Thích Ma Ha Diễn Luận – Quyển 6

釋Thích 摩Ma 訶Ha 衍Diễn 論Luận
Quyển 6
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 姚Diêu 秦Tần 筏Phiệt 提Đề 摩Ma 多Đa 譯Dịch

釋Thích 摩Ma 訶Ha 衍Diễn 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục

龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo

姚Diêu 秦Tần 三tam 藏tạng 筏phiệt 提đề 摩ma 多đa 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

從tùng 上thượng 已dĩ 來lai 。 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 相tướng 熏huân 相tương 生sanh 不bất 斷đoạn 。 絕tuyệt 義nghĩa 決quyết 擇trạch 分phần/phân 已dĩ 焉yên 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 分phân 明minh 顯hiển 示thị 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 三tam 種chủng 大đại 義nghĩa 。

本bổn 曰viết 。

復phục 次thứ 真Chân 如Như 自tự 體thể 相tướng 者giả 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 佛Phật 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 非phi 前tiền 際tế 生sanh 。 非phi 後hậu 際tế 滅diệt 。 畢tất 竟cánh 常thường 恆hằng 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 唯duy 性tánh 自tự 滿mãn 足túc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 所sở 謂vị 自tự 體thể 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 故cố 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 義nghĩa 故cố 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 不bất 離ly 不bất 斷đoạn 。 不bất 異dị 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 乃nãi 至chí 滿mãn 足túc 無vô 有hữu 所sở 少thiểu 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 問vấn 曰viết 。 上thượng 說thuyết 真Chân 如Như 。 其kỳ 體thể 平bình 等đẳng 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 體thể 有hữu 如như 是thị 種chủng 種chủng 功công 德đức 。

答đáp 曰viết 。

雖tuy 實thật 有hữu 此thử 諸chư 功công 德đức 義nghĩa 。 而nhi 無vô 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 等đẳng 同đồng 一nhất 味vị 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 分phân 別biệt 相tướng 。 是thị 故cố 無vô 二nhị 。 復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 得đắc 說thuyết 差sai 別biệt 。 以dĩ 依y 業nghiệp 識thức 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 示thị 。 此thử 云vân 何hà 示thị 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 唯duy 心tâm 實thật 無vô 於ư 念niệm 。 而nhi 有hữu 妄vọng 心tâm 不bất 覺giác 起khởi 念niệm 見kiến 諸chư 境cảnh 界giới 。 故cố 說thuyết 無vô 明minh 。 心tâm 性tánh 不bất 起khởi 。 即tức 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 若nhược 心tâm 起khởi 見kiến 即tức 有hữu 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 心tâm 性tánh 離ly 見kiến 即tức 是thị 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 若nhược 心tâm 有hữu 動động 非phi 真chân 識thức 知tri 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 非phi 常thường 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 我ngã 非phi 淨tịnh 。 熱nhiệt 惱não 衰suy 變biến 。 則tắc 不bất 自tự 在tại 。 乃nãi 至chí 具cụ 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 妄vọng 染nhiễm 之chi 義nghĩa 。 對đối 此thử 義nghĩa 故cố 心tâm 性tánh 無vô 動động 。 則tắc 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 諸chư 淨tịnh 功công 德đức 相tương/tướng 義nghĩa 示thị 現hiện 。 若nhược 心tâm 有hữu 起khởi 更cánh 見kiến 前tiền 法pháp 可khả 念niệm 者giả 。 則tắc 有hữu 所sở 少thiểu 。 如như 是thị 淨tịnh 法Pháp 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 更cánh 無vô 所sở 念niệm 。 是thị 故cố 滿mãn 足túc 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。

復phục 次thứ 真Chân 如Như 用dụng 者giả 。 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 本bổn 在tại 因Nhân 地Địa 。 發phát 大đại 慈từ 悲bi 。 修tu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 立lập 大đại 誓thệ 願nguyện 。 盡tận 欲dục 度độ 脫thoát 等đẳng 眾chúng 生sanh 界giới 。 亦diệc 不bất 限hạn 劫kiếp 數số 。 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 以dĩ 取thủ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 如như 己kỷ 身thân 故cố 。 而nhi 亦diệc 不bất 取thủ 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 及cập 與dữ 己kỷ 身thân 。 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 無vô 別biệt 異dị 故cố 。 以dĩ 有hữu 如như 是thị 。 大đại 方phương 便tiện 智trí 。 除trừ 滅diệt 無vô 明minh 。 見kiến 本bổn 法Pháp 身thân 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 之chi 用dụng 。 即tức 與dữ 真Chân 如Như 等đẳng 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 又hựu 亦diệc 無vô 有hữu 用dụng 相tương/tướng 可khả 得đắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 謂vị 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 唯duy 是thị 法Pháp 身thân 。 智trí 相tương/tướng 之chi 身thân 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 無vô 有hữu 世thế 諦đế 境cảnh 界giới 離ly 於ư 施thi 作tác 。 但đãn 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 見kiến 聞văn 得đắc 益ích 故cố 說thuyết 為vi 用dụng 。 此thử 用dụng 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 依y 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 心tâm 所sở 見kiến 者giả 名danh 為vi 應ưng 身thân 。 以dĩ 不bất 知tri 轉chuyển 識thức 現hiện 故cố 。 見kiến 從tùng 外ngoại 來lai 。 取thủ 色sắc 分phân 齊tề 不bất 能năng 盡tận 知tri 故cố 。 二nhị 者giả 依y 於ư 業nghiệp 識thức 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 究cứu 竟cánh 地địa 。 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 。 所sở 住trụ 依y 果quả 亦diệc 有hữu 無vô 量lượng 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 隨tùy 所sở 示thị 現hiện 。 即tức 無vô 有hữu 邊biên 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 離ly 分phân 齊tề 相tương 隨tùy 其kỳ 所sở 應ưng 。 常thường 能năng 住trụ 持trì 不bất 毀hủy 不bất 失thất 。 如như 是thị 功công 德đức 。 皆giai 因nhân 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 無vô 漏lậu 行hành 熏huân 。 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 熏huân 之chi 所sở 成thành 就tựu 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 故cố 說thuyết 為vi 報báo 。 又hựu 凡phàm 夫phu 所sở 見kiến 者giả 是thị 其kỳ 麁thô 色sắc 。 隨tùy 於ư 六lục 道đạo 。 各các 見kiến 不bất 同đồng 。 種chủng 種chủng 異dị 類loại 。 非phi 受thọ 樂lạc 相tương/tướng 故cố 說thuyết 為vi 應ưng 。

復phục 次thứ 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 所sở 見kiến 者giả 。 以dĩ 深thâm 信tín 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 少thiểu 分phần 而nhi 見kiến 。 知tri 彼bỉ 色sắc 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 事sự 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 離ly 於ư 分phân 齊tề 。 唯duy 依y 心tâm 現hiện 不bất 離ly 真Chân 如Như 。 然nhiên 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 自tự 分phân 別biệt 。 以dĩ 未vị 入nhập 法Pháp 身thân 位vị 故cố 。 若nhược 得đắc 淨tịnh 心tâm 。 所sở 見kiến 微vi 妙diệu 其kỳ 用dụng 轉chuyển 勝thắng 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 盡tận 見kiến 之chi 究cứu 竟cánh 。 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 色sắc 相tướng 迭điệt 相tương 見kiến 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 離ly 於ư 色sắc 相tướng 者giả 。 云vân 何hà 能năng 現hiện 色sắc 相tướng 。

答đáp 曰viết 。

即tức 此thử 法Pháp 身thân 。 是thị 色sắc 體thể 故cố 能năng 現hiện 於ư 色sắc 。 所sở 謂vị 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 。 以dĩ 色sắc 性tánh 即tức 智trí 故cố 。 色sắc 體thể 無vô 形hình 說thuyết 名danh 智trí 身thân 。 以dĩ 智trí 性tánh 即tức 色sắc 故cố 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 所sở 現hiện 之chi 色sắc 。 無vô 有hữu 分phân 齊tề 。 隨tùy 心tâm 能năng 示thị 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 報báo 身thân 無vô 量lượng 莊trang 嚴nghiêm 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 皆giai 無vô 分phân 齊tề 而nhi 不bất 相tương 妨phương 。 此thử 非phi 心tâm 識thức 分phân 別biệt 能năng 知tri 。 以dĩ 真Chân 如Như 自tự 在tại 用dụng 義nghĩa 故cố 。

論luận 曰viết 。 即tức 此thử 文văn 中trung 自tự 在tại 三tam 門môn 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 顯hiển 示thị 自tự 體thể 大đại 義nghĩa 門môn 。 二nhị 者giả 顯hiển 示thị 自tự 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 門môn 。 三tam 者giả 顯hiển 示thị 自tự 用dụng 大đại 義nghĩa 門môn 。 初sơ 大đại 義nghĩa 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 五ngũ 人nhân 平bình 等đẳng 門môn 。 二nhị 者giả 時thời 不bất 轉chuyển 門môn 。 是thị 名danh 為vi 二nhị 。 中trung 大đại 義nghĩa 中trung 即tức 有hữu 三tam 門môn 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 圓viên 滿mãn 功công 德đức 門môn 。 二nhị 者giả 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 三tam 者giả 別biệt 釋thích 廣quảng 說thuyết 門môn 。 是thị 名danh 為vi 三tam 。 後hậu 大đại 義nghĩa 中trung 自tự 有hữu 六lục 門môn 。 云vân 何hà 為vi 六lục 。 一nhất 者giả 本bổn 願nguyện 無vô 盡tận 門môn 。 二nhị 者giả 離ly 相tương/tướng 不bất 著trước 門môn 。 三tam 者giả 能năng 所sở 平bình 等đẳng 門môn 。 四tứ 者giả 無vô 相tướng 現hiện 應ưng 門môn 。 五ngũ 者giả 隨tùy 見kiến 麁thô 細tế 門môn 。 六lục 者giả 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 是thị 名danh 為vi 六lục 。 今kim 當đương 作tác 釋thích 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 分phân 明minh 散tán 說thuyết 。 大đại 聰thông 明minh 者giả 應ưng 審thẩm 思tư 擇trạch 。

