天Thiên 童Đồng 弘Hoằng 覺Giác 忞 禪Thiền 師Sư 北Bắc 遊Du 集Tập
Quyển 4
清Thanh 道Đạo 忞 說Thuyết 真Chân 樸Phác 編Biên 次Thứ
弘Hoằng 覺Giác 忞# 禪Thiền 師Sư 北Bắc 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 四tứ
門môn 人nhân 真chân 樸phác 編biên 次thứ
奏tấu 對đối 別biệt 記ký 下hạ
上thượng 一nhất 日nhật 問vấn 師sư 先tiên 老lão 和hòa 尚thượng 與dữ 雪tuyết 嶠# 大đại 師sư 書thư 法pháp 二nhị 老lão 孰thục 優ưu 師sư 曰viết 先tiên 師sư 學học 力lực 既ký 到đáo 而nhi 天thiên 分phần/phân 不bất 如như 雪tuyết 大đại 師sư 天thiên 資tư 極cực 高cao 而nhi 學học 力lực 稍sảo 欠khiếm 故cố 雪tuyết 師sư 少thiểu 結kết 搆câu 而nhi 先tiên 師sư 乏phạp 生sanh 動động 互hỗ 有hữu 短đoản 長trường/trưởng 也dã 記ký 得đắc 先tiên 師sư 常thường 語ngữ 忞# 曰viết 老lão 僧Tăng 半bán 生sanh 務vụ 作tác 運vận 箇cá 生sanh 硬ngạnh 手thủ 腕oản 東đông 塗đồ 西tây 抹mạt 有hữu 甚thậm 好hảo/hiếu 字tự 虧khuy 我ngã 膽đảm 大đại 耳nhĩ 。 上thượng 曰viết 此thử 正chánh 先tiên 老lão 和hòa 尚thượng 之chi 所sở 以dĩ 善thiện 書thư 也dã 揮huy 豪hào 時thời 若nhược 不bất 膽đảm 大đại 則tắc 心tâm 手thủ 不bất 能năng 相tương/tướng 忘vong 到đáo 底để 欠khiếm 于vu 圓viên 活hoạt 。 上thượng 復phục 問vấn 老lão 和hòa 尚thượng 楷# 書thư 曾tằng 學học 甚thậm 麼ma 帖# 來lai 師sư 曰viết 道đạo 忞# 初sơ 學học 黃hoàng 庭đình 不bất 就tựu 繼kế 學học 遺di 教giáo 經kinh 後hậu 來lai 又hựu 臨lâm 夫phu 子tử 廟miếu 堂đường 碑bi 一nhất 上thượng 由do 不bất 能năng 專chuyên 心tâm 。 致trí 志chí 故cố 無vô 成thành 字tự 在tại 胸hung 往vãng 往vãng 下hạ 筆bút 即tức 點điểm 畫họa 走tẩu 竄thoán 也dã 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 亦diệc 臨lâm 此thử 二nhị 帖# 怎chẩm 麼ma 到đáo 得đắc 老lão 和hòa 尚thượng 田điền 地địa 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 天thiên 縱túng/tung 之chi 聖thánh 自tự 然nhiên 不bất 學học 而nhi 能năng 第đệ 忞# 輩bối 未vị 獲hoạch 睹đổ 龍long 蛇xà 勢thế 耳nhĩ 。 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 處xứ 有hữu 大đại 筆bút 與dữ 紙chỉ 麼ma 師sư 曰viết 紙chỉ 即tức 。 皇hoàng 上thượng 敕sắc 忞# 書thư 手thủ 卷quyển 底để 尚thượng 有hữu 十thập 餘dư 張trương 但đãn 新tân 制chế 鬃# 豪hào 恐khủng 不bất 堪kham 。 上thượng 用dụng 。 上thượng 乃nãi 命mạng 侍thị 臣thần 研nghiên 墨mặc 即tức 席tịch 濡nhu 豪hào 擘phách 窠khòa 書thư 一nhất 敬kính 字tự 復phục 起khởi 立lập 連liên 書thư 數số 幅# 持trì 一nhất 示thị 師sư 曰viết 此thử 幅# 何hà 如như 師sư 曰viết 此thử 幅# 最tối 佳giai 乞khất 賜tứ 道đạo 忞# 。 上thượng 連liên 道đạo 不bất 堪kham 師sư 就tựu 。 上thượng 手thủ 撤triệt 得đắc 曰viết 恭cung 謝tạ 。 天thiên 恩ân 。 上thượng 笑tiếu 曰viết 朕trẫm 字tự 何hà 足túc 尚thượng 崇sùng 禎# 帝đế 字tự 乃nãi 佳giai 耳nhĩ 命mạng 侍thị 臣thần 一nhất 并tinh 將tương 來lai 約ước 有hữu 八bát 九cửu 十thập 幅# 上thượng 一nhất 一nhất 親thân 展triển 視thị 師sư 時thời 覺giác 上thượng 容dung 慘thảm 戚thích 默mặc 然nhiên 不bất 語ngữ 師sư 觀quán 畢tất 。 上thượng 乃nãi 涕thế 洟di 曰viết 如như 此thử 明minh 君quân 身thân 嬰anh 巨cự 禍họa 使sử 人nhân 不bất 覺giác 酸toan 楚sở 耳nhĩ 又hựu 言ngôn 近cận 修tu 明minh 史sử 朕trẫm 敕sắc 群quần 工công 不bất 得đắc 妄vọng 議nghị 崇sùng 禎# 帝đế 又hựu 命mạng 閣các 臣thần 金kim 之chi 俊# 撰soạn 碑bi 文văn 一nhất 通thông 豎thụ 于vu 隧# 道đạo 使sử 天thiên 下hạ 後hậu 世thế 知tri 明minh 代đại 亡vong 國quốc 罪tội 由do 臣thần 工công 而nhi 崇sùng 禎# 帝đế 非phi 失thất 道đạo 之chi 君quân 也dã 師sư 曰viết 先tiên 帝đế 何hà 修tu 得đắc 我ngã 。 皇hoàng 為vi 異dị 世thế 知tri 己kỷ 哉tai 。
上thượng 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 聞văn 江giang 南nam 下hạ 戶hộ 之chi 家gia 生sanh 子tử 。 則tắc 育dục 生sanh 女nữ 即tức 淹yêm 殺sát 是thị 何hà 道Đạo 理lý 師sư 曰viết 為vi 貧bần 故cố 恐khủng 他tha 日nhật 養dưỡng 成thành 及cập 笄# 難nạn/nan 辦biện 嫁giá 資tư 耳nhĩ 。 上thượng 曰viết 豺sài 虎hổ 性tánh 極cực 殘tàn 忍nhẫn 饑cơ 不bất 食thực 子tử 為vi 人nhân 父phụ 母mẫu 奈nại 何hà 使sử 其kỳ 出xuất 世thế 一nhất 番phiên 不bất 見kiến 天thiên 日nhật 而nhi 速tốc 赴phó 黃hoàng 泉tuyền 哉tai 即tức 貧bần 無vô 嫁giá 資tư 于vu 問vấn 名danh 納nạp 采thải 之chi 日nhật 不bất 受thọ 其kỳ 聘sính 禮lễ 則tắc 嫁giá 時thời 無vô 妝trang 奩# 亦diệc 怪quái 我ngã 不bất 得đắc 朕trẫm 極cực 痛thống 恨hận 此thử 事sự 已dĩ 傳truyền 敕sắc 民dân 間gian 如như 有hữu 此thử 等đẳng 父phụ 母mẫu 議nghị 罪tội 乃nãi 出xuất 經kinh 筵diên 日nhật 記ký 中trung 諸chư 臣thần 贊tán 美mỹ 之chi 文văn 與dữ 師sư 誦tụng 之chi 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 保bảo 民dân 纖tiêm 悉tất 如như 此thử 不bất 特đặc 嬰anh 孩hài 受thọ 賜tứ 三tam 十thập 年niên 後hậu 九cửu 土thổ/độ 萬vạn 方phương 無vô 復phục 更cánh 有hữu 曠khoáng 夫phù 生sanh 齒xỉ 日nhật 繁phồn 既ký 庶thứ 且thả 教giáo 黃hoàng 虞ngu 將tương 不bất 難nan 再tái 見kiến 于vu 今kim 矣hĩ 。
