小Tiểu 義Nghĩa 釋Thích
Quyển 0012
悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch

[P.187]# 第đệ 十thập 一nhất 。 闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 學học 童đồng 所sở 問vấn 之chi 義nghĩa 釋thích 。

一nhất

尊tôn 者giả 闇ám 者giả 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 曰viết 。

雄hùng 者giả 。 不bất 欲dục 欲dục 者giả 我ngã 有hữu 聞văn 。 〔# 佛Phật 〕# 越việt 暴bạo 流lưu 可khả 來lai 問vấn 。

俱câu 生sanh 眼nhãn 者giả 語ngữ 寂tịch 句cú 。

世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 之chi 如như 真chân 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。

(# 一nhất 〇# 九cửu 六lục )#

雄hùng 者giả 。 不bất 欲dục 欲dục 者giả 我ngã 有hữu 聞văn 。

〔# 之chi 句cú 中trung 。 聞văn 〕# 者giả 。 是thị 聽thính 。 把bả 持trì 。 保bảo 持trì 。 觀quán 察sát 。 〔# 即tức 〕# 。

斯tư 彼bỉ 之chi 世Thế 尊Tôn 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 〔# 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 者giả 。 明minh 行hành 具cụ 足túc 者giả 。 善Thiện 逝Thệ 。 世Thế 間Gian 解Giải 。 無vô 上thượng 者giả 。 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。 天Thiên 人Nhân 師Sư 〕# 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。

我ngã 聞văn 。

雄hùng 者giả

是thị 雄hùng 者giả (# 英anh 雄hùng )# 。 世Thế 尊Tôn 是thị 具cụ 精tinh 進tấn 者giả 故cố 是thị 雄hùng 者giả 。 有hữu 能năng 者giả 故cố 是thị 雄hùng 者giả 。 權quyền 力lực 者giả 故cố 是thị 雄hùng 者giả 。 有hữu 用dụng 者giả 故cố 是thị 雄hùng 者giả 。 是thị 勇dũng 者giả 。 英anh 雄hùng 。 戰chiến 士sĩ 。 無vô 怖bố 者giả 。 無vô 懼cụ 者giả 。 無vô 駭hãi 者giả 。 無vô 敗bại 走tẩu 者giả 。 怖bố 畏úy 恐khủng 怖bố 之chi 捨xả 斷đoạn 者giả 。 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 之chi 離ly 去khứ 者giả 故cố 是thị 雄hùng 者giả 。

離ly 此thử 世thế 之chi 。 一nhất 切thiết 諸chư 惡ác 。 彼bỉ 精tinh 進tấn 者giả 。 越việt 地địa 獄ngục 苦khổ 。

有hữu 精tinh 進tấn 與dữ 有hữu 精tinh 勤cần 者giả 。 斯tư 人nhân 其kỳ 故cố 而nhi 言ngôn 雄hùng 者giả 。

此thử

雄hùng 者giả 。 我ngã 聞văn 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

不bất 欲dục 欲dục 者giả

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 欲dục 概khái 言ngôn 之chi 。 是thị 事sự 欲dục 與dữ 煩phiền 惱não 欲dục 之chi 二nhị 欲dục 乃nãi 至chí (# 二nhị 七thất 頁# 參tham 照chiếu )# 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 事sự 欲dục 乃nãi 至chí (# 二nhị 八bát 頁# 參tham 照chiếu )# 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 煩phiền 惱não 欲dục 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 徧biến 知tri 事sự 欲dục 。 捨xả 斷đoạn 煩phiền 惱não 欲dục 。 事sự 欲dục 之chi 徧biến 知tri 與dữ 煩phiền 惱não 欲dục 之chi 捨xả 斷đoạn 故cố 。 世Thế 尊Tôn 不bất 欲dục 諸chư 欲dục 。 不bất 冀ký 求cầu 諸chư 欲dục 。 不bất 喜hỷ 悅duyệt 諸chư 欲dục 。 不bất 熱nhiệt 望vọng 諸chư 欲dục 。 故cố 佛Phật 為vi 無vô 欲dục 者giả 。 不bất 欲dục 者giả 。 捨xả 欲dục 者giả 。 唾thóa 棄khí 欲dục 者giả 。 脫thoát 欲dục 者giả 。 捨xả 斷đoạn 欲dục 者giả 。 捨xả 遣khiển 欲dục 者giả 。 離ly 貪tham 者giả 。 離ly 去khứ 貪tham 者giả 。 捨xả 貪tham 者giả 。 唾thóa 棄khí 貪tham 者giả 。 脫thoát 貪tham 者giả 。 捨xả 斷đoạn 貪tham 者giả 。 捨xả 遣khiển 貪tham 者giả 。 無vô 愛ái 者giả 。 〔# 煩phiền 惱não 〕# 消tiêu 滅diệt 者giả 。 清thanh 涼lương 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 者giả 。 為vi 梵Phạm 而nhi 自tự 住trụ 。 此thử 是thị 。

