說Thuyết 無Vô 垢Cấu 稱Xưng 經Kinh 疏Sớ
Quyển 4
唐Đường 窺Khuy 基Cơ 撰Soạn

說Thuyết 無Vô 垢Cấu 稱Xưng 經Kinh 贊Tán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 本bổn )#

大đại 慈từ 恩ân 寺tự 沙Sa 門Môn 基cơ 撰soạn

經kinh 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 九cửu 命mạng 羅la 怙hộ 羅la 。 初sơ 命mạng 。 後hậu 辭từ 。 此thử 初sơ 命mạng 也dã 。 羅la 怙hộ 羅la 。 此thử 云vân 執chấp 日nhật 。 本bổn 是thị 執chấp 日nhật 阿a 脩tu 羅la 名danh 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 羅la 睺hầu 。 阿a 脩tu 羅la 王vương 。 是thị 也dã 。 此thử 是thị 非phi 天thiên 前tiền 軍quân 。 非phi 天thiên 將tương 與dữ 帝Đế 釋Thích 鬪đấu 時thời 。 此thử 為vi 前tiền 軍quân 。 見kiến 日nhật 月nguyệt 天thiên 子tử 。 放phóng 光quang 遠viễn 射xạ 非phi 天thiên 之chi 眼nhãn 。 非phi 天thiên 此thử 乃nãi 以dĩ 手thủ 執chấp 日nhật 。 障chướng 蔽tế 其kỳ 光quang 。 今kim 此thử 佛Phật 子tử 。 取thủ 喻dụ 為vi 名danh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 佛Phật 法Pháp 如như 日nhật 。 由do 有hữu 此thử 子tử 。 障chướng 我ngã 佛Phật 法Pháp 智trí 日nhật 之chi 光quang 。 如như 彼bỉ 非phi 天thiên 。 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。 古cổ 名danh 宮cung 生sanh 。 耶da 輸du 被bị 謗báng 。 設thiết 誓thệ 自tự 明minh 。 實thật 在tại 宮cung 生sanh 。 非phi 外ngoại 他tha 子tử 。 故cố 名danh 宮cung 生sanh 。 此thử 子tử 因nhân 緣duyên 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 以dĩ 昔tích 為vi 王vương 。 沙Sa 門Môn 求cầu 見kiến 。 六lục 日nhật 不bất 覩đổ 。 或hoặc 塞tắc 鼠thử 穴huyệt 六lục 日nhật 。 障chướng 他tha 母mẫu 子tử 絕tuyệt 食thực 。 故cố 處xứ 胎thai 中trung 。 經kinh 六lục 年niên 住trụ 。 後hậu 佛Phật 至chí 迦ca 維duy 羅la 國quốc 。 七thất 日nhật 化hóa 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 皆giai 形hình 似tự 佛Phật 。 使sử 之chi 選tuyển 佛Phật 。 果quả 至chí 佛Phật 所sở 。 以dĩ 明minh 佛Phật 子tử 。 遂toại 令linh 舍xá 利lợi 目Mục 連Liên 度độ 之chi 。

時thời 年niên 小tiểu 矣hĩ 。 恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。

經kinh 。

時thời 羅la 怙hộ 羅la (# 至chí 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 辭từ 有hữu 三tam 。 此thử 總tổng 陳trần 道đạo 屈khuất 。 昔tích 讚tán 出xuất 家gia 。 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 。 彼bỉ 陳trần 出xuất 家gia 者giả 為vi 無vô 為vi 有hữu 相tương/tướng 。 以dĩ 真chân 詰cật 俗tục 。 道đạo 屈khuất 辭từ 窮cùng 。 故cố 不bất 堪kham 也dã 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 理lý 窮cùng 。 初sơ 徵trưng 後hậu 顯hiển 。 顯hiển 中trung 復phục 有hữu 二nhị 。 初sơ 陳trần 已dĩ 事sự 。 後hậu 顯hiển 他tha 詞từ 。 已dĩ 事sự 有hữu 二nhị 。 初sơ 顯hiển 他tha 問vấn 。 後hậu 顯hiển 已dĩ 答đáp 。 此thử 徵trưng 及cập 顯hiển 他tha 問vấn 也dã 。 此thử 諸chư 童đồng 子tử 。 婆Bà 羅La 門Môn 種chủng 。 姓tánh 離ly 呫# 毘tỳ 。 佛Phật 為vi 輪Luân 王Vương 。 羅la 怙hộ 羅la 繼kế 嗣tự 。 故cố 今kim 讚tán 歎thán 亦diệc 言ngôn 輪Luân 王Vương 。 輪Luân 王Vương 有hữu 四tứ 。 鐵thiết 銅đồng 銀ngân 金kim 。 各các 能năng 王vương 彼bỉ 一nhất 二nhị 三tam 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 庶thứ 。 如như 常thường 分phân 別biệt 。 既ký 脫thoát 屣tỉ 輪luân 帝đế 之chi 寶bảo 。 而nhi 為vi 出xuất 家gia 。 學học 出xuất 家gia 功công 德đức 。 有hữu 何hà 利lợi 也dã 。

經kinh 。 我ngã 即tức 如như 法Pháp 。 至chí 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。

贊tán 曰viết 。 此thử 顯hiển 已dĩ 答đáp 。 出xuất 家gia 寬khoan 曠khoáng 。 猶do 若nhược 虛hư 空không 。 在tại 家gia 迫bách 進tiến 。 譬thí 諸chư 牢lao 獄ngục 。 故cố 經kinh 言ngôn 孔khổng 雀tước 雖tuy 有hữu 色sắc 嚴nghiêm 身thân 。 不bất 如như 鴻hồng 鶴hạc 能năng 遠viễn 飛phi 。 白bạch 衣y 雖tuy 有hữu 富phú 貴quý 力lực 。 不bất 如như 出xuất 家gia 功công 德đức 勝thắng 。 功công 德đức 者giả 善thiện 生sanh 。 勝thắng 利lợi 者giả 惡ác 滅diệt 。 功công 德đức 者giả 福phước 。 勝thắng 利lợi 名danh 智trí 。 勝thắng 利lợi 者giả 。 能năng 出xuất 世thế 間gian 。 功công 德đức 者giả 。 福phước 惠huệ 二nhị 嚴nghiêm 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 他tha 詞từ 有hữu 二nhị 。 初sơ 陳trần 至chí 軌quỹ 。 後hậu 正chánh 陳trần 詞từ 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

經kinh 。 唯duy 羅la 怙hộ 羅la (# 至chí 。 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 正chánh 陳trần 詞từ 有hữu 五ngũ 。 初sơ 正chánh 陳trần 理lý 詰cật 。 二nhị 勸khuyến 彼bỉ 出xuất 家gia 。 三tam 童đồng 子tử 請thỉnh 問vấn 。 四tứ 無vô 垢cấu 教giáo 示thị 。 五ngũ 童đồng 子tử 獲hoạch 益ích 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 非phi 。 次thứ 別biệt 詰cật 。 後hậu 結kết 正chánh 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 是thị 為vi 出xuất 家gia 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 詰cật 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 票# 。 後hậu 顯hiển 。 此thử 初sơ 票# 也dã 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 前tiền 讚tán 出xuất 家gia 世thế 俗tục 有hữu 相tương/tướng 。 今kim 以dĩ 勝thắng 義nghĩa 無vô 相tướng 為vi 徵trưng 。 故cố 言ngôn 無vô 勝thắng 利lợi 無vô 功công 德đức 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 世thế 俗tục 事sự 為vi 末mạt 。 勝thắng 義nghĩa 理lý 為vi 本bổn 。 前tiền 讚tán 出xuất 家gia 。 讚tán 俗tục 事sự 末mạt 。 今kim 以dĩ 理lý 本bổn 為vi 正chánh 。 故cố 言ngôn 無vô 利lợi 德đức 。 名danh 真chân 出xuất 家gia 。

經kinh 。 唯duy 羅la 怙hộ 羅la (# 至chí 。 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 出xuất 家gia 。 次thứ 明minh 無vô 為vi 無vô 相tướng 出xuất 家gia 。 後hậu 明minh 大Đại 乘Thừa 出xuất 家gia 德đức 利lợi 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 前tiền 為vì 他tha 說thuyết 有hữu 功công 德đức 勝thắng 利lợi 體thể 相tướng 者giả 。 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 。 非phi 勝thắng 義nghĩa 諦đế 也dã 。

經kinh 。 夫phu 出xuất 家gia 者giả 。 至chí 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 無vô 為vi 無vô 相tướng 出xuất 家gia 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 夫phu 出xuất 家gia 者giả 。 本bổn 欲dục 滅diệt 除trừ 世thế 俗tục 有hữu 相tương/tướng 。 希hy 趣thú 勝thắng 義nghĩa 無vô 為vi 性tánh 空không 。 性tánh 空không 之chi 中trung 。 何hà 有hữu 德đức 利lợi 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 皆giai 無vô 為vi 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 無vô 為vi 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 。 真Chân 如Như 理lý 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 縛phược 故cố 。 真Chân 如Như 湛trạm 寂tịch 。 離ly 妄vọng 倒đảo 故cố 。 擇trạch 滅diệt 性tánh 離ly 二nhị 勝thắng 障chướng 故cố 。 為vi 求cầu 此thử 故cố 。 而nhi 作tác 出xuất 家gia 。 諸chư 德đức 本bổn 故cố 。 不bất 為vi 有hữu 為vi 。 非phi 德đức 本bổn 故cố 。 故cố 於ư 無vô 為vi 無vô 德đức 無vô 利lợi 。 無vô 為vi 本bổn 中trung 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 性tánh 相tướng 功công 德đức 。 亦diệc 無vô 差sai 別biệt 。 作tác 用dụng 勝thắng 利lợi 。 非phi 無vô 凝ngưng 然nhiên 。 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。 又hựu 出xuất 家gia 者giả 。 離ly 分phân 別biệt 執chấp 。 有hữu 德đức 有hữu 利lợi 。 是thị 有hữu 分phân 別biệt 。 非phi 真chân 出xuất 家gia 。 故cố 真chân 出xuất 家gia 。 破phá 分phân 別biệt 執chấp 。 無vô 德đức 無vô 利lợi 。

經kinh 。 唯duy 羅la 怙hộ 羅la (# 至chí )# 無vô 色sắc 非phi 色sắc 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 明minh 大Đại 乘Thừa 出xuất 家gia 德đức 利lợi 。 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 舊cựu 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 句cú 。 全toàn 闕khuyết 新tân 中trung 無vô 色sắc 非phi 色sắc 及cập 無vô 諸chư 取thủ 。 仍nhưng 止Chỉ 觀Quán 雙song 修tu 中trung 闕khuyết 修tu 觀quán 。 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 中trung 無vô 修tu 善thiện 。 此thử 中trung 三tam 句cú 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 中trung 。 無vô 他tha 彼bỉ 。 無vô 自tự 此thử 。 亦diệc 無vô 中trung 間gian 。 遠viễn 諸chư 見kiến 。 亦diệc 無vô 色sắc 與dữ 無vô 色sắc 別biệt 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 此thử 三tam 句cú 中trung 。 一nhất 無vô 彼bỉ 此thử 中trung 間gian 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 物vật 我ngã 俱câu 遣khiển 。 身thân 外ngoại 無vô 他tha 彼bỉ 。 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 。 常thường 行hành 濟tế 拔bạt 。 他tha 外ngoại 無vô 自tự 此thử 。 他tha 得đắc 樂lạc 時thời 。 如như 我ngã 得đắc 故cố 。 亦diệc 非phi 物vật 我ngã 外ngoại 而nhi 有hữu 中trung 間gian 。 二nhị 遠viễn 諸chư 見kiến 。 五ngũ 見kiến 皆giai 斷đoạn 。 舊cựu 云vân 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 唯duy 是thị 邊biên 見kiến 邪tà 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 相tương/tướng 極cực 狹hiệp 也dã 。 三tam 無vô 色sắc 非phi 色sắc 。 色sắc 謂vị 修tu 飾sức 儀nghi 容dung 。 非phi 色sắc 謂vị 識thức 達đạt 了liễu 解giải 。 都đô 不bất 持trì 此thử 。 名danh 之chi 為vi 無vô 。 或hoặc 外ngoại 道đạo 妄vọng 見kiến 。 執chấp 我ngã 為vi 色sắc 。 執chấp 色sắc 蘊uẩn 為vi 我ngã 故cố 。 執chấp 我ngã 為vi 非phi 色sắc 。 執chấp 四tứ 蘊uẩn 命mạng 根căn 為vi 實thật 我ngã 故cố 。 如như 六lục 十thập 二nhị 見kiến 中trung 。 之chi 我ngã 者giả 色sắc 。 死tử 後hậu 有hữu 想tưởng 。 執chấp 我ngã 無vô 色sắc 。 死tử 後hậu 有hữu 想tưởng 等đẳng 。 此thử 等đẳng 皆giai 為vi 無vô 為vi 出xuất 家gia 。 故cố 離ly 諸chư 非phi 而nhi 順thuận 諸chư 見kiến 。 下hạ 皆giai 准chuẩn 知tri 。

經kinh 。 是thị 涅Niết 槃Bàn 路lộ (# 至chí )# 聖thánh 所sở 攝nhiếp 受thọ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 三tam 句cú 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 無vô 此thử 彼bỉ 中trung 間gian 者giả 。 能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 名danh 為vi 路lộ 。 達đạt 諸chư 見kiến 故cố 。 智trí 者giả 稱xưng 讚tán 。 無vô 色sắc 非phi 色sắc 故cố 。 聖thánh 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 其kỳ 為vi 無vô 為vi 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 一nhất 到đáo 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 二nhị 聖thánh 所sở 稱xưng 讚tán 。 三tam 聖thánh 行hành 攝nhiếp 受thọ 。 諸chư 聖thánh 常thường 時thời 攝nhiếp 而nhi 領lãnh 之chi 。 以dĩ 為vi 勝thắng 故cố 。 舊cựu 云vân 。 處xử 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 由do 此thử 為vi 路lộ 。 能năng 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 云vân 。 聖thánh 所sở 行hành 處xứ 。 即tức 聖thánh 所sở 稱xưng 讚tán 。 契khế 聖thánh 心tâm 故cố 。

經kinh 。 降hàng 伏phục 眾chúng 魔ma 。 至chí )# 離ly 諸chư 惡ác 法pháp 。

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 七thất 句cú 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 分phân 別biệt 執chấp 有hữu 。 故cố 是thị 眾chúng 魔ma 。 便tiện 入nhập 五ngũ 趣thú 。 不bất 得đắc 五ngũ 眼nhãn 。 無vô 五ngũ 根căn 力lực 。 乃nãi 損tổn 眾chúng 生sanh 。 自tự 惡ác 不bất 息tức 。 若nhược 為vi 達đạt 空không 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 眾chúng 魔ma 自tự 降giáng/hàng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 自tự 惡ác 便tiện 息tức 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 為vì 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 一nhất 降giáng/hàng 四tứ 魔ma 。 二nhị 超siêu 五ngũ 趣thú 。 三tam 得đắc 五ngũ 眼nhãn 。 四tứ 立lập 五ngũ 根căn 。 五ngũ 獲hoạch 五Ngũ 力Lực 。 六lục 不bất 損tổn 惱não 彼bỉ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 七thất 自tự 諸chư 惡ác 一nhất 切thiết 能năng 離ly 。 五ngũ 眼nhãn 者giả 。 一nhất 肉nhục 眼nhãn 。 非phi 修tu 定định 生sanh 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 淨tịnh 色sắc 為vi 性tánh 。 二nhị 天thiên 眼nhãn 。 因nhân 修tu 所sở 生sanh 大đại 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 三tam 法Pháp 眼nhãn 。 緣duyên 教giáo 有hữu 慧tuệ 。 四tứ 慧tuệ 眼nhãn 。 緣duyên 理lý 空không 智trí 。 五ngũ 佛Phật 眼nhãn 。 覺giác 察sát 自tự 他tha 之chi 妙diệu 智trí 也dã 。 所sở 餘dư 四tứ 魔ma 五ngũ 趣thú 根căn 力lực 。 皆giai 如như 前tiền 說thuyết 。

經kinh 。 摧tồi 眾chúng 外ngoại 道đạo (# 至chí 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 六lục 句cú 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 若nhược 為vi 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 出xuất 家gia 。 不bất 能năng 摧tồi 外ngoại 道đạo 超siêu 假giả 名danh 。 乃nãi 至chí 不bất 能năng 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 若nhược 為vi 無vô 為vi 無vô 相tướng 出xuất 家gia 。 便tiện 摧tồi 外ngoại 道đạo 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 為vì 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 一nhất 正chánh 見kiến 故cố 摧tồi 外ngoại 道đạo 。 二nhị 法pháp 體thể 亡vong 言ngôn 故cố 超siêu 假giả 名danh 。 三tam 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 出xuất 貪tham 欲dục 泥nê 。 四tứ 無vô 耽đam 著trước 故cố 無vô 繫hệ 屬thuộc 。 五ngũ 無vô 物vật 我ngã 故cố 。 無vô 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 舊cựu 經kinh 倒đảo 此thử 云vân 無vô 所sở 受thọ 故cố 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。

經kinh 。 無vô 有hữu 諸chư 取thủ (# 至chí )# 善thiện 護hộ 他tha 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 三tam 句cú 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 取thủ 者giả 分phân 別biệt 執chấp 取thủ 之chi 義nghĩa 。 擾nhiễu 者giả 煩phiền 擾nhiễu 。 亂loạn 者giả 惱não 亂loạn 。 調điều 者giả 制chế 伏phục 。 護hộ 者giả 隨tùy 護hộ 。 為vi 無vô 為vi 空không 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 無vô 執chấp 取thủ 。 離ly 煩phiền 惱não 。 伏phục 自tự 心tâm 。 滅diệt 護hộ 他tha 意ý 。 為vi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 不bất 能năng 如như 是thị 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 一nhất 離ly 諸chư 取thủ 。 取thủ 者giả 貪tham 著trước 執chấp 取thủ 之chi 義nghĩa 。 體thể 即tức 四tứ 取thủ 。 一nhất 欲dục 取thủ 。 緣duyên 五ngũ 境cảnh 貪tham 。 二nhị 見kiến 取thủ 。 取thủ 諸chư 見kiến 。 三tam 戒giới 取thủ 。 取thủ 諸chư 戒giới 。 四tứ 我ngã 語ngữ 取thủ 。 取thủ 別biệt 實thật 我ngã 。 無vô 我ngã 體thể 。 唯duy 有hữu 名danh 。 名danh 我ngã 語ngữ 取thủ 。 後hậu 三tam 體thể 慧tuệ 如như 名danh 。 各các 以dĩ 自tự 見kiến 為vi 性tánh 。 此thử 無vô 諸chư 取thủ 是thị 折chiết 伏phục 道đạo 。 斷đoạn 諸chư 取thủ 斷đoạn 惑hoặc 道đạo 。 二nhị 無vô 擾nhiễu 亂loạn 。 擾nhiễu 亂loạn 擾nhiễu 者giả 散tán 義nghĩa 。 亂loạn 謂vị [跳-兆+參]táo 義nghĩa 。 即tức 體thể 散tán 亂loạn 。 心tâm 馳trì 境cảnh 中trung 。 [跳-兆+參]táo 擾nhiễu 不bất 定định 。 故cố 名danh 擾nhiễu 亂loạn 。 或hoặc 六lục 散tán 亂loạn 。 一nhất 自tự 性tánh 。 二nhị 相tương/tướng 。 三tam 麁thô 重trọng 。 四tứ 內nội 。 五ngũ 外ngoại 。 六lục 作tác 意ý 。 三tam 調điều 自tự 心tâm 。 護hộ 他tha 心tâm 。 自tự 心tâm 煩phiền 惱não 。 善thiện 能năng 調điều 伏phục 。 將tương 護hộ 他tha 心tâm 。 勿vật 令linh 生sanh 惱não 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 。

經kinh 。 隨tùy 順thuận 寂tịch 止chỉ (# 至chí )# 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 二nhị 句cú 。 一nhất 順thuận 定định 修tu 慧tuệ 。 寂tịch 止chỉ 者giả 定định 。 勝thắng 觀quán 者giả 慧tuệ 。 止Chỉ 觀Quán 二nhị 門môn 。 攝nhiếp 諸chư 功công 德đức 。 二nhị 離ly 惡ác 修tu 善thiện 。 名danh 真chân 出xuất 家gia 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 觀quán 達đạt 性tánh 空không 。 心tâm 常thường 住trụ 此thử 。 故cố 名danh 止Chỉ 觀Quán 。 知tri 俗tục 證chứng 真chân 。 故cố 名danh 斷đoạn 修tu 。

經kinh 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 名danh 真chân 出xuất 家gia 。

贊tán 曰viết 。 此thử 結kết 正chánh 也dã 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 宜nghi 共cộng 出xuất 家gia 。

贊tán 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 。 勸khuyến 修tu 出xuất 家gia 。 初sơ 總tổng 票# 勸khuyến 。 後hậu 顯hiển 勸khuyến 由do 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 佛Phật 法Pháp 契khế 真chân 。 故cố 名danh 善thiện 說thuyết 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 者giả 。 此thử 名danh 調điều 伏phục 。 即tức 廣quảng 律luật 本bổn 。 出xuất 家gia 乃nãi 是thị 佛Phật 法Pháp 調điều 伏phục 。 之chi 所sở 攝nhiếp 持trì 。 勸khuyến 可khả 依y 律luật 而nhi 出xuất 家gia 也dã 。 此thử 乃nãi 大Đại 乘Thừa 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 耳nhĩ 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 第đệ 一nhất 最tối 難nan 。

贊tán 曰viết 。 此thử 顯hiển 勸khuyến 由do 。 有hữu 四tứ 難nạn/nan 故cố 。 一nhất 佛Phật 出xuất 世thế 難nạn/nan 。 二nhị 離ly 八bát 無vô 暇hạ 難nạn/nan 。 三tam 得đắc 人nhân 身thân 難nan 。 四tứ 具cụ 有hữu 暇hạ 難nạn/nan 。 今kim 得đắc 有hữu 暇hạ 。 可khả 謂vị 功công 德đức 。 汝nhữ 可khả 出xuất 家gia 。 舊cựu 無vô 後hậu 三tam 。

經kinh 。 諸chư 童đồng 子tử 言ngôn (# 至chí 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 三tam 童đồng 子tử 。 請thỉnh 問vấn 諸chư 遮già 難nạn/nan 中trung 。 父phụ 母mẫu 不bất 許hứa 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 非phi 我ngã 本bổn 心tâm 。 不bất 樂nhạo 出xuất 家gia 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí )# 成thành 苾Bật 芻Sô 性tánh 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 四tứ 無vô 垢cấu 教giáo 示thị 出xuất 家gia 中trung 。 有hữu 二nhị 。 一nhất 身thân 出xuất 家gia 。 被bị 服phục 落lạc 絲ti 。 二nhị 心tâm 出xuất 家gia 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 是thị 真chân 出xuất 家gia 。 得đắc 持trì 禁cấm 戒giới 。 成thành 苾Bật 芻Sô 性tánh 。 被bị 服phục 落lạc 絲ti 。 成thành 苾Bật 芻Sô 相tướng 。 今kim 勸khuyến 出xuất 家gia 。 依y 真chân 出xuất 家gia 故cố 。

經kinh 。

時thời 三tam 十thập 二nhị (# 至chí )# 誓thệ 修tu 正chánh 行hạnh 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 五ngũ 童đồng 子tử 獲hoạch 益ích 。

經kinh 。

時thời 我ngã 默mặc 然nhiên (# 至chí 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 結kết 答đáp 詞từ 由do 卑ty 躬cung 請thỉnh 退thoái 。

經kinh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 十thập 命mạng 阿A 難Nan 陀Đà 。 初sơ 命mạng 。 後hậu 辭từ 。 此thử 命mạng 也dã 。 阿A 難Nan 陀Đà 者giả 。 此thử 云vân 慶khánh 喜hỷ 。 釋Thích 迦Ca 成thành 道Đạo 。 人nhân 天thiên 慶khánh 喜hỷ 。 當đương 此thử 夜dạ 生sanh 。 因nhân 以dĩ 為vi 稱xưng 。 後hậu 年niên 二nhị 十thập 。 方phương 始thỉ 出xuất 家gia 。 佛Phật 法Pháp 皆giai 聞văn 。 為vi 佛Phật 侍thị 者giả 。 親thân 而nhi 且thả 待đãi 。 故cố 今kim 命mạng 之chi 。

經kinh 。

時thời 阿A 難Nan 陀Đà 。 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 辭từ 有hữu 三tam 。 此thử 總tổng 陳trần 道đạo 屈khuất 。 謂vị 佛Phật 實thật 疾tật 。 我ngã 方phương 乞khất 乳nhũ 。 彼bỉ 說thuyết 化hóa 身thân 。 真chân 佛Phật 無vô 疾tật 。 道đạo 屈khuất 故cố 辭từ 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 當đương 用dụng 牛ngưu 乳nhũ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 理lý 窮cùng 。 初sơ 徵trưng 。 後hậu 顯hiển 。 顯hiển 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 陳trần 已dĩ 事sự 。 後hậu 顯hiển 他tha 詞từ 。 已dĩ 事sự 有hữu 二nhị 。 初sơ 以dĩ 疾tật 須tu 乳nhũ 。 後hậu 我ngã 方phương 乞khất 之chi 。 此thử 徵trưng 及cập 佛Phật 疾tật 當đương 用dụng 乳nhũ 也dã 。 現hiện 小tiểu 疾tật 者giả 。 佛Phật 患hoạn 背bối/bội 痛thống 。

時thời 亦diệc 有hữu 之chi 。 乳nhũ 和hòa 畢tất 鉢bát 。 可khả 以dĩ 為vi 療liệu 。

經kinh 。 我ngã 於ư 晨thần 朝triêu (# 至chí 。 從tùng 乞khất 牛ngưu 乳nhũ 。

贊tán 曰viết 。 我ngã 方phương 乞khất 之chi 食thực 。 不bất 非phi 時thời 故cố 。 晨thần 朝triêu 將tương 入nhập 聚tụ 落lạc 故cố 。 整chỉnh 服phục 如như 鳥điểu 翼dực 故cố 。 持trì 衣y 鉢bát 乞khất 。 必tất 有hữu 處xứ 依y 。 城thành 中trung 規quy 以dĩ 供cung 侍thị 。 從tùng 乞khất 牛ngưu 乳nhũ 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 他tha 辭từ 有hữu 二nhị 。 初sơ 明minh 至chí 軌quỹ 。 後hậu 顯hiển 他tha 詞từ 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

經kinh 。 唯duy 阿A 難Nan 陀Đà 。 至chí )# 持trì 鉢bát 在tại 此thử 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 他tha 辭từ 有hữu 五ngũ 。 一nhất 彼bỉ 問vấn 。 二nhị 已dĩ 答đáp 。 三tam 理lý 詰cật 。 四tứ 生sanh 慚tàm 。 五ngũ 空không 告cáo 。 此thử 初sơ 也dã 。 方phương 申thân 理lý 詰cật 。 初sơ 示thị 不bất 知tri 。 故cố 為vi 此thử 問vấn 。

經kinh 。 我ngã 言ngôn 居cư 士sĩ (# 至chí 。 故cố 來lai 至chí 此thử 。

贊tán 曰viết 。 此thử 已dĩ 答đáp 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 誹phỉ 謗báng 如Như 來Lai 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 理lý 詰cật 有hữu 二nhị 。 初sơ 責trách 其kỳ 謗báng 佛Phật 有hữu 疾tật 。 後hậu 顯hiển 佛Phật 實thật 無vô 疾tật 惱não 。 或hoặc 初sơ 顯hiển 報báo 身thân 無vô 疾tật 。 後hậu 顯hiển 法Pháp 身thân 無vô 疾tật 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 總tổng 責trách 。 後hậu 別biệt 責trách 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 嫌hiềm 言ngôn 不bất 當đương 是thị 甚thậm 重trọng 言ngôn 止chỉ 止chỉ 。 誹phỉ 毀hủy 者giả 。 謗báng 黷# 之chi 異dị 名danh 。 佛Phật 實thật 無vô 疾tật 。 謂vị 佛Phật 有hữu 疾tật 。 名danh 虛hư 謗báng 也dã 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 當đương 有hữu 何hà 惱não 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 責trách 有hữu 四tứ 。 一nhất 惡ác 法pháp 久cửu 亡vong 。 二nhị 責trách 為vi 麁thô 語ngữ 。 三tam 善thiện 根căn 已dĩ 滿mãn 。 四tứ 即tức 受thọ 限hạn 此thử 。 此thử 為vi 二nhị 對đối 。 惡ác 法pháp 盡tận 故cố 。 有hữu 疾tật 言ngôn 麁thô 。 善thiện 法Pháp 圓viên 故cố 。 有hữu 疾tật 可khả 恥sỉ 。 故cố 分phân 為vi 四tứ 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 佛Phật 體thể 無vô 漏lậu 。 金kim 剛cang 合hợp 成thành 。 生sanh 死tử 因nhân 果quả 。 現hiện 種chủng 惡ác 法pháp 。 及cập 微vi 細tế 習tập 氣khí 。 皆giai 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 。 諸chư 善thiện 皆giai 圓viên 。 當đương 有hữu 何hà 疾tật 。 疾tật 者giả 由do 惡ác 因nhân 生sanh 故cố 。 四tứ 大đại 乖quai 違vi 名danh 疾tật 。 由do 此thử 疾tật 故cố 苦khổ 惱não 遂toại 生sanh 。 佛Phật 善thiện 皆giai 圓viên 。 有hữu 何hà 苦khổ 惱não 。 善thiện 因nhân 不bất 招chiêu 苦khổ 惱não 果quả 故cố 。

經kinh 。 唯duy 阿A 難Nan 陀Đà 。 至chí 得đắc 聞văn 斯tư 語ngữ 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 責trách 為vi 麁thô 語ngữ 。 令linh 禁cấm 聲thanh 歸quy 寺tự 。 名danh 默mặc 還hoàn 所sở 止chỉ 。 言ngôn 佛Phật 有hữu 疾tật 。 磣sầm 切thiết 有hữu 餘dư 。 故cố 名danh 麁thô 語ngữ 。 莫mạc 使sử 異dị 人nhân 。 聞văn 麁thô 語ngữ 者giả 。 總tổng 也dã 。 已dĩ 下hạ 別biệt 顯hiển 。 何hà 謂vị 異dị 人nhân 。 大đại 威uy 天thiên 者giả 。 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 有hữu 大đại 神thần 通thông 。 道Đạo 德đức 天thiên 也dã 。 餘dư 處xứ 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 見kiến 報báo 身thân 。 曾tằng 不bất 聞văn 疾tật 。 今kim 聞văn 。 佛Phật 疾tật 。 甚thậm 可khả 驚kinh 疑nghi 。 故cố 名danh 麁thô 語ngữ 。

經kinh 。 唯duy 阿A 難Nan 陀Đà 。 至chí 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。

贊tán 曰viết 。 三tam 善thiện 根căn 已dĩ 滿mãn 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 具cụ 少thiểu 善thiện 根căn 。 修tu 十Thập 善Thiện 因nhân 之chi 所sở 感cảm 得đắc 。 名danh 成thành 少thiểu 善thiện 。 尚thượng 得đắc 無vô 病bệnh 。 況huống 佛Phật 多đa 劫kiếp 無vô 量lượng 善thiện 因nhân 福phước 智trí 二nhị 嚴nghiêm 。 而nhi 當đương 有hữu 疾tật 。 必tất 無vô 是thị 理lý 。

經kinh 。 唯duy 阿A 難Nan 陀Đà 。 至chí )# 受thọ 斯tư 鄙bỉ 恥sỉ 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 恐khủng 受thọ 隈ôi 羞tu 。 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 責trách 。 次thứ 別biệt 責trách 。 後hậu 驅khu 遂toại 。 此thử 初sơ 也dã 。 可khả 急cấp 竊thiết 歸quy 。 勿vật 令linh 我ngã 等đẳng 。 受thọ 此thử 鄙bỉ 愧quý 可khả 恥sỉ 之chi 語ngữ 。

經kinh 。 若nhược 諸chư 外ngoại 道đạo 。 至chí )# 諸chư 有hữu 疾tật 乎hồ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 別biệt 責trách 也dã 。 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 。 多đa 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 若nhược 聞văn 麁thô 言ngôn 。 惡ác 念niệm 必tất 起khởi 。 自tự 疾tật 不bất 救cứu 。 何hà 以dĩ 救cứu 人nhân 。

經kinh 。 可khả 密mật 速tốc 去khứ 。 勿vật 使sử 人nhân 聞văn 。

贊tán 曰viết 。 此thử 驅khu 逐trục 也dã 。 禁cấm 聲thanh 急cấp 急cấp 逐trục 去khứ 。 勿vật 使sử 外ngoại 人nhân 聞văn 。

經kinh 。 又hựu 阿A 難Nan 陀Đà 。 至chí )# 世thế 法pháp 不bất 染nhiễm 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 顯hiển 佛Phật 實thật 無vô 疾tật 惱não 。 亦diệc 顯hiển 法Pháp 身thân 無vô 疾tật 。 略lược 有hữu 十thập 句cú 五ngũ 對đối 。 一nhất 是thị 法Pháp 身thân 。 非phi 雜tạp 穢uế 身thân 。 此thử 是thị 功công 德đức 法pháp 所sở 成thành 身thân 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 非phi 真Chân 如Như 身thân 。 此thử 事sự 身thân 故cố 。 非phi 是thị 煩phiền 惱não 眾chúng 苦khổ 雜tạp 身thân 。 二nhị 出xuất 世thế 間gian 身thân 。 非phi 世thế 間gian 身thân 。 出xuất 世thế 間gian 者giả 。 不bất 可khả 毀hủy 壞hoại 。 非phi 道đạo 所sở 治trị 。 非phi 是thị 世thế 間gian 。 可khả 毀hủy 可khả 壞hoại 道đạo 所sở 治trị 也dã 。 故cố 諸chư 世thế 間gian 疾tật 惱não 等đẳng 事sự 。 所sở 不bất 能năng 染nhiễm 。

經kinh 。 是thị 無vô 漏lậu 身thân (# 至chí 。 當đương 有hữu 何hà 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 三tam 是thị 無vô 漏lậu 。 非phi 是thị 相tương 應ứng 所sở 緣duyên 二nhị 縛phược 之chi 所sở 隨tùy 增tăng 。 離ly 諸chư 漏lậu 故cố 。 四tứ 是thị 無vô 為vi 。 無vô 為vi 有hữu 二nhị 。 一nhất 真Chân 如Như 等đẳng 。 非phi 因nhân 緣duyên 生sanh 。 故cố 名danh 無vô 為vi 。 二nhị 無vô 漏lậu 蘊uẩn 。 非phi 業nghiệp 煩phiền 惱não 之chi 所sở 為vi 故cố 。 亦diệc 名danh 無vô 為vi 。 佛Phật 五ngũ 蘊uẩn 身thân 。 亦diệc 名danh 無vô 為vi 。 非phi 業nghiệp 煩phiền 惱não 之chi 所sở 為vi 故cố 。 五ngũ 出xuất 眾chúng 數số 。 不bất 墮đọa 生sanh 數số 。 數số 永vĩnh 寂tịch 故cố 。 但đãn 墮đọa 法pháp 數số 。 眾chúng 生sanh 必tất 是thị 趣thú 界giới 生sanh 獲hoạch 。 體thể 即tức 第đệ 八bát 異dị 熟thục 無vô 記ký 識thức 。 佛Phật 身thân 唯duy 無vô 漏lậu 唯duy 善thiện 故cố 。 非phi 生sanh 數số 所sở 攝nhiếp 。 如như 是thị 之chi 身thân 。 當đương 有hữu 何hà 疾tật 。 阿A 難Nan 少thiểu 見kiến 。 謂vị 佛Phật 化hóa 身thân 即tức 真chân 佛Phật 身thân 是thị 雜tạp 穢uế 身thân 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 墮đọa 在tại 欲dục 界giới 人nhân 趣thú 之chi 身thân 。 謂vị 實thật 有hữu 疾tật 。 故cố 今kim 示thị 正chánh 理lý 。 佛Phật 示thị 實thật 疾tật 。

