Thích Ma Ha Diễn Luận – Quyển 5

釋Thích 摩Ma 訶Ha 衍Diễn 論Luận
Quyển 5
龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 姚Diêu 秦Tần 筏Phiệt 提Đề 摩Ma 多Đa 譯Dịch

釋Thích 摩Ma 訶Ha 衍Diễn 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ

龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 造tạo

姚Diêu 秦Tần 三tam 藏tạng 筏phiệt 提đề 摩ma 多đa 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 示thị 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 差sai 別biệt 。

本bổn 曰viết 。

復phục 次thứ 分phân 別biệt 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 麁thô 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 二nhị 者giả 細tế 與dữ 心tâm 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 又hựu 麁thô 中trung 之chi 麁thô 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 。 麁thô 中trung 之chi 細tế 及cập 細tế 中trung 之chi 麁thô 。 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 細tế 中trung 之chi 細tế 。 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 。 此thử 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 。 依y 於ư 無vô 明minh 熏huân 習tập 而nhi 有hữu 。 所sở 謂vị 依y 因nhân 依y 緣duyên 。 依y 因nhân 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 故cố 。 依y 緣duyên 者giả 妄vọng 作tác 境cảnh 界giới 義nghĩa 故cố 。 若nhược 因nhân 滅diệt 則tắc 緣duyên 滅diệt 。 因nhân 滅diệt 故cố 不bất 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 緣duyên 滅diệt 故cố 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 問vấn 曰viết 若nhược 心tâm 滅diệt 者giả 。 云vân 何hà 相tương 續tục 。 若nhược 相tương 續tục 者giả 云vân 何hà 說thuyết 究cứu 竟cánh 滅diệt 。 答đáp 曰viết 所sở 言ngôn 滅diệt 者giả 。 唯duy 心tâm 相tương/tướng 滅diệt 非phi 心tâm 體thể 滅diệt 。 如như 風phong 依y 水thủy 而nhi 有hữu 動động 相tương/tướng 。 若nhược 波ba 水thủy 滅diệt 者giả 則tắc 風phong 斷đoạn 絕tuyệt 。 無vô 所sở 依y 止chỉ 。 以dĩ 水thủy 不bất 滅diệt 風phong 相tương/tướng 相tương 續tục 。 唯duy 風phong 滅diệt 故cố 動động 相tương 隨tùy 滅diệt 。 非phi 是thị 水thủy 滅diệt 無vô 明minh 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 心tâm 體thể 而nhi 動động 。 若nhược 心tâm 體thể 滅diệt 則tắc 眾chúng 生sanh 斷đoạn 絕tuyệt 。 無vô 所sở 依y 止chỉ 。 以dĩ 體thể 不bất 滅diệt 心tâm 得đắc 相tương 續tục 。 唯duy 癡si 滅diệt 故cố 心tâm 相tương 隨tùy 滅diệt 。 非phi 心tâm 智trí 滅diệt 。

論luận 曰viết 。 則tắc 此thử 文văn 中trung 自tự 有hữu 五ngũ 門môn 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 一nhất 者giả 標tiêu 釋thích 俱câu 成thành 示thị 相tương/tướng 門môn 。 二nhị 者giả 率suất 相tương/tướng 屬thuộc 當đương 假giả 人nhân 門môn 。 三tam 者giả 顯hiển 示thị 麁thô 細tế 所sở 依y 門môn 。 四tứ 者giả 本bổn 覺giác 對đối 治trị 次thứ 第đệ 門môn 。 五ngũ 者giả 發phát 起khởi 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 言ngôn 標tiêu 釋thích 俱câu 成thành 示thị 相tương/tướng 門môn 者giả 。 麁thô 重trọng 生sanh 滅diệt 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 微vi 細tế 生sanh 滅diệt 與dữ 心tâm 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 麁thô 重trọng 生sanh 滅diệt 。 當đương 與dữ 何hà 識thức 而nhi 相tương 應ứng 耶da 。 謂vị 末mạt 末mạt 故cố 。 與dữ 分phân 別biệt 事sự 識thức 而nhi 共cộng 相tương 應ứng 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 微vi 細tế 生sanh 滅diệt 。 當đương 與dữ 何hà 識thức 而nhi 不bất 相tương 應ứng 耶da 。 所sở 謂vị 末mạt 故cố 與dữ 三tam 位vị 本bổn 識thức 而nhi 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 依y 何hà 經kinh 本bổn 作tác 此thử 解giải 釋thích 。 謂vị 楞lăng 伽già 經kinh 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 中trung 如như 何hà 說thuyết 耶da 。 謂vị 一nhất 本bổn 分phần/phân 流lưu 楞lăng 伽già 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 諸chư 識thức 有hữu 幾kỷ 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。

諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 住trụ 滅diệt 。 非phi 思tư 量lượng 所sở 知tri 。 諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 。 謂vị 流lưu 注chú 生sanh 及cập 相tương 生sanh 。 有hữu 二nhị 種chủng 住trụ 。 謂vị 流lưu 注chú 住trụ 及cập 相tương/tướng 住trụ 。 有hữu 二nhị 種chủng 滅diệt 。 謂vị 流lưu 注chú 滅diệt 及cập 相tương/tướng 滅diệt 。 又hựu 一nhất 本bổn 分phần/phân 流lưu 楞lăng 伽già 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 。 諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 滅diệt 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 相tương/tướng 滅diệt 。 二nhị 者giả 相tương 續tục 滅diệt 。 有hữu 二nhị 種chủng 生sanh 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 相tương 生sanh 。 二nhị 者giả 相tương 續tục 生sanh 。 有hữu 二nhị 種chủng 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 相tương/tướng 住trụ 。 二nhị 者giả 相tương 續tục 住trụ 。 又hựu 大đại 本bổn 楞lăng 伽già 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 即tức 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 諸chư 心tâm 識thức 法pháp 。 有hữu 幾kỷ 無vô 常thường 之chi 相tướng 。

佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。

若nhược 第đệ 一nhất 有hữu 縛phược 細tế 識thức 。 有hữu 上thượng 品phẩm 非phi 離ly 生sanh 滅diệt 。 若nhược 中trung 轉chuyển 有hữu 縛phược 細tế 識thức 。 有hữu 中trung 品phẩm 非phi 離ly 生sanh 滅diệt 。 若nhược 遠viễn 轉chuyển 縛phược 細tế 識thức 。 有hữu 下hạ 品phẩm 非phi 離ly 生sanh 滅diệt 。 若nhược 遍biến 分phân 別biệt 麁thô 識thức 。 有hữu 分phân 離ly 面diện 鏡kính 非phi 離ly 生sanh 滅diệt 。 如như 是thị 三tam 本bổn 楞lăng 伽già 契Khế 經Kinh 為vi 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 麁thô 重trọng 微vi 細tế 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 唯duy 出xuất 名danh 字tự 不bất 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 。 分phần/phân 契khế 不bất 契khế 顯hiển 示thị 麁thô 細tế 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 分phân 別biệt 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 者giả 則tắc 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 麁thô 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 二nhị 者giả 細tế 與dữ 心tâm 不bất 相tương 應ứng 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 標tiêu 釋thích 俱câu 成thành 示thị 相tương/tướng 門môn 。 次thứ 說thuyết 率suất 相tương/tướng 屬thuộc 當đương 假giả 人nhân 門môn 。 此thử 中trung 假giả 人nhân 即tức 有hữu 三tam 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 不bất 退thoái 凡phàm 夫phu 。 二nhị 者giả 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 者giả 。 三tam 者giả 滿mãn 清thanh 淨tịnh 者giả 。 是thị 名danh 為vi 三tam 。 初sơ 人nhân 以dĩ 何hà 相tương 應ứng 而nhi 為vi 自tự 境cảnh 界giới 耶da 。 謂vị 執chấp 相tướng 應ưng 染nhiễm 以dĩ 為vi 自tự 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 本bổn 又hựu 麁thô 中trung 之chi 麁thô 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 故cố 。 中trung 人nhân 以dĩ 何hà 等đẳng 染nhiễm 而nhi 為vi 自tự 境cảnh 界giới 耶da 。 謂vị 後hậu 二nhị 相tương 應ứng 初sơ 二nhị 不bất 相tương 應ứng 。 及cập 業nghiệp 識thức 之chi 一nhất 分phần/phân 以dĩ 為vi 自tự 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 本bổn 麁thô 中trung 之chi 細tế 及cập 細tế 中trung 之chi 麁thô 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 故cố 。 後hậu 人nhân 以dĩ 何hà 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 為vi 自tự 境cảnh 界giới 耶da 。 謂vị 俱câu 合hợp 動động 相tương/tướng 之chi 一nhất 分phần/phân 。 及cập 獨độc 力lực 業nghiệp 相tương/tướng 之chi 全toàn 分phần/phân 以dĩ 為vi 自tự 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 本bổn 細tế 中trung 之chi 細tế 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 。

已dĩ 說thuyết 率suất 相tương/tướng 屬thuộc 當đương 假giả 人nhân 門môn 。 次thứ 說thuyết 顯hiển 示thị 麁thô 細tế 所sở 依y 門môn 。 此thử 中trung 所sở 依y 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 通thông 。 二nhị 者giả 是thị 別biệt 。 通thông 者giả 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 。 皆giai 以dĩ 無vô 明minh 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 別biệt 者giả 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 各các 因nhân 及cập 緣duyên 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 如như 本bổn 此thử 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 依y 於ư 無vô 明minh 熏huân 習tập 而nhi 有hữu 所sở 謂vị 依y 因nhân 依y 緣duyên 。 依y 因nhân 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 故cố 。 依y 緣duyên 者giả 妄vọng 作tác 境cảnh 界giới 義nghĩa 故cố 故cố 。 今kim 此thử 論luận 文văn 依y 何hà 經kinh 起khởi 。 謂vị 楞lăng 伽già 經kinh 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 中trung 如như 何hà 說thuyết 耶da 。 謂vị 分phần/phân 流lưu 楞lăng 伽già 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 。 不bất 思tư 議nghị 熏huân 及cập 不bất 思tư 議nghị 變biến 。 是thị 現hiện 識thức 因nhân 。 取thủ 種chủng 種chủng 塵trần 及cập 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 熏huân 。 是thị 分phân 別biệt 事sự 識thức 因nhân 。 又hựu 大đại 本bổn 楞lăng 伽già 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

復phục 次thứ 不bất 離ly 染nhiễm 因nhân 者giả 。 可khả 思tư 議nghị 熏huân 不bất 可khả 思tư 議nghị 熏huân 。 及cập 可khả 思tư 議nghị 變biến 不bất 可khả 思tư 議nghị 變biến 。

復phục 次thứ 分phân 離ly 染nhiễm 因nhân 者giả 。 種chủng 種chủng 猛mãnh 風phong 。 妄vọng 想tưởng 現hiện 鏡kính 識thức 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 何hà 法pháp 名danh 為vi 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 所sở 謂vị 即tức 是thị 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 謂vị 甚thậm 深thâm 故cố 。 云vân 何hà 甚thậm 深thâm 。 謂vị 金kim 剛cang 已dĩ 還hoàn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 了liễu 此thử 處xứ 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 如như 熏huân 變biến 亦diệc 爾nhĩ 故cố 大đại 本bổn 經kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 可khả 思tư 議nghị 不phủ 。 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 就tựu 金kim 剛cang 還hoàn 上thượng 之chi 人nhân 故cố 。

