釋Thích 觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 經Kinh 記Ký
唐Đường 法Pháp 聰Thông 撰Soạn
夫phu 樂nhạo/nhạc/lạc 國quốc 之chi 業nghiệp 者giả 。 眾chúng 聖thánh 所sở 讚tán 。 群quần 賢hiền 所sở 宗tông 。 以dĩ 故cố 文Văn 殊Thù 彌Di 勒Lặc 願nguyện 生sanh 。 天thiên 親thân 龍long 樹thụ 誓thệ 往vãng 。 賢hiền 聖thánh 尚thượng 然nhiên 。 況huống 顓# 蒙mông 乎hồ 。 當đương 劉lưu 宋tống 之chi 際tế 。 畺cương 良lương 耶da 舍xá 三tam 藏tạng 。 再tái 譯dịch 斯tư 經Kinh 。 而nhi 后hậu 諸chư 家gia 彬# 彬# 然nhiên 駕giá 說thuyết 矣hĩ 。 惟duy 我ngã 。 終chung 南nam 大đại 師sư 。 儼nghiễm 然nhiên 楷# 成thành 古cổ 今kim 。 為vi 一nhất 家gia 學học 固cố 毋vô 論luận 。 其kỳ 它# 金kim 口khẩu 而nhi 木mộc 舌thiệt 者giả 。 孰thục 與dữ 智trí 者giả 禪thiền 師sư 哉tai 。 其kỳ 說thuyết 曰viết 。 此thử 經Kinh 心tâm 觀quán 為vi 宗tông 。 實thật 相tướng 為vi 體thể 。 四tứ 明minh 曰viết 。 託thác 境cảnh 觀quán 佛Phật 。 佛Phật 相tương/tướng 乃nãi 彰chương 。 全toàn 心tâm 是thị 佛Phật 。 全toàn 佛Phật 是thị 心tâm 。 終chung 日nhật 觀quán 心tâm 。 終chung 日nhật 觀quán 佛Phật 。 是thị 言ngôn 也dã 善thiện 則tắc 善thiện 矣hĩ 。 雖tuy 然nhiên 如như 棄khí 適thích 時thời 之chi 巧xảo 。 我ngã 弗phất 取thủ 也dã 。 間gian 者giả 人nhân 或hoặc 稱xưng 即tức 心tâm 念niệm 佛Phật 何hà 用dụng 它# 佛Phật 為vi 繄# 為vi 之chi 難nạn/nan 言ngôn 之chi 得đắc 無vô 訒nhẫn 乎hồ 。 夫phu 挾hiệp 泰thái 山sơn 以dĩ 超siêu 北bắc 海hải 之chi 類loại 耳nhĩ 。 又hựu 人nhân 或hoặc 謂vị 弘hoằng 願nguyện 稱xưng 名danh 也dã 者giả 。 權quyền 假giả 方phương 便tiện 焉yên 耳nhĩ 。 不bất 足túc 賴lại 也dã 。 甚thậm 哉tai 其kỳ 說thuyết 也dã 。 暴bạo 戾lệ 恣tứ 睢# 。 謗báng 讟# 聖thánh 言ngôn 。 以dĩ 是thị 為vi 非phi 。 以dĩ 非phi 為vi 是thị 。 逞sính 其kỳ 詭quỷ 辭từ 。 黜truất 嫚# 眾chúng 兆triệu 。 是thị 可khả 忍nhẫn 也dã 孰thục 不bất 可khả 忍nhẫn 也dã 。 唐đường 法pháp 聰thông 師sư 。 肇triệu 造tạo 天thiên 台thai 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 記ký 。 其kỳ 文văn 簡giản 而nhi 理lý 明minh 。 其kỳ 辭từ 約ước 而nhi 事sự 備bị 。 而nhi 間gian 襲tập 我ngã 。 終chung 南nam 之chi 說thuyết 矣hĩ 。 最tối 後hậu 寶bảo 雲vân 四tứ 明minh 相tướng 繼kế 蔚úy 如như 也dã 。 而nhi 聰thông 師sư 之chi 記ký 。 # 已dĩ 湮nhân 滅diệt 殊thù 方phương 。 以dĩ 故cố 使sử 寶bảo 雲vân 四tứ 明minh 不bất 知tri 天thiên 地địa 。 間gian 有hữu 斯tư 文văn 在tại 。 昔tích 者giả 寺tự 門môn 珍trân 公công 。 乘thừa 桴phù 浮phù 海hải 。 得đắc 斯tư 記ký 開khai 元nguyên 寺tự 以dĩ 歸quy 。 猶do 且thả 藏tạng 之chi 名danh 山sơn 。 紬# 之chi 石thạch 室thất 。 寥liêu 寥liêu 乎hồ 不phủ 。 出xuất 于vu 人nhân 間gian 。 葢# 亦diệc 久cửu 矣hĩ 。 予# 探thám 金kim 簡giản 於ư 名danh 山sơn 。 獲hoạch 此thử 石thạch 室thất 之chi 書thư 。 今kim 茲tư 乙ất 卯mão 。 乃nãi 將tương 上thượng 梓# 。 以dĩ 示thị 大đại 方phương 。 夫phu 斯tư 記ký 也dã 。 不bất 惟duy 壎# 箎# 智trí 者giả 之chi 說thuyết 。 亦diệc 將tương 使sử 游du 我ngã 終chung 南nam 山sơn 之chi 者giả 生sanh 之chi 羽vũ 翼dực 乎hồ 。 是thị 以dĩ 良lương 忠trung 師sư 。 嘗thường 記ký 四tứ 帖# 疏sớ/sơ 。 [遄-而+王]# [遄-而+王]# 以dĩ 斯tư 記ký 而nhi 釋thích 彼bỉ 疏sớ/sơ 。 然nhiên 則tắc 今kim 為vi 終chung 南nam 之chi 學học 者giả 。 胡hồ 可khả 棄khí 乎hồ 。 胡hồ 可khả 棄khí 乎hồ 。 伏phục 冀ký 辨biện 析tích 難nan 易dị 。 觝để 排bài 詭quỷ 辭từ 。 俾tỉ 夫phu 控khống 侗# 顓# 蒙mông 。 斁# 此thử 棘cức 林lâm 。 游du 彼bỉ 瓊# 樹thụ 。 豈khởi 不bất 厚hậu 幸hạnh 哉tai 。 於ư 是thị 乎hồ 序tự 。
享hưởng 保bảo 二nhị 十thập 龍long 集tập 乙ất 卯mão 十thập 一nhất 月nguyệt
武võ 陽dương 緣duyên 山sơn 南nam 溪khê 沙Sa 門Môn 白bạch 蘋# 雅nhã 山sơn 撰soạn
釋Thích 觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 經Kinh 記Ký
沙Sa 門Môn 。 法pháp 聰thông 。 撰soạn 。
將tương 釋thích 疏sớ/sơ 文văn 大đại 分phân 為vi 二nhị 初sơ 通thông 明minh 二nhị 土thổ/độ 依y 正chánh 不bất 同đồng 次thứ 從tùng 然nhiên 化hóa 因nhân 事sự 漸tiệm 下hạ 別biệt 解giải 此thử 經Kinh 來lai 意ý 初sơ 為vi 三tam 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 為vi 二nhị 先tiên 明minh 二nhị 土thổ/độ 二nhị 果quả 不bất 同đồng 次thứ 從tùng 誠thành 由do 心tâm 分phần/phân 垢cấu 淨tịnh 下hạ 辯biện 二nhị 土thổ/độ 修tu 因nhân 有hữu 異dị 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 兩lưỡng 句cú 明minh 二nhị 土thổ/độ 依y 報báo 不bất 同đồng 次thứ 胎thai 獄ngục 下hạ 談đàm 二nhị 土thổ/độ 依y 正chánh 二nhị 果quả 各các 異dị 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 句cú 通thông 明minh 二nhị 土thổ/độ 依y 之chi 苦khổ 樂lạc 次thứ 二nhị 句cú 明minh 二nhị 土thổ/độ 地địa 之chi 淨tịnh 穢uế 。
夫phu 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 者giả 夫phu 者giả 發phát 語ngữ 之chi 端đoan 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 者giả 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 彼bỉ 土độ 無vô 三tam 惡ác 趣thú 。 是thị 以dĩ 二nhị 報báo 俱câu 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 也dã 邦bang 者giả 淨tịnh 國quốc 分phần/phân 限hạn 也dã 又hựu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 池trì 流lưu 八bát 水thủy 金kim 剛cang 為vi 砂sa 地địa 涌dũng 七thất 珍trân 琉lưu 璃ly 間gian 雜tạp 寶bảo 樹thụ 行hàng 列liệt 。 禽cầm 風phong 說thuyết 法Pháp 二nhị 報báo 無vô 苦khổ 常thường 聞văn 大Đại 乘Thừa 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 華hoa 開khai 見kiến 佛Phật 依y 正chánh 宣tuyên 說thuyết 咸hàm 讚tán 三Tam 寶Bảo 是thị 為vi 俱câu 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 域vực 者giả 同đồng 居cư 穢uế 土thổ/độ 苦khổ 者giả 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 雜tạp 惡ác 共cộng 居cư 五ngũ 濁trược 八bát 苦khổ 日nhật 夜dạ 交giao 煎tiễn 十thập 惡ác 業nghiệp 成thành 長trường/trưởng 輪luân 靡mĩ 息tức 聖thánh 果Quả 未vị 證chứng 為vi 三tam 惑hoặc 所sở 籠lung 生sanh 死tử 無vô 邊biên 未vị 能năng 出xuất 離ly 忍nhẫn 受thọ 三tam 毒độc 。 故cố 名danh 為vi 苦khổ 。 即tức 有hữu 三tam 苦khổ 八bát 苦khổ 域vực 者giả 娑sa 婆bà 分phần/phân 限hạn 故cố 名danh 為vi 域vực 金kim 寶bảo 者giả 淨tịnh 土độ 所sở 居cư 皆giai 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 泥nê 沙sa 者giả 同đồng 居cư 穢uế 地địa 並tịnh 是thị 砂sa 礫lịch 已dĩ 上thượng 明minh 二nhị 土thổ/độ 依y 果quả 竟cánh 次thứ 二nhị 句cú 明minh 二nhị 土thổ/độ 依y 正chánh 報báo 胎thai 獄ngục 者giả 此thử 土thổ/độ 正chánh 報báo 在tại 胎thai 經kinh 於ư 十thập 月nguyệt 。 受thọ 諸chư 寒hàn 熱nhiệt 身thân 識thức 不bất 樂nhạo 義nghĩa 如như 胎thai 獄ngục 華hoa 池trì 者giả 淨tịnh 土độ 化hóa 生sanh 新tân 舊cựu 二nhị 人nhân 皆giai 處xứ 寶bảo 池trì 修tu 因nhân 值trị 緣duyên 得đắc 生sanh 華hoa 果quả 棘cức 林lâm 者giả 此thử 土thổ/độ 荊kinh 棘cức 惡ác 處xứ 依y 報báo 猶do 如như 棘cức 林lâm 瓊# 樹thụ 者giả 玉ngọc 樹thụ 也dã 淨tịnh 土độ 七thất 重trùng 行hàng 樹thụ 。 皆giai 以dĩ 寶bảo 成thành 。 或hoặc 有hữu 一nhất 樹thụ 黃hoàng 金kim 為vi 根căn 紫tử 金kim 為vi 莖hành 。 白bạch 銀ngân 為vi 枝chi 。 碼mã 碯não 為vi 條điều 珊san 瑚hô 為vi 葉diệp 。 白bạch 玉ngọc 為vi 華hoa 真chân 珠châu 為vi 果quả 等đẳng 七thất 七thất 四tứ 十thập 九cửu 重trọng/trùng 行hàng 樹thụ 皆giai 寶bảo 樹thụ 也dã 此thử 明minh 二nhị 土thổ/độ 二nhị 果quả 竟cánh 次thứ 此thử 下hạ 四tứ 句cú 辨biện 二nhị 土thổ/độ 修tu 因nhân 有hữu 異dị 誠thành 由do 心tâm 分phần/phân 垢cấu 淨tịnh 者giả 誠thành 由do 實thật 也dã 垢cấu 淨tịnh 之chi 故cố 且thả 分phần/phân 二nhị 心tâm 只chỉ 緣duyên 心tâm 淨tịnh 行hạnh 善thiện 則tắc 昇thăng 樂nhạo/nhạc/lạc 國quốc 寶bảo 地địa 寶bảo 池trì 。 瓊# 樹thụ 之chi 玅# 方phương 由do 心tâm 有hữu 垢cấu 行hành 惡ác 則tắc 沉trầm 苦khổ 域vực 泥nê 沙sa 棘cức 林lâm 之chi 麤thô 界giới 次thứ 喻dụ 中trung 二nhị 初sơ 句cú 喻dụ 淨tịnh 土độ 因nhân 果quả 故cố 云vân 形hình 端đoan 則tắc 影ảnh 直trực 次thứ 句cú 喻dụ 此thử 土thổ/độ 因nhân 果quả 由do 心tâm 垢cấu 果quả 苦khổ 故cố 云vân 源nguyên 濁trược 則tắc 流lưu 昏hôn 三tam 故cố 知tri 下hạ 合hợp 中trung 二nhị 初sơ 明minh 依y 報báo 因nhân 果quả 次thứ 願nguyện 見kiến 下hạ 明minh 正chánh 報báo 因nhân 果quả 也dã 文văn 云vân 故cố 知tri 欲dục 生sanh 至chí 淨tịnh 土độ 勸khuyến 此thử 土thổ/độ 人nhân 修tu 彼bỉ 土độ 依y 果quả 即tức 純thuần 淨tịnh 所sở 居cư 次thứ 必tất 修tu 下hạ 勸khuyến 此thử 土thổ/độ 有hữu 緣duyên 修tu 玅# 國quốc 因nhân 果quả 次thứ 二nhị 句cú 明minh 正chánh 報báo 願nguyện 見kiến 世Thế 尊Tôn 。 即tức 見kiến 極cực 樂lạc 果quả 要yếu 行hành 淨tịnh 業nghiệp 即tức 是thị 修tu 因nhân 淨tịnh 業nghiệp 三tam 種chủng 下hạ 文văn 自tự 說thuyết 。
然nhiên 化hóa 因nhân 事sự 下hạ 第đệ 二nhị 別biệt 明minh 此thử 經Kinh 來lai 意ý 中trung 三tam 初sơ 通thông 明minh 經kinh 意ý 次thứ 此thử 經Kinh 心tâm 觀quán 下hạ 別biệt 解giải 題đề 目mục 三tam 分phần/phân 文văn 為vi 三tam 下hạ 依y 文văn 解giải 釋thích 初sơ 文văn 為vi 三tam 初sơ 明minh 三tam 意ý 次thứ 落lạc 日nhật 下hạ 別biệt 廣quảng 正chánh 宗tông 明minh 觀quán 大đại 體thể 統thống 收thu 經kinh 意ý 三tam 可khả 謂vị 微vi 行hành 下hạ 結kết 嘆thán 。
初sơ 文văn 三tam 初sơ 談đàm 序tự 次thứ 大đại 聖thánh 下hạ 說thuyết 正chánh 宗tông 三tam 從tùng 使sử 末mạt 俗tục 有hữu 緣duyên 下hạ 讚tán 流lưu 通thông 初sơ 序tự 謂vị 證chứng 信tín 發phát 起khởi 二nhị 序tự 然nhiên 者giả 是thị 也dã 化hóa 者giả 佛Phật 出xuất 度độ 生sanh 宣tuyên 揚dương 四tứ 辯biện 名danh 之chi 為vi 化hóa 因nhân 者giả 眾chúng 生sanh 有hữu 機cơ 為vi 因nhân 事sự 者giả 諸chư 佛Phật 化hóa 儀nghi 前tiền 三tam 後hậu 一nhất 為vi 事sự 又hựu 通thông 序tự 中trung 六lục 句cú 後hậu 五ngũ 亦diệc 名danh 為vi 事sự 漸tiệm 者giả 以dĩ 法pháp 逗đậu 機cơ 有hữu 漸tiệm 漸tiệm 頓đốn 二nhị 人nhân 修tu 習tập 令linh 證chứng 大đại 小tiểu 似tự 真chân 二nhị 果quả 教giáo 者giả 即tức 能năng 詮thuyên 教giáo 門môn 四tứ 種chủng 不bất 同đồng 即tức 藏tạng 通thông 別biệt 圓viên 也dã 緣duyên 興hưng 下hạ 是thị 發phát 起khởi 序tự 即tức 善thiện 惡ác 二nhị 緣duyên 興hưng 發phát 闍xà 王vương 是thị 惡ác 殺sát 父phụ 害hại 母mẫu 。 造tạo 於ư 二nhị 逆nghịch 故cố 云vân 殺sát 逆nghịch 韋vi 提đề 是thị 善thiện 故cố 興hưng 哀ai 請thỉnh 哀ai 即tức 悲bi 哀ai 義nghĩa 及cập 於ư 王vương 請thỉnh 即tức 普phổ 請thỉnh 身thân 兼kiêm 徒đồ 眾chúng 及cập 來lai 世thế 機cơ 故cố 云vân 哀ai 請thỉnh 次thứ 大đại 聖thánh 下hạ 明minh 正chánh 宗tông 意ý 大đại 聖thánh 者giả 極cực 尊tôn 之chi 號hiệu 自tự 行hành 果quả 滿mãn 窮cùng 源nguyên 盡tận 性tánh 智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 故cố 云vân 大đại 聖thánh 大đại 者giả 包bao 含hàm 為vi 義nghĩa 謂vị 包bao 三tam 五ngũ 七thất 九cửu 故cố 言ngôn 大đại 聖thánh 聖thánh 者giả 正chánh 也dã 三Tam 身Thân 同đồng 證chứng 有hữu 感cảm 必tất 形hình 智trí 同đồng 法Pháp 界Giới 善thiện 惡ác 窮cùng 源nguyên 用dụng 無vô 不bất 極cực 照chiếu 無vô 不bất 遍biến 洞đỗng 覽lãm 無vô 遺di 一nhất 切thiết 皆giai 達đạt 故cố 名danh 為vi 聖thánh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 靡mĩ 所sở 不bất 攝nhiếp 為vi 三tam 輪luân 鑒giám 機cơ 四tứ 辯biện 授thọ 藥dược 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 。 令linh 得đắc 服phục 行hành 。 故cố 名danh 大đại 聖thánh 埀thùy 者giả 俯phủ 影ảnh 下hạ 臨lâm 順thuận 十thập 界giới 機cơ 慈từ 者giả 即tức 三tam 慈từ 法pháp 與dữ 物vật 俱câu 樂nhạo/nhạc/lạc 乘thừa 機cơ 者giả 即tức 身thân 意ý 二nhị 輪luân 鑒giám 機cơ 視thị 通thông 大đại 小tiểu 俱câu 益ích 演diễn 法pháp 即tức 口khẩu 輪luân 說thuyết 於ư 半bán 滿mãn 四tứ 法pháp 曜diệu 者giả 光quang 也dã 照chiếu 明minh 影ảnh 現hiện 玉ngọc 相tương/tướng 者giả 放phóng 白bạch 毫hào 相tướng 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 彩thải 者giả 光quang 金kim 色sắc 相tướng 故cố 也dã 珍trân 臺đài 者giả 為vi 金kim 臺đài 即tức 所sở 表biểu 曰viết 瑞thụy 廣quảng 示thị 珍trân 域vực 者giả 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 故cố 云vân 廣quảng 諸chư 土thổ/độ 皆giai 現hiện 故cố 云vân 示thị 諸chư 國quốc 皆giai 寶bảo 故cố 云vân 珍trân 諸chư 佛Phật 界giới 分phần/phân 故cố 名danh 為vi 域vực 宗tông 歸quy 者giả 韋vi 提đề 希hy 雖tuy 覩đổ 諸chư 土thổ/độ 皆giai 有hữu 光quang 明minh 。 而nhi 機cơ 在tại 淨tịnh 國quốc 故cố 云vân 願nguyện 生sanh 彌di 陀đà 佛Phật 所sở 三tam 使sử 末mạt 俗tục 下hạ 讚tán 流lưu 通thông 義nghĩa 末mạt 俗tục 者giả 即tức 像tượng 末mạt 之chi 時thời 有hữu 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 隨tùy 業nghiệp 皆giai 往vãng 即tức 今kim 時thời 得đắc 生sanh 人nhân 也dã 遵tuân 由do 奉phụng 侍thị 斯tư 由do 此thử 也dã 玅# 觀quán 即tức 十thập 六lục 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 起khởi 依y 正chánh 宛uyển 然nhiên 皆giai 空không 假giả 中trung 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 三tam 一nhất 相tương/tướng 即tức 圓viên 融dung 自tự 在tại 而nhi 不bất 一nhất 異dị 故cố 為vi 玅# 觀quán 。