雄hùng 者giả 。 不bất 欲dục 欲dục 者giả 我ngã 有hữu 聞văn 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

尊tôn 者giả 闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 曰viết

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

曰viết 。

(# 斯tư )# 者giả 。 是thị 此thử 句cú 之chi 接tiếp 續tục 乃nãi 至chí (# 一nhất 〇# 頁# 參tham 照chiếu )# 句cú 之chi 次thứ 第đệ 。

尊tôn 者giả

者giả 。 此thử 是thị 敬kính 語ngữ 。 敬kính 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 敬kính 語ngữ 。

闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ

者giả 。 彼bỉ 波ba 羅la 門môn 之chi 姓tánh 乃nãi 至chí (# 一nhất 〇# 頁# 參tham 照chiếu )# 稱xưng 呼hô 。 此thử 是thị 。

尊tôn 者giả 闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 曰viết

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

佛Phật 越việt 暴bạo 流lưu 可khả 來lai 問vấn

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

越việt 暴bạo 流lưu

者giả 。 是thị 越việt 暴bạo 流lưu 者giả 。 超siêu 暴bạo 流lưu 。 超siêu 越việt 。 離ly 越việt 者giả 。 此thử 是thị 。

越việt 暴bạo 流lưu

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

可khả 問vấn

者giả 。 是thị 可khả 問vấn 。 問vấn 。 乞khất 。 求cầu 。 可khả 信tín 樂nhạo 。

我ngã 等đẳng 可khả 來lai 問vấn 無vô 欲dục 者giả

者giả 。 可khả 問vấn 不bất 欲dục 者giả 。 捨xả 欲dục 者giả 。 唾thóa 棄khí 欲dục 者giả 。 脫thoát 欲dục 者giả 。 捨xả 斷đoạn 欲dục 者giả 。 捨xả 遣khiển 欲dục 者giả 。 離ly 貪tham 者giả 。 離ly 去khứ 貪tham 者giả 。 捨xả 貪tham 者giả 。 唾thóa 棄khí 貪tham 者giả 。 脫thoát 貪tham 者giả 。 捨xả 斷đoạn 貪tham 者giả 。 捨xả 遣khiển 貪tham 者giả 。

我ngã 等đẳng 來lai

是thị 來lai 者giả 。 接tiếp 近cận 。 達đạt 。 與dữ 尊tôn 師sư 相tương/tướng 會hội 。 此thử 是thị 。

佛Phật 越việt 暴bạo 流lưu 可khả 來lai 問vấn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

俱câu 生sanh 眼nhãn 者giả 語ngữ 寂tịch 句cú

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

寂tịch

者giả 。 若nhược 依y 一nhất 方phương 面diện 。 寂tịch 亦diệc 與dữ 寂tịch 句cú 同đồng 一nhất 。 此thử 是thị 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 所sở 有hữu 彼bỉ 一nhất 切thiết 行hành 之chi 止chỉ 。 一nhất 切thiết 依y 之chi 捨xả 遣khiển 。 渴khát 愛ái 之chi 盡tận 滅diệt 。 離ly 貪tham 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 世Thế 尊Tôn 已dĩ 如như 斯tư 說thuyết 。

