淨Tịnh 土Độ 救Cứu 生Sanh 船Thuyền 詩Thi
清Thanh 寬Khoan 量Lượng 集Tập
自tự 世Thế 尊Tôn 憫mẫn 念niệm 羣quần 生sanh 。 隨tùy 機cơ 施thí 化hóa 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 求cầu 其kỳ 至chí 直trực 捷tiệp 至chí 圓viên 頓đốn 者giả 。 莫mạc 如như 念niệm 佛Phật 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 為vi 長Trưởng 老lão 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 說thuyết 西tây 方phương 有hữu 世thế 界giới 名danh 極cực 樂lạc 。 有hữu 佛Phật 號hiệu 阿A 彌Di 陀Đà 。 因nhân 詳tường 述thuật 其kỳ 中trung 。 種chủng 種chủng 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 。 勸khuyến 誘dụ 眾chúng 生sanh 。 發phát 願nguyện 往vãng 生sanh 彼bỉ 土độ 。 由do 是thị 淨tịnh 土độ 之chi 說thuyết 興hưng 焉yên 。 晉tấn 太thái 元nguyên 時thời 。 高cao 僧Tăng 慧tuệ 遠viễn 。 結kết 社xã 廬lư 山sơn 。 與dữ 慧tuệ 永vĩnh 慧tuệ 持trì 等đẳng 。 一nhất 十thập 八bát 人nhân 。 同đồng 修tu 淨tịnh 土độ 之chi 業nghiệp 。 而nhi 劉lưu 遺di 民dân 為vi 著trước 發phát 願nguyện 文văn 。 王vương 喬kiều 之chi 等đẳng 。 復phục 為vi 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 詩thi 。 自tự 是thị 淨tịnh 土độ 之chi 學học 。 與dữ 禪thiền 宗tông 並tịnh 重trọng/trùng 。 信tín 從tùng 益ích 眾chúng 。 然nhiên 諸chư 賢hiền 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 詩thi 。 至chí 今kim 尚thượng 有hữu 流lưu 傳truyền 。 余dư 嘗thường 讀đọc 其kỳ 一nhất 二nhị 。 不bất 過quá 云vân 至chí 哉tai 之chi 念niệm 。 主chủ 心tâm 西tây 極cực 。 而nhi 於ư 佛Phật 說thuyết 淨tịnh 土độ 法Pháp 門môn 。 未vị 能năng 明minh 白bạch 指chỉ 示thị 也dã 。 四tứ 明minh 有hữu 沙Sa 門Môn 梵Phạm 琦kỳ 。 著trước 懷hoài 淨tịnh 土độ 詩thi 七thất 十thập 七thất 首thủ 。 其kỳ 中trung 有hữu 云vân 。 釋Thích 迦Ca 設thiết 教giáo 在tại 娑sa 婆bà 。 無vô 奈nại 眾chúng 生sanh 濁trược 惡ác 何hà 。 欲dục 向hướng 涅Niết 槃Bàn 開khai 祕bí 藏tạng 。 須tu 從tùng 淨tịnh 土độ 指chỉ 彌di 陀đà 。 庶thứ 幾kỷ 指chỉ 破phá 迷mê 津tân 。 高cao 登đăng 覺giác 岸ngạn 矣hĩ 。 然nhiên 其kỳ 詩thi 亦diệc 惟duy 是thị 泛phiếm 言ngôn 大đại 意ý 。 切thiết 指chỉ 工công 夫phu 。 乃nãi 今kim 讀đọc 澹đạm 雲vân 上thượng 人nhân 。 淨tịnh 土độ 救cứu 生sanh 船thuyền 。 自tự 為vi 詩thi 而nhi 自tự 為vi 注chú 詩thi 。 凡phàm 四tứ 十thập 八bát 篇thiên 。 每mỗi 篇thiên 七thất 言ngôn 四tứ 句cú 。 而nhi 每mỗi 篇thiên 之chi 注chú 。 多đa 或hoặc 數số 千thiên 字tự 。 少thiểu 亦diệc 數số 百bách 字tự 。 發phát 明minh 三tam 觀quán 圓viên 修tu 之chi 義nghĩa 。 提đề 唱xướng 事sự 理lý 一nhất 心tâm 之chi 旨chỉ 。 推thôi 而nhi 至chí 於ư 執chấp 佛Phật 從tùng 心tâm 現hiện 。 不bất 信tín 西tây 方phương 有hữu 佛Phật 。 執chấp 佛Phật 西tây 來lai 。 不bất 信tín 自tự 心tâm 顯hiển 現hiện 。 二nhị 端đoan 皆giai 為vi 邪tà 見kiến 。 正chánh 顯hiển 事sự 理lý 圓viên 通thông 。 可khả 謂vị 深thâm 切thiết 著trước 明minh 。 至chí 詳tường 至chí 盡tận 。 而nhi 其kỳ 歸quy 本bổn 在tại 信tín 願nguyện 行hành 三tam 門môn 。 使sử 人nhân 知tri 所sở 入nhập 手thủ 。 又hựu 諄# 諄# 於ư 持trì 戒giới 之chi 得đắc 。 犯phạm 戒giới 之chi 失thất 。 勸khuyến 孝hiếu 戒giới 淫dâm 。 尤vưu 為vi 切thiết 摯# 。 循tuần 此thử 以dĩ 求cầu 淨tịnh 域vực 。 真chân 可khả 以dĩ 一nhất 葦vi 杭# 之chi 矣hĩ 。 余dư 本bổn 鈍độn 根căn 。 於ư 西tây 來lai 大đại 義nghĩa 。 一nhất 無vô 所sở 得đắc 。 惟duy 嘗thường 注chú 金kim 剛cang 經kinh 二nhị 卷quyển 。 闡xiển 發phát 即tức 住trụ 即tức 降hàng 伏phục 之chi 旨chỉ 。 頗phả 與dữ 他tha 解giải 有hữu 殊thù 。 上thượng 人nhân 見kiến 而nhi 善thiện 之chi 。 以dĩ 是thị 詩thi 索sách 序tự 。 敬kính 為vi 誦tụng 晉tấn 支chi 道đạo 林lâm 詩thi 云vân 。 維duy 謂vị 冥minh 津tân 遐hà 。 一nhất 悟ngộ 可khả 以dĩ 航# 。 願nguyện 與dữ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 沈trầm 淪luân 五ngũ 濁trược 者giả 。 同đồng 登đăng 此thử 大đại 願nguyện 船thuyền 也dã 。
