坐tọa 矚chú 金kim 容dung 光quang 輝huy 四tứ 映ánh 或hoặc 面diện 覩đổ 彌di 陀đà 身thân 滿mãn 虗hư 空không 或hoặc 靜tĩnh 見kiến 伴bạn 侶lữ 同đồng 臨lâm 德đức 水thủy 昔tích 人nhân 所sở 謂vị 守thủ 此thử 一nhất 觀quán 庶thứ 階giai 其kỳ 峰phong 不bất 可khả 不bất 知tri 。 也dã (# 唐đường 宜nghi 之chi )# 。
一nhất 心tâm 三tam 觀quán 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 法Pháp 門môn
智trí 者giả 大đại 師sư 云vân 諸chư 佛Phật 教giáo 理lý 既ký 明minh 非phi 觀quán 行hành 無vô 以dĩ 復phục 性tánh 乃nãi 依y 一nhất 心tâm 三tam 諦đế 之chi 理lý 示thị 三tam 止chỉ 三tam 觀quán 一nhất 一nhất 觀quán 心tâm 念niệm 念niệm 不bất 可khả 得đắc 先tiên 空không 次thứ 假giả 後hậu 中trung 離ly 二nhị 邊biên 而nhi 觀quán 一nhất 念niệm 如như 雲vân 外ngoại 之chi 月nguyệt 者giả 此thử 別biệt 教giáo 之chi 行hành 相tương/tướng 也dã 又hựu 云vân 破phá 一nhất 切thiết 惑hoặc 莫mạc 盛thịnh 乎hồ 空không 建kiến 一nhất 切thiết 法pháp 莫mạc 盛thịnh 乎hồ 假giả 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 性tánh 莫mạc 大đại 乎hồ 中trung 故cố 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 無vô 假giả 無vô 空không 無vô 不bất 中trung 空không 假giả 亦diệc 爾nhĩ 即tức 圓viên 教giáo 之chi 行hành 相tương/tướng 也dã 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 三tam 諦đế 者giả 中trung 諦đế 統thống 一nhất 切thiết 法pháp 真Chân 諦Đế 泯mẫn 一nhất 切thiết 法pháp 俗tục 諦đế 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 舉cử 一nhất 即tức 三tam 非phi 前tiền 後hậu 也dã 此thử 皆giai 含hàm 生sanh 本bổn 具cụ 非phi 造tạo 作tác 所sở 得đắc 而nhi 秘bí 藏tạng 不bất 顯hiển 者giả 為vi 三tam 惑hoặc 所sở 覆phú 故cố 無vô 明minh 翳ế 乎hồ 法pháp 性tánh 塵trần 沙sa 障chướng 乎hồ 化hóa 導đạo 見kiến 思tư 阻trở 乎hồ 空không 寂tịch 由do 是thị 立lập 三tam 觀quán 破phá 三tam 惑hoặc 證chứng 三tam 智trí 成thành 三tam 德đức 空không 觀quán 者giả 破phá 見kiến 思tư 惑hoặc 證chứng 一Nhất 切Thiết 智Trí 成thành 。 般Bát 若Nhã 德đức 假giả 觀quán 者giả 破phá 塵trần 沙sa 惑hoặc 證chứng 道đạo 種chủng 智trí 成thành 解giải 脫thoát 德đức 中trung 觀quán 者giả 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 證chứng 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 成thành 法Pháp 身thân 德đức 然nhiên 茲tư 三tam 諦đế 性tánh 所sở 自tự 有hữu 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 故cố 與dữ 禪thiền 宗tông 異dị 而nhi 非phi 異dị 也dã 行hành 者giả 念niệm 佛Phật 之chi 時thời 意ý 根căn 為vi 因nhân 白bạch 毫hào 圓viên 光quang 為vi 緣duyên 所sở 起khởi 之chi 念niệm 即tức 所sở 生sanh 法pháp 諦đế 觀quán 念niệm 佛Phật 心tâm 起khởi 即tức 是thị 假giả 名danh 體thể 之chi 即tức 空không 洞đỗng 見kiến 此thử 心tâm 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 離ly 邊biên 顯hiển 中trung 若nhược 根căn 若nhược 塵trần 並tịnh 是thị 法Pháp 界Giới 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 普phổ 應ưng 是thị 即tức 邊biên 而nhi 中trung 無vô 佛Phật 無vô 念niệm 此thử 乃nãi 大Đại 乘Thừa 圓viên 修tu 三tam 觀quán 念niệm 佛Phật 也dã 故cố 曰viết 無vô 相tướng 無vô 空không 無vô 不bất 空không 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 真chân 實thật 相tướng 。 (# 蓮liên 宗tông 寶bảo 鑑giám )# 。