上thượng 一nhất 日nhật 命mạng 侍thị 臣thần 持trì 新tân 傳truyền 大đại 覺giác 禪thiền 師sư 真chân 示thị 師sư 師sư 曰viết 即tức 道đạo 忞# 未vị 晤# 玉ngọc 兄huynh 然nhiên 觀quán 此thử 道đạo 容dung 亦diệc 尊tôn 嚴nghiêm 可khả 敬kính 但đãn 頭đầu 戴đái 青thanh 帽mạo 覺giác 從tùng 上thượng 佛Phật 祖tổ 無vô 此thử 體thể 制chế 。 上thượng 曰viết 何hà 如như 師sư 曰viết 五ngũ 篇thiên 七thất 聚tụ 。 之chi 中trung 有hữu 一nhất 百bách 眾chúng 學học 法pháp 凡phàm 禮lễ 佛Phật 誦tụng 戒giới 入nhập 聚tụ 落lạc 進tiến 王vương 宮cung 不bất 得đắc 覆phú 頭đầu 犯phạm 者giả 突đột 吉cát 羅la 。 上thượng 曰viết 報báo 恩ân 和hòa 尚thượng 日nhật 常thường 戴đái 帽mạo 畫họa 工công 炤chiếu 樣# 寫tả 出xuất 不bất 便tiện 喚hoán 渠cừ 卸tá 卻khước 也dã [卄/卬]# 溪khê 進tiến 曰viết 本bổn 師sư 歸quy 山sơn 後hậu 聽thính 諸chư 禪thiền 夏hạ 不bất 戴đái 帽mạo 矣hĩ 。 上thượng 曰viết 報báo 恩ân 規quy 矩củ 何hà 緣duyên 頓đốn 改cải 師sư 曰viết 玉ngọc 兄huynh 面diện 稟bẩm 。 儀nghi 刑hình 親thân 聞văn 。 聖thánh 訓huấn 豈khởi 更cánh 死tử 守thủ 善thiện 道đạo 上thượng 乃nãi 述thuật 大đại 覺giác 應ưng 詔chiếu 始thỉ 末mạt 因nhân 緣duyên 且thả 言ngôn 當đương 日nhật 在tại 山sơn 即tức 堅kiên 臥ngọa 不bất 起khởi 極cực 是thị 高cao 尚thượng 到đáo 了liễu 天thiên 津tân 卻khước 欲dục 餓ngạ 死tử 不bất 來lai 如như 人nhân 家gia 請thỉnh 客khách 相tương 似tự 客khách 到đáo 門môn 了liễu 不bất 肯khẳng 入nhập 教giáo 那na 東đông 家gia 體thể 面diện 何hà 在tại 朕trẫm 是thị 直trực 人nhân 便tiện 艸thảo 箇cá 札# 子tử 數số 他tha 一nhất 上thượng 故cố 論luận 佛Phật 法Pháp 朕trẫm 當đương 拜bái 他tha 若nhược 朕trẫm 去khứ 歲tuế 教giáo 詔chiếu 一nhất 番phiên 報báo 恩ân 和hòa 尚thượng 又hựu 當đương 拜bái 朕trẫm 師sư 曰viết 玉ngọc 兄huynh 此thử 番phiên 舉cử 止chỉ 亦diệc 無vô 他tha 念niệm 。 緣duyên 生sanh 性tánh 不bất 耐nại 見kiến 士sĩ 大đại 夫phu 一nhất 旦đán 蒙mông 詔chiếu 誠thành 慮lự 赫hách 赫hách 天thiên 威uy 難nạn/nan 于vu 瞻chiêm 對đối 不bất 知tri 我ngã 。 皇hoàng 佛Phật 心tâm 天thiên 子tử 不bất 向hướng 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 簡giản 點điểm 僧Tăng 家gia 與dữ 別biệt 箇cá 帝đế 王vương 迥huýnh 異dị 。 上thượng 曰viết 從tùng 古cổ 帝đế 王vương 信tín 向hướng 與dữ 否phủ/bĩ 雖tuy 有hữu 不bất 同đồng 然nhiên 僧Tăng 家gia 長trường 短đoản 斷đoạn 然nhiên 不bất 問vấn 凡phàm 尋tầm 僧Tăng 家gia 底để 事sự 皆giai 是thị 臣thần 子tử 做tố 底để 勾# 當đương 故cố 老lão 和hòa 尚thượng 不bất 要yếu 怕phạ 朕trẫm 指chỉ 曹tào 王vương 二nhị 學học 士sĩ 曰viết 須tu 怕phạ 他tha 兩lưỡng 箇cá 二nhị 人nhân 俯phủ 伏phục 長trường/trưởng 笑tiếu 。
上thượng 一nhất 日nhật 命mạng 內nội 臣thần 張trương 問vấn 達đạt 寫tả 師sư 道đạo 容dung 裝trang 潢# 既ký 就tựu 展triển 示thị 曹tào 王vương 二nhị 學học 士sĩ 。 上thượng 為vi 諦đế 審thẩm 再tái 三tam 乃nãi 曰viết 覺giác 得đắc 丰# 神thần 奕dịch 奕dịch 有hữu 生sanh 動động 之chi 意ý 二nhị 臣thần 歎thán 羨tiện 不bất 已dĩ 師sư 因nhân 進tiến 曰viết 道đạo 忞# 山sơn 野dã 陋lậu 質chất 何hà 當đương 玉ngọc 琢trác 金kim 相tương/tướng 得đắc 傳truyền 寫tả 。 御ngự 容dung 一nhất 軸trục 歸quy 奉phụng 山sơn 林lâm 使sử 臣thần 民dân 未vị 睹đổ 。 天thiên 顏nhan 者giả 得đắc 識thức 龍long 光quang 斯tư 為vi 千thiên 秋thu 盛thịnh 事sự 。 上thượng 曰viết 昨tạc 在tại 宮cung 諸chư 臣thần 亦diệc 奏tấu 請thỉnh 寫tả 朕trẫm 容dung 朕trẫm 諭dụ 之chi 曰viết 世thế 有hữu 遠viễn 而nhi 可khả 傳truyền 者giả 唯duy 功công 與dữ 德đức 自tự 朕trẫm 踐tiễn 祚tộ 十thập 有hữu 七thất 年niên 今kim 邊biên 烽phong 未vị 息tức 四tứ 海hải 瘡sang 痍di 未vị 起khởi 朕trẫm 無vô 德đức 而nhi 功công 不bất 逮đãi 生sanh 民dân 如như 此thử 乃nãi 寫tả 形hình 傳truyền 世thế 徒đồ 貽# 臣thần 民dân 羞tu 故cố 不bất 欲dục 也dã 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 謙khiêm 光quang 太thái 甚thậm 忞# 昔tích 僻tích 處xứ 遐hà 陬tưu 己kỷ 飫# 聞văn 齊tề 民dân 頌tụng 。 皇hoàng 上thượng 聖thánh 明minh 矣hĩ 心tâm 竊thiết 自tự 疑nghi 意ý 。 皇hoàng 上thượng 生sanh 徼# 外ngoại 入nhập 中trung 華hoa 又hựu 極cực 幼ấu 沖# 雖tuy 聖thánh 明minh 天thiên 縱túng/tung 然nhiên 虞ngu 夏hạ 商thương 周chu 之chi 治trị 詩thi 書thư 六lục 藝nghệ 之chi 文văn 未vị 易dị 悉tất 也dã 今kim 得đắc 奉phụng 。 天thiên 顏nhan 八bát 閱duyệt 月nguyệt 親thân 見kiến 。 皇hoàng 上thượng 虛hư 懷hoài 嗜thị 學học 好hảo/hiếu 問vấn 好hảo/hiếu 察sát 如như 此thử 使sử 生sanh 三tam 代đại 何hà 難nạn/nan 與dữ 禹vũ 湯thang 並tịnh 駕giá 惜tích 不bất 幸hạnh 而nhi 生sanh 斯tư 世thế 主chủ 斯tư 民dân 耳nhĩ 士sĩ 問vấn 其kỳ 故cố 師sư 曰viết 世thế 界giới 增tăng 減giảm 互hỗ 為vi 循tuần 環hoàn 釋Thích 迦Ca 丁đinh 減giảm 劫kiếp 出xuất 衰suy 周chu 早tảo 已dĩ 有hữu 亡vong 國quốc 弒# 君quân 不bất 保bảo 其kỳ 社xã 稷tắc 者giả 矣hĩ 今kim 去khứ 衰suy 周chu 將tương 三tam 千thiên 年niên 民dân 性tánh 日nhật 遷thiên 如như 江giang 河hà 之chi 就tựu 下hạ 惡ác 業nghiệp 相tương/tướng 煽phiến 器khí 亂loạn 臶# 臻trăn 皆giai 其kỳ 自tự 作tác 自tự 受thọ 。 所sở 以dĩ 獻hiến 闖# 奮phấn 臂tý 一nhất 呼hô 天thiên 下hạ 土thổ/độ 崩băng 瓦ngõa 解giải 向hướng 非phi 我ngã 。 皇hoàng 出xuất 而nhi 御ngự 宇vũ 則tắc 生sanh 民dân 大đại 有hữu 首thủ 領lãnh 之chi 虞ngu 然nhiên 則tắc 我ngã 。 皇hoàng 功công 德đức 豈khởi 不bất 天thiên 壤nhưỡng 同đồng 流lưu 哉tai 。 上thượng 與dữ 學học 士sĩ 由do 是thị 釋thích 然nhiên 。