復phục 次thứ 真Chân 如Như 自tự 體thể 相tướng 者giả 者giả 。 即tức 是thị 總tổng 標tiêu 體thể 相tướng 二nhị 義nghĩa 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 別biệt 釋thích 散tán 說thuyết 。 初sơ 說thuyết 體thể 大đại 。 云vân 何hà 名danh 為vi 五ngũ 。 人nhân 平bình 等đẳng 門môn 。 謂vị 真Chân 如Như 自tự 體thể 通thông 於ư 五ngũ 人nhân 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 五ngũ 種chủng 假giả 人nhân 。 一nhất 者giả 凡phàm 夫phu 。 二nhị 者giả 聲Thanh 聞Văn 。 三tam 者giả 緣Duyên 覺Giác 。 四tứ 者giả 菩Bồ 薩Tát 。 五ngũ 者giả 如Như 來Lai 。 是thị 名danh 為vi 五ngũ 。 如như 是thị 五ngũ 名danh 。 人nhân 自tự 是thị 五ngũ 真chân 自tự 唯duy 一nhất 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 真Chân 如Như 自tự 體thể 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 亦diệc 無vô 大đại 小tiểu 。 亦diệc 無vô 有hữu 無vô 。 亦diệc 無vô 中trung 邊biên 。 亦diệc 無vô 去khứ 來lai 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 一nhất 自tự 成thành 一nhất 。 同đồng 自tự 作tác 同đồng 。 厭yếm 異dị 捨xả 別biệt 唯duy 一nhất 真chân 故cố 。 是thị 故cố 諸chư 法pháp 。 真Chân 如Như 一nhất 相tương/tướng 三tam 昧muội 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 譬thí 如như 金kim 剛cang 。 作tác 五ngũ 趣thú 像tượng 。 五ngũ 人nhân 平bình 等đẳng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 於ư 諸chư 人nhân 中trung 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 故cố 。 如như 本bổn 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 佛Phật 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 時thời 不bất 轉chuyển 門môn 。 謂vị 真Chân 如Như 自tự 體thể 。 自tự 然nhiên 常thường 住trụ 。 決quyết 定định 不bất 變biến 。 三tam 際tế 不bất 動động 四tứ 相tương/tướng 不bất 遷thiên 。 寂tịch 滅diệt 又hựu 寂tịch 滅diệt 。 真chân 實thật 又hựu 真chân 實thật 故cố 。 如như 本bổn 非phi 前tiền 際tế 生sanh 非phi 後hậu 際tế 滅diệt 畢tất 竟cánh 常thường 恆hằng 故cố 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 自tự 體thể 大đại 義nghĩa 門môn 。 次thứ 說thuyết 顯hiển 示thị 自tự 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 門môn 。 圓viên 滿mãn 功công 德đức 。 門môn 者giả 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 謂vị 真chân 體thể 中trung 圓viên 滿mãn 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 無vô 所sở 少thiểu 故cố 。 何hà 等đẳng 功công 德đức 。 所sở 謂vị 六lục 種chủng 性tánh 義nghĩa 功công 德đức 。 云vân 何hà 為vi 六lục 。 一nhất 者giả 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 能năng 除trừ 無vô 明minh 之chi 闇ám 夜dạ 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 名danh 廣Quảng 大Đại 圓Viên 滿Mãn 。 殊thù 勝thắng 般Bát 若Nhã 實thật 智trí 光quang 明minh 性tánh 義nghĩa 。 二nhị 者giả 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 照chiếu 達đạt 一nhất 法Pháp 界Giới 之chi 源nguyên 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 名danh 周chu 遍biến 通thông 達đạt 一nhất 法Pháp 界Giới 藏tạng 自tự 然nhiên 性tánh 義nghĩa 。 三tam 者giả 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 遠viễn 離ly 虛hư 假giả 之chi 解giải 量lượng 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 名danh 離ly 妄vọng 想tưởng 解giải 決quyết 定định 了liễu 知tri 。 實thật 際tế 實thật 性tánh 性tánh 義nghĩa 。 四tứ 者giả 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 義nghĩa 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 無vô 量lượng 性tánh 功công 德đức 自tự 然nhiên 。 本bổn 有hữu 非phi 得đắc 他tha 力lực 。 遠viễn 離ly 塵trần 累lụy 契khế 中trung 實thật 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 名danh 本bổn 有hữu 明minh 白bạch 離ly 邊biên 中trung 中trung 性tánh 義nghĩa 。 五ngũ 者giả 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 。 本bổn 始thỉ 二nhị 覺giác 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 遠viễn 離ly 四tứ 障chướng 。 圓viên 滿mãn 四tứ 種chủng 自tự 然nhiên 德đức 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 名danh 如Như 來Lai 正chánh 覺giác 。 自tự 然nhiên 性tánh 德đức 遠viễn 離ly 炎diễm 幻huyễn 不bất 修tu 行hành 性tánh 義nghĩa 。 六lục 者giả 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 。 二nhị 種chủng 本bổn 覺giác 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 之chi 南nam 北bắc 相tương/tướng 具cụ 隨tùy 違vi 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 名danh 具cụ 足túc 隨tùy 順thuận 逆nghịch 違vi 無Vô 礙Ngại 陀Đà 羅La 尼Ni 。 全toàn 遍biến 性tánh 義nghĩa 。 是thị 名danh 為vi 六lục 。 如như 本bổn 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 唯duy 性tánh 自tự 滿mãn 足túc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 所sở 謂vị 自tự 體thể 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 故cố 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 義nghĩa 故cố 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 廣Quảng 大Đại 圓Viên 滿Mãn 。 自tự 性tánh 本bổn 德đức 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 自tự 性tánh 功công 德đức 。 本bổn 數số 之chi 名danh 有hữu 十thập 七thất 者giả 。 於ư 初sơ 二nhị 中trung 各các 開khai 二nhị 種chủng 。 於ư 次thứ 二nhị 中trung 各các 開khai 三tam 種chủng 。 於ư 後hậu 二nhị 中trung 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 開khai 四tứ 三tam 故cố 。

復phục 次thứ 清thanh 淨tịnh 心tâm 地địa 無vô 垢cấu 陀đà 羅la 尼ni 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 自tự 性tánh 功công 德đức 。 本bổn 數số 之chi 名danh 有hữu 。 二nhị 十thập 五ngũ 者giả 。 最tối 後hậu 一nhất 中trung 開khai 十thập 一nhất 故cố 。 如như 是thị 三tam 數số 別biệt 相tướng 云vân 何hà 。 馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 本bổn 數số 名danh 字tự 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 名danh 略lược 義nghĩa 廣quảng 總tổng 持trì 相tương/tướng 故cố 。 是thị 故cố 攝nhiếp 散tán 總tổng 立lập 為vi 六lục 。

復phục 次thứ 所sở 依y 別biệt 本bổn 總tổng 持trì 說thuyết 故cố 。

復phục 次thứ 名danh 字tự 數số 多đa 迷mê 真chân 實thật 故cố 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 總tổng 立lập 為vi 六lục 。 言ngôn 十thập 七thất 者giả 名danh 字tự 云vân 何hà 。 一nhất 者giả 大đại 智trí 慧tuệ 義nghĩa 。 二nhị 者giả 大đại 光quang 明minh 義nghĩa 。 三tam 者giả 遍biến 一nhất 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 四tứ 者giả 照chiếu 一nhất 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 五ngũ 者giả 真chân 實thật 義nghĩa 。 六lục 者giả 識thức 義nghĩa 。 七thất 者giả 知tri 義nghĩa 。 八bát 者giả 自tự 性tánh 義nghĩa 。 九cửu 者giả 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 十thập 者giả 心tâm 義nghĩa 。 十thập 一nhất 者giả 常thường 義nghĩa 。 十thập 二nhị 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 。 十thập 三tam 者giả 我ngã 義nghĩa 。 十thập 四tứ 者giả 淨tịnh 義nghĩa 。 十thập 五ngũ 者giả 不bất 義nghĩa 。 十thập 六lục 者giả 變biến 義nghĩa 。 十thập 七thất 者giả 自tự 在tại 義nghĩa 。 是thị 名danh 十thập 七thất 。 言ngôn 二nhị 十thập 五ngũ 者giả 。 名danh 字tự 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 前tiền 數số 不bất 功công 德đức 中trung 開khai 八bát 種chủng 故cố 。 變biến 功công 德đức 中trung 開khai 二nhị 種chủng 故cố 。 言ngôn 二nhị 變biến 者giả 。 一nhất 者giả 上thượng 流lưu 轉chuyển 變biến 。 二nhị 者giả 下hạ 流lưu 轉chuyển 變biến 。 言ngôn 八bát 不bất 者giả 。 中trung 觀quán 論luận 中trung 如như 分phân 明minh 說thuyết 。