論luận 約ước 心tâm 觀quán 佛Phật
觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經Kinh 云vân 若nhược 欲dục 志chí 心tâm 生sanh 西tây 方phương 者giả 。 先tiên 當đương 觀quán 丈trượng 六lục 金kim 像tượng 在tại 池trì 水thủy 上thượng 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 身thân 量lượng 無vô 邊biên 。 非phi 是thị 凡phàm 夫phu 。 心tâm 力lực 所sở 及cập 。 是thị 則tắc 八bát 萬vạn 相tướng 好hảo 乃nãi 十thập 信tín 位vị 人nhân 方phương 得đắc 見kiến 之chi 非phi 凡phàm 夫phu 即tức 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 故cố 。 令linh 觀quán 丈trượng 六lục 之chi 身thân 身thân 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 不bất 可khả 徧biến 觀quán 須tu 從tùng 一nhất 相tướng 好hảo 入nhập 。 但đãn 觀quán 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 自tự 然nhiên 當đương 現hiện 。 欲dục 觀quán 此thử 相tương 應ứng 先tiên 了liễu 萬vạn 法pháp 唯duy 心tâm 一nhất 切thiết 唯duy 識thức 故cố 經Kinh 云vân 心tâm 包bao 太thái 虗hư 量lượng 周chu 沙sa 界giới 又hựu 云vân 心tâm 如như 工công 畫họa 師sư 造tạo 種chủng 種chủng 五ngũ 陰ấm (# 五ngũ 陰ấm 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 也dã )# 一nhất 切thiết 世thế 間gian 中trung 。 莫mạc 不bất 從tùng 心tâm 造tạo 是thị 則tắc 極cực 樂lạc 依y 報báo 國quốc 土độ 寶bảo 樹thụ 寶bảo 地địa 寶bảo 池trì 。 彌di 陀đà 海hải 眾chúng 正chánh 報báo 之chi 身thân 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 皆giai 是thị 我ngã 心tâm 。 本bổn 具cụ 我ngã 心tâm 所sở 造tạo 不bất 向hướng 外ngoại 來lai 能năng 了liễu 此thử 者giả 方phương 可khả 論luận 即tức 心tâm 觀quán 佛Phật 方phương 得đắc 云vân 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 故cố 天thiên 台thai 大đại 師sư 釋thích 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 二nhị 句cú 從tùng 修tu 觀quán 邊biên 說thuyết 名danh 為vi 心tâm 。 作tác 從tùng 本bổn 具cụ 邊biên 說thuyết 名danh 為vi 心tâm 。 是thị 然nhiên 即tức 心tâm 觀quán 佛Phật 亦diệc 名danh 約ước 心tâm 觀quán 佛Phật 約ước 心tâm 就tựu 託thác 佛Phật 邊biên 說thuyết 即tức 心tâm 就tựu 本bổn 具cụ 邊biên 說thuyết 各các 舉cử 一nhất 義nghĩa 意ý 必tất 雙song 含hàm 何hà 者giả 彌di 陀đà 淨tịnh 土độ 既ký 是thị 我ngã 心tâm 本bổn 具cụ 是thị 故cố 託thác 彼bỉ 果quả 佛Phật 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 熏huân 我ngã 自tự 心tâm 本bổn 具cụ 法Pháp 身thân 性tánh 體thể 觀quán 智trí 若nhược 成thành 自tự 然nhiên 發phát 現hiện 妙diệu 宗tông 鈔sao 云vân 託thác 彼bỉ 依y 正chánh 熏huân 乎hồ 心tâm 性tánh 心tâm 性tánh 易dị 發phát 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 佛Phật 引dẫn 喻dụ 云vân 如như 執chấp 明minh 鏡kính 。 自tự 見kiến 面diện 像tượng 。 鏡kính 喻dụ 觀quán 法pháp 執chấp 喻dụ 修tu 觀quán 見kiến 像tượng 喻dụ 觀quán 成thành 即tức 是thị 本bổn 性tánh 佛Phật 也dã 。
論luận 一nhất 心tâm 三tam 觀quán