此thử 是thị 寂tịch 句cú 。 此thử 是thị 勝thắng 妙diệu 句cú 。 即tức 一nhất 切thiết 行hành 之chi 止chỉ 。 一nhất 切thiết 依y 之chi 捨xả 遣khiển 。 渴khát 愛ái 之chi 滅diệt 盡tận 。 離ly 貪tham 。 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 。

或hoặc 又hựu 依y 他tha 方phương 面diện 。 〔# 寂tịch 句cú 〕# 是thị 所sở 有hữu 寂tịch 之chi 得đắc 達đạt 。 寂tịch 之chi 觸xúc 達đạt 。 所sở 至chí 寂tịch 之chi 作tác 證chứng 諸chư 法pháp 。 所sở 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 眼nhãn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 寂tịch 句cú 。

語ngữ 寂tịch 句cú

者giả 。 救cứu 護hộ 所sở 句cú 。 避tị 難nạn/nan 所sở 句cú 。 歸quy 依y 所sở 句cú 。 無vô 畏úy 句cú 。 無vô 死tử 句cú 。 不bất 死tử 句cú 。 涅Niết 槃Bàn 句cú 。 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。

俱câu 生sanh 眼nhãn 者giả

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 眼nhãn 者giả 。 是thị 一nhất 切thiết 知tri 智trí 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 之chi 。 眼nhãn 與dữ 勝thắng 者giả 位vị 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 而nhi 非phi 前tiền 後hậu 一nhất 剎sát 那na 生sanh 起khởi 。 故cố 佛Phật 是thị 俱câu 生sanh 眼nhãn 者giả 。 此thử 是thị 。

俱câu 生sanh 眼nhãn 者giả 語ngữ 寂tịch 句cú

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 之chi 如như 真chân 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 如như 真chân 者giả 。 是thị 不bất 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 〔# 即tức 〕# 所sở 有hữu 彼bỉ 一nhất 切thiết 行hành 之chi 止chỉ 。 一nhất 切thiết 依y 之chi 捨xả 遣khiển 。 渴khát 愛ái 之chi 盡tận 滅diệt 。 離ly 貪tham 。 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 。

世Thế 尊Tôn 。

者giả 。 是thị 尊tôn 重trọng 之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 乃nãi 至chí (# 一nhất 二nhị 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu )# 此thử 謂vị 世Thế 尊Tôn 〔# 語ngữ 〕# 是thị 與dữ 作tác 證chứng 共cộng 同đồng 施thi 設thiết 者giả 。 請thỉnh 語ngữ 彼bỉ 於ư 我ngã 。 請thỉnh 語ngữ 。 言ngôn 乃nãi 至chí (# 同đồng 頁# 前tiền 面diện 參tham 照chiếu )# 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 之chi 如như 真chân 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。

尊tôn 者giả 闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 曰viết 。

雄hùng 者giả 。 不bất 欲dục 欲dục 者giả 我ngã 有hữu 聞văn 。 (# 佛Phật )# 越việt 暴bạo 流lưu 可khả 來lai 問vấn 。

俱câu 生sanh 眼nhãn 者giả 語ngữ 寂tịch 句cú 。

世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 之chi 如như 真chân 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。

二nhị

太thái 陽dương 威uy 光quang 〔# 打đả 勝thắng 〕# 地địa 。 世Thế 尊Tôn 動động 作tác 勝thắng 諸chư 欲dục 。

語ngứ 我ngã 小tiểu 慧tuệ 廣quảng 慧tuệ 者giả 。 我ngã 可khả 識thức 知tri 語ngữ 所sở 法pháp 。

捨xả 斷đoạn 此thử 世thế 之chi 生sanh 老lão 。

(# 一nhất 〇# 九cửu 七thất )#

世Thế 尊Tôn 動động 作tác 勝thắng 諸chư 欲dục

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

世Thế 尊Tôn 。

者giả 。 是thị 尊tôn 重trọng 之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 乃nãi 至chí (# 一nhất 二nhị 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu )# 此thử 謂vị 世Thế 尊Tôn 〔# 語ngữ 〕# 是thị 與dữ 作tác 證chứng 共cộng 同đồng 施thi 設thiết 者giả 。

