小Tiểu 義Nghĩa 釋Thích
Quyển 0002
悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch
[P.8]# 第đệ 一nhất 。 阿a 耆kỳ 多đa 學học 童đồng 所sở 問vấn 之chi 義nghĩa 釋thích 。
一nhất
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。
由do 何hà 〔# 世thế 間gian 〕# 為vi 被bị 蓋cái 。 由do 何hà 〔# 世thế 間gian 〕# 無vô 光quang 輝huy 。
何hà 成thành 〔# 世thế 間gian 〕# 之chi 染nhiễm 著trước 。 請thỉnh 語ngữ 何hà 成thành 大đại 怖bố 畏úy 。
（# 一nhất 〇# 三tam 二nhị ）#
由do 何hà 世thế 間gian 為vi 被bị 蓋cái
〔# 之chi 句cú 中trung
世thế 間gian
〕# 者giả 。 是thị 地địa 獄ngục 世thế 間gian 。 畜súc 生sanh 世thế 間gian 。 餓ngạ 鬼quỷ 世thế 間gian 。 人nhân 世thế 間gian 。 天thiên 世thế 間gian 。 蘊uẩn 世thế 間gian 。 界giới 世thế 間gian 。 處xử 世thế 間gian 。 此thử 世thế 間gian 。 他tha 世thế 間gian 。 梵Phạm 天Thiên 世thế 間gian 。 含hàm 天thiên 之chi 世thế 間gian 。 此thử 謂vị 世thế 間gian 。 此thử 世thế 間gian 。
由do 何hà 而nhi 被bị 蔽tế 。 被bị 蓋cái 。
被bị 妨phương 障chướng 。 被bị 閉bế 塞tắc 。 被bị 蔽tế 。 被bị 隱ẩn 蔽tế 耶da 。 此thử 是thị 。
由do 何hà 世thế 間gian 為vi 被bị 蓋cái
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
曰viết 。
（# 如như 斯tư ）# 者giả 。 此thử 是thị 句cú 之chi 接tiếp 續tục 。 句cú 之chi 相tướng 合hợp 。 句cú 之chi 圓viên 滿mãn 。 字tự 之chi 合hợp 體thể 。 文văn 之chi 接tiếp 著trước 。 句cú 之chi 次thứ 第đệ 。
尊tôn 者giả
此thử 是thị 敬kính 語ngữ 。 敬kính 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 敬kính 語ngữ 。
阿a 耆kỳ 多đa
是thị 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 名danh 稱xưng 。 施thi 設thiết 。 語ngữ 說thuyết 。 名danh 。 名danh 業nghiệp 。 命mạng 名danh 。 詞từ 。 文văn 。 稱xưng 呼hô 。 此thử 是thị 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
由do 何hà 世thế 間gian 無vô 光quang 輝huy
者giả 。 是thị 由do 何hà 世thế 間gian 無vô 光quang 輝huy 耶da 。 無vô 照chiếu 耀diệu 耶da 。 無vô 明minh 照chiếu 耶da 。 無vô 普phổ 照chiếu 耶da 。 不bất 被bị 認nhận 識thức 耶da 。 不bất 被bị 認nhận 耶da 。 此thử 是thị 。
由do 何hà 世thế 間gian 無vô 光quang 輝huy
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
何hà 成thành 世thế 間gian 之chi 染nhiễm 著trước
者giả 。 何hà 故cố 彼bỉ 世thế 間gian 之chi 染nhiễm 著trước 。 懸huyền 著trước 。 結kết 縛phược 。 隨tùy 染nhiễm 耶da 。 由do 何hà 而nhi 世thế 間gian 為vi 被bị 著trước 。 固cố 著trước 。 染nhiễm 。 雜tạp 染nhiễm 。 塗đồ 著trước 。 混hỗn 合hợp 。 懸huyền 。 懸huyền 著trước 。 礙ngại 著trước 耶da 。 此thử 是thị 。
何hà 成thành 世thế 間gian 之chi 染nhiễm 著trước
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
請thỉnh 語ngữ
者giả 。 為vi 請thỉnh 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。
何hà 成thành 大đại 怖bố 畏úy
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
如như 何hà 成thành 為vi 大đại 佈# 畏úy 。 是thị 如như 何hà 彼bỉ 世thế 間gian 之chi 。
大đại 怖bố 畏úy
惱não 苦khổ 。 衝xung 擊kích 。 災tai 禍họa 。 災tai 厄ách 耶da 。 此thử 是thị 。
請thỉnh 語ngữ 何hà 成thành 大đại 怖bố 畏úy
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。
由do 何hà 世thế 間gian 為vi 被bị 蓋cái 。 由do 何hà 世thế 間gian 無vô 光quang 輝huy 。
何hà 成thành 世thế 間gian 之chi 染nhiễm 著trước 。 請thỉnh 語ngữ 何hà 成thành 大đại 怖bố 畏úy 。
二nhị
世Thế 尊Tôn 宣tuyên 。
阿a 耆kỳ 多đa 。
〔# 世thế 間gian 〕# 被bị 蓋cái 由do 無vô 明minh 。 慳san 悋lận 放phóng 逸dật 世thế 無vô 光quang 。
熱nhiệt 望vọng 〔# 世thế 間gian 〕# 之chi 染nhiễm 著trước 。 我ngã 言ngôn 〔# 世thế 〕# 苦khổ 大đại 怖bố 畏úy 。
（# 一nhất 〇# 三tam 三tam ）#
世thế 為vi 被bị 蓋cái 由do 無vô 明minh
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 無vô 明minh 者giả 。 是thị 對đối 苦khổ 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 苦khổ 之chi 集tập 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 苦khổ 之chi 滅diệt 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 至chí 苦khổ 滅diệt 之chi 道đạo 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 前tiền 際tế 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 後hậu 際tế 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 前tiền 後hậu 際tế 而nhi 無vô 智trí 。 對đối 此thử 緣duyên 性tánh 緣duyên 起khởi 之chi 諸chư 法pháp 而nhi 無vô 智trí 。 所sở 有hữu 如như 斯tư 無vô 智trí 。 不bất 見kiến 。 不bất 現hiện 觀quán 。 不bất 隨tùy 覺giác 。 不bất 正chánh 覺giác 。 不bất 通thông 達đạt 。 不bất 潛tiềm 入nhập 。 不bất 沈trầm 潛tiềm 。 不bất 正chánh 觀quán 。 不bất 觀quán 察sát 。 不bất 現hiện 見kiến 業nghiệp 。 惡ác 慧tuệ 。 愚ngu 。 癡si 。 疑nghi 蒙mông 。 癡si 昧muội 。 無vô 明minh 。 無vô 明minh 流lưu 。 無vô 明minh 軛ách 。 無vô 明minh 隨tùy 眠miên 。 無vô 明minh 纏triền 。 無vô 明minh 網võng 。 癡si 。 不bất 善thiện 根căn 。 此thử 云vân 無vô 明minh 。 世thế 間gian 是thị 地địa 獄ngục 世thế 間gian 。 畜súc 生sanh 世thế 間gian 。 餓ngạ 鬼quỷ 世thế 間gian 。 人nhân 世thế 間gian 。 天thiên 世thế 間gian 。 蘊uẩn 世thế 間gian 。 界giới 世thế 間gian 。 處xử 世thế 間gian 。 此thử 世thế 間gian 。 他tha 世thế 間gian 。 梵Phạm 天Thiên 世thế 間gian 。 含hàm 天thiên 之chi 世thế 間gian 。 此thử 云vân 世thế 間gian 。 由do 此thử 無vô 明minh 之chi 被bị 蔽tế 。 蓋cái 。 妨phương 障chướng 。 閉bế 塞tắc 。 蔽tế 。 隱ẩn 蔽tế 。 此thử 是thị 。
世thế 間gian 被bị 蓋cái 由do 無vô 明minh
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
阿a 耆kỳ 多đa
者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 由do 呼hô 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 名danh 。 世Thế 尊Tôn 者giả 。 此thử 是thị 尊tôn 重trọng 之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 。 又hựu 貪tham 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 瞋sân 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 癡si 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 見kiến 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 棘cức 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 頒ban 法Pháp 寶bảo 。 頒ban 與dữ 。 頒ban 布bố 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 諸chư 有hữu 之chi 終chung 熄# 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 修tu 習tập 身thân 。 修tu 習tập 戒giới 。 修tu 習tập 心tâm （# 定định ）# 。 修tu 習tập 慧tuệ 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 或hoặc 世Thế 尊Tôn 是thị 在tại 阿a 練luyện 若nhã 。 森sâm 林lâm 之chi 邊biên 鄙bỉ 無vô 〔# 人nhân 〕# 聲thanh 。 無vô 〔# 騷# 〕# 音âm 。 無vô 人nhân 人nhân 之chi 景cảnh 象tượng 。 應ưng 隱ẩn 人nhân 而nhi 住trụ 。 [P.11]# 禪thiền 思tư 受thọ 用dụng 適thích 當đương 之chi 臥ngọa 坐tọa 所sở 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 衣y 服phục 。 食thực 物vật 。 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 義nghĩa 味vị 。 法Pháp 味vị 。 解giải 脫thoát 味vị 。 增tăng 上thượng 戒giới 。 增tăng 上thượng 心tâm 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 四tứ 禪thiền 。 四tứ 無vô 量lượng 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 八bát 解giải 脫thoát 。 八bát 勝thắng 處xứ 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 十thập 想tưởng 修tu 習tập 。 十thập 徧biến 定định 。 安an 般ban 念niệm 定định 。 不bất 淨tịnh 定định 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 受thọ 用dụng 。 十Thập 如Như 來Lai 力Lực 。 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 六lục 神thần 通thông 。 六lục 佛Phật 法Pháp 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 此thử 之chi 名danh 非phi 由do 母mẫu 所sở 作tác 。 非phi 由do 父phụ 所sở 作tác 。 非phi 由do 兄huynh 弟đệ 所sở 作tác 。 非phi 由do 姊tỷ 妹muội 所sở 作tác 。 非phi 由do 朋bằng 友hữu 。 同đồng 僚liêu 所sở 作tác 。 非phi 由do 親thân 戚thích 。 緣duyên 者giả 所sở 作tác 。 非phi 由do 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 所sở 作tác 。 非phi 由do 天thiên 神thần 所sở 作tác 。 此thử 世Thế 尊Tôn 之chi 〔# 名danh 〕# 是thị 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 解giải 脫thoát 之chi 後hậu 與dữ 一nhất 切thiết 知tri 智trí 之chi 獲hoạch 得đắc 作tác 證chứng 共cộng 同đồng 之chi 施thi 設thiết 者giả 。