已dĩ 說thuyết 有hữu 名danh 數số 量lượng 功công 德đức 分phần/phân 。 次thứ 說thuyết 無vô 名danh 過quá 量lượng 功công 德đức 分phần/phân 。 本bổn 覺giác 體thể 中trung 自tự 性tánh 功công 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 離ly 於ư 言ngôn 量lượng 過quá 於ư 心tâm 行hành 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 止chỉ 於ư 數số 量lượng 作tác 如như 是thị 部bộ 。 本bổn 有hữu 功công 德đức 雖tuy 無vô 有hữu 量lượng 不bất 出xuất 三tam 數số 。 故cố 舉cử 本bổn 耳nhĩ 。 如như 本bổn 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 故cố 。 如như 是thị 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 功công 德đức 各các 各các 別biệt 別biệt 有hữu 體thể 相tướng 耶da 。 唯duy 一nhất 心tâm 量lượng 無vô 別biệt 法pháp 體thể 。 唯duy 一nhất 心tâm 量lượng 終chung 不bất 離ly 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 心tâm 法pháp 雖tuy 一nhất 而nhi 有hữu 二nhị 種chủng 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 用dụng 故cố 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 不bất 離ly 彼bỉ 。 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 。 二nhị 者giả 彼bỉ 不bất 離ly 自tự 。 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 。 是thị 名danh 為vi 二nhị 。 如như 本bổn 不bất 離ly 故cố 。 如như 是thị 性tánh 德đức 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 一nhất 向hướng 妙diệu 有hữu 非phi 遣khiển 除trừ 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 自tự 性tánh 自tự 性tánh 非phi 他tha 俱câu 故cố 。 如như 本bổn 不bất 斷đoạn 故cố 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 唯duy 一nhất 自tự 作tác 一nhất 。 終chung 異dị 自tự 不bất 能năng 作tác 一nhất 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 如như 本bổn 不bất 異dị 故cố 。 如như 是thị 深thâm 理lý 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 心tâm 不bất 思tư 惟duy 。 言ngôn 不bất 論luận 量lượng 。 絕tuyệt 之chi 又hựu 絕tuyệt 。 遠viễn 之chi 又hựu 遠viễn 。 如như 本bổn 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 三tam 人nhân 非phi 境cảnh 當đương 何hà 人nhân 之chi 言ngôn 思tư 境cảnh 界giới 。 唯duy 大đại 覺giác 者giả 乃nãi 自tự 軌quỹ 則tắc 。 如như 本bổn 佛Phật 法Pháp 故cố 。 如như 是thị 無vô 量lượng 。 性tánh 之chi 功công 德đức 。 從tùng 具cụ 縛phược 地địa 乃nãi 至chí 無vô 上thượng 。 大đại 覺giác 智trí 地địa 。 具cụ 足túc 圓viên 滿mãn 。 無vô 所sở 少thiểu 闕khuyết 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 是thị 諸chư 德đức 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 自tự 然nhiên 本bổn 有hữu 。 非phi 假giả 緣duyên 力lực 而nhi 建kiến 立lập 故cố 。 如như 本bổn 乃nãi 至chí 滿mãn 足túc 無vô 有hữu 所sở 少thiểu 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 。 藏tạng 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 故cố 。

已dĩ 說thuyết 圓viên 滿mãn 功công 德đức 門môn 。 次thứ 說thuyết 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 發phát 起khởi 略lược 問vấn 難nạn/nan 違vi 門môn 。 二nhị 者giả 發phát 起khởi 廣quảng 答đáp 解giải 釋thích 門môn 。 問vấn 者giả 難nạn/nan 意ý 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 謂vị 舉cử 說thuyết 文văn 相tương 違vi 前tiền 後hậu 雜tạp 亂loạn 審thẩm 其kỳ 理lý 故cố 。 前tiền 後hậu 之chi 文văn 云vân 何hà 相tương 違vi 。 所sở 謂vị 真Chân 如Như 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 心tâm 真Chân 如Như 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 所sở 謂vị 心tâm 性tánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 依y 妄vọng 念niệm 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 離ly 心tâm 念niệm 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 畢tất 竟cánh 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 名danh 真Chân 如Như 。 自tự 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 性tánh 自tự 滿mãn 足túc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 所sở 謂vị 自tự 體thể 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 故cố 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 義nghĩa 故cố 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 不bất 離ly 不bất 斷đoạn 。 不bất 異dị 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 乃nãi 至chí 滿mãn 足túc 無vô 有hữu 所sở 少thiểu 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 如như 是thị 相tương 違vi 故cố 以dĩ 為vi 難nạn/nan 。 如như 本bổn 問vấn 曰viết 上thượng 說thuyết 真Chân 如Như 其kỳ 體thể 平bình 等đẳng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 體thể 有hữu 如như 是thị 種chủng 種chủng 功công 德đức 故cố 。

已dĩ 說thuyết 發phát 起khởi 略lược 問vấn 難nạn/nan 違vi 門môn 。 次thứ 說thuyết 發phát 起khởi 廣quảng 答đáp 解giải 釋thích 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 總tổng 。 二nhị 者giả 是thị 別biệt 。 於ư 總tổng 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 真Chân 如Như 總tổng 。 二nhị 者giả 生sanh 滅diệt 總tổng 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 說thuyết 相tương/tướng 可khả 見kiến 。

答đáp 曰viết 。

雖tuy 實thật 有hữu 此thử 諸chư 功công 德đức 。 義nghĩa 而nhi 無vô 差sai 別biệt 。 之chi 相tướng 等đẳng 同đồng 一nhất 味vị 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 者giả 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 總tổng 。 謂vị 雖tuy 自tự 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 門môn 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 具cụ 種chủng 種chủng 德đức 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 。 而nhi 是thị 生sanh 滅diệt 門môn 之chi 界giới 量lượng 。 非phi 真Chân 如Như 門môn 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 一nhất 相tướng 一nhất 味vị 。 獨độc 存tồn 真Chân 如Như 淨tịnh 法Pháp 界Giới 故cố 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 無vô 相tướng 違vi 過quá 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 作tác 其kỳ 緣duyên 由do 決quyết 斷đoán 疑nghi 惑hoặc 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 分phân 別biệt 相tướng 。 是thị 故cố 無vô 二nhị 者giả 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 唯duy 有hữu 同đồng 同đồng 無vô 異dị 異dị 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 釋thích 生sanh 滅diệt 總tổng 。 於ư 此thử 文văn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 問vấn 。 二nhị 者giả 是thị 答đáp 。 有hữu 廣quảng 略lược 故cố 。 二nhị 重trùng 問vấn 答đáp 不bất 同đồng 應ưng 知tri 。 初sơ 重trùng 問vấn 答đáp 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 得đắc 說thuyết 差sai 別biệt 者giả 。 即tức 是thị 開khai 問vấn 。 謂vị 若nhược 諸chư 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 一nhất 味vị 一nhất 相tương/tướng 獨độc 存tồn 真chân 理lý 無vô 二nhị 體thể 者giả 。