經kinh 。

時thời 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 至chí 而nhi 謬mậu 聽thính 耶da 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 生sanh 慚tàm 也dã 。 謬mậu 者giả 錯thác 也dã 。 無vô 者giả 非phi 也dã 。 非phi 是thị 近cận 佛Phật 我ngã 得đắc 錯thác 聽thính 也dã 。 又hựu 有hữu 解giải 言ngôn 。 無vô 近cận 者giả 遠viễn 也dã 。 我ngã 雖tuy 為vi 侍thị 。 心tâm 智trí 遠viễn 佛Phật 。 不bất 能năng 知tri 佛Phật 。 得đắc 無vô 近cận 佛Phật 。 而nhi 錯thác 聽thính 耶da 。

經kinh 。 即tức 聞văn 空không 中trung 。 至chí )# 實thật 無vô 諸chư 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 五ngũ 空không 告cáo 有hữu 三tam 。 初sơ 說thuyết 真chân 佛Phật 無vô 疾tật 。 次thứ 顯hiển 化hóa 佛Phật 有hữu 疾tật 所sở 由do 。 後hậu 勸khuyến 取thủ 乳nhũ 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 真chân 身thân 者giả 報báo 身thân 也dã 。 是thị 實thật 功công 德đức 。 從tùng 因nhân 修tu 生sanh 。 故cố 名danh 真chân 身thân 。 或hoặc 法pháp 報báo 佛Phật 。 皆giai 名danh 真chân 身thân 。 非phi 權quyền 迹tích 故cố 。 舊cựu 經kinh 無vô 此thử 。 如như 居cư 士sĩ 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 真chân 身thân 。 實thật 無vô 諸chư 疾tật 。

經kinh 。 但đãn 以dĩ 如Như 來Lai 至chí )# 示thị 現hiện 斯tư 事sự 。

贊tán 曰viết 。 此thử 顯hiển 化hóa 佛Phật 有hữu 疾tật 所sở 由do 。 五ngũ 濁trược 世thế 者giả 。 濁trược 者giả 滓chỉ 穢uế 。 如như 食thực 滓chỉ 穢uế 。 名danh 之chi 為vi 濁trược 。 一nhất 煩phiền 惱não 濁trược 。 煩phiền 惱não 重trọng/trùng 故cố 。 二nhị 見kiến 濁trược 。 五ngũ 見kiến 競cạnh 故cố 。 三tam 命mạng 濁trược 。 壽thọ 極cực 短đoản 故cố 。 四tứ 有hữu 情tình 濁trược 。 惡ác 眾chúng 生sanh 故cố 。 五ngũ 劫kiếp 濁trược 。 飢cơ 饉cận 疫dịch 病bệnh 刀đao 兵binh 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 三tam 十thập 二nhị 十thập 十thập 歲tuế 時thời 起khởi 。 今kim 時thời 已dĩ 有hữu 彼bỉ 前tiền 相tương/tướng 故cố 。 此thử 如như 法Pháp 華hoa 疏sớ/sơ 第đệ 三tam 卷quyển 。 釋Thích 迦Ca 慈từ 悲bi 。 生sanh 此thử 惡ác 世thế 。 為vì 欲dục 教giáo 化hóa 。 導đạo 引dẫn 現hiện 受thọ 惡ác 業nghiệp 貧bần 窮cùng 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。 行hành 諸chư 惡ác 因nhân 惡ác 行hành 有hữu 情tình 。 示thị 同đồng 有hữu 疾tật 。 非phi 佛Phật 實thật 有hữu 。 世Thế 尊Tôn 隨tùy 類loại 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 顯hiển 一nhất 切thiết 惡ác 業nghiệp 。 必tất 有hữu 惡ác 果quả 。 世Thế 尊Tôn 現hiện 受thọ 猶do 不bất 免miễn 故cố 。 欲dục 令linh 後hậu 德đức 有hữu 疾tật 自tự 裁tài 。 佛Phật 亦diệc 現hiện 有hữu 。 我ngã 何hà 人nhân 故cố 。 為vi 眾chúng 生sanh 病bệnh 佛Phật 亦diệc 病bệnh 故cố 。 由do 斯tư 現hiện 病bệnh 。 非phi 佛Phật 實thật 病bệnh 。 問vấn 。 何hà 故cố 無vô 垢cấu 不bất 自tự 顯hiển 佛Phật 現hiện 病bệnh 所sở 由do 。 令linh 空không 中trung 告cáo 。 答đáp 。 欲dục 顯hiển 一nhất 言ngôn 契khế 當đương 深thâm 故cố 。 幽u 冥minh 自tự 他tha 儀nghi 皆giai 同đồng 故cố 。 問vấn 。 空không 聲thanh 是thị 何hà 。 答đáp 。 或hoặc 是thị 無vô 垢cấu 。 神thần 力lực 所sở 為vi 。 或hoặc 大đại 菩Bồ 薩Tát 冥minh 現hiện 斯tư 事sự 。 理lý 皆giai 不bất 爽sảng 。

經kinh 。 行hành 矣hĩ 阿A 難Nan 。 陀đà 取thủ 乳nhũ 勿vật 慚tàm 。

贊tán 曰viết 。 此thử 勸khuyến 取thủ 乳nhũ 。 供cung 佛Phật 。 勿vật 自tự 增tăng 慚tàm 。 問vấn 。 何hà 故cố 無vô 垢cấu 訶ha 令linh 密mật 去khứ 。 空không 令linh 取thủ 乳nhũ 。 答đáp 。 說thuyết 佛Phật 實thật 病bệnh 須tu 乳nhũ 。 此thử 不bất 當đương 故cố 令linh 去khứ 。 說thuyết 佛Phật 化hóa 有hữu 疾tật 故cố 須tu 乳nhũ 。 理lý 可khả 然nhiên 故cố 令linh 取thủ 。 訶ha 法pháp 。 先tiên 訶ha 令linh 去khứ 。 示thị 法pháp 。 後hậu 示thị 令linh 取thủ 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。

經kinh 。

時thời 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 結kết 答đáp 詞từ 由do 卑ty 躬cung 請thỉnh 退thoái 。 我ngã 時thời 不bất 識thức 彼bỉ 之chi 所sở 云vân 。 故cố 默mặc 無vô 對đối 。

經kinh 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 品phẩm 第đệ 三tam 結kết 類loại 聲Thanh 聞Văn 皆giai 辭từ 不bất 散tán 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 類loại 問vấn 。 後hậu 類loại 答đáp 。 此thử 類loại 問vấn 也dã 。

經kinh 。 是thị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 類loại 答đáp 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 品Phẩm 第đệ 四tứ

別biệt 敘tự 昔tích 權quyền 。 昔tích 權quyền 有hữu 二nhị 。 一nhất 化hóa 聲Thanh 聞Văn 。 已dĩ 如như 前tiền 辨biện 。 二nhị 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 次thứ 下hạ 當đương 陳trần 。 佛Phật 知tri 彼bỉ 類loại 不bất 可khả 對đối 揚dương 。 顯hiển 彼bỉ 高cao 德đức 共cộng 來lai 影ảnh 輔phụ 。 今kim 明minh 令linh 菩Bồ 薩Tát 問vấn 疾tật 事sự 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 。 此thử 品phẩm 有hữu 二nhị 。 初sơ 明minh 四tứ 德đức 詞từ 屈khuất 不bất 往vãng 。 後hậu 明minh 餘dư 類loại 皆giai 陳trần 不bất 堪kham 。 然nhiên 四tứ 德đức 中trung 。 分phân 為vi 二nhị 對đối 。 令linh 希hy 不bất 退thoái 。 自tự 仰ngưỡng 菩Bồ 提Đề 。 不bất 覺giác 魔ma 怨oán 。 寧ninh 知tri 世thế 福phước 。 無vô 垢cấu 隨tùy 宜nghi 對đối 折chiết 。 各các 便tiện 緘giam 言ngôn 。 故cố 四tứ 德đức 雖tuy 殊thù 。 為vi 二nhị 對đối 以dĩ 區khu 別biệt 。 一nhất 一nhất 之chi 中trung 。 文văn 皆giai 有hữu 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 後hậu 詞từ 。

經kinh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 命mạng 也dã 。 梵Phạm 云vân 梅mai 呾đát 利lợi 耶da 。 翻phiên 為vi 慈Từ 氏Thị 。 古cổ 云vân 稱xưng 帝đế 麗lệ 。 或hoặc 云vân 彌Di 勒Lặc 。 皆giai 訛ngoa 路lộ 也dã 。 說thuyết 此thử 本bổn 緣duyên 。 如như 彌Di 勒Lặc 上thượng 生sanh 疏sớ/sơ 上thượng 卷quyển 。

經kinh 。 慈Từ 氏Thị 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 辭từ 亦diệc 三tam 。 此thử 總tổng 陳trần 道đạo 屈khuất 。 放phóng 鉢bát 經Kinh 云vân 。 彌Di 勒Lặc 語ngứ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。 如như 汝nhữ 等đẳng 輩bối 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 我ngã 。 舉cử 足túc 下hạ 足túc 之chi 事sự 。 豈khởi 以dĩ 小tiểu 生sanh 所sở 繫hệ 道đạo 屈khuất 濟tế 流lưu 。 良lương 以dĩ 進tiến 德đức 先tiên 知tri 。 推thôi 名danh 上thượng 士sĩ 。 故cố 假giả 之chi 以dĩ 前tiền 屈khuất 詞từ 。 今kim 命mạng 以dĩ 對đối 揚dương 。 非phi 是thị 彌Di 勒Lặc 實thật 為vi 屈khuất 矣hĩ 。 昔tích 說thuyết 不bất 退thoái 。 令linh 彼bỉ 希hy 求cầu 。 彼bỉ 說thuyết 無vô 相tướng 如như 門môn 。 今kim 作tác 因nhân 緣duyên 之chi 言ngôn 。

時thời 道đạo 以dĩ 屈khuất 。 故cố 詞từ 不bất 堪kham 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 所sở 有hữu 法Pháp 要yếu 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 顯hiển 理lý 窮cùng 。 初sơ 徵trưng 。 後hậu 顯hiển 。 顯hiển 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 陳trần 己kỷ 事sự 。 後hậu 他tha 詞từ 。 此thử 徵trưng 及cập 陳trần 己kỷ 事sự 也dã 。 覩đổ 史sử 名danh 者giả 。 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 中trung 第đệ 四tứ 天thiên 也dã 。 此thử 名danh 知tri 足túc 。 受thọ 諸chư 欲dục 樂lạc 。 深thâm 知tri 足túc 故cố 。 由do 此thử 根căn 性tánh 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 中trung 。 以dĩ 當đương 生sanh 下hạ 。 佛Phật 記ký 彌Di 勒Lặc 。 卻khước 後hậu 十thập 二nhị 年niên 。 當đương 於ư 本bổn 處xứ 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 如như 入nhập 滅diệt 定định 。 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 生sanh 知tri 足túc 。 紹thiệu 隆long 補bổ 所sở 。 所sở 以dĩ 彼bỉ 天thiên 多đa 來lai 瞻chiêm 禮lễ 。 慈Từ 氏Thị 已dĩ 超siêu 退thoái 位vị 。 故cố 隨tùy 所sở 應ưng 。 以dĩ 四tứ 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 之chi 行hành 。 為vi 彼bỉ 天thiên 說thuyết 。 或hoặc 唯duy 為vi 說thuyết 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 第đệ 四tứ 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 位vị 法pháp 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 他tha 詞từ 有hữu 二nhị 。 初sơ 明minh 至chí 軌quỹ 。 後hậu 正chánh 陳trần 詞từ 。 此thử 初sơ 也dã 。 彌Di 勒Lặc 落lạc 髮phát 緇# 衣y 。 次thứ 當đương 補bổ 處xứ 。 無vô 垢cấu 形hình 隨tùy 俗tục 。 故cố 致trí 慮lự 宜nghi 。

經kinh 。 尊tôn 者giả 慈Từ 氏Thị 至chí 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 正chánh 陳trần 詞từ 有hữu 二nhị 。 初sơ 牒điệp 經kinh 申thân 理lý 。 後hậu 明minh 時thời 眾chúng 獲hoạch 益ích 。 初sơ 中trung 復phục 三tam 。 初sơ 總tổng 牒điệp 經kinh 文văn 。 二nhị 別biệt 申thân 理lý 詰cật 。 後hậu 結kết 勸khuyến 顯hiển 真chân 。 是thị 故cố 慈Từ 氏Thị 勿vật 以dĩ 此thử 法pháp 誘dụ 諸chư 天thiên 子tử 下hạ 是thị 。 此thử 文văn 也dã 。 初sơ 授thọ 者giả 與dữ 也dã 。 記ký 者giả 別biệt 也dã 。 識thức 也dã 驗nghiệm 也dã 。 自tự 領lãnh 記ký 別biệt 。 名danh 為vi 受thọ 記ký 。 受thọ 者giả 領lãnh 故cố 。 佛Phật 與dữ 之chi 記ký 。 故cố 名danh 授thọ 記ký 。 佛Phật 於ư 諸chư 律luật 及cập 上thượng 生sanh 經kinh 中trung 。 為vi 授thọ 記ký 別biệt 。 言ngôn 一nhất 生sanh 者giả 。 除trừ 今kim 身thân 後hậu 在tại 天thiên 一nhất 生sanh 。 故cố 言ngôn 一nhất 生sanh 。 中trung 有hữu 方phương 便tiện 屬thuộc 天thiên 攝nhiếp 故cố 。 不bất 數số 人nhân 中trung 。 有hữu 說thuyết 在tại 天thiên 及cập 當đương 人nhân 中trung 。 共cộng 名danh 一nhất 生sanh 。 如như 說thuyết 七thất 生sanh 。 說thuyết 人nhân 天thiên 二nhị 生sanh 去khứ 生sanh 故cố 。 佛Phật 言ngôn 彌Di 勒Lặc 。 當đương 生sanh 知tri 足túc 。 盡tận 彼bỉ 一nhất 生sanh 。 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。 在tại 知tri 足túc 天thiên 。 亦diệc 名danh 一Nhất 生Sanh 所Sở 繫Hệ 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 說thuyết 居cư 人nhân 名danh 為vi 一nhất 生sanh 。 此thử 理lý 為vi 正chánh 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 三tam 。 一Nhất 生Sanh 所Sở 繫Hệ 。 及cập 最tối 後hậu 身thân 。 坐tọa 道Đạo 場Tràng 者giả 。 此thử 問vấn 一nhất 生sanh 。 不bất 問vấn 餘dư 二nhị 。

經kinh 。 為vi 用dụng 何hà 生sanh 。 至chí )# 現hiện 在tại 耶da 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 申thân 理lý 詰cật 。 大đại 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 依y 有hữu 為vi 無vô 為vi 異dị 為vi 難nạn/nan 。 次thứ 依y 有hữu 為vi 無vô 為vi 一nhất 為vi 難nạn/nan 。 為vi 依y 如như 生sanh 以dĩ 下hạ 文văn 是thị 。 後hậu 以dĩ 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 理lý 均quân 為vi 難nạn/nan 。 若nhược 尊tôn 者giả 慈Từ 氏Thị 。 當đương 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 亦diệc 應ưng 當đương 證chứng 下hạ 是thị 。 初sơ 二nhị 難nạn/nan 因nhân 。 後hậu 一nhất 難nạn/nan 果quả 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 難nan 有hữu 為vi 。 後hậu 難nạn/nan 無vô 為vi 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 總tổng 。 後hậu 別biệt 。 此thử 總tổng 徵trưng 也dã 。 生sanh 是thị 有hữu 為vi 之chi 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 依y 此thử 為vi 難nạn/nan 。 前tiền 說thuyết 一nhất 生sanh 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 故cố 初sơ 以dĩ 生sanh 而nhi 為vi 徵trưng 詰cật 。 顯hiển 有hữu 為vi 法pháp 。 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 無vô 實thật 生sanh 體thể 。 依y 何hà 受thọ 記ký 。

經kinh 。 若nhược 過quá 去khứ 生sanh 。 至chí 未vị 來lai 生sanh 未vị 至chí 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 徵trưng 也dã 。 大Đại 乘Thừa 三tam 世thế 本bổn 無vô 實thật 體thể 。 依y 一nhất 有hữu 法pháp 。 曾tằng 有hữu 名danh 過quá 去khứ 。 當đương 有hữu 名danh 未vị 來lai 。 現hiện 有hữu 名danh 現hiện 在tại 。 三tam 世thế 俱câu 是thị 假giả 所sở 施thi 設thiết 。 現hiện 在tại 法pháp 可khả 實thật 其kỳ 世thế 假giả 立lập 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 法pháp 皆giai 假giả 說thuyết 也dã 。 依y 何hà 實thật 故cố 。 今kim 難nạn/nan 言ngôn 過quá 去khứ 已dĩ 滅diệt 。 未vị 來lai 未vị 生sanh 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 過quá 去khứ 用dụng 已dĩ 滅diệt 。 未vị 來lai 用dụng 未vị 生sanh 。 非phi 無vô 生sanh 體thể 。 若nhược 不bất 難nan 用dụng 。 便tiện 不bất 成thành 難nạn/nan 。 今kim 依y 大Đại 乘Thừa 。 作tác 斯tư 難nạn/nan 體thể 。 便tiện 無vô 過quá 失thất 。

經kinh 。 若nhược 現hiện 在tại 生sanh 。 現hiện 在tại 生sanh 無vô 住trụ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 難nạn/nan 現hiện 在tại 。 初sơ 難nạn/nan 。 後hậu 證chứng 。 此thử 難nạn/nan 也dã 。 現hiện 在tại 法pháp 中trung 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 位vị 名danh 生sanh 。 生sanh 位vị 暫tạm 停đình 。 假giả 名danh 為vi 住trụ 。 住trụ 別biệt 前tiền 後hậu 。 假giả 立lập 異dị 名danh 。 此thử 後hậu 無vô 時thời 。 假giả 名danh 為vi 滅diệt 。 現hiện 在tại 諸chư 法pháp 。 無vô 暫tạm 實thật 住trụ 。 亦diệc 無vô 相tướng 續tục 。 經kinh 停đình 久cửu 住trụ 。 故cố 言ngôn 現hiện 在tại 。 而nhi 無vô 有hữu 住trụ 。 非phi 無vô 假giả 住trụ 。 若nhược 有hữu 實thật 住trụ 可khả 能năng 為vi 因nhân 。 能năng 得đắc 當đương 來lai 可khả 依y 授thọ 記ký 。 現hiện 無vô 實thật 住trụ 可khả 能năng 為vi 因nhân 。 依y 何hà 為vi 記ký 。

經kinh 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 至chí )# 即tức 歿một 即tức 生sanh 。

贊tán 曰viết 。 既ký 難nạn/nan 無vô 住trụ 。 恐khủng 義nghĩa 無vô 由do 。 故cố 引dẫn 經kinh 。

時thời 之chi 極cực 促xúc 。 名danh 為vi 剎sát 那na 。 不bất 但đãn 一nhất 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 皆giai 如như 此thử 。 故cố 經kinh 重trọng/trùng 言ngôn 剎sát 那na 剎sát 那na 。 具cụ 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 者giả 熟thục 變biến 。 即tức 異dị 相tướng 也dã 。 唯duy 說thuyết 有hữu 三tam 。 不bất 說thuyết 有hữu 住trụ 。 現hiện 法pháp 二nhị 時thời 沒một 入nhập 過quá 去khứ 。 初sơ 後hậu 暫tạm 一nhất 生sanh 。 生sanh 時thời 亦diệc 老lão 。 更cánh 無vô 別biệt 時thời 。 唯duy 說thuyết 生sanh 沒một 初sơ 後hậu 二nhị 時thời 。 即tức 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 生sanh 異dị 滅diệt 。 不bất 別biệt 說thuyết 住trụ 。 大Đại 乘Thừa 解giải 云vân 。 由do 一nhất 切thiết 行hành 三tam 世thế 所sở 顯hiển 。 由do 未vị 來lai 世thế 本bổn 無vô 而nhi 生sanh 。 彼bỉ 既ký 生sanh 已dĩ 落lạc 謝tạ 過quá 去khứ 。 現hiện 在tại 世thế 法pháp 二nhị 相tương/tướng 所sở 顯hiển 。 謂vị 住trụ 及cập 異dị 。 唯duy 現hiện 在tại 法pháp 。 有hữu 住trụ 可khả 得đắc 。 前tiền 後hậu 變biến 異dị 。 亦diệc 唯duy 現hiện 在tại 。 總tổng 說thuyết 住trụ 異dị 。 而nhi 為vi 一nhất 相tương/tướng 。 住trụ 是thị 有hữu 情tình 所sở 愛ái 著trước 處xứ 。 為vi 令linh 生sanh 厭yếm 。 又hựu 同đồng 一nhất 世thế 。 所sở 以dĩ 合hợp 說thuyết 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 。 說thuyết 無vô 實thật 住trụ 。 亦diệc 無vô 經kinh 停đình 片phiến 時thời 實thật 住trụ 。 故cố 唯duy 說thuyết 三tam 。 生sanh 老lão 死tử 相tướng 。 或hoặc 說thuyết 現hiện 身thân 念niệm 念niệm 皆giai 有hữu 十thập 二nhị 支chi 中trung 生sanh 老lão 死tử 支chi 。 故cố 無vô 住trụ 也dã 。

經kinh 。 若nhược 以dĩ 無vô 生sanh 。 至chí )# 所sở 入nhập 正chánh 性tánh 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 難nạn/nan 無vô 為vi 。 初sơ 牒điệp 出xuất 體thể 。 後hậu 正chánh 申thân 難nạn/nan 。 此thử 牒điệp 出xuất 體thể 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 入nhập 者giả 證chứng 也dã 。 正chánh 性tánh 者giả 。 法pháp 之chi 真chân 性tánh 。 即tức 勝thắng 義nghĩa 空không 性tánh 也dã 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 無vô 生sanh 之chi 體thể 。 即tức 是thị 所sở 證chứng 真Chân 如Như 正chánh 性tánh 。 真Chân 如Như 乃nãi 是thị 法pháp 正chánh 真chân 性tánh 。 舊cựu 云vân 正chánh 位vị 。 位vị 者giả 體thể 位vị 。 即tức 正chánh 性tánh 也dã 。

經kinh 。 於ư 此thử 無vô 生sanh (# 至chí 。 得đắc 受thọ 記ký 耶da 。

贊tán 曰viết 。 此thử 正chánh 申thân 難nạn/nan 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 空không 勝thắng 義nghĩa 中trung 。 何hà 記ký 可khả 授thọ 。 何hà 覺giác 可khả 證chứng 。 有hữu 覺giác 可khả 證chứng 。 有hữu 記ký 可khả 授thọ 。 無vô 覺giác 可khả 證chứng 。 云vân 何hà 記ký 也dã 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 前tiền 難nạn/nan 因nhân 緣duyên 法Pháp 門môn 。 此thử 難nạn/nan 真Chân 如Như 法Pháp 門môn 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 。 第đệ 無vô 覺giác 可khả 證chứng 。 何hà 有hữu 記ký 別biệt 而nhi 受thọ 記ký 耶da 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 記ký 等đẳng 。

經kinh 。 為vi 依y 如như 生sanh (# 至chí )# 得đắc 授thọ 記ký 耶da 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 以dĩ 有hữu 為vi 無vô 為vi 一nhất 為vi 難nạn/nan 。 前tiền 難nạn/nan 二nhị 別biệt 。 可khả 有hữu 前tiền 過quá 。 今kim 以dĩ 有hữu 為vi 無vô 為vi 是thị 一nhất 。 故cố 有hữu 記ký 別biệt 。 便tiện 作tác 是thị 難nạn/nan 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 別biệt 難nạn/nan 依y 如như 。 次thứ 總tổng 顯hiển 依y 如như 。 後hậu 結kết 難nạn/nan 依y 如như 。 初sơ 中trung 復phục 三tam 。 初sơ 雙song 徵trưng 。 次thứ 別biệt 難nạn/nan 。 後hậu 雙song 結kết 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 若nhược 世thế 俗tục 有hữu 與dữ 勝thắng 義nghĩa 空không 一nhất 。 得đắc 授thọ 記ký 者giả 。 為vi 依y 空không 生sanh 為vi 依y 空không 滅diệt 得đắc 授thọ 記ký 耶da 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 若nhược 因nhân 緣duyên 法pháp 與dữ 真Chân 如Như 一nhất 。 得đắc 授thọ 記ký 者giả 。 為vi 依y 生sanh 為vi 依y 滅diệt 得đắc 授thọ 記ký 耶da 。

經kinh 。 若nhược 依y 如như 生sanh (# 至chí 。 如như 無vô 有hữu 滅diệt 。

贊tán 曰viết 。 此thử 別biệt 難nạn/nan 也dã 。 空không 理lý 依y 空không 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 應ưng 理lý 依y 如như 。 亦diệc 無vô 生sanh 滅diệt 。 如như 何hà 授thọ 記ký 。 舊cựu 文văn 難nan 解giải 。

經kinh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 至chí )# 無vô 有hữu 授thọ 記ký 。

贊tán 曰viết 。 此thử 雙song 結kết 也dã 。 記ký 因nhân 得đắc 果quả 。 因nhân 滅diệt 果quả 生sanh 。 生sanh 滅diệt 既ký 無vô 。 如như 何hà 授thọ 記ký 。

經kinh 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 至chí )# 亦diệc 如như 也dã 。

贊tán 曰viết 。 此thử 總tổng 顯hiển 依y 如như 。 汎# 然nhiên 總tổng 顯hiển 一nhất 切thiết 依y 如như 。 欲dục 明minh 如như 中trung 無vô 授thọ 記ký 故cố 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 此thử 總tổng 依y 如như 。 於ư 中trung 一nhất 切thiết 。 賢hiền 聖thánh 依y 如như 。 於ư 中trung 彌Di 勒Lặc 別biệt 亦diệc 依y 如như 。 欲dục 顯hiển 凡phàm 聖thánh 人nhân 法pháp 總tổng 別biệt 。 皆giai 依y 於ư 如như 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 皆giai 依y 如như 者giả 。 皆giai 性tánh 空không 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 用dụng 依y 性tánh 故cố 。 體thể 依y 性tánh 故cố 。

經kinh 。 若nhược 尊tôn 者giả (# 至chí )# 而nhi 得đắc 授thọ 記ký 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 結kết 難nạn/nan 依y 如như 有hữu 二nhị 。 初sơ 總tổng 申thân 難nạn/nan 。 後hậu 釋thích 所sở 由do 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 尊tôn 者giả 依y 如như 。 既ký 得đắc 授thọ 記ký 。 有hữu 情tình 依y 如như 。 亦diệc 應ưng 受thọ 記ký 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 異dị 性tánh 所sở 顯hiển 。

贊tán 曰viết 。 此thử 釋thích 難nạn/nan 由do 。 真chân 理lý 成thành 混hỗn 名danh 非phi 二nhị 顯hiển 。 依y 無vô 二nhị 門môn 而nhi 得đắc 顯hiển 故cố 。 亦diệc 非phi 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 所sở 顯hiển 。 體thể 成thành 種chủng 種chủng 。 或hoặc 非phi 二nhị 我ngã 之chi 所sở 顯hiển 示thị 。 亦diệc 非phi 種chủng 種chủng 橫hoạnh/hoành 計kế 差sai 別biệt 。 之chi 所sở 顯hiển 故cố 。 何hà 得đắc 有hữu 記ký 。 記ký 者giả 別biệt 也dã 。 驗nghiệm 因nhân 明minh 果quả 。 有hữu 種chủng 種chủng 故cố 。 真chân 無vô 種chủng 種chủng 。 故cố 無vô 授thọ 記ký 不bất 授thọ 記ký 者giả 。

經kinh 。 若nhược 尊tôn 者giả (# 至chí )# 當đương 有hữu 所sở 證chứng 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 以dĩ 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 理lý 均quân 為vi 難nạn/nan 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 難nạn/nan 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 難nạn/nan 煩phiền 惱não 。 菩Bồ 提Đề 有hữu 二nhị 。 初sơ 難nạn/nan 。 後hậu 釋thích 。 此thử 難nạn/nan 也dã 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 等đẳng 所sở 隨tùy 覺giác 。

贊tán 曰viết 。 此thử 釋thích 難nạn/nan 由do 。 菩Bồ 提Đề 覺giác 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 若nhược 勤cần 來lai 者giả 。 平bình 等đẳng 皆giai 能năng 隨tùy 覺giác 諸chư 法pháp 。 彌Di 勒Lặc 當đương 隨tùy 覺giác 。 慈Từ 氏Thị 得đắc 授thọ 記ký 。 有hữu 情tình 當đương 隨tùy 覺giác 。 亦diệc 應ưng 得đắc 授thọ 記ký 。 舊cựu 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 以dĩ 等đẳng 隨tùy 覺giác 。 即tức 有hữu 當đương 來lai 菩Bồ 提Đề 相tương/tướng 故cố 。 此thử 乃nãi 事sự 均quân 俱câu 當đương 證chứng 故cố 。

經kinh 。 若nhược 尊tôn 者giả (# 至chí )# 當đương 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 難nạn/nan 涅Niết 槃Bàn 有hữu 二nhị 。 初sơ 難nạn/nan 。 後hậu 釋thích 。 此thử 難nạn/nan 也dã 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 為vi 般bát 涅Niết 槃Bàn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 難nạn/nan 由do 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 非phi 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 當đương 有hữu 證chứng 空không 而nhi 不bất 涅Niết 槃Bàn 。 空không 無vô 苦khổ 果quả 。 即tức 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 佛Phật 觀quán 見kiến 真Chân 如Như 性tánh 空không 。 為vì 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 云vân 圓viên 寂tịch 。 涅Niết 槃Bàn 有hữu 四tứ 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 相tương/tướng 真Chân 如Như 理lý 。 二nhị 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 苦khổ 因nhân 盡tận 所sở 顯hiển 真chân 理lý 。 三tam 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 苦khổ 果quả 盡tận 所sở 顯hiển 真chân 理lý 。 四tứ 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 所sở 知tri 障chướng 盡tận 。 大đại 悲bi 般Bát 若Nhã 所sở 轉chuyển 真chân 理lý 。 今kim 以dĩ 性tánh 淨tịnh 。 難nạn/nan 餘dư 三tam 種chủng 。 難nạn/nan 意ý 云vân 。 非phi 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 不bất 當đương 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 本bổn 具cụ 有hữu 。 餘dư 三tam 義nghĩa 顯hiển 。 何hà 當đương 不bất 有hữu 。 舊cựu 云vân 佛Phật 智trí 眾chúng 生sanh 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 現hiện 有hữu 性tánh 淨tịnh 。 即tức 知tri 當đương 來lai 有hữu 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 離ly 此thử 真Chân 如Như 。 不bất 須tu 更cánh 滅diệt 。 今kim 已dĩ 滅diệt 故cố 。

經kinh 。 以dĩ 佛Phật 觀quán 見kiến (# 至chí )# 為vi 般bát 涅Niết 槃Bàn 。

贊tán 曰viết 。 重trọng/trùng 釋thích 前tiền 相tương/tướng 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 以dĩ 佛Phật 觀quán 見kiến 有hữu 情tình 本bổn 性tánh 寂tịch 滅diệt 空không 理lý 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 體thể 。 故cố 說thuyết 眾chúng 生sanh 。 當đương 證chứng 此thử 空không 真Chân 如Như 。 為vi 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 與dữ 尊tôn 者giả 。 二nhị 理lý 皆giai 均quân 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 以dĩ 佛Phật 觀quán 見kiến 本bổn 性tánh 真Chân 如Như 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 體thể 。 故cố 說thuyết 有hữu 情tình 當đương 證chứng 真Chân 如Như 。 得đắc 餘dư 三tam 種chủng 之chi 圓viên 寂tịch 故cố 。 尊tôn 者giả 當đương 得đắc 。 有hữu 情tình 亦diệc 當đương 得đắc 。 既ký 難nạn/nan 當đương 得đắc 。 故cố 知tri 以dĩ 本bổn 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 難nạn/nan 餘dư 三tam 種chủng 。

經kinh 。 是thị 故cố 慈Từ 氏Thị 至chí )# 滯trệ 諸chư 天thiên 子tử 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 三tam 大đại 文văn 結kết 勸khuyến 顯hiển 真chân 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 略lược 勸khuyến 顯hiển 真chân 。 後hậu 廣quảng 勸khuyến 顯hiển 真chân 。 略lược 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 略lược 勸khuyến 。 後hậu 略lược 顯hiển 。 此thử 略lược 勸khuyến 也dã 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 勿vật 以dĩ 分phân 別biệt 。 有hữu 相tương/tướng 招chiêu 誘dụ 天thiên 子tử 。 論luận 滯trệ 天thiên 子tử 。 令linh 不bất 證chứng 真chân 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 彌Di 勒Lặc 前tiền 說thuyết 因nhân 緣duyên 法Pháp 門môn 。 無vô 垢cấu 今kim 以dĩ 真Chân 如Như 法Pháp 門môn 。 以dĩ 深thâm 難nạn/nan 淺thiển 。 故cố 且thả 不bất 答đáp 。 但đãn 修tu 因nhân 緣duyên 淺thiển 教giáo 初sơ 學học 名danh 誘dụ 。 不bất 能năng 超siêu 進tiến 名danh 深thâm 。 遲trì 緩hoãn 行hành 故cố 。 應ưng 示thị 真Chân 如Như 及cập 真chân 智trí 。 教giáo 令linh 根căn 熟thục 及cập 速tốc 入nhập 也dã 。

經kinh 。 夫phu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 至chí 亦diệc 無vô 退thoái 轉chuyển 。

贊tán 曰viết 。 次thứ 略lược 顯hiển 真chân 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 空không 為vi 菩Bồ 提Đề 。 故cố 無vô 求cầu 退thoái 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 解giải 深thâm 密mật 經kinh 說thuyết 。 菩Bồ 提Đề 菩Bồ 提Đề 斷đoạn 。 俱câu 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 智trí 及cập 智trí 處xứ 。 皆giai 名danh 般Bát 若Nhã 。 菩Bồ 提Đề 能năng 觀quán 智trí 。 菩Bồ 提Đề 斷đoạn 即tức 真Chân 如Như 。 二nhị 俱câu 菩Bồ 提Đề 。 今kim 說thuyết 真Chân 如Như 名danh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 無vô 趣thú 求cầu 。 亦diệc 無vô 退thoái 轉chuyển 。

經kinh 。 尊tôn 者giả 慈Từ 氏Thị 至chí 。 菩Bồ 提Đề 之chi 見kiến 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 廣quảng 勸khuyến 顯hiển 真chân 有hữu 二nhị 。 初sơ 廣quảng 前tiền 勸khuyến 。 後hậu 廣quảng 前tiền 顯hiển 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 趣thú 有hữu 求cầu 。 有hữu 退thoái 有hữu 轉chuyển 。 見kiến 有hữu 此thử 者giả 。 名danh 分phân 別biệt 菩Bồ 提Đề 之chi 見kiến 。 不bất 契khế 真chân 宗tông 。 當đương 令linh 捨xả 之chi 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 非phi 心tâm 能năng 證chứng 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 廣quảng 顯hiển 真chân 。 初sơ 票# 。 次thứ 釋thích 。 後hậu 結kết 。 此thử 標tiêu 也dã 。 不bất 可khả 以dĩ 五ngũ 根căn 身thân 能năng 證chứng 。 不bất 可khả 以dĩ 分phân 別biệt 心tâm 能năng 證chứng 。 五ngũ 識thức 名danh 身thân 。 依y 色sắc 根căn 故cố 。 雖tuy 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 相tương 應ứng 名danh 心tâm 非phi 心tâm 。 而nhi 是thị 心tâm 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 非phi 分phân 別biệt 心tâm 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 今kim 遮già 分phân 別biệt 故cố 。 言ngôn 非phi 心tâm 能năng 證chứng 。