次thứ 為vi 落lạc 日nhật 下hạ 重trọng/trùng 廣quảng 正chánh 宗tông 落lạc 日nhật 在tại 初sơ 觀quán 大đại 水thủy 結kết 氷băng 即tức 水thủy 觀quán 瑠lưu 璃ly 之chi 地địa 當đương 第đệ 三tam 觀quán 義nghĩa 兼kiêm 於ư 水thủy 風phong 吟ngâm 寶bảo 葉diệp 即tức 四tứ 樹thụ 及cập 第đệ 七thất 華hoa 座tòa 觀quán 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 第đệ 六lục 觀quán 波ba 動động 金kim 渠cừ 即tức 第đệ 五ngũ 池trì 觀quán 契khế 短đoản 合hợp 響hưởng 即tức 第đệ 八bát 觀quán 觀quán 肉nhục 髻kế 等đẳng 者giả 即tức 第đệ 十thập 十thập 一nhất 二nhị 菩Bồ 薩Tát 觀quán 念niệm 毫hào 相tướng 等đẳng 者giả 即tức 第đệ 九cửu 真chân 身thân 義nghĩa 兼kiêm 第đệ 八bát 普phổ 雜tạp 三tam 觀quán 及cập 其kỳ 瞑minh 目mục 等đẳng 者giả 即tức 後hậu 三tam 觀quán 三tam 輩bối 九cửu 品phẩm 乘thừa 臺đài 往vãng 生sanh 故cố 云vân 高cao 踊dũng 文văn 成thành 者giả 淨tịnh 土độ 受thọ 生sanh 印ấn 壞hoại 者giả 此thử 方phương 陰ấm 滅diệt 金kim 蓮liên 者giả 三tam 品phẩm 所sở 乘thừa 福phước 報báo 隨tùy 往vãng 而nhi 橫hoạnh/hoành 截tiệt 者giả 截tiệt 三tam 惑hoặc 斷đoạn 而nhi 得đắc 上thượng 中trung 下hạ 生sanh 惑hoặc 謂vị 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 無vô 明minh 三tam 病bệnh 而nhi 長trường/trưởng 驚kinh 者giả 馳trì 義nghĩa 即tức 往vãng 也dã 速tốc 義nghĩa 至chí 和hòa 尚thượng 說thuyết 偈kệ 清thanh 淨tịnh 皎hiệu 潔khiết 。 無vô 塵trần 垢cấu 蓮liên 華hoa 化hóa 生sanh 。 為vi 父phụ 母mẫu 修tu 道Đạo 已dĩ 來lai 經kinh 十thập 劫kiếp 示thị 出xuất 閻Diêm 浮Phù 受thọ 眾chúng 苦khổ 一nhất 生sanh 苦khổ 行hạnh 超siêu 千thiên 劫kiếp 永vĩnh 離ly 娑sa 婆bà 歸quy 淨tịnh 土độ 過quá 此thử 土thổ/độ 五ngũ 八bát 之chi 苦khổ 永vĩnh 離ly 穢uế 境cảnh 一nhất 得đắc 不bất 退thoái 故cố 云vân 長trường/trưởng 驚kinh 。
可khả 謂vị 微vi 行hành 下hạ 三tam 結kết 嘆thán 行hành 者giả 即tức 三tam 種chủng 淨tịnh 業nghiệp 玅# 觀quán 至chí 道đạo 者giả 即tức 十thập 六lục 觀quán 圓viên 融dung 自tự 在tại 即tức 一nhất 而nhi 三tam 故cố 云vân 玅# 也dã 修tu 因nhân 得đắc 果quả 從tùng 來lai 至chí 彼bỉ 故cố 名danh 至chí 道đạo 道đạo 者giả 即tức 能năng 通thông 至chí 所sở 通thông 為vi 義nghĩa 業nghiệp 行hành 雖tuy 多đa 以dĩ 心tâm 觀quán 為vi 要yếu 術thuật 一nhất 念niệm 心tâm 起khởi 淨tịnh 土độ 宛uyển 然nhiên 無vô 作tác 體thể 如như 故cố 言ngôn 微vi 行hành 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 皆giai 空không 假giả 中trung 能năng 所sở 雖tuy 分phần/phân 互hỗ 照chiếu 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 要yếu 在tại 心tâm 源nguyên 即tức 觀quán 功công 也dã 橫hoạnh/hoành 周chu 竪thụ 窮cùng 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 三tam 觀quán 因nhân 圓viên 三tam 德đức 果quả 滿mãn 皆giai 由do 心tâm 要yếu 義nghĩa 成thành 故cố 言ngôn 至chí 道đạo 要yếu 術thuật 。
此thử 經Kinh 心tâm 觀quán 下hạ 第đệ 二nhị 別biệt 解giải 題đề 目mục 文văn 二nhị 初sơ 略lược 次thứ 廣quảng 初sơ 略lược 明minh 宗tông 體thể 次thứ 所sở 言ngôn 下hạ 略lược 釋thích 經kinh 題đề 舉cử 正chánh 報báo 以dĩ 收thu 依y 果quả 者giả 將tương 真chân 身thân 觀quán 收thu 前tiền 八bát 門môn 述thuật 化hóa 主chủ 包bao 徒đồ 眾chúng 即tức 彌di 陀đà 明minh 能năng 化hóa 攝nhiếp 所sở 化hóa 度độ 脫thoát 有hữu 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 總tổng 兼kiêm 諸chư 觀quán 言ngôn 佛Phật 便tiện 周chu 者giả 佛Phật 即tức 能năng 說thuyết 所sở 說thuyết 二nhị 佛Phật 佛Phật 是thị 化hóa 主chủ 即tức 能năng 仁nhân 是thị 所sở 觀quán 彌di 陀đà 當đương 第đệ 九cửu 觀quán 能năng 所sở 合hợp 明minh 即tức 十thập 六lục 觀quán 所sở 居cư 之chi 土thổ/độ 即tức 前tiền 七thất 觀quán 所sở 化hóa 之chi 機cơ 攝nhiếp 後hậu 五ngũ 觀quán 故cố 佛Phật 一nhất 字tự 能năng 所sở 該cai 通thông 皆giai 具cụ 十thập 六lục 並tịnh 是thị 佛Phật 說thuyết 故cố 言ngôn 便tiện 周chu 。
次thứ 廣quảng 解giải 五ngũ 義nghĩa 又hựu 二nhị 先tiên 標tiêu 列liệt 次thứ 依y 文văn 釋thích 此thử 經Kinh 名danh 體thể 等đẳng 者giả 此thử 經Kinh 從tùng 人nhân 為vi 名danh 實thật 相tướng 為vi 體thể 心tâm 觀quán 淨tịnh 土độ 為vi 宗tông 生sanh 善thiện 滅diệt 惡ác 為vi 用dụng 對đối 半bán 明minh 滿mãn 為vi 教giáo 相tương/tướng 。
次thứ 釋thích 五ngũ 義nghĩa 文văn 為vi 五ngũ 先tiên 釋thích 名danh 為vi 二nhị 先tiên 通thông 次thứ 別biệt 文văn 為vi 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 嘆thán 初sơ 為vi 三tam 初sơ 通thông 一nhất 化hóa 次thứ 約ước 一nhất 經kinh 三tam 約ước 一nhất 字tự 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 初sơ 通thông 別biệt 解giải 通thông 則tắc 經kinh 者giả 聲thanh 色sắc 法pháp 為vi 經kinh 別biệt 有hữu 七thất 者giả 謂vị 三tam 單đơn 三tam 雙song 一nhất 具cụ 足túc 為vi 別biệt 若nhược 單đơn 人nhân 如như 提đề 謂vị 長trưởng 者giả 經kinh 須tu 達đạt 拏noa 太thái 子tử 經kinh 單đơn 法pháp 如như 大đại 經kinh 及cập 大đại 般Bát 若Nhã 單đơn 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 經kinh 枯khô 樹thụ 經kinh 樓lâu 炭thán 經kinh 此thử 三tam 單đơn 也dã 或hoặc 復phục 人nhân 法pháp 為vi 名danh 如như 淨tịnh 名danh 經Kinh 法Pháp 譬thí 為vi 名danh 如như 法Pháp 華hoa 經kinh 喻dụ 人nhân 為vi 名danh 如như 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 此thử 三tam 為vi 複phức 或hoặc 具cụ 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 即tức 人nhân 法pháp 譬thí 為vi 名danh 即tức 三tam 也dã 從tùng 一nhất 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 行hành 別biệt 者giả 若nhược 修tu 一nhất 行hành 即tức 一nhất 念niệm 及cập 如Như 來Lai 行hành 若nhược 二nhị 行hành 修tu 色sắc 心tâm 及cập 定định 慧tuệ 三tam 行hành 即tức 三tam 諦đế 三tam 觀quán 四tứ 行hành 即tức 四Tứ 諦Đế 四Tứ 等Đẳng 五ngũ 行hành 修tu 五ngũ 眼nhãn 五ngũ 根căn 六lục 行hành 即tức 六Lục 度Độ 七thất 行hành 即tức 七thất 覺giác 分phần/phân 八bát 行hành 即tức 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 九cửu 行hành 即tức 九cửu 法Pháp 界Giới 及cập 九cửu 種chủng 大đại 禪thiền 十thập 行hành 即tức 十thập 乘thừa 觀quán 法pháp 及cập 十thập 法Pháp 界Giới 四tứ 教giáo 各các 有hữu 四tứ 門môn 。 門môn 門môn 四tứ 悉tất 諸chư 行hành 皆giai 具cụ 故cố 云vân 無vô 量lượng 行hành 諸chư 行hành 雖tuy 多đa 同đồng 歸quy 三Tam 身Thân 四tứ 德đức 即tức 行hành 通thông 四tứ 四tứ 十thập 六lục 門môn 者giả 藏tạng 教giáo 生sanh 滅diệt 四tứ 門môn 通thông 教giáo 無vô 生sanh 別biệt 教giáo 無vô 量lượng 圓viên 教giáo 無vô 作tác 生sanh 滅diệt 四tứ 門môn 者giả 有hữu 空không 亦diệc 有hữu 亦diệc 空không 非phi 有hữu 非phi 空không 。 三tam 教giáo 亦diệc 爾nhĩ 前tiền 兩lưỡng 教giáo 會hội 偏thiên 真chân 理lý 後hậu 兩lưỡng 教giáo 會hội 圓viên 中trung 理lý 有hữu 次thứ 不bất 次thứ 別biệt 圓viên 別biệt 理lý 同đồng 理lý 隨tùy 於ư 門môn 理lý 隨tùy 名danh 異dị 故cố 名danh 別biệt 也dã 此thử 約ước 一nhất 化hóa 者giả 結kết 也dã 即tức 佛Phật 出xuất 世thế 一nhất 期kỳ 通thông 化hóa 五ngũ 味vị 經kinh 華hoa 嚴nghiêm 乳nhũ 味vị 有hữu 別biệt 圓viên 八bát 門môn 阿a 含hàm 酪lạc 味vị 有hữu 藏tạng 教giáo 四tứ 門môn 方Phương 等Đẳng 生sanh 蘇tô 有hữu 四tứ 教giáo 即tức 十thập 六lục 門môn 般Bát 若Nhã 熟thục 蘇tô 有hữu 通thông 別biệt 圓viên 十thập 二nhị 門môn 法pháp 華hoa 醍đề 醐hồ 味vị 唯duy 開khai 顯hiển 圓viên 四tứ 門môn 開khai 前tiền 四tứ 味vị 並tịnh 入nhập 醍đề 醐hồ 智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 理lý 窮cùng 實thật 相tướng 次thứ 約ước 一nhất 經kinh 言ngôn 教giáo 通thông 別biệt 者giả 佛Phật 說thuyết 即tức 教giáo 教giáo 即tức 能năng 詮thuyên 行hành 所sở 行hàng 行hàng 理lý 即tức 所sở 詮thuyên 理lý 教giáo 行hành 三tam 修tu 因nhân 至chí 果quả 惑hoặc 盡tận 智trí 明minh 故cố 須tu 三tam 法pháp 次thứ 佛Phật 即tức 法Pháp 身thân 下hạ 結kết 又hựu 二nhị 初sơ 結kết 嘆thán 次thứ 舉cử 少thiểu 況huống 多đa 初sơ 法Pháp 身thân 對đối 理lý 般Bát 若Nhã 對đối 教giáo 解giải 脫thoát 對đối 行hành 皆giai 由do 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 修tu 教giáo 行hành 理lý 證chứng 果Quả 三Tam 身Thân 融dung 通thông 無vô 二nhị 空không 即tức 般Bát 若Nhã 假giả 即tức 解giải 脫thoát 中trung 即tức 法Pháp 身thân 聞văn 名danh 既ký 爾nhĩ 乃nãi 至chí 盡tận 經kinh 並tịnh 須tu 三tam 觀quán 具cụ 足túc 次thứ 於ư 一nhất 字tự 尚thượng 下hạ 舉cử 少thiểu 況huống 多đa 於ư 一nhất 色sắc 字tự 上thượng 成thành 三tam 觀quán 義nghĩa 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 色sắc 是thị 趣thú 不bất 過quá 色sắc 上thượng 不bất 可khả 得đắc 云vân 何hà 當đương 有hữu 。 趣thú 非phi 趣thú 即tức 成thành 假giả 空không 中trung 三tam 觀quán 具cụ 足túc 。
次thứ 別biệt 釋thích 文văn 為vi 四tứ 先tiên 佛Phật 次thứ 說thuyết 三tam 觀quán 四tứ 無vô 量lượng 壽thọ 。
佛Phật 有hữu 六lục 種chủng 是thị 六lục 即tức 義nghĩa 一nhất 理lý 即tức 佛Phật 大đại 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 。 舍xá 中trung 寶bảo 藏tạng 額ngạch 珠châu 廣quảng 如như 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 經kinh 十thập 喻dụ 者giả 二nhị 文văn 不bất 同đồng 諸chư 文văn 引dẫn 用dụng 或hoặc 云vân 佛Phật 藏tạng 者giả 隨tùy 語ngữ 便tiện 耳nhĩ 文văn 在tại 方Phương 等Đẳng 如Như 來Lai 藏tạng 經Kinh 。 中trung 彼bỉ 經kinh 一nhất 卷quyển 佛Phật 為vì 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 文văn 雖tuy 有hữu 十thập 義nghĩa 但đãn 似tự 九cửu 初sơ 二nhị 文văn 同đồng 一nhất 義nghĩa 故cố 初sơ 文văn 云vân 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 中trung 有hữu 佛Phật 智trí 眼nhãn 有hữu 如Như 來Lai 身thân 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 儼nghiễm 然nhiên 不bất 動động 。 善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 天thiên 眼nhãn 觀quán 未vị 敷phu 華hoa 中trung 有hữu 如Như 來Lai 除trừ 卻khước 萎nuy 華hoa 已dĩ 便tiện 得đắc 顯hiển 現hiện 。 佛Phật 見kiến 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 已dĩ 下hạ 九cửu 譬thí 總tổng 有hữu 九cửu 番phiên 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 頌tụng 各các 四tứ 五ngũ 行hành 今kim 略lược 引dẫn 要yếu 合hợp 前tiền 喻dụ 相tương/tướng 初sơ 云vân 譬thí 如như 萎nuy 變biến 華hoa 其kỳ 華hoa 未vị 開khai 敷phu 天thiên 眼nhãn 者giả 觀quán 見kiến 。 如Như 來Lai 身thân 無vô 染nhiễm 。 二nhị 云vân 譬thí 如như 嚴nghiêm 樹thụ 蜜mật 無vô 量lượng 蜂phong 圍vi 繞nhiễu 。 善thiện 方phương 便tiện 取thủ 者giả 先tiên 除trừ 彼bỉ 群quần 蜂phong 。 三tam 云vân 譬thí 一nhất 切thiết 秔canh 粮# 皮bì # 未vị 除trừ 蕩đãng 貧bần 者giả 猶do 賤tiện 之chi 。 謂vị 為vi 可khả 棄khí 物vật 。 四tứ 云vân 譬thí 金kim 在tại 不bất 淨tịnh 隱ẩn 沒một 莫mạc 能năng 覩đổ 天thiên 眼nhãn 者giả 乃nãi 見kiến 。 即tức 以dĩ 告cáo 眾chúng 人nhân 。 五ngũ 云vân 譬thí 如như 貧bần 人nhân 家gia 。 內nội 有hữu 珍trân 寶bảo 藏tạng 。 主chủ 既ký 不bất 知tri 見kiến 。 寶bảo 復phục 不bất 能năng 言ngôn 六lục 云vân 譬thí 如như 菴am 羅la 果quả 。 內nội 實thật 不bất 毀hủy 壞hoại 。 種chúng 之chi 於ư 大đại 地địa 。 必tất 成thành 大đại 樹thụ 王vương 。 七thất 云vân 譬thí 如như 持trì 金kim 像tượng 行hành 詣nghệ 於ư 他tha 方phương 裹khỏa 以dĩ 弊tệ 穢uế 物vật 。 棄khí 之chi 以dĩ 曠khoáng 野dã 八bát 云vân 譬thí 如như 貧bần 女nữ 人nhân 。 色sắc 貌mạo 甚thậm 醜xú 陋lậu 而nhi 懷hoài 貴quý 相tướng 子tử 。 當đương 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 九cửu 云vân 譬thí 如như 大đại 冶dã 鑄chú 。 無vô 量lượng 真chân 金kim 像tượng 。 愚ngu 者giả 自tự 外ngoại 覩đổ 但đãn 見kiến 燋tiều 黑hắc 土thổ/độ 文văn 中trung 以dĩ 佛Phật 性tánh 合hợp 喻dụ 二nhị 名danh 字tự 即tức 緣duyên 理lý 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 三tam 觀quán 行hành 即tức 修tu 不bất 思tư 議nghị 十thập 法pháp 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。 四tứ 相tương 似tự 即tức 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 十thập 信tín 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 長trường/trưởng 別biệt 三tam 界giới 苦khổ 輪luân 海hải 五ngũ 分phần/phân 證chứng 即tức 謂vị 十thập 住trụ 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 覺giác 四tứ 十thập 一nhất 位vị 六lục 究cứu 竟cánh 即tức 玅# 覺giác 佛Phật 地địa 居cư 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 初sơ 理lý 即tức 文văn 為vi 二nhị 先tiên 明minh 三tam 德đức 次thứ 斯tư 理lý 下hạ 歎thán 體thể 不bất 二nhị 初sơ 文văn 分phần/phân 三tam 德đức 初sơ 引dẫn 四tứ 經kinh 更cánh 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 理lý 即tức 法Pháp 身thân 次thứ 雖tuy 五ngũ 無vô 間gián 下hạ 理lý 即tức 解giải 脫thoát 五ngũ 無vô 間gián 者giả 。 一nhất 受thọ 報báo 無vô 間gian (# 捨xả 身thân 受thọ 報báo )# 二nhị 受thọ 苦khổ 無vô 間gián 。 (# 中trung 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố )# 三tam 時thời 無vô 間gian (# 定định 一nhất 劫kiếp 故cố )# 四tứ 命mạng 無vô 間gian (# 中trung 無vô 絕tuyệt 故cố )# 五ngũ 形hình 無vô 間gian (# 其kỳ 身thân 充sung 滿mãn 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 )# 一nhất 人nhân 多đa 人nhân 。 同đồng 處xứ 其kỳ 中trung 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 皆giai 悉tất 遍biến 滿mãn 。 業nghiệp 不bất 思tư 議nghị 。 也dã 三tam 雖tuy 昏hôn 盲manh 下hạ 理lý 即tức 般Bát 若Nhã 次thứ 斯tư 理lý 灼chước 然nhiên 下hạ 嘆thán 體thể 理lý 常thường 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 有hữu 無vô 高cao 下hạ 自tự 爾nhĩ 本bổn 理lý 覺giác 性tánh 恆hằng 如như 即tức 理lý 佛Phật 義nghĩa 名danh 字tự 即tức 文văn 為vi 二nhị 先tiên 法pháp 次thứ 喻dụ 法pháp 華hoa 云vân 一nhất 百bách 八bát 十thập 劫kiếp 。 