約ước 心tâm 觀quán 佛Phật 須tu 用dụng 三tam 觀quán 體thể 之chi 觀quán 成thành 時thời 真chân 佛Phật 方phương 顯hiển 空không 假giả 中trung 三tam 觀quán 就tựu 能năng 觀quán 邊biên 論luận 三tam 諦đế 就tựu 所sở 顯hiển 邊biên 說thuyết 諦đế 觀quán 不bất 二nhị 能năng 所sở 一nhất 如như 故cố 祖tổ 師sư 云vân 三tam 諦đế 三tam 觀quán 三tam 非phi 三tam 三tam 一nhất 一nhất 三tam 無vô 所sở 寄ký 諦đế 觀quán 名danh 別biệt 體thể 復phục 同đồng 是thị 故cố 能năng 所sở 二nhị 非phi 二nhị 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 如như 照chiếu 此thử 白bạch 毫hào 即tức 是thị 我ngã 心tâm 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 法pháp 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 空không 其kỳ 相tương/tướng 宛uyển 然nhiên 是thị 假giả 假giả 即tức 是thị 境cảnh 空không 即tức 是thị 觀quán 了liễu 了liễu 通thông 達đạt 不bất 為vi 境cảnh 所sở 染nhiễm 亡vong 假giả 也dã 了liễu 了liễu 通thông 達đạt 不bất 為vi 智trí 所sở 淨tịnh 亡vong 空không 也dã 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 既ký 空không 能năng 觀quán 之chi 觀quán 亦diệc 寂tịch 非phi 染nhiễm 非phi 淨tịnh 。 能năng 所sở 頓đốn 亡vong 即tức 是thị 中trung 道đạo 若nhược 論luận 假giả 觀quán 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 白bạch 毫hào 宛uyển 然nhiên 如như 比Bỉ 丘Khâu 觀quán 骨cốt 起khởi 種chủng 種chủng 光quang 是thị 假giả 其kỳ 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 空không 此thử 無vô 持trì 來lai 者giả 亦diệc 無vô 有hữu 此thử 骨cốt 是thị 中trung 也dã 若nhược 論luận 中trung 觀quán 了liễu 此thử 白bạch 毫hào 非phi 空không 非phi 假giả 若nhược 心tâm 有hữu 想tưởng 則tắc 癡si 無vô 想tưởng 是thị 洹hoàn 泥nê 是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 皆giai 念niệm 想tưởng 所sở 為vi 亡vong 二nhị 邊biên 也dã 既ký 其kỳ 雙song 亡vong 必tất 也dã 雙song 照chiếu 以dĩ 雙song 照chiếu 故cố 空không 假giả 宛uyển 然nhiên 亡vong 照chiếu 同đồng 時thời 不bất 可khả 前tiền 後hậu 是thị 則tắc 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 三tam 觀quán 俱câu 空không 一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 三tam 觀quán 俱câu 假giả 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 三tam 觀quán 俱câu 中trung 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 三tam 諦đế 一nhất 境cảnh 不bất 前tiền 不bất 後hậu 。 絕tuyệt 議nghị 是thị 為vi 圓viên 頓đốn 三tam 昧muội 。
十thập 六lục 勝thắng 境cảnh 俱câu 用dụng 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 觀quán 於ư 三tam 諦đế 一nhất 境cảnh 得đắc 其kỳ 指chỉ 歸quy 捷tiệp 徑kính 者giả 無vô 如như 懷hoài 則tắc 大đại 師sư 引dẫn 光quang 明minh 疏sớ/sơ 云vân 達đạt 一nhất 念niệm 性tánh 具cụ 三tam 千thiên 妙diệu 境cảnh (# 境cảnh 即tức 是thị 假giả )# 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 (# 空không 即tức 是thị 觀quán 是thị 為vi 雙song 照chiếu 空không 假giả )# 無vô 能năng 觀quán 空không (# 不bất 為vi 智trí 所sở 淨tịnh 亡vong 空không 也dã )# 無vô 所sở 觀quán 境cảnh (# 不bất 為vi 境cảnh 所sở 染nhiễm 亡vong 假giả 也dã )# 境cảnh 觀quán 雙song 絕tuyệt 能năng 所sở 頓đốn 亡vong (# 雙song 亡vong 二nhị 邊biên 是thị 為vi 中trung 道đạo )# 是thị 為vi 日nhật 用dụng 中trung 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 更cánh 無vô 前tiền 後hậu 又hựu 頌tụng 曰viết 境cảnh 為vi 妙diệu 假giả 觀quán 為vi 空không 境cảnh 觀quán 雙song 亡vong 即tức 是thị 中trung 亡vong 照chiếu 何hà 曾tằng 有hữu 前tiền 後hậu 一nhất 心tâm 融dung 絕tuyệt 了liễu 無vô 縱túng/tung 果quả 能năng 如như 是thị 修tu 。 