復phục 有hữu 何hà 法Pháp 。 而nhi 非phi 平bình 等đẳng 。 以dĩ 之chi 為vi 依y 建kiến 立lập 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 舉cử 異dị 門môn 以dĩ 疑nghi 異dị 門môn 焉yên 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 發phát 起khởi 答đáp 說thuyết 決quyết 斷đoán 此thử 疑nghi 。 文văn 相tương/tướng 可khả 見kiến 。 以dĩ 依y 業nghiệp 識thức 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 示thị 者giả 。 即tức 是thị 總tổng 答đáp 。 謂vị 真Chân 如Như 門môn 中trung 無vô 過quá 恆Hằng 沙sa 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 以dĩ 為vi 所sở 治trị 。 無vô 能năng 治trị 之chi 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 一nhất 切thiết 淨tịnh 法Pháp 。 以dĩ 為vi 對đối 量lượng 。 是thị 故cố 真Chân 如Như 。 門môn 中trung 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 一nhất 味vị 一nhất 相tương/tướng 無vô 有hữu 二nhị 體thể 等đẳng 焉yên 。 而nhi 此thử 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 所sở 治trị 染nhiễm 法pháp 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 能năng 治trị 之chi 淨tịnh 法pháp 。 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 是thị 故cố 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 本bổn 覺giác 體thể 中trung 具cụ 種chủng 種chủng 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 焉yên 。 即tức 是thị 大đại 意ý 。 次thứ 當đương 作tác 釋thích 別biệt 別biệt 散tán 說thuyết 。 所sở 言ngôn 依y 者giả 。 即tức 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 之chi 所sở 依y 故cố 。 所sở 言ngôn 業nghiệp 者giả 。 即tức 是thị 業nghiệp 相tương/tướng 。 所sở 言ngôn 識thức 者giả 。 轉chuyển 等đẳng 諸chư 識thức 。 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 門môn 之chi 總tổng 稱xưng 。 所sở 言ngôn 示thị 者giả 。 相tương 反phản 顯hiển 示thị 。 此thử 中trung 以dĩ 字tự 遠viễn 流lưu 應ưng 至chí 於ư 三tam 字tự 。 如như 是thị 三tam 法Pháp 。 功công 德đức 之chi 起khởi 當đương 緣duyên 由do 故cố 。 已dĩ 說thuyết 略lược 說thuyết 分phần/phân 。 次thứ 說thuyết 廣quảng 說thuyết 分phần/phân 。 就tựu 此thử 分phần/phân 中trung 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 問vấn 。 二nhị 者giả 是thị 答đáp 。 此thử 中trung 問vấn 略lược 答đáp 廣quảng 應ưng 知tri 。 此thử 云vân 何hà 示thị 者giả 。 即tức 是thị 詰cật 問vấn 。 所sở 謂vị 詰cật 問vấn 其kỳ 所sở 由do 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 直trực 答đáp 此thử 問vấn 。 此thử 答đáp 釋thích 中trung 即tức 有hữu 三tam 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 自tự 宗tông 正chánh 理lý 。 二nhị 者giả 非phi 道đạo 邪tà 行hành 。 三tam 者giả 具cụ 舉cử 對đối 量lượng 。 是thị 名danh 為vi 三tam 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 說thuyết 相tương 應ứng 觀quán 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 唯duy 心tâm 實thật 無vô 於ư 念niệm 者giả 。 即tức 是thị 第đệ 一nhất 自tự 宗tông 正chánh 理lý 。 所sở 謂vị 法pháp 性tánh 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 無vô 一nhất 一nhất 法pháp 而nhi 非phi 心tâm 故cố 。 而nhi 有hữu 妄vọng 心tâm 不bất 覺giác 起khởi 念niệm 見kiến 諸chư 境cảnh 界giới 故cố 。 說thuyết 無vô 明minh 者giả 。 即tức 是thị 第đệ 二nhị 非phi 道đạo 邪tà 行hành 。 所sở 謂vị 總tổng 舉cử 本bổn 上thượng 之chi 諸chư 無vô 明minh 住trụ 地địa 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 直trực 顯hiển 具cụ 舉cử 對đối 量lượng 差sai 別biệt 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 本bổn 覺giác 體thể 中trung 六lục 相tương/tướng 功công 德đức 。 各các 各các 待đãi 觀quán 何hà 等đẳng 過quá 患hoạn 。 以dĩ 之chi 為vi 對đối 。 建kiến 立lập 顯hiển 示thị 。 所sở 謂vị 根căn 本bổn 無vô 明minh 熏huân 習tập 一nhất 心tâm 之chi 海hải 。 發phát 起khởi 業nghiệp 等đẳng 種chủng 種chủng 諸chư 識thức 。 隱ẩn 覆phú 般Bát 若Nhã 實thật 智trí 之chi 明minh 。 增tăng 長trưởng 愚ngu 癡si 。 迷mê 亂loạn 之chi 闇ám 。 即tức 是thị 不bất 覺giác 無vô 明minh 之chi 界giới 量lượng 明minh 以dĩ 之chi 為vi 對đối 。 一nhất 心tâm 之chi 性tánh 寂tịch 滅diệt 無vô 起khởi 。 即tức 是thị 本bổn 覺giác 惠huệ 明minh 之chi 安an 立lập 德đức 故cố 。 建kiến 立lập 顯hiển 示thị 。 如như 本bổn 心tâm 性tánh 無vô 起khởi 即tức 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 第đệ 二nhị 德đức 。 文văn 相tương/tướng 可khả 見kiến 。 如như 是thị 妄vọng 心tâm 起khởi 見kiến 達đạt 境cảnh 。 一nhất 向hướng 唯duy 轉chuyển 虛hư 妄vọng 境cảnh 中trung 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 真chân 實thật 境cảnh 界giới 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 真chân 偽ngụy 相tương 違vi 不bất 契khế 當đương 故cố 。 如như 本bổn 若nhược 心tâm 起khởi 見kiến 則tắc 有hữu 不bất 見kiến 之chi 相tướng 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 明minh 遍biến 觀quán 義nghĩa 。 而nhi 真chân 實thật 心tâm 離ly 轉chuyển 見kiến 故cố 。 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 。 無vô 所sở 不bất 至chí 。 無vô 所sở 不bất 當đương 無vô 所sở 不bất 盡tận 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 真chân 實thật 智trí 見kiến 離ly 能năng 見kiến 所sở 見kiến 之chi 邊biên 見kiến 故cố 。 如như 本bổn 心tâm 性tánh 離ly 見kiến 即tức 是thị 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 明minh 第đệ 三tam 德đức 。 所sở 謂vị 若nhược 心tâm 有hữu 動động 轉chuyển 相tương/tướng 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 熏huân 習tập 氣khí 故cố 。 虛hư 妄vọng 轉chuyển 明minh 以dĩ 之chi 為vi 對đối 。 心tâm 性tánh 寂tịch 靜tĩnh 無vô 有hữu 喧huyên 動động 。 正chánh 直trực 無vô 有hữu 顛điên 倒đảo 之chi 解giải 。 即tức 是thị 實thật 智trí 之chi 照chiếu 。 隨tùy 順thuận 道Đạo 理lý 無vô 倒đảo 。 建kiến 立lập 顯hiển 示thị 。 如như 本bổn 若nhược 心tâm 有hữu 動động 非phi 真chân 識thức 智trí 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 第đệ 四tứ 德đức 。 所sở 謂vị 妄vọng 法pháp 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 無vô 自tự 體thể 明minh 以dĩ 之chi 為vi 對đối 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 有hữu 功công 德đức 。 建kiến 立lập 顯hiển 示thị 。 如như 本bổn 無vô 有hữu 自tự 性tánh 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 第đệ 五ngũ 德đức 。 所sở 謂vị 妄vọng 法pháp 四tứ 相tương/tướng 之chi 所sở 遷thiên 故cố 非phi 常thường 。 三tam 種chủng 苦khổ 俱câu 轉chuyển 故cố 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 種chủng 自tự 在tại 無vô 故cố 非phi 我ngã 。 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 無vô 故cố 非phi 淨tịnh 。 此thử 四tứ 種chủng 過quá 以dĩ 為vi 對đối 量lượng 。 本bổn 覺giác 體thể 中trung 四tứ 種chủng 功công 德đức 。 建kiến 立lập 顯hiển 示thị 。 如như 本bổn 非phi 常thường 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 我ngã 非phi 淨tịnh 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 第đệ 六lục 德đức 。 所sở 謂vị 妄vọng 法pháp 燒thiêu 真chân 心tâm 故cố 。 是thị 故cố 名danh 熱nhiệt 。 又hựu 是thị 惱não 亂loạn 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 是thị 故cố 名danh 惱não 。 破phá 滅diệt 變biến 德đức 令linh 不bất 作tác 故cố 。 是thị 故cố 衰suy 變biến 。 由do 此thử 事sự 故cố 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 為vi 不bất 自tự 在tại 。 待đãi 觀quán 此thử 事sự 以dĩ 為vi 對đối 故cố 。 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 之chi 德đức 。 建kiến 立lập 顯hiển 示thị 。 如như 本bổn 熱nhiệt 惱não 衰suy 變biến 則tắc 不bất 自tự 在tại 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 示thị 無vô 邊biên 功công 德đức 相tương/tướng 義nghĩa 。 所sở 謂vị 若nhược 所sở 對đối 治trị 染nhiễm 法pháp 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 以dĩ 能năng 治trị 之chi 淨tịnh 法pháp 亦diệc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 故cố 。 如như 本bổn 乃nãi 至chí 具cụ 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 妄vọng 染nhiễm 之chi 義nghĩa 對đối 此thử 義nghĩa 故cố 心tâm 性tánh 無vô 動động 則tắc 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 諸chư 淨tịnh 功công 德đức 相tương/tướng 義nghĩa 示thị 現hiện 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 結kết 圓viên 滿mãn 德đức 。 所sở 謂vị 若nhược 一nhất 心tâm 法pháp 有hữu 動động 轉chuyển 相tương/tướng 。 更cánh 前tiền 見kiến 境cảnh 有hữu 可khả 緣duyên 者giả 。 能năng 見kiến 之chi 心tâm 所sở 見kiến 之chi 境cảnh 二nhị 差sai 別biệt 故cố 。 本bổn 覺giác 功công 德đức 則tắc 不bất 圓viên 滿mãn 。 而nhi 本bổn 性tánh 德đức 雖tuy 過quá 恆Hằng 沙sa 。 唯duy 一nhất 心tâm 量lượng 終chung 無vô 二nhị 體thể 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 是thị 諸chư 德đức 悉tất 皆giai 各các 各các 不bất 分phân 其kỳ 體thể 。 於ư 一nhất 法Pháp 界Giới 其kỳ 量lượng 等đẳng 故cố 。 是thị 故cố 圓viên 滿mãn 。 自tự 性tánh 功công 德đức 。 結kết 縛phược 解giải 脫thoát 之chi 二nhị 位vị 中trung 。 常thường 恆hằng 具cụ 足túc 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 本bổn 若nhược 心tâm 有hữu 起khởi 更cánh 見kiến 前tiền 法pháp 可khả 念niệm 者giả 則tắc 有hữu 所sở 少thiểu 如như 是thị 淨tịnh 法Pháp 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 更cánh 無vô 所sở 念niệm 是thị 故cố 滿mãn 足túc 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 故cố 。 染nhiễm 淨tịnh 數số 量lượng 平bình 等đẳng 決quyết 擇trạch 依y 何hà 契Khế 經Kinh 所sở 解giải 釋thích 耶da 。 所sở 謂vị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 相tương 似tự 譬thí 喻dụ 大đại 陀đà 羅la 尼ni 經kinh 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 中trung 如như 何hà 說thuyết 耶da 。 謂vị 彼bỉ 經kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 即tức 說thuyết 嗢ốt 拕tha 南nam 頌tụng 曰viết 。

譬thí 如như 阿a 只chỉ 多đa 。 遮già 那na 尸thi 帝đế 樹thụ 。

其kỳ 果quả 多đa 無vô 數số 。 表biểu 實thật 有hữu 十thập 等đẳng 。

染nhiễm 淨tịnh 數số 量lượng 等đẳng 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 知tri 。

行hành 者giả 依y 此thử 喻dụ 。 可khả 了liễu 真chân 妄vọng 理lý 。

今kim 此thử 經Kinh 文văn 為vi 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 假giả 當đương 待đãi 實thật 真chân 定định 賴lại 妄vọng 。 無vô 有hữu 獨độc 孤cô 自tự 立lập 法pháp 故cố 。 所sở 言ngôn 表biểu 者giả 喻dụ 於ư 何hà 法pháp 。 謂vị 喻dụ 妄vọng 法pháp 。 妄vọng 假giả 無vô 實thật 如như 果quả 外ngoại 故cố 。 所sở 言ngôn 實thật 者giả 喻dụ 於ư 何hà 法pháp 。 謂vị 喻dụ 真chân 法pháp 。 真chân 實thật 無vô 假giả 如như 果quả 中trung 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 十thập 種chủng 等đẳng 耶da 。 一nhất 者giả 數số 等đẳng 表biểu 實thật 。 契khế 當đương 其kỳ 數số 等đẳng 故cố 。 二nhị 者giả 塵trần 等đẳng 表biểu 實thật 。 細tế 末mạt 配phối 其kỳ 數số 量lượng 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 者giả 量lượng 等đẳng 表biểu 實thật 。 稱xưng 量lượng 終chung 無vô 差sai 別biệt 輕khinh 重trọng 等đẳng 故cố 。 四tứ 者giả 色sắc 等đẳng 表biểu 實thật 。 挍giảo 量lượng 同đồng 白bạch 色sắc 故cố 。 五ngũ 者giả 香hương 等đẳng 表biểu 實thật 。 熏huân 習tập 其kỳ 香hương 等đẳng 故cố 。 六lục 者giả 味vị 等đẳng 表biểu 實thật 。 噉đạm 食thực 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 七thất 者giả 觸xúc 等đẳng 表biểu 實thật 。 觸xúc 身thân 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 八bát 者giả 本bổn 等đẳng 表biểu 實thật 。 同đồng 依y 樹thụ 木mộc 出xuất 故cố 。 九cửu 者giả 俱câu 等đẳng 表biểu 實thật 。 一nhất 時thời 無vô 前tiền 後hậu 故cố 。 十thập 者giả 同đồng 等đẳng 。 終chung 一nhất 味vị 故cố 。 是thị 名danh 十thập 等đẳng 。 舉cử 喻dụ 合hợp 法pháp 說thuyết 相tương/tướng 明minh 故cố 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。