初sơ 引dẫn 二nhị 經kinh 多đa 劫kiếp 不bất 聞văn 名danh 字tự 次thứ 若nhược 佛Phật 出xuất 世thế 。 由do 出xuất 能năng 說thuyết 因nhân 說thuyết 得đắc 聞văn 聞văn 教giáo 尋tầm 詮thuyên 修tu 行hành 得đắc 理lý 故cố 云vân 開khai 甘cam 露lộ 門môn 。 門môn 即tức 是thị 教giáo 甘cam 露lộ 是thị 理lý 故cố 須tu 達đạt 聞văn 名danh 身thân 毛mao 皆giai 竪thụ 。 名danh 大đại 經kinh 二nhị 十thập 七thất 云vân 舍Xá 衛Vệ 城Thành 中trung 。 有hữu 一nhất 長trưởng 者giả 。 名danh 須Tu 達Đạt 多Đa 。 為vi 兒nhi 娉phinh 婦phụ 詣nghệ 王Vương 舍Xá 城Thành 。 既ký 達đạt 彼bỉ 城thành 寄ký 止chỉ 長trưởng 者giả 珊san 檀đàn 那na 舍xá 時thời 此thử 長trưởng 者giả 中trung 夜dạ 而nhi 起khởi 告cáo 諸chư 眷quyến 屬thuộc 仁nhân 等đẳng 可khả 起khởi 速tốc 共cộng 莊trang 嚴nghiêm 掃tảo 治trị 宅trạch 舍xá 辨biện 具cụ 餚hào 饍thiện 須tu 達đạt 聞văn 已dĩ 尋tầm 自tự 思tư 惟duy 。 將tương 非phi 欲dục 請thỉnh 摩ma 伽già 王vương 耶da 乃nãi 至chí 不bất 安an 乃nãi 如như 是thị 耶da 。 長trưởng 者giả 答đáp 言ngôn 不phủ 也dã 居cư 士sĩ 我ngã 明minh 日nhật 請thỉnh 佛Phật 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 。 初sơ 聞văn 佛Phật 名danh 身thân 毛mao 皆giai 竪thụ 。 尋tầm 復phục 問vấn 言ngôn 何hà 等đẳng 名danh 佛Phật 長trưởng 者giả 答đáp 言ngôn 汝nhữ 不bất 聞văn 耶da 。 迦Ca 毗Tỳ 羅La 城Thành 。 有hữu 釋Thích 種chủng 子tử 字tự 悉tất 達đạt 多đa 姓tánh 瞿Cù 曇Đàm 氏thị 。 父phụ 名danh 白Bạch 淨Tịnh 。 (# 云vân 云vân )# 乃nãi 至chí 捨xả 之chi 出xuất 家gia 無vô 師sư 自tự 覺giác 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 貪tham 恚khuể 癡si 盡tận 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 有hữu 憂ưu 畏úy 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 心tâm 平bình 等đẳng 。 (# 云vân 云vân )# 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 五ngũ 智trí 三tam 昧muội 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 及cập 三tam 念niệm 處xứ 故cố 號hiệu 為vi 佛Phật 。 (# 云vân 云vân )# 須tu 達đạt 多đa 言ngôn 善thiện 哉tai 大Đại 士Sĩ 。 所sở 言ngôn 佛Phật 者giả 。 功công 德đức 無vô 上thượng 。 今kim 在tại 何hà 處xứ 。 長trưởng 者giả 答đáp 言ngôn 今kim 在tại 此thử 間gian 王vương 舍xá 城thành 迦Ca 蘭Lan 陀Đà 竹Trúc 林Lâm 精Tinh 舍Xá 。 時thời 須tu 達đạt 多đa 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 (# 云vân 云vân )# 乃nãi 至chí 三tam 念niệm 處xứ 作tác 是thị 念niệm 時thời 。 忽hốt 然nhiên 大đại 明minh 。 日nhật 明minh 猛mãnh 盛thịnh 即tức 尋tầm 光quang 出xuất 乃nãi 至chí 來lai 詣nghệ 我ngã 所sở 。 到đáo 已dĩ 頭đầu 面diện 。 敬kính 禮lễ 我ngã 足túc 我ngã 時thời 即tức 為vi 如như 應ứng 說thuyết 法Pháp 。 長trưởng 者giả 聞văn 已dĩ 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 當đương 知tri 聞văn 名danh 身thân 毛mao 皆giai 竪thụ 。 心tâm 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。 接tiếp 足túc 頂đảnh 禮lễ 。 便tiện 見kiến 佛Phật 佛Phật 說thuyết 玅# 法pháp 便tiện 證chứng 聖thánh 果Quả 昏hôn 夜dạ 大đại 朗lãng 喻dụ 闇ám 惑hoặc 心tâm 中trung 於ư 名danh 字tự 不bất 了liễu 如như 昏hôn 夜dạ 因nhân 說thuyết 生sanh 解giải 如như 大đại 朗lãng 即tức 名danh 字tự 佛Phật 也dã 人nhân 解giải 巨cự 關quan 自tự 闢tịch 即tức 名danh 字tự 人nhân 解giải 悟ngộ 觀quán 行hành 佛Phật 文văn 為vi 三tam 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 又hựu 二nhị 初sơ 觀quán 金kim 像tượng 次thứ 心tâm 緣duyên 玄huyền 色sắc 下hạ 託thác 境cảnh 作tác 觀quán 浩hạo 浩hạo 下hạ 喻dụ 周chu 眸mâu 下hạ 合hợp 合hợp 三tam 先tiên 十thập 方phương 次thứ 三tam 世thế 三tam 三Tam 身Thân 三Tam 身Thân 中trung 二nhị 先tiên 果quả 次thứ 因nhân 一nhất 身thân 即tức 法Pháp 身thân 一nhất 智trí 慧tuệ 即tức 報báo 身thân 力lực 無vô 畏úy 即tức 應ưng 身thân 即tức 果quả 三tam 德đức 念niệm 色sắc 身thân 即tức 假giả 觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 身thân 即tức 空không 觀quán 念niệm 實thật 相tướng 身thân 即tức 中trung 觀quán 即tức 因nhân 三tam 觀quán 相tương 似tự 文văn 為vi 三tam 先tiên 觀quán 果quả 因nhân 三Tam 身Thân 次thứ 釋thích 相tương 似tự 比tỉ 類loại 四tứ 事sự 相tướng 顯hiển 三tam 引dẫn 玅# 經kinh 示thị 相tương 生sanh 信tín 初sơ 念niệm 佛Phật 相tướng 好hảo 身thân 觀quán 果quả 應ưng 身thân 得đắc 相tương 似tự 相tương 應ứng 得đắc 因nhân 色sắc 身thân 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 。 身thân 觀quán 果quả 報báo 身thân 念niệm 實thật 相tướng 身thân 觀quán 果quả 法Pháp 身thân 得đắc 因nhân 報báo 法pháp 二nhị 身thân 例lệ 色sắc 身thân 作tác 分phần/phân 證chứng 佛Phật 文văn 為vi 二nhị 先tiên 廣quảng 釋thích 初sơ 住trụ 次thứ 四tứ 十thập 二nhị 位vị 況huống 例lệ 釋thích 成thành 初sơ 文văn 二nhị 初sơ 釋thích 一nhất 界giới 次thứ 九cửu 界giới 先tiên 明minh 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 一nhất 時thời 分phần/phân 得đắc 三Tam 身Thân 破phá 無vô 明minh 證chứng 中trung 理lý 三tam 惑hoặc 轉chuyển 三tam 觀quán 明minh 智trí 德đức 增tăng 法Pháp 身thân 生sanh 故cố 故cố 一nhất 發phát 一nhất 切thiết 發phát 發phát 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 即tức 應ưng 身thân 一Nhất 切Thiết 智Trí 慧Tuệ 。 即tức 報báo 身thân 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 即tức 法Pháp 身thân 不bất 前tiền 不bất 後hậu 。 下hạ 一nhất 心tâm 證chứng 三Tam 身Thân 三tam 智trí 至chí 得đắc 報báo 身thân 得đắc 如Như 來Lai 玅# 色sắc 至chí 一nhất 切thiết 應ưng 身thân 開khai 祕bí 密mật 藏tạng 。 至chí 其kỳ 中trung 即tức 法Pháp 身thân 三Tam 身Thân 分phần/phân 成thành 能năng 起khởi 大đại 用dụng 分phân 身thân 百bách 世thế 界giới 作tác 佛Phật 應ứng 化hóa 物vật 機cơ 作tác 眾chúng 色sắc 像tượng 。 身thân 輪luân 現hiện 通thông 一nhất 音âm 至chí 諸chư 聲thanh 口khẩu 輪luân 說thuyết 法Pháp 不bất 動động 至chí 等đẳng 悅duyệt 意ý 輪luân 鑒giám 機cơ 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 者giả 一nhất 從tùng 兜Đâu 率Suất 天Thiên 下hạ 。 二nhị 託thác 胎thai 三tam 出xuất 生sanh 四tứ 出xuất 家gia 五ngũ 降hàng 魔ma 六lục 成thành 道Đạo 七thất 轉chuyển 法Pháp 輪luân 八bát 入nhập 涅Niết 槃Bàn 況huống 九cửu 法Pháp 界Giới 三tam 輪luân 耶da 者giả 舉cử 少thiểu 況huống 多đa 二nhị 住trụ 千thiên 佛Phật 世thế 界giới 。 應ứng 化hóa 三tam 住trụ 去khứ 乃nãi 至chí 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 覺giác 十thập 信tín 過quá 前tiền 不bất 可khả 量lượng 究cứu 竟cánh 佛Phật 文văn 為vi 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 佛Phật 義nghĩa 次thứ 佛Phật 有hữu 無vô 量lượng 。 德đức 下hạ 指chỉ 廣quảng 初sơ 文văn 三tam 法pháp 喻dụ 合hợp 。
說thuyết 者giả 口khẩu 輪luân 宣tuyên 唱xướng 揚dương 四tứ 辯biện 於ư 舌thiệt 端đoan 流lưu 八bát 音âm 於ư 聽thính 表biểu 故cố 云vân 名danh 說thuyết 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 者giả 或hoặc 說thuyết 修Tu 多Đa 羅La 。 伽Già 陀Đà 及cập 本Bổn 事Sự 。 本Bổn 生Sanh 未Vị 曾Tằng 有Hữu 。 亦diệc 說thuyết 於ư 因Nhân 緣Duyên 。 譬thí 喻dụ 並tịnh 祗chi 夜dạ 優Ưu 婆Bà 提Đề 舍Xá 。 經kinh 方Phương 廣Quảng 授thọ 記ký 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 即tức 大đại 小tiểu 共cộng 十thập 二nhị 部bộ 小tiểu 無vô 大đại 三tam 廣quảng 問vấn 記ký 大đại 無vô 三tam 小tiểu 緣duyên 喻dụ 事sự 即tức 各các 九cửu 部bộ 耳nhĩ 八bát 萬vạn 法Pháp 藏tạng 者giả 故cố 賢Hiền 劫Kiếp 經Kinh 云vân 從tùng 佛Phật 初sơ 發phát 心tâm 乃nãi 至chí 分phần/phân 舍xá 利lợi 凡phàm 三tam 百bách 五ngũ 十thập 法Pháp 門môn 一nhất 一nhất 門môn 各các 六Lục 度Độ 合hợp 二nhị 千thiên 一nhất 百bách 。 度độ 用dụng 是thị 度độ 破phá 四tứ 分phần/phân 煩phiền 惱não 合hợp 成thành 八bát 千thiên 四tứ 百bách 。 約ước 一nhất 度độ 為vi 十Thập 善Thiện 合hợp 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 法Pháp 門môn 若nhược 作tác 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 法Pháp 藏tạng 約ước 苦Khổ 諦Đế 為vi 名danh 若nhược 約ước 集Tập 諦Đế 即tức 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 塵trần 勞lao 門môn 若nhược 約ước 道Đạo 諦Đế 即tức 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 若nhược 約ước 滅Diệt 諦Đế 即tức 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 波Ba 羅La 蜜Mật 門môn 。 六Lục 度Độ 即tức 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 名danh 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 度Độ 無Vô 極Cực 六Lục 度Độ 者giả 有hữu 四tứ 種chủng 謂vị 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 無vô 量lượng 無vô 作tác 四tứ 教giáo 法Pháp 門môn 四tứ 悉tất 者giả 悉tất 之chi 名danh 遍biến 檀đàn 之chi 名danh 施thí 諸chư 佛Phật 用dụng 此thử 四tứ 法pháp 遍biến 施thí 眾chúng 生sanh 故cố 云vân 四tứ 悉tất 檀đàn 也dã 聞văn 者giả 至chí 受thọ 行hành 即tức 世thế 界giới 信tín 戒giới 至chí 開khai 發phát 即tức 為vi 人nhân 貪tham 恚khuể 至chí 氷băng 消tiêu 即tức 對đối 治trị 隔cách 凡phàm 至chí 流lưu 水thủy 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 世thế 界giới 從tùng 果quả 歡hoan 喜hỷ 為vi 名danh 為vi 人nhân 即tức 生sanh 善thiện 為vi 稱xưng 對đối 治trị 滅diệt 惡ác 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 入nhập 理lý 或hoặc 三tam 二nhị 一nhất 者giả 三tam 無vô 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 二nhị 即tức 世thế 界giới 為vi 人nhân 益ích 一nhất 即tức 唯duy 得đắc 世thế 界giới 若nhược 得đắc 相tương 應ứng 是thị 信tín 行hành 人nhân 從tùng 開khai 生sanh 解giải 聽thính 習tập 經kinh 論luận 問vấn 義nghĩa 修tu 行hành 從tùng 因nhân 至chí 果quả 則tắc 樂nhạo/nhạc/lạc 默mặc 然nhiên 即tức 法pháp 行hành 人nhân 端đoan 坐tọa 思tư 惟duy 。 心tâm 融dung 法Pháp 界Giới 隨tùy 心tâm 證chứng 入nhập 得đắc 果quả 不bất 差sai 即tức 惑hoặc 轉chuyển 智trí 明minh 不bất 同đồng 闇ám 證chứng 真chân 實thật 修tu 行hành 不bất 並tịnh 小tiểu 外ngoại 凡phàm 邪tà 所sở 求cầu 為vi 一nhất 緣duyên 說thuyết 者giả 為vi 生sanh 滅diệt 人nhân 說thuyết 生sanh 滅diệt 諸chư 緣duyên 諸chư 法pháp 者giả 即tức 無vô 生sanh 無vô 量lượng 無vô 作tác 通thông 別biệt 圓viên 十thập 二nhị 門môn 門môn 門môn 四tứ 悉tất 益ích 。
釋thích 觀quán 中trung 二nhị 先tiên 標tiêu 列liệt 經kinh 示thị 處xứ 次thứ 今kim 釋thích 意ý 下hạ 結kết 成thành 身thân 智trí 又hựu 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 第đệ 次thứ 釋thích 一nhất 心tâm 初sơ 文văn 三tam 釋thích 空không 成thành 報báo 身thân 次thứ 釋thích 假giả 成thành 應ưng 身thân 三tam 釋thích 中trung 成thành 法Pháp 身thân 知tri 病bệnh 識thức 藥dược 。 者giả 用dụng 四tứ 四tứ 辯biện 觀quán 四tứ 四Tứ 諦Đế 用dụng 法pháp 義nghĩa 三tam 辯biện 觀quán 四tứ 苦khổ 集tập 名danh 知tri 病bệnh 法pháp 義nghĩa 二nhị 辯biện 觀quán 四tứ 道đạo 滅diệt 名danh 識thức 藥dược 辭từ 及cập 樂nhạo 說thuyết 名danh 應ứng 病bệnh 授thọ 藥dược 。 令linh 得đắc 服phục 行hành 。 是thị 為vi 入nhập 假giả 之chi 功công 用dụng 知tri 次thứ 第đệ 法Pháp 門môn 。 用dụng 四tứ 種chủng 法pháp 鑒giám 十thập 法Pháp 界Giới 機cơ 不bất 過quá 不bất 減giảm 機cơ 熟thục 則tắc 度độ 隨tùy 根căn 證chứng 理lý 大đại 小tiểu 俱câu 成thành 界giới 內nội 外ngoại 法pháp 漚âu 和hòa 照chiếu 知tri 先tiên 空không 次thứ 假giả 後hậu 中trung 故cố 名danh 次thứ 第đệ 即tức 別biệt 教giáo 義nghĩa 次thứ 釋thích 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 文văn 為vi 三tam 先tiên 釋thích 次thứ 引dẫn 論luận 證chứng 三tam 結kết 歎thán 初sơ 為vi 三tam 先tiên 示thị 處xứ 及cập 釋thích 義nghĩa 次thứ 類loại 顯hiển 三tam 三tam 觀quán 成thành 身thân 智trí 次thứ 中trung 論luận 下hạ 引dẫn 論luận 證chứng 成thành 三tam 此thử 觀quán 微vi 玅# 下hạ 結kết 嘆thán 圓viên 融dung 自tự 在tại 而nhi 不bất 一nhất 異dị 觀quán 玅# 攝nhiếp 法pháp 相tướng 即tức 結kết 成thành 。
釋thích 無vô 量lượng 壽thọ 中trung 先tiên 正chánh 釋thích 次thứ 結kết 此thử 三Tam 身Thân 下hạ 融dung 會hội 初sơ 文văn 三tam 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 翻phiên 名danh 總tổng 釋thích 次thứ 法Pháp 身thân 下hạ 別biệt 釋thích 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 翻phiên 名danh 次thứ 佛Phật 本bổn 無vô 身thân 下hạ 約ước 二nhị 諦đế 為vi 機cơ 總tổng 釋thích 初sơ 真Chân 諦Đế 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 下hạ 俗tục 諦đế 次thứ 別biệt 釋thích 三Tam 身Thân 為vi 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 初sơ 為vi 三tam 謂vị 法pháp 報báo 應ứng 法Pháp 身thân 為vi 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 此thử 即tức 非phi 身thân 之chi 身thân 下hạ 結kết 示thị 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 釋thích 身thân 壽thọ 次thứ 釋thích 量lượng 次thứ 報báo 身thân 亦diệc 三tam 釋thích 身thân 壽thọ 量lượng 次thứ 釋thích 身thân 又hựu 三tam 初sơ 引dẫn 二nhị 經kinh 示thị 相tương 次thứ 如như 如như 下hạ 境cảnh 智trí 並tịnh 喻dụ 相tương/tướng 成thành 三tam 法Pháp 身thân 非phi 身thân 下hạ 簡giản 異dị 結kết 成thành 法pháp 壽thọ 非phi 壽thọ 下hạ 釋thích 壽thọ 法pháp 量lượng 非phi 量lượng 下hạ 釋thích 量lượng 應ưng 身thân 亦diệc 三tam 謂vị 身thân 壽thọ 量lượng 可khả 知tri 智trí 與dữ 體thể 冥minh 下hạ 次thứ 結kết 三Tam 身Thân 義nghĩa 智trí 即tức 報báo 身thân 體thể 即tức 法Pháp 身thân 能năng 起khởi 大đại 用dụng 即tức 應ưng 身thân 如như 水thủy 銀ngân 下hạ 喻dụ 三Tam 身Thân 功công 德đức 和hòa 法Pháp 身thân 下hạ 合hợp 僧Tăng 祇kỳ 及cập 八bát 十thập 者giả 並tịnh 是thị 迹tích 中trung 壽thọ 命mạng 十thập 九cửu 出xuất 家gia 三tam 十thập 成thành 道Đạo 。 年niên 八bát 十thập 唱xướng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 次thứ 然nhiên 此thử 三Tam 身Thân 下hạ 融dung 會hội 體thể 德đức 。