如như 是thị 觀quán 所sở 謂vị 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 無vô 時thời 不bất 在tại 行hành 者giả 心tâm 目mục 間gian 矣hĩ 妙diệu 宗tông 云vân 初sơ 五ngũ 濁trược 輕khinh 為vi 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 如như 戒giới 善thiện 者giả 四tứ 教giáo 凡phàm 位vị 皆giai 能năng 令linh 五ngũ 濁trược 輕khinh 薄bạc 感cảm 同đồng 居cư 淨tịnh 而nhi 圓viên 觀quán 輕khinh 濁trược 感cảm 同đồng 居cư 依y 正chánh 最tối 淨tịnh 方phương 便tiện 淨tịnh 土độ 亦diệc 圓viên 人nhân 最tối 淨tịnh 故cố 欲dục 生sanh 極cực 樂lạc 上thượng 上thượng 品phẩm 生sanh 者giả 不bất 可khả 不bất 究cứu 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 之chi 深thâm 旨chỉ 也dã (# 已dĩ 上thượng 纂toản 懷hoài 則tắc 大đại 師sư 境cảnh 觀quán 要yếu 門môn )# 。
論luận 圓viên 修tu 三tam 觀quán 生sanh 四tứ 淨tịnh 土độ
五ngũ 大đại 六lục 根căn 六lục 塵trần 六lục 識thức 為vi 六lục 凡phàm 法Pháp 界Giới 俗tục 諦đế 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 四Tứ 諦Đế 為vi 二Nhị 乘Thừa 法Pháp 界Giới 真Chân 諦Đế 六Lục 度Độ 波Ba 羅La 蜜Mật 三tam 號hiệu 四tứ 德đức 為vi 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 界Giới 。 中trung 諦đế 舉cử 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 圓viên 融dung 真Chân 諦Đế 而nhi 十thập 界giới 三tam 諦đế 俱câu 非phi 天thiên 台thai 所sở 謂vị 一nhất 真chân 一nhất 切thiết 真chân 。 無vô 俗tục 無vô 中trung 而nhi 不bất 真chân 三tam 諦đế 俱câu 有hữu 泯mẫn 法pháp 之chi 用dụng 也dã 舉cử 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 俗tục 諦đế 而nhi 十thập 界giới 三tam 諦đế 俱câu 即tức 所sở 謂vị 一nhất 俗tục 一nhất 切thiết 俗tục 無vô 真chân 無vô 中trung 而nhi 不bất 俗tục 三tam 諦đế 俱câu 有hữu 立lập 法pháp 之chi 功công 也dã 舉cử 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 中trung 諦đế 而nhi 十thập 界giới 三tam 諦đế 俱câu 離ly 即tức 離ly 非phi 。 是thị 即tức 非phi 是thị 所sở 謂vị 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 無vô 俗tục 無vô 真chân 而nhi 不bất 中trung 三tam 諦đế 俱câu 有hữu 統thống 法pháp 之chi 能năng 也dã 其kỳ 實thật 三tam 諦đế 只chỉ 在tại 一nhất 心tâm 即tức 破phá 即tức 立lập 即tức 立lập 即tức 破phá 即tức 非phi 破phá 非phi 立lập 而nhi 破phá 而nhi 立lập 此thử 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 法pháp 本bổn 如như 是thị 法pháp 華hoa 名danh 為vi 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 名danh 為vi 擣đảo 萬vạn 種chủng 香hương 為vi 九cửu 華hoa 嚴nghiêm 名danh 為vi 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 具cụ 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 觀quán 經kinh 名danh 為vi 如Như 來Lai 。 