經kinh 。 寂tịch 滅diệt 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 皆giai 寂tịch 滅diệt 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 菩Bồ 提Đề 非phi 身thân 心tâm 證chứng 。 今kim 有hữu 三tam 十thập 二nhị 句cú 。 舊cựu 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 句cú 。 新tân 三tam 十thập 二nhị 句cú 中trung 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 十thập 三tam 句cú 。 別biệt 明minh 斷đoạn 及cập 正chánh 智trí 離ly 計kế 所sở 執chấp 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 。 舊cựu 文văn 十thập 一nhất 句cú 。 次thứ 有hữu 五ngũ 句cú 。 別biệt 明minh 斷đoạn 及cập 正chánh 智trí 體thể 之chi 與dữ 用dụng 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 。 次thứ 有hữu 九cửu 句cú 。 別biệt 明minh 斷đoạn 及cập 正chánh 智trí 離ly 有hữu 漏lậu 依y 他tha 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 。 舊cựu 有hữu 七thất 句cú 。 後hậu 有hữu 五ngũ 句cú 。 合hợp 明minh 斷đoạn 及cập 正chánh 智trí 深thâm 妙diệu 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 。 舊cựu 有hữu 二nhị 句cú 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 八bát 句cú 明minh 。 斷đoạn 是thị 菩Bồ 提Đề 。 舊cựu 文văn 六lục 句cú 。 後hậu 五ngũ 句cú 。 明minh 智trí 是thị 菩Bồ 提Đề 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 文văn 段đoạn 雖tuy 同đồng 。 義nghĩa 意ý 全toàn 別biệt 。 菩Bồ 提Đề 者giả 真Chân 諦Đế 空không 性tánh 。 理lý 空không 為vi 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 。 心tâm 空không 為vi 智trí 菩Bồ 提Đề 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 真Chân 如Như 為vi 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 。 斷đoạn 之chi 性tánh 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。 為vi 智trí 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 智trí 用dụng 故cố 。 菩Bồ 提Đề 覺giác 義nghĩa 。 覺giác 性tánh 覺giác 用dụng 。 俱câu 名danh 覺giác 故cố 。 引dẫn 教giáo 如như 前tiền 。 八bát 句cú 明minh 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 中trung 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 一nhất 句cú 總tổng 談đàm 離ly 相tương/tướng 。 次thứ 六lục 句cú 別biệt 談đàm 離ly 相tương/tướng 。 後hậu 一nhất 句cú 總tổng 成thành 離ly 相tương/tướng 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 情tình 相tương 及cập 法pháp 相tướng 。 二nhị 皆giai 寂tịch 滅diệt 故cố 。 寂tịch 滅diệt 是thị 菩Bồ 提Đề 。 由do 此thử 正chánh 智trí 而nhi 可khả 內nội 冥minh 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 。 以dĩ 心tâm 能năng 證chứng 。 此thử 下hạ 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 釋thích 上thượng 文văn 非phi 身thân 及cập 心tâm 之chi 所sở 證chứng 義nghĩa 。 然nhiên 下hạ 菩Bồ 提Đề 皆giai 有hữu 二nhị 文văn 。 初sơ 票# 。 後hậu 釋thích 。 故cố 者giả 所sở 以dĩ 。 釋thích 標tiêu 所sở 由do 。

經kinh 。 不bất 增tăng 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 皆giai 不bất 行hành 故cố 。

贊tán 曰viết 。 我ngã 法pháp 二nhị 種chủng 能năng 緣duyên 緣duyên 時thời 。 皆giai 是thị 增tăng 益ích 。 真chân 理lý 不bất 然nhiên 。 所sở 緣duyên 不bất 增tăng 。 舊cựu 云vân 不bất 觀quán 。 離ly 諸chư 緣duyên 故cố 。 不bất 可khả 以dĩ 遍biến 計kế 心tâm 之chi 所sở 觀quán 故cố 。 我ngã 法pháp 二nhị 種chủng 。 可khả 為vi 名danh 言ngôn 分phân 別biệt 作tác 為vi 之chi 所sở 緣duyên 行hành 。 真chân 理lý 不bất 然nhiên 。 故cố 是thị 菩Bồ 提Đề 。

經kinh 。 永vĩnh 斷đoạn 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 皆giai 捨xả 離ly 故cố 。

贊tán 曰viết 。 我ngã 法pháp 二nhị 種chủng 。 見kiến 趣thú 所sở 緣duyên 。 為vi 取thủ 所sở 著trước 。 真chân 理lý 不bất 然nhiên 。 永vĩnh 斷đoạn 見kiến 趣thú 。 捨xả 離ly 見kiến 趣thú 。

經kinh 。 離ly 繫hệ 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 永vĩnh 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。

贊tán 曰viết 。 我ngã 法pháp 二nhị 種chủng 。 動động 亂loạn 之chi 法pháp 。 乃nãi 為vi 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 所sở 緣duyên 。 體thể 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。 真chân 理lý 不bất 然nhiên 。 故cố 離ly 分phân 別biệt 。 動động 亂loạn 繫hệ 縛phược 。 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 亦diệc 永vĩnh 寂tịch 靜tĩnh 。 舊cựu 云vân 障chướng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 即tức 此thử 離ly 繫hệ 。 然nhiên 意ý 難nan 得đắc 。 舉cử 其kỳ 所sở 治trị 。 顯hiển 離ly 是thị 菩Bồ 提Đề 。 然nhiên 無vô 寂tịch 靜tĩnh 。

經kinh 。 廣quảng 大đại 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 不bất 測trắc 量lượng 故cố 。

贊tán 曰viết 。 此thử 一nhất 句cú 總tổng 成thành 離ly 相tương/tướng 。 弘hoằng 者giả 大đại 也dã 。 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 大đại 不bất 測trắc 。 離ly 分phân 別biệt 心tâm 所sở 行hành 境cảnh 故cố 。 舊cựu 經kinh 無vô 此thử 。

經kinh 。 不bất 證chứng 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 皆giai 遠viễn 離ly 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 有hữu 五ngũ 句cú 。 明minh 智trí 菩Bồ 提Đề 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 一nhất 句cú 。 體thể 無vô 所sở 執chấp 能năng 證chứng 作tác 用dụng 。 次thứ 有hữu 二nhị 句cú 。 以dĩ 智trí 依y 如như 。 後hậu 有hữu 二nhị 句cú 。 顯hiển 智trí 一nhất 味vị 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 靜tĩnh 論luận 永vĩnh 息tức 。 故cố 無vô 所sở 執chấp 能năng 證chứng 之chi 相tướng 。 是thị 智trí 菩Bồ 提Đề 。

經kinh 。 安an 住trụ 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 隨tùy 如như 故cố 。

贊tán 曰viết 。 此thử 二nhị 句cú 。 以dĩ 智trí 依y 如như 。 法pháp 者giả 功công 德đức 。 界giới 者giả 性tánh 也dã 。 功công 德đức 法pháp 性tánh 。 故cố 若nhược 法Pháp 界Giới 。 智trí 住trụ 法Pháp 界Giới 。 隨tùy 其kỳ 真Chân 如Như 至chí 窮cùng 極cực 故cố 。 舊cựu 經Kinh 云vân 順thuận 是thị 菩Bồ 提Đề 。 順thuận 於ư 如như 故cố 。

經kinh 。 不bất 二nhị 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 實thật 際tế 所sở 立lập 故cố 。

贊tán 曰viết 。 不bất 但đãn 理lý 無vô 有hữu 二nhị 。 智trí 亦diệc 不bất 二nhị 。 離ly 計kế 所sở 執chấp 差sai 別biệt 法pháp 故cố 。 實thật 際tế 者giả 真chân 理lý 。 智trí 緣duyên 真chân 理lý 生sanh 。 故cố 名danh 建kiến 立lập 。 舊cựu 經kinh 無vô 此thử 建kiến 立lập 之chi 門môn 。

經kinh 。 平bình 等đẳng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 畢tất 竟cánh 離ly 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 五ngũ 句cú 。 別biệt 明minh 斷đoạn 及cập 正chánh 智trí 體thể 之chi 與dữ 用dụng 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 二nhị 句cú 。 明minh 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 體thể 。 後hậu 三tam 句cú 。 明minh 智trí 菩Bồ 提Đề 用dụng 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 初sơ 句cú 明minh 斷đoạn 性tánh 平bình 等đẳng 遍biến 十thập 二nhị 處xứ 。 眼nhãn 與dữ 色sắc 。 耳nhĩ 與dữ 聲thanh 。 乃nãi 至chí 意ý 與dữ 法pháp 。 皆giai 平bình 等đẳng 遍biến 。 如như 虛hư 空không 故cố 。 後hậu 句cú 明minh 斷đoạn 無vô 為vi 。 離ly 四tứ 相tương/tướng 故cố 。

經kinh 。 遍biến 知tri 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 所sở 不bất 雜tạp 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 三tam 句cú 。 明minh 智trí 菩Bồ 提Đề 用dụng 。 遍biến 知tri 心tâm 行hành 。 能năng 照chiếu 之chi 用dụng 。 正chánh 智trí 即tức 是thị 能năng 了liễu 之chi 門môn 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 能năng 了liễu 用dụng 故cố 。 與dữ 內nội 六lục 處xứ 。 體thể 不bất 相tương 離ly 。 依y 六lục 處xứ 起khởi 。 能năng 了liễu 諸chư 法pháp 。 即tức 名danh 為vi 門môn 。 更cánh 無vô 門môn 也dã 。 舊cựu 名danh 不bất 會hội 。 文văn 錯thác 難nan 知tri 。 果quả 智trí 能năng 會hội 。 非phi 因nhân 六lục 處xứ 可khả 能năng 會hội 故cố 。

經kinh 。 無vô 雜tạp 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 永vĩnh 遠viễn 離ly 故cố 。

贊tán 曰viết 。 智trí 體thể 無vô 漏lậu 。 非phi 煩phiền 惱não 雜tạp 。 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 。 相tương 續tục 乃nãi 種chủng 習tập 氣khí 。 永vĩnh 遠viễn 離ly 故cố 。

經kinh 。 無vô 處xứ 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí 不bất 可khả 見kiến 故cố 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 有hữu 九cửu 句cú 。 別biệt 明minh 斷đoạn 及cập 正chánh 智trí 離ly 有hữu 漏lậu 依y 他tha 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 八bát 句cú 。 明minh 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 離ly 有hữu 漏lậu 相tương/tướng 。 後hậu 之chi 一nhất 句cú 。 明minh 智trí 菩Bồ 提Đề 離ly 有hữu 漏lậu 相tương/tướng 。 此thử 中trung 初sơ 句cú 。 理lý 無vô 方phương 所sở 。 此thử 第đệ 二nhị 句cú 。 理lý 無vô 住trú 處xứ 。 依y 他tha 有hữu 方phương 。 可khả 有hữu 形hình 段đoạn 故cố 。 亦diệc 有hữu 住trú 處xứ 為vi 可khả 見kiến 故cố 。 舊cựu 經kinh 無vô 住trụ 。

經kinh 。 唯duy 名danh 是thị 菩Bồ 提Đề 永vĩnh 遠viễn 離ly 故cố 。

贊tán 曰viết 。 有hữu 為vi 諸chư 法pháp 名danh 有hữu 作tác 用dụng 。 由do 名danh 詮thuyên 之chi 。 體thể 用dụng 便tiện 增tăng 。 可khả 有hữu 名danh 體thể 。 真chân 理lý 不bất 然nhiên 。 唯duy 名danh 所sở 顯hiển 。 聲thanh 無vô 作tác 用dụng 。 不bất 能năng 令linh 真chân 體thể 用dụng 增tăng 長trưởng 。 唯duy 有hữu 假giả 名danh 。 無vô 所sở 詮thuyên 相tương/tướng 。 舊cựu 云vân 假giả 名danh 。 意ý 少thiểu 別biệt 也dã 。 不bất 同đồng 依y 他tha 。 可khả 取thủ 可khả 捨xả 。 猶do 如như 波ba 浪lãng 。 有hữu 為vi 有hữu 動động 。 真chân 理lý 不bất 可khả 取thủ 捨xả 。 故cố 名danh 無vô 浪lãng 。 舊cựu 名danh 如như 化hóa 是thị 菩Bồ 提Đề 。 文văn 別biệt 意ý 同đồng 。

經kinh 。 無vô 亂loạn 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí 本bổn 性tánh 淨tịnh 故cố 。

贊tán 曰viết 。 真chân 理lý 常thường 靜tĩnh 。 故cố 無vô 動động 亂loạn 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 故cố 體thể 善thiện 故cố 。

經kinh 。 明minh 顯hiển 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí 。 離ly 攀phàn 緣duyên 故cố 。

贊tán 曰viết 。 真chân 理lý 無vô 染nhiễm 雜tạp 。 故cố 體thể 明minh 顯hiển 。 性tánh 離ly 攀phàn 緣duyên 。 故cố 無vô 取thủ 著trước 。 舊cựu 經kinh 無vô 明minh 顯hiển 。

經kinh 。 無vô 異dị 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí 平bình 等đẳng 性tánh 故cố 。

贊tán 曰viết 。 此thử 之chi 一nhất 句cú 。 明minh 智trí 菩Bồ 提Đề 離ly 有hữu 漏lậu 相tương/tướng 。 性tánh 智trí 平bình 等đẳng 。 能năng 隨tùy 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 覺giác 了liễu 。 故cố 名danh 無vô 異dị 。 一nhất 味vị 了liễu 別biệt 。 名danh 無vô 異dị 故cố 。 舊cựu 云vân 諸chư 法pháp 等đẳng 故cố 。 等đẳng 了liễu 諸chư 法pháp 也dã 。

經kinh 。 無vô 喻dụ 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 極cực 難nạn/nan 覺giác 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 有hữu 五ngũ 句cú 。 合hợp 明minh 智trí 斷đoạn 二nhị 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 深thâm 妙diệu 之chi 義nghĩa 。 非phi 喻dụ 所sở 喻dụ 。 絕tuyệt 比tỉ 況huống 故cố 。 體thể 深thâm 微vi 妙diệu 。 自tự 非phi 正chánh 智trí 。 難nan 可khả 覺giác 故cố 。

經kinh 。 遍biến 行hành 是thị 菩Bồ 提Đề 至chí )# 不bất 能năng 染nhiễm 故cố 。

贊tán 曰viết 。 此thử 中trung 三tam 句cú 。 舊cựu 經kinh 並tịnh 無vô 。 斷đoạn 體thể 用dụng 遍biến 。 真chân 理lý 可khả 知tri 。 智trí 用dụng 亦diệc 周chu 。 故cố 遍biến 行hành 也dã 。 行hành 者giả 在tại 也dã 。 理lý 遍biến 在tại 故cố 。 行hành 者giả 起khởi 也dã 。 智trí 用dụng 遍biến 起khởi 故cố 。 或hoặc 智trí 亦diệc 遍biến 在tại 。 性tánh 無vô 礙ngại 故cố 。 如Như 來Lai 報báo 身thân 無vô 不bất 在tại 故cố 。 頂đảnh 者giả 極cực 也dã 。 理lý 智trí 最tối 上thượng 皆giai 至chí 極cực 故cố 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 皆giai 上thượng 首thủ 故cố 。 此thử 二nhị 世thế 法pháp 皆giai 不bất 染nhiễm 故cố 。

經kinh 。 如như 是thị 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 非phi 心tâm 能năng 證chứng 。

贊tán 曰viết 。 此thử 第đệ 三tam 結kết 。

經kinh 。 世Thế 尊Tôn 至chí 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。

贊tán 曰viết 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 時thời 眾chúng 獲hoạch 益ích 。 上thượng 知tri 足túc 天thiên 多đa 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 不bất 退thoái 轉chuyển 。 令linh 其kỳ 獲hoạch 證chứng 。 明minh 諸chư 天thiên 子tử 皆giai 出xuất 世thế 間gian 令linh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 皆giai 是thị 無vô 漏lậu 。 相tương 續tục 無vô 生sanh 。 皆giai 入nhập 八bát 地địa 。

經kinh 。

時thời 我ngã 默mặc 然nhiên (# 至chí 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 結kết 答đáp 詞từ 由do 卑ty 躬cung 請thỉnh 退thoái 。

經kinh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 明minh 光quang 嚴nghiêm 。 名danh 如như 前tiền 釋thích 。 初sơ 命mạng 。 後hậu 辭từ 。 此thử 命mạng 也dã 。

經kinh 。 光quang 嚴nghiêm 童đồng 子tử (# 至chí )# 詣nghệ 彼bỉ 門môn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 詞từ 有hữu 三tam 。 此thử 總tổng 陳trần 道đạo 屈khuất 。 彼bỉ 迷mê 因nhân 菩Bồ 提Đề 。 不bất 識thức 體thể 用dụng 。 由do 他tha 具cụ 述thuật 。 方phương 始thỉ 了liễu 知tri 。 不bất 足túc 對đối 揚dương 。 故cố 陳trần 道đạo 屈khuất 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 從tùng 何hà 所sở 來lai 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 理lý 窮cùng 。 初sơ 徵trưng 。 後hậu 顯hiển 。 顯hiển 中trung 有hữu 五ngũ 。 一nhất 明minh 逢phùng 問vấn 。 二nhị 明minh 彼bỉ 答đáp 。 三Tam 明Minh 已dĩ 誥# 。 四tứ 明minh 彼bỉ 述thuật 。 五ngũ 結kết 成thành 益ích 。 此thử 徵trưng 及cập 逢phùng 問vấn 也dã 。 已dĩ 將tương 出xuất 城thành 。 彼bỉ 方phương 欲dục 入nhập 。 相tương 逢phùng 致trí 禮lễ 。 童đồng 子tử 常thường 儀nghi 。 因nhân 問vấn 所sở 從tùng 。 使sử 為vi 理lý 對đối 。 彌Di 勒Lặc 出xuất 家gia 之chi 相tướng 。 彼bỉ 便tiện 稽khể 首thủ 。 光quang 嚴nghiêm 在tại 俗tục 之chi 貌mạo 。 故cố 禮lễ 於ư 他tha 。 緇# 素tố 雖tuy 復phục 不bất 同đồng 。 道Đạo 德đức 俱câu 大đại 。 菩Bồ 薩Tát 連liên 復phục 命mạng 往vãng 。 同đồng 品phẩm 俱câu 辭từ 。 列liệt 德đức 標tiêu 名danh 。 不bất 相tương 違vi 也dã 。

經kinh 。 彼bỉ 答đáp 我ngã 言ngôn 妙diệu 菩Bồ 提Đề 來lai 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 明minh 彼bỉ 答đáp 。 光quang 嚴nghiêm 示thị 因nhân 菩Bồ 提Đề 而nhi 未vị 能năng 悟ngộ 故cố 。 因nhân 問vấn 事sự 舉cử 因nhân 菩Bồ 提Đề 答đáp 。 令linh 其kỳ 悟ngộ 矣hĩ 。 菩Bồ 提Đề 覺giác 義nghĩa 。 慧tuệ 通thông 因nhân 果quả 。 舊cựu 言ngôn 道Đạo 場Tràng 。 意ý 顯hiển 因nhân 菩Bồ 提Đề 。 故cố 以dĩ 場tràng 為vi 因nhân 。 前tiền 答đáp 慈Từ 氏Thị 。 多đa 說thuyết 果quả 位vị 。 真Chân 如Như 正chánh 智trí 。 以dĩ 為vi 菩Bồ 提Đề 。 今kim 說thuyết 因nhân 位vị 。 能năng 生sanh 果quả 德đức 。 以dĩ 為vi 菩Bồ 提Đề 。 萬vạn 行hạnh 皆giai 以dĩ 慧tuệ 為vi 導đạo 首thủ 。 萬vạn 行hạnh 俱câu 是thị 慧tuệ 之chi 眷quyến 屬thuộc 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 慧tuệ 之chi 境cảnh 故cố 。 皆giai 名danh 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 有hữu 五ngũ 。 一nhất 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 謂vị 真Chân 如Như 。 二nhị 菩Bồ 提Đề 用dụng 。 謂vị 真chân 智trí 。 三tam 菩Bồ 提Đề 因nhân 。 能năng 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 三tam 慧tuệ 輪luân 等đẳng 。 四tứ 菩Bồ 提Đề 伴bạn 侶lữ 。 福phước 智trí 萬vạn 行hạnh 。 五ngũ 菩Bồ 提Đề 境cảnh 。 謂vị 真chân 俗tục 法pháp 。 下hạ 隨tùy 所sở 應ưng 。 有hữu 此thử 五ngũ 種chủng 。

經kinh 。 我ngã 問vấn 居cư 士sĩ (# 至chí 。 為vi 何hà 所sở 是thị 。

贊tán 曰viết 。 三Tam 明Minh 已dĩ 詰cật 。 直trực 問vấn 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 有hữu 方phương 域vực 。 故cố 問vấn 菩Bồ 提Đề 為vi 何hà 所sở 是thị 。

經kinh 。 即tức 答đáp 我ngã 言ngôn 。 至chí 不bất 虛hư 假giả 故cố 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 明minh 彼bỉ 述thuật 有hữu 二nhị 。 初sơ 別biệt 顯hiển 三tam 十thập 二nhị 種chủng 。 菩Bồ 提Đề 之chi 體thể 。 後hậu 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 下hạ 。 結kết 成thành 舉cử 措thố 皆giai 是thị 菩Bồ 提Đề 。 三tam 十thập 二nhị 種chủng 。 分phân 之chi 為vi 六lục 。 初sơ 四tứ 種chủng 名danh 真chân 實thật 發phát 趣thú 。 趣thú 向hướng 佛Phật 果Quả 真chân 實thật 行hạnh 故cố 。 次thứ 六lục 種chủng 名danh 波ba 羅la 密mật 多đa 。 能năng 令linh 行hành 者giả 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 故cố 。 次thứ 八bát 種chủng 名danh 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 以dĩ 此thử 八bát 種chủng 。 利lợi 眾chúng 生sanh 故cố 。 次thứ 二nhị 種chủng 名danh 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 修tu 善thiện 除trừ 惡ác 。 善thiện 根căn 滿mãn 故cố 。 次thứ 六lục 種chủng 名danh 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 苞bao 含hàm 緣duyên 領lãnh 。 佛Phật 正Chánh 法Pháp 故cố 。 後hậu 六lục 種chủng 名danh 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。 修tu 法Pháp 供cúng 養dường 最tối 第đệ 一nhất 故cố 。 至chí 文văn 各các 各các 隨tùy 應ứng 釋thích 相tương/tướng 。 徧biến 此thử 次thứ 第đệ 。 解giải 其kỳ 所sở 由do 。 淳thuần 者giả 貞trinh 厚hậu 。 直trực 者giả 質chất 實thật 。 易dị 可khả 共cộng 住trú 。 初sơ 所sở 學học 故cố 。

經kinh 。 發phát 起khởi 加gia 行hành 。 至chí )# 能năng 成thành 辦biện 故cố 。

贊tán 曰viết 。 勵lệ 力lực 修tu 作tác 。 名danh 為vi 加gia 行hành 。 故cố 所sở 施thí 為vi 。 皆giai 能năng 成thành 辦biện 。

經kinh 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 至chí 殊thù 勝thắng 法Pháp 故cố 。

贊tán 曰viết 。 勇dũng 猛mãnh 修tu 作tác 。 不bất 憚đạn 劬cù 勞lao 。 名danh 為vi 增tăng 上thượng 。 故cố 能năng 究cứu 竟cánh 證chứng 會hội 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 舊cựu 云vân 深thâm 心tâm 增tăng 益ích 功công 德đức 者giả 。 當đương 證chứng 佛Phật 果Quả 故cố 。

經kinh 。 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 至chí 無vô 忘vong 失thất 故cố 。

贊tán 曰viết 。 廣quảng 覺giác 諸chư 法pháp 。 名danh 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 恆hằng 照chiếu 諸chư 法pháp 故cố 。 能năng 無vô 忘vong 失thất 。 舊cựu 云vân 無vô 錯thác 謬mậu 覺giác 法pháp 真chân 理lý 故cố 。 意ý 義nghĩa 大đại 同đồng 。

經kinh 。 清thanh 淨tịnh 布bố 施thí 至chí 。 皆giai 圓viên 滿mãn 故cố 。

贊tán 曰viết 。 上thượng 四tứ 名danh 發phát 趣thú 。 下hạ 六lục 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 悕hy 者giả 望vọng 也dã 。 無vô 相tướng 無vô 漏lậu 行hành 布bố 施thí 時thời 。 名danh 清thanh 淨tịnh 施thí 。 不bất 希hy 世thế 間gian 五ngũ 蘊uẩn 自tự 體thể 大đại 財tài 位vị 等đẳng 異dị 熟thục 果quả 故cố 。 堅kiên 固cố 守thủ 護hộ 。 所sở 受thọ 淨tịnh 戒giới 。 故cố 所sở 願nguyện 求cầu 。 皆giai 能năng 滿mãn 足túc 。 戒giới 是thị 功công 德đức 寶bảo 之chi 瓶bình 故cố 。

經kinh 。 忍nhẫn 辱nhục 柔nhu 和hòa 。 至chí )# 無vô 懈giải 退thoái 故cố 。

贊tán 曰viết 。 由do 忍nhẫn 不bất 恚khuể 。 由do 勸khuyến 不bất 惰nọa 。

經kinh 。 寂tịch 止chỉ 靜tĩnh 慮lự (# 至chí 。 法pháp 性tánh 相tướng 故cố 。

贊tán 曰viết 。 由do 入nhập 禪thiền 定định 。 寂tịch 靜tĩnh 其kỳ 心tâm 。 心tâm 除trừ 硬ngạnh 澁sáp 。 便tiện 能năng 調điều 順thuận 。 起khởi 神thần 通thông 業nghiệp 。 有hữu 大đại 堪kham 能năng 。 由do 慧tuệ 簡giản 擇trạch 。 故cố 能năng 現hiện 前tiền 證chứng 見kiến 理lý 事sự 諸chư 法pháp 體thể 用dụng 。

經kinh 。 慈từ 是thị 妙diệu 菩Bồ 提Đề 至chí )# 能năng 忍nhẫn 受thọ 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 八bát 。 名danh 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 初sơ 四tứ 無vô 量lượng 。 後hậu 四tứ 別biệt 行hành 。 慈từ 能năng 平bình 等đẳng 與dữ 他tha 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 悲bi 能năng 拔bạt 苦khổ 。 行hành 拔bạt 濟tế 時thời 。 有hữu 劬cù 勞lao 皆giai 能năng 忍nhẫn 故cố 。

經kinh 。 喜hỷ 是thị 妙diệu 菩Bồ 提Đề 至chí )# 愛ái 意ý 等đẳng 故cố 。

贊tán 曰viết 。 由do 內nội 證chứng 真chân 。 受thọ 法pháp 菀# 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 見kiến 他tha 善thiện 。 便tiện 助trợ 之chi 喜hỷ 。 無vô 嫉tật 妬đố 故cố 。 內nội 常thường 歡hoan 喜hỷ 。 由do 自tự 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 故cố 能năng 令linh 他tha 捨xả 受thọ 恚khuể 等đẳng 。 上thượng 四tứ 無vô 量lượng 。 下hạ 申thân 別biệt 行hành 。

經kinh 。 神thần 通thông 是thị 妙diệu 菩Bồ 提Đề 至chí )# 離ly 分phân 別biệt 動động 故cố 。

贊tán 曰viết 。 神thần 通thông 是thị 妙diệu 覺giác 。 由do 至chí 果quả 位vị 。 具cụ 六Lục 通Thông 故cố 。 解giải 脫thoát 是thị 菩Bồ 提Đề 者giả 。 舊cựu 云vân 能năng 背bội 捨xả 故cố 。 即tức 八bát 解giải 脫thoát 。 能năng 背bối/bội 能năng 捨xả 貪tham 欲dục 等đẳng 故cố 。 今kim 言ngôn 離ly 分phân 別biệt 動động 者giả 。 其kỳ 八bát 解giải 脫thoát 。 離ly 定định 障chướng 等đẳng 分phân 別biệt 動động 故cố 。

經kinh 。 方phương 便tiện 是thị 妙diệu 菩Bồ 提Đề 至chí )# 攝nhiếp 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。

贊tán 曰viết 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 多đa 為vi 拔bạt 濟tế 。 故cố 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 四tứ 攝nhiếp 攝nhiếp 生sanh 。 其kỳ 利lợi 大đại 也dã 。

經kinh 。 多đa 聞văn 是thị 妙diệu 菩Bồ 提Đề 至chí 。 如như 理lý 觀quán 察sát 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 四tứ 段đoạn 有hữu 二nhị 。 名danh 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 多đa 聞văn 為vi 因nhân 。 眾chúng 善thiện 皆giai 滿mãn 。 故cố 經kinh 說thuyết 言ngôn 。 多đa 聞văn 能năng 引dẫn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 多đa 聞văn 攝nhiếp 眾chúng 善thiện 。 多đa 聞văn 捨xả 無vô 義nghĩa 。 多đa 聞văn 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 攝nhiếp 論luận 復phục 言ngôn 。 多đa 聞văn 熏huân 習tập 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 心tâm 之chi 種chủng 子tử 。 故cố 能năng 發phát 起khởi 真chân 實thật 妙diệu 行hạnh 。 調điều 伏phục 能năng 滅diệt 三tam 業nghiệp 眾chúng 惡ác 。 如như 理lý 觀quán 察sát 。 何hà 惡ác 之chi 為vi 。 惡ác 法pháp 既ký 亡vong 。 善thiện 法Pháp 斯tư 起khởi 。 故cố 名danh 善thiện 根căn 。 此thử 二nhị 菩Bồ 提Đề 因nhân 故cố 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。

經kinh 。 三tam 十thập 七thất 種chủng 。 至chí )# 不bất 虛hư 誑cuống 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 五ngũ 段đoạn 。 彼bỉ 有hữu 六lục 種chủng 。 名danh 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 由do 行hành 覺giác 分phần/phân 。 自tự 證chứng 無vô 為vi 。 故cố 能năng 永vĩnh 捨xả 有hữu 漏lậu 有hữu 為vi 。 三tam 業nghiệp 諦đế 實thật 。 故cố 行hành 利lợi 他tha 。 不bất 為vi 虛hư 誑cuống 。 前tiền 直trực 心tâm 者giả 。 心tâm 不bất 諂siểm 曲khúc 。 不bất 憍kiêu 不bất 偽ngụy 。 此thử 諦đế 實thật 者giả 。 身thân 心tâm 不bất 虛hư 。 言ngôn 不bất 為vi 誑cuống 。 故cố 二nhị 別biệt 也dã 。

經kinh 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 至chí )# 皆giai 不bất 盡tận 故cố 。

贊tán 曰viết 。 觀quán 諸chư 眾chúng 生sanh 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 皆giai 無vô 有hữu 盡tận 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 盡tận 期kỳ 故cố 。

經kinh 。 息tức 諸chư 煩phiền 惱não 。 至Chí 真Chân 法pháp 性tánh 故cố 。

贊tán 曰viết 。 由do 證chứng 真Chân 如Như 。 煩phiền 惱não 便tiện 息tức 。 息tức 者giả 滅diệt 也dã 。 舊cựu 云vân 諸chư 煩phiền 惱não 是thị 道Đạo 場Tràng 。 知tri 如như 實thật 故cố 。 釋thích 同đồng 票# 異dị 。 義nghĩa 少thiểu 難nan 知tri 。 不bất 見kiến 息tức 言ngôn 。 甚thậm 難nan 解giải 也dã 。

經kinh 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 至chí )# 皆giai 性tánh 空không 故cố 。

贊tán 曰viết 。 眾chúng 生sanh 及cập 法pháp 。 皆giai 以dĩ 真Chân 如Như 無vô 我ngã 性tánh 空không 。 為vi 自tự 體thể 。 皆giai 是thị 菩Bồ 提Đề 。 所sở 執chấp 二nhị 我ngã 無vô 二nhị 。 無vô 我ngã 可khả 有hữu 。 故cố 是thị 菩Bồ 提Đề 。 取thủ 此thử 真Chân 如Như 。 名danh 妙diệu 菩Bồ 提Đề 。 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 故cố 。 是thị 智trí 處xứ 故cố 。 如như 彌Di 勒Lặc 申thân 已dĩ 引dẫn 教giáo 說thuyết 。 此thử 上thượng 皆giai 境cảnh 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。 能năng 生sanh 覺giác 故cố 。

經kinh 。 降hàng 伏phục 魔ma 怨oán 。 至chí )# 發phát 趣thú 事sự 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 六lục 段đoạn 有hữu 六lục 種chủng 。 名danh 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。 法pháp 供cúng 養dường 故cố 。 四tứ 魔ma 不bất 動động 。 隨tùy 願nguyện 化hóa 生sanh 。 不bất 離ly 三tam 界giới 。 遠viễn 離ly 二Nhị 乘Thừa 。 唯duy 趣thú 聖thánh 果Quả 。 彼bỉ 無vô 利lợi 樂lạc 群quần 生sanh 事sự 故cố 。

經kinh 。 大đại 師sư 子tử 吼hống 。 至chí )# 無vô 訶ha 厭yếm 故cố 。

贊tán 曰viết 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 如như 師sư 子tử 吼hống 。 妙diệu 慧tuệ 簡giản 擇trạch 。 無vô 所sở 畏úy 故cố 。 所sở 畏úy 者giả 訶ha 罵mạ 厭yếm 污ô 也dã 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 皆giai 所sở 。 善thiện 於ư 有hữu 情tình 無vô 訶ha 厭yếm 者giả 。 故cố 成thành 菩Bồ 提Đề 。 由do 此thử 舊cựu 云vân 。 無vô 諸chư 過quá 故cố 。 力lực 等đẳng 無vô 過quá 。 故cố 無vô 厭yếm 者giả 。

經kinh 。 三Tam 明Minh 鑒giám 照chiếu (# 至chí )# 無vô 餘dư 智trí 故cố 。

贊tán 曰viết 。 由do 三tam 際tế 愚ngu 一Nhất 切Thiết 智Trí 斷đoạn 。 煩phiền 惱não 究cứu 竟cánh 。 皆giai 至chí 滅diệt 位vị 。 方phương 獲hoạch 三Tam 明Minh 。 三Tam 明Minh 及cập 是thị 煩phiền 惱não 盡tận 位vị 。 無vô 餘dư 之chi 智trí 。 故cố 是thị 菩Bồ 提Đề 。

經kinh 。 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 至chí )# 圓viên 滿mãn 證chứng 故cố 。

贊tán 曰viết 。 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 能năng 達đạt 真chân 俗tục 。 理lý 事sự 諸chư 法pháp 。 窮cùng 盡tận 無vô 餘dư 。 由do 一Nhất 切Thiết 智Trí 及cập 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 圓viên 滿mãn 證chứng 故cố 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 能năng 達đạt 真Chân 如Như 。 種chủng 智trí 者giả 。 後hậu 得đắc 智trí 。 能năng 了liễu 俗tục 事sự 。 一nhất 念niệm 雙song 行hành 。 能năng 了liễu 理lý 事sự 。 非phi 如như 二Nhị 乘Thừa 相tương 續tục 方phương 知tri 。 二nhị 合hợp 為vi 名danh 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 智trí 。 此thử 三tam 十thập 二nhị 。 於ư 中trung 二nhị 十thập 二nhị 種chủng 。 明minh 因nhân 菩Bồ 提Đề 及cập 佛Phật 侶lữ 菩Bồ 提Đề 。 次thứ 二nhị 是thị 境cảnh 菩Bồ 提Đề 。 次thứ 二nhị 是thị 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 之chi 六lục 種chủng 。 明minh 用dụng 菩Bồ 提Đề 。 因nhân 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 十thập 自tự 利lợi 。 次thứ 八bát 利lợi 他tha 。 後hậu 四tứ 通thông 二nhị 。 隨tùy 修tu 唯duy 位vị 亦diệc 可khả 知tri 也dã 。