此thử 是thị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 示thị 。 阿a 耆kỳ 多đa 。
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
慳san 悋lận 放phóng 逸dật 世thế 無vô 光quang
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 所sở 謂vị 慳san 悋lận 者giả 。 是thị 住trú 處xứ 慳san 。 〔# 施thí 主chủ 〕# 家gia 慳san 。 稱xưng 讚tán 慳san 。 法pháp 慳san 之chi 五ngũ 慳san 。 所sở 有hữu 如như 斯tư 慳san 。 慳san 悋lận 。 慳san 悋lận 性tánh 。 雜tạp 欲dục 。 悋lận 。 緊khẩn 縮súc 。 心tâm 之chi 堅kiên 執chấp 此thử 言ngôn 為vi 慳san 。 又hựu 蘊uẩn 慳san 亦diệc 是thị 慳san 。 界giới 慳san 是thị 為vi 慳san 。 處xử 慳san 亦diệc 是thị 慳san 。 把bả 持trì 此thử 言ngôn 為vi 慳san 。 放phóng 逸dật 者giả 。 對đối 身thân 惡ác 行hành 。 語ngữ 惡ác 行hành 。 意ý 惡ác 行hành 。 又hựu 對đối 五ngũ 種chủng 欲dục 心tâm 之chi 放phóng 縱túng/tung 。 放phóng 縱túng/tung 之chi 逐trục 行hành 。 又hựu 對đối 諸chư 善thiện 法Pháp 之chi 修tu 習tập 不bất 作tác 恭cung 敬kính 。 不bất 作tác 永vĩnh 續tục 。 不bất 作tác 持trì 續tục 。 萎nuy 縮súc 行hành 。 〔# 行hành 〕# 欲dục 之chi 放phóng 棄khí 。 責trách 任nhậm 之chi 放phóng 棄khí 。 不bất 習tập 行hành 。 不bất 修tu 習tập 。 不bất 多đa 作tác 。 不bất 受thọ 持trì 。 不bất 專chuyên 念niệm 。 是thị 放phóng 逸dật 。 即tức 所sở 有hữu 如như 斯tư 放phóng 逸dật 。 放phóng 慢mạn 。 放phóng 慢mạn 性tánh 。 此thử 謂vị 之chi 放phóng 逸dật 。
慳san 悋lận 放phóng 逸dật 世thế 無vô 光quang
者giả 。 由do 此thử 慳san 由do 此thử 放phóng 逸dật 而nhi 世thế 間gian 無vô 光quang 輝huy 。 不bất 照chiếu 耀diệu 。 不bất 明minh 照chiếu 。 不bất 普phổ 照chiếu 。 不bất 被bị 認nhận 識thức 。 不bất 被bị 認nhận 。 此thử 是thị 。
慳san 悋lận 放phóng 逸dật 世thế 無vô 光quang
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
熱nhiệt 望vọng 成thành 世thế 之chi 染nhiễm 著trước
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 熱nhiệt 望vọng 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 貪tham 。 染nhiễm 貪tham 。 隨tùy 導đạo 。 隨tùy 和hòa 。 喜hỷ 。 喜hỷ 貪tham 。 心tâm 之chi 染nhiễm 貪tham 。 欲dục 求cầu 。 昏hôn 迷mê 。 縛phược 著trước 。 貪tham 求cầu 。 徧biến 貪tham 。 執chấp 著trước 。 污ô 泥nê 。 能năng 動động 。 幻huyễn 。 能năng 生sanh 〔# 輪luân 迴hồi 〕# 。 〔# 苦khổ 〕# 生sanh 因nhân 。 縫phùng 貪tham 。 有hữu 網võng 。 流lưu 貪tham 。 愛ái 著trước 。 線tuyến 綖diên 。 染nhiễm 著trước 。 營doanh 務vụ 。 伴bạn 侶lữ 。 願nguyện 。 導đạo 有hữu 者giả 。 貪tham 林lâm 。 愛ái 林lâm 。 親thân 睦mục 。 愛ái 情tình 。 期kỳ 待đãi 。 結kết 縛phược 。 望vọng 。 望vọng 求cầu 。 望vọng 欲dục 。 色sắc 望vọng 。 聲thanh 望vọng 。 香hương 望vọng 。 [P.13]# 味vị 望vọng 。 觸xúc 望vọng 。 得đắc 望vọng 。 財tài 望vọng 。 子tử 望vọng 。 命mạng 望vọng 。 覓mịch 。 徧biến 覓mịch 。 熱nhiệt 望vọng 。 覓mịch 望vọng 。 覓mịch 貪tham 。 覓mịch 欲dục 。 動động 貪tham 。 動động 轉chuyển 貪tham 。 動động 欲dục 貪tham 。 媚mị 貪tham 。 善thiện 欲dục 性tánh 。 非phi 法pháp 貪tham 。 不bất 等đẳng 貪tham 。 欲dục 求cầu 。 欲dục 望vọng 。 冀ký 求cầu 。 希hy 望vọng 。 求cầu 望vọng 。 欲dục 愛ái 。 有hữu 愛ái 。 無vô 有hữu 愛ái 。 色sắc 愛ái 。 無vô 色sắc 愛ái 。 滅diệt 愛ái 。 色sắc 愛ái 。 聲thanh 愛ái 。 香hương 愛ái 。 味vị 愛ái 。 觸xúc 愛ái 。 法pháp 愛ái 。 暴bạo 流lưu 。 軛ách 。 縛phược 。 取thủ 。 障chướng 。 蓋cái 。 欲dục 。 結kết 縛phược 。 隨tùy 煩phiền 惱não 。 隨tùy 眠miên 。 纏triền 。 蔓mạn 。 種chủng 種chủng 欲dục 。 苦khổ 根căn 。 苦khổ 因nhân 緣duyên 。 苦khổ 生sanh 。 魔ma 罟# 。 魔ma 鈎câu 。 魔ma 境cảnh 。 愛ái 河hà 。 愛ái 網võng 。 愛ái 羈ki 。 愛ái 海hải 。 貪tham 欲dục 。 貪tham 。 不bất 善thiện 根căn 。 此thử 言ngôn 為vi 熱nhiệt 望vọng 。 〔# 熱nhiệt 望vọng 〕# 是thị 世thế 間gian 之chi 。
染nhiễm 著trước
懸huyền 著trước 。 結kết 縛phược 。 隨tùy 染nhiễm 。 由do 此thử 熱nhiệt 望vọng 世thế 間gian 而nhi 被bị 著trước 。 固cố 著trước 。 染nhiễm 。 雜tạp 染nhiễm 。 塗đồ 著trước 。 混hỗn 合hợp 。 懸huyền 。 懸huyền 著trước 。 礙ngại 著trước 。 我ngã 言ngôn 者giả 。 〔# 所sở 謂vị 〕# 。
我ngã 言ngôn 。
我ngã 語ngữ 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。
熱nhiệt 望vọng 成thành 世thế 被bị 染nhiễm 著trước
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
苦khổ 是thị 其kỳ 大đại 布bố 畏úy 〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
苦khổ
者giả 。 是thị 生sanh 苦khổ 。 老lão 苦khổ 。 病bệnh 苦khổ 。 死tử 苦khổ 。 愁sầu 悲bi 苦khổ 。 憂ưu 惱não 苦khổ 。 地địa 獄ngục 之chi 苦khổ 。 畜súc 生sanh 界giới 之chi 苦khổ 。 餓ngạ 鬼quỷ 界giới 之chi 苦khổ 。 人nhân 界giới 之chi 苦khổ 。 入nhập 胎thai 因nhân 之chi 苦khổ 。 在tại 胎thai 因nhân 之chi 苦khổ 。 出xuất 胎thai 因nhân 之chi 苦khổ 。 隨tùy 結kết 於ư 生sanh 者giả 之chi 苦khổ 。 生sanh 者giả 為vi 他tha 所sở 支chi 配phối 之chi 苦khổ 。 使sử 自tự 苦khổ 之chi 苦khổ 。 為vi 他tha 所sở 苦khổ 之chi [P.14]# 苦khổ 。 苦khổ 苦khổ 。 行hành 苦khổ 。 壞hoại 苦khổ 。 眼nhãn 病bệnh 。 耳nhĩ 病bệnh 。 鼻tị 病bệnh 。 舌thiệt 病bệnh 。 身thân 病bệnh 。 頭đầu 病bệnh 。 外ngoại 耳nhĩ 病bệnh 。 口khẩu 腔# 病bệnh 。 齒xỉ 病bệnh 。 咳khái 。 喘suyễn 息tức 。 外ngoại 鼻tị 病bệnh 。 熱nhiệt 病bệnh 。 老lão 。 腹phúc 病bệnh 。 氣khí 絕tuyệt 。 赤xích 痢lỵ 。 腹phúc 痛thống 。 虎hổ 列liệt 剌lạt 。 癲điên 。 癰ung 。 疱pháo 瘡sang 。 肺phế 病bệnh 。 癲điên 癎giản 。 輪luân 癬tiển 。 疥giới 癬tiển 。 風phong 癬tiển 。 抓trảo 傷thương 。 皸# 裂liệt 。 出xuất 血huyết 。 糖đường 尿niệu 病bệnh 。 痔trĩ 疾tật 。 疙# 瘩# 。 潰hội 瘍# 。 膽đảm 汁trấp 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 痰đàm 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 風phong 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 〔# 膽đảm 汁trấp 。 痰đàm 。 風phong 〕# 集tập 合hợp 病bệnh 。 氣khí 候hậu 變biến 化hóa 所sở 生sanh 病bệnh 。 不bất 等đẳng 姿tư 勢thế 所sở 生sanh 病bệnh 。 傷thương 害hại 所sở 生sanh 病bệnh 。 業nghiệp 報báo 所sở 生sanh 病bệnh 。 寒hàn 。 暑thử 。 飢cơ 。 渴khát 。 大đại 便tiện 。 小tiểu 便tiện 。 虻manh 。 蚊văn 。 風phong 。 炎diễm 熱nhiệt 。 與dữ 爬# 行hành 類loại 〔# 蛇xà 類loại 〕# 之chi 接tiếp 觸xúc 所sở 生sanh 苦khổ 。 母mẫu 死tử 之chi 苦khổ 。 父phụ 死tử 之chi 苦khổ 。 兄huynh 弟đệ 死tử 之chi 苦khổ 。 姊tỷ 妹muội 死tử 之chi 苦khổ 。 親thân 子tử 死tử 之chi 苦khổ 。 親thân 女nữ 死tử 之chi 苦khổ 。 失thất 親thân 戚thích 之chi 苦khổ 。 失thất 財tài 富phú 之chi 苦khổ 。 失thất 〔# 健kiện 康khang 〕# 疾tật 病bệnh 之chi 苦khổ 。 失thất 戒giới 之chi 苦khổ 。 失thất 〔# 正chánh 〕# 見kiến 之chi 苦khổ 。 於ư 其kỳ 等đẳng 諸chư 法pháp 有hữu 初sơ 故cố 認nhận 為vi 興hưng 起khởi 。 有hữu 滅diệt 沒một 故cố 認nhận 為vi 滅diệt 。 有hữu 依y 止chỉ 於ư 業nghiệp 。 之chi 異dị 熱nhiệt 〔# 報báo 〕# 。 有hữu 依y 止chỉ 於ư 異dị 熱nhiệt 之chi 業nghiệp 。 有hữu 依y 止chỉ 於ư 名danh 之chi 色sắc 。 有hữu 依y 止chỉ 於ư 色sắc 之chi 名danh 。 〔# 彼bỉ 〕# 從tùng 於ư 生sanh 。 受thọ 老lão 所sở 瀰# 漫mạn 。 病bệnh 所sở 打đả 勝thắng 。 死tử 所sở 攻công 擊kích 。 住trụ 立lập 於ư 苦khổ 中trung 。 無vô 救cứu 護hộ 所sở 。 無vô 避tị 難nạn/nan 所sở 。 無vô 歸quy 依y 所sở 。 不bất 可khả 歸quy 依y 者giả 。 此thử 言ngôn 為vi 苦khổ 。 苦khổ 成thành 為vi 世thế 間gian 之chi 。