法Pháp 界Giới 身thân 皆giai 此thử 不bất 思tư 議nghị 圓viên 融dung 三tam 諦đế 也dã 三tam 諦đế 乃nãi 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 三tam 觀quán 則tắc 能năng 觀quán 之chi 觀quán 稱xưng 性tánh 而nhi 觀quán 絕tuyệt 待đãi 而nhi 照chiếu 凡phàm 照chiếu 一nhất 境cảnh 言ngôn 行hạnh 布bố 則tắc 即tức 一nhất 而nhi 三tam 言ngôn 圓viên 融dung 則tắc 即tức 三tam 而nhi 一nhất 如như 以dĩ 空không 觀quán 觀quán 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 真Chân 諦Đế 則tắc 三tam 諦đế 皆giai 空không 俗tục 諦đế 空không 則tắc 此thử 觀quán 能năng 空không 見kiến 思tư 顯hiển 真Chân 諦Đế 理lý 真Chân 諦Đế 空không 則tắc 此thử 觀quán 能năng 空không 塵trần 沙sa 顯hiển 俗tục 諦đế 理lý 中trung 諦đế 空không 則tắc 此thử 觀quán 能năng 空không 無vô 明minh 顯hiển 中trung 諦đế 理lý 以dĩ 假giả 觀quán 觀quán 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 俗tục 諦đế 則tắc 三tam 諦đế 俱câu 立lập 俗tục 諦đế 立lập 能năng 破phá 塵trần 沙sa 真Chân 諦Đế 立lập 能năng 破phá 見kiến 思tư 中trung 諦đế 立lập 能năng 破phá 無vô 明minh 。 以dĩ 中trung 觀quán 觀quán 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 中trung 諦đế 則tắc 三tam 諦đế 皆giai 中trung 隨tùy 舉cử 一nhất 觀quán 即tức 具cụ 二nhị 觀quán 舉cử 一nhất 空không 觀quán 假giả 中trung 亦diệc 空không 三tam 觀quán 悉tất 能năng 蕩đãng 相tương/tướng 著trước 故cố 舉cử 一nhất 假giả 觀quán 中trung 空không 亦diệc 假giả 三tam 觀quán 皆giai 有hữu 立lập 法pháp 義nghĩa 故cố 舉cử 一nhất 中trung 觀quán 空không 假giả 亦diệc 中trung 三tam 觀quán 當đương 處xứ 皆giai 絕tuyệt 待đãi 故cố 圓viên 人nhân 求cầu 生sanh 極cực 樂lạc 發phát 軫# 即tức 以dĩ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 觀quán 西tây 方phương 依y 正chánh 即tức 一nhất 境cảnh 而nhi 三tam 諦đế 觀quán 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 土thổ/độ 此thử 三tam 觀quán 也dã 即tức 觀quán 上thượng 三tam 土thổ/độ 亦diệc 此thử 三tam 觀quán 也dã 蓋cái 六lục 凡phàm 見kiến 乎hồ 有hữu 見kiến 思tư 為vi 之chi 獘# 故cố 二Nhị 乘Thừa 見kiến 乎hồ 空không 塵trần 沙sa 為vi 之chi 病bệnh 故cố 菩Bồ 薩Tát 於ư 二nhị 邊biên 不bất 得đắc 從tùng 容dung 。 乎hồ 中trung 道đạo 無vô 明minh 為vi 之chi 翳ế 故cố 順thuận 性tánh 修tu 乎hồ 三tam 觀quán 則tắc 因nhân 輕khinh 五ngũ 濁trược 破phá 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 無vô 明minh 三tam 惑hoặc 既ký 盡tận 而nhi 十thập 界giới 依y 正chánh 三tam 德đức 彌di 顯hiển 以dĩ 三tam 觀quán 智trí 輕khinh 其kỳ 五ngũ 濁trược 則tắc 六lục 凡phàm 依y 正chánh 顯hiển 故cố 而nhi 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 成thành 是thị 生sanh 極cực 樂lạc 上thượng 品phẩm 淨tịnh 土độ 以dĩ 三tam 觀quán 智trí 破phá 見kiến 思tư 則tắc 二Nhị 乘Thừa 依y 正chánh 顯hiển 是thị 生sanh 方phương 便tiện 上thượng 品phẩm 淨tịnh 土độ 以dĩ 三tam 觀quán 智trí 分phần/phân 斷đoạn 無vô 明minh 則tắc 菩Bồ 薩Tát 依y 正chánh 顯hiển 是thị 生sanh 實thật 報báo 上thượng 品phẩm 淨tịnh 土độ 以dĩ 三tam 觀quán 智trí 破phá 盡tận 無vô 明minh 則tắc 佛Phật 界giới 依y 正chánh 顯hiển 是thị 生sanh 寂tịch 光quang 上thượng 四tứ 淨tịnh 土độ (# 纂toản 無vô 盡tận 淨tịnh 土độ 圖đồ 說thuyết )# 。
淨Tịnh 土Độ 晨Thần 鐘Chung 卷quyển 第đệ 四tứ