經kinh 。 如như 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 至chí 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 二nhị 結kết 成thành 舉cử 措thố 皆giai 是thị 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 牒điệp 前tiền 後hậu 結kết 成thành 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 真chân 實thật 發phát 趣thú 。 前tiền 三tam 十thập 二nhị 種chủng 。 中trung 牒điệp 初sơ 四tứ 。 波ba 羅la 密mật 多đa 牒điệp 次thứ 六lục 。 成thành 就tựu 有hữu 情tình 牒điệp 次thứ 八bát 。 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 牒điệp 次thứ 二nhị 。 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 牒điệp 次thứ 六lục 。 供cúng 養dường 如Như 來Lai 牒điệp 後hậu 六lục 。 所sở 作tác 既ký 周chu 。 名danh 供cúng 養dường 說thuyết 。 如như 前tiền 已dĩ 釋thích 。 此thử 所sở 由do 說thuyết 。 此thử 等đẳng 具cụ 足túc 能năng 行hành 。 證chứng 故cố 名danh 相tướng 應ưng 。 相tương 應ứng 者giả 。 不bất 相tương 離ly 互hỗ 隨tùy 順thuận 能năng 行hành 能năng 證chứng 和hòa 合hợp 之chi 義nghĩa 。 舊cựu 經kinh 唯duy 二nhị 。 若nhược 應ưng 諸chư 波ba 羅la 密mật 。 及cập 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 餘dư 四tứ 牒điệp 。 意ý 說thuyết 修tu 行hành 不bất 過quá 二nhị 門môn 。 一nhất 自tự 利lợi 波ba 羅la 密mật 多đa 。 二nhị 利lợi 他tha 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 不bất 牒điệp 餘dư 。 新tân 文văn 具cụ 矣hĩ 。

經kinh 。 所sở 有hữu 所sở 作tác (# 至chí 。 諸chư 佛Phật 妙diệu 法Pháp 。

贊tán 曰viết 。 此thử 結kết 成thành 也dã 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 由do 此thử 前tiền 說thuyết 六lục 義nghĩa 相tương 應ứng 。 諸chư 有hữu 所sở 作tác 。 若nhược 往vãng 若nhược 來lai 。 若nhược 進tiến 若nhược 止chỉ 。 舉cử 足túc 下hạ 足túc 。 一nhất 者giả 。 一nhất 切thiết 皆giai 從tùng 。 妙diệu 菩Bồ 提Đề 來lai 。 一nhất 切thiết 不bất 離ly 。 善thiện 妙diệu 慧tuệ 故cố 。 二nhị 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 來lai 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 現hiện 行hành 故cố 。 三tam 者giả 。 恆hằng 常thường 安an 住trụ 。 諸chư 佛Phật 妙diệu 法Pháp 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 常thường 處xứ 佛Phật 法Pháp 。 故cố 名danh 安an 住trụ 。 舊cựu 文văn 唯duy 二nhị 。 從tùng 道Đạo 場Tràng 來lai 。 往vãng 於ư 佛Phật 法Pháp 。 無vô 此thử 第đệ 二nhị 從tùng 佛Phật 法Pháp 來lai 。 意ý 說thuyết 道Đạo 場tràng 即tức 佛Phật 法Pháp 故cố 。

經kinh 。 世Thế 尊Tôn 至chí 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 五ngũ 結kết 成thành 益ích 。

經kinh 。

時thời 我ngã 默mặc 然nhiên (# 至chí 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 結kết 答đáp 詞từ 由do 卑ty 躬cung 諸chư 退thoái 。

經kinh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 命mạng 持trì 世thế 有hữu 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 後hậu 詞từ 。 此thử 命mạng 也dã 。

經kinh 。 持Trì 世Thế 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 辭từ 有hữu 三tam 。 此thử 總tổng 陳trần 道đạo 屈khuất 。 不bất 識thức 魔ma 相tương/tướng 。 為vi 魔ma 所sở 嬈nhiễu 。 彼bỉ 示thị 魔ma 相tương/tướng 。 故cố 辭từ 不bất 堪kham 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 在tại 自tự 住trú 處xứ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 顯hiển 理lý 窮cùng 。 初sơ 徵trưng 。 後hậu 顯hiển 。 顯hiển 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 陳trần 己kỷ 事sự 。 後hậu 顯hiển 他tha 詞từ 。 己kỷ 事sự 有hữu 五ngũ 。 一nhất 明minh 己kỷ 昔tích 住trụ 。 二nhị 魔ma 來lai 敬kính 立lập 。 三tam 不bất 識thức 勸khuyến 之chi 。 四tứ 為vi 魔ma 試thí 嬈nhiễu 。 五ngũ 顯hiển 己kỷ 不bất 受thọ 。 此thử 徵trưng 及cập 明minh 己kỷ 昔tích 住trụ 。

經kinh 。

時thời 惡ác 魔ma 怨oán (# 至chí 。 在tại 一nhất 面diện 立lập 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 魔ma 來lai 敬kính 立lập 。 魔ma 及cập 從tùng 者giả 萬vạn 二nhị 千thiên 天thiên 女nữ 。 鼓cổ 樂nhạc 弦huyền 歌ca 。 稽khể 首thủ 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 而nhi 立lập 。

經kinh 。 我ngã 時thời 意ý 謂vị (# 至chí 。 不bất 當đương 自tự 恣tứ 。

贊tán 曰viết 。 三tam 不bất 識thức 勸khuyến 之chi 。 初sơ 總tổng 勸khuyến 。 後hậu 別biệt 勸khuyến 。 此thử 初sơ 也dã 。 忉Đao 利Lợi 天thiên 生sanh 。 姓tánh 釋Thích 迦Ca 。 號hiệu 帝Đế 釋Thích 。 名danh 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 者giả 。 此thử 云vân 繭kiển 兒nhi 。 前tiền 身thân 之chi 名danh 。 佛Phật 常thường 呼hô 之chi 。 故cố 今kim 亦diệc 言ngôn 善thiện 來lai 愊# 尸thi 迦ca 也dã 。 說thuyết 此thử 本bổn 緣duyên 。 如như 勝thắng 鬘man 疏sớ/sơ 。 福phước 德đức 雖tuy 有hữu 。 汝nhữ 不bất 應ưng 當đương 而nhi 多đa 恣tứ 逸dật 作tác 此thử 倡xướng 遊du 。

經kinh 。 當đương 勤cần 觀quán 察sát 。 至chí )# 證chứng 堅kiên 實thật 法pháp 。

贊tán 曰viết 。 此thử 別biệt 勸khuyến 也dã 。 欲dục 謂vị 五ngũ 欲dục 。 此thử 之chi 戲hí 樂lạc 。 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 於ư 身thân 命mạng 財tài 三tam 。 當đương 勤cần 修tu 習tập 。 捨xả 不bất 堅kiên 者giả 。 證chứng 取thủ 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 。 聖thánh 法Pháp 財tài 寶bảo 三tam 堅kiên 實thật 者giả 也dã 。

經kinh 。 即tức 語ngứ 我ngã 言ngôn 。 至chí )# 以dĩ 修tu 供cung 侍thị 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 為vi 魔ma 試thí 嬈nhiễu 。 呼hô 持trì 世thế 為vi 大Đại 士Sĩ 正Chánh 士Sĩ 。 合hợp 名danh 大đại 正Chánh 士Sĩ 。 修tu 辨biện 供cung 侍thị 。 故cố 以dĩ 女nữ 施thí 。 而nhi 惑hoặc 嬈nhiễu 之chi 。

經kinh 。 我ngã 即tức 答đáp 言ngôn 。 至chí )# 此thử 非phi 我ngã 宣tuyên 。

贊tán 曰viết 。 五ngũ 顯hiển 已dĩ 不bất 受thọ 。 止chỉ 者giả 莫mạc 也dã 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 音âm 樂nhạc 女nữ 色sắc 。 不bất 以dĩ 施thí 人nhân 。 壞hoại 淨tịnh 心tâm 故cố 。 況huống 以dĩ 生sanh 死tử 極cực 惡ác 非phi 法pháp 之chi 物vật 。 施thí 我ngã 沙Sa 門Môn 。 非phi 我ngã 宜nghi 也dã 。

經kinh 。 所sở 言ngôn 未vị 訖ngật 。 至chí )# 嬈nhiễu 汝nhữ 故cố 耳nhĩ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 他tha 詞từ 有hữu 十thập 八bát 。 一nhất 顯hiển 伏phục 魔ma 相tương/tướng 。 二nhị 示thị 從tùng 魔ma 乞khất 。 三tam 魔ma 驚kinh 欲dục 走tẩu 。 四tứ 空không 聲thanh 勸khuyến 之chi 。 五ngũ 魔ma 以dĩ 女nữ 施thí 。 六lục 無vô 垢cấu 正chánh 說thuyết 。 七thất 天thiên 女nữ 問vấn 法pháp 。 八bát 無vô 垢cấu 為vi 陳trần 。 九cửu 魔ma 嘆thán 還hoàn 宮cung 。 十thập 天thiên 女nữ 不bất 遂toại 。 十thập 一nhất 魔ma 轉chuyển 從tùng 乞khất 。 十thập 二nhị 無vô 垢cấu 施thí 之chi 。 十thập 三tam 天thiên 女nữ 請thỉnh 問vấn 。 十thập 四tứ 無vô 垢cấu 略lược 答đáp 。 十thập 五ngũ 天thiên 女nữ 復phục 問vấn 。 十thập 六lục 無vô 垢cấu 廣quảng 說thuyết 。 十thập 七thất 天thiên 女nữ 頂đảnh 禮lễ 。 十thập 八bát 捨xả 制chế 魔ma 還hoàn 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 釋thích 魔ma 相tương/tướng 。 二nhị 正chánh 降hàng 魔ma 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 持trì 世thế 勸khuyến 化hóa 。 所sở 言ngôn 未vị 訖ngật 。 無vô 垢cấu 便tiện 釋thích 魔ma 惱não 。 故cố 然nhiên 嬈nhiễu 惱não 也dã 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 釋Thích 子tử 應ưng 受thọ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 正chánh 降hàng 魔ma 有hữu 三tam 。 初sơ 正chánh 降hàng 魔ma 。 二nhị 說thuyết 諸chư 天thiên 女nữ 。 語ngứ 諸chư 女nữ 言ngôn 下hạ 是thị 。 三Tam 明Minh 欲dục 還hoàn 宮cung 時thời 。 惡ác 魔ma 怨oán 告cáo 天thiên 女nữ 曰viết 汝nhữ 等đẳng 可khả 來lai 下hạ 是thị 。 降hàng 魔ma 有hữu 四tứ 。 一nhất 從tùng 乞khất 女nữ 。 二nhị 魔ma 驚kinh 走tẩu 。 三tam 空không 聲thanh 告cáo 。 四tứ 魔ma 便tiện 施thí 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 勸khuyến 不bất 施thí 持trì 世thế 迴hồi 以dĩ 與dữ 我ngã 。 明minh 知tri 持trì 世thế 。 沙Sa 門Môn 之chi 儀nghi 。 顯hiển 上thượng 無vô 垢cấu 稽khể 首thủ 所sở 以dĩ 。

經kinh 。

時thời 惡ác 魔ma 怨oán (# 至chí )# 將tương 無vô 惱não 我ngã 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 明minh 驚kinh 走tẩu 。 初sơ 驚kinh 。 後hậu 走tẩu 。 此thử 驚kinh 也dã 。 謂vị 無vô 垢cấu 稱xưng 將tương 欲dục 惱não 之chi 。 故cố 驚kinh 怖bố 也dã 。

經kinh 。 欲dục 隱ẩn 形hình 去khứ 。 至chí 亦diệc 不bất 能năng 去khứ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 魔ma 走tẩu 潛tiềm 形hình 不bất 現hiện 。 避tị 脫thoát 欲dục 行hành 。 神thần 力lực 所sở 持trì 。 求cầu 去khứ 不bất 得đắc 。

經kinh 。 即tức 聞văn 空không 中trung 聲thanh 。 至chí )# 自tự 所sở 天thiên 宮cung 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 空không 聲thanh 告cáo 。 女nữ 施thí 易dị 還hoàn 。 不bất 施thí 難nạn/nan 走tẩu 。

經kinh 。 是thị 惡ác 魔ma 怨oán (# 至chí 。 俛miễn 仰ngưỡng 而nhi 與dữ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 魔ma 便tiện 施thí 。 俛miễn 者giả 俯phủ 也dã 。 仰ngưỡng 者giả 仰ngưỡng 也dã 。 厄ách 不bất 得đắc 已dĩ 。 故cố 言ngôn 俛miễn 仰ngưỡng 。 魔ma 怖bố 惱não 亂loạn 。 俯phủ 仰ngưỡng 與dữ 之chi 。 非phi 其kỳ 本bổn 心tâm 。 故cố 言ngôn 俛miễn 仰ngưỡng 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 二nhị 說thuyết 諸chư 天thiên 女nữ 。 大đại 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 略lược 說thuyết 。 次thứ 廣quảng 說thuyết 。 後hậu 結kết 說thuyết 。 略lược 說thuyết 有hữu 二nhị 。 初sơ 勸khuyến 發phát 心tâm 。 後hậu 隨tùy 說thuyết 法Pháp 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

經kinh 。 即tức 隨tùy 所sở 應ứng 。 至chí 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。

贊tán 曰viết 。 次thứ 隨tùy 說thuyết 法Pháp 。 一nhất 為vi 初sơ 根căn 說thuyết 隨tùy 順thuận 菩Bồ 提Đề 法pháp 。 二nhị 為vi 久cửu 學học 說thuyết 成thành 熟thục 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 俱câu 令linh 趣thú 向hướng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。

經kinh 。 復phục 言ngôn 姊tỷ 等đẳng (# 至chí 。 五ngũ 欲dục 樂lạc 也dã 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 廣quảng 說thuyết 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 示thị 法Pháp 樂lạc 。 令linh 捨xả 欲dục 樂lạc 。 次thứ 天thiên 女nữ 問vấn 。 後hậu 為vi 廣quảng 答đáp 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 大đại 法pháp 菀# 者giả 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 因nhân 此thử 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 名danh 法pháp 菀# 樂nhạo/nhạc/lạc 。 得đắc 出xuất 世thế 樂lạc 。 應ưng 捨xả 生sanh 死tử 。 五ngũ 欲dục 樂lạc 也dã 。

經kinh 。 諸chư 天thiên 女nữ 言ngôn (# 至chí )# 大đại 法pháp 菀# 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 此thử 天thiên 女nữ 問vấn 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí )# 勤cần 敬kính 事sự 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 廣quảng 答đáp 也dã 。 合hợp 有hữu 三tam 十thập 五ngũ 句cú 法Pháp 樂lạc 。 舊cựu 經kinh 三tam 十thập 二nhị 句cú 。 總tổng 脫thoát 三tam 句cú 。 一nhất 於ư 所sở 緣duyên 無vô 依y 住trụ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 於ư 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 正chánh 攀phàn 緣duyên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 於ư 巧xảo 方phương 便tiện 善thiện 攝nhiếp 受thọ 樂lạc 。 自tự 餘dư 錯thác 者giả 。 至chí 文văn 當đương 敘tự 。 仍nhưng 說thuyết 欣hân 樂nhạo 之chi 字tự 。 於ư 句cú 初sơ 安an 。 不bất 說thuyết 戲hí 樂lạc 之chi 字tự 也dã 。 三tam 十thập 五ngũ 句cú 。 分phân 之chi 為vi 六lục 。 初sơ 三tam 得đắc 遇ngộ 良lương 田điền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 次thứ 二nhị 出xuất 苦khổ 圓viên 證chứng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 舊cựu 一nhất 句cú 。 次thứ 三tam 體thể 達đạt 虛hư 幻huyễn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 次thứ 十thập 支chi 心tâm 修tu 行hành 樂nhạo/nhạc/lạc 。 次thứ 十thập 離ly 惡ác 攝nhiếp 善thiện 樂lạc 。 舊cựu 有hữu 九cửu 句cú 。 次thứ 七thất 利lợi 他tha 自tự 利lợi 樂lạc 。 舊cựu 有hữu 六lục 句cú 。 此thử 之chi 三tam 種chủng 。 得đắc 遇ngộ 良lương 田điền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 勝thắng 進tiến 惡ác 緣duyên 故cố 。 於ư 佛Phật 三Tam 身Thân 。 起khởi 於ư 決quyết 定định 清thanh 淨tịnh 信tín 心tâm 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 名danh 不bất 壞hoại 淨tịnh 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 法Pháp 樂lạc 聽thính 掃tảo 滌địch 攝nhiếp 持trì 。 於ư 眾chúng 僧Tăng 中trung 。 勤cần 行hành 敬kính 事sự 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 諸chư 佛Phật 出xuất 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 。 演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 眾chúng 僧Tăng 和hòa 合hợp 樂lạc 。 同đồng 修tu 勇dũng 進tiến 樂nhạo/nhạc/lạc 。 今kim 此thử 於ư 良lương 田điền 起khởi 修tu 行hành 樂nhạo/nhạc/lạc 。 稍sảo 與dữ 彼bỉ 殊thù 。

經kinh 。 於ư 其kỳ 三tam 界giới (# 至chí )# 無vô 依y 住trụ 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 二nhị 此thử 二nhị 出xuất 苦khổ 圓viên 證chứng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 勝thắng 苦khổ 沈trầm 淪luân 故cố 。 初sơ 是thị 出xuất 苦khổ 。 後hậu 是thị 證chứng 寂tịch 。 舊cựu 經Kinh 云vân 樂nhạo 離ly 五ngũ 欲dục 。 此thử 為vi 極cực 狹hiệp 。 今kim 離ly 三tam 界giới 故cố 成thành 寬khoan 故cố 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 無vô 所sở 依y 住trụ 心tâm 。 無vô 所sở 安an 住trụ 。 心tâm 不bất 繫hệ 著trước 。 即tức 是thị 正chánh 智trí 。 證chứng 達đạt 諸chư 法pháp 。 若nhược 心tâm 依y 住trụ 。 便tiện 非phi 正chánh 證chứng 。 故cố 般Bát 若Nhã 云vân 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 即tức 為vi 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 布bố 施thí 等đẳng 。 舊cựu 經kinh 闕khuyết 此thử 。

經kinh 。 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung (# 至chí )# 如như 空không 聚tụ 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 三tam 此thử 三tam 體thể 達đạt 虛hư 幻huyễn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 非phi 三tam 惑hoặc 亂loạn 故cố 。 觀quán 蘊uẩn 無vô 常thường 逼bức 切thiết 故cố 苦khổ 。 猶do 如như 怨oán 害hại 。 故cố 說thuyết 為vi 魔ma 。 觀quán 十thập 八bát 界giới 。 螫thích 諸chư 有hữu 情tình 。 故cố 如như 毒độc 蛇xà 。 舊cựu 經kinh 見kiến 喻dụ 便tiện 言ngôn 觀quán 四tứ 大đại 。 四tứ 大đại 以dĩ 是thị 六lục 界giới 攝nhiếp 故cố 。 觀quán 十thập 二nhị 處xứ 。 猶do 如như 空không 聚tụ 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 舊cựu 云vân 觀quán 內nội 入nhập 。 文văn 意ý 狹hiệp 也dã 。 蘊uẩn 者giả 積tích 集tập 義nghĩa 。 具cụ 十thập 一nhất 種chủng 積tích 集tập 義nghĩa 故cố 。 謂vị 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 界giới 者giả 因nhân 義nghĩa 。 持trì 自tự 性tánh 義nghĩa 。 名danh 持trì 自tự 性tánh 故cố 。 謂vị 眼nhãn 界giới 色sắc 界giới 眼nhãn 識thức 界giới 。 乃nãi 至chí 意ý 界giới 。 法Pháp 界Giới 意ý 識thức 界giới 。 處xử 者giả 出xuất 生sanh 義nghĩa 。 六lục 根căn 六lục 境cảnh 。 出xuất 生sanh 六lục 識thức 故cố 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。

經kinh 。 於ư 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 至chí )# 勤cần 供cung 侍thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 四tứ 有hữu 十thập 發phát 心tâm 修tu 行hành 樂nhạo/nhạc/lạc 。 勝thắng 進tiến 壞hoại 生sanh 死tử 故cố 。 初sơ 一nhất 發phát 心tâm 。 次thứ 八bát 修tu 行hành 。 後hậu 一nhất 顯hiển 果quả 。 修tu 行hành 有hữu 三tam 。 一nhất 濟tế 眾chúng 生sanh 。 二nhị 事sự 師sư 長trưởng 。 三tam 修tu 六Lục 度Độ 。 此thử 有hữu 三tam 初sơ 。 一nhất 發phát 心tâm 能năng 固cố 守thủ 。 二nhị 活hoạt 生sanh 能năng 饒nhiêu 益ích 。 三tam 事sự 師sư 能năng 勤cần 供cung 。

經kinh 。 於ư 惠huệ 施thí 中trung 。 至chí )# 離ly 惑hoặc 明minh 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 此thử 修tu 六Lục 度Độ 。 知tri 施thí 離ly 貪tham 。 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。 不bất 曾tằng 慢mạn 緩hoãn 驅khu 孜tư 。 驅khu 孜tư 常thường 堅kiên 護hộ 故cố 。 由do 忍nhẫn 調điều 順thuận 。 離ly 麁thô 獷quánh 故cố 。 善thiện 修tu 精tinh 進tấn 。 集tập 諸chư 善thiện 根căn 。 修tu 定định 之chi 時thời 。 知tri 無vô 亂loạn 心tâm 。 修tu 般Bát 若Nhã 時thời 。 能năng 離ly 諸chư 惑hoặc 。 性tánh 是thị 明minh 照chiếu 。 斯tư 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 矣hĩ 。

經kinh 。 於ư 菩Bồ 提Đề 中trung 。 廣quảng 大đại 妙diệu 樂lạc 。

贊tán 曰viết 。 此thử 知tri 菩Bồ 提Đề 樂nhạo/nhạc/lạc 。 知tri 菩Bồ 提Đề 中trung 有hữu 廣quảng 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 生sanh 欣hân 樂nhạo 。 求cầu 趣thú 速tốc 證chứng 無vô 惱não 害hại 樂nhạo/nhạc/lạc 。 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 出xuất 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 遠viễn 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 覺giác 法Pháp 樂lạc 。 四tứ 寂tịch 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 菩Bồ 提Đề 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 攝nhiếp 後hậu 二nhị 。 說thuyết 佛Phật 果Quả 故cố 。 舊cựu 云vân 樂nhạo 廣quảng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 知tri 菩Bồ 提Đề 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 。 亦diệc 無vô 爽sảng 也dã 。

經kinh 。 於ư 眾chúng 魔ma 怨oán (# 至chí )# 能năng 遍biến 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 五ngũ 有hữu 十thập 離ly 惡ác 攝nhiếp 善thiện 樂lạc 。 勝thắng 能năng 習tập 非phi 迷mê 是thị 故cố 。 初sơ 二nhị 離ly 惡ác 。 後hậu 八bát 攝nhiếp 善thiện 。 此thử 離ly 惡ác 也dã 。 於ư 魔ma 能năng 摧tồi 。 不bất 為vi 彼bỉ 惱não 。 知tri 諸chư 煩phiền 惱não 。 皆giai 能năng 永vĩnh 拔bạt 。