大đại 怖bố 畏úy
惱não 苦khổ 。 衝xung 擊kích 。 災tai 禍họa 。 災tai 厄ách 。 此thử 是thị 。
我ngã 言ngôn 其kỳ 苦khổ 大đại 怖bố 畏úy
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。
世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。
阿a 耆kỳ 多đa 。
世thế 間gian 被bị 蓋cái 由do 無vô 明minh 。 慳san 悋lận 放phóng 逸dật 世thế 無vô 光quang 。
熱nhiệt 望vọng 世thế 間gian 之chi 染nhiễm 著trước 。 我ngã 言ngôn 世thế 苦khổ 大đại 怖bố 畏úy 。
三tam
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。
煩phiền 惱não 流lưu 流lưu 一nhất 切thiết 處xứ 。 何hà 以dĩ 其kỳ 等đẳng 流lưu 遮già 障chướng 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 請thỉnh 為vi 語ngữ 。 由do 何hà 流lưu 應ưng 被bị 閉bế 塞tắc 。
（# 一nhất 〇# 三tam 四tứ ）#
煩phiền 惱não 流lưu 流lưu 一nhất 切thiết 處xứ
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
流lưu
者giả 。 是thị 渴khát 愛ái 之chi 流lưu 。 見kiến 之chi 流lưu 。 煩phiền 惱não 之chi 流lưu 。 惡ác 行hành 之chi 流lưu 。 無vô 明minh 之chi 流lưu 。
一nhất 切thiết 處xứ
者giả 。 是thị 一nhất 切thiết 〔# 十thập 二nhị 〕# 處xứ 。
流lưu
者giả 。 是thị 流lưu 。 漏lậu 。 流lưu 漏lậu 。 作tác 用dụng 。 〔# 即tức 〕# 由do 眼nhãn 對đối 色sắc 而nhi 〔# 煩phiền 惱não 流lưu 〕# 。 漏lậu 。 流lưu 漏lậu 。 作tác 用dụng 。 由do 耳nhĩ 對đối 聲thanh 流lưu 。 由do 鼻tị 對đối 香hương 流lưu 。 由do 舌thiệt 對đối 味vị 流lưu 。 由do 身thân 對đối 所sở 觸xúc 流lưu 。 由do 意ý 對đối 法pháp 流lưu 。 漏lậu 。 流lưu 漏lậu 。 作tác 用dụng 。 由do 眼nhãn 色sắc 愛ái 流lưu 。 漏lậu 。 流lưu 漏lậu 。 作tác 用dụng 。 由do 耳nhĩ 聲thanh 愛ái 流lưu 。 漏lậu 。 流lưu 漏lậu 。 作tác 用dụng 。 由do 鼻tị 香hương 愛ái 流lưu 。 由do 舌thiệt 味vị 愛ái 流lưu 。 由do 身thân 觸xúc 愛ái 流lưu 。 由do 意ý 法pháp 愛ái 流lưu 。 漏lậu 。 流lưu 漏lậu 。 作tác 用dụng 。 此thử 是thị 。
煩phiền 惱não 流lưu 流lưu 一nhất 切thiết 處xứ
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
曰viết 。
〔# 如như 斯tư 〕# 者giả 。 是thị 此thử 句cú 之chi 接tiếp 續tục 。 句cú 之chi 相tướng 合hợp 。 句cú 之chi 圓viên 滿mãn 。 字tự 之chi 合hợp 體thể 。 文văn 之chi 接tiếp 著trước 。 句cú 之chi 次thứ 第đệ 。
尊tôn 者giả
此thử 是thị 敬kính 語ngữ 。 敬kính 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 敬kính 語ngữ 。
阿a 耆kỳ 多đa
者giả 。 是thị 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 名danh 。 稱xưng 。 名danh 稱xưng 。 施thi 設thiết 。 言ngôn 說thuyết 。 名danh 。 名danh 業nghiệp 。 命mạng 名danh 。 詞từ 。 文văn 。 稱xưng 呼hô 。 此thử 是thị 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
何hà 以dĩ 其kỳ 等đẳng 流lưu 遮già 障chướng
者giả 。 是thị 如như 何hà 流lưu 之chi 掩yểm 蔽tế 。
遮già 障chướng
防phòng 護hộ 。 守thủ 護hộ 。 護hộ 。 此thử 是thị 。
何hà 以dĩ 其kỳ 等đẳng 流lưu 遮già 障chướng
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 請thỉnh 為vi 語ngữ
者giả 。 是thị 請thỉnh 語ngữ 流lưu 之chi 掩yểm 蔽tế 。 遮già 障chướng 。
防phòng 護hộ
守thủ 護hộ 。 護hộ 。 請thỉnh 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 請thỉnh 為vi 語ngữ
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
由do 何hà 流lưu 應ưng 被bị 閉bế 塞tắc
者giả 。 是thị 由do 如như 何hà 之chi 流lưu 。
被bị 閉bế 塞tắc
被bị 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 耶da 。 此thử 是thị 。
由do 何hà 流lưu 應ưng 被bị 閉bế 塞tắc
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。
煩phiền 惱não 流lưu 流lưu 一nhất 切thiết 處xứ 。 何hà 以dĩ 其kỳ 等đẳng 流lưu 遮già 障chướng 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 請thỉnh 為vi 語ngữ 。 由do 何hà 流lưu 應ưng 被bị 閉bế 塞tắc 。
四tứ
世Thế 尊Tôn 宣tuyên 。
阿a 耆kỳ 多đa 。
世thế 間gian 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 流lưu 。 其kỳ 等đẳng 遮già 障chướng 乃nãi 是thị 念niệm 。
[P.17]# 流lưu 之chi 防phòng 護hộ 我ngã 將tương 語ngữ 。 此thử 等đẳng 由do 慧tuệ 可khả 閉bế 塞tắc 。
（# 一nhất 〇# 三tam 五ngũ ）#
世thế 間gian 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 流lưu
者giả 。 是thị 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 述thuật 說thuyết 。 宣tuyên 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 所sở 說thuyết 明minh 之chi 所sở 有hữu 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 。 所sở 謂vị 渴khát 愛ái 之chi 流lưu 。 見kiến 之chi 流lưu 。 煩phiền 惱não 之chi 流lưu 。 惡ác 行hành 之chi 流lưu 。 無vô 明minh 之chi 流lưu 。
世thế 間gian
者giả 。 是thị 惡ác 趣thú 世thế 間gian 。 人nhân 世thế 間gian 。 天thiên 世thế 間gian 。 蘊uẩn 世thế 間gian 。 界giới 世thế 間gian 。 處xử 世thế 間gian 。 此thử 是thị 。
世thế 間gian 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 流lưu
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
阿a 耆kỳ 多đa
者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 呼hô 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 名danh 。
其kỳ 等đẳng 遮già 障chướng 乃nãi 是thị 念niệm
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
念niệm
者giả 。 是thị 所sở 有hữu 念niệm 。 隨tùy 念niệm 。 現hiện 念niệm 。 念niệm 。 憶ức 念niệm 。 憶ức 持trì 。 沈trầm 潛tiềm 。 不bất 忘vong 失thất 。 念niệm 。 念niệm 根căn 。 念niệm 力lực 。 正chánh 念niệm 。 念niệm 覺giác 支chi 。 一nhất 行hành 道Đạo 〔# 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 〕# 。 此thử 言ngôn 為vi 念niệm 。
遮già 障chướng
者giả 。 是thị 掩yểm 蔽tế 。 遮già 障chướng 。 防phòng 護hộ 。 守thủ 護hộ 。 護hộ 。 此thử 是thị 。
其kỳ 等đẳng 遮già 障chướng 乃nãi 是thị 念niệm
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 我ngã 為vi 語ngữ
者giả 。 是thị 我ngã 將tương 語ngữ 。 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 流lưu 之chi 掩yểm 蔽tế 。 遮già 障chướng 。 防phòng 護hộ 。
守thủ 護hộ
護hộ 。 此thử 是thị 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 我ngã 為vi 語ngữ
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
此thử 等đẳng 由do 慧tuệ 可khả 閉bế 塞tắc
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
慧tuệ
者giả 。 是thị 慧tuệ 知tri 解giải 。 思tư 擇trạch 。 簡giản 擇trạch 。 擇trạch 法pháp 。 觀quán 察sát 。 思tư 察sát 。 省tỉnh 察sát 。 賢hiền 明minh 。 善thiện 巧xảo 。 巧xảo 妙diệu 。 辨biện 別biệt 。 思tư 念niệm 。 普phổ 觀quán 。 廣quảng 〔# 慧tuệ 〕# 。 慧tuệ 導đạo 者giả 。 觀quán （# 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na ）# 。 正chánh 知tri 。 鞭tiên 。 慧tuệ 。 慧tuệ 根căn 。 慧tuệ 力lực 。 慧tuệ 刀đao 。 慧tuệ 殿điện 。 慧tuệ 明minh 。 慧tuệ 光quang 。 慧tuệ 燈đăng 。 慧tuệ 寶bảo 。 不bất 癡si 。 擇trạch 法pháp 。 正chánh 見kiến 。
此thử 等đẳng 由do 慧tuệ 可khả 閉bế 塞tắc
者giả 。 是thị 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 。
閉bế 塞tắc
遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 於ư 。
一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 [P.18]# 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 於ư 。
一nhất 切thiết 行hành 是thị 苦khổ
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 於ư 。
一nhất 切thiết 法pháp 是thị 無vô 我ngã
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 於ư 。
緣duyên 無vô 明minh 而nhi 有hữu 行hành
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 於ư 。
緣duyên 行hành 而nhi 有hữu 識thức
緣duyên 識thức 而nhi 有hữu 名danh 色sắc
緣duyên 名danh 色sắc 而nhi 有hữu 六lục 處xứ
緣duyên 六lục 處xứ 而nhi 有hữu 觸xúc
緣duyên 觸xúc 而nhi 有hữu 受thọ
緣duyên 受thọ 而nhi 有hữu 愛ái
緣duyên 愛ái 而nhi 有hữu 取thủ
緣duyên 取thủ 而nhi 有hữu 有hữu
緣duyên 有hữu 而nhi 有hữu 生sanh
緣duyên 生sanh 而nhi 有hữu 老lão 死tử
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 於ư 。
無vô 明minh 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 行hành 之chi 滅diệt
行hành 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 識thức 之chi 滅diệt
識thức 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 名danh 色sắc 之chi 滅diệt
名danh 色sắc 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 六lục 處xứ 之chi 滅diệt
六lục 處xứ 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 觸xúc 之chi 滅diệt
觸xúc 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 受thọ 之chi 滅diệt
受thọ 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 愛ái 之chi 滅diệt
愛ái 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 取thủ 之chi 滅diệt
取thủ 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 有hữu 之chi 滅diệt
有hữu 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 生sanh 之chi 滅diệt
生sanh 之chi 滅diệt 故cố 而nhi 有hữu 老lão 死tử 滅diệt
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。
此thử 是thị 苦khổ
此thử 是thị 苦khổ 之chi 集tập
此thử 是thị 苦khổ 之chi 滅diệt
此thử 是thị 至chí 苦khổ 滅diệt 道đạo
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。
此thử 是thị 漏lậu
此thử 是thị 漏lậu 之chi 集tập
此thử 是thị 漏lậu 之chi 滅diệt
至chí 此thử 漏lậu 滅diệt 道đạo
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。
此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 應ưng 知tri 通thông
此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 應ưng 徧biến 知tri
此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 應ưng 捨xả 斷đoạn
此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 應ưng 修tu 習tập
此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 應ưng 作tác 證chứng
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 六lục 觸xúc 處xứ 之chi 集tập 。 滅diệt 沒một 。 樂nhạo/nhạc/lạc 味vị 。 過quá 患hoạn 與dữ 出xuất 離ly 之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 之chi 集tập 。 滅diệt 沒một 。 樂nhạo/nhạc/lạc 味vị 。 過quá 患hoạn 與dữ 出xuất 離ly 之chi 知tri 見kiến 者giả 。 四tứ 大đại 種chủng 之chi 集tập 。 滅diệt 沒một 。 樂nhạo/nhạc/lạc 味vị 。 過quá 患hoạn 與dữ 出xuất 離ly 之chi 知tri 見kiến 者giả 。
所sở 有hữu 集tập 之chi [P.20]# 法pháp 一nhất 切thiết 是thị 此thử 滅diệt 法pháp
之chi 知tri 見kiến 者giả 。 由do 慧tuệ 而nhi 此thử 等đẳng 之chi 流lưu 可khả 閉bế 塞tắc 。 遮già 斷đoạn 。 不bất 流lưu 。 不bất 漏lậu 。 不bất 流lưu 漏lậu 。 不bất 作tác 用dụng 。 此thử 是thị 。
此thử 等đẳng 由do 慧tuệ 可khả 閉bế 塞tắc
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 說thuyết 。
世Thế 尊Tôn 宣tuyên 曰viết 。
阿a 耆kỳ 多đa 。
世thế 間gian 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 流lưu 。 其kỳ 等đẳng 遮già 障chướng 乃nãi 是thị 念niệm 。
流lưu 之chi 防phòng 護hộ 我ngã 將tương 語ngữ 。 此thử 等đẳng 由do 慧tuệ 可khả 閉bế 塞tắc 。
五ngũ
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。
慧tuệ 與dữ 念niệm 為vi 我ngã 所sở 尊tôn 。 〔# 與dữ 此thử 同đồng 倫luân 〕# 名danh 與dữ 色sắc 。
如như 何hà 情tình 況huống 歸quy 湮nhân 滅diệt 。 彼bỉ 為vi 我ngã 問vấn 請thỉnh 為vi 語ngữ 。
（# 一nhất 〇# 三tam 六lục ）#
慧tuệ 與dữ 念niệm
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
慧tuệ
者giả 。 是thị 所sở 有hữu 慧tuệ 。 知tri 解giải 。 思tư 擇trạch 。 簡giản 擇trạch 。 擇trạch 法pháp 。 觀quán 察sát 。 思tư 察sát 。 省tỉnh 察sát 。 賢hiền 明minh 。 善thiện 巧xảo 。 巧xảo 妙diệu 。 辨biện 別biệt 。 思tư 念niệm 。 普phổ 觀quán 。 廣quảng 〔# 慧tuệ 〕# 。 慧tuệ 。 導đạo 者giả 。 觀quán 。 正chánh 知tri 。 鞭tiên 。 慧tuệ 。 慧tuệ 根căn 。 慧tuệ 力lực 。 慧tuệ 刀đao 。 慧tuệ 殿điện 。 慧tuệ 明minh 。 慧tuệ 光quang 。 慧tuệ 燈đăng 。 慧tuệ 寶bảo 。 不bất 癡si 。 擇trạch 法pháp 。 正chánh 見kiến 。
念niệm
者giả 。 是thị 所sở 有hữu 念niệm 。 隨tùy 念niệm 乃nãi 至chí （# 一nhất 八bát 頁# 參tham 照chiếu ）# 是thị 正chánh 念niệm 。 此thử 是thị 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。 慧tuệ 與dữ 念niệm 。
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
我ngã 尊tôn 。 名danh 與dữ 色sắc 。
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 名danh 者giả 。 是thị 受thọ 想tưởng 。 行hành 識thức 之chi 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 。
色sắc
者giả 。 是thị 地địa 。 水thủy 。 火hỏa 。 風phong 之chi 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 色sắc 。
我ngã 尊tôn
者giả 。 此thử 是thị 敬kính 語ngữ 。 敬kính 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 敬kính 語ngữ 。 此thử 是thị 。
我ngã 尊tôn 。 名danh 與dữ 色sắc 。
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
彼bỉ 為vi 我ngã 問vấn 請thỉnh 為vi 語ngữ
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
彼bỉ 於ư 我ngã
者giả 。 是thị 我ngã 問vấn 。 我ngã 乞khất 。 我ngã 求cầu 。 我ngã 信tín 樂nhạo 之chi 。
請thỉnh 為vi 語ngữ
者giả 。 是thị 請thỉnh 語ngữ 。 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。
彼bỉ 為vi 我ngã 問vấn 請thỉnh 為vi 語ngữ
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
如như 何hà 情tình 況huống 歸quy 湮nhân 滅diệt
此thử 是thị 何hà 情tình 況huống 而nhi 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 耶da 。 此thử 是thị 。
如như 何hà 情tình 況huống 歸quy 湮nhân 滅diệt
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
尊tôn 者giả 阿a 耆kỳ 多đa 曰viết 。
慧tuệ 與dữ 念niệm 為vi 我ngã 所sở 尊tôn 。 〔# 與dữ 此thử 同đồng 倫luân 〕# 名danh 與dữ 色sắc 。
如như 何hà 情tình 況huống 歸quy 湮nhân 滅diệt 。 彼bỉ 為vi 我ngã 問vấn 請thỉnh 為vi 語ngữ 。
〔# 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 。
〕# 阿a 耆kỳ 多đa 。
六lục
汝nhữ 斯tư 所sở 質chất 問vấn 。 我ngã 將tương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。
名danh 與dữ 色sắc 無vô 餘dư 。 為vi 湮nhân 滅diệt 之chi 時thời 。