諸chư 欲dục

者giả 。 概khái 言ngôn 之chi 。 事sự 欲dục 與dữ 煩phiền 惱não 欲dục 之chi 二nhị 欲dục 乃nãi 至chí (# 二nhị 七thất 頁# 參tham 照chiếu )# 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 事sự 欲dục 乃nãi 至chí (# 二nhị 八bát 頁# 參tham 照chiếu )# 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 煩phiền 惱não 欲dục 。 世Thế 尊Tôn 徧biến 知tri 事sự 欲dục 。 捨xả 斷đoạn 煩phiền 惱não 欲dục 。

打đả 勝thắng

者giả 。 是thị 打đả 勝thắng 。 打đả 超siêu 。 奪đoạt 去khứ 。 粉phấn 碎toái 而nhi 行hành 。 行hành 作tác 。 動động 作tác 。 活hoạt 動động 。 護hộ 持trì 。 持trì 續tục 。 維duy 持trì 。 此thử 是thị 。

世Thế 尊Tôn 動động 作tác 勝thắng 諸chư 欲dục

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

太thái 陽dương 威uy 光quang 〔# 打đả 勝thắng 〕# 地địa

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 太thái 陽dương 者giả 。 是thị 日nhật 輪luân 。 地địa 者giả 。 是thị 土thổ/độ 地địa 。 譬thí 如như 有hữu 威uy 光quang 之chi 日nhật 輪luân 以dĩ 。

威uy 光quang

具cụ 備bị 威uy 光quang 。 打đả 勝thắng 於ư 地địa 。 勝thắng 。 打đả 超siêu 。 奪đoạt 去khứ 。 熱nhiệt 照chiếu 。 破phá 斥xích 一nhất 切thiết 虛hư [P.191]# 空không 之chi 物vật 。 摧tồi 破phá 黑hắc 暗ám 。 放phóng 光quang 明minh 於ư 虛hư 空không 。 行hành 於ư 中trung 天thiên 之chi 軌quỹ 道đạo 。 斯tư 有hữu 智trí 之chi 威uy 光quang 之chi 世Thế 尊Tôn 。 具cụ 備bị 智trí 之chi 威uy 光quang 。 一nhất 切thiết 行hành 之chi 集tập (# 原nguyên 因nhân )# 乃nãi 至chí 煩phiền 惱não 之chi 闇ám 。 摧tồi 破phá 無vô 明minh 之chi 暗ám 黑hắc 。 放phóng 智trí 之chi 光quang 明minh 而nhi 徧biến 知tri 事sự 欲dục 。 捨xả 斷đoạn 煩phiền 惱não 欲dục 。 打đả 勝thắng 。 勝thắng 。 打đả 超siêu 。 奪đoạt 去khứ 。 粉phấn 碎toái 而nhi 行hành 。 行hành 作tác 。 動động 作tác 。 活hoạt 動động 。 護hộ 持trì 。 持trì 續tục 。 維duy 持trì 。 此thử 是thị 。

太thái 陽dương 威uy 光quang 〔# 打đả 勝thắng 〕# 地địa

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

語ngứ 我ngã 小tiểu 慧tuệ 廣quảng 慧tuệ 者giả

我ngã 是thị 小tiểu 慧tuệ 者giả 。 下hạ 劣liệt 慧tuệ 者giả 。 劣liệt 小tiểu 慧tuệ 者giả 。 尊tôn 師sư 是thị 大đại 慧tuệ 者giả 。 博bác 慧tuệ 者giả 。 疾tật 慧tuệ 者giả 。 速tốc 慧tuệ 者giả 。 利lợi 慧tuệ 者giả 。 擇trạch 慧tuệ 者giả 。

廣quảng

者giả 。 是thị 地địa 。 如như 地địa 其kỳ 廣quảng 大đại 。 為vi 廣quảng 博bác 之chi 慧tuệ 。 此thử 是thị 。

語ngứ 我ngã 小tiểu 慧tuệ 廣quảng 博bác 者giả

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

我ngã 可khả 識thức 知tri 語ngữ 所sở 法pháp

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

語ngữ 法pháp

者giả 。 是thị 初sơ 善thiện 。 中trung 善thiện 。 後hậu 善thiện 而nhi 有hữu 義nghĩa 有hữu 文văn 。 完hoàn 全toàn 圓viên 滿mãn 徧biến 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 。 語ngữ 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 。 至chí 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 。 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。