釋thích 體thể 中trung 二nhị 初sơ 通thông 釋thích 次thứ 別biệt 解giải 初sơ 為vi 三tam 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 又hựu 二nhị 初sơ 明minh 正chánh 體thể 次thứ 具cụ 三tam 德đức 莊trang 嚴nghiêm 次thứ 別biệt 解giải 者giả 為vi 三tam 先tiên 約ước 俗tục 類loại 應ưng 身thân 次thứ 約ước 底để 義nghĩa 正chánh 當đương 法Pháp 身thân 三tam 約ước 達đạt 義nghĩa 當đương 報báo 身thân 。
釋thích 宗tông 文văn 為vi 二nhị 先tiên 明minh 古cổ 德đức 立lập 義nghĩa 不bất 同đồng 次thứ 今kim 言ngôn 下hạ 正chánh 釋thích 為vi 三tam 先tiên 標tiêu 列liệt 次thứ 釋thích 三tam 故cố 以dĩ 修tu 心tâm 下hạ 結kết 標tiêu 又hựu 三tam 初sơ 立lập 宗tông 體thể 義nghĩa 次thứ 明minh 心tâm 觀quán 為vi 宗tông 三tam 四tứ 種chủng 下hạ 略lược 列liệt 土thổ/độ 名danh 以dĩ 心tâm 觀quán 淨tịnh 即tức 因nhân 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 即tức 果quả 由do 淨tịnh 心tâm 修tu 十thập 六lục 觀quán 得đắc 生sanh 彼bỉ 土độ 。 故cố 以dĩ 為vi 宗tông 各các 有hữu 淨tịnh 穢uế 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 略lược 次thứ 娑sa 婆bà 惡ác 下hạ 廣quảng 釋thích 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 者giả 十thập 法Pháp 界Giới 共cộng 住trú 六lục 道đạo 四tứ 聖thánh 即tức 十thập 界giới 故cố 曰viết 同đồng 居cư 四tứ 教giáo 並tịnh 有hữu 生sanh 同đồng 居cư 人nhân 藏tạng 教giáo 從tùng 初sơ 五ngũ 停đình 至chí 羅La 漢Hán 向hướng 人nhân 並tịnh 生sanh 此thử 土thổ/độ 通thông 教giáo 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 六lục 地địa 別biệt 教giáo 從tùng 十thập 信tín 至chí 第đệ 六lục 正chánh 心tâm 住trụ 圓viên 教giáo 從tùng 第đệ 五ngũ 品phẩm 下hạ 至chí 六lục 信tín 已dĩ 上thượng 並tịnh 生sanh 同đồng 居cư 土thổ/độ 同đồng 居cư 穢uế 者giả 此thử 中trung 自tự 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 六lục 道đạo 穢uế 四tứ 聖thánh 淨tịnh 四tứ 聖thánh 自tự 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 證chứng 偏thiên 中trung 理lý 為vi 淨tịnh 無vô 明minh 未vị 除trừ 及cập 分phần/phân 在tại 為vi 穢uế 體thể 柝# 巧xảo 拙chuyết 有hữu 餘dư 淨tịnh 穢uế 者giả 析tích 拙chuyết 藏tạng 教giáo 心tâm 修tu 體thể 巧xảo 通thông 教giáo 體thể 色sắc 明minh 空không 心tâm 修tu 並tịnh 得đắc 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 皆giai 破phá 見kiến 思tư 為vi 淨tịnh 未vị 斷đoạn 無vô 明minh 為vi 穢uế 次thứ 第đệ 即tức 別biệt 頓đốn 入nhập 即tức 圓viên 並tịnh 證chứng 理lý 為vi 淨tịnh 無vô 明minh 分phần/phân 在tại 為vi 穢uế 耳nhĩ 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 者giả 藏tạng 教giáo 二nhị 人nhân 即tức 無Vô 學Học 支chi 佛Phật 通thông 教giáo 四tứ 人nhân 從tùng 第đệ 七Thất 地Địa 。 至chí 佛Phật 地địa 別biệt 教giáo 從tùng 十thập 信tín 不bất 退thoái 位vị 乃nãi 至chí 十thập 迴hồi 向hướng 有hữu 三tam 十thập 四tứ 人nhân 圓viên 教giáo 四tứ 人nhân 即tức 七thất 八bát 九cửu 十thập 。 信tín 已dĩ 上thượng 並tịnh 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 四tứ 住trụ 惑hoặc 者giả 三tam 界giới 見kiến 為vi 一nhất 住trụ 欲dục 界giới 思tư 為vi 二nhị 住trụ 色sắc 界giới 思tư 為vi 三tam 往vãng 無vô 色sắc 界giới 思tư 為vi 四tứ 住trụ 若nhược 約ước 界giới 外ngoại 破phá 三tam 界giới 無vô 明minh 盡tận 為vi 五ngũ 住trụ 惑hoặc 云vân 色sắc 愛ái 無vô 色sắc 愛ái 。 等đẳng 前tiền 二nhị 教giáo 斷đoạn 見kiến 思tư 盡tận 證chứng 偏thiên 真chân 理lý 後hậu 二nhị 教giáo 斷đoạn 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 無vô 明minh 惑hoặc 證chứng 圓viên 中trung 理lý 有hữu 次thứ 第đệ 一nhất 心tâm 之chi 異dị 耳nhĩ 實thật 報báo 土thổ/độ 者giả 藏tạng 通thông 無vô 人nhân 別biệt 教giáo 有hữu 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 玅# 覺giác 十thập 二nhị 人nhân 斷đoạn 無vô 明minh 證chứng 中trung 道đạo 圓viên 教giáo 四tứ 十thập 一nhất 位vị 十thập 住trụ 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 斷đoạn 無vô 明minh 證chứng 中trung 道đạo 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 者giả 玅# 覺giác 極cực 地địa 三tam 德đức 究cứu 竟cánh 三Tam 身Thân 圓viên 滿mãn 智trí 斷đoạn 二nhị 德đức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 名danh 涅Niết 槃Bàn 純thuần 淨tịnh 佛Phật 土độ 即tức 上thượng 品phẩm 寂tịch 光quang 唯duy 佛Phật 自tự 住trụ 身thân 土thổ/độ 無vô 二nhị 俱câu 皆giai 四tứ 德đức 若nhược 中trung 下hạ 二nhị 品phẩm 寂tịch 光quang 有hữu 淨tịnh 有hữu 穢uế 證chứng 理lý 智trí 明minh 惑hoặc 盡tận 理lý 窮cùng 智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 三tam 結kết 中trung 修tu 心tâm 玅# 觀quán 者giả 即tức 十thập 六lục 觀quán 依y 正chánh 二nhị 果quả 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 能năng 感cảm 淨tịnh 土độ 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 。 空không 假giả 中trung 三tam 觀quán 故cố 名danh 為vi 玅# 其kỳ 德đức 者giả 斷đoạn 即tức 空không 觀quán 破phá 四tứ 住trụ 惑hoặc 報báo 身thân 成thành 即tức 假giả 觀quán 破phá 塵trần 沙sa 惑hoặc 應ưng 身thân 成thành 即tức 中trung 觀quán 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 法Pháp 身thân 成thành 即tức 三tam 觀quán 成thành 三tam 德đức 因nhân 果quả 滿mãn 三tam 惑hoặc 破phá 三Tam 身Thân 顯hiển 因nhân 名danh 三tam 觀quán 果quả 名danh 三tam 德đức 是thị 則tắc 因nhân 果quả 不bất 二nhị 融dung 通thông 自tự 在tại 即tức 一nhất 而nhi 三tam 即tức 三tam 而nhi 一nhất 非phi 三tam 非phi 一nhất 而nhi 三tam 而nhi 一nhất 玅# 在tại 其kỳ 中trung 頌tụng 曰viết 空không 觀quán 如như 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 假giả 觀quán 相tương/tướng 合hợp 法Pháp 界Giới 邊biên 中trung 觀quán 體thể 等đẳng 理lý 無vô 二nhị 即tức 一nhất 而nhi 三tam 常thường 宛uyển 然nhiên 其kỳ 德đức 如như 是thị 。 故cố 名danh 玅# 觀quán 。
教giáo 相tương/tướng 中trung 為vi 四tứ 初sơ 明minh 部bộ 時thời 次thứ 明minh 翻phiên 譯dịch 三Tam 明Minh 藏tạng 攝nhiếp 四tứ 簡giản 異dị 初sơ 大Đại 乘Thừa 方Phương 等Đẳng 。 教giáo 者giả 即tức 第đệ 三tam 時thời 生sanh 蘇tô 味vị 也dã 對đối 半bán 明minh 滿mãn 是thị 其kỳ 教giáo 相tương/tướng 因nhân 此thử 便tiện 明minh 五ngũ 味vị 教giáo 相tương/tướng 雖tuy 非phi 部bộ 本bổn 意ý 傍bàng 知tri 佛Phật 出xuất 世thế 施thí 開khai 大đại 綱cương 五ngũ 味vị 調điều 機cơ 用dụng 教giáo 增tăng 減giảm 隨tùy 根căn 證chứng 入nhập 冷lãnh 然nhiên 自tự 分phần/phân (# 云vân 云vân )# 故cố 大đại 經Kinh 云vân 譬thí 如như 從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 從tùng 乳nhũ 出xuất 酪lạc 從tùng 酪lạc 出xuất 生sanh 蘇tô 從tùng 生sanh 蘇tô 出xuất 熟thục 蘇tô 從tùng 熟thục 蘇tô 生sanh 醍đề 醐hồ 五ngũ 味vị 喻dụ 也dã 初sơ 云vân 如như 從tùng 佛Phật 出xuất 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 從tùng 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 出xuất 修tu 多đa 羅la 從tùng 修tu 多đa 羅la 出xuất 方Phương 等Đẳng 典điển 從tùng 方Phương 等Đẳng 典điển 出xuất 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 從tùng 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 出xuất 大đại 涅Niết 槃Bàn 五ngũ 時thời 法pháp 合hợp 初sơ 譬thí 從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 即tức 乳nhũ 味vị 對đối 華hoa 嚴nghiêm 頓đốn 教giáo 八bát 教giáo 有hữu 五ngũ 化hóa 儀nghi 有hữu 三tam 謂vị 頓đốn 祕bí 密mật 不bất 定định 化hóa 法pháp 唯duy 二nhị 謂vị 別biệt 圓viên 酪lạc 對đối 修tu 多đa 羅la 第đệ 二nhị 味vị 謂vị 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 漸tiệm 初sơ 化hóa 儀nghi 有hữu 三tam 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 祕bí 密mật 不bất 定định 化hóa 法pháp 唯duy 一nhất 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 生sanh 蘇tô 對đối 方Phương 等Đẳng 當đương 第đệ 三tam 昧muội 漸tiệm 部bộ 中trung 有hữu 七thất 教giáo 化hóa 儀nghi 有hữu 三tam 例lệ 藏tạng 可khả 知tri 化hóa 法pháp 有hữu 四tứ 謂vị 藏tạng 等đẳng 四tứ 教giáo 也dã 熟thục 蘇tô 對đối 般Bát 若Nhã 當đương 第đệ 四tứ 味vị 漸tiệm 部bộ 後hậu 有hữu 六lục 教giáo 化hóa 儀nghi 有hữu 三tam 即tức 漸tiệm 等đẳng 化hóa 法pháp 亦diệc 三tam 謂vị 通thông 別biệt 圓viên 醍đề 醐hồ 對đối 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 第đệ 五ngũ 味vị 也dã 玅# 經kinh 唯duy 有hữu 開khai 權quyền 圓viên 教giáo 獨độc 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 何hà 者giả 為vi 實thật 施thí 權quyền 遍biến 於ư 四tứ 味vị 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 收thu 攝nhiếp 四tứ 味vị 五ngũ 時thời 八bát 教giáo 總tổng 入nhập 醍đề 醐hồ 涅Niết 槃Bàn 扶phù 律luật 明minh 常thường 具cụ 有hữu 四tứ 教giáo 總tổng 知tri 常thường 住trụ 一nhất 期kỳ 化hóa 儀nghi 出xuất 世thế 大đại 事sự 其kỳ 功công 畢tất 矣hĩ 次thứ 大đại 本bổn 二nhị 卷quyển 下hạ 翻phiên 譯dịch 時thời 代đại 翻phiên 譯dịch 者giả 沙Sa 門Môn 畺cương 良lương 耶da 舍xá 此thử 云vân 時thời 稱xưng 西tây 域vực 人nhân 性tánh 剛cang 直trực 寡quả 嗜thị 欲dục 善thiện 通thông 三tam 藏tạng 多đa 所sở 諳am 知tri 尤vưu 功công 禪thiền 思tư 以dĩ 宋tống 文văn 帝đế 永vĩnh 嘉gia 元nguyên 年niên 歲tuế 次thứ 甲giáp 子tử 達đạt 于vu 京kinh 邑ấp 帝đế 深thâm 加gia 賞thưởng 勅sắc 住trụ 鍾chung 山sơn 道đạo 林lâm 精tinh 舍xá 譯dịch 出xuất 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 。 菩Bồ 薩Tát 經kinh 一nhất 卷quyển 譯dịch 觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經kinh 一nhất 卷quyển 沙Sa 門Môn 僧Tăng 含hàm 筆bút 受thọ 三tam 藏tạng 明minh 義nghĩa 下hạ 明minh 義nghĩa 及cập 經kinh 正chánh 意ý 四tứ 題đề 稱xưng 下hạ 簡giản 異dị 。
第đệ 三tam 依y 文văn 解giải 釋thích 為vi 二nhị 初sơ 舉cử 經kinh 分phần/phân 章chương 次thứ 序tự 中trung 文văn 二nhị 下hạ 略lược 釋thích 二nhị 意ý 一nhất 證chứng 信tín 六lục 句cú 下hạ 廣quảng 釋thích 言ngôn 如như 是thị 者giả 所sở 聞văn 之chi 法pháp 體thể 對đối 破phá 外ngoại 道đạo 阿a 漚âu 二nhị 字tự 不bất 如như 不bất 是thị 阿a 之chi 言ngôn 無vô 漚âu 之chi 言ngôn 有hữu 即tức 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 不bất 出xuất 有hữu 無vô 故cố 云vân 如như 是thị 也dã 我ngã 聞văn 者giả 能năng 聞văn 之chi 人nhân 即tức 阿A 難Nan 親thân 承thừa 佛Phật 聞văn 一nhất 時thời 者giả 即tức 聞văn 時thời 和hòa 合hợp 非phi 異dị 時thời 也dã 釋thích 論luận 廣quảng 破phá 等đẳng 者giả 迦ca 毗tỳ 羅la 計kế 一nhất 優ưu 樓lâu 僧Tăng 佉khư 計kế 異dị 一nhất 異dị 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。 但đãn 由do 於ư 時thời 時thời 來lai 眾chúng 生sanh 熟thục 時thời 去khứ 即tức 催thôi 促xúc 時thời 能năng 覺giác 悟ngộ 人nhân 是thị 說thuyết 時thời 為vi 因nhân 廣quảng 破phá 竟cánh 時thời 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 迦ca 羅la 名danh 定định 時thời 示thị 內nội 弟đệ 子tử 時thời 食thực 時thời 著trước 衣y 。 時thời 是thị 也dã 二nhị 三tam 摩ma 耶da 名danh 假giả 時thời 破phá 外ngoại 道đạo 外ngoại 道đạo 計kế 時thời 實thật 有hữu 今kim 破phá 假giả 名danh 而nhi 已dĩ 定định 無vô 實thật 體thể 也dã 王vương 城thành 即tức 通thông 方phương 所sở 耆kỳ 山sơn 別biệt 方phương 所sở 我ngã 聞văn 中trung 三tam 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 簡giản 異dị 立lập 義nghĩa 徵trưng 起khởi 次thứ 隨tùy 俗tục 下hạ 答đáp 住trụ 者giả 經kinh 曰viết 在tại 疏sớ/sơ 中trung 轉chuyển 義nghĩa 釋thích 為vi 二nhị 先tiên 標tiêu 列liệt 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 具cụ 明minh 因nhân 果quả 王vương 城thành 者giả 文văn 有hữu 四tứ 悉tất 初sơ 即tức 世thế 界giới 王vương 有hữu 夫phu 下hạ 即tức 為vi 人nhân 又hựu 先tiên 所sở 住trụ 城thành 下hạ 對đối 治trị 作tác 是thị 念niệm 時thời 。 空không 聲thanh 下hạ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 此thử 五ngũ 山sơn 一nhất 義nghĩa 鞞bệ 婆bà 羅la 跋bạt 怒nộ 此thử 云vân 天thiên 王vương 穴huyệt 薩tát 多đa 般bát 那na 求cầu 訶ha 此thử 云vân 七thất 葉diệp 穴huyệt 因nhân 施thí 世thế 羅la 求cầu 訶ha 此thử 云vân 蛇xà 神thần 山sơn 薩tát 菆# 怒nộ 魂hồn 真chân 迦ca 鉢bát 羅la 此thử 云vân 少thiểu 獨độc 力lực 山sơn 五ngũ 是thị 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 (# 云vân 云vân )# 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 者giả 除trừ 佛Phật 一nhất 人nhân 外ngoại 道đạo 有hữu 六lục 師sư 一nhất 師sư 有hữu 十thập 五ngũ 弟đệ 子tử 合hợp 成thành 九cửu 十thập 六lục 佛Phật 初sơ 曾tằng 事sự 外ngoại 道đạo 為vi 弟đệ 子tử 知tri 其kỳ 非phi 究cứu 竟cánh 先tiên 同đồng 後hậu 異dị 捨xả 而nhi 離ly 之chi 後hậu 證chứng 得đắc 果quả 故cố 云vân 勝thắng 也dã 。