光quang 緒tự 二nhị 十thập 有hữu 二nhị 年niên 。 太thái 歲tuế 在tại 柔nhu 兆triệu 涒# 灘# 夏hạ 六lục 月nguyệt 德đức 清thanh 曲khúc 園viên 居cư 士sĩ 俞# 樾# 撰soạn
No.1216-B# 小tiểu 敘tự
不bất 肖tiếu 愚ngu 下hạ 凡phàm 夫phu 僧Tăng 寬khoan 量lượng 。 字tự 源nguyên 海hải 。 號hiệu 澹đạm 雲vân 。 又hựu 號hiệu 西tây 舵# 。 四tứ 明minh 鄞# 縣huyện 。 應ưng 氏thị 子tử 。 賦phú 性tánh 懶lãn 戇# 。 幼ấu 棄khí 詩thi 書thư 。 及cập 長trường/trưởng 矯kiểu 。 惡ác 塵trần 俗tục 。 不bất 與dữ 世thế 緣duyên 和hòa 合hợp 。 惟duy 慕mộ 清thanh 涼lương 。 懽# 喜hỷ 跏già 趺phu 默mặc 坐tọa 。 邂giải 逅cấu 有hữu 道đạo 之chi 僧Tăng 伽già 。 咨tư 詢tuân 無vô 為vi 之chi 妙diệu 法Pháp 。 年niên 滿mãn 二nhị 十thập 。 決quyết 志chí 祝chúc 髮phát 染nhiễm 衣y 。 入nhập 空không 門môn 而nhi 皈quy 依y 佛Phật 海hải 。 受thọ 具cụ 於ư 太thái 白bạch 山sơn 天thiên 童đồng 名danh 藍lam 。 皆giai 繇# 宿túc 樹thụ 正chánh 因nhân 。 方phương 能năng 感cảm 斯tư 勝thắng 報báo 。 自tự 慶khánh 有hữu 幸hạnh 。 願nguyện 我ngã 世thế 世thế 生sanh 生sanh 。 博bác 通thông 儒nho 典điển 而nhi 出xuất 家gia 為vi 僧Tăng 。 了liễu 悟ngộ 心tâm 宗tông 而nhi 宏hoành 宣tuyên 正Chánh 法Pháp 。 咸hàm 令linh 見kiến 者giả 聞văn 者giả 。 皆giai 大đại 懽# 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 懽# 喜hỷ 者giả 。 則tắc 令linh 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 懽# 喜hỷ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 而nhi 為vi 體thể 故cố 。 因nhân 於ư 眾chúng 生sanh 。 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。 因nhân 於ư 大đại 悲bi 。 生sanh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 因nhân 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 南nam 海hải 佛Phật 頂đảnh 山sơn 分phần/phân 宗tông 。 蛟giao 川xuyên 慧tuệ 寂tịch 道Đạo 場Tràng 。 我ngã 。
先tiên 師sư 覺giác 照chiếu 和hòa 尚thượng 。 在tại 昔tích 之chi 時thời 。 而nhi 嘗thường 拈niêm 云vân 。 淨tịnh 業nghiệp 正chánh 因nhân 。 逮đãi 將tương 沉trầm 沒một 。 皆giai 是thị 懷hoài 寶bảo 迷mê 邦bang 。 背bội 真chân 向hướng 偽ngụy 。 從tùng 其kỳ 事sự 者giả 。 紛phân 如như 牛ngưu 毛mao 。 具cụ 正chánh 見kiến 者giả 。 尠tiển 若nhược 麟lân 角giác 。 致trí 令linh 上thượng 慢mạn 之chi 徒đồ 。 輕khinh 忽hốt 吾ngô 佛Phật 之chi 道đạo 。 悲bi 夫phu 。 去khứ 古cổ 時thời 遙diêu 。 法pháp 久cửu 成thành 獘# 。 正Chánh 道Đạo 湮nhân 微vi 。 邪tà 法pháp 增tăng 熾sí 。 人nhân 多đa 錯thác 解giải 。 蹉sa 入nhập 邪tà 途đồ 。 不bất 思tư 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 乃nãi 出xuất 輪luân 迴hồi 之chi 捷tiệp 徑kính 。 其kỳ 直trực 如như 弦huyền 。 其kỳ 朗lãng 如như 日nhật 。 奧áo 旨chỉ 在tại 於ư 經kinh 論luận 之chi 間gian 。 不bất 遇ngộ 明minh 眼nhãn 啟khải 迪# 。 猶do 若nhược 羣quần 盲manh 摸mạc 象tượng 。 各các 說thuyết 異dị 端đoan 。 從tùng 冥minh 入nhập 冥minh 。 永vĩnh 纏triền 邪tà 見kiến 。 可khả 痛thống 惜tích 哉tai 。 其kỳ 時thời 也dã 。 (# 量lượng )# 志chí 慕mộ 宗tông 乘thừa 。 信tín 而nhi 猶do 豫dự 。 再tái 造tạo 天thiên 童đồng 。 頂đảnh 禮lễ 於ư 。