語ngữ 法pháp

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

我ngã 可khả 識thức 知tri 語ngữ 所sở 法pháp

我ngã 可khả 知tri 。 識thức 知tri 。 別biệt 知tri 。 通thông 達đạt 。 得đắc 達đạt 。 觸xúc 達đạt 。 作tác 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 此thử 是thị 。

我ngã 可khả 識thức 知tri 語ngữ 所sở 法pháp

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

捨xả 斷đoạn 此thử 世thế 之chi 生sanh 老lão

者giả 。 是thị 此thử 世thế 之chi 生sanh 。 老lão 。 死tử 之chi 捨xả 斷đoạn 。 寂tịch 滅diệt 。 捨xả 遣khiển 。 安an 息tức 。 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 是thị 。

捨xả 斷đoạn 此thử 世thế 之chi 生sanh 老lão

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。

太thái 陽dương 威uy 光quang 打đả 勝thắng 地địa 。 世Thế 尊Tôn 動động 作tác 勝thắng 諸chư 欲dục 。

語ngứ 我ngã 小tiểu 慧tuệ 度độ 慧tuệ 者giả 。 我ngã 可khả 識thức 知tri 語ngữ 所sở 法pháp 。

捨xả 斷đoạn 此thử 世thế 之chi 生sanh 老lão 。

三tam

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 。

闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 。

調điều 伏phục 對đối 諸chư 欲dục 貪tham 求cầu 。 〔# 如như 是thị 〕# 見kiến 出xuất 離ly 安an 穩ổn 。

執chấp 著trước 亦diệc 應ưng 捨xả 離ly 者giả 。 於ư 汝nhữ 何hà 物vật 令linh 勿vật 存tồn 。

(# 一nhất 〇# 九cửu 八bát )#

調điều 伏phục 對đối 諸chư 欲dục 貪tham 求cầu

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 諸chư 欲dục 者giả 。 概khái 言ngôn 之chi 。 是thị 事sự 欲dục 與dữ 煩phiền 惱não 欲dục 之chi 二nhị 欲dục 乃nãi 至chí (# 二nhị 七thất 頁# 參tham 照chiếu )# 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 事sự 欲dục 乃nãi 至chí (# 二nhị 八bát 頁# 參tham 照chiếu )# 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 煩phiền 惱não 欲dục 。

貪tham 求cầu

者giả 。 言ngôn 渴khát 愛ái 為vi 貪tham 求cầu 。 即tức 所sở 有hữu 貪tham 。 染nhiễm 貪tham 乃nãi 至chí (# 一nhất 三tam 頁# 參tham 照chiếu )# 貪tham 欲dục 。 貪tham 。 不bất 善thiện 根căn 。

調điều 伏phục 對đối 諸chư 欲dục 貪tham 求cầu

者giả 。 須tu 調điều 伏phục 。 折chiết 伏phục 。 捨xả 斷đoạn 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 此thử 是thị 。

調điều 伏phục 對đối 諸chư 欲dục 貪tham 求cầu

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ

者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 呼hô 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 姓tánh 。

世Thế 尊Tôn 。

者giả 。 是thị 尊tôn 重trọng 之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 乃nãi 至chí (# 一nhất 二nhị 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu )# 此thử 謂vị 世Thế 尊Tôn 〔# 語ngữ 〕# 是thị 與dữ 作tác 證chứng 共cộng 同đồng 施thi 設thiết 者giả 。 此thử 是thị 。