師sư 聞văn 。 上thượng 龍long 性tánh 難nạn/nan 嬰anh 不bất 時thời 鞭tiên 扑# 左tả 右hữu 因nhân 。 上thượng 叩khấu 擊kích 機cơ 緣duyên 後hậu 復phục 啟khải 曰viết 參tham 禪thiền 學học 道Đạo 底để 人nhân 于vu 逆nghịch 順thuận 兩lưỡng 境cảnh 亦diệc 須tu 全toàn 身thân 坐tọa 斷đoạn 不bất 可khả 任nhậm 情tình 喜hỷ 怒nộ 所sở 以dĩ 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 有hữu 言ngôn 心tâm 性tánh 雖tuy 空không 貪tham 瞋sân 體thể 實thật 即tức 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 云vân 我ngã 未vị 見kiến 一nhất 法pháp 有hữu 大đại 過quá 患hoạn 如như 瞋sân 者giả 故cố 曰viết 一nhất 念niệm 瞋sân 心tâm 起khởi 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 開khai 者giả 此thử 也dã 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 遇ngộ 境cảnh 逢phùng 緣duyên 多đa 不bất 能năng 覺giác 炤chiếu 然nhiên 過quá 後hậu 冰băng 消tiêu 決quyết 不bất 記ký 懷hoài 那na 箇cá 師sư 曰viết 忞# 素tố 知tri 。 皇hoàng 上thượng 長trường/trưởng 空không 皓hạo 月nguyệt 不bất 遷thiên 不bất 貳nhị 但đãn 我ngã 。 皇hoàng 喜hỷ 怒nộ 與dữ 別biệt 箇cá 不bất 同đồng 恆hằng 言ngôn 有hữu 之chi 天thiên 子tử 一nhất 怒nộ 伏phục 尸thi 萬vạn 里lý 待đãi 過quá 後hậu 不bất 記ký 早tảo 已dĩ 遲trì 了liễu 。 上thượng 乃nãi 點điểm 首thủ 曰viết 知tri 道đạo 了liễu 後hậu 近cận 侍thị 李# 國quốc 柱trụ 語ngữ 師sư 如như 今kim 萬vạn 歲tuế 爺# 非phi 但đãn 不bất 打đả 人nhân 即tức 罵mạ 亦diệc 希hy 逢phùng 矣hĩ 又hựu 萬vạn 歲tuế 爺# 極cực 贊tán 老lão 和hòa 尚thượng 言ngôn 胸hung 懷hoài 平bình 坦thản 亦diệc 最tối 慈từ 和hòa 樂nhạo/nhạc/lạc 易dị 云vân 云vân 。
上thượng 一nhất 日nhật 與dữ 師sư 廣quảng 譚đàm 古cổ 今kim 詞từ 賦phú 謂vị 詞từ 如như 楚sở 騷# 賦phú 如như 司ty 馬mã 相tương/tướng 如như 皆giai 所sở 謂vị 開khai 天thiên 闢tịch 地địa 之chi 文văn 至chí 若nhược 宋tống 臣thần 蘇tô 軾thức 前tiền 後hậu 赤xích 壁bích 賦phú 則tắc 又hựu 獨độc 出xuất 機cơ 杼trữ 別biệt 成thành 一nhất 調điều 尤vưu 為vi 精tinh 妙diệu 老lão 和hòa 尚thượng 看khán 者giả 兩lưỡng 篇thiên 前tiền 後hậu 孰thục 優ưu 師sư 曰viết 時thời 人nhân 多đa 謂vị 前tiền 賦phú 自tự 其kỳ 變biến 者giả 觀quán 之chi 下hạ 不bất 合hợp 說thuyết 道Đạo 理lý 不bất 如như 後hậu 賦phú 命mạng 意ý 更cánh 覺giác 渾hồn 然nhiên 無vô 跡tích 據cứ 道đạo 忞# 看khán 來lai 蘇tô 軾thức 自tự 以dĩ 才tài 高cao 忤ngỗ 世thế 不bất 得đắc 于vu 君quân 謫# 遷thiên 散tán 地địa 遠viễn 竄thoán 江giang 湖hồ 一nhất 切thiết 牢lao 騷# 不bất 平bình 之chi 氣khí 付phó 諸chư 水thủy 月nguyệt 夢mộng 幻huyễn 之chi 觀quán 前tiền 來lai 江giang 山sơn 難nạn/nan 再tái 風phong 月nguyệt 無vô 窮cùng 即tức 後hậu 來lai 涉thiệp 險hiểm 歸quy 休hưu 萬vạn 緣duyên 一nhất 夢mộng 非phi 前tiền 篇thiên 之chi 遊du 神thần 道đạo 妙diệu 無vô 由do 知tri 後hậu 篇thiên 之chi 寓# 意ý 深thâm 長trường/trưởng 前tiền 賦phú 即tức 後hậu 賦phú 難nạn/nan 置trí 優ưu 劣liệt 其kỳ 間gian 也dã 。 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 論luận 得đắc 極cực 當đương 乃nãi 通thông 誦tụng 前tiền 賦phú 一nhất 篇thiên 問vấn 師sư 曰viết 念niệm 得đắc 不bất 錯thác 麼ma 師sư 曰viết 不bất 錯thác 上thượng 復phục 言ngôn 晉tấn 朝triêu 無vô 文văn 字tự 唯duy 陶đào 潛tiềm 歸quy 去khứ 來lai 辭từ 獨độc 佳giai 亦diệc 為vi 師sư 誦tụng 之chi 又hựu 誦tụng 離ly 騷# 至chí 中trung 間gian 覺giác 齟# 齬# 乃nãi 曰viết 久cửu 不bất 經kinh 理lý 竟cánh 忘vong 前tiền 失thất 後hậu 矣hĩ 復phục 言ngôn 明minh 臣thần 文văn 章chương 事sự 業nghiệp 不bất 減giảm 唐đường 宋tống 朕trẫm 極cực 喜hỷ 王vương 守thủ 仁nhân 瘞ế 旅lữ 文văn 洎kịp 申thân 時thời 行hành 袪# 倦quyện 文văn 老lão 和hòa 尚thượng 曾tằng 看khán 過quá 麼ma 師sư 答đáp 未vị 曾tằng 。 上thượng 命mạng 侍thị 臣thần 取thủ 來lai 與dữ 師sư 共cộng 讀đọc 時thời 日nhật 已dĩ 入nhập 酉dậu 矣hĩ 師sư 曰viết 道đạo 忞# 老lão 眼nhãn 昏hôn 華hoa 跟cân 隨tùy 我ngã 。 皇hoàng 不bất 上thượng 。 上thượng 乃nãi 同đồng 師sư 立lập 簷diêm 前tiền 讀đọc 竟cánh 復phục 入nhập 就tựu 坐tọa 少thiểu 頃khoảnh 。 上thượng 忽hốt 作tác 惡ác 就tựu 外ngoại 歐âu 吐thổ 還hoàn 語ngữ 師sư 曰viết 朕trẫm 邇nhĩ 來lai 脾tì 氣khí 不bất 佳giai 適thích 行hành 者giả 然nhiên 燭chúc 觸xúc 硫# 黃hoàng 氣khí 故cố 歐âu 耳nhĩ 師sư 斥xích 行hành 者giả 。 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 不bất 要yếu 責trách 他tha 他tha 那na 裏lý 知tri 得đắc 朕trẫm 脾tì 胃vị 有hữu 病bệnh 也dã 師sư 曰viết 。 聖thánh 躬cung 太thái 勞lao 乞khất 回hồi 宮cung 安an 息tức 上thượng 曰viết 適thích 纔tài 老lão 和hòa 尚thượng 話thoại 尤vưu 未vị 了liễu 師sư 為vi 敘tự 訖ngật 。 上thượng 乃nãi 回hồi 宮cung 。
上thượng 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 宮cung 中trung 有hữu 明minh 朝triêu 成thành 祖tổ 所sở 集tập 之chi 書thư 名danh 曰viết 永vĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 典điển 者giả 以dĩ 一nhất 殿điện 貯trữ 藏tạng 無vô 慮lự 數số 百bách 萬vạn 卷quyển 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 可khả 曾tằng 看khán 過quá 麼ma 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 曾tằng 聊liêu 展triển 一nhất 二nhị 冊sách 若nhược 欲dục 看khán 過quá 恐khủng 皓hạo 首thủ 窮cùng 年niên 莫mạc 竟cánh 其kỳ 籍tịch 也dã 師sư 曰viết 年niên 代đại 深thâm 遠viễn 繙# 閱duyệt 為vi 難nan 得đắc 不bất 傷thương 於ư 蠹đố 魚ngư 。 上thượng 曰viết 收thu 藏tạng 謹cẩn 固cố 卷quyển 帙# 如như 新tân 師sư 曰viết 此thử 書thư 如như 何hà 彙vị 集tập 。 上thượng 曰viết 依y 沈trầm 約ước 平bình 上thượng 去khứ 入nhập 之chi 韻vận 以dĩ 為vi 編biên 次thứ 如như 上thượng 平bình 一nhất 東đông 即tức 一nhất 東đông 字tự 便tiện 有hữu 五ngũ 十thập 來lai 卷quyển 師sư 曰viết 其kỳ 中trung 所sở 載tái 何hà 事sự 。 上thượng 曰viết 天thiên 文văn 地địa 理lý 。 山sơn 川xuyên 人nhân 物vật 凡phàm 有hữu 涉thiệp 於ư 東đông 字tự 者giả 靡mĩ 不bất 畢tất 載tái 師sư 曰viết 常thường 言ngôn 祕bí 閣các 奇kỳ 書thư 多đa 有hữu 人nhân 間gian 目mục 未vị 經kinh 見kiến 者giả 道đạo 忞# 今kim 日nhật 親thân 聆linh 。 皇hoàng 上thượng 天thiên 語ngữ 真chân 聞văn 所sở 未vị 聞văn 矣hĩ 。