已dĩ 說thuyết 顯hiển 示thị 麁thô 細tế 所sở 依y 門môn 。 次thứ 說thuyết 本bổn 覺giác 對đối 治trị 次thứ 第đệ 門môn 。 謂vị 本bổn 覺giác 智trí 根căn 本bổn 無vô 明minh 為vi 始thỉ 。 滅diệt 相tương/tướng 為vi 終chung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 漸tiệm 對đối 治trị 故cố 。 然nhiên 此thử 中trung 斷đoạn 不bất 捨xả 無vô 明minh 以dĩ 為vi 其kỳ 斷đoạn 。 非phi 以dĩ 斷đoạn 除trừ 而nhi 為vi 斷đoạn 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 斷đoạn 義nghĩa 成thành 耶da 。 謂vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 心tâm 。 斷đoạn 除trừ 不bất 起khởi 故cố 。 是thị 名danh 本bổn 覺giác 治trị 道đạo 次thứ 第đệ 。 如như 本bổn 若nhược 因nhân 滅diệt 則tắc 緣duyên 滅diệt 。 因nhân 滅diệt 故cố 不bất 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 緣duyên 滅diệt 故cố 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 故cố 。

已dĩ 說thuyết 本bổn 覺giác 對đối 治trị 次thứ 第đệ 門môn 。 次thứ 說thuyết 發phát 起khởi 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 即tức 此thử 門môn 中trung 自tự 有hữu 二nhị 意ý 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 兩lưỡng 難nạn/nan 閉bế 關quan 門môn 。 二nhị 者giả 開khai 通thông 決quyết 疑nghi 門môn 。 文văn 相tương/tướng 可khả 見kiến 。 本bổn 覺giác 明minh 智trí 斷đoạn 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 三tam 種chủng 細tế 染nhiễm 永vĩnh 滅diệt 不bất 起khởi 。 已dĩ 三tam 細tế 無vô 六lục 麁thô 之chi 心tâm 亦diệc 不bất 能năng 起khởi 。 三tam 六lục 種chủng 心tâm 永vĩnh 滅diệt 不bất 起khởi 。 本bổn 覺giác 性tánh 智trí 。 不bất 能năng 自tự 有hữu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 三tam 六lục 種chủng 心tâm 非phi 但đãn 無vô 明minh 。 亦diệc 本bổn 覺giác 俱câu 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 名danh 三tam 六lục 心tâm 故cố 。 然nhiên 若nhược 言ngôn 三tam 六lục 心tâm 滅diệt 者giả 。 本bổn 覺giác 同đồng 滅diệt 。 無vô 所sở 有hữu 也dã 。 豈khởi 可khả 得đắc 言ngôn 本bổn 覺giác 之chi 心tâm 而nhi 得đắc 相tương 續tục 至chí 於ư 邪tà 定định 。 故cố 言ngôn 問vấn 曰viết 若nhược 心tâm 滅diệt 者giả 。 云vân 何hà 相tương 續tục 。 即tức 是thị 初sơ 關quan 。 若nhược 言ngôn 本bổn 覺giác 是thị 功công 德đức 法pháp 非phi 斷đoạn 之chi 法pháp 。 常thường 恆hằng 相tương 續tục 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 者giả 。 豈khởi 可khả 得đắc 言ngôn 三tam 六lục 種chủng 心tâm 。 永vĩnh 滅diệt 不bất 起khởi 。 故cố 言ngôn 若nhược 相tương 續tục 者giả 云vân 何hà 說thuyết 究cứu 竟cánh 滅diệt 。 即tức 是thị 第đệ 二nhị 關quan 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 作tác 釋thích 決quyết 疑nghi 。 文văn 相tương/tướng 明minh 故cố 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。

從tùng 上thượng 已dĩ 來lai 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 決quyết 擇trạch 分phần/phân 已dĩ 焉yên 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 顯hiển 示thị 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 熏huân 相tương 生sanh 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 義nghĩa 。

本bổn 曰viết 。

復phục 次thứ 有hữu 四tứ 種chủng 法Pháp 。 熏huân 習tập 義nghĩa 故cố 。 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 法pháp 起khởi 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 淨tịnh 法pháp 。 名danh 為vi 真Chân 如Như 。 二nhị 者giả 一nhất 切thiết 染nhiễm 因nhân 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 三tam 者giả 妄vọng 心tâm 。 名danh 為vi 業nghiệp 識thức 。 四tứ 者giả 妄vọng 境cảnh 界giới 。 所sở 謂vị 六lục 塵trần 。 熏huân 習tập 義nghĩa 者giả 。 如như 世thế 間gian 衣y 服phục 實thật 無vô 於ư 香hương 。 若nhược 人nhân 以dĩ 香hương 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 香hương 氣khí 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 真Chân 如Như 淨tịnh 法pháp 實thật 無vô 於ư 染nhiễm 。 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 染nhiễm 相tướng 。 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 實thật 無vô 淨tịnh 業nghiệp 。 但đãn 以dĩ 真Chân 如Như 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 淨tịnh 用dụng 。 云vân 何hà 熏huân 習tập 起khởi 染nhiễm 法pháp 不bất 斷đoạn 。 所sở 謂vị 以dĩ 依y 真Chân 如Như 法pháp 故cố 有hữu 於ư 無vô 明minh 。 以dĩ 有hữu 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 因nhân 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 。 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 即tức 有hữu 妄vọng 心tâm 。 以dĩ 有hữu 妄vọng 心tâm 故cố 即tức 熏huân 習tập 無vô 明minh 。 不bất 了liễu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 不bất 覺giác 念niệm 起khởi 。 現hiện 妄vọng 境cảnh 界giới 。 以dĩ 有hữu 妄vọng 境cảnh 界giới 染nhiễm 法pháp 緣duyên 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 妄vọng 心tâm 。 令linh 其kỳ 念niệm 著trước 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 受thọ 於ư 一nhất 切thiết 。 身thân 心tâm 等đẳng 苦khổ 。 此thử 妄vọng 境cảnh 界giới 熏huân 習tập 義nghĩa 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 增tăng 長trưởng 念niệm 熏huân 習tập 。 二nhị 者giả 增tăng 長trưởng 取thủ 熏huân 習tập 。 妄vọng 心tâm 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 業nghiệp 識thức 根căn 本bổn 熏huân 習tập 。 能năng 受thọ 阿A 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 佛Phật 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 生sanh 滅diệt 苦khổ 故cố 。 二nhị 者giả 增tăng 長trưởng 分phân 別biệt 事sự 識thức 熏huân 習tập 。 能năng 受thọ 凡phàm 夫phu 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 故cố 。 無vô 明minh 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 根căn 本bổn 熏huân 習tập 。 以dĩ 能năng 成thành 就tựu 。 業nghiệp 識thức 義nghĩa 故cố 。 二nhị 者giả 所sở 起khởi 見kiến 愛ái 熏huân 習tập 。 以dĩ 能năng 成thành 就tựu 。 分phân 別biệt 事sự 識thức 義nghĩa 故cố 。 云vân 何hà 熏huân 習tập 起khởi 淨tịnh 法pháp 不bất 斷đoạn 。 所sở 謂vị 以dĩ 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 能năng 熏huân 習tập 無vô 明minh 。 以dĩ 熏huân 習tập 因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。 則tắc 令linh 妄vọng 心tâm 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 盤Bàn 。 以dĩ 此thử 妄vọng 心tâm 。 有hữu 厭yếm 求cầu 因nhân 緣duyên 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 自tự 信tín 己kỷ 性tánh 。 知tri 心tâm 妄vọng 動động 。 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 。 修tu 遠viễn 離ly 法pháp 。 以dĩ 如như 實thật 知tri 。 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 故cố 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 起khởi 隨tùy 順thuận 行hành 不bất 取thủ 不bất 念niệm 。 乃nãi 至chí 久cửu 遠viễn 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 無vô 明minh 即tức 滅diệt 。 以dĩ 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 心tâm 無vô 有hữu 起khởi 。 以dĩ 心tâm 無vô 起khởi 故cố 境cảnh 界giới 隨tùy 滅diệt 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 俱câu 滅diệt 故cố 心tâm 相tương/tướng 皆giai 盡tận 。 名danh 得đắc 涅Niết 盤Bàn 成thành 自tự 然nhiên 業nghiệp 。 妄vọng 心tâm 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 分phân 別biệt 事sự 識thức 熏huân 習tập 。 依y 諸chư 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 人nhân 等đẳng 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 隨tùy 力lực 所sở 能năng 。 以dĩ 漸tiệm 趣thú 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 故cố 。 二nhị 者giả 意ý 熏huân 習tập 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 心tâm 勇dũng 猛mãnh 速tốc 趣thú 涅Niết 盤Bàn 故cố 。 真Chân 如Như 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 體thể 相tướng 熏huân 習tập 。 二nhị 者giả 用dụng 熏huân 習tập 。 自tự 體thể 相tướng 熏huân 習tập 者giả 。 從tùng 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 具cụ 無vô 漏lậu 法pháp 。 用dụng 熏huân 習tập 者giả 。 備bị 有hữu 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 作tác 境cảnh 界giới 之chi 性tánh 。 依y 此thử 二nhị 義nghĩa 恆hằng 常thường 熏huân 習tập 。 以dĩ 有hữu 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 盤Bàn 。 自tự 信tín 己kỷ 身thân 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 問vấn 曰viết 若nhược 如như 是thị 義nghĩa 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 真Chân 如Như 等đẳng 皆giai 熏huân 習tập 。 云vân 何hà 有hữu 信tín 無vô 信tín 。 無vô 量lượng 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 皆giai 應ưng 一nhất 時thời 自tự 知tri 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 。 勤cần 修tu 方phương 便tiện 。 等đẳng 入nhập 涅Niết 盤Bàn 。 答đáp 曰viết 真Chân 如Như 本bổn 一nhất 而nhi 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 無vô 明minh 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 厚hậu 薄bạc 不bất 同đồng 故cố 。 過quá 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 上thượng 煩phiền 惱não 依y 。 無vô 明minh 起khởi 差sai 別biệt 。 我ngã 見kiến 愛ái 染nhiễm 煩phiền 惱não 依y 無vô 明minh 起khởi 差sai 別biệt 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 依y 於ư 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 前tiền 後hậu 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 唯duy 如Như 來Lai 能năng 知tri 故cố 。 又hựu 諸chư 佛Phật 法Pháp 有hữu 因nhân 有hữu 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 。 乃nãi 得đắc 成thành 辦biện 。 如như 木mộc 中trung 火hỏa 。 性tánh 是thị 火hỏa 正chánh 因nhân 。 若nhược 人nhân 無vô 知tri 。 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 能năng 自tự 燒thiêu 木mộc 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 有hữu 正chánh 因nhân 。 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 若nhược 不bất 遇ngộ 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 等đẳng 。 以dĩ 之chi 為vi 緣duyên 能năng 自tự 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 入nhập 涅Niết 盤Bàn 者giả 則tắc 無vô 是thị 處xứ 。 若nhược 雖tuy 有hữu 外ngoại 緣duyên 之chi 力lực 。 而nhi 內nội 淨tịnh 法pháp 未vị 有hữu 熏huân 習tập 力lực 者giả 。 亦diệc 不bất 能năng 究cứu 竟cánh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 盤Bàn 。 若nhược 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 者giả 。 所sở 謂vị 自tự 有hữu 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 又hựu 為vi 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 慈từ 悲bi 願nguyện 護hộ 故cố 。 能năng 起khởi 厭yếm 苦khổ 之chi 心tâm 。 信tín 有hữu 涅Niết 盤Bàn 修tu 習tập 善thiện 根căn 。 以dĩ 修tu 善thiện 根căn 成thành 就tựu 故cố 。 則tắc 值trị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 乃nãi 能năng 進tiến 趣thú 向hướng 涅Niết 盤Bàn 道đạo 。 用dụng 熏huân 習tập 者giả 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 外ngoại 緣duyên 之chi 力lực 。 如như 是thị 外ngoại 緣duyên 。 有hữu 無vô 量lượng 義nghĩa 。 略lược 說thuyết 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 差sai 別biệt 緣duyên 。 二nhị 者giả 平bình 等đẳng 緣duyên 。 差sai 別biệt 緣duyên 者giả 。 此thử 人nhân 依y 於ư 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 始thỉ 求cầu 道Đạo 時thời 乃nãi 至chí 得đắc 佛Phật 。 於ư 中trung 若nhược 見kiến 若nhược 念niệm 。 或hoặc 為vi 眷quyến 屬thuộc 父phụ 母mẫu 諸chư 親thân 。 或hoặc 為vi 給cấp 使sử 。 或hoặc 為vi 知tri 友hữu 。 或hoặc 為vi 怨oán 家gia 。 或hoặc 起khởi 四tứ 攝nhiếp 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 所sở 作tác 無vô 量lượng 行hành 緣duyên 。 以dĩ 起khởi 大đại 悲bi 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 若nhược 見kiến 若nhược 聞văn 。 得đắc 利lợi 益ích 故cố 。 此thử 緣duyên 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 近cận 緣duyên 。 速tốc 得đắc 度độ 故cố 。 二nhị 者giả 遠viễn 緣duyên 。 久cửu 遠viễn 得đắc 度độ 故cố 。 是thị 近cận 遠viễn 二nhị 緣duyên 分phân 別biệt 。 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 增tăng 長trưởng 行hành 緣duyên 。 二nhị 者giả 受thọ 道đạo 緣duyên 。 平bình 等đẳng 緣duyên 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 願nguyện 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 自tự 然nhiên 熏huân 習tập 恆hằng 常thường 不bất 捨xả 。 以dĩ 同đồng 體thể 智trí 力lực 故cố 。 隨tùy 應ứng 見kiến 聞văn 而nhi 現hiện 作tác 業nghiệp 。 所sở 謂vị 眾chúng 生sanh 。 依y 於ư 三tam 昧muội 。 乃nãi 得đắc 平bình 等đẳng 見kiến 諸chư 佛Phật 故cố 。 此thử 體thể 用dụng 熏huân 習tập 分phân 別biệt 。 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 未vị 相tương 應ứng 。 謂vị 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 以dĩ 意ý 意ý 識thức 熏huân 習tập 。 依y 信tín 力lực 故cố 而nhi 修tu 行hành 。 未vị 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 心tâm 與dữ 體thể 相tướng 應ưng 故cố 。 未vị 得đắc 自tự 在tại 。 業nghiệp 修tu 行hành 與dữ 用dụng 相tương 應ứng 故cố 。 二nhị 者giả 已dĩ 相tương 應ứng 。 謂vị 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 與dữ 諸chư 佛Phật 智trí 用dụng 相tương 應ứng 。 唯duy 依y 法pháp 力lực 自tự 然nhiên 修tu 行hành 。 熏huân 習tập 真Chân 如Như 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。

