thụ dụng độ
Phật Quang Đại Từ Điển
(受用土) Cũng gọi Báo độ, Báo địa. Chỉ cho cõi nước trong đó thân Thụ dụng của chư Phật an trụ. Nói theo cõi nước mà thânThụ dụng của Phật an trụ thì đây là Tịnh độ của Tự thụ dụng pháp lạc và Tha thụ dụng pháp lạc. Cứ theo Nhiếp đại thừa luận thích quyển 13, 15 (bản dịch đời Lương) thì Thụ dụng độ nương vào Thụ dụng thân mà có; Thụ dụng độ của Bồtát cũng có thể được gọi là Phật độ thanh tịnh của Tự thụ dụng pháp lạc và Tha thụ dụng pháp lạc. Tướng của Tịnh độ này có đầy đủ 18 thứ viên tịnh: Sắc tướng viên tịnh, Hình mạo viên tịnh, Lượng viên tịnh, Xứ viên tịnh, Nhân viên tịnh,Quảviên tịnh, Chủ viên tịnh, Trợ viên tịnh, Quyến thuộc viên tịnh, Trì viên tịnh, Nghiệp viên tịnh, Lợi ích viên tịnh, Vô bố úy viên tịnh, Trụ xứ viên tịnh, Lộ viên tịnh, Thừa viên tịnh, Môn viên tịnh và Y chỉ viên tịnh. Luận Nhiếp đại thừa… đều cho rằng Thụ dụng độ chỉ có1Phật độ thanh tịnh, nhưng Phật địa kinh luận thì chủ trương Thụ dụng thân có Tự thụ dụng thân và Tha thụ dụng thân khác nhau, thì Thụ dụng độ cũng theo đó mà có Tự thụ dụng độ và Tha thụ dụng độ. Theo Phật địa kinh luận quyển1thì Tự thụ dụng độ là nơi chỗ của Tự thụ dụng thân an trụ, rộng lớn vô biên, trùm khắp pháp giới; Tha thụ dụng độ là nơi an trụ của Tha thụ dụng thân, tùy cơ nghi mà thị hiện, có lớn, nhỏ, hơn, kém khác nhau, nó chuyển đổi bất định, giống như cõi biến hóa. Về chỗ dị, đồng giữa tịnh độ và tam giới cũng có các thuyết khác nhau. Theo Phật địa kinh luận quyển 1 thì: 1. Tịnh độ và tam giới không phân biệt, cùng ở một chỗ. 2. Tịnh độ ở trên cõi trời Tịnh cư. 3. Tịnh độ ở phương tây. 4. Tịnh độ không có biên tế, trùm khắp pháp giới. Vì Thụ dụng độ trùm khắp pháp giới nên không thể chỉ ra một cách chính xác nó ở chỗ nào, chỉ tùy theo cơ nghi mà bảo nó ở cõi trời Tịnh cư hoặc ở phương tây.[X. Nhiếp đại thừa luận bản Q. hạ; luận Thành duy thức Q.10; Đại thừa nghĩa chương Q.9; luận Thích tịnh độ quần nghi Q.1; Ngũ giáo chương thông lộ kí Q.52]. (xt. Tứ Độ).