上thượng 一nhất 日nhật 謂vị 師sư 曰viết 少thiểu 林lâm 堂đường 頭đầu 涵# 宇vũ 也dã 集tập 有hữu 五ngũ 燈đăng 續tục 略lược 將tương 那na 付phó 帕# 子tử 底để 盡tận 收thu 入nhập 祖tổ 師sư 圖đồ 西tây 山sơn 者giả 裏lý 有hữu 箇cá 達đạt 如như 亦diệc 是thị 少thiểu 林lâm 付phó 帕# 僧Tăng 也dã 在tại 五ngũ 燈đăng 續tục 略lược 上thượng 若nhược 達đạt 如như 上thượng 得đắc 傳truyền 燈đăng 朕trẫm 也dã 上thượng 得đắc 師sư 曰viết 到đáo 是thị 。 皇hoàng 上thượng 上thượng 得đắc 達đạt 如như 上thượng 不bất 得đắc 此thử 僧Tăng 嘗thường 親thân 近cận 先tiên 師sư 在tại 道đạo 忞# 會hội 下hạ 亦diệc 住trụ 過quá 彼bỉ 時thời 不bất 善thiện 用dụng 心tâm 曾tằng 著trước 境cảnh 魔ma 了liễu 一nhất 年niên 然nhiên 五ngũ 燈đăng 續tục 略lược 聞văn 得đắc 。 皇hoàng 上thượng 許hứa 他tha 入nhập 藏tạng 是thị 否phủ/bĩ 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 那na 時thời 知tri 得đắc 僧Tăng 家gia 甚thậm 麼ma 長trường 短đoản 後hậu 閱duyệt 楞lăng 嚴nghiêm 始thỉ 知tri 有hữu 佛Phật 。 法pháp 道Đạo 理lý 知tri 有hữu 宗tông 門môn 下hạ 事sự 及cập 老lão 和hòa 尚thượng 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。 輩bối 則tắc 皆giai 憨# 璞# 之chi 力lực 故cố 憨# 璞# 大đại 有hữu 功công 于vu 法Pháp 門môn 者giả 也dã 。 上thượng 又hựu 曰viết 聞văn 得đắc 報báo 恩ân 和hòa 尚thượng 十thập 九cửu 歲tuế 便tiện 悟ngộ 道đạo 得đắc 恁nhẫm 少thiếu 年niên 極cực 是thị 難nan 得đắc 師sư 曰viết 少thiếu 年niên 悟ngộ 道đạo 古cổ 來lai 亦diệc 有hữu 如như 佛Phật 日nhật 禪thiền 師sư 見kiến 夾giáp 山sơn 時thời 年niên 方phương 十thập 三tam 機cơ 辯biện 縱tung 橫hoành 早tảo 已dĩ 徹triệt 悟ngộ 但đãn 如như 玉ngọc 兄huynh 廿# 三tam 五ngũ 歲tuế 便tiện 出xuất 世thế 為vi 人nhân 乃nãi 奇kỳ 特đặc 耳nhĩ 。 上thượng 曰viết 慈từ 壽thọ 玄huyền 水thủy 亦diệc 少thiếu 年niên 出xuất 世thế [卄/卬]# 溪khê 進tiến 曰viết 南nam 方phương 如như 玄huyền 水thủy 後hậu 生sanh 付phó 法pháp 者giả 甚thậm 多đa 師sư 曰viết 後hậu 生sanh 付phó 法pháp 不bất 道đạo 全toàn 無vô 如như 玄huyền 水thủy 敢cảm 在tại 。 皇hoàng 上thượng 面diện 前tiền 敲# 鐘chung 擂# 鼓cổ 陞thăng 座tòa 說thuyết 法Pháp 也dã 是thị 難nan 得đắc 。 上thượng 曰viết 果quả 亦diệc 奇kỳ 特đặc 聞văn 他tha 為vi 老lão 和hòa 尚thượng 修tu 笑tiếu 祖tổ 塔tháp 不bất 知tri 怎chẩm 樣# 葺# 理lý 師sư 曰viết 四tứ 圍vi 築trúc 了liễu 百bách 來lai 丈trượng 石thạch 牆tường 。 上thượng 曰viết 裏lý 面diện 須tu 做tố 些# 房phòng 子tử 好hiếu 著trước 人nhân 看khán 守thủ 師sư 曰viết 他tha 意ý 亦diệc 欲dục 起khởi 五ngũ 間gian 塔tháp 院viện 尚thượng 未vị 動động 工công 。 上thượng 曰viết 笑tiếu 嵒# 和hòa 尚thượng 塔tháp 在tại 那na 一nhất 方phương 師sư 曰viết 出xuất 西tây 直trực 門môn 過quá 了liễu 高cao 浪lãng 橋kiều 北bắc 行hành 一nhất 二nhị 里lý 踞cứ 昌xương 平bình 大đại 路lộ 上thượng 。 上thượng 曰viết 此thử 地địa 朕trẫm 常thường 來lai 往vãng 不bất 知tri 有hữu 笑tiếu 祖tổ 塔tháp 師sư 曰viết 荒hoang 冢# 纍# 纍# 。 皇hoàng 上thượng 何hà 由do 得đắc 知tri 。 上thượng 曰viết 者giả 番phiên 有hữu 便tiện 朕trẫm 當đương 親thân 詣nghệ 塔tháp 前tiền 瞻chiêm 禮lễ 一nhất 回hồi 。
上thượng 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 朕trẫm 再tái 與dữ 人nhân 同đồng 睡thụy 不bất 得đắc 凡phàm 臨lâm 睡thụy 時thời 一nhất 切thiết 諸chư 人nhân 。 俱câu 命mạng 他tha 出xuất 去khứ 了liễu 方phương 睡thụy 得đắc 著trước 若nhược 聞văn 有hữu 一nhất 些# 氣khí 息tức 則tắc 通thông 夕tịch 為vi 之chi 不bất 寐mị 矣hĩ 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 夙túc 世thế 為vi 僧Tăng 蓋cái 習tập 氣khí 不bất 忘vong 耳nhĩ 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 想tưởng 前tiền 身thân 的đích 確xác 是thị 僧Tăng 今kim 每mỗi 常thường 到đáo 寺tự 見kiến 僧Tăng 家gia 明minh 窗song 淨tịnh 几kỉ 輒triếp 低đê 回hồi 不bất 能năng 去khứ 又hựu 言ngôn 財tài 寶bảo 妻thê 孥# 人nhân 生sanh 最tối 貪tham 戀luyến 擺bãi 撲phác 不bất 下hạ 底để 朕trẫm 于vu 財tài 寶bảo 固cố 然nhiên 不bất 在tại 意ý 中trung 即tức 妻thê 孥# 覺giác 亦diệc 風phong 雲vân 聚tụ 散tán 沒một 甚thậm 關quan 情tình 若nhược 非phi 皇hoàng 太thái 后hậu 一nhất 人nhân 罣quái 念niệm 便tiện 可khả 隨tùy 老lão 和hòa 尚thượng 出xuất 家gia 去khứ 師sư 曰viết 剃thế 髮phát 染nhiễm 衣y 。 乃nãi 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 羊dương 鹿lộc 等đẳng 機cơ 。 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 要yếu 且thả 不bất 然nhiên 或hoặc 示thị 作tác 天thiên 王vương 人nhân 王vương 神thần 王vương 及cập 諸chư 宰tể 輔phụ 保bảo 持trì 國quốc 土độ 。 護hộ 衛vệ 生sanh 民dân 不bất 猒# 拖tha 泥nê 帶đái 水thủy 行hành 諸chư 大đại 悲bi 大đại 願nguyện 。 之chi 行hành 如như 祇kỳ 圖đồ 清thanh 淨tịnh 無vô 為vi 。 自tự 私tư 自tự 利lợi 任nhậm 他tha 塵trần 劫kiếp 修tu 行hành 也dã 到đáo 不bất 得đắc 諸chư 佛Phật 。 田điền 地địa 即tức 今kim 。 皇hoàng 上thượng 不bất 現hiện 帝đế 王vương 身thân 則tắc 此thử 番phiên 召triệu 請thỉnh 耆kỳ 年niên 光quang 揚dương 法pháp 化hóa 誰thùy 行hành 此thử 事sự 故cố 出xuất 家gia 修tu 行hành 願nguyện 我ngã 。 皇hoàng 萬vạn 勿vật 萌manh 此thử 念niệm 頭đầu 。 上thượng 以dĩ 為vi 然nhiên 。