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 。

闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

見kiến 出xuất 離ly 安an 穩ổn

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 出xuất 離ly 者giả 。 是thị 。

安an 穩ổn

正chánh 行hạnh 道đạo 。 隨tùy 順thuận 之chi 行hành 道đạo 。 無vô 害hại 之chi 行hành 道Đạo 。 隨tùy 義nghĩa 之chi 行hành 道Đạo 。 法pháp 隨tùy 法pháp 之chi 行hành 道Đạo 。 諸chư 戒giới 之chi 完hoàn 成thành 。 諸chư 根căn 之chi 守thủ 護hộ 。 對đối 食thực 而nhi 知tri 量lương 。 向hướng 警cảnh 寤ngụ 之chi 努nỗ 力lực 。 念niệm 正chánh 知tri 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 。 向hướng 涅Niết 槃Bàn 之chi 行hành 道Đạo 。 是thị 救cứu 護hộ 所sở 。 避tị 難nạn/nan 所sở 。 歸quy 依y 所sở 。 在tại 於ư 歸quy 依y 之chi 狀trạng 態thái 者giả 。 無vô 畏úy 。 無vô 死tử 。 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 。 見kiến 。 觀quán 。 考khảo 量lượng 。 度độ 知tri 。 辨biện 知tri 。 明minh 暸# 。 此thử 是thị 。

見kiến 出xuất 離ly 安an 穩ổn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

執chấp 著trước 應ưng 被bị 捨xả 離ly 者giả

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 執chấp 著trước 者giả 。 由do 愛ái 見kiến 而nhi 取thủ 。 執chấp 取thủ 。 住trụ 著trước 。 縛phược 著trước 。 信tín 解giải 。

應ưng 捨xả 離ly 者giả

是thị 應ưng 捨xả 離ly 。 應ưng 脫thoát 者giả 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 者giả 。 應ưng 除trừ 去khứ 者giả 。 應ưng 滅diệt 除trừ 者giả 。 應ưng 令linh 之chi 滅diệt 無vô 者giả 。 此thử 是thị 。

執chấp 著trước 應ưng 捨xả 離ly 者giả

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

於ư 汝nhữ 何hà 物vật 令linh 勿vật 存tồn

者giả 。 是thị 貪tham 所sở 有hữu 。 瞋sân 所sở 有hữu 。 癡si 所sở 有hữu 。 慢mạn 所sở 有hữu 。 見kiến 所sở 有hữu 。 煩phiền 惱não 所sở 有hữu 。 惡ác 行hành 所sở 有hữu 。 此thử 等đẳng 所sở 有hữu (# 何hà 物vật )# 。

於ư 汝nhữ 勿vật 令linh 存tồn 在tại 事sự

勿vật 令linh 在tại 。 勿vật 令linh 存tồn 在tại 事sự 。 須tu 捨xả 斷đoạn 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 此thử 是thị 。

於ư 汝nhữ 何hà 物vật 令linh 勿vật 存tồn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 。

調điều 伏phục 對đối 諸chư 欲dục 貪tham 求cầu 。 〔# 如như 是thị 〕# 見kiến 出xuất 離ly 安an 穩ổn 。

[P.194]# 執chấp 著trước 亦diệc 應ưng 捨xả 離ly 者giả 。 於ư 汝nhữ 何hà 物vật 令linh 勿vật 存tồn 。

四tứ

涸hạc 渴khát 前tiền (# 過quá 去khứ )# 所sở 之chi 物vật 。 後hậu (# 未vị 來lai )# 何hà 物vật 汝nhữ 亦diệc 無vô 。

若nhược 於ư 中trung (# 現hiện 在tại )# 汝nhữ 不bất 執chấp 。 汝nhữ 將tương 成thành 行hành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。

(# 一nhất 〇# 九cửu 九cửu )#

涸hạc 渴khát 前tiền 所sở 之chi 物vật

關quan 於ư 過quá 去khứ 之chi 諸chư 行hành 可khả 所sở 生sanh 起khởi 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 一nhất 切thiết 須tu 令linh 涸hạc 。 令linh 涸hạc 渴khát 。 令linh 乾can/kiền/càn 盡tận 。 令linh 之chi 無vô 種chủng 。 捨xả 斷đoạn 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 如như 斯tư 。 是thị 。

涸hạc 渴khát 前tiền 所sở 之chi 物vật

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 或hoặc 又hựu 涸hạc 過quá 去khứ 之chi 業nghiệp 行hành 。 未vị 受thọ 所sở 報báo 之chi 諸chư 業nghiệp 行hành 。 涸hạc 渴khát 。 乾can/kiền/càn 盡tận 。 令linh 之chi 無vô 種chủng 。 捨xả 斷đoạn 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 如như 斯tư 。 是thị 。