發phát 起khởi 序tự 者giả 為vi 三tam 初sơ 通thông 明minh 往vãng 意ý 不bất 同đồng 次thứ 今kim 經kinh 下hạ 問vấn 答đáp 三tam 依y 文văn 解giải 釋thích 發phát 起khởi 一nhất 經kinh 亦diệc 名danh 別biệt 序tự 亦diệc 名danh 弟đệ 子tử 序tự 亦diệc 名danh 經kinh 前tiền 序tự 證chứng 信tín 序tự 者giả 亦diệc 名danh 通thông 序tự 亦diệc 名danh 經kinh 後hậu 序tự 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 序tự 隨tùy 義nghĩa 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 也dã 釋thích 為vi 四tứ 先tiên 分phần/phân 章chương 次thứ 頻tần 婆bà 下hạ 問vấn 二nhị 意ý 三tam 父phụ 願nguyện 聞văn 法Pháp 下hạ 答đáp 四tứ 乃nãi 釋thích 義nghĩa 初sơ 為vi 四tứ 下hạ 解giải 釋thích 初sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 舉cử 能năng 害hại 人nhân 二nhị 明minh 其kỳ 惡ác 緣duyên 三tam 正chánh 明minh 害hại 父phụ 四tứ 制chế 臣thần 佐tá 初sơ 文văn 可khả 知tri 二nhị 惡ác 緣duyên 者giả 即tức 調Điều 達Đạt 是thị 此thử 人nhân 身thân 雖tuy 出xuất 家gia 。 情tình 存tồn 利lợi 養dưỡng 往vãng 到đáo 佛Phật 所sở 。 求cầu 出xuất 家gia 欲dục 學học 通thông 法pháp 佛Phật 知tri 其kỳ 意ý 。 止chỉ 而nhi 不bất 宣tuyên 阿A 難Nan 親thân 弟đệ 愍mẫn 而nhi 為vi 說thuyết 既ký 得đắc 通thông 已dĩ 惑hoặc 於ư 闍xà 王vương 殺sát 父phụ 害hại 母mẫu 。 自tự 欲dục 殺sát 佛Phật 當đương 為vi 新tân 佛Phật 新tân 王vương 共cộng 治trị 於ư 世thế 闍xà 王vương 敬kính 重trọng 日nhật 日nhật 侍thị 從tùng 五ngũ 百bách 乘thừa 車xa 。 朝triêu 暮mộ 問vấn 訊tấn 并tinh 供cung 五ngũ 百bách 釜phủ 飲ẩm 食thực 父phụ 王vương 聞văn 已dĩ 。 日nhật 日nhật 恆hằng 將tương 七thất 百bách 乘thừa 車xa 朝triêu 暮mộ 問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 。 并tinh 供cung 七thất 百bách 釜phủ 飲ẩm 食thực 達đạt 多đa 聞văn 已dĩ 嫉tật 妬đố 心tâm 生sanh 遂toại 失thất 通thông 法pháp 既ký 失thất 通thông 已dĩ 心tâm 生sanh 慚tàm 愧quý 。 不bất 敢cảm 見kiến 闍xà 世thế 即tức 往vãng 佛Phật 所sở 。 求cầu 乞khất 徒đồ 眾chúng 佛Phật 言ngôn 我ngã 尚thượng 不bất 付phó 屬thuộc 身thân 子tử 目Mục 連Liên 況huống 汝nhữ 癡si 人nhân 調Điều 達Đạt 聞văn 已dĩ 。 心tâm 生sanh 忿phẫn 恚khuể 。 往vãng 闍xà 世thế 所sở 語ngữ 言ngôn 汝nhữ 父phụ 長trường 壽thọ 若nhược 待đãi 父phụ 死tử 不bất 可khả 得đắc 王vương 位vị 汝nhữ 可khả 害hại 父phụ 我ngã 當đương 害hại 佛Phật 當đương 令linh 現hiện 世thế 有hữu 王vương 佛Phật 興hưng 治trị 國quốc 教giáo 化hóa 人nhân 民dân 。 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 得đắc 果quả 豈khởi 不bất 悅duyệt 耶da 報báo 言ngôn 可khả 爾nhĩ 因nhân 行hành 逆nghịch 故cố 云vân 惡ác 緣duyên 收thu 執chấp 父phụ 王vương 。 下hạ 三tam 正chánh 害hại 父phụ 經kinh 文văn 又hựu 三tam 先tiên 標tiêu 王vương 位vị 次thứ 顯hiển 列liệt 名danh 三tam 正chánh 興hưng 害hại 制chế 諸chư 群quần 臣thần 。 下hạ 恐khủng 興hưng 異dị 計kế 故cố 不bất 得đắc 往vãng 。
二nhị 夫phu 人nhân 奉phụng 食thực 極cực 世thế 飢cơ 苦khổ 得đắc 色sắc 身thân 益ích 經kinh 有hữu 四tứ 意ý 一nhất 夫phu 人nhân 奉phụng 食thực 二nhị 王vương 得đắc 食thực 身thân 安an 請thỉnh 佛Phật 三tam 申thân 請thỉnh 弟đệ 子tử 四tứ 願nguyện 聖thánh 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 出xuất 世thế 果quả 三tam 聖thánh 為vi 說thuyết 法Pháp 救cứu 生sanh 死tử 苦khổ 與dữ 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 戒giới 增tăng 福phước 說thuyết 法Pháp 進tiến 道đạo 王vương 因nhân 被bị 囚tù 欣hân 厭yếm 情tình 深thâm 聖thánh 應ưng 和hòa 機cơ 說thuyết 法Pháp 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 方phương 能năng 獲hoạch 果quả 四tứ 如như 是thị 時thời 間gian 。 下hạ 得đắc 益ích 經kinh 有hữu 三tam 意ý 一nhất 明minh 時thời 節tiết 二nhị 顯hiển 食thực 力lực 三tam 得đắc 現hiện 益ích 。
初sơ 闍xà 世thế 問vấn 守thủ 門môn 者giả 。 經kinh 有hữu 四tứ 意ý 一nhất 問vấn 答đáp 二nhị 毀hủy 親thân 三tam 訶ha 聖thánh 四tứ 正chánh 害hại 母mẫu 毀hủy 親thân 為vi 賊tặc 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 是thị 劫kiếp 命mạng 賊tặc 昔tích 共cộng 王vương 斷đoạn 仙tiên 人nhân 之chi 命mạng 二nhị 盜đạo 食thực 賊tặc 偷thâu 麨xiểu 蜜mật 漿tương 以dĩ 飼tự 於ư 王vương 訶ha 聖thánh 中trung 二nhị 先tiên 人nhân 次thứ 法pháp 令linh 惡ác 王vương 延diên 惡ác 命mạng 即tức 執chấp 劒kiếm 下hạ 四tứ 一nhất 正chánh 害hại 母mẫu 何hà 其kỳ 痛thống 哉tai 撮toát 頭đầu 擬nghĩ 劒kiếm 身thân 命mạng 在tại 於ư 須tu 臾du 慈từ 母mẫu 曲khúc 身thân 合hợp 掌chưởng 低đê 頭đầu 。 就tựu 兒nhi 臨lâm 劒kiếm 心tâm 神thần 悶muộn 絕tuyệt 熱nhiệt 汗hãn 遍biến 流lưu 恍hoảng 忽hốt 之chi 間gian 逢phùng 斯tư 極cực 苦khổ 親thân 所sở 生sanh 子tử 反phản 逆nghịch 心tâm 生sanh 殺sát 父phụ 害hại 母mẫu 。 未vị 曾tằng 聞văn 見kiến 。 罪tội 身thân 當đương 受thọ 敢cảm 有hữu 怨oán 言ngôn 今kim 死tử 成thành 難nạn/nan 冥minh 當đương 有hữu 報báo 願nguyện 王vương 思tư 念niệm 止chỉ 殺sát 害hại 時thời 一nhất 臣thần 下hạ 二nhị 二nhị 臣thần 勸khuyến 不bất 許hứa 害hại 父phụ 為vi 七thất 初sơ 與dữ 伴bạn 申thân 敬kính 二nhị 白bạch 言ngôn 下hạ 引dẫn 證chứng 三tam 王vương 今kim 為vi 此thử 。 下hạ 正chánh 諫gián 四tứ 時thời 二nhị 大đại 臣thần 。 下hạ 退thoái 躬cung 五ngũ 時thời 阿A 闍Xà 世Thế 。 下hạ 求cầu 救cứu 六lục 耆kỳ 婆bà 白bạch 下hạ 重trọng/trùng 諫gián 七thất 王vương 聞văn 此thử 語ngữ 。 下hạ 止chỉ 不bất 害hại 母mẫu 。 菴am 羅la 女nữ 子tử 者giả 此thử 女nữ 是thị 毗tỳ 舍xá 離ly 國quốc 大đại 臣thần 園viên 中trung 菴am 羅la 果quả 樹thụ 上thượng 生sanh 即tức 摩ma 竭kiệt 陀đà 頻Tần 婆Bà 羅La 王Vương 。 到đáo 彼bỉ 園viên 中trung 。 因nhân 即tức 有hữu 身thân 後hậu 生sanh 男nam 長trường/trưởng 大đại 兼kiêm 先tiên 留lưu 王vương 環hoàn 為vi 信tín 送tống 歸quy 本bổn 國quốc 策sách 耆kỳ 婆bà 為vi 太thái 子tử 後hậu 時thời 既ký 有hữu 闍xà 王vương 因nhân 託thác 採thải 藥dược 遂toại 讓nhượng 位vị 不bất 受thọ 出xuất 菴am 羅la 女nữ 經kinh 也dã 經Kinh 云vân 毗tỳ 陀đà 論luận 梵Phạn 語ngữ 此thử 云vân 明minh 論luận 詮thuyên 義nghĩa 決quyết 定định 西tây 方phương 所sở 重trọng/trùng 故cố 依y 此thử 經Kinh 引dẫn 古cổ 諫gián 今kim 古cổ 王vương 無vô 道đạo 但đãn 害hại 其kỳ 父phụ 未vị 曾tằng 害hại 母mẫu 王vương 今kim 害hại 母mẫu 罪tội 踰du 昔tích 王vương 經Kinh 云vân 諸chư 惡ác 者giả 此thử 總tổng 明minh 非phi 禮lễ 篡soán 逆nghịch 之chi 人nhân 非phi 一nhất 故cố 云vân 諸chư 也dã 剎sát 利lợi 梵Phạm 音âm 此thử 云vân 田điền 主chủ 理lý 應ưng 躬cung 奉phụng 孝hiếu 道đạo 率suất 化hóa 萬vạn 民dân 何hà 自tự 行hành 逆nghịch 害hại 汙ô 剎sát 利lợi 種chủng 。 是thị 旃chiên 陀đà 羅la 。 旃chiên 陀đà 羅la 此thử 云vân 殺sát 者giả 極cực 惡ác 之chi 人nhân 及cập 蔑miệt 戾lệ 車xa 。 等đẳng 王vương 今kim 貴quý 族tộc 云vân 何hà 同đồng 彼bỉ 故cố 云vân 不bất 宜nghi 住trụ 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 者giả 王vương 今kim 造tạo 惡ác 不bất 存tồn 風phong 化hóa 京kinh 國quốc 神thần 州châu 豈khởi 遣khiển 旃chiên 陀đà 羅la 為vi 王vương 此thử 合hợp 擯bấn 出xuất 宮cung 城thành 意ý 二nhị 者giả 王vương 雖tuy 在tại 國quốc 辱nhục 我ngã 宗tông 親thân 故cố 須tu 遠viễn 涉thiệp 他tha 邦bang 永vĩnh 絕tuyệt 無vô 聞văn 之chi 地địa 故cố 云vân 不bất 宜nghi 住trụ 此thử 也dã 經kinh 惶hoàng 懼cụ 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 惶hoàng 失thất 位vị 二nhị 懼cụ 臣thần 叛bạn 。
時thời 韋vi 提đề 下hạ 請thỉnh 佛Phật 經Kinh 有hữu 四tứ 一nhất 憂ưu 悴tụy 二nhị 申thân 禮lễ 三tam 正chánh 請thỉnh 見kiến 四tứ 悲bi 哀ai 再tái 敬kính 憂ưu 悴tụy 者giả 心tâm 不bất 悅duyệt 樂lạc 名danh 愁sầu 憂ưu 身thân 無vô 光quang 澤trạch 稱xưng 為vi 憔tiều 悴tụy 夫phu 人nhân 憂ưu 悴tụy 備bị 有hữu 六lục 意ý 一nhất 與dữ 大đại 王vương 生sanh 死tử 永vĩnh 絕tuyệt 二nhị 與dữ 眷quyến 眷quyến 思tư 愛ái 情tình 離ly 三tam 厭yếm 斯tư 穢uế 境cảnh 樂nhạo 聞văn 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 四tứ 自tự 指chỉ 女nữ 質chất 專chuyên 求cầu 勝thắng 報báo 五ngũ 遙diêu 心tâm 請thỉnh 佛Phật 恐khủng 聖thánh 不bất 應ưng 六lục 自tự 惟duy 未vị 修tu 玅# 因nhân 不bất 登đăng 上thượng 果quả 具cụ 此thử 諸chư 事sự 故cố 身thân 心tâm 不bất 樂nhạo 此thử 六lục 為vi 二nhị 前tiền 二nhị 結kết 前tiền 後hậu 四tứ 生sanh 後hậu 離ly 忍nhẫn 界giới 極cực 樂lạc 生sanh 感cảm 應ứng 至chí 因nhân 果quả 成thành 未vị 舉cử 頭đầu 下hạ 初sơ 神thần 通thông 經kinh 有hữu 三tam 先tiên 明minh 聖thánh 應ứng 時thời 不bất 異dị 勝thắng 鬘man 者giả 廣quảng 如như 寶bảo 積tích 經kinh 說thuyết 勝thắng 鬘man 是thị 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 末Mạt 利Lợi 夫Phu 人Nhân 。 女nữ 嫁giá 與dữ 踰du 闍xà 國quốc 王vương 為vi 夫phu 人nhân 父phụ 母mẫu 與dữ 女nữ 書thư 云vân 佛Phật 出xuất 我ngã 國quốc 神thần 通thông 自tự 在tại 。 普phổ 益ích 眾chúng 生sanh 勝thắng 鬘man 執chấp 書thư 啟khải 告cáo 世Thế 尊Tôn 世Thế 尊Tôn 平bình 等đẳng 普phổ 化hóa 眾chúng 生sanh 此thử 亦diệc 合hợp 現hiện 作tác 白bạch 之chi 時thời 佛Phật 於ư 空không 中trung 現hiện 。 便tiện 讚tán 如Như 來Lai 玅# 色sắc 身thân 等đẳng (# 云vân 云vân )# 次thứ 知tri 機cơ 三tam 正chánh 感cảm 應ứng 中trung 二nhị 初sơ 弟đệ 子tử 次thứ 佛Phật 自tự 性tánh 何hà 故cố 爾nhĩ 機cơ 宜nghi 不bất 同đồng 應ưng 赴phó 亦diệc 異dị 大đại 王vương 機cơ 在tại 弟đệ 子tử 夫phu 人nhân 感cảm 於ư 二nhị 聖thánh 經kinh 普phổ 雨vũ 天thiên 華hoa 。 持trì 用dụng 供cúng 養dường 。 者giả 瑜du 伽già 云vân 由do 七thất 因nhân 緣duyên 釋Thích 梵Phạm 諸chư 天thiên 。 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 一nhất 供cúng 養dường 二nhị 為vi 聽thính 法Pháp 三tam 為vi 決quyết 疑nghi 故cố 四tứ 翼dực 從tùng 故cố 五ngũ 為vi 饒nhiêu 益ích 他tha 六lục 敬kính 重trọng 佛Phật 教giáo 故cố 七thất 欲dục 起khởi 會hội 故cố 。
時thời 韋vi 提đề 見kiến 下hạ 請thỉnh 生sanh 處xứ 有hữu 四tứ 一nhất 見kiến 佛Phật 傷thương 嘆thán 傷thương 嘆thán 者giả 傷thương 子tử 無vô 思tư 是thị 故cố 悲bi 傷thương 嘆thán 己kỷ 宿túc 罪tội 此thử 生sanh 惡ác 報báo 怨oán 結kết 難nạn 處xứ 情tình 苦khổ 何hà 堪kham 障chướng 重trọng 殃ương 深thâm 未vị 達đạt 因nhân 果quả 佛Phật 大đại 聖thánh 三tam 世thế 照chiếu 知tri 唯duy 願nguyện 慈từ 悲bi 。 示thị 當đương 生sanh 處xứ 捨xả 茲tư 穢uế 境cảnh 淨tịnh 土độ 受thọ 生sanh 當đương 不bất 願nguyện 聞văn 逆nghịch 人nhân 名danh 字tự 傷thương 嘆thán 懺sám 悔hối 願nguyện 佛Phật 哀ai 怜# 次thứ 請thỉnh 說thuyết 宿túc 因nhân 三tam 願nguyện 聞văn 淨tịnh 土độ 四tứ 遠viễn 離ly 惡ác 處xứ 今kim 向hướng 世Thế 尊Tôn 。 下hạ 經kinh 有hữu 二nhị 初sơ 三tam 業nghiệp 悔hối 過quá 次thứ 專chuyên 求cầu 淨tịnh 土độ 生sanh 處xứ 。
放phóng 光quang 普phổ 示thị 下hạ 經kinh 又hựu 三tam 初sơ 明minh 光quang 體thể 用dụng 次thứ 明minh 光quang 德đức 色sắc 三Tam 明Minh 中trung 現hiện 土thổ/độ 放phóng 眉mi 間gian 光quang 。 者giả 表biểu 中trung 道Đạo 理lý 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 為vi 太thái 子tử 時thời 。 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 。 長trường/trưởng 五ngũ 尺xích 至chí 成thành 道Đạo 時thời 長trường/trưởng 一nhất 丈trượng 五ngũ 尺xích 舒thư 之chi 表biểu 裏lý 清thanh 徹triệt 。 白bạch 色sắc 光quang 明minh 。 置trí 之chi 復phục 卷quyển 聚tụ 在tại 眉mi 間gian 至chí 降hàng 魔ma 時thời 舒thư 白bạch 毫hào 毛mao 至chí 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 彼bỉ 天thiên 去khứ 閻Diêm 浮Phù 提đề 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 今kim 放phóng 此thử 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 界giới 表biểu 眾chúng 生sanh 證chứng 中trung 是thị 光quang 體thể 用dụng 示thị 土thổ/độ 差sai 別biệt 經kinh 有hữu 三tam 先tiên 別biệt 次thứ 總tổng 三tam 結kết 今kim 見kiến 。
去khứ 此thử 不bất 遠viễn 。 者giả 經kinh 有hữu 四tứ 先tiên 問vấn 其kỳ 定định 次thứ 明minh 界giới 遠viễn 近cận 三tam 勸khuyến 觀quán 現hiện 果quả 許hứa 為vi 說thuyết 譬thí 經Kinh 云vân 如như 執chấp 明minh 鏡kính 。 自tự 見kiến 面diện 像tượng 。 狀trạng 如như 懸huyền 鼓cổ 。 如như 億ức 千thiên 日nhật 。 又hựu 似tự 星tinh 月nguyệt 。 如như 天thiên 瓔anh 珞lạc 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 等đẳng 四tứ 為vì 未vị 來lai 世thế 。 說thuyết 修tu 因nhân 法pháp 欲dục 生sanh 彼bỉ 國quốc 者giả 。 經kinh 有hữu 三tam 謂vị 標tiêu 列liệt 結kết 列liệt 中trung 初sơ 報báo 恩ân 敬kính 法pháp 愍mẫn 物vật 行hành 慈từ 次thứ 生sanh 善thiện 離ly 過quá 二Nhị 乘Thừa 小tiểu 行hành 三tam 因nhân 果quả 發phát 心tâm 大Đại 乘Thừa 不bất 共cộng 自tự 他tha 俱câu 運vận 結kết 可khả 知tri 二nhị 佛Phật 告cáo 韋vi 提đề 此thử 三tam 種chủng 下hạ 經kinh 有hữu 四tứ 一nhất 嘆thán 正chánh 因nhân 二nhị 誡giới 聽thính 三tam 許hứa 說thuyết 淨tịnh 業nghiệp 四tứ 讚tán 問vấn 合hợp 宜nghi 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 妙diệu 契khế 機cơ 理lý 即tức 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 者giả 經kinh 有hữu 三tam 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 中trung 三tam 一nhất 命mạng 阿A 難Nan 為vi 眾chúng 廣quảng 說thuyết 二nhị 佛Phật 自tự 教giáo 修tu 行hành 玅# 觀quán 三tam 顯hiển 佛Phật 力lực 得đắc 見kiến 淨tịnh 土độ 言ngôn 佛Phật 力lực 者giả 一nhất 釋Thích 迦Ca 說thuyết 力lực 二nhị 彌di 陀đà 願nguyện 力lực 三tam 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 護hộ 念niệm 力lực 喻dụ 中trung 觀quán 心tâm 如như 鏡kính 所sở 現hiện 土thổ/độ 如như 面diện 觀quán 心tâm 變biến 如như 影ảnh 像tượng 見kiến 彼bỉ 國quốc 土độ 。 下hạ 合hợp 也dã 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 由do 見kiến 是thị 淨tịnh 土độ 稱xưng 本bổn 求cầu 心tâm 故cố 生sanh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 應ứng 時thời 即tức 得đắc 。 者giả 聞văn 說thuyết 玅# 觀quán 意ý 下hạ 文văn 方phương 得đắc 佛Phật 借tá 方phương 便tiện 令linh 修tu 玅# 因nhân 如như 教giáo 勤cần 行hành 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 獲hoạch 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 入nhập 初sơ 住trụ 地địa 。