廣quảng 昱dục 和hòa 尚thượng 前tiền 。 請thỉnh 益ích 楞lăng 嚴nghiêm 七thất 處xứ 徵trưng 心tâm 。 而nhi 。
和hòa 尚thượng 。 施thí 以dĩ 當đương 頭đầu 一nhất 棒bổng 。 (# 量lượng )# 惘võng 然nhiên 。 更cánh 施thí 慈từ 悲bi 。 反phản 覆phúc 開khai 示thị 。 然nhiên 其kỳ 語ngữ 雖tuy 反phản 覆phúc 。 義nghĩa 不bất 雷lôi 重trọng/trùng 。 憫mẫn 我ngã 恩ân 深thâm 。 誨hối 我ngã 無vô 倦quyện 。 嗣tự 後hậu 。
和hòa 尚thượng 退thoái 院viện 。 隱ẩn 迹tích 東đông 湖hồ 青thanh 山sơn 寺tự 。 執chấp 侍thị 左tả 右hữu 。 始thỉ 獲hoạch 見kiến 地địa 。 迺nãi 往vãng 諸chư 方phương 參tham 究cứu 。 拈niêm 念niệm 佛Phật 是thị 誰thùy 。 參tham 之chi 既ký 久cửu 。 未vị 能năng 達đạt 無vô 生sanh 之chi 體thể 。 祇kỳ 坐tọa 得đắc 清thanh 閒gian/nhàn 香hương 。 定định 中trung 但đãn 覺giác 輕khinh 安an 而nhi 已dĩ 。 一nhất 日nhật 携huề 鉢bát 來lai 杭# 。 至chí 玉ngọc 泉tuyền 與dữ 精tinh 覺giác 上thượng 人nhân 同đồng 居cư 茅mao 茨tì 。 嘗thường 閱duyệt 淨tịnh 土độ 經kinh 論luận 。 自tự 今kim 觀quán 古cổ 。 彼bỉ 則tắc 鉅# 賢hiền 至chí 聖thánh 。 咸hàm 舒thư 藻tảo 以dĩ 為vi 盟minh 。 此thử 則tắc 覺giác 德đức 鴻hồng 儒nho 。 盡tận 摛# 毫hào 而nhi 作tác 誓thệ 。 自tự 茲tư 回hồi 向hướng 綿miên 續tục 。 倡xướng 和hòa 相tương 尋tầm 。 誠thành 道Đạo 德đức 之chi 通thông 衢cù 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 直trực 濟tế 也dã 。 是thị 以dĩ 恪khác 遵tuân 。
師sư 命mạng 。 惟duy 念niệm 六lục 字tự 真chân 言ngôn 。 別biệt 無vô 餘dư 事sự 。 作tác 半bán 偈kệ 曰viết 。 山sơn 中trung 專chuyên 念niệm 佛Phật 。 足túc 不bất 到đáo 人nhân 間gian 。 課khóa 佛Phật 之chi 餘dư 。 常thường 勤cần 思tư 惟duy 。 經kinh 義nghĩa 所sở 明minh 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 證chứng 入nhập 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 閱duyệt 大đại 智Trí 度Độ 論luận 。 方phương 曉hiểu 不bất 捨xả 者giả 。 諸chư 法pháp 中trung 皆giai 有hữu 助trợ 道Đạo 力lực 故cố 。 不bất 受thọ 者giả 。 皆giai 法pháp 實thật 相tướng 。 畢tất 竟cánh 空không 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 如như 是thị 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 門môn 內nội 萬vạn 行hạnh 無vô 虧khuy 。 真Chân 如Như 海hải 中trung 一nhất 毫hào 不bất 捨xả 。 得đắc 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 履lý 得đắc 一nhất 之chi 旨chỉ 。 豁hoát 爾nhĩ 消tiêu 疑nghi 。 所sở 以dĩ 天thiên 得đắc 一nhất 以dĩ 清thanh 。 地địa 得đắc 一nhất 以dĩ 寧ninh 。 人nhân 得đắc 一nhất 而nhi 道đạo 成thành 。 若nhược 得đắc 一nhất 萬vạn 邪tà 滅diệt 矣hĩ 。 若nhược 得đắc 一nhất 萬vạn 事sự 畢tất 矣hĩ 。 寬khoan 量lượng 底để 下hạ 凡phàm 夫phu 。 窮cùng 陬tưu 晚vãn 學học 。 罔võng 通thông 元nguyên 義nghĩa 。 素tố 鄙bỉ 空không 談đàm 。 迴hồi 憶ức 古cổ 人nhân 。 當đương 言ngôn 而nhi 懼cụ 。 發phát 言ngôn 而nhi 憂ưu 。 念niệm 之chi 及cập 此thử 。 慚tàm 愧quý 疊điệp 生sanh 。 故cố 我ngã 末Mạt 法Pháp 鈍độn 根căn 。 惟duy 崇sùng 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 是thị 以dĩ 重trọng/trùng 實thật 而nhi 不bất 重trọng/trùng 虗hư 。 貴quý 行hành 而nhi 不bất 貴quý 說thuyết 。 涉thiệp 有hữu 而nhi 不bất 住trụ 有hữu 。 行hành 空không 而nhi 不bất 證chứng 空không 。 從tùng 小tiểu 善thiện 而nhi 積tích 殊thù 功công 。 仗trượng 微vi 因nhân 而nhi 成thành 大đại 果quả 。 靜tĩnh 溯# 圓viên 頂đảnh 具cụ 戒giới 之chi 後hậu 。 理lý 上thượng 未vị 能năng 相tương 應ứng 之chi 時thời 。 