復phục 次thứ 若nhược 鈍độn 根căn 者giả 不bất 達đạt 此thử 事sự 。 依y 功công 德đức 黑hắc 暗ám 之chi 譬thí 喻dụ 應ưng 知tri 等đẳng 意ý 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 自tự 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 門môn 。 次thứ 說thuyết 顯hiển 示thị 自tự 用dụng 大đại 義nghĩa 門môn 。 此thử 中trung 六lục 門môn 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 應ưng 審thẩm 觀quán 察sát 。 言ngôn 本bổn 願nguyện 無vô 盡tận 門môn 者giả 。 清thanh 淨tịnh 僧tăng 那na 阿a 世thế 耶da 。 廣Quảng 大Đại 圓Viên 滿Mãn 。 無vô 邊biên 際tế 故cố 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 微vi 塵trần 數số 劫kiếp 中trung 。 興hưng 十thập 方phương 世thế 界giới 。 之chi 微vi 塵trần 數số 量lượng 。 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 海hải 。 修tu 十thập 方phương 世thế 界giới 。 之chi 微vi 塵trần 數số 量lượng 。 大đại 圓viên 滿mãn 因nhân 海hải 。 攝nhiếp 十thập 方phương 世thế 界giới 。 之chi 微vi 塵trần 數số 量lượng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 海hải 。 立lập 十thập 方phương 世thế 界giới 。 之chi 微vi 塵trần 數số 量lượng 。 廣quảng 大đại 誓thệ 願nguyện 海hải 。 成thành 十thập 方phương 世thế 界giới 。 之chi 微vi 塵trần 數số 量lượng 。 大đại 自tự 在tại 果quả 海hải 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 如như 實thật 知tri 。 同đồng 一nhất 無vô 異dị 相tướng 續tục 義nghĩa 故cố 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 真Chân 如Như 用dụng 者giả 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 本bổn 在tại 因Nhân 地Địa 發phát 大đại 慈từ 悲bi 。 修tu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 立lập 大đại 誓thệ 願nguyện 。 盡tận 欲dục 度độ 脫thoát 等đẳng 眾chúng 生sanh 界giới 。 亦diệc 不bất 限hạn 劫kiếp 數số 。 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 以dĩ 取thủ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 如như 。 己kỷ 身thân 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 本bổn 願nguyện 無vô 盡tận 門môn 。 次thứ 說thuyết 離ly 相tương/tướng 不bất 著trước 門môn 。 言ngôn 離ly 相tương/tướng 不bất 著trước 門môn 者giả 。 於ư 所sở 作tác 中trung 遠viễn 離ly 所sở 作tác 不bất 生sanh 著trước 故cố 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 雖tuy 發phát 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 大đại 悲bi 攝nhiếp 化hóa 一nhất 切thiết 恆Hằng 沙sa 眾chúng 生sanh 。 而nhi 諸chư 如Như 來Lai 無vô 一nhất 一nhất 佛Phật 而nhi 攝nhiếp 生sanh 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 及cập 與dữ 自tự 身thân 。 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 唯duy 一nhất 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 如như 本bổn 而nhi 亦diệc 不bất 取thủ 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 及cập 與dữ 己kỷ 身thân 。 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 故cố 。

已dĩ 說thuyết 離ly 相tương/tướng 不bất 著trước 門môn 。 次thứ 說thuyết 能năng 所sở 平bình 等đẳng 門môn 。 言ngôn 能năng 所sở 平bình 等đẳng 門môn 者giả 。 人nhân 法pháp 體thể 用dụng 理lý 智trí 平bình 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 謂vị 法Pháp 身thân 應ứng 化hóa 之chi 三Tam 身Thân 。 及cập 實thật 實thật 假giả 假giả 之chi 二nhị 理lý 。 平bình 等đẳng 一nhất 體thể 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 自tự 性tánh 本bổn 身thân 及cập 枝chi 末mạt 身thân 。 一nhất 等đẳng 一nhất 體thể 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 能năng 證chứng 正chánh 智trí 所sở 證chứng 如như 理lý 。 平bình 等đẳng 一nhất 體thể 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 以dĩ 一nhất 體thể 故cố 無vô 有hữu 二nhị 體thể 。 無vô 二nhị 體thể 故cố 亦diệc 無vô 一nhất 體thể 。 無vô 二nhị 無vô 一nhất 亦diệc 無vô 無vô 耳nhĩ 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 自tự 然nhiên 本bổn 性tánh 。 具cụ 足túc 功công 德đức 。 不bất 假giả 他tha 力lực 。 甚thậm 深thâm 極cực 妙diệu 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 即tức 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 異dị 異dị 異dị 相tướng 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 同đồng 同đồng 同đồng 相tương/tướng 。 佛Phật 言ngôn 所sở 言ngôn 異dị 異dị 異dị 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 所sở 言ngôn 同đồng 同đồng 同đồng 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 明minh 法pháp 。 如như 是thị 二nhị 法Pháp 。 如như 牛ngưu 兩lưỡng 角giác 。 對đối 治trị 之chi 相tướng 非phi 消tiêu 融dung 體thể 如như 兩lưỡng 空không 絕tuyệt 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 法pháp 名danh 曰viết 為vi 非phi 觀quán 偽ngụy 法pháp 。 於ư 此thử 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 即tức 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 即tức 從tùng 坐tọa 起khởi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 云vân 何hà 。 名danh 為vi 非phi 觀quán 偽ngụy 法pháp 。 其kỳ 相tương/tướng 可khả 說thuyết 耶da 不bất 可khả 說thuyết 耶da 。 以dĩ 何hà 為vi 門môn 。 應ưng 覺giác 知tri 耶da 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 即tức 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。 我ngã 諸chư 一nhất 切thiết 契Khế 經Kinh 海hải 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 異dị 者giả 無vô 明minh 同đồng 者giả 明minh 者giả 。 為vì 欲dục 度độ 脫thoát 。 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 權quyền 作tác 此thử 說thuyết 。 而nhi 今kim 日nhật 為vì 汝nhữ 真chân 實thật 言ngôn 說thuyết 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 所sở 言ngôn 非phi 觀quán 偽ngụy 法pháp 者giả 。 同đồng 異dị 歸quy 同đồng 。 同đồng 同đồng 歸quy 空không 。 空không 空không 歸quy 絕tuyệt 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 故cố 。 如như 本bổn 以dĩ 有hữu 如như 是thị 。 大đại 方phương 便tiện 智trí 。 除trừ 滅diệt 無vô 明minh 。 見kiến 本bổn 法Pháp 身thân 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 之chi 用dụng 即tức 與dữ 真Chân 如Như 等đẳng 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 故cố 。

已dĩ 說thuyết 能năng 所sở 平bình 等đẳng 門môn 。 次thứ 說thuyết 無vô 相tướng 現hiện 應ưng 門môn 。 言ngôn 無vô 相tướng 現hiện 應ưng 門môn 者giả 。 自tự 性tánh 身thân 體thể 空không 寂tịch 無vô 像tượng 。 能năng 現hiện 諸chư 像tượng 。 譬thí 如như 兔thố 角giác 。 自tự 體thể 空không 無vô 。 善thiện 能năng 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 角giác 故cố 。 謂vị 法Pháp 身thân 佛Phật 唯duy 是thị 一nhất 一nhất 。 唯duy 是thị 寂tịch 寂tịch 。 亦diệc 非phi 一nhất 一nhất 。 亦diệc 非phi 寂tịch 寂tịch 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 滅diệt 滅diệt 斷đoạn 斷đoạn 唯duy 阿a 作tác 阿a 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 唯duy 自tự 自tự 身thân 無vô 他tha 身thân 故cố 。 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 見kiến 聞văn 得đắc 益ích 。 自tự 心tâm 量lượng 中trung 獲hoạch 得đắc 利lợi 益ích 。 法Pháp 身thân 體thể 中trung 無vô 有hữu 關quan 故cố 。 如như 本bổn 又hựu 亦diệc 無vô 有hữu 用dụng 相tương/tướng 可khả 得đắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 謂vị 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 唯duy 是thị 法Pháp 身thân 智trí 相tương/tướng 之chi 身thân 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 無vô 有hữu 世thế 諦đế 境cảnh 界giới 離ly 於ư 施thi 作tác 。 但đãn 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 見kiến 聞văn 得đắc 益ích 故cố 說thuyết 為vi 用dụng 故cố 。

