tiệm thứ chỉ quán

Phật Quang Đại Từ Điển

(漸次止觀) Cũng gọi Tiệm thứ quán. Pháp quán tưởng từ cạn đến sâu, 1 trong 3 pháp quán do tông Thiên Thai lập ra. Pháp này giống như leo thang phải từ bậc thấp lên bậc cao, trước phải giữ 5 giới, tu 10 điều thiện, thứ đến tu các thiền định như Vô lậu, Từ bi… tiến dần đến quán xét chân lí thực tướng. Đây cũng chính là pháp Thứ đệ thiền môn do Đại sư Thiên thai Trí giả thuyết giảng ở chùa Ngõa quan. Ma ha chỉ quán quyển 1 thượng (Đại 46, 1 hạ) nói: Tiệm quán ban đầu, cũng nhằm đạt đến thực tướng, nhưng thực tướng khó hiểu, phải dần dần mới dễ thực hành. Trước tu qui giới, bỏ tà theo chính, dứt 3 đường ác, được 3 đường thiện. Kế đến tu thiền định, xé lưới tham dục tán loạn, được định Sắc, Vô sắc. Kế nữa tu Vô lậu, phá ngục 3 cõi, được đạo Niết bàn. Kế nữa, là tu Từ bi, dừng ở tự chứng, được đạo Bồ tát. Sau cùng tu quán thực tướng, xa lìa chấp trước 2 bên, được đạo Thường trụ. Đó là tướng trước cạn sau sâu, tiệm thứ chỉ quán. [X. Pháp hoa huyền nghĩa Q.10 thượng]. (xt. Tam Chủng Chỉ Quán).