汝nhữ 是thị 凡phàm 夫phu 。 下hạ 經kinh 有hữu 二nhị 一nhất 斥xích 凡phàm 無vô 力lực 二nhị 顯hiển 聖thánh 有hữu 緣duyên 初sơ 影ảnh 障chướng 無vô 聖thánh 德đức 次thứ 心tâm 相tương/tướng 無vô 大đại 勝thắng 見kiến 境cảnh 不bất 遙diêu 如như 我ngã 今kim 者giả 。 下hạ 問vấn 有hữu 二nhị 一nhất 自tự 行hành 因nhân 佛Phật 得đắc 見kiến 二nhị 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 。 如như 何hà 作tác 觀quán 。 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。
答đáp 中trung 十thập 六lục 觀quán 答đáp 教giáo 我ngã 正chánh 受thọ 。 也dã 文văn 有hữu 三tam 謂vị 標tiêu 列liệt 判phán 判phán 中trung 為vi 二nhị 初sơ 十thập 三tam 觀quán 觀quán 往vãng 生sanh 處xứ 顯hiển 土thổ/độ 勝thắng 彰chương 土thổ/độ 妙diệu 令linh 觀quán 淨tịnh 境cảnh 覩đổ 極cực 聖thánh 修tu 勝thắng 因nhân 行hành 玅# 行hành 一nhất 念niệm 頃khoảnh 身thân 證chứng 玅# 果quả 豈khởi 非phi 託thác 境cảnh 成thành 觀quán 轉chuyển 穢uế 為vi 淨tịnh 三tam 惑hoặc 破phá 三Tam 身Thân 顯hiển 觀quán 因nhân 圓viên 果quả 德đức 滿mãn 觀quán 眾chúng 感cảm 不bất 同đồng 皆giai 往vãng 生sanh 後hậu 三tam 觀quán 是thị 得đắc 生sanh 人nhân 如như 文văn 日nhật 指chỉ 方phương 所sở 有hữu 破phá 闇ám 之chi 功công 如như 中trung 觀quán 除trừ 無vô 明minh 惑hoặc 證chứng 得đắc 法Pháp 身thân 水thủy 有hữu 滌địch 蕩đãng 澄trừng 清thanh 之chi 德đức 如như 假giả 觀quán 斷đoạn 塵trần 沙sa 惑hoặc 證chứng 得đắc 應ưng 身thân 地địa 為vi 依y 報báo 之chi 本bổn 如như 座tòa 觀quán 為vi 身thân 坐tọa 如như 空không 觀quán 破phá 見kiến 思tư 惡ác 證chứng 得đắc 報báo 身thân 如như 上thượng 次thứ 第đệ 。 行hành 時thời 在tại 一nhất 心tâm 中trung 何hà 以dĩ 故cố 假giả 即tức 空không 中trung 空không 即tức 假giả 中trung 中trung 即tức 空không 假giả 三tam 觀quán 互hỗ 融dung 而nhi 不bất 一nhất 異dị 即tức 一nhất 而nhi 三tam 即tức 三tam 而nhi 一nhất 非phi 三tam 非phi 一nhất 而nhi 三tam 而nhi 一nhất 圓viên 融dung 自tự 在tại 玅# 觀quán 若nhược 斯tư 豈khởi 同đồng 但đãn 中trung 單đơn 空không 單đơn 假giả 孤cô 調điều 解giải 脫thoát 不bất 具cụ 三tam 觀quán 者giả 哉tai 。
第đệ 一nhất 日nhật 觀quán 文văn 為vi 五ngũ 一nhất 勸khuyến 修tu 二nhị 作tác 觀quán 三tam 舉cử 所sở 觀quán 境cảnh 四tứ 正chánh 教giáo 觀quán 察sát 五ngũ 結kết 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 明minh 感cảm 應ứng 次thứ 勸khuyến 修tu 觀quán 一nhất 切thiết 自tự 非phi 簡giản 機cơ 皆giai 見kiến 日nhật 沒một 。 舉cử 境cảnh 四tứ 教giáo 觀quán 中trung 二nhị 一nhất 修tu 二nhị 既ký 見kiến 日nhật 下hạ 觀quán 成thành 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 法pháp 次thứ 喻dụ 正chánh 坐tọa 簡giản 異dị 行hành 住trụ 及cập 臥ngọa 行hành 多đa 掉trạo 舉cử 臥ngọa 則tắc 昏hôn 沉trầm 立lập 久cửu 疲bì 勞lao 故cố 唯duy 令linh 坐tọa 坐tọa 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 即tức 左tả 脚cước 壓áp 右hữu 脚cước 右hữu 脚cước 壓áp 左tả 脚cước 能năng 令linh 身thân 心tâm 。 不bất 動động 定định 力lực 所sở 持trì 諦đế 於ư 日nhật 心tâm 無vô 散tán 亂loạn 。 專chuyên 相tương/tướng 不bất 移di 釋thích 經kinh 喻dụ 者giả 日nhật 沒một 舉cử 所sở 顯hiển 法pháp 懸huyền 鼓cổ 明minh 能năng 顯hiển 喻dụ 。
二nhị 水thủy 觀quán 中trung 三tam 初sơ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 明minh 所sở 觀quán 境cảnh 二nhị 修tu 行hành 三tam 結kết 次thứ 第đệ 修tu 觀quán 中trung 四tứ 三tam 如như 文văn 第đệ 四tứ 結kết 文văn 有hữu 四tứ 初sơ 總tổng 明minh 內nội 外ngoại 明minh 地địa 下hạ 眾chúng 寶bảo 光quang 明minh 地địa 上thượng 諸chư 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 四tứ 明minh 虗hư 空không 中trung 莊trang 嚴nghiêm 次thứ 地địa 下hạ 寶bảo 幢tràng 光quang 色sắc 及cập 喻dụ (# 云vân 云vân )# 一nhất 一nhất 寶bảo 中trung 。 下hạ 四tứ 虗hư 空không 中trung 有hữu 色sắc 光quang 日nhật 星tinh 月nguyệt 樓lâu 閣các 華hoa 幢tràng 樂nhạc 器khí 清thanh 風phong 演diễn 四Tứ 諦Đế 法pháp 八bát 種chủng 清thanh 風phong 。 者giả 如như 無Vô 量Lượng 壽Thọ 。 經Kinh 云vân 一nhất 者giả 不bất 寒hàn 二nhị 者giả 不bất 熱nhiệt 三tam 者giả 起khởi 動động 調điều 和hòa 四tứ 直trực 好hảo/hiếu 無vô 比tỉ 五ngũ 徐từ 徐từ 不bất 起khởi 六lục 不bất 遲trì 七thất 不bất 疾tật 八bát 者giả 遍biến 得đắc 中trung 宜nghi 平bình 攝nhiếp 物vật 心tâm 三tam 結kết 中trung 三tam 先tiên 結kết 次thứ 第đệ 次thứ 明minh 觀quán 成thành 。
三tam 地địa 觀quán 佛Phật 告cáo 下hạ 三tam 利lợi 益ích 中trung 二nhị 先tiên 益ích 觀quán 宣tuyên 說thuyết 次thứ 明minh 利lợi 益ích 利lợi 益ích 中trung 二nhị 一nhất 此thử 土thổ/độ 次thứ 他tha 方phương 此thử 觀quán 成thành 時thời 重trọng 罪tội 滅diệt 淨tịnh 土độ 生sanh 必tất 無vô 疑nghi 惑hoặc 日nhật 水thủy 二nhị 觀quán 既ký 在tại 此thử 土thổ/độ 借tá 為vi 後hậu 觀quán 之chi 方phương 便tiện 故cố 不bất 能năng 滅diệt 罪tội 。
四tứ 樹thụ 觀quán 二nhị 明minh 莊trang 嚴nghiêm 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 明minh 樹thụ 相tương/tướng 莊trang 嚴nghiêm 次thứ 明minh 於ư 空không 中trung 莊trang 嚴nghiêm 初sơ 之chi 經kinh 有hữu 四tứ 謂vị 高cao 廣quảng 具cụ 足túc 七thất 寶bảo 。 互hỗ 莊trang 嚴nghiêm 玅# 真chân 珠châu 羅la 網võng 。 彌di 覆phú 其kỳ 上thượng 。 一nhất 由do 旬tuần 四tứ 十thập 里lý 即tức 高cao 三tam 十thập 二nhị 萬vạn 里lý 。 次thứ 空không 中trung 有hữu 二nhị 謂vị 法pháp 喻dụ 法pháp 中trung 四tứ 謂vị 寶bảo 網võng 七thất 寶bảo 華hoa 宮cung 五ngũ 百bách 億ức 天thiên 童đồng 自tự 然nhiên 摩ma 尼ni 瓔anh 珞lạc 。 三Tam 明Minh 生sanh 法pháp 中trung 二nhị 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 中trung 四tứ 謂vị 行hành 葉diệp 相tương 次thứ 華hoa 果quả 具cụ 足túc 。 葉diệp 量lượng 大đại 小tiểu 華hoa 葉diệp 色sắc 相tướng 。
五ngũ 池trì 觀quán 中trung 有hữu 五ngũ 如như 文văn 池trì 體thể 中trung 三tam 初sơ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 次thứ 數số 三tam 體thể 池trì 相tương/tướng 下hạ 有hữu 四tứ 謂vị 水thủy 本bổn 水thủy 支chi 池trì 渠cừ 底để 沙sa 池trì 華hoa 數số 量lượng 三Tam 明Minh 隨tùy 心tâm 中trung 有hữu 二nhị 四Tứ 諦Đế 通thông 大đại 小tiểu 六Lục 度Độ 四tứ 人nhân 修tu 即tức 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 無vô 量lượng 無vô 作tác 前tiền 二nhị 界giới 內nội 斷đoạn 見kiến 思tư 惑hoặc 得đắc 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 後hậu 二nhị 界giới 外ngoại 斷đoạn 無vô 明minh 惑hoặc 次thứ 第đệ 頓đốn 入nhập 同đồng 證chứng 三Tam 身Thân 此thử 經Kinh 部bộ 屬thuộc 方Phương 等Đẳng 故cố 修tu 通thông 四tứ 人nhân 利lợi 益ích 中trung 有hữu 寶bảo 鳥điểu 音âm 聲thanh 柔nhu 軟nhuyễn 。 常thường 讚tán 三Tam 寶Bảo 。
第đệ 六lục 觀quán 中trung 五ngũ 先tiên 總tổng 次thứ 別biệt 別biệt 中trung 三tam 初sơ 觀quán 樓lâu 次thứ 觀quán 閣các 及cập 空không 中trung 音âm 樂nhạc 三tam 結kết 成thành 觀quán 相tương/tướng 四tứ 利lợi 益ích 五ngũ 顯hiển 觀quán 邪tà 正chánh 次thứ 觀quán 樹thụ 空không 有hữu 諸chư 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 空không 中trung 玅# 幢tràng 皆giai 讚tán 三Tam 寶Bảo 。
第đệ 七thất 觀quán 勅sắc 聽thính 許hứa 說thuyết 三tam 一nhất 誠thành 聽thính 即tức 聞văn 思tư 修tu 三tam 慧tuệ 次thứ 許hứa 說thuyết 三tam 勸khuyến 持trì 廣quảng 說thuyết 二nhị 佛Phật 現hiện 身thân 相tướng 中trung 二nhị 先tiên 明minh 師sư 弟đệ 現hiện 身thân 次thứ 明minh 光quang 明minh 中trung 先tiên 法pháp 次thứ 喻dụ 色sắc 相tướng 不bất 可khả 得đắc 比tỉ 。 三tam 為vì 未vị 來lai 請thỉnh 中trung 二nhị 一nhất 接tiếp 足túc 申thân 敬kính 二nhị 宣tuyên 言ngôn 正chánh 請thỉnh 請thỉnh 中trung 二nhị 一nhất 明minh 自tự 身thân 因nhân 佛Phật 得đắc 見kiến 二nhị 為vì 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 問vấn 云vân 何hà 作tác 觀quán 得đắc 覩đổ 三tam 聖thánh 願nguyện 佛Phật 慈từ 悲bi 。 不bất 違vi 本bổn 誓thệ 。 廣quảng 為vì 宣tuyên 說thuyết 。 開khai 甘cam 露lộ 門môn 。 普phổ 益ích 大đại 眾chúng 教giáo 觀quán 依y 正chánh 令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 自tự 他tha 俱câu 益ích 方phương 契khế 本bổn 心tâm 接tiếp 足túc 慇ân [烈-列+勤]# 意ý 在tại 於ư 此thử 佛Phật 大đại 慈từ 悲bi 。 依y 請thỉnh 為vi 說thuyết 教giáo 觀quán 身thân 座tòa 侍thị 者giả 宛uyển 然nhiên 普phổ 雜tạp 分phân 明minh 並tịnh 皆giai 成thành 就tựu 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 俱câu 登đăng 淨tịnh 國quốc 一nhất 明minh 成thành 座tòa 法pháp 經kinh 有hữu 五ngũ 一nhất 觀quán 寶bảo 地địa 華hoa 葉diệp 次thứ 從tùng 釋Thích 迦Ca 毗tỳ 楞lăng 伽già 下hạ 觀quán 華hoa 臺đài 寶bảo 珠châu 三tam 於ư 其kỳ 臺đài 上thượng 。 下hạ 觀quán 華hoa 寶bảo 幢tràng 四tứ 從tùng 幢tràng 上thượng 下hạ 觀quán 華hoa 寶bảo 縵man 五ngũ 從tùng 有hữu 五ngũ 百bách 億ức 寶bảo 珠châu 。 下hạ 觀quán 珠châu 光quang 色sắc 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 次thứ 別biệt 別biệt 中trung 六lục 謂vị 葉diệp 色sắc 脉mạch 光quang 華hoa 量lượng 葉diệp 數sổ 珠châu 三tam 互hỗ 顯hiển 遍biến 覆phú 地địa 上thượng 華hoa 臺đài 中trung 二nhị 一nhất 明minh 臺đài 體thể 二nhị 明minh 莊trang 嚴nghiêm 如như 寶bảo 炬cự 陀đà 羅la 尼ni 經Kinh 云vân 毗tỳ 楞lăng 伽già 寶bảo 純thuần 真chân 金kim 色sắc 住trụ 於ư 梵Phạm 宮cung 菩Bồ 薩Tát 生sanh 覩đổ 率suất 己kỷ 善thiện 根căn 力lực 故cố 。 此thử 寶bảo 自tự 然nhiên 生sanh 於ư 篋khiếp 中trung 能năng 降hàng 魔ma 消tiêu 毒độc 等đẳng 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 二nhị 隨tùy 機cơ 利lợi 物vật 中trung 三tam 一nhất 總tổng 次thứ 別biệt 三tam 觀quán 佛Phật 事sự 五ngũ 明minh 未vị 來lai 利lợi 益ích 中trung 三tam 先tiên 法pháp 次thứ 喻dụ 三Tam 明Minh 利lợi 益ích 法pháp 中trung 二nhị 先tiên 總tổng 次thứ 別biệt 。
第đệ 八bát 觀quán 一nhất 結kết 二nhị 釋thích 釋thích 中trung 經kinh 有hữu 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 是thị 為vi 下hạ 結kết 觀quán 次thứ 第đệ 釋thích 中trung 初sơ 諸chư 佛Phật 身thân 中trung 有hữu 三tam 先tiên 徵trưng 次thứ 釋thích 三tam 勸khuyến 修tu 因nhân 舉cử 果quả 為vi 證chứng 是thị 故cố 應ưng 當đương 。 一nhất 心tâm 下hạ 觀quán 彼bỉ 彌di 陀đà 有hữu 二nhị 先tiên 觀quán 真chân 身thân 次thứ 想tưởng 彼bỉ 佛Phật 者giả 。 下hạ 觀quán 有hữu 二nhị 先tiên 修tu 觀quán 次thứ 觀quán 成thành 修tu 觀quán 為vi 二nhị 一nhất 佛Phật 二nhị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 中trung 三tam 先tiên 佛Phật 身thân 次thứ 依y 土thổ/độ 三tam 見kiến 如như 此thử 事sự 。 下hạ 結kết 法pháp 入nhập 喻dụ 見kiến 此thử 事sự 已dĩ 。 下hạ 次thứ 想tưởng 菩Bồ 薩Tát 為vi 二nhị 先tiên 想tưởng 座tòa 次thứ 想tưởng 像tượng 此thử 想tưởng 成thành 時thời 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 下hạ 次thứ 明minh 觀quán 成thành 為vi 三tam 一nhất 因nhân 光quang 見kiến 聖thánh 身thân 座tòa 二nhị 當đương 聞văn 妙diệu 法Pháp 。 三tam 出xuất 入nhập 定định 所sở 聞văn 法Pháp 去khứ 邪tà 從tùng 正chánh 。
第đệ 九cửu 觀quán 二nhị 觀quán 佛Phật 身thân 大đại 小tiểu 經kinh 有hữu 二nhị 初sơ 觀quán 彌di 陀đà 次thứ 見kiến 此thử 事sự 者giả 。 觀quán 十thập 方phương 佛Phật 。 彌di 陀đà 又hựu 二nhị 先tiên 別biệt 觀quán 次thứ 總tổng 結kết 別biệt 中trung 六lục 一nhất 明minh 身thân 色sắc 量lượng 二nhị 明minh 毫hào 相tướng 眼nhãn 三Tam 明Minh 身thân 光quang 量lượng 四tứ 化hóa 佛Phật 侍thị 者giả 五ngũ 明minh 佛Phật 相tướng 好hảo 六lục 明minh 光quang 遍biến 攝nhiếp 其kỳ 光quang 相tướng 好hảo 。 下hạ 次thứ 總tổng 結kết 捨xả 身thân 他tha 世thế 。 下hạ 四tứ 舉cử 利lợi 益ích 勸khuyến 修tu 經kinh 有hữu 五ngũ 一nhất 明minh 利lợi 益ích 二nhị 是thị 故cố 智trí 者giả 。 下hạ 正chánh 勸khuyến 三tam 勸khuyến 觀quán 白bạch 毫hào 四tứ 見kiến 無vô 量lượng 下hạ 見kiến 十thập 方phương 佛Phật 。 五ngũ 得đắc 見kiến 諸chư 佛Phật 下hạ 授thọ 記ký 。
第đệ 十thập 觀quán 初sơ 觀quán 身thân 相tướng 有hữu 四tứ 初sơ 觀quán 身thân 相tướng 流lưu 光quang 萬vạn 千thiên 次thứ 觀quán 臂tý 色sắc 瓔anh 珞lạc 普phổ 觀quán 三tam 觀quán 掌chưởng 指chỉ 色sắc 光quang 遍biến 照chiếu 四tứ 觀quán 足túc 輪luân 臺đài 華hoa 彌di 滿mãn 初sơ 身thân 中trung 六lục 一nhất 明minh 身thân 量lượng 色sắc 二nhị 明minh 頂đảnh 髻kế 光quang 三Tam 明Minh 化hóa 佛Phật 身thân 光quang 相tướng 四tứ 明minh 天thiên 冠quan 之chi 佛Phật 量lượng 五ngũ 明minh 面diện 色sắc 眉mi 間gian 寶bảo 六lục 明minh 光quang 佛Phật 侍thị 無vô 量lượng 二nhị 與dữ 佛Phật 同đồng 異dị 中trung 三tam 先tiên 同đồng 次thứ 異dị 三tam 結kết 次thứ 第đệ 悲bi 華hoa 經Kinh 云vân 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 號hiệu 出xuất 一nhất 切thiết 光quang 明minh 。 功công 德đức 山Sơn 王Vương 如Như 來Lai 。 世thế 界giới 轉chuyển 名danh 一nhất 切thiết 珍trân 寶bảo 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 勝thắng 於ư 安an 養dưỡng 。