經kinh 。 於ư 諸chư 佛Phật 土độ 。 至chí )# 正chánh 修tu 習tập 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 八bát 攝nhiếp 善thiện 有hữu 二nhị 。 初sơ 三tam 嚴nghiêm 因nhân 。 後hậu 五ngũ 嚴nghiêm 果quả 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 一nhất 修tu 佛Phật 二nhị 因nhân 。 不bất 生sanh 穢uế 土thổ/độ 。 因nhân 體thể 如như 前tiền 序tự 品phẩm 中trung 說thuyết 。 二nhị 相tướng 好hảo 圓viên 滿mãn 。 無vô 醜xú 陋lậu 故cố 。 三tam 善thiện 修tu 福phước 慧tuệ 。 離ly 生sanh 死tử 故cố 。 舊cựu 經kinh 第đệ 三Tam 明Minh 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 而nhi 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 字tự 。 乃nãi 屬thuộc 相tướng 好hảo 。 與dữ 新tân 懸huyền 別biệt 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 依y 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 三tam 百bách 八bát 十thập 一nhất 。 佛Phật 言ngôn 善thiện 現hiện 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 三tam 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 相tương/tướng 。 善thiện 現hiện 。 世Thế 尊Tôn 足túc 中trung 有hữu 平bình 滿mãn 相tương/tướng 。 妙diệu 善thiện 安an 住trụ 。 猶do 如như 奩# 底để 。 地địa 雖tuy 高cao 下hạ 。 隨tùy 足túc 所sở 蹈đạo 。 皆giai 悉tất 坦thản 然nhiên 。 無vô 不bất 等đẳng 觸xúc 。 是thị 為vi 第đệ 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 足túc 下hạ 。 千thiên 輻bức 輪luân 文văn 。 輞võng 較giảo 眾chúng 相tướng 。 無vô 不bất 圓viên 滿mãn 。 是thị 為vi 第đệ 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 皆giai 悉tất 柔nhu 軟nhuyễn 。 如như 都đô 羅la 綿miên 。 勝thắng 過quá 一nhất 切thiết 。 是thị 為vi 第đệ 三tam 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 一nhất 一nhất 指chỉ 間gian 。 猶do 如như 雁nhạn 王vương 。 或hoặc 有hữu 鞔man 網võng 。 金kim 色sắc 交giao 絡lạc 。 文văn 同đồng 綺ỷ 畫họa 。 是thị 為vi 第đệ 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 所sở 有hữu 諸chư 指chỉ 。 圓viên 滿mãn 纖tiêm 長trường 。 甚thậm 可khả 愛ái 樂nhạo 。 是thị 為vi 第đệ 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 足túc 跟cân 廣quảng 長trường 圓viên 滿mãn 。 與dữ 趺phu 相tương 稱xứng 。 勝thắng 餘dư 有hữu 情tình 。 是thị 為vi 第đệ 六lục 。 世Thế 尊Tôn 足túc 趺phu 修tu 高cao 充sung 滿mãn 。 柔nhu 軟nhuyễn 妙diệu 好hảo 。 與dữ 跟cân 相tương 稱xứng 。 是thị 為vi 第đệ 七thất 。 世Thế 尊Tôn 雙song 腨# 漸tiệm 次thứ 纖tiêm 圓viên 。 如như 鑿tạc 泥nê 耶da 仙tiên 鹿lộc 王vương 腨# 。 是thị 為vi 第đệ 八bát 。 世Thế 尊Tôn 雙song 臂tý 修tu 直trực 傭dong 圓viên 。 如như 象tượng 王vương 鼻tị 。 平bình 立lập 摩ma 膝tất 。 是thị 為vi 第đệ 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 陰ấm 相tương/tướng 勢thế 峯phong 藏tạng 密mật 。 其kỳ 猶do 龍long 馬mã 。 亦diệc 如như 象tượng 王vương 。 是thị 為vi 第đệ 十thập 。 世Thế 尊Tôn 毛mao 孔khổng 各các 一nhất 毛mao 生sanh 。 柔nhu 潤nhuận 紺cám 青thanh 。 右hữu 旋toàn 宛uyển 轉chuyển 。 是thị 第đệ 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 髮phát 毛mao 端đoan 皆giai 上thượng 靡mĩ 。 右hữu 旋toàn 宛uyển 轉chuyển 。 柔nhu 潤nhuận 紺cám 青thanh 。 嚴nghiêm 金kim 色sắc 身thân 。 甚thậm 可khả 愛ái 樂nhạo 。 是thị 第đệ 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 身thân 皮bì 細tế 薄bạc 潤nhuận 滑hoạt 。 塵trần 垢cấu 水thủy 等đẳng 皆giai 所sở 不bất 住trụ 。 是thị 第đệ 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 身thân 皮bì 皆giai 真chân 金kim 色sắc 。 光quang 潔khiết 光quang 耀diệu 如như 妙diệu 金kim 臺đài 。 眾chúng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 眾chúng 所sở 樂nhạo 見kiến 。 是thị 第đệ 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 兩lưỡng 足túc 二nhị 手thủ 掌chưởng 中trung 。 頸cảnh 及cập 雙song 肩kiên 。 七thất 處xứ 充sung 滿mãn 。 是thị 第đệ 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 肩kiên 項hạng 圓viên 滿mãn 殊thù 妙diệu 。 是thị 第đệ 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 髆bác 腋dịch 悉tất 皆giai 充sung 實thật 。 是thị 第đệ 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 容dung 儀nghi 圓viên 滿mãn 端đoan 直trực 。 是thị 第đệ 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 身thân 相tướng 脩tu 廣quảng 端đoan 嚴nghiêm 。 是thị 第đệ 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 體thể 相tướng 縱tung 廣quảng 量lượng 等đẳng 。 周chu 匝táp 圓viên 滿mãn 。 如như 諸chư 瞿cù 陀đà 。 是thị 第đệ 二nhị 十thập 。 世Thế 尊Tôn 領lãnh 臆ức 并tinh 身thân 上thượng 半bán 。 威uy 容dung 廣quảng 大đại 。 如như 師sư 子tử 王vương 。 是thị 二nhị 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 常thường 光quang 面diện 各các 一nhất 尋tầm 。 是thị 二nhị 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 齒xỉ 相tương/tướng 四tứ 十thập 齊tề 平bình 。 淨tịnh 密mật 根căn 深thâm 。 白bạch 逾du 珂kha 雪tuyết 。 是thị 二nhị 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 四tứ 牙nha 鮮tiên 白bạch 鋒phong 利lợi 。 是thị 二nhị 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 常thường 得đắc 味vị 中trung 上thượng 味vị 。 喉hầu 脈mạch 直trực 故cố 。 能năng 引dẫn 身thân 中trung 諸chư 支chi 節tiết 脈mạch 。 所sở 有hữu 上thượng 味vị 。 風phong 熱nhiệt 痰đàm 病bệnh 。 不bất 能năng 為vi 雜tạp 。 由do 彼bỉ 不bất 雜tạp 。 脈mạch 離ly 沈trầm 浮phù 延diên 縮súc 壞hoại 損tổn 摧tồi 曲khúc 等đẳng 過quá 。 能năng 正chánh 吞thôn 咽yến/ế/yết 。 津tân 腋dịch 通thông 流lưu 。 故cố 身thân 心tâm 適thích 。 常thường 得đắc 上thượng 味vị 。 是thị 二nhị 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 舌thiệt 相tướng 薄bạc 淨tịnh 廣quảng 長trường 。 能năng 覆phú 面diện 輪luân 。 至chí 耳nhĩ 髮phát 際tế 。 是thị 二nhị 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 梵Phạm 音âm 詞từ 韻vận 和hòa 雅nhã 隨tùy 眾chúng 多đa 少thiểu 無vô 不bất 等đẳng 聞văn 。 其kỳ 聲thanh 供cung 震chấn 。 猶do 如như 天thiên 鼓cổ 。 發phát 言ngôn 婉uyển 約ước 。 如như 頻tần 迦ca 音âm 。 是thị 二nhị 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 眼nhãn 睫tiệp 。 猶do 若nhược 牛ngưu 王vương 。 紺cám 青thanh 齊tề 整chỉnh 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 是thị 二nhị 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 眼nhãn 睛tình 紺cám 青thanh 鮮tiên 白bạch 。 紅hồng 環hoàn 間gian 飾sức 。 皎hiệu 潔khiết 分phân 明minh 。 是thị 二nhị 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 面diện 輪luân 其kỳ 猶do 滿mãn 月nguyệt 。 眉mi 相tương/tướng 皎hiệu 淨tịnh 。 如như 天thiên 帝đế 弓cung 。 是thị 第đệ 三tam 十thập 。 世Thế 尊Tôn 眉mi 間gian 。 有hữu 白bạch 毫hào 相tướng 。 右hữu 旋toàn 柔nhu 軟nhuyễn 如như 都đô 羅la 綿miên 。 鮮tiên 白bạch 光quang 淨tịnh 。 逾du 珂kha 雪tuyết 等đẳng 。 是thị 三tam 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 頂đảnh 上thượng 。 烏ô 瑟sắt 膩nị 沙sa 。 高cao 顯hiển 周chu 圓viên 。 猶do 如như 大đại 蓋cái 。 是thị 三tam 十thập 二nhị 。 善thiện 現hiện 。 是thị 名danh 三tam 十thập 二nhị 大Đại 士Sĩ 相tương/tướng 。 善thiện 現hiện 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 八bát 十thập 隨tùy 好hảo 。 善thiện 現hiện 。 世Thế 尊Tôn 指chỉ 爪trảo 狹hiệp 長trường 薄bạc 潤nhuận 。 光quang 潔khiết 鮮tiên 淨tịnh 。 如như 花hoa 赤xích 銅đồng 。 是thị 為vi 第đệ 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 指chỉ 圓viên 纖tiêm 長trường 。 傭dong 直trực 柔nhu 軟nhuyễn 。 節tiết 骨cốt 不bất 現hiện 。 是thị 為vi 第đệ 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 各các 等đẳng 無vô 差sai 。 於ư 諸chư 指chỉ 間gian 悉tất 皆giai 充sung 密mật 。 是thị 為vi 第đệ 三tam 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 圓viên 滿mãn 如như 意ý 。 軟nhuyễn 淨tịnh 光quang 澤trạch 。 色sắc 如như 蓮liên 花hoa 。 是thị 為vi 第đệ 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 筋cân 脈mạch 盤bàn 結kết 堅kiên 固cố 。 深thâm 隱ẩn 不bất 現hiện 。 是thị 為vi 第đệ 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 兩lưỡng 踝hõa 俱câu 隱ẩn 不bất 現hiện 。 是thị 為vi 第đệ 六lục 。 世Thế 尊Tôn 行hành 步bộ 直trực 進tiến 庠tường 審thẩm 。 如như 龍long 象tượng 王vương 。 是thị 為vi 第đệ 七thất 。 世Thế 尊Tôn 行hành 步bộ 威uy 容dung 齊tề 肅túc 。 如như 師sư 子tử 王vương 。 是thị 為vi 第đệ 八bát 。 世Thế 尊Tôn 行hành 步bộ 安an 平bình 庠tường 序tự 。 不bất 過quá 不bất 減giảm 。 猶do 如như 牛ngưu 王vương 。 是thị 為vi 第đệ 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 行hành 步bộ 進tiến 止chỉ 儀nghi 雅nhã 。 猶do 如như 鵝nga 王vương 。 是thị 為vi 第đệ 十thập 。 世Thế 尊Tôn 迴hồi 顧cố 。 必tất 皆giai 右hữu 旋toàn 。 如như 龍long 象tượng 王vương 。 舉cử 身thân 隨tùy 轉chuyển 。 是thị 為vi 第đệ 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 支chi 節tiết 漸tiệm 次thứ 傭dong 圓viên 。 妙diệu 善thiện 安an 布bố 。 是thị 第đệ 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 骨cốt 節tiết 交giao 結kết 無vô 隙khích 猶do 若nhược 龍long 盤bàn 。 是thị 第đệ 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 膝tất 輪luân 妙diệu 善thiện 安an 布bố 。 堅kiên 固cố 圓viên 滿mãn 。 是thị 第đệ 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 隱ẩn 處xứ 其kỳ 文văn 妙diệu 好hảo 。 威uy 勢thế 具cụ 足túc 。 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 。 是thị 第đệ 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 身thân 支chi 潤nhuận 滑hoạt 柔nhu 軟nhuyễn 。 光quang 悅duyệt 鮮tiên 淨tịnh 。 塵trần 垢cấu 不bất 著trước 。 是thị 第đệ 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 身thân 容dung 敦đôn 肅túc 無vô 畏úy 。 常thường 不bất 怯khiếp 弱nhược 。 是thị 第đệ 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 身thân 支chi 堅kiên 固cố 稠trù 密mật 。 善thiện 相tương/tướng 屬thuộc 著trước 。 是thị 第đệ 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 身thân 支chi 安an 定định 敦đôn 重trọng/trùng 。 曾tằng 不bất 掉trạo 動động 。 圓viên 滿mãn 無vô 壞hoại 。 是thị 第đệ 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 身thân 相tướng 猶do 如như 仙tiên 王vương 。 周chu 匝táp 端đoan 嚴nghiêm 。 光quang 淨tịnh 離ly 翳ế 。 是thị 第đệ 二nhị 十thập 。 世Thế 尊Tôn 身thân 有hữu 周chu 匝táp 圓viên 光quang 。 於ư 行hành 等đẳng 時thời 。 恆hằng 自tự 照chiếu 曜diệu 。 是thị 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 腹phúc 形hình 方phương 正chánh 無vô 欠khiếm 。 柔nhu 軟nhuyễn 不bất 現hiện 。 眾chúng 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 二nhị 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 深thâm 右hữu 旋toàn 圓viên 妙diệu 。 清thanh 淨tịnh 光quang 澤trạch 。 是thị 二nhị 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 臍tề 厚hậu 不bất 窊oa 不bất 凸# 。 周chu 匝táp 妙diệu 好hảo 。 是thị 二nhị 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 皮bì 膚phu 遠viễn 離ly 疥giới 癬tiển 。 亦diệc 無vô 黶yểm 點điểm 疣vưu 贅# 等đẳng 過quá 。 是thị 二nhị 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 充sung 滿mãn 柔nhu 軟nhuyễn 。 足túc 下hạ 安an 平bình 。 是thị 二nhị 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 交giao 深thâm 長trường/trưởng 明minh 直trực 。 潤nhuận 澤trạch 不bất 斷đoạn 是thị 二nhị 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 脣thần 色sắc 光quang 潤nhuận 丹đan 輝huy 。 如như 頻tần 婆bà 果quả 。 上thượng 下hạ 相tương 稱xứng 。 是thị 二nhị 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 面diện 門môn 。 不bất 長trường 不bất 短đoản 。 不bất 大đại 不bất 小tiểu 。 如như 量lượng 端đoan 嚴nghiêm 。 是thị 二nhị 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 舌thiệt 相tướng 軟nhuyễn 薄bạc 廣quảng 長trường 。 如như 赤xích 銅đồng 色sắc 。 是thị 第đệ 三tam 十thập 。 世Thế 尊Tôn 發phát 聲thanh 威uy 震chấn 深thâm 遠viễn 。 如như 象tượng 王vương 吼hống 。 明minh 朗lãng 清thanh 徹triệt 。 是thị 三tam 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 音âm 韻vận 美mỹ 妙diệu 具cụ 足túc 。 如như 深thâm 各các 響hưởng 。 是thị 三tam 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 鼻tị 高cao 脩tu 而nhi 且thả 直trực 。 其kỳ 孔khổng 不bất 現hiện 。 是thị 三tam 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 諸chư 齒xỉ 方phương 整chỉnh 鮮tiên 白bạch 。 是thị 三tam 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 諸chư 牙nha 圓viên 白bạch 光quang 潔khiết 。 漱thấu 次thứ 鋒phong 利lợi 。 是thị 三tam 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 眼nhãn 淨tịnh 青thanh 白bạch 分phân 明minh 。 是thị 三tam 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 眼nhãn 相tương/tướng 脩tu 廣quảng 。 譬thí 如như 青thanh 蓮liên 花hoa 葉diệp 。 甚thậm 可khả 愛ái 樂nhạo 。 是thị 三tam 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 眼nhãn 睫tiệp 上thượng 下hạ 齊tề 整chỉnh 。 稠trù 密mật 不bất 白bạch 。 是thị 三tam 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 雙song 眉mi 長trường/trưởng 而nhi 不bất 白bạch 。 緻trí 而nhi 細tế 軟nhuyễn 。 是thị 三tam 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 雙song 眉mi 綺ỷ 靡mĩ 順thuận 次thứ 。 紺cám 瑠lưu 璃ly 色sắc 。 是thị 第đệ 四tứ 十thập 。 世Thế 尊Tôn 雙song 眉mi 高cao 顯hiển 光quang 潤nhuận 形hình 如như 初sơ 月nguyệt 。 是thị 四tứ 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 耳nhĩ 厚hậu 廣quảng 大đại 脩tu 長trường/trưởng 。 輪luân 埵đóa 成thành 就tựu 。 是thị 四tứ 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 兩lưỡng 耳nhĩ 綺ỷ 麗lệ 齊tề 平bình 。 離ly 眾chúng 過quá 失thất 。 是thị 四tứ 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 容dung 儀nghi 。 能năng 令linh 見kiến 者giả 。 無vô 損tổn 無vô 染nhiễm 皆giai 生sanh 愛ái 敬kính 。 是thị 四tứ 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 額ngạch 廣quảng 圓viên 滿mãn 平bình 正chánh 。 形hình 相tướng 殊thù 妙diệu 。 是thị 四tứ 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 身thân 分phần/phân 上thượng 生sanh 圓viên 滿mãn 。 如như 師sư 子tử 王vương 。 威uy 嚴nghiêm 無vô 對đối 。 是thị 四tứ 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 首thủ 髮phát 脩tu 長trường 紺cám 青thanh 。 細tế 密mật 不bất 白bạch 。 是thị 四tứ 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 首thủ 髮phát 香hương 潔khiết 細tế 軟nhuyễn 。 潤nhuận 澤trạch 旋toàn 轉chuyển 。 是thị 四tứ 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 首thủ 髮phát 齊tề 整chỉnh 無vô 亂loạn 。 亦diệc 不bất 交giao 雜tạp 。 是thị 四tứ 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 首thủ 髮phát 堅kiên 固cố 不bất 斷đoạn 。 永vĩnh 無vô 褫sỉ 落lạc 。 是thị 第đệ 五ngũ 十thập 。 世Thế 尊Tôn 首thủ 髮phát 光quang 滑hoạt 殊thù 好hảo/hiếu 。 塵trần 垢cấu 不bất 著trước 。 是thị 五ngũ 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 身thân 分phần/phân 堅kiên 固cố 充sung 實thật 。 逾du 那na 是thị 羅la 延diên 。 是thị 五ngũ 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 身thân 體thể 長trường 大đại 端đoan 直trực 。 是thị 五ngũ 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 諸chư 眾chúng 清thanh 淨tịnh 圓viên 滿mãn 。 是thị 五ngũ 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 身thân 支chi 勢thế 力lực 殊thù 勝thắng 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 是thị 五ngũ 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 身thân 相tướng 眾chúng 所sở 樂lạc 觀quán 。 常thường 無vô 厭yếm 足túc 。 是thị 五ngũ 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 面diện 輪luân 修tu 廣quảng 得đắc 所sở 。 皎hiệu 潔khiết 光quang 淨tịnh 。 如như 秋thu 滿mãn 月nguyệt 。 光quang 五ngũ 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 顏nhan 貌mạo 舒thư 泰thái 光quang 顯hiển 。 含hàm 咲# 先tiên 言ngôn 。 唯duy 向hướng 不bất 背bối/bội 。 是thị 五ngũ 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 面diện 貌mạo 。 光quang 澤trạch 熙hi 怡di 。 遠viễn 離ly 顰tần 蹙túc 。 青thanh 赤xích 等đẳng 過quá 。 是thị 五ngũ 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 身thân 皮bì 清thanh 淨tịnh 無vô 垢cấu 。 常thường 無vô 貌mạo 臭xú 穢uế 。 是thị 第đệ 六lục 十thập 。 世Thế 尊Tôn 諸chư 有hữu 諸chư 毛mao 孔khổng 中trung 。 常thường 出xuất 如như 意ý 。 微vi 妙diệu 之chi 香hương 。 是thị 六lục 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 面diện 門môn 。 常thường 出xuất 最tối 上thượng 殊thù 勝thắng 之chi 香hương 。 是thị 六lục 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 首thủ 相tướng 周chu 圓viên 妙diệu 好hảo 。 如Như 來Lai 達đạt 那na 。 亦diệc 猶do 天thiên 蓋cái 。 是thị 六lục 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 身thân 毛mao 紺cám 青thanh 光quang 淨tịnh 。 如như 孔khổng 萑# 項hạng 。 紅hồng 暉huy 綺ỷ 飾sức 。 色sắc 類loại 亦diệc 銅đồng 。 是thị 六lục 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 法Pháp 音âm 隨tùy 眾chúng 大đại 小tiểu 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 應ưng 理lý 無vô 差sai 。 是thị 六lục 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 頂đảnh 相tướng 無vô 能năng 見kiến 者giả 。 是thị 六lục 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 指chỉ 網võng 分phân 明minh 。 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 好hảo 。 如như 赤xích 銅đồng 色sắc 。 是thị 六lục 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 行hành 時thời 。 其kỳ 足túc 去khứ 地địa 如như 四tứ 指chỉ 量lượng 。 而nhi 現hiện 印ấn 文văn 。 是thị 六lục 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 自tự 持trì 不bất 待đãi 他tha 衛vệ 。 身thân 無vô 傾khuynh 動động 。 亦diệc 不bất 逶# 迤dĩ 。 是thị 六lục 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 威uy 德đức 。 遠viễn 震chấn 一nhất 切thiết 。 惡ác 心tâm 見kiến 喜hỷ 。 恐khủng 怖bố 見kiến 安an 。 是thị 第đệ 七thất 十thập 。 世Thế 尊Tôn 音âm 聲thanh 不bất 高cao 不bất 下hạ 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 意ý 。 和hòa 悅duyệt 與dữ 言ngôn 。 是thị 七thất 十thập 一nhất 。 世Thế 尊Tôn 能năng 隨tùy 諸chư 有hữu 情tình 。 類loại 言ngôn 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 是thị 七thất 十thập 二nhị 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 隨tùy 有hữu 情tình 類loại 。 各các 令linh 得đắc 解giải 。 是thị 七thất 十thập 三tam 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 咸hàm 依y 次thứ 第đệ 。 必tất 有hữu 因nhân 緣duyên 。 言ngôn 無vô 不bất 善thiện 。 是thị 七thất 十thập 四tứ 。 世Thế 尊Tôn 等đẳng 觀quán 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 讚tán 善thiện 毀hủy 惡ác 。 而nhi 無vô 愛ái 憎tăng 。 是thị 七thất 十thập 五ngũ 。 世Thế 尊Tôn 所sở 為vi 。 先tiên 觀quán 後hậu 作tác 。 軌quỹ 範phạm 具cụ 足túc 。 令linh 識thức 善thiện 淨tịnh 。 是thị 七thất 十thập 六lục 。 世Thế 尊Tôn 相tướng 好hảo 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 無vô 能năng 觀quán 盡tận 。 是thị 七thất 十thập 七thất 。 世Thế 尊Tôn 頂đảnh 骨cốt 堅kiên 實thật 圓viên 滿mãn 。 是thị 七thất 十thập 八bát 。 世Thế 尊Tôn 顏nhan 容dung 常thường 少thiểu 不bất 老lão 。 好hảo/hiếu 巡tuần 舊cựu 處xứ 。 是thị 七thất 十thập 九cửu 。 世Thế 尊Tôn 手thủ 足túc 及cập 胸hung 臆ức 前tiền 。 俱câu 有hữu 吉cát 祥tường 喜hỷ 旋toàn 德đức 相tương/tướng 。 文văn 同đồng 綺ỷ 盡tận 。 色sắc 類loại 朱chu 丹đan 。 是thị 第đệ 八bát 十thập 。 善thiện 現hiện 。 是thị 名danh 八bát 十thập 隨tùy 好hảo 。 善thiện 現hiện 。 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 成thành 就tựu 如như 是thị 。 諸chư 相tướng 好hảo 故cố 。 身thân 光quang 任nhậm 運vận 能năng 照chiếu 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 無vô 不bất 遍biến 滿mãn 。 若nhược 作tác 意ý 時thời 。 即tức 能năng 普phổ 照chiếu 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 無vô 數số 世thế 界giới 。 然nhiên 為vi 憐lân 愍mẫn 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 攝nhiếp 光quang 常thường 照chiếu 。 面diện 各các 一nhất 尋tầm 。 若nhược 縱túng/tung 身thân 光quang 。 即tức 日nhật 月nguyệt 等đẳng 。 所sở 有hữu 光quang 明minh 。 皆giai 常thường 不bất 現hiện 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 便tiện 不bất 能năng 知tri 晝trú 夜dạ 半bán 月nguyệt 日nhật 時thời 歲tuế 數số 。 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 有hữu 不bất 得đắc 成thành 。 佛Phật 聲thanh 任nhậm 運vận 能năng 。 遍biến 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 若nhược 作tác 意ý 時thời 。 即tức 能năng 遍biến 滿mãn 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 無vô 數số 世thế 界giới 。 然nhiên 為vi 利lợi 樂lạc 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 聲thanh 隨tùy 眾chúng 量lượng 。 不bất 減giảm 不bất 增tăng 。 善thiện 現hiện 。 如như 是thị 功công 德đức 勝thắng 利lợi 。 我ngã 先tiên 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 。 波ba 羅la 密mật 多đa 時thời 。 已dĩ 能năng 成thành 辨biện 。 故cố 今kim 相tướng 好hảo 圓viên 滿mãn 莊trang 嚴nghiêm 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 皆giai 獲hoạch 殊thù 勝thắng 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 如như 是thị 。 善thiện 現hiện 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 深thâm 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 時thời 。 能năng 以dĩ 財tài 法pháp 二nhị 種chủng 布bố 施thí 。 攝nhiếp 諸chư 有hữu 情tình 。 是thị 甚thậm 為vi 奇kỳ 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 故cố 具cụ 相tướng 好hảo 。 名danh 為vi 安An 樂Lạc 。 諸chư 文văn 等đẳng 缺khuyết 。 不bất 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 修tu 此thử 因nhân 行hành 。 如như 瑜du 伽già 說thuyết 。

經kinh 。 於ư 妙diệu 菩Bồ 提Đề 。 至chí )# 而nhi 觀quán 察sát 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 此thử 五ngũ 嚴nghiêm 果quả 。 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 菩Bồ 提Đề 。 擬nghĩ 登đăng 正chánh 覺giác 。 二nhị 深thâm 法Pháp 無vô 驚kinh 。 能năng 受thọ 能năng 說thuyết 。 三tam 正chánh 觀quán 解giải 脫thoát 門môn 。 能năng 修tu 能năng 證chứng 。 四tứ 於ư 涅Niết 槃Bàn 攀phàn 緣duyên 希hy 入nhập 。 舊cựu 經kinh 無vô 此thử 。 五ngũ 觀quán 眾chúng 生sanh 。 終chung 不bất 非phi 時thời 。

時thời 諸chư 應ứng 機cơ 勸khuyến 而nhi 濟tế 利lợi 。 非phi 時thời 者giả 不bất 應ưng 根căn 機cơ 。 往vãng 施thí 教giáo 利lợi 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 無vô 四tứ 失thất 。 一nhất 無vô 非phi 處xứ 。 二nhị 無vô 非phi 時thời 。 三tam 無vô 非phi 器khí 。 四tứ 無vô 非phi 法pháp 。

經kinh 。 於ư 同đồng 類loại 生sanh (# 至chí )# 樂nhạo/nhạc/lạc 將tương 護hộ 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 六lục 有hữu 七thất 利lợi 他tha 自tự 利lợi 樂lạc 。 勝thắng 損tổn 他tha 及cập 自tự 故cố 。 初sơ 四tứ 利lợi 他tha 。 後hậu 三tam 自tự 利lợi 。 此thử 利lợi 他tha 也dã 。 同đồng 類loại 生sanh 者giả 。 同đồng 彼bỉ 出xuất 世thế 梵Phạm 行hạnh 之chi 類loại 。 見kiến 其kỳ 功công 德đức 。 常thường 樂nhạo 親thân 近cận 。 見kiến 異dị 此thử 類loại 。 亦diệc 無vô 增tăng 惡ác 。 善thiện 友hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 近cận 。 增tăng 長trưởng 善thiện 故cố 。 惡ác 友hữu 將tương 護hộ 。 不bất 生sanh 過quá 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 說thuyết 。 戒giới 無vô 穿xuyên 缺khuyết 。 多đa 聞văn 修tu 證chứng 。 哀ai 愍mẫn 無vô 畏úy 。 堪kham 忍nhẫn 無vô 倦quyện 。 言ngôn 詞từ 辨biện 了liễu 。 名danh 善thiện 友hữu 相tương/tướng 。 求cầu 施thí 利lợi 樂lạc 。 於ư 此thử 正chánh 知tri 。 有hữu 力lực 善thiện 權quyền 。 饒nhiêu 益ích 不bất 捨xả 。 大đại 悲bi 無vô 儻thảng 。 名danh 為vi 善thiện 友hữu 。 所sở 作tác 不bất 虛hư 。 威uy 儀nghi 圓viên 滿mãn 。 言ngôn 行hạnh 敦đôn 肅túc 。 無vô 矯kiểu 無vô 嫉tật 。 儉kiệm 不bất 大đại 者giả 也dã 畜súc 隨tùy 捨xả 。 諫gián 舉cử 令linh 憶ức 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 能năng 為vi 說thuyết 法Pháp 。 是thị 名danh 善thiện 友hữu 。 可khả 為vi 依y 信tín 。 有hữu 病bệnh 無vô 病bệnh 。 愛ái 敬kính 供cung 侍thị 。 翹kiều 問vấn 迎nghênh 禮lễ 。 修tu 和hòa 敬kính 業nghiệp 。 四tứ 事sự 什thập 物vật 。 不bất 闕khuyết 隨tùy 時thời 。 詣nghệ 敬kính 業nghiệp 事sự 。 問vấn 聽thính 無vô 動động 。 名danh 為vi 親thân 近cận 。 故cố 於ư 是thị 處xứ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 親thân 近cận 樂nhạo/nhạc/lạc 。

經kinh 。 於ư 巧xảo 方phương 便tiện (# 至chí )# 最tối 上thượng 妙diệu 樂lạc 。

贊tán 曰viết 。 此thử 三tam 自tự 利lợi 。 一nhất 於ư 十thập 二nhị 種chủng 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 善thiện 攝nhiếp 在tại 身thân 。 舊cựu 經kinh 無vô 此thử 。 二nhị 於ư 正Chánh 法Pháp 喜hỷ 而nhi 且thả 信tín 。 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 求cầu 知tri 。 三tam 不bất 放phóng 逸dật 。 常thường 自tự 策sách 勤cần 。 修tu 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 此thử 為vi 最tối 上thượng 。

經kinh 。 如như 是thị 諸chư 姊tỷ 。 至chí )# 勿vật 樂nhạo 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 。

贊tán 曰viết 。 說thuyết 天thiên 女nữ 中trung 。 第đệ 三tam 結kết 說thuyết 。 此thử 法pháp 苑uyển 樂nhạo/nhạc/lạc 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 住trụ 。 當đương 樂nhạo/nhạc/lạc 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 。 勿vật 樂nhạo 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 勸khuyến 之chi 也dã 。

經kinh 。

時thời 惡ác 魔ma 怨oán (# 至chí 。 俱câu 還hoàn 天thiên 宮cung 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三Tam 明Minh 欲dục 還hoàn 宮cung 。 文văn 段đoạn 有hữu 八bát 。 一nhất 喚hoán 女nữ 還hoàn 宮cung 。 二nhị 女nữ 辭từ 不bất 去khứ 。 三tam 魔ma 卻khước 從tùng 乞khất 。 四tứ 無vô 垢cấu 施thí 之chi 。 五ngũ 天thiên 女nữ 問vấn 道đạo 。 六lục 無vô 垢cấu 為vi 說thuyết 。 七thất 天thiên 女nữ 禮lễ 謝tạ 。 八bát 捨xả 制chế 放phóng 魔ma 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

經kinh 。 諸chư 女nữ 答đáp 言ngôn (# 至chí )# 與dữ 汝nhữ 俱câu 還hoàn 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 女nữ 辭từ 不bất 去khứ 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 辭từ 。 次thứ 陳trần 理lý 。 後hậu 顯hiển 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 初sơ 總tổng 辭từ 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 與dữ 汝nhữ 等đẳng 還hoàn 。

贊tán 曰viết 。 此thử 陳trần 不bất 去khứ 之chi 理lý 。 我ngã 已dĩ 屬thuộc 他tha 。 不bất 能năng 背bối/bội 去khứ 。

經kinh 。 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 至chí )# 汝nhữ 可khả 獨độc 還hoàn 。

贊tán 曰viết 。 顯hiển 樂nhạo 法Pháp 也dã 。 故cố 不bất 能năng 還hoàn 。

經kinh 。

時thời 惡ác 魔ma 怨oán (# 至chí )# 摩ma 訶ha 薩tát 也dã 。

贊tán 曰viết 。 三tam 魔ma 卻khước 從tùng 乞khất 。 心tâm 不bất 耽đam 著trước 。 離ly 慳san 貪tham 者giả 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 故cố 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí )# 法pháp 願nguyện 滿mãn 足túc 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 無vô 垢cấu 施thí 之chi 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 順thuận 眾chúng 生sanh 願nguyện 。 今kim 順thuận 故cố 捨xả 。 捨xả 既ký 是thị 行hành 。 故cố 便tiện 發phát 願nguyện 。 當đương 令linh 汝nhữ 等đẳng 。 及cập 諸chư 有hữu 情tình 。 善thiện 法Pháp 願nguyện 滿mãn 。 生sanh 死tử 有hữu 罪tội 。 願nguyện 不bất 滿mãn 足túc 。 無vô 罪tội 勝thắng 願nguyện 。 皆giai 令linh 滿mãn 故cố 。

經kinh 。

時thời 諸chư 天thiên 女nữ 。 至chí 云vân 何hà 修tu 行hành 。

贊tán 曰viết 。 五ngũ 天thiên 女nữ 問vấn 道đạo 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 學học 。

贊tán 曰viết 。 六lục 無vô 垢cấu 為vi 說thuyết 有hữu 三tam 。 初sơ 略lược 說thuyết 。 次thứ 復phục 徵trưng 。 後hậu 為vi 釋thích 。 此thử 初sơ 也dã 。 欲dục 令linh 傳truyền 法pháp 。 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 說thuyết 無vô 盡tận 燈đăng 。 欲dục 令linh 慇ân 重trọng/trùng 求cầu 聞văn 法Pháp 故cố 。 所sở 以dĩ 略lược 說thuyết 。

經kinh 。 天thiên 女nữ 復phục 問vấn (# 至chí )# 無vô 盡tận 燈đăng 耶da 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 復phục 徵trưng 也dã 。

經kinh 。 答đáp 言ngôn 諸chư 姊tỷ (# 至chí )# 亦diệc 無vô 退thoái 藏tạng 。

贊tán 曰viết 。 三tam 為vi 釋thích 也dã 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 釋thích 。 後hậu 勸khuyến 。 釋thích 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 喻dụ 。 次thứ 心tâm 。 後hậu 結kết 。 此thử 喻dụ 也dã 。 冥minh 者giả 暗ám 也dã 。 新tân 明minh 不bất 盡tận 。 舊cựu 明minh 不bất 減giảm 。

經kinh 。 如như 是thị 諸chư 姊tỷ 。 至chí )# 轉chuyển 更cánh 增tăng 益ích 。

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 心tâm 也dã 。 俱câu 胝chi 百bách 億ức 。 那na 庾dữu 多đa 千thiên 億ức 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 此thử 是thị 立lập 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 心tâm 。 終chung 無vô 盡tận 期kỳ 。 轉chuyển 轉chuyển 生sanh 故cố 。 亦diệc 無vô 退thoái 減giảm 。 實thật 增tăng 益ích 故cố 。 此thử 勸khuyến 發phát 心tâm 。

經kinh 。 如như 是thị 為vi 他tha (# 至chí 。 亦diệc 無vô 退thoái 減giảm 。

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 法pháp 也dã 。 若nhược 宜nghi 正chánh 教giáo 法pháp 。 教giáo 法pháp 更cánh 增tăng 長trưởng 。 後hậu 終chung 無vô 盡tận 。 初sơ 亦diệc 無vô 減giảm 。 盡tận 謂vị 總tổng 無vô 。 減giảm 謂vị 減giảm 少thiểu 。 此thử 勸khuyến 為vi 法pháp 。

經kinh 。 諸chư 姊tỷ 當đương 知tri (# 至chí 汝nhữ 等đẳng 當đương 學học 勸khuyến 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 勸khuyến 彼bỉ 修tu 。 初sơ 結kết 勸khuyến 。 後hậu 顯hiển 德đức 。 此thử 結kết 勸khuyến 也dã 。

經kinh 。 雖tuy 住trụ 魔ma 宮cung (# 至chí 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。

贊tán 曰viết 。 此thử 顯hiển 修tu 德đức 。 勸khuyến 發phát 心tâm 者giả 。 即tức 是thị 知tri 佛Phật 多đa 劫kiếp 恩ân 德đức 。 真chân 能năng 酬thù 報báo 。 自tự 利lợi 行hành 滿mãn 。 亦diệc 是thị 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 利lợi 他tha 德đức 也dã 。

經kinh 。 是thị 諸chư 天thiên 女nữ (# 至chí )# 無vô 垢cấu 稱xưng 是thị 。

贊tán 曰viết 。 七thất 天thiên 女nữ 禮lễ 謝tạ 。 聞văn 道đạo 既ký 深thâm 。 故cố 為vi 頂đảnh 謝tạ 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 還hoàn 於ư 本bổn 宮cung 。

贊tán 曰viết 。 八bát 捨xả 制chế 魔ma 還hoàn 。 昔tích 通thông 力lực 制chế 。 令linh 彼bỉ 不bất 還hoàn 。 說thuyết 利lợi 既ký 周chu 。 故cố 捨xả 前tiền 制chế 。

經kinh 。 世Thế 尊Tôn 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 結kết 答đáp 詞từ 由do 卑ty 躬cung 請thỉnh 退thoái 。

說Thuyết 無Vô 垢Cấu 稱Xưng 經Kinh 贊Tán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 本bổn )#

說Thuyết 無Vô 垢Cấu 稱Xưng 經Kinh 贊Tán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 末mạt )#

經kinh 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 第đệ 四tứ 命mạng 蘇tô 達đạt 多đa 。 初sơ 命mạng 。 後hậu 辭từ 。 此thử 初sơ 命mạng 也dã 。 蘇tô 達đạt 多đa 者giả 。 此thử 云vân 善thiện 施thí 。 善thiện 濟tế 孤cô 窮cùng 。 心tâm 無vô 所sở 悋lận 。 故cố 名danh 善thiện 施thí 。 舊cựu 云vân 善thiện 德đức 。 名danh 義nghĩa 稍sảo 乖quai 。

經kinh 。

時thời 蘇tô 達đạt 多đa (# 至chí 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 辭từ 有hữu 三tam 。 此thử 總tổng 陳trần 道đạo 屈khuất 。 渠cừ 設thiết 財tài 會hội 。 無vô 規quy 世thế 福phước 。 教giáo 法Pháp 施thí 因nhân 令linh 祈kỳ 出xuất 世thế 。 道đạo 窮cùng 理lý 屈khuất 。 故cố 辭từ 不bất 堪kham 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 期kỳ 滿mãn 十thập 日nhật 。

贊tán 曰viết 。 別biệt 顯hiển 理lý 窮cùng 有hữu 二nhị 。 初sơ 徵trưng 。 後hậu 顯hiển 。 顯hiển 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 陳trần 已dĩ 事sự 。 後hậu 顯hiển 他tha 辭từ 。 此thử 徵trưng 及cập 陳trần 已dĩ 事sự 也dã 。 祠từ 者giả 禱đảo 。 會hội 也dã 集tập 。 財tài 食thực 俱câu 傾khuynh 。 祈kỳ 禱đảo 勝thắng 果quả 。 眾chúng 集tập 一nhất 處xứ 。 故cố 名danh 祠từ 會hội 。 不bất 簡giản 緇# 素tố 。 故cố 有hữu 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 不bất 擇trạch 正chánh 邪tà 。 故cố 有hữu 外ngoại 道đạo 。 不bất 簡giản 貧bần 賤tiện 。 故cố 有hữu 孤cô 獨độc 乞khất 人nhân 。 無vô 父phụ 母mẫu 曰viết 孤cô 。 無vô 子tử 弟đệ 曰viết 獨độc 。 心tâm 祈kỳ 世thế 福phước 。 故cố 限hạn 七thất 日nhật 。 期kỳ 者giả 退thoái 也dã 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí )# 財tài 施thí 祠từ 為vi 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 他tha 詞từ 有hữu 四tứ 。 初sơ 總tổng 勸khuyến 捨xả 財tài 命mạng 修tu 法Pháp 施thí 。 二nhị 別biệt 顯hiển 法Pháp 施thí 眾chúng 行hành 之chi 相tướng 。 三tam 二nhị 百bách 梵Phạm 志Chí 。 皆giai 發phát 大đại 心tâm 。 四tứ 善thiện 施thí 歡hoan 喜hỷ 瓔anh 珞lạc 等đẳng 施thí 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 祠từ 會hội 之chi 法pháp 。 汝nhữ 今kim 不bất 當đương 。 應ưng 設thiết 法Pháp 會hội 。 而nhi 捨xả 財tài 祠từ 。

經kinh 。 我ngã 言ngôn 居cư 士sĩ (# 至chí 法Pháp 施thí 祠từ 會hội 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 二nhị 別biệt 顯hiển 法Pháp 施thí 祠từ 會hội 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三tam 結kết 勝thắng 利lợi 。 此thử 為vi 問vấn 也dã 。

經kinh 。 彼bỉ 答đáp 我ngã 言ngôn (# 至chí 法Pháp 施thí 祠từ 會hội 。

贊tán 曰viết 。 此thử 答đáp 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 答đáp 。 次thứ 自tự 徵trưng 。 後hậu 廣quảng 顯hiển 。 此thử 總tổng 答đáp 也dã 。

時thời 無vô 前tiền 後hậu 。 顯hiển 心tâm 平bình 等đẳng 。 行hành 一nhất 一nhất 因nhân 。 招chiêu 大đại 利lợi 果quả 。 供cúng 養dường 一nhất 切thiết 。 顯hiển 因nhân 境cảnh 遍biến 。 果quả 亦diệc 大đại 故cố 。

經kinh 。 其kỳ 事sự 云vân 何hà 。

贊tán 曰viết 。 此thử 自tự 徵trưng 。

經kinh 。 謂vị 以dĩ 無vô 上thượng (# 至chí )# 引dẫn 發phát 大đại 捨xả 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 廣quảng 顯hiển 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 句cú 。 分phân 之chi 為vi 五ngũ 。 初sơ 四tứ 無vô 量lượng 行hạnh 。 次thứ 六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 行hành 。 次thứ 三tam 等đẳng 持trì 行hành 。 次thứ 九cửu 雜tạp 修tu 行hành 。 後hậu 十thập 次thứ 第đệ 行hành 。 此thử 即tức 初sơ 也dã 。 說thuyết 菩Bồ 提Đề 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 與dữ 眾chúng 生sanh 名danh 慈từ 。 由do 說thuyết 智trí 覺giác 引dẫn 大đại 慈từ 故cố 。 解giải 脫thoát 苦khổ 相tương/tướng 。 引dẫn 發phát 大đại 悲bi 。 拔bạt 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 由do 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 引dẫn 大đại 悲bi 故cố 。 舊cựu 云vân 。 以dĩ 敬kính 眾chúng 生sanh 。 拔bạt 苦khổ 敬kính 。 仰ngưỡng 令linh 解giải 脫thoát 故cố 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 善thiện 皆giai 隨tùy 喜hỷ 。 引dẫn 發phát 大đại 喜hỷ 。 舊cựu 云vân 。 以dĩ 持trì 正Chánh 法Pháp 。 起khởi 於ư 喜hỷ 心tâm 。 應ưng 在tại 捨xả 中trung 令linh 離ly 之chi 爾nhĩ 。 其kỳ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 教giáo 理lý 行hành 法pháp 。 於ư 此thử 正Chánh 法Pháp 。 擬nghĩ 令linh 攝nhiếp 受thọ 。 又hựu 擬nghĩ 令linh 於ư 果quả 法pháp 正chánh 智trí 引dẫn 發phát 大đại 捨xả 。 令linh 捨xả 貪tham 嗔sân 癡si 。 而nhi 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 故cố 。 舊cựu 經kinh 文văn 別biệt 。 義nghĩa 意ý 微vi 同đồng 。

經kinh 。 以dĩ 善thiện 寂tịch 靜tĩnh (# 至chí 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。

贊tán 曰viết 。 次thứ 六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 行hành 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 除trừ 慳san 貪tham 等đẳng 。 善thiện 能năng 寂tịch 靜tĩnh 調điều 伏phục 心tâm 行hành 。 引dẫn 於ư 布bố 施thí 。 化hóa 犯phạm 戒giới 者giả 。 引dẫn 於ư 淨tịnh 戒giới 。

經kinh 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 至chí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。

贊tán 曰viết 。 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 見kiến 大đại 苦khổ 故cố 。 故cố 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 引dẫn 發phát 堪kham 忍nhẫn 。 執chấp 著trước 身thân 心tâm 。 不bất 能năng 精tinh 進tấn 。 生sanh 疲bì 倦quyện 故cố 。 遠viễn 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 即tức 能năng 精tinh 進tấn 。 不bất 憚đạn 劬cù 勞lao 。

經kinh 。 以dĩ 其kỳ 最tối 勝thắng (# 至chí 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。

贊tán 曰viết 。 無vô 漏lậu 七thất 覺giác 。 必tất 依y 靜tĩnh 慮lự 。 故cố 為vi 覺giác 支chi 。 引dẫn 發phát 禪thiền 定định 。 舊cựu 云vân 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 也dã 。 聞văn 佛Phật 二nhị 智trí 。 擬nghĩ 當đương 證chứng 故cố 。 引dẫn 發phát 般Bát 若Nhã 。

經kinh 。 以dĩ 他tha 一nhất 切thiết (# 至chí )# 引dẫn 發phát 無vô 願nguyện 。

贊tán 曰viết 。 此thử 三tam 等đẳng 持trì 行hành 。 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 化hóa 度độ 。 度độ 之chi 不bất 堅kiên 。 觀quán 我ngã 如như 空không 。 故cố 能năng 常thường 化hóa 。 故cố 以dĩ 化hóa 相tương/tướng 。 而nhi 引dẫn 發phát 空không 。 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 。 亂loạn 擾nhiễu 心tâm 神thần 。 為vi 對đối 治trị 此thử 。 引dẫn 修tu 無vô 相tướng 。 舊cựu 云vân 不bất 捨xả 有hữu 為vi 。 與dữ 此thử 相tương/tướng 返phản 。 菩Bồ 薩Tát 恆hằng 於ư 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 。 隨tùy 類loại 化hóa 生sanh 。 名danh 故cố 作tác 意ý 受thọ 生sanh 行hành 相tương/tướng 。 引dẫn 發phát 無vô 願nguyện 。 本bổn 不bất 願nguyện 求cầu 。 三tam 界giới 受thọ 生sanh 。 名danh 故cố 作tác 意ý 。

經kinh 。 以dĩ 善thiện 攝nhiếp 受thọ (# 至chí )# 引dẫn 發phát 無vô 慢mạn 。

贊tán 曰viết 。 次thứ 九cửu 雜tạp 修tu 行hành 。 力lực 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 思tư 擇trạch 。 二nhị 修tu 習tập 。 以dĩ 將tương 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 行hành 相tương/tướng 。 而nhi 引dẫn 思tư 擇trạch 修tu 習tập 二nhị 力lực 。 命mạng 根căn 有hữu 二nhị 。 一nhất 世thế 命mạng 根căn 。 第đệ 八bát 識thức 種chủng 。 二nhị 勝thắng 命mạng 根căn 。 謂vị 慧tuệ 種chủng 子tử 。 善thiện 修tu 攝nhiếp 事sự 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 差sai 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 引dẫn 此thử 二nhị 命mạng 。 舊cựu 文văn 稍sảo 別biệt 。 菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 心tâm 不bất 貢cống 高cao 。 如như 奴nô 如như 僕bộc 。 如như 栴chiên 荼đồ 羅la 。 如như 孝hiếu 子tử 等đẳng 。 故cố 如như 僕bộc 隷lệ 。 引dẫn 發phát 無vô 慢mạn 。