復phục 次thứ 染nhiễm 法pháp 從tùng 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 熏huân 習tập 不bất 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 得đắc 佛Phật 。 後hậu 即tức 有hữu 斷đoạn 。 淨tịnh 法pháp 熏huân 習tập 即tức 無vô 有hữu 斷đoạn 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 真Chân 如Như 法pháp 常thường 熏huân 習tập 故cố 。 妄vọng 心tâm 即tức 滅diệt 法Pháp 身thân 顯hiển 現hiện 。 起khởi 用dụng 熏huân 習tập 故cố 無vô 有hữu 斷đoạn 。

論luận 曰viết 。 即tức 此thử 文văn 中trung 自tự 有hữu 五ngũ 門môn 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 綱cương 要yếu 門môn 。 二nhị 者giả 立lập 名danh 略lược 示thị 門môn 。 三tam 者giả 通thông 釋thích 熏huân 習tập 門môn 。 四tứ 者giả 分phần/phân 剖phẫu 散tán 說thuyết 門môn 。 五ngũ 者giả 盡tận 不bất 盡tận 別biệt 門môn 。 第đệ 一nhất 門môn 中trung 自tự 有hữu 六lục 意ý 。 云vân 何hà 為vi 六lục 。 一nhất 者giả 相tương 待đãi 相tương/tướng 成thành 似tự 有hữu 意ý 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 相tương 待đãi 而nhi 得đắc 成thành 立lập 。 無vô 有hữu 唯duy 自tự 建kiến 立lập 法pháp 故cố 。 二nhị 者giả 本bổn 無vô 性tánh 空không 非phi 有hữu 意ý 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 種chủng 種chủng 名danh 字tự 。 於ư 本bổn 無vô 中trung 權quyền 假giả 建kiến 立lập 。 一nhất 切thiết 皆giai 悉tất 。 非phi 自tự 名danh 故cố 。 三tam 者giả 相tương 待đãi 相tương/tướng 成thành 顯hiển 空không 意ý 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 由do 相tương/tướng 觀quán 故cố 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 無vô 有hữu 自tự 體thể 。 自tự 性tánh 空không 故cố 。 四tứ 者giả 自tự 然nhiên 虛hư 空không 無vô 礙ngại 意ý 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 非phi 有hữu 非phi 有hữu 故cố 自tự 然nhiên 作tác 空không 。 非phi 礙ngại 非phi 礙ngại 故cố 常thường 作tác 無vô 障chướng 礙ngại 義nghĩa 故cố 。 五ngũ 者giả 非phi 作tác 非phi 造tạo 自tự 然nhiên 意ý 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 相tương/tướng 熏huân 相tương 生sanh 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 義nghĩa 。 法pháp 爾nhĩ 道Đạo 理lý 。 性tánh 如như 是thị 故cố 。 六lục 者giả 不bất 守thủ 自tự 性tánh 無vô 住trụ 意ý 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 作tác 緣duyên 起khởi 陀đà 羅la 尼ni 義nghĩa 故cố 。 總tổng 標tiêu 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 總tổng 標tiêu 綱cương 要yếu 門môn 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 有hữu 四tứ 種chủng 法Pháp 。 熏huân 習tập 義nghĩa 故cố 。 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 法pháp 起khởi 。 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。

已dĩ 說thuyết 總tổng 標tiêu 綱cương 要yếu 門môn 。 次thứ 說thuyết 立lập 名danh 略lược 示thị 門môn 。 於ư 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 淨tịnh 真chân 法pháp 相tướng 門môn 。 二nhị 者giả 染nhiễm 妄vọng 法pháp 相tướng 門môn 。 所sở 言ngôn 真chân 者giả 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 覺giác 藏tạng 智trí 。 所sở 言ngôn 妄vọng 者giả 。 離ly 脫thoát 體thể 相tướng 本bổn 上thượng 無vô 明minh 。 染nhiễm 妄vọng 門môn 中trung 即tức 有hữu 三tam 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 無vô 明minh 。 二nhị 者giả 業nghiệp 識thức 。 三tam 者giả 境cảnh 界giới 。 一nhất 真chân 三tam 妄vọng 。 如như 是thị 四tứ 法Pháp 。 能năng 作tác 熏huân 事sự 本bổn 數số 名danh 字tự 。 今kim 此thử 文văn 中trung 舉cử 一nhất 。 後hậu 有hữu 并tinh 兼kiêm 中trung 有hữu 。 應ưng 審thẩm 觀quán 察sát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 皆giai 悉tất 有hữu 熏huân 習tập 之chi 事sự 故cố 。 如như 本bổn 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 淨tịnh 法pháp 名danh 為vi 真Chân 如Như 。 二nhị 者giả 一nhất 切thiết 染nhiễm 因nhân 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 三tam 者giả 妄vọng 心tâm 名danh 為vi 業nghiệp 識thức 。 四tứ 者giả 妄vọng 境cảnh 界giới 所sở 謂vị 六lục 塵trần 故cố 。

已dĩ 說thuyết 立lập 名danh 略lược 示thị 門môn 。 次thứ 說thuyết 通thông 釋thích 熏huân 習tập 門môn 。 於ư 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 比tỉ 量lượng 譬thí 喻dụ 善thiện 巧xảo 門môn 。 二nhị 者giả 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 安an 立lập 門môn 。 比tỉ 量lượng 譬thí 喻dụ 善thiện 巧xảo 門môn 者giả 。 譬thí 如như 衣y 服phục 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 亦diệc 無vô 芬phân 香hương 亦diệc 無vô 鄙bỉ 香hương 一nhất 向hướng 無vô 氣khí 。 而nhi 士sĩ 夫phu 眾chúng 入nhập 於ư 班ban 多đa 伽già 耶da 娑sa 叉xoa 提đề 鄔ổ 林lâm 時thời 。 會hội 末mạt 耶da 提đề 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 而nhi 有hữu 穢uế 香hương 。 入nhập 於ư 梵Phạm 檀đàn 只chỉ 多đa 那na 林lâm 時thời 。 陀đà 摩ma 鍵kiện 多đa 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 而nhi 有hữu 香hương 氣khí 故cố 。 如như 本bổn 如như 世thế 間gian 衣y 服phục 實thật 無vô 於ư 香hương 若nhược 人nhân 以dĩ 香hương 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 香hương 氣khí 故cố 。 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 安an 立lập 門môn 者giả 。 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 無vô 漏lậu 性tánh 德đức 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 一nhất 向hướng 明minh 白bạch 。 亦diệc 無vô 垢cấu 黑hắc 。 亦diệc 無vô 染nhiễm 污ô 。 而nhi 以dĩ 無vô 明minh 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 垢cấu 黑hắc 。 無vô 明minh 藏tạng 海hải 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 一nhất 向hướng 闇ám 黑hắc 。 亦diệc 無vô 智trí 明minh 亦diệc 無vô 白bạch 品phẩm 。 而nhi 以dĩ 本bổn 覺giác 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 淨tịnh 用dụng 。 如như 是thị 染nhiễm 淨tịnh 但đãn 是thị 假giả 立lập 。 染nhiễm 非phi 實thật 染nhiễm 淨tịnh 非phi 實thật 淨tịnh 。 皆giai 是thị 幻huyễn 化hóa 。 無vô 實thật 自tự 性tánh 。 如như 本bổn 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 真Chân 如Như 淨tịnh 法pháp 實thật 無vô 於ư 染nhiễm 。 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 而nhi 熏huân 習tập 故cố 。 則tắc 有hữu 染nhiễm 相tướng 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 實thật 無vô 淨tịnh 業nghiệp 。 但đãn 以dĩ 真Chân 如Như 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 淨tịnh 用dụng 故cố 。

