thiên thai ngũ hối
Phật Quang Đại Từ Điển
(天臺五悔) Cũng gọi Lục thời ngũ hối. Chỉ cho 5 pháp môn mà hành giả tông Thiên thai ngày đêm 6 thời tu tập để sám hối cầu diệt tội sinh phúc. Pháp tu này do ngài Trí khải y cứ vào kinh Di lặc vấn, kinh Chiêm sát, kinh Phổ hiền quán… mà lập ra. Đó là: 1. Sám hối: Phát lộ và hối cải các tội lỗi mà 3 nghiệp thân, khẩu, ý đã tạo ra từ vô thủy đến nay. 2. Khuyến thỉnh: Khuyến thỉnh chư Phật trong 10 phương trụ lâu ở thế gian và thường chuyển bánh xe pháp để cứu độ chúng sinh. 3. Tùy hỉ: Trừ bỏ các ý niệm ganh ghét, khen ngợi tất cả các thiện căn của mình và người đã tu tập được. 4. Hồi hướng: Đem tất cả thiện căn của mình hồi hướng về Bồ đề. 5. Phát nguyện: Phát 4 thệ nguyện lớn để thể hiện 4 hạnh nói trên thành sự thật. Năm pháp trên đây đều là các pháp hối tội diệt ác, cho nên đều gọi là Hối pháp. Tông Thiên thai dùng Ngũ hối làm trợ duyên cho việc tu hành Pháp hoa. Cứ theo Ma ha chỉ quán quyển 7, phần cuối thì ngày đêm 6 thời phải tu 5 pháp này. Sám hối có năng lực phá được tội nghiệp đại ác, Khuyến thỉnh phá được tội phỉ báng pháp, Tùy hỉ phá được tội ghen ghét, Hồi hướng thì phá được tội chấp các Hữu (sở hữu), công đức có được không thể hạn lượng. Phần nhiều đã bị nắng mưa, sương gióxói mòn, chỉ còn vài mươi pho trong chùa trên sườn núi cheo leo, bộ diện chỉ còn lờ mờ khó phân biệt được. Trên sườn Hoàng thạch của núi Thiên Phật, vài nơi còn những pho tượng đá khắc tạo vào thời Bắc Ngụy và 1 pho tượng Phật rất lớn được tạo lập vào đời Đường, rất có ý nghĩa lịch sử và giá trị nghệ thuật.