經kinh 。 以dĩ 不bất 堅kiên 實thật (# 至chí )# 引dẫn 發phát 正chánh 念niệm 。

贊tán 曰viết 。 生sanh 死tử 有hữu 漏lậu 財tài 。 名danh 不bất 堅kiên 實thật 。 出xuất 世thế 無vô 漏lậu 財tài 。 名danh 為vi 堅kiên 實thật 。 以dĩ 此thử 換hoán 彼bỉ 。 故cố 名danh 貿mậu 易dị 。 將tương 不bất 堅kiên 實thật 有hữu 漏lậu 身thân 命mạng 財tài 。 換hoán 取thủ 堅kiên 實thật 無vô 漏lậu 堅kiên 身thân 命mạng 財tài 。 六lục 隨tùy 念niệm 者giả 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 施thí 戒giới 修tu 。 隨tùy 教giáo 緣duyên 此thử 。 故cố 名danh 隨tùy 念niệm 。 由do 隨tùy 念niệm 此thử 。 無vô 漏lậu 念niệm 生sanh 。 名danh 引dẫn 正chánh 念niệm 。

經kinh 。 以dĩ 修tu 淨tịnh 妙diệu (# 至chí )# 引dẫn 發phát 淨tịnh 命mạng 。

贊tán 曰viết 。 觀quán 無vô 漏lậu 法pháp 淨tịnh 妙diệu 行hạnh 相tương/tướng 。 引dẫn 發phát 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 信tín 解giải 之chi 心tâm 。 舊cựu 云vân 。 於ư 六Lục 和Hòa 敬Kính 。 起khởi 質chất 直trực 心tâm 。 六Lục 和Hòa 敬Kính 者giả 。 身thân 語ngữ 意ý 戒giới 施thí 見kiến 。 同đồng 而nhi 相tương 敬kính 。 名danh 六Lục 和Hòa 敬Kính 。 故cố 起khởi 質chất 直trực 。 義nghĩa 雖tuy 可khả 然nhiên 。 文văn 亦diệc 全toàn 少thiểu 。 正chánh 三tam 業nghiệp 相tương/tướng 。 引dẫn 發phát 淨tịnh 命mạng 。 不bất 以dĩ 貪tham 瞋sân 根căn 發phát 邪tà 命mạng 故cố 。

經kinh 。 以dĩ 淨tịnh 歡hoan 喜hỷ (# 至chí )# 引dẫn 調điều 伏phục 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 以dĩ 善thiện 歡hoan 喜hỷ 。 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 親thân 近cận 。 故cố 能năng 承thừa 事sự 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 不bất 憎tăng 惡ác 人nhân 。 非phi 聖thánh 行hành 相tương/tướng 。 調điều 伏phục 自tự 心tâm 。 不bất 生sanh 忿phẫn 恚khuể 。

經kinh 。 以dĩ 善thiện 清thanh 淨tịnh (# 至chí )# 善thiện 巧xảo 多đa 聞văn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 十thập 次thứ 第đệ 行hành 也dã 。 以dĩ 善thiện 出xuất 家gia 。 心tâm 生sanh 信tín 解giải 。 常thường 修tu 中trung 道đạo 。 引dẫn 發phát 多đa 聞văn 。 不bất 多đa 聞văn 者giả 。 不bất 識thức 中trung 道đạo 。 自tự 有hữu 多đa 聞văn 非phi 善thiện 巧xảo 者giả 。 有hữu 妙diệu 慧tuệ 用dụng 而nhi 多đa 聞văn 者giả 。 名danh 巧xảo 多đa 聞văn 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 故cố 次thứ 聞văn 法Pháp 。

經kinh 。 以dĩ 無vô 諍tranh 法Pháp 。 至chí )# 引dẫn 發phát 宴yến 坐tọa 。

贊tán 曰viết 。 阿a 練luyện 若nhã 處xứ 者giả 。 此thử 云vân 閑nhàn 寂tịch 所sở 。 舊cựu 云vân 阿a 蘭lan 若nhã 。 即tức 離ly 村thôn 外ngoại 二nhị 里lý 有hữu 餘dư 。 空không 閑nhàn 之chi 處xứ 。 由do 住trụ 此thử 處xứ 。 不bất 與dữ 物vật 競cạnh 。 得đắc 修tu 無vô 諍tranh 。 故cố 欲dục 通thông 達đạt 無vô 諍tranh 法pháp 相tướng 。 引dẫn 空không 閑nhàn 處xứ 坐tọa 。 擬nghĩ 求cầu 佛Phật 智trí 。 引dẫn 發phát 宴yến 坐tọa 。 宴yến 坐tọa 定định 心tâm 能năng 生sanh 智trí 故cố 。

經kinh 。 以dĩ 正chánh 息tức 除trừ (# 至chí )# 妙diệu 福phước 資tư 糧lương 。

贊tán 曰viết 。 瑜du 伽già 者giả 。 此thử 云vân 相tương 應ứng 。 教giáo 與dữ 理lý 。 心tâm 與dữ 境cảnh 。 定định 與dữ 慧tuệ 。 因nhân 與dữ 果quả 。 藥dược 與dữ 病bệnh 。 皆giai 能năng 相tương 順thuận 。 故cố 名danh 相tướng 應ưng 。 師sư 者giả 。 學học 此thử 相tương 應ứng 行hành 者giả 。 瑜du 伽già 之chi 師sư 。 名danh 瑜du 伽già 師sư 。 地địa 謂vị 所sở 依y 。 師sư 所sở 依y 處xứ 。 名danh 瑜du 伽già 師sư 地địa 。 即tức 隨tùy 所sở 應ứng 。 三tam 乘thừa 諸chư 法pháp 。 境cảnh 行hành 果quả 也dã 。 為vi 息tức 煩phiền 惱não 引dẫn 此thử 諸chư 地địa 。 舊cựu 經kinh 文văn 。 總tổng 為vi 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 及cập 成thành 有hữu 情tình 。 并tinh 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 引dẫn 發phát 妙diệu 福phước 。 妙diệu 福phước 資tư 糧lương 。 招chiêu 三tam 果quả 故cố 。

經kinh 。 以dĩ 知tri 一nhất 切thiết 。 至chí )# 妙diệu 慧tuệ 資tư 糧lương 。

贊tán 曰viết 。 智trí 者giả 第đệ 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 二nhị 成thành 有hữu 情tình 。 為vi 知tri 有hữu 情tình 心tâm 行hành 差sai 別biệt 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 引dẫn 後hậu 智Trí 度Độ 。 慧tuệ 者giả 第đệ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 無vô 差sai 別biệt 慧tuệ 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 一nhất 正chánh 理lý 門môn 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 擬nghĩ 悟ngộ 入nhập 此thử 。 而nhi 引dẫn 妙diệu 慧tuệ 。

經kinh 。 以dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết (# 至chí 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。

贊tán 曰viết 。 煩phiền 惱não 麁thô 重trọng 。 名danh 為vi 習tập 氣khí 。 諸chư 不bất 善thiện 法pháp 。 皆giai 名danh 障chướng 礙ngại 。 礙ngại 勝thắng 法Pháp 故cố 。 為vi 斷đoạn 此thử 等đẳng 。 便tiện 能năng 引dẫn 發phát 。 及cập 能năng 證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 者giả 。 佛Phật 之chi 二nhị 智trí 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 佛Phật 身thân 諸chư 德đức 。 為vi 隨tùy 覺giác 此thử 資tư 糧lương 因nhân 相tương/tướng 。 而nhi 能năng 引dẫn 發phát 。 證chứng 獲hoạch 修tu 行hành 。 一nhất 切thiết 所sở 修tu 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 但đãn 得đắc 菩Bồ 提Đề 因nhân 。 皆giai 能năng 引dẫn 攝nhiếp 。 故cố 名danh 一nhất 切thiết 。

經kinh 。 汝nhữ 善thiện 男nam 子tử 。 至chí 法Pháp 施thí 祠từ 會hội 。

贊tán 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 結kết 其kỳ 勝thắng 利lợi 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 結kết 。 後hậu 明minh 勝thắng 利lợi 。 此thử 結kết 也dã 。

經kinh 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 天thiên 人nhân 供cúng 養dường 。

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 勝thắng 利lợi 。 心tâm 行hành 寬khoan 廣quảng 。 名danh 大đại 施thí 主chủ 。 因nhân 祈kỳ 出xuất 世thế 為vi 益ích 甚thậm 多đa 。 故cố 名danh 為vi 天thiên 人nhân 普phổ 來lai 供cúng 養dường 。

經kinh 。 世Thế 尊Tôn 至chí 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 。 二nhị 百bách 梵Phạm 志Chí 。 皆giai 發phát 大đại 心tâm 。

經kinh 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 至chí )# 慇ân 懃cần 等đẳng 施thí 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 四tứ 大đại 段đoạn 。 善thiện 施thí 歡hoan 喜hỷ 。 瓔anh 珞lạc 等đẳng 施thí 。 於ư 中trung 有hữu 五ngũ 。 一nhất 喜hỷ 施thí 。 二nhị 不bất 受thọ 。 三tam 重trọng 施thí 。 四tứ 方phương 受thọ 。 五ngũ 獲hoạch 益ích 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 心tâm 無vô 謟siểm 誑cuống 。 名danh 淨tịnh 歡hoan 喜hỷ 。 形hình 居cư 卑ty 俗tục 。 小tiểu 故cố 致trí 敬kính 。 物vật 以dĩ 表biểu 情tình 。 還hoàn 解giải 瓔anh 珞lạc 。 顯hiển 心tâm 殷ân 重trọng 。 價giá 直trực 百bách 千thiên 。 謝tạ 德đức 酬thù 恩ân 。 殷ân 勤cần 奉phụng 施thí 。

經kinh 。 彼bỉ 不bất 肯khẳng 取thủ 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 明minh 不bất 受thọ 。 心tâm 無vô 愛ái 著trước 。 情tình 異dị 不bất 貪tham 。 故cố 初sơ 不bất 受thọ 。

經kinh 。 我ngã 言ngôn 大Đại 士Sĩ 至chí )# 隨tùy 意ý 施thí 與dữ 。

贊tán 曰viết 。 三Tam 明Minh 重trọng 施thí 。 慈từ 愍mẫn 我ngã 心tâm 。 願nguyện 必tất 納nạp 受thọ 。 情tình 無vô 貪tham 著trước 。 任nhậm 運vận 施thí 他tha 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí 。 難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 明minh 方phương 受thọ 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 明minh 受thọ 己kỷ 施thí 他tha 修tu 行hành 。 二nhị 明minh 事sự 訖ngật 說thuyết 施thí 之chi 法pháp 。 初sơ 中trung 彼bỉ 二nhị 。 一nhất 明minh 受thọ 己kỷ 施thí 他tha 。 二nhị 明minh 現hiện 其kỳ 神thần 力lực 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 不bất 逆nghịch 來lai 心tâm 故cố 為vi 受thọ 。 顯hiển 己kỷ 無vô 著trước 故cố 施thí 他tha 。 敬kính 悲bi 兩lưỡng 極cực 。 故cố 分phần/phân 二nhị 施thí 。

經kinh 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 至chí 難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 。

贊tán 曰viết 。 明minh 現hiện 神thần 力lực 。 一nhất 覩đổ 良lương 田điền 。 二nhị 見kiến 物vật 變biến 。 此thử 覩đổ 良lương 田điền 也dã 。 世thế 界giới 虛hư 幻huyễn 。 故cố 名danh 陽dương 炎diễm 。 佛Phật 田điền 第đệ 一nhất 。 難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 。

經kinh 。 又hựu 見kiến 所sở 施thí (# 至chí 。 甚thậm 可khả 愛ái 樂nhạo 。

贊tán 曰viết 。 此thử 見kiến 物vật 變biến 。 與dữ 貧bần 賤tiện 如như 故cố 。 施thí 佛Phật 者giả 變biến 易dị 。 故cố 言ngôn 一nhất 分phần/phân 。 顯hiển 隨tùy 佛Phật 者giả 。 得đắc 出xuất 世thế 故cố 。 不bất 隨tùy 佛Phật 者giả 。 生sanh 死tử 如như 故cố 。 空không 中trung 化hóa 現hiện 。 名danh 為vi 佛Phật 土độ 。 證chứng 人nhân 法pháp 空không 。 常thường 住trụ 法Pháp 界Giới 。 一nhất 方phương 一nhất 臺đài 。 故cố 言ngôn 四tứ 臺đài 。 四Tứ 諦Đế 無vô 量lượng 。 化hóa 四tứ 生sanh 故cố 。 莊trang 挍giảo 必tất 周chu 。 故cố 言ngôn 等đẳng 分phần/phân 。 平bình 等đẳng 濟tế 拔bạt 。 無vô 徧biến 儻thảng 故cố 。 眾chúng 寶bảo 廁trắc 細tế 。 故cố 言ngôn 間gian 飾sức 。 因nhân 此thử 福phước 慧tuệ 具cụ 足túc 成thành 故cố 。 悅duyệt 目mục 賞thưởng 心tâm 。 名danh 可khả 愛ái 樂nhạo 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 之chi 所sở 寶bảo 重trọng/trùng 。

經kinh 。 現hiện 如như 是thị 等đẳng 。 至chí 法Pháp 施thí 祠từ 祀tự 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 明minh 施thí 訖ngật 說thuyết 施thí 之chi 法pháp 。 夫phu 施thí 之chi 法pháp 。 心tâm 下hạ 必tất 由do 田điền 勝thắng 故cố 勝thắng 。 田điền 下hạ 必tất 由do 心tâm 勝thắng 故cố 勝thắng 。 佛Phật 田điền 施thí 心tâm 。 二nhị 俱câu 為vi 勝thắng 。 悲bi 田điền 施thí 心tâm 勝thắng 故cố 勝thắng 。 故cố 施thí 乞khất 人nhân 。 如Như 來Lai 相tương/tướng 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 心tâm 勝thắng 平bình 等đẳng 。 願nguyện 以dĩ 廣quảng 大đại 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 拔bạt 苦khổ 。 普phổ 施thí 一nhất 切thiết 。 不bất 求cầu 生sanh 死tử 。 三tam 有hữu 果quả 報báo 。 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 名danh 法Pháp 施thí 滿mãn 。 除trừ 此thử 不bất 圓viên 。

經kinh 。

時thời 此thử 乞khất 人nhân (# 至chí 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 五ngũ 獲hoạch 益ích 也dã 。 不bất 退thoái 地địa 者giả 。 十thập 信tín 第đệ 六lục 。 信tín 心tâm 不bất 退thoái 。 此thử 信tín 不bất 退thoái 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 勝thắng 信tín 解giải 也dã 。 既ký 得đắc 此thử 意ý 。 便tiện 發phát 大đại 心tâm 。

經kinh 。 世Thế 尊Tôn 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 結kết 答đáp 詞từ 由do 卑ty 躬cung 請thỉnh 退thoái 。

經kinh 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 至chí )# 問vấn 安an 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 品phẩm 第đệ 二nhị 段đoạn 。 後hậu 命mạng 餘dư 類loại 。 皆giai 陳trần 不bất 堪kham 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 類loại 命mạng 。 後hậu 類loại 詞từ 。 此thử 類loại 命mạng 也dã 。

經kinh 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 類loại 辭từ 也dã 。

問vấn 疾tật 品phẩm

方phương 便tiện 品phẩm 下hạ 。 總tổng 有hữu 四tứ 品phẩm 。 隱ẩn 迹tích 利lợi 他tha 中trung 。 初sơ 一nhất 品phẩm 總tổng 敘tự 權quyền 。 後hậu 三tam 品phẩm 別biệt 敘tự 權quyền 。 上thượng 來lai 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 別biệt 敘tự 昔tích 權quyền 。 問vấn 疾tật 一nhất 品phẩm 。 則tắc 敘tự 今kim 權quyền 。 示thị 疾tật 閑nhàn 齋trai 。 方phương 希hy 有hữu 問vấn 。 因nhân 對đối 揚dương 而nhi 辨biện 道đạo 。 說thuyết 來lai 慰úy 以dĩ 濟tế 生sanh 。 此thử 品phẩm 廣quảng 陳trần 彼bỉ 事sự 。 故cố 名danh 問vấn 疾tật 品phẩm 。

經kinh 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 至chí )# 慰úy 問vấn 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 品phẩm 之chi 中trung 。 大đại 文văn 有hữu 五ngũ 。 初sơ 佛Phật 勅sắc 吉cát 祥tường 。 二nhị 吉cát 祥tường 承thừa 命mệnh 。 三tam 天thiên 人nhân 隨tùy 從tùng 。 四tứ 往vãng 彼bỉ 對đối 揚dương 。 五ngũ 時thời 眾chúng 獲hoạch 益ích 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 歷lịch 試thí 群quần 賢hiền 。 皆giai 詞từ 不bất 敢cảm 。 推thôi 能năng 在tại 此thử 。 是thị 故cố 命mạng 之chi 。 梵Phạm 云vân 曼Mạn 殊Thù 室Thất 利Lợi 。 此thử 云vân 妙diệu 吉cát 祥tường 。 吉cát 者giả 善thiện 利lợi 。 祥tường 者giả 吉cát 慶khánh 。 言ngôn 情tình 不bất 測trắc 。 立lập 以dĩ 妙diệu 名danh 。 又hựu 濟tế 物vật 之chi 神thần 功công 名danh 吉cát 。 祥tường 生sanh 集tập 善thiện 名danh 吉cát 。 利lợi 用dụng 超siêu 絕tuyệt 。 復phục 云vân 妙diệu 矣hĩ 。 故cố 言ngôn 妙diệu 吉cát 祥tường 。 舊cựu 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 此thử 云vân 妙diệu 德đức 。 詞từ 偽ngụy 遠viễn 耳nhĩ 。 慰úy 者giả 安an 撫phủ 之chi 異dị 名danh 。 問vấn 者giả 詞từ 徵trưng 之chi 別biệt 稱xưng 。 安an 撫phủ 詞từ 徵trưng 。 故cố 言ngôn 慰úy 問vấn 。

經kinh 。

時thời 妙diệu 吉cát 祥tường (# 至chí )# 難nạn/nan 為vi 酬thù 對đối 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 吉cát 祥tường 承thừa 命mệnh 。 文văn 意ý 有hữu 三tam 。 初sơ 略lược 談đàm 頗phả 敵địch 。 次thứ 別biệt 顯hiển 德đức 高cao 。 後hậu 結kết 答đáp 難nạn/nan 酬thù 。 承thừa 威uy 當đương 往vãng 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 士sĩ 者giả 士sĩ 夫phu 。 假giả 者giả 之chi 號hiệu 。 大đại 者giả 非phi 小tiểu 。 道Đạo 德đức 尊tôn 稱xưng 。 酬thù 者giả 答đáp 。 對đối 者giả 敵địch 。 彼bỉ 德đức 尊tôn 高cao 。 難nạn/nan 為vi 答đáp 對đối 。

經kinh 。 深thâm 入nhập 法Pháp 門môn 至chí )# 覺giác 惡ác 無vô 礙ngại 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 別biệt 顯hiển 德đức 高cao 。 有hữu 十thập 三tam 句cú 。 舊cựu 有hữu 九cửu 句cú 。 無vô 新tân 經kinh 四tứ 。 已dĩ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 說thuyết 法Pháp 界giới 門môn 。 知tri 有hữu 情tình 根căn 。 自tự 在tại 問vấn 答đáp 。 餘dư 文văn 少thiểu 異dị 。 義nghĩa 意ý 多đa 同đồng 。 十thập 三tam 句cú 中trung 。 合hợp 為vi 六lục 對đối 。 初sơ 二nhị 證chứng 真chân 說thuyết 真chân 德đức 。 次thứ 二nhị 句cú 說thuyết 俗tục 證chứng 俗tục 德đức 。 次thứ 二nhị 句cú 利lợi 他tha 自tự 利lợi 德đức 。 次thứ 三tam 句cú 破phá 惡ác 契khế 善thiện 德đức 。 次thứ 二nhị 句cú 知tri 根căn 善thiện 化hóa 德đức 。 後hậu 二nhị 句cú 有hữu 智trí 能năng 論luận 德đức 。 要yếu 先tiên 證chứng 真chân 。 方phương 能năng 達đạt 俗tục 。 既ký 知tri 此thử 已dĩ 。 便tiện 能năng 二nhị 利lợi 。 利lợi 益ích 之chi 門môn 。 無vô 過quá 破phá 惡ác 而nhi 契khế 於ư 善thiện 。 禍họa 滅diệt 福phước 臻trăn 。 遂toại 能năng 知tri 根căn 善thiện 化hóa 。 道đạo 圓viên 智trí 上thượng 。 辨biện 迅tấn 詞từ 高cao 。 有hữu 智trí 能năng 論luận 。 誠thành 深thâm 頗phả 敵địch 。 此thử 中trung 四tứ 句cú 。 初sơ 二nhị 句cú 證chứng 真chân 說thuyết 真chân 。 後hậu 二nhị 句cú 說thuyết 俗tục 證chứng 俗tục 。 深thâm 入nhập 法Pháp 門môn 。 能năng 證chứng 真chân 故cố 。 善thiện 能năng 辨biện 說thuyết 。 能năng 說thuyết 真chân 故cố 。 住trụ 妙diệu 辨biện 才tài 。 能năng 說thuyết 俗tục 故cố 。 覺giác 慧tuệ 無vô 礙ngại 。 能năng 證chứng 俗tục 故cố 。

經kinh 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 至chí )# 悉tất 能năng 隨tùy 入nhập 。

贊tán 曰viết 。 此thử 二nhị 句cú 。 利lợi 他tha 自tự 利lợi 。 菩Bồ 薩Tát 事sự 業nghiệp 。 皆giai 已dĩ 成thành 辨biện 。 能năng 利lợi 他tha 故cố 。 能năng 入nhập 二nhị 聖thánh 。 祕bí 密mật 之chi 處xứ 。 能năng 自tự 利lợi 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 事sự 業nghiệp 。 本bổn 為vi 利lợi 他tha 。 祕bí 密mật 真Chân 如Như 。 證chứng 成thành 自tự 利lợi 。

經kinh 。 善thiện 攝nhiếp 眾chúng 魔ma (# 至chí 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 三tam 句cú 破phá 惡ác 契khế 善thiện 。 初sơ 一nhất 破phá 惡ác 。 後hậu 二nhị 契khế 善thiện 。 能năng 證chứng 能năng 說thuyết 。 契khế 真chân 法Pháp 界Giới 。 故cố 成thành 兩lưỡng 句cú 。 此thử 中trung 二nhị 句cú 。 破phá 惡ác 證chứng 真chân 。 攝nhiếp 者giả 攝nhiếp 持trì 。 攝nhiếp 御ngự 攝nhiếp 受thọ 。 善thiện 攝nhiếp 四tứ 魔ma 。 故cố 名danh 巧xảo 便tiện 。 魔ma 不bất 能năng 魔ma 。 故cố 名danh 無vô 礙ngại 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 。 體thể 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 。 之chi 此thử 岸ngạn 故cố 。 此thử 真chân 法Pháp 界Giới 。 聖thánh 者giả 所sở 行hành 。 無vô 我ngã 法pháp 二nhị 。 亦diệc 無vô 種chủng 種chủng 雜tạp 異dị 所sở 執chấp 。 極cực 為vi 最tối 勝thắng 。 彼bỉ 皆giai 已dĩ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 故cố 。 智trí 能năng 證chứng 真chân 。 名danh 已dĩ 到đáo 也dã 。

經kinh 。 能năng 於ư 一nhất 相tương/tướng (# 至chí 。 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 門môn 。

贊tán 曰viết 。 此thử 能năng 說thuyết 真chân 。 言ngôn 合hợp 理lý 故cố 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 萬vạn 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 無vô 相tướng 為vi 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 一nhất 相tương/tướng 。 諸chư 經kinh 中trung 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 同đồng 一nhất 相tướng 。 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 而nhi 為vi 相tương/tướng 故cố 。 能năng 於ư 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 法pháp 中trung 。 說thuyết 無vô 邊biên 相tương/tướng 莊trang 嚴nghiêm 清thanh 淨tịnh 。 法Pháp 界Giới 法Pháp 門môn 。 謂vị 說thuyết 佛Phật 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 法Pháp 身thân 真Chân 如Như 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 法Pháp 界Giới 法pháp 性tánh 等đẳng 。 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 說thuyết 眾chúng 多đa 德đức 相tương/tướng 莊trang 嚴nghiêm 於ư 一nhất 相tương/tướng 。 言ngôn 雖tuy 多đa 相tương/tướng 。 仍nhưng 契khế 一nhất 相tương/tướng 。 故cố 名danh 能năng 說thuyết 。

經kinh 。 了liễu 達đạt 一nhất 切thiết 。 至chí )# 最tối 勝thắng 神thần 通thông 。

贊tán 曰viết 。 此thử 二nhị 句cú 。 知tri 根căn 善thiện 化hóa 德đức 。 謂vị 根căn 性tánh 。 行hành 謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 行hành 謂vị 行hành 相tương/tướng 。 根căn 之chi 行hành 相tương/tướng 。 無vô 別biệt 體thể 也dã 。 由do 知tri 此thử 根căn 。 六Lục 通Thông 善thiện 化hóa 。

經kinh 。 到đáo 大đại 智trí 慧tuệ (# 至chí )# 無vô 畏úy 自tự 在tại 。

贊tán 曰viết 。 此thử 二nhị 句cú 。 有hữu 智trí 能năng 論luận 德đức 。 方phương 便tiện 者giả 智trí 妙diệu 用dụng 。 趣thú 況huống 。 及cập 所sở 歸quy 處xứ 。 故cố 能năng 問vấn 答đáp 無vô 畏úy 自tự 在tại 。 若nhược 摧tồi 他tha 論luận 。 妙diệu 達đạt 自tự 宗tông 。 論luận 式thức 論luận 嚴nghiêm 。 無vô 不bất 解giải 故cố 。

經kinh 。 非phi 諸chư 下hạ 劣liệt (# 至chí )# 所sở 能năng 抗kháng 對đối 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 結kết 答đáp 難nạn/nan 酬thù 承thừa 威uy 當đương 往vãng 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 結kết 答đáp 難nạn/nan 酬thù 。 後hậu 承thừa 威uy 當đương 往vãng 。 此thử 初sơ 也dã 。 鋒phong 者giả 利lợi 也dã 快khoái 也dã 。 由do 具cụ 前tiền 德đức 。 故cố 非phi 下hạ 劣liệt 。 利lợi 言ngôn 快khoái 詞từ 所sở 能năng 敵địch 對đối 。 或hoặc 此thử 屬thuộc 前tiền 能năng 論luận 句cú 中trung 。 下hạ 方phương 結kết 文văn 。 將tương 為vi 穩ổn 便tiện 。

經kinh 。 雖tuy 然nhiên 我ngã 當đương (# 至chí )# 與dữ 其kỳ 談đàm 論luận 。

贊tán 曰viết 。 此thử 承thừa 威uy 當đương 往vãng 。 雖tuy 然nhiên 之chi 聲thanh 。 義nghĩa 兼kiêm 德đức 失thất 。 吉cát 祥tường 謙khiêm 讓nhượng 。 云vân 彼bỉ 高cao 德đức 。 我ngã 非phi 彼bỉ 敵địch 。 此thử 我ngã 失thất 也dã 。 我ngã 德đức 不bất 當đương 。 承thừa 威uy 當đương 往vãng 。 此thử 佛Phật 德đức 也dã 。 故cố 言ngôn 雖tuy 然nhiên 。 餘dư 意ý 可khả 知tri 。

經kinh 。 於ư 是thị 眾chúng 中trung 。 至chí 咸hàm 作tác 是thị 念niệm 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 天thiên 人nhân 隨tùy 往vãng 。 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 心tâm 念niệm 。 次thứ 明minh 請thỉnh 往vãng 。 後hậu 正chánh 陳trần 去khứ 。 心tâm 念niệm 有hữu 二nhị 。 初sơ 票# 。 後hậu 顯hiển 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh 。 今kim 二nhị 菩Bồ 薩Tát 至chí )# 隨tùy 從tùng 詣nghệ 彼bỉ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 顯hiển 念niệm 也dã 。 吉cát 祥tường 無vô 垢cấu 。 是thị 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 言ngôn 思tư 不bất 測trắc 。 名danh 曰viết 甚thậm 深thâm 。 情tình 用dụng 周chu 普phổ 。 故cố 言ngôn 廣quảng 大đại 。 所sở 知tri 決quyết 定định 。 言ngôn 勝thắng 解giải 也dã 。 道đạo 清thanh 智trí 博bác 。 言ngôn 談đàm 必tất 深thâm 。 我ngã 等đẳng 為vi 聞văn 。 相tương 率suất 應ưng 往vãng 。 率suất 者giả 他tha 領lãnh 。 勸khuyến 他tha 部bộ 領lãnh 。 隨tùy 從tùng 詣nghệ 彼bỉ 。

經kinh 。 是thị 時thời 眾chúng 中trung 。 至chí )# 皆giai 請thỉnh 隨tùy 往vãng 。

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 請thỉnh 往vãng 。 佛Phật 默mặc 無vô 答đáp 。 明minh 知tri 許hứa 之chi 。 舊cựu 文văn 無vô 請thỉnh 。 但đãn 云vân 欲dục 從tùng 。

經kinh 。

時thời 妙diệu 吉cát 祥tường (# 至chí 。 頂đảnh 禮lễ 世Thế 尊Tôn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 正chánh 陳trần 去khứ 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 稟bẩm 命mạng 敬kính 辭từ 。 後hậu 正chánh 明minh 往vãng 。 此thử 初sơ 也dã 。 承thừa 威uy 將tương 往vãng 故cố 咸hàm 起khởi 。 稟bẩm 命mạng 不bất 輕khinh 故cố 頂đảnh 禮lễ 。

經kinh 。 前tiền 後hậu 圍vi 繞nhiễu 。 至chí )# 將tương 問vấn 其kỳ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 正chánh 明minh 往vãng 。 吉cát 祥tường 道đạo 首thủ 。 群quần 從tùng 皆giai 隨tùy 。 既ký 出xuất 菴am 羅la 。 往vãng 問vấn 其kỳ 疾tật 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí )# 現hiện 疾tật 而nhi 臥ngọa 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 四tứ 往vãng 彼bỉ 對đối 揚dương 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 無vô 垢cấu 逆nghịch 想tưởng 待đãi 賓tân 。 後hậu 吉cát 祥tường 順thuận 教giáo 問vấn 疾tật 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 逆nghịch 想tưởng 。 後hậu 待đãi 賓tân 。 此thử 逆nghịch 想tưởng 也dã 。 合hợp 有hữu 六lục 想tưởng 。 一nhất 以dĩ 已dĩ 力lực 。 二nhị 空không 室thất 內nội 。 三tam 除trừ 一nhất 切thiết 。 四tứ 無vô 侍thị 者giả 。 五ngũ 置trí 一nhất 床sàng 。 六lục 現hiện 疾tật 臥ngọa 。 顯hiển 自tự 德đức 高cao 。 彰chương 下hạ 不bất 思tư 議nghị 事sự 故cố 。 想tưởng 以dĩ 已dĩ 力lực 。 顯hiển 智trí 證chứng 真chân 。 彰chương 下hạ 問vấn 答đáp 此thử 室thất 何hà 以dĩ 空không 故cố 。 想tưởng 空không 室thất 。 顯hiển 斷đoạn 染nhiễm 惱não 。 彰chương 下hạ 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 色sắc 身thân 及cập 念niệm 食thực 等đẳng 故cố 。 想tưởng 除trừ 一nhất 切thiết 。 顯hiển 超siêu 三tam 界giới 。 彰chương 下hạ 問vấn 答đáp 何hà 無vô 待đãi 者giả 故cố 。 想tưởng 無vô 侍thị 者giả 。 顯hiển 解giải 脫thoát 無vô 二nhị 。 彰chương 下hạ 念niệm 坐tọa 故cố 。 想tưởng 置trí 一nhất 床sàng 。 顯hiển 念niệm 眾chúng 生sanh 。 彰chương 下hạ 四tứ 問vấn 故cố 。 想tưởng 現hiện 疾tật 而nhi 臥ngọa 。 四tứ 問vấn 者giả 。 一nhất 問vấn 疾tật 源nguyên 。 二nhị 問vấn 疾tật 相tương/tướng 。 三tam 問vấn 慰úy 喻dụ 。 四tứ 問vấn 調điều 伏phục 。 至chí 下hạ 當đương 知tri 。 雖tuy 有hữu 六lục 想tưởng 。 總tổng 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 即tức 寂tịch 而nhi 用dụng 。 二nhị 證chứng 三tam 空không 。 三tam 得đắc 不bất 住trụ 道đạo 。 神thần 力lực 用dụng 也dã 。 空không 室thất 寂tịch 也dã 。 無vô 侍thị 者giả 等đẳng 表biểu 眾chúng 生sanh 空không 。 除trừ 一nhất 切thiết 者giả 。 表biểu 諸chư 法pháp 空không 。 置trí 一nhất 床sàng 者giả 。 由do 大đại 智trí 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 居cư 解giải 脫thoát 床sàng 。 示thị 疾tật 臥ngọa 者giả 。 由do 大đại 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 隨tùy 順thuận 救cứu 苦khổ 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí )# 現hiện 疾tật 而nhi 臥ngọa 。

贊tán 曰viết 。 此thử 待đãi 賓tân 。 此thử 中trung 有hữu 五ngũ 。 除trừ 一nhất 切thiết 。 無vô 侍thị 者giả 。 合hợp 為vi 一nhất 文văn 。 除trừ 諸chư 所sở 有hữu 。 並tịnh 在tại 中trung 故cố 。

經kinh 。

時thời 妙diệu 吉cát 祥tường (# 至chí 。 獨độc 寢tẩm 一nhất 床sàng 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 吉cát 祥tường 順thuận 教giáo 問vấn 疾tật 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 明minh 其kỳ 所sở 見kiến 。 後hậu 明minh 兩lưỡng 共cộng 談đàm 論luận 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

經kinh 。

時thời 無vô 垢cấu 稱xưng (# 至chí )# 不bất 聞văn 而nhi 聞văn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 明minh 兩lưỡng 共cộng 談đàm 論luận 。 復phục 二nhị 。 初sơ 明minh 見kiến 軌quỹ 。 後hậu 明minh 談đàm 儀nghi 。 見kiến 軌quỹ 有hữu 二nhị 。 主chủ 人nhân 先tiên 唱xướng 。 示thị 命mạng 進tiến 而nhi 納nạp 賓tân 。 上thượng 客khách 後hậu 陳trần 。 現hiện 對đối 揚dương 而nhi 莫mạc 逆nghịch 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 西tây 方phương 見kiến 客khách 法pháp 示thị 命mạng 進tiến 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 命mạng 進tiến 問vấn 安an 。 皆giai 言ngôn 善thiện 來lai 。 喜hỷ 此thử 來lai 故cố 。 而nhi 又hựu 逆nghịch 言ngôn 從tùng 來lai 不bất 來lai 。 今kim 者giả 乃nãi 來lai 。 從tùng 來lai 見kiến 聞văn 。 今kim 時thời 創sáng/sang 見kiến 聞văn 。 如như 世thế 說thuyết 言ngôn 。 從tùng 來lai 不bất 來lai 。 今kim 乃nãi 能năng 來lai 。 極cực 為vi 恩ân 幸hạnh 。 謝tạ 此thử 來lai 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 莫mạc 樂nhạo/nhạc/lạc 予# 新tân 相tương 知tri 。 歡hoan 莫mạc 歡hoan 予# 此thử 相tương 遇ngộ 。 由do 此thử 下hạ 文văn 。 吉cát 祥tường 答đáp 言ngôn 。 若nhược 已dĩ 來lai 者giả 。 不bất 可khả 復phục 來lai 。 從tùng 來lai 未vị 來lai 。 如như 今kim 如Như 來Lai 。 創sáng/sang 來lai 名danh 來lai 。 久cửu 來lai 非phi 來lai 故cố 。 此thử 依y 事sự 釋thích 。 又hựu 理lý 解giải 云vân 。 恐khủng 言ngôn 滯trệ 過quá 。 拂phất 妄vọng 顯hiển 真chân 。 是thị 故cố 復phục 言ngôn 不bất 來lai 來lai 等đẳng 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 因nhân 緣duyên 世thế 俗tục 。 可khả 說thuyết 有hữu 來lai 。 彼bỉ 既ký 非phi 真chân 。 即tức 不bất 來lai 來lai 。 彼bỉ 來lai 既ký 不bất 來lai 。 此thử 亦diệc 不bất 見kiến 見kiến 。 身thân 既ký 不bất 見kiến 見kiến 。 言ngôn 亦diệc 不bất 聞văn 聞văn 。 顯hiển 無vô 妄vọng 來lai 等đẳng 。 有hữu 真chân 來lai 等đẳng 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 如như 凡phàm 所sở 執chấp 。 無vô 故cố 不bất 來lai 。 因nhân 緣duyên 事sự 俗tục 。 假giả 可khả 有hữu 來lai 。 彼bỉ 既ký 因nhân 緣duyên 。 假giả 可khả 有hữu 來lai 。 無vô 計kế 所sở 執chấp 。 真chân 實thật 之chi 來lai 。 此thử 亦diệc 無vô 彼bỉ 所sở 執chấp 之chi 見kiến 。 而nhi 有hữu 因nhân 緣duyên 。 假giả 可khả 稱xưng 見kiến 。 身thân 既ký 不bất 見kiến 之chi 見kiến 。 言ngôn 亦diệc 不bất 聞văn 之chi 聞văn 。 無vô 妄vọng 所sở 執chấp 。 順thuận 俗tục 來lai 故cố 。 或hoặc 真chân 中trung 無vô 相tướng 。 故cố 言ngôn 不bất 來lai 。 俗tục 裏lý 有hữu 形hình 。 復phục 言ngôn 而nhi 來lai 。 彼bỉ 既ký 真chân 不bất 來lai 。 俗tục 中trung 有hữu 其kỳ 來lai 。 此thử 亦diệc 真chân 不bất 見kiến 。 俗tục 中trung 假giả 有hữu 見kiến 。 身thân 既ký 真chân 不bất 見kiến 。 假giả 俗tục 可khả 稱xưng 見kiến 。 言ngôn 亦diệc 真chân 不bất 聞văn 。 俗tục 中trung 可khả 有hữu 聞văn 。 體thể 真chân 達đạt 俗tục 。 故cố 能năng 來lai 也dã 。