涸hạc 渴khát 前tiền 所sở 之chi 物vật

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

後hậu 成thành 何hà 物vật 汝nhữ 亦diệc 無vô

未vị 來lai 言ngôn 為vi 後hậu 。 關quan 於ư 未vị 來lai 之chi 諸chư 行hành 所sở 生sanh 起khởi 之chi 貪tham 所sở 有hữu 。 瞋sân 所sở 有hữu 。 癡si 所sở 有hữu 。 慢mạn 所sở 有hữu 。 見kiến 所sở 有hữu 。 煩phiền 惱não 所sở 有hữu 。 惡ác 行hành 所sở 有hữu 。 此thử 等đẳng 所sở 有hữu (# 何hà 物vật )# 於ư 汝nhữ 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 令linh 現hiện 前tiền 。 不bất 生sanh 。 不bất 發phát 生sanh 。 不bất 起khởi 。 不bất 生sanh 起khởi 。 捨xả 斷đoạn 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 此thử 是thị 。

後hậu 成thành 何hà 物vật 汝nhữ 亦diệc 無vô

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

若nhược 成thành 為vi 中trung 汝nhữ 不bất 執chấp

中trung

成thành 為vi 現hiện 在tại 之chi 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 由do 於ư 愛ái 現hiện 在tại 之chi 諸chư 行hành 由do 於ư 見kiến 而nhi 汝nhữ 不bất 執chấp 。 不bất 執chấp 著trước 。 不bất 執chấp 受thọ 。 如như 不bất 住trụ 著trước 。 捨xả 斷đoạn 歡hoan 喜hỷ 。 歡hoan 迎nghênh 。 縛phược 著trước 。 執chấp 。 執chấp 取thủ 。 住trụ 著trước 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 如như 使sử 為vi 滅diệt 無vô 。 此thử 是thị 。

若nhược 成thành 為vi 中trung 汝nhữ 不bất 執chấp

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

汝nhữ 將tương 成thành 行hành 為vi 寂tịch 靜tĩnh

貪tham 之chi 寂tịch 之chi 故cố 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 瞋sân 之chi 寂tịch 故cố 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 癡si 之chi 寂tịch 故cố 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 忿phẫn 恨hận 乃nãi 至chí (# 三tam 九cửu 頁# 參tham 照chiếu )# 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 行hành 之chi 寂tịch 之chi 故cố 。 寂tịch 止chỉ 之chi 故cố 。 寂tịch 滅diệt 之chi 故cố 。 消tiêu 盡tận 之chi 故cố 。 消tiêu 滅diệt 之chi 故cố 。 離ly 去khứ 之chi 故cố 。 安an 息tức 之chi 故cố 。 成thành 為vi 寂tịch 。 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 寂tịch 滅diệt 。 消tiêu 滅diệt 。 安an 息tức 而nhi 汝nhữ 將tương 成thành 行hành 。 將tương 成thành 行hành 作tác 。 將tương 成thành 動động 作tác 。 將tương 成thành 活hoạt 動động 。 將tương 成thành 護hộ 持trì 。 將tương 成thành 持trì 續tục 。 將tương 成thành 維duy 持trì 。 此thử 是thị 。

汝nhữ 將tương 成thành 行hành 為vi 寂tịch 靜tĩnh

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

固cố 渴khát 前tiền 所sở 之chi 物vật 。 後hậu 何hà 物vật 汝nhữ 亦diệc 無vô 。

若nhược 於ư 中trung 汝nhữ 不bất 執chấp 。 將tương 於ư 汝nhữ 行hành 寂tịch 靜tĩnh 。

五ngũ

婆Bà 羅La 門Môn 。 普phổ 對đối 名danh 與dữ 色sắc 。 於ư 離ly 貪tham 求cầu 者giả 。

為vi 死tử 所sở 左tả 右hữu 。 彼bỉ 無vô 諸chư 漏lậu 事sự 。

(# 一nhất 一nhất 〇# 〇# )#

婆Bà 羅La 門Môn 。 普phổ 對đối 名danh 與dữ 色sắc 。 於ư 離ly 貪tham 求cầu 者giả 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 普phổ 者giả 。 是thị 普phổ 皆giai 。 一nhất 切thiết 之chi 一nhất 切thiết 。 無vô 殘tàn 。 無vô 餘dư 。