已dĩ 說thuyết 通thông 釋thích 熏huân 習tập 門môn 。 次thứ 說thuyết 分phần/phân 剖phẫu 散tán 說thuyết 門môn 。 於ư 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 四tứ 門môn 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 黑hắc 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 有hữu 力lực 門môn 。 二nhị 者giả 白bạch 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 有hữu 力lực 門môn 。 三tam 者giả 發phát 起khởi 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 四tứ 者giả 舉cử 緣duyên 廣quảng 說thuyết 開khai 通thông 門môn 。 第đệ 一nhất 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 問vấn 總tổng 答đáp 顯hiển 宗tông 門môn 。 二nhị 者giả 歸quy 總tổng 作tác 別biệt 散tán 說thuyết 門môn 。 第đệ 二nhị 門môn 中trung 具cụ 此thử 二nhị 門môn 應ưng 審thẩm 觀quán 察sát 。 第đệ 四tứ 門môn 中trung 自tự 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 軌quỹ 則tắc 決quyết 定định 門môn 。 二nhị 者giả 因nhân 緣duyên 各các 示thị 生sanh 解giải 門môn 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 說thuyết 相tương/tướng 可khả 見kiến 。 云vân 何hà 熏huân 習tập 起khởi 染nhiễm 法pháp 不bất 斷đoạn 者giả 。 即tức 是thị 總tổng 問vấn 謂vị 通thông 總tổng 問vấn 一nhất 切thiết 黑hắc 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 相tương 生sanh 不bất 斷đoạn 義nghĩa 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 即tức 總tổng 答đáp 分phần/phân 。 就tựu 於ư 即tức 此thử 答đáp 說thuyết 分phần/phân 中trung 。 從tùng 淨tịnh 妙diệu 藏tạng 乃nãi 至chí 麁thô 重trọng 。 背bối/bội 本bổn 向hướng 末mạt 漸tiệm 次thứ 轉chuyển 勝thắng 說thuyết 其kỳ 次thứ 第đệ 。 說thuyết 相tương 次thứ 第đệ 應ưng 審thẩm 觀quán 察sát 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 不bất 能năng 自tự 有hữu 。 當đương 依y 真Chân 如Như 方phương 得đắc 止chỉ 住trụ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 真Chân 如Như 之chi 性tánh 如như 虛hư 空không 界giới 。 至chí 部bộ 實thật 主chủ 於ư 障chướng 礙ngại 及cập 無vô 障chướng 礙ngại 中trung 。 為vì 作tác 歸quy 依y 。 無vô 所sở 礙ngại 故cố 。 如như 本bổn 所sở 謂vị 以dĩ 依y 真Chân 如Như 法pháp 故cố 有hữu 於ư 無vô 明minh 故cố 。 如như 是thị 無vô 明minh 。 得đắc 自tự 所sở 已dĩ 。 氣khí 力lực 殊thù 勝thắng 功công 能năng 自tự 在tại 。 能năng 熏huân 真Chân 如Như 令linh 作tác 妄vọng 法pháp 。 增tăng 不bất 了liễu 相tương/tướng 加gia 闇ám 鈍độn 用dụng 。 譬thí 如như 愛ái 父phụ 生sanh 諸chư 男nam 女nữ 。 如như 本bổn 以dĩ 有hữu 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 因nhân 故cố 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 妄vọng 心tâm 故cố 。 如như 是thị 微vi 細tế 業nghiệp 識thức 妄vọng 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 故cố 。 自tự 體thể 生sanh 已dĩ 。 還hoàn 熏huân 無vô 明minh 能năng 令linh 增tăng 長trưởng 。 譬thí 如như 生sanh 子tử 養dưỡng 能năng 生sanh 父phụ 。 如như 是thị 熏huân 力lực 。 更cánh 增tăng 長trưởng 故cố 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 平bình 等đẳng 如như 理lý 圓viên 滿mãn 一nhất 心tâm 故cố 。 起khởi 轉chuyển 識thức 之chi 惑hoặc 念niệm 。 生sanh 現hiện 相tướng 之chi 妄vọng 境cảnh 。 生sanh 死tử 之chi 海hải 更cánh 深thâm 。 涅Niết 盤Bàn 之chi 岸ngạn 彌di 高cao 。 如như 本bổn 以dĩ 有hữu 妄vọng 心tâm 即tức 熏huân 習tập 無vô 明minh 不bất 了liễu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 不bất 覺giác 念niệm 起khởi 現hiện 妄vọng 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 是thị 境cảnh 界giới 之chi 風phong 。 還hoàn 熏huân 現hiện 識thức 之chi 海hải 。 起khởi 七thất 識thức 之chi 波ba 浪lãng 。 此thử 識thức 樂nhạo 著trước 境cảnh 界giới 之chi 塵trần 。 彼bỉ 境cảnh 面diện 向hướng 識thức 眼nhãn 之chi 前tiền 。 遍biến 造tạo 諸chư 惡ác 之chi 業nghiệp 。 具cụ 受thọ 一nhất 切thiết 苦khổ 報báo 。 三tam 有hữu 之chi 輪luân 環hoàn 循tuần 。 四tứ 毒độc 之chi 賊tặc 浪lãng 起khởi 。 如như 本bổn 以dĩ 有hữu 境cảnh 界giới 染nhiễm 法pháp 緣duyên 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 妄vọng 心tâm 令linh 其kỳ 念niệm 著trước 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 受thọ 於ư 一nhất 切thiết 。 身thân 心tâm 等đẳng 苦khổ 故cố 。

已dĩ 說thuyết 總tổng 問vấn 總tổng 答đáp 顯hiển 宗tông 門môn 。 次thứ 說thuyết 歸quy 總tổng 作tác 別biệt 散tán 說thuyết 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 三tam 重trọng/trùng 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 境cảnh 界giới 。 二nhị 者giả 妄vọng 心tâm 。 三tam 者giả 無vô 明minh 。 是thị 名danh 為vi 三tam 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 各các 有hữu 二nhị 故cố 即tức 成thành 六lục 數số 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 初sơ 以dĩ 為vi 後hậu 後hậu 以dĩ 為vi 初sơ 漸tiệm 次thứ 顯hiển 示thị 。 初sơ 重trọng/trùng 云vân 何hà 。 此thử 妄vọng 境cảnh 界giới 有hữu 如như 實thật 熏huân 習tập 之chi 力lực 故cố 。 增tăng 法pháp 執chấp 念niệm 。 有hữu 如như 有hữu 熏huân 習tập 之chi 力lực 故cố 。 長trường/trưởng 人nhân 執chấp 著trước 。 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 具cụ 足túc 起khởi 故cố 。 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 上thượng 煩phiền 惱não 類loại 皆giai 悉tất 發phát 起khởi 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 境cảnh 界giới 熏huân 習tập 。 如như 本bổn 此thử 妄vọng 境cảnh 界giới 熏huân 習tập 義nghĩa 則tắc 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 增tăng 長trưởng 念niệm 熏huân 習tập 二nhị 者giả 增tăng 長trưởng 取thủ 熏huân 習tập 故cố 。 中trung 重trọng/trùng 云vân 何hà 。 業nghiệp 識thức 妄vọng 心tâm 有hữu 上thượng 熏huân 之chi 力lực 故cố 。 已dĩ 得đắc 出xuất 離ly 。 三tam 乘thừa 聖thánh 人nhân 。 而nhi 能năng 令linh 受thọ 變biến 易dị 細tế 苦khổ 。 有hữu 下hạ 熏huân 之chi 力lực 故cố 。 未vị 得đắc 出xuất 離ly 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 而nhi 能năng 令linh 受thọ 分phân 段đoạn 麁thô 苦khổ 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 妄vọng 心tâm 熏huân 習tập 。 如như 本bổn 妄vọng 心tâm 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 業nghiệp 識thức 根căn 本bổn 熏huân 習tập 能năng 受thọ 阿A 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 佛Phật 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 生sanh 滅diệt 苦khổ 故cố 。 二nhị 者giả 增tăng 長trưởng 分phân 別biệt 事sự 識thức 熏huân 習tập 能năng 受thọ 凡phàm 夫phu 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 故cố 故cố 。 後hậu 重trọng/trùng 云vân 何hà 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 自tự 體thể 本bổn 故cố 。 能năng 熏huân 初sơ 末mạt 。 令linh 得đắc 成thành 就tựu 。 通thông 達đạt 遍biến 故cố 。 能năng 熏huân 事sự 識thức 。 令linh 得đắc 成thành 就tựu 。 何hà 故cố 唯duy 舉cử 初sơ 後hậu 中trung 間gian 不bất 顯hiển 。 有hữu 二nhị 意ý 故cố 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 有hữu 成thành 就tựu 意ý 。 二nhị 者giả 空không 成thành 就tựu 意ý 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 有hữu 成thành 就tựu 意ý 。 舉cử 邊biên 得đắc 有hữu 現hiện 中trung 有hữu 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 空không 成thành 就tựu 意ý 。 舉cử 中trung 空không 無vô 顯hiển 邊biên 空không 故cố 。 後hậu 義nghĩa 云vân 何hà 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 如như 是thị 說thuyết 故cố 。 當đương 何hà 契Khế 經Kinh 。 謂vị 熏huân 習tập 經kinh 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 中trung 如như 何hà 說thuyết 耶da 。 謂vị 熏huân 習tập 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 轉chuyển 識thức 現hiện 識thức 末mạt 那na 三tam 識thức 。 非phi 從tùng 無vô 明minh 。 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 唯duy 邊biên 成thành 就tựu 非phi 中trung 成thành 就tựu 。 此thử 文văn 後hậu 義nghĩa 直trực 釋thích 彼bỉ 經kinh 。 是thị 故cố 明minh 知tri 。 此thử 義nghĩa 得đắc 成thành 。 如như 本bổn 無vô 明minh 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 根căn 本bổn 熏huân 習tập 以dĩ 能năng 成thành 就tựu 。 業nghiệp 識thức 義nghĩa 故cố 。 二nhị 者giả 所sở 起khởi 見kiến 愛ái 熏huân 習tập 以dĩ 能năng 成thành 就tựu 。 分phân 別biệt 事sự 識thức 義nghĩa 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 黑hắc 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 有hữu 力lực 門môn 。 次thứ 說thuyết 白bạch 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 有hữu 力lực 門môn 。 云vân 何hà 熏huân 習tập 起khởi 淨tịnh 法pháp 不bất 斷đoạn 者giả 。 即tức 是thị 總tổng 問vấn 。 謂vị 通thông 總tổng 問vấn 一nhất 切thiết 白bạch 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 相tương 生sanh 不bất 斷đoạn 義nghĩa 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 即tức 總tổng 答đáp 分phần/phân 。 就tựu 於ư 即tức 此thử 答đáp 說thuyết 分phần/phân 中trung 。 自tự 有hữu 二nhị 熏huân 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 無vô 始thỉ 自tự 然nhiên 熏huân 。 二nhị 者giả 始thỉ 有hữu 建kiến 立lập 熏huân 。 無vô 始thỉ 熏huân 者giả 。 從tùng 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 有hữu 因nhân 果quả 之chi 二nhị 位vị 故cố 。 始thỉ 有hữu 熏huân 者giả 。 因nhân 修tu 力lực 故cố 。 有hữu 因nhân 果quả 之chi 二nhị 位vị 故cố 。 本bổn 因nhân 果quả 者giả 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 謂vị 無vô 始thỉ 來lai 有hữu 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 之chi 位vị 故cố 。 有hữu 三Tam 身Thân 四tứ 德đức 之chi 果quả 故cố 。 始thỉ 因nhân 果quả 者giả 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 今kim 修tu 行hành 時thời 方phương 乃nãi 有hữu 無vô 始thỉ 之chi 十Thập 地Địa 故cố 。 顯hiển 本bổn 有hữu 之chi 因nhân 果quả 故cố 。 本bổn 因nhân 果quả 者giả 次thứ 第đệ 云vân 何hà 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 以dĩ 有hữu 十thập 種chủng 本bổn 覺giác 真chân 智trí 。 及cập 十thập 種chủng 如như 實thật 法Pháp 界Giới 故cố 。 能năng 熏huân 十thập 種chủng 枝chi 末mạt 無vô 明minh 。 以dĩ 有hữu 一nhất 種chủng 法pháp 界giới 心tâm 故cố 。 能năng 熏huân 習tập 根căn 本bổn 無vô 明minh 故cố 。 是thị 名danh 本bổn 地địa 。 如như 本bổn 所sở 謂vị 以dĩ 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 故cố 能năng 熏huân 習tập 無vô 明minh 故cố 。 始thỉ 因nhân 果quả 者giả 次thứ 第đệ 云vân 何hà 。 謂vị 雖tuy 未vị 得đắc 十thập 信tín 之chi 位vị 。 而nhi 以dĩ 本bổn 熏huân 習tập 之chi 力lực 故cố 。 則tắc 自tự 心tâm 中trung 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 求cầu 涅Niết 盤Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 此thử 力lực 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 性tánh 。 自tự 信tín 佛Phật 性tánh 入nhập 十thập 信tín 位vị 。 知tri 心tâm 虛hư 妄vọng 入nhập 十thập 解giải 位vị 知tri 境cảnh 界giới 空không 入nhập 十thập 行hành 位vị 。 修tu 出xuất 向hướng 法pháp 入nhập 十thập 向hướng 位vị 。 以dĩ 如như 實thật 般Bát 若Nhã 知tri 。 境cảnh 界giới 空không 故cố 。 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 發phát 起khởi 隨tùy 順thuận 法Pháp 界Giới 性tánh 行hành 。 不bất 取thủ 涅Niết 盤Bàn 不bất 念niệm 生sanh 死tử 。 入nhập 極cực 喜hỷ 地địa 乃nãi 至chí 金kim 剛cang 。 自tự 久cửu 遠viễn 熏huân 習tập 故cố 。 發phát 解giải 脫thoát 道đạo 無vô 明minh 頓đốn 斷đoạn 。 根căn 本bổn 盡tận 故cố 枝chi 末mạt 皆giai 無vô 。 本bổn 末mạt 黑hắc 品phẩm 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 得đắc 法Pháp 身thân 涅Niết 盤Bàn 。 成thành 應ứng 化hóa 業nghiệp 用dụng 故cố 。 是thị 名danh 始thỉ 地địa 。 如như 本bổn 以dĩ 熏huân 習tập 因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。 則tắc 令linh 妄vọng 心tâm 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 盤Bàn 。 以dĩ 此thử 妄vọng 心tâm 。 有hữu 厭yếm 求cầu 因nhân 緣duyên 故cố 。 即tức 熏huân 習tập 真Chân 如Như 自tự 信tín 己kỷ 性tánh 知tri 心tâm 妄vọng 動động 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 修tu 遠viễn 離ly 法pháp 。 以dĩ 如như 實thật 知tri 。 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 故cố 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 起khởi 隨tùy 順thuận 行hành 。 不bất 取thủ 不bất 念niệm 。 乃nãi 至chí 久cửu 遠viễn 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 無vô 明minh 則tắc 滅diệt 。 以dĩ 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 心tâm 無vô 有hữu 起khởi 。 以dĩ 無vô 起khởi 故cố 。 境cảnh 界giới 隨tùy 滅diệt 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 俱câu 滅diệt 故cố 。 心tâm 相tương/tướng 皆giai 盡tận 。 名danh 得đắc 涅Niết 盤Bàn 。 成thành 自tự 然nhiên 業nghiệp 故cố 。