已dĩ 說thuyết 無vô 相tướng 現hiện 應ưng 門môn 。 次thứ 說thuyết 隨tùy 見kiến 麁thô 細tế 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 應ưng 身thân 用dụng 相tương/tướng 差sai 別biệt 門môn 。 二nhị 者giả 報báo 身thân 用dụng 相tương/tướng 差sai 別biệt 門môn 。 初sơ 門môn 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 不bất 能năng 了liễu 達đạt 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 一nhất 心tâm 之chi 量lượng 甚thậm 深thâm 宗tông 故cố 。 依y 遍biến 分phân 別biệt 妄vọng 想tưởng 事sự 識thức 。 見kiến 應ứng 化hóa 身thân 作tác 外ngoại 量lượng 解giải 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 無vô 有hữu 分phần/phân 界giới 。 分phần 分phần 轉chuyển 故cố 。 如như 本bổn 此thử 用dụng 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 依y 分phân 別biệt 事sự 識thức 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 心tâm 所sở 見kiến 者giả 名danh 為vi 應ưng 身thân 。 以dĩ 不bất 知tri 轉chuyển 識thức 現hiện 故cố 見kiến 從tùng 外ngoại 來lai 取thủ 色sắc 分phân 齊tề 不bất 能năng 盡tận 知tri 故cố 故cố 。 次thứ 門môn 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 從tùng 初sơ 信tín 解giải 乃nãi 至chí 金kim 剛cang 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 明minh 了liễu 通thông 達đạt 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 一nhất 心tâm 量lượng 甚thậm 深thâm 宗tông 故cố 。 依y 彼bỉ 業nghiệp 識thức 見kiến 報báo 身thân 佛Phật 。 作tác 唯duy 識thức 解giải 。 通thông 達đạt 依y 正chánh 無vô 分phân 齊tề 故cố 。 如như 本bổn 二nhị 者giả 依y 於ư 業nghiệp 識thức 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 。 所sở 住trụ 依y 果quả 亦diệc 有hữu 無vô 量lượng 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 隨tùy 所sở 示thị 現hiện 。 即tức 無vô 有hữu 邊biên 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 離ly 分phân 齊tề 相tương/tướng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 常thường 能năng 住trụ 持trì 不bất 毀hủy 不bất 失thất 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 示thị 報báo 應ứng 之chi 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 所sở 言ngôn 報báo 者giả 。 具cụ 勝thắng 妙diệu 因nhân 受thọ 極cực 樂lạc 果quả 。 自tự 然nhiên 自tự 在tại 決quyết 定định 安an 樂lạc 。 遠viễn 離ly 苦khổ 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 報báo 。 如như 本bổn 如như 是thị 功công 德đức 。 皆giai 因nhân 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 。 無vô 漏lậu 行hành 熏huân 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 熏huân 之chi 所sở 成thành 就tựu 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 故cố 說thuyết 為vi 報báo 故cố 。 所sở 言ngôn 應ưng 者giả 。 隨tùy 順thuận 機cơ 根căn 。 而nhi 不bất 相tương 違vi 。 隨tùy 時thời 隨tùy 處xứ 。 隨tùy 趣thú 出xuất 現hiện 。 非phi 安an 樂lạc 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 應ưng 。 如như 本bổn 又hựu 凡phàm 夫phu 所sở 見kiến 者giả 是thị 其kỳ 麁thô 色sắc 。 隨tùy 於ư 六lục 道đạo 。 各các 見kiến 不bất 同đồng 。 種chủng 種chủng 異dị 類loại 。 非phi 受thọ 樂lạc 相tương/tướng 故cố 說thuyết 為vi 應ưng 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 更cánh 作tác 重trọng/trùng 釋thích 明minh 前tiền 所sở 說thuyết 。 所sở 謂vị 位vị 位vị 各các 各các 見kiến 佛Phật 增tăng 減giảm 別biệt 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 若nhược 三tam 賢hiền 位vị 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 信tín 真Chân 如Như 故cố 。 分phần/phân 見kiến 報báo 身thân 。 觀quán 知tri 色sắc 相tướng 無vô 分phần/phân 際tế 量lượng 。 而nhi 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 離ly 脫thoát 。 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 未vị 得đắc 入nhập 真Chân 如Như 位vị 故cố 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 所sở 見kiến 者giả 。 以dĩ 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 信tín 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 少thiểu 分phần 而nhi 見kiến 知tri 彼bỉ 色sắc 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 事sự 。 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 離ly 於ư 分phân 齊tề 唯duy 依y 心tâm 現hiện 不bất 離ly 真Chân 如Như 。 然nhiên 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 自tự 分phân 別biệt 以dĩ 未vị 入nhập 法Pháp 身thân 位vị 故cố 故cố 。 若nhược 得đắc 十Thập 地Địa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 轉chuyển 勝thắng 究cứu 竟cánh 。 如như 本bổn 若nhược 得đắc 淨tịnh 心tâm 。 所sở 見kiến 微vi 妙diệu 其kỳ 用dụng 轉chuyển 勝thắng 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 盡tận 見kiến 之chi 究cứu 竟cánh 故cố 。 若nhược 佛Phật 果Quả 中trung 業nghiệp 識thức 本bổn 種chủng 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 能năng 見kiến 所sở 見kiến 亦diệc 復phục 空không 無vô 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 真Chân 如Như 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 此thử 無vô 彼bỉ 。 無vô 我ngã 無vô 他tha 。 無vô 大đại 無vô 小tiểu 。 無vô 高cao 無vô 下hạ 。 無vô 無vô 無vô 有hữu 戲hí 論luận 。 都đô 盡tận 慮lự 知tri 亦diệc 空không 。 唯duy 一nhất 大đại 空không 真Chân 如Như 本bổn 智trí 。 服phục 遮già 伽già 利lợi 娑sa 那na 提đề 衣y 。 於ư 鍵kiện 尸thi 多đa 陀đà 摩ma 宮cung 。 自tự 性tánh 身thân 坐tọa 獨độc 存tồn 無vô 二nhị 故cố 。 如như 本bổn 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 以dĩ 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 色sắc 相tướng 迭điệt 相tương 見kiến 故cố 。 何hà 故cố 應ưng 身thân 章chương 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 依y 分phân 別biệt 事sự 識thức 而nhi 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。 報báo 身thân 章chương 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 依y 於ư 業nghiệp 識thức 而nhi 見kiến 彼bỉ 佛Phật 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 隨tùy 識thức 麁thô 細tế 所sở 見kiến 佛Phật 身thân 隨tùy 麁thô 細tế 故cố 。

已dĩ 說thuyết 隨tùy 見kiến 麁thô 細tế 門môn 。 次thứ 說thuyết 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 於ư 此thử 有hữu 二nhị 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 問vấn 。 二nhị 者giả 是thị 答đáp 。 答đáp 說thuyết 分phần/phân 中trung 即tức 有hữu 五ngũ 門môn 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 一nhất 者giả 法Pháp 身thân 出xuất 現hiện 色sắc 相tướng 門môn 。 二nhị 者giả 顯hiển 示thị 智trí 身thân 形hình 相tướng 門môn 。 三tam 者giả 顯hiển 示thị 法Pháp 身thân 形hình 相tướng 門môn 。 四tứ 者giả 廣Quảng 大Đại 圓Viên 滿Mãn 無vô 際tế 門môn 。 五ngũ 者giả 不bất 可khả 思tư 議nghị 殊thù 勝thắng 門môn 。 是thị 名danh 為vi 五ngũ 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 說thuyết 相tương/tướng 可khả 觀quán 。 問vấn 者giả 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 問vấn 者giả 作tác 如như 是thị 疑nghi 。 剋khắc 其kỳ 法Pháp 身thân 真chân 實thật 自tự 體thể 。 湛trạm 湛trạm 慮lự 絕tuyệt 寂tịch 寂tịch 名danh 斷đoạn 。 色sắc 相tướng 作tác 業nghiệp 由do 誰thùy 而nhi 有hữu 。 無vô 相tướng 現hiện 應ưng 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 能năng 現hiện 色sắc 相tướng 。 若nhược 能năng 出xuất 現hiện 種chủng 種chủng 色sắc 相tướng 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 法Pháp 身thân 空không 寂tịch 離ly 色sắc 像tượng 域vực 。 如như 是thị 疑nghi 故cố 發phát 起khởi 此thử 問vấn 。 如như 本bổn 問vấn 曰viết 若nhược 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 離ly 於ư 色sắc 相tướng 者giả 云vân 何hà 能năng 現hiện 色sắc 相tướng 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 即tức 決quyết 此thử 疑nghi 。 言ngôn 法Pháp 身thân 出xuất 現hiện 色sắc 相tướng 門môn 者giả 。 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 能năng 為vi 色sắc 相tướng 作tác 所sở 依y 止chỉ 。 善thiện 出xuất 色sắc 相tướng 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 能năng 依y 色sắc 法pháp 所sở 依y 心tâm 法pháp 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 二nhị 體thể 。 唯duy 一nhất 心tâm 量lượng 故cố 。 如như 本bổn 答đáp 曰viết 即tức 此thử 法Pháp 身thân 。 是thị 色sắc 體thể 故cố 能năng 現hiện 於ư 色sắc 所sở 謂vị 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 故cố 。 言ngôn 顯hiển 示thị 智trí 身thân 形hình 相tướng 門môn 者giả 。 以dĩ 智trí 攝nhiếp 色sắc 。 無vô 一nhất 一nhất 色sắc 而nhi 非phi 智trí 故cố 。 說thuyết 名danh 智trí 身thân 。 如như 本bổn 以dĩ 色sắc 性tánh 即tức 智trí 故cố 色sắc 體thể 無vô 形hình 說thuyết 名danh 智trí 身thân 故cố 。 言ngôn 顯hiển 示thị 法Pháp 身thân 形hình 相tướng 門môn 者giả 。 以dĩ 色sắc 攝nhiếp 智trí 。 無vô 一nhất 一nhất 智trí 而nhi 非phi 色sắc 故cố 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 。 如như 本bổn 以dĩ 智trí 性tánh 即tức 色sắc 故cố 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 故cố 。 言ngôn 廣Quảng 大Đại 圓Viên 滿Mãn 。 無vô 際tế 門môn 者giả 。 如như 是thị 二nhị 身thân 所sở 現hiện 色sắc 相tướng 。 等đẳng 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 。 一nhất 切thiết 非phi 情tình 界giới 一nhất 切thiết 虛hư 空không 界giới 一nhất 切thiết 涅Niết 盤Bàn 界giới 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 界giới 中trung 。 無vô 所sở 不bất 通thông 。 無vô 所sở 不bất 至chí 。 無vô 所sở 不bất 當đương 。 無vô 所sở 不bất 會hội 。 無vô 所sở 不bất 作tác 。 亦diệc 無vô 分phân 際tế 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。 純thuần 純thuần 一nhất 一nhất 無vô 相tướng 亂loạn 故cố 。 如như 本bổn 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 所sở 現hiện 之chi 色sắc 無vô 有hữu 分phân 際tế 。 隨tùy 心tâm 能năng 示thị 十thập 方phương 世thế 界giới 。 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 報báo 身thân 無vô 量lượng 莊trang 嚴nghiêm 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 皆giai 無vô 分phần/phân 際tế 而nhi 不bất 相tương 妨phương 故cố 。 言ngôn 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 殊thù 勝thắng 門môn 者giả 。 如như 是thị 業nghiệp 用dụng 甚thậm 深thâm 極cực 妙diệu 獨độc 尊tôn 殊thù 勝thắng 。 非phi 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 之chi 所sở 能năng 知tri 故cố 。 如như 本bổn 此thử 非phi 心tâm 識thức 分phân 別biệt 能năng 知tri 以dĩ 真Chân 如Như 自tự 在tại 用dụng 義nghĩa 故cố 故cố 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 甚thậm 深thâm 大đại 義nghĩa 。 二nhị 種chủng 門môn 中trung 云vân 何hà 安an 立lập 。 謂vị 真Chân 如Như 門môn 中trung 三tam 種chủng 大đại 義nghĩa 者giả 。 唯duy 各các 立lập 一nhất 。 無vô 雙song 立lập 故cố 。 若nhược 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 三tam 種chủng 大đại 義nghĩa 者giả 。 三tam 種chủng 大đại 義nghĩa 具cụ 足túc 雙song 立lập 。 無vô 前tiền 後hậu 故cố 。 以dĩ 之chi 為vi 別biệt 。 是thị 故cố 大đại 印ấn 陀đà 羅la 網võng 譬thí 喻dụ 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 有hữu 體thể 大đại 義nghĩa 無vô 相tướng 及cập 用dụng 。 有hữu 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 無vô 體thể 及cập 用dụng 。 有hữu 用dụng 大đại 義nghĩa 無vô 體thể 及cập 相tương/tướng 。 如như 是thị 三tam 大đại 有hữu 第đệ 一nhất 一nhất 無vô 第đệ 二nhị 一nhất 。