名danh

者giả 。 是thị 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 。 色sắc 者giả 。 是thị 四tứ 大đại 種chủng 及cập 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 色sắc 。

貪tham 求cầu

者giả 。 是thị 渴khát 愛ái 。 〔# 即tức 〕# 。 彼bỉ 所sở 有hữu 之chi 貪tham 。 染nhiễm 貪tham 乃nãi 至chí (# 一nhất 三tam 頁# 參tham 照chiếu )# 貪tham 欲dục 。 貪tham 。 不bất 善thiện 根căn 。

婆Bà 羅La 門Môn 。 普phổ 對đối 名danh 與dữ 色sắc 。 為vi 離ly 貪tham 求cầu 者giả 。

是thị 普phổ 對đối 名danh 色sắc 之chi 離ly 貪tham 求cầu 者giả 。 離ly 去khứ 貪tham 求cầu 。 捨xả 貪tham 求cầu 。 [P.196]# 唾thóa 棄khí 貪tham 求cầu 。 脫thoát 貪tham 求cầu 。 捨xả 斷đoạn 貪tham 求cầu 。 捨xả 遣khiển 貪tham 求cầu 者giả 。 此thử 是thị 。

婆Bà 羅La 門Môn 。 普phổ 對đối 名danh 色sắc 離ly 貪tham 求cầu 者giả 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

彼bỉ 無vô 諸chư 漏lậu 事sự

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 漏lậu 者giả 。 是thị 欲dục 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 。 見kiến 漏lậu 。 無vô 明minh 漏lậu 之chi 四tứ 漏lậu 。

彼bỉ

者giả 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 漏lậu 盡tận 者giả 。

無vô 此thử 事sự

者giả 。 是thị 此thử 等đẳng 之chi 諸chư 漏lậu 。 於ư 彼bỉ 為vi 無vô 有hữu 。 不bất 存tồn 。 不bất 存tồn 在tại 。 不bất 能năng 得đắc 。 捨xả 斷đoạn 。 正Chánh 斷Đoạn 。 寂tịch 滅diệt 。 安an 息tức 。 不bất 得đắc 生sanh 起khởi 。 以dĩ 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 此thử 是thị 。

彼bỉ 無vô 諸chư 漏lậu 事sự

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

為vi 死tử 所sở 左tả 右hữu

者giả 。 其kỳ 等đẳng 為vi 諸chư 漏lậu 。 應ưng 為vi 死tử 所sở 左tả 右hữu 。 應ưng 為vi 死tử 神thần 所sở 左tả 右hữu 。 應ưng 為vi 魔ma 黨đảng 所sở 左tả 右hữu 之chi 無vô 有hữu 諸chư 漏lậu 事sự 。 不bất 存tồn 。 不bất 存tồn 在tại 。 不bất 能năng 得đắc 。 捨xả 斷đoạn 。 正Chánh 斷Đoạn 。 寂tịch 滅diệt 。 安an 息tức 。 不bất 得đắc 生sanh 起khởi 。 以dĩ 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 者giả 。 此thử 是thị 。

為vi 死tử 所sở 左tả 右hữu

故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

婆Bà 羅La 門Môn 。 普phổ 對đối 名danh 與dữ 色sắc 。 於ư 離ly 貪tham 求cầu 者giả 。

為vi 死tử 所sở 左tả 右hữu 。 彼bỉ 無vô 諸chư 漏lậu 事sự 。

偈kệ 終chung 否phủ/bĩ 乃nãi 至chí (# 三tam 二nhị 頁# 參tham 照chiếu )#

尊tôn 師sư 。 世Thế 尊Tôn 是thị 我ngã 師sư 。 我ngã 是thị 弟đệ 子tử 。

而nhi 坐tọa 。

闇ám 都đô 乾can/kiền/càn 耳nhĩ 學học 童đồng 所sở 問vấn 之chi 義nghĩa 釋thích 第đệ 十thập 一nhất 〔# 畢tất 〕#