遂toại 閱duyệt 楞lăng 嚴nghiêm 各các 家gia 注chú 釋thích 。 復phục 舍xá 注chú 釋thích 。 而nhi 靜tĩnh 中trung 觀quán 照chiếu 經kinh 文văn 。 漸tiệm 漸tiệm 悟ngộ 入nhập 。 波ba 水thủy 動động 靜tĩnh 之chi 源nguyên 。 真chân 妄vọng 虗hư 實thật 之chi 理lý 。 距cự 知tri 大đại 哉tai 楞lăng 嚴nghiêm 。 至chí 哉tai 妙diệu 用dụng 。 為vi 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 清thanh 淨tịnh 音âm 聞văn 教giáo 體thể 。 不bất 可khả 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 者giả 。 其kỳ 惟duy 是thị 經Kinh 歟# 。 普phổ 願nguyện 後hậu 來lai 。 行hành 道Đạo 之chi 人nhân 。 始thỉ 窮cùng 楞lăng 嚴nghiêm 。 而nhi 終chung 歸quy 於ư 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 信tín 願nguyện 相tương/tướng 資tư 。 決quyết 定định 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。 還hoàn 須tu 嚴nghiêm 淨tịnh 毗Tỳ 尼Ni 。 莫mạc 貪tham 兔thố 角giác 名danh 聞văn 。 龜quy 毛mao 利lợi 養dưỡng 。 是thị 為vi 最tối 要yếu 。 安an 居cư 既ký 久cửu 。 玉ngọc 泉tuyền 重trọng/trùng 運vận 土thổ/độ 木mộc 。 移di 白bạch 沙sa 泉tuyền 護hộ 國quốc 寺tự 而nhi 住trụ 入nhập 夏hạ 。 細tế 閱duyệt 永vĩnh 明minh 宗tông 鏡kính 錄lục 。 唯duy 心tâm 訣quyết 。 心tâm 賦phú 。 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 等đẳng 書thư 。 至chí 縱túng/tung 然nhiên 未vị 明minh 道Đạo 眼nhãn 。 也dã 須tu 成thành 就tựu 淨tịnh 身thân 。 (# 量lượng )# 豁hoát 然nhiên 擊kích 節tiết 云vân 。 此thử 竟cánh 契khế 末mạt 世thế 行hành 人nhân 因Nhân 地Địa 。 即tức 作tác 偈kệ 曰viết 。 三tam 業nghiệp 皎hiệu 潔khiết 淨tịnh 身thân 成thành 。 諸chư 善thiện 回hồi 向hướng 資tư 淨tịnh 因nhân 。 鈍độn 根căn 著trước 相tướng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 堅kiên 信tín 願nguyện 行hành 獲hoạch 往vãng 生sanh 。 嘗thường 誦tụng 口khẩu 中trung 。 繇# 斯tư 信tín 願nguyện 彌di 堅kiên 。 密mật 密mật 持trì 名danh 。 轉chuyển 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 於ư 口khẩu 輪luân 。 喻dụ 如như 鐘chung 之chi 受thọ 杵xử 。 愈dũ 擊kích 愈dũ 鳴minh 。 愈dũ 叩khấu 愈dũ 莫mạc 能năng 掩yểm 。 如như 風phong 行hành 空không 不bất 窒# 塞tắc 。 放phóng 去khứ 收thu 來lai 得đắc 自tự 在tại 。 君quân 不bất 見kiến 。 香hương 象tượng 渡độ 河hà 步bộ 步bộ 截tiệt 流lưu 。 獅sư 子tử 踞cứ 地địa 頻tần 頻tần 返phản 擲trịch 。 凡phàm 先tiên 後hậu 棲tê 息tức 養dưỡng 閒gian/nhàn 之chi 處xứ 。 每mỗi 觸xúc 逆nghịch 順thuận 愛ái 憎tăng 之chi 境cảnh 。 必tất 以dĩ 此thử 一nhất 句cú 佛Phật 號hiệu 為vi 前tiền 鋒phong 。 覆phú 軍quân 殺sát 將tương 。 亦diệc 不bất 知tri 其kỳ 幾kỷ 矣hĩ 。 辛tân 卯mão 之chi 夏hạ 。 幻huyễn 質chất 失thất 調điều 。 精tinh 神thần 疲bì 倦quyện 。 於ư 夢mộng 寐mị 間gian 。 發phát 現hiện 赤xích 白bạch 蓮liên 華hoa 。 光quang 明minh 曄diệp 曄diệp 。 倐thúc 然nhiên 氣khí 慡# 神thần 清thanh 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 密mật 密mật 不bất 輟chuyết 。 甲giáp 午ngọ 之chi 秋thu 。 再tái 移di 南nam 山sơn 六Lục 通Thông 蘭lan 若nhã 。 影ảnh 不bất 出xuất 山sơn 。 立lập 願nguyện 敬kính 寫tả 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 功công 圓viên 回hồi 向hướng 。 滋tư 潤nhuận 蓮liên 根căn 永vĩnh 固cố 。 於ư 是thị 頓đốn 忘vong 膚phu 見kiến 。 既ký 竭kiệt 心tâm 思tư 。 得đắc 淨tịnh 土độ 詩thi 凡phàm 四tứ 十thập 八bát 篇thiên 。 廣quảng 搜sưu 博bác 採thải 。 各các 種chủng 經kinh 論luận 。 於ư 神thần 會hội 中trung 。 