復phục 次thứ 有hữu 體thể 大đại 義nghĩa 當đương 有hữu 相tương/tướng 用dụng 有hữu 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 當đương 有hữu 體thể 用dụng 有hữu 用dụng 大đại 義nghĩa 當đương 有hữu 體thể 相tướng 。 如như 是thị 三tam 大đại 隨tùy 有hữu 第đệ 一nhất 一nhất 有hữu 第đệ 二nhị 一nhất 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 故cố 。 餘dư 種chủng 種chủng 相tương/tướng 結kết 總tổng 持trì 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 自tự 當đương 理lý 明minh 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 三tam 種chủng 大đại 義nghĩa 門môn 。 次thứ 說thuyết 門môn 自tự 入nhập 門môn 破phá 異dị 門môn 。

本bổn 曰viết 。

復phục 次thứ 顯hiển 示thị 從tùng 生sanh 滅diệt 門môn 即tức 入nhập 真Chân 如Như 門môn 。 所sở 謂vị 推thôi 求cầu 五ngũ 陰ấm 色sắc 之chi 與dữ 心tâm 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 。 畢tất 竟cánh 無vô 念niệm 。 以dĩ 心tâm 無vô 形hình 相tướng 。 十thập 方phương 求cầu 之chi 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 如như 人nhân 迷mê 故cố 謂vị 東đông 為vi 西tây 方phương 實thật 不bất 轉chuyển 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 明minh 迷mê 故cố 謂vị 心tâm 為vi 念niệm 心tâm 實thật 不bất 動động 。 若nhược 能năng 觀quán 察sát 。 知tri 心tâm 無vô 起khởi 。 即tức 得đắc 隨tùy 順thuận 入nhập 真Chân 如Như 門môn 故cố 。

論luận 曰viết 。 今kim 此thử 論luận 文văn 為vi 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 廣quảng 狹hiệp 大đại 小tiểu 。 諸chư 異dị 執chấp 故cố 。 云vân 何hà 異dị 執chấp 。 謂vị 有hữu 眾chúng 生sanh 作tác 如như 是thị 執chấp 。 一nhất 法Pháp 界Giới 心tâm 是thị 其kỳ 本bổn 法pháp 。 亦diệc 廣quảng 亦diệc 大đại 。 真chân 妄vọng 二nhị 門môn 是thị 其kỳ 末Mạt 法Pháp 。 亦diệc 狹hiệp 亦diệc 小tiểu 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 此thử 執chấp 著trước 。 故cố 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 門môn 亦diệc 所sở 入nhập 。 與dữ 本bổn 量lượng 等đẳng 。

復phục 次thứ 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 。 無vô 有hữu 為vi 法pháp 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 。

復phục 次thứ 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 空không 五ngũ 陰ấm 智trí 。 如như 所sở 空không 陰ấm 。 自tự 體thể 空không 無vô 。 以dĩ 此thử 能năng 空không 所sở 空không 皆giai 空không 。 為vi 入nhập 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 門môn 故cố 。

復phục 次thứ 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 生sanh 滅diệt 門môn 假giả 真Chân 如Như 門môn 實thật 故cố 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 顯hiển 示thị 從tùng 生sanh 滅diệt 門môn 即tức 入nhập 真Chân 如Như 門môn 所sở 謂vị 推thôi 求cầu 五ngũ 陰ấm 色sắc 之chi 與dữ 心tâm 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 畢tất 竟cánh 無vô 念niệm 以dĩ 心tâm 無vô 形hình 相tướng 。 十thập 方phương 求cầu 之chi 終chung 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 譬thí 喻dụ 門môn 中trung 東đông 方phương 喻dụ 覺giác 。 西tây 方phương 喻dụ 念niệm 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 。 出xuất 現hiện 清thanh 淨tịnh 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 照chiếu 耀diệu 幽u 冥minh 生sanh 死tử 暗ám 夜dạ 。 譬thí 如như 日nhật 輪luân 出xuất 現hiện 已dĩ 訖ngật 。 發phát 淨tịnh 光quang 明minh 破phá 世thế 間gian 闇ám 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 出xuất 生sanh 種chủng 種chủng 。 染nhiễm 法pháp 眷quyến 屬thuộc 。 隱ẩn 覆phú 無vô 量lượng 無vô 漏lậu 之chi 性tánh 清thanh 淨tịnh 慧tuệ 明minh 。 譬thí 如như 日nhật 輪luân 。 隱ẩn 沒một 已dĩ 訖ngật 。 發phát 大đại 暗ám 夜dạ 障chướng 覆phú 分phân 別biệt 了liễu 知tri 。 清thanh 淨tịnh 明minh 故cố 。 如như 本bổn 如như 人nhân 迷mê 故cố 謂vị 東đông 為vi 西tây 方phương 實thật 不bất 轉chuyển 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 明minh 迷mê 故cố 謂vị 心tâm 為vi 念niệm 心tâm 實thật 不bất 動động 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 明minh 得đắc 益ích 相tương/tướng 。 謂vị 有hữu 眾chúng 生sanh 了liễu 知tri 心tâm 法pháp 無vô 有hữu 能năng 起khởi 所sở 起khởi 別biệt 相tướng 即tức 得đắc 成thành 就tựu 。 真Chân 如Như 隨tùy 順thuận 。 即tức 得đắc 成thành 就tựu 。 真Chân 如Như 得đắc 入nhập 。 無vô 有hữu 隨tùy 順thuận 無vô 得đắc 入nhập 故cố 。 如như 本bổn 若nhược 能năng 觀quán 察sát 。 知tri 心tâm 無vô 起khởi 即tức 得đắc 隨tùy 順thuận 入nhập 真Chân 如Như 門môn 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 門môn 自tự 入nhập 門môn 破phá 異dị 門môn 。 次thứ 說thuyết 對đối 治trị 邪tà 執chấp 正chánh 解giải 門môn 。