已dĩ 說thuyết 總tổng 問vấn 總tổng 答đáp 顯hiển 宗tông 門môn 。 次thứ 說thuyết 歸quy 總tổng 作tác 別biệt 散tán 說thuyết 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 妄vọng 染nhiễm 熏huân 習tập 門môn 。 二nhị 者giả 淨tịnh 法pháp 熏huân 習tập 門môn 。 染nhiễm 法Pháp 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 麁thô 。 二nhị 者giả 是thị 細tế 。 所sở 言ngôn 麁thô 者giả 。 即tức 是thị 意ý 識thức 。 所sở 言ngôn 細tế 者giả 。 十thập 一nhất 末mạt 那na 。 意ý 識thức 熏huân 者giả 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 四tứ 十thập 心tâm 凡phàm 夫phu 。 及cập 諸chư 二Nhị 乘Thừa 。 以dĩ 意ý 識thức 中trung 本bổn 覺giác 智trí 分phần/phân 。 熏huân 意ý 識thức 中trung 無vô 明minh 癡si 分phần/phân 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 欣hân 涅Niết 盤Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 漸tiệm 漸tiệm 轉chuyển 勝thắng 向hướng 佛Phật 道Đạo 故cố 。 如như 本bổn 妄vọng 心tâm 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 分phân 別biệt 事sự 識thức 熏huân 習tập 依y 諸chư 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 人nhân 等đẳng 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 隨tùy 力lực 所sở 能năng 。 以dĩ 漸tiệm 趣thú 向hướng 無vô 上thượng 道Đạo 故cố 故cố 。 十thập 一nhất 末mạt 那na 熏huân 習tập 義nghĩa 者giả 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 從tùng 初sơ 聖thánh 地địa 乃nãi 至chí 金kim 剛cang 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 熏huân 染nhiễm 污ô 分phần/phân 。 證chứng 入nhập 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 道Đạo 故cố 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 斷đoạn 無vô 明minh 故cố 。 如như 本bổn 二nhị 者giả 意ý 熏huân 習tập 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 心tâm 勇dũng 猛mãnh 速tốc 趣thú 涅Niết 盤Bàn 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 妄vọng 染nhiễm 熏huân 習tập 門môn 。 次thứ 說thuyết 淨tịnh 法pháp 熏huân 習tập 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 自tự 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 門môn 。 二nhị 者giả 開khai 釋thích 門môn 。 總tổng 標tiêu 門môn 者giả 。 總tổng 標tiêu 其kỳ 名danh 。 如như 本bổn 真Chân 如Như 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 體thể 相tướng 熏huân 習tập 二nhị 者giả 用dụng 熏huân 習tập 故cố 。 開khai 釋thích 門môn 中trung 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 法Pháp 身thân 自tự 然nhiên 熏huân 習tập 門môn 。 二nhị 者giả 應ứng 化hóa 常thường 恆hằng 熏huân 習tập 門môn 。 所sở 言ngôn 法Pháp 身thân 熏huân 習tập 門môn 者giả 。 本bổn 覺giác 性tánh 智trí 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 圓viên 滿mãn 功công 德đức 。 具cụ 足túc 智trí 慧tuệ 。 自tự 自tự 作tác 自tự 無vô 他tha 力lực 故cố 。 如như 本bổn 自tự 體thể 相tướng 熏huân 習tập 者giả 。 從tùng 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 具cụ 無vô 漏lậu 法pháp 故cố 。 所sở 言ngôn 應ứng 化hóa 熏huân 習tập 門môn 者giả 。 如như 是thị 本bổn 覺giác 發phát 過quá 恆Hằng 沙sa 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 種chủng 種chủng 業nghiệp 用dụng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 諸chư 心tâm 相tương/tướng 中trung 隨tùy 應ứng 教giáo 化hóa 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 惡ác 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。 具cụ 百bách 行hành 之chi 因nhân 。 滿mãn 萬vạn 德đức 之chi 果quả 故cố 。 如như 本bổn 用dụng 熏huân 習tập 者giả 。 備bị 有hữu 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 作tác 境cảnh 界giới 之chi 性tánh 故cố 。 如như 是thị 二nhị 門môn 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 常thường 恆hằng 熏huân 習tập 起khởi 信tín 生sanh 解giải 。 建kiến 立lập 修tu 行hành 造tạo 作tác 不bất 轉chuyển 。 到đáo 正chánh 後hậu 二nhị 地địa 。 達đạt 真chân 俗tục 境cảnh 令linh 無vô 礙ngại 故cố 如như 本bổn 依y 此thử 二nhị 義nghĩa 恆hằng 常thường 熏huân 習tập 以dĩ 有hữu 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 盤Bàn 自tự 信tín 己kỷ 身thân 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 發phát 心tâm 修tu 行hành 故cố 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 三Tam 身Thân 本bổn 有hữu 理lý 故cố 顯hiển 了liễu 。

已dĩ 說thuyết 白bạch 品phẩm 相tương/tướng 熏huân 有hữu 力lực 門môn 。 次thứ 說thuyết 發phát 起khởi 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 此thử 決quyết 疑nghi 門môn 義nghĩa 理lý 難nan 解giải 文văn 教giáo 更cánh 閉bế 。 作tác 釋thích 非phi 散tán 說thuyết 無vô 定định 通thông 人nhân 。 不bất 能năng 明minh 了liễu 。 是thị 故cố 今kim 更cánh 作tác 種chủng 種chủng 釋thích 。 具cụ 足túc 開khai 示thị 曉hiểu 行hành 者giả 心tâm 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 問vấn 答đáp 之chi 相tướng 應ưng 審thẩm 觀quán 察sát 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 本bổn 覺giác 。 有hữu 眾chúng 生sanh 數số 而nhi 無vô 本bổn 覺giác 。 皆giai 有hữu 理lý 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 大đại 覺giác 尊tôn 者giả 。 如như 是thị 說thuyết 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 具cụ 足túc 本bổn 覺giác 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 無vô 本bổn 覺giác 故cố 。 若nhược 依y 初sơ 門môn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 本bổn 覺giác 。 如như 是thị 本bổn 覺giác 唯duy 是thị 一nhất 體thể 。 遍biến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 各các 有hữu 別biệt 覺giác 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 唯duy 有hữu 一nhất 覺giác 無vô 別biệt 覺giác 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 眾chúng 生sanh 唯duy 應ưng 是thị 一nhất 。 所sở 有hữu 本bổn 覺giác 一nhất 故cố 。 本bổn 覺giác 應ưng 非phi 一nhất 。 能năng 有hữu 眾chúng 生sanh 多đa 故cố 。 此thử 事sự 不bất 爾nhĩ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 意ý 趣thú 別biệt 故cố 。 謂vị 本bổn 覺giác 心tâm 平bình 等đẳng 性tánh 故cố 。 不bất 能năng 異dị 種chủng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 差sai 別biệt 性tánh 故cố 不bất 能năng 同đồng 種chủng 。 不bất 能năng 異dị 種chủng 故cố 一nhất 。 不bất 能năng 同đồng 種chủng 故cố 多đa 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 文văn 云vân 何hà 通thông 耶da 。 謂vị 馬mã 鳴minh 尊tôn 者giả 大đại 宗tông 地địa 玄huyền 文văn 本bổn 論luận 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

譬thí 如như 虛hư 空không 中trung 。 清thanh 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 輪luân 。

獨độc 一nhất 無vô 二nhị 體thể 。 遍biến 現hiện 於ư 千thiên 器khí 。

本bổn 覺giác 亦diệc 如như 是thị 。 獨độc 一nhất 無vô 二nhị 體thể 。

遍biến 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 心tâm 相tương/tướng 中trung 。

譬thí 如như 一nhất 段đoạn 雲vân 。 覆phú 彼bỉ 滿mãn 月nguyệt 輪luân 。

千thiên 器khí 諸chư 月nguyệt 輪luân 。 皆giai 隱ẩn 沒một 不bất 現hiện 。

無vô 明minh 亦diệc 如như 是thị 。 唯duy 一nhất 體thể 無vô 二nhị 。

遍biến 到đáo 諸chư 眾chúng 生sanh 。 能năng 作tác 熏huân 習tập 事sự 。

有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 無vô 相tướng 違vi 過quá 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 宗tông 決quyết 定định 。 二nhị 者giả 引dẫn 攝nhiếp 決quyết 定định 。 言ngôn 自tự 宗tông 決quyết 定định 者giả 。 顯hiển 示thị 同đồng 一nhất 相tương 續tục 義nghĩa 故cố 。 言ngôn 引dẫn 攝nhiếp 決quyết 定định 者giả 。 顯hiển 示thị 差sai 別biệt 相tương 續tục 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 玄huyền 文văn 論luận 為vi 顯hiển 初sơ 義nghĩa 。 是thị 起khởi 信tín 論luận 為vi 顯hiển 後hậu 義nghĩa 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 無vô 相tướng 違vi 過quá 。 是thị 故cố 馬mã 鳴minh 尊tôn 者giả 虛hư 空không 地địa 地địa 論luận 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

譬thí 如như 以dĩ 蓮liên 葉diệp 。 覆phú 一nhất 器khí 月nguyệt 輪luân 。

而nhi 餘dư 器khí 月nguyệt 輪luân 。 終chung 不bất 隱ẩn 現hiện 前tiền 。

無vô 明minh 亦diệc 如như 是thị 。 覆phú 惑hoặc 人nhân 覺giác 時thời 。

已dĩ 覺giác 人nhân 本bổn 覺giác 。 終chung 不bất 能năng 隱ẩn 覆phú 。

此thử 文văn 為vi 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 差sai 別biệt 相tương 續tục 之chi 義nghĩa 故cố 。

復phục 次thứ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 論luận 議nghị 第đệ 一nhất 神thần 力lực 殊thù 勝thắng 慈từ 悲bi 圓viên 滿mãn 虛hư 空không 功công 德đức 契Khế 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 障chướng 。

遍biến 到đáo 眾chúng 生sanh 身thân 。 能năng 作tác 障chướng 礙ngại 事sự 。

此thử 文văn 為vi 明minh 何hà 義nghĩa 。 謂vị 欲dục 顯hiển 示thị 精tinh 進tấn 修tu 行hành 之chi 義nghĩa 故cố 。 云vân 何hà 顯hiển 示thị 。 謂vị 有hữu 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 無vô 明minh 體thể 唯duy 是thị 一nhất 種chủng 。 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 諸chư 眾chúng 生sanh 者giả 。 無vô 明minh 唯duy 一nhất 眾chúng 生sanh 眾chúng 多đa 。 易dị 可khả 斷đoạn 除trừ 。 何hà 須tu 敢cảm 勞lao 可khả 修tu 行hành 也dã 。 如như 見kiến 世thế 間gian 相tương/tướng 。 多đa 人nhân 作tác 一nhất 事sự 。 為vi 難nạn/nan 之chi 不bất 足túc 不bất 勤cần 修tu 行hành 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 如như 是thị 懈giải 怠đãi 癡si 眾chúng 生sanh 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 明minh 能năng 覆phú 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 一nhất 無vô 明minh 義nghĩa 而nhi 得đắc 成thành 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 盡tận 時thời 中trung 。 餘dư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 亦diệc 可khả 盡tận 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 唯duy 一nhất 無vô 明minh 故cố 。 若nhược 一nhất 人nhân 斷đoạn 時thời 餘dư 人nhân 。 不bất 能năng 斷đoạn 者giả 。 不bất 可khả 得đắc 言ngôn 。 同đồng 一nhất 無vô 明minh 。

復phục 次thứ 有hữu 眾chúng 生sanh 界giới 。 斷đoạn 絕tuyệt 過quá 失thất 故cố 。 此thử 事sự 不bất 爾nhĩ 。 無vô 明minh 雖tuy 一nhất 相tương 續tục 別biệt 故cố 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

譬thí 如như 夜dạ 闇ám 一nhất 。 遍biến 到đáo 十thập 室thất 中trung 。

滅diệt 一nhất 室thất 闇ám 時thời 。 餘dư 滅diệt 不bất 可khả 言ngôn 。

論luận 曰viết 。 夜dạ 闇ám 雖tuy 一nhất 。 而nhi 能năng 遍biến 到đáo 十thập 室thất 之chi 中trung 。 闇ám 一nhất 室thất 一nhất 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 室thất 十thập 闇ám 十thập 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 一nhất 室thất 中trung 人nhân 以dĩ 明minh 燈đăng 照chiếu 室thất 之chi 中trung 。 闇ám 盡tận 滅diệt 無vô 餘dư 。 明minh 圓viên 顯hiển 遍biến 照chiếu 一nhất 室thất 中trung 。 闇ám 盡tận 滅diệt 無vô 餘dư 。 九cửu 室thất 中trung 闇ám 盡tận 滅diệt 無vô 餘dư 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 餘dư 九cửu 室thất 闇ám 具cụ 有hữu 不bất 滅diệt 。 燈đăng 照chiếu 一nhất 室thất 闇ám 不bất 滅diệt 者giả 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 言ngôn 夜dạ 闇ám 者giả 。 喻dụ 於ư 無vô 明minh 。 言ngôn 十thập 室thất 者giả 喻dụ 眾chúng 生sanh 身thân 。 言ngôn 明minh 燈đăng 者giả 喻dụ 於ư 智trí 慧tuệ 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 無vô 明minh 雖tuy 一nhất 相tương 續tục 別biệt 故cố 。 斷đoạn 及cập 不bất 斷đoạn 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 若nhược 一nhất 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 盡tận 時thời 。 餘dư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 斷đoạn 者giả 。 煩phiền 惱não 未vị 盡tận 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 。 為vi 無vô 明minh 覆phú 。 煩phiền 惱não 已dĩ 盡tận 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 已dĩ 盡tận 出xuất 離ly 。 離ly 障chướng 佛Phật 性tánh 為vi 障chướng 佛Phật 性tánh 。 天thiên 殊thù 地địa 別biệt 。 何hà 故cố 今kim 言ngôn 同đồng 一nhất 佛Phật 性tánh 。 不bất 分phân 其kỳ 體thể 遍biến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 無vô 所sở 不bất 至chí 。 無vô 所sở 不bất 通thông 。 無vô 所sở 不bất 當đương 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 一nhất 味vị 一nhất 相tương/tướng 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 無vô 明minh 藏tạng 中trung 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 為vi 染nhiễm 覆phú 障chướng 。 法Pháp 界Giới 之chi 外ngoại 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 離ly 染nhiễm 覆phú 者giả 。 此thử 俱câu 攀phàn 緣duyên 慮lự 知tri 之chi 心tâm 現hiện 量lượng 境cảnh 界giới 。 非phi 是thị 自tự 性tánh 。 中trung 實thật 理lý 心tâm 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 佛Phật 性tánh 之chi 理lý 。 唯duy 是thị 一nhất 種chủng 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 馬mã 鳴minh 尊tôn 者giả 大đại 宗tông 地địa 玄huyền 文văn 本bổn 論luận 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

月nguyệt 輪luân 現hiện 千thiên 器khí 。 若nhược 有hữu 濁trược 水thủy 器khí 。

現hiện 而nhi 非phi 分phân 明minh 。 若nhược 有hữu 清thanh 水thủy 器khí 。

圓viên 現hiện 而nhi 明minh 了liễu 。 晦hối 明minh 雖tuy 不bất 同đồng 。

唯duy 一nhất 滿mãn 月nguyệt 輪luân 。 本bổn 覺giác 亦diệc 如như 是thị 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 皆giai 有hữu 本bổn 覺giác 無vô 捨xả 離ly 時thời 。 何hà 故cố 眾chúng 生sanh 。 先tiên 有hữu 成thành 佛Phật 。 後hậu 有hữu 成thành 佛Phật 。 今kim 有hữu 成thành 佛Phật 。 亦diệc 有hữu 勤cần 行hành 。 亦diệc 有hữu 不bất 行hành 。 亦diệc 有hữu 聰thông 明minh 。 亦diệc 有hữu 闇ám 鈍độn 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 同đồng 有hữu 一nhất 覺giác 皆giai 悉tất 一nhất 時thời 發phát 心tâm 。 修tu 行hành 到đáo 無vô 上thượng 道Đạo 。 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 強cường/cưỡng 劣liệt 別biệt 故cố 。 如như 是thị 差sai 別biệt 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 厚hậu 薄bạc 別biệt 故cố 。 如như 是thị 差sai 別biệt 。 若nhược 言ngôn 如như 初sơ 者giả 。 此thử 事sự 則tắc 不bất 爾nhĩ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 圓viên 過quá 恆Hằng 沙sa 之chi 諸chư 功công 德đức 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 若nhược 言ngôn 如như 後hậu 者giả 。 此thử 事sự 亦diệc 不bất 爾nhĩ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 地địa 斷đoạn 義nghĩa 不bất 成thành 立lập 故cố 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 皆giai 依y 無vô 明minh 。 而nhi 得đắc 住trụ 持trì 。 於ư 至chí 理lý 中trung 無vô 關quan 而nhi 已dĩ 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 一nhất 切thiết 行hành 者giả 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 惡ác 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。 超siêu 於ư 十Thập 地Địa 到đáo 無vô 上thượng 地địa 。 圓viên 滿mãn 三Tam 身Thân 具cụ 足túc 四tứ 德đức 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 為vi 明minh 無vô 明minh 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 無vô 明minh 分phần/phân 位vị 非phi 明minh 分phần/phân 位vị 。 若nhược 爾nhĩ 清thanh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 不bất 觀quán 修tu 行hành 非phi 得đắc 他tha 力lực 。 性tánh 德đức 圓viên 滿mãn 本bổn 智trí 具cụ 足túc 。 亦diệc 出xuất 四tứ 句cú 亦diệc 離ly 五ngũ 邊biên 。 自tự 然nhiên 之chi 言ngôn 不bất 能năng 自tự 然nhiên 。 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 不bất 能năng 清thanh 淨tịnh 。 絕tuyệt 絕tuyệt 離ly 離ly 。 如như 是thị 本bổn 處xứ 為vi 明minh 無vô 明minh 。 如như 是thị 本bổn 處xứ 無vô 明minh 邊biên 域vực 非phi 明minh 分phần/phân 位vị 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 法Pháp 界Giới 心tâm 。 非phi 百bách 非phi 背bối/bội 千thiên 是thị 。 非phi 中trung 非phi 中trung 背bối/bội 天thiên 。 非phi 天thiên 演diễn 水thủy 之chi 談đàm 足túc 斷đoạn 而nhi 已dĩ 止chỉ 。 審thẩm 慮lự 之chi 量lượng 手thủ 亡vong 而nhi 已dĩ 住trụ 。 如như 是thị 一nhất 心tâm 為vi 明minh 無vô 明minh 。 如như 是thị 一nhất 心tâm 無vô 明minh 邊biên 域vực 非phi 明minh 分phần/phân 位vị 。 三tam 自tự 一nhất 心tâm 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 一nhất 不bất 能năng 一nhất 假giả 能năng 入nhập 一nhất 心tâm 。 不bất 能năng 心tâm 假giả 能năng 入nhập 心tâm 。 實thật 非phi 我ngã 名danh 而nhi 目mục 於ư 我ngã 。 亦diệc 非phi 自tự 唱xướng 而nhi 契khế 於ư 自tự 。 如như 我ngã 立lập 名danh 而nhi 非phi 實thật 我ngã 。 如như 自tự 得đắc 唱xướng 而nhi 非phi 實thật 自tự 。 玄huyền 玄huyền 又hựu 玄huyền 。 遠viễn 遠viễn 又hựu 遠viễn 。 如như 是thị 勝thắng 處xứ 為vi 明minh 無vô 明minh 。 如như 是thị 勝thắng 處xứ 無vô 明minh 邊biên 域vực 非phi 明minh 分phần/phân 位vị 。 不bất 二nhị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 唯duy 是thị 不bất 二nhị 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 如như 是thị 不bất 二nhị 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 為vi 明minh 無vô 明minh 。

已dĩ 說thuyết 有hữu 覺giác 門môn 。 次thứ 說thuyết 無vô 覺giác 門môn 。 何hà 故cố 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 無vô 有hữu 本bổn 覺giác 耶da 。 無vô 本bổn 覺giác 故cố 。 何hà 故cố 無vô 本bổn 覺giác 耶da 。 無vô 眾chúng 生sanh 故cố 。 何hà 故cố 無vô 眾chúng 生sanh 耶da 。 無vô 所sở 依y 本bổn 覺giác 故cố 。 率suất 此thử 二nhị 門môn 應ưng 廣quảng 通thông 達đạt 。 如như 本bổn 問vấn 曰viết 若nhược 如như 是thị 義nghĩa 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 真Chân 如Như 等đẳng 皆giai 熏huân 習tập 。 云vân 何hà 有hữu 信tín 無vô 信tín 。 無vô 量lượng 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 皆giai 應ưng 一nhất 時thời 自tự 知tri 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 。 勤cần 修tu 方phương 便tiện 。 等đẳng 入nhập 涅Niết 盤Bàn 。 答đáp 曰viết 真Chân 如Như 本bổn 一nhất 而nhi 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 無vô 明minh 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 厚hậu 薄bạc 不bất 同đồng 故cố 。 過quá 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 上thượng 煩phiền 惱não 依y 。 無vô 明minh 起khởi 差sai 別biệt 。 我ngã 見kiến 愛ái 染nhiễm 煩phiền 惱não 依y 無vô 明minh 起khởi 差sai 別biệt 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 依y 於ư 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 前tiền 後hậu 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 唯duy 如Như 來Lai 能năng 知tri 故cố 故cố 。