默mặc 相tương/tướng 孚phu 契khế 。 符phù 合hợp 淨tịnh 土độ 者giả 。 彚# 纂toản 注chú 解giải 。 目mục 之chi 曰viết 。 淨tịnh 土độ 救cứu 生sanh 船thuyền 。 自tự 謂vị 舉cử 六lục 字tự 而nhi 攝nhiếp 無vô 邊biên 教giáo 海hải 。 立lập 一nhất 理lý 而nhi 收thu 無vô 盡tận 真chân 詮thuyên 。 一nhất 一nhất 標tiêu 宗tông 。 重trùng 重trùng 引dẫn 證chứng 。 普phổ 令linh 眠miên 雲vân 立lập 雪tuyết 之chi 人nhân 。 棲tê 心tâm 淨tịnh 土độ 。 遂toại 使sử 究cứu 理lý 探thám 玄huyền 之chi 者giả 。 盡tận 入nhập 圓viên 宗tông 。 故cố 我ngã 普phổ 為vi 羣quần 靈linh 。 敬kính 述thuật 茲tư 集tập 。 仰ngưỡng 憑bằng 佛Phật 眼nhãn 。 證chứng 此thử 微vi 誠thành 。 回hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 乞khất 求cầu 加gia 被bị 。 惟duy 願nguyện 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 乘thừa 此thử 救cứu 生sanh 船thuyền 。 同đồng 出xuất 六lục 道đạo 沉trầm 淪luân 苦khổ 海hải 。 同đồng 遊du 四tứ 土thổ/độ 九cửu 品phẩm 果quả 海hải 。 是thị 知tri 紫tử 金kim 臺đài 上thượng 身thân 登đăng 而nhi 本bổn 願nguyện 非phi 虗hư 。 白bạch 玉ngọc 毫hào 中trung 神thần 化hóa 而nhi 一nhất 心tâm 自tự 慶khánh 。 所sở 願nguyện 同đồng 見kiến 彌di 陀đà 。 同đồng 悟ngộ 無vô 生sanh 。 同đồng 化hóa 含hàm 識thức 。 同đồng 證chứng 妙diệu 覺giác 自tự 恧# 福phước 德đức 俱câu 薄bạc 。 未vị 可khả 流lưu 通thông 。
時thời 有hữu 徐từ 孝hiếu 廉liêm 蓮liên 臣thần 先tiên 生sanh 謂vị (# 量lượng )# 曰viết 。 嘗thường 聞văn 藥dược 無vô 貴quý 賤tiện 。 啟khải 病bệnh 者giả 良lương 。 法pháp 無vô 精tinh 粗thô 。 救cứu 時thời 為vi 要yếu 。 何hà 故cố 秘bí 此thử 不bất 傳truyền 。 上thượng 人nhân 於ư 法pháp 有hữu 慳san 心tâm 乎hồ 。 (# 量lượng )# 默mặc 然nhiên 無vô 語ngữ 。 徐từ 孝hiếu 廉liêm 慫# 慂# 付phó 諸chư 梨lê 棗táo 。 謂vị 此thử 四tứ 十thập 八bát 章chương 。 詳tường 細tế 詮thuyên 注chú 。 遇ngộ 明minh 眼nhãn 人nhân 。 自tự 知tri 一nhất 片phiến 真chân 實thật 苦khổ 心tâm 。 苟cẩu 能năng 枉uổng 者giả 直trực 之chi 。 邪tà 者giả 正chánh 之chi 。 疑nghi 者giả 決quyết 之chi 。 迷mê 者giả 悟ngộ 之chi 。 盡tận 大đại 地địa 人nhân 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 同đồng 得đắc 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 共cộng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 不bất 亦diệc 偉# 歟# 。
光quang 緒tự 丙bính 申thân 歲tuế 仲trọng 春xuân 月nguyệt 丁đinh 丑sửu 日nhật 自tự 序tự
No.1216-C# 觀quán 記ký
湖hồ 濵# 墓mộ 廬lư 假giả 息tức 。 屢lũ 辱nhục 枉uổng 顧cố 。 開khai 我ngã 心tâm 胸hung 。 感cảm 佩bội 無vô 已dĩ 。 舉cử 天thiên 下hạ 醉túy 生sanh 夢mộng 死tử 。 顛điên 倒đảo 沈trầm 溺nịch 於ư 利lợi 欲dục 之chi 中trung 。 儒nho 教giáo 既ký 絕tuyệt 。 佛Phật 法Pháp 亦diệc 衰suy 。 僕bộc 求cầu 學học 儒nho 者giả 。 而nhi 不bất 可khả 得đắc 。 求cầu 學học 佛Phật 者giả 而nhi 得đắc 上thượng 人nhân 焉yên 。 今kim 觀quán 上thượng 人nhân 所sở 著trước 淨tịnh 土độ 救cứu 生sanh 船thuyền 。 洞đỗng 徹triệt 佛Phật 性tánh 。 甚thậm 盛thịnh 甚thậm 盛thịnh 。
光quang 緒tự 二nhị 十thập 二nhị 年niên 九cửu 月nguyệt 二nhị 十thập 六lục 日nhật 富phú 陽dương 夏hạ 震chấn 武võ 記ký
No.1216-D# 題đề 詞từ
西tây 來lai 大đại 義nghĩa 演diễn 詩thi 篇thiên 。 豈khởi 是thị 尋tầm 常thường 文văn 字tự 緣duyên 。 淨tịnh 域vực 難nạn/nan 求cầu 超siêu 度độ 筏phiệt 。 婆bà 心tâm 為vi 設thiết 救cứu 生sanh 船thuyền 。 同đồng 游du 阿a 耨nậu 多đa 羅la 地địa 。 自tự 證chứng 虗hư 靈linh 不bất 昧muội 天thiên 。 愧quý 我ngã 鈍độn 根căn 難nạn/nan 索sách 解giải 。 老lão 來lai 猶do 是thị 滯trệ 言ngôn 詮thuyên 。
