thuyết biến thập xứ
Phật Quang Đại Từ Điển
(說遍十處) Phật thuyết kinh Hoa nnghiêm ở 10 nơi, từ 10 nơi này vang khắp pháp giới trong 10 phương. Cứ theo Hoa nghiêm kinh tùy sớ diễn nghĩa sao quyển 3, đức Tì lô giá na Như lai thị hiện vô tận thân nhiều như mây trong pháp giới, trùm khắp các cõi nước nhiều như bụi nhỏ, thường nói Đại kinh Hoa nghiêm ở 10 nơi sau đây để khiến chúng sinh trở về biển tính. Đó là: 1. Thuyết biến Diêm phù đề: Nói khắp các cõi Diêm phù đề. Nghĩa là ở 7 nơi tại cõi Diêm phùđề, Như lai nói 9 hội kinh này cho đại chúng nghe và ở các cõi Diêm phùđề trong pháp giới khắp 10 phương, Như lai cũng cùng một lúc giảng nói kinh này.2. Thuyết biến bách ức đồng loại nhất giới: Nói khắp trăm ức cõi cùng một loại. Nghĩa là khi đức Như lai giảng nói kinh này trong 100 ức thế giới thì trong mỗi thế giới đều có 100 ức cõi Diêm phù đề, cho đến 10 ức cõi trời Sắc cứu cánh, lúc bấy giờ các chúng sinh đều thấy Như lai giảng nói kinh này. 3. Thuyết biến bị loại thụ hình đẳng sát: Nói khắp bằng các loại hình tướng khác nhau. Nghĩa là đức Như lai biến hiện khắp trong các thế giới bằng tất cả các loại hình tướng khác nhau, như hình cây, hình sông ngòi, hình hồi chuyển, để thuyết pháp. 4. Thuyết biến sát chủng: Nói khắp trong các chủng loại cõi nước. Nghĩa là đức Như lai nói pháp ở thế giới Phổchiếu thập phương xí nhiên bảo quang(Thế giới ánh sáng rực rỡ chiếu soi khắp 10 phương), thế giới này bao hàm 20 lớp thế giới cõi Phật nhiều như bụi nhỏ, cho đến thế giới cõi Phật nhiều như bụi nhỏ bất khả thuyết, là chủng loại của thế giới. 5. Thuyết biến hoa tạng: Nói khắp Hoa tạng. Nghĩa là thủa xưa khi đức Như lai còn ở nhân vị, tu hành nghiêm tịnh, nên thường nói kinh này ở thế giới Hoa tạng.6. Thuyết biến dư sát hải: Nói khắp trong các cõi khác nhiều như nước biển. Nghĩa là ngoài thế giới Hoa tạng ra, đức Như lai còn ở trong các cõi vô tận ở khắp pháp giới trong 10 phương nhiều như các giọt nước biển, thường giảng nói kinh này. 7. Thuyết biến tiền lục loại sát trần: Thuyền tử Hòa thượng Nói khắp trong các cõi nhiều như bụi nhỏ trong 6 loại cõi nước trên. Nghĩa là trong mỗi hạt bụi của 6 loại cõi nước nói trên đều có cõi Phật, Nhưlai diễn nói kinh này ở khắp các cõi Phật ấy. 8. Thuyết biến tận hư không giới: Nói khắp trong các pháp giới cùng tận cõi hư không. Nghĩa là đức Nhưlai thường chuyển pháp luân khắp trong các cõi nước vô biên nhiều như những giọt nước biển trong tận cùng cõi hư không. 9. Thuyết biến do đế võng: Nói khắp như ánh sáng lan tỏa của mành lưới Đế thích. Nghĩa là đức Nhưlai giảng nói kinh này trong các cõi nước nhiều bất tận như bụi nhỏ, giống như ánh sáng của mành lưới trên cung điện trời Đế thích tỏa ra và đan xen nhau lớp lớp vô tận. 10. Dư Phật đồng: Các Phật giống nhau. Nghĩa là đức Như lai thường giảng nói kinh này trong 9 loại cõi nước nhiều như bụi nhỏ, như những giọt nước biển nói trên để điều phục chúng sinh, khiến họ trở về biển tính; một đức Phật như thế, các đức Phật khác trong 10 phương cũng như thế, đều giảng nói kinh này trong vô lượng, vô số, vô biên bất khả thuyết cõi nước.