已dĩ 說thuyết 發phát 起khởi 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 門môn 。 次thứ 說thuyết 舉cử 緣duyên 廣quảng 說thuyết 開khai 通thông 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 軌quỹ 則tắc 決quyết 定định 門môn 。 二nhị 者giả 緣duyên 相tương/tướng 散tán 示thị 生sanh 解giải 門môn 。 於ư 第đệ 一nhất 門môn 即tức 有hữu 三tam 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 法pháp 體thể 說thuyết 。 二nhị 者giả 譬thí 喻dụ 說thuyết 。 三tam 者giả 契khế 合hợp 說thuyết 。 又hựu 諸chư 佛Phật 法Pháp 有hữu 因nhân 有hữu 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 乃nãi 得đắc 成thành 辦biện 者giả 。 即tức 是thị 法pháp 說thuyết 。 謂vị 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 當đương 待đãi 因nhân 緣duyên 無vô 自tự 立lập 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 法pháp 爾nhĩ 故cố 。 所sở 言ngôn 因nhân 者giả 。 本bổn 覺giác 性tánh 種chủng 所sở 言ngôn 緣duyên 者giả 。 權quyền 實thật 別biệt 用dụng 。 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 故cố 諸chư 法pháp 得đắc 成thành 立lập 。 應ưng 審thẩm 觀quán 察sát 。 已dĩ 說thuyết 法Pháp 說thuyết 。 次thứ 說thuyết 喻dụ 說thuyết 。 如như 木mộc 中trung 火hỏa 。 性tánh 是thị 火hỏa 正chánh 因nhân 。 若nhược 人nhân 無vô 知tri 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 能năng 自tự 燒thiêu 木mộc 無vô 有hữu 是thị 處xứ 者giả 。 即tức 是thị 喻dụ 說thuyết 。 此thử 中trung 譬thí 喻dụ 即tức 有hữu 四tứ 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 木mộc 喻dụ 。 二nhị 者giả 火hỏa 喻dụ 。 三tam 者giả 人nhân 喻dụ 。 四tứ 者giả 燒thiêu 喻dụ 。 所sở 言ngôn 木mộc 者giả 。 喻dụ 於ư 染nhiễm 法pháp 。 所sở 言ngôn 火hỏa 者giả 。 喻dụ 於ư 智trí 慧tuệ 。 所sở 言ngôn 人nhân 者giả 。 喻dụ 於ư 眾chúng 生sanh 。 所sở 言ngôn 燒thiêu 者giả 。 喻dụ 於ư 對đối 治trị 。 第đệ 一nhất 譬thí 喻dụ 其kỳ 意ý 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 阿a 梨lê 羅la 多đa 掩yểm 尸thi 。 木mộc 即tức 具cụ 五ngũ 事sự 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 一nhất 者giả 根căn 源nguyên 深thâm 固cố 無vô 能năng 超siêu 過quá 。 二nhị 者giả 幹cán 枝chi 花hoa 葉diệp 。 乃nãi 至chí 果quả 實thật 生sanh 利lợi 銛# 刺thứ 。 三tam 者giả 香hương 氣khí 極cực 穢uế 。 四tứ 者giả 毒độc 虫trùng 樂nhạo 著trước 。 五ngũ 者giả 眷quyến 屬thuộc 無vô 盡tận 。 是thị 名danh 為vi 五ngũ 。 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 無vô 能năng 過quá 故cố 。 一nhất 切thiết 種chủng 種chủng 。 枝chi 末mạt 不bất 覺giác 迷mê 惑hoặc 過quá 失thất 無vô 有hữu 量lượng 故cố 。 第đệ 二nhị 譬thí 喻dụ 其kỳ 意ý 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 伏phục 火hỏa 即tức 有hữu 七thất 事sự 。 云vân 何hà 為vi 七thất 。 一nhất 者giả 乾can/kiền/càn 亡vong 義nghĩa 。 能năng 令linh 枯khô 木mộc 乃nãi 至chí 死tử 故cố 。 二nhị 者giả 生sanh 長trưởng 義nghĩa 。 能năng 礙ngại 寒hàn 氣khí 令linh 得đắc 生sanh 故cố 。 三tam 者giả 莫mạc 測trắc 義nghĩa 。 不bất 知tri 所sở 故cố 。 四tứ 者giả 隱ẩn 藏tàng 義nghĩa 。 不bất 能năng 見kiến 故cố 。 五ngũ 者giả 出xuất 現hiện 義nghĩa 。 出xuất 火hỏa 炎diễm 故cố 。 六lục 者giả 隨tùy 有hữu 義nghĩa 。 隨tùy 木mộc 有hữu 故cố 。 七thất 者giả 隨tùy 無vô 義nghĩa 。 隨tùy 木mộc 無vô 故cố 。 是thị 名danh 為vi 七thất 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 熏huân 習tập 染nhiễm 法pháp 至chí 盡tận 滅diệt 故cố 。 受thọ 熏huân 流lưu 轉chuyển 故cố 。 所sở 住trú 之chi 處xứ 。 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 無vô 明minh 藏tạng 中trung 密mật 隱ẩn 沒một 故cố 。 具cụ 足túc 出xuất 現hiện 無vô 所sở 餘dư 故cố 。 隨tùy 染nhiễm 有hữu 無vô 本bổn 覺giác 有hữu 無vô 故cố 。 第đệ 三tam 譬thí 喻dụ 其kỳ 意ý 云vân 何hà 。 謂vị 假giả 人nhân 者giả 有hữu 二nhị 種chủng 故cố 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 婆bà 羅la 利lợi 多đa 提đề 假giả 人nhân 。 二nhị 者giả 那na 尸thi 阿a 多đa 羅la 假giả 人nhân 。 彼bỉ 第đệ 一nhất 人nhân 即tức 知tri 五ngũ 事sự 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 一nhất 者giả 知tri 出xuất 火hỏa 木mộc 。 二nhị 者giả 知tri 鑽toàn 轉chuyển 木mộc 。 三tam 者giả 知tri 漸tiệm 頓đốn 時thời 。 四tứ 者giả 知tri 止chỉ 住trụ 所sở 。 五ngũ 者giả 知tri 成thành 就tựu 次thứ 。 是thị 名danh 為vi 五ngũ 。 若nhược 第đệ 二nhị 人nhân 不bất 知tri 此thử 事sự 終chung 不bất 得đắc 火hỏa 。 修tu 行hành 諸chư 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 亦diệc 有hữu 方phương 便tiện 。 無vô 方phương 便tiện 故cố 。 第đệ 四tứ 譬thí 喻dụ 其kỳ 意ý 云vân 何hà 。 謂vị 火hỏa 燒thiêu 木mộc 即tức 有hữu 三tam 事sự 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 捨xả 利lợi 作tác 鈍độn 事sự 。 謂vị 火hỏa 燒thiêu 即tức 諸chư 刺thứ 木mộc 等đẳng 。 不bất 能năng 害hại 故cố 。 二nhị 者giả 捨xả 異dị 作tác 同đồng 事sự 。 謂vị 作tác 鈍độn 即tức 都đô 合hợp 灰hôi 故cố 。 三tam 者giả 背bối/bội 末mạt 還hoàn 本bổn 事sự 。 謂vị 同đồng 相tương/tướng 即tức 與dữ 地địa 等đẳng 故cố 。 是thị 名danh 為vi 三tam 。 治trị 道đạo 次thứ 第đệ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 謂vị 斷đoạn 障chướng 故cố 。 證chứng 得đắc 理lý 故cố 。 歸quy 一nhất 心tâm 故cố 。 已dĩ 說thuyết 喻dụ 說thuyết 。 次thứ 說thuyết 合hợp 說thuyết 。 此thử 合hợp 說thuyết 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 說thuyết 。 二nhị 者giả 別biệt 說thuyết 。 言ngôn 總tổng 說thuyết 者giả 。 總tổng 所sở 為vi 故cố 。 如như 本bổn 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 故cố 。 言ngôn 別biệt 說thuyết 者giả 。 別biệt 所sở 為vi 故cố 。 此thử 別biệt 說thuyết 中trung 即tức 有hữu 三tam 門môn 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 緣duyên 闕khuyết 單đơn 因nhân 無vô 力lực 門môn 。 二nhị 者giả 因nhân 闕khuyết 單đơn 緣duyên 無vô 力lực 門môn 。 三tam 者giả 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 圓viên 成thành 門môn 。 緣duyên 闕khuyết 單đơn 因nhân 無vô 力lực 門môn 者giả 。 譬thí 如như 雖tuy 木mộc 中trung 火hỏa 性tánh 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 有hữu 伏phục 藏tạng 火hỏa 。 而nhi 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 無vô 以dĩ 得đắc 火hỏa 。 如như 是thị 雖tuy 無vô 明minh 藏tạng 中trung 。 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 有hữu 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 而nhi 不bất 待đãi 修tu 行hành 之chi 功công 無vô 以dĩ 得đắc 佛Phật 故cố 。 如như 本bổn 雖tuy 有hữu 正chánh 因nhân 。 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 若nhược 不bất 遇ngộ 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 等đẳng 。 以dĩ 之chi 為vi 緣duyên 能năng 自tự 斷đoạn 煩phiền 惱não 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 無vô 是thị 處xứ 故cố 。 因nhân 闕khuyết 單đơn 緣duyên 無vô 力lực 門môn 者giả 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 雖tuy 具cụ 足túc 方phương 便tiện 。 而nhi 彼bỉ 木mộc 中trung 若nhược 無vô 火hỏa 性tánh 終chung 不bất 得đắc 火hỏa 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 行hành 者giả 。 雖tuy 具cụ 修tu 行hành 。 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 而nhi 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 若nhược 無vô 本bổn 覺giác 佛Phật 性tánh 。 終chung 不bất 得đắc 佛Phật 故cố 。 如như 本bổn 若nhược 雖tuy 有hữu 外ngoại 緣duyên 之chi 力lực 而nhi 內nội 淨tịnh 法pháp 。 未vị 有hữu 熏huân 習tập 力lực 者giả 。 亦diệc 不bất 能năng 究cứu 竟cánh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 盤Bàn 故cố 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 圓viên 成thành 門môn 者giả 。 譬thí 如như 木mộc 中trung 有hữu 火hỏa 性tánh 亦diệc 具cụ 方phương 便tiện 。 火hỏa 炎diễm 出xuất 現hiện 燒thiêu 木mộc 無vô 餘dư 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 內nội 中trung 有hữu 本bổn 覺giác 之chi 佛Phật 性tánh 。 外ngoại 中trung 具cụ 修tu 行hành 之chi 功công 能năng 。 圓viên 百bách 行hành 之chi 因nhân 。 滿mãn 萬vạn 德đức 之chi 果quả 。 三tam 智trí 俱câu 行hành 四tứ 德đức 雙song 開khai 。 如như 本bổn 若nhược 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 者giả 。 所sở 謂vị 自tự 有hữu 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 又hựu 為vi 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 慈từ 悲bi 願nguyện 護hộ 故cố 。 能năng 起khởi 厭yếm 苦khổ 之chi 心tâm 。 信tín 有hữu 涅Niết 盤Bàn 修tu 習tập 善thiện 根căn 。 以dĩ 修tu 善thiện 根căn 成thành 就tựu 。 則tắc 值trị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 乃nãi 能năng 進tiến 趣thú 向hướng 涅Niết 盤Bàn 道đạo 故cố 。