丙bính 申thân 之chi 冬đông 十thập 月nguyệt 既ký 望vọng 曲khúc 園viên 居cư 士sĩ 俞# 樾# 再tái 題đề 於ư 南nam 山sơn 右hữu 台thai 仙tiên 館quán 之chi 歸quy 真chân 室thất 時thời 年niên 七thất 十thập 有hữu 六lục
淨tịnh 土độ 救cứu 生sanh 船thuyền 詩thi
四tứ 明minh 鄞# 東đông 沙Sa 門Môn 。 寬khoan 量lượng 源nguyên 海hải 。 集tập 。
境cảnh 緣duyên 順thuận 逆nghịch 妄vọng 中trung 邪tà 。 見kiến 地địa 分phân 明minh 認nhận 本bổn 家gia 。 洞đỗng 徹triệt 春xuân 風phong 先tiên 及cập 第đệ 。 佛Phật 前tiền 受thọ 職chức 記ký 名danh 華hoa 。
蘊uẩn 素tố 精tinh 神thần 心tâm 最tối 靈linh 。 宛uyển 然nhiên 有hữu 佛Phật 寂tịch 惺tinh 惺tinh 。 惺tinh 惺tinh 寂tịch 寂tịch 常thường 光quang 照chiếu 。 寂tịch 寂tịch 惺tinh 惺tinh 淨tịnh 土độ 寧ninh 。
羣quần 生sanh 瘦sấu 死tử 入nhập 囚tù 牢lao 。 立lập 志chí 挺đĩnh 身thân 效hiệu 昔tích 豪hào 。 滯trệ 相tương/tướng 著trước 空không 皆giai 過quá 害hại 。 叮# 嚀# 反phản 覆phúc 勸khuyến 同đồng 袍bào 。
念niệm 佛Phật 一nhất 心tâm 頓đốn 教giáo 門môn 。 無vô 邊biên 經kinh 義nghĩa 攝nhiếp 歸quy 元nguyên 。 而nhi 今kim 印ấn 合hợp 西tây 飛phi 日nhật 。 先tiên 謝tạ 娑sa 婆bà 世thế 所sở 尊tôn 。
單đơn 方phương 一nhất 味vị 勝thắng 名danh 醫y 。 功công 效hiệu 超siêu 羣quần 宛uyển 若nhược 仙tiên 。 定định 數số 分phân 明minh 相tương 續tục 念niệm 。 彌di 陀đà 是thị 有hữu 救cứu 生sanh 船thuyền 。
彌di 陀đà 流lưu 出xuất 自tự 心tâm 田điền 。 修tu 道Đạo 還hoàn 須tu 修tu 德đức 全toàn 。 空không 有hữu 果quả 然nhiên 無vô 妨phương 閡ngại 。 去khứ 來lai 何hà 用dụng 救cứu 生sanh 船thuyền 。
梅mai 花hoa 帶đái 雪tuyết 笑tiếu 吟ngâm 歌ca 。 莫mạc 絆bán 娑sa 婆bà 五ngũ 濁trược 窠khòa 。 慈từ 父phụ 彌di 陀đà 原nguyên 自tự 性tánh 。 頻tần 將tương 四tứ 字tự 憶ức 心tâm 窩# 。
萬vạn 彚# 雖tuy 分phần/phân 一nhất 念niệm 刪san 。 蓮liên 宗tông 微vi 妙diệu 即tức 元nguyên 關quan 。 洪hồng 名danh 念niệm 到đáo 無vô 心tâm 處xứ 。 三tam 界giới 橫hoạnh/hoành 超siêu 去khứ 復phục 還hoàn 。
七thất 日nhật 執chấp 持trì 心tâm 不bất 亂loạn 。 善thiện 根căn 福phước 德đức 出xuất 乾can/kiền/càn 坤# 。 該cai 羅la 四tứ 教giáo 行hành 人nhân 妙diệu 。 惟duy 在tại 當đương 人nhân 一nhất 口khẩu 吞thôn 。
魔ma 佛Phật 境cảnh 中trung 莫mạc 妄vọng 謂vị 。 禪thiền 宗tông 淨tịnh 土độ 兩lưỡng 相tương/tướng 推thôi 。 參tham 禪thiền 原nguyên 不bất 立lập 生sanh 佛Phật 。 淨tịnh 土độ 圓viên 成thành 佛Phật 定định 來lai 。
一nhất 句cú 頂đảnh 來lai 一nhất 句cú 隨tùy 。 一nhất 聲thanh 連liên 續tục 一nhất 聲thanh 追truy 。 分phân 明minh 直trực 指chỉ 原nguyên 無vô 二nhị 。 除trừ 卻khước 彌di 陀đà 更cánh 有hữu 誰thùy 。
生sanh 入nhập 無vô 生sanh 生sanh 淨tịnh 土độ 。 易dị 行hành 獨độc 妙diệu 讚tán 功công 多đa 。 但đãn 教giáo 一nhất 心tâm 能năng 憶ức 念niệm 。 孩hài 童đồng 呼hô 母mẫu 出xuất 娑sa 婆bà 。
一nhất 念niệm 圓viên 彰chương 四tứ 土thổ/độ 嚴nghiêm 。 無vô 生sanh 國quốc 裏lý 記ký 名danh 籤# 。 厭yếm 忻hãn 捨xả 取thủ 原nguyên 無vô 礙ngại 。 佛Phật 語ngữ 當đương 機cơ 妙diệu 獨độc 占chiêm 。
信tín 願nguyện 行hành 三tam 如như 鼎đỉnh 足túc 。 往vãng 生sanh 標tiêu 準chuẩn 正chánh 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 非phi 獅sư 兒nhi 從tùng 空không 透thấu 。 真chân 實thật 方phương 歸quy 極cực 樂lạc 天thiên 。
十thập 方phương 諸chư 佛Phật 讚tán 無vô 窮cùng 。 東đông 土thổ/độ 始thỉ 宗tông 謝tạ 遠viễn 公công 。 蓮liên 漏lậu 東đông 林lâm 傳truyền 往vãng 事sự 。 而nhi 今kim 希hy 望vọng 舊cựu 家gia 風phong 。