第đệ 十thập 一nhất 觀quán 初sơ 因nhân 光quang 神thần 力lực 中trung 三tam 初sơ 明minh 身thân 光quang 量lượng 次thứ 明minh 身thân 色sắc 毛mao 孔khổng 相tương/tướng 三Tam 明Minh 智trí 慧tuệ 能năng 破phá 障chướng 二nhị 與dữ 觀quán 音âm 同đồng 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 明minh 相tướng 同đồng 二nhị 明minh 正chánh 想tưởng 初sơ 為vi 三tam 初sơ 明minh 身thân 相tướng 普phổ 現hiện 佛Phật 次thứ 明minh 行hành 處xứ 寶bảo 華hoa 莊trang 嚴nghiêm 三Tam 明Minh 坐tọa 儀nghi 分phân 身thân 雲vân 集tập 說thuyết 法Pháp 度độ 眾chúng 生sanh 。 初sơ 中trung 有hữu 天thiên 冠quan 頂đảnh 髮phát 寶bảo 瓶bình 三tam 異dị 餘dư 相tương/tướng 同đồng 悲bi 華hoa 經Kinh 云vân 勢thế 至chí 菩Bồ 薩Tát 於ư 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 欲dục 觀quán 音âm 後hậu 得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。 名danh 善thiện 住trụ 珍trân 寶bảo 王vương 如Như 來Lai 三tam 結kết 中trung 四tứ 初sơ 結kết 觀quán 次thứ 第đệ 二nhị 明minh 利lợi 益ích 三tam 俱câu 觀quán 二nhị 聖thánh 四tứ 結kết 觀quán 邪tà 正chánh 。
第đệ 十thập 二nhị 普phổ 觀quán 中trung 疏sớ/sơ 文văn 為vi 二nhị 初sơ 明minh 同đồng 異dị 次thứ 依y 文văn 解giải 釋thích 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 問vấn 次thứ 普phổ 觀quán 下hạ 答đáp 次thứ 釋thích 初sơ 見kiến 此thử 下hạ 作tác 身thân 想tưởng 中trung 三tam 初sơ 標tiêu 次thứ 自tự 往vãng 生sanh 三tam 結kết 觀quán 次thứ 第đệ 次thứ 往vãng 生sanh 有hữu 四tứ 初sơ 往vãng 生sanh 次thứ 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 三tam 憶ức 持trì 不bất 忘vong 。 四tứ 結kết 觀quán 成thành 見kiến 於ư 依y 正chánh 初sơ 文văn 三tam 初sơ 見kiến 身thân 坐tọa 座tòa 次thứ 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 三tam 色sắc 光quang 照chiếu 身thân 。 眼nhãn 目mục 開khai 想tưởng 。
第đệ 十thập 三tam 觀quán 第đệ 二nhị 彌di 陀đà 變biến 現hiện 中trung 二nhị 先tiên 觀quán 佛Phật 次thứ 觀quán 菩Bồ 薩Tát 初sơ 為vi 三tam 先tiên 明minh 身thân 量lượng 無vô 邊biên 。 非phi 凡phàm 所sở 及cập 次thứ 結kết 彼bỉ 如Như 來Lai 下hạ 願nguyện 力lực 觀quán 成thành 利lợi 益ích 三tam 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 下hạ 總tổng 別biệt 現hiện 身thân 隨tùy 機cơ 所sở 應ưng 次thứ 觀quán 世thế 音âm 下hạ 觀quán 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。
第đệ 十thập 四tứ 觀quán 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 為vi 二nhị 先tiên 明minh 來lai 意ý 次thứ 二nhị 釋thích 會hội 經kinh 論luận 釋thích 中trung 三tam 重trùng 問vấn 答đáp 初sơ 二Nhị 乘Thừa 次thứ 女nữ 人nhân 三tam 五ngũ 逆nghịch 謗báng 法pháp 者giả 三tam 依y 文văn 解giải 釋thích 初sơ 來lai 意ý 者giả 觀quán 依y 正chánh 二nhị 果quả 故cố 也dã 只chỉ 緣duyên 觀quán 玅# 土thổ/độ 觀quán 眾chúng 聖thánh 依y 教giáo 修tu 成thành 勝thắng 行hành 圓viên 因nhân 成thành 分phần/phân 果quả 定định 九cửu 品phẩm 生sanh 皆giai 真chân 正chánh 因nhân 韋vi 提đề 自tự 他tha 請thỉnh 為vi 來lai 世thế 問vấn 觀quán 修tu 行hành 佛Phật 酬thù 答đáp 應ưng 勸khuyến 物vật 根căn 利lợi 鈍độn 三tam 輩bối 為vi 是thị 文văn 之chi 大đại 意ý 也dã 依y 文văn 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 判phán 三tam 品phẩm 次thứ 位vị 乘thừa 臺đài 不bất 同đồng 依y 經kinh 釋thích 義nghĩa 。
上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 文văn 為vi 二nhị 初sơ 別biệt 明minh 三tam 品phẩm 後hậu 總tổng 結kết 初sơ 明minh 修tu 因nhân 中trung 二nhị 先tiên 標tiêu 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 三tam 心tâm 次thứ 三tam 行hành 此thử 二nhị 各các 四tứ 謂vị 標tiêu 徵trưng 起khởi 釋thích 結kết 生sanh 彼bỉ 國quốc 時thời 。 下hạ 二nhị 值trị 緣duyên 中trung 五ngũ 一nhất 值trị 聖thánh 眾chúng 二nhị 持trì 寶bảo 臺đài 三tam 佛Phật 放phóng 光quang 四tứ 勝thắng 友hữu 迎nghênh 接tiếp 五ngũ 讚tán 勸khuyến 其kỳ 心tâm 令linh 行hành 成thành 就tựu 三tam 得đắc 生sanh 中trung 三tam 初sơ 明minh 三tam 業nghiệp 歡hoan 喜hỷ 次thứ 見kiến 身thân 乘thừa 臺đài 三tam 應ứng 時thời 往vãng 生sanh 四tứ 生sanh 後hậu 益ích 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 三tam 一nhất 彼bỉ 土độ 次thứ 十thập 方phương 三tam 本bổn 國quốc 初sơ 文văn 三tam 一nhất 見kiến 聖thánh 身thân 相tướng 二nhị 聞văn 玅# 法pháp 三tam 聞văn 已dĩ 證chứng 果Quả 次thứ 十thập 方phương 中trung 二nhị 一nhất 奉phụng 事sự 諸chư 佛Phật 。 二nhị 得đắc 受thọ 記ký 言ngôn 須tu 臾du 者giả 准chuẩn 俱câu 舍xá 論luận 云vân 百bách 二nhị 十thập 剎sát 那na 為vi 一nhất 怛đát 剎sát 那na 六lục 十thập 怛đát 剎sát 那na 為vi 臘lạp 縛phược 三tam 十thập 臘lạp 縛phược 為vi 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 三tam 十thập 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 為vi 晝trú 夜dạ 即tức 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 此thử 云vân 須tu 臾du 如như 人nhân 行hành 五ngũ 里lý 。
上thượng 品phẩm 中trung 生sanh 第đệ 二nhị 值trị 緣duyên 經kinh 有hữu 五ngũ 一nhất 時thời 節tiết 二nhị 值trị 聖thánh 眾chúng 三tam 持trì 寶bảo 臺đài 四tứ 迎nghênh 接tiếp 五ngũ 授thọ 記ký 三tam 得đắc 生sanh 有hữu 三tam 一nhất 見kiến 身thân 登đăng 臺đài 次thứ 合hợp 掌chưởng 讚tán 佛Phật 。 三tam 速tốc 疾tật 得đắc 生sanh 四tứ 往vãng 利lợi 益ích 中trung 經kinh 有hữu 四tứ 一nhất 彼bỉ 土độ 次thứ 十thập 方phương 三tam 得đắc 忍nhẫn 四tứ 獲hoạch 記ký 初sơ 文văn 為vi 五ngũ 一nhất 華hoa 開khai 身thân 色sắc 次thứ 聖thánh 眾chúng 放phóng 光quang 三tam 因nhân 宿túc 習tập 聞văn 法Pháp 四tứ 申thân 禮lễ 五ngũ 不bất 退thoái 。
上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 第đệ 二nhị 值trị 緣duyên 經kinh 有hữu 五ngũ 一nhất 時thời 節tiết 二nhị 值trị 聖thánh 眾chúng 三tam 持trì 華hoa 四tứ 化hóa 佛Phật 授thọ 手thủ 五ngũ 稱xưng 讚tán 行hành 者giả 三tam 得đắc 生sanh 二nhị 一nhất 見kiến 身thân 登đăng 座tòa 二nhị 得đắc 往vãng 生sanh 准chuẩn 十thập 疑nghi 論luận 明minh 不bất 退thoái 位vị 有hữu 五ngũ 一nhất 者giả 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 大đại 悲bi 願nguyện 力lực 。 故cố 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 二nhị 者giả 佛Phật 光quang 常thường 照chiếu 菩Bồ 提Đề 心tâm 常thường 增tăng 進tiến 故cố 不bất 退thoái 轉chuyển 三tam 者giả 水thủy 鳥điểu 樹thụ 林lâm 。 風phong 聲thanh 樂nhạc 音âm 皆giai 說thuyết 苦khổ 空không 聞văn 者giả 常thường 生sanh 念niệm 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 之chi 心tâm 故cố 不bất 退thoái 轉chuyển 四tứ 者giả 彼bỉ 國quốc 名danh 不bất 退thoái 國quốc 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 善thiện 友hữu 無vô 惡ác 緣duyên 境cảnh 外ngoại 之chi 邪tà 魔ma 內nội 無vô 三tam 毒độc 必tất 竟cánh 不bất 起khởi 故cố 不bất 退thoái 轉chuyển 五ngũ 生sanh 彼bỉ 國quốc 已dĩ 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 共cộng 佛Phật 齊tề 等đẳng 故cố 不bất 退thoái 也dã 。 四tứ 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 遂toại 解giải 得đắc 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 。 者giả 彼bỉ 明minh 謂vị 色sắc 法pháp 心tâm 法pháp 心tâm 所sở 法pháp 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 法pháp 無vô 為vi 法pháp 開khai 成thành 一nhất 百bách 法pháp 入nhập 初Sơ 地Địa 時thời 一nhất 時thời 頓đốn 證chứng 准chuẩn 天thiên 台thai 疏sớ/sơ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 數số 法pháp 通thông 大đại 地địa 有hữu 十thập 謂vị 受thọ 想tưởng 思tư 觸xúc 欲dục 慧tuệ 念niệm 解giải 脫thoát 憶ức 定định 心tâm 王vương 則tắc 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 想tưởng 數số 慧tuệ 數số 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 餘dư 數số 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 一nhất 數số 起khởi 時thời 餘dư 九cửu 相tướng 狀trạng 而nhi 起khởi 即tức 有hữu 百bách 數số 此thử 百bách 雖tuy 具cụ 三tam 佛Phật 性tánh 眾chúng 生sanh 心tâm 具cụ 別biệt 名danh 三tam 因nhân 佛Phật 性tánh 此thử 百bách 入nhập 十thập 信tín 亦diệc 具cụ 三tam 佛Phật 性tánh 若nhược 從tùng 修tu 說thuyết 別biệt 名danh 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 此thử 百bách 入nhập 十thập 住trụ 三tam 佛Phật 性tánh 圓viên 證chứng 亦diệc 名danh 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 。 亦diệc 名danh 三tam 德đức 三Tam 身Thân 等đẳng (# 云vân 云vân )# 經kinh 有hữu 三tam 一nhất 彼bỉ 土độ 次thứ 十thập 方phương 三tam 往vãng 時thời 入nhập 位vị 初sơ 文văn 三tam 一nhất 華hoa 開khai 次thứ 見kiến 佛Phật 明minh 了liễu 三tam 聞văn 法Pháp 彼bỉ 土độ 以dĩ 華hoa 開khai 名danh 分phần/phân 於ư 晝trú 夜dạ 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 案án 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 娑sa 婆bà 一nhất 劫kiếp 為vi 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。
第đệ 十thập 五ngũ 。
中trung 品phẩm 上thượng 生sanh 第đệ 二nhị 。 值trị 緣duyên 中trung 三tam 一nhất 值trị 聖thánh 眾chúng 次thứ 放phóng 光quang 三tam 聞văn 法Pháp 得đắc 樂lạc 三tam 得đắc 生sanh 中trung 三tam 見kiến 身thân 坐tọa 華hoa 臺đài 次thứ 申thân 禮lễ 三tam 得đắc 生sanh 四tứ 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 三tam 華hoa 開khai 聞văn 法Pháp 二nhị 得đắc 果quả 三tam 具cụ 法pháp 四Tứ 諦Đế 者giả 文văn 為vi 五ngũ 一nhất 四Tứ 諦Đế 次thứ 羅La 漢Hán 三tam 得đắc 三Tam 明Minh 三Tam 明Minh 者giả 一nhất 過quá 去khứ 宿túc 命mạng 明minh 現hiện 在tại 漏Lậu 盡Tận 明Minh 。 未vị 來lai 天Thiên 眼Nhãn 明Minh 。 四tứ 六Lục 通Thông 五ngũ 釋thích 八bát 解giải 脫thoát 釋thích 中trung 三tam 謂vị 標tiêu 釋thích 判phán 判phán 中trung 先tiên 果quả 次thứ 因nhân 次thứ 引dẫn 釋thích 論luận 明minh 四Tứ 果Quả 不bất 生sanh 者giả 和hòa 會hội 經kinh 論luận 義nghĩa 合hợp 也dã 。
中trung 品phẩm 中trung 生sanh 第đệ 二nhị 值trị 緣duyên 中trung 三tam 一nhất 值trị 聖thánh 眾chúng 二nhị 放phóng 光quang 三tam 讚tán 嘆thán 迎nghênh 接tiếp 第đệ 四tứ 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 三tam 一nhất 華hoa 開khai 二nhị 讚tán 佛Phật 聞văn 法Pháp 三tam 得đắc 果quả 。
中trung 品phẩm 下hạ 生sanh 第đệ 三tam 得đắc 生sanh 中trung 三tam 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 四tứ 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 三tam 一nhất 見kiến 聖thánh 二nhị 聞văn 法Pháp 三tam 得đắc 果quả 。
第đệ 十thập 六lục 。
下hạ 品phẩm 上thượng 生sanh 初sơ 明minh 因nhân 中trung 經kinh 為vi 二nhị 初sơ 述thuật 惡ác 造tạo 輕khinh 過quá 無vô 重trọng/trùng # 二nhị 從tùng 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 下hạ 述thuật 善thiện 述thuật 善thiện 中trung 二nhị 初sơ 聞văn 法Pháp 益ích 除trừ 惡ác 因nhân 次thứ 從tùng 智trí 者giả 下hạ 念niệm 佛Phật 益ích 除trừ 惡ác 果quả 第đệ 三Tam 明Minh 緣duyên 中trung 二nhị 初sơ 感cảm 聖thánh 眾chúng 二nhị 稱xưng 讚tán 迎nghênh 接tiếp 三tam 得đắc 生sanh 中trung 二nhị 一nhất 見kiến 佛Phật 光quang 明minh 。 二Nhị 乘Thừa 華hoa 得đắc 生sanh 四tứ 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 五ngũ 一nhất 華hoa 開khai 二nhị 感cảm 聖thánh 三tam 聞văn 法Pháp 四tứ 發phát 心tâm 五ngũ 得đắc 果quả 。
下hạ 品phẩm 中trung 生sanh 初sơ 明minh 因nhân 中trung 二nhị 一nhất 標tiêu 惡ác 先tiên 因nhân 次thứ 果quả 因nhân 中trung 三tam 一nhất 毀hủy 戒giới 次thứ 盜đạo 僧Tăng 物vật 三tam 不bất 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 。 不bất 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 。 者giả 有hữu 於ư 四tứ 過quá 一nhất 輕khinh 心tâm 說thuyết 法Pháp 不bất 求cầu 自tự 利lợi 二nhị 求cầu 名danh 利lợi 己kỷ 不bất 為vi 化hóa 他tha 三tam 生sanh 勝thắng 負phụ 心tâm 為vi 求cầu 眷quyến 屬thuộc 四tứ 為vi 求cầu 世thế 報báo 隱ẩn 正chánh 說thuyết 邪tà 如như 此thử 說thuyết 法Pháp 名danh 為vi 不bất 淨tịnh 次thứ 如như 此thử 罪tội 人nhân 。 下hạ 惡ác 果quả 從tùng 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 下hạ 二nhị 述thuật 善thiện 述thuật 善thiện 中trung 二nhị 一nhất 述thuật 佛Phật 十Thập 力Lực 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 二nhị 聞văn 已dĩ 得đắc 益ích 生sanh 死tử 罪tội 除trừ 清thanh 涼lương 風phong 現hiện 四tứ 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 四tứ 一nhất 華hoa 開khai 二nhị 感cảm 聖thánh 眾chúng 三tam 聞văn 法Pháp 四tứ 發phát 心tâm 。