經kinh 。 妙diệu 吉cát 祥tường 言ngôn (# 至chí )# 不bất 可khả 復phục 去khứ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 上thượng 客khách 後hậu 陳trần 現hiện 對đối 揚dương 而nhi 莫mạc 逆nghịch 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 答đáp 來lai 儀nghi 。 後hậu 答đáp 見kiến 圓viên 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 票# 答đáp 。 後hậu 釋thích 答đáp 。 此thử 票# 答đáp 也dã 。 依y 事sự 釋thích 言ngôn 。 如như 是thị 者giả 。 順thuận 成thành 彼bỉ 說thuyết 。 來lai 者giả 向hướng 方phương 丈trượng 。 去khứ 者giả 背bối/bội 菴am 園viên 。 又hựu 因nhân 彼bỉ 言ngôn 來lai 乘thừa 便tiện 談đàm 去khứ 。 向hướng 此thử 來lai 者giả 定định 背bối/bội 彼bỉ 去khứ 故cố 。 若nhược 從tùng 來lai 已dĩ 來lai 者giả 。 不bất 可khả 復phục 來lai 。 但đãn 為vi 從tùng 來lai 未vị 來lai 至chí 此thử 。 所sở 以dĩ 今kim 來lai 。 去khứ 亦diệc 如như 是thị 。 依y 理lý 釋thích 者giả 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 世thế 俗tục 諦đế 有hữu 。 若nhược 已dĩ 來lai 者giả 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 空không 。 不bất 可khả 復phục 來lai 。 世thế 俗tục 諦đế 有hữu 。 若nhược 已dĩ 去khứ 者giả 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 空không 。 不bất 可khả 復phục 去khứ 。 故cố 知tri 來lai 去khứ 且thả 隨tùy 世thế 俗tục 。 依y 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 成thành 無vô 垢cấu 稱xưng 不bất 來lai 而nhi 來lai 也dã 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 若nhược 計kế 所sở 執chấp 執chấp 已dĩ 來lai 者giả 。 此thử 體thể 空không 無vô 。 不bất 可khả 復phục 來lai 。 若nhược 計kế 所sở 執chấp 執chấp 已dĩ 去khứ 。 故cố 知tri 來lai 去khứ 皆giai 隨tùy 因nhân 緣duyên 假giả 施thi 設thiết 有hữu 。 都đô 無vô 實thật 相tướng 。 又hựu 有hữu 解giải 云vân 。 若nhược 隨tùy 世thế 俗tục 依y 他tha 起khởi 。 有hữu 已dĩ 來lai 者giả 。 勝thắng 義nghĩa 真Chân 如Như 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 不bất 可khả 復phục 來lai 。 若nhược 隨tùy 世thế 俗tục 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 有hữu 已dĩ 去khứ 者giả 。 勝thắng 義nghĩa 真Chân 如Như 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 不bất 可khả 復phục 去khứ 。 故cố 知tri 來lai 去khứ 皆giai 是thị 世thế 俗tục 依y 他tha 假giả 立lập 。 勝thắng 義nghĩa 都đô 無vô 。 此thử 舉cử 已dĩ 來lai 。 例lệ 彼bỉ 正chánh 來lai 。 當đương 來lai 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 不bất 重trọng/trùng 述thuật 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 可khả 施thi 設thiết 去khứ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 答đáp 來lai 。 依y 事sự 釋thích 者giả 。 非phi 已dĩ 來lai 者giả 可khả 施thi 設thiết 來lai 。 要yếu 未vị 來lai 者giả 。 方phương 可khả 來lai 故cố 。 非phi 已dĩ 去khứ 者giả 可khả 施thi 設thiết 去khứ 。 要yếu 未vị 去khứ 者giả 。 方phương 可khả 云vân 去khứ 。 依y 理lý 釋thích 者giả 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 非phi 世thế 俗tục 有hữu 諸chư 已dĩ 來lai 者giả 。 依y 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 可khả 施thi 設thiết 來lai 。 非phi 世thế 俗tục 有hữu 諸chư 已dĩ 去khứ 者giả 。 依y 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 可khả 施thi 設thiết 去khứ 。 勝thắng 義nghĩa 空không 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 非phi 計kế 所sở 執chấp 執chấp 已dĩ 來lai 者giả 。 可khả 施thi 設thiết 來lai 。 要yếu 依y 他tha 中trung 。 諸chư 未vị 來lai 者giả 。 可khả 假giả 設thiết 來lai 。 非phi 計kế 所sở 執chấp 執chấp 已dĩ 去khứ 者giả 。 可khả 施thi 設thiết 去khứ 。 要yếu 依y 他tha 中trung 。 諸chư 未vị 去khứ 者giả 。 可khả 假giả 設thiết 去khứ 。 又hựu 有hữu 解giải 云vân 。 非phi 隨tùy 依y 他tha 諸chư 已dĩ 來lai 者giả 。 依y 真Chân 如Như 理lý 。 可khả 施thi 設thiết 來lai 。 亦diệc 非phi 隨tùy 依y 他tha 諸chư 已dĩ 去khứ 者giả 。 依y 真Chân 如Như 理lý 。 可khả 施thi 設thiết 去khứ 。 此thử 顯hiển 依y 他tha 有hữu 來lai 有hữu 去khứ 。 真Chân 如Như 理lý 中trung 。 無vô 來lai 去khứ 。 舊cựu 云vân 。 來lai 者giả 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 去khứ 者giả 無vô 所sở 至chí 。 與dữ 新tân 不bất 同đồng 。 但đãn 可khả 理lý 解giải 。 不bất 得đắc 事sự 釋thích 。 亦diệc 可khả 言ngôn 理lý 中trung 無vô 來lai 去khứ 。 事sự 有hữu 未vị 來lai 。 今kim 始thỉ 來lai 故cố 。

經kinh 。 其kỳ 已dĩ 見kiến 者giả (# 至chí )# 不bất 可khả 復phục 聞văn 。

贊tán 曰viết 。 空không 理lý 應ưng 理lý 二nhị 義nghĩa 雖tuy 殊thù 。 並tịnh 准chuẩn 去khứ 來lai 。 見kiến 聞văn 亦diệc 爾nhĩ 。

經kinh 。 且thả 置trí 是thị 事sự 。 至chí 不bất 至chí 增tăng 乎hồ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 明minh 談đàm 儀nghi 有hữu 五ngũ 。 一nhất 總tổng 彰chương 問vấn 疾tật 別biệt 問vấn 疾tật 源nguyên 。 二nhị 問vấn 空không 寂tịch 及cập 無vô 侍thị 者giả 。 三tam 問vấn 疾tật 相tương/tướng 。 四tứ 問vấn 慰úy 喻dụ 。 五ngũ 問vấn 病bệnh 者giả 調điều 伏phục 心tâm 儀nghi 。 此thử 中trung 意ý 彰chương 菩Bồ 薩Tát 之chi 病bệnh 與dữ 異dị 生sanh 別biệt 。 既ký 爾nhĩ 寧ninh 成thành 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 法pháp 人nhân 既ký 空không 。 應ưng 無vô 病bệnh 相tương/tướng 。 病bệnh 既ký 無vô 相tướng 。 云vân 何hà 來lai 慰úy 。 相tương/tướng 可khả 知tri 。 病bệnh 者giả 如như 何hà 。 自tự 調điều 心tâm 意ý 。 故cố 是thị 次thứ 第đệ 。 合hợp 為vi 五ngũ 文văn 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 問vấn 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 總tổng 彰chương 問vấn 疾tật 。 後hậu 別biệt 問vấn 疾tật 源nguyên 。 總tổng 彰chương 問vấn 疾tật 有hữu 三tam 。 初sơ 為vi 五ngũ 問vấn 。 二nhị 傳truyền 佛Phật 教giáo 。 三tam 為vi 兩lưỡng 問vấn 顯hiển 慰úy 丁đinh 寧ninh 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 五ngũ 問vấn 者giả 。 一nhất 問vấn 苦khổ 多đa 少thiểu 。 二nhị 問vấn 命mạng 有hữu 無vô 。 三tam 問vấn 界giới 乖quai 順thuận 。 界giới 即tức 四tứ 大đại 。 四tứ 問vấn 疾tật 輕khinh 重trọng 。 五ngũ 問vấn 病bệnh 停đình 加gia 。 為vi 停đình 停đình 修tu 。 舊cựu 為vi 加gia 增tăng 益ích 因nhân 。

經kinh 。 世Thế 尊Tôn 殷ân 勤cần 致trí 問vấn 無vô 量lượng 。

贊tán 曰viết 。 傳truyền 佛Phật 教giáo 也dã 。 所sở 言ngôn 雖tuy 少thiểu 。 問vấn 意ý 無vô 量lượng 。

經kinh 。 居cư 士sĩ 此thử 病bệnh (# 至chí )# 稍sảo 得đắc 安an 不phủ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 為vi 兩lưỡng 問vấn 顯hiển 慰úy 丁đinh 寧ninh 。 痊thuyên 者giả 愈dũ 差sai 。 安an 謂vị 平bình 和hòa 。 病bệnh 少thiểu 差sai 不phủ 。 動động 心tâm 之chi 與dữ 氣khí 力lực 。 稍sảo 得đắc 平bình 和hòa 不phủ 。

經kinh 。 今kim 此thử 病bệnh 源nguyên (# 至chí 。 當đương 云vân 何hà 滅diệt 。

贊tán 曰viết 。 此thử 別biệt 問vấn 病bệnh 源nguyên 。 有hữu 三tam 。 一nhất 問vấn 病bệnh 根căn 源nguyên 。 二nhị 問vấn 病bệnh 來lai 久cửu 近cận 。 三tam 問vấn 滅diệt 位vị 。 久cửu 者giả 遠viễn 。 如như 者giả 喻dụ 。 此thử 問vấn 意ý 云vân 。 病bệnh 生sanh 久cửu 近cận 。 喻dụ 如như 何hà 等đẳng 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí )# 生sanh 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 無vô 垢cấu 祥tường 答đáp 。 不bất 答đáp 總tổng 徵trưng 。 但đãn 報báo 別biệt 問vấn 。 有hữu 三tam 。 初sơ 別biệt 答đáp 久cửu 近cận 。 次thứ 合hợp 答đáp 久cửu 近cận 及cập 滅diệt 位vị 。 後hậu 答đáp 病bệnh 源nguyên 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 問vấn 依y 次thứ 第đệ 。 答đáp 遂toại 義nghĩa 由do 。 故cố 不bất 同đồng 也dã 。 有hữu 情tình 生sanh 死tử 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 能năng 發phát 諸chư 行hành 有hữu 愛ái 為vi 緣duyên 。 潤nhuận 諸chư 業nghiệp 故cố 。 生sanh 老lão 死tử 起khởi 。 無vô 始thỉ 流lưu 轉chuyển 。 眾chúng 生sanh 癡si 愛ái 。 生sanh 來lai 既ký 久cửu 。 我ngã 今kim 此thử 病bệnh 。 亦diệc 無vô 始thỉ 生sanh 。

經kinh 。 遠viễn 從tùng 前tiền 際tế (# 至chí )# 我ngã 即tức 隨tùy 愈dũ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 合hợp 答đáp 久cửu 近cận 及cập 滅diệt 位vị 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 此thử 標tiêu 也dã 。 我ngã 前tiền 久cửu 近cận 云vân 遠viễn 從tùng 生sanh 死tử 無vô 始thỉ 前tiền 際tế 。 有hữu 情tình 即tức 病bệnh 。 我ngã 亦diệc 隨tùy 之chi 久cửu 近cận 。 如như 彼bỉ 有hữu 情tình 。 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 。 我ngã 病bệnh 亦diệc 愈dũ 。 有hữu 情tình 生sanh 死tử 。 總tổng 無vô 盡tận 期kỳ 。 我ngã 病bệnh 未vị 差sai 。 病bệnh 生sanh 無vô 始thỉ 。 滅diệt 亦diệc 無vô 終chung 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 盡tận 期kỳ 故cố 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 無vô 復phục 有hữu 病bệnh 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 近cận 久cửu 滅diệt 位vị 有hữu 三tam 。 初sơ 法pháp 說thuyết 。 次thứ 喻dụ 說thuyết 。 後hậu 合hợp 說thuyết 。 此thử 法pháp 說thuyết 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 生sanh 死tử 為vi 度độ 有hữu 情tình 。 名danh 依y 有hữu 情tình 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 由do 依y 生sanh 死tử 有hữu 情tình 病bệnh 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 病bệnh 。 若nhược 諸chư 有hữu 情tình 。 得đắc 離ly 生sanh 死tử 。 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 差sai 。

經kinh 。 譬thí 如như 世thế 間gian 。 至chí 父phụ 母mẫu 亦diệc 愈dũ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 喻dụ 說thuyết 也dã 。 長trưởng 者giả 喻dụ 佛Phật 。 居cư 士sĩ 喻dụ 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 子tử 喻dụ 眾chúng 生sanh 。 憐lân 愛ái 喻dụ 大đại 悲bi 。 歡hoan 喜hỷ 喻dụ 慶khánh 悅duyệt 。 不bất 捨xả 喻dụ 攝nhiếp 受thọ 。 故cố 亦diệc 隨tùy 子tử 。 若nhược 病bệnh 若nhược 愈dũ 。

經kinh 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 愈dũ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 合hợp 說thuyết 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 合hợp 居cư 士sĩ 。 顯hiển 無vô 垢cấu 稱xưng 居cư 因nhân 位vị 故cố 不bất 合hợp 長trưởng 者giả 。 愍mẫn 合hợp 怜# 愛ái 。 有hữu 情tình 合hợp 一nhất 子tử 。 病bệnh 愈dũ 合hợp 前tiền 若nhược 病bệnh 若nhược 喻dụ 。 不bất 合hợp 歡hoan 喜hỷ 。 無vô 時thời 暫tạm 捨xả 。 大đại 意ý 可khả 知tri 。

經kinh 。 又hựu 吉cát 是thị 疾tật (# 至chí )# 從tùng 大đại 悲bi 起khởi 。

贊tán 曰viết 。 此thử 答đáp 病bệnh 因nhân 。 大đại 悲bi 熏huân 煮chử 。 故cố 是thị 病bệnh 生sanh 。 大đại 悲bi 為vi 因nhân 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 病bệnh 。 與dữ 異dị 生sanh 別biệt 。

經kinh 。 妙diệu 吉cát 祥tường 言ngôn (# 至chí )# 復phục 無vô 侍thị 者giả 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 問vấn 彼bỉ 室thất 空không 及cập 無vô 侍thị 者giả 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 此thử 為vi 雙song 問vấn 。 一nhất 問vấn 室thất 空không 。 二nhị 問vấn 無vô 待đãi 。 初sơ 問vấn 法pháp 空không 。 後hậu 問vấn 生sanh 空không 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 隨tùy 諸chư 有hữu 情tình 。 病bệnh 及cập 愈dũ 者giả 。 寧ninh 成thành 二nhị 空không 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí 。 亦diệc 復phục 皆giai 空không 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 答đáp 有hữu 二nhị 。 初sơ 答đáp 室thất 空không 。 後hậu 答đáp 無vô 侍thị 。 初sơ 中trung 有hữu 十thập 三tam 問vấn 答đáp 。 此thử 初sơ 答đáp 也dã 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 一nhất 切thiết 佛Phật 土độ 。 皆giai 本bổn 空không 寂tịch 。 故cố 今kim 我ngã 室thất 真chân 性tánh 故cố 空không 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 法Pháp 身thân 佛Phật 土độ 。 因nhân 空không 所sở 顯hiển 。 空không 理lý 故cố 空không 。 報báo 化hóa 佛Phật 土thổ/độ 。 空không 無vô 所sở 執chấp 。 空không 事sự 故cố 宜nghi 。 體thể 皆giai 非phi 無vô 。 我ngã 今kim 此thử 室thất 。 表biểu 佛Phật 土độ 空không 。 是thị 故cố 空không 也dã 。

經kinh 。 問vấn 何hà 以dĩ 空không 。

贊tán 曰viết 。 二nhị 問vấn 也dã 。 為vi 何hà 所sở 以dĩ 佛Phật 土độ 亦diệc 空không 。

經kinh 。 答đáp 以dĩ 空không 。

贊tán 曰viết 。 三tam 答đáp 也dã 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 以dĩ 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 空không 無vô 所sở 有hữu 。 佛Phật 土độ 便tiện 空không 。 故cố 言ngôn 以dĩ 空không 空không 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 以dĩ 空không 無vô 彼bỉ 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 方phương 能năng 顯hiển 於ư 法pháp 報báo 佛Phật 土độ 。 法pháp 報báo 佛Phật 土độ 由do 此thử 稱xưng 空không 。 名danh 空không 。 非phi 空không 無vô 空không 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 此thử 空không 為vi 是thị 誰thùy 空không 。

贊tán 曰viết 。 四tứ 問vấn 也dã 。 問vấn 此thử 所sở 空không 誰thùy 為vi 能năng 空không 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 此thử 空không 無vô 分phân 別biệt 空không 。

贊tán 曰viết 。 五ngũ 答đáp 也dã 。 心tâm 有hữu 分phân 別biệt 。 執chấp 有hữu 非phi 空không 。 由do 無vô 分phân 別biệt 。 故cố 一nhất 切thiết 空không 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 雖tuy 知tri 諸chư 法pháp 。 本bổn 性tánh 皆giai 空không 。 證chứng 無vô 分phân 別biệt 證chứng 空không 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 心tâm 有hữu 分phân 別biệt 。 執chấp 所sở 執chấp 有hữu 。 由do 無vô 分phân 別biệt 。 證chứng 所sở 執chấp 空không 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 空không 性tánh 可khả 分phân 別biệt 耶da 。

贊tán 曰viết 。 六lục 問vấn 也dã 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 真chân 空không 之chi 性tánh 可khả 分phân 別biệt 耶da 。 無vô 無vô 分phân 別biệt 而nhi 不bất 證chứng 空không 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 所sở 執chấp 空không 性tánh 可khả 分phân 別biệt 耶da 。 有hữu 分phân 別biệt 時thời 而nhi 不bất 證chứng 空không 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 此thử 能năng 分phân 別biệt 至chí 分phân 別biệt 為vi 空không 。

贊tán 曰viết 。 七thất 答đáp 也dã 。 初sơ 標tiêu 答đáp 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 下hạ 釋thích 。 空không 理lý 義nghĩa 者giả 。 能năng 分phân 別biệt 心tâm 。 體thể 性tánh 不bất 空không 。 可khả 能năng 分phân 別biệt 真chân 空không 之chi 性tánh 。 能năng 分phân 別biệt 心tâm 體thể 性tánh 本bổn 空không 。 何hà 能năng 分phân 別biệt 真chân 空không 之chi 性tánh 。 故cố 釋thích 之chi 云vân 。 空không 性tánh 不bất 可khả 分phân 別biệt 為vi 空không 。 能năng 緣duyên 所sở 緣duyên 。 俱câu 性tánh 空không 故cố 。 前tiền 隨tùy 執chấp 有hữu 。 且thả 對đối 名danh 空không 。 其kỳ 實thật 此thử 空không 。 非phi 空không 不bất 空không 。 何hà 可khả 分phân 別biệt 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 執chấp 能năng 分phân 別biệt 既ký 是thị 所sở 執chấp 。 亦diệc 復phục 體thể 空không 。 不bất 但đãn 所sở 執chấp 境cảnh 。 名danh 之chi 為vi 空không 。 執chấp 有hữu 能năng 取thủ 心tâm 亦diệc 是thị 空không 。 故cố 有hữu 此thử 實thật 能năng 取thủ 所sở 取thủ 空không 可khả 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 心tâm 亦diệc 空không 。 空không 性tánh 誰thùy 分phân 別biệt 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 故cố 釋thích 之chi 云vân 。 空không 性tánh 不bất 可khả 分phân 別biệt 為vi 空không 。 前tiền 隨tùy 依y 他tha 真Chân 如Như 道Đạo 理lý 。 對đối 破phá 執chấp 有hữu 。 且thả 說thuyết 為vi 空không 。 其kỳ 此thử 空không 非phi 空không 不bất 空không 。 何hà 可khả 分phân 別biệt 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 此thử 空không 。 當đương 於ư 何hà 求cầu 。

贊tán 曰viết 。 八bát 問vấn 也dã 。 問vấn 空không 所sở 由do 。 於ư 何hà 處xứ 求cầu 。 知tri 此thử 空không 相tướng 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 此thử 空không (# 至chí )# 二nhị 見kiến 中trung 求cầu 。

贊tán 曰viết 。 九cửu 答đáp 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 有hữu 多đa 文văn 。 或hoặc 有hữu 我ngã 見kiến 我ngã 所sở 見kiến 為vi 本bổn 。 於ư 一nhất 一nhất 蘊uẩn 。 皆giai 執chấp 為vi 我ngã 。 皆giai 有hữu 三tam 。 所sở 謂vị 是thị 我ngã 瓔anh 珞lạc 。 是thị 我ngã 童đồng 僕bộc 。 是thị 我ngã 窟quật 宅trạch 。 由do 分phân 別biệt 行hành 緣duyên 蘊uẩn 不bất 分phân 別biệt 所sở 起khởi 處xứ 。 成thành 此thử 二nhị 十thập 句cú 。 二nhị 十thập 句cú 中trung 。 五ngũ 是thị 我ngã 見kiến 。 十thập 五ngũ 句cú 是thị 我ngã 所sở 見kiến 。 三tam 世thế 五ngũ 蘊uẩn 。 各các 執chấp 二nhị 十thập 。 成thành 六lục 十thập 種chủng 。 并tinh 本bổn 二nhị 種chủng 。 有hữu 六lục 十thập 二nhị 。 又hựu 有hữu 經kinh 言ngôn 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 二nhị 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 一nhất 邊biên 見kiến 。 二nhị 邪tà 見kiến 。 邊biên 見kiến 攝nhiếp 四tứ 十thập 七thất 。 謂vị 四tứ 邊biên 常thường 論luận 。 四tứ 一nhất 分phần 常thường 論luận 。 有hữu 相tương/tướng 十thập 六lục 論luận 。 無vô 想tưởng 有hữu 八bát 。 非phi 有hữu 相tương/tướng 非phi 無vô 相tướng 亦diệc 八bát 。 此thử 四tứ 十thập 見kiến 常thường 見kiến 攝nhiếp 。 七thất 斷đoạn 滅diệt 論luận 斷đoạn 見kiến 攝nhiếp 。 故cố 成thành 四tứ 十thập 七thất 。 邊biên 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 邪tà 見kiến 攝nhiếp 十thập 五ngũ 。 謂vị 四tứ 有hữu 邊biên 論luận 。 四tứ 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 。 二nhị 無vô 因nhân 論luận 。 五ngũ 現hiện 法pháp 涅Niết 槃Bàn 論luận 。 此thử 等đẳng 門môn 義nghĩa 。 皆giai 如như 別biệt 章chương 。 恐khủng 繁phồn 不bất 述thuật 。 由do 此thử 妄vọng 見kiến 。 執chấp 諸chư 法pháp 有hữu 。 執chấp 心tâm 既ký 妄vọng 。 故cố 知tri 境cảnh 空không 。 雖tuy 知tri 空không 遍biến 由do 五ngũ 見kiến 。 其kỳ 六lục 十thập 二nhị 。 數số 多đa 妄vọng 甚thậm 。 且thả 偏thiên 說thuyết 之chi 。 亦diệc 無vô 過quá 也dã 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 當đương 於ư 何hà 求cầu 。

贊tán 曰viết 。 十thập 問vấn 也dã 。 問vấn 此thử 諸chư 見kiến 虛hư 妄vọng 所sở 由do 。 此thử 見kiến 虛hư 妄vọng 。 求cầu 何hà 得đắc 知tri 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 當đương 於ư 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 中trung 求cầu 。

贊tán 曰viết 。 十thập 一nhất 答đáp 也dã 。 諸chư 佛Phật 於ư 此thử 。 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 故cố 知tri 見kiến 妄vọng 。 又hựu 迷mê 解giải 脫thoát 起khởi 此thử 見kiến 故cố 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 當đương 於ư 何hà 求cầu 。

贊tán 曰viết 。 十thập 二nhị 問vấn 也dã 。 問vấn 此thử 解giải 脫thoát 是thị 誰thùy 能năng 證chứng 。 證chứng 此thử 解giải 脫thoát 。 於ư 何hà 處xứ 求cầu 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 當đương 於ư (# 至chí 。 心tâm 行hành 中trung 求cầu 。

贊tán 曰viết 。 十thập 三tam 答đáp 也dã 。 由do 諸chư 有hữu 情tình 。 心tâm 迷mê 正chánh 理lý 。 諸chư 妄vọng 見kiến 起khởi 。 便tiện 不bất 解giải 脫thoát 。 有hữu 情tình 心tâm 行hành 。 若nhược 悟ngộ 真chân 理lý 。 斷đoạn 諸chư 妄vọng 見kiến 。 便tiện 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 解giải 脫thoát 有hữu 情tình 心tâm 求cầu 。 上thượng 六lục 問vấn 答đáp 。 皆giai 應ưng 理lý 義nghĩa 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 妄vọng 境cảnh 心tâm 無vô 二nhị 空không 於ư 諸chư 見kiến 求cầu 。 妄vọng 真chân 無vô 二nhị 故cố 見kiến 於ư 解giải 脫thoát 求cầu 。 因nhân 果quả 無vô 二nhị 故cố 解giải 脫thoát 於ư 心tâm 行hành 求cầu 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 中trung 。 皆giai 無vô 二nhị 故cố 。

經kinh 。 又hựu 仁nhân 所sở 問vấn 。 至chí 皆giai 吾ngô 侍thị 也dã 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 答đáp 第đệ 二nhị 問vấn 。 何hà 無vô 侍thị 者giả 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 此thử 標tiêu 也dã 。

經kinh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 有hữu 二nhị 。 初sơ 徵trưng 。 後hậu 釋thích 。 此thử 初sơ 徵trưng 詞từ 也dã 。 夫phu 侍thị 者giả 者giả 。 眾chúng 事sự 恭cung 順thuận 。 動động 止chỉ 必tất 俱câu 。 此thử 二nhị 不bất 然nhiên 。 何hà 故cố 名danh 侍thị 。

經kinh 。 一nhất 切thiết 魔ma 怨oán 。 至chí )# 皆giai 吾ngô 侍thị 者giả 。

贊tán 曰viết 。 摩ma 讚tán 生sanh 死tử 。 恐khủng 超siêu 三tam 界giới 。 我ngã 為vì 眾chúng 生sanh 。 不bất 厭yếm 不bất 棄khí 而nhi 又hựu 制chế 之chi 。 令linh 隨tùy 恭cung 順thuận 常thường 能năng 爾nhĩ 故cố 。 以dĩ 摩ma 為vi 侍thị 。 外ngoại 道đạo 欣hân 求cầu 一nhất 切thiết 惡ác 見kiến 。 亦diệc 復phục 讚tán 之chi 。 我ngã 求cầu 智trí 見kiến 。 見kiến 達đạt 諸chư 法pháp 。 不bất 厭yếm 不bất 棄khí 。 又hựu 亦diệc 化hóa 彼bỉ 令linh 隨tùy 恭cung 順thuận 。 常thường 能năng 爾nhĩ 故cố 。 外ngoại 道đạo 為vi 侍thị 。 舊cựu 云vân 於ư 諸chư 見kiến 不bất 動động 。 雖tuy 起khởi 善thiện 見kiến 惡ác 見kiến 不bất 動động 。 理lý 亦diệc 無vô 乖quai 此thử 上thượng 意ý 者giả 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 雖tuy 證chứng 二nhị 空không 。 真chân 不bất 壞hoại 隨tùy 世thế 俗tục 故cố 。 亦diệc 有hữu 侍thị 等đẳng 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 雖tuy 知tri 所sở 執chấp 真Chân 如Như 性tánh 空không 。 因nhân 緣duyên 事sự 中trung 。 不bất 無vô 侍thị 等đẳng 。 是thị 故cố 有hữu 病bệnh 。

經kinh 。 妙diệu 吉cát 祥tường 言ngôn (# 至chí 。 為vi 何hà 等đẳng 相tướng 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 。 問vấn 病bệnh 之chi 相tướng 。 有hữu 三tam 問vấn 答đáp 。 此thử 初sơ 問vấn 也dã 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 我ngã 病bệnh (# 至chí 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。

贊tán 曰viết 。 此thử 答đáp 初sơ 也dã 。 相tương/tướng 者giả 狀trạng 也dã 。 我ngã 病bệnh 不bất 是thị 諸chư 色sắc 所sở 攝nhiếp 。 不bất 同đồng 世thế 病bệnh 依y 色sắc 變biến 現hiện 。 故cố 無vô 相tướng 狀trạng 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 以dĩ 是thị 大đại 悲bi 精tinh 進tấn 逼bức 迫bách 名danh 為vi 病bệnh 故cố 。 此thử 病bệnh 乃nãi 以dĩ 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 。 大đại 悲bi 所sở 起khởi 。 大đại 悲bi 非phi 色sắc 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 此thử 病bệnh (# 至chí )# 為vi 心tâm 相tương 應ứng 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 二nhị 問vấn 也dã 。 問vấn 病bệnh 在tại 身thân 為vi 在tại 心tâm 耶da 。

經kinh 。 答đáp 曰viết 我ngã 病bệnh (# 至chí )# 如như 幻huyễn 化hóa 故cố 。

贊tán 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 答đáp 妄vọng 執chấp 有hữu 身thân 相tướng 。 此thử 身thân 相tướng 都đô 無vô 。 名danh 身thân 相tướng 離ly 。 離ly 者giả 空không 也dã 。 非phi 此thử 身thân 相tướng 應ưng 。 因nhân 緣duyên 假giả 有hữu 如như 影ảnh 像tượng 身thân 。 此thử 身thân 非phi 無vô 病bệnh 。 與dữ 身thân 相tương 應ứng 。 以dĩ 身thân 語ngữ 業nghiệp 濟tế 眾chúng 生sanh 故cố 。 前tiền 答đáp 實thật 事sự 病bệnh 非phi 色sắc 相tướng 。 今kim 答đáp 隨tùy 眾chúng 生sanh 故cố 。 亦diệc 身thân 相tướng 應ưng 。 或hoặc 五ngũ 識thức 有hữu 名danh 身thân 相tướng 應ưng 。 非phi 色sắc 處xứ 色sắc 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 妄vọng 執chấp 有hữu 心tâm 相tương/tướng 。 此thử 心tâm 相tương/tướng 都đô 無vô 。 名danh 心tâm 相tương 離ly 。 離ly 者giả 空không 也dã 。 非phi 此thử 心tâm 相tương 應ứng 。 因nhân 緣duyên 假giả 有hữu 如như 幻huyễn 化hóa 心tâm 。 此thử 心tâm 非phi 無vô 。 病bệnh 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 常thường 以dĩ 意ý 業nghiệp 。 利lợi 眾chúng 生sanh 故cố 。 舊cựu 身thân 但đãn 有hữu 非phi 相tướng 應ưng 義nghĩa 無vô 亦diệc 相tương 應ứng 。 心tâm 標tiêu 非phi 相tướng 應ưng 解giải 有hữu 相tương 應ứng 義nghĩa 。 細tế 勘khám 方phương 知tri 空không 理lý 真Chân 諦Đế 非phi 二nhị 相tương 應ứng 。 俗tục 二nhị 相tương 應ứng 。 應ưng 理lý 二nhị 性tánh 非phi 二nhị 相tương 應ứng 。 依y 他tha 二nhị 相tương 應ứng 。

經kinh 。 又hựu 問vấn 地địa 界giới (# 至chí )# 何hà 界giới 之chi 病bệnh 。

贊tán 曰viết 。 此thử 第đệ 三tam 問vấn 。 其kỳ 病bệnh 體thể 者giả 。 四tứ 大đại 乖quai 違vi 。 令linh 眾chúng 苦khổ 逼bức 。 於ư 此thử 四tứ 界giới 。 何hà 界giới 病bệnh 耶da 。 界giới 者giả 性tánh 也dã 因nhân 也dã 類loại 也dã 。 四tứ 大đại 體thể 類loại 說thuyết 為vi 色sắc 因nhân 。 故cố 名danh 為vi 界giới 。

經kinh 。 答đáp 曰viết (# 至chí )# 界giới 性tánh 離ly 故cố 。

贊tán 曰viết 。 眾chúng 生sanh 病bệnh 故cố 。 即tức 我ngã 病bệnh 生sanh 。 眾chúng 生sanh 四tứ 界giới 為vi 病bệnh 因nhân 彼bỉ 。 亦diệc 是thị 四tứ 界giới 。 界giới 性tánh 空không 離ly 。 亦diệc 非phi 四tứ 界giới 身thân 心tâm 四tứ 界giới 。 皆giai 言ngôn 離ly 者giả 。 空không 離ly 義nghĩa 云vân 。 真chân 性tánh 空không 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 所sở 執chấp 無vô 故cố 。 意ý 恆hằng 有hữu 別biệt 。 一nhất 初sơ 唯duy 知tri 。 雖tuy 知tri 二nhị 空không 。 為vi 生sanh 亦diệc 病bệnh 。 故cố 有hữu 病bệnh 相tương/tướng 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn (# 至chí 。 令linh 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 四tứ 問vấn 慰úy 喻dụ 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 此thử 問vấn 也dã 。 賓tân 主chủ 對đối 揚dương 。 遆# 相tương/tướng 發phát 起khởi 。 上thượng 來lai 客khách 問vấn 主chủ 訖ngật 。 故cố 此thử 主chủ 人nhân 問vấn 客khách 。 又hựu 主chủ 人nhân 之chi 事sự 。 客khách 人nhân 為vi 能năng 問vấn 。 客khách 人nhân 之chi 事sự 。 主chủ 人nhân 問vấn 之chi 。 慰úy 疾tật 客khách 人nhân 之chi 事sự 。 故cố 無vô 垢cấu 為vi 問vấn 。 慰úy 者giả 安an 。 喻dụ 者giả 曉hiểu 。 云vân 何hà 安an 慰úy 。 曉hiểu 喻dụ 病bệnh 者giả 。 舊cựu 經kinh 乃nãi 是thị 文Văn 殊Thù 為vi 問vấn 。 淨tịnh 名danh 為vi 答đáp 。 其kỳ 義nghĩa 極cực 乖quai 。 非phi 文văn 珠châu 不bất 解giải 慰úy 喻dụ 可khả 以dĩ 問vấn 他tha 。