上thượng 一nhất 日nhật 問vấn 師sư 叢tùng 林lâm 日nhật 逐trục 如như 何hà 行hành 持trì 師sư 為vi 陳trần 說thuyết 一nhất 遍biến 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 觀quán 老lão 和hòa 尚thượng 上thượng 堂đường 與dữ 報báo 恩ân 和hòa 尚thượng 不bất 同đồng 何hà 也dã 師sư 曰viết 道đạo 忞# 舉cử 行hành 出xuất 自tự 清thanh 規quy 玉ngọc 兄huynh 尤vưu 仍nhưng 時thời 套sáo 蓋cái 一nhất 向hướng 沿duyên 習tập 教giáo 家gia 故cố 耳nhĩ 。 上thượng 曰viết 何hà 謂vị 清thanh 規quy 師sư 曰viết 佛Phật 法Pháp 初sơ 入nhập 東đông 土thổ/độ 一nhất 切thiết 僧Tăng 家gia 依y 律luật 而nhi 住trụ 祇kỳ 分phần/phân 上thượng 座tòa 大đại 眾chúng 就tựu 如như 今kim 時thời 粥chúc 飯phạn 叢tùng 林lâm 相tương 似tự 無vô 有hữu 堂đường 頭đầu 統thống 攝nhiếp 其kỳ 間gian 至chí 大đại 覺giác 懷hoài 海hải 禪thiền 師sư 刱# 建kiến 百bách 丈trượng 叢tùng 林lâm 乃nãi 準chuẩn 律luật 儀nghi 參tham 王vương 制chế 倣# 朝triều 廷đình 官quan 府phủ 之chi 儀nghi 以dĩ 立lập 方phương 丈trượng 主chủ 法pháp 之chi 人nhân 分phần/phân 知tri 事sự 頭đầu 首thủ 為vi 東đông 西tây 兩lưỡng 序tự 并tinh 諸chư 內nội 外ngoại 雜tạp 職chức 于vu 是thị 坐tọa 立lập 有hữu 序tự 動động 靜tĩnh 有hữu 規quy 勒lặc 而nhi 成thành 書thư 總tổng 祝chúc 釐li 報báo 本bổn 等đẳng 事sự 分phân 為vi 九cửu 章chương 累lũy/lụy/luy 朝triêu 奉phụng 敕sắc 刊# 行hành 所sở 謂vị 百bách 丈trượng 清thanh 規quy 也dã 。 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 帶đái 得đắc 有hữu 此thử 書thư 麼ma 師sư 曰viết 帶đái 有hữu 此thử 書thư 。 上thượng 曰viết 可khả 將tương 來lai 與dữ 朕trẫm 待đãi 回hồi 宮cung 細tế 閱duyệt 亦diệc 知tri 得đắc 叢tùng 林lâm 規quy 矩củ 也dã 師sư 乃nãi 呈trình 上thượng 。
上thượng 律luật 身thân 極cực 節tiết 儉kiệm 凡phàm 諸chư 服phục 御ngự 概khái 從tùng 樸phác 素tố 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 曰viết 朕trẫm 衣y 裳thường 非phi 左tả 右hữu 請thỉnh 澣# 則tắc 終chung 歲tuế 不bất 更cánh 舉cử 秋thu 羅la 中trung 衣y 示thị 師sư 曰viết 今kim 日nhật 齋trai 戒giới 祭tế 祀tự 乃nãi 易dị 此thử 耳nhĩ 然nhiên 褻tiết 服phục 尤vưu 然nhiên 紵# 葛cát 數số 經kinh 澣# 濯trạc 者giả 復phục 指chỉ 青thanh 袍bào 與dữ 履lý 曰viết 出xuất 見kiến 群quần 臣thần 不bất 好hảo/hiếu 意ý 思tư 服phục 此thử 妝trang 箇cá 體thể 面diện 若nhược 在tại 宮cung 則tắc 布bố 鞋hài 布bố 襪vạt 即tức 此thử 靴ngoa 亦diệc 不bất 穿xuyên 也dã 又hựu 舉cử 腰yêu 間gian 黃hoàng 條điều 曰viết 此thử 帶đái 亦diệc 繫hệ 了liễu 五ngũ 年niên 師sư 為vi 熟thục 視thị 覺giác 已dĩ 破phá 損tổn 乃nãi 歎thán 曰viết 我ngã 。 皇hoàng 惜tích 福phước 雖tuy 大đại 禹vũ 何hà 加gia 焉yên 。
上thượng 一nhất 日nhật 為vi 師sư 敘tự 述thuật 滿mãn 州châu 風phong 土thổ/độ 地địa 方phương 雖tuy 小tiểu 而nhi 山sơn 高cao 壤nhưỡng 沃ốc 可khả 以dĩ 樹thụ 藝nghệ 五ngũ 穀cốc 即tức 果quả 實thật 亦diệc 佳giai 所sở 乏phạp 者giả 布bố 帛bạch 耳nhĩ 至chí 于vu 人nhân 參tham 貂# 鼠thử 則tắc 南nam 方phương 又hựu 少thiểu 矣hĩ 為vi 言ngôn 參tham 苗miêu 在tại 土thổ/độ 固cố 大đại 小tiểu 不bất 偷thâu 必tất 高cao 出xuất 群quần 卉hủy 之chi 上thượng 故cố 掘quật 參tham 者giả 得đắc 以dĩ 覘# 取thủ 然nhiên 亦diệc 在tại 人nhân 財tài 喜hỷ 有hữu 當đương 面diện 錯thác 過quá 而nhi 後hậu 來lai 反phản 見kiến 者giả 凡phàm 入nhập 山sơn 須tu 裏lý 糧lương 結kết 伴bạn 以dĩ 往vãng 或hoặc 半bán 月nguyệt 十thập 日nhật 始thỉ 回hồi 間gian 有hữu 傷thương 于vu 虎hổ 狼lang 斃# 于vu 高cao 嵒# 深thâm 澗giản 亦diệc 艱gian 虞ngu 事sự 也dã 往vãng 時thời 有hữu 采thải 參tham 誤ngộ 踐tiễn 熊hùng 庭đình 者giả 夜dạ 昏hôn 不bất 能năng 出xuất 矣hĩ 熊hùng 乃nãi 采thải 果quả 飼tự 之chi 天thiên 明minh 得đắc 隊đội 反phản 引dẫn 眾chúng 射xạ 殺sát 其kỳ 熊hùng 後hậu 來lai 其kỳ 人nhân 卒thốt 生sanh 惡ác 疾tật 而nhi 死tử 又hựu 言ngôn 西tây 韃# 子tử 則tắc 逐trục 水thủy 艸thảo 而nhi 居cư 五ngũ 穀cốc 不bất 生sanh 唯duy 食thực 禽cầm 獸thú 肉nhục 故cố 其kỳ 人nhân 腥tinh 臊tao 不bất 可khả 聞văn 與dữ 朕trẫm 東đông 方phương 大đại 不bất 同đồng 也dã 復phục 問vấn 師sư 聞văn 南nam 方phương 虎hổ 豹báo 極cực 小tiểu 即tức 大đại 者giả 僅cận 類loại 黃hoàng 牛ngưu 耳nhĩ 然nhiên 朕trẫm 北bắc 方phương 豺sài 狼lang 俱câu 大đại 若nhược 虎hổ 則tắc 過quá 如như 壯tráng 馬mã 此thử 復phục 何hà 故cố 師sư 曰viết 亦diệc 風phong 土thổ/độ 使sử 然nhiên 也dã 。