具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 業nghiệp 障chướng 多đa 。 全toàn 憑bằng 四tứ 字tự 轉chuyển 心tâm 窩# 。 慈từ 悲bi 慧tuệ 日nhật 能năng 除trừ 暗ám 。 得đắc 失thất 居cư 然nhiên 在tại 剎sát 那na 。
吼hống 石thạch 鞭tiên 屍thi 上thượng 古cổ 傳truyền 。 自tự 心tâm 懵mộng 憧sung 入nhập 傍bàng 偏thiên 。 迷mê 人nhân 不bất 識thức 邪tà 魔ma 惑hoặc 。 佛Phật 孔khổng 衰suy 殘tàn 世thế 運vận 遷thiên 。
單đơn 提đề 六lục 字tự 具cụ 三tam 門môn 。 善thiện 導đạo 遺di 風phong 千thiên 古cổ 存tồn 。 專chuyên 雜tạp 兩lưỡng 途đồ 須tu 仔tử 細tế 。 打đả 成thành 一nhất 片phiến 見kiến 慈từ 尊tôn 。
名danh 字tự 僧Tăng 家gia 不bất 是thị 僧Tăng 。 經kinh 論luận 教giáo 理lý 學học 何hà 曾tằng 。 因nhân 循tuần 饕thao 餮thiết 為vi 能năng 事sự 。 老lão 死tử 臨lâm 頭đầu 受thọ 戰chiến 兢căng 。
尸thi 羅la 嚴nghiêm 淨tịnh 自tự 操thao 持trì 。 證chứng 入nhập 菩Bồ 提Đề 戒giới 為vi 基cơ 。 受thọ 者giả 固cố 多đa 依y 者giả 少thiểu 。 犯phạm 人nhân 地địa 獄ngục 墮đọa 無vô 疑nghi 。
從tùng 來lai 婬dâm 泆dật 罪tội 如như 山sơn 。 失thất 卻khước 人nhân 身thân 萬vạn 劫kiếp 難nạn/nan 。 穢uế 語ngữ 邪tà 言ngôn 須tu 切thiết 戒giới 。 一nhất 生sanh 清thanh 淨tịnh 自tự 心tâm 安an 。
人nhân 間gian 善thiện 事sự 孝hiếu 為vi 先tiên 。 割cát 愛ái 辭từ 親thân 最tối 可khả 憐lân 。 罔võng 極cực 深thâm 恩ân 還hoàn 未vị 報báo 。 椿xuân 萱huyên 共cộng 渡độ 救cứu 生sanh 船thuyền 。
佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 同đồng 體thể 性tánh 。 莫mạc 言ngôn 食thực 肉nhục 養dưỡng 精tinh 神thần 。 夭yểu 亡vong 多đa 病bệnh 前tiền 因nhân 報báo 。 戒giới 殺sát 放phóng 生sanh 習tập 至chí 仁nhân 。
死tử 生sanh 老lão 病bệnh 豈khởi 能năng 期kỳ 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 緣duyên 起khởi 時thời 。 早tảo 辦biện 臨lâm 行hành 歸quy 去khứ 計kế 。 淨tịnh 身thân 口khẩu 意ý 植thực 根căn 基cơ 。
博bác 學học 高cao 閒gian/nhàn 與dữ 俗tục 違vi 。 一nhất 心tâm 正chánh 念niệm 有hữu 神thần 威uy 。 嚴nghiêm 身thân 進tiến 道đạo 伽già 陀đà 藥dược 。 依y 此thử 修tu 成thành 彈đàn 指chỉ 歸quy 。
福phước 慧tuệ 原nguyên 來lai 宜nghi 兼kiêm 修tu 。 祇kỳ 須tu 但đãn 向hướng 靜tĩnh 中trung 求cầu 。 慈từ 心tâm 利lợi 物vật 仁nhân 為vi 本bổn 。 結kết 果quả 還hoàn 歸quy 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 游du 。
思tư 專chuyên 想tưởng 寂tịch 發phát 心tâm 華hoa 。 一nhất 句cú 當đương 機cơ 達đạt 本bổn 家gia 。 七thất 種chủng 勝thắng 因nhân 推thôi 念niệm 力lực 。 而nhi 今kim 救cứu 取thủ 老lão 丹đan 霞hà 。
彌di 陀đà 願nguyện 力lực 妙diệu 無vô 窮cùng 。 歸quy 命mạng 之chi 人nhân 入nhập 化hóa 工công 。 遊du 子tử 還hoàn 家gia 重trọng/trùng 檢kiểm 點điểm 。 華hoa 開khai 黃hoàng 白bạch 與dữ 青thanh 紅hồng 。
願nguyện 生sanh 彼bỉ 國quốc 志chí 堅kiên 強cường 。 念niệm 極cực 而nhi 空không 達đạt 故cố 鄉hương 。 動động 念niệm 即tức 時thời 生sanh 淨tịnh 土độ 。 水thủy 清thanh 月nguyệt 現hiện 見kiến 心tâm 王vương 。
應ưng 知tri 龍long 樹thụ 論luận 三tam 觀quán 。 選tuyển 優ưu 陀đà 那na 樂nhạo/nhạc/lạc 可khả 嘉gia 。 從tùng 此thử 我ngã 心tâm 歸quy 著trước 處xứ 。 他tha 年niên 報báo 滿mãn 育dục 蓮liên 華hoa 。
此thử 方phương 濁trược 世thế 苦khổ 娑sa 婆bà 。 彼bỉ 土độ 蓮liên 邦bang 快khoái 樂lạc 多đa 。 偏thiên 指chỉ 境cảnh 緣duyên 為vi 較giảo 量lượng 。 升thăng 沈trầm 美mỹ 惡ác 莫mạc 蹉sa 跎# 。