本bổn 曰viết 。 對đối 治trị 邪tà 執chấp 者giả 。 一nhất 切thiết 邪tà 執chấp 皆giai 依y 我ngã 見kiến 。 若nhược 離ly 於ư 我ngã 則tắc 無vô 邪tà 執chấp 。 是thị 我ngã 見kiến 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 人nhân 我ngã 見kiến 。 二nhị 者giả 法pháp 我ngã 見kiến 。 人nhân 我ngã 見kiến 者giả 。 依y 諸chư 凡phàm 夫phu 。 說thuyết 有hữu 五ngũ 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 一nhất 者giả 聞văn 修tu 多đa 羅la 說thuyết 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 寞mịch 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 以dĩ 其kỳ 不bất 知tri 為vi 破phá 著trước 故cố 。 即tức 謂vị 虛hư 空không 是thị 如Như 來Lai 性tánh 。 云vân 何hà 對đối 治trị 。 明minh 虛hư 空không 相tướng 是thị 其kỳ 妄vọng 法pháp 。 體thể 無vô 不bất 實thật 。 以dĩ 對đối 色sắc 故cố 有hữu 是thị 可khả 見kiến 相tương/tướng 令linh 心tâm 生sanh 滅diệt 。 以dĩ 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 本bổn 來lai 是thị 心tâm 實thật 無vô 外ngoại 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 者giả 則tắc 無vô 虛hư 空không 之chi 相tướng 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 唯duy 心tâm 。 妄vọng 起khởi 故cố 有hữu 。 若nhược 心tâm 離ly 於ư 妄vọng 動động 。 則tắc 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 滅diệt 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 此thử 謂vị 如Như 來Lai 。 廣quảng 大đại 性tánh 智trí 究cứu 竟cánh 之chi 義nghĩa 。 非phi 如như 虛hư 空không 相tướng 故cố 。 二nhị 者giả 聞văn 修tu 多đa 羅la 說thuyết 世thế 間gian 諸chư 法pháp 。 畢tất 竟cánh 體thể 空không 。 乃nãi 至chí 涅Niết 盤Bàn 。 真Chân 如Như 之chi 法Pháp 。 亦diệc 畢tất 竟cánh 空không 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 空không 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 以dĩ 不bất 知tri 為vi 破phá 著trước 故cố 。 即tức 謂vị 真Chân 如Như 涅Niết 盤Bàn 之chi 性tánh 唯duy 是thị 其kỳ 空không 。 云vân 何hà 對đối 治trị 。 明minh 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 自tự 體thể 不bất 空không 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 三tam 者giả 聞văn 修tu 多đa 羅la 說thuyết 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 體thể 備bị 一nhất 切thiết 功công 德đức 之chi 法pháp 。 以dĩ 不bất 解giải 故cố 。 即tức 謂vị 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 有hữu 色sắc 心tâm 法pháp 自tự 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 對đối 治trị 。 以dĩ 唯duy 依y 真Chân 如Như 義nghĩa 說thuyết 故cố 因nhân 生sanh 滅diệt 染nhiễm 義nghĩa 示thị 現hiện 說thuyết 差sai 別biệt 故cố 。 四tứ 者giả 聞văn 修tu 多đa 羅la 說thuyết 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 生sanh 死tử 染nhiễm 法pháp 。 皆giai 依y 如Như 來Lai 藏tạng 而nhi 有hữu 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 不bất 離ly 真Chân 如Như 以dĩ 不bất 解giải 故cố 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 體thể 。 具cụ 有hữu 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 生sanh 死tử 等đẳng 法pháp 。 云vân 何hà 對đối 治trị 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 唯duy 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 諸chư 淨tịnh 功công 德đức 不bất 離ly 不bất 斷đoạn 。 不bất 異dị 真Chân 如Như 義nghĩa 故cố 。 以dĩ 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 煩phiền 惱não 染nhiễm 法pháp 。 唯duy 是thị 妄vọng 有hữu 性tánh 自tự 本bổn 無vô 。 從tùng 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 未vị 曾tằng 與dữ 如Như 來Lai 藏tạng 相tương 應ứng 故cố 。 若nhược 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 有hữu 妄vọng 法pháp 。 而nhi 使sử 證chứng 會hội 永vĩnh 息tức 妄vọng 者giả 。 則tắc 無vô 是thị 處xứ 故cố 。 五ngũ 者giả 聞văn 修tu 多đa 羅la 說thuyết 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 得đắc 涅Niết 盤Bàn 。 以dĩ 不bất 解giải 故cố 。 謂vị 眾chúng 生sanh 有hữu 始thỉ 。 以dĩ 見kiến 始thỉ 故cố 。 復phục 謂vị 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 涅Niết 盤Bàn 有hữu 其kỳ 終chung 盡tận 還hoàn 作tác 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 對đối 治trị 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 無vô 前tiền 際tế 故cố 。 無vô 明minh 之chi 相tướng 亦diệc 無vô 有hữu 始thỉ 。 若nhược 說thuyết 三tam 界giới 外ngoại 更cánh 有hữu 眾chúng 生sanh 始thỉ 起khởi 者giả 。 即tức 是thị 外ngoại 道đạo 經kinh 說thuyết 。 又hựu 如Như 來Lai 藏tạng 無vô 有hữu 後hậu 際tế 。 諸chư 佛Phật 所sở 得đắc 涅Niết 盤Bàn 與dữ 之chi 相tướng 應ưng 。 則tắc 無vô 後hậu 際tế 故cố 。 法pháp 我ngã 見kiến 者giả 。 依y 二Nhị 乘Thừa 鈍độn 根căn 故cố 。 如Như 來Lai 但đãn 為vì 。 說thuyết 人nhân 無vô 我ngã 。 以dĩ 說thuyết 不bất 究cứu 竟cánh 。 見kiến 有hữu 五ngũ 陰ấm 。 生sanh 滅diệt 之chi 法pháp 。 怖bố 畏úy 生sanh 死tử 。 妄vọng 取thủ 涅Niết 盤Bàn 。 云vân 何hà 對đối 治trị 。 以dĩ 五ngũ 陰ấm 法pháp 自tự 性tánh 不bất 生sanh 。 則tắc 無vô 有hữu 滅diệt 。 本bổn 來lai 涅Niết 盤Bàn 故cố 。

復phục 次thứ 究cứu 竟cánh 離ly 妄vọng 執chấp 者giả 。 當đương 知tri 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 法pháp 皆giai 悉tất 相tương 待đãi 。 無vô 有hữu 自tự 相tướng 可khả 說thuyết 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 非phi 智trí 非phi 識thức 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 說thuyết 相tướng 。 而nhi 有hữu 言ngôn 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 如Như 來Lai 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 假giả 以dĩ 言ngôn 說thuyết 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 旨chỉ 趣thú 者giả 皆giai 為vi 離ly 念niệm 歸quy 於ư 真Chân 如Như 。 以dĩ 念niệm 一nhất 切thiết 法pháp 。 令linh 心tâm 生sanh 滅diệt 不bất 入nhập 實thật 智trí 故cố 。

論luận 曰viết 。 即tức 此thử 文văn 中trung 自tự 有hữu 四tứ 門môn 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 顯hiển 示thị 根căn 本bổn 總tổng 相tương/tướng 門môn 。 二nhị 者giả 顯hiển 示thị 人nhân 見kiến 對đối 治trị 門môn 。 三tam 者giả 顯hiển 示thị 法pháp 見kiến 對đối 治trị 門môn 。 四tứ 者giả 顯hiển 示thị 俱câu 非phi 絕tuyệt 離ly 門môn 。 是thị 名danh 為vi 四tứ 。 言ngôn 顯hiển 示thị 根căn 本bổn 總tổng 相tương/tướng 門môn 者giả 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 過quá 恆Hằng 沙sa 數số 一nhất 切thiết 邪tà 道đạo 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 過quá 恆Hằng 沙sa 數số 一nhất 切thiết 定định 執chấp 。 皆giai 以dĩ 我ngã 見kiến 為vi 自tự 所sở 依y 。 出xuất 生sanh 增tăng 長trưởng 。 更cánh 無vô 有hữu 餘dư 。 為vi 此thử 邪tà 執chấp 作tác 根căn 本bổn 故cố 。 是thị 故cố 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 無vô 邊biên 際tế 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 無vô 量lượng 。 種chủng 種chủng 虛hư 妄vọng 邪tà 論luận 之chi 海hải 。 以dĩ 我ngã 見kiến 岳nhạc 為vi 依y 而nhi 轉chuyển 。 譬thí 如như 一nhất 切thiết 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 種chủng 種chủng 林lâm 樹thụ 種chủng 種chủng 草thảo 木mộc 。 皆giai 悉tất 以dĩ 山sơn 為vi 依y 而nhi 轉chuyển 故cố 。 如như 本bổn 對đối 治trị 邪tà 執chấp 者giả 一nhất 切thiết 邪tà 執chấp 皆giai 依y 我ngã 見kiến 。 若nhược 離ly 於ư 我ngã 則tắc 無vô 邪tà 執chấp 。 是thị 我ngã 見kiến 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 人nhân 我ngã 見kiến 。 二nhị 者giả 法pháp 我ngã 見kiến 故cố 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 根căn 本bổn 總tổng 相tương/tướng 門môn 。 次thứ 說thuyết 顯hiển 示thị 人nhân 見kiến 對đối 治trị 門môn 。 言ngôn 顯hiển 示thị 人nhân 見kiến 對đối 治trị 門môn 者giả 。 直trực 為vi 對đối 治trị 邪tà 定định 聚tụ 及cập 不bất 定định 聚tụ 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 謬mậu 執chấp 過quá 失thất 生sanh 勝thắng 妙diệu 解giải 故cố 。 五ngũ 種chủng 人nhân 見kiến 治trị 障chướng 別biệt 相tướng 。 文văn 相tương/tướng 明minh 故cố 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。

復phục 次thứ 無vô 大đại 要yếu 故cố 。 如như 本bổn 人nhân 我ngã 見kiến 者giả 。 依y 諸chư 凡phàm 夫phu 說thuyết 有hữu 五ngũ 種chủng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 如Như 來Lai 藏tạng 無vô 有hữu 後hậu 際tế 。 諸chư 佛Phật 所sở 得đắc 涅Niết 盤Bàn 與dữ 之chi 相tướng 應ưng 則tắc 無vô 後hậu 際tế 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 人nhân 見kiến 對đối 治trị 門môn 。 次thứ 說thuyết 顯hiển 示thị 法pháp 見kiến 對đối 治trị 門môn 。 言ngôn 顯hiển 示thị 法pháp 見kiến 對đối 治trị 門môn 者giả 。 直trực 為vi 對đối 治trị 二Nhị 乘Thừa 眾chúng 生sanh 實thật 有hữu 過quá 失thất 。 令linh 得đắc 成thành 就tựu 。 法pháp 空không 大đại 理lý 故cố 。 二nhị 種chủng 法pháp 見kiến 治trị 障chướng 別biệt 相tướng 。 文văn 相tương/tướng 明minh 故cố 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。 如như 本bổn 法pháp 我ngã 見kiến 者giả 依y 二Nhị 乘Thừa 鈍độn 根căn 故cố 。 如Như 來Lai 但đãn 為vì 。 說thuyết 人nhân 無vô 我ngã 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 則tắc 無vô 有hữu 滅diệt 。 本bổn 來lai 涅Niết 盤Bàn 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 法pháp 見kiến 對đối 治trị 門môn 。 次thứ 說thuyết 顯hiển 示thị 俱câu 非phi 絕tuyệt 離ly 門môn 。 言ngôn 顯hiển 示thị 俱câu 非phi 絕tuyệt 離ly 門môn 者giả 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 除trừ 遣khiển 二nhị 執chấp 。 證chứng 得đắc 二nhị 空không 。 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 斷đoạn 斷đoạn 照chiếu 寂tịch 滅diệt 滅diệt 慮lự 止chỉ 無vô 所sở 達đạt 故cố 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 究cứu 竟cánh 離ly 妄vọng 執chấp 者giả 。 當đương 知tri 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 法pháp 皆giai 悉tất 相tương 待đãi 無vô 有hữu 自tự 相tướng 可khả 說thuyết 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 非phi 智trí 非phi 識thức 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 說thuyết 相tướng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 令linh 心tâm 生sanh 滅diệt 不bất 入nhập 實thật 智trí 故cố 故cố 。

釋Thích 摩Ma 訶Ha 衍Diễn 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục