tiểu kiếp

Phật Quang Đại Từ Điển

(小劫) Phạm: Antara-kalpa. Chỉ cho thời gian Đề bà đạt đa chịu khổ báo trong địa ngục, hoặc chỉ cho tuổi thọ của đức Thích tôn trong 1 kiếp. Về khoảng thời gian dài, ngắn của 1 Tiểu kiếp, các kinh nói không giống nhau. Theo luận Câu xá quyển 12 thì con người sống lâu từ 8 vạn tuổi, cứ mỗi 100 năm giảm 1 tuổi, giảm xuống còn 10 tuổi; hoặc từ 10 tuổi, cứ mỗi 100 năm tăng 1 tuổi, tăng đến 8 vạn tuổi. Số tăng của tất cả kiếp đều không vượt quá 8 vạn tuổi; số giảm của tất cả kiếp cũng không dưới 10 tuổi, 1 kiếp tăng, 1 kiếp giảm như thế, mỗi mỗi đều gọi là 1 Tiểu kiếp; nhưngluận Đại trí độ thì gộp chung 1 tăng 1 giảm làm 1 Tiểu kiếp. Luận Lập thế a tì đàm quyển 9 thì cho rằng 1Tiểu kiếp cũng gọi là 1 Trung kiếp, 20 Trung kiếp tức là 1 kiếp Trụ, là thọ lượng của cõi trời Phạm chúng; 40 Tiểu kiếp, tức là 2 kiếp Thành và Trụ, là thọ lượng của cõi trời Phạm phụ; 60 Tiểu kiếp, tức là 3 kiếp Thành, Trụ và Hoại, là thọ lượng của cõi trời Đại Phạm; 80 Tiểu kiếp, tức là 4 kiếp hành, Trụ, Hoại và Không, cũng gọi 1 Đại kiếp,là thời gian bắt đầu và kết thúc của vũ trụ. Còn theo thuyết trong kinh Bồ tát anh lạc bản nghiệp quyển hạ thì có 1 tảng đá lớn hình vuông, mỗi bề 40 dặm, có vị trời Trường thọ, cứ cách 3 năm (tính theo thời gian ở cõi trời Trường thọ) 1 lần bay đến tảng đá, cho đến dùng áo cõi trời(chỉ nặng bằng 1/8 lượng)phất vào tảng đá, cho đến khi tảng đá ấy mòn hết thì gọi là 1 Tiểu kiếp.[X. kinh Khởi thế nhân bản Q.9; Hoa nghiêm kinh thám huyền kí Q.15; Chỉ quán phụ hành truyền hoằng quyết Q.1, phần 1]. (xt. Kiếp).