由do 於ư 識thức 之chi 滅diệt 。 此thử 處xứ 〔# 慧tuệ 。 念niệm 。 名danh 色sắc 〕# 滅diệt （# 一nhất 〇# 三tam 七thất ）# 。
汝nhữ 斯tư 所sở 質chất 問vấn
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 如như 斯tư 所sở 質chất 問vấn 是thị 慧tuệ 。 念niệm 。 名danh 色sắc 。 質chất 問vấn 。 是thị 問vấn 。 乞khất 。 求cầu 。 信tín 樂nhạo 。
[P.22]# 阿a 耆kỳ 多đa 。
我ngã 將tương 為vì 汝nhữ 說thuyết
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
阿a 耆kỳ 多đa
者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 呼hô 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 名danh 。
我ngã 將tương 說thuyết
者giả 。 是thị 其kỳ 我ngã 將tương 說thuyết 。 言ngôn 。 示thị 。 將tương 施thi 設thiết 。 將tương 確xác 立lập 。 將tương 開khai 顯hiển 。 將tương 分phân 別biệt 。 將tương 顯hiển 示thị 。 將tương 說thuyết 明minh 慧tuệ 。 念niệm 。 名danh 色sắc 。 此thử 是thị 阿a 耆kỳ 多đa 。
我ngã 將tương 為vì 汝nhữ 說thuyết
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
名danh 與dữ 色sắc 無vô 餘dư 。 為vi 湮nhân 滅diệt 之chi 時thời 。
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
名danh
是thị 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 。 色sắc 者giả 是thị 四tứ 大đại 種chủng 及cập 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 之chi 色sắc 。
無vô 殘tàn
者giả 。 是thị 普phổ 徧biến 。 一nhất 切thiết 之chi 一nhất 切thiết 。 無vô 殘tàn 是thị 無vô 餘dư 〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 無vô 殘tàn 者giả 。 此thử 是thị 徧biến 取thủ 之chi 語ngữ 。 湮nhân 滅diệt 者giả 。 是thị 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 。 此thử 是thị 。
名danh 與dữ 色sắc 無vô 殘tàn 。 為vi 湮nhân 滅diệt 之chi 時thời 。
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
由do 於ư 識thức 之chi 滅diệt 。 此thử 處xứ 〔# 慧tuệ 。 念niệm 。 名danh 色sắc 〕# 滅diệt 。
依y 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 智trí 行hành 作tác 識thức 之chi 滅diệt 。 而nhi 除trừ 七thất 有hữu 可khả 生sanh 起khởi 無vô 始thỉ 輪luân 迴hồi 。 之chi 所sở 有hữu 名danh 與dữ 色sắc 。 一nhất 切thiết 於ư 此thử 時thời 湮nhân 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 。 依y 斯Tư 陀Đà 含Hàm 道Đạo 。 智trí 行hành 作tác 識thức 之chi 滅diệt 。 而nhi 除trừ 二nhị 有hữu 可khả 生sanh 起khởi 五ngũ 有hữu 之chi 所sở 有hữu 名danh 與dữ 色sắc 。 一nhất 切thiết 於ư 此thử 時thời 湮nhân 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 。 依y 阿A 那Na 含Hàm 道Đạo 。 智trí 行hành 作tác 識thức 之chi 滅diệt 。 而nhi 除trừ 一nhất 有hữu 可khả 生sanh 起khởi 欲dục 有hữu 之chi 所sở 有hữu 名danh 與dữ 色sắc 。 一nhất 切thiết 於ư 此thử 。 之chi 時thời 湮nhân 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 。 依y 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 智trí 行hành 作tác 識thức 之chi 滅diệt 。 可khả 生sanh 起khởi 所sở 有hữu 名danh 與dữ 色sắc 。 一nhất 切thiết 於ư 此thử 。 之chi 時thời 湮nhân 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 。 於ư 無vô 餘dư 般bát 涅Niết 槃Bàn 界giới 般bát 涅Niết 槃Bàn 阿A 羅La 漢Hán 前tiền 。 識thức 之chi 滅diệt 而nhi 慧tuệ 。 念niệm 。 名danh 。 識thức 於ư 此thử 之chi 時thời 湮nhân 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 。 滅diệt 沒một 。 安an 息tức 。 此thử 是thị 。
由do 於ư 識thức 之chi 滅diệt 。 此thử 處xứ 此thử 湮nhân 滅diệt 。
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。
〔# 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 。
〕#
阿a 耆kỳ 多đa 。
汝nhữ 斯tư 所sở 質chất 問vấn 。 我ngã 將tương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。
名danh 與dữ 色sắc 無vô 殘tàn 。 為vi 湮nhân 滅diệt 之chi 時thời 。
由do 於ư 識thức 之chi 滅diệt 。 此thử 處xứ 此thử 湮nhân 滅diệt 。
七thất
所sở 有hữu 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả （# 阿A 羅La 漢Hán ）# 。 及cập 茲tư 一nhất 般ban 之chi 有hữu 學học 。
彼bỉ 等đẳng 行hành 動động （# 行hành 道Đạo ）# 。 問vấn 我ngã 尊tôn 智trí 者giả （# 佛Phật ）# 請thỉnh 語ngứ 我ngã （# 一nhất 〇# 三tam 八bát ）# 。
所sở 有hữu 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 漏lậu 盡tận 者giả 。 何hà 故cố 阿A 羅La 漢Hán 。 漏lậu 盡tận 者giả 謂vị 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả 耶da 。 彼bỉ 等đẳng 察sát 悟ngộ 法pháp 。 知tri 法pháp 。 考khảo 量lượng 法pháp 。 度độ 知tri 法pháp 。 辨biện 知tri 法pháp 。 辨biện 別biệt 法pháp 。 〔# 即tức 〕# 。
一nhất 切thiết 行hành 是thị 無vô 常thường
以dĩ 察sát 悟ngộ 法pháp 。 知tri 法pháp 。 考khảo 量lượng 法pháp 。 度độ 知tri 法pháp 。 辨biện 知tri 法pháp 。 辨biện 別biệt 法pháp 。
一nhất 切thiết 行hành 是thị 苦khổ
以dĩ 察sát 悟ngộ 法pháp 乃nãi 至chí
一nhất 切thiết 法pháp 是thị 無vô 我ngã
以dĩ 察sát 悟ngộ 法pháp 。
緣duyên 無vô 明minh 而nhi 有hữu 行hành
以dĩ 察sát 悟ngộ 法pháp 乃nãi 至chí （# 一nhất 九cửu 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu ）#
所sở 有hữu 集tập 之chi 法pháp 皆giai 是thị 滅diệt 法pháp
以dĩ 察sát 悟ngộ 法pháp 。 知tri 法pháp 。 考khảo 量lượng 法pháp 。 度độ 知tri [P.24]# 法pháp 。 辨biện 知tri 法pháp 。 或hoặc 又hựu 在tại 彼bỉ 等đẳng 〔# 阿A 羅La 漢Hán 〕# 已dĩ 察sát 悟ngộ 蘊uẩn 。 察sát 悟ngộ 界giới 。 察sát 悟ngộ 處xứ 。 察sát 悟ngộ 趣thú 。 察sát 悟ngộ 生sanh 起khởi 。 察sát 悟ngộ 結kết 生sanh 。 察sát 悟ngộ 有hữu 。 察sát 悟ngộ 輪luân 迴hồi 。 察sát 悟ngộ 輪luân 轉chuyển 。 或hoặc 又hựu 彼bỉ 等đẳng 在tại 蘊uẩn 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 界giới 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 處xứ 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 趣thú 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 生sanh 起khởi 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 結kết 生sanh 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 有hữu 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 輪luân 迴hồi 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 輪luân 轉chuyển 之chi 終chung 邊biên 。 在tại 最tối 後hậu 有hữu 。 在tại 最tối 後hậu 之chi 身thân 體thể 。 在tại 最tối 後hậu 之chi 持trì 身thân 者giả 。 是thị 為vi 阿A 羅La 漢Hán 。
此thử 為vi 彼bỉ 等đẳng 最tối 後hậu 身thân 。 此thử 為vi 最tối 終chung 之chi 身thân 體thể 。
最tối 後hậu 之chi 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 彼bỉ 等đẳng 無vô 有hữu 再tái 有hữu 事sự 。
謂vị 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 漏lậu 盡tận 者giả 是thị 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả 。 此thử 是thị 。
所sở 有hữu 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả 。
及cập 茲tư 一nhất 般ban 之chi 有hữu 學học
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
有hữu 學học
者giả 。 何hà 故cố 言ngôn 為vi 有hữu 學học 耶da 。 為vi 學học 故cố 是thị 有hữu 學học 。 學học 何hà 耶da 。 （# 一nhất ）# 亦diệc 學học 增tăng 上thượng 戒giới 。 （# 二nhị ）# 亦diệc 學học 增tăng 上thượng 心tâm 。 （# 三tam ）# 亦diệc 學học 增tăng 上thượng 慧tuệ 。