已dĩ 說thuyết 總tổng 標tiêu 軌quỹ 則tắc 決quyết 定định 門môn 。 次thứ 說thuyết 緣duyên 相tương/tướng 散tán 示thị 生sanh 解giải 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 說thuyết 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 說thuyết 。 二nhị 者giả 別biệt 說thuyết 。 就tựu 總tổng 說thuyết 中trung 即tức 有hữu 二nhị 意ý 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 能năng 緣duyên 。 二nhị 者giả 所sở 緣duyên 。 言ngôn 能năng 緣duyên 者giả 。 即tức 應ứng 化hóa 身thân 。 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 造tạo 作tác 成thành 本bổn 覺giác 之chi 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 本bổn 用dụng 熏huân 習tập 者giả 故cố 。 言ngôn 所sở 緣duyên 者giả 。 即tức 眾chúng 生sanh 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 化hóa 徒đồ 故cố 。 如như 本bổn 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 外ngoại 緣duyên 之chi 力lực 故cố 。 就tựu 別biệt 說thuyết 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 有hữu 簡giản 擇trạch 緣duyên 。 二nhị 者giả 無vô 簡giản 擇trạch 緣duyên 。 如như 本bổn 如như 是thị 外ngoại 緣duyên 。 有hữu 無vô 量lượng 義nghĩa 。 略lược 說thuyết 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 差sai 別biệt 緣duyên 。 二nhị 者giả 平bình 等đẳng 緣duyên 故cố 。 所sở 言ngôn 有hữu 簡giản 擇trạch 緣duyên 者giả 。 即tức 有hữu 二nhị 意ý 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 能năng 緣duyên 之chi 人nhân 。 二nhị 者giả 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 能năng 緣duyên 人nhân 者giả 其kỳ 分phân 齊tề 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 發phát 心tâm 以dĩ 為vi 其kỳ 初sơ 。 如Như 來Lai 之chi 地Địa 。 以dĩ 為vi 其kỳ 後hậu 。 能năng 作tác 此thử 緣duyên 。 所sở 緣duyên 境cảnh 者giả 其kỳ 分phân 齊tề 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 通thông 於ư 邪tà 定định 不bất 定định 二nhị 種chủng 眾chúng 生sanh 故cố 。

復phục 次thứ 通thông 於ư 正chánh 定định 聚tụ 故cố 。 如như 本bổn 差sai 別biệt 緣duyên 者giả 此thử 人nhân 依y 於ư 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 始thỉ 求cầu 道Đạo 時thời 乃nãi 至chí 得đắc 佛Phật 於ư 中trung 。 若nhược 見kiến 若nhược 念niệm 。 或hoặc 為vi 眷quyến 屬thuộc 父phụ 母mẫu 諸chư 親thân 。 或hoặc 為vi 給cấp 使sử 。 或hoặc 為vi 知tri 友hữu 。 或hoặc 為vi 怨oán 家gia 。 或hoặc 起khởi 四tứ 攝nhiếp 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 所sở 作tác 無vô 量lượng 行hành 緣duyên 。 以dĩ 起khởi 大đại 悲bi 熏huân 習tập 之chi 力lực 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 若nhược 見kiến 若nhược 聞văn 。 得đắc 利lợi 益ích 故cố 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 明minh 善thiện 根căn 已dĩ 成thành 熟thục 未vị 成thành 熟thục 之chi 差sai 別biệt 。 謂vị 有hữu 眾chúng 生sanh 善thiện 根căn 已dĩ 熟thục 。 應ứng 化hóa 之chi 身thân 即tức 便tiện 應ứng 時thời 速tốc 令linh 得đắc 度độ 。 亦diệc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 善thiện 根căn 未vị 熟thục 。 應ứng 化hóa 之chi 身thân 時thời 節tiết 久cửu 遠viễn 令linh 使sử 得đắc 度độ 。 如như 本bổn 此thử 緣duyên 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 近cận 緣duyên 速tốc 得đắc 度độ 故cố 。 二nhị 者giả 遠viễn 緣duyên 久cửu 遠viễn 得đắc 度độ 故cố 故cố 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 於ư 近cận 遠viễn 緣duyên 各các 開khai 二nhị 緣duyên 。 顯hiển 示thị 因nhân 果quả 之chi 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 增tăng 因nhân 緣duyên 。 二nhị 者giả 增tăng 果quả 緣duyên 。 增tăng 因nhân 緣duyên 者giả 。 彼bỉ 二nhị 種chủng 緣duyên 各các 各các 增tăng 長trưởng 十Thập 地Địa 萬vạn 行hạnh 故cố 。 增tăng 果quả 緣duyên 者giả 。 彼bỉ 二nhị 種chủng 緣duyên 各các 各các 增tăng 長trưởng 如Như 來Lai 之chi 地Địa 。 圓viên 滿mãn 果quả 故cố 。 如như 本bổn 是thị 近cận 遠viễn 二nhị 緣duyên 分phân 別biệt 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 增tăng 長trưởng 行hành 緣duyên 二nhị 者giả 受thọ 道đạo 緣duyên 故cố 。

已dĩ 說thuyết 有hữu 簡giản 擇trạch 緣duyên 。 次thứ 說thuyết 無vô 簡giản 擇trạch 緣duyên 。 就tựu 此thử 文văn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 是thị 總tổng 。 二nhị 者giả 是thị 別biệt 。 總tổng 說thuyết 中trung 言ngôn 平bình 等đẳng 緣duyên 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 願nguyện 度độ 脫thoát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 自tự 然nhiên 熏huân 習tập 恆hằng 常thường 不bất 捨xả 者giả 。 即tức 是thị 慈từ 悲bi 願nguyện 力lực 緣duyên 焉yên 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 常thường 恆hằng 熏huân 習tập 一nhất 切thiết 無vô 量lượng 。 諸chư 眾chúng 生sanh 中trung 。 而nhi 能năng 作tác 境cảnh 。 發phát 起khởi 伏phục 藏tạng 善thiện 根căn 之chi 氣khí 常thường 不bất 捨xả 故cố 。 以dĩ 同đồng 體thể 智trí 力lực 故cố 。 隨tùy 應ứng 見kiến 聞văn 而nhi 現hiện 作tác 業nghiệp 者giả 。 即tức 是thị 實thật 行hạnh 。 所sở 謂vị 應ứng 化hóa 上thượng 佛Phật 。 以dĩ 隨tùy 轉chuyển 自tự 在tại 無vô 礙ngại 之chi 力lực 故cố 。 隨tùy 時thời 隨tùy 處xứ 。 隨tùy 宜nghi 隨tùy 事sự 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 。 順thuận 順thuận 如như 如như 顯hiển 示thị 八bát 種chủng 。 利lợi 益ích 之chi 業nghiệp 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 餘dư 故cố 。 所sở 謂vị 眾chúng 生sanh 。 依y 於ư 三tam 昧muội 乃nãi 得đắc 平bình 等đẳng 見kiến 諸chư 佛Phật 故cố 者giả 。 即tức 是thị 顯hiển 示thị 觀quán 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 出xuất 現hiện 眾chúng 生sanh 界giới 中trung 。 譬thí 如như 角giác 中trung 毛mao 。 重trùng 重trùng 無vô 數số 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 。 如như 是thị 雖tuy 有hữu 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 而nhi 若nhược 不bất 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 者giả 終chung 不bất 見kiến 佛Phật 。 是thị 故cố 發phát 心tâm 。 已dĩ 去khứ 一nhất 切thiết 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 以dĩ 三tam 昧muội 力lực 。 觀quán 見kiến 諸chư 佛Phật 法Pháp 性tánh 之chi 身thân 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 同đồng 一nhất 真Chân 如Như 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 。 異dị 唯duy 見kiến 自tự 。 我ngã 自tự 無vô 別biệt 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 平bình 等đẳng 見kiến 佛Phật 。

已dĩ 說thuyết 總tổng 說thuyết 門môn 。 次thứ 說thuyết 別biệt 說thuyết 門môn 。 就tựu 此thử 門môn 中trung 即tức 有hữu 二nhị 門môn 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 未vị 入nhập 正chánh 位vị 。 二nhị 者giả 已dĩ 入nhập 正chánh 位vị 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 未vị 入nhập 正chánh 位vị 。 謂vị 十thập 信tín 凡phàm 夫phu 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 三tam 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 未vị 得đắc 正chánh 體thể 智trí 。 未vị 證chứng 後hậu 得đắc 知tri 。 未vị 證chứng 如như 理lý 故cố 。 如như 本bổn 此thử 體thể 用dụng 熏huân 習tập 分phân 別biệt 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 未vị 相tương 應ứng 。 謂vị 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 以dĩ 意ý 意ý 識thức 熏huân 習tập 依y 信tín 力lực 故cố 。 而nhi 修tu 行hành 未vị 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 心tâm 與dữ 體thể 相tướng 應ưng 故cố 。 未vị 得đắc 自tự 在tại 。 業nghiệp 修tu 行hành 與dữ 用dụng 相tương 應ứng 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 已dĩ 入nhập 正chánh 位vị 。 謂vị 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 內nội 得đắc 正chánh 智trí 外ngoại 得đắc 後hậu 智trí 。 一nhất 分phần/phân 智trí 用dụng 。 與dữ 如Như 來Lai 等đẳng 。 唯duy 本bổn 熏huân 力lực 自tự 然nhiên 修tu 行hành 。 增tăng 長trưởng 真Chân 如Như 能năng 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。 如như 本bổn 二nhị 者giả 已dĩ 相tương 應ứng 。 謂vị 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 與dữ 諸chư 佛Phật 自tự 體thể 相tướng 應ưng 故cố 。 得đắc 自tự 在tại 業nghiệp 修tu 行hành 與dữ 智trí 用dụng 相tương 應ứng 。 唯duy 依y 法pháp 力lực 自tự 然nhiên 修tu 行hành 熏huân 習tập 真Chân 如Như 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。

已dĩ 說thuyết 分phần/phân 剖phẫu 散tán 說thuyết 門môn 。 次thứ 說thuyết 盡tận 不bất 盡tận 別biệt 門môn 。 此thử 門môn 為vi 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 一nhất 切thiết 妄vọng 法pháp 非phi 道Đạo 理lý 故cố 無vô 始thỉ 有hữu 終chung 。 一nhất 切thiết 淨tịnh 法Pháp 。 契khế 道Đạo 理lý 故cố 有hữu 始thỉ 無vô 終chung 故cố 。

復phục 次thứ 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 真chân 妄vọng 二nhị 法pháp 。 極cực 相tương 違vi 故cố 不bất 俱câu 行hành 故cố 。

復phục 次thứ 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 真chân 妄vọng 二nhị 法pháp 無vô 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 其kỳ 體thể 相tướng 等đẳng 無vô 有hữu 廣quảng 狹hiệp 其kỳ 作tác 業nghiệp 同đồng 故cố 。 如như 本bổn 復phục 次thứ 染nhiễm 法pháp 從tùng 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 熏huân 習tập 不bất 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 得đắc 佛Phật 。 後hậu 即tức 有hữu 斷đoạn 淨tịnh 法pháp 。 熏huân 習tập 則tắc 無vô 有hữu 斷đoạn 。 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 真Chân 如Như 法pháp 常thường 熏huân 習tập 故cố 。 妄vọng 心tâm 則tắc 滅diệt 。 法Pháp 身thân 顯hiển 現hiện 起khởi 用dụng 熏huân 習tập 故cố 無vô 有hữu 斷đoạn 故cố 。

釋Thích 摩Ma 訶Ha 衍Diễn 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