念niệm 佛Phật 正chánh 信tín 志chí 不bất 忘vong 。 羣quần 經kinh 顯hiển 示thị 放phóng 慈từ 光quang 。 往vãng 生sanh 事sự 跡tích 如như 沙sa 數số 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 載tái 典điển 章chương 。
五ngũ 濁trược 亂loạn 時thời 喚hoán 奈nại 何hà 。 釋Thích 迦Ca 說thuyết 法Pháp 振chấn 昏hôn 波ba 。 而nhi 今kim 達đạt 本bổn 還hoàn 鄉hương 去khứ 。 親thân 見kiến 慈từ 悲bi 我ngã 佛Phật 陀Đà 。
淨tịnh 土độ 原nguyên 來lai 權quyền 實thật 收thu 。 擬nghĩ 談đàm 權quyền 設thiết 昧muội 珠châu 淵uyên 。 彌di 陀đà 不bất 異dị 遮già 那na 體thể 。 萬vạn 里lý 無vô 雲vân 月nguyệt 正chánh 圓viên 。
就tựu 路lộ 還hoàn 家gia 盜đạo 殺sát 盜đạo 。 妄vọng 中trung 念niệm 念niệm 顯hiển 真Chân 如Như 。 求cầu 生sanh 不bất 乖quai 無vô 生sanh 法pháp 。 生sanh 法pháp 全toàn 歸quy 心tâm 卷quyển 舒thư 。
壽thọ 量lượng 光quang 明minh 無vô 等đẳng 倫luân 。 圓viên 融dung 中trung 道đạo 便tiện 相tương 親thân 。 何hà 須tu 更cánh 覓mịch 安an 心tâm 法pháp 。 事sự 理lý 同đồng 收thu 念niệm 佛Phật 人nhân 。
不bất 染nhiễm 塵trần 勞lao 志chí 出xuất 羣quần 。 真chân 機cơ 非phi 友hữu 豈khởi 能năng 聞văn 。 癡si 空không 妄vọng 說thuyết 離ly 名danh 字tự 。 名danh 字tự 先tiên 鋒phong 掃tảo 萬vạn 軍quân 。
高cao 聲thanh 念niệm 佛Phật 妙diệu 如như 何hà 。 無vô 念niệm 之chi 言ngôn 歧kỳ 路lộ 多đa 。 瓦ngõa 礫lịch 真chân 珠châu 圓viên 一nhất 悟ngộ 。 秋thu 天thiên 明minh 月nguyệt 照chiếu 山sơn 河hà 。
疑nghi 情tình 掃tảo 盡tận 絕tuyệt 三tam 疑nghi 。 裂liệt 破phá 四tứ 關quan 堅kiên 自tự 持trì 。 未vị 到đáo 命mạng 終chung 先tiên 備bị 死tử 。 有hữu 緣duyên 輔phụ 道đạo 念niệm 相tương/tướng 資tư 。
八bát 功công 德đức 水thủy 注chú 華hoa 間gian 。 到đáo 此thử 令linh 人nhân 惑hoặc 業nghiệp 刪san 。 億ức 劫kiếp 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 脫thoát 。 感cảm 應ứng 佛Phật 力lực 有hữu 相tương/tướng 關quan 。
悟ngộ 後hậu 方phương 知tri 正chánh 好hiếu 修tu 。 列liệt 宗tông 諸chư 老lão 語ngữ 全toàn 周chu 。 圓viên 人nhân 信tín 口khẩu 彌di 陀đà 唱xướng 。 扭# 轉chuyển 溈# 山sơn 水thủy 牯# 牛ngưu 。
聞văn 道đạo 西tây 方phương 樂nhạo/nhạc/lạc 益ích 多đa 。 舌thiệt 輪luân 微vi 妙diệu 轉chuyển 彌di 陀đà 。 念niệm 多đa 念niệm 少thiểu 須tu 相tương/tướng 契khế 。 字tự 字tự 分phân 明minh 仔tử 細tế 磨ma 。
一nhất 句cú 彌di 陀đà 信tín 口khẩu 呼hô 。 一nhất 輪luân 明minh 月nguyệt 暎ánh 西tây 湖hồ 。 而nhi 今kim 一nhất 著trước 通thông 消tiêu 息tức 。 拍phách 手thủ 高cao 歌ca 稱xưng 丈trượng 夫phu 。
土thổ/độ 淨tịnh 方phương 知tri 生sanh 死tử 空không 。 了liễu 明minh 心tâm 地địa 獲hoạch 圓viên 通thông 。 質chất 直trực 中trung 間gian 無vô 委ủy 曲khúc 。 雙song 忘vong 淨tịnh 穢uế 顯hiển 雙song 融dung 。
淨tịnh 土độ 易dị 生sanh 理lý 現hiện 成thành 。 往vãng 生sanh 終chung 不bất 乖quai 無vô 生sanh 。 度độ 生sanh 證chứng 入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 究cứu 究cứu 無vô 生sanh 八bát 地địa 行hành 。
古cổ 人nhân 痛thống 策sách 有hữu 三tam 方phương 。 刻khắc 骨cốt 鏤lũ 肌cơ 誓thệ 不bất 忘vong 。 百bách 鍊luyện 千thiên 椎chùy 成thành 鐵thiết 漢hán 。 堂đường 堂đường 得đắc 志chí 駕giá 慈từ 航# 。
人nhân 人nhân 正chánh 好hảo/hiếu 念niệm 彌di 陀đà 。 親thân 切thiết 無vô 如như 自tự 琢trác 磨ma 。 磨ma 得đắc 本bổn 心tâm 如như 朗lãng 月nguyệt 。 靈linh 光quang 托thác 質chất 藕ngẫu 華hoa 窩# 。
經kinh 文văn 無vô 字tự 袈ca 裟sa 白bạch 。 瀝lịch 血huyết 剖phẫu 心tâm 願nguyện 不bất 捐quyên 。 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 生sanh 淨tịnh 土độ 。 大đại 家gia 齊tề 上thượng 救cứu 生sanh 船thuyền 。