（# 一nhất ）# 增tăng 上thượng 戒giới 學học 者giả 云vân 何hà 。 茲tư 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 具cụ 戒giới 。 防phòng 護hộ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 而nhi 住trụ 。 具cụ 足túc 正chánh 行hạnh 與dữ 行hành 處xứ 。 於ư 微vi 細tế 之chi 罪tội 亦diệc 生sanh 怖bố 畏úy 。 受thọ 持trì 學học 諸chư 學học 處xứ 〔# 戒giới 〕# 。 小tiểu 戒giới 蘊uẩn 。 大đại 戒giới 蘊uẩn 。 戒giới 。 住trụ 立lập 。 初sơ 行hành 。 自tự 制chế 。 律luật 儀nghi 。 諸chư 善thiện 法Pháp 得đắc 達đạt 之chi 首thủ 先tiên 。 最tối 先tiên 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。
[P.25]# （# 二nhị ）# 增tăng 上thượng 心tâm 學học 者giả 云vân 何hà 。 茲tư 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 離ly 諸chư 欲dục 。 離ly 諸chư 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 尋tầm 。 有hữu 伺tứ 。 由do 離ly 生sanh 喜hỷ 。 樂nhạc 具cụ 足túc 初sơ 禪thiền 而nhi 住trụ 。 於ư 尋tầm 伺tứ 止chỉ 息tức 之chi 故cố 。 為vi 內nội 之chi 淨tịnh 。 為vi 心tâm 之chi 專chuyên 一nhất 。 無vô 尋tầm 。 無vô 伺tứ 。 由do 定định 生sanh 喜hỷ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 有hữu 具cụ 足túc 第đệ 二nhị 禪thiền 而nhi 住trụ 。 於ư 喜hỷ 之chi 捨xả 離ly 故cố 。 住trụ 於ư 有hữu 捨xả 。 有hữu 念niệm 有hữu 正chánh 知tri 而nhi 以dĩ 身thân 受thọ 樂lạc 。 說thuyết 彼bỉ 諸chư 聖Thánh 者giả 。
有hữu 捨xả 有hữu 念niệm 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ
具cụ 足túc 第đệ 三tam 禪thiền 而nhi 住trụ 。 捨xả 斷đoạn 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 捨xả 斷đoạn 苦khổ 故cố 。 滅diệt 沒một 喜hỷ 。 憂ưu 故cố 。 成thành 為vi 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 由do 捨xả 念niệm 之chi 清thanh 淨tịnh 具cụ 足túc 。 第đệ 四tứ 禪thiền 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。
（# 三tam ）# 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 者giả 云vân 何hà 。 茲tư 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 具cụ 慧tuệ 。 是thị 聖thánh 。 為vi 決quyết 擇trạch 。 至chí 正chánh 苦khổ 之chi 盡tận 滅diệt 。 具cụ 備bị 有hữu 關quan 於ư 生sanh 滅diệt 之chi 慧tuệ 。 彼bỉ 如như 實thật 知tri 。 解giải 此thử 是thị 苦khổ 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 苦khổ 之chi 集tập 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 苦khổ 之chi 滅diệt 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 至chí 此thử 苦khổ 滅diệt 之chi 道đạo 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 漏lậu 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 漏lậu 之chi 集tập 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 漏lậu 之chi 滅diệt 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 至chí 漏lậu 滅diệt 之chi 道đạo 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。
〔# 彼bỉ 等đẳng 有hữu 學học 〕# 學học 顧cố 念niệm 此thử 等đẳng 三tam 學học 。 知tri 而nhi 學học 。 見kiến 而nhi 學học 。 觀quán 察sát 而nhi 學học 。 於ư 心tâm 決quyết 意ý 而nhi 學học 。 以dĩ 信tín 信tín 解giải 而nhi 學học 。 勉miễn 勵lệ 競cạnh 進tiến 而nhi 學học 。 使sử 現hiện 起khởi 念niệm 而nhi 學học 。 等đẳng 持trì 心tâm 而nhi 學học 。 以dĩ 慧tuệ 知tri 解giải 而nhi 學học 。 知tri 通thông 應ưng 知tri 通thông 而nhi 學học 。 徧biến 知tri 應ưng 徧biến 知tri 而nhi 學học 。 捨xả 斷đoạn 應ưng 捨xả 斷đoạn 而nhi 學học 。 修tu 習tập 應ưng 修tu 習tập 而nhi 學học 。 作tác 證chứng 應ưng 作tác 證chứng 而nhi 學học 。 行hành 。 修tu 行hành 。 正chánh 行hạnh 。 正chánh 持trì 而nhi 行hành 。 由do 此thử 而nhi 言ngôn 為vi 有hữu 學học 。
一nhất 般ban
者giả 。 是thị 多đa 此thử 等đẳng 之chi 有hữu 學học 。 〔# 即tức 〕# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 與dữ 〔# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 〕# 向hướng 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 與dữ 〔# 斯Tư 陀Đà 含Hàm 〕# 向hướng 。 阿A 那Na 含Hàm 與dữ 〔# 阿A 那Na 含Hàm 〕# 向hướng 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 與dữ 〔# 阿A 羅La 漢Hán 〕# 向hướng 。 所sở 謂vị 。
茲tư
者giả 。 是thị 於ư 此thử 佛Phật 教giáo 之chi 見kiến 。 於ư 此thử 之chi 忍nhẫn 〔# 智trí 〕# 。 於ư 此thử 之chi 意ý 欲dục 。 於ư 此thử 之chi 持trì 說thuyết 。 於ư 此thử 之chi 法pháp 。 於ư 此thử 之chi 律luật 。 於ư 此thử 之chi 法pháp 與dữ 律luật 。 於ư 此thử 之chi 宣tuyên 說thuyết 。 於ư 此thử 之chi 梵Phạm 行hạnh 。 於ư 此thử 之chi 師sư 教giáo 。 於ư 此thử 之chi 身thân 體thể 。 於ư 此thử 之chi 人nhân 界giới 。 此thử 是thị 。
及cập 茲tư 一nhất 般ban 之chi 有hữu 學học
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
彼bỉ 等đẳng 行hành 動động 〔# 行hành 道Đạo 〕# 。 問vấn 我ngã 尊tôn 智trí 者giả 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。
者giả 。 是thị 尊tôn 師sư 。
智trí 者giả
賢hiền 者giả 。 覺giác 慧tuệ 者giả 。 知tri 者giả 。 辨biện 知tri 者giả 。 有hữu 慧tuệ 者giả 。 請thỉnh 語ngữ 。
彼bỉ 等đẳng
法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả 及cập 有hữu 學học 之chi
行hành 動động
所sở 作tác 。 行hành 為vi 。 所sở 行hành 。 行hành 處xứ 。 住trụ 。 行hành 道Đạo 。
問vấn
者giả 所sở 問vấn 。 質chất 問vấn 。 被bị 乞khất 。 被bị 求cầu 。 信tín 樂nhạo 。
請thỉnh 語ngữ
者giả 。 是thị 請thỉnh 語ngữ 。 言ngôn 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。
我ngã 尊tôn
者giả 。 此thử 是thị 敬kính 語ngữ 。 敬kính 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 重trọng 語ngữ 。 尊tôn 敬kính 語ngữ 。 此thử 是thị 。
彼bỉ 等đẳng 行hành 動động 〔# 行hành 道Đạo 〕# 。 問vấn 我ngã 尊tôn 智trí 者giả 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 之chi 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。
所sở 有hữu 法pháp 之chi 察sát 悟ngộ 者giả 。 及cập 茲tư 一nhất 般ban 之chi 有hữu 學học 。
彼bỉ 等đẳng 行hành 動động 〔# 行hành 道Đạo 〕# 。 問vấn 我ngã 尊tôn 智trí 者giả 請thỉnh 語ngứ 我ngã 。
八bát
諸chư 欲dục 不bất 可khả 為vi 貪tham 求cầu 。 意ý 之chi 混hỗn 濁trược 不bất 可khả 有hữu 。
善thiện 巧xảo 而nhi 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 比Bỉ 丘Khâu 有hữu 念niệm 應ưng 普phổ 行hành 。
（# 一nhất 〇# 三tam 九cửu ）#
諸chư 欲dục 不bất 可khả 為vi 貪tham 求cầu
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 欲dục 者giả 。 概khái 言ngôn 之chi 。 是thị （# 一nhất ）# 事sự 欲dục 與dữ （# 二nhị ）# 煩phiền 惱não 欲dục 之chi 二nhị 欲dục 。