上thượng 一nhất 日nhật 攜huề 王vương 學học 士sĩ 至chí 方phương 丈trượng 坐tọa 次thứ 師sư 奏tấu 曰viết 先tiên 師sư 語ngữ 錄lục 。 皇hoàng 上thượng 許hứa 為vi 入nhập 藏tạng 莫mạc 要yếu 箇cá 本bổn 麼ma 。 上thượng 曰viết 要yếu 箇cá 本bổn 朕trẫm 方phương 可khả 批# 部bộ 施thi 行hành 老lão 和hòa 尚thượng 可khả 有hữu 本bổn 麼ma 師sư 曰viết 有hữu 。 上thượng 曰viết 將tương 出xuất 來lai 師sư 遂toại 陳trần 上thượng 。 上thượng 細tế 覽lãm 一nhất 過quá 仍nhưng 入nhập 套sáo 中trung 執chấp 持trì 在tại 手thủ 。 停đình 刻khắc 適thích 近cận 侍thị 奉phụng 茶trà 至chí 。 上thượng 乃nãi 遞đệ 與dữ 曰viết 好hảo/hiếu 生sanh 收thu 著trước 三tam 日nhật 後hậu 。 上thượng 復phục 至chí 師sư 奏tấu 曰viết 昨tạc 日nhật 禮lễ 部bộ 有hữu 官quan 來lai 說thuyết 先tiên 師sư 語ngữ 錄lục 。 皇hoàng 上thượng 已dĩ 俞# 允duẫn 入nhập 藏tạng 矣hĩ 敬kính 謝tạ 。 天thiên 恩ân 。 上thượng 曰viết 此thử 亦diệc 小tiểu 事sự 師sư 復phục 奏tấu 曰viết 今kim 此thử 間gian 北bắc 藏tạng 。 皇hoàng 上thượng 未vị 經kinh 修tu 理lý 江giang 寧ninh 有hữu 南nam 藏tạng 乞khất 。 皇hoàng 上thượng 命mạng 禮lễ 部bộ 可khả 移di 咨tư 江giang 寧ninh 先tiên 入nhập 流lưu 通thông 。 上thượng 曰viết 南nam 藏tạng 收thu 藏tạng 何hà 處xứ 甚thậm 麼ma 官quan 員# 職chức 掌chưởng 師sư 曰viết 版# 藏tạng 大đại 報báo 恩ân 寺tự 明minh 朝triêu 管quản 屬thuộc 禮lễ 部bộ 我ngã 朝triêu 不bất 設thiết 此thử 官quan 或hoặc 責trách 在tại 僧Tăng 司ty 也dã 。
上thượng 命mạng 侍thị 臣thần 著trước 北bắc 京kinh 僧Tăng 錄lục 司ty 移di 咨tư 江giang 寧ninh 去khứ 。 上thượng 復phục 謂vị 師sư 曰viết 先tiên 和hòa 尚thượng 語ngữ 錄lục 還hoàn 有hữu 麼ma 師sư 曰viết 有hữu 。 上thượng 曰viết 可khả 存tồn 一nhất 部bộ 在tại 文văn 書thư 館quán 俟sĩ 他tha 日nhật 修tu 北bắc 藏tạng 時thời 可khả 刊# 行hành 師sư 復phục 進tiến 呈trình 。
上thượng 一nhất 日nhật 早tảo 朝triêu 傳truyền 旨chỉ 可khả 將tương 景cảnh 山sơn 新tân 鑄chú 滲# 金kim 大đại 佛Phật 抬# 至chí 萬vạn 善thiện 殿điện 與dữ 老lão 和hòa 尚thượng 隨tùy 喜hỷ 巳tị 牌bài 舁dư 到đáo 師sư 瞻chiêm 禮lễ 竟cánh 。 駕giá 隨tùy 至chí 問vấn 師sư 適thích 來lai 佛Phật 相tương/tướng 何hà 如như 師sư 曰viết 真chân 所sở 謂vị 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 也dã 道đạo 忞# 此thử 生sanh 固cố 然nhiên 未vị 見kiến 恐khủng 古cổ 亦diệc 罕# 有hữu 蓋cái 從tùng 上thượng 帝đế 王vương 莊trang 嚴nghiêm 象tượng 設thiết 何hà 代đại 無vô 之chi 不bất 過quá 捐quyên 發phát 帑# 金kim 命mạng 臣thần 工công 監giám 造tạo 而nhi 已dĩ 爭tranh 似tự 。 皇hoàng 上thượng 親thân 為vi 指chỉ 授thọ 所sở 以dĩ 精tinh 妙diệu 無vô 比tỉ 。 上thượng 曰viết 此thử 象tượng 經kinh 朕trẫm 相tương/tướng 度độ 不bất 知tri 幾kỷ 回hồi 已dĩ 剝bác 蠟lạp 將tương 就tựu 爐lô 矣hĩ 朕trẫm 忽hốt 下hạ 階giai 回hồi 看khán 覺giác 頂đảnh 相tướng 不bất 正chánh 重trọng/trùng 命mạng 更cánh 改cải 故cố 三tam 載tái 始thỉ 落lạc 成thành 也dã 師sư 問vấn 滲# 金kim 之chi 法pháp 上thượng 曰viết 先tiên 用dụng 皁# 礬phàn 水thủy 銀ngân 塗đồ 象tượng 後hậu 上thượng 金kim 箔# 以dĩ 火hỏa 煆# 之chi 金kim 著trước 礬phàn 汞# 即tức 滲# 入nhập 銅đồng 內nội 然nhiên 必tất 三tam 五ngũ 回hồi 上thượng 金kim 方phương 得đắc 通thông 透thấu 無vô 瑕hà 師sư 曰viết 將tương 來lai 此thử 象tượng 安an 奉phụng 何hà 處xứ 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 在tại 南nam 苑uyển 刱# 有hữu 新tân 寺tự 老lão 和hòa 尚thượng 想tưởng 未vị 知tri 道đạo 師sư 曰viết 忞# 亦diệc 微vi 聞văn 。 皇hoàng 上thượng 為vi 皇hoàng 太thái 后hậu 祝chúc 釐li 聖thánh 躬cung 故cố 建kiến 茲tư 寺tự 。 上thượng 曰viết 要yếu 老lão 和hòa 尚thượng 隨tùy 喜hỷ 意ý 下hạ 如như 何hà 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 建kiến 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 賜tứ 忞# 瞻chiêm 禮lễ 誠thành 為vi 萬vạn 幸hạnh 不bất 知tri 何hà 日nhật 可khả 去khứ 。 上thượng 曰viết 俟sĩ 朕trẫm 打đả 疊điệp 停đình 妥# 然nhiên 後hậu 來lai 請thỉnh 過quá 數sổ 日nhật 。 上thượng 復phục 至chí 語ngữ 師sư 曰viết 南nam 苑uyển 有hữu 玄huyền 靈linh 宮cung 亦diệc 朕trẫm 刱# 建kiến 左tả 右hữu 碑bi 文văn 係hệ 閣các 臣thần 金kim 之chi 俊# 與dữ 劉lưu 正chánh 宗tông 所sở 撰soạn 今kim 新tân 寺tự 碑bi 要yếu 老lão 和hòa 尚thượng 撰soạn 文văn 不bất 命mạng 臣thần 工công 也dã 師sư 曰viết 道đạo 忞# 山sơn 林lâm 野dã 逸dật 那na 裏lý 曉hiểu 作tác 朝triều 廷đình 文văn 字tự 以dĩ 。 皇hoàng 上thượng 高cao 深thâm 使sử 忞# 揆quỹ 度độ 得đắc 無vô 井tỉnh 窺khuy 天thiên 蠡lễ 酌chước 海hải 哉tai 。 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 不bất 要yếu 如như 此thử 謙khiêm 虛hư 待đãi 請thỉnh 隨tùy 喜hỷ 了liễu 便tiện 可khả 屬thuộc 筆bút 師sư 曰viết 明minh 日nhật 可khả 去khứ 麼ma 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 今kim 日nhật 齋trai 戒giới 明minh 日nhật 祭tế 祀tự 夜dạ 來lai 示thị 牲# 五ngũ 更cánh 行hành 禮lễ 則tắc 通thông 夕tịch 不bất 寐mị 矣hĩ 回hồi 宮cung 得đắc 寢tẩm 息tức 半bán 日nhật 午ngọ 後hậu 方phương 出xuất 南nam 苑uyển 至chí 明minh 日nhật 著trước 人nhân 來lai 請thỉnh 也dã 時thời 上thượng 已dĩ 命mạng 御ngự 膳thiện 御ngự 茶trà 兩lưỡng 衙# 門môn 官quan 就tựu 玄huyền 靈linh 宮cung 供cung 辦biện 以dĩ 待đãi 至chí 次thứ 晚vãn 。 上thượng 差sai 包bao 裏lý 三tam 大đại 臣thần 就tựu 萬vạn 善thiện 殿điện 迎nghênh 師sư 四tứ 鼓cổ 發phát 足túc 平bình 明minh 抵để 玄huyền 靈linh 宮cung 包bao 裏lý 臣thần 馳trì 奏tấu 。 上thượng 問vấn 齋trai 可khả 辦biện 得đắc 齊tề 備bị 未vị 奏tấu 云vân 已dĩ 備bị 。 上thượng 曰viết 俟sĩ 老lão 和hòa 尚thượng 齋trai 畢tất 引dẫn 至chí 新tân 寺tự 前tiền 後hậu 隨tùy 喜hỷ 了liễu 請thỉnh 老lão 和hòa 尚thượng 回hồi 萬vạn 善thiện 殿điện 是thị 日nhật 也dã 山sơn 殽# 海hải 錯thác 無vô 物vật 不bất 備bị 兩lưỡng 衙# 門môn 遵tuân 旨chỉ 于vu 。 