下hạ 品phẩm 下hạ 生sanh 初sơ 明minh 修tu 因nhân 經kinh 有hữu 二nhị 一nhất 標tiêu 惡ác 二nhị 障chướng 善thiện 初sơ 為vi 二nhị 初sơ 惡ác 因nhân 如như 此thử 愚ngu 人nhân 。 下hạ 次thứ 惡ác 果quả 次thứ 障chướng 善thiện 中trung 五ngũ 初sơ 明minh 時thời 節tiết 次thứ 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 下hạ 善thiện 友hữu 教giáo 念niệm 三tam 彼bỉ 人nhân 苦khổ 下hạ 為vi 苦khổ 所sở 逼bức 善thiện 不bất 生sanh 四tứ 教giáo 稱xưng 十thập 念niệm 五ngũ 念niệm 益ích 罪tội 除trừ 隨tùy 聲thanh 念niệm 中trung 須tu 具cụ 四tứ 緣duyên 一nhất 念niệm 彼bỉ 佛Phật 有hữu 願nguyện 者giả 必tất 生sanh 故cố 須tu 稱xưng 名danh 二nhị 須tu 至chí 心tâm 善thiện 心tâm 散tán 亂loạn 正chánh 念niệm 不bất 成thành 三tam 令linh 聲thanh 聲thanh 不bất 絕tuyệt 方phương 入nhập 正chánh 觀quán 四tứ 具cụ 足túc 十thập 念niệm 。 速tốc 疾tật 成thành 就tựu 。 具cụ 此thử 四tứ 緣duyên 更cánh 無vô 疑nghi 惑hoặc 如như 十thập 疑nghi 中trung 說thuyết 譬thí 如như 十thập 圍vi 之chi 索sách 千thiên 夫phu 不bất 制chế 童đồng 子tử 揮huy 劍kiếm 須tu 臾du 數số 分phần/phân 又hựu 如như 千thiên 年niên 積tích 柴sài 以dĩ 豆đậu 火hỏa 焚phần 之chi 少thiểu 時thời 即tức 盡tận 況huống 臨lâm 終chung 猛mãnh 利lợi 心tâm 念niệm 真chân 實thật 無vô 間gian 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。 者giả 哉tai 如như 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 第đệ 四tứ 獲hoạch 利lợi 經kinh 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 華hoa 開khai 二nhị 感cảm 聖thánh 三tam 聞văn 法Pháp 罪tội 滅diệt 四tứ 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。
第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 利lợi 益ích 初sơ 明minh 道đạo 悟ngộ 無vô 生sanh 經kinh 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 生sanh 後hậu 中trung 三tam 初sơ 覩đổ 依y 正chánh 二nhị 果quả 次thứ 三tam 業nghiệp 領lãnh 解giải 三tam 道đạo 悟ngộ 無vô 生sanh 初sơ 觀quán 依y 正chánh 二nhị 果quả 者giả 由do 上thượng 經kinh 文văn 見kiến 佛Phật 傷thương 嘆thán 請thỉnh 其kỳ 生sanh 處xứ 及cập 往vãng 生sanh 因nhân 起khởi 經Kinh 云vân 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 為vì 我ngã 。 廣quảng 說thuyết 無vô 憂ưu 惱não 處xứ 。 我ngã 當đương 往vãng 生sanh 。 又hựu 云vân 唯duy 願nguyện 佛Phật 日nhật 。 教giáo 我ngã 觀quán 於ư 。 清thanh 淨tịnh 業nghiệp 處xứ 。 觀quán 其kỳ 請thỉnh 意ý 韋vi 提đề 傷thương 嘆thán 意ý 兼kiêm 自tự 他tha 一nhất 自tự 嘆thán 宿túc 罪tội 生sanh 此thử 惡ác 子tử 。 二nhị 怨oán 提đề 婆bà 扇thiên/phiến 惑hoặc 於ư 王vương 致trí 令linh 殺sát 父phụ 害hại 母mẫu 。 受thọ 斯tư 憂ưu 惱não 身thân 心tâm 憔tiều 悴tụy 八bát 苦khổ 交giao 並tịnh 幽u 閉bế 深thâm 宮cung 生sanh 死tử 永vĩnh 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 請thỉnh 淨tịnh 土độ 依y 正chánh 二nhị 報báo 我ngã 當đương 往vãng 生sanh 。 佛Phật 應ứng 機cơ 緣duyên 依y 請thỉnh 為vi 說thuyết 放phóng 光quang 微vi 笑tiếu 遍biến 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 國quốc 土độ 皆giai 於ư 中trung 現hiện 。 韋vi 提đề 雖tuy 見kiến 諸chư 土thổ/độ 嚴nghiêm 顯hiển 可khả 觀quán 。 而nhi 歸quy 宗tông 安an 養dưỡng 故cố 重trọng/trùng 請thỉnh 云vân 是thị 諸chư 佛Phật 土độ 。 皆giai 有hữu 光quang 明minh 。 我ngã 今kim 樂nhạo 生sanh 。 彌Di 陀Đà 佛Phật 國quốc 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 教giáo 我ngã 思tư 惟duy 。 教giáo 我ngã 正chánh 受thọ 。 思tư 惟duy 請thỉnh 業nghiệp 正chánh 受thọ 請thỉnh 觀quán 佛Phật 為vi 廣quảng 說thuyết 三tam 種chủng 淨tịnh 業nghiệp 十thập 六lục 玅# 觀quán 依y 教giáo 勤cần 修tu 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 決quyết 無vô 疑nghi 網võng 心tâm 眼nhãn 徹triệt 見kiến 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 故cố 經Kinh 云vân 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 乃nãi 至chí 廣quảng 長trường 之chi 相tướng 。 前tiền 六lục 觀quán 依y 報báo 淨tịnh 果quả 也dã 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 是thị 中trung 七thất 觀quán 即tức 正chánh 果quả 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 嘆thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 次thứ 三tam 業nghiệp 領lãnh 解giải 乃nãi 後hậu 三tam 觀quán 修tu 因nhân 值trị 緣duyên 得đắc 生sanh 利lợi 益ích 隨tùy 業nghiệp 往vãng 生sanh 故cố 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 捨xả 穢uế 歸quy 淨tịnh 故cố 嘆thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 即tức 十thập 六lục 觀quán 竟cánh 三tam 悟ngộ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 因nhân 請thỉnh 為vi 說thuyết 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 廓khuếch 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 理lý 為vi 廓khuếch 然nhiên 事sự 轉chuyển 為vi 大đại 悟ngộ 境cảnh 發phát 為vi 廓khuếch 然nhiên 觀quán 成thành 為vi 大đại 悟ngộ 斷đoạn 惡ác 損tổn 為vi 廓khuếch 然nhiên 智trí 德đức 增tăng 為vi 大đại 悟ngộ 法Pháp 身thân 生sanh 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 無vô 生sanh 寂tịch 滅diệt 二nhị 忍nhẫn 也dã 二nhị 明minh 侍thị 女nữ 發phát 心tâm 中trung 二nhị 先tiên 侍thị 女nữ 次thứ 讚tán 諸chư 天thiên 侍thị 女nữ 中trung 四tứ 一nhất 發phát 心tâm 二nhị 願nguyện 生sanh 三tam 佛Phật 記ký 四tứ 得đắc □# 昧muội 。
流lưu 通thông 中trung 初sơ 問vấn 經kinh 意ý 佛Phật 答đáp 有hữu 三tam 初sơ 此thử 經Kinh 名danh 極cực 樂lạc 淨tịnh 土độ 即tức 初sơ 六lục 觀quán 日nhật 指chỉ 方phương 所sở 破phá 闇ám 除trừ 昏hôn 水thủy 能năng 澄trừng 清thanh 洗tẩy 蕩đãng 諸chư 垢cấu 地địa 若nhược 瑠lưu 璃ly 內nội 外ngoại 映ánh 徹triệt 。 寶bảo 樹thụ 寶bảo 樓lâu 華hoa 果quả 生sanh 渚chử 池trì 流lưu 八bát 德đức 四tứ 微vi 除trừ 患hoạn 總tổng 結kết 為vi 一nhất 諸chư 觀quán 分phân 明minh 即tức 依y 報báo 果quả 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 下hạ 即tức 中trung 七thất 觀quán 即tức 正chánh 報báo 果quả 觀quán 佛Phật 身thân 座tòa 侍thị 者giả 宛uyển 然nhiên 若nhược 普phổ 雜tạp 隨tùy 機cơ 自tự 他tha 觀quán 別biệt 亦diệc 名danh 淨tịnh 除trừ 下hạ 即tức 後hậu 三tam 觀quán 修tu 三tam 業nghiệp 成thành 九cửu 品phẩm 往vãng 生sanh 感cảm 聖thánh 乘thừa 臺đài 利lợi 鈍độn 皆giai 往vãng 故cố 云vân 生sanh 諸chư 佛Phật 前tiền 。 次thứ 明minh 有hữu 益ích 為vi 五ngũ 一nhất 見kiến 聖thánh 眾chúng 二nhị 勸khuyến 聞văn 名danh 得đắc 益ích 三tam 舉cử 喻dụ 成thành 身thân 四tứ 感cảm 勝thắng 友hữu 五ngũ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 芬phân 陀đà 利lợi 華hoa 。 者giả 此thử 云vân 白bạch 蓮liên 華hoa 華hoa 中trung 最tối 勝thắng 玅# 色sắc 顯hiển 眾chúng 色sắc 中trung 之chi 本bổn 為vi 世thế 最tối 重trọng 若nhược 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 為vi 世thế 所sở 貴quý 。 故cố 舉cử 此thử 為ví 喻dụ 成thành 其kỳ 勝thắng 身thân 諸chư 度Độ 萬vạn 行hạnh 次thứ 為vi 道Đạo 場Tràng 治trị 無vô 明minh 糠khang 顯hiển 實thật 相tướng 米mễ 三tam 惑hoặc 破phá 三tam 德đức 成thành 真chân 應ưng 滿mãn 化hóa 眾chúng 生sanh 勸khuyến 大đại 眾chúng 勤cần 修tu 行hành 真chân 實thật 說thuyết 淨tịnh 土độ 生sanh 即tức 道đạo 體thể 用dụng 之chi 義nghĩa 生sanh 諸chư 佛Phật 家gia 。 者giả 一nhất 寂tịch 光quang 土thổ/độ 為vi 諸chư 佛Phật 家gia 為vi 正chánh 報báo 智trí 所sở 依y 故cố 。 二nhị 理lý 藏tạng 為vi 諸chư 佛Phật 家gia 為vi 行hành 藏tạng 所sở 行hành 故cố 三tam 境cảnh 界giới 性tánh 為vi 諸chư 佛Phật 家gia 為vi 三tam 觀quán 所sở 觀quán 故cố 四tứ 淨tịnh 土độ 慈từ 悲bi 是thị 諸chư 佛Phật 家gia 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 歸quy 故cố 寂tịch 光quang 為vi 本bổn 最tối 闊khoát 居cư 初sơ 後hậu 三tam 為vi 迹tích 隨tùy 機cơ 漸tiệm 狹hiệp 依y 三tam 土thổ/độ 皆giai 有hữu 四tứ 法pháp 隨tùy 機cơ 不bất 同đồng 故cố 云vân 即tức 實thật 報báo 方phương 便tiện 同đồng 居cư 三tam 土thổ/độ 用dụng 教giáo 眾chúng 生sanh 也dã 佛Phật 步bộ 空không 還hoàn 為vi 增tăng 物vật 敬kính 者giả 上thượng 請thỉnh 經Kinh 云vân 時thời 韋vi 提đề 被bị 幽u 閉bế 已dĩ 。 憂ưu 愁sầu 燋tiều 悴tụy 遙diêu 向hướng 崛Quật 山Sơn 。 為vì 佛Phật 作tác 禮lễ 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 悲bi 泣khấp 雨vũ 淚lệ 。 遙diêu 向hướng 佛Phật 禮lễ 。 是thị 增tăng 物vật 敬kính 也dã 奉phụng 順thuận 其kỳ 言ngôn 者giả 經Kinh 云vân 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 在tại 昔tích 。 之chi 時thời 恆hằng 遣khiển 目Mục 連Liên 阿A 難Nan 來lai 慰úy 問vấn 我ngã 。 我ngã 今kim 愁sầu 憂ưu 。 乃nãi 至chí 願nguyện 念niệm 遣khiển 阿A 難Nan 與dữ 我ngã 相tương 見kiến 。 是thị 順thuận 其kỳ 言ngôn 世Thế 尊Tôn 在tại 崛quật 山sơn 知tri 韋Vi 提Đề 希Hy 。 心tâm 念niệm 勅sắc 二nhị 弟đệ 子tử 從tùng 空không 而nhi 來lai 。 佛Phật 於ư 彼bỉ 沒một 從tùng 王vương 宮cung 出xuất 現hiện 身thân 金kim 色sắc 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 左tả 右hữu 侍thị 從tùng 。 諸chư 天thiên 供cúng 養dường 。 韋vi 提đề 舉cử 身thân 投đầu 地địa 。 蹄đề 也dã 泣khấp 傷thương 嘆thán 愛ái 子tử 成thành 怨oán 橫hoạnh/hoành 加gia 逆nghịch 害hại 請thỉnh 生sanh 淨tịnh 土độ 厭yếm 此thử 穢uế 邦bang 佛Phật 愍mẫn 傷thương 慈từ 為vì 其kỳ 廣quảng 說thuyết 。 依y 教giáo 修tu 行hành 。 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 機cơ 感cảm 相tương 稱xứng 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。 神thần 通thông 故cố 為vi 益ích 眾chúng 生sanh 。 機cơ 既ký 益ích 已dĩ 神thần 變biến 而nhi 往vãng 法Pháp 身thân 本bổn 體thể 廓khuếch 周chu 法Pháp 界Giới 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 亦diệc 無vô 往vãng 來lai 。 為vi 順thuận 物vật 機cơ 故cố 現hiện 斯tư 變biến 狀trạng 又hựu 略lược 記ký 自tự 鏡kính 迷mê 情tình 先tiên 達đạt 後hậu 賢hiền 敢cảm 傳truyền 他tha 耶da 但đãn 法pháp 聰thông 學học 寡quả 智trí 淺thiển 三tam 藏tạng 未vị 窮cùng 德đức 薄bạc 人nhân 微vi 才tài 無vô 出xuất 轍triệt 況huống 佛Phật 法Pháp 玄huyền 蹟# 豈khởi 凡phàm 小tiểu 智trí 能năng 弘hoằng 宣tuyên 依y 其kỳ 本bổn 文văn 粗thô 分phần/phân 科khoa 段đoạn 恐khủng 違vi 聖thánh 旨chỉ 謬mậu 判phán 是thị 非phi 願nguyện 冥minh 顯hiển 照chiếu 知tri 咸hàm 皆giai 懺sám 悔hối 雖tuy 然nhiên 若nhược 明minh 觀quán 法pháp 必tất 取thủ 惟duy 心tâm 依y 教giáo 承thừa 師sư 本bổn 祖tổ 龍long 樹thụ 次thứ 傳truyền 聖thánh 典điển 南nam 岳nhạc 天thiên 台thai 南nam 岳nhạc 天thiên 台thai 昔tích 共cộng 靈linh 山sơn 親thân 承thừa 佛Phật 說thuyết 今kim 生sanh 自tự 悟ngộ 玅# 契khế 道Đạo 場Tràng 照chiếu 了liễu 法pháp 華hoa 似tự 高cao 暉huy 之chi 臨lâm 幽u 谷cốc 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 似tự 長trường/trưởng 風phong 之chi 遊du 太thái 虗hư 因nhân 靜tĩnh 發phát 定định 得đắc 旋toàn 總tổng 持trì 大đại 小tiểu 法Pháp 門môn 一nhất 時thời 證chứng 悟ngộ 斯tư 言ngôn 誠thành 實thật 必tất 敢cảm 虗hư 傳truyền 勤cần 依y 觀quán 勤cần 修tu 感cảm 登đăng 聖thánh 果Quả 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 依y 正chánh 必tất 具cụ 境cảnh 觀quán 不bất 二nhị 六lục 即tức 殊thù 途đồ 一nhất 句cú 染nhiễm 神thần 咸hàm 登đăng 彼bỉ 岸ngạn 思tư 惟duy 修tu 因nhân 習tập 作tác 菩Bồ 提Đề 因nhân 若nhược 順thuận 若nhược 逆nghịch 皆giai 歸quy 解giải 脫thoát 解giải 脫thoát 。 之chi 因nhân 隨tùy 在tại 何hà 地địa 。 以dĩ 神thần 通thông 智trí 。 慧tuệ 力lực 引dẫn 之chi 令linh 住trụ 其kỳ 中trung 。 在tại 在tại 未vị 宣tuyên 常thường 為vi 歡hoan 請thỉnh 已dĩ 學học 之chi 者giả 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 未vị 學học 之chi 者giả 勸khuyến 令linh 發phát 心tâm 虗hư 空không 有hữu 邊biên 斯tư 願nguyện 無vô 盡tận 未vị 來lai 永vĩnh 永vĩnh 斯tư 心tâm 亦diệc 然nhiên 見kiến 在tại 四tứ 儀nghi 未vị 曾tằng 暫tạm 離ly 。 此thử 生sanh 他tha 界giới 願nguyện 得đắc 常thường 聞văn 佛Phật 乘thừa 法Pháp 界Giới 怨oán 親thân 同đồng 斯tư 願nguyện 海hải 。
觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 。 記ký (# 終chung )#
元nguyên 和hòa 十thập 二nhị 年niên 歲tuế 次thứ 丁đinh 酉dậu 六lục 月nguyệt 己kỷ 未vị 朔sóc 十thập 八bát 日nhật 景cảnh 子tử 天thiên 台thai 老lão 僧Tăng 行hành 滿mãn 於ư 禪thiền 林lâm 寺tự 偶ngẫu 見kiến 此thử 本bổn 親thân 自tự 手thủ 札# 敬kính 法pháp 重trọng/trùng 人nhân 古cổ 之chi 常thường 道đạo 聰thông 公công 久cửu 於ư 毗tỳ 壇đàn 同đồng 聽thính 一nhất 宗tông 相tương/tướng 承thừa 覩đổ 物vật 思tư 人nhân 悲bi 喜hỷ 交giao 至chí 滿mãn 忝thiểm 承thừa 末mạt 學học 覩đổ 茲tư 記ký 文văn 天thiên 台thai 玅# 觀quán 冷lãnh 然nhiên 可khả 識thức 古cổ 人nhân 有hữu 言ngôn 智trí 人nhân 知tri 智trí 蛇xà 自tự 識thức 蛇xà 上thượng 品phẩm 真chân 乘thừa 一nhất 念niệm 即tức 足túc 依y 正chánh 因nhân 果quả 誰thùy 知tri 一nhất 如như 三tam 千thiên 空không 假giả 出xuất 自tự 一nhất 家gia 後hậu 學học 覩đổ 之chi 可khả 為vi 乘thừa 種chủng 信tín 謗báng 之chi 人nhân 亦diệc 如như 不bất 輕khinh 終chung 不bất 唐đường 捐quyên 。 願nguyện 聞văn 玅# 觀quán 耳nhĩ 老lão 僧Tăng 滿mãn 記ký 百bách 年niên 之chi 後hậu 並tịnh 疏sớ/sơ 及cập 記ký 入nhập 佛Phật 隴# 藏tạng 留lưu 傳truyền 也dã 。
唐đường 大đại 中trung 十thập 二nhị 年niên 三tam 月nguyệt 二nhị 十thập 三tam 日nhật 。 於ư 台thai 州châu 開khai 元nguyên 寺tự 楊dương 老lão 宿túc 院viện 抄sao 過quá 經kinh 生sanh 僧Tăng 周chu 靜tĩnh 。 二nhị 十thập 五ngũ 日nhật 勘khám 過quá 日nhật 本bổn 比Bỉ 丘Khâu 珍trân 記ký 。
比Bỉ 丘Khâu 圓viên 珍trân 敬kính 同đồng 先tiên 輩bối 高cao 願nguyện 永vĩnh 永vĩnh 與dữ 持trì 大đại 師sư 玅# 教giáo 二nhị 十thập 八bát 日nhật 。 點điểm 過quá 記ký 之chi 四tứ 月nguyệt 一nhất 日nhật 。 已dĩ 前tiền 更cánh 看khán 過quá 珍trân 記ký