[P.27]# （# 一nhất ）# 事sự 欲dục 〔# 欲dục 之chi 對đối 象tượng 物vật 〕# 者giả 云vân 何hà 。 適thích 意ý 之chi 色sắc 。 適thích 意ý 之chi 聲thanh 。 適thích 意ý 之chi 香hương 。 適thích 意ý 之chi 味vị 。 適thích 意ý 之chi 觸xúc 。 敷phu 物vật 。 著trước 物vật 。 奴nô 婢tỳ 。 奴nô 僕bộc 。 山sơn 羊dương 。 羊dương 。 鷄kê 。 豚đồn 。 象tượng 。 牛ngưu 。 馬mã 。 牝tẫn 馬mã 。 田điền 園viên 。 宅trạch 地địa 。 金kim 〔# 銀ngân 〕# 。 貨hóa 幣tệ 。 村thôn 。 街nhai 。 王vương 市thị 。 國quốc 土độ 。 地địa 方phương 。 〔# 四tứ 兵binh 之chi 〕# 營doanh 舍xá 。 倉thương 庫khố 及cập 所sở 有hữu 染nhiễm 愛ái 事sự 物vật 是thị 事sự 欲dục （# 欲dục 之chi 對đối 象tượng ）# 。 又hựu 有hữu 過quá 去khứ 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 未vị 來lai 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 現hiện 在tại 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 內nội 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 外ngoại 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 內nội 外ngoại 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 劣liệt 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 中trung 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 勝thắng 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 惡ác 趣thú 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 人nhân 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 天thiên 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 現hiện 起khởi 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 化hóa 作tác 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 由do 他tha 而nhi 所sở 化hóa 作tác 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 有hữu 徧biến 取thủ 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 不bất 徧biến 取thủ 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 我ngã 執chấp 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 我ngã 所sở 不bất 執chấp 之chi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 欲dục 界giới 之chi 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 無vô 色sắc 界giới 之chi 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亦diệc 為vi 渴khát 愛ái 之chi 據cứ 所sở 。 渴khát 愛ái 之chi 所sở 緣duyên 而nhi 由do 欲dục 愛ái 之chi 義nghĩa 。 由do 染nhiễm 著trước 之chi 義nghĩa 。 由do 使sử 起khởi 憍kiêu 之chi 義nghĩa 而nhi 為vi 〔# 事sự 〕# 欲dục 。 此thử 等đẳng 言ngôn 為vi 事sự 欲dục 。
（# 二nhị ）# 煩phiền 惱não 欲dục 者giả 云vân 何hà 。 欲dục 是thị 〔# 煩phiền 惱não 〕# 欲dục 。 貪tham 是thị 〔# 煩phiền 惱não 〕# 欲dục 。 欲dục 貪tham 是thị 〔# 煩phiền 惱não 〕# 欲dục 。 思tư 惟duy 是thị 〔# 煩phiền 惱não 〕# 欲dục 。 貪tham 是thị 〔# 煩phiền 惱não 〕# 欲dục 。 思tư 惟duy 貪tham 是thị 〔# 煩phiền 惱não 〕# 欲dục 。 彼bỉ 對đối 〔# 五ngũ 種chủng 〕# 欲dục 是thị 欲dục 欲dục 。 欲dục 貪tham 。 欲dục 喜hỷ 。 欲dục 愛ái 。 欲dục 愛ái 情tình 。 欲dục 熱nhiệt 惱não 。 欲dục 昏hôn 迷mê 。 欲dục 縛phược 著trước 。 欲dục 暴bạo 流lưu 。 欲dục 軛ách 。 欲dục 取thủ 。 欲dục 貪tham 蓋cái 。
欲dục 。 我ngã 見kiến 汝nhữ 之chi 根căn 本bổn 。 欲dục 。 汝nhữ 由do 思tư 惟duy 而nhi 生sanh 。
欲dục 。 我ngã 不bất 思tư 惟duy 於ư 汝nhữ 。 如như 是thị 汝nhữ 將tương 成thành 無vô 有hữu 。
[P.28]# 此thử 等đẳng 謂vị 煩phiền 惱não 欲dục
貪tham 求cầu 是thị 渴khát 愛ái 。 即tức 所sở 有hữu 貪tham 。 染nhiễm 貪tham 乃nãi 至chí （# 一nhất 四tứ 頁# 參tham 照chiếu ）# 貪tham 欲dục 。 貪tham 。 成thành 為vi 不bất 善thiện 根căn 。
諸chư 欲dục 不bất 可khả 為vi 貪tham 求cầu
者giả 。 是thị 不bất 可khả 貪tham 求cầu 事sự 欲dục 。 煩phiền 惱não 欲dục 。 不bất 可khả 障chướng 礙ngại 於ư 〔# 彼bỉ 等đẳng 〕# 。 離ly 貪tham 求cầu 。 捨xả 貪tham 求cầu 。 唾thóa 棄khí 貪tham 求cầu 。 脫thoát 貪tham 求cầu 。 捨xả 遣khiển 貪tham 求cầu 。 離ly 貪tham 。 捨xả 貪tham 。 脫thoát 貪tham 。 捨xả 遣khiển 貪tham 。 不bất 愛ái 。 寂tịch 滅diệt 。 清thanh 涼lương 。 受thọ 樂lạc 。 自tự 為vi 梵Phạm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。
諸chư 欲dục 不bất 可khả 為vi 貪tham 求cầu
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
意ý 之chi 混hỗn 濁trược 不bất 可khả 有hữu
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。
意ý
者giả 。 是thị 心tâm 意ý 。 意ý 所sở 。 心tâm 臟tạng 。 淨tịnh 白bạch 〔# 心tâm 〕# 。 意ý 。 意ý 處xứ 。 意ý 根căn 。 識thức 。 識thức 蘊uẩn 。 隨tùy 順thuận 〔# 觸xúc 等đẳng 法pháp 〕# 之chi 意ý 識thức 界giới 。 由do 身thân 惡ác 行hành 而nhi 心tâm 混hỗn 濁trược 。 動động 轉chuyển 。 搖dao 。 衝xung 突đột 。 動động 搖dao 。 動động 亂loạn 而nhi 不bất 寂tịch 滅diệt 。 由do 於ư 語ngữ 惡ác 行hành 。 意ý 惡ác 行hành 。 貪tham 。 瞋sân 。 癡si 。 忿phẫn 。 恨hận 。 覆phú 。 惱não 。 嫉tật 。 慳san 。 諂siểm 。 誑cuống 。 強cường/cưỡng 情tình 。 激kích 情tình 。 慢mạn 。 過quá 慢mạn 。 憍kiêu 。 放phóng 逸dật 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 惡ác 行hành 。 一nhất 切thiết 不bất 安an 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 惱não 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 苦khổ 。 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 行hành 。 而nhi 心tâm 混hỗn 濁trược 。 動động 轉chuyển 。 搖dao 。 衝xung 突đột 。 動động 搖dao 。 動động 亂loạn 而nhi 不bất 寂tịch 滅diệt 。
意ý 之chi 混hỗn 濁trược 不bất 可khả 有hữu
者giả 。 是thị 由do 心tâm 而nhi 不bất 混hỗn 濁trược 。 不bất 動động 轉chuyển 。 不bất 搖dao 。 不bất 衝xung 突đột 。 不bất [P.29]# 動động 搖dao 。 不bất 動động 亂loạn 。 應ưng 為vi 寂tịch 滅diệt 。 捨xả 混hỗn 濁trược 諸chư 煩phiền 惱não 。 捨xả 斷đoạn 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 使sử 之chi 滅diệt 無vô 。 遠viễn 離ly 諸chư 煩phiền 惱não 之chi 混hỗn 濁trược 。 離ly 。 捨xả 離ly 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 寂tịch 滅diệt 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。
意ý 之chi 混hỗn 濁trược 不bất 可khả 有hữu
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
善thiện 巧xảo 而nhi 為vi 一nhất 切thiết 法pháp
者giả 。 是thị 〔# 知tri 〕# 。
一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường
而nhi 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 〔# 知tri 〕# 。
一nhất 切thiết 行hành 是thị 苦khổ
而nhi 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 〔# 知tri 〕# 。
一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。
而nhi 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 〔# 知tri 〕# 。
緣duyên 無vô 明minh 而nhi 有hữu 行hành
而nhi 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 乃nãi 至chí （# 一nhất 九cửu 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu ）# 〔# 知tri 〕#
所sở 有hữu 集tập 之chi 法pháp 皆giai 是thị 滅diệt 法pháp
而nhi 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 如như 斯tư 是thị 。
善thiện 巧xảo 而nhi 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
或hoặc 又hựu 〔# 知tri 〕#
無vô 常thường
而nhi 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 〔# 知tri 〕# 。
是thị 苦khổ 。 病bệnh 。 癰ung 。 箭tiễn 。 痛thống 。 惱não 。 敵địch 。 毀hủy 。 疾tật 。 禍họa 。 不bất 快khoái 。 怖bố 畏úy 。 災tai 患hoạn 。 動động 。 壞hoại 。 不bất 恆hằng 。 無vô 救cứu 護hộ 所sở 。 無vô 避tị 難nạn/nan 所sở 。 無vô 歸quy 依y 所sở 。 不bất 成thành 為vi 歸quy 依y 者giả 。 是thị 空không 缺khuyết 。 空không 虛hư 。 空không 。 無vô 我ngã 。 過quá 患hoạn 。 變biến 易dị 法pháp 。 不bất 堅kiên 實thật 。 痛thống 恨hận 。 殺sát 戮lục 者giả 。 非phi 有hữu 。 有hữu 漏lậu 。 有hữu 為vi 。 魔ma 食thực 。 生sanh 法pháp 。 老lão 法pháp 。 病bệnh 法pháp 。 死tử 法pháp 。 愁sầu 悲bi 苦khổ 憂ưu 惱não 法pháp 。 雜tạp 染nhiễm 法pháp 。 集tập 。 滅diệt 沒một 。 不bất 樂nhạo 味vị 。 過quá 患hoạn 。 不bất 出xuất 離ly 。
而nhi 成thành 善thiện 巧xảo 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 而nhi 為vi 善thiện 巧xảo
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