上thượng 行hành 宮cung 正chánh 席tịch 坐tọa 師sư 餘dư 諸chư 門môn 弟đệ 子tử 則tắc 偏thiên 殿điện 安an 排bài 齋trai 畢tất 包bao 裏lý 臣thần 如như 命mạng 導đạo 從tùng 奉phụng 師sư 還hoàn 宮cung 越việt 三tam 日nhật 。 上thượng 至chí 師sư 曰viết 昨tạc 承thừa 。 皇hoàng 上thượng 威uy 光quang 得đắc 隨tùy 喜hỷ 新tân 寺tự 已dĩ 儼nghiễm 升thăng 忉Đao 利Lợi 天Thiên 宮Cung 。 又hựu 祇kỳ 受thọ 盛thịnh 燕yên 顧cố 何hà 福phước 消tiêu 之chi 。 上thượng 曰viết 齋trai 不bất 麤thô 率suất 麼ma 師sư 曰viết 魚ngư 麗lệ 所sở 謂vị 多đa 而nhi 嘉gia 旨chỉ 而nhi 偕giai 有hữu 而nhi 時thời 固cố 贊tán 歎thán 莫mạc 能năng 及cập 也dã 第đệ 奉phụng 旨chỉ 撰soạn 文văn 媿quý 不bất 雅nhã 馴# 尚thượng 祈kỳ 聖thánh 裁tài 鑒giám 定định 毋vô 俾tỉ 辱nhục 國quốc 乃nãi 出xuất 以dĩ 進tiến 。 上thượng 為vi 展triển 閱duyệt 一nhất 過quá 命mạng 侍thị 臣thần 收thu 入nhập 宮cung 內nội 次thứ 日nhật 。 上thượng 復phục 攜huề 王vương 學học 士sĩ 至chí 方phương 丈trượng 謂vị 師sư 曰viết 朕trẫm 昨tạc 回hồi 宮cung 細tế 看khán 老lão 和hòa 尚thượng 者giả 篇thiên 文văn 字tự 極cực 得đắc 大đại 體thể 風phong 雅nhã 典điển 則tắc 。 不bất 待đãi 言ngôn 矣hĩ 師sư 曰viết 勉miễn 遵tuân 慈từ 命mạng 如như 蚊văn 負phụ 山sơn 幸hạnh 不bất 罪tội 責trách 乃nãi 蒙mông 。 皇hoàng 上thượng 褒bao 嘉gia 過quá 甚thậm 也dã 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 固cố 不bất 通thông 文văn 字tự 曾tằng 與dữ 王vương 熙hi 看khán 過quá 試thí 問vấn 他tha 何hà 如như 王vương 學học 士sĩ 曰viết 此thử 千thiên 秋thu 不bất 朽hủ 之chi 文văn 也dã 師sư 曰viết 忞# 實thật 慚tàm 媿quý 。 上thượng 又hựu 曰viết 即tức 書thư 丹đan 篆# 額ngạch 還hoàn 要yếu 借tá 重trọng/trùng 老lão 和hòa 尚thượng 師sư 曰viết 朝triêu 堂đường 濟tế 濟tế 不bất 乏phạp 虞ngu 歐âu 褚# 柳liễu 之chi 賓tân 乃nãi 命mạng 順thuận 朱chu 如như 忞# 者giả 為vi 之chi 一nhất 發phát 使sử 馬mã 牽khiên 犁lê 矣hĩ 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 極cực 喜hỷ 老lão 和hòa 尚thượng 書thư 法pháp 字tự 畫họa 圜viên 勁# 筆bút 筆bút 中trung 鋒phong 不bất 落lạc 書thư 家gia 時thời 套sáo 師sư 曰viết 如như 。 皇hoàng 上thượng 不bất 容dung 固cố 辭từ 乞khất 敕sắc 賜tứ 寺tự 額ngạch 得đắc 以dĩ 綴chuế 文văn 從tùng 事sự 上thượng 制chế 名danh 德đức 壽thọ 命mạng 文văn 書thư 館quán 畫họa 格cách 授thọ 師sư 師sư 為vi 擘phách 窠khòa 書thư 上thượng 。 上thượng 乃nãi 敕sắc 良lương 工công 劉lưu 光quang 陽dương 摹# 勒lặc 上thượng 石thạch 焉yên 。
上thượng 一nhất 日nhật 謂vị 師sư 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 苦khổ 欲dục 還hoàn 山sơn 朕trẫm 亦diệc 不bất 敢cảm 強cường/cưỡng 留lưu 違vi 老lão 和hòa 尚thượng 意ý 俟sĩ 三tam 二nhị 年niên 萬vạn 姓tánh 瘡sang 痍di 稍sảo 起khởi 朕trẫm 思tư 江giang 南nam 一nhất 行hành 當đương 親thân 入nhập 天thiên 童đồng 看khán 老lão 和hòa 尚thượng 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 再tái 不bất 要yếu 動động 此thử 念niệm 頭đầu 忞# 見kiến 兩lưỡng 院viện 巡tuần 方phương 便tiện 拿# 船thuyền 起khởi 夫phu 下hạ 程# 酒tửu 水thủy 百bách 般bát 支chi 應ưng 里lý 鄙bỉ 遞đệ 年niên 好hảo/hiếu 不bất 苦khổ 殺sát 況huống 復phục 。 聖thánh 駕giá 親thân 臨lâm 者giả 沿duyên 途đồ 百bá 姓tánh 算toán 來lai 都đô 是thị 死tử 數số 。 上thượng 搖dao 手thủ 曰viết 朕trẫm 自tự 然nhiên 有hữu 箇cá 道Đạo 理lý 決quyết 不bất 遺di 累lũy/lụy/luy 地địa 方phương 過quá 數sổ 日nhật 。 上thượng 復phục 為vi 言ngôn 師sư 曰viết 如như 。 聖thánh 駕giá 必tất 欲dục 巡tuần 幸hạnh 江giang 南nam 乞khất 預dự 先tiên 傳truyền 。 旨chỉ 諭dụ 忞# 好hảo/hiếu 在tại 江giang 上thượng 迎nghênh 。 駕giá 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 動động 身thân 時thời 必tất 先tiên 著trước 人nhân 說thuyết 與dữ 老lão 和hòa 尚thượng 知tri 道đạo 。
上thượng 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 老lão 和hòa 尚thượng 許hứa 朕trẫm 三tam 十thập 歲tuế 來lai 為vi 祝chúc 壽thọ 庶thứ 或hoặc 可khả 待đãi 報báo 恩ân 和hòa 尚thượng 來lai 祝chúc 四tứ 十thập 朕trẫm 決quyết 候hậu 他tha 不bất 得đắc 矣hĩ 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 當đương 萬vạn 有hữu 千thiên 歲tuế 覆phú 幬# 生sanh 民dân 何hà 出xuất 此thử 言ngôn 。 上thượng 彈đàn 頰giáp 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 相tương/tướng 朕trẫm 面diện 孔khổng 略lược 好hảo/hiếu 看khán 揣đoàn 懷hoài 曰viết 此thử 骨cốt 已dĩ 瘦sấu 如như 柴sài 似tự 此thử 病bệnh 軀khu 如như 何hà 挨ai 得đắc 長trường 久cửu 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 勞lao 心tâm 太thái 甚thậm 幸hạnh 撥bát 置trí 諸chư 緣duyên 以dĩ 早tảo 睡thụy 安an 神thần 為vi 妙diệu 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 若nhược 早tảo 睡thụy 則tắc 終chung 宵tiêu 反phản 側trắc 愈dũ 覺giác 不bất 安an 必tất 譙# 樓lâu 四tứ 鼓cổ 倦quyện 極cực 而nhi 眠miên 始thỉ 得đắc 安an 枕chẩm 耳nhĩ 師sư 曰viết 。 皇hoàng 上thượng 心tâm 血huyết 不bất 足túc 可khả 服phục 參tham 附phụ 諸chư 藥dược 餌nhị 麼ma 。 上thượng 曰viết 早tảo 晚vãn 常thường 服phục 天thiên 王vương 補bổ 心tâm 丸hoàn 師sư 曰viết 補bổ 心tâm 丸hoàn 有hữu 地địa 黃hoàng 當đương 歸quy 恐khủng 與dữ 。 皇hoàng 上thượng 脾tì 氣khí 不bất 對đối 。 上thượng 曰viết 少thiểu 時thời 喜hỷ 喫khiết 水thủy 精tinh 蒲bồ 桃đào 致trí 傷thương 脾tì 胃vị 年niên 來lai 讀đọc 書thư 耗hao 氣khí 復phục 有hữu 歐âu 血huyết 之chi 病bệnh 坐tọa 此thử 正chánh 難nan 調điều 攝nhiếp 耳nhĩ 師sư 曰viết 乞khất 。 皇hoàng 上thượng 早tảo 為vi 珍trân 嗇# 天thiên 下hạ 臣thần 民dân 幸hạnh 甚thậm 上thượng 曰viết 謹cẩn 依y 老lão 和hòa 尚thượng 慈từ 念niệm 。