經kinh 。 妙diệu 吉cát 祥tường 言ngôn (# 至chí 。 樂nhạo 於ư 涅Niết 槃Bàn 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 答đáp 有hữu 二nhị 。 初sơ 答đáp 。 後hậu 結kết 。 答đáp 中trung 有hữu 十thập 句cú 。 初sơ 五ngũ 勸khuyến 作tác 而nhi 不bất 作tác 。 後hậu 五ngũ 勸khuyến 所sở 作tác 而nhi 依y 。 或hoặc 初sơ 五ngũ 令linh 離ly 惡ác 。 後hậu 五ngũ 令linh 修tu 善thiện 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。 二Nhị 乘Thừa 示thị 無vô 常thường 。 勸khuyến 灰hôi 滅diệt 智trí 。 厭yếm 離ly 於ư 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 然nhiên 。 示thị 身thân 無vô 常thường 。 應ưng 生sanh 厭yếm 離ly 。 勸khuyến 得đắc 常thường 身thân 。 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 。 二nhị 眾chúng 示thị 苦khổ 。 勸khuyến 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 永vĩnh 入nhập 寂tịch 滅diệt 。 菩Bồ 薩Tát 示thị 苦khổ 。 令linh 捨xả 苦khổ 身thân 。 不bất 勸khuyến 入nhập 寂tịch 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

經kinh 。 示thị 身thân 無vô 我ngã (# 至chí 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。

贊tán 曰viết 。 示thị 身thân 無vô 我ngã 。 誰thùy 為vi 病bệnh 者giả 。 不bất 勸khuyến 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 無vô 實thật 眾chúng 生sanh 可khả 成thành 熟thục 故cố 。 若nhược 假giả 有hữu 情tình 。 亦diệc 勸khuyến 成thành 熟thục 故cố 。 舊cựu 經kinh 說thuyết 教giáo 導đạo 眾chúng 生sanh 。 二Nhị 乘Thừa 示thị 空không 永vĩnh 入nhập 寂tịch 滅diệt 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 示thị 一nhất 切thiết 空không 寂tịch 。 除trừ 諸chư 有hữu 恐khủng 。 不bất 勸khuyến 眾chúng 生sanh 。 入nhập 畢tất 竟cánh 寂tịch 。 此thử 二nhị 皆giai 由do 大đại 悲bi 熏huân 故cố 。

經kinh 。 示thị 悔hối 先tiên 罪tội (# 至chí )# 令linh 除trừ 彼bỉ 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 執chấp 有hữu 三tam 世thế 。 現hiện 作tác 罪tội 已dĩ 。 入nhập 過quá 去khứ 世thế 。 名danh 有hữu 移di 轉chuyển 。 過quá 去khứ 有hữu 體thể 。 當đương 來lai 感cảm 果quả 。 大Đại 乘Thừa 之chi 罪tội 。 本bổn 性tánh 皆giai 空không 。 何hà 有hữu 移di 轉chuyển 。 即tức 教giáo 病bệnh 者giả 之chi 懺sám 悔hối 義nghĩa 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 大Đại 乘Thừa 之chi 罪tội 。 熏huân 種chủng 在tại 身thân 。 未vị 悔hối 已dĩ 前tiền 。 念niệm 念niệm 現hiện 在tại 。 不bất 入nhập 過quá 去khứ 。 名danh 無vô 移di 轉chuyển 。 未vị 除trừ 不bất 滅diệt 當đương 來lai 感cảm 果quả 。 而nhi 雖tuy 教giáo 彼bỉ 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 悔hối 先tiên 作tác 罪tội 。 罪tội 恆hằng 現hiện 在tại 。 而nhi 不bất 說thuyết 罪tội 移di 入nhập 過quá 去khứ 。 過quá 去khứ 無vô 故cố 。 由do 此thử 舊cựu 云vân 。 而nhi 不bất 說thuyết 入nhập 於ư 過quá 去khứ 。 又hựu 移di 轉chuyển 者giả 。 滅diệt 無vô 果quả 義nghĩa 。 示thị 先tiên 作tác 罪tội 能năng 有hữu 惡ác 果quả 。 令linh 其kỳ 悔hối 除trừ 。 不bất 說thuyết 作tác 罪tội 移di 滅diệt 無vô 果quả 。 以dĩ 已dĩ 疾tật 苦khổ 。 難nan 可khả 忍nhẫn 受thọ 。 勸khuyến 愍mẫn 有hữu 情tình 。 令linh 除trừ 彼bỉ 疾tật 。

經kinh 。 勸khuyến 念niệm 前tiền 際tế (# 至chí )# 令linh 修tu 淨tịnh 命mạng 。

贊tán 曰viết 。 勸khuyến 念niệm 無vô 始thỉ 。 所sở 受thọ 眾chúng 苦khổ 。 難nan 可khả 忍nhẫn 受thọ 。 由do 此thử 乃nãi 應ưng 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 勿vật 為vi 煩phiền 惱não 。 若nhược 有hữu 助trợ 命mạng 。 善thiện 法Pháp 不bất 生sanh 。 勸khuyến 修tu 諸chư 善thiện 。 根căn 本bổn 淨tịnh 命mạng 。 淨tịnh 命mạng 乃nãi 是thị 眾chúng 善thiện 本bổn 故cố 。

經kinh 。 觀quán 勿vật 驚kinh 怖bố (# 至chí )# 令linh 永vĩnh 寂tịch 滅diệt 。

贊tán 曰viết 。 雖tuy 遇ngộ 疾tật 病bệnh 。 勸khuyến 勿vật 驚kinh 怖bố 。 此thử 病bệnh 眾chúng 苦khổ 。 應ưng 加gia 勵lệ 力lực 。 精tinh 勤cần 勇dũng 猛mãnh 。 冀ký 超siêu 生sanh 死tử 。 勸khuyến 為vi 醫y 王vương 。 療liệu 世thế 自tự 他tha 世thế 俗tục 身thân 病bệnh 。 及cập 療liệu 勝thắng 義nghĩa 一nhất 切thiết 心tâm 病bệnh 。 令linh 永vĩnh 寂tịch 滅diệt 。

經kinh 。 菩Bồ 薩Tát 至chí 令linh 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 。

贊tán 曰viết 。 此thử 結kết 前tiền 也dã 。 道đạo 從tùng 歡hoan 喜hỷ 生sanh 。 況huống 令linh 得đắc 妙diệu 法Pháp 。 故cố 慰úy 疾tật 者giả 。 令linh 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 。

經kinh 。 妙diệu 吉cát 祥tường 言ngôn (# 至chí 。 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 五ngũ 問vấn 於ư 病bệnh 者giả 調điều 心tâm 儀nghi 式thức 。 初sơ 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 此thử 問vấn 也dã 。 調điều 和hòa 善thiện 生sanh 。 制chế 伏phục 惡ác 滅diệt 。 名danh 調điều 伏phục 心tâm 。

經kinh 。 無vô 垢cấu 稱xưng 欲dục (# 至chí )# 所sở 起khởi 業nghiệp 生sanh 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 答đáp 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 調điều 伏phục 凡phàm 夫phu 心tâm 法pháp 。 次thứ 又hựu 妙diệu 吉cát 祥tường 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 自tự 觀quán 察sát 如như 我ngã 此thử 病bệnh 下hạ 明minh 。 調điều 伏phục 二Nhị 乘Thừa 心tâm 法pháp 。 後hậu 又hựu 妙diệu 吉cát 祥tường 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。 不bất 應ưng 安an 住trụ 調điều 伏phục 不bất 調điều 伏phục 心tâm 下hạ 。 雙song 調điều 二nhị 心tâm 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 能năng 調điều 。 況huống 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 及cập 與dữ 大đại 悲bi 。 所sở 調điều 謂vị 二nhị 障chướng 及cập 唯duy 自tự 利lợi 。 凡phàm 夫phu 有hữu 障chướng 。 故cố 能năng 造tạo 業nghiệp 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 今kim 破phá 二nhị 障chướng 。 業nghiệp 盡tận 苦khổ 滅diệt 。 是thị 以dĩ 初sơ 明minh 調điều 凡phàm 心tâm 法pháp 。 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 能năng 出xuất 生sanh 死tử 苦khổ 。 然nhiên 有hữu 分phân 別biệt 。 唯duy 求cầu 自tự 利lợi 。 捨xả 利lợi 眾chúng 生sanh 。 是thị 以dĩ 第đệ 二nhị 明minh 調điều 伏phục 二Nhị 乘Thừa 心tâm 法pháp 。 凡phàm 夫phu 未vị 調điều 。 二Nhị 乘Thừa 已dĩ 調điều 。 皆giai 唯duy 偏thiên 住trụ 。 非phi 契khế 中trung 道đạo 。 菩Bồ 薩Tát 雙song 離ly 。 以dĩ 修tu 中trung 行hành 。 是thị 故cố 第đệ 三tam 。 明minh 雙song 調điều 二nhị 心tâm 法pháp 。 又hựu 諸chư 疾tật 起khởi 。 皆giai 由do 二nhị 執chấp 。 一nhất 者giả 執chấp 有hữu 。 二nhị 者giả 執chấp 無vô 。 為vi 調điều 此thử 二nhị 。 故cố 分phần/phân 成thành 三tam 。 初sơ 明minh 二nhị 空không 以dĩ 破phá 有hữu 。 次thứ 明minh 大đại 悲bi 以dĩ 破phá 無vô 。 後hậu 明minh 不bất 住trụ 以dĩ 雙song 破phá 。 依y 前tiền 所sở 科khoa 。 配phối 此thử 三tam 段đoạn 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 正chánh 調điều 伏phục 凡phàm 夫phu 心tâm 。 明minh 二nhị 空không 以dĩ 破phá 有hữu 。 後hậu 又hựu 妙diệu 吉cát 祥tường 下hạ 。 結kết 成thành 勝thắng 覺giác 能năng 斷đoạn 眾chúng 苦khổ 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 破phá 自tự 病bệnh 。 後hậu 破phá 他tha 病bệnh 。 若nhược 苦khổ 觸xúc 身thân 應ưng 愍mẫn 險hiểm 趣thú 下hạ 是thị 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 破phá 我ngã 執chấp 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。 後hậu 我ngã 此thử 法pháp 想tưởng 下hạ 。 破phá 法pháp 執chấp 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 標tiêu 中trung 復phục 二nhị 。 初sơ 觀quán 因nhân 緣duyên 法pháp 。 後hậu 觀quán 無vô 實thật 我ngã 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 三tam 界giới 心tâm 心tâm 所sở 。 名danh 為vi 虛hư 妄vọng 。 不bất 證chứng 實thật 相tướng 。 即tức 此thử 乖quai 真chân 。 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 。 虛hư 異dị 搆câu 獲hoạch 。 名danh 為vi 分phân 別biệt 。 由do 此thử 煩phiền 惱não 。 而nhi 起khởi 於ư 業nghiệp 。 令linh 生sanh 老lão 死tử 眾chúng 苦khổ 之chi 病bệnh 。 從tùng 自tự 因nhân 緣duyên 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 生sanh 。 知tri 唯duy 法pháp 已dĩ 。

經kinh 。 身thân 中trung 都đô 無vô (# 至chí )# 而nhi 受thọ 此thử 病bệnh 。

贊tán 曰viết 。 此thử 觀quán 無vô 實thật 我ngã 。 因nhân 緣duyên 虛hư 假giả 。 合hợp 以dĩ 為vi 身thân 。 無vô 一nhất 真chân 實thật 。 知tri 無vô 實thật 我ngã 。 而nhi 受thọ 此thử 病bệnh 。 我ngã 既ký 非phi 實thật 。 病bệnh 何hà 得đắc 真chân 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 身thân 亦diệc 無vô 我ngã 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 釋thích 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 觀quán 無vô 我ngã 。 後hậu 觀quán 唯duy 法pháp 。 觀quán 無vô 我ngã 中trung 。 初sơ 觀quán 。 後hậu 結kết 。 觀quán 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 觀quán 無vô 我ngã 。 後hậu 觀quán 因nhân 緣duyên 。 次thứ 第đệ 釋thích 標tiêu 故cố 。 四tứ 大đại 之chi 法pháp 。 假giả 合hợp 名danh 身thân 。 別biệt 大đại 既ký 無vô 主chủ 。 總tổng 身thân 亦diệc 無vô 我ngã 。 別biệt 總tổng 推thôi 徵trưng 。 我ngã 都đô 非phi 有hữu 。

經kinh 。 此thử 病bệnh 若nhược 起khởi (# 至chí )# 是thị 病bệnh 根căn 本bổn 。

贊tán 曰viết 。 此thử 觀quán 因nhân 緣duyên 。 病bệnh 由do 業nghiệp 生sanh 。 業nghiệp 由do 惑hoặc 生sanh 。 惑hoặc 由do 執chấp 我ngã 為vi 本bổn 故cố 生sanh 。 我ngã 既ký 實thật 無vô 。 妄vọng 執chấp 故cố 起khởi 。 妄vọng 心tâm 為vi 本bổn 。 遂toại 有hữu 病bệnh 生sanh 。 故cố 知tri 病bệnh 者giả 因nhân 緣duyên 不bất 實thật 。

經kinh 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 至chí )# 安an 住trụ 法pháp 想tưởng 。

贊tán 曰viết 。 上thượng 觀quán 我ngã 無vô 。 此thử 且thả 由do 結kết 。 應ưng 除trừ 病bệnh 因nhân 。 執chấp 我ngã 之chi 想tưởng 。 唯duy 有hữu 因nhân 緣duyên 。 住trụ 此thử 法pháp 相tướng 。 觀quán 因nhân 緣duyên 法pháp 。 以dĩ 破phá 我ngã 故cố 。

經kinh 。 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。 至chí 滅diệt 唯duy 法pháp 滅diệt 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 觀quán 唯duy 法pháp 。 初sơ 觀quán 。 後hậu 結kết 。 初sơ 總tổng 觀quán 。 後hậu 別biệt 觀quán 。 此thử 總tổng 觀quán 也dã 。 總tổng 觀quán 此thử 身thân 。 法pháp 合hợp 共cộng 成thành 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 三tam 界giới 五ngũ 趣thú 。 四tứ 生sanh 生sanh 時thời 。 唯duy 有hữu 法pháp 生sanh 。 死tử 滅diệt 之chi 時thời 。 亦diệc 唯duy 法pháp 滅diệt 。 眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 謂vị 我ngã 生sanh 死tử 。 實thật 唯duy 法pháp 也dã 。

經kinh 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 至chí )# 不bất 言ngôn 我ngã 滅diệt 。

贊tán 曰viết 。 此thử 別biệt 觀quán 也dã 。 別biệt 觀quán 此thử 身thân 。 諸chư 法pháp 相tướng 續tục 。 法pháp 無vô 知tri 故cố 。 互hỗ 不bất 相tương 知tri 。 竟cánh 無vô 思tư 念niệm 。 生sanh 既ký 不bất 言ngôn 我ngã 生sanh 滅diệt 亦diệc 不bất 言ngôn 我ngã 滅diệt 。 故cố 知tri 無vô 我ngã 。 無vô 實thật 作tác 用dụng 。 唯duy 有hữu 其kỳ 法pháp 。

經kinh 。 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 至chí )# 如như 是thị 法pháp 想tưởng 。

贊tán 曰viết 。 此thử 結kết 觀quán 法pháp 。 知tri 唯duy 有hữu 法pháp 。 當đương 除trừ 我ngã 想tưởng 。 二nhị 十thập 論luận 云vân 。 說thuyết 無vô 有hữu 情tình 我ngã 。 但đãn 有hữu 法pháp 因nhân 故cố 。

經kinh 。 我ngã 此thử 法pháp 想tưởng (# 至chí )# 如như 是thị 大đại 患hoạn 。

贊tán 曰viết 。 上thượng 破phá 我ngã 執chấp 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。 下hạ 破phá 法pháp 執chấp 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 有hữu 二nhị 初sơ 略lược 。 後hậu 廣quảng 。 此thử 略lược 也dã 。 昔tích 執chấp 我ngã 想tưởng 。 猶do 是thị 病bệnh 根căn 。 今kim 執chấp 法pháp 想tưởng 。 及cập 極cực 顛điên 倒đảo 。 我ngã 想tưởng 既ký 是thị 生sanh 死tử 之chi 根căn 。 法pháp 想tưởng 乃nãi 是thị 我ngã 執chấp 之chi 源nguyên 。 障chướng 菩Bồ 提Đề 本bổn 。 實thật 為vi 大đại 患hoạn 。 我ngã 應ưng 除trừ 滅diệt 。 亦diệc 為vi 有hữu 情tình 除trừ 滅diệt 此thử 患hoạn 。 法pháp 執chấp 本bổn 滅diệt 。 煩phiền 惱não 自tự 亡vong 。 故cố 破phá 法pháp 想tưởng 。 言ngôn 為vi 有hữu 情tình 。 破phá 我ngã 執chấp 中trung 略lược 不bất 言ngôn 也dã 。 勝thắng 鬘man 經kinh 言ngôn 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 與dữ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 為vi 依y 持trì 建kiến 立lập 。 若nhược 無vô 明minh 住trụ 斷đoạn 者giả 。 過quá 恆Hằng 沙sa 煩phiền 惱não 皆giai 悉tất 隨tùy 斷đoạn 。 二Nhị 乘Thừa 所sở 不bất 能năng 斷đoạn 。 唯duy 佛Phật 菩Bồ 提Đề 智trí 。 之chi 所sở 能năng 斷đoạn 。 故cố 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 為vi 煩phiền 惱não 依y 。

經kinh 。 云vân 何hà 能năng 除trừ (# 至chí 。 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 廣quảng 有hữu 二nhị 。 初sơ 破phá 有hữu 病bệnh 。 後hậu 破phá 空không 病bệnh 。 此thử 二nhị 既ký 無vô 誰thùy 復phục 為vi 空không 等đẳng 是thị 。 初sơ 破phá 有hữu 中trung 有hữu 五ngũ 問vấn 答đáp 。 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 舊cựu 經kinh 有hữu 四tứ 。 此thử 初sơ 問vấn 答đáp 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 名danh 大đại 患hoạn 體thể 。 此thử 由do 煩phiền 惱não 。 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 當đương 順thuận 除trừ 滅diệt 。

經kinh 。 云vân 何hà 能năng 除trừ (# 至chí 。 謂vị 離ly 二nhị 法pháp 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 由do 離ly 二nhị 法pháp 。 二nhị 執chấp 須tu 除trừ 。

經kinh 。 云vân 何hà 離ly 二nhị 法pháp 。 至chí )# 畢tất 竟cánh 不bất 行hành 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 。 內nội 者giả 自tự 身thân 。 我ngã 執chấp 所sở 依y 。 外ngoại 謂vị 除trừ 身thân 所sở 餘dư 諸chư 法pháp 。 我ngã 所sở 執chấp 依y 。 但đãn 此thử 二nhị 不bất 行hành 。 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 滅diệt 。

經kinh 。 云vân 何hà 二nhị 法pháp 。 至chí )# 無vô 所sở 觀quán 察sát 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 。 顯hiển 空không 內nội 外ngoại 。 要yếu 觀quán 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 動động 搖dao 。 無vô 所sở 觀quán 察sát 。 無vô 所sở 觀quán 察sát 者giả 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 無vô 所sở 有hữu 。 即tức 是thị 平bình 等đẳng 。 無vô 動động 無vô 搖dao 。

經kinh 。 云vân 何hà 平bình 等đẳng 。 至chí )# 二nhị 性tánh 空không 故cố 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 五ngũ 問vấn 答đáp 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 我ngã 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 中trung 二nhị 俱câu 平bình 等đẳng 。 由do 彼bỉ 二nhị 性tánh 空không 無vô 體thể 故cố 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 我ngã 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 俱câu 平bình 等đẳng 。 妄vọng 心tâm 所sở 執chấp 。 性tánh 皆giai 空không 故cố 。 非phi 真chân 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 體thể 非phi 有hữu 。 與dữ 妄vọng 所sở 執chấp 我ngã 相tương/tướng 同đồng 無vô 。 涅Niết 槃Bàn 非phi 是thị 妄vọng 所sở 執chấp 故cố 。 若nhược 真chân 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 妄vọng 所sở 執chấp 。 諸chư 聖thánh 等đẳng 趣thú 。 何hà 所sở 證chứng 也dã 。 又hựu 所sở 執chấp 有hữu 。 可khả 異dị 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 稱xưng 不bất 等đẳng 。 所sở 執chấp 既ký 無vô 。 不bất 異dị 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 平bình 等đẳng 。

經kinh 。 此thử 二nhị 既ký 無vô (# 至chí )# 假giả 說thuyết 為vi 空không 。

贊tán 曰viết 。 破phá 自tự 患hoạn 中trung 。 上thượng 破phá 有hữu 病bệnh 。 下hạ 破phá 空không 病bệnh 。 有hữu 三tam 。 初sơ 乘thừa 前tiền 破phá 有hữu 。 以dĩ 顯hiển 空không 義nghĩa 。 次thứ 顯hiển 執chấp 空không 亦diệc 成thành 大đại 患hoạn 。 後hậu 勸khuyến 住trụ 真chân 。 離ly 有hữu 空không 病bệnh 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 恐khủng 執chấp 非phi 有hữu 。 別biệt 有hữu 實thật 空không 。 今kim 顯hiển 破phá 執chấp 有hữu 故cố 假giả 說thuyết 為vi 空không 。 以dĩ 假giả 空không 名danh 破phá 執chấp 二nhị 實thật 有hữu 。 非phi 空không 即tức 實thật 空không 。

經kinh 。 此thử 二nhị 不bất 實thật (# 至chí 。 唯duy 有hữu 空không 病bệnh 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 顯hiển 執chấp 空không 亦diệc 成thành 大đại 患hoạn 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 顯hiển 執chấp 空không 為vi 病bệnh 。 後hậu 顯hiển 除trừ 此thử 空không 病bệnh 。 此thử 初sơ 也dã 。 執chấp 二nhị 為vi 有hữu 。 既ký 為vi 大đại 患hoạn 。 執chấp 空không 為vi 空không 。 亦diệc 足túc 病bệnh 矣hĩ 。 俱câu 妄vọng 分phân 別biệt 執chấp 所sở 執chấp 故cố 。

經kinh 。 應ưng 觀quán 如như 是thị (# 至chí 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。

贊tán 曰viết 。 此thử 除trừ 空không 病bệnh 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 不bất 但đãn 執chấp 有hữu 病bệnh 已dĩ 成thành 空không 。 執chấp 空không 之chi 病bệnh 。 其kỳ 性tánh 亦diệc 空không 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 中trung 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 由do 斯tư 世thế 俗tục 妄vọng 病bệnh 皆giai 除trừ 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 上thượng 觀quán 法pháp 境cảnh 其kỳ 性tánh 空không 無vô 。 知tri 能năng 執chấp 此thử 亦diệc 性tánh 非phi 實thật 。 既ký 知tri 空không 境cảnh 妄vọng 執chấp 不bất 真chân 。 能năng 執chấp 空không 心tâm 亦diệc 定định 非phi 實thật 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。

經kinh 。 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 而nhi 受thọ 諸chư 受thọ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 觀quán 住trụ 真chân 離ly 有hữu 空không 病bệnh 。 此thử 總tổng 離ly 有hữu 空không 病bệnh 。 言ngôn 能năng 受thọ 者giả 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 能năng 緣duyên 能năng 修tu 能năng 證chứng 能năng 領lãnh 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 言ngôn 所sở 受thọ 者giả 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 所sở 緣duyên 所sở 修tu 所sở 證chứng 所sở 領lãnh 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 有hữu 所sở 受thọ 者giả 。 即tức 妄vọng 所sở 執chấp 。 有hữu 能năng 受thọ 者giả 。 即tức 妄vọng 能năng 執chấp 。 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 無vô 妄vọng 所sở 受thọ 而nhi 受thọ 諸chư 所sở 受thọ 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 無vô 世thế 俗tục 二nhị 受thọ 依y 勝thắng 義nghĩa 受thọ 空không 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 無vô 所sở 執chấp 二nhị 受thọ 依y 非phi 妄vọng 二nhị 受thọ 。 應ưng 無vô 所sở 受thọ 離ly 有hữu 病bệnh 。 耶da 受thọ 諸chư 受thọ 離ly 空không 病bệnh 。

經kinh 。 若nhược 於ư 佛Phật 法Pháp 。 至chí )# 所sở 受thọ 諸chư 法pháp 。

贊tán 曰viết 。 此thử 別biệt 顯hiển 離ly 有hữu 空không 病bệnh 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 佛Phật 法Pháp 未vị 圓viên 。 不bất 應ưng 唯duy 依y 勝thắng 義nghĩa 滅diệt 受thọ 。 專chuyên 謂vị 法pháp 空không 而nhi 有hữu 所sở 證chứng 。 應ưng 依y 俗tục 諦đế 離ly 妄vọng 二nhị 受thọ 。 而nhi 求cầu 圓viên 證chứng 。 滅diệt 除trừ 病bệnh 惑hoặc 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 佛Phật 法Pháp 未vị 圓viên 。 不bất 應ưng 唯duy 依y 滅diệt 所sở 執chấp 受thọ 一nhất 向hướng 學học 空không 而nhi 有hữu 所sở 證chứng 。 應ưng 離ly 所sở 執chấp 能năng 受thọ 所sở 受thọ 。 而nhi 依y 依y 他tha 圓viên 成thành 二nhị 性tánh 而nhi 求cầu 圓viên 證chứng 。 除trừ 滅diệt 病bệnh 因nhân 。

經kinh 。 若nhược 苦khổ 觸xúc 身thân (# 至chí )# 除trừ 彼bỉ 眾chúng 苦khổ 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 破phá 他tha 疾tật 有hữu 四tứ 。 一nhất 逢phùng 緣duyên 起khởi 想tưởng 。 二nhị 恆hằng 作tác 救cứu 心tâm 。 三tam 知tri 法pháp 性tánh 空không 。 四tứ 觀quán 圓viên 說thuyết 法Pháp 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 若nhược 增tăng 若nhược 觸xúc 。 恩ân 有hữu 苦khổ 者giả 。 大đại 悲bi 為vi 救cứu 。 我ngã 之chi 少thiểu 苦khổ 。 尚thượng 為vi 難nan 忍nhẫn 。 恩ân 他tha 救cứu 療liệu 。 況huống 他tha 多đa 苦khổ 。 長trường 夜dạ 難nan 堪kham 。 而nhi 不bất 加gia 救cứu 。

經kinh 。 有hữu 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 至chí )# 有hữu 情tình 諸chư 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 情tình 作tác 救cứu 心tâm 也dã 。 若nhược 非phi 苦khổ 增tăng 有hữu 常thường 疾tật 者giả 。 恆hằng 作tác 此thử 念niệm 。 即tức 觀quán 三tam 界giới 五ngũ 趣thú 起khởi 悲bi 。

經kinh 。 如như 是thị 除trừ 去khứ (# 至chí )# 而nhi 可khả 除trừ 者giả 。

贊tán 曰viết 。 知tri 法pháp 性tánh 空không 也dã 。 觀quán 自tự 他tha 身thân 。 法pháp 皆giai 無vô 實thật 。 何hà 有hữu 少thiểu 法pháp 而nhi 可khả 除trừ 者giả 。 故cố 病bệnh 皆giai 除trừ 。 不bất 見kiến 疾tật 故cố 。 舊cựu 云vân 但đãn 除trừ 其kỳ 病bệnh 。 而nhi 不bất 除trừ 法pháp 。 空không 理lý 義nghĩa 解giải 。 舊cựu 云vân 有hữu 病bệnh 妄vọng 可khả 除trừ 。 空không 法pháp 真chân 不bất 遣khiển 。 真chân 本bổn 來lai 空không 。 遣khiển 何hà 所sở 遣khiển 。 應ưng 理lý 義nghĩa 解giải 。 舊cựu 云vân 。 妄vọng 所sở 執chấp 病bệnh 。 觀quán 空không 除trừ 之chi 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 是thị 法pháp 非phi 病bệnh 。 何hà 須tu 除trừ 遣khiển 。

經kinh 。 應ưng 正chánh 觀quán 察sát (# 至chí )# 為vi 正chánh 說thuyết 法Pháp 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 觀quán 因nhân 說thuyết 法Pháp 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 此thử 標tiêu 也dã 。 觀quán 察sát 自tự 他tha 病bệnh 之chi 因nhân 緣duyên 。 速tốc 令linh 除trừ 滅diệt 。 既ký 自tự 滅diệt 已dĩ 。 後hậu 為vì 他tha 說thuyết 。

經kinh 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 至chí )# 皆giai 有hữu 疾tật 故cố 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 前tiền 標tiêu 。 初sơ 有hữu 五ngũ 問vấn 答đáp 。 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 後hậu 總tổng 結kết 成thành 斷đoạn 除trừ 二nhị 疾tật 。 此thử 初sơ 問vấn 答đáp 。 空không 理lý 義nghĩa 云vân 。 有hữu 心tâm 緣duyên 慮lự 。 即tức 為vi 虛hư 妄vọng 。 無vô 心tâm 攀phàn 緣duyên 證chứng 空không 病bệnh 滅diệt 。 應ưng 理lý 義nghĩa 云vân 。 緣duyên 慮lự 者giả 有hữu 漏lậu 分phân 別biệt 心tâm 心tâm 所sở 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 分phân 別biệt 。 便tiện 起khởi 分phân 別biệt 。 便tiện 起khởi 故cố 無vô 明minh 俱câu 。 無vô 明minh 俱câu 故cố 法pháp 執chấp 生sanh 。 法pháp 執chấp 生sanh 故cố 我ngã 執chấp 生sanh 我ngã 執chấp 生sanh 故cố 諸chư 煩phiền 惱não 。 生sanh 煩phiền 惱não 生sanh 故cố 業nghiệp 生sanh 。 業nghiệp 生sanh 故cố 苦khổ 生sanh 。 故cố 有hữu 緣duyên 慮lự 。 有hữu 漏lậu 分phân 別biệt 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 為vi 疾tật 因nhân 緣duyên 。 有hữu 緣duyên 慮lự 者giả 皆giai 有hữu 疾tật 故cố 。 疾tật 體thể 即tức 苦khổ 行hạnh 壞hoại 苦khổ 。 苦khổ 苦khổ 皆giai 是thị 三tam 界giới 緣duyên 慮lự 。 皆giai 名danh 為vi 疾tật 。

經kinh 。 何hà 所sở 緣duyên 慮lự 謂vị 緣duyên 三tam 界giới 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 三tam 界giới 之chi 心tâm 。 緣duyên 於ư 三tam 界giới 。 是thị 名danh 緣duyên 慮lự 。 若nhược 知tri 行hành 智trí 。 不bất 緣duyên 三tam 界giới 。 破phá 裂liệt 生sanh 死tử 。 便tiện 非phi 苦khổ 因nhân 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 理lý 非phi 苦khổ 本bổn 。 故cố 說thuyết 有hữu 漏lậu 緣duyên 三tam 界giới 苦khổ 名danh 為vi 緣duyên 慮lự 。

經kinh 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 至chí )# 則tắc 無vô 緣duyên 慮lự 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 。 云vân 何hà 知tri 此thử 緣duyên 慮lự 心tâm 等đẳng 為vi 眾chúng 苦khổ 因nhân 。 謂vị 得đắc 出xuất 世thế 正chánh 能năng 了liễu 達đạt 能năng 有hữu 緣duyên 慮lự 虛hư 妄vọng 起khởi 故cố 。 所sở 執chấp 諸chư 法pháp 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 若nhược 起khởi 正chánh 智trí 。 得đắc 無vô 所sở 得đắc 。 則tắc 無vô 三tam 界giới 。 虛hư 妄vọng 緣duyên 慮lự 。

經kinh 。 云vân 何hà 絕tuyệt 緣duyên 慮lự 謂vị 不bất 緣duyên 二nhị 見kiến 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 。 云vân 何hà 得đắc 絕tuyệt 妄vọng 緣duyên 慮lự 心tâm 。 謂vị 不bất 緣duyên 二nhị 見kiến 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 內nội 證chứng 真Chân 如Như 。 是thị 不bất 緣duyên 二nhị 見kiến 。 緣duyên 謂vị 待đãi 藉tạ 。 舊cựu 云vân 二nhị 見kiến 。 二nhị 見kiến 是thị 所sở 無vô 故cố 。 唯duy 識thức 云vân 。 若nhược 時thời 於ư 所sở 緣duyên 智trí 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。

爾nhĩ 時thời 住trụ 唯duy 識thức 。 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 。

經kinh 。 何hà 等đẳng 二nhị 見kiến 。 謂vị 內nội 見kiến 外ngoại 見kiến 。

贊tán 曰viết 。 第đệ 五ngũ 問vấn 答đáp 。 內nội 見kiến 謂vị 我ngã 見kiến 。 或hoặc 能năng 取thủ 。 外ngoại 見kiến 謂vị 我ngã 所sở 見kiến 。 或hoặc 所sở 取thủ 。

經kinh 。 若nhược 無vô 二nhị 見kiến (# 至chí )# 則tắc 無vô 有hữu 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 總tổng 結kết 成thành 斷đoạn 除trừ 二nhị 疾tật 。 此thử 無vô 自tự 疾tật 也dã 。 若nhược 有hữu 二nhị 見kiến 。 執chấp 有hữu 所sở 得đắc 。 若nhược 無vô 二nhị 見kiến 。 則tắc 無vô 所sở 得đắc 。 證chứng 法pháp 真Chân 如Như 。 既ký 證chứng 得đắc 真chân 。 三tam 界giới 有hữu 漏lậu 。 緣duyên 慮lự 都đô 絕tuyệt 。 緣duyên 慮lự 絕tuyệt 故cố 。 因nhân 既ký 不bất 起khởi 。 因nhân 起khởi 不bất 起khởi 故cố 。 苦khổ 果quả 不bất 生sanh 。 則tắc 無vô 諸chư 疾tật 。 舊cựu 文văn 無vô 結kết 。 上thượng 義nghĩa 不bất 明minh 。

經kinh 。 又hựu 自tự 無vô 疾tật (# 至chí )# 有hữu 情tình 之chi 疾tật 。

贊tán 曰viết 。 此thử 斷đoạn 他tha 疾tật 。

經kinh 。 文văn 妙diệu 吉cát 祥tường (# 至chí 。 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 二nhị 結kết 成thành 勝thắng 覺giác 能năng 斷đoạn 眾chúng 苦khổ 。 有hữu 三tam 。 一nhất 結kết 。 二nhị 標tiêu 。 三tam 釋thích 。 此thử 結kết 成thành 上thượng 。 亦diệc 是thị 生sanh 下hạ 。

經kinh 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 菩Bồ 提Đề 。 至chí 即tức 為vi 虛hư 妄vọng 。

贊tán 曰viết 。 此thử 標tiêu 勝thắng 覺giác 能năng 斷đoạn 眾chúng 苦khổ 。 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 覺giác 慧tuệ 。 能năng 斷đoạn 諸chư 苦khổ 。 非phi 餘dư 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 勝thắng 覺giác 能năng 斷đoạn 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 。 便tiện 為vi 虛hư 妄vọng 。 空không 無vô 果quả 故cố 。

經kinh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí )# 乃nãi 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

贊tán 曰viết 。 下hạ 釋thích 前tiền 標tiêu 。 初sơ 喻dụ 。 後hậu 合hợp 。 文văn 意ý 可khả 知tri 。

說Thuyết 無Vô 垢Cấu 稱Xưng 經Kinh 贊Tán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 末mạt )#