[P.30]# 或hoặc 又hựu 蘊uẩn 善thiện 巧xảo 。 界giới 善thiện 巧xảo 。 處xử 善thiện 巧xảo 。 緣duyên 起khởi 善thiện 巧xảo 。 念niệm 處xứ 善thiện 巧xảo 。 正chánh 勤cần 善thiện 巧xảo 。 神thần 足túc 善thiện 巧xảo 。 力lực 善thiện 巧xảo 。 覺giác 支chi 善thiện 巧xảo 。 道đạo 善thiện 巧xảo 。 果quả 善thiện 巧xảo 。 涅Niết 槃Bàn 善thiện 巧xảo 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 而nhi 為vi 善thiện 巧xảo
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
或hoặc 又hựu 一nhất 切thiết 〔# 即tức 〕# 言ngôn 一nhất 切thiết 眼nhãn 與dữ 色sắc 。 耳nhĩ 與dữ 聲thanh 。 鼻tị 與dữ 香hương 。 舌thiệt 與dữ 味vị 。 身thân 與dữ 觸xúc 。 意ý 與dữ 法pháp 之chi 一nhất 切thiết 言ngôn 為vi 十thập 二nhị 處xứ 。 對đối 內nội 外ngoại 之chi 〔# 十thập 二nhị 〕# 處xứ 貪tham 之chi 捨xả 斷đoạn 。 根căn 絕tuyệt 。 如như 被bị 截tiệt 頂đảnh 之chi 多đa 羅la 樹thụ 成thành 為vi 滅diệt 無vô 。 於ư 未vị 來lai 不bất 生sanh 起khởi 故cố 。 由do 此thử 而nhi 亦diệc 善thiện 巧xảo 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 此thử 是thị 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 而nhi 為vi 善thiện 巧xảo
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。
比Bỉ 丘Khâu 有hữu 念niệm 應ưng 普phổ 行hành
〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 有hữu 念niệm 者giả 。 是thị 由do 四tứ 原nguyên 因nhân 而nhi 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# 對đối 身thân 修tu 習tập 身thân 隨tùy 觀quán 念niệm 處xứ 而nhi 有hữu 念niệm 。 對đối 受thọ 。 對đối 心tâm 。 對đối 法pháp 修tu 習tập 法pháp 隨tùy 觀quán 念niệm 處xứ 而nhi 有hữu 念niệm 。 又hựu 由do 他tha 之chi 四tứ 原nguyên 因nhân 而nhi 亦diệc 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# 由do 不bất 念niệm 之chi 迴hồi 避tị 而nhi 有hữu 念niệm 。 以dĩ 念niệm 行hành 應ưng 行hành 諸chư 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 〔# 以dĩ 念niệm 〕# 害hại 破phá 念niệm 之chi 對đối 治trị 諸chư 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 不bất 忘vong 失thất 念niệm 因nhân 之chi 諸chư 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 又hựu 由do 他tha 之chi 四tứ 原nguyên 因nhân 而nhi 亦diệc 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# 具cụ 備bị 念niệm 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 以dĩ 念niệm 能năng 為vi 自tự 在tại 。 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 練luyện 達đạt 念niệm 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 念niệm 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 又hựu 由do 他tha 之chi 四tứ 原nguyên 因nhân 而nhi 亦diệc 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# 念niệm 之chi 故cố 而nhi 念niệm 。 寂tịch 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 寂tịch 止chỉ 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 具cụ 備bị 善thiện 人nhân 之chi 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 佛Phật 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 法pháp 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 願nguyện 。 由do 僧Tăng 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do [P.31]# 戒giới 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 捨xả 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 天thiên 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 安an 般ban 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 死tử 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 身thân 至chí 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 寂tịch 止chỉ 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 所sở 有hữu 念niệm 。 隨tùy 念niệm 。 現hiện 念niệm 。 念niệm 。 憶ức 持trì 。 沈trầm 潛tiềm 。 不bất 忘vong 失thất 。 念niệm 。 念niệm 根căn 。 念niệm 力lực 。 正chánh 念niệm 。 念niệm 覺giác 支chi 。 一nhất 行hành 道Đạo 〔# 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 〕# 此thử 言ngôn 為vi 念niệm 。 具cụ 此thử 之chi 念niệm 。 正chánh 具cụ 。 達đạt 。 正chánh 達đạt 。 成thành 。 正chánh 成thành 。 令linh 具cụ 備bị 者giả 言ngôn 為vi 有hữu 念niệm 。
比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 是thị 破phá 壞hoại 七thất 法pháp 故cố 是thị 比Bỉ 丘Khâu 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 破phá 壞hoại 有hữu 身thân 見kiến 。 （# 二nhị ）# 破phá 壞hoại 疑nghi 。 （# 三tam ）# 破phá 壞hoại 戒giới 禁cấm 取thủ 。 （# 四tứ ）# 破phá 壞hoại 貪tham 。 （# 五ngũ ）# 破phá 壞hoại 瞋sân 。 （# 六lục ）# 破phá 壞hoại 癡si 。 （# 七thất ）# 破phá 壞hoại 慢mạn 。 彼bỉ 破phá 壞hoại 雜tạp 染nhiễm 而nhi 齎tê 再tái 有hữu 。 有hữu 不bất 安an 有hữu 苦khổ 報báo 。 齎tê 未vị 來lai 之chi 生sanh 老lão 死tử 諸chư 之chi 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。
世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。
薩tát 毘tỳ 耶da 。
汝nhữ 自tự 由do 道đạo 使sử 〔# 修tu 習tập 〕# 。 至chí 般bát 涅Niết 槃Bàn 度độ 疑nghi 惑hoặc 。
已dĩ 成thành 〔# 梵Phạm 行hạnh 〕# 捨xả 斷đoạn 有hữu 。 滅diệt 盡tận 再tái 有hữu 成thành 比Bỉ 丘Khâu 。
比Bỉ 丘Khâu 有hữu 念niệm 應ưng 普phổ 行hành
者giả 。 有hữu 念niệm 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 。
普phổ 行hành
應ưng 有hữu 念niệm 而nhi 步bộ 行hành 。 有hữu 念niệm 而nhi 立lập 。 有hữu 念niệm 而nhi 坐tọa 。 有hữu 念niệm 而nhi 臥ngọa 。 有hữu 念niệm 而nhi 往vãng 。 有hữu 念niệm 而nhi 來lai 。 有hữu 念niệm 而nhi 前tiền 視thị 。 有hữu 念niệm 而nhi 顧cố 視thị 。 有hữu 念niệm 而nhi 屈khuất 身thân 。 有hữu 念niệm 而nhi 伸thân 身thân 。 有hữu 念niệm 而nhi 携huề 僧tăng 伽già 梨lê 依y 。 鉢bát 衣y 。 有hữu 念niệm 而nhi 行hành 。 有hữu 念niệm 而nhi 行hành 作tác 。 應ưng 動động 作tác 。 活hoạt 動động 。 護hộ 持trì 。 持trì 續tục 。 維duy 持trì 。 此thử 是thị 。
比Bỉ 丘Khâu 有hữu 念niệm 應ưng 普phổ 行hành
〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。
[P.32]# 諸chư 欲dục 不bất 可khả 為vi 貪tham 求cầu 。 意ý 之chi 混hỗn 濁trược 不bất 可khả 有hữu 。
善thiện 巧xảo 而nhi 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 。 比Bỉ 丘Khâu 有hữu 念niệm 應ưng 普phổ 行hành 。
〔# 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 之chi 偈kệ 〕# 將tương 終chung 。 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 向hướng 與dữ 同đồng 一nhất 欲dục 。 同đồng 一nhất 加gia 行hành 。 同đồng 一nhất 意ý 趣thú 。 同đồng 一nhất 熏huân 習tập 之chi 熏huân 習tập 者giả 之chi 數số 千thiên 生sanh 類loại 云vân 。
所sở 有hữu 集tập 之chi 法pháp 皆giai 是thị 滅diệt 法pháp
已dĩ 生sanh 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 之chi 法Pháp 眼nhãn 。 又hựu 彼bỉ 之chi 婆Bà 羅La 門Môn 之chi 心tâm 為vi 無vô 取thủ 而nhi 已dĩ 解giải 脫thoát 諸chư 漏lậu 。 將tương 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 已dĩ 消tiêu 失thất 羚# 羊dương 皮bì 。 結kết 髮phát 。 樹thụ 皮bì 衣y 。 杖trượng 。 曼mạn 陀đà 羅la 。 髮phát 。 鬚tu 。 彼bỉ 成thành 著trước 黃hoàng 色sắc 之chi 袈ca 裟sa 依y 。 携huề 僧tăng 伽già 梨lê 衣y 。 之chi 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 由do 隨tùy 義nghĩa 之chi 行hành 道Đạo 而nhi 合hợp 掌chưởng 。 禮lễ 拜bái 世Thế 尊Tôn 。 坐tọa 曰viết 。
尊tôn 師sư 。 世Thế 尊Tôn 是thị 我ngã 師sư 。 我ngã 是thị 弟đệ 子tử 。
阿a 耆kỳ 多đa 學học 童đồng 所sở 問vấn 之chi 義nghĩa 釋thích 第đệ 一nhất 〔# 畢tất 〕#