上thượng 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 朕trẫm 于vu 宮cung 中trung 造tạo 有hữu 關quan 夫phu 子tử 勒lặc 馬mã 聽thính 風phong 之chi 相tướng 身thân 披phi 黃hoàng 金kim 鎧khải 甲giáp 純thuần 用dụng 五ngũ 色sắc 寶bảo 石thạch 填điền 廁trắc 其kỳ 間gian 所sở 侍thị 關quan 平bình 周chu 倉thương 亦diệc 如như 之chi 今kim 送tống 老lão 和hòa 尚thượng 還hoàn 山sơn 留lưu 作tác 天thiên 童đồng 護hộ 法Pháp 師sư 曰viết 忞# 被bị 殊thù 恩ân 又hựu 光quang 泉tuyền 石thạch 天thiên 童đồng 香hương 火hỏa 從tùng 此thử 萬vạn 年niên 不bất 燼tẫn 矣hĩ 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 已dĩ 命mạng 人nhân 抬# 至chí 老lão 和hòa 尚thượng 可khả 出xuất 共cộng 觀quán 時thời 相tương/tướng 皆giai 有hữu 黃hoàng 幔màn 遮già 塵trần 。 上thượng 為vi 揭yết 示thị 則tắc 周chu 倉thương 面diện 朝triêu 裏lý 壁bích 。 上thượng 呼hô 近cận 侍thị 李# 國quốc 柱trụ 可khả 與dữ 朕trẫm 抬# 正chánh 此thử 相tướng 師sư 前tiền 代đại 。 上thượng 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 恐khủng 難nạn 著trước 力lực 時thời 師sư 行hành 者giả 玄huyền 猷# 近cận 前tiền 。 上thượng 復phục 揮huy 去khứ 乃nãi 躬cung 自tự 移di 正chánh 焉yên 因nhân 問vấn 行hành 者giả 甚thậm 處xứ 人nhân 者giả 曰viết 玄huyền 猷# 承thừa 天thiên 府phủ 人nhân 。 上thượng 曰viết 朕trẫm 本bổn 朝triêu 已dĩ 改cải 承thừa 天thiên 為vi 安an 陸lục 州châu 了liễu 者giả 曰viết 玄huyền 猷# 躡niếp 屩cược 四tứ 方phương 久cửu 已dĩ 不bất 聞văn 故cố 鄉hương 消tiêu 耗hao 。 上thượng 曰viết 也dã 是thị 真chân 話thoại 。
上thượng 一nhất 日nhật 語ngữ 師sư 天thiên 岸ngạn 隨tùy 老lão 和hòa 尚thượng 出xuất 京kinh 還hoàn 青thanh 州châu 可khả 分phân 付phó 他tha 不bất 要yếu 更canh 赴phó 別biệt 請thỉnh 當đương 常thường 住trụ 山sơn 東đông 教giáo 化hóa 北bắc 方phương 蓋cái 過quá 了liễu 黃hoàng 河hà 直trực 抵để 京kinh 師sư 無vô 有hữu 禪thiền 門môn 主chủ 導đạo 四tứ 眾chúng 極cực 可khả 悲bi 閔mẫn 得đắc 久cửu 久cửu 闡xiển 揚dương 一nhất 番phiên 便tiện 都đô 各các 知tri 有hữu 此thử 事sự 師sư 曰viết 謹cẩn 遵tuân 。 慈từ 命mạng 。
上thượng 復phục 語ngứ 師sư 老lão 和hòa 尚thượng 還hoàn 山sơn 朕trẫm 要yếu 留lưu 門môn 下hạ 弟đệ 子tử 兩lưỡng 位vị 在tại 此thử 早tảo 晚vãn 說thuyết 話thoại 如như 見kiến 老lão 和hòa 尚thượng 一nhất 般ban 師sư 曰viết 道đạo 忞# 諸chư 弟đệ 子tử 都đô 是thị 箇cá 愚ngu 戇# 底để 人nhân 恐khủng 有hữu 不bất 到đáo 處xứ 得đắc 罪tội 。 皇hoàng 上thượng 反phản 成thành 道Đạo 忞# 過quá 咎cữu 。 上thượng 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 一nhất 旦đán 還hoàn 山sơn 教giáo 朕trẫm 如như 何hà 忍nhẫn 得đắc 朕trẫm 亦diệc 不bất 留lưu 他tha 在tại 宮cung 供cúng 養dường 本bổn 意ý 要yếu 幾kỷ 位vị 有hữu 道Đạo 眼nhãn 底để 闡xiển 化hóa 京kinh 師sư 。 上thượng 乃nãi 自tự 定định 旅lữ 菴am 山sơn 曉hiểu 二nhị 人nhân 命mạng 擇trạch 前tiền 門môn 善thiện 果quả 隆long 安an 二nhị 大đại 剎sát 俾tỉ 住trụ 持trì 開khai 法pháp 焉yên 。
上thượng 擇trạch 五ngũ 月nguyệt 望vọng 旦đán 差sai 包bao 裏lý 臣thần 劉lưu 之chi 武võ 送tống 師sư 還hoàn 山sơn 。 上thượng 自tự 淩# 晨thần 躬cung 候hậu 登đăng 程# 時thời 師sư 早tảo 餐xan 未vị 畢tất 已dĩ 傳truyền 。 聖thánh 駕giá 將tương 出xuất 矣hĩ 師sư 趨xu 立lập 門môn 左tả 。 上thượng 單đơn 騎kỵ 卒thốt 至chí 見kiến 師sư 下hạ 馬mã 師sư 前tiền 慰úy 上thượng 曰viết 道đạo 忞# 還hoàn 山sơn 願nguyện 。 皇hoàng 上thượng 定định 慮lự 凝ngưng 神thần 保bảo 佑hữu 聖thánh 躬cung 又hựu 月nguyệt 皙# 二nhị 子tử 在tại 京kinh 恐khủng 有hữu 不bất 到đáo 乞khất 。 皇hoàng 上thượng 慈từ 悲bi 教giáo 育dục 。 上thượng 曰viết 都đô 知tri 道đạo 了liễu 老lão 和hòa 尚thượng 不bất 須tu 罣quái 念niệm 師sư 曰viết 即tức 請thỉnh 。 皇hoàng 上thượng 還hoàn 宮cung 。 上thượng 曰viết 請thỉnh 老lão 和hòa 尚thượng 上thượng 馬mã 師sư 率suất 諸chư 弟đệ 子tử 就tựu 道đạo 上thượng 騎kỵ 忽hốt 出xuất 師sư 右hữu 諸chư 人nhân 見kiến 。 駕giá 來lai 俱câu 欲dục 下hạ 馬mã 。 上thượng 止chỉ 曰viết 你nễ 們môn 騎kỵ 馬mã 不bất 慣quán 下hạ 了liễu 難nạn/nan 上thượng 不bất 要yếu 回hồi 互hỗ 罷bãi 。 上thượng 與dữ 師sư 並tịnh 駕giá 行hành 將tương 及cập 一nhất 望vọng 師sư 再tái 三tam 請thỉnh 。 上thượng 還hoàn 宮cung 。 上thượng 始thỉ 回hồi 韁# 少thiểu 間gian 師sư 已dĩ 抵để 北bắc 苑uyển 門môn 矣hĩ 。 上thượng 騎kỵ 復phục 至chí 促xúc 師sư 馬mã 首thủ 曰viết 老lão 和hòa 尚thượng 還hoàn 山sơn 可khả 著trước 人nhân 看khán 朕trẫm 朕trẫm 常thường 著trước 人nhân 看khán 老lão 和hòa 尚thượng 不bất 要yếu 疏sớ/sơ 間gian 了liễu 師sư 曰viết 恭cung 奉phụng 慈từ 命mạng 。 上thượng 乃nãi 與dữ 師sư 握ác 手thủ 而nhi 別biệt 。
弘Hoằng 覺Giác 忞# 禪Thiền 